________________
( ૭૧ )
સચ્ચરિત્રતા પ્રાપ્ત કર્યો હશે તેા ગમે તેવા આપત્તિના સંચાગેામાં પણું તું તારા નિજાનંદ નહીં ગુમાવે. મારૂ' જીવન તે એક મહાભારત છે. આખા મહાભારતને સાર એ જ વાકયેામાં મુકીએ તે—પહાર પુળ્યાય, પાપાય પરપીડનપુણ્યને અર્થે પરોપકાર કરવા અને બીજાને દુ:ખ દેવુ' એ કેવળ પાપને માટે જ હાય છે; તેજ પ્રમાણે જો ભવની સા કતા કરવી હેાય તે મારૂ પણ્ એક જ વાકયમાં એજ કહેવુ છે કે-મહાદૂર થજે-પરાપકાર અને આત્મકલ્યાણ તરફ સતત્ હૃષ્ટિ રાખજે.” એ પ્રમાણે લગભગ એક કલાક સુધી દેઢાશાહે પેાતાના અનુભવેાના રહસ્ય વર્ણવી સભળાવ્યા. પેથડ તે સઘળુ શાંતિથી સાંભળી રહ્યો. પિતાના એકેએક ઉપદેશને તેણે અંતરના સિહાસને અભિષેકયા.
છેલ્લે દિવસે દેઢાશાહે જે કેાઇ આવે તેની સાથે ખમતખામણા કરવા સિવાય અને નવકારમંત્રના ઉચ્ચારણ વિના નકામે એક પણ શબ્દ ન કાઢયા. સદાચારી માણસને મૃત્યુ કેવું સ્વાભાવિક અને વેદનારહિત હાય છે તે ઢેઢાશાહે બતાવી આપ્યું. નહીં હાય વાય, નહીં તડફડાટ કે નહીં આક્રંદ-વલેાપાત. સ’પૂર્ણ શાંતિ અને ધર્મારાધન કરતાં કરતાં જ દેદાશાહના ઉજ્જવળ આત્મા સ્વર્ગનાં સુખ ભાગવવા ચાલી નીકન્યા. દેદાશાહની પાછળ લાખા સ્ત્રી-પુરૂષાએ આંસુની અંજલીએ આપી, તેમનુ નામ-અમર બની રહ્યું !
