________________ 61 પ્રકરણ-૨ H મધ્યસ્થનું માર્ગકથન નિંદારૂપ નથી હલન-ચલન રૂપ કાયચેષ્ટાનો અભાવ હોવાથી ગુપ્તિમાન કહેવાય છે.” આ રીતે જો આ દરેક વાત ઉપર વિમર્શ કરવામાં આવે, તો “બહુ બોલ્યું તે નિંદા ઠામ' એવું વિધાન કરીને મોક્ષમાર્ગનું પ્રકાશન કરનાર મહર્ષિઓને બોલતા બંધ કરવાની પ્રપંચ-લીલા અને સમપરિણામમાં તરબોળ બનીને સન્માર્ગનું પ્રકાશન કરતા મહર્ષિઓની મહાનતા પ્રગટ થયા વિના રહેતી નથી. કે સત્યકથન-એ સમ્યગ્દર્શનની સેવા શ્રીઅરિહંત એ જ મોક્ષદાતા દેવ છે' એવો નિર્ણય થયા પછી કુદેવોને જગત સમક્ષ દાંડી પીટીને જાહેર કરવા-એ પણ એક પ્રકારની સમ્યદર્શનની સેવા છે. “જે શ્રીજિનેશ્વરદેવની જ આજ્ઞામાં રહે અને બીજાને પણ તેમની આજ્ઞામાં રહેવાનો ઉપદેશ આપે એવા નિર્ગથ એજ ગુરુ છે પરંતુ જેઓ સર્વજ્ઞ પ્રણિત શાસ્ત્રો, મહાવ્રતો અને તેમની આજ્ઞાને આધી મૂકે તેઓને પણ જરૂર પડ્યે તે સ્વરૂપે જનતા સમક્ષ ઉઘાડા કરવા, એ પણ એક પ્રકારની સમ્યગ્દર્શનની સેવા છે. શાસ્ત્ર કહે છે કે - સુગુરુનું સ્વરૂપ બતાવી લોકોને કુગુરુના ફંદામાંથી બચાવવા એ પણ છે કાયની રક્ષા છે. યોગ્યની રક્ષા અને પ્રકાશન માટે અયોગ્યનું સ્વરૂપ બતાવતાં અયોગ્યને દુઃખ થાય એમાં છ કાયની રક્ષાને જરાય હાનિ પહોંચતી નથી. એ જ રીતે જનતાને સુધર્મ સમજાવવા કુધર્મોનું ઉમૂલન કરવું, એ ધર્મોને એના વાસ્તવિક સ્વરૂપમાં ખુલ્લો કરવા, એ પણ સમ્યગદર્શનની સેવાનો એક પ્રકાર છે. શાસ્ત્ર કહે છે કે, જે શક્તિ હોવા છતાં અયોગ્યતા વધવા દે અને એને રોકવાનો પ્રયત્ન ન કરે, તે આત્મા વિરાધક ભાવ પામે છે. (પૂજ્યપાદ વ્યા.વા. ગચ્છાધિપતિ આ.દે.શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા.)