Book Title: Anukul Madhyastha Bhav Pratikul Madhyastha Bhav
Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Samyaggyan Pracharak Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 257
________________ 233 પ્રકરણ-૩ પ્રશ્નોત્તરી પરંતુ અનુદય તિથિ પકડાય છે અને અનુદયતિથિને પકડીને આરાધના કરવાથી પ્રથમ શાસ્ત્રાજ્ઞા = સિદ્ધાંત ૩મિ ના તિદિ નો ભંગ થાય છે અને પ્રથમ સિદ્ધાંતમાં જણાવ્યા મુજબ અનુદય તિથિએ આરાધના કરવાથી મિથ્યાત્વાદિ ચાર દોષો લાગે છે. (4) અહીં પ્રશ્ન થઈ શકે કે - બંને પક્ષનો પ્રઘોષનો અર્થ અલગઅલગ કેમ પડે છે ? - આ પ્રશ્નનો ઉત્તર એ છે કે - છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી એકતિથિ પક્ષ “પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ ન થાય' એવું માન્યતા ધરાવતો થયો છે. જ્યારે બે તિથિપક્ષ “પર્વતિથિની પણ ક્ષય-વૃદ્ધિ થાય છે.” આવી માન્યતા ધરાવે છે. એટલે માન્યતા-ભેદના કરાણે બંને પક્ષ પ્રઘોષનો અર્થ અલગ-અલગ કરે છે. (5) અહીં નોંધનીય છે કે - શાસ્ત્રોમાં “પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ ન થાય' એવું કહ્યું નથી. તેથી જ બે તિથિ પક્ષ એવી માન્યતા ધરાવતો નથી અને એકતિથિ પક્ષની માન્યતામાં શાસ્ત્રવચનોનું પીઠબળ ન હોવાથી તે શાસ્ત્રવિરુદ્ધ માન્યતા ઠરે છે. સારાંશ એ છે કે - બેતિથિ પક્ષ પર્વોપર્વ તમામ તિથિઓની ક્ષયવૃદ્ધિ માન્ય કરતો હોવાથી તે તમામ તિથિઓની ક્ષય-વૃદ્ધિમાં પ્રઘોષને અનુસરે છે. જ્યારે એકતિથિ પક્ષ અપર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિમાં પ્રઘોષનો અર્થ જુદો કરે છે અને પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિમાં પ્રઘોષનો અર્થ જુદો કરે છે. આવી રીતે અર્થ જુદો કરવાનો તેમની પાસે કોઈ શાસ્ત્રાધાર નથી. (6) પ્રઘોષનો જે અર્થ સાચો હોય, તેનાથી વિપરીત અર્થ કરવામાં આવે તો શાસ્ત્રવચનોનો અપલાપ થાય છે અને શાસ્ત્રવચનોના અપલોપથી સિદ્ધાંતભંગનો જ દોષ લાગે છે. આથી પૂ. વાચકપ્રવરશ્રીના પ્રઘોષનો ખોટો અર્થ કરીને સવંત્સરી આદિની આરાધના ખોટા દિવસે કરવામાં આવે તેમાં શાસ્ત્રજ્ઞાનો = સિદ્ધાંતનો જ ભંગ થાય છે એમ કહેવાય છે.

Loading...

Page Navigation
1 ... 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280