Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० १६ तिगिच्छदात् दक्षिणेन प्रवहमाननदीवर्णनम् १४५ तिगिछिद्दहस्य उत्तरिल्लेणं तोरणेणं सीओया महाणई पवूढा समाणी' तस्य पूर्वोक्तस्य खलु तिगिच्छिदस्य औत्तराहेण उत्तरदिग्भवेन, तोरणेन बहि-रेण शीतोदा महानदी प्रव्यूढा निःसृता सती 'सत्त जोयणसहस्साई चत्तारि य एगवीसे जोयणसए एगं च एग्रणवीसइ भाग जोयणस्स' सप्त योजनसहस्राणि चत्वारि च एकविंशानि एकविंशत्यधिकानि योजनशतानि एकं च एकोनविंशतिभागं योजनस्य 'उत्तराभिमुही पव्वएणं गंता महया घडमुहपवि. त्तिएणं जाव साइरेग चउनोयणसइएणं पवाएणं पवडई' उत्तराभिमुखी उत्तरदिगभिमुखी पर्वतेन गत्वा महाघटमुखप्रवृतिकेन बृहद्घटमुखाच्छब्दायमानजलौघवत्प्रवृत्तिशालिना अस्य प्रपातेनेत्यग्रिमेण सम्बन्धः पुनः कीदृशेन ? इत्याह-यावत् यावत्पदेन मुक्तावलिहारसंस्थितेन-एतद्वयाख्या-हरिकान्ता प्रकरणवत् सातिरेकयोजनशक्तिकेन साधिकयोजनशतप्रमासे और दो वनषंडों से परिक्षिप्त है (तस्सणं तिगिछिद्दहस्स उत्तरिल्लेणं तोरणेणं सीओआ महाणई पबूढा समाणी सत्त जोयणसहस्साइं चतारिय एगवीसे जोयणसए एगंच एगूणवीसईभागं जोयणस्स उत्तराभिमुही पव्वएणं गंता महया घटमुह पवित्तिएणं जाव साइरेग चउ जोयणसइएणं पवाएणं पवडइ) उस तिगिछिहद के उत्तर दिग्वर्ती तोरण से सीतोदा नामकी महानदी निकली है यह महानदी पर्वत के उपर ७४२१. योजन तक उत्तर दिशा की ओर बहकर फिर यह घट के मुख से निकले हुए जलप्रवाह के तुल्य वेगशाली अपने विशाल प्रवाह से प्रपातकुण्ड में गिरती है। इसका प्रवाह प्रमाण कुछ अधिक सौ योजन का कहा गया है यह सीतोदा महानदी जहाँ से प्रपात कुण्ड में गिरती है वहां पर एक विशाल जिहविका है इसका प्रमाण आयाम की अपेक्षा ४ योजन का है और विष्कम्भ ५० योजन का है तथा १ योजन का इसका बाहल्य हैं इसका आकार मगर के खुले हुए मुख जैसा है तथा यह सर्वात्मा वज्रमयी છે. બન્ને પાર્વ ભાગમાં એ બે પદ્મવરવેદિકાઓથી અને બે વનખંડોથી પરિક્ષિત છે. 'तस्स णं तिगिछिद्दहस्स उत्तरिल्लेणं तोरणेणं सीओआमहाणई पवूढा समाणी सत्त जोयण सहस्साई चतारिय एगविसे जोयणसए एगं च एगूणवीसइभागं जोयणस्स उत्तराभिमुही पव्वएणं गंता महया घटमुहपवित्तिएणं जाव साइरेग चउ जोयणसइएणं पवाएणं पवडइ' તે તિગિછિ હદના ઉત્તર દિગ્ધર્તા તોરણથી સદા નામે મહાનદી નીકળે છે. એ મહા નદી પર્વતની ઉપર ૭૪૨૧ જન સુધી ઉત્તર દિશા તરફ પ્રવાહિત થઈને પછી એ ઘટના મુખમાંથી નીકળતા જલપ્રવાહની જેમ વેગશાલી પિતાના વિશાલ પ્રવાહથી પ્રપાત કુંડમાં પડે છે. એનું પ્રવાહ પ્રમાણ કંઈક વધારે ૧૦૦ જન જેટલું કહેવામાં આવેલ છે એ સતેદા મહાનદી જ્યાંથી પ્રપાત કુંડમાં પડે છે ત્યાં એક વિશાળ જિહિકા છે. એનું આયામની અપેક્ષાએ પ્રમાણ ૪ જન જેટલું અને વિષ્કની અપેક્ષાએ ૫૦ એજન જેટલું છે. તેમજ એક યોજન જેટલા પ્રમાણનું આનું બાહુલ્ય છે. એને આકાર મગરના भुदा भुमना छ तेभन से सामना भयो छ, भने सर्वथा नि छ. 'सीओ
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
