________________ 47. પ્રકરણ-રઃ મધ્યસ્થનું માર્ગકથન નિંદરૂપ નથી - જો બાહ્ય આપત્તિથી ઘેરાયેલા જીવને બચાવવા માટે, તે તે આપત્તિઓને ઉભી કરનારા પદાર્થોને ઓળખાવી, તેનાથી બચાવવાનો પ્રયત્ન કરનારો માનવી નિંદક નથી ગણાતો, તો પછી અનંતસંસારના સર્જક ઉન્માર્ગ તરફ ગમન કરતા આત્માને, ભવસાગરમાં ડૂબતો બચાવવા, તેને ઉન્માર્ગની ભયંકરતાનો બોધ કરાવી, સન્માર્ગની તારકતા સમજાવવામાં આવે અને એના દ્વારા સન્માર્ગે ચડાવવાની પ્રવૃત્તિ કરવામાં આવે, તો એને નિંદા કેમ કહેવાય ? - આથી જ સમર્થ શાસ્ત્રકાર શિરોમણી પૂ.આ.ભ.શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા સ્વરચિત “લોકતત્વ નિર્ણય' ગ્રંથમાં જણાવે છે કે - नेत्रैर्निरीक्ष्य विष-कण्टक-सर्प-कीटान्, कुज्ञान-कुश्रुति-कुदृष्टि-कुमार्गदोषान्, सम्यग् विचारयत कोऽत्र परापवादः // 29 // - વિષ, કંટક, સર્પ, કીડા વગેરેને નેત્રો દ્વારા જોઈને, (તે બધા નુકશાન ન કરે તે રીતે) તે બધાનો ત્યાગ કરીને, જેમ (સમજુ લોકો) સીધા માર્ગે જાય છે, તેમ (સન્માર્ગની જ સાધના કરવા ઈચ્છતો સાધક) કુજ્ઞાન = મિથ્યાજ્ઞાન, કુશ્રુતિ = મિથ્યા (વિપરીત) શ્રવણ, કુમાર્ગ = ઉન્માર્ગ અને કુદષ્ટિ = મિથ્યાદૃષ્ટિ વગેરે દોષોનો વિચાર કરે (અને તેનો ત્યાગ કરે તથા સમ્યજ્ઞાન, સમ્યક્ શ્રવણ, સન્માર્ગ અને સમ્યગ્દષ્ટિનો સ્વીકાર કરવા દ્વારા સન્માર્ગે ચાલે, તો તેમાં શું) પારકાની નિંદા થઈ ગણાય ? - આથી ફલિતાર્થ એ છે કે - શાસ્ત્રોક્ત સાચા માર્ગનું કથન કરવામાં લેશમાત્ર નિંદા દોષ નથી. પરંતુ સસૂત્ર પ્રરૂપણા જ છે. - હા, અહીં એક ભયસ્થાન જરૂર છે. તેથી જ સ્તવનકારશ્રી નવિ નિંદા મારગ કહેતાં' - આટલું જ કહીને અટકી જતાં નથી તેઓશ્રી