Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१७२
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे
फलिहकूडे ५ लोहियक्खकडे ६ आनंदकूडे ७" 'गन्धमादन' इत्यादि प्रश्नसूत्रमुत्तानार्थम्, उत्तरसूत्रे हे गौतम! सप्तकूटानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - सिद्धायतनकूटम् १, गन्धमादनकूटम् २ गन्धिलावतीकूटम् ३, उत्तरकुरुकूटम् ४ स्फटिककूटम् ५, लोहिताक्षकूटम् ६ आनन्दकूटं ७, तत्र स्फटिक कूटं स्फटिकमणिमयत्वात् लोहिताक्षकूटम् - लोहितरत्नवर्णत्वात् आनन्दकूटम् आनन्दनामस्य देवस्य कूटम् ।
ननु यथा वैताचादि गत सिद्धायतनादिकूटानां व्यवस्था पूर्वापरतया कृता तथाऽत्रापि ? किं वा ततः कश्चिद्विशेषः ? इत्याह - "कहि णं भंते ! गंधमायणे वक्खारपव्वए सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पणते ?, गोयमा ! मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं गंधमायणकूडस्स दाहिणपुरस्थिमेणं, एत्थ णं गंधमायणे वक्खारपव्वण सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पण्णत्ते" क्व खलु भदन्त ! इत्यादि - हे भदन्त ! गन्धमादने वक्षस्कारपर्वते सिद्धायतनकूटं क्व कुत्र प्रज्ञप्तम् ?, गौतम ! मन्दरस्य पर्वतस्य उत्तरपश्चिमेन उत्तरपश्चिम दिशोरन्तराले वायव्यलोहियक्खकूडे, आणंदकडे) हे गौतम ! इस पर सातकूट कहे गये हैं- उनके नाम इस प्रकार से है - सिद्धायतनकूट, गन्धमादनकूट, गंधिलावतीकूट, उत्तरकुरु कूट, स्फटिककूट, लोहिताक्षकूट और आनन्दकूट। इनमें स्फटिककूट स्फटिकरत्न मय है लोहिताक्षरत्न के जैसे वर्णवाला है और आनन्दकूट आनन्द नामक देवका कूट है । अब यहां पर गौतमस्वामी के इस प्रश्नका कि जिस प्रकार से वैता आदिगत सिद्धायतनादि कूटों की व्यवस्था पूर्व अपर आदि रूप से की गई है उसी तरह की व्यवस्था क्या यहां पर भी की गई है ? या उसकी अपेक्षा यहां की व्यवस्था में कुछ अन्तर है ? उत्तर देते प्रभु कहते हैं (गोयमा मंदरस्सपव्वयस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं गंधमायणकूडस्स दाहिणपुरस्थिमेणं गंधमायणे वक्खारपव्वए सिद्धाययणकूडे णामं कूडे पण्णत्ते-तं चैव क्षुल्लहिमवंते सिद्धाययणस्स कूडस्स पमाणं तं चेव एएसिं सव्वेसिं भाणियव्वं ) हे गौतम ! मंदर
"
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
,
क्खकूडे, आणंदकडे' हे गौतम! मे पर्यंत उपर सात छूटी आसा छे. तेभना नाम આ પ્રમાણે છે—સિદ્ધાયતન ફૂટ, ગંધમાદન કૂટ, ગંધિલાવતી ફૂટ, ઉત્તરકુરુ ફૂટ, સ્ફટિક ફૂટ, ગંધમાદન ફૂટ, લેાહિતાક્ષ ફૂટ, અને આનંદ ફૂટ, એમાં સ્ફટિક ફૂટ સ્ફટિક રત્નમય છે, લેાહિતાક્ષના રત્ન જેવા વર્ણવાળા છે. અને આનદ ફૂટ આનંદ નામક દેવના ફૂટ છે. હવે અહીં ગૌતમ પ્રભુને પ્રશ્ન કરે છે કે જેમ વૈતાઢય આદિગત સિદ્ધાયતનાદિ કૂટની વ્યવસ્થા પૂર્વ અપર વગેરે રૂપમાં કરવામા આવેલી છે, તે પ્રમાણે જ શુ' અહીં પણ વ્યવસ્થા કરવામાં આવેલી છે? કે તેની અપેક્ષાએ અહીંની વ્યવસ્થામાં કંઈ તફાવત છે? सेना न्यायमा प्रभु उहे छे - 'गोयमा ! मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं गंधमायणकूडस्स दाहिणपुरत्थमेणं एत्थणं गंधमायणे वक्खारपव्वए सिद्धाययणकुडे णाम कूडे पण्णत्तेतं चेत्र क्षुल्लहिमवते सिद्धाययणस्स कूडस्स पमाणं तचैव एएसि सव्वेसि भाणियव्व' हे