________________ ભાવનામૃતમ્ II : અનુકૂળ મધ્યસ્થભાવ-પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ છે. આપ મત માંડતા ક0 પોતાનો મત દૃઢ કરતા. એક ભવસ્થિતિ ઉપરિ દઢ થયા છે, પણ ઉદ્યમ નથી કરતા પણિ તેની ઉતાવલે આપદા ટલે નહીં એટલે એકલો નિશ્ચય પોકારે થકે આપદા જે સંસારપરિભ્રમણ તે ન ટલે. જિમ યુધિત ક0 ભૂખ્યાની ઈચ્છાઈ ઉંબરના ફલ કદાપિ ન પાકે, એતલે ઉંબર ફલ જલસેકાદિક ક્રિયાઈ પાકે પણ ઈચ્છા માત્ર ન પાકે. ઈતિ ભાવ. 328 (16-13) | ભાવાર્થ : જે જીવ વ્યવહારશ્રેણીનો ક્રમ છાંડીને એકલો નિશ્ચય નય આદરે છે, પોતાનો મત એક ભવસ્થિતિ ઉપર દઢ કરે છે, પણ કશો ઉદ્યમ કરતા નથી, તેની આપદા (ભવસંકટ) ઉતાવળે ટળે નહીં. કેવળ નિશ્ચયનય પોકારવાથી ભવભ્રમણ ટળે નહીં. જેમ ભૂખ્યાની ઈચ્છા માત્રથી ઉંબર ફળ પાકે નહીં, એને માટે તો જલસિંચન જેવી ક્રિયા જરૂરી બને. - ભાવ લવ જેહ વ્યવહાર ગુણથી ભલે, શુદ્ધ નય ભાવના તેહથી નવિ ચલે, શુદ્ધ વ્યવહાર ગુરુયોગ પરિણતપણું. તેહ વિણું શુદ્ધ નયમાં નહીં તે ઘણું. 329 (16-14) બા૦ ભાવ લવ ક0 રૂડા અધ્યવસાયનો લવ, જે અંશ તે પણિ વ્યવઠાર ગુણથી ભલે ક0 વ્યવહાર પડિનાલિકા ગુણે ભલતો હોય એટલે વ્યવહાર સહિત હોય તો શુદ્ધ નય ભાવના ક0 શુભ અધ્યવસાયના જે ભાવના = ઘોલના તેહથી ક0 તે પાણીથી નવિ ચલે ક0 ખલે નહીં, એતલે શુદ્ધ નયની ભાવના થિર તો થાય જો વ્યવહાર યુક્ત હોય. અન્યથા “ક્ષણ તોલો ક્ષણ માસો થાય ઈતિ ભાવ. ગુરુયોગિ ક0 ગુરુનિ સંયોગિ શુદ્ધ વ્યવહાર ક0 નિર્મલ વ્યવહાર હોય, એટલે ગુરુકુલવાસિ શુદ્ધ વ્યવહાર થાય તે શુદ્ધ વ્યવહારથી પરિણતપણું ક0 પરિપક્વપણું હોય. એતલે શુદ્ધ નયમાં પરિપક્વ હોય એતલે શુદ્ધ વ્યવહારવંત હોય તેહ શુદ્ધ નયમાં પક્વ થાય, અન્યથા
