________________ 49 પ્રકરણ-૨ H મધ્યસ્થનું માર્ગકથન નિંદારૂપ નથી - આચાર્યદેવ શ્રીહરિભદ્રસૂરિજી “લોકતત્ત્વનિર્ણય' માં જણાવે છે કે - તે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્મા અમારા બંધુ નથી અને બીજાઓ અમારા શત્રુ નથી. આ બધામાંથી કોઈને પણ અમે સાક્ષાત્ જોયા પણ નથી, પરંતુ તેઓનાં વચન અને આચરણને સાંભળીને ગુણો પ્રત્યેની અત્યંત લોલુપતાના કારણે અમે શ્રી “વીરવિભુનો વિશેષ પ્રકારે આશ્રય કર્યો છે.” સુગત એ અમારા પિતા નથી અને અન્યતીર્થિકો અમારા શત્રુ નથી. તેઓએ કે શ્રી જિનેશ્વરે અમને ધન આપ્યું નથી અને કણાદાદિએ અમારા ધનનું હરણ કર્યું નથી. પરંતુ જે કારણે પરમાત્મા શ્રી મહાવીર એકાંતે જગતનું હિત કરનારા છે અને નિર્મળ એવું તેમનું વાક્ય સર્વ પાપોનો ક્ષય કરનાર છે, તે કારણે જ અમે તેમના પ્રત્યે ભક્તિભાવવાળા છીએ.” - કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્યદેવ શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજે અયોગ-વ્યવચ્છેદદ્વાáિશિકા'માં જણાવ્યું છે કે - હે ભગવન્! જ્યારે અમે નિષ્પક્ષ થઈને પરીક્ષા કરીએ છીએ, ત્યારે બન્નેની બન્ને વસ્તુઓ અપ્રતિમ-અદ્વિતીય દેખાય છે. આપનું યથાર્થરૂપે વસ્તુનું પ્રતિપાદન અને અન્ય દર્શનકારોનો પદાર્થોને વિપરીત રીતે કથન કરવાનો આગ્રહ. હે વીર ! કેવળ શ્રદ્ધાના કારણથી અમને આપના તરફ પક્ષપાત નથી અને કેવળ દ્વેષના કારણે અમને અન્ય દેવો તરફ અપ્રીતિ નથી. કિન્તુ આમપણાની યથાર્થ રીતે પરીક્ષા કરીને જ અમે આપનો આશ્રય કર્યો છે.” 1. बन्धुर्न नः स भगवानरयोऽपि नान्ये, साक्षान्न दृष्टतर एकतमोऽपि चैषाम् / श्रुत्वा वचः सुचरितं च पृथग विशेष, वीरं गुणातिशयलोलतया श्रिताः स्म // 32 / / 2. नास्माकं सुगतः पिता न रिपवस्तीर्थ्या धनं नैव तैर्दत्तं नैव तथा जिनेन न हतं किंचित्कणादादिभिः। किंत्वेकान्तजगद्धितः स भगवान् वीरो यतश्चामलं, वाक्यं सर्वमलोपहर्तृ च यतस्तद्भक्तिमन्तो वयम् // 33 // (लोकतत्त्वनिर्णय) 3. अपक्षपातेन परीक्षमाणा, द्वयं द्वयस्याप्रतिमं प्रतीमः / यथास्थितार्थप्रथनं तवैतदस्थाननिर्बन्धरसं परेषाम् // 22 // 4. न श्रद्धयैव त्वयि पक्षपातो, न द्वेषमात्रादरुचिः परेषु / यथावदाप्तत्वपरीक्षया तु, त्वामेव वीर ! प्रभुमाश्रिताः स्म // 29 // (अयोगव्यवच्छेदद्वात्रिंशिका)
