Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३९४
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
व्यमिति स्वयमूहनीयम्, अथास्योपरिवर्तीनि सिद्धायतनादीनि कूटानि वर्णयितुमाह-' सोमणसे' इत्यादि - सौमनसे - सौमनसनामके 'वक्खारपव्वए' वक्षस्कारपर्वते 'कर' कति कियन्ति 'कूडा' कूटानि शिखराणि 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तानि अत्र पुंस्त्वं प्राकृतत्वात् सूत्रकृतोक्तम् एवमग्रे - sपि इति भगवानुत्तरमाह - 'सत्त' सप्त कूडा' कूटानि 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तानि तानि नामतो निर्दिशति - 'तं जहा - सिद्धे' इत्यादि तद्यथा - सिद्धं - सिद्धायतनकूटम् अत्र नामैकदेशग्रहणे नामग्रहणम्' इति नियमेन सिद्धेति नामैकदेशेन सिद्धायतनकूटेति सम्पूर्णनामग्रहणं बोध्यम् एवमग्रेऽपि १, 'सोमण से २ वि य' सौमनसमपि च- सौमनसकूटमपि च 'बोद्धव्वे' बोद्धव्यं ज्ञेयम् २, 'मंगलावईकडे ३' मङ्गलावतीकूटम् ३ | 'देवकुरु ४ विमल ५ कंचण ६ वसिटकूडे ७' देवकुरु ४ विमल ५ कञ्चन ६ वासिष्ठकूटम् अत्र समाहारद्वन्द्वान्ते श्रूयमाणस्य कूटस्य प्रत्येकं सम्बन्धात् देवकुरुकूटं ४ विमलकूटं ५ काश्चनकूटम् ६ वासिष्ठकूटमित्यर्थः, 'य' च 'बोद्धव्वे' बोद्धव्यम् ||१॥ अथादितः सर्वकूटसङ्कलनायां यावन्ति कूटानि भवन्ति तावन्त्याह'एवं सव्वे पंचसइया कूडा' इति एवम् इत्थम् सर्वाणि आदित आरभ्य सौमनस पर्वतो परिवनि सकलानि सप्तापि कूटानि पञ्चशतिकानि पञ्चशतयोजनप्रमाणानि जायन्ते, 'एएसिं' वक्खारपत्वए कइकूडा पण्णत्ता) हे भदन्त ! इस सौमनसवक्षस्कार पर्वत पर कितने कूट कहे गये हैं ? 'पण्णत्ता' में पुलिङ्गता प्राकृत होने से कही गई है । उत्तर में प्रभुने कहा है- ( गोपमा ! सत्त कूडा पण्णत्ता) हे गौतम ! यहां पर सात कूट कहे गये हैं (तं जहा ) उनके नाम इस प्रकार से हैं (सिद्धे सोमणसे विय बोद्धव्वे मंगलावईकूडे, देवकुरु विमल कंचणवसिट्ठ कूडेअ बोद्धव्वे) सिद्धायतनकूट १, सौमणसकूटर, मंगलावतीकूट ३, देवकुरुकूट४, विमलकूट५, कंचनकूट६, और वशिष्ठकूट७ ऐसा नियम हैं कि नामके एकदेश से पूरे नामका ग्रहण हो जाता है अतः इसी नियमके अनुसार 'सिद्धे' पदसे सिद्धायतनकूट ऐसा पूरा नाम गृहीत हो गया है तथा द्वद्वान्ते श्रूयमाणं पदं प्रत्येकं संबद्धयते' इस कथन के अनुसार प्रत्येक पद के साथ कूट शब्द का प्रयोग हुआ जानलेना सौमनस वक्षसार पर्वत उपर डेंटला टी (शिमरे ।) आवेला छे ? 'पण्णत्ता' भां आत होवाथी पुलिंगता अष्ट ४रवामां आवेली छे. सेना वामां अलु उडे छे - 'गोयमा ! सत्त कूडा पण्णत्ता' हे गौतम सहीं सात ईटो आवेसा हे 'तं जहा' ते इंटोना नामी म प्रभाणे छे-'सिद्धे सोमणसे वि य बोद्धव्वे मंगलावई कूडे, देवकुरू विमल कंचण वसिटूकूडे अबोद्धव्वे' सिद्धायतन छूट १, सौमनस छूट २, मंगलावती छूट 3, हेवरु ३८ ४, વિમલ ફૂટ ૫, કંચન ફૂટ ૬ અને વશિષ્ઠ ફૂટ ૭ એવા નિયમ છે કે નામના એક देशथी पूरा नाम ग्रहण थाय छे, मेथी या नियम भुल्म 'सिद्धे' पहथी सिद्धायतन छूट बुं थुरं नाम गृहीत थयुं छे तेभन 'द्वन्द्वान्ते श्रूयमाणं पदं प्रत्येकं संबध्यते' म કથન મુજબ દરેક પદની સાથે ફૂટ શબ્દ પ્રયુક્ત થયેલ છે, એવું સમજી લેવું જોઇએ.
1
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર