________________
(૧૪) પ્રધાન પાસે કાઢતા ત્યારે ત્યારે એ રાજનીતિ વિશારદ પુરૂષ મનમાં ને મનમાં જ રહેજ હસી લેતો. “મારા નામની દાનશાળા હોઈ શકે જ નહીં–કારણ કે મારા સગા હાથે તે મેં દાનમાં એક પણ પાઈ નથી આપી. આ લેકેને કોઈ એક પ્રકારને મહા ભ્રમજ ઉપ લાગે છે. બે દિવસ પછી જ્યારે એ ભ્રમ ભાંગશે ત્યારે લોકો પિતાની મેળે બોલતા બંધ થઈ જશે.” લેકના ધન્યવાદને તે મુંગે મોઢે કેવળ સાંભળી લેતે.
હવે આપણે માંડવગઢ તરફ પણ દષ્ટિપાત કરી લઈએ. રાજમાર્ગ પર આવેલા ભવ્ય મહાલયના એક ખંડમાં એક દેદીપ્યમાન પુરૂષ બેઠે છે. તેના મુખમુદ્રા ઉપર ગંભીર વિચાર ની છાયા તરવરી રહી છે. આશા અને નિરાશા વચ્ચેના સંદિગ્ધ ભાવ ઉપજતા અને તત્કાળ લય પામતા દેખાય છે. છતાં તેના નિશ્ચબળવાળાં ને જાણે જગતને એકજ દષ્ટિપાત વડે વશીભૂત કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવતા હોય તેમ પળવાર દેવગિરિના માર્ગ ઉપર નજર નાખી. બીજી જ પળે મહાલયના દરવાજા તરફ દષ્ટિ ફેરવી સત્તાપૂર્ણ સ્વરે દરવાનને પાસે બાલાવ્યું.
જેમલ !” સ્વામીને અવાજ કાને પડતાંવેંત જેમલે હકકાને ભીંત પાસે ટેકવી ઉતાવળે પગલે, આજ્ઞાની રાહ જેતે ઉભે રહ્યો.
જા. ઘોડે તૈયાર કર. મારે અત્યારે જ પ્રયાણ કરવું છે.” જેમલ નમન કરી અશ્વશાલા તરફ ગયો.