________________ 176 ભાવનામૃત-IIઃ અનુકૂળ મધ્યસ્થભાવ-પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ સિદ્ધિ કક્ષાનો બનાવવો હોય, તેણે પોતાનાથી અધિક ગુણવાળા પ્રત્યે બહુમાનભાવ -વૈયાવચ્ચ-વિનયાદિ ધારણ કરવા. મધ્યમગુણવાળા પ્રત્યે ઉપકારભાવ ધારણ કરવો.. હનગુણવાળા પ્રત્યે કરૂણા રાખવી અને તેમને ઉપર લાવવા ઉપકાર કરવો... (પરંતુ અધિકગુણવાળા પ્રત્યે ઈર્ષ્યા-અસૂયા ધારણ ન કરવી, મધ્યમગુણવાળા સાથે પ્રતિસ્પર્ધા ન કરવી અને હનગુણવાળા પ્રત્યે તિરસ્કારનો ભાવ ન રાખવો- તેમની નિંદા ન કરવી.) (G) અધ્યાત્મસાર : પૂ.મહોપાધ્યાયશ્રીજી કહે છે કે - - પૂર્વે વર્ણવેલો પૂ.મહોપાધ્યાયશ્રીજીનો આ કાળમાં રાખવા યોગ્ય દર્શનપક્ષ (શ્રદ્ધાનપક્ષ) - આ આપણી શાસ્ત્રનીતિ છે. તે રીતે વર્તવાથી આ વિષમ કાળમાં પણ આત્મકલ્યાણ થઈ શકે છે. પ્રશ્ન-૨૮ : શાસ્ત્રવિરુદ્ધ માન્યતા ધરાવનારના બધા ગુણો અવગુણ બની જાય છે ? ઉત્તર : આભોગપણે (શાસ્ત્રીય સત્ય જાણવા છતાં પણ) શાસ્ત્રવિરુદ્ધ માન્યતા ધરાવે તેના બધા ગુણ અવગુણ બની જાય છે. કારણ કે, આભોગપણે શાસ્ત્રવિરુદ્ધ માન્યતા ધરાવનારો મિથ્યાત્વમાં જાય છે અને મિથ્યાત્વના સંગથી ગુણ અવગુણ બની જાય છે. અહીં યાદ રાખવું કે, કોઈકવાર અનાભોગથી કે ગુરુના નિયોગથી સમકિતિ જીવ શાસ્ત્રવિરુદ્ધ અભિપ્રાય ધરાવતો હોય, તો પણ તેનું સમ્યક્ત હણાતું નથી અને જ્યારે સાચું સમજાઈ જાય છે, ત્યારે તે તુરંત જ ખોટાને છોડી દે છે. પ્રશ્ન-૨૯ H આગ્રહપૂર્વક સત્યને પકડી રાખીએ તો એ સત્ય “અસત્ય બની જાય કે નહીં ? ઉત્તર : સદાગ્રહપૂર્વક સત્યને પકડવું એ મહાન ગુણ છે. અનાદિની મિથ્યાવાસના અને વર્તમાનમાં પ્રસરેલુ મતમતાંતરોનું જંગલ, આ બંને સામે ટકવા માટે સદાગ્રહ ખૂબ જરૂરી છે. તેથી તે હોવો જોઈએ.
