________________ 68 ભાવનામૃત-II : અનુકૂળ મધ્યસ્થભાવ-પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ सुज्झइ जई सुचरणो, सुज्झइ सुसावओ वि गुणकलिओ। उसन्नचरणकरणो वि, सुज्झइ संविग्नपक्खरुई // 304 // અર્થઃ સારા ચારિત્રવાળો યતિ (= સાધુ) શુદ્ધ થાય છે. જ્ઞાનાદિક ગુણોથી યુક્ત સુશ્રાવક પણ શુદ્ધ થાય છે, તથા શિથિલ છે ચરણ અને કરણ જેનું એવો સંવિગ્નપાક્ષિક = સંવિગ્નપક્ષની રૂચિવાળો પણ શુદ્ધ થાય છે. (સંવિગ્ન એટલે મોક્ષની અભિલાષાવાળા સાધુઓ. તેમના પક્ષમાં એટલે તેમની ક્રિયામાં જેની રૂચિ છે તે પણ શુદ્ધ થાય છે.) (304) પ્રશ્ન-૨ H સર્વદર્શનને સરખા માનવાની જેમ સ્વપક્ષની અંદર પણ તમામને સરખા માનવાથી કોઈ દોષ લાગે ? તેનો કોઈ શાસ્ત્રપાઠ મળે? ઉત્તર : તમામ ધર્મોને, તમામ દર્શનોને અને જૈન શાસનના તમામ પક્ષોને એક માનવાથી મિથ્યાત્વદોષ લાગે છે. ધર્મસંગ્રહ અને ધર્મપરીક્ષામાં આ અંગે જણાવ્યું છે કે - “अनाभिग्रहिकं प्राकृतजनानाम्, सर्वे देवा वन्द्या न निन्दनीया, एवं सर्वे गुरवः, सर्वे धर्मा इतीत्याद्यनेकविधम् / (धर्मसंग्रहः)। अनाभिग्रहिक किञ्चित् सर्वदर्शनविषयम् - यथा 'सर्वाणि दर्शनानि शोभनानि' इति किञ्चिद् देशविषयम् - यथा सर्व एव श्वेताम्बरવિશ્વવિક્ષા: શોમના: રૂલ્યાતિ " | ભાવાર્થ : “સર્વે દેવ સારા છે - વંદનીય છે, સર્વે ગુરુઓ આરાધ્ય છે.” - આવા પ્રકારની માન્યતા ધરાવતા અજ્ઞાની જીવોનું મિથ્યાત્વ અનાભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ છે. તદુપરાંત, “સર્વે દર્શનો સારા છે અથવા (એક જ પક્ષમાં) શ્વેતાંબરો અને દિગંબરો વગેરે સારા છે.” આવી માન્યતા હોવી એ અનાભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ છે. - આથી તમામને સમાન રીતે સારા-સાચા માનવામાં મિથ્યાત્વ
