Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० २८ द्वितीयसुकच्छविजयनिरूपणम् ३६१ इत्यादि छायागम्यम् नवरं जाव' महाकच्छे इत्थ देवे' यावद् महाकच्छोऽत्र देवः, परिवसति स च कीदृशः १ इत्याह-'महिद्धीए' महद्धिकः इत्युपलक्षणम् तेन महाधुतिक इत्यादिपदानां सङ्ग्रहो बोध्यः स चाष्टमसूत्रात् सव्याख्यो ग्राह्यः, यावत्पदेन-'तत्थ णं अरिटाए राय. हाणीए महाकच्छे णामं राया समुप्पज्जइ, महया हिमवंत जाव सच्वं भरहो अवणं भाणियवं, णिक्खमणवज्जं सेसं भाणियव्वं जाव भुंजइ माणुस्सए सुहे, महाकच्छणामधेज्जे' इति ग्रहीतव्यम्
एतच्छाया-'तत्र खलु अरिष्टायां राजधान्यां महाकच्छो नाम राजा समुत्पद्यते, महाहिमवद यावत् सवै भरतसाधनं भणितव्यं यावद् भुङ्क्ते मानुष्यकानि सुखानि महाकच्छनामधेयः' इति तत्र 'महाहिमवद् यावद् इत्यत्र यावत्पदेन-'मलयमन्दरमहेन्द्रसारः इति ग्राह्यम् तस्य च महाहिमवत्पदेन योगो बोध्यः, तथा सति महाहिमवन्मलयमन्दरमहेन्द्रमहाकच्छ नामका यहां पर महर्द्धिक देव कि जिसकी एक पल्योपम की स्थिति है रहता है यहां यावत् पद से महाद्युतिक महाबल आदि पदों का ग्रहण हुआ है तथा 'तत्थ णं अरिट्टाए रायहाणीए महाकच्छे णामं राया समुप्पजइ महया हिम वंत जाव सव्वं भरहो अ वणं भाणियव्वं णिक्खमणवज सेस भाणियध्वं जाव भुंजइ माणुस्सए सुहे महाकच्छणामधेज्जे" वहां पर अरिष्ठा नामकी राजधानी है महाकच्छ नामका चक्रवर्ती राजा उसका शासन करता है यह महाहिमवंत पर्वत आदि के जैसा विशिष्ट शक्तिशाली और अजेय है भरतचक्रवर्ती की तरह यह मनुष्य भव सम्बन्धी सुखों का भोक्ता है परन्तु इसने अपने जीवन में सकल संयम धारण नहीं किया ऐसा यह सब प्रकरण पूर्व की तरह यहां पर कह लेना चाहिये महाकच्छ ऐसा नाम इसका क्यों हुआ सो इस सम्बन्ध में यहां पर महाकच्छ नाम का ही चक्रवर्ती यहां पर होता रहता है तथा महाकच्छ नामका देव रहता है इस कारण इसका नाम महाकच्छ ऐसा कहा गया है। મહાકછ નામક મહદ્ધિક દેવ કે જેની એક પલ્યોપમ જેટલી સ્થિતિ રહે છે. અહીં यावत् ५४थी 'महाद्युतिकः' वगेरे पहानु अउर थयु छ. म 'तत्थणं अरिद्वाए रायहाणीए महाकच्छे णामं राया समुप्पजद, मह या हिमवंत जाव सव्व भरहोअवणं भाणियव्वणिक्खमणवज्जं जाव सेसं भाणियव्व जाव भुंजइ, माणुस्सए सुहे महाकच्छ णामधेज्जे' त्यां मण्टिा नामानी १ધાની છે. મહા કચ્છનામક ચકવતી રાજા તેને શાસન કર્તા છે. એ મહાહિમવંત પર્વત વગેરે જેવા વિશિષ્ટ શકિતશાળી અને અજેય છે. ભરત ચકીની જેમ એ મનુષ્ય ભવ સંબંધી સુખને ભક્તા છે, પણ તેણે પિતાના જીવનમાં સકલ સંયમ ધારણ કર્યું નથી એવું તે બધું પ્રકરણ પૂર્વવત્ અહીં પણ સમજી લેવું જોઈએ. મહાક૭ એવું નામ એનું શા કારણથી પ્રસિદ્ધ થયું? તે એના સંબંધમાં આટલું જ કહેવું પર્યાપ્ત છે કે અહીં મહાકચ્છ નામે ચક્રવર્તી રહે છે તેમજ મહાકચ્છ નામક દેવ રહે છે આ કારણે એનું નામ મહાક૭ એવું કહેવામાં આવેલ છે.
ज०४६ જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
