Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 535
________________

४९०
आचाराङ्गसूत्रे
कारकं तदेव शस्त्रमित्युच्यते । एकस्मात् पीडाजनकादन्यत् पीडाजनकं प्रादुर्भवति । यथा-खड्गाभिघातेन शिरःपीडा, ततो ज्वरः, ततोऽपि मूर्च्छादय इति । भावशस्त्रस्य पारम्पर्यं त्वत्रैवोदेशके 'जे कोहदंसी ' इत्यादिनाऽनुपदं वक्ष्यति ।
यथा शस्त्रस्य पारम्पर्यमस्ति न तथा पारम्पर्यमशस्त्रस्यास्तीत्याह – 'नास्ति' इत्यादि । अशस्त्रं संयमः, तत् परेण परं नास्ति-प्रकर्षपरम्परायुक्तं न भवतीत्यर्थः । यथा पृथिव्यादिजीवेषु स्वात्मना समभावः कर्तव्यः, तत्र - ' एगे आया ' इति भगवद्वचनाद् मन्दतीत्रभेदो नास्ति, तस्मात् तत्र समत्वसद्भावात् सामायिकस्य न प्रकर्षपारम्पर्यम् । यद्वा-शैलश्यवस्थासंयमात्परः संयमो नास्ति, तदूर्ध्वं गुणस्थानाभावादिति भावः ।। ० ९ ॥
है । पीडाकारक एक ही वस्तुसे अन्य अनेक बातें उत्पन्न होती हैं, जैसे तलवारद्वारा मारनेसे लगनेवालेके शिरमें पीडा, उससे ज्वर, उससे भी उसे मूर्छा आदि दुःख होते हैं । ये सब बातें द्रव्यशस्त्रमें प्रकर्ष परम्पराकी द्योतक हैं ।
भावशस्त्रमें प्रकर्षकी परम्परा इसी उद्देशमें इसीके आगे " जे कोहृदंसी " इस सूत्र कहेंगे । जिस प्रकार शस्त्रमें प्रकर्ष की परम्परा है उस प्रकार अशस्त्र में प्रकर्षपरम्परा नहीं है, इस बातको " नत्थि " इस वाक्य से सूत्रकार प्रकट करते हैं-अशस्त्र नाम संयमका है, वह " परेण परं नास्ति " प्रकर्षपरम्परासे युक्त नहीं होता है। जैसे- पृथिवीकायिकादि जीवोंमें संयमीको आत्मतुल्यताकी भावना रखनी चाहिये, क्यों कि यह वचन है "एगे आया " आत्मा एक है। इस प्रकार की भावनारूप संयम में मन्द और तीव्र भेद नहीं है । इस कारण समस्त पृथिवीकायिकादि
અનેક વાતા ઉત્પન્ન થાય છે. જેમ-તલવાર દ્વારા મારવાથી લાગવાવાળાના માથામાં પીડા, તેનાથી જ્વર, તેનાથી તેને મૂર્છા આદિ દુ:ખ થાય છે. એ સઘળી વાતા દ્રવ્યશસ્ત્રમાં પ્રક પર પરાની દ્યોતક છે.
"
ભાવશસ્ત્રમાં પ્રકની પરપરા આ જ ઉદ્દેશમાં એનાથી આગળના "6 जे कोहदंसी ” मे सूत्रभां अहेवामां आवशे ने अरे शस्त्रां अपनी परंपरा छे ते प्रारे सशस्त्रमा अपरंपरा नथी. मे वातने " नत्थि " इत्यादि वास्यथी सूत्रअर अगर उरे छे, सशस्त्र नाम संयमनुं छे, ते " परेण परं नास्ति " अर्षપરંપરાથી યુક્ત થતું નથી. જેમ–પૃથિવીકાયાદિ જીવામાં સંયમીએ આત્મ तुझ्यतानी भावना शमवी लेहये, अरण है लगवाननुं मे वयन छे - 'एगे आया ' આત્મા એક છે. આ પ્રકારની ભાવનારૂપ સંયમમાં મન્ત્ર અને તીવ્ર ભેદ નથી. એ કારણથી સમસ્ત પૃથિવીકાયાદિક જીવોમાં સમતાશાળી સંયમીના સામાયિક
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨

Loading...

Page Navigation
1 ... 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775