Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 453

४४०
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे यावद्धृपकडुच्छुकानाम् अत्र यावत्पदेन 'अट्ठसए' इत्यस्प ग्रहणम्, तथा च अष्टशतं धूपकटुच्छुकानां धूपपात्रविशेषाणां प्रज्ञप्तम्, अनयोर्जिनप्रतिमा धूपकडुच्छकयो वर्णको राजप्रश्नीयसूत्रस्याशीतितमैकाशीतितमाभ्यां सूत्राभ्यां ग्राह्यः, तदर्थश्च तयोरेव मत्कृतसुबोधिनीटीकातोऽवसेय इति । अथावशिष्ट सिद्धायतनवर्णनार्थमुक्तरीतिं प्रदर्शयति-'मंदरम्स णं' मन्दरस्य खलु 'पव्वयस्स' पर्वतस्य 'दाहिणेणं' दक्षिणेन-दक्षिण दिशि 'भदसालवनं' भद्रशालवनं 'पण्णासं' पञ्चाशतं योजनानि अवगाह्ये ति ग्राह्यम् ‘एवं' एवम् उक्तरीत्या 'चउद्दिसिपि' चतुर्दिश्यपि दिक्चतुष्टयेऽपि 'मंदरस्स' मन्दरस्य पर्वतस्य 'भदसालवणे' भद्रशालवने 'चत्तारि' चत्वारि सिद्धाययणा' सिद्धायतनानि 'भाणियव्या' भणितव्यानि, वक्तव्यानीत्यर्थः यदत्र सिद्धायतनत्रिकस्यातिदेशे कर्त्तव्ये तच्चतुष्टयातिदेशः कृतस्तत्र समाधानं जम्बूद्वीपद्वारवर्णकोक्तम् 'एवं चत्तारि वि दारा भाणियव्वा' इत्येतत्सूत्रव्याख्यानमनुसृत्य बोध्यम्, अयैतदन्तर्गतपुष्करिणी चतुष्टयं वर्णयितुमुपक्रमते-'मंदरस्स' मन्दरस्य 'ण' खलु 'पव्ययस्स' पर्वतस्य 'उत्तरपुरथिमेणं' उत्तरपौरस्त्येन ईशानकोणे 'भद्दसालवनं' भद्रशालवनं 'पण्णासं' प्रतिमाओं को जानना चाहिये (देवच्छंदगस्स जाव धूवकडुच्छुयाणं इति) यह देवच्छंद सर्वात्मना रत्नमय है यावत् यहां पर १०८ धूपकडाहे हैं-जिनमे धूप जलाई जाती है जिनप्रतिमा और धूपकटाहों का वर्णन जानने के लिये राजप्रश्नीय सत्र के ८० और ८१ सूत्रों को देखना चाहिये उनकी टीका में मैने इस विषय को स्पष्ट किया है (मंद्रस्स णं पव्वयस्स दाहिणेणं भदसालवणं पण्णासं एवं चउदिसि पि मदरस्स भदसालवणे चत्तारि सिद्धाययणा भाणियव्वा) मन्दर पर्वत की दक्षिणदिशा में भद्रशालवन में ५० योजन आगे जाने पर-भद्रशालवन में ५० योजन प्रवेश करने पर मन्दर पर्वत की चारों दिशाओं में भद्रशालवन में सिद्धायतन है यहां तीन सिद्धायतन कहना चाहिये थे-परन्तु जो चार सिद्धायतन कहे गये हैं इस सम्बन्ध में समाधान जम्बूद्वीपद्वार के वर्णक में कह तभ०१ यक्ष प्रतिभा की नसे. 'देवच्छंदगस्स जाव धूवकडुच्छुयाणं इति' 241 દેવછંદ સર્વાત્મના રત્નમય છે. યાવત્ અહીં ૧૦૮ ધૂપ કટાહો છે. જેમાં ધૂપ સળગાવવામાં આવે છે. જિનપ્રતિમાઓ અને ધૂપ કટાહના વર્ણન વિષે જાણવા માટે રાજ પ્રશ્રીય સૂત્રના ૮૦ અને ૮૧મા સૂa જેવા જોઈએ. એ સૂત્રોની ટીકામાં મેં આ વિષયનું २५०टी३२५ यु छ. 'मंदरस्स णं पव्वयस्स दाहिणेणं भद्दसालवणं पण्णासं एवं चउद्दिसि पि मंदरस्स भद्दसालवणे चत्तारि सिद्धाययणा भाणियव्वा' म१२ पतनी क्षिा शमां ભદ્રશાલ વનમાં પ૦ જન આગળ જવાથી ઉપર ભદ્રશાલવનમાં ૫૦ એજન પ્રવિષ્ટ થયા પછી મન્દર પર્વતની ચેમેર, ભદ્રશાલ વનમાં ચાર સિદ્ધાયતને આવેલા છે. અહીં ત્રણ સિદ્ધાયતને કહેવાં જોઈએ પણ ત્રણના સ્થાને જે ચાર સિદ્ધાયતને કહેવામાં આવેલાં છે, એ સંબંધમાં સમાધાન જંબુદ્વીપ દ્વારા વર્ણકમાં કરવામાં આવેલું છે. આ સમાધાન
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર