Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
अध्य० २. उ.४
२८७ अथवा 'लाभे' इति-च्छाया, लाभे सति वस्त्राहारादेरधिगमे च न मायेत् । एवमलाभे वस्त्रपात्रादेरप्राप्तौ ‘धिग् हतभाग्यं मां यदन्यैर्लभ्यते अन्तरायोदयान्मया न लभ्यते' इति एवं न शोचेत् शोकं न विदध्यात् , लाभालाभयोर्मध्यस्थभावमवलम्बेतेत्यर्थः । उक्तञ्च
" लाभो वरमलाभोऽपि, मुनिरुभयस्मिन्दधाति माध्यस्थ्यम् ।
लाभे प्राणपरिस्थितिरथचालाभे तपोवृद्धिः" ॥ १॥ इति । ऐसा कभी भी भाव न रखे कि-अशनादि-आहारवस्त्रादिक का लाभ मुझे ही होता है अन्य को नहीं । क्यों कि इस प्रकार की भावना से आत्मा में एक प्रकार का अहंकार उत्पन्न होता है जो संयम जीवन में सफेद वस्त्र में धब्बे की तरह बाधक होता है, अतः इस प्रकार का अहंकार कभी नहीं करना चाहिये । अथवा “लाभ इति न मायेत" इसका अभिप्राय यह भी होता है कि आहार वस्त्रादिक का लाभ होने पर संयमी को हर्षित नहीं होना चाहिये, और अलाभ होने पर उसे “मुझ हतभागी-अभागे को धिक्कार है, दूसरों को तो सब कुछ मिलता है मुझे अन्तराय के उदय से कुछ भी नहीं मिलता" इस प्रकार का शोक भी नहीं करना चाहिये, क्योंकि संयमजीवन की शोभा लाभ और अलाभ में मध्यस्थ भाव रखने से ही है । कहा भी है
“लामो वरमलाभोऽपि, मुनिरुभयस्मिन् दधाति माध्यस्थ्यम् । लाभे प्राणपरिस्थिति-रथ चालाभे तपोवृद्धिः ॥१॥" इति ॥
એ ભાવ કઈ વખત ન રાખે કે-“અશનાદિ આહારવસ્ત્રાદિકને લાભ મને જ થાય છે. બીજાને નહિ.” કારણ કે આ પ્રકારની ભાવનાથી આત્મામાં એક પ્રકારને અહંકાર ઉત્પન્ન થાય છે જે સંયમ જીવનમાં સફેદ વસ્ત્રમાં ડાઘાની માફક બાધક થાય છે. માટે આ પ્રકારને અહંકાર કઈ વખત કરવું ન જોઈએ.
थवा “ लाभ इति न मायेत” सनी मनिप्राय ये पण थाय छ-मारना લાભ થવાથી સંયમીએ હર્ષિત નહિ થવું જોઈએ, અને આલાભ થવાથી તેણે
હું હતભાગી–અભાગીને ધિક્કાર છે, બીજાઓને સઘળું મળે છે, અને અંતરાયના ઉદયથી કાંઈ પણ મળતું નથી.” આવા પ્રકારનો શેક પણ નહિ કરે જોઈએ, કારણ કે સંયમજીવનની શોભા લાભ અને અલાભમાં મધ્યસ્થભાવ રાખવામાં छ. ४थु पार छ" लाभो वरमलाभोऽपि, मुनिरुभयस्मिन् दधाति माध्यस्थ्यम् । लामे प्राणपरिस्थिति-रथ चालामे तपोवृद्धिः ॥ १ ॥" इति।
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
