Book Title: Bhavantno Upay Samayik Yog
Author(s): Sunandaben Vohra
Publisher: Darshanaben Dilipbhai Shah USA
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005927/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ) 'bhavAMtano upAya ? sAmA8ioNga magadhasANAjyano khajAno puNiyAjInuM sAmAyika sunaMdAbahena vohorA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( bhavAMtano upAya : sAmAyika yoga. 0 lekhikA 0. sunaMdAbena vohorA * mAMgalika zubhASita * "sarva prANIo potAnA AtmA samAna che. ane potAno | AtmA paramAtmAnI tulya che. e satyanuM darzana pragaTa thatAM sarva prANIomAM suSupta rahela paramAtma tattvanuM darzana thAya che. A yathArtha darzana e vAstavika samatA janmAve che. AvI tAtvika samatA e sAmAyikanI kriyAno prANa che." sva. adhyAtmayogI pU. panyAsajI zrI bhadraMkaravijyajI gaNivarya. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakaH darzanAbahena dIlIpabhAI zAha 333, Gavain Court, Tallahasee, F.L. 32301, U.S.A. Th. : 850 656 8010 303, epha.bI., Indraprastha, praphlAdanagara, amadAvAda prakAzana varSa : prathama AvRtti: 1999, prata : 2200 dvitIya AvRtti: 2015, prata : 500 prApti sthAna ? sunaMdAbahena vohorA 5, mahAvIra sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-380 007, gujarAta. phona : (079) 26589365 samaya : sAMje 5 thI 7. zarIrane asukha na pahoMce te mATe mana kuzaLa che. paNa AtmAne sukha maLe evuM mana kyAre thaze? te sAmAyika jevA samabhAvayukta vratathI zakya che. mudraka : sneharazmi kaTArIA (mo) 099254 6043pa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ #ka OM ahama zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtmayogI AcAryazrI kalApUrNasUrijI haidrAbAda sthita, sAmAyikanA bodhanI mudrAmAM. caroSa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * citrabodha che mRkhapRSTha para citramAM darzAvelA trAjavAmAM eka bAjunA pallAmAM zreNika rAjAno khajAno che, bIjA pallAmAM pUNiyAjI che. jemanA sAmayikanA phaLanI mAgaNI karavA zreNikarAjA padhAre che, pUNiyAjInuM palluM khajAnAnI sAme UMcuM thatuM nathI. temAM sAmAyikanI zuddhinuM mUlyAMkana che. hakIkata ema che ke rAjagRhImAM paramAtmA mahAvIra padhAryA che. zreNika prabhunA bhakta che. cAre gationuM prabhu mukhe zravaNa karI, hAtha joDI pUche che "prabhu mArI gati kaI che?' zrI prabhu kahe, he, zreNika! te hiMsAnA AnaMdamAM naraka gatinuM AyuSya bAMdhyuM che." prabhu! tamAro bhakta narakamAM jaze? vaLI tyAMnA duHkho kevI rIte sahana karaze? upAya batAvo." che! zreNika, AyuSyanA baMdhamAM pheraphAra thato nathI. chatAM zreNikanI dRSTine kholavA prabhue keTalAka upAya batAvyA, temAMno eka upAya, zrI puNiyAjInA eka sAmAyikanuM phaLa maLe to narakagatinuM AyuSya parivartana pAme tema jaNAvyuM. rAjA zreNika ati namrabhAve zrI pUNiyAjInA nivAse jaIne vinayapUrvaka pUNiyAjInA eka sAmAyikanuM phaLa mAMge che. pUNiyAjIne sAmAyikanI khoTa na hatI, paNa bhAvAtmaka-AMtarika avasthAnI zuddhi kevI rIte apAya? rAjA zreNika eka sAmAyikanA badalAmAM rAjagRhano pUro khajAno svIkAravAnI vinaMtI kare che. paNa palluM namatuM nathI. tethI zreNikanI daSTi khUle che, samaja pedA thAya che. samatAmAM Ave che ane prabhu caraNe samarpita thaI udaya karmano svIkAra kare che. karma pramANe narakagati to pAmyA paNa prabhubhaktinA nimitte tIrthaMkara padavI paNa pAmyA. te sAmAyikano marma samajyAM tenI phaLazruti A hatI. dhanya puNiyAjI - dhanya rAjA zreNika. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * aMtarabhAva * devaguru kRpA yukta pU. gurujano pAsethI tattvabodha maLyo, mahApuNye teonI AjJA ane AziSa dvArA jijJAsuomAM viniyoga thavAno avasara maLyo. lagabhaga 1984 thI 2004 sudhI AphrikAnA, laMDananA ane amerikAnA keTalAka sthaLomAM jijJAsu mitronA sahakArathI satsaMgayAtrAnuM Ayojana thatuM. sAthe tattvanA ciMtanane lekhanamAM avataraNa thavAno yoga thato. lagabhaga 1998mAM haidrAbAda pUjayazrInI sthiratA hatI. tyAM teonA sat samAgamano lAbha maLyo. teozrIe te divasomAM khAsa samaya ApI jJAnasAranA chaThThA zamASTaka ane sAthe sAmAyika vijJAnanA mAdhyamathI bodha Apyo. tenI kaMI noMdha karI hatI. temAM aMtaramAM udbhavelA bhAvono umero karyo ane lekhana zarU karyuM temAMthI bhavAMtano upAya : sAmAyika yoga pustakanuM nirmANa thayuM. vidhi sahita sAmAyika vrata jIvanano arka hato. tenI zraddhAe paradezamAM jyAM jyAM nivAsa thato tyAM yajamAnane A prasAdi apAtI rahI, keTalAke to sAmAyika vardhamAna anuSThAna svIkAryA. mokSamArganuM anupama sAdhana sevAtuM rahyuM. lekhana paNa thatuM rahyuM. tene vaLI jijJAsuoe sahakAra Apyo 1999mAM prathama AvRtti prakAzita thaI. prastuta bIjI AvRttino lAbha amerIkAmAM vasatA darzanA ane dIlIpabhAIe lIdho che. baMne ArAdhako che, temanI bhAvanAne sAtha ApI A bIjI AvRtti prakAzita thaI che. joke chellA daseka varSathI navuM lekhana nahivat thayuM hatuM. te vaLI A rIte kaMIka sAkAra pAmyuM. A bhavAMtano upAya : sAmAyika yogamAM" 45 AgamonI jema 45 viSayonuM lekhana thayuM che. tenuM hArda eka ja che. ApaNa sau ArAdhako A anuSThAnanA mAdhyama vaDe paraMparAe mukti pAmavA jevI pAtratA keLavIe. sAmAyikanA bhAvone hRdayAMkti karIe tenA 4 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskArone jhIlIne alpakALe prabhunA caraNamAM ApaNo vAsa thAya tevI bhAvanA rAkhIe. vidhivat karelA sAmAyikathI hRdayanA bhAvone pavitra karI, karmone upazAMta karI, samyakatvane prApta karIe ane cAritradharmanuM baLa meLavIe tevI zraddhAno saMskAra dhAraNa karI A bhavane sArthaka karIe. pU.zrInA bodhane sArthaka karavAno amUlo avasara saphaLa karIe. vizeSa bhAvanA pAchaLanA bhAganA anubhavelA bhAvomAM jaNAvI che. te sau vAMcajo ane vicAro. saunA sahakAra badala ahobhAva che. prathama AvRttinA sahayogIone smaraNAMjali Apu chuM. pU. AcArya bhagavaMtonI zubhAziSane hRdayamAM dhAraNa karI bIjI AvRtti bhAvapUrvaka temanA caraNe dharuM chuM. zivamastu sarva jagata . - sunaMdAbahena * haNamukti : prastuta graMthamAM nIcenA mahApuruSonI preraNA maLI che keTalAka graMthono AdhAra lIdho che te saunI pratyakSa-parokSa preraNA mATe atyaMta RNI chuM. sva. mahAmahopAdhyAya zrI yazovijyajI racita jJAnasAragraMtha. sva. AcArya zrI umAsvAti racita prazamarati graMtha. A baMne graMthanA vivecanakAra che pU. AcAryazrI bhadragupta ma.sA. sva. pU. pacAsajI bhadraMkaragaNi racita AtmotthAnano pAyo. zrI adhyAyogI parama pUjya vijyakalApUrNasUrI ma.sA. racita sarvajJa kathita sAmAyika vijJAna. anya graMthomAMthI racita sAmAyikadharmamAMthI kathAo. - li. sunaMdAbahena Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zraddhAMjali - arpaNa : sva. pitAzrI zAMtilAla maNIlAla zAha sva. mAtRzrI zAMtAbahena zAMtilAla zAha sva. pitAzrI dAmodaradAsa suracaMda zAha sva. mAtRzrI samarathabahena dAmodaradAsa zAha ApanA dvArA maLelA susaMskAro mATe ame RNI chIe, ApanI pavitra smRti mATe prastuta pustaka prakAzita karI ApanA caraNamAM arpaNa karIe chIe. dIlIpabhAI zAMtilAla zAha 0 darzanA dAmodaradAsa zAha * abhivAdana * darzana ane dilIpabhAIno lagabhaga 1991thI paricaya thayo. amerikAnA satsaMga pravAsa daramyAna oralAnDo javAnuM thatuM tyAre teo temanA raheThANathI baso pacAsa mAIla dUra oralAnDo mitrane tyAM rahevA AvatA. ane satsaMgano pUro lAbha letA, samajAya te bodha AcaraNamAM mUkatA. Aja sudhI temaNe mArI sAtheno satsaMga amadAvAdamAM cAlu rAkhyo che. satsaMganA raMgathI raMgAIne amerikA choDIne amadAvAda sthAyI thayA che. darzanAbene mAsakSamaNa jevI anekavidha tapazcaryAo mauna sAthe karIne jIvanane pAvana karyuM che. dilIpabhAIe pUro sAtha Apyo che. vaLI sAthe sAthe darzanA bahene sAmAyikanuM anuSThAna pUruM karyuM. ane dilIpabhAIe nivRtta thaIne zarU karyuM. te daramyAna temanA hAthamAM sAmAyika yoganuM pustaka AvyuM ane temane bhAva thayo ke A pustakanuM punaH prakAzana karavuM. temanI A bhAvanAno meM svIkAra karyo ane sahaja temanA dvArA A pustaka prakAzita thayuM te mATe temanuM abhivAdana karuM chuM ane hArdikabhAve temanI ArAdhanA bhavamukti mATe prayojAya tevI prArthanA karuM chuM. amerikAnI satsaMga yAtrAmAM AvA bhAvikono paricaya thayo ane Aja sudhI sthAyI rahyo teno AnaMda che. sAmAyika yoganuM pustaka bhavijIvone upayogI thaze tevI bhAvanA rAkhuM chuM. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '* sarune vinaMti & '(rAga-deza-mArI nADa tamAre hAtha) sadguru mukta thavAno, apUrva mArga batAvajo re, batAvI gupta rahasyo, nahi jANela jaNAvajo re. saguru "mohe karI' bahu kALa gumAvyo, athaDAmaNano pAra na Avyo, lAyakAta guru nAlAyakamAM, lAvajo re, sadguru 1 timira tamAma sthaLe chavarAyuM, hita-ahita jarA na jaNAyuM. aMdhakAramAM prakAzane, pragaTAvajo re. sadguru 2 dardInA che aneka doSo, jaDatA sAmuM kadI nava jozo, vizALa dRSTi karIne, amI varasAvajo re. sadguru 3 urdhva sthAna zubhavRtti caDe che, aneka vidano AvI naDe che, A agavaDanI sarasa davA samajAvajo re sadguru 4 alaga rahe akaLAmaNa mArI, nirbaLatA rahe sadA nyArI, dayA karI guru evI cAMpa dabAvajo re saru pa aMjana netre ajaba lagAvo, satya rahasya mane samajAvo, zaMkA pharI Upaje nahi ema zamAvajo re. sadguru 6 janma-maraNa jAye guru mArAM, nIkaLIne doSo rahe nyArA, "saMtaziSya" ne evuM svarUpa samajAvajo re. sadguru 7 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zubhAziSa adhyAtmayogI, paramapUjya gurUdeva zrI vijyaklApUrNasUrI ma.sA. jJAna dvArA AtmAnA pUrNAnaMdamaya svarUpane jANI, zraddhAthI tene nizcaLa banAvavAthI temAM ja tanmayatA siddha thAya tyAre anya sarva saMkalpa-vikalpo zamI jAya che ane parama zAMtarasano anubhava thAya che. AtmAnI AvI avasthAne zama ane samAdhi kahe che. zama samatAyogarUpa che. AtmAnA sahaja zuddha svabhAvamAM ramaNatA karAvI parama AnaMdanI anubhUti karAvanAra che. adhyAtma, bhAvanA ane dhyAna A traNe yogono jIvanamAM satata abhyAsa karavAthI AtmAmAM samatAno ughADa thAya che. mATe ja jJAnI puruSoe "samyaka jJAna ane samyapha dhyAnanI paripakva avasthAne zama' kahyo che. A avasthAmAM citta vikalpa rahita banIne AtmAnA zuddha svabhAvamAM lIna bane che, tenA pariNAme avidyAjanya ISTa-aniSTanI kalpanAno sarvathA nAza thavAthI sarvatra "samabhAva rahe che. jainAgamomAM samatAbhAva rUpa sAmAyikanA traNa prakAra batAvyA che (1) sAma-samAyika (2) sama samAyika ane (3) samyaka sAmAyika. (1) sAma-sAmAyikamAM AtmAnA pariNAma madhura hoya che. maitrI ane bhaktinA bhAvathI otaprota banatAM AtmAnA pariNAmomAM eka prakAranuM mAdhurya...madhurarasa pragaTe che. je sAkara ane drAkSa karatAM koTi gaNuM adhika hoya che, tevI pratIti tevA sAdhakane thAya che. (2) sama-sAmAyika tulya pariNAma svarUpa che. zatru ke mitra hoya, mAna ke apamAnano prasaMga hoya, sukha ke duHkhanI paristhiti hoya, chatAM jenuM mana banne sthitimAM samabhAvayukta hoya. harSazoka ke rAga-dveSathI para hoya te "samache. (3) samyaka sAmAyikamAM AtmAnA jJAna, darzana ane cAritra A traNe guNonuM paraspara saMmilana thAya che. dUdhamAM sAkara bhaLI jAya, ekameka thaI jAya, tevI rIte AtmAmAM ratnatrayI ekameka thaI jAya. e ja samyapha arthAtu "samma' sAmAyika che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamanA be sAmAyikano jIvanamAM avirata abhyAsa karatAM jayAre Atma svabhAvamAM tanmayatA thatAM nirvikalpa, citmAtra samAdhi siddha thAya che, tyAre trIjuM 'samma' sAmAyika pragaTe che. A bhUmikAmAM samatAno askhalita pravAha vahe che, caMdananI suvAsanI jema samatA sahajapaNe AtmasAt bane che. prazAMtavAhitA ane sahaja samAdhi vagere nAmothI paNa A bhUmikAne oLakhAvavAmAM Ave che. sAmAyikano prAthamika abhyAsa jIvanamAM sAvadyayoga arthAt pApapravRttinA tyAga mATe jinAjJA mujaba prayatna karavAthI thAya che. samatAnA arthI AtmAe bAhya anuSThAnonI ArAdhanA sAthe jIvo pratye dravya ane bhAva karuNAno tathA zubha dhyAnano satata abhyAsa karavo joIe. sarva yogomAM zubha dhyAnanI pradhAnatA che. dhyAna eTale antarmuhUrta sudhI cittanI ekaja viSayamAM sthiratA. dharmadhyAna ane zukaladhyAna banne prazasta dhyAna che. piMDastha, padastha Adi dhyAnono dharmadhyAnamAM samAveza thaI jAya che. dhyAna ane samatA ekabIjAnAM pUraka che. dhyAnathI samatA puSTa bane che ane samatAthI dhyAna puSTa bane che. sarvayogomAM samatA zreSThayoga che. bIjA sarva yogonI saphaLatA samatA vaDe ja che. niraMtara samatAne lAvavA ane jIvavAno niraMtara prayatna ane satata sAvadhAnI e ja sAdhaka jIvananuM lakSaNa che. suzrAvikA sunaMdAbena tattvajJAnanA rasiyA che. deza paradezamAM temanA tattvajJAnanA kalAsamAM seMkaDo baheno joDAya che. ane tattvajJAnano abhyAsa hoMze hoMze kare che. sAmAyika aMgenuM temanA A pustaka sAmAyikanA viSayamAM aneka mAhitIo pUrI pADI che ane jIvanane samatAmaya banAvavAno suMdara bodha-pATha Ape che. sahu vAcakonA jIvanamAM sAmAyika aMgenI jijJAsA, zraddhA ane vartanA vadhe ane temAM saphaLatA meLave e ja eka zubhecchA. 9 - vijyakalApUrNasUri I.sa. 1999 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * anukramaNikA %) 1. zrI jJAnasAragraMthanA zamASTakanI vAcanAnI smRtinoMdha 2. sAmAyikanuM mAhAbhya. 3. sAmAyikaH jinazAsanano arka * 4. sAmAyika mAtra kriyA nathI sAdhanA che ... 5. sAmAyikaH vizvavyApI kalyANanuM ghAtaka 6. sAmAyika: zUnyathI pUrNanuM sarjana 7. samatArahita kaNanuM sukha ane maNanuM duHkha? .. 8. dravya, kSetra, kALa, bhAvathI sAmAyika 9. sAmAyikanI ImAratanA pAyA che : samaya-samaja ....... 10. sAmAyika kyAre karavuM? ......... 11. samabhAva rahita dehanA nehathI zuM banyuM? . 1ra. sAmAyika ahaM vilaya - manonigraha 13. sAmAyika akhaMDa AtmAnI akhilAInuM avataraNa 14. sAmAyika sAdhanA mArganI saMpatti ... 15. sAmAyikaH sarvajJanuM vacana pramANa. 16. sAmAyika aMdhakArathI ajavALA tarapha 17. sAmAyikaH nirAvaraNa jJAnano abhigama 18. sAmAyikaH dharma ane karmanA bhedanuM jJAna .. 19. sAmAyika vratano marma 20. sAmAyika manuSya jIvananI utkrAMtinuM zreSTha sAdhana 21. sAmAyika: Atmaparicaya ... rara. sAmAyikaH AjJApAlakanuM aucitya ... 23. sAmAyikanA pariNAma = upazama ANo upazama ANo .......... 24. anaMtanI aMdhakArabharI bhIDathI mukti mATenI aMtimayAtrA 97 25. sAmAyika bahumUlya adhiSThAna ane anuSThAna 26. sAmAyikamAM paMcAvayava anuSThAna 27. sAmAyikanA abhyAsa dvArA zukla pAkSika jIvana 109 o 10 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 " 28. sAmAyikanuM zikhara, paramasamAdhi ... 29. upAsakanuM aMtaranirIkSaNa . * 114 30. sAmAyikanuM tAttvika svarUpa 31. sAmAyikanA sAdhakanI manodazA ... 32. sAmAyikathI siddhAvasthA sudhInI yAtrA. 33. sAmAyika - yogI mahAtmAnuM 34. sAmAyikamAM zuM karazo? vidhisahita prayoga 35. sAmAyika vaDe vidananAza.. 134 36. sAmAyika tathA sarva anuSThAna ke kriyAnuM mAMgalika sUtra navakAramaMtra... 136 37. sAmAyika vidhinI sthApanA pacidiya sUtra * 143 38. khamAsamaNa sUtra: vinaya mUlo dho * 144 39. IriyAvahI sUtraH zivamastu sarva jagata (laghu pratikramaNa) nma 14pa 40. vizeSa bhAvazuddhi mATe tassa uttarI sUtra 41. kAyotsargasUtrathI dehabhAvanA mamatvanA mocananI pratijJA ... 147 42. kAyotsarganI vizeSatA - 150 43. logassa sUtrathI kAyotsargamAM sthiratA mATe tIrthakaranuM dhyAna-stuti ... 153 44. karemibhaMte sUtrathI sarva pApavyApArathI mukta thavAnI pratijJA ... 155 45. bahuso sAmAIyaM kujA." - 162 ......., - 164 - 17ra - 183 * prasaMgocita che. 1. covIsa tIrthaMkaranuM saMkSipta svarUpa 2. sAmAyikanA viziSTa dRSTAMto 3. pUjya zrI kalApUrNasUrijI racita . | sarvajJa kathita sAmAyika vijJAnamAMthI 4. pU. zrI bhadraMkaravijyajI racita AtmotyAnanA pAyo graMthamAMthI 5. sArAMza, caitanya zaktino sakriya prabaLa pravAha. 6. sAmAyikathI anubhaveluM kaMIka 9. zratama ... , 180. pApA - 191 - 194 202 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mAMgalika * karemibhaMte sAmAiyaM, sAvajjaM jogaM paccakakhAmi he bhagavaMta huM sAmAyika karavA cAhuM chuM. arthAta sarva sAvadha pApa vyApAra na karavAnI pratijJA karuM chuM. samatA sarvabhUteSu saMyamaH zubhabhAvanA / ArtaraudraparityAgastaddhi sAmAyikaM vratam / sarva prANIo pratye samabhAva, saMyama, zubha bhAvanA ane ArtadhyAna tathA raudradhyAnano tyAga e ja sAmAyika vrata che. jassa sAmANio appA, saMjame niyame tave / tassa sAmAiyaM hoi, ida kevalibhAsiyaM // sarvajJa bhagavaMte kahyuM che ke jeno AtmA saMyama, niyama (vrata) ane tapamAM sArI rIte Avelo che. tene sAmAyika hoya che. arthAtu ke AtmAne saMyama, niyama ane tapamAM lAvavo tenuM nAma sAmAyika che. tasmAjjagAd bhagavAna sAmAyikameva nirupamopAyam / zArIramAnasAne kaduHkha nAzasya mokSasya / bhagavAne zArIrika ane mAnasika aneka duHkhonA nAzarUpa mokSanA parama upAya tarIke sAmAyikane ja kaheluM che." jo samo savvabhUesu, tasesu thAvaresu ya / tassa sAmAiyaM hoi, ii kevalibhAsiyaM / / sarvajJa bhagavaMte kahyuM ke je trasa ane sthAvara evA sarva jIvo pratye samadaSTivALo che, tene sAmAyika hoya che." tAtparya ke sarva jIvo pratye Atmatulya bhAva keLavavo, mitrabhAva rAkhavo e sAmAyika che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sadgurubhyo namaH 1. zrI jJAnasAragraMthanA zamASTakanI vAcanAnI prasAdi paramapUjya AcAryazrI vijyakalApUrNasUrIjInA sAnnidhyamAM vAcanAnuM A saMbhAraNuM che. haidrAbAda tA. 16-1-99 thI 19-199 zrI jJAnasAra graMthanA zamASTakanA prathama zloka AdhArita vAcanAnI noMdhane atre uddhata karavAmAM AvI che. vilpa viSayottIrNaH svabhAvAlambanaH sadA | jJAnasya paripAko yaH sa zamaH parikIrtita - 1. zamASTajJAnasAra artha : vikalpanA viSayathI nivRtta thayela, niraMtara AtmAnA zuddha svabhAvanuM AlaMbana jene che evo je jJAnano pariNAma te samabhAva kahevAya. huM kaMIka chuM, kaMIka dAnAdi karuM chuM, vagere vikalpa rahita atyaMta zuddha pariNAma te AtmAnuM avalaMbana che. jJAnasvarUpa evI AtmAnI A dazAne samabhAva kahe che. jJAnanuM paripakva thavuM te samabhAva che. samabhAvanuM mAhabhya sAmAyika dvArA samajAvatA. sarvajJanuM vacana na jANe te ajJAna athavA te sivAyanuM saghaLuM vyavahAra jJAna, jenAthI vyavahAra nabhe paNa moha naSTa na thAya. jJAnathI moha naSTa thAya, jIva saMsAranAM duHkhothI mukta thAya, mAna sarovarano haMsa gaMdA pANImAM mukha na nAMkhe te to motIno cAro care tema, sAdhaka-jJAnI saMsAranA vyavahArika prayojanane agrimatA na Ape. te to jJAnIoe Apelo bodha grahaNa kare. karemi bhaMtenuM sUtra ke navakAranuM eka pada paNa AtmajJAna karAve je mokSanuM sAdhana che. AtmajJAna jevuM uttama sAdhana bIjuM koI nathI. AtmajJAna vibhAva rahita svabhAvanI zuddhi karAve. doSo naSTa thAya, guNonI vRddhi thAya, cAritra zuddha thAya, viratidharmamAM Ave. A prakAre jJAnanuM phaLa virati che, vairAgya che. AvuM AtmajJAna gurumaya vaDe maLe te mATe gurunuM bahumAna te, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaMdhya kAraNa che. gurunA bahumAna rahita zAstranuM jJAna jIvanuM patana karAve. A janme ke anya janme guru tIrthaMkarano yoga karI Ape che. mATe gurumaya sarvocca sAdhana che. guru pratye bahumAna vaDe temanuM vacana sAdhakane preraka bane che. te zubhabhAvanA ke zubhodayanuM kAraNa bane che. puNyano anubaMdha karAvI puNyamAM vRddhi kare che. te puNyanI mokSamArge ddhi pahoMcADavAnuM sAdhana bane che. rogIne dhanavaMtarI vaidya maLe, tenA roganuM nivAraNa kare tema gurunuM bahumAna jIvanA bhavaroganuM nivAraNa karAvanAruM uttama tattva che. gurunuM bahumAna na hoya to temanAM vacana mAnya thatAM nathI paNa jIva vikalpa karI aMtarAya bAMdhe che. kuMbhAra lAkaDI vaDe cAkaDo pherave, ghaDo AkAra pAme. e ja lAkaDI vaDe ghaDo phoDI zakAya. tema gurunA vacana vaDe jIva ghaDAya paNa jo vacana mAnya na kare to jIvana vyartha jAya. gurunA vacana AtmabhAvane pamADavA mATe che. koI yoga ke anuSThAna, paramAtmA ke gurunI bhakti vaDe muktinA bhAvane bhAvita kare che. AvA bahumAnanuM sUtra ja navakArathI zarU thAya che. "namo arihaMtANaM" A sUtra ahaMkArane gALIne jIvane namra banAve che. dharmanuM mULa vinaya che. koI paNa zreSTha tattvano Adara te sAdhakanI pAtratA che. guru gautama svAmI vinayanA guNa vaDe bhaktinI Toce pahoMcyA je bhakti temane muktidAtA banI. AvA mahAna mahAtmAoe je guNa vaDe siddhi prApta karI e ja guNa vaDe anya jIvo paNa sAdhyane siddha karI zake. sAmAyikanI sAdhanAnuM phaLa kevaLajJAna che. zrI zAMtinAtha, zrI kuMthunAtha tathA zrI aranAtha traNe cakravartI hatA. apAra aizvaryanA svAmI hatA. hajAra suMdarIonA pati hatA. cha khaMDanI pRthvInA adhipati hatA. chatAM sarvasaMga parityAga karI cAritra grahaNa karyuM tyAre prathama (AjIvana) sAmAyika lIdhuM. karemibhaMte sUtrathI svayaM sarvaviratine grahaNa karI. te samaye ja mana:paryavajJAna pragaTa thayuM. temAM sAmAyikacAritrano mahimA che. jenI phaLazruti kevaLajJAna che. zrI tIrthaMkara paramAtmAe gaNadharone prathama sarva-virati sAmAyika 14 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApyuM, tyAra pachI tripadI ApI. paramAtmAnA vacanathI gaNadharo apramatta dazAne prApta thayA. ApaNA jIvanamAM gaNadharonA, pachI paraMparAe maLatA guruvacanamAM zraddhA hovI jarUrI che. guru doSone choDAvI AtmaguNo pratye laI jAya che. bhautika jagatamAM AtmAnA guNonA jevuM kazuM ja uttama ke pUrNa nathI. paraMtu jIva ne mohe aMdha karyo che. mohanI AMkhe jovAthI jIva baMdhAya che. moha zame, jIvane upayoganI sthiratA Ave tyAre sAmAyikanA pariNAma yathArtha bane. sAmAyika upayoganI sthiratA mATe che. jIvanuM svarUpa kevaLajJAna-zuddhajJAnamaya che. jo sattAmAM kevaLajJAna na hoya to tene DhaMkAvApaNuM nathI rahetuM ke pachI pragaTa thavApaNuM nathI. mati, zruta, avadhi, mana:paryava ane kevaLajJAna e pAMca jJAna che. traNa ajJAna pote ja ajJAna che tene AvaraNa na hoya. mohe A pAMca jJAnane Avarita karyA che. sAmAyika e samatA che, samAdhi avasthAnuM dyotaka che. yoganA ATha aMgamAM AThamuM aMga che. sAta aMga e dazAmAM javAnAM pagathiyAM che. cinmaya samAdhi e AtmAnI ja avasthA che. te adhyAtmabhAvanA, dhyAna ke samatA vagara saMbhave nahi. vaLI dhyAna ke samatA adhyAtmabhAvanA vaDe paripakava thAya. padArthanuM yathArtha jJAna na hovAthI jIvane padArthamAM rAgAdibhAva thAya che. para padArthamAM kaMI sukha nathI evI zraddhA adhyAtmabhAvanA vaDe Take che. sAmAyikanA traNa bheda samyakatva, zruta, cAritrA 1. samyakatva sAmAyika - jinavara kathita tattvonI yathArtha zraddhA tathA satadeva, satvaguru, sadharma pratye acala zraddhA. zuddhAtmAnA lakSe pravartana te samyakatva sAmAyika che. A samyakatva pUrvanA baLavAna ArAdhaka jIvane svAbhAvikapaNe kaMI paNa nimitta vagara pragaTa thAya che. te sAdhakAtmAe pUrve daDhapaNe sarvajJanI ke guruvacananI yathArtha zraddhA karIne saMskAra deDha karyo hoya che. te sivAya jIvone sagurunA yoge, zAstra zravaNa vagere nimittathI samyakatva prApta thAya che. nizcayathI samyaguzraddhAmAM upayoganI 15 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAgratA te samyakatva sAmAyika che. 2. zruta sAmAyika: gItArtha gurujanonA atyaMta bahumAnathI temanI nizrAmAM zAstra adhyayanathI, zAstranA sUtra ane artha tathA tadubhayanA sevanathI zruta sAmAyikanI prApti thAya che. zrutajJAnamAM upayoganI ekAgratA te zruta sAmAyika che. 3. cAritra sAmAyika :- virati rUpa sAmAyika, be prakAre che. 1. sarvavirati 2. dezavirati 1. sarvavirati cAritra sAmAyika munijanone hoya che. sarvasaMga parityAgI munine sarva sAvadyapApa vyApArano tyAga hoya che. te mahAvratI che. cAritra AtmAno vizuddha pariNAma che. sarvavirati pariNAmamAM upayoganI ekAgratA sarva virati sAmAyika che. 2. dezavirati vratadhArI zrAvakane hoya che. sAvadya pApavyApArano aMzataH tyAga hoya che. te aNuvratI hoya che. deza virati pariNAmamAM upayoganI ekAgratA te deza virati sAmAyika che. arthAt samatAnA pariNAmayukta upayoga hoya to te sAmAyika che. upayoga samatA yukta hoya to te vizuddha upayoga kahevAya che. zuddha upayogamaya AtmA ja sAmAyika svarUpa che. AthI ema jaNAya che ke AvA mahimAmaya sAmAyikanI prApti ke sAmAyikadharma durlabha che. A traNa prakAranA sAmAyikanuM paramabhAgya mAnavane maLyuM che. Avo khajAno gumAvI devo te naryuM ajJAna che. anaMta pudgala parAvartanakAla sudhI janmamaraNanI parikkamA thayA pachI mahAbhAgye caramapudgala parAvartana kALamAM jIva Ave che apunabaMdhaka avasthAmAM pahoMce che. kaSAyonI atyaMta maMdatA thAya che. tyAre vaLI caramayathApravRttakaraNa pachI vairAgyathI tIvra pariNAma utpanna thAya che. tyAra pachI sAdhaka graMthibheda karI samyakatva ke zruta sAmAyikanI prApti kare che. AvuM mUlya cUkavyA vagara aciMtya evuM svarUpamaya tattva prApta thatuM nathI. zruta tathA samyakatva prAptino upAya: sarvajJa paramAtmA tathA sadguru pratye atyaMta bahumAna, tattvabodha Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zravaNanI tIvra jijJAsA, dharmArAdhanAmAM daDha niSThA. zatru pratye paNa samabhAva, viSaya vAsanA pratye vairAgya. AtmA pUrNAnaMda svarUpa che tevI zraddhA sahita tenI prAptinI tIvra abhilASA, duHkhI jIvo pratye karuNA, bhavabhramaNa pratye kheda. deha ane AtmAnI bhinnatAnI sajagatA. tenA bhedajJAna vagara darzanamoha naSTa nathI thato. samyakatva sAmAyikanuM pAdacinha bhedajJAna che. AvA guNoyukta sAdhaka samyakatva sAmAyikanI prApti kare che. zrata sAmAyika tathA samyakatva sAmAyika baMne jugalabaMdhI jevA che. anyonya sahAyaka che. Ama sAmAyikanA pariNAmanI zuddhi thatAM te AtmArthI dezavirati sAmAyikanI pAtratAmAM Ave che. sarvavirati sAmAyikano arthI : sarva virati sAmAyikano arthI sarvasaMga parityAgI che. tenI samasta kriyAbhAvanA mokSamArgane anusare che. samya darzana jJAna cAritranI zuddhi thatI rahe che. jinezvara praNita tattvonI akhaMDa zraddhAno dhAraka hoya che. gurunI AjJAne AdhIna varte che. aMte ekAMta sAdhanAno krama sAdhe che. aMte nirvikAra samAdhine pAme che. niHspRhabhAve dharmakAryomAM prayatnazIla hoya che. tenAM te sarva kAryo sAmAyika cAritrane anurUpa ke pUraka hoya che. sarva jIvanI rakSAyukta sarva virati sAmAyika che. upayoga zUnya sAmAyika mAtra kriyA che. upayogapUrvaka sAmAyika bhAva sAmAyika hovAthI te AtmajJAnane pragaTa karanAruM che. AtmAmAM praveza karAve te sAmAyika che. dezavirati sAmAyikano arthI potAnI bhUmikA anusAra zAstroktavidhiyukta ArAdhana kare che. gurunuM bahumAna pUrvaka vaMdana dharmazravaNa ArAdhana kare che. navakAra maMtra, jinezvara bhakti, vidhi sahita pUjA, dAnAdi dharma pALe che. Avazyaka kriyAo niyamita kare che. vratAdinuM pAlana kare che. AraMbha samAraMbha ke parigrahano saMkSepa kare che. sAMsArika prasaMgo ke vyavahArone choDato jAya che. nyAyanItipUrvaka jIvana jIve che. maitrI ke anityAdi bhAvanAonuM bhAvana kare che. A pramANenA AcAro 17 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDe dezavirati sAmAyikanI zuddhi karIne sarva virati sAmAyikanI bhUmikAmAM pahoMce che. sAmAyika padanuM rahasya : sAma, sama, samma traNe prakAra AtmAnA pariNAma che. traNe zabdo anyonya pUraka che. (1) sAma : madhura pariNAma. maitrIbhAvathI bharapUra hovAthI temAM madhuratA hoya che. sarvatra samAna vyavahAra, bhaktirasanuM mAdhurya hoya che. bhaktirasanA mAdhurya jIvanA pariNAmamAM sAkaranI jema madhuratA TakAve che, tethI zatru-mitra pratye samAna bhAva Take che. te zAMti ane namratAno adhyavasAya che. sarvAtmAne svAtma samAna jANe che. potAnA duHkha nivAraNanI sAthe anyanA duHkhanuM nivAraNa kare che. anyanA aparAdhane kSamA Ape che. sama H tUlya pariNAma; samAna vyavahAra. sthirapariNAma svarUpa che. rAgadveSa rahita avasthA, zatrumitra pratye, samAna vyavahAra, mAnaapamAna, kanaka ho ke pASaNa ho, vaMdaka ho ke niMdaka hoya dareka pratye samAna-tUlya bhAva. madhyasthabhAva. mAna apamAna sama gaNe, sama gaNe knaka pASaNa re, vaMdaka niMdaka sama gaNe, Iso hoya tuM jANa re. zAMtinAthajina stavana AnaMdadhanajI. ISTa-aniSTa padArthonA saMyogamAM ajJAnavaza mohavaza, rAgadveSanA pariNAma thAya che. zruta ke samyajJAnanA abhyAsa vaDe viveka jAgRta thatAM para padArthomAM thatI ISTAniSTanI kalpanA dUra thAya che, tethI citta samavRtti dhAraNa kare che. ghoDA jevAM prANIne alaMkAra paherAvo ke kADho tene temAM harSa viSAda nathI, tema munine ISTa maLo ke aniSTa maLo samavRtti che. - zAstrAnusAra abhyAsane kAraNe sarvajJa paramAtmAnI AjJApAlanarUpa paramabhakti pragaTa thAya che, jethI yogonI pravRttimAM saumyatA Ave che. samarasabhAva pedA thAya che. 18 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sAmAyikanA prAye muni adhikArI che, te maitrI Adi bhAvanAthI bhUSita hoya che. muni potAnI AtmasattAne samasta jIvothI abhinna jANe che, tethI kyAre paNa saMkleza pariNAma thatA nathI. saMsAramAM, je kaMI vividhatA ke vicitratA che te karmayukta che. pratyeka jIva karmavaza zubhAzubha bhAva ke vartana kare che. AvA karmAdhIna jIvo prati muni madhyastha che. zAstranA adhyayana dvArA, AtmaciMtana, ke karmavipAkanA ciMtana dvArA, anityAdibhAvanA dvArA samabhAva pedA thavAno saMbhava che. sadgurunA bahumAnapUrvaka vidhiyukta zAstra adhyayanathI gUDha jJAna dvArA citta samabhAvamAM Ave che. samma sAmAyikaH dUdhamAM sAkara bhaLI gayA pachI tene chUTI batAvI zakAtI nathI tema samma pariNAmanI dhArAmAM ratnatrayanuM ekIkaraNa thAya che. sAma ane sama pariNAmarUpa sAmAyikanA abhyAsa-pariNAmathI svabhAvatanmayatA thAya che. te cinmaya samAdhi che. samatArUpa pariNAmanI dhArAnuM sAtatya che. muni avasthAmAM AtmAnA jJAnAdi guNonI vRddhi ane zuddhi thAya che. te muni AtmasvabhAvamAM.ramaNatA, sthiratA ane AtmAnubhUti prApta kare che. parabhAvamAM javuM te yogIne duHkhadAyaka che. vAstavamAM A bhUmikA yoganI sAtamI ke AThamI dRSTimAM hoya che. teo aMtaraMga sukhanA bhoktA che. bAhya sukha sAmagrImAM udAsIna che. koI padArthanA kartA nathI paNa sAkSI che. svasvarUpa pariNAmanA kartA hovAthI bhoktA che. sarvanuM Atmika sukha samAna che. jema mIThAIno svAda sarvane samAnapaNe Ave che. tema samaphatvanuM sukha samAna che. prayoga : zrAvake darzana, pUjana, AvazyakAdi kriyAo vagere karavA. dAnAdi sadAcAra yukta vyavahAra karavo paramAtmAnA guNonuM ciMtana karavuM. nitya dhyAna ciMtana karavuM. zatru mitra pratye samabhAva rAkhavAnuM niraMtara ciMtana karavuM, suvarNa mATI samAna che, te pRthvI tattva che temAM moha karavA jevo nathI tema ciMtavavuM. doSonI niraMtara kSamApanA karavI. vrata dhAraNa karavA. parapadArthathI bhedajJAna karavuM. sAdhakanI bhAvanAno vistAra thato jAya tema ciMtana sUma banatuM 19 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya. A vizvamAM koI padArtha mAro nathI. A deha paNa mAro nathI. deha paDozI che. paDozInuM duHkha jaNAya paNa tanmaya na thavAya. tema dehanA darda upayogamAM jaNAya paNa tanmaya na thAya. AvuM ciMtana samabhAva pedA kare. Ama bhAvanA karato sAdhaka sarvaviratinA pariNAmanuM ciMtana kare che. ane bhavitavyatAnA yoge yogIpaNuM pAme che. - jJAnano paripAka : AtmapariNatirUpa jJAnano paripAka, AtmAnA zuddha anaMtaguNamaya svarUpanuM pariNamana te samatAyoga che. mahAmunionI e avasthA che. samatAyoganI AvI ucca dazA adhyAtmayoga, bhAvanAyoga ane dhyAnayoga vaDe sAdhya bane che. adhyAtmayoga cittavRttionA zamanavALo, nirmaLavRttivALo niraMtara adhyAtmayogane sAdhe che. bhAvanAyogaH maitrI, pramoda karuNA ane mAdhyastha bhAvanAo vaDe samavRttivALo hoya che. tattvaciMtana yukta hoya che. dhyAnayogaH prazasta viSayamAM sthira dIpakanI jema nizcala upayogavALo. Avo samAyogI koI zubhAzubha viSayamAM ISTa aniSTa bhAva karI vicalita thato nathI. karmathI utpanna thayelA vividha bhedano vikalpa nathI tevo e yogI jagatanA jIvone Atmavat jANe che. svarUpamAM te abhedapaNe rahe che tema caitanyamAtramAM abhedabhAve jue che. kAraNa ke te vizvanuM avalokana carmacakSu vaDe karato nathI. zuddha AtmasvarUpe vizva darzana kare che. Ama dravyathI AtmasvarUpe ane paryAyathI saMsArakAlIna avasthAonI bhinnatAne jANIne pote zamarasamAM nimagna che. samadarzI yogI mAnavamAM uccatA ke nIcatAne jotA nathI tema pazu AdimAM paNa bheda jotA nathI. sarvatra caitanyano vilAsa nihALI avicaLa rahe che. samAdhidazAne prApta karanAra, ArAdhana karanArane bAhya AcArAdi hoya che, paraMtu je samAdhiyogamAM nizcala thayo che te samabhAva vaDe svarUpa ramaNatAmAM lIna che. samAdhiyogane prApta karavAnI IcchAvALAne bAhya pravRtti, vidhi, AcAra udayabaLa hoya che, paraMtu te sarve 20 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhiyoga pratye laI janAra hoya che. jethI azubha saMkalpothI rakSA thaI zubhasaMkalpa dvArA ArAdhanAmAM daDha rahe che. anukrame samAdhiyogane sAdhato aMtaraMga kriyAvALo yogI samasamatAyoga dvArA ja vizuddha thAya che. tyAra pachI asaMga-anuSThAnanI bhUmikAne prApta kare che. je jinakalpI munione hoya che. maitrI Adi bhAvanA dvArA dharmadhyAnanI avirata dhArA cAle che. tyAre parahitaciMtA jIvarakSAvALA yogImAM prema-karuNAno strota vahe che. niHspRha yogI vairAgyanI bhAvanAthI niraMtara AtmadhyAnamAM nizcala hoya che. temAMthI je samarasa pedA thAya che te samasta vikArono nAza kare che. graMthakAra jaNAve che ke jJAna, dhyAna, tapa zIlAdi dvArA je mokSarUpa pariNAma prApta thato nathI te zamarasano svAmI prApta kare che. e samarasa zuM che.? aho ! AtmAnI rAgadveSa rahita paramazAMta avasthA, je avasthAmAM vizvane tattvapaNe pUrNa caitanyasvarUpa jovAnI, anubhavavAnI siddhi che. sAmAnya mAnavI AtmAnI A akhilAIne AMbI zakato nathI. kAraNa ke te phakata bAhya avasthA - paryAyane jANe che. pote potAnI jAtane jJAnI mAne che. tyAre te anyane ajJAnI mAne che. pote kaMI tyAgamArge vaLyo to anyane mohAMdha mAne che. paraMtu zamarasanA svAdavALo yogI to sarvatra AtmAnA caitanyasvarUpano cAhaka che. tethI abheda svarUpane jANI zake che. samatArasanA yogInA asaMkhyAta Atma pradezo "zama'thI bharapUra che. kahevAya che ke e samatA rasamAM nimagna yogIne mokSanA sukhanI paNa abhilASA nathI. teo svayaM mokSasvarUpa thayA che. je AtmA AvA upazamarasanA sukhane AsvAde che, tene A jagatanA jaDa padArthonI Asakti svayaM dUra rahe che. rAgAdinuM viSa AtmAnA amRta dvArA naSTa thaIne rahe che. AvA Atmika sukhanI prApti mATe bhrAmaka sukha, viSa samA viSayone tyajavA ja paDe. saMsArabhAva sacavAya ane mokSa thavA kahevuM saMbhava nathI ja nathI. mATe daDha manobaLa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDe bhautika padArthonA pralobhanothI, viSayothI Indriyone saMyamamAM rAkhavA prayatna karavo joIe. te mATe sanzAstra ane saMta-jJAnI mahAtmAono paricaya Avazyaka che. karmagrasta, duHkhatrasta ane saMsAramAM vyasta jIvo kevA bhayAkrAMta che? teno citAra najaramAM rAkhI, jagatanA svarUpano vicAra karavo, prAraMbhamAM sukhanA bhramavALAM pariNAme duHkhadAyaka evA viSayo, kAmanAo ane vRttithI saryuM. puruSArthane phoravo. AtmA sAmarthyavAna che. saMtapuruSono sAtha che, temanA bahumAna vaDe tamArA AtmAne oLakho. munirAjo dehane gauNa karI sadA AtmAnuM rakSaNa kare che. temanI pAse zama, samatAnuM mahAbaLavAna sainya che. jJAna dhyAna ane vairAgya jevAM baLavAna senAnIo che. AvA yogI, munine, Indriyo ke tenA viSayo zuM karI zake? samatAnuM A prabhutva muktidAtA che. sAmAyikanuM samabhAvanuM samatAnuM sAmarthya zAzvata sukhanA sopAna siddha karanAra che. A zamASTakano sAra che. - - - - - -- [ "parahitanI vRtti ane pravRttimAM svahitanuM saMvedana thavuM. | | e sAdhanA zuddha rIte thaI rahI che, enuM pramANa che. mArA prayatna ! sivAya mane koI sukhI karI zake nahi, evA ekAMtavAdamAM ! jIvarAzinI hitaciMtA karanArA mahAna AtmAonI avagaNanA | thAya che. tema ja mahAna AtmAonuM astitva ja nathI, ane che ! to teo potA sivAya anyanuM kaMI zubha karI zakatA nathI, evI | 1 mithyA mAnyatAnuM poSaNa thAya che." 2 2 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. sAmayikanuM mAhAbhya "sAmAyika te hi ja AtmA" zrI bhagavatI sUtra sAmAyikano artha. sama-Aya-Ika = sAmAyika. sAmAyika zabda, samAya-ke sAmAya padane Ika pratyaya lAgavAthI sAmAyika thAya che. samAya eTale samano lAbha - samanI prApti. sama svayaM evo mahimAvAna zabda che ke tene AtmasvarUpa mAnavAmAM Ave che. AtmAnA dareka pradeza ajavALato siddha karato A guNa che. eTale temAM ghaNA gUDhArtha rahelA che. sAmAyikanA traNa paryAyavAcI zabdo che. sAma, sama, samma. * sAma = eTale samasthiti, viSamatAno abhAva, svarUpamagnatA, anAdikALathI AtmA karyAvaraNa vaDe viSama che, tene dUra karI samatvamAM AvavuM. madhura pariNAma. sama = samabhAva, mitratA, nirdoSa baMdhutva, sarvAtmamAM samadaSTi rAkhavI. rAgadveSa rahita avasthA, madhyasthatA, vItarAgatA, AsaktinA kAraNe ISTa ke aniSTa, priya ke apriyathI manane zAMta karavuM. tulyabhAva. samma = samyaguM darzana-jJAna-cAritrano samanvaya samyagu zraddhA ane jJAnapUrvaka cAritrane zuddha karavuM. traNenuM aikya. A prakAranA samano lAbha te sAmAyika, Avo samatAno lAbha jemAMthI maLe jenA vaDe maLe te sAmAyika sAma pariNAma : madhura pariNAma-maitrI bhAvanA sama pariNAma : tulA pariNAma - sukha duHkhamAM tulya pariNAma sama pariNAma khIrakhaMDayukta mizra pariNAma = guNonuM aikyA samatA sarva bhUteSa saMyama zubha bhAvanA : Ata raudra parityAga addhi, sAmAyikaMvratam. sarva jIvo pratye samabhAva rAkhavo, pAMce IndriyonA viSayono 23 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyama karavo. maitrI Adi samabhAvanA sevavI. Arta raudra dhyAnano tyAga karI dharmadhyAna zukladhyAna dhyAvavuM. jethI samabhAva vRddhi pAme. A samAyika vratanAM lakSaNo che. A lakSaNo dvArA Atmazakti pragaTa thAya che. zuddha samAdhibhAvamAM praveza karAve che. samyagu darzanAdino lAbha thAya che. nirjarAno amUlya lAbha thAya che. rAgadveSathI madhyasthabhAva thAya che. AyAkhala sAmAIyaH (AcArAMga sUtra) sAmAyika = samabhAvanI sAdhanA tattvajJAnIoe AtmA e ja sAmAyika che ema kahyuM che. sAmAyikanA ATha rahasyo 1. sadvartana. 2. zAstrAnusArI. zuddha jIvana gALavAno puruSArtha. 3. viSamatAno abhAva utpanna karanArI kriyA. 4. sarva jIvo pratye baMdhutAnI ke mitratAnI bhAvanA. 5. rAga ane dveSane jItavAno prayatna. 6. samyagujJAna ane samyaphacAritranI sparzanA. 7. zAMtinI ArAdhanA. 8. ahiMsAnI upAsanA. uparanA ATha prakAranuM rahasya vistArathI juduM lAge che. tAtvika dRSTie samabhAvanI sAdhanAmAM saghaLo samAveza thaI jAya che. A AThe prakArane vistArathI samajavA jarUrI che. 1. sadavartana satane pragaTa karanAro mAnavano vyavahAra : te vyakti sAthe, kaTuMba sAthe, vaDIlo sAthe, samAja sAthe aneka kSetromAM jarUrI che. tyAra pachI paramArtha kSetre vItarAgadevanI, dharmagurunI AjJArUpa vartananI bhUmikA Ave che. je vaDe jIva satune svayaM prApta kare che. jemAM daMbha, ADaMbara ke mAtra dekhAva nathI tevuM sadvartana satpuruSonA yogabaLa vagara TakatuM nathI. je sadvartanamAM niHspRhatA, prema, nikhAlasatA ane sahiSNutA jevA guNo che. te devagurunA anugraha vaDe sapramANa Take che. 24 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAradRSTie gRhasthadazAmAM patnI, bhaginI, mAtA-pitA, saMtAna ke kuTuMbanA sarva AzritonI sAthe yogya rIte vartavuM te sartana che. patnI pratye sneha hoya. saMtAno pratye vAtsalya hoya. vaDIlo pratye Adara hoya. gurujano pratye sevabhAva hoya, paramAtmA pratye bhakti hoya. dharma pratye anurAga hoya tyAre sartana sarvAMga bane che. puNyabaLa ochuM hoya ke manobaLa ochuM hoya to sartana TakatuM nathI. dharmabhAvanA yukta sartana badhI ja paristhitimAM Take che. paramArthadRSTie AtmatattvanI ruci, AtmapariNAmarUpa bodha ane te ja pramANeno AcAra te sartana che. e vaDe jIva ziva thAya che. parapadArtha pratye tucchatA Ave, dRSTi svata2pha vaLe, tyAre AtmatattvanI ruci thAya che. tIvra jijJAsA thavI ke mAre AtmatattvanI prApti karavI che. H ra. zAstrAnusArI zuddha jIvana : zAstrAnusArI arthAt jinAjJAyukta sAdhakane AhArAdimAM zuddhi jemAM abhakSya AhAra, vyasana, mahAvigaI, kaMdamULa, rAtribhojana tyAga, ayogya sthAnono saMparka varjya. sAsAMrika kAryAnI pravRttino saMkSepa, nivRtta jIvana, kaSAyAdinI maMdatA, Avazyaka kriyAno Adara, nirlepa jIvana, bhedajJAna sahita karmanirjarA jevA aMgonA sevanathI zuddha jIvana zakya bane che. jIvanamAM je je kAryo karavAnAM hoya te kare paNa kartavya bajAvavAnA bhAvathI kare. dareka kArye jAgRta rahe ke kayAMya anucita thatuM nathI ne? dhArmika anuSThAnomAM saullAsa pravRtta rahe. 3. viSamatAno abhAva utpanna karanArI kriyA : sAmAyika e gahana ane mahAna siddhAMta anuSThAna ane zikSAvrata che. tenuM zAbdika prayojana paNa samabhAva che. AtmA sAthe vaNAyelo, sthapAyelo ane aikya dharAvato e guNa che. tethI saMsArI jIvamAM thatI aneka prakAranI viSamatA, vyAkuLatA ke caMcaLatAne sAmAyika samAve che. viSamatA eTale rAga-dveSa, harSa-zoka, rati-ati, zoka-bhaya, mAna-apamAna jevA dvaMdvathI jIvamAM je vyAkuLatA pedA thAya che, te sAmAyikanI vidhi, kriyA, bhAva ke zraddhA zamAve che. viSamatAno abhAva 25 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale samatAno abhAva sarva prANIo viSe samatA, IndriyonA viSayo pratye samatA. parapadArthonI mAMga pratye samatA, cittavRttionA vikAro pratye samatA kevaLa samatA.. samatA.... 4. sarva jIvo pratye baMdhutA ke mitratAnI bhAvanA : samAnya rIte jyAre jIvo ekalI kriyA ke phakata siddhAMtane pakaDe che tyAre te te vidhAno sAMkaDAM thaI jAya che. vAstavamAM vidhAnonI vizALatA samagra sRSTi sAthe saMkaLAyelI che. sAmAyikanI kriyAmAMthI jyAre niSThA janme che, tyAre jinAjJA jIvamAM pariName che, tethI sAmAyika karanAranA bhAva vizvanA sarva jIvo pratye maitrIbhAvayukta ke baMdhutvayukta hoya che. samabhAvI AtmAne koI zatru hoto nathI. zatrune upakArI mAnI zatrutAne chedI nAMkhe che. mitratA ane baMdhutA e samagra jIvarAzi pratyenA caitanyanI ekatA che. jIvana evuM nikhAlasa hoya che ke kyAMka vairavirodha thato nathI. tenuM sAmAyika vairAgyathI vAsita hoya che. 5. rAga dveSane jItavAno prayatna : sAmAyika e AtmikabhAvanI kriyA che. rAga ane dveSa viSamabhAva che. sAMyogika saMbaMdhanA bhAva che. ajJAnavaza grahaNa thayA che. tenI vartamAna dazAnuM bhAna sAdhakane che. tethI tenA sAmAyikanuM sarva prayojana rAga-dveSane dUra karI samabhAvamAM rahevAnuM che ane nirjarAne pragaTa karavAnuM che. 6. samyagrajJAna ane samyagacAritranI sparzanA samabhAvarUpI sAmAyika Atmazaktino lAbha ApanAruM aMga che. sAmAyikavidhi bhAvathI na thAya to te AtmazaktinA aMgano hrAsa kare che. vidhivat kareluM sAmAyika samatAbhAvanuM sahAyaka che. tethI jIvamAM raheluM jJAna samyaguM bane che, ane AcAra paNa samyaguM bane che. samyajJAna, darzana ane cAritra e pUrNa mokSamArganAM sAdhana che. 7. zAMtinI ArAdhanA vibhAvadazA rahita AtmazAMtinI ArAdhanAnuM prerakabaLa sAmAyika che. svabhAva rahita sarva avasthA vibhAva janita che, vibhAva e karmabaMdhanuM kAraNa che. karmabaMdha azAMtinuM kAraNa che. AvI duSTa paraMparAne toDavA sAmAyika vaDe thato samabhAva taraNopAya che. zAMticAhake sAmAyika avazya karavuM. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. ahiMsAnI upAsanA : ahiMsA sarva jIva pratyenuM vAtsalyadarzI tattva che. ahiMsArahita mAnava pazutAmAM Avaze. bAhya ahiMsA jIvamAtra pratye dayA, karuNA, anukaMpA, vAtsalyanA bhAvanuM sadAcaraNa che. bhAva ahiMsA - aMtaraMga ahiMsA, rAgadveSa rahita AtmAnI nijI saMpatti che. zuddha avasthA che. e ahiMsAnI upAsanA samabhAvathI thAya che, sarva jIvo sukhI thAo. koI duHkha na pAmo evI bhAvanA niraMtara karavI. saMyama ane tapa ahiMsAnI upAsanAnAM ja aMgo che. ahiMsA saMyama ane tapa traNe maLIne upAsanA bane che. vRttione bhogavato hovAthI mAnava e vRttione ja potAnuM svarUpa mAnI le che. tethI svasvarUpane jANI zakato nathI athavA mAne che ke svarUpa jevuM kaMI nathI je kaMI che te A vRttimaya che. tethI vAstavika svarUpanuM vismaraNa che. ane asat mithyAcaraNa sevana vAstavika lAge che. nitya parivartana pAmatA vyavahArane jANe che. pariNAma mana, buddhi, IndriyonA viSayone badalAtA jUe che. chatAM tenI samajamAM AvatuM nathI ke A badalAtI avasthAo huM nathI. je badalAya che te mArAthI bhinna che, vijAtiya che. are! saMpUrNa saMsAra badalAI jAya to paNa svarUpa to evuM ja akhaMDapaNe ja rahe che. A zraddhA jo daDha thaI jAya to jIva mukta che. mATe evA tatvajJanA saMparkamAM Avato jana ke jana samudAya paNa gata thaI svarUpa lakSa kare che. te tattvajJa-samadarzI loka saMparkamAM hovA chatAM jJAtA ja rahe che. temane sarva prApta ja che kazuM meLavavAnuM nathI. sAmAnya mAnava vRttiothI jUnA saMskArathI bahAra nIkaLato nathI te karmacakramAM phasAI jAya che. temAMthI chUTavAno eka ja upAya che sahaja dhyAna, avasthAnuM jAgaraNa. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. sAmAyika : jinazAsano arka jinazAsana = jinAjJAnusAra pravartana. jina : rAgadveSane jIte te 'jina'. rAga ke, dveSanA baLavAna nimitta chatAM jeo tyAM paNa madhyastha rahyA che te jina, temanI ANa te zAsana. jinanI AjJA mAnya kare te jaina, athavA AvA jinavarane je pUje, mAne, satkA2e te jaina. rAga-dveSa rahita samatAmAM rahenAra te jaina, arthAt A zabda samatArUpa che. tethI te sAmAyikano ja ghotaka che. sAmAyika dharma jina zAsanano arka che. sAmAyika AtmA che. svasvarUpa che. mokSa prApti mATenI sarva upAsanA rAgAdi rahita zuddha ane samatAyukta avasthAmAM samAya che. sarvottama samatA e upAsanAnuM hArda che, tene vAsI caMdana kalpanI upamA ApI che. mahAtmA-munio koI vAMsalAthI zarIrane chede ke koI caMdanano zItaLa lepa kare. baMne pratye samAnabhAva rAkhe, te vAsI caMdana kalpanI upamA pAme che. apakArI pratye paNa upakAra, samabhAva, karuNA e mahAmunionuM hradaya che. AvI parama samatAno sAdhaka siddha dazAne pAme che. mATe dareka bhUmikAne yogya je kaMI kriyA, ArAdhanA ke upAsanA thAya te sarva samatA-parama samatAyukta hovI joIe te samatAyukta upAsanA karmakSayanuM kAraNa bane che. viSamatA vihvaLatA, vyAkuLatA sahitanI kriyA upAsanA ke tapAdi karmakSayanuM kAraNa banatI nathI. duHkha kharAba che, apriya che, kyAre TaLe ? evA aphasosa ke AkuLatAthI duHkha TaLatuM nathI. pUrvakarmano udaya che. jANIne, punaH AvuM duHkha na paDe tema vicArIne vartamAnamAM duHkhanA kAraNarUpa kaSAyonA ane viSayonA bhAvone maMda karI kSINa karI samatAmAM AvavuM joIe. tene mATe krodhanA pratipakSa kSamA ke maitrIbhAvane vikasAvavo. mAnanA pratipakSa vinaya ane pramodane keLavavA mAyAnA pratipakSa saraLatA ke karuNAne keLavavA ane lobhanA pratipakSa saMtoSa ke madhyasthabhAvane keLavavo Ama thavAthI sahaja samatAno bhAva Takaze. kaSAyo kSINa 28 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaze, pApo naSTa thaze. saunI sAthe AtmIyatA rAkhavI tene mATe vyavahAra dharmamAM huM sarvano ane sarva mArA che. ane azubhamAM jyAre kaMI sAtha na maLe. tyAre ema ciMtavavuM huM ekalo Avyo chuM. ekalo javAno chuM. mArAM karelAM karma huM bhogavavAno chuM. Ama dvipAMkhI vicAraNAthI samatA Take che. nahi to vyAkuLatA thaze ke sau sukhamAM ja sagAM che. duHkhamAM koI bhAga paDAvatuM nathI. Akho saMsAra saunA puNya-pApane anusare che. vAstavamAM jinazAsanamAM jIva ekAMte ekalo ke parAyo nathI. anyonya saMyogone AdhIna saMbaMdha thAya che. svArthane kAraNe parane ekAMte parAyA mAnavAthI mAnava mAnavatA rahita bane che. sneha ane lAgaNInA dukALamAM jIvato hoya che. pariNAme evA jIvanamAM dharma saMskAranuM bIja paDatuM nathI. parane svatulya mAnavAthI dharma saMskAranuM bIja paDe che. sarva jIve pratye AtmadRSTi rAkhyA vinA AtmA kadI cittazAMti ke samAdhibhAva pAmI zakato nathI. AvA samAdhibhAva mATe vairAgya, vizvamaitrI ane samyajJAnAdinI AvazyakatA che. jyAM sudhI cittamAM rAgAdibhAva che tyAM sudhI jIva samatAmAM AvI zakato nathI. vairAgyabhAva samatAno paryAyavAcI zabda che. je vizvamAM tArI niraMtara yAtrA thaI rahI che, te vizvanA sarva jIvo pratye maitrI rAkhavI te mAnavInuM kartavya che. AvI sadvicAraNA samyagjJAna vagara saMbhava nathI. manuSyabhava utkRSTa che to tyAM kArya paNa utkRSTa thavuM joIe. ane te kArya eTale rAgAdine dUra karavAno baLavAna puruSArtha joIe. sAdhakane niraMtara smRti TakavI joIe ke rAgAdi dUra karavA jevA che. tenA vaDe manamaMdira dUSita thAya che. malina gRha, vastra, pAtra Adi ApaNane nApasaMda che, tethI teno saMgraha karatA nathI tema rAgAdi mAruM ahita karanArA che teno saMgraha na karAya. rAgAdi ghaNA purANA che, kevaLa vicAra karavAthI te jatA nathI. vItarAga paramAtmAnI pUjA, prArthanA ke bhakti vaDe tene nAthI zakAya 29 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevA che. vItarAga paramAtmAnI bhakti ane smRti jo tIvra bane, to rAgAdi dUra thAya. rAgAdi ja duHkhanA kAraNa che, te dUra karavA joIe tevI sabhya zraddhA samyagRjJAnane pariNAve che. ane te jJAna vItarAgatA pratye jhuke che. rAgAdi dUra karavAno A ja upAya che. Atmaruci ke AtmaniSThAthI vItarAganI bhaktimAM TakI zakAze. AtmaniSThA svayaM rAgAdi rahita bhAva che. AtmaniSThA prakAzamaya che. bahAranA vizvamAM jema aMdhakAra ane ajavALAno krama che, tevuM jIvanamAM che. ajJAna te aMdhakAra che. jJAna te prakAza che. rAga-dveSanA abhAvarUpa AtmAnA madhyastha pariNAmarUpa jJAna darzana ane cAritrarUpa guNono lAbha te svayaM sAmAyika che. jema jema samapariNAma vRddhi pAme che, tema tema jJAnAdi guNo vRddhi pAme che. Atmazaktine pragaTa karanAra, rAgadveSathI madhyastha rAkhanAra nirjarAno amUlya lAbha ApanAra, samyaguzraddhAno sparza karAvanAra, sarva jIvarAzi pratye samatvanI pratiSThA karAvanAra, durgatine nivAranAra, mukti sudhInI yAtrAno sAthI be ghaDInuM zuddha sAmAyika che. samatA e jananIno evo khoLo che jyAM kevaLa vAtsalya ane rakSaNa che. be ghaDInA sAmAyikathI mAMDI yathAkhyAta cAritra sudhI pahoMcADI, parama vitarAgatA pragaTa karanAra. aMte kevaLajJAna pragaTa karI siddha avasthAnI prApti thavAnA mULamAM sAmAyika che. sAmAyikanuM anuSThAna sImAbaddha nathI. tethI ja asIma evA caitanyanI sparzanAnuM sAdhana manAyuM che. e uparAMta sAmAyika ja AtmA kahevAya che. game te mithyA mAnyatAnuM sevana ke Agraha anucita kriyA thavI te sAmAyikanA vidhAnathI bahAra che. sAmAyikanI vidhi karavAnuM mAhAbhya tenAM sUtro sUcave che. sUtro mAM samagra vizva pratyeno sadbhAva ane Atma svabhAvane pragaTa karanArA artho bharyA che. A be ghaDInuM zudhdha sAmAyika jIvanA anAdikALanA thayelA paribhramaNano cheda kare che, bhAvi bhavabhramaNa TaLe che. jaina darzananI keTalIka viziSTatAmAM A eka viziSTatA che. jemAM AvAM vidhAnonuM 30 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarjana che. mATe gItArthajano kahe che tuM jo samabhAva vaDe svarUpamAM saMtuSTa chuM to samagra sRSTi tArA pratye saMtuSTa che. mATe janasamUhane tuSTa karavAnuM javA de ane tArI jAtane samatAmAM sthira kara. kAraNa ke jagatane rUDuM dekhADavA tuM pUrI jiMdagI kharce to paNa asAramAM ubhelo janasamUha khuza thavAno nathI. mATe A eka bhava have tuM svayaM tArAmAM ja saMtuSTa thA. jethI tAruM zuddha svarUpa ja vizva vyApaka thaI vizvakalyANanuM nimitta banaze. "yadi - sAkhya saMtuSTo vizva tuSTa tadA tava tallosyAnuM nRtyA, kiM svamevaikaM sama kuru." sAmAyika eTale samabhAva pariNAma, AvA aciMtya mahimAvAna zuddha pariNAmanI prApti mATe sarvasAvadya-hiMsAtmaka pApavyApArano tyAga karI, vaLI nirdoSa - niravadhe sukRtya-yogonuM sevana karavuM jarUrI che. samabhAvano AcAra maitrI Adi bhAvanAne dhAraNa ke sevana karIne thAya che. sAdhakamAM jyAre vera jevA bhAva ke saMskAra naSTa thAya che tyAre maitrI Adi bhAvo sakriyapaNe dhAraNa thAya che. eTale sAmAyika kevaLa be ghaDInI vidhi mAtra nathI paraMtu nirdoSa ane niSpApa jIvananI pratijJA che. je jinAjJAnuM anusaraNa che. prajJAvaMta sAdhako tevA niravadya jIvananA svAmI che. mana, vacana ane kAyA niraMtara kriyAzIla hoya che. te kriyA jo svarUpa lakSavALI hoya to guNakArI gaNAya che. paraMtu jo svarUpathI vimukha ane viSaya vikAra, vibhAvanI sanmukha hoya to bAdhaka che, ahitakArI che. tethI guNakArI kriyA AdaravA yogya che. ane aguNakArI kriyA tyajavA yogya che. ajJAnavaza jIvano svabhAva anyanA saMbaMdhamAM AkarSita thAya che. tethI te vibhAvadazAmAM pravRtta thAya che, evA avaLA pariNAmI jIvasvabhAvane svabhAva sanmukha karavA AtmalakSayukta te yogonI sakriyA Avazyaka che. ajJAna ane mohanuM yugala jIvane mUMjhave che. ajJAna ane mohane jANe te jJAnI che. ajJAna ane mohane mULamAMthI kADhavAno prayAsa kare te sAdhaka 31 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogI che. ajJAna ane mohano saMpUrNapaNe nAza kare te sarvajJa che. saMsAra, saMsArarUpI unmArga ane sAMsArika saMbaMdho ke sAdhano vaDe jIvano vaibhAvika bhAva parivartana pAmato nathI. te mATe mukti, muktirUpI sanmArga ane muktimArganA mahAtmAono paricaya jarUrI che. teonA samAgamamAM tattvaruci, tAtvika abhyAsanI AvazyakatA samyagudarzana, jJAna ane cAritranA svaguNano puruSArtha daDhapaNe karavo jarUrI che. | sAmAyikamAM pariNAmanI sahaja sanmukha thAya che tyAM svAtmA ja paramAtmA che, zraddhA deDha thAya che, pariNAmanI jeTalI tanmayatA teTalI sanmukhatA. tyAre svarUpa ramaNatA Take che, te ja sukhazAMti che. pachI sAdhakane kazuM ja du:sAdhya nathI. ajJAnarUpI aMdhakAra ulecAI gayo pachI jIvane mArga maLI jAya che. devagurunI kRpA svarUpamaya banI jAya che. bAhya pravRttimAM vikalpo raheze. temAM zubhAzubha, rAgadveSAtmaka bhAvo haze. tethI sukhaduHkhanA bhAva uThaze, tame gherAI jazo. tame tene badalI zakatA nathI. kAMThe ubhA joI zako cho. tame svayaMmAM raho, jagata niyamathI cAle che temAM hastakSepa nA karo. tamAre bahirmukhatAmAMthI aMtaramAM javAnuM che. aMtaramukhadazAmAM aMtara bahAra pravRtti to cAlaze paNa tame jJAyaka rahezo. kartApaNuM nahi hoya. game teTaluM suMdara bhojana karavA chatAM temAMthI ghaNuM maLa banI nIkaLI jaze. chatAM te bhojanamAMthI je sAttvikatA maLI te upayogI hatI. jIvanamAM e ja kArya karavAnuM che. je svarUpathI niSThayojana che te dUra thaI jaze. tAttvikatA TakI jaze. tame to jJAyakaja cho. je kaMI ghaTanA ghaTe sAra grahaNa karo, niHsAra chUTI jaze. tamAruM zuddhikaraNa daDha thatuM jaze. 32 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. sAmAyika mAtra kiyA nathI sAdhanA che. jeo vyavahAranI sapATIthI UMce virAje che. teo dareka vastunI tulanA tattvathI kare che. gItArthajanoe sAmAyikane AtmA kahyo che. "AyA khalu sAmAIyaM" arthAt AtmasvarUpamAM rahevuM te sAmAyika che. svamAM ja tallIna thavuM te nizcayathI sAmAyika che. sAmAyikanI vidhi, kriyAo, svarUpa pratye laI janArA tamAma nimitto vyavahAra sAmAyika che. sAdhunuM pUruM jIvana ja sAmAyika che. zrAvakadharmamAM te bAra vrata paikI navamuM vrata che. ane zikSAvratamAM prathama che. A sAmAyika mAtra kriyA nathI paraMtu ucca koTinI sAdhanA che. samatArUpa sAdhanA te yaugika kriyA che. kAraNa ke samatAyukta pariNAmanI zuddhi te mokSamArgamAM joDanArI pariNati che. * sAmAyika mokSamArgamAM joDanAra dharmamaya pariNati che. * sAmAyika evuM ucca koTinuM anuSThAna che ke te samyagujJAna, samyaggadarzana ane samyaguM cAritranuM kAraNa che. * sAmAyika kuzala anuSThAna che. 0 sAmAyikanuM samatva cittanA saMkaleza pariNAmono nirodha karanAruM uttama sAdhana che. sAmAyikanA sAdhakane sAmAyikamAM anazana svAdhyAya, dhyAna, kAyotsarga, jevA tapa aMtargata hoya che. e sAmAyikanA cAra prakAra che. 0 zruta sAmAyika samyakatva sAmAyika * dezavirati sAmAyika 0 sarvavirati sAmAyika A cAra sAmAyikanI vizALatA che, sAdhaka zakti, samaya, pariNAma pramANe sAmAyikamAM rahI zake che. A sAmAyika jo sAdhya thAya to te dehamAM zvAsanA jevuM sthAna le che. deha aMtasamaye zvAsathI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvato jaNAya che tema yogI sAdhaka samatA vaDe AtmasvarUpamaya jaNAya che. AtmAne nirmaLa pariNatimAM joDavAno abhyAsa te sAmAyika yoga che. sarvajIvamAM samAnabhAvanA keLavavAno abhyAsa che. sAmAyika cAritradharmanuM sUcaka che. devAdhideva arihaMta paramAtmAmAM saMpUrNa cAritra nihita che. gurutattvamAM sarvavirati cAritra, zrAvakamAM dezavirati cAritra che. dharma to svayaMmeva sAmAyika svarUpa che. zruta sAmAyika : amuka samaya sudhI zAstrapATha bhaNavAno niyama zAsravAcana ke zAsrabodha paNa temAM samAya che. zAstra pratyakSa sadguru na hoya tyAre sAdhakane bodharUpa AdhAra che. lAbha-alAbha, mAna-apamAna, rAga-dveSa jevA dvaMdvomAM samabhAvamAM rahevuM te zruta sAmAyika che, zrutajJAna dvArA kriyAmAM apramatatA te sAmAyika che. samyaktva sAmAyika : AtmAnA zraddhAguNanI zuddhi che. caitanyamAtra pratye samAnabhAva, rAgadveSa rahita zuddhi, jinavacananI apUrva zraddhA, vikalpa rahita bhakti ane AjJApAlana jevA prakAro samyaktva sAmAyikamAM jAya che. dezavirati sAmAyika : arthAt zrAvakAcAramAM AvatuM navamuM vrata athavA gRhasthajIvanamAM je be ghaDI - 48 miniTanuM sAvadyapApanA tyAgarUpa niyama-paccakhANa te sAmAyika che. A sAmAyikamAM zrAvaka sAdhunI jema samaya gALe che. arthAt hiMsAdi pApavyApArone sthUlapaNe tyaje che. Avo abhyAsa vAraMvAra thavAthI jIvamAM sarvaviratinA bhAvanI daDhatA Ave che. sarvavirati sAmAyika : saMsAro tyAga karIne aNagAra banyA che temane jIvanaparyaMta A sAmAyika hoya che. temAM niravadha yogonuM pAlana pratijJArUpa che. jIvamAtra pratye samabhAva, sarvajIvanI rakSArUpa upayoga te sarvaviratinuM sAmAyika che. zuddha AMtarapariNati pratye satat jAgRti te muninuM sAmAyika che. gRhastha roje zakya teTalIvAra be ghaDInuM zuddha sAmAyika kare to tenI cittavRttio zAMta thAya che; svAdhyAyAdino lAbha maLe che. madhyasthabhAvanA keLavAya che. 34 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA utkRSTa amRta kriyAnA prayojaka zrI tIrthakara devo che, tene sUtrabaddha karanAra zrI gaNadhara bhagavaMto che. A jIvana tenuM pAlana karanAra ane vidhivat nirmANa karanAra munizvaro che. samayanI maryAdAmAM pAlana karanAra gRhastha che. suzrAvaka, suzrAvikAo che. jema grISmaRtumAM musApharane mArgamAM vRkSanI chAyA zItaLatA Ape che, tema saMsArathI saMtapta gRhasthane be ghaDInuM zubhabhAvakapUrvakanuM sAmAyika samatA Ape che. AtmAno AMtarika prakAza pragaTa thatAM ajJAnamaya aMdhakAra dUra thAya che. adhyAtmamArgamAM ArUDha thavA sanmitra che. samAdhi dazAnuM baLavAna kAraNa che mATe "bahu so sAmAIyuM kujA" sAmAyikanI trIjI pratimAmAM sUcavyuM che ke pramAda varjIne savAra-sAMja ubhayakALa sAmAyika avazya karavuM. sAmAyikanI vizadatA ane vividhatA sAmAyikano phakata sAma zabda ja aneka uttama pariNAmane pragaTa kare che. maitrI AdibhAvothI bharapUra enuM sAmarthya che. zrI AcAraMga sUtramAM tenuM mAhAtma batAvyuM che ke samasta jIvarAzine Atmavatu mAnIne tenI rakSA karavI joIe. koIne paNa duHkha thAya nahi tevI pravRtti karavI joIe. kAraNa ke sarva jIvonI rakSA dvArA saMyamanI surakSA thAya che, ane saMyamanI rakSA vaDe svAtmAnI rakSA thAya che. tethI samasta jIvo prati maitrI bhAva vaDe temanI hiMsAno tyAga karavo. te sarvene pUrNa paNe abhaya karavA, temAM AtmAne paNa abhayanI prApti thAya che." joke samasta jIvo pratye samatAnA pariNAma chaghastha-gRhasthane mATe saMbhava nathI. to paNa zakya teTalI hiMsA tyAga ane ahiMsAnuM sevana karavuM joIe. A sAmAyika vizALatA ane vividhatAthI bharapUra che. arthAt sAmAyikamAM zuM nathI? dharmanAM sarva avalaMbano, ArAdhanA, anuSThAno temAM samAya che. * sAmAyika ratnatrayarUpa che. * zruta sAmAyikaH samyakajJAna svarUpa che. 35 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 samyakatva sAmAyika : samyagudarzana svarUpa che. sAmAyika apekSAe tattvatraya che. devatattvaH arihaMta paramAtmA saMpUrNa zuddha cAritrayukta che. gurutattvaH gurujano sarvavirati cAritrayukta che. dharmatattvaH dharma samatArUpa svabhAvathI svayaM sAmAyika svarUpa che. A tattvatraya che. 0 sAmAyika paMca parameSThInuM dyotaka che. tattvatrathIthI jotAM devatattvamAM arihaMta ane siddha che. gurutattvamAM jotAM AcArya, upAdhyAya ane sAdhu nihita che. dharma tattvathI jotAM dharma maMgala svarUpa ane jJAnAdi cAra prakAre che. (darzana, jJAna, cAritra, tapa) 0 sAmAyikamAM cha Avazyaka sAmAIyuM : sAmAyika karemitiH prabhustuti - cauvisaththo. tasmabhaMte H guruvaMdana paDikkamAmi-pratikramaNa aprANa vosirAmi -kAyotsarga sAvajja joga paccakhkhAmi : paccakhANa sAmAyikamAM ArAdhanatraya : karemi sAmAIyaM = sukRtanI anumodanA paDikkamAmi, niMdAmi, garihAmI = duSkRtyanI niMdA bhaMte = devagurunI zaraNAgati 0 sAmAyikamAM pAMca mahAvrata samaNo Iva sAvao havaI jamyA. sAmAyika karatI vakhate zrAvaka sAdhu jevo che, arthAta paMcamahAvratadhArInI jema sAvadhapApano tyAgI ane niravadyayogonA sevanavALo che. 0 sAmAyikamAM pAMca samiti ane traNa guptinI sAdhanA thAya che. zrAvaka sAmAyikamAM hoya tyAre yatnApUrvaka sarva vidhi kare che, 36 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana vacana kAyAnA yogo pApavyApArathI nivRtti hovAthI guptino dhAraka che. 0 sAmAyikamAM jinAjJA Azravano tyAga ane saMvarano svIkAra e jinAjJA che. maitrI Adi bhAvanAmAM sAmAyika maitrI, pramoda, karuNA, madhyastha, bhAvanA jenA cittamAM dhAraNa thaI che te jJAnI jIva mAtra pratye samatAyukta hoya che. tevuM samabhAvanuM sAmAyika che. 7 ahiMsA AdimAM sAmAyika. dravya ane bhAvathI ahiMsAnuM pUrNatayA pAlana karanAranuM citta nirmaLa hoya che. nirmaLatA AtmajJAnane pragaTa kare che. AtmajJAna samabhAvarUpa hovAthI te sAmAyikarUpa che. * anityAdi bhAvanAmAM sAmAyika anityAdi bhAvanAnA sevanathI AtmAmAM vairAgya bhAvanA deDha thAya che. vairAgyavAna jIvamAtra mATe abhayadAtA che. sarva jIvo pratye sAmyabhAvayukta che, tethI te bhAvanA sAmAyikanA pariNAmane sahAyaka che. kSamAdi dasa dharmamAM sAmAyika kSamAdi dasa dharmo yatidharmo che. muninA prANa che. muni deha jato kare paNa anya jIvane hAni na kare, evo samabhAva te sAmAyika che. munionA bAvIsa pariSahajaya svayaM samatAbhAvanuM ja lakSyAMka che. je samatAbhAvane svAbhAvika banAve che tethI te sAmAyika che. 37 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. sAmAyika : vizvavyApI kalyANanuM dhotaka sAmAyika zrAvakAcAranA bAra vratamAM navamuM ane zikSAvratamAM paheluM vrata che. * zikSA eTale abhyAsa. 0 AtmAnI nirmaLatAno abhyAsa. 0 pApavRttionA zamanano abhyAsa. 0 samasta jIvo pratye samabhAva keLavavAno abhyAsa. 0 sAdhutA pratye javAno abhyAsa. 0 sAdhaka e rIte sAdhu thAya che. sarvAgI samatAne AcarIne sAdhu siddhAvasthAne prApta thAya che. zrAvaka zakya teTalI vAra be ghaDInuM zuddha sAmAyika karI Avo abhyAsa kare to te svayaM zAMtavRtti ane zuddha dRSTine pAme che. vaLI sAmAyika dharmanI ArAdhanAthI abhaya adveSa ane abheda jevA guNo pragaTa thAya che. sarva jIvo pratye samabhAvane kAraNe abhaya guNa vikAsa pAme che. je anya jIvane sukha Ape che tene konA taraphathI bhaya hoya? e ja samabhAva sarva jIvo pratye dveSa rahita banAve che, ane e samabhAva cittanI prasannatA jALavato hovAthI dareka kriyAmAM jIvano utsAha Take che, paraMtu thAka ke kheda vartAto nathI. maharSioe sAmAyikane AtmA kahyo che. ane AtmA svayaM bhaya leSa tathA kheda rahita che. te doSo parAzrayI che. AtmAnA guNo svAzrayI che, tethI abhaya, adheSa ane akheda e sAmAyikanAM pariNAmo che. AtmajJAnI sadA nirbhaya che; ajJAnIne svarUpanA ajJAnathI, saMzayathI, viparyayathI mRtyunI bhrAMti che. tethI bhayabhIta che. svarUpanA lakSyathI sarvajIva pratye sAmyabhAva hovAthI jIvane adveSa che. vaLI AtmA AtmapariNAme Take che tyAre te samAdhine pAme che tethI akheda che. AtmAmAM samaSTi pratye vizALa dRSTinuM pragaTIkaraNa sAmAyikanA bhAvathI pragaTe che. svArthanAM sagapaNa TaLe che. sarvatra AtmIyatAno anubhava Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. svahita ke svasaMrakSaNanI saMkucita vRtti nahi paNa sarvahitAya ane sarvanA kalyANano bhAva sAmAyikanA prayogathI keLavAya che. vizvanA jIvo sAthe saMkelazapariNAma hoya, hitanI upekSA hoya to jIva sAmAyika vaDe samabhAvane sAdhI zakato nathI. game teTalA jApa kare to paNa kaThaNa karmone, ghAtI karmanA pahADone toDI zakato nathI. apUrva virSollAsa ke nirmaLa adhyavasAya vaDe kaThaNa karmo nAza pAme che. tevA adhyavasAva vizALa bhAvanA vagara saMbhava nathI. AvuM tAttvika sAmAyikarUpI sAdhana ane mAnavabhavamAM prApta che, tethI mAnavabhava durlabha manAyo che. e durlabhatAne TakAvavI ane kSudratAmAM na javA devAnI pUrepUrI jAgRti rAkhavI. te durlabha evA mAnavabhavanI sArthakatA che. A sAmAyika dharma be ghaDIthI zarU thAya che ane jIvanabharanuM bane che, temAM kevaLa sAmAyikanI sarva avasthAone jIvaMta rAkhavI te sArthakatA che. te avasthAo che, samatva, madhyasthatA, parahitaciMtA, sarva saMrakSaNabhAva, samabhAva, Atmatulya manovRtti, parama samatA, udAsInatA, nirvikalpatA, saMkaleza rahita samAdhibhAva vagere. tAtvika samatA e sAmAyikano prANa che. sarvAtmamAM samadaSTi, svAtmA paramAtma svarUpa che te zraddhA, AvuM yathArtha darzana ja suSupta cetanane jAgRta kare che, temAMthI tAttvika samatA janme che. - jIvamAtramAM mokSanA kAraNabhUta jJAnadarzanAdi DhaMkAIne rahelA che tevI bhAvanA vaDe jIvamAM te guNo paripakva thAya che. ane AtmajJAna pragaTa thavAmAM sahAyaka thAya che. jIvo pratye maitrIbhAva ane pula pratye madhyastha bhAva rAgAdine zamAve che. viSayAbhilASa nabaLA paDe che. kaSAyo ghaTe che, pramAda zake che. yogo zubhamAM pravarte che. Ama samatva pedA thAya che. mAnavajanma dhAraNa karIne potAnA sukha mATe ghaNAnuM RNa lIdhuM che. te cUkavavA mATe sarva jIvonA hitanI ciMtA che. anyane dIdhelA duHkhanuM prAyazcita che A bhAvamAM daDhatA sevavI te samyakatva che, e sAmAyikanuM aMga che. sAmAyika dharmamAM AvI vizALatA che, jemAM 39 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvavyApI sarbhAva thavAnuM sAmarthya che. "pratipadhA zubha zamana, nizreyasAdhaka zramaNa liMgama, kta sAmAyika kamAM, vratAni vidhivat samAro." janma jarA ane maraNathI pIDAtA jagatane azaraNa ane niHsAra joIne e medhAvI puruSe vizALa rAjya sukhano tyAga karIne zAMtine mATe pravajyA grahaNa karI. te vakhate temaNe azubhane zamAvanAro kalyANamArgano sAdhaka evo zramaNano veSa dhAraNa karyo, tathA sAmAyika karmano svIkAra karIne vratone vidhi pura:sara svIkAryA. tAtparya ke prabhu zrI mahAvIre saMsArano tyAga karIne AtmakalyANa sAdhavA mATe je kriyAno Azraya lIdho hato, te sAmAyikanI kriyA hatI, ane tenI siddhi vaDe ja temane kevaLajJAna prApta karyuM hatuM. niravadya yogonuM sevana eTale pAMca mahAvrata vaDe saMvara ArAdhanA che. AdhyAtmika dRSTie to saMvaranI A kriyAo vicAra, vANI ane vartanane sudhAranArI che. manuSyamAM rahelI adhamavRttione naSTa karanArI che. samatA duHkhone dUra kare che. aMtamAM mokSanA sukha pahelA ja prazamarasanuM sukha prApta karAve che. saMvaranuM yathArtha ArAdhana te sAmAyika AtmakalyANanuM kAraNa che. manane AtmabhAvamAM ropavA mATe tenI bhUmi zuddha hovI jarUrI che. AtmapariNatimAM magnatA Ave tyAre Atmika guNono bhaMDAra khUle che tyAre bhaya, kheda, moha, saMzaya jevA manovikArothI mana mukta thaze. samatAnI bhUmikA deDha thaze. pachI sukha ja sukha che. GO 40 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6i. sAmAyika = zUnyathI pUrNanuM sarjana vAstavamAM jIva ekalo nathI. paraMtu potAnAmAM raheluM ahama tene ekalatAnI vyathA UbhI kare che. sUnA paDelA evA jIvanamAM tuM paramAtmAne praveza karAvI de, to tArI ekalatAnI pIDA zamI jaze. dharmasattAnA sarvopari arihaMta paramAtmA che. temane tArA jIvananA sakhA banAvI de. kuTuMbanA vaDIla banAvI de. temanI salAha pramANe cAlavAno nirdhAra karI le. zubhabhAvanAthI hRdayane bharIne huM temanI pAse mAMga. temanuM astitva tArI jUThI mAMgane nakArI kADhaze ane sane baMdhAvaze. chatAM tane kaMI ochuM paDe to kyAMya rodaNAM na roto, sarvesarvA arihaMta pAse raDavAthI raDavAnuM baMdha thaze. ane jo tane ema karatAM AnaMda Ave to nAcI UThaje. prabhune zuddha hRdaya ApavAnuM kArya sAmAyikanA sAdhakathI bane che. jo sAmAyika na thAya to te pramAda che. je bhava duHkhanuM kAraNa che. ajJAna che to paNa japo arihaMtane japo. mana bharIne japo. ane zUnakArathI mukta thAva. ahaMmanA bhArane tyajIne haLavA bano to jIvana rasamaya madhura banaze. ahaMmathI jIvana khIlatuM nathI paNa zUnakAra vyApe che. manuSya potAnI ja asat kalpanAothI pIDA pAme che. jIvanamAM gUMca pADe che, gAMTho bAMdhe che. tethI jIvanamAM prema ke nirdoSatA TakatA nathI. kayAM to koInI sAthe gUMca paDe che, kyAM gAMTha baMdhAya che. kema jANe jIvana ene mATe maLyuM hoya? gAMThavALo doro soyamAM parovAto nathI, to pachI gAMThavALuM mana prabhumAM kema parovAze ? cittanI svasthatA vagara A gUMca kema Ukalaze, gAMTha kema chUTaze ? zarIramAM kyAMya gAMTha dekhAya tyAre kevo gabharAya? zastra vaDe kapAvavA taiyAra thAya ne? bhAI mananI gAMTha zarIranI gAMTha karatAM khataranAka che. tene bodhanA zastra dvArA kapAvI nAMkha. sAmI vyaktinA doSane lakSamAM laIne gAMTha na bAMdhIza. tenA nAnA sarakhA guNane 41 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to A guNanI ane kAga joIne putravatu bhAva karaje to gAMTha nahi baMdhAya. anyanA doSane kADhavAnI pIDA ane zrama tyajIne tuM tArA hRdayane premathI bharI de, ane tene ja kArya karavA de, pachI tane saphaLatA ja maLaze. pravAse javA gharanI bahAra nIkaLavuM paDe che. prema-maitrInI yAtrAmAM paramAMthI aMdaramAM javAnuM che. AtmA vagaranuM zarIra zaba kahevAya gaMdhAvA mAMDe, e ja pramANe guNa vagaranuM jIvana paNa zabavat-pazuvat kahevAya. vAsanAothI gaMdhAya paraMtu saMsArIpaNAmAM dehano adhyAsa jIvane zarIranA dharmathI sabhAna rAkhe che, ke deha mAro che. jo jIvana AtmAne AdhAre hoya to AtmAnuM ahita thAya tyAM jIva tarata ja sAvadhAna thAya. jo jIvanamAM guNanI kiMmata nathI, to tane guNavAnonI kiMmata kyAMthI thaze? pachI tu arihaMta ane siddhanA guNa sudhI kyAMthI pahoMcaze? kAMTALo mArga choDIne bhAI saraLa mArga grahaNa kara, te guNagrAhakatAthI saMbhava che. rAgI para rAga keTalo jaladI thAya che. koIne sUcavavuM paDatuM nathI. vItarAgI para rAga karavAnuM kema vicAravuM paDe che? uttama manuSya deha, sukhethI khAvA-pIvAnuM puNya, puNyayoge dharmano yoga, AvuM sukha maLavA pAchaLa anyanuM leNuM ApaNe mAthe paDayuM che. bIjAnuM ApaNI pAse jamA paDayuM che. A janamanA AvA zubhayogamAM nahi cUkavIe to kyAre cUkavIzuM? devAdAra thaIne javuM te sajjanatA che zuM? vaLI jatAM zuM laI javAno? tAro ja puNya pApanA saMskArone? * tuM maraNathI bacavA game tevA joSa jovaDAve. * roga mukti mATe game tevA joSa jovaDAve. 0 dhana prApti mATe game tevA joSa jovaDAve. * saMtAna prApti mATe game tevA joSa jovaDAve. paNa te to sarva tArA pUrvasaMcita karma para AdhArita che. eTale eTaluM vicArI rAkhaje ke janma joSa joyA vagara ja levo paDe che. A nirAdhAra-azaraNa jIvanano zUnakAra dharma vaDe ja pUrAya che. dharma ja rakSaNa Ape che. bhUtakALamAM bahAranA humalAthI bacavA rAjAo killAo caNatA hatA. have bomba paDavA mAMDyA, eTale bhoMyarA banAvavA mAMDayA paNa 42 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALano bomba paDaze tyAre zuM banAvazo ? konuM zaraNa lezo ? tyAre mUMjhAvuM tenA karatAM veLAsara cetI javuM ane dharmanuM zaraNa grahaNa karavuM. ghaNI sAdhanasAmagrI chatAM, cAre bAju ghaNA lokono paricaya chatAM jIva kema bhUMjhAya che ! enuM hRdaya rikta kema che ! tene bharavAmAM zuM khUTe che ? kAcI mATInA koDiyAmAM tela, diveTa purAya ane jyotanI AMca maLatAM prakAzI UThe che. bhAI tArA AtmAmAM jJAna kriyAno yoga che temAM sadgurunA bodharUpI jyotanI AMca Ape jIvanano zUnakAra TaLI jaze. tuM samaSTine cAhato thaI jaIza. AvA zUnakArane dUra karavAnuM baLa sAmAyikavratamAM paNa raheluM che. sAmAyika eTale upayoganI zuddhi. sAvadhayogono parihAra. niravadhayoganuM sevana. yoga : mana, vacana, kAyA, je paulika sAdhano che. dehamAM rahelA AtmAne jyAre pudgalanA saMyogathI vizeSa sphUraNA thAya che, tyAre A traNe sAdhano yoga kahevAya che. te dvArA je pravRttio thAya temAM pariNAmanI zubha ke azubha dhArA pramANe te yogo zubha ke azubha gaNAya che. e yogo jyAre sAMsArika bhAvathI pravarte tyAre sAvadha kriyA yukta hoya che. te azubhayoga che e yogo jyAre AtmalakSyanA hetumAM sahAyaka thAya che tyAre zubhayoga kriyAyukta hoya che temAM zubhAzubha Azrava thAya che. upayoga : A yoga sAthe AtmAno upayoga joDAya che. vAstavamAM jJAnasvarUpa upayoga kriyAdine jANe che. paraMtu mohanIya karmayukta upayoga te te yogamAM joDAya che. tyAre te upayoga zubha ke azubhapaNe pravarte che. sAmAyika - samabhAvapaNe pravartato upayoga cAritrazuddhinuM nirmANa karato yathAkhyAta cAritrarUpe pariName che tyAre pUrNajJAnane pragaTa kare che, tyAre yogonuM astitva hovA chatAM kaSAyayukta pariNAma - upayoga na hovAthI IryApatha Azrava jJAnIne baMdhana karatA nathI. Ama yoga zubhAzubha AzravanuM kAraNa che. "kAyAvADmanaH karma yogaH sa AsavaH" - tattvArthAdhigama sAmAyikanI phaLazruti yogono virAma ane upayoganI jAgRti 43 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zudhdhi che. pUrNatAnI yAtrAnuM mukhya sAdhana zuddhopayoga che. bhUmikA pramANe zubhabhAvayukta bhakti satsaMga Adi hoya che. samyagRSTi AtmA jANe che ke azubharAgathI chUTavA zubharAganuM prayojana che. tenAthI sanmArge javAnI phuraNA thAya che. paraMtu mokSamArganAM sAdhano to samyagdarzana ane sabhya jJAna che. sAthe cAritranI pUrNa zuddhi thatAM pUrNa - kevaLajJAna pragaTa thAya che. mithyASTi azubharAgamAM sukha mAne che. zubharAgamAM dharma mAnI tyAM ja aTake che. agArI - vatI zrAvaka mATe dAnAdi, vRtAdi, Avazyaka kriyAdi, azubharAgathI dUra rahevAno vyavahAra dharma che, aNadhArI - sAdhujano mATe samiti-gumi, jJAnAcArAdi, mahAvratAdi, azubharAgathI dUra rahevAno vyavahAradharma che. e baMne zubharAga che. agArI ke aNagArI bhUmikA pramANe jeTalo aMtarmukha thaI, AtmalakSamAM rahI, zuddhopayogamAM Take teTalo dharma che. mokSamArganI ArAdhanA che. zUnyathI pUrNanI yAtrA che. dardIne tAva Ave tyAre tAva dUra karavAnI davA karatAM savizeSa tAva daramiyAna je pIDA veThavI paDe che tene dUra karavA devAnI jarUra che. te pramANe je upayogamAM svarUpanA AnaMdanuM vadana hovA chatAM duHkhanuM vedana kare che. te duHkhane - vedanane dUra karavA ane svarUpa AnaMdane meLavavA dharmanI AvazyakatA che. zubharAgamAM aTakavuM te dharmanI ArAdhanA nathI. zubhabhAvanAnuM avalaMbana levuM te dharmanI dizA tarapha javA mATe che. Akhare nirAlaMbana sthitine sAdhya karavA zuddhopayoganI mukhyatA che. A samyagudRSTi AtmAnI zraddhA che. A zraddhAnA AdhAra para te cAritramohanIyano kSaya karato AtmavikAsamAM AgaLa vadhe che. te zUnyathI pUrNatAne pAme che. jo jIva sanmArge che to yoga e daihika chatAM paNa varadAna che. upayoga Atmika varadAna che. jo baMne sAvadya pravRttimAM che to zrApa che. mATe deva gurunI kRpA vaDe baMne varadAnanI yathArthatAne samajavI ane sanmArge javA athAga parizrama karavo. jo tuM yogI bane to jIvanane upayogI jarUra banAvaje. sanAtana skUrita evA jJAnAdi upayogathI jIvanane bharI de, te zUnyathI pUrNanI yAtrA che. 44 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatArahita : kaNanuM sukha ane maNanuM duHkha ? jo jIvanamAM samabhAva nathI to viSamatAnuM duHkha ja che. marUbhUmimAM grISmaRtunA tApathI tapta koNa nahI hoya? tema saMsAramAM samabhAva rahita viSayajavaranA dAhamAM koNa tapta nahi hoya? sAMsArika eka kaNanA sukha mATe maNanuM duHkha zA mATe utpanna karavu? te samajavuM jarUrI che. bIjI rIte vicArIe to samabhAvanI eka zuddha paLa anaMta karmono nAza karI sukhano mArga kholI de che. paraMtu matijJAnano upayoga ajJAnarUpe pravartIne pudgalamAM rasa ane sthitinuM nirmANa kare che tyAre e pudgala - kArmaNa vargaNA Atmapradezane Avare che. AtmazaktirUpa AtmA ja svayaM vAgha maTI bakarI banI jAya che. e karmabaMdhane aTakAvavA sAmAyikadharma che. karmabaMdhanuM kAraNa mamatva che. te samatva bhAvathI naSTa thAya che. samatvabhAva sAmAyikanI nIpaja che. e bhAvanI prApti mATe dravya sAmAyika batAvyuM che. vidhi sahita kareluM dravya sAmAyika samatva bhAvamAM laI jAya che. vaLI sAmAyika cAritraguNanI avasthA che dravyathI cAritra niyama ane pratijJArUpa che. bhAvathI AtmasvarUpamAM niraMtara ramaNatArUpa che. savizeSa bhAva sAmAyikano marma AtmasvarUpamAM nirvikalpapaNe udAsInapaNe lIna thaI rahevuM te che. AvuM sAmAyika sakaLa karmano kSaya karavAne samartha che. dravya sAmAyika bAhya pravRttirUpa che. bhAvasAmAyikamAM pravRttithI nivRtti che. gupti che. mana, vacana, kAyAnA yogonuM pravartana AtmalakSI hoya che. tethI AtmaguNono vikAsa thAya che. bhAva sAmAyikanuM AvuM rahasya che. te sahaja zAMti ane samatAne pragaTa karanAruM che. samatA ja samatA. yogIo mATe mokSanA sukha karatAM paNa prazamarasanI nimagnatAnuM sukha pratyakSa che. kaNathI maNa jevuM nahi paNa adhadhadha. saMsArI mATe kaNanuM sukha ane maNanuM duHkha che. * sarva prANIone viSe samatA. 45 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 sarva kaSAyothI muktirUpI samatA. * IndriyonA viSayonI viSamatA rahita samatA. 0 para padArtho pratyethI IcchA rahita samatA. 0 sarva cittavRttionA zamanathI samatA. 0 sarva saMjJAthI svAtaMtryarUpI samatA. kyAMya duHkhano aMza na maLe. evI A samatA yogIone AtmasAt che. potAne pIDA ApanArane paNa pIDA na kare tevo prazAMta yogI hoya che. evA yogIonuM avalaMbana bhavapAra karavAno prabaLa sahAro che. - mahAtmAo kalyANakArI paropakAra karatA ja rahe che. emanAthI te thaI jAya che, tethI paropakAra karyA pachI te gAjatA nathI. gAjyA vagara varase tevA prazAMta che. temanAM vacana marmALA hoya che. jo jIva rAgAdinuM kauvaca paherIne temanI pAse na jAya to te temanA vacanathI jarUra vIMdhAya che ane satapaMthane pakaDI le che. A ja sukhI thavAno upAya che. asaMtoSanI aMtaradAha - agana jALa baLatI haze to vipula saMpatti paNa tane sukha nahi Ape. jo anyanA sukhamAM tuM sukhI to tane sukha zodhatuM Avaze. agara duHkha ja tAro mitra raheze. kevaLa pApa che, tyAM duHkha che. ema na mAnato, paNa prema nathI tyAM duHkha che. jIvanamAM yauvana ane sauMdaryano eka samaya Ave che, tema saMyama ane zIlano samaya paNa Ave che. have jo teno saMskAra deDha thayo hoya, jIvananA prAraMbhanA pavitra divasathI vikasato te saMskAra aMta samaye pUrNatA Ape che. mAnavajIvana pAmIne tane mAnasarovaranA haMsarUpe motIno cAro caravAnuM AmaMtraNa che. bIjI bAju unmArga bharyo bhUMDanI jema kAdavamAM rahevAno yoga paNa saMbhava che pasaMdagI tAre hAtha che. mAnavajIvanamAM aMtarayAtrA karyA vagara AMtarika zakti jAgRta thatI nathI. saMkalpabaLa vaDe jIvanamAM saphaLatA maLe che. sadgurunA 46 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahayogathI thatI aMtarayAtrA tArA kaThora hRdayane paNa pIgaLAvaze. baraphanI kaThoratA jarA mAtra garamInA sparzathI pIgaLe che nA? loDhuM pANInA komaLa sparzathI kATathI pIgaLe che nA? pachI bhAI tuM sadgurunA sahArAthI kema nahi pIgaLe ? prabhu mahAvIranA komaLa zabda sparzathI IndrabhUti gautamanI barapha jevI kaThoratA ogaLI gaI. pote ja karuNAnA sAgararUpe pragaTa thayA. Ama kSaNanuM sukha zAzvata bane che. - zarIranA madhyasthAnamAM hRdaya che, e hRdayamAM jo samatA che to mAnavI duHkhanA jhaMjhAvAto, ke saMgharSonA jvALAmukhIno bhoga banato nathI. zarIranA madhyasthAnamAM jema hRdaya che, tema saMsAranA madhyasthAnamAM puNya che, jo puNya hAjara che to tene koI pIDA nathI paNa puNya varasAda jevuM che kyAre kaI dizA pakaDe te kahevAya nahi. saMsAramAM jIvane koI dago kyAre de? vyApAramAM khUba nukazAna thAya kyAre? vRddhAvasthAmAM yuvAna putranuM maraNa thAya kyAre? yuvAna pati ke patnIne asAdhya roga thAya kyAre? are tuM ja pote rogathI gherAI jAya kyAre ? tAruM puNya khUTe tyAre, puNya dago de tyAre. pachI tuM tene Izvara rUThayo kahe. prArabdha vaNasyu kahe, kudaratano kopa kahe, te sarvenuM pariNAma svIkAryA vagara abajapati ke ajabapati (yogIo) saMnyAsI ke saMsArI, koIno paNa chUTako nathI. evA kaparA saMyogomAM TakI javAnuM baLa jJAnInA vacanamAM jene zraddhA che, jenI pAse tattvano bodha che, te samatAne sahAre TakI jAya che. A samatA kalpanAthI AvatI nathI. paNa satpuruSonA paricayathI temanA pAvana prasaMgonI preraNAthI pAmI zakAya che. dIvAla para lAgelI bIlI jema thelIno bhAra jhIlI zake che tema samatA karmano bhAra sahI le che. jinAgama paNa sUcave che ke guNazreNie ArUDha thatAM ke ucca bhUmikAmAM sthira thavA mahAtmAo zrutajJAnanuM AlaMbana le che. vaLI e sAdhanAmAM koI bhUmikAe dazA maMda paDe to upayoga calita thAya 45 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jayAre sAmAnya sAdhaka asatsaMgamAM che, viparIta nimittone AdhIna che, tene viSamatA thavAnI che. * roga, zoka, saMtApa jevA nimittomAM viSamatA Avaze to paNa, * dhana mAla lUMTAI jatAM viSama saMyogo Ave to paNa, 0 saMsAramAM duHkhadAyaka prasaMgo Ave to paNa 0 are puNyayogano pathAro patharAI jAya to paNa, 0 cAre bAju AphatanAM vAdaLo gherAya to paNa, he sAdhaka! tuM satsamAgamamAM raheje sadAcAra sevaje. satuzAstranA bodhanuM avalaMbana leje. sat puruSanA caritrone smaraNamAM leje. temA daDhatAthI TakI rahe che. to sAmAyikathI mAMDIne zAzvata padathI pahoMcavuM kaThina nathI. prAraMbhamAM viSamatAthI chUTI samatAmAM AvavuM kaThaNa che to paNa satpuruSanA anugrahe, devaguru kRpAe, kaThaNa hovA chatAM, durlabha hovA chatAM sulabha thaze. Atmabodha evI muDI che, ke te tene sAcavI leze, dunyavI dhana sAcavavA tAre keTalI vyavasthA karavI paDe che ! keTalo bhaya sevavo paDe che. paNa Atmadhana samatAthI rakSita che, te upara kahyA tevA jhaMjhAvAtothI paNa tAruM rakSaNa karaze. mATe ekavAra sAmAyika dharmane grahaNa kara. te sAdhaka dhanya che, te ja yathArtha jJAnI che, jeNe sadharma pariNAma pAmyo che. moha janita asatno ke tenA aMzano trikALa abhAva svIkArI, tenuM aMza mAtra ciMtana karato nathI. paraMtu niraMtara pote sacit AnaMda svarUpa che tene jue che ane jANe che. Ama manuSya potAnA mithyA bhAvonuM vismaraNa karI yathArtha svarUpamAM sarvakALa mATe jAgRta rahe che, tyAre tenAM sarva duHkhono abhAva thAya che. zuddha hRdayakamaLamAM sarva sukhano vAsa che. manazuddhi karyA vagara mokSa meLavavA tapa kare te vyartha che. kadAca kAyAthI AraMbha thato hoya paNa jo manazuddhi haze to jIva mokSano adhikArI thaze. manazuddhi pachI vacanazuddhi thAya che, tyAra pachI kAyasthiratA saraLa che. 48 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8i. dravya, kSetra, kALa, bhAvathI sAmAyika dravya = sAmAyika bAhyavidhithI levAnuM che. te samaye sarve sAMsArika pravRttino tyAga karavo jarUrI che. sAmAyikamAM jarUrI upakaraNo rAkhavAM, te paNa zobhAyamAna karIne tenA vikalpamAM na paDavuM. bAhya padArthono tyAga ane sarva jIvono maitrIbhAva te dravya sAmAyika che. kSetra = sAmAyika mATe pavitra ane ekAMta sthAna pasaMda karavuM. chevaTe gharamAM paNa zAMti maLe tevA sthAne karavuM. bAhya vastunI levaDadevaDa karavI nahi. je kSetramAM je sthAne je Asane sAmAyika lIdhuM hoya te sthAne ja vidhi pUrI karavI. kALathI = sAmAyikamAM rahevAno samaya 48 miniTa pUro hovo joIe. game te samaye sAmAyika thaI zake. ThaMDI ke garamI samatAthI AkuLatAno bhAva na karavo. paraMtu bane teTalA sAmAyika karavA. bhAvathI = samabhAvamAM rahevuM. azubha dhyAnano tyAga karavo. khAsa maitrI Adi bhAvanAmAM manane rokavuM. Arti raudradhyAna na karavuM. samyagujJAnI ajJAna ane mohane jANI bhedajJAnathI varte che. dezavirati ke sarvaviratidhara ajJAna ane mohane naSTa karavAno mahApuruSArtha kare che. kevaLajJAnI paramAtmAe ajJAna ane mohane saMpUrNapaNe nAza karyo che. te bhAva sAmAyika che. mohanIya rmano udaya AtmasvarUpano asta - AtmasvarUpano udaya mohanIyarmano asta." parane game teTaluM jANe paNe svane na jANe to te jJAnI nathI. para padArtha jANavAmAM gUMcAyelo joya-jJAnI thaze, paNa tenI mukti nathI. AtmajJAnI svane saMpUrNa jANe che. eTale para padArtha tenA jJAnamAM pratibiMbita thAya paNa temAM ekatA na hovAthI, te jJAnI mukta thAya che. jJAna ane AnaMda abheda che. jJAnAnaMda pUrNa tattva che. zeyAnaMda puNya tattva che. jJAna dvArA jaNAyelA joyamAM ekava thavuM te joyAnaMda 49 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, te kSaNika che. pUrNajJAnAnaMda svarUpanA svAmI vItarAga paramAtmA che. koIne harAvyA vagara vijetA che. kAraNa ke temanI jIta AMtarika che. bhagavAnanuM sAmarthya ja evuM che ke harAvavA AvelAne jItI le ane temane paNa jItADI de. AtmA pote ja Avo aizvaryamaya hovA chatAM Azcarya e che ke pote ja potAne bhUlI gayo che. pANI vacce mIna pyAsI ? "pAnI bica mIna piyAsI, mohi sUnasUna Avai hAMsI, gharameM vastu najara nahi Avata, bana bana pharata udAsI, AtamajJAna binA jaga jUThA, kyAM mathurA kyAM kAzI ? kyAM sametazikhara kyAM zatruMjaya ?'' jJAnasvarUpa evA AtmAnA mULamAM jJAna che, tenA phaLamAM paNa jJAna che. e jJAnanuM kArya duHkhanAza che. AnaMdanI prApti che. e AtmA svasaMvedya che. Atma jJAna ane sukha svarUpa che. AtmAne ApaNe khAro ke kaDavo nahi kahI zakIe. ke lAla-lIlo kahI nahi zakIe. te pramANe pudgalane ApaNe jJAna ke AnaMda svarUpa kahI nahi zakIe. dareka dravyanuM AvuM svataMtra svarUpa che. paNa AtmA vedakaguNavALo hovAthI, jJAnAdinA vedanathI te svasaMvedya che. to pachI AtmA potAnA jJAnasvarUpe kema raheto nathI ? he sujJa ! ajJAnAvasthAmAM paNa jANavAnuM kArya to jJAna ja kare che. paNa viparIta jANe che. jANIne paramAM bhAva kare che. jIvamAtranuM jJAna alpAdhika khulluM ja che, paraMtu vedanamAM zuddhatA joIe te mohanIyakarmathI AvarAI gaI che tethI zuddhAtmAnuM vedana thatuM nathI. jJAna, dazya janita che, sukha vedanarUpe che. zuddha dhyAnane agni samuM kahyuM che, je karma maLano nAza kare che. nirvANa pachI dhyAna dazA samApta thAya che. paraMtu jJAnane to svarUpa kahyuM che. jJAna dazAmAM ke ajJAna dazAmAM jJAna to AtmA sAthe ja rahe che. pUrNajJAna pragaTa thatAM jema eka paramANu paNa ajJAta nathI rahetuM tema vItarAgatA pragaTa thatAM te zuddhaprema tattvarUpe vilase che, 50 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre jIvasRSTino eka paNa jIva e prematattvamAMthI bAda raheto nathI. jene sAmAyika AtmasvarUpe lAdhyuM che tene jJAna ane prema abhedapaNe hoya che. sAmAyika dravya ane bhAvathI vicArIe to bAhya vidhi Adi sahita dravya sAmAyika che. zruta sAmAyika dravya sAmAyika che. bhAvazuddhi, samatArU5 adhyavasAya, AtmA sAthe upayoganuM aikya, te bhAva sAmAyika che. te bhale bhUmikA pramANe hoya. paraMtu bhAva sAmAyika sAdhya che. eno artha evo na karavo ke bhAva zuddha thaze pachI sAmAyika karIzuM. sAmAyika sAttvika jIvananuM aMga che. kAca e kAca che. hIro paNa kAca che. baMne pRthvItattva che. kaTa glAsa jevo kAca kAca ja kahevAya che. hIro kadAca jarA doSayukta hoya to paNa kAca karatAM tenI kiMmata vadhu rahevAnI. sAmAyika doSa rahita hovuM ja joIe paraMtu sAvadhapApanI pravRtti karatAM, bhale thoDA pramAda sahita te kriyA thAya to paNa sAvadhapApanI nivRtti hitakArI che. vaLI pramAda mukta thavA prayatna karavo jarUrI che. mATe sAmAyika karavuM jarUrI che. kAraNa ke te muktinuM sopAna che. muktimArganA cAra aMga samyagu zraddhA, jJAna, cAritra ane dhyAna, samyam darzana-zraddhAnI zuddhi mATe jinabhakti pUjana, vaMdana, namana che. samyagujJAna mATe salphAstranuM adhyayana, zravaNa che. samyaguM cAritra mATe vrata, niyama, saMyama, ahiMsA Adi che. samyagudhyAna mATe anazanathI mAMDIne kAyotsarga sudhInA saghaLA tapa che. A cAre aMganI akhaMDa sAdhanA karmakSaya kare che. tyAre jIva anaMta catuSTayane pAme che. samyaga zradhdhA rahita jJAna samyagu banatuM nathI. jJAna vagara cAritranuM nirmANa thatuM nathI. cAritrahIna samyaguM dhyAna pAmato nathI. A cAre aMgamAMthI koI ekanI avagaNanA e virAdhanA che. A arenA sumeLathI cArenI saMpUrNa siddhi siddhapadane pragaTa kare che. 51 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika dvArA zreSTha dRzya ane zravaNanuM prAgaTya vizva viSayonA vikAramAM AkrAMta thaI vizrAMti pAmatuM nathI. sukha sAmagrI meLavIne, ke bhogavIne pachI duHkhI zA mATe? kAraNa ke bAhya vastuthI vAstavamAM AtmavedanamAM sukha ke tRpti upajatI nathI. vaLI purANA kALathI saMskAramAM vikRtinI bheLaseLa thaI che. AthI jema sUryanA tApathI utpanna thatAM vAdaLAM sUryane DhAMke che, vaLI e ja tApa vaDe vAdaLAM varasI jAya che. ane sUrya ADe AvatAM vAdaLAM haTI javAthI sUrya prakAzita thAya che. tema AtmAnA sukhanI ADe ajJAnano aMdhakAra patharAI gayo che te Atmazakti vaDe ja dUra thaI zake te zakti eTale cittasamAdhi. cittasamAdhi e sahaja avasthA che. paNa jIva tenAthI dUra jaI paDayo che, vismRta thayo che, dunvayI padArthomAM jenI ruci che, tenI prIti che, prIti che tyAM smRti che. jIvane kaMI kahevuM paDatuM nathI, ke Indriyone zuM game che? jANe ke te sahaja hoya tema Indriyone viSayo maLI jAya che. - pAMce IndriyomAM cakSu ane zravaNa vizeSa kAryakArI che. te benI prApti saMjJIpaNAmAM hoya che. kathaMcita A baMne Indriyo bodha-samaja pedA karI zake che. cakSu eTale dazyano saMbaMdha, zrAvya eTale zravaNano saMbaMdha. A dazya ane zrAvyano viSaya bahAra che to jIva baMdhAya che. dezyamaya vizva cakSu vaDe dekhAya che, pachI te baMdha hoya. khullI hoya ke svapnamAM hoya te dezyane jue che. jagatanA tamAma padArtho nAma-rUpathI khyAti pAme che. vastu ke vyaktine nAma hoya che, te zabda vaDe saMbodhAya che. A dezya ane zrAvya, rUpa ane zabdamAM prANImAtra prabhAvita che. ane temAM rAgadveSa karI baMdhAya che. A baMdhanathI chUTakAro thAvA kAMTAthI kAMTo nIkaLe tema vizvamAM dunyavI dazyanI sAme alaukika - lokottara rUpanuM nirmANa thatuM AvyuM che. dunyavI zabdanI sAme divyanAdanuM nirmANa thatuM AvyuM che. jina pratimA ane jinavANI sarvocca dezya ane zrAvya tattvo che. anAdikALathI Aja sudhI deha saMbaMdhI rUpa ane zabdathI AtmA para Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svayaM baMdhAto Avyo che, e baMdhanathI mukti paNa vizvamAM sAdhya che. AthI prAraMbhamAM dunyavI dezya ane zravaNanI sAme pAramezvarI/alaukika dezya ane zravaNa pragaTa thatAM AvyAM che. tenA dhAraka tIrthaMkara paramAtmA che, jemanA dehanA darzanamAM paNa evI alaukikatA che ke jIva mugdha thaI dunyavI rU5/drazyanuM vismaraNa karI zake che. vaLI te rUpane nihALIne te potAmAM rahelA arUpI evA AtmAnA svarUpanI prAptino jijJAsu bane che. tIrthakaranI divyavANI/Ata vacananuM zravaNa tene bAhya zabdAkArathI pAcho vALe che, ane aMtaranA nAdane sAMbhaLato kare che. A vastunAM be pAsAM che. dunyavI dazya ane zabdathI jIva rAgAdi vaDe baMdhAya che, alaukika dRzya ane zravaNa prathama zubharAga pedA kare che, pachI adazyane dazya banAve che, ane aMtaranAda vaDe zabdAtIta avasthAne prApta karI mukta thAya che. jema roga che to teno upAya zodhAya che. tema AtmAne baMdhana che to muktinA sAdhananuM paNa nirmANa thayeluM che. tIrthakaranA dezyathIrUpathI AtmA jAgRta thAya che. tIrthakaranA smaraNa vaDe cittane samAdhimAM lAve che. arthAt tIrthakara nAmakarmanA puNyAtizayo vizvamAM samavasaraNAdi alaukika dRzya sarje che, je vizvamAM sarva prANI mATe AkarSaNa pedA kare che. ane temanI divyadezanAnA zravaNathI jIvo zAMti, parama samAdhi pAme che. AvI alaukikatAnuM hArda e che te paramapuruSoe samasta vizvanA jIva pratye kevaLa kalyANa kAmanA karI hatI. AtmAnA ekaeka pradezane te bhAvanAthI bharapUra karyo hato. tethI kalyANakArI, sahaja ane sarvocca puNyanA svAmI thaI vizvanA jIvone dunyavI dazya ane zrAvyathI bacAvI zreSThatAnAM darzana karAvyAM. evA puNyAtizayonA mULamAM sAmAyika che. AvA mahimAvAna tattvonI upAsanA kartavya che. 53. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikanI ImAratanA pAyA che : samaya ane samaja samayanuM mUlya samajavuM hoya ke mAnavajanmanI paLepaLa kImatI che to samayane sudhArI levo. samayanI barabAdI te jIvananI AbAdInI nAlezI che. samaja che to samayanuM mUlya che. samaja nathI to jIvananuM avamUlyana che. viSamadRSTivALA mATe jIvanamAM rasakasa nathI. samadRSTivALA mATe jIvana pUrepUruM rasamaya che. jIvananA saMyogorUpI jIvanayuddhamAM AMtarikabaLathI je jIte che te yogI che; temanuM jIvana amRtarasathI bhareluM che. - samajaNabharyA vyavahAra, dharma ke puruSArthathI jIvana upavana bane che. paraMtu ajJAnabharyo puruSArtha maLelA upavana samA jIvanane verAna banAve che. samajaNano abhAva maMgalamaya jIvanane jaMgalamaya banAve che. mATe sau prathama maLelA A jIvanamAM sanmArganI dizA pakaDI pachI te dizAmAM yogya rIte pagalAM mAMDavAM. jyAM kaMI paNa kSati lAge tyAM Agavo Agraha tyajI satunuM avalaMbana laI jIvananAva calAvavI, saMskAravaza doSa pragaTa thaze; paNa tyAre doSane taTasthapaNe jovA, prabhunAmano pakSa levo. mANasamAM pApa karavAnI zakti che. tenA karatAM prabhunA nAmamAM pApanA pakSAlananI vizeSa zakti che. A paMcamakALa chatAM mAnavane bhavapAra karavAnAM sAdhano maLe tevo anugraha che. yugAvatArI puruSonuM yogabaLa sahAyaka tattva che, teo yuganA pravAhane yogya vaLAMka ApI paMthanI keDIne kaMDAratA rahe che. sAdhako e keDIe cAlIne potAnuM zreya karI le che. tArAmAM jo sAtvikatA che zakti che, to tuM paNa parahitanI bhAvanAne sevaje. tema karavA tatpara raheje. e yugAvatArI puruSonI keDIe cAlavAno prayAsa karaje. he sujJa! tane maLelA tana, mana, vacana ane dhanano sadvyaya karaje. samatAmAM TakavA mATe te jarUrI che. tanathI sevAkArya karaje, Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manathI sarvanA sukhamAM sadbhAva keLavaje, vacananuM sauMdarya sAcavaje, vadana kadAca sauMdaryavAna nahi hoya to paNa tArA vacana ane vartananI suMdaratAthI te saune ane prabhune priya banIza. jo tArI pAse dhana che to teno upayoga karI kRpaNatAnA zrApathI bacI jaje. gRhasthajIvanamAM samatAnA ImAratanA A sarva pAyAnAM sAdhano che. tuM evo dAvo jato karI de ke huM buddhimAna chuM, mane sukha bhogavavAno janmasiddha hakka. vAstavamAM mAnavano janmasiddha hakka sarvane sukha pahoMcADavAno che. tevI samaja keLavI le to tArAmAM sAmAyika knama leze. bhAI ! tuM jANe che ke dariyAnuM khAruM pANI sUryanA kiraNathI tapIne vAdaLAM banI varase che. te jaLa mIThuM hoya che. jamInamAM bI-kaNarUpe daTAya che, pachI maNarUpe bahAra Ave che. * meMdI raMga Ape che paNa te pahelAM paththara para pIsAya che. 0 zeraDIno mITho rasa saMcAmAM pIlAyA pachI maLe che. ane tuM kahe che, mane badhA sukha ApavA tatpara rahe ane huM kaMI na karuM, A kevaLa tArI aNasamaja che. samajadAra mAnava kahe che, basa mArAmAMthI prema, karuNA komaLatA varaso, varaso... temAM ja tArA jIvananI prasannatA bharI che. tAruM haiyuM premathI paripUrNa che. ahIM samatAnuM sAmrAjya bhogavavAnuM che. samatAnA kSaNanuM sukha zAzvatuM che. tArA haiyAmAM prema che to bhale ne haiyu nAnuM hoya chatAM te evuM vizALa thaI zake che ke eka vyaktithI mAMDIne samaSTi emAM samAya che. pachI tArI dRSTi ja vizALa bane che. dareka paLe dareka kSetra tuM saumAM prabhu jue che. prabhu saumAM che tema jue che. sarvatra prabhu che tema jue che, pachI kyAM roSa, kyAM toSa karIza? kyAM doSa karIza? kone doSa ApIza? basa samatA ja samatA. pApa ane prema eka sthAne nathI rahetAM kadAca prAraMbhamAM premamAM kaMI mizratA haze to paNa mUlya premanuM ja thaze. dharma eka sAhasa che to prema paNa sAhasa che. rAganI bhayaMkara zRMkhalAne toDavI phoDavI ane pavitra prematattvamAM praveza karavo te sAhasa nahi to bIjuM zuM? e 55 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArge jatAM ahaMkAra buddhimAM bhaLIne tane bhoLavaze. paNa ekavAra tAruM bhAvabhInuM haiyuM premamaya banyuM pachI tane anyabhAva ane anyabhava gamaze nahi. AvI samaja e jIvananI dhanya paLa che. karmonI vicitratAthI jagatamAM zArIrika, mAnasika, pArivArika, anaMta prakAranAM du:khothI jIvo grasita hovAthI vyAkula hoya che. teo duHkhathI chUTavA Icche che chatAM duHkhanI mitratA temane choDatI nathI chatAM teo teno upAya saMsAranA abhigamathI zodhe che, ke jyAM . duHkha muktino upAya nathI. koI virala jIvo ja duHkha TaLavAno yathArtha upAya zodhe che. kAraNa ke du:khathI mukta thavAnuM yathArtha kA2Na na maLe to upAya paNa yathArtha na ja maLe. ajJa jIvo jANatA ja nathI ke zarIranI vyAdhi mAtra auSadhathI maTatI nathI. mananuM du:kha bAhya sAdhanathI maTatuM nathI. parivAra vadhavA ke ghaTavAthI pArivArika du:kha jatuM nathI. mATe sujJa jIvoe jANyuM ke AvA duHkhathI mukta thavAno upAya bIjo ja che. duHkhanuM mULa ajJAna che. ajJAna TaLe jJAna pragaTe tyAre jIvane AtmasvarUpano paricaya thAya. tethI te jJAna vaDe jJAnanI paripakavatA vaDe samatAne sAdhya kare che. samatA sukhano mULa upAya hovAthI yogIo zamarasamAM nimagna thaI AtmAnaMdane prApta kare che. prazAntAtmasvarUpanI khumArI sAzcarya upajAvanArI che. paramapuruSadazAnA varNanamAM kahe che ke "jene kaMcana kAdava lAge che, rAjagAdInAM padahiNAM che. rAga-sneha to bhAvamaraNa samAna che. mAna moTAI to mATInI gAra jevI che. siddhi jevA jogane viSa samAna mAne che. aizcarya azAtA-asukha samAna lAge che. pUjyatA, mAna satkAra anarthakArI lAge che. kAyA to rAkhano Dhagalo jANe che. bhogavilAsa to jhALa jevo lAge che. gRhavAsa to hathiyAranA tIkSNa bhoMkAvA jevo lAge che, AraMbhanAM kAryo to mRtyu samAna jANe che. kIrti Adi to mela jevAM bhAse che. puNyanA yoga viSTA jevA nirarthaka lAge che." paramadazAnuM varNana AvuM che. jo ke prazAMtAtmA yogIne kaMI vikalpa nathI paraMtu temanI khumArI A prakAre hoya che. kAraNa ke pada Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 darzanAdi ta sukhane hAthI je sa thAya teo asaMga thayA che mauna thayA che ane nirvikalpa thayA che. AthI sarva jIva pratye sarva bhAva pratye samarasIbhAva rAkhavo, AtmA zuddha caitanya svarUpa che, ajanmA, amaraNA ane asaMgarUpa che. AvI pratItimAM samyagudarzana thAya che. te samyagudarzanAdi zuddha cAritra vaDe jIvakarmano kSaya karI zAzvata sukhane pAme che. saMsArasukhanI spRhAthI je saMvega ane nirveda pAme che te jJAnIne samAdhi prApta thAya che. jema AkAzane viSe para padArthone praveza nathI te padArthonA pariNamanathI te rahita che, tema samAdhiyukta jJAnI puruSo sarva prakAre anya bhAva - pratibhAvathI rahita rahe che. paraMtu saMsAramAM pravRtti vyavahAra evo che jIvane samabhAvathI calita kare che. jenI pAse satpuruSanuM baLa che, te kaThinatAmAM TakI zake. svarUpa niSThA thavAmAM aneka aMtarAyo che. chatAM paNa sAdhake svarUpaniSThA mATe bhUmikA pramANe sadAcAra, satsamAgama salphAstrAdinuM sevana karavuM joIe. te mATe jJAna, dhyAna ane vairAgyamaya thavA prayatna karavo joIe. to samaya ane samaja kAryakArI bane che. sAmAyika mATe zreSTha sthaLa upAzraya che. pUrvakALamAM zreSThio, rAjA, mahArAjAo, potAnA vaibhava pramANe daherAsare ane upAzraye jatAM. jethI temanI paddhatithI anya jIvonI dharmabhAvanA jAgRta thatI. upAzrayamAM saheje vAtAvaraNanI zuddhi thatI. daherAsaramAM pUjA bhakti thAya. upAzrayamAM sadgurUbodhanuM zravaNa thAya. sAmAyika gharamAM zAMta ane zuddha sthAne sthiratAthI thaI zake chatAM paNa upAzrayamAM vizeSa lAbha che. vaLI jyAM satsaMga svAdhyAya thatAM hoya tyAM zubha bhAvanuM vAyumaMDaLa paNa jIvane zubha bhAvanI dhArAmAM preraka bane che. azubha vRttio saheje zame che. guru nizrAno lAbha maLe. gharamAM jIvane anya avAja ke pravRttio caMcaLa kare che. jyAre tIrtha jevA ke anya pavitra sthAnamAM sAdhaka zAMta citte sAdhanA karI zake che. gharamAM kaMI nimitta maLatAM citta calAyamAna thAya che. pravRttimAM vRtti joDAya che tethI sAvadha yogothI nivRttimAM bAdhA pahoMce che. 57 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Idriyo koI viSayamAM pravRtta thaI javA saMbhava che. pavitra sthAnamAM badhuM saMyama preraka hoya tethI saheje zubha bhAvanI dhArA Take che. ArtadhyAna - azubha dhyAnathI dUra rahevAya che. Ama ghara ane upAzraya ke pavitra sthAnanuM aMtara samajIne pramAda tyajI te rIte sAmAyika jAgRtipUrvaka karavuM. mana, vacana, kAyAnA batrIsa doSa uparAMta anya vikalpone paNa dUra karavAnAM che. dhana kyAre kamAvuM? are ! A kALamAM to bALaka garbhamAM Ave tyArathI dhananI vyavasthA karavI paDe che. ema sAmAyika to janmojanmanA saMskAra mAMge che, eTale sAmAyikane AtmA kahyo che. tenuM vismaraNa thayuM che. mATe yathAzakti A anuSThAna karyA ja karavuM. he cetana ! vicAra ke havA kyAre levI? dhana prApti kyAre karavI? jo ke enI rAta-divasa jarUra che. tema tArA sUtelA AtmAne jAgRta thavA sAmAyikanI jarUra che. be ghaDI besIne, zAstra adhyayanathI zruta sAmAyika, haratAM-pharatAM, uThatA-besatA samatAmAM rahevA prayatna kara. saMyogAdhIna azubhanA yogamAM samatA rAkha. Ama vividha prakAre sAmAyikanuM Ayojana karyA ja karavuM Akhare e sAmAyika samyakatvanuM pradAna karI zAzvatapaNe pragaTa thaI anaMtakALanuM sukha Apaze. tAre jevuM ane jeTaluM sukha joIe teTalA sAmAyika karavA. odi - - Ta - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - i "jemanI mahA karuNAnA avalaMbane bhavya jIvo AtmajJAna | prApta kare che, temanAmAM sarvathA akartutvano Aropa te avaLI ! | mati che. deva, guru ane zAstravacanonA niHsIma upakAromAM aupacArikatAno Aropa te ekAMta nizcayavAdano kadAgraha che. te kadAgraha svakartutvAbhimAnanA mithyA garvamAM phasAvanAro hovAthI | | sarvathA tyAjya che." 58 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sAmAyika kyAre karavuM ? bhAI ! tuM sAmayika karavAno kyo samaya pUche che? sAmAyika e to tAro AtmA che. sukha mATe kayo samaya nakkI karavAno hoya? ApaNuM mana zarIra sukhamAM sahaja pravRtta thAya che. Aga jue ane paga UpaDe, doDe, mukha para mAkha bese hAtha UMcakAI jAya. nAnI paNa rajakaNa AMkhamAM praveza karavA jAya AMkha baMdha thAya. ane e mana A kaSAya, viSaya, doSo ane Atma ahita sAme hAtha, paga ke AMkha kazAno upayoga karatuM nathI? hA, kaSAyAdinI kSINatA mATe hAtha paganI jarUra nathI; kevaLa samajanI, bodhanI, samyagubuddhinI jarUra che. je sAmAyika dvArA saraLatAthI sAdhya che. mATe sAmAyika avazya karavuM. tuM kaheze vakhata Ave badhuM thaze. paNa bhAI tArI silakamAM zvAsa Ayu keTalA che ke tuM Avo vizvAsa karIne beTho chuM te zuM yuvAnone kALane jhapATe jhaDapAyelA joyA nathI ? hajI thAya che, yuvAna chuM, paNa bhAI tane khabara che ne ke zeraDI be-traNa vAra pIlAya pachI rasakasa rahe kharo? tuM bALapaNamAM ramakaDAM ramyo, yuvAnImAM strI AdimAM bhamyo. prauDhatAmAM dhanAdimAM jAmyo, Ama be-traNa vAra pIlAyA pachI sAMTha pachI tArAmAM dharma karavAno rasa kasa keTalo raheze? vaLI A deha (Ayu) tane sittera eMsI sudhI pahoMcADatA tArA keTalAya gAbhA kADhI nAMkhaze? sarpane dUdha pAva toye tenA mukhamAMthI jhera ja nIkaLe, amRta nA janIkaLe; kAraNa ke tyAM amRtanI saravANI nathI. tema bhAI saMsAranA kaSAyAdimAMthI tane dharma ke dharmanuM sukha kyAMthI sAMpaDaze? kaSAyAdinA pahADa ane viSayonA viSamaya jhADa tArA amRta samA AtmAne kaI dizAe laI jaze? cetI jA. ane vicAra ke te zuM meLavyuM? - yamarAja bALa naciketAnI mRtyujItanI AtmajJAnanI dRDha jijJAsAthI prasanna thayA ane bALakane kahyuM ke tuM dharatI para jA tane 59 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakravartIpada, putra, parivAra, aizcaryanuM varadAna ApuM. bALa niciketA pUche che te sarve aMtavALA che? aMtavALA pada padArtho laIne huM zuM karuM? mAre anaMtanI akhilAIne AMbavI che, je AtmajJAnathI prApta che tema tame kaho cho, to pachI mAre kaMI paNa anitya zA mATe grahaNa karavuM? cakravartInA sukha paNa maryAdAvALA che ne ? mATe mAre to mRtyu jItAya tevuM AtmajJAna joIe. mATe zakti che to sAdhanA karI lo te pachI jo azakti Ave to samatA sahaja banaze. jIvanamAM zaktinI jarUra che tenA karatAM AtmazAMtinI vadhu jarUra che. mATe zakti para vizvAsa rAkhavA karatAM zAMtinI upAsanA karo. rAvaNa-duryodhanamAM zakti kyAM ochI hatI? paNa samavRttisaMtoSanA abhAve raNamAM ragadoLAI gayA. zakti bAhya nimittonuM kAraNa bane che, zAMti aMtaraMga avasthA che, zakti vadhAravA bahAra doDavuM paDe che, zAMti mATe aMtaramAM chupAI javAnuM che. Avo bodha jene pariName che. te prAjJa che. prajJAnuM avataraNa samatAmAM thAya che. te sAmAyika dvArA prApta thAya che. Ayu pUrNa thatAM deha agnisaMskAra pAmaze tyAre tane kaMI temAM dekhavA, dAjhavApaNuM nathI. paNa atyAre tuM jo kaSAyAdithI saLagelo chuM tuM AtmAthI aLagelo rahevAno che. je AtmAmAM rAga nathI mAMga nathI. basa che to samatA, prazAMtavAhitA, je sAmAyika dharmathI sAdhya che. prAthamika bhUmikAnA sAdhakane sau prathama mAnasika kriyA, dhyAna ke ciMtana jevuM sAdhana upayogI na thAya kAraNa ke sAmAnya rIte jIvonuM mana khUba caMcaLa hoya che temAM kAyika ke vAcika kriyAno saMyama na hoya to mAnasika kriyA hitAvaha thatI nathI, ane eLe jAya che. kAraNa ke traNe yoganI mahadaMze azuddha pravRttino dIrghakALano abhyAsa che. te koI prabaLa dharmaanuSThAna rahitapaNe vartavAthI chUTe nahi. kAraNa ke pratyeka gatimAM dharmabuddhine abhAve zarIra maLyuM hiMsAdimAM pravartana karyuM. vANI maLI vyakata thavA jevI tyAre temAM mAyA, daMbha ane asatyane bheLavI vANIne lUSita karI. mana maLyuM to aneka prakAranuM nirarthaka 60 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durgAna karyuM. jema jema IndriyonI vRddhi thaI tema tema pAponI pravRtti vadhI. koI puNyayoge samRddhi maLI tyAre mohathI gherAI gayo. Ama anaMta bhavo thatAM dharmabuddhi jAgI nahi! sarvajJa vItarAgane oLakhyA nahi. nigraMtha gurujanono samAgama karyo nahi. dayArUpa dharmane Acaryo nahi tethI dunyavI duHkho pAmyo, tene sahana karyA. paNa tapAdimAM kaSTa mAnI ArAdhana na karyuM. ghaNI mahenata karI dhanAdi meLavyA, paraMtu bhogabuddhine kAraNe dAnAdi karI na zakyo. zArIrika vAsanAono bhoga banyo ane rogane notaryA paNa saMyamamArge na vaLyo. manuSyane ema kahevAmAM Ave ke tuM pazu thAya to tyAM dharma-karma nahi, tapa titikSA nahi, saMyama-niyama nahi svataMtra jIvana. je Indriyane je sukha maLe te bhogavavAnuM kaMI vicAra nahi karavAno. to paNa manuSya pazu thavA kema taiyAra nathI? tene pazunI parataMtratA khabara che buddhihInatA khabara che, chatAM te manuSyapaNAno saupayoga karato nathI. sadAcAra pAmato nathI eTale manuSya chatAM jIvana to pazu jevuM karI nAMkhe che. A traNe yogo sAmAyikamAM duHkhamuktinA nimitta bane che. mATe kAla kare so Aja kara. Aja kara so abaghaDI kara. "zuM karuM #tAM nathI kAMI krato, dhyAna prabhunuM hajI nathI dharato; vAto #tAM veLA zubha jAye vahI re.. rAtre roja vicAro Aja mAyA zuM ahIM re;" sAmAyika zrAvaka-sAdhaka-gRhastha mATe avazya karavA yogya karaNI che, vrata che, tapa che, saMyama che, sAmAyikamAM zuM nathI? mATe "bahU so sAmAIyaM kukkA" kahayuM che, pUchavA jevuM nathI, ane choDavA jevuM nathI. AdaravA jevuM uttama kArya, zreSTha kArya, karma muktinuM sAdhana sAmAyika che. | sAmAyikanI prakriyA, kALa nirgamanamAM tame je kaMI karo aMtarmukha thavA mATe che. bahAra javuM hoya to ghaNAM sAdhana ane samaya joIe. tamAre aMtaramAM javuM che zuM joIe? sAmAyika karyA pachI svAdhyAya karyA pachI AnaMdanI saravANI phUTatI nathI? to sAmAyika zarIre karyuM. svAdhyAya hoThe karyo. tame kyAM hatA? Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarmukha thavA mATe ciMtananI bhUmikA che. ciMtana paNa chUTI jyAre kevaLa bhAvAtmaka bhUmikA Ave che tyAre aMtarmukhatA Ave che. pachI deha para ke dehane nAme je bane che te tamane AkuLatA ke AkarSaNa pedA nahi kare. "dehadRSTithI huM paramAtmAno sevaka chuM. caitanya dRSTithI huM AtmA chuM. AtmadRSTie huM paramAtma svarUpa chuM." mATe dehane bhoganuM nahi paNa yoganuM sAdhana banAvavuM. snehanuM nahi paNa vairAgyanuM sAdhana banAvavuM. agara cAragatinA paribhramaNanI taiyArI rAkhavI. dehano neha koIne paNa sukhadAyI banyo nathI kAraNake te janma, jarA, mRtyu ane roga vaDe pUro thAya che. | varSAnuM pANI chIpamAM paDe motI bane. mAnavanA jIvanamAM | prabhunAM vacana paDe, pariNAma pAme to te amRta bane. paraMtu saMsArI ! jIva aneka IcchAothI saMtapta che. agninI uSNatAmAM zItaLatAno anubhava kevI rIte thAya? jyAM jIva manane AdhIna AtmA paNa ! manane AdhIna. zarIra ane mananI dostI che, eTale zarIrane ! - asukha paDe tema mana thavA na de. agni sAthe zarIra kAma kare paNa dAjhe nahi te mananI kuzaLatA I che. viSayanA viSanuM poSaNa e mana dvArA thAya. kaSAyanI kAlimAM ! e mana dvArA thAya eTale jJAna svarUpa AtmA hovA chatAM copaDe ! | lAkha ane hAthamAM rAkha jevI mAnavajIvananI dazA che. | are cappa kAtara jevA zastranA yogya upayoganI kuzaLatA ! | mana pAse che, tethI to e zastrono upayago karyA chatAM ApaNane ! roja ghA paDatA nathI. to pachI A mana dvArA jIvane krodhAdithI | bacAvI zakAya ke nahi? durgatimAM paDato bacAvI zakAya ke nahi? | dara Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. samabhAva rahita dehanA nehathI zuM banyuM ? saMsArI jIva kSudra vastuonuM mUlya AMkeche paNa AtmAnuM sAmarthya tenI samajamAM AvyuM nathI, eTale dehAdi jaDa evI vastumAM rAga karI AtmAnuM avamUlyana kare che. AtmA dravyathI aciMtya ane paramazuddha, kSetrathI potAnA ja asaMkhyAta pradezanI maryAdAmAM rahenAro, kALathI janma maraNarahita avinAzI, bhAvathI nirvikalpa guNothI bharapUra. chatAM te zAthI asAmarthyavAna ke alpa sAmarthyavALo thayo che ? tenuM anaMta sAmArthyabaLa kyAM daTAI gayuM ? te sAmarthya pragaTa thavA mATe sAmAyika baLavAna sAdhana che. saMsAra e aneka viSayonA viSathI AkrAMta thayeluM vana che. temAM pralobhano aneka che. jema vana caMdanavRkSothI bhareluM che, tenI suvAsathI prerAIne sarpo vRkSanI AsapAsa vIMTaLAI vaLe che, tyAre caMdananI suvAsamAM viSa bhaLe che. paraMtu e ja vanamAM mora paNa rahe che. sarpa ane moranuM peDhIo jUnA vAgha bakarI jevA sagapaNa hoya che. morano TahukAro sAMbhaLe ane sarpa badhA adRzya thaI jAya. A pramANe viSayonA viSa sAme AtmAsaMyamano TahukAra vItarAganI bhaktino raNakAra, vairAgyano paDakAra sAMbhaLe to viSa UtarI jAya che. AtmAnuM AvuM sAmarthya dehanA snehamAM aTakI gayuM che. dehanI zobhA AtmA vaDe ke AtmAnI zobhA deha vaDe ? bhAI, AtmAnI zobhA AtmA vaDe ja che. chatAM AtmA zarIramAM hoya to ja zarIranI zakti paNa pragaTa thAya che. tArA paga mAMDa AThathI daza ke bAra IMcanA paNa jo pRthvInI pradakSiNA karavI hoya to te karI zake. to pRthvI moTI ke tAruM cAlakabaLa moTuM ? UMcAmAM UMco parvata caDhayA pachI tArAmAM hajI UMce caDhavAnI tAkAta che, to e parvata UMco ke tAro AtmA UMco ? mohanIyakarmanI sthiti sittera koDAkoDI sAgaropamanI che, teno pAra kema Ave ? are ! e to karmanI prakRti che bhalene sittera koDAkoDI hoya to paNa aMtavALI che. AtmAno aMta nathI, tethI te 63 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmono kSaya AtmajJAna vaDe thaI zake che. AtmAnA AvA sAmarthyanuM darzana vivekacakSu - divyacakSu vaDe thaI zake che. jJAna ane kriyAnI yathArthatA ke sumeLa te viveka cahyuM che. dehano neha e viveka cakSu vaDe chUTe che. jaDa ane caitanyanA, hitAhitano, satyAsatyano nizcaya karavo te samyagujJAna che. paramAtmA kathita tattvanI yathArthatA te samyaguzraddhA che. te tattvono anubhava karavo te cAritra che. te cAritra sAmAyikathI zarU thAya che, jIvanabharanuM sAmAyika AdaranAra sAdhu-sAdhvI che. samayanI maryAdAmAM sAmAyika karanAra zrAvaka-zrAvikA che. puNiyA zrAvake samayanI maryAdAmAM rahI sAmAyika karyA te paNa bhavatAraka banyA. devone paNa prabhAvita karanArA TharyA. bhagavAna mahAvIre A jIvana sAmAyika dharma pALyo te paNa siddhigatine pAmyA. traNe lokane pUjanIya banyA. AjIvana sAmAyikanA sAhajikatAvALA mahAvIra bhagavAne zreNikane narakAyuthI rakSaNa meLavavA puNiyAjI pAse phakata eka sAmAyikanuM phaLa levA sUcavyuM hatuM. AthI samajAze ke sAmAyikanA be ghaDInA zuddha samabhAvI pariNAmanuM zuM mAhAbhya che ke sAmAthya che? e sAmAyika jIvananAM bIjAM ghaNAM mUlyo sahita che. anAsakti, svaicchika garIbI, prAmANikatA, maitrI Adi bhAvanAo, ati namratA dharmazraddhA, AvAM ghaNAM Atmika mUlyo sahitanA sAmAyikanuM sAmAA alaukika che lokottara che. dehadRSTinA zamana pachI aMtarAtma dRSTi vikase che, jo ke tyAre sUkSma saMskAra pratye jAgRta rahevuM paDe che. karma karatAM AtmA baLavAna che. anaMtakALanA paribhramaNamAM aneka prakAranAM duHkho bhogavyA chatAM AtmA evA ja sAmArthavALo Aje aDIkhama che. sarvathA karmano nAza karavA samartha che. sarpano eka phUphADo ToLe vaLelAne vikherI nAMkhe che. tema jJAnIo eka zvAsaprazvAsamAM anaMta karmone khapAvI de che. paraMtu e AtmA pratye dRSTi javI joIe. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra sAmAyika : ahaM vilaya - manonigraha AraMbha ane parigrahano nikaTano mitra moha che. mUccha che. jema jema moha ghaTe, mamatva ghaTe tema tema te padArthomAM rahelo potAno ahaMbhAva maMdapariNAma pAme. dIrghakALathI paricayavALo te ahaMbhAva ekAeka nivRtta thato nathI ane ahaMnA vilaya vinA AraMbha parigrahanA sAdhanonI ke pudgalanI paravazatA chUTatI nathI. sAmAyika e sAdhanAmArga che. temA ahavilaya ane manonigraha atyaMta jarUrI che. daDhaprahArI jevA mahA aparAdhIe paNa dareka daravAje UbhA rahI tADana piDana sahI ahavilaya ke manonigraha karI khUnI maTI muni banyo. mohathI grasta marudevA mAtA, putra virahathI AMsu vahAvI AMkhe aMdhApo Adaryo. temaNe putra RSabhanuM bhagavarjanya aizcarya sAMbhaLI manonigraha karyo, ane yoganI sthiratA karI aMtarmuhUrtamAM kaivalyanI prApti karI. - ahaMnA pAyA upara pulanI ImAratI UbhI che. aMhano vilaya thavAthI ImAratanA pAyA hacamacI jAya che. tame taTasthapaNe AMtara nirIkSaNa karazo to tamArA mana para A ahaMnA paDaghA tamane saMbhaLAze. paLe paLe "huM. mATe sAmAyikanA anuSThAnanI sauthI prathama zarata che sAvadya pravRttithI nivRtti eTale pudgala pratyethI mukti, parigrahathI viramavuM. jenA pariNAme temAM pravartato ahaM vilaya pAme che. jo ke anAdikALano A ahaM ekAeka vilaya pAmato nathI. te mATe tanathI, manathI gurune arpaNa thavuM, AdhIna thavuM. gurunA pArataMtramAM varUpanuM svAtaMtrya prApta thAya che. kremi bhaMte sAmAIyaM / tassa bhate paDikkamAmi - gurunI nizrA zILI chAyA che. kadAca zikSA ApavAmAM guru kaThoratA vApare to paNa pelI zraddhA tyAM caMdananuM kAma karaze. tene gurunAM vacano maMtrarUpa lAgaze, guruno caraNa sparza pUjA samAna lAgaze. ane gurunI smRti enuM dhyAna haze. evA bhAve gurunI sevA vaDe pUrva 65 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhInA jJAnanI kSitijo khUlI jAya che. dhUNI dhUNIne gokhavAnI jarUrata nahi. ane jarA pramAda thayo, khAmI thaI, "tasya bhaMte paDikkamAmi' karI ja levuM. gurue ApelI AjJA, maMtra, zikSA, bodha sarve viSaya kaSAyonA dAvAnaLa sAme zItaLa jaLanI varSA che. tamane aMtaramAM viSaya kaSAyo pIDe, tame gurunA smaraNa ke maMtramAM manane yojI do, tame surakSita thazo. jyAM sudhI tame paripakava na thAya tyAM sudhI tamAre karyA ja karavuM. guru zaraNaM guru sevA zaraNaM guru AjJA zaraNaM. tamAre AtmAne dehabhAvathI mukta karavo che, to tamAre ahavilayanI jema manonigraha karavo paDaze. mananA be doSa che. jo te paricita vastu jue ke sAMbhaLe to kaheze A kathA, A siddhAMta to meM sAMbhaLyo che. have jo koI navI tAttvika vAta Avaze to kaheze ke AmAM ApaNuM kAma nahi. "cIle cIle cAlyA jAuM, nizadina ene phAve, bhALyAthI adakuM bhALe to pAchAM pagalAM mAMDe." bhakti mArge jatAM kaThaNa hRdaya dravatuM nathI. jJAna mArge jatAM magaja khUMpatuM nathI. kriyA mArge jatAM kAyAne rUcatuM nathI. viSaya vAsanA bUrI che jANavA chatAM mana, kAyA, vaLI vaLIne tyAM doDe che, purANo abhyAsa che ne? bhAI ! A tArI kahAnI che, te pIDAmAMthI mukta thavA ja gurujanonI jarUra che. te tane manonigrahano upAya batAvaze, jenAthI rAgadveSa dUra thaze. mananI sapATIthI manane tame saMyamamAM laI javA mAMgazo, tene pasaMda nahi paDe. manathI uparanI eka avasthA jAgRta cetanAnI che, te starethI tame manane AjJA Apo. manosaMyama saraLatAthI sAdhya thaze. jema eka ziSya bIjA ziSyane kaheze to te kahyuM mAne ke na mAne, paraMtu jo guru AjJA haze to te jarUra AdhIna thaIne vartaze. ApaNe vrata paccakhANa badhuM ja lagabhaga mananI sapATI para rahIne karIe chIe, sAmAyika Adi paNa e sapATIthI karIe chIe eTale Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te te kriyAo bhAvapradhAna ke guNasAdhaka banatI nathI. temAM mananA doSo, emAM pramAda, azuddhi, vikalpo vaDe chidro paDe che. e mana jyAre cetanAnA pradezomAM vilaya pAme tyAre te doSo paNa vilaya pAme che, eTale je kaMI ArAdhanA thAya che te cetanAnA stare thavAthI AtmavikAsa jhaDapI bane che. cetanA eTale jJAna te tamane svarUpa pratye doraze. mana paudgalika saMskAravALuM che, te tamane zarIranA sukha pratye doraze. zarIranA guNadharmo samajAvaze ke rasanAne svAda joIe. AMkhane dazya joIe. e eno guNadharma che. jIbha ne AMkha kazuM kahetA nathI. A sarve mananI ramata che. jJAna-cetanA kahe che, zarIrane dharmo nathI, e paDana ane saDanavALuM che. tame saMyamamAM AvI jAva traNe yoga cetanAne anusaraze, e gumi che. paudgalikaSTi pudgalamAM ramaNatA karAve che, tyAM ramaNa karavA jevuM kaMI che nahi. paNa jIva eno paricayI hovAthI ene cetanA pratye javAnuM aparicita lAge che. cetanA svarUpa pratye dRSTi kare to svarUpa ramaNatA thAya. sAmAyikanI samatA dharmasvarUpa ramaNatAno paricaya karAve che. vAstavamAM parapadArthamAM ramaNatA hoya nahi, e to saMyoga saMbaMdha che tyAM mamatva hoya. tAdAbhya saMbaMdha svAbhAvika saMbaMdhamAM ja hoya. jyAM nirmamatva hoya. svabhAvamAM javAnuM, sthiti thavAnuM, ramaNatAnuM sAdhana, aMtarmukhatA che, paudgalika ramaNatA bahirmukhatA che. sAdhaka UThe, bese, hare, phare, AhAra le, badhe ja aMtarmukhatA hoya. eka ziSya gaucarI laIne Avyo. gurujI pAse mUkI. gurujIe tenA sAmuM joyuM. tenA mukha para lohI nIkaLatuM hatuM. beTA ! tArA mukha para kaMI vAgyuM che? ziSyane khabara nathI. te zUnyamanaska na hato. paNa gurunA guNonA ciMtanamAM, AjJAnI mastImAM, svAdhyAyanA ciMtanamAM hato. tenA mukha para kaMI banyuM temAM upayoga na gayo. te aMtarmukha hato. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. sAmAyika : akhaMDa AtmAnI akhilAInuM avataraNa samatA e ja AtmA che, arthAt emAM samatAnuM sAtatya che. hareka avasthAmAM upayoga samatAyukta che. e samatA svAbhAvika che. paraMtu ajJAnavaza jIvamAM viSamatA pedA thatA samatA khaMDita thaI jAya che. jema eka kAcanI baraNI AkhI che, te tUTI jatAM teno uparano te bhAga, vacceno bhAga ane taLiyAnA bhAganA AkAro bhinna bhinna jaNAya che. tema jIvanI svabhAvarUpa samatA jyAre ajJAnanA udaya vaza khaMDita thAya che tyAre rAgadveSa, temAMthI krodhAdi kaSAyo temAMthI hAsya, bhaya, zokAdinA kaSAyo nIpaje che. Ama eka akhaMDa tattva khaMDita thAya che. chatAM samatA e AtmAnI avasthA che. AtmA trikALI dhruva che. eTale te samatAnI avasthA khaMDita thavA chatAM AtmA svasvarUpe trikALI akhaMDa dravya che. A pramANe vItarAgatA jevA guNo mATe samajavuM ane tene upAdeya karavA. jema samatA ane AtmA abhinna che, tema jJAna ane AnaMda paNa abhinna che. samatA viSamatAthI tirohita thAya che, tema jJAna ane AnaMda mohathI tirohita thAya che. jJAna ane AnaMda AtmAnA ja che, AtmAmAM ja che, paNa jIvanI dazA kasturI mRga jevI thaI che. "jima te bhUlo mRga dazadizi phare, levA mRgavada gaMdha, ema jaga DhUMDhe bAhira dharmane, mithyA dRSTi re aMdha.'' mahAmahopAdhyAyajI jJAnasvarUpa AtmA potAnA jJAnavaDe AnaMdanuM vedana karavAne badale jJeya-parapadArthone jovA jANavAmAM AnaMda zodhe che. AtmasAdhaka aMdhakArane AvakArato nathI, te prakAzapuMjano cAhaka che. jIvanano zuddhi rahita AtmavikAsa zakya nathI. AtmavikAsa ke adhyAtmano paMtha akhilAInA sparzanI sAdhanA che. tene kSudratAmAM aMkti na karavo. jIvana zuddhi vaDe akhilAIne AMbavA dRDha saMyama ane puruSArtha jarUrI che. sAmAyika dharma karmajanita khaMDita avasthAthI mukta kare che. karmajanita avasthAmAM puNyayoge thatI paudgalika padArthonI prApti aMte aprAptirUpa na 68 - Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. karmasattAthI mukta AtmA prAptanI prApti kare te tenI akhilAI che. prAptanI prApti karyajanita nathI svaguNa vikAsane AdhAre che. te prAptinI bhale sAdi hoya paNa te anaMta che. sAdi anaMta che. AtmAnI trikALI dhruva avasthAne lakSamAM rAkhe to tene dehAdi kevA anitya ane apUrNa che teno khyAla Ave. sAcA puruSArthanI dizA pakaDAya. bhale sAdhanAmAM kramika vikAsa hoya. nityAnityanA bhejavALo hoya. paryAyAvasthA mAtra khoTI nathI. avasthAnuM badalAvuM na hota to mithyAdeSTi palaTAIne samagu dRSTi kevI rIte thAya ! AvaraNa dUra thaIne nirAvaraNa kevI rIte thavAya? je je sthAne je prayojana che temAM samaja - bodhanI jarUra che. dharmamAM sadAye bhAva-bhAvanAnuM pradhAnatva che. saMsAramAM sadAye dravyanuM pradhAnatva che. AtmA svayaM bhAva svarUpa che. saMsArI avasthAmAM AtmA dravya svarUpe jaNAya che. AtmasvabhAvanuM pradhAnatva sAdhanAne daDha kare che. paramAtmasvarUpa svabhAvanI akhilAI pragaTa kare che tethI te sarvocca avalaMbana manAya che. AtmA parapadArthane jANe e jJAna lakSaNarUpa che. e jJAna svarUpamaya rahe. svarUpane anubhave to svabhAva rUpa che. jJAna darzanane TakAvI rAkhe che, darzana jJAnane samyagu rAkhe che. e darzana - dRSTi muktidAtA che. "saMyogamAM viyoganuM darzana" "utpAdamAM vyayanuM darzana" "sarjanamAM visarjananuM darzana Ama jJAtAdRSTAbhAve rahI saMto sidhdhAvasthAne pAme che. buMda samAnA samudrameM, jAnata hai saba koya, samudra samAnA buMdameM, jAne viralA koya." 69 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. sAmAyika : sAdhanA mArganI saMpatti sAmAyika dvArA aMtarmukha thayelo sAdhaka Atma paricayI thAya che, te dvArA te Atmadarzana pAme che. bahirmukha jIvane adhyAtmabhAvanA aMtarmukha banAvI svasvarUpamAM bheLavI de che. jagatanA padArtho meLavavAmAM, jagatane rUDuM dekhADavAmAM mAnava nijabhAvane bhUlI gayo che. eTale jinapadano teno adhikAra tirohita thayo che. adhyAtma koI mananI kalpanAnI sahela ke koI laTAra nathI, paraMtu potAnA ja akhaMDa svarUpane AMbavAnI sAdhanA che. adhyAtma kSetre pApagrasta ke bhayagrasta manathI kAma thatuM nathI. nirava, niSpApa jIvana adhyAtma - paramArthanA paMtha mATe anivArya che. pApanA bhArathI ladAyeluM mana, viSamatAthI AkuLa mana, azaraNatAthI mRtaHprAya mana, sAmAthyavAna, avinAzI, amRtanA kuMbha jevA, acala AtmAne kyAMthI AMbI zake? - AtmavikAsano paMthI ane panAre paDato nathI tenI yAtrA satu pratye che. te enI saMpatti che. eka rAjAe AvezamAM AvI mukhyamaMtrIne kahyuM ke e saMtane phAMsIe laTakAvo. maMtrI kahe, mahArAja e saMta che te phAMsIe hasatAM hasatAM caDhI jaze, e AtmAnA amaratvane jANe che. AtmA ene mATe moTo mahArAja che. vaLI e jANe che ke te svayaM satumArgano paMthI che. asatune nahi anusare. rAjA : to pachI tene duHkha ApavA zuM sajA karavI? maMtrI tene pApa karavAnI pharaja pADo, te svayaM deha tyajI deze. emanuM prema tattva vizada ane anokhuM hoya che, temano prANa samabhAva che. jaMtu khAtara paNa deha tyajI deze. pApa nahi Acare. saMtano Avo paricaya pAmIne rAjA dravI gayo. saMtanI kSamA mAMgI. niravadya jIvana, niSpApa jIvana nirbhayatA bakSe che. dharmanI yathArtha vidhi jIvane dhArmika banAve. bhakti jIvane bhakta 70 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banAve, nItipAlana sajjana banAve, paraMtu adhyAtma AtmAne svayaM paramAtmA banAve. bhautika padArtha ke vijJAnamAM A vicArano vikAsa saMbhava nathI. mATe AtmAne jANavAno parizrama karavo joIe. sAMsArika sukhanI gauNatA karavI joIe. sarvasva pAmavA mATe saMsArano sarvathA tyAga karavo joIe. saMsAramAM jIve aneka prakAranA mRgajaLa racyA che. te bhramaNAthI tene mukta thavuM joIe. mRgajaLa keTalA che jANo cho ? dehasukha, dhana, dhAnya, gRha, pati, patnI, putra, putrI, parivAra, sagA, svajana, kuLa, jAti, samAja, yaza, kIrti AvA ghaNAM mRgajaLanI pAchaLa ApaNe doDIe chIe. paNa jo have samajAyuM hoya ke e narI bhramaNA che, to sarva bAdhaka kAraNono tyAga karavo ane adhyAtmanA paMthe prayANa karavuM. e paMthe jatAM aMtaramAM tIvra vairAgya, jijJAsA, bahAra sattamAgama, sadguruno yoga. tyAra pachI A yAtrA nirvighne pUrNa thaze. adhyAtmapadanI ArAdhanA mATe vedAMtamAM paNa paTa sAdhana saMpatti' batAvI che. 1. zama : viSaya samUhamAM jatAM manane vAraMvAra doSa dRSTi jANIne temAMthI nivRtta thayuM. potAnA cittane AtmAnA lakSyamAM sthira karI samatvamAM rAkhavuM. ra. dama H karmendriyo - dravyendriyo ane jJAnendriyo - bhAvendriyono saMyama rAkhavo. 3. uparati : aMtaravRttio bAhya viSayomAM ekatva na kare tevI sthiti. 4. titikSA : pratikAra rahita, ciMtA ke saMtApa karyA vagara badhAM kaSTone samatAthI sahana karavAnI zakti. 5. zraddhA : zAstravacana - prabhuvacana, guruvacanamAM atUTa zraddhA. 6. samAdhAna : samAdhi, buddhine sarva prakAre brahmamAM ja sthira karavI. A saMpatti lokottara che. 71 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. sAmAyika : sarvajJanuM vacana pramANa jIva kyAM to unmArge che, kayAM to sanmArge che. saMsArano rAha unmArga che. sarvajJano mArga sanmArga che. saghaLI paristhitimAM samatA dhAraNa karavI te saMtono mArga che. tenuM anusaraNa te sAdhanA che. sUrya Uge te pUrva dizA ja hoya, tema sarvajJanA vacana te sat zAstra. saMtasadguru samajAve te sanmArga, A zraddhAthI AtmAnA jJAna darzana vikAsa pAme che. "tarUvara, saravara, saMtajana cothA varase meha, para upakArane kAraNe, cAre dharIyo deha." tarUvara - vRkSo phaLa Ape che pote ArogatA nathI. saravara - tRSA chipAve che, pote jaLapAna karatuM nathI. saMtajana - pote kaSTa sahana kare paNa jaMtu mAtranI rakSA kare. megharAja kazA ja bheda vagara varase. jANe ke para upakAra e ja emano prANa hoya ! tema saMto paNa niHspRha bhAve bodhanI varSA karatA hoya che. - saMtavANI AcAra sahita hovAthI svanA jJAnano kSayopazama thaI vairAgyane daDha kare che, anyane sanmArge javA upakArI che, jo e vANI AcAra rahita hoya to kadAca jJAnAvaraNIya karmano AMzika kSayopazama thAya paraMtu mohanIya karmano kSayopazamana thAya. mATe zuddhAcAra e saMtonuM jIvana che. evA saMtonuM avalaMbana - AjJA vaDe sanmArga sAdhya bane che. saMtanA pakSe zuddhAcAra che to ziSyanA pakSe vinaya ane viveka che. bhale ziSyamAM kaMI jJAna na hoya paraMtu devagurunI AjJA - AdezamAM tene ruci che, zraddhA che. samarpaNa che. tene sanmArga sAdhya che. | sarvajJa paramAtmAno bodha che ke tuM anAdikALathI dehamAM rahyo paNa jaDa nathI banyo, jIvarUpe ja rahyo chuM. bhale tuM karmAdhIna rahyo paNa jIvasvarUpe ja chuM. mATe tuM jIvane vaLagI rahe to ziva thaIza. rAvaNa sItAnuM haraNa karIne laI gayo, teNe sItAne aneka pralobhano ApyAM, paraMtu sItA rAvaNanI na thaI. rAvaNa rUpavAna Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hato. laMkAnagarI suvarNanI hatI. aMtaHpura sukha sAmagrIthI bhareluM hatuM chatAM sItAe rAmane ja sarvasva mAnyA. rAvaNano trAsa sahana karyo. rAme paNa ati kaSTa sItAne zodhIne jIva saTosaTa yuddha karyuM, sItAne rAvaNanA sakaMjAmAMthI mukta karI. tema jIva dehanA Indriya janita sukhonA pralobhanomAM na paDe, saMyamanuM thoDuM kaSTa sahana kare to svabhAvarUpa dharmarAjA tene saMsAranA dArUNa duHkhamAMthI choDAve. mATe tAre sarvajJanA vacanane pramANa mAnavuM ke tuM deha nathI paNa AtmA chuM. jagatamAM jIvo potAnA nAma ane rUpano garva seve che, temanA garvane gALavA arihaMta tIrthaMkaranA bAra puNyAtizayo yukta nAmano mahimA jANe, temanA rUpane jue ke sAMbhaLe to tene samajAya ke tenuM nAma A jagatamAM jANavAvALA keTalA? ane jANIne paNa zuM lAbha ? kSaNika rAga kare ke dveSa ! AvI kSudratAvALA nAmano garva zuM? vaLI tAruM rUpa 5 varSe 15 varSe 25 varSe 50 varSe ane 7080 e to kevuM badalAI jAya ! tane ja Azcarya thAya ke kyAM yuvAnInuM rUpa ane kyAM A buDhApo ? prabhunuM rUpa kevuM ! "Indra candra ravi giri taNA guNa laI ghaDIyuM aMga lAlare." AvA uttama padArthothI paNa uttama, caMdrathI zItaLa, sUryathI paNa prakAzita, sAgarathI paNa gaMbhIra. kahe bhAI ! have tArA rUpa ane guNano garva karavA jevo che? puNyanA zubhayogamAM maLelI sAmagrImAM gaLAbUDa thayelA jIvoe prabhunA ATha pratihAryanI racanA jANavA jevI che. kyAM tArI mudra sAmagrI ane kyAM ATha prAtihAryo? puNyamAM rAcanArA karoDapatine potAnuM sukha sAruM lAge che, vastu sastI lAge che. roDapatine potanuM duHkha sAruM lAge che. vastu badhI moMghI lAge che. - eka karoDapati enA sukhamAM masta che. tene pelo roDapati AvIne kahe ke "sAheba hamaNAM to anAja bahuM moMghuM che. karoDapati ene kahe che ke anAja moMghu che to lIlA sUkA mevA ane phaLa khAje. ame sAMje 73 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAja khAtA nathI. phaLa khAIe chIe. (pacatuM nathI) Ama zrImaMtAInA garvamAM e javAba Ape che, paNa ene khabara nathI ke A paNa javAnuM che. athavA mATe javAnuM che. e jatAM zoka maLavAno che. prabhunA aSTapratihArya prabhunA puNyAtizayo che, prabhue utkRSTa saMyama ArAdhyo, anya jIvone Atmavat jANyA, pALyA ane teno badalo maLyo, tyAre niHspRha rahyA. e puNyAtizayono lAbha jagatajIvo pAse dharI dIdho. AvI udAratA saMyama-sAmAyikano paripAka che. sAmAyikanI samatA jIvamAM AvuM aizvarya pedA kare che. paramAtmAe prathama anukaMpA-karuNA apekSAe mUka jIvo pratye karI, pachI AbhAsI sukhamAM bhramita thayelA jIvo pachI bhale te cakravartI hoya ke samrATa hoya temane DhaMDhoLyA. "bujho bujhA' saMsAra duHkhathI bharelo che. zokathI grasta che. Ama sukhiyA/duHkhiyA sau jIvonA duHkhane dUra karavA prabhunuM aizvarya pragaTa thayuM. te ATha prAtihAryonA ghaTanAthI samajAya che : zokagrasta jIvone zokamukta karavA jANe vizALa azokavRkSanI chAyA prasarI gaI. tenI chAyAnuM temaNe sevana karyuM. te zokamukta thayA. pelo zrImaMta potAnI zrImaMtAImAM khovAI gayo che tene to bhAna paNa nathI ke anAja moMdhuM hoya to phaLa paNa moMghA hoya ! evo dayAMdha mAnava anyane chatrI ke chatra zuM ApavAno che? paramAtmAnA puNyabaLe traNe lokamAM duHkhanA tApathI bacavA traNa chatra dharI dIdhA. jeNe e chatranI chAyA svIkArI te sukhI thayA. sAcI dizA - sanmArga pAmyA. | he sarvajJa ! ApanA jJAnaprakAzanA samagra AbhAmaMDala pAse sUryanuM teja paNa jhAMkhuM lAge. evA prakhara prakAzane A pAmara kema karIne sahI zake ? Ape niSkAma karuNAzIla thaIne te teja puMjane saMtarIne vartuLAkAre bhAmaMDalamAM maMDita karyuM. jethI bhavyAtmA samagra rUpane, nihALIne dhanya thaI gayA ane svarUpadarzananA mArge vaLyA. ApanA nAma-rUpano A mahimA jANI devendro-mAnavo paNa 74 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAcI UThayA. temaNe vAjiMtronA sUra relAvyA. devaduMdubhinA nAda cheDayA. jagatanA jIvone saMdezo maLyo. jAgo, nAco, A prabhunA samavasaraNamAM padhAro. jIvane cAragatimAMthI ugAro. avasara pAmI ALasa na karo. devaduMdubhinA nAdamAM ghelA banelA devoe atyaMta suvAsa sabhara surapuSponI vRSTi karI. bhaktino camatkAra sarjI dIdho. saunA haiyAne suvAsita karI dIdhA. svargathI paNa adhika evuM suramya vAtAvaraNa, jANe sAkSAt siddhazilAnuM praveza dvAra, hoya tevuM nirmANa karyuM. e vAtAvaraNamAM devadevIo cAmara laIne nAcavA lAgyA. temanI pAse saMyamanI zakyatA nathI tethI bhaktinA rasamAM rasamaya thaI prabhune samarpita thayA. A sarva prakArothI guMjatuM samavasaraNa jemAM caturvidha saMdha virAjamAna che. tyAM prabhu samacatuHstra saMsthAnayukta Asanastha thaI, bAre parSadAmAM, cAre dizAmAM amadaSTi varasAvI. comukha vaDe dezanA ApI. divyadhvani dvArA prabhue bodhano dhodha varasAvI dIdho. "rUDI ne raDhiyALI vIra tArI dezanAre" prabhunA ekaeka vacana sanmArge laI janAra che. rohaNaka coranA dRSTAMtathI samajI zakAze. jema koI eka majUra mAthe bhAra upADIne dasa ki.mI. cAlyo, pachI koI vyaktine AgaLano mArga pUche che. pelI vyaktie jANyuM ke A majUrane javAnuM che gAMdhInagara ane e Avyo che sANaMda. tenA mukhamAMthI anukaMpAthI arara...zabda nIkaLe che ke are bicAro bhAra UMcakIne khoTI dizAmAM Avyo che. tema karuNAsAgara paramAtmA jANe che ke jagatanA jIvo khoTo karmano bhAra UMcakIne khoTI dizAmAM avaLo puruSArtha kare che. eTale karuNA vaDe kahe che. he mahAnubhAvo! jAgo. A saMsAra duHkhathI bharelo che. tame sanmArge cAlyA Avo, ahIM sukha che. 75 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16sAmAyika = aMdhakArathI ajavALA tarapha : suprabhAta : bahu puNyarAzithI maLelo saMskArIgotra sahita A mAnavadeha svayaM suprabhAtano avasara che. kALanA vyavahArathI rAtrino aMdhakAra dUra thavo ane sUryanA teja kiraNonuM pragaTavuM prabhAta che. Ama rAtadinanA AvAgamanano krama niraMtara cAlyA kare che. vAstavamAM mAnave vicAravAnuM che ke ajJAnarUpI aMdhakAra-rAtri dUra thavAno A avasara che. mohanidrAmAMthI jAgRta thavAno A avasara che. tuM tArI vItelI jiMdagI para eka najara to nAMkhI jo, tuM pacAsa sAMTha varSano thayo hoya to tenA dasakAnA bhAga pADa ane jo, dareka dasako vyartha gayo che ke sArthaka thayo che. jo e dasakAonA gALAmAM koI AtmalakSa ke te aMgenAM sAdhanonuM sevana thayuM nathI to vyartha che. tArA upara prabhunI kRpA UtarI hoya ane tuM AtmArAdhanAmAM pravRtta hoya to te tAre mATe suprabhAta che. prastuta graMtha sAmAyikanA mahimAno che. tethI ApaNe tenA AdhAre jIvanamAM prabhAtanA ajavALAnI jema AtmaprakAza prApta karavAno che. suprabhAta eTale samyagu prakAza jenA vaDe adhyAtmanI yAtrA sahaja thAya. sAmAyika jevA anuSThAnamAM ajJAna-mohanidrA dUra karavAno dharma samAyelo che. jIvanakALamAM ke AjanA divasamAM tArA mana, vacana ke kAyAnA yoga vaDe kaMI paNa apakRtya thayuM hoya to tuM pAcho vaLa ane prAyazcita (paDikkamAmi) karIne te apakRtyane TALI de. sarva jIva pratye samadaSTivALo thA, to pagale pagale zvAse zvAse puNya che. daSTimAM samabhA che to tuM maraNakALe dharmanA zaraNavALo duHkhathI mukta thaIza. jo tArAmAM samabhAva nathI to "paga mUktAM pApa che, jotAM jhera che, ane mAthe maraNa rahyuM che. e vicArI AjanA divasamAM praveza kara." tane ArAdhanAno avakAza na hoya. evo koI kaThaNa udaya hoya to paNa ghaDI AdhI ghaDI Atmahita mATe meLavaje. samaya pANInI 76 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema vahyo jAya che, tema mAnI devaguru jevA pavitra tattvanuM anusaMdhAna karaje, tAruM puNya jAgI UThaze. Aja karIza kAla karIza, ema pramAda na sevato kAraNa ke saMsAranA mAyA prapaMcano pAra nathI. tArI jiMdagI TUMkI che, ane jaMjALa lAMbI, tRSNA anaMta che, mATe have saMkSepa kara to jiMdagI sukharUpa thaze. je divase prabhAte tArAmAM paropakAravRttinA parahita ciMtAnA bhAva jAge te divasa tAre mATe maMgaLa prabhAta che, pavitra che, tAruM jIvana dhanya che, tema mAnaje. samabhAvamAM TakI jIvana klezarahita, pavitratAmAM, udAratAmAM, saMpa ane saMtoSamAM vitAvaje. jethI saMsArayAtrA nirvighne samApta thAya. harapaLe kALa to AyuSyane grase che. temAM kSaNa paNa anya pratye durbhAva ke sva pratye pramAda karavA jevo nathI. "taravAra bahAdura TekvArI, pUrNatAmAM pekhiyA, hAthI haNe hAthe karI, te kezarI sama dekhiyA. evA bhalA bhaDavIra, te aMte rahelA roIne, jana jANIe mana mAnIe, navakALa mUke koIne.' anAdikAlIna kALamAM divasarAtrinuM cakra cAlyA kare che. kelenDaranAM pAnAM roja pheravAtAM jAya che. jIva janma maraNanA pherA pharyA kare che. A dharatI para kevAya adhirAja ane samartha puruSo AvyA, vidAya thayA jagatamAM kayA khUNe utpanna thayA teno tAga koNa kADhI zake ? Ama kALanA avirata pravAhamAM mAnavadehane dhAraNa karI, tene yogya avasara jANI, AtmasvarUpane bhajI leje. AtmadazA acaLa, sukhada ane zAzvata che tevI dRDha zraddhA rAkhajo. ekAMtamAM besIne AtmabhAvanA deDha karaje. 77 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sAmAyika : nirAvaraNa jJAnano abhigama vartamAna ApaNuM jJAna mohathI AvarAyuM che. tethI AMzika jJAnano kSayopazama chatAM ApaNI jIvanarekhA ajJAnathI aMkti thayelI manAya che. kAraNa ke jJAna aMze pragaTa chatAM vItarAgatAno aMza nathI, parapadArthomAM ApaNA rAgAdibhAva AtmaguNarUpa vItarAgatAne rUMdhe che. mATe jIve vairAgya guNane keLavIne jJAnanA AvaraNane TALavAnuM che, te abhigama sAmAyika dharmathI maLe che. sAmAyika eTale samabhAva jemAM vairAgya guNa nihita che. vitarAgatA ane samabhAva eka sikkAnI be bAju jevA che. te sAmAyikamAM aMze pragaTa thaI yathAkhyAtacAritra sudhI pahoMcI nirAvaraNa/ kevaLajJAnane pragaTa kare che. jIva sAthe bhaLI gayelI karma prakRtimAM mohanIyanI prabaLatA che. jo ke jyAre prakRtio dabAya che ke upazama thAya che. tyAre prathama mohanIyakarma prakRtino upazama, kSayopazama ke kSaya thAya che. tema tema jJAna nirmaLa thatuM jAya che. kAraNa ke jJAnano kSayopazama to jIva mAtrane hoya che. jJAnAvaraNIyakarmano saMpUrNa udaya hoya to jIva jaDa jevo thaI jAya. pUrNa aMdhakAra vyApI jAya. mATe mohanIyakarmano kSayopazama thavo te eka sAdhanA che, ane mohanIyano saMpUrNa kSaya thavo te sAdhyanI siddhi che. mohanIyano saMpUrNa kSaya thatAM sarvathA AvaraNa dUra thaI AtmAmAM kevaLajJAna pragaTa thAya che. samyajJAnathI kevaLajJAna sudhInI yAtrAnA mULamAM sarvAtmamAM samadaSTirUpa sAmAyika rahyuM che. AtmajJAnano udaya eTale mohanIyano asta, mohanIyano udaya eTale AtmajJAnano asta. sAmAyika dvArA jIva jyAre sAvadya pApavyApArathI nivarte che, niravadya yogono sevana kare che, tyAre AMtarazuddhinI bhUmikA racAya che. e AMtarazuddhi eTale jJAna ane AnaMda je AtmAmAM rahelA che tenI ja ramaNatA che. te vikasIne saccidAnaMdarUpe pragaTa thAya che. saMsArI jIvo pAse A Atmazuddhi nathI tethI sukha ke AnaMda 78 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parapadArthamAM bhogavavA mATe AkuLa thAya che, talase che. vaLI e parapadArthomAM Atmavat bhAva kare che. te padArthonuM sevana karIne, sAvadya pApa vyApAra karIne baMdhAya che, ane sukhaduHkha bhogave che. vyavahAramAM pArakI vastu lenAra kSudravRttivALo kahevAya che. tema paramArthamArgamAM paNa parapadArthomAMthI parabhAvamAM javuM te pArakI vastu levA barAbara che, te ajJAnatA che. te ja mohanI avasthA che. mohajanita avasthAthI nivartivA mATe niMdAmi garihAmi jevA upAyo darzAvyA che. jyAM sudhI AtmA ehi ja sAmAyika bhAvanI zraddhAmAM Avato nathI tyAM sudhI tene para vastunuM sAcuM svarUpa zuM che, temAMthI zuM maLe che? teno vicAra thato nathI. sva zuM che, AtmAnuM sAcuM svarUpa zuM che, tenuM bhAna nathI thatuM. jIvanI AvI mUDhadazAnuM nivartana AtmasvarUpanA lakSe TaLe che. te mATe mohanIyanA nAzano upAya karavAno che. te sivAyano zrama puNya sudhI laI jaze. paraMtu mohakSayano zrama mokSanagare pahoMcADe che. sAmAyikanI phaLazruti maitrI Adi bhAvanAo vaDe vairAgya - vItarAgatA che. te moharUpI aMdhakAra dUra karavAno upAya che. zAstranI smRti te jJAna nahi abhyAsa che. jeTalI vItarAgatA teTaluM jJAna nirAvaraNa. matizrata jJAnanA upayoga vaDe zAstrajJAna dvArA te kevaLajJAnane jANe che, AtmAnA sukha ke AnaMdano anubhava kevaLajJAna karI zake, kAraNa ke te nivAraNa jJAna che. jJAna svayaM AtmAnuM astitva prasiddha kare che, paraMtu vibhAvajanita jJAna te astitvanI zraddhAne prasiddhi ApatuM nathI. kAraNa ke mohanIya karmanuM baLa jIvane AvaraNa kare che. mohano anubhava upayogamAM thAya che. tenI ceSTA zarIra dvArA thAya che. sAmAyika dvArA AtmAno svIkAra karIne para padArthamAM sukha buddhino tyAga karI AtmAnA AnaMdane anubhavavAno che. parapadArthanA mohamAM AtmA rAMka bane che. parAdhIna bane che. paNa jyAM AtmAnuM virUpa svIkAryuM ke tuM raMka maTI rAjA bane che. A nirAvaraNa jJAnano abhigama che. 79 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. sAmAyika : dharma ane karmanA bhedanuM jJAnA dharma svabhAva che, karmathI kriyA che, jo jIva dharmamAM che to tenuM karma bahAramAM baMdhanarUpa nathI. paNa jIva jo dharmamAM nathI to tenI sarva kriyA baMdhanarUpa che. jIva kAM to sanmArge hoya che. kAM to unmArge che. jIva kAM to dharmathI rakSita che, kAM to karmathI grasita che. dharma mArge jIva svAdhIna sukha prApta kare che. karmamArge jIva duHkha prApta kare che. IndriyonAM sukhonI prApti thAya to paNa te parAdhIna che. sAmAyikano abhigama jIvane sAvadya pravRttithI/vRttithI arthAt karmathI dUra kare che, ane pratyAkhyAna vaDe dharmamAM praveza karAve che. e dharma IriyAvahI sUtramAM jIva mAtranA rakSaNathI/hitathI/dayAthI prAraMbha thAya che. tenI pUrNatA logassa sUtramAM "siddhA siddhi mama disaMtu"mAM prasiddha karI che. svabhAvadharmamAM jatAM pahelAMnI bhUmikA dayArUpa dharma che. je sAdhakamAM komaLatA, karuNA, saMtoSa, satya, zIla, sajjanatA, jevA guNo che te sva-para dayAno upAsaka che. sarvajIvahitaciMtAthI dharma anuSThAnano prAraMbha thAya che. eTale dayAne dharmanuM mULa kahyuM che. jo jIva parahitaciMtArUpa dharmane svIkArato nathI to tenA bhAgye karmanI vicitratA lakhAyelI che. kyAreka raja mAtra sukha ane pAchaLa duHkhano Dhagalo. Aje evAmIThAI ane kyAre sUkA roTalAnA paNa phAMphAM. yaza apayazanI ramata cAlyA kare. duHkha dUra karavAno prayatna kare ane duHkha sAthI banIne rahe che. sAmAyika jevA anuSThAnamAM abhyAsa ke bodha vaDe samajAya che ke mane A mAnavadeha maLyo che. te pUrvenuM paNa hAlamAM vartatuM rahasya zuM che ! jo pUrvanA puNyathI A deha maLyo che to A janmamAM meM zuM karyuM che ke mane have pachInA janmamAM Avo durlabha deha ane dharmamArga maLe ! jo A janmamAM evuM kaMI karyuM nathI to A janma paNa dharma vagara duHkha ane pachInA janmanI vAta to jJAnI jANe. 8O Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika tane dharmaprAptino avakAza Ape che. te samayamAM karelA sanzAstrano abhyAsa tane jAgRta kare che. aho ! pUrve thayelA mahAmAnavoe maLelA mAnava janmane kevo sArthaka karyo? sukhono tyAga karI saMyama mArge cAlI nIkaLyA. ane zAzvata sukhane pAmyA. sAmAyika dharmanA praveza mATe sAdhakane prathama avalaMbana satudeva, satuguru (nirgathaguru) ane sadharma che. te tattvatrayanA avalaMbane sAmAyika dharmanuM tane pradAna thAya che. | sarvathA sarva karmano kSaya karI jeo paramapadane pAmyA che. te vitarAga sarvajJadeve nirUpaNa karelA dharmanAM sAdhanomAM sAmAyika vrata sAdhakane maLyuM che. temanA mArge cAlanAra paMcamahAvratadhArI mahA saMyamI nigraMtha gurunI nizrAmAM sAmAyika vratanI phaLazruti prApta thAya che. dayArUpa dharma e to vItarAganI parama karuNAnA strotanI prasiddhi che. A traNe avalaMbana sAmAyika dharmane puSTa karanArA che. sAmAyikanA samabhAvamAM dayAdharmanI mukhyatA che. - uttama gRhastha, sAmAyika Adi vratane niyamathI seve che. sAmAyika kayAM sudhI karavAnuM? tuM yathAkhyAta cAritrane pAme tyAM sudhI sAmAyika vikasitapaNe tArI sAthe raheze. mATe apramattabhAve tenI sAdhanA karavI. A janmamAM bhale tuM gRhastha dharmamAM samayanI avadhithI sAmAyika karato hoya to paNa te vaDe tArA guNono khajAno bharAze, te samaya Ave khUlaze. jyAre tAro janma ja dharmayukta kuLamAM thayo che, to pachI dayA dharmanI mukhyatA rAkhavI. ema vicArIne tAruM mana dayAthI bharapUra haze. udAratAthI bhAvita haze. tArAM vacana mitabhASI ane satya haze. tArI kAyA sudaDha ane saMyamI haze. to te jIvana sArthaka che. sAmAyikabhAvane puSTa karanArA jinabhakita, Avazyaka kriyAo, tIrthayAtrA, dAnAdi dharmo vagere aMgabhUta sahAyaka tattvo che, eno sAdhaka sadA samabhAvanA pariNAmavALo hovAthI prasanna hoya che. durgatino Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivAraka bane che. kathaMcita IndriyanAM sukho, dhana dhAnyanI prApti e zubha karmanI mahattA bhale ho, teno saddhapayoga karaje, paNa kharI mahattA janmojanmanA sAthI tarIke dharmasattAnI che. te dayA, zAMti, kSamA ane samatAmAM rahelI che. dharmasattAnI mahattAnA mULamAM AtmapariNAmanI zuddhatA che. sahaja svarUpanuM bhAna thavuM te dharma che. saMsAranA aneka prakAranA saMga prasaMgathI jIvane potAnA sahaja zuddha svarUpanuM vismaraNa thayuM che. jema jema saMga prasaMgano tyAga karaze tema tema karmasattA zithila thaze. karmavaza pravartatI vicitratA jANIne jIve prathama ane mukhya nirNaya Atmahita ane kalyANano karavo. ane traNeyoganuM pravartana udayAdhIna thatuM hoya to paNa te yogone niravadya pratye doravA. asakSaNe thatI yogonI pravRttine prathama saMkelavI. te mATe pramAda ane IndriyavazatA tyajavI. svacchedAdino tyAga karavo. Ama karavAmAM jIvanI nabaLAI hoya to sadguru AjJAe ke satsaMgamAM pravartavuM. satsaMgamAM bAdhaka thatA parapadArthanA paricayano saMkSepa karavo. koI mahApuNya satsamAgama maLI jAya to badhA ja vikalpo tyajI, daihika buddhi tyajI e yogane ArAdhI levo. e satsamAgamathI je bodha prApta thayo hoya tene bahu mUlyavAna jANI aMtaramAM teno vAsa karavo. Ama dharmArAdhanA vaDe samakti prApta thAya che. jo bodhavacanane AdarapUrvaka Acare nahi to karmajanya parAdhIna dazAno yoga thAya. temAM jIvanuM kalyANa na thAya. karmAdhIna jIva udayamAM AvatA saMskArane vaza thAya che. tethI nimitte karI harSa ke zoka kare che. nimitta karI rAgadveSa kare che. nimitte karI kaSAyane AdhIna thAya che. te mATe te jIve te prakAranA saMgano tyAga karavo. satsaMga jevA nimittAmAM rahI kSaNe kSaNe ke prasaMge svAtmA pratye upayogane vALI levo. joke anAdinI jIvane viparyAsa buddhi hovAthI zIdhratAe dharmabhAvarUpa vairAgya ke upazamAdi bhAvo thavA kaThina che. chatAM paNa satsaMganA yoge te bhAvonI vRddhi karavI. satsamAgama na hoya tyAre Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salphAstrano AdhAra levo pavitra kSetramAM upAsanA karavI. te sivAya A dustara saMsAramAM dharmaprAptinI prathama bhUmikAmAM kaThinatA lAgavAnI. chatAM samajaNa pachI saraLatA saMbhava che. pUrvanA ArAdhaka jIvone ke jemanI aMtarmukha dRSTi che teone paNa pUrNatA pAmatA sudhI satata sAvadhAna rahevAno vItarAgano bodha che. kAraNa ke anAdino paraparicayI AtmA nimitta maLatA cUkI jAya che, ane sevelo dIrghakALano vairAgya paNa vyartha jAya che tevAM dRSTAMto che. mATe dharmanI A bhUmikAe ke jyAM hajI kevaLa bhAvanArucinuM ja baLa che, Atma zakitae hajI baLa nathI tyAM sudhI AraMbhaparigrahano alpAdhika tyAga karI uttama dravya-kSetrano paricaya rAkhavo. tuM game te bhUmikAmAM hoya to paNa karmanA pratibaMdha mATe ane dharmanI vRddhi mATe Atma hetubhUta saMga vinA anya saMgano tuM saMkSepa karaje. ane krame karI sarvasaMga parityAganI bhAvanA keLavaje. te sivAya A paramArtha mArgane pAmavo kaThina che, svabhAvadharma pAmavo durlabha che. manane azubha ke sAvadya pApa vyApAramAM jatAM avazya rokavuM joIe. te mATe zrutajJAnanI ArAdhanA cAlu rahevI joIe. be kalAkathI mAMDIne jeTalo samaya vadhe teTalo vadhAravo. gAthA, sUtro, vAMcana vigere zrutajJAnanI ArAdhanA che. abhyAsa vaDe jJAnane sUkSmatare laI javAnuM che. pachI dravya, guNa, paryAya, tenA utpAda vyavya ane dhrauvatAno abhyAsa karavo. jJAna vaDe uMDANamAM jAva ane tyAM je tattva che tenA darzana karo. te dharmanuM lakSaNa che. paryAyanA parivartanathI bodha pAmo paramANunA puMja evA A dehamAM aneka paramANuMono bheda saMdhAta vikharAvuM -maLavuM thAya che. 0 yuvAnInI paryAya badalAI vRddhAvasthA Ave che. 0 tAjA phUlanI phUladAnI bIje divase karamAya che. * ghaDo lAvyA phUTI gayo ThIkarA thayA. ghaDAnI avasthA badalAI. Ama jagatamAM parivartananI paraMparA cAle che. tamArA vazamAM nathI tame jJAna vaDe jJAtA raho. 83 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19.| sAmAyika vratano marma : sAmAyika cAritranuM aMga che, tenI prasiddhi zrAvakanA navamA vratathI prAraMbha thaI. guNasthAnaka pramANe vikAsa pAmI, pUrNa zuddhine prApta kare che. prathama bhUmikAmAM vratapaNe AcAramAM Ave che. aMtamAM vitarAgatAmAM pariNamI kevaLajJAnane pragaTa kare che. e ja e vratano marma che. vratano artha che pugalanA paricayano saMkSepa karavo. pApAdi pravRttiothI aTakavuM. pachI te samiti ke gupti dvArA, pariSaha ke kSamAdi dharma dvArA, cAritra ke bAra anuprekSA dvArA ho, paNa aTako, Azravano nirodha ane saMvaranI ArAdhanA e A vratano marma che. ahIM munidharmanI muninA sAmAyikanI vizeSatA che. jyAre zrAvaka mATe parimANa, maryAdA) viramaNa (pAchA vaLavuM) saMkSepa karavAnI paddhati che. zrAvaka ke muni koI paNa vrata vagara na hoya. manAdi yogono svairavihAra na hoya. paraMtu yathArtha saMyama hoya. AMtarika doSonI kSINatA hoya. bahAramAM sughaDatA vadhatI jAya. kriyAdi vadhatAM jAya ane AMtarika avasthA enI e ja rahe to vatI ane avratImAM zuM aMtara rahe? vatI vAstavamAM pAMcamA guNasthAnake che. eTale te gRhastha chatAM sAdhu jIvananA dhyeyavALo che. AMtarika rIte anAsakta thato jAya che. bahAramAM padArthonuM ke prasaMgonuM pariNAma (saMkSepa) karato jAya che. jethI manoyoga zubhadhyAnamAM TakI zake, vacanayoga hita ane mita chatAM maryAdita hoya. kAyayoganI nirarthaka pravRtti varSa hoya. Ama gRhastha-vratI thayo eTale tenuM badhuM ja alpa, alpabhASI, alpa AraMbhI, alpa paricayI, parapadArthomAM alpa AvakArI. enuM sAmAyika kevuM hoya ! sarvajJa vItarAga bhagavAna mahAvIra jemanuM sAmAyika pUrNa hatuM. chatAM zreNikane puNiyA zrAvakanA sAmAyikanuM phaLa kevuM uccakoTinuM che te samajAvyuM. tenA kAraNamAM kaMI ekaluM sAmAyika vrata ja nahotuM, paraMtu bIjA vratonuM paNa baLa tenI sAthe Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM, badhuM ja alpa hatuM tethI sAmAyikamAM temanI yoga-upayoganI sthiratAnuM baLa hatuM. vatImAM AMzika zuddhi thatI jAya che. ane tenA lakSamAM zuddhasvarUpa rahyuM che. eTale pelI AMzika zuddhimAM te pelI azuddhatA joI zake che ane cAritra zuddhi dvArA e azuddhine dUra kare che. AMzika jJAna ane darzananI zuddhinuM mAhAbhya evuM che ke tene AgaLano mArga batAve che. "eka DagaluM basa thAya." vatInA hRdayamAM vratano marma barAbara jaDAI gayo che, eTale te paradoSadarzanane TALe che. te pratye sAvadhAna che. pelI zuddhi aMze tene vibhAvadazAnuM bhAna karAve che. tethI vratanI vibhAvadazA ghaTatI jAya che, ane svabhAvadazA khUlatI jAya che. AMzika zuddhi darpaNa banI jAya che. A vAstavika sAmAyikanA vratano marma che. cothA guNa sthAnakathI sAdhakanI AvI dazAno prAraMbha thAya che. zAstrAnusAra dezaviratipade vratano prAraMbha thAya che. te pahelA vrata eTale vRtti saMkSepa, anAsakti, parigrahane saMkocavo te to sAdhakane dharmanI ruci sAthe ja zarU thAya che. guNasthAnaka Ave pachI vrata karIzuM tema nathI paNa guNasthAnakanI paripATine pahoMcavA mATe pAtratA mATe te abhyAsa jarUrI che. jeTalA pApa vRtti ane pravRttithI dUra thAva teTalo lAbha che. vaLI vratI niHzalya che. "niHzalyo vratI" tatvArthAdhigamamAM AcAryazrI kahe che ke vratI zalyadoSa rahita hoya. te doSa traNa prakAranA che. doSa ghaNo UMDo gADha te zalya. 1. mAyAzalya 2. nidAnazalya 3. mithyAtva zalya tamane khabara che hamaNAM zArIrika cikitsA karAvavA mATe loko jAgRta thayA che. kaMI roga nathI paNa varSamAM eka vAra zarIranI cikitsA karAvavI. (heltha ceka apa) ane kaMI roganuM cihna na hoya to jIvane nirAMta thAya. dhana kharTe paNa kaMI hatuM nahi, bhAI e ja sAruM che ne? paNa tame A jIvanI - AtmAnI kaMI cikitsA karAvI? bhale tema kaho ke Ama to amArAmAM kaMI doSa nathI. chatAM jema zarIranI 85. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cikitsA karAvo cho, tema AtmAnI varSe ekavAra karAvI to juo. konI pAse jANo cho ? sadguru - saMto pAse. saMto tamArA hitanuM haze teno AcAra batAvaze. ahitanuM haze teno tyAga karavAno upadeza Apaze. doSa joze to te nIkaLe te mATe Thapako Apaze. jo tamane AvA saMta-jJAnI maLI jAya to caraNa pakaDI lejo ane tame saMta thaI jAva tyAM sudhI tenI AjJAmAM rahejo. kAraNa A zalya chUpA zatru jevA che. vaLI kaMIka mIThAza Ape che. eTale jIva tenI mohinImAM phasAya che. vratI kadAca bahAra vrata pALato hoya paNa jo tenA aMtaramAM doSa haze to ghaNA samayanA Adarela vrata paNa vyartha javA saMbhava che mATe niHzalyo vratI thavuM. mAyAzalya : cittamAM kapaTa ane bAhyADaMbaramAM nirdoSatAno dekhAva te mAyAzalya, mAyAzalya rahita, cittanI saraLatA, mananI mIThAza, vANImAM madhuratA, zarIranI ceSTA saumya, ane mana niSkapaTa, ema mAyArahita vratI hoya che. vratInI caryA nirdoSa hovAthI ene kaMI karavAmAM ane kahevAmAM bheda nathI. vicAra ane AcArano bheda nathI. vANI ane vartanano bheda nathI. enI kitAba khullI che, tene kaMI chupAIne karavAnuM nathI. e vratI anaMta saMsAranA saMkSepanI rIta jANe che. tethI mAyAnA doSathI dUra rahevA prayatna kare che. te tenA vratano marma che. H nidAnazalyathI mukta vratI : nidAnazalya eTale dharmaanuSThAna tapAdinA badalAmAM dunyavI sukhanI lAlasA-mAMgaNI. vratI bAhya vrata tapAdino ArAdhaka che. sAthe sAthe aMtaramAM dhana-vaibhava ke anya prakAranA sukhanI AkAMkSAothI mukta che. puNyayoge evo saMyoga thAya to paNa temAM ekatA thatI nathI. ane vratAdinA badalAmAM kaMI paNa paudgalika padArtha meLavavA Icchato paNa nathI. doSa, Asakti ke bAhya riddhisiddhi meLavavAnA nidAnathI mukta che. mithyAtva zalya rahita vratI : aDhAra pApasthAnakamAM 17 86 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApasthAnakonuM mULa 18mA pApasthAnakamAM jaNAvyuM che te mithyAtva jAya to pelAM 17 pApa palAyana thAya che. mithyAtva zalyaH mithyAtvaH viparyAyabuddhi. viparIta vartana ke zraddhAnuM. jyAM sukha nathI tyAM sukhano bhAva karI temAM pravRtta thavuM. prabhunA darzAvelA mArgathI viparIta cAlavuM. AtmA-paramAtmA pratye anAdara thavo. jagatanA jIvo sAthe asamAnabhAva rahevo. ekAMta Agraha kadAgrahane ja sAcuM mAnavuM. Ama jIva mithyAbhAvarUpI doSamAM phasAyelo che. chatAM temAM doSa mAnato nathI te mithyAtva zalya che. tevI sarvabhAvothI mukta sAmAyika vratano ArAdhaka niHzalyo vatI che. ane e ja A vratano marma che. sAmAyikano ArAdhaka mithyAtvabhAvathI mukta che. satno ArAdhaka che. vrata paMcamaguNasthAnakanuM adhiSThAna che. bAravrata paikI sAmAyika eka vrata che. vratInuM jIvana AraMbha, samAraMbha ke parigrahathI saMkSipta bane che. saMsAranA prakAro, prasaMgo, vyavahAra, vyApAra gauNa bane che, alpa bane che. na chUTake tevA prakAromAM pravarte che. avratanI hAni te jANe che. sarvaviratinuM mAhAbhya svIkAre che. baMnenI madhyamAM chatAM, ahita tyAjya bane che. hita taraphanuM prayANa daDha bane che. vratano marma ahIM caritArtha thAya che. cAritra muktisukhanAM pAda cihnathI teno upayoga najarAya che. paribhramaNanI nivRtta kema thAya tene mATe e jhUre che. mATe vrata e jIvanuM eka mahAna paribaLa che. koI paNa jAtanI apekSA AkAMkSA rahita che. te zalya-doSarahita nirmaLa cAritranuM nirmANa kare che. sAmAyika e AtmA che, to AtmA ja svayaM anaMta guNono khajAno che. e ja saMpatti che. ratnatraya vaDe e saMpatti pragaTe che. jamInamAM dATelA carU jevI che. saMzodhanathI te pragaTa thAya che. kSamA, namratA, saraLatA, saMtoSa, saMyama, tapa, satya, tyAga, AkiMcanya, brahmacarya, AvA aneka prakAro vaDe A saMpatti AtmAmAM sthAna dharAve che. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 20. sAmAyikaH manuSya jIvananI utkrAMtinuM zreSTha sAdhana vacano sAthI, deha A utkrAMtino abhigama AMtarika che. bahAra nathI. bahAra ghaNI paddhatithI krAMti thaI paNa te zAMti-sukha rahita che. eTale mAnava pAse sAdhana sAmagrI vadhI ane zAMti khovAI gaI. sAmAyika evuM sAdhana che ke jyAM utkrAMti pachI zAMti che. bhale e bahAramAM pradarzita na thatI hoya. virala jIvo ja enA cAhaka hoya. manuSyapaNuM pAmIne dharma prAptinA yoga-saMyoga tyajIne jeTalo samaya AyuSyano teTalo samaya parivArAdinI upAdhino hoya to A manuSyapaNuM maLyAno kaMI hetu nathI. nirarthakatAmAM eka bhavano umero thaze. jIvane saphaLatA mATe je je yoga maLyA che teno saddhapayoga karIne vizeSa nivRtti meLavI miththA paricaya tyajI devA. A jIvano jeTalo samaya sAmAyika ane pauSadhamAM pasAra thAya che teTalo ja samaya saphaLa thayo mAnavo. te sivAyano samaya saMsAra-phaLanI vRddhi karanAro mAnavo." ApaNe deha nathI, dehamAM rahenArA dehI che. abajo varSo aneka yuga (ArA) vyatIta thayA pachI Avo uttama mAnava deha dIrghakALanI utkrAMti pachI maLyo che. tene IndriyonA viSayone havAle kevI rIte mukAya? kaSAyonA ghare gIro kevI rIte mukAya? mithyA mAnyatAnA bhramamAM bhramita kema thavAya? A manuSyadehano eka samaya paNa pUrNatAnI prApti jeTalo mUlyavAna che, paraMtu jo te nirarthaka gayo to tenuM phUTI badAma jeTaluM paNa mUlya nathI. he sujJajano teno upayoga karI lo. avatAra mAnavIno pharIne nahi maLe avasara cUkI gayA pachI pharIne nahi maLe." kahevAya che ke bhautika vijJAna ghaNuM vikAsa pAmyuM che. bhale, paNa hajAra varSa thayA navuM hADakuM ke navuM lohI zodhAyuM nathI. mANasanA zarIranI racanA enI e ja che. tyAra pachI mananI vAta laIe. lAkha varasa pahelAMno mAnava kAma, krodha, lobha, mAyA, IrSA ke svArthavALo hoya! Aje vaijJAnika ane sAMskRtikayugamAM paNa mAnavI e kAmAdi Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRtivALo ! kaMI paNa yogya badalAva vagarano ? e ja jarjarIta mana ? to pachI utkrAMti kone kahevI ? mana - cittanuM badalavuM te utkrAMti che, jemAM zAMtinuM pradAna che. te sAdhanA vagara zakaya nathI. sAdhanA eTale sAmAyika, dhyAna, tapa ke je vaDe tame badalAva cho. tame sAmAyikamAM bhagavAnane vacana Apo cho ke huM pApavyApAra nahi karuM, ema badalAva cho. kaMI bhUla thaze to niMdAmi, garihAmi, appANa vosirAmi, karIne badalAIza. A malina cittathI mukta thaIza. jIvo pratye samabhAva keLavIza. sarva jIvonI virAdhanAthI sAvadhAna rahIza. zalya rahita-mAyA vagere rahita thavA prayatna karIza. kAusagga dhyAna vaDe cittane pUrNapaNe badalavA prayatna karIza. A utkrAMtikALa che. A aMtaraMga avasthA hovAthI paudgalika bhUmikAvALo jIva tyAM sudhI pahoMcI zakato nathI. mAnavadehanI viziSTatA e che ke tenI pAse adbhuta vicArazakti che. alabatta vikasatA vijJAna sAthe manuSyanuM vicArabaLa vikasyuM. paNa AMtarika zuddhinI utkrAMtimAM te AgaLa vadhyo ? e ja lobha, spardhA, IrSA jevA duSTa bhAvo poSAtA ja rahyA ? AMtarika utkrAMti samabhAva dvArA zakaya che. jyAM Avezo, svArtha ke IrSA jevAM tattvo vilIna thAya che. te mAnavajIvananI zAMti sahitanI utkrAMti che. 89 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra1.| sAmAyika : Atmaparicaya sarvajJa paramAtmAe je bodha Apyo te sarve Atma hitArthe Apyo che. te viSe darzAvelA vidhi vidhAno bahirmukhatA TALI aMtarmukha thavA mATe che. te kAraNe parabhAva/paravastunA tyAgI thavuM, ane Atmaparicaya karavo. paudgalika padArthono paricaya paramArthamArgathI viruddha che. paulika padArthonI moTAI teTalI AtmaparicayanI ochAI che. Atmaparicaya jeTalo gahana che, teTalo sukhada che, tethI bahu mUlyavAna paNa che. mUlyavAna vastuno paricaya karavA paudgalika tuccha vastuno tyAga karavo joIe. Atmaparicayano rasiyo jagatanA padArtho pratye udAsIna thAya che. yogyatA pramANe bhaktimAM magna rahe che. AtmaparicayI saMtono samAgama kare che. temanA bodhelAM vacanonuM anuprekSaNa kare che. jene satnI prApti thaI tevA satpuruSa ja Atmaparicayano upAya batAvI zake. sulabhabodhI - satpAtra jIva tevA satpuruSanA samAgamamAM tenI AjJAe varte che. te Atmaparicaya pAme che. jJAnInI AjJA jIvane svAdhIna sukha pratye laI jAya che. evuM ArAdhana karanAra ekaniSTha thaI tana, mana ane dhanathI AjJAne AdhIna rahe che. sAMsArika padArthonI Asakti tyajI, jJAnInI bhaktimAM tatpara rahe che. te Atmaparicaya pAmavAno adhikArI che. Atmaparicaya eTale AtmAnA zuddha svarUpano paricaya parapadArthanA saMyoga ane tenI avasthAthI bhinna kevaLa jJAtA svarUpe rahevuM. asaMga ane amUrta evo Atmaparicaya satsaMganA yoge samajAya che. temAM daDha thavA lokasaMjJA, vyavahAra, ke paricayanI maMdatA karavI. ekAMte nivRtti sthAne sarvasaMgathI virAma pAmI zuddha svarUpanI bhAvanA karavI. bhAvanAnI zuddhi dvArA Atmaparicaya thAya che. tapa, japa, svAdhyAya, pUjA, bhakti sarva anuSThAnathI prathama cittazuddhi thAya che, thavI joIe tyAra pachI aMtarmukhatA thAya che. tyAre Atmaparicaya, AtmaguNono paricaya thAya che. AtmalakSya 90 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karelAM saghaLAM sAdhana jIvane heya upAdeyano viveka Ape che. eTale sAdhaka saMsAragata padArthonuM mamatva alpa kare che, ane satsaMgano paricaya vizeSa rAkhe che, je Atma paricayano upAya che. dehamamatva ane dehAbhimAna jIvano purANo dIrghakALano saMskAra che. te ekAeka kSINa thato nathI. satsaMga ane satsamAgamanA yoge temAM maMdapaNuM Ave che. potApaNAno ahaMkAra ghaTe che, tyAre aMtaravRtti pratye lakSa jAya che. prArabdhavazAt parabhAvano paricaya prApta thAya che tyAre AtmabhAvamAM rahevuM vikaTa thAya che. ema jANIne sAMsArika pravRttithI nivRtta thavA te prayatnazIla che. dehanuM avinAzIpaNuM jANavA chatAM, tenuM anityapaNuM lakSyamAM AvatuM nathI. vaLI nitya evA AtmA pratye paNa lakSya jatuM nathI. dehabhAvano saMskAra daDha thayelo che, tethI punaH punaH nitya evA AtmAno mahimA jANI te pratye vRttine vALavI. jethI AtmaguNanuM ArAdhana AtmaparicayamAM pariName. Atmaparicaya eTale udaya karmanA sAkSI rahevuM paNa bhoktA nA thavuM. jema jema aMtaravRttinI vizeSatA thAya che tema tema huM zuddha AtmasvarUpa chuM tevuM darzana daDha thAya che. AtmaparicayanI laganI lAge che. tema tema ekAMta durAgraha ghaTatA jAya che, mata paMthano Agraha ghaTato jAya che. parabhAva parakathAmAM nirasatA Ave che. svadoSa darzananI spaSTatA thAya che. cittanI vakratA dUra thAya che. pAMca viSayanI vRtti samajAya che. bhautika padArthonI anityatA samajAya che. vairAgyabhAva puSTa thAya che. sarvajJa paramAtmA pratye bhakti vRddhi pAme che. temanA bodha vacanamAM apUrva zraddhA daDha thAya che. AtmavicAra vaDe Atmaparicaya vRddhi pAme che. AtmavicAra vaDe AtmajJAna baLavAna thAya che. tyAre paraparicayathI svAtmabuddhi kSINa thAya che. 91 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara. sAmAyika H AjJApAlakanuM aucitya : sAmAyika lIdhuM ke uccaryuM kayAre kahevAya ? karemibhaMte sAmAIyuM, he bhagavana ! huM sAmAyika karuM chuM, Ape darzAvelA bodha pramANe sAvadha pravRttiono sAmAyikanA samaya sudhI tyAga karuM chuM. A AjJApAlananuM aucitya che. arthAt sva-para hitArthe jIvavuM te aucitya che. AjJApAlaka mukhyatve siddhAMtathI jinAjJAno dhAraka che. ane pratyakSa guruAjJAno dhAraka che. ANAe dhammo ANAe tavo AjJA e dharma ane AjJAe ja tapa.'' AjJAno artha paramapavitra puruSonA pagale cAlavuM. temaNe jIvanano je rAha batAvyo temAM zraddhApUrvaka, vikalparahita cAlavuM, samarpita thaIne rahevuM. A nizciMta sAdhanA che. ziSya vicAre ke guru je dazAmAM che, tenAthI huM ghaNI nIcI bhUmikAe chuM. chatAM mane keTaluM ApI rahyA che ? agara to huM A vikaTa mArge cAlavAnuM sAhasa kyAMthI karuM ? ATalA janmomAM ke A janmamAM meM mArI tAkAta para zuM meLavyuM ? pAMca DagalAM cAlyo ahaMkAre traNa DagalAM pAcho vALyo, chatAM sadgurunA yoge cAlato ja rahyo. AjJApAlanane zarIra karatAM bhAva sAthe vizeSa saMbaMdha che. tamArI IcchAo ke AkAMkSA tyAM gauNa bane che. kevaLa AjJApAlanano utsAha evo che ke gurunI AjJA maLe ke ziSya nAcato-kUdato thaI jAya. koI ziSyane AjJA maLI ke AzramamAM rasoDuM saMbhALavuM. te kaMIka zAstrAbhyAsI hato, chatAM tene vikalpa na UThayo ke rasoDAmAM zuM sAdhanA karavAnI ? ghare zuM khoTA hatA ? guruAjJAnuM bahumAna hoya, kevuM kAma soMpyuM teno vikalpa nahi. pAMca varSa pUrA premathI rasoDuM saMbhALyuM. guru AjJAnuM mAhAtmya dhAraNa karyuM. bhaviSyamAM te uttarAdhikArI tarIke nimAyo. ANAe dhammo - kartavyamAM che. ekavAra AzramamAM eka jaMgalavAsI yuvAna Avyo. aNapaDha hato paNa AzramanA vAtAvaraNathI prabhAvita thayo. guru pratye manamAM 92 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahobhAva jAgyo. eka khUNAmAM besI gayo. gurujInA najare paDayo. gurunA AdezathI tene anya ziSyoe svIkArI lIdho. zarIre baLavAna hato, bhAgya jAgyuM hatuM. AzramanuM ane anya AzramavAsIonuM kAma kare. roje gurunA darzanamAM potAne dhanya mAne. zAstravAcanA vakhate eka cheDe besI rahe. pAMca varSe eka divasa guru kahe beTA ! A TopalAmAM pANI bharI lAva. (tame zuM karo ? gurujInI bhUla thatI haze TopalAmAM pANI na rahe. ghaDo laIne jAvane ?) pelo to nAcatokUdato taLAve pahoMcyo. gurujIe mane A kAmane pAtra mAnyo. A ullAsamAM jJAnavaraNa kSINa thatuM gayuM. taLAve traNa kalAka pANI bharavAmAM gALyA. pANI TopalAmAM rahe nahi. paNa eka bhAva guruAjJA che. TopalAmAM pANI bharAze. guru pratyenA upakAraka bhAvamAM jJAnAvaraNa kSINa thatuM gayuM. traNa kalAke guru taLAvakinAre AvyA bUma pADI. te doDato ane roto Avyo. 'huM pAtra nathI.' pANI TopalAmAM bharAtuM nathI. ane gurue tenA mAthe vAtsalyapUrNa hAtha mUkyo. ''uTha beTA.'' tArI sAdhanA pUrI thaI. AzramamAM gayo ane gurue kalama-tADapatrI ApyAM. te ziSya zAstra lakhavAmAM, jJAna pacAvavAmAM nipuNa thayo. ANAe tapa. vikalparahita parizrama. AjJAkArane dhaDa parathI zIza kapAya tema ahaMkArano nAza karavAnuM tapa hoya che. vinIta ziSya ja AjJApAlanamAM rahI zake che. tenA badalAmAM tene nijapadanI prApti thAya che. "seve sad guru caraNane tyAgI daI nija pakSa. pAme te paramArthane, nijapadano le lakSa.'' - zrI AtmasiddhizAstra, zrImad rAjacaMdra 93 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra3.sAmAyikanA pariNAma = upazama ANo upazama ANo AcArAMgasUtramAM graMthakAra darzAve che ke sAmAyika eTale AtmA arthAt sAmAyika AtmAno aMgabhUta guNa che, to pachI evuM zuM banyuM ke AtmA anAtmapaNe jIvato Avyo? pUrve anaMtavAra durlabha evo mAnavajanma maLavA chatAM kaMI paNa sArthakapaNuM kAM na thayuM? athavA paribhramaNa kAM na TaLyuM? bIjuM kaMI kAraNa nathI, AtmA ja AtmAne bhUlI gayo, kyAM gayo? svarUpamAM rahevAne badale dehamAM ane viSayomAM tadAkAra banI gayo. pariNAme paribhramaNa, duHkha, janma-maraNa, zoka, saMtApa ane kleza pAmyo. - have jIvane A prazAMtabhAvanuM sthAna evo sAmAyika pariNAma prApta thAya to tene pachI kaMI prApta karavAnuM rahetuM nathI. DAyAbiTIsanA dardIe dehanA neha khAtara mIThAI-pakavAna Adino tyAga karavo paDe tema bhavaroganA dardIe IndriyonA lobhAmaNA pralobhano (pakavAnna)no tyAga karavo paDe, tuM dehane rakSaNa ApavA kaMI paNa kare to temAMthI zAzvatapaNuM pragaTa thavAnuM nathI. to have ekavAra AtmaparicayI thA, teno neha kara. tenI ja rakSA kara. tuM svayaM rakSita thavAno chuM. samatA svarUpa AtmAmAM ekavAra DUbakI mAra pachI jo tane sukha nA maLe to koI satpuruSa pAse jaje. are ! paNa tane tyAM sukha maLavAnuM ja che pachI zaMkA zAne? hA. tAre tene mATe viSayo sAthenA purANA saMbaMdho tyajavA paDe. tArA ja samatA amRtasAgaramAM ja tallIna thaI jA. pachI pelA paulika padArthonA koI rasa ke lAlasA pedA nahi thAya. chatAM kadAca tAro udaya haze ane te padArthono tane saMyoga thaze to paNa te teno sAkSI banI raheze. ane temAMthI tArI sukhabuddhi chUTI jaze. sAmAyika pariNAma dvArA tArAmAM jJAnAdi guNonuM uttama sarjana thayuM pachI darzana moha jevAM kAraNonuM visarjana thayuM samajaje. jJAnAdi guNonI vRddhi tane svAbhAvika sukhanI prApti pradAna karaze. mohajanita sukhAbhAsathI tuM mukta thaIza. upazamabhAvano svAmI thaIza. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatAno paryAyavAcI zabda zama-prazama che. AtmA zamarasathI chalakAI jAya che tyAre aho tenuM sAmarthya juo. AvazyakasUtramAM tenuM mAhatmya batAvyuM che. "jagat svabhAva jene suparicita che, je niHsaMga che. nirbhaya che, spRhArahita che, ane vairAgya bhAvanAthI bhUSita che, Avo AtmA dharmadhyAnanA abhyAsa vaDe karuNArasa ke prazamarasathI bharapUra hoya che.' jJAnasAramAM kahyuM che ke "svayaMbhUramaNa samudranI spardhA karanAra ane vRddhi pAmato samatArasa je munine sAdhya thayo che tenI tulanA karavA mATe A jagatamAM koI padArtha nathI. jeonuM citta rAtadivasa zamanA subhASita vaDe siMcAyeluM che tene rAgAdi viSanuM jhera sparzatuM nathI." .. upazama ANo upazama ANo, upazama tapamAMhI rANo re, viNa upazama jinadharma na sohe, jima jaga naravara kANo re. AvA upazAMta rasa vaDe AtmAnubhavanI parama tRpti prApta thAya che. AnI pAtratA mATe traNa upAyo che. 1. guru caraNanuM zaraNa, sevana. 2. jinavacananuM zravaNa, zradhdhAna. 3. samyaktvanuM grahaNa, AcaraNa. sAmAyikamAM bhagavaMtoe AtmA joyo, jANyo ane anubhavIne, grahIne pragaTa karyo, bhavyAtmAone e ja praNAli ApI. he jIvo ! tame rAgAdibhAva rahita, pApAcAra rahita, nirdoSa evA sAmAyika dharmane grahaNa karo tamAro AtmA samabhAvarUpe pragaTa thaze. te samabhAva jIvane zivarUpe pragaTa karaze. jIva ziva thAya eTale dehAtItadazAne prApta kare. ane saMpUrNa rIte dehatyAga karIne zAzvata sukhane pAme che. tane temAM Azcarya lAge che to sAMbhaLa. jIva baMgalA vagara jIvI zake che ? 'hA'. jIva gADI, vADI ke lADI vagara jIvI zake che. hA, to pachI vizvAsa rAkha athavA teno artha ja e ke jIva deha vagara jIvI zake 95 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. dehano neha tane bhrAMti UbhI kare che. tethI tAre prathama to sarvajJanA vacana para vizvAsa rAkhavo joIe. vaLI dehathI AtmA lakSaNe bhinna ja che. tene tenI pratIti thAya che to paNa tuM svIkArato nathI. jyAre dehamAMthI AtmA jato rahe che, tyAre deha ahIM zaba thaIne paDyuM rahe che. sAthe jatuM nathI, te ja batAve che deha/jIva bhinna ja che. tene eka jevA lAge che te tAruM ajJAna che ane tethI tuM dehanI sarva kriyAne Atmavat mAne che, tethI dehano neha chUTato nathI. AtmAne AtmArUpe mAnavo, samatA svarUpa mAnavo e jIvananuM sattva che. tijorImAM nANAM chatAM tuM bhikhArI? kAraNa ke te viSe tAruM ajJAna che. te svayaM pUrNa svarUpa AtmA chatAM apUrNa, hina ane dIna kema? jenuM jIvana hinasattva hoya tenuM maraNa to dayanIya ja hoya. jIvana daramyAna sevelA jJAna ane samatA maraNa vakhate samAdhi TakAve, je samAdhi sadgati apAve ane paraMparAe paMcamagatinuM kAraNa bane. jIvana daramyAna viSamatA sevIne tuM samAdhi maraNa Icche che? are! tane baso rUpiyAmAM vIsa hajArano hAra kyAMthI maLaze? tane khabara che ke zarIrano raMga badalAto nathI. papha pAuDara thoDIvAra tArA mukhane UjaLuM banAve paNa vyartha. evI vyartha mahenata zA mATe kare che? manano raMga badalI zakAya che te tuM vicArato nathI. je nitya nathI tene nitya rAkhavA tuM prayatna kare che. je badalAtuM nathI te badalavA prayatna kare che. jemAM kevaLa niSphaLatA maLe che. to have eka dAva lagAva je nitya che tene anityanA piMjarathI mukta karavA puruSArtha kara. je badalAya che tevA manane AtmabhAve satsaMganA raMge raMgI le. upazama bhAve maDhI le. chatrInI phekaTarIo varasAdane rokI na zake. phakata eka chatrI varasAdathI tArA zarIrane bhijAtuM bacAve. tema tuM game tevA deha dhAraNa kara te tane janma, maraNathI bacAvI nahi zake. paraMtu te dehane tuM dharmanuM sAdhana banAve to deha vagara paNa tuM saMpUrNa sukha pAmI zake. 96 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4 anaMtanI aMdhakArabharI bhIDathI mukti mATenI aMtima yAtrA jemAM sAmAyikanI siddhi che. prANI mAtra AlokanI yAtrA karI cUkyo che. jIva kaMI utpanna thato nathI. anAdi anaMta tenuM svarUpa che. tenuM jIvatva pAriNAmika bhAve che tethI te kyAre paNa jaDatva pAmyo nathI. pAmaze nahi. jIva utpanna nathI thayo paNa tenI yAtrAno prAraMbha sApekSapaNe vicArIe to te ghaTanA Azcaryajanaka che. vaLI ApaNI maryAdita buddhi, kevaLajJAnIe jJAnamAM prakAzya tenuM mApa kevI rIte kADhI zake ! eTale ApaNe ApaNA jIvanA ke saunA jIvanA svarUpane kevaLIgama jANI zraddhAgama banAvavuM, e zraddhAne zrutagamya banAvavAthI svarUpanI sAcI samaja pedA thAya che. | sarvajJa paramAtmAe prakAzya che ke jIva soyanA agrabhAga jeTalI jagAmAM atyaMta sUkSma zarIra dharIne anaMta jIvo sAthe dIrgha kALa rahyo che. tyAMthI khasyo tyAre paNa anaMta jIvo sAthe rahyo paNa te anaMta jIvonuM zarIra (sAdhAraNa vanaspati - kaMdamULa) caramacakSu grAhya hatuM. e anaMtanI saMkhyAmAMthI vaLI asaMkhyAtA zarIro maLIne eka sAthe rahyo. (pRthvI AdimAM) ghaNA kALe athaDAto kUTAto saMkhyAtA zarIro sAthe rahyo, (vRkSAdimAM) jayAre jaMtu jevA sthAne Avyo tyAre zarIranI racanA to kuMthuM-kIDI jevI nAnI paNa eka sAthe ghaNA zarIradhArIonA rahevAne badale eka svataMtra jagA rokato harato pharato thayo. pachI to Indriyono ane zarIrano vikAsa karato karato hAthI ghoDA sasalA jevAM zarIra pAmyo. have bhIDamAMthI chUTI svaMtatra zarIravALo, paNa samUha jIvana jIvanAro banyo. vikAsanA kramathI utkrAMti pAmyo ane manuSya thayo. Indriyono vikAsa, buddhi pratibhAmAM paNa vikasyo. parivAramAM baMdhAIne rahyo. paraMtu mULa svarUpa siddhatva hovAthI koI mahApuNyazALI mahAtmAo pArivArika saMbaMdhothI mukta thaI bhIDa choDI ekAMtane IcchavA lAgyo. asaMga thavA lAgyo. ane temaNe potAnA anubhavathI prasiddha karyuM ke Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva ekalo Avyo che, ane ekalo javAno che. karmanA bhAre punaH punaH janma maraNa kare che. temaNe karmano bhAra ja utArI nAkhyo. eTale janmamaraNano dora kapAI gayo. joke anaMta zarIranI bhIDamAM chatAM jIva zarIrathI ane potAnA astitvathI svataMtra hato. paraMtu karmathI parataMtra hovAthI tenuM vAstavika ekAkI svataMtrapaNuM pragaTa thatuM na hatuM. e svataMtratA siddha ane sAdhya karavA e mahAtmAoe saMsAranA nimittone, paricayone gauNa karyA. ane cakravartI jevA pada tyajIne saMyama mArge vaLyA. e saMyamabhAvanI zuddhi ane vRddhi karanArA tattvomAM/sAdhanomAM sAmAyikanI mukhyatA rahI che. zrAvakAdi ke sAdhugaNo sAmAyikanA pariNAma vaDe anya sAdhanonI zuddhi kare che. sAmAyikanA pariNAmanuM phalaka khUba vistirNa che. jenAthI saMsArabhAva, rAgAdi bhAva jIrNa ane zIrNa thAya che. sAmAyika sAdhana che ane sAdhya che. vidhi tarIke sAdhana che ane pariNAmapaNe sAdhya che. anaMtanI bhIDamAMthI chUTI ekAMtavAsa samatAnA pariNAma vaDe sevya bane che. jIvamAtra sAthe maitrI, karuNA, vAtsalya, samAnatA Ave tyAre ekAMtavAsa paNa sukhada bane che. pUrA vizva sAthe prasannatAnA bhAvanuM jharaNuM vahetuM rahe che. - rAgadveSano abhAva thatAM sAmAyikanA abhyAsa vaDe jyAre svAbhAvika dharma pariName che, tyAre samyagujJAna, darzana ane cAritraguNothI Atma vAsita bane che. vaLI sAvadya pApa vyApArano tyAga thAya che. ane niravadya yogono lAbha thAya che, jenA vaDe snatraya puSTa ane zuddha thatuM jAya che. e traNe guNo mokSa phaLadAtA che. rAgAdi viSamabhAvothI viramI svarUpamAM ramaNatA karavI te samatA che. A samatA yogIono sAmAyika dharma che. zrAvaka mATe vrata che. sarvAtmamAM samadaSTi, sarvaprANIomAM Atma samAnabhAva, svAtmA paramAtma svarUpa che evo vizvAsa e satyanuM darzana che. yathArtha zraddhAna che, tAttvika samatA che. sAmAyikanI yathArtha vidhi che. svArtha janita durbhAva dUra thaI AtmAmAM vizvavyApI vizALatA janme che. AvuM aciMtya sAmAcyuM che jenAmAM che te AtmA samatAno svAmI che. te 98 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika dharma che. AvA tAttvika sAmAyikanI pariNatinA kAraNe mAnavajanma devone paNa durlabha manAyo che. te janma viSamatAne panAre na paDe tevI sAvadhAnI rAkhavAnI che. te sAmAyika be ghaDIthI mAMDIne jIvanabharanuM hoya temAM khAsa AtmA vaDe jIvavAnuM che. arthAt AtmasthapaNe jIvavAnuM che. jIva mAtramAM samyagujJAnAdi rahelA che. tethI temanuM bahumAna rahevuM te sAmAyika dharmanuM aMga che. tethI koI paNa jIva dubhAya tyAre sAdhakane vIjaLI jevo AMcako lAge, tenI vedanA jalada bane tyAre te samatAnI pariNatinI nizAnI che tema mAnavuM. sarva jIvomAM samAnabhAvanI e pratIti che. mATe uttama kSamA muniono dharma mAnAyo che. sAmAyika dharma mAtra jANavAno viSaya nathI, paNa AcaraNano ane aMtara avalokana viSaya che. jIvamAM jIvatva jovAthI samatA Ave che. saMsArI jIvomAM karmakRta vicitratA che tevuM bhAna samatA lAve che. jIvamAM guNo jovAthI paNa samatA Ave che. samagrajIvarAzinuM jIvatva samAna che. vaLI karmakRta vaiSamya samAna che. jIvomAM Atmika guNo samAna che, pachI jIve anyonya asamAnatA zA mATe AcaravI? AvuM ciMtana niraMtara karavAthI jIvamAM sAmAyika dharma pariNAma pAme che. jIvano pAriNAmika bhAva jIvanuM sahajapaNuM pragaTa kare che. jIvana audayika bhAva karmanI parAdhInatA sUcave che jIvano kSAyikabhAva svabhAva pragaTa kare che. traNe bhAvonuM ciMtana karI manane nirmaLa banAvavuM joIe. upayogane AtmAmAM sthira karavAnI kriyA e saMvara sAmAyika che. bhaya, dveSa ke khedano abhAva te karmanI nirjarArUpa sAmAyika che. samyagudarzana jJAna cAritra guNono AdhAra sAmAyika pariNAma che. AtmAmAM vizALatA, gaMbhIratA ane udAratA Ave tyAre AtmAnA adhyavasAya svAbhAvika rUpa bane che. 10 sarva jIvomAM aikya dRSTi vizALatA lAve che. 0 Atmadravya aikAlika dhruvapaNe che tevI vicAraNA gaMbhIratA lAve che. 99 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarva guNAtmaka caitanyanI vicAraNA uccatA lAve che. * A sarvenuM mULa sAmAyikadharma che. vyavahAramAM paNa jenI anivAryatA che tyAM sahakAra keLavavo paDe che. upara caDhavA ke UtaratA nisaraNInI AvazyakatA svIkAravI paDe che. te pramANe jIvananA saMbaMdhomAM samatAyukta vyavahAranI AvazyakatA che. aNagamAnA aMza vagarano paristhitino svIkAra te samatA che. tenA abhyAsa mATe avalaMbananI AvazyakatA che. jo jIvananuM lakSya zAMtarasa ke sAmAyika haze to duHkhane pacAvavuM sahaja banaze; ane temAMthI navI zaktinuM nirmANa thaze. punaH punaH tema karavAthI pUrNa prakAzano adhikAra jAmaze. manuSyanuM jIvana eTale paramAtmA banavAnI kAcI sAmagrI, ene sAmAyika jevA dharma dvArA vyavasthita karavAnI che. je je jyAM yogya che te karavAnuM che. svabhAvamAM sthApita thavAnuM che. sAmAyika dharma eTale sAttvika - tAttvika ane yathArthapaNe jIvana jIvavAno, mukta thavAno abhyAsa. sAmAyika dharma vaDe sarvatra Atmatulya bhAvanAthI hRdaya bharapUra thAya tyAre cittanI prasannatAnuM sukha avarNanIya che. saMsAra chatAM jANe kaMI levAdevA nahi. mukti, mukti, mukti. nikRSTa bhUmikAe nigodamAM eka ja kSetramAM sUkSma zarIra dhArIne bhIDAIne rahyo hato. utkRSTa bhUmikAe eka ja avagAhanamAM anaMta sidhdhanA jIvo azarIrapaNe hoya che. eka avasthA atyaMta aMdhakAramaya ane bIjI avasthA atyaMta svayaM-prakAzamaya. ekanI avasthA atyaMta duHkhadAyaka che. siddhanI avasthA anaMta atyaMta sukhadAyaka che. baMne avasthAnI vacamAM je kALa-gALo gayo tenI kalpanA akalpya che. kevaLIgamya che. mahA utkrAMti che. jIvane AvAM rahasyo samajAya, teno bodha pariNAma pAme to A saMsAramAM ghaDI eka rahevuM tene mATe muzkela bane kharuM ! mATe jJAnIo kahe che he bhavyAtmAo ! tame maitrI Adi bhAvanAonuM nitya bhAvana karo to samabhAva tamArA cittanuM pariNAmanuM rasAyaNa banaze. anityAdi bhAvanA vaDe, vairAgya vaDe, vAta karo. jethI 100 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cittanI samatUlA jaLavAze, samAdhibhAva sAdhya banaze. bhakti vaDe jIvane madhu2 pariNAmamAM sthAyI karo. jIvana AnaMdaprada banaze. satsaMga vaDe jIvane saMsAranA mohathI asaMga banavuM saraLa banaze. AvA sarva upAyonuM mULa samabhAva che. je sAmAyika jevA pariNAmathI saraLa ane sugama che. anAdikALathI bhIDamAM rahIne te zuM meLavyuM ? kadAca tane bhUtakALanI bhUtAvaLanuM bhAna (jJAna) bhale na hoya paNa vartamAna no vicAra kara ke teM zuM meLavyuM che ! 'lakSmI ane adhikAra vadhatAM zuM vadhyuM te to kaho ? zuM kuTuMba ke parivArathI vadhavApaNuM e naya gRho. vadhavApaNuM saMsAranuM, nara dehane hArI javo eno vicAra nahi ahoho, eka paLa tamane ho.'' ghaNA kaSTo sahyA pachI maLelA A naradehano upayoga eka mAtra AtmarakSaNano che. re Atma tAro Atma tAro, zIghra ene oLakho. sarvAtmamAM samadraSTi dho. A vacanane hradaye lakho.'' - zrImad rAjacaMdra he bhavyAtmA tane khabara che ke nadIne kinArAnI maryAdA hoya che. sarovarane pALanI maryAdA hoya che. gADIne brekanI maryAdA hoya che. khetarane vADanI maryAdA che. tArA jIvanane maryAdA che ? A maryAdA eTale ja sAmAyika. sAmAyikanA virati Adi bhedono kramazaH vikAsa che. tane khabara che devalokamAM sukha che. tyAM samyagdaSTa AtmAo che. temanI pAse bhaktinI bhAvanA che. parigrahanA pApavyApAra nathI to pachI temano mokSa kema nahi ? are jo duHkha bhogavIne karma khapatA hoya to nArakIno ke pazuno mokSa thAya. paNa e sthAnomAM sAmAyika - virati dharma nathI. pApa vyApArane aTakAve. pravezelAne naSTa kare tevuM sAmarthya sAmAyika - cAritra dharmamAM che. te devalokanA sukhamaya sthAnomAM nathI ke nArakanA duHkhamaya sthAnomAM nathI ke prAkRtika jIvanavALA tiryaMcalokamAM paNa nathI. aho ! eka mAnava dehamAM rahelA zuddhAtmAno 101 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paramadharma che. mATe to mAnava deha svabhAve saptadhAtuvALo chatAM zubhadeha manAyo che. bahu puNya kerA puMjathI zubhadeha mAnavano maLyo, toye are bhaLa cakrano AMTo nahi eke TaLyo ?' - zrImad rAjacaMdra soyanA agrabhAga jeTalI jagAmAM rahyo. ati bhIDa bhogavI. tuM mAnavanA zubhadeha sudhI pahoMcyo tyAM tane ekAMtanI sAdhanA ane yAtrA maLyA che kevaLa Atmika sukha pratye laI janArA che. pUrNa zraddhAthI e ekAMtane sAdhya karI saMsAranI yAtrA pUrNa karI de. pachI bhale tuM anaMta siddhAtmAo sAthe hoya tyAM sukha paNa anaMta. - - - - - - - - - - - - | mana, vacana, kAyAnA yoganI zubha pravRtti H jenA saMsArano | ! aMta najIka che tevo haLukarmI bhavyAtmA mana, vacana tathA kAyAnA ! yoganI azubha pravRttithI nivRtta thaI ane zubha pravRtti kare che tyAre azubha karmono anubaMdha zithila thaI jAya che. vaLI punaH | punaH dharma anuSThAnanA baLa vaDe karmono paNa kSayopazama thAya che, che tyAre AtmazaktinA baLa vaDe te samyakatva - sAmAyika dharmanI | prApti kare che. ! A pramANe dAnAdi kriyAo, tapazcacaraNa, duHkhanA samaye | vairAgya jevA bhAvathI, anyanA guNAdinI anumodanAthI, aneka | | prakAranA dharma anuSThAna vaDe sAdhaka tattvadeSTine prApta karIne sAmAyika ! dharma prApta kare che. | sAmAIya sAmagi, devA viciMtati hiya ya marjAmi, jaI hoI muhamegaM, tA akhta devattaNe sulatuM. devatAo cAhanA kare che ke amane sAmAyikanI sAmagrI | eka muhUrta mAtra jo maLe to amAruM devapaNuM sulabha - sArthaka | thAya. 6---------------------- 102. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rapa. sAmAyika bahumUlya adhiSThAna ane anuSThAna : sAmAyika dharmanA pavitra pravAhanA srotanuM mULa zrI tIrthakara paramAtmA che. jemaNe tapa, tyAga, saMyama jJAna ane aMtaraMga zuddhi vaDe sAmAyika dharmano sAkSAtkAra karyo. ane sarvaprathama upadeza paNa sAmAyika dharmano Apyo. je Agama graMthomAM yathArtharUpe vidyamAna che. jenA adhyayana-ciMtana dvArA sAdhaka Atmika AnaMdano aMza prApta karI zake che. sAmAyika bahumUlya adhiSThAna che. AvazyakanuM mULa che. pApavyApArathI mukta karatuM jinazAsananuM aMga che. sAmAyika dvArA pedA thato samabhAva Adhi, vyAdhi, upAdhinuM zamana karanAra auSadha che. jainadarzananA cAhaka ke vAhaka dareka phirakA-saMpradAyane sAmAyika dharma sarvagrAhI che. bhale tenA vidhividhAnamAM aMtara hoya paNa tenuM mULa tattva sarvane mAnya che. eno artha ja e che ke sAmAyika zreSTha adhiSThAna ane anuSThAna che. zrutajJAnano sAra sAmAyika che. (cAritra che) jIvanA moharUpI aMdhakArane dUra karI mokSamArganAM darzana karAve che. sAmAyika dvArA sAdhakanI sAdhanA (mokSa) phalavatI thAya che. yathAkhyAtarUpI cAritra sAmAyika dvArA prathama rasamAM lIna mahAmuni svayaM jJAtA draSTA thAya che. sAmAyika maMtrasvarUpa che, arthAta rAgAdi pApavyApArayukta vibhAvanA viSano nAza kare che. sarvajJa tIrthakare upadezelo sAmAyika dharma svayaM jinAjJA che. kAraNa ke sAmAyika dharma vaDe Azravano nirodha thAya che. saMpUrNa saMvara ane nirjarA dvArA kramazaH jIva mukti prApta kare che. duSkRtya gaha, sukRta anumodanA arihaMtAdinuM zaraNa traNe kartavyo sAmAyikamAM samAya che. niMdAmi garihAmi appANe vosirAmi = duSkRtya gaha bhaMte : arihaMtAdinA zaraNano svIkAra. karemi sAmAIyaH sukRtanuM sevana - anumodana. 103 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnakriyAbhyAM muktiH zruta sAmAyika jJAnasvarUpa caudapUrvanuM bIja ane sAra che. ane cAritra sAmAyika kriyA svarUpa che. sAmAyika samatAbhAvanuM anuSThAna che. samatAbhAva vagara anya anuSThAno nirarthaka thAya che. sAmAyika bahumUlya adhiSThAna che. samabhAva svarUpa sAmAyika AkAzanI jema sarva guNono AdhAra che. samasta kAlamAM ane kSetromAM sAmAyika sUtra dvArA pratyeka tIrthaMkara paramAtmA dIkSita thAya che, ane anyane dIkSita kare che. ratnatrayImAM samasta guNono samAveza thAya che. tethI ratnatrayIrUpa sAmAyikamAM sarva dharma anuSThAna sarva yoga ane sarva guNo samAviSTa thAya che. sAmAyika dharmano adhikArI koNa : sAvadha pApakriyAono tyAga ane niravadyadharmamAM upayogavaMta AtmA sAmAyika svarUpa kahevAya che. saMsArI avasthAmAM jIva jJAnAvaraNIya Adi karmothI grasita che. ajJAnavaza rAga dveSanA doSavALo che, tevo jIva paNa jo sAvadha pApavyApAra tyajI ahiMsAdi dharmonuM sevana karI svabhAvamAM ramaNa kare to te darzanAdi guNo vaDe kramazaH mukti prApta kare che. evI vyaktine sAmAyika pariNAma hoya che. sAmAyika dharma bahumulya che. teno adhikArI AtmA saMyama, tapa, niyama, tyAga, tItikSAmAM sadA nimagna hoya che. sarvAtmamAM samadaSTivALo hoya che. rAgAdi sarva vibhAva para niyaMtraNavALo che. mana, vacana, kAyAnA yoga para upayoganA kvacathI rakSA kare che. tethI karmonA pravAhano saMvara thAya che. pUrvakRta karmono kSaya thAya che. kramazaH parama padane pAme che. sAmAyika adhiSThAna yukta AtmA vairAgya vAsita hoya che. hareka paristhitimAM niraMtara samatAyukta hoya che. AvA samatAbhAvanA satata abhyAsa dvArA muni saccidAnaMdanI moja mANe che. tene mokSa to hatheLImAM hoya che. tethI tenI abhilASAthI paNa te mukta che. nizcayanayathI sAmAyika svayaM zuddhAtmA che, temAM kaMI AgaLapAchaLa vikalpa nathI. kevaLa zuddhAtmAmAM ramaNatA te tenI avasthA 104 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. ekAMta vAsI munionI viziSTa bhUmikA che. nizcayadRSTi kriyAkAla ane niSThAkAla (pariNAma)ne eka mAne che. sAmAyika pariNAmavALo jIva sAmAyika prApta kare che. vyavahAradRSTiH vyavahAranayaH tapa, saMyama, cAritrAdi kriyAnA prAraMbhane ane dIrghakAla pachI sAmAyikanI samAptine mAne che. sAmAyika rahita jIva kramazaH sAmAyika prApta kare che. jema miththAmati jIva samyakatvane prApta kare che. he mahAnubhAva! AvuM anupameya anuSThAna AtmasukhavRddhidAyaka sAmAyika atyaMta durlabha che. AvA sAmAyikano savizeSa adhikArI mAnava che. mAnavajanmanI durlabhatA pAMca Indriyone kAraNe nathI. te to tiryaMca paMcendriyane prApta che. paraMtu sarva virati Adi sAmAyika pariNAma mAnava janmamAM ja thAya che. tethI tene maMgaLa kahIne durlabha kahyo che. evo durlabha janma maLyA pachI jo te sAmAyika dharmane prApta na kare ane saMsAranA bhrAmaka sukhabhogamAM paDI jAya to AvuM amUlya jIvanadhana naSTa thaI jAya che. - tRSAtura mAnavane jaLanI priyatA che. kSudhAtura mAnavane dhAnyanI priyatA che. dharma jijJAsune tattva ruci priya hoya che. te jijJAsunA hRdayamAM dharmabhAvanA vRddhi pAme che. tethI te jIvanane pavitra banAve che. sAmAyika jevA dharmanI prAptine te sadbhAgya mAne che. te vitarAga pratimAnA darzana vaDe kRtArtha thAya che tethI teno moha zAMta thAya che. paramAtmAnA zuddha svarUpanuM ciMtana tene svAtmAnA zuddha svarUpamAM pratiSThita kare che. tyAre te puNyAtmA svakALe mithyAtvanI graMthine bhedIne, toDIne samyakatvanA guNane prApta kare che. te pachI kramazaH mukti sudhI pahoMce che. dharmazravaNa : sAmAyika dharmamAM praveza mATe dharmazravaNa uttama AlaMbana che. saMsAranuM ane muktinuM vAstavika svarUpa samajamAM Ave che. tenA bodhasvarUpe te vibhAvadazAthI Azravane rokIne saMvarabhAva vaDe sAmAyika dharmane pAme che. kramazaH AtmasvarUpane pAmIne kRtArtha thAya che. - pUrva ArAdhanA : koI jIva pUrvano ArAdhaka hoya pachI bhale 105 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te anyadarzanI hoya paraMtu tene e saMskAranA baLe bhAvazuddhi thatAM samyakatva pragaTa thAya che. ane te saMyamanI zreNI para ArUDha thAya che. karmanA upazamAdi : devagurunA anugrahe koI bhavyAtmAne koI zuddha avalaMbana dvArA anaMtAnubaMdhI kaSAya tathA mithyAtva mohanIyanI prakRtino kSaya upazamAdi thatAM samyatva - sAmAyika dharmanI prApti thAya che. Ta - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - | varSAnuM pANI chIpamAM paDe motI bane. mAnavanA jIvanamAM | prabhunAM vacana paDe, pariNAma pAme to te amRta bane. paraMtu saMsArI jIva aneka IcchAothI saMtapta che. agninI uSNatAmAM zItaLatAno anubhava kevI rIte thAya? jyAM jIva manane AdhIne AtmA paNa | manane AdhIna. zarIra ane mananI dostI che, eTale zarIrane | asukha paDe tema mana thavA na de. agni sAthe zarIra kAma kare paNa dAjhe nahI te mananI kuzaLatA che. viSayanA viSanuM poSaNa e mana dvArA thAya. kaSAyanI kAlimA | e mana dvArA thAya eTale jJAna svarUpa AtmA hovA chatAM copaDe | lAkha ane hAthamAM rAkha jevI mAnavajIvananI dazA che. ' are cappa, kAtara jevA zastranA yogya upayoganI kuzaLatA | | mana pAse che, tethI to te zastrono upayoga karyA chatAM ApaNane ! - roja ghA paDatA nathI. to pachI A mana dvArA jIvane krodhAdithI ! | bacAvI zakAya ke nahi? durgatimAM paDato bacAvI zakAya ke nahi? | 106 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. sAmAyikamAM paMcAvayava anuSThAna dharma anuSThAnanA aneka bhedomAM paMcAvayava - pAMca prakAra anuSThAna darzAvyA che. je mokSanI siddhine arthe che. 1. praNidhAna : sAdhya - uddeza 2. pravRtti : sAdhana - vidhi - kriyA 3. vighnaya : bAhya - aMtara doSono parihAra 4. siddhi : kevaLajJAnAdi - pUrNatA 5. vinimaya : potAne pUrNatA prApta thayA pachI e sAdhano vaDe anyane mArgadarzana karavuM. vistArathI vicAratA A pAMca anuSThAnamAM zuddha sAmAyikanuM nirUpaNa karyuM che. 1. praNidhAna sAdhya : manuSya buddhimAna prANI che chatAM jo tenI pAse koI ucca dhyeya sAdhya ke sAdhanA nathI to tenA nAmakaraNamAMthI manuSya nIkaLI jaze ane kevaLa prANI zabda raheze. je kevaLa deha ane dehanA sukhanI AjubAju pharIne jIvanane vyartha banAvaze. manuSya jIvananuM dhyeya mukti hoya. jainadarzananA vItarAgI sarvajJa devoe sAmAyika cAritravaDe pUrNa AtmavikAsane sAdhya karyo, anaMta guNone pragaTa karyAM. tyAra pachI tIrthanI sthApanA karI pAtra jIvone sAmAyika dharma Apyo ke je vaDe te jIvo paNa pUrNatAnI siddhine prApta karI zake. dhyeya ke sAdhyamAM jevI prIti teTalo puruSArtha pragaTe che, tyAre sAdhya siddha thAya che. : 2. pravRtti sAdhana H mukti mArga khUba vizALa che tenI prAptinA aneka sAdhano paikI mukhya sAdhana zuddha upayoga che. tenuM sAmAyikanI sAdhanA vaDe ke sAdhana vaDe prAgaTya thAya che. AthI sarva vItarAgI sarvajJa paramAtmAo/mahAtmAo sarva virati-sAmAyika cAritra grahaNa karI taryA che, ane taraze. teono sarva prathama udgAra che ke H karemi sAmAIyaM (huM samabhAvamAM rahIza) sarvAM me akaraNijyuM pAvakamAM: - huM koI paNa prakAranuM pApa 107 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi karuM. arthAt sarva pApathI mukta thaI AtmasvabhAvamAM/zuddhabhAvamAM rahIza. 3. vinaya : sAmAyika grahaNa karyA pachI sAmAyikavaMtanuM uttaradAyitva ghaNuM moTuM che, te zuM che? pApa vyAparano tyAga karavAno niyama kevaLa Asana para besI javuM eTalo nathI, paNa dasa mananA, dasa vacananA, bAra kAyAnA, Ava batrIsa doSo arthAta sarva prakAranA doSono tyAga karavAno che. saMskAra ane karmanA udayathI doSo thAya tyAre parAkrama vaDe teno parihAra karavAno che. jema jema doSonaeN jaya thAya che tema tema AtmavikAsa jhaDapI thAya che. zrAvaka-zrAvikAne sAmAyikano samaya maryAdita che, sAdhu-sAdhvIne A jIvana sAmAyika cAritra che. 4. siddhiH be ghaDInA zuddha sAmAyikathI sAdhaka anukrame zuddhinA zikhare pahoMcI zAzvata sAmAyikanI prApti kare che. arthAta saMsArathI mukta thAya che. - pa. vinimaya H jJAnIjanonI prApti karuNA - udAratA e che ke teo jevuM sukha pAmyA tevuM jagatanA sarva jIvo pAmo. dhanImAM ane jJAnImAM AvuM AsamAna-jamIna jevuM aMtara che. dhana dhanaprApti, pachI paNa sAMkaDo thato jAya che. jJAnI pUrNatAnI prApti pachI udAra thaI jAya che ke savI jIva karuM zAsana rasI" "Atma sama karomi'. 108 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. sAmAyikanA abhyAsa dvArA zukala pAkSika jIvana jJAnasAramAM graMthakAra kahe che ke jagatamAM sukhI jIva saune jANe che, tema sacitta - AnaMda svarUpa AtmA vizvanA tamAma jIvone satu-cita-AnaMda svarUpa mAne che. tethI teo koI jIvane UMca ke nIca, zatru ke mitra mAnI rAgAdibhAva karatA nathI. temane tevA bhAva thatAM nathI te ja temanA Atmika sukhano AvirbhAva che. svanI cetana sRSTimAM rAgAdino vilaya thatAM dRSTAne sRSTinA caitanyamAM pUrNatAnAM darzana thAya che te Akhare svayaM samadarzitvane pAme che. A pUrNatAnA darzana karavAno zubhAraMbha guNadarzanathI thAya che. jIvamAtranA Atmapradeze anaMta guNarAzinuM darzana sarvajJa paramAtmAe karyuM, bhavyAtmAone te pratye nirdeza Apyo, to zuM ApaNe te anaMtaguNa paikI eka guNanuM darzana na karI zakIe ? hA, te mATe jIve svayaM guNadRSTine keLavavI joIe. A guNadRSTi ja tArA rAgAdibhAvane naSTa karavA samartha banaze. pachI tArA kleza, saMtApa paNa dUra thaze. te sAdhaka samatva pAmIne svarUpamAM samAI jAya che. AtmAnA guNarUpI samRddhimAM nijanuM svAmitva che. ane puNyathI maLelI bAhya sAmagrI-samRddhi te udhAra nANAM jevI che. samagrejJAna - darzana - cAritra zIla, kSamAdi, bhakti jevA guNo tAsa potAnI svAbhAvika samRddhi che. jo te prApta karavAno puruSArtha na thayo to patana che. prApti karIne jatana na karyuM to guNonuM vamana che. Akhare tAre raDavuM paDaze ke ! bhamatAM mahAbhavasAgare pAmyo pasAthe ApanA, darzana jJAna caraNarUpI ratnatraya duSkara ghaNAM, te paNa gayA pramAdanA vazathI kahuM chuM kharuM. konI kane kiratAra A pokAra huM jaIne karuM ?' Avo raDavAno vAro Ave te pahelA ja cetI jA ke huM svayaM guNano sAgara, guNonA aizvaryano svAmI, svAbhAvika sukhano svAmI, 109 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAre bAhya padArthonI bhIkha kevI! AvA deDha vizvAsathI sAdhaka sopAna mAMDe che tyAre te svarUpanA zikhare pahoMce che. jJAnanI paripakavatAmAMthI jyAre samatva pedA thAya che, tyAre cakravartI jevA anahada aizvaryanA adhipatine tRSNA satAvatI nathI, paNa tRSNAno nAza thAya che. ghANImAM pilAtA prazamAtmA munirAjone duHkhanA DhagalA paNa calAyamAna karatA nathI. jenI pAse sAmAyika jevo dharma nathI. samatva jevuM sAmarthya nathI tevo rAMka, pAmara, prANI tRSNAthI gherAI jAya che, ane nimiSamAtramAM to tenuM sAmarthya haNAI jAya che. - dhananI IcchAvALo dhanavAnanI pratiSThA ane samRddhi joI potAne evI samRddhi maLe tevI IcchA rAkhe che. guNagrAhaka sAdhaka guNavAna jue ane guNa grahaNa karI le che. AvI guNa grahaNa zakti ja doSone naSTa kare che. tene mATe bIjA upAyonI jarUra nahi paDe. guNavAnanA guNonA smaraNano AnaMda tamArAmAM guNa pragaTAvyA vagara nahi rahe ane jyAM guNo pragaTayA ke jema divaDA pragaTavAthI maLato prakAza padArthanuM darzana karAve che. tema tamArA guNono dIpaka tamArA svarUpanuM darzana karAvaze. ane darzana kaho, AnaMda kaho, anubhUti kaho, zukla pAkSikane ahIMthI paramArthano pAvaka paMtha prAraMbha thAya che. karuNAzIla satpuruSoe kevo saraLa mArga samajAvI dIdho? paNa jIvonI kaThiNAI e che, paulika padArthonuM pralobhana tyajI zakato nathI. parabhAva, paravRttine zamAvI zakato nathI. ethI AkuLa thaI sukhanA prayatna chatAM duHkha pAme che. kAraNa ke je vastu svayaM sukhajanaka nathI te sukhano janma kevI rIte Ape? mATe AtmAnuM sukha AtmAnI samazreNimAM che. tevo aTala vizvAsa karI, guNa grahaNatAmAM lAgI jA. jema kaNamAMthI maNa pedA thAya che tema guNamAMthI pUrNAnaMda pragaTa thAya che. paramAtmAe darzAvelA sAmAyika jevA dharmano ArAdhaka thaI tuM zukalapAkSika thA. Agamano AviSkAra che ke zukalapAkSika jIvano saMsAra saMkSepa thAya che. te samyakatvarUpa sAmAyika dharma pAmavAno 110 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na kahInI cAvI thatAno abhilASI che. dhana dhAnyAdika padArtho meLavIne, tenI rakSA mATe tAre kevA kaleza, bhaya ane ciMtA sevavAM paDe che ? te meLavavA kevo tanatoDa parizrama karavo paDe che? chevaTe khAlI hAthe vidAya? paraMtu samatA jevA guNone prApta karIne tAre sarva kalezothI duHkhathI mukta, taMdathI mukta, svamAM lInatA karavAnI che. prAraMbhamAM anAbhyAsane kAraNe tane tArA ja vicArono sAtha na maLe to paNa mUMjhAto nahi. tuM prabhunA paMthamAM vizvAsa mUkI de pachI tane saghaLI sAnukULatAo maLI Avaze. tAruM ja puNya tAruM mArgadarzaka banaze. je puNya tane paulika sukhomAM parAdhInatA pratye laI jatuM te parivartana pAmaze. ane Azcaryajanaka samatva tArAmAM pragaTa thaze. je tArI pUrNatAno pAyo banaze. pUrNatAnA akhUTa khajAnAne kholavAnI cAvI sAmAyikamAM che. bhagavAna mahAvIra jyAre kevaLajJAna pAmyA, tIrthanI sthApanA samaye gaNadharone sarvavirati ApI sAmAyikanuM pradAna karyuM. tyAre jeo uccabhUmikAe hatA temaNe AjIvana sAmAyika grahaNa kahyuM (sAdhu-sAdhvI) je gRhastha jIvanamAM rahyA temaNe maryAdita samaya mATe sAmAyikano niyama lIdho te zrAvaka zrAvikA gaNAyAM. Ama bhagavAne dAna dIdhelA sAmAyika dharmane je sarvathA ke dezathI Acare te prabhunA zAsananA vArasadAra kahevAyA. je A sAmAyika dharmane Acare nahi te prabhunA zAsananA vArasadAro nathI. A kaLikALamAM mokSanA dvAra sudhI laI janAruM sAdhana sAmAyika che. e dvAra khUle ke aMdara praveza karI levo saraLa che, mohano upazama thatAM dvAranI najIka pahoMcAya che. mohano kSaya thatAM mokSabhUmimAM pahoMcAya che, vaccenA gALAmAM dvAra pAse TakavA mATe sAmAyika dharma che. A dehamAM rahelA AtmAmAM jo sAmAyika dharma pragaTe to A deha ja mahAvidehanI pratIti karAve ane te pratIti samyakatva pragaTa kare che. je A kALamAM muktinuM bIja che. zukala pAkSika eno adhikArI che. samaye 111 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28. sAmAyikanuM zikhara, paramasamAdhi : vratarUpa sAmAyikamAM praveza karanAra sAdhakanuM lakSya paramasamAdhi che. te vartamAnamAM taLeTImAM Ubho che. saMyamanA pAlanathI sopAna caDhato caDhato te zikhare pahoMce che, jyAM e parama samAdhimAM lIna thaI zAzvata sukhane pAme che. arthAt paramAtmasvarUpane pAme che. tyAM have dravyakarma ke bhAvakarmanI koI upAdhi nathI. parama vitarAgabhAva ane nirAvaraNajJAnano te svAmI che. graMthakAra samAdhinuM lakSaNa jaNAve che. jemaNe samasta IndriyonA viSayono tyAga karyo che. svarUpAtmAnI ArAdhanAmAM je niraMtara rata che. AtmabhAva te temanuM tapa che. bAhyADaMbara rahita svatattvamAM jenI nizcaLa sthiti che te dazA samAdhi kahevAya che. samatA rahita sthaLAMtara karelo vanavAsa pariSahono jaya, maunavrata ekAMtavAsa ItyAdi mokSanA hetubhUta thatA nathI. mATe sadgurunI nizrAmAM temanA vacanabodha dvArA samatArasano anubhava karI samAdhimAM lIna thavuM te mokSano sAkSAta hetu che. | muninuM sAmAyika eTale zikhare pahoMcavAno athAga puruSArtha muni sarvasaMga parityAgI che. te bhavabhramaNanA heturUpa sAvadya pApavyApArathI mukta che, paMcasamiti ane traNa guptithI aMtaraMga zuddhi yukta che. vaLI pAMce IndriyonA viSayathI, cAre kaSAyathI pravimukta che. muninuM A sAmAyika vrata sthAyI che. avadhithI maryAdita nathI. sahaja vairAgyabhAvathI bhUSita, mohajita munine samarasIbhAvane kAraNe samasta jIvarAzi pratye bhedarahita samAnabhAva hoya che. chakAya jIvanI rakSAnuM sahaja pAlana hoya che. tevA bhAvathI pUrNa sAmAyika muninuM vrata che. vAstavamAM samasta pApavyApAranA parihArathI sAmAyikanI prApti thAya che. yathAkhyAta cAritrathI pragaTeluM AvuM sAmAyika kevaLajJAnIne hoya che. jyAM sudhI AMzika paNa pApakArya che tyAM sudhI saMpUrNa sAmAyika pragaTa thatuM nathI. sAmAyika heya joya upAdeyanA jJAna sahita hoya che. 112 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeNe samasta IndriyonA viSayone ane kaSAya janita pariNAmono parihAra karyo che, teo bAhya prapaMcathI dUra rahe che. teo pApamUlaka kriyAnI nivRttirUpa bAhya saMyama sAthe savizeSa abhyatara saMyamanA ArAdhaka che. je bhUmikAe je guNasthAne je kriyA hoya che tenA paramita kAlamAM vartatA hoya che. chatAM nizcayathI nijasvarUpamAM ja sthitirUpa cinmaya samAdhimAM hoya che. vyavahArathI paMcAcAranuM pAlana kare che. parigrahanA prapaMcathI sarvathA mukta rahe che. - sadguru kRpA vaDe prApta nijasvarUpanA bodhamAM rakta, saMyama niyamamAM potAno ja AtmA lakSayukta hoya che. evA muni paradravyanA saMyogAdithI mukta samyagadaSTi vItarAga cAritravaMtanuM sAmAyikavrata sthAyI che. svabhAva pariNAmarUpa muninI dazA vidhi-niSedhanA vikalpathI mukta AtmatattvanA AlaMbanane kAraNe samarasarUpa che. AtmajJAna dvArA pApasamUharUpI aMdhakArano nAza karI jeo AtmAnaMdanI nikaTa che. te munine rAgAdi jevA duSTabhAvonuM ke AraudradhyAnanuM varjana che, te prakAro temane calAyamAna karI zaktA nathI. e prakAre temanuM sAmAyika sthAyI che. samarasI bhAvapUrvakanA muninA sAmAyikathI zubhAzubha AzravanuM varjana thAya che. kaSAyathI virakta thayelA te muni nokaSAyathI virAma pAme che. tevA muninuM mohabhAva virakta sAmAyika zAzvata hoya che. te muni sarvathA jJAna svarUpane bhajatA, kevaLajJAna - nirAvaraNa jJAnanA abhilASI sadA AtmAnuM dhyAna dhare che. evI samAdhi jenuM lakSaNa che te zAzvata sAmAyika vrata che. te sAmAyika sthAyI che. te paramasamAdhi che. "na yatra duHkha na sukha na cintA, na rAga dveSo naca kAcidicchA, rasa sa, zAMtaH kathito munInda sarveSa bhAveSa samapramANa." 113 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29. upAsakanuM aMtaranirIkSaNa sAmAyikano ArAdhaka lokasaMjJAthI dUra rahe che. lokane rUDuM dekhADavAno prayatna choDI de che, ane AtmAnuM rUDuM thAya tema varte che. rAgadveSa rahita thavAya tevA sarvajJanA bodhane anusare che. te vicAre che ke anAdikALamAM jIve manuSyadeha to dhAraNa karyo hato, paraMtu vairAgya, vinaya ane sadguru AjJAnA abhAve dharma na pAmyo. have A janmamAM savaLo puruSArtha karI sarvajJanA mArge cAlavuM che.. A janmamAM satpuruSanA upadeza vagara ane potAnI satpAtratA keLavyA vagara jJAnaprApti thavI saMbhava nathI. aMtaradRSTi karIne vicAre che tyAre tene samajAya che ke sarvajJanI bhakti sadgurunI upAsanA, satsaMga, sadharma ane samyagudRSTipaNuM jIve prApta karyuM nathI. bhAve karI AradhyuM nathI tethI paribhramaNa ane paribhramaNanA kAraNo cAlu che. je dharma AtmasvabhAvarUpa che. AtmAnI samazreNimAM che. je bAhya saMzodhanathI prApta nathI. dareka mahAmAnavoe e gupta-svabhAvadharmane aMtara saMzodhanathI prApta karyo che te mane bAhya saMzodhanathI maLavAno nathI. sadguru anugrahe te aMtaraM saMzodhanano upAya meLave che. saMsAra avasthAmAM udaya AvelA karmo bhogavyA vagara chUTako nathI, paNa navA na baMdhAya temAM jAgRta che. tethI zubha ke azubha karmanA udaya samaye harSa zoka karato nathI. huM A pRthvI Adi padArthomAMthI zuM lAvyo hato ane zuM laI javAno chuM. ema vicArI samabhAvamAM rahevA prayatnazIla rahe che. te vicAre che ke huM jenAthI prabhAvita thAuM te karmaprakRti jaDa che, paradravya che. mAro tenI sAthe jeTalo tAdAbhya saMbaMdha che teTalI mAre abodhatA che. e jaDa prakRtie mArA ajJAnane kAraNe potAnI sattA jamAvI che, paraMtu aho satpuruSoe to e karmaprakRtine potAnuM svarUpa mAnyuM nathI ane cetana sattAne svIkArI, te prakRti sAtheno tAdAbhya thayelo saMbaMdha toDI abaMdhadazAne pAmyA. Ama mAro AtmA paNa udaya karmane samatAthI ane pramAdarahitapaNe bhogavIne khacita 114 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cetana zuddhi pAmaze. te mATe mAre vinayabhAve satpuruSanA mArgane anusaravuM hitAvaha che. te vicAre che ke jyAM sudhI huM nirvANane na pAmuM tyAM sudhI mAre niHspRhabhAve jagatamAM dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI apratibaMdha thavA prayatna karavo. ane jIvamAtra sAthe maitrI, guNavAna pratye pramodabhAva, duHkhI pratye karuNA ane aparAdhI pratye kSamA, mAdhyasthabhAva rAkhavo. A bhAvanAothI bhAvita thaI dharmadhyAnathI bhUSita thAuM. sAmAyikamAM te satpuruSonA jIvananI mahAnatA pratye joDAya che, aho ! gajasukumAra, metArya, vardhamAna svAmI vagere jevA manojayI hatA, harSa-zoka, zubha-azubha, mAna-apamAna. sarva paristhiti temane samAna hatI. temanuM lakSa kevaLa Atma samatArthe hatuM. sarva jIvo pratye samabhAva hato. dravya, kSetra kALa ane bhAvathI apratibadhdhapaNe vicaratA hatA. upasargamAM temaNe apavarganuM nimitta joyuM. dehAdinI anaMta kalpanAo paLamAtramAM temaNe zamAvI dIdhI. dhanya te muni, mahAtmAo. mAro te divasa dhanya haze ke huM temanA mArge vicAravA samartha thaIza. vaLI bhAvanA kare che ke sulasA, sItA, subhadrA, caMdanA vagere satIo sudarzana AnaMda ane puNiyA jevA zrAvako, jemaNe sarvajJa kathita dharmane parama zraddhAthI Adaryo. azubhayogomAM samAdhibharyA cittanI mukhyatA rAkhI. paradoSa vakSya ane svadoSano svIkAra karI prabhunA mArgane ArAdhI dhanya banI gayA. he prabhu AvA satpuruSonA paMthe prayANa karavAnuM mAruM bhAgya kayAre jAgaze ? A kALamAM jIvane - AyuSyanI alpatA che. huM udaya-upAdhithI gherAyelo chuM. sarvasaMga parityAga karavAnuM baLa pravartatuM nathI. dezatyAgamAM paNa vikalpa UThe che. prabhu have samaya paNa keTalo che? A saMsAranI mohinI kema karIne chUTaze? have A dazamAM rahevuM nathI. AtmasAdhakane have khaTapha thaI che. te vicAre che huM zuddha saccidAnaMdasvarUpaAtmA anaMtakALa thavA chatAM paribhramaNa kema pAmuM 1 15 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM? eno vicAra rAtridina cittamAM skUryA kare che. zuM karavAthI A bhavabhramaNa TaLe tene mATe te sadgurunA bodhanuM smaraNa karI aMtarmukha thavA prayatna kare che. ghaNA prayAse jItI zakAya evA A mAyAvI sukhonA pralobhanothI bharapUra jagata ane sAravarjita saMsAramAM A durlabha evuM manuSyapaNuM maLyuM che, mATe mAre A janmamAM svarUpa prApti karavI e ja kartavya che. uttama puruSoe e sarva bhramothI mukta thaI karma prakRtinA saMyogamAM tadrupa na thatAM eka mokSano ja puruSArtha karyo che. teo AtmAno paricaya karavA aMtarmukha thayA hatA. jema jema Atmaparicaya vadhe che tema tema te vicAre che ke parivAranI paLojaNathI bhava nistAra thavAno nathI, tethI to saMsArakALa vRddhi pAmavAno che. jo A saMsAramAM rahIne mukti sAdhya thatI hoya to mahAtmAo ekAMta sevana, saMsAra tyAga zA mATe kare ! saMsAra viSayonuM ghara che. kaSAyonuM kArAgRha che. rAga, dveSa ane mohane rahevAnuM vana che, temAM kyAMthI zuddhi thAya? kAdavamAM kharaDIne kAyA pAcho dhovA besuM. mAyAmAM DUbakI mArIne pAcho rovA besuM. khabara nathI ke eka divasa to bhavasAgara DUbavAno !... sadgurunA bodha dvArA sAdhaka barAbara samaje che, ke A mAyAvI saMsAramAM DUbI javAya tevuM che. huM sAmAyika dharmano upAsaka sAvadha pravRttithI mukta thavA prathama to viramaNa vratamAM AvuM. vRtti-pravRttino saMkSepa karuM, alpa badhuM ja alpa, bAhya paricaya alpa, sAMsArika saMyogono paricaya alpa, AraMbha parigraha alpa. Ama te haLukarmI thAya che. karma prakRtinI sthitine kSINa kare che. zuddhinA mArgane AvakAre che. Atmaparicayano jijJAsu ciMtave che ke mAruM sukha to mArA svarUpamAM che. bAhya sAdhanomAMthI te prApta thavAnuM nathI. mATe bAhya padArthono aparicayI thAuM. jo ke AtmasthiratA-samazreNImAM rahevuM durlabha che. manamAM UMDe rahelA saMskAro vacamAM aMtarAyarUpa thaze. paraMtu tene sadgurunA yoge ane bodhe e mananA aMtarAyo dUra karavAno 116 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArga maLI jaze. mATe sAvadhAna thaIne AgaLa vadhe che. sadgurunA vacananuM zravaNa karI te citave che ke A jIve potAnA ja ajJAna vaDe kevuM paribhramaNa karyuM? rAgAdibhAvonA vikalpomAM phasAyo? ane te kAraNe krodhAdi kaSAyothI gherAyo tyAre jIvane vicAra paNa nA thayo ke Ane kAraNe mane kevuM duHkha paDaze? strI, putra, mitra Adi pratye rAganI tIvratAthI meM mAnyuM hatuM ke A padArtho vagara, AhArAdinA amuka padArtho vagara mane cAle ja nahi. paraMtu e sau jema mane tyajI deze tema huM Avu pUruM thatAM vidAya thaIza tyAre e saune tyajavA paDaze. karmanI AvI parAdhIna dazA jANIne sAdhaka parapadArthothI bhinna potAnA svarUpamAM sukha mAne che. jevI rAganI tIvratA tevI dveSanI tIvratAthI jIvo vicAre che ke have A padArthanI sAme paNa na jovuM. chatAM karmavaza te ja padArthone seve che. AvuM vicArI sAmAyikano upAsaka vairAgya pAme che. te punaH punaH ciMtave che ke have A rAga-dveSa karavA jevA nathI. AvI viSama paristhitimAM rahevuM nathI. have eka AtmArtha ja sevavo che. te mATe saMtsaMga ane saMyamanuM sevana mAre ucita che. tema karatAM kaMI vidana ke aMtarAya Ave to samatAbhAve mAre Atmartha sAdhavo che. ekAMte satpuruSonA jIvananAM rahasyonA marma samaje che. temanA guNonuM ciMtana kare che. samAgame temanA saMyamAdinI anumodanA kare che. 1 17. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. sAmAyikanuM tAtvika svarUpa sarvajJa paramAtmAnA zAsananuM darzana anekAMta zailIthI nirUpaNa thayuM che. temAM anaMta bhAva ane bheda rahelA che. anekanayothI nirUpaNa karyuM che. temAM mukhya be naya che. 1. nizcaya naya 2. vyavahAra naya nizcaya vANI sAMbhaLI sAdhana tyajavA no'ya. nizcaya rAkhI lakSamAM sAdhanA karavA soya.' - zrI A.si.zA. A baMne naya rathanAM be cakra jevAM che. baMne cakra vaDe ratha cAle. baMne cakra sAthe rahe AgaLa pAchaLanA cAle. jo ke A naya dRSTinuM kathana che, temAM anyonya gauNatA mukhyatA rahe. jyAre sAdhakane svapuruSArthanA svarUpanuM lakSa karavAnuM che tyAre nizcayeSTi-tattvadRSTi jarUrI che. paraMtu lakSane AMbavA vyavahAradRSTi tyAM hoya ja athavA prayojanabhUta che. nizcaya naya kaheze AtmA paramAtmasvarUpa che. AtmA ja AtmAno guru che. jIvane karmabaMdha nathI ane mokSa nathI. AtmA svayaM jJAnasvarUpa ke mokSa svarUpa che. Ama nizcayardaSTi svarUpamAM kaMI bheLavatI nathI. paraMtu jyAM sudhI zuddhAtmA pragaTa ja thayo nathI tyAM sAdhaka rahI sAdhana karavAthI mokSa svarUpa AtmA pragaTa thAya che. te vyavahAranaya che. "AtmAnI zuddha avasthAnA svarUpanuM sAcuM bhAna te jJAna che. tema azuddha avasthAmAM rahelo jIva, azuddha avasthAnA duHkhane jANato hoya, ane zuddha avasthAnA sukhane jANato hoya to te azuddha avasthA TALI zake. nizcayardaSTimAM jJAnanI pradhAnatA che. vyavahAra dRSTimAM kriyAnI mukhyatA che. baMne maLIne mArga maLe che. bhUmikA pramANe kriyA badalAya che, gauNa thAya che. sUkSma banatI jAya che. bAhya kriyAno viccheda nathI. vaLI caudamAM guNasthAnake yoga nirodhanI sUkSma kriyA sudhInI praNAli darzAvI che. zreNimAM bhale buddhivaza kriyA nathI, bAhya kriyA 118 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. paNa aMtaraMga dhyAna vagere che. nizcayanayamAM kaMI bhaLatuM nathI. te lakSamAM rAkhIne bhUmikA pramANe kriyA thavI paNa svAbhAvika che. jIvamAtrane yoga upayoganuM joDaluM maLe che. saMsArIne kevaLajJAna sudhI manAdi yoga che. tyAM kaSAya rahita upayoga che. eTale yoga kriyA AzrayI Azrava che, baMdha nathI. saMsArI jIvanA yoga sakriya che. zubhAzubha tenI vartanA che. eTale sAmAyika jevA anuSThAnamAM sAvadyayogathI nivRtti e vyavahAradharma Apyo. ane niravadyayogamAM nizcaya dharma Apyo, ke jyAM zuddhaupayoganuM lakSya che. nizcayanayanuM lakSya karavA, bodha pAmavA paNa vyavahAra dharmano sahayoga hoya che. jJAna - dhyAnanI ArAdhanA svAdhyAyAdinA mULamAM to kriyA ja che. pachI dhyAnAdi avasthA Ave che. yoga nirodha caudamAM guNa sthAnake hovAthI paramArtha kriyAnuM avalaMbana te te bhUmikA anusAra hoya che. nizcayaSTi hRdaya dharIjI, pALe je vyavahAra, puNyavaMta te pAmazejI, bhavasamudrano pAra." - ma. ma. yazovijyajI "A nizcayardaSTi mumukSunI parAzrayI vRttinuM eka bAju mUlyocchedana kare che. tyAre bIjI bAju vyavahAradRSTi bIjAo pratye sahiSNu, udAra ane samabuddhi banAve che." jo bIjAnA vyaktitvane jyAre kevaLa vyavahAra pakSathI ja jovAmAM Ave to zubhAzubha vikalponI mAyAjALa prasare che te azuddha vyavahAra che. zuddha nayanuM adhyAtma darzana e ja sarvatra vyApta viSamatAmUlaka viSa pravAhanuM amodha auSadha che." - dRSTimAM zuddha nizcayano prakAza dhAraNa karIne potAnA svatvane, vyaktitvane pUrNatAnA bodhathI bhAvita karIne je vyavahAra karavAmAM Ave te zuddha vyavahAra che. vyavahAra nayane na svIkAravAthI tIrthano uccheda thAya che, te mATenuM bIja che parasparopagraho jIvAnAma' che. nizcayanaya na svIkAravAthI tattvano lopa thAya che. te nizcaya dRSTinuM bIja che. 119 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogo lakSaNa' vyavahArane choDavAthI tIrtha jAya che. nizcayane choDavAthI tattva jAya che. vyavahAra te mArga, nizcaya te lakSa." - graMtha - AtmotthAnano pAyo pU. paMnyAsajI sAmAyika, vidhi jeTaluM ke navamA vrata jeTaluM maryAdita nathI. sAma-sama samma jevA bhedathI te Atma pariNAma che. nizcayathI AtmA ane sAmAyika abhinna che. tenI sAdhanA bhedabheda che. samma pariNAmamAM to saMsAra ane mokSano paNa vikalpa nathI. samyagdarzanAdino paNa vikalpa nathI. traNethI samApti che. Ama nizcayaSTithI sAmAyika e Atma pariNAma che. paraMtu sammarUpe, Atmakya na sadhAya tyAM sudhI vyavahAranayanI apekSAe sAmAyikanA aneka bheda darzAvyA che te sarve nizcayadharmane anusarIne che. zAstrokta vidhi anusAra, guru AjJAe vartI je sAmAyika kare che, te zuddha vyavahAranI apekSAe AdaraNIya che. jema jema jIva guNasthAnakamAM AgaLa vadhato jAya, tema samatA, madhyasthabhAva, tulyabhAva, jevI bhUmikA Ave, upayoga sthiratA pAme, jagatanA padArtho pratye tIvra udAsInatA Ave sAmAyika svarUpa pariNAma bane. tyAre nizcayadharma pariNAma pAme, te anubhavagamya hoya che. je sarvajJanA vacanAnusArI ArAdhana nathI karato te sanmArgane pAtra banato nathI. kAraNa ke zAstrakathana che ke sAmAyika dvAdazAMgInuM saMkSipta rUpa che. cha AvazyakanuM mULa che. samatA pariNAmarUpa sAmAyika atindriya che tethI anubhavagamya che. je nijAnaMdanuM rahasya che. AvA sAmAyikanuM ArAdhana avazya karavuM. | svarUpanI ramaNatArUpa sAmAyika viziSTa prakAranA munionuM che. saccidAnaMda - svarUpanI ekatAmAM lIna muni mokSasukhanA rasAsvAdanuM pAna kare che. samatAmAM magna munine have mokSanI abhilASA paNa rahetI nathI. AtmasvabhAvarUpa ramaNatA te bhAva cAritra che. je tIrthakara bhagavAnamAM pratyakSa hoya che. ethI tIrthakara sarva prathama karemibhaMte sUtra" dvArA sAmAyika dharma Ape che. AthI jinAjJA e 1 20 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhaka mATe ArAdhanA che. mokSamArganuM pradhAna aMga che. prathama sAmAyikanI phalazruti upayoganI vizuddhi che. upayoga vizuddhatara thato jAya che. Ama upayoga ane sAmAyika anyonya sahAyaka che. samatAthI upayoga vizudhdhi pAme che, ane vizuddha upayoga vaDe sAmAyika zuddha bane che. tyAra pachI dhyAnAvasthAmAM ArAdhaka ArUDha thAya che. samasta prakAranI AMtarika vikalpo-vRttio zAMta thaI jAya tyAre samatvabhAva pedA thAya che, te avasthAmAM AtmAanubhuti saMbhava che. bAhya padArthonI jema te cakSugocara nathI. sadguru pratyenuM bahumAna, temanI nizrAmAM zAstra adhyayana bhavamuktino sAco upAya jANIne tenuM ekAMte sevana karanAra AtmAnubhUtinI bhUmikA prApta kare che. vaLI jyAre zAstrokata vacanonA saMskArano sAkSAta thAya che tyAre sAdhaka potAnA sAmAA vaDe AtmAnubhUti karI zake che. vyavahAranaye prathama zubha dhyAnano satata abhyAsa che. udAsIna vRtti thavAthI AtmajJAna thAya che, je anubhava jJAna che. pariNAme AtmaramaNatA nizcaya draSTi che. svarUpa viSe zuM kahevuM? je pada / je svarUpa kahevA jJAnIo paNa bhASA dvArA maryAditapaNe kahI zakyA che. tene mATe sAmAnya mAnava zuM kahI zake? e paramAtmAnuM svarUpa aciMtya ane apAra mahimAvaMta che. e paramAtma svarUpa bahAra nathI paraMtu tArA A dehadevaLamAM rahelA caitanyamAM ja chupAyeluM che. te samAdhi bhAvathI anubhavamAM Ave che. samAdhibhAva ke sAmAyika paryAyavAcI bhAva che. sAmAyika vaDe aMtaranA vidano nAza pAme che. "Atama anubhava dhyAna kI jo koI pUche vAta, so gaMgA guDa khAI ke, kahe kauna mukha svAda ?' 121 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |31. sAmAyikanA sAdhakanI manodazA : sAmAyikano sAdhaka samatA guNathI bharapUra hoya ethI tene jagatanI jIvarAzi Atmavat jaNAya. zubhAzubha yogamAM harSaviSAda na kare, te AtmAmAM saMtuSTa hoya. paraguNa prazaMsaka ane svaguNa AcchAdaka hoya. kaSAyajanita prakRtine zamAvavAvALo, viSayathI saMyamita, mAtra bhavAMtanI bhAvanAvALo, muktino ArAdhaka, udaya janita upAdhimAM, bhavabhramaNamAM udvegavALo, zuddha AtmasvarUpamAM zraddhAvALo, sarvajJadevagurunAM bodhavacanonI ananya zraddhAvALo hoya che. pUrva prArabdhanA prayojanathI gRhasthapaNAnA udayamAM paNa AraMbha parigraha pratye udAsIna rahI samapariNAme pravarte che. saMsAranA kAryanI pravRttinA udayanuM vadana hovA chatAM temAM lAbha-alAbhamAM AkuLatA nathI. sAkSIrUpe rahevA prayatnazIla che. - sAdhakanI manodazAnuM vizeSa valaNa aMtaraMga pratye che. tethI udaya karmamAM te tAravI le che ke A anya bhAva che. padArthane jJAnasvarUpe jANanAro AtmabhAva che. AvuM svabhAna hovAthI sAdhaka para prasaMgamAM udAsIna rahe che. te vicAre che ke duHkhanuM kAraNa ane duHkhanuM phalaka evA asAra ane klezanuM kAraNa evA AraMbha parigrahathI mukta kyAre thaIza ? chatAM gRhasthadazAmAM hovAthI have mAre Avazyaka kAryamAM pravRtta thavuM. te paNa pApabhIrU thaI tevA prasaMgomAM pravartavuM. te te prasaMgomAM kSaNe kSaNe jAgRta rahevuM. Ama udayaprApta sthitithI je prakAre dUra rahevAya tema pravarte che. bAhya prasaMgo ane paricayathI jAgRtapaNe dUra rahe che. anityAdi padArthomAM Atmabuddhi thatI nathI ane azaraNa evA saMsAramAM prIti thatI nathI. e prasaMgomAM, kAryomAM ane vyavahAramAM rAgapUrvakano bhAva thato nathI. anityamAM nityabuddhi ane azaraNamAM zaraNabuddhi thatI nathI. mahApuruSo paNa je rAgAdibhAvathI nivRtta thayA temAM hitabuddhi karI vartavuM te pramAda che. baMdhanuM kAraNa che. te jANe che ke 122. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dehabuddhimAM rahelI sukhanI kalpanA nirarthaka che. kAraNa ke kyAre paNa avinAzI dehanI prApti thatI nathI. ane je vinAzI che te sukhadAyaka na hoya. eTale dehano saMyoga saMbaMdha pUro thatAM chUTavAno ja che. mATe temAM ahaM ke mamatva karavA jevuM nathI. te yathAzakti paMcaviSayAdithI nivRtta thavA satata jAgRta che. kleza kaSAyone duHkharUpa jANI satsaMganA baLe tenI alpatA hoya che. parigrahAdino paricaya alpa hoya che. Ama vairAgya guNano vikAsa thato jAya che. tema tema AMtarikadazAmAM daDhatA Ave che. te jaDanuM svarUpa jANe che ke jIvone sauthI vizeSa dehano neha che. evo deha paNa maraNa, roga, vRddhatvanA duHkhathI gherAyelo che. tenAthI sukha kevI rIte maLe ? to pachI dhana dhAnyAdi strI putrAdi to tenAthI paNa dUra che, temAM sukha nathI. Ama AtmasukhanA nirNayavALo te cakravartInA sukhane paNa tuccha mAne che. vItarAge kahelA AtmasvarUpanI, Atmika sukhanI zraddhA deDha che, paraMtu cAritra avasthAmAM nabaLAI che, te jANe che chatAM manodazAmAM e bhAvanAnuM baLa che, ke kyAre A saMsArathI mukta thAuM? AthI sAMsArika kartavya bajAvyA chatAM tenI aMtaradazA sAkSIbhAvanI che. - zarIramAM koI roga thayo to te jANe che ke A zarIrano vikAra che, AzAtAnA karmano udaya che. vedanA upayogamAM jaNAya che. hajI AtmabaLamAM nyunatA che. cAritranI nabaLAI hovAthI auSadhano vikalpa UThe che. chatAM e sarva avasthAmAM sAkSI che. auSadha karuM ane zarIra mane sukha Ape tevI bhramaNA nathI. sukha to AtmAmAM ja che. Ama sAdhaka rogane jANe che. paNa temAM rAgadveSa karato nathI. jema koIe tapa karyuM hoya tyAre sudhAvedanIya hoya che. tene jANe che paNa sudhAmaya thato nathI. tapazcaryAnA AdarathI te yuvAno sAkSI rahe che. - sAdhakanI manodazA AtmabhAvamAM sthira rahevAnA prayatnamAM hoya che. je kAMI thAya che te thAya che. paramAtmAnA guNonuM AdarapUrvaka smaraNa karI potAmAM rahelA e guNonI khoja kare che. prathamanI dazAmAM vicAre che ke prabhunI AjJAne pAtra kyAre thAu? AkharanI bhAvanA 1 23 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e che ke prabhu jevo kyAre thAuM? AvI uccabhAvanA vaDe aMtaraMganA doSone nivArato jAya che. have e pragaTa ke apragaTa nAnA evA doSa pratye paNa sajAga che. doSano jANe ajANe pakSapAta karato nathI. svaprazaMsAno ahaM to guru anugrahathI zAMta thato jAya che. bAhya pravRttimAM rasapUrvaka rAcato nathI. svajana Adi saMbaMdhomAM niHspRha sneha vaDe vyavahAra nibhAve che. sAmAyika Adi anuSThAno doSarahita jAgRtapaNe kare che, nitya nitya uttama bhAvanAo vaDe cAritrazuddhine sAdhe che. te roja A rItano vicAra kare che ke A saMsAramAM zramaNa bhagavaMto dhanya che ke je AjIvana suvizuddha sAmAyika kare che. huM paNa temanI jema kyAre zramaNa thaI jIvana paryata sAdhupaNe vicarIza? A saMsAra kyA kAraNathI paricaya karavA yogya che ! pUrvakALathI Aja sudhImAM saMsArathI huM zuM pAmyo! zrIpALakumAra sAdhaka hatA. temanI manodazAno tame kyAreya abhyAsa karyo ? rAsa sAMbhaLyo. oho ho ho. nava rAjya, nava rANIo ane ghaNuM badhuM navalAkha ne nava karoDa, paNa zrIpALa mATe e sAdhaka hatuM ke bAdhaka ? AvI samRddhi sAMbhaLatA tamAruM mana bharAI jAya, oho AvI samRddhi? zrIpALe kevaLa zrI siddhacakrapUjana karyuM ke bhaNAvyuM na hatuM. paNa pacAvyuM hatuM ke sukhamAM samabhAva duHkhamAM vizeSa samabhAva. dhavale dariyAmAM padharAvI dIdho, dhakko lAgatAMnI sAthe hRdaya ane cakSumAM zrI siddhacakrajI dhAraNa thayA. eTale jalataraNI vidyAo kAryazIla thaI gaI. jahAjamAM beThelI be rUpavatIo pratye na rAga, ane dariyAmAM dhakelI denAra dhavala pratye na Sa AvI mAdhyastha bhAvanAnA baLe puNya bacAvI lIdhA. vaLI dhavaLa sAme Avyo tyAre samatAnI caramasImA ja ne ! tene joIne eka rUMvADAmAM paNa viSama bhAva, bhUtakALanA prasaMganI smRti ke sattAno koI mada na hato, paNa apakArI para upakAra, hArdika bahumAna, A prasaMgo maLe chatAM samatA ja samatA. sAdhakanI 1 24 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manodazA svapnamAM paNa apakArIno upakAra ja Icche. A sAdhakanuM lakSa mahAtmAonA tyAga vairAgya ane jJAna pratye che. e ghaNA sAmAyika karyA pachI maLeluM mUlyavAna bheTaluM che. lakSa cUkyA vagara prArabdhakarmane nyAya Ape che. sadA jAgRta ane prasannacitta che. AtmasvarUpano jene nirNaya che te sadgurunI AjJAno dhAraka che. bhUmikA anusAra sAdhanAyoga che. saunA sukhamAM rAjI che. tenuM zuM ahita hoya ? bhautika sukhanA kendramAM kadAca jaDa padArtho che. paraMtu nirdoSa | AnaMdanuM kendra to kevaLa caitanya che. e AnaMda mATe kiMmata cUkavavI paDe che. prathama saunA sukhamAM, saune sukha ApavAmAM potAnA sukhane | jatuM karavuM paDe che. sukha meLavavA tyAga keLavavo paDe che. nirAMte | UMghato mANasa paNa sukhI che, paraMtu tene duHkha rahita sukha nathI. | I I jAge ke cAre bAjuthI vyAdhi vIMTaLAI jAya. jAgato mANasa nirdoSa | premane kAraNe sukhI che. ane sukhamAM duHkhano abhAva nathI, paNa te sukha AtmAnA svabhAvarUpa che. 1 I bhAI ! bhAva tevuM bhAvi. bhAvi ujjavaLa karavuM hoya to / bhAvane ujjavaLa karaje. I eka maNa lAkaDuM bALIe to rAkhano Dhagalo thAya. paNa 1 eka kapUra bALIe rAkha jarA paNa na hoya. tema jJAna rahita tapa| japAdi puNyano Dhagalo kare paNa karmano kSaya na thAya. jJAna sahita nAnI sarakhI kriyA paNa amRtakriyA bane. karmano kSaya kare. jIva karmane chupAvI zakato nathI. zubhakarma samRddhi AdithI 1 pragaTa thAya che. azubha karma duHkha vagerethI pragaTa thAya che. paNa T jIva cAhe to karmano nAza karI zake che. kAraNa ke karma svarUpane I / AvaraNa karI zake che. paNa nAza karI zakatuM nathI. nizcayathI AtmA / | niSkaMlaka che. | 1 125 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. sAmAyikathI siddhAvasthA sudhInI yAtrA sAmAyikano mahimA aparaMpAra che, bhale te bIja kathaMcita nAnuM (gRhasthanAM vratanI apekSAe) che. paNa vaTavRkSanI jema anaMta guNone vikasita karI vistare che. tenA mukhya pAMca prakAra che. sAmAyikanA cAritranI apekSAe pAMca bheda uttarouttara vikAsa pAmI yathAkhyAta cAritramAM AtmAnI pUrNAvasthAne pragaTa kare che. sAmAyika dvArA samyakatva pragaTa thaI te cAritranI zuddhi dvArA pUrNatA pAme che. 1. sAmAyika zrAvakanuM - muninuM. 2. parihAra vizuddhi (muninuM) 3. chedopasthApanIya (muninuM) 4. sUkSma saMparAya (muninuM) 5. yathAkhyAta cAritra muninuM. je kevaLajJAnane pragaTa karI AyuSyapUrNa thatAM siddhAvasthA prApta kare che. sAmAyikanA bIjamAM e pUrNa avasthA tirohita che. eTale sAmAyikane-samatAne AtmA kahyo che. anya prakAre cAritranI vizuddhi kahI che. saMsAramAM vasato gRhastha khUba maryAdAmAM A upAsanA kare che, chatAM jema sAkaranA nAnA kaNamAM paNa gaLapaNa ja hoya che. tema A maryAdita samayanI sAdhanAmAM vikAsa pAmI zake tevuM zuddhinuM bIja paDayuM che. bIjathI pUnama bhaNInA vikAsanI jema sAmAyikathI siddhAvasthA sudhIno vikAsa che. siddhapaNuM bheda rahita abheda avasthA che. siddha bhagavaMto anaMta che. anaMta hovA chatAM jJAnAdi sarva guNothI eka ja avasthAvALA che. AthI ekasiddhapaNAne mAnatA ke namatA anaMta siddha bhagavaMto pratyenI zraddhA ane bhAvano lAbha prApta thAya che. teo siddha tarIke janmyA nathI paraMtu siddhi pAmyA che, tethI mAtA, pitA ke nagarI jevA paNa bheda nathI. evA siddha bhagavaMto samagra jIvarAzimAM rahelA siddhapadanI khyAti kare che. e siddhapadane pahoMcavAnuM bIjApAna sAmAyika che. sAdhakamAM sAmAyika AtmapariNAme pragaTe che tyAre jIvanI bhUmikA pramANe zuddhi thAya che. siddhasvarUpanI AtmAmAM zraddhA thaI 126 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, paraMtu hajI cAritranI UNapa che. tethI pariNAmanI guNasthAnaka pramANe zuddhi ane vRddhi thatI jAya che. prAraMbhamAM tenI bhAvanA jhabakArA mAre che ke mArA jIvanamAM evo suyoga - suavasara kyAre Avaze, ke huM bAhya ane aMtara baMne prakAre rAgAdibhAvathI mukta thaIza. sarva prakAranA saMyoga saMbaMdhone mULamAMthI tyajIne mahAjano, mahAtmAo je sanmArge vicAryA te mArge mAruM jIvana kyAre sArthaka thaze? (mithyAtva) darzana mohano prabhAva dUra thavAthI samaktithI bhiMjAyelo sAdhaka have vibhAvathI viramavA mAMge che. azubha bhAvane choDato bhUmikA pramANe zubha bhAvano yoga chatAM te sarvabhAva pratye udAsIna che. kAraNa ke mokSamArga zuddha bhAva - zuddhapayogathI pragaTa thAya che, tevuM zraddhAbaLa che. vaLI dehanA kaMI paNa sukhanI apekSA rahita tene saMyamanA lakSe prayoje che. temAM kaMI paNa bAMdhachoDa karIne dehanA ahaMma ke mamatvane poSato nathI. samyakatvanuM zraddhAbaLa tene deha ane AtmAnA nitAMta bhinnapaNAthI sajAga rAkhe che. bheda jJAna vaDe dehabhAvane AtmAthI alaga pADI AtmabhAve varte che. tethI cAritramohanA udayamAM je kaSAyAdi bhAvo hatA te paNa kSINa thAya che. ane pAtratA pramANe te zuddha svarUpanAM lakSamAM Take che. Ama sAmAyika - AtmA svabhAvanA lakSe siddhAvasthAnI keDIne kaMDArato aMtaraMga avasthAmAM AgaLa vadhe che. sAmAyikamAM lIdhelA paccakhANa have pariNAma Ape che. trividha yoga vaDe je sAvaghayoganI caMcaLatA hatI te zamI javAthI upayoga sthiratA pAmyo che. niravadyayoganA baLe deha have muktinuM sAdhana banyuM che. tethI pariSaho ke upasargamAM paNa upayoga Atma svarUpane bhaje che. sarva vibhAva pariNAmathI udAsIna evo AtmA potAnI sahaja zuddha avasthAmAM TakI aMte siddhAvasthAne prApta kare che. joke pUrve jIve ajJAnadazAne ja ArAdhI che. tethI AvI gahana dazA ekAeka prApta thAya nahi. tethI bhUmikA pramANe jJAnI puruSonA 127 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tIrthaMkarAdinAM bodhavacano grahaNa karI prathama temAM manane joDe che. temAM apUrva AdarathI ArAdhanA kare che. temAM AvatA aMtarAyone jJAnI puruSanI | jinezvaranI bhakti vaDe dUra kare che. - trividha yogano nirodha caudamA guNasthAnake che, te prathamanI dareka bhUmikAe yoganuM pravartana saMyamita rahe che. eTale yogavALo chatAM te yogI che. hajI yAtrA cAlu che. AlaMbananI bhUmikAe che, chatAM aMtaraMga zraddhAmAM svarUpanA lakSanuM bhAna che, te jinAjJA, jinezvare praNita karelA karmane AdhIna thaI varte che. jema jema te AjJAmAM - vacanomAM mArgamAM pariNata thato jAya che. tema tema ajJAna / vibhAva tyajIne potAnA ja svarUpamAM ekarUpa thaI jAya che. tyAM jinapada nijapadanI ekatAno prAraMbha che. jema jJAnI puruSanI bhaktimAM, jinAjJAmAM avarodha karanArA pAMca viSaya, cAra kaSAya, pramAda ane svacchaMda jevA doSo che. tema A mahAprayANane paMthe paNa A doSo jIvane mUMjhave che. tethI sAdhake te te sthAnothI dUra rahevuM. temAM thatAM ahaM ane mamatvano tyAga, karavo. paugalika padArthomAM koI vizeSatA nathI tema jANI teno paricaya ghaTADavo. jaDa-cetana padArthonuM alpatva karavuM. tevAM kSetrone varya karavA. samayocita ArAdhanA karavI ane bhAvavizuddhi karavI. jethI jIvane kyAMya mohanuM rUpAMtara thaI mUMjhAvAnuM na rahe. sAmAyika e samatAno AviSkAra che. tethI te hareka paLe yogya rIte sahajapaNe jIvane dRSTi Ape che. krodhanI sAme kSamA, virodhI tattvo ke upasarga samaye paNa e ja samatA, aneka prakAramAM prasaMgomAM A yAtrI jAgRta che. svarUpa bahAranI paristhitimAM bekAbU banato nathI paNa svarUpa lakSe jinAjJA dvArA maLelI zIkhane kAryAnvita rAkhe che. e samatAno AviSkAra munine sahajapaNe siddhAvasthAnI bhAvanAthI rakSita rAkhe che. zatru - mitranA bheda rahita, mAna-apamAnanAM kiMdha rahita, jIvana Tako ke mRtyunI paLa ho, jaMgala ho, smazAna ho, munino eka ja raNakAra che. samatA.samatA... utkRSTa tapa ArAdhana ho ke rasavatI AhAra sAmagrI ho, alAbha pariSaha ho ke devalokanAM 128 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukha ho ! "e saba pudgalanI bAjI avadhu sadA maganameM rahenA." Ama sAmAyikathI zuddha cAritranuM nirmANa thatuM jAya che. ane moharAjAnA sainyane pIche haTha karAvI, sAdhakamAM pUrNa vItarAgatA pragaTI javAthI pUrNajJAna-kevaLajJAna pragaTe che. siddhAvasthAnI tadana samIpatA thAya che. cAra ghAtI karmono nAza thavAthI siddhAvasthAnA sukhano prAraMbha thaI cUkyo che, ane jyAM AyuSya pUrNa thayuM ke sarvathA sarva karmathI mukta thaI, yogano saMpUrNa nirodha thaI, eka samaya mAtramAM jIva siddhAvasthAne che. siddhAvasthA eTale karma kalaMka rahita pUrNa svarUpa deharahita kevaLa zuddha caitanya, svarUpa ramaNatAmAM anaMtakALa paryaMta samAdhi sukhamAM rahe che. je pada ke sukhanuM varNana svayaM sarvajJa paNa pUrNapaNe kahI kyA nathI. cAre gatimAM sAmAyikathI AvI anupama siddhi kevaLa manuSyadehamAM rahelI cetanAmAM ja saMbhava che. manuSyadeha pAmIne jo A siddhi prApta na karI to duHkhada sthitithI chuTakAro thaze nahi. mATe zAzvata sukha sudhI pahoMcADanAra doSa rahita zuddha sAmAyikanI ArAdhanA karIne janmane kRtArtha karIe. evA avasarane pAmIye. 1 29 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. sAmAyika-yogI mahAtmAnuM : yogI samatvabuddhivALo che, bhogI caMcaLavRttivALo che. yogI saMsAranA koI prayojanamAM hovA chatAM nirlepa rahI zake che. vikArajanita sthitimAM te nirvikArI rahI zake che. vAsanAno jaya e yogInA AtmajJAnanI phaLazruti che. - samAdhistha yogI temanA lakSaNothI mAnanIya che. moharUpI prajvalita AgamAM paNa te zItaLa hoya che. viSayonA viSathI mukta amRtanuM AsvAdana kare che. sanA bhAnavaDe samatvamAM rahe che, jJAna vaDe AnaMdamaya rahe che. teo niraMtara svAtma mahinAmAM masta rahe che. te temanuM sAmAyika che. jJAnIo tethI ja kahe che ke bhAI! yuvAnI yoga mATe che, bhoga mATe nathI. paramatattvanI prAptino puruSArtha e yuvAnInuM kartavya che. parapadArthonI prApti mATe yuvAnInA sAmarthyano durupayoga e aparAdha che. bhoga rahita jIvavuM te jJAnaprakAza che. vAstavika jIvana che. - ratnaciMtAmaNi tulyayuvAnIparapadArthanI prAptinI mUcchamAM veDaphAI jAya che. jIvananI aNamola paLo svabhAvanA abhAvathI bharavI te buddhimAnanuM kArya nathI. e mAnava AtmaniSTha thaI zake nahi. samyagujJAna darzanAdi avasthAo kaSAya ke saMkaleza pariNAmono nAza karanAra che. ane nirUpama sukhanA heturUpa che, tethI tene ratnaciMtAmaNItulya mAnI che. kAraNa ke samabhAvano pariNAma aciMtya prabhAvazALI che. jIvane pApamUlaka sAvadya pApothI nivRtta kare che, ane niravadya ahiMsAdi yogonuM sevana thAya che. sAvadya pApavyApArathI mukta thavAnI pratijJA maitrIbhAvanI dyotaka che. nirvadha yogonuM sevana samatvabhAvano hetu che. jemAM ahiMsA dharmanuM pAlana che. yogInuM e jIvana che. sAmAyika che. AvA uttama sAmAyikanI pratijJAnA prarUpaka zrI sarvajJa tIrthakara che, ane tene sUtramAM avataraNa karanAra gaNadharo che. janasamUhamAM khyAti apAvanAra zrI munizvaro che. jeo svayaM sAmAyika vratathI AjIvana 130 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratijJAbaddha che. niravadha yogonA pAlana karanAra yogI che. e yogIone mokSasukha paNa tyAra pachI che, prathama teo samatA - prazamarasanA sukhamAM magna thAya che. samatA - prazamarasanI anubhUti e temano utsava che. je evA prazamarasathI AtmAnA upayogane bharI zakatA nathI, te viSamatAyukta bAhya pravRttimAM samaya gumAve che. je AvA samatArasaprazamarasano anubhava nathI letA temane mokSa dUra che. "dUre mokSasukhaM pratyakSa prazamasukhama.'' yogI jyAre prazamarasamAM snAna kare che tyAre temane mokSanuM sukha parokSa jaNAya che, paraMtu prazamarasanuM sukha pratyakSa lAge che. prazamarasamAM DUbelA yogIne badhI pratikULatAo paNa upakAraka bane che. kAraNa ke yogI parapadArthanA pariNAmamAM mUMjhAto nathI, udayane AdhIna thato nathI, udayane jANe che, eTale karma nirjare che, tethI tevI paristhiti temane upakAraka che. sAdhaka paNa potAne jenA vaDe duHkha lAge che tevI pratikULa ke virodhI pravRtti anya pratye Acarato nathI. jene AvA dharmamAM ruci che temaNe parahitaciMtA, maitrIbhAva, ahiMsA traNe maLIne samatAne agrIma sthAna ApavuM paDaze. je sAmAyikanA mAhAtmyathI, bodhathI ke pariNAmathI Avaze. "niravadhamiMda jJeyaM ekAMtenaiva tattvataH kuzalAzayarUpAt sarvayoga vizuddhitaH'' kuzala AzayarUpa hovAthI ane sarvayoganI vizuddhi hovAthI A sAmAyikano pariNAma tAttvika ane ekAMte niravagha che. " sAmAyikanA anuSThAna samaye sthAvara jIvonI rakSA thAya che. zarIranI halana calananI ceSTAomAM sAvadha rahevuM paDe che. ane manamAM samabhAva rAkhavo paDe che. arthAta ghaNuM upayogapUrvakanuM jIvana jIvavAnuM bane che. temAM ahiMsAdi dharmanuM pAlana thaI jAya che. ane Atma pratyenI zuddha dRSTi keLavAya che. yogInI e mastI che. eTale yogInuM samatva e sattva che. 131 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. sAmAyikamAM zuM karazo ? sAmAyika eTale zAstrokta vidhithI karavAnuM anuSThAna che. samaya 48 miniTa pUrI. ekAMta sthaLe ke pavitra sthAnamAM karavuM. jIvananI ekaeka paLa amUlya che. jo tuM pramAdamAM chuM, to karmarAja tArI paLepaLano hisAba rAkhI tArI sAthe cUkavaNI karaze. jo tuM sAmAyika jevA dharmamAM chuM to paLe paLanI zuddhino tyAM hisAba che, muktinuM nirmANa che. sau prathama vidhiyukta upakaraNa sahita sAmAyikamAM praveza karavo. ekAMta, zAMta, zuddhasthaLa pasaMda karavuM. jyAM prAye jIvajaMtu ke anya upadrava na hoya tevuM sthAna jovuM. samUhamAM ke ekAMtamAM paNa zAMta citte ArAdhana karavuM. prathama kAyAne sthira Asane rAkhavI. mauna dhAraNa karavuM. navakAranuM ke logasanuM (kAusagga) - dhyAna karavuM. pAMca prakAre svAdhyAya, zAstravAcana karavuM. sUtra - zloko - pado - stavano kaMThastha karavAM. gurunizrAmAM satuzAstrono bodha levo. dharma kathA sAMbhaLavI, saMbhaLAvavI. ane jApa karavA. tattvAdinuM ciMtana karavuM. bahuvyavasthita krama goThavI manane durgAnamAM jatuM rokavuM. caMcaLa cittane navakAra maMtra ke anya kAyotsargamAM joDavuM. vaLI samabhAvapedA thAya tevI bhAvanAo bhAvavI. khUba ullAsapUrvaka dareka kramamAM manane joDavuM. Atma ke paramAtma ciMtanamAM manane joDavuM. AnaMdano anubhava levo. doSane TALavAnI niratara jAgRti rAkhavI. sarvajJanAM vacano ke tattvanI smRti dvArA thoDIvAra ciMtana karavuM. AtmabhAvanAnI daDhatA mATe zuddhAtmAnuM dhyAna karavuM. "zudhdhacidrupoha' ullAsapUrvaka nitanavInabhAvanuM anubhAvana karavuM. kaMTALIne samaya pUro karavo te sAmAyika nathI. vadhu sAmAyikano avakAza hoya to vadhu sAmAyika karavA. paraMtu te mAtra kriyA banavI na joIe. uttarouttara ullAsa pariNAma thavAM joIe. jema dhanArthIne dhananI vRddhi AnaMda Ape che. tema sAdhakane dharmanI vRddhi AnaMdadAyaka ja hoya. dareka sAmAyikamAM 132 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navakAramaMtranI mukhyatA rAkhavI. niyamitakrama pUro thAya pachI zAstravAcananI vizeSatA rAkhavI. manaHsthiti ke bhUmikA pramANe dhyAna - ciMtanano abhyAsa karavo. samatAbhAvanI vRddhi mATe vAraMvAra bhAvanA bhAvavI. sAmAyikamAM manane navaruM na rAkhavuM, te pote saMgrahelA purANA saMskAramAM, saMsAranA prayojanamAM pahoMcI jaze. mATe punaH punaH zubhopayogamAM rahevA prayAsa karavo. kevaLa bAhya kriyAmAM sAmAyika pUruM na karavuM. paraMtu aMtaHstalamAM javA zAMtacitte prayatna karavo. sUtra ane zAstra abhyAsa ghaNo upayogI che. tattvanA abhyAsa ane ciMtanathI cittanA UMDANamAM pahoMcI jAva, juo aMtaHsthala kevuM sApha thatuM jAya che. e svaccha bhUmimAM birAjamAna caitanyarAjAno ThATha -vaibhava juo pachI tyAMthI pAchA pharavuM nahi rUce. chatAM mana kaMI vadhu vAra caitanya mahArAjAnA saMgamAM Take nahi, chatAM tyAMthI pAchuM pharIne te tuccha padArthomAM phasAI na jAya. mATe paramAtmAnA guNa ciMtana stavanamAM punaH punaH joDavuM. zAstro jagatanuM ane AtmAnA svarUpanuM gahana rahasya pragaTa kare che. te jANavuM samajavuM rasaprada che. temAM ApaNI ja savistara kahANI che. mATe sAmAyikamAM sUkSma vicAra vaDe UMDA Utaro ane e pradezamAM pahoMco. jyAM kevaLa sukha ja che. 133 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. sAmAyika vaDe vighnanAza : " "urdhva dhyAna zubha vRtti caDhe che. aneka vighno AvI naDe che. e agavaDanI sarasa davA batalAvajo re...'' sadguru mukta thavAno apUrva mArga batAvajo re... A vighno kyAMya bahAra nathI. aMtaramAM paDelA saMskAronuM UThavuM te vighno che. mAnasika roga jevA che. tenA zAstrakAroe cAra prakAra kahyA che. te sAmAyikamAM bAdhaka che. 1. avidhi doSa 2. ati ke nyUna pravRtti 3. dagdha doSa 4. zUnya doSa : 1. avidhi doSa H zAstrokta vidhi karatA alpAdhika karavuM athavA vidhithI viparIta karavuM. pUjAnI je vidhi jema kahI che tema karavI joIe. pahelAM karavAnuM pachI kare ane pachI karavAnuM pahelAM kare tethI sagavaDiyA vidhi avidhi che. Ama dareka kriyA mATe samajavuM. 2. ati ke nyUna pravRtti : potAnI zakti karatAM vadhu tapa, japa ke dAna ItyAdi karI pachI vikalpo karavA te doSa che. te pramANe zakti chatAM na karavuM te paNa doSa che. 3. dagdha doSa : koI paNa anuSThAna karIne tenA badalAmAM A loka ke paralokanA sukhanI IcchA karI, anuSThAnanI zuddhatAne gauNa karavI te dagdha doSa che. 4. zUnya doSa H samaja ke upayoga vagara kriyA karavI. gaNatrInA japa ke sAmAyika gaNatrIthI pUrA karavAmAM bhAva zUnyatA rahe. AkuLatA rahe to te zUnya doSa che. kriyA barAbara thaI ke nahi, sUtra ke tenA arthamAM bhAva joDAyo nahi tenA upayoga vagaranI kriyA te zUnyadoSa che. AvAM vidanono jya karIne AgaLa vadhAya che. je je kriyA thAya te pramANe bhAvanA jAgavI joIe. sUtro pratye, sUtronA praNetA pratye, devaguru pratye atyaMta prazastabhAva Ave azubhabhAva TaLe. mokSamArga 134 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapuruSArthano che. paraMtu bhUmikA pramANe avalaMbana jarUrI che. gautama svAmI prabhu pratyenA prazasta rAga vaDe ucca bhUmikAe pahoMcyA. paraMtu kevaLajJAna prApta karavA mATe e rAga paNa chUTI gayo. rAgarahita samatAmAM AvyA te ja samaye kevaLajJAna prApta thayuM. zubharAga ke azubharAga, puNya ke pApa baMne karmajanita bhAva che. puNya bhomiyo che. pApa lUMTAro che, Avo pharaka che puNya lUMTArAthI bacAve che. pApa AtmaguNone lUMTe che. prazasta avalaMbanamAM zubha rAga che. chatAM puNyamAM anAsaktabhAve rahIe to te bhomiyAnuM kAma karIne mokSamaMdiranA dvAra sudhI laI jAya che. pApa karavAnuM baMdha thatAM ja mana, vacana, kAyAnA yogo zubha kAryamAM pravRtta thAya che. hiMsA na karavI evo bhAva karavAthI ahiMsAnuM pAlana thAya che. tyAre jIva svAbhAvikapaNe samatAmAM Ave che, ane AtmabhAva jAgRta thAya che. AtmadaSTi ja ucca dRSTi che. e dRSTi ja pUrNatAnI prApti karAvI zake. pachI cAre gatinI yAtrA samApta thAya che. nAhaM nArakI nAha, tiryaMca, nApi mAnuSaH na deva : ( kiMtu sidhdhAtmA sarvoDathaM karma vibhramaH dehadRSTino tyAga karI sAdhake ciMtana karavAnuM che ke huM nArakI, tiryaMca ke manuSyAdi koI avasthAvALo nathI. te sarve karmajanita avasthAo che. temAM bhrama pedA thAya che ke nArakAdi chuM. AtmadeSTithI jotAM sarve jIvo siddha svarUpa che. huM siddha svarUpa chuM. sAdhake siddhasvarUpane lakSyamAM rAkhI sAdhanA karavAnI che. sattA zuddha arUpI terI, nahI jaga ko vyavahAra kA kahIe kazuM kahyo na jAya, tuM prabhu alakha apAra." jyAM kevaLa zuddha sattA varte che tyAM nArakAdinA puruSAdinA, UMcanIca AdinA, rAyaraMka AdinA, jJAnI-ajJAnI AdinA vyavahAra ke avasthAo nathI. A sarve avasthAo jagatanI vyavasthA mAtra che. ajJAnavaza jIva te vyavasthAne sva-avasthA mAnI mUMjhAyo che. ane tethI duHkha pAme che. svarUpathI zruta thAya che. 135 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. sAmAyika tathA sarva anuSThAna ke kriyAnuM mAMgalika sUga navakAra maMtra cha AvazyakamAM prathama Avazyaka sAmAyika che. kAraNa ke te AtmapariNatinuM dyotaka che. duHkhamukti ane sukhaprAptinuM sAdhana che. tenI vidhino prAraMbha namothI navakAramaMtrathI thAya che. tenI pUrNatA khamothI sarva jIvo pratye pUrNa samabhAvathI thAya che. sAmAyikanI bheTa - zIkha - pradAna che. namo jINANa. khamojIvANa sAmAyika dharmamAM praveza karavAnI vidhi sUtrAtmaka che. sau prathama gurunI AjJA vaDe A dharmamAM praveza thAya che. athavA guru bhagavaMtanI sthApanA karavI atyaMtAvazyaka che. sthApanA vaDe mana, vacana ane kAyA temane samarpita karAya che. temanI AjJA vaDe sAvadya pApavyApArano tyAga ane niravadya yogonuM sevana zakya bane che. navakAramaMtrathI prAraMbha thatAM sAmAyikanuM hArda svarUpa pratye vaLavAnuM che. navakAramaMtramAM pApanA mULane chedanAra paMcaparameSThinuM dhyAna che. caudapUrvIne pUrvanA jJAnanI je zuddhi che te navakAramaMtranA smaraNathI ke yathAvidhi ArAdhanAthI thAya che. mATe caudapUrvano sAra kahyo che. satuzAstranA rahasya bodhathI je Atmazakti jAgRta thAya che te navakAramaMtranA yathArtha ArAdhanathI thAya che. arthAt AtmA jJAna svarUpe prakAzita thAya che. paMcaparameSThinA dhyAnathI jIva te te padanI prApti karI siddhi padane pAme che.. navakAra nizcayadRSTie svarUpamaMtra che. vyavahAradaSTie paMcaparameSThinI ArAdhanA, smaraNa-jApa che. ethI navakAranuM dhyAna vyavahAramArganI paNa zuddhi karanAruM che. navakAramaMtra dvArA jene namavAmAM Ave che te te pada pratye bahumAna thAya che. tene je name che tene sanmArge javAnI bhAvanA thAya che. guNa anumodana, ke guNano pakSapAta, guNo pratye zraddhA hoya tyAre thAya che. te guNo pratye upAdeya buddhi hovAthI jIva te te padane pAtra bane che. 136 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatanA koI paNa padArtha karatAM paMcaparameSThitattva sarvocca sthAne che. temanA pratye atyaMta Adara te bhAva namaskAra che. paMcaparameSThi AdaraNIya che. kAraNa ke jagata jyAM mUMjhAyuM che evA pAMca viSayono, cAra kaSAyano, avratano temaNe sarvathA kSaya karyo che. jagatanA eka tRNanI paNa jene jarUra nathI. evA niHspRhatAvALA te padane namaskAra karavA te kartavya che. evA satpuruSonA guNonuM bahumAna te dharmabIjanI vAvaNI che. jagatano koI paNa padArtha, ciMtAmaNI ke kalpavRkSa ApavA samartha nathI tevuM sukha, A paMcaparameSThinA guNonA dhyAnathI prApta thAya che. vaLI tenuM smaraNa puNyanI vRddhi kare che. pApanI hAni kare che. - a thI ha sudhI arthAta hiMsAthI mAMDIne mithyAtva sudhInA saghaLAM pApono nAza navakAranA raTaNathI thAya che. lobha jevA zatruno mULamAMthI nAza karavAnuM sAmarthya paNa tenAmAM che. tenI yathAvidhi, zuddhi, bahumAna, vaDe guru anugraha thAya che. sarvAtmamAM samadaSTi Ave, ane vAstavamAM yathArtha dharma pratye Adara utsAha jAge te navakAramaMtrano mahimA che. navakAramaMtramAM sadeva - guru ane dharmano eka sAthe samAveza thAya che. sadevatattva H zrI arihaMta, siddha bhagavaMta je mokSasvarUpa che. satagurutattva : zrI AcArya ane upAdhyAya je vinayanA prabhAvaka che. sAdhu : pApa zodhananuM bIja che. ArAdhananA prabhAvaka che. namaskAramaMtramAM dharmarUpa vinayanuM bIja raheluM che. vinaya vaDe vidhA prApta thAya che. ane vidhA vaDe - jJAna vaDe, kaSAyonuM zamana, IndriyonuM damana, pApanuM vamana ane karmonuM zodhana thAya che. aMte mohanIya karmonuM upazamana thAya che. navakAramaMtranA jApa vaDe mana, vacana ane kAyAnA traNe yogo saMyamamAM rahe che, athavA temano jhukAva AtmaSTi pratye thAya che. traNa yoganA zubha pravartanathI puNya vRddhi thAya che, pApa dUra thAya che. puNyayogamAM paNa anAsaktabhAva vaDe AtmA samabhAvamAM Ave che. 137 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhi avasthAne prApta karIne AtmA karmamukta thaI siddha thAya che. namo eTale mananA Agraha, abhiprAyo, ahaMbhAvane namAvavA. jethI mana AtmAnA hitanuM sahAyaka sAdhana bane che. A paMcaparameSThimAM pAMca bheda e AtmAnI viziSTa avasthAo che, chatAM dareka potAne sthAne atyaMta upakAraka che. dareka padanI sAdhanAmAM e viziSThatA pragaTa thAya che. zarIramAM rahelA pRthvI, pANI, agni, vAyu ane AkAza potapotAne sthAne baLavALAM che. koInI upekSA karIe to roganA bhoga thavuM paDe. tema A paMcaparameSThipadamAM koInI upekSA anaMta saMsAranuM kAraNa bane che. te pado AtmAnI sAdhanAnA, AdhyAtmika vikAsanA AdhAra staMbha che. namo arihaMtANaM : aMtaraMga zatruone jemaNe naSTa karyA che, cAra ghAtikarmono mULamAMthI uccheda karI sva-para pUrNaprakAzaka kevaLajJAnane pAmyA che. anaMta catuSTayadhArI arihaMta paramAtmAne azakta ane abudha jano paNa pUjIne tarI gayA che, taraze ane tarI rahyA che. vizva vAtsalyanA bhAvanuM prabaLa pradAna karanAra arihaMta paramAtmA che. tIrthane pravartAvanArA, jagatanA udhdhAraka paramAtmA samasta vizvane pUjanIya che. arahiMtapadanA pragaTa thavAthI sAdhake jANyuM ke oho ! huM to Avo sAmarthyavAna AtmA chuM. arihaMtanI dezanAnI siMhagarjanA sAMbhaLI, tAro AtmA paNa gAjI UThayo, "sohaM. ane kaSAyAdi doSonuM, ahaMnuM mULa chedAI gayuM, Atmavizuddhino mArga maLyo. evA upakAraka tattvanuM ArAdhana AtmAne arihaMta svarUpe pragaTa kare che. arihaMta bhagavaMte AtmA oLakhAvyo ke tuM to siddha svarUpa chuM. arihaMta paramAtmAne aMtaraMga malinatAno AtyaMtika viyoga. thavAthI teono deha paNa pavitratA pAme che. tethI temanAM aMgo paNa maLa rahita manAya che. caraNakamaLa jene sparzIne jIvo bhavano aMta karavA samartha bane che. kAraNa ke temanA caraNathI koI pIDA pAmyuM nathI. karakamaLa je haMmezAM zubhAziSa rUpe ja UMco rahe che. je karakamaLa vaDe gautamasvAmI sahita hajAro jIvo saMsAra tyAgI bhava tarI gayA 138 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. nayanakamaLa jemAM kevaLa amI ane karUNA varSo che. e amI dRSTi vaDe jIvo amRta pAmI gayA. namo siddhANaM H siddha paramAtmA eTale anaMta avyAbAdha parama sukhanA svAmI. dehAtIta dazAnA ghotaka. azarIrIpaNAnuM kalpanAtIta sarvocca pada. siddhanuM dhyAna karanAra rAgadveSane haNI siddhapadane prApta kare che. sAdi anaMta anaMta samAdhi sukha, anaMta darzana, anaMta jJAna, anaMta labdhi sahita e dazA che. siddhapadamAM jenI avicaLa zraddhA thAya che tene jagata ratna jaDeluM thaIne maLe to paNa ati tuccha lAge che. sarva siddhio temanA caraNanI dAsI che. deha nahi, dehano neha nahi, eTale sarva upAdhi rahita parama AnaMdanI jyAM upasthiti che. te siddha bhagavaMto siddhipadanA dAtA che. ati tRSTi pAmelA siddha bhagavaMtonuM dhyAna AtmAnA lobha kaSAyane jItavA samartha che. "bhavikA siddha pada ArAdho." namo AyAriyANaM : vaLI A arihaMta ane siddha pada darzAvanArA to guru che. trIjA padamAM AcArya gurupade che. samyag jJAna, darzana, cAritra tapa ane vIrya jevA mahAna guNo sahita. paMcAcArayukta jenA jIvanano AcAra che te AcArya che. vizvamAM jyAM jyAM sadAcAra che tyAM AcAryanuM astitva vizvanIya bane che. eTale to corI karanArA paNa corI karI che tevo anAcAra kahevA pAchA paDe che. sadAcAra eTale AtmA jevo zuddha che tevo AgaLa rAkhIne jIvavuM. enA praNetA AcArya che. mAyAcArane choDAvanAra AcArya bhagavaMta che. namouvajjhAyANaM : gurupadamAM upAdhyAyanuM pada paNa samAya che. jInavara kathita tattvanuM yathArthadarzana jemanI pAse che, te upAdhyAya che. jJAnanA dhAraka upAdhyAya mAnanA pratipakSI che, eTale vinayaguNanA dhAraka che. tethI teo jinavANInuM niHspRhabhAve dAna kare che. Ama upAdhyAya jJAnanA dhAraka, mAnanA mAraka ane jJAnanA dAtAra che. upAdhyAya bhagavaMta vinayaguNanA upAsaka hovAthI mAnane jItavAmAM temanI upAsanA sahAyaka bane che. 139 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo loe savva sAhUNaM H nigraMtha ane nirmoha sAdhujano ratnatrayanI ArAdhanAmAM anurakta che. kSamA zramaNa arthAt uttama kSamAmAM niSThAvAna che. krodha agni che to sAdhunI kSamA jaLa che. are pANI garama hoya to paNa agnine to bUjhavI de. sAdhu potAnA saMyamamAM kaThora hoya paNa anya jIvo mATe komaLa hoya. kSamAnuM pragaTa svarUpa eTale sAdhu mAthe sagaDI saLage ane pote zreNi mAMDe tevA kSamAnA dhAraka arthAta sAdhu kSamA zramaNa hovAthI temanI upAsanA krodhane jItavA prabaLa nirmita che. Ama paMcaparameSThi mahAna che, mahAna paNa mArA che, tevo bhAva janma, paMcapadanI sAdhanA saphaLa thAya che. vaLI mANasane khapa paDe che teno japa kare che. tene sukhano khapa che to sukhadAtA paMcaparameSThino japa karI le. prathama gurujanonA kahevAthI kara to puNyavaMto thaIza pachI tArI zraddhAthI karIza to svarUpavaMto thaIza. aciMtya zaktinA svAmI paMcaparameSThi che. teno tane khapa che, ane jo tuM japa kare to te zaktio pravAhita thaI tArAmAM saMkramaNa karaze. ane te paNa aciMtya zaktino svAmI thaIza. he sujJa! saMsAra keTalA kALathI cAle che? thAka lAgyo che? navakAra keTalA samayathI gaNe che? keTalA gaNe che? keTalA kalAka gaNe che? jema mUDI vadhe sukha thaze tevo bhAva rahe che tema jeTalA navakAra vadhaze teTaluM akalapya sukha vadhaze. mUDInuM vadhavuM duHkha mizrita sukha che. navakAranA smaraNanI mUDI puNya mizrita sukha che. je puNya tArAmAM anAsakti pedA kare che. ane te saMyamanA mArge saMcare che. A sarvenA mULamAM navakAramaMtranI sarvoccatA che. sAmAyika, vidhividhAna, ke sarve anuSThAnamAM namaskAramaMtranuM prathama sthAna kema? namaskAramaMtranuM samasta AgamazAstromAM agrima sthAna che. kAraNa ke dharmanuM mUla vinaya che te "namo'thI vivakSita che. namaskAramaMtramAM vizvanAM zreSTha pAMca pado ke je AdhyAtmikatAmAM sarvocca bhUmikAmAM che. tene sAmAyikano ArAdhaka prathama vinayapUrvaka name che. jenA kAraNe citta vizuddhirUpa sAmAyikanI prApti sulabha bane 140 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. vaLI sAdhakamAM rahelA ahaMkAranA saMskAro naSTa thaI viziSTa guNonI prApti thAya che. mATe sAmAyikadharmanA abhilASIe namaskAramaMtrane jIvanamAM prANa samAna mAnavo joIe. sAmAyikanA sAdhyanI siddhi mATe namaskAramaMtra zreSThatama sAdhana che. namaskAramaMtranI sAdhanAmAM pUjanIyanI pUjA, vaMdana bhakti Adara, AjJApAlana jevAM sAdhano samAviSTa hovAthI tenA phalasvarUpe sAdhaka samyakatva tathA cAritra - sAmAyikanI prApti kare che. namaskAramaMtramAM traNe yoganuM aikyapaNuM sAmAyikadharmane pragaTa kare che. zAstrokta vidhipUrvaka anuSThAnanI preraNA maLe che. kAyika namaskAra : zIza namAvIne thAya che, athavA paMcAMga praNipAta vaDe thAya che. vAcika namaskAra : paMcaparameSThinA guNa-stuti vaDe thAya che. mAnasika namaskAra citta - mana A paMcaparameSThi pada pratye atyaMta Adara ane zraddhAyukta hoya che. AthI sAdhaka sAvadya pApavyApArane tyajIne niravadyayogonuM sevana kare che, AtmapariNatinI nirmaLatA vRddhi pAmavAthI AtmA-paramAtmAnuM aikya sthApita thAya che. tyAre asaMga anuSThAna sAdhya thAya che. evA sAdhaka mATe kahevAya che ke Ikkovi namukkAro paryApta thAya che. (eka paNa karelo namaskAra) vaLI nAma, sthApanA, dravya ane bhAva namaskAra vaDe anukrame jIva pAtratAne pragaTa karI anaMta bhavabhramaNathI mukta thAya che. vartamAna janmamAM bodhibIjanI prApti karAvanAra che. jene saMsArano kSaya karavo che, janmamaraNathI mukta thavuM che, te bhavyAtmAone durgAnathI mukti maLe che. ane dharmadhyAnamAM praveza thAya che. je zukla dhyAnanuM bIja che. zukladhyAna dvArA kevaLajJAnanI prApti karIne jIva mukta thAya che. namaskAra maMtrano, Avo apUrva mahimA tenA eka eka akSaramAM eka eka padamAM rahelo che. AthI tenuM sthAna agrima che. caudapUrvanA jJAnanI barobarImAM ke sArarUpe namaskAra maMtra che, AvuM adbhuta anuSThAna AgamanA zrutajJAnanA sArarUpe sAmAyika dharma sAthe otaprota che. arthAt bhAvapUrvaka, zraddhAyukta, jinAjJA pramANita karelI namaskAramaMtranI 141 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAsanA sAmAyikanI prApti karAve che. mokSapradAtA che. zrI yazovijayajI mahArAja kahe che. sAmAyika te hI AtmA, dhAro zuddha artha, nirvikalpa upayogamAM, sarva karma vyartha. navakAramaMtra prathama maMgala che. pAMca padamAMthI koIne paNa namaskAra karavAthI, namanIyamAM je guNo rahelA che, te guNo ApaNAmAM pragaTa thAya che. sarva pApano nAza thatAM duHkho nAza pAme che. ane jIva maMgaLa - sukhane pAme che. zarIrane huM mAnanAra A tattvane pAmI nahi zake, paraMtu zarIra pramANe vyApta caitanya paramAtmAno svIkAra karanAra paramAtma padane prApta kare che. | he cetana ! tAre A janmamAM kevuM bhagIratha kArya karavAnuM che ! ? anAdino viparyaya tyajI sanmArge caDhavAnuM che. jenI pAse ! | sanmArga che tyAM arpaNa thavuM paDaze. tArI pAse ApavA jevuM zuM che ! i ? kUDo-kacaro che. tAre sAdhanA mArgamAM AgaLa vadhavuM che. bhale | kUDo-kacaro che. paNa dila sApha che. samarpita che. to tAro kUDo| kacaro paNa satpuruSanA saMparkathI saphAI pAmaze. Azcarya che ke kUDo-kacaro ApatAM paNa tAre keTaluM zoSavuM ! | paDe che? are tArA vyavahAramAM tane koI loDhAne badale sonuM | Ape to devAmAM kRpaNa paNa levAmAM hAtha lAMbo karene ? tuM ! | vicAra tAruM ahaMthI bhareluM, viSAdayukta viSamatAthI khadabadatuM ! mana tArA svajano paNa levA taiyAra nahi thAya. mahAtmAonI ! | atyaMtakarUNA che ke tArA kathIra jevA manane kuMdana karI tane sanmArge mUkI de che. chatAM kema acakAya che? hajI satsaMga, sadgurunuM | mUlya samajAyuM nathI ? svarUpanI prAptinI jhaMkhanA jAgI nathI? ! | to paNa tuM sadguruno sAtha na choDato. jAgyo chuM. to moDo nathI. | jhUkI jA, khovAI jA saMtavANImAM. 142 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. sAmAyika vidhinI sthApanA : paMcadiya sUtrano mahimA sthApanAcArya bhagavAna sthApanAcAryanI badalImAM sAmayikanA sAdhako sthApanA-cAryanI sthApanA kare che. AjJAnA mAhAbhyane lakSyamAM rAkhIne teo navakAramaMtra pachI "paMcadiyasUtra vaDe guruvaryanI sthApanA kare che. A sUtra e sUcave che ke sAmAyika dharmamAM lAvanAra gurupada keTaluM pavitratama che. kyAMya malinatA DokAya nahi tevA padArthothI gurupada paripUrNa bane che. nigraMtha ane nirmoha tevA gurujano paMcendriya gajanAdarpane saMyamamAM rAkhe che. eka eka IndriyanA viSayonA viSapAnanuM vamana ane zamana te temano saMyama che. mananA saMyama vaDe teo brahmacaryanu nava vADathI sevana kare che. krodha, mAna, mAyA, lobha jevA kaSAyo temanI pAse mUMgAmaMtara thaI gayA che. ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha nA sarvAgI upAsaka che. pAMca prakAranA zuddhAcArathI rakSita temanuM Atmatva che. ane chakAya jIvanI rakSA mATe teo pAMca samitine tathA traNe yogonI zuddhi mATe gutine AcaranAra che. teo mArA guru che. huM AvA guruno ziSya kevI rIte rAcI-mAcIne saMsAranuM sevana karI zakuM? jo guru padamAM AvuM aciMtya sAmarthya nathI to mane karavAmAM sahAya nahi thAya. mATe mane AvA guruno ja anugraha ho. jethI huM vAstavika dharma pAmI zakuM. bhale zikSA ane dIkSAguru je samaye jeno yoga maLe tenA sahayogamAM sAdhanAno prAraMbha ho, paraMtu mokSamArganA guru to svarUpaniSTha, nirgatha hovA Avazyaka che. tevA saddagurunI zodha karavI ane temanA caraNanA samIpamAM rahevuM samarpaNabhAve bhakti karavI. temanI AjJAne zirasAvaMdya mAnavI. jethI mArga sulabhatAthI prApta thAya che. saMsArayAtrA nirvidane samApta thaI jIva zivatvanI prApti kare che. jinezvaranA virahakALamAM jinapratimAnuM sevana che. tema gurunI anaupasthitimAM sthApanAcArya vinayadharmanuM mULa che. 143 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. khamAsamaNa sUtra : vinaya mUlo dhammo : guruvaryanI sthApanA karI, have sAmAyika karavAnI svayaM IcchAthIbhAvanAthI AjJA mAMgavAnI che. guru kSamAzramaNa che. kSamAdi dasa dharmanA dhAraka che. zramaNa ? samabhAvI, tapasvI, saMyamI, vairAgInA sAmAyikanuM anuSThAna mahAna che. pavitra che. tethI temAM praveza karatAM pahelAM pavitra sAdhujanone vaMdana karavuM jarUrI che. te khamAsamaNa sUtra vaDe karAya che. A vaMdana vidhinuM mAhAbhya e che ke IndriyonA viSayonA tapana vaDe kaSAyonA upazamana vaDe, hiMsAdi pApothI nivRtti vaDe, arthAta niSpApa kAyAvaDe vaMdana karavAnuM che. te vaMdana paMcAMga praNipAta che. be hAtha, be jAnuM ane mastaka bhUmine sparze te rIte paMcAMga praNipAta manamAM ahobhAva sAthe karavAnuM che. A vaMdana paMcaparameSThine samAna sUtrathI ane paddhatithI karavAnuM che. caityavaMdanAdi ghaNI dhArmika vidhimAM karavAnuM vidhAna che. vaMdana mATe anavasara:1. guru jyAre dharma ArAdhanA - ciMtanamAM hoya. 2. guru anya kAryamAM pravRtta hoya ke UbhA hoya. 3. chaghastha avasthA hovAthI kyAre pramAda nidrA ke krodha jevI viSamatAmAM hoya. 4. gocarI AdinI kriyA ke kudaratI hAjatanuM kAraNa hoya. AvA saMjogomAM vaMdana karAya nahi. tema vicAravuM te vinaya che. vaMdana mATe avasara :1. guru jyAre zAMtithI beThA hoya 2. guru jayAre pramAda rahita hoya 3. guru jayAre sahajapaNe nivRtta hoya 4. vaMdana svIkArI zake tevo avakAza hoya AvA ucita samaye vaMdana karAya 144 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39. IriyAvahI sUtraH zivamastu sarva jagataH (laghu pratikramaNa) paramapavitra paMcaparameSThine namaskAra karI. gurujanonI vinaya sahita sthApanA karI. temane sva-IcchA vaDe vaMdana karI, have jagatanI jIvarAzinI hitaciMtavanA karI yogane zuddha karavAnA che. jene IriyAvahI sUtra kahe che. ahIM gurunI AjJA ane sva-abhilASAno sumeLa che. guru bhagavaMtanA anugraha sAdhaka pApathI pAcho vaLavA Icche che. bAhya prakAre gamanAgamanamAM je kaMI doSa lAgyo hoya te ane aMtaraMga dRSTie svabhAvathI vicalitapaNuM thayuM hoya te. ethI dUSita thayelA AtmAne zuddha karI svabhAvamAM lAvavA mATe pratikramaNa - pApathI pAcho vaLavA IcchuM chuM. svabhAvamAM sthita thavA samyagudarzanAdinI ArAdhanA karavAnI che. tenuM yathAvidhipAlana na thAya to te virAdhanA che. ArAdhanAmAM mananI azuddhi ke avidhi thAya te virAdhanA che. te cAra prakAre thAya che. atikrama : ArAdhananA bhaMga vakhate pAcho na vaLe. vyatikrama : virAdhanA karavAmAM tatpara thAya. aticAra : pratijJAbhaMganuM kaMIka sevana thAya. anAcAra : pratijJAbhaMganuM pUrNa sevana kare chatAM khoTuM na mAne. jagatamAM prANImAtranA zarIrano nirvAha anyanA prANanA bhoge thAya che. jaMtu ho ke mAnava ho, vaLI mana, vacana ane kAyAnI tamAma pravRttimAM jaMtuthI mAMDIne koI paNa jIvane koI paNa prakAre prANa hAni thAya te virAdhanA che. dasa prakAre A virAdhanA thAya che, tevuM duSkRtya mithyA thAo. te sarva jIvonI kSamA mAMguM chuM. Ama potAnA kAryonuM avalokana karIne asat kAryono prazcAttApa karI A sUtrathI bhAvazuddhi karavAmAM Ave che. jyAM sudhI hiMsA Adi asat kriyA ke kAryonuM bhAna nathI, teno pazcAtApa thAya nahi, tyAM sudhI pApathI chUTAtuM nathI. paraMtu sadaguru yoge, temanA bodhe jyAre jIvane bhAna thAya che, tyAre te duSkRtyo chUTI jAya che. A IriyAvahI sUtra caityavaMdana jevA dareka anuSThAnanI pahelA bhAvazuddhi mATe prAyazcitarUpe karavAnuM avazyanuM che. 145 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. vizeSa bhAvazuddhi mATe H tassa uttarI sUtra kAyotsarga ane sAmAyikane anyonya Azraya saMbaMdha che, te anyonyathI siddha thAya che. vizeSa zuddhi mATe cAra kriyAo batAvI che. 1. uttarIkaraNa svaniMdA vaDe AtmAne zuddha karavo. 2. prAyazcittakaraNaH pApa nAza karavA mATe kAyotsarga nAmanuM prAyazcita karavuM. cittanuM zodhana karI sAvadhAnI keLavavI tathA gurujano pAse prAyazcita levuM. 3. vizodhIkaraNa AlocanA, niMdA karIne jIva have vicAre che ke cittanI vizeSa zuddhi mAre karavI che. saMsAranA paribhramaNano parihAra karavA meM je cAritra (ArAdhanA) svIkAryuM che temAM doSa na lagADavA. upayogapUrvaka sarva kriyAonuM pAlana karIza. sadgurunA mukhe dharmanuM zravaNa karI punaH punaH AtmasvarUpanuM ciMtana karIza. - kAyotsarga vaDe manane ekAgra karIza. ane sarva duHkha ane karmano kSaya karavA mATe punaH punaH kAyotsarga - dhyAnamAM rahIza. 4. visallIkaraNa ? vaLI mithyAtvazalya, mAyAzalya ane nidAnazalya jevA dUSaNathI dUra rahIza. huM je saMyama pALuM chuM tenI zreSThatAnI mane saMpUrNa zraddhA che. mArA vratamAM huM nirdabha rahevA udyamazIla chuM. vaLI mArA vratAdinA badalAmAM mane paulika sukhanI spRhA nathI. Ama traNe doSa rahita cAritra pALIza. sAmAyika karIza. Ama zalyarahita thaI bhAvazuddhi vaDe mokSanI sAdhanA paripUrNa thAya che. pApakarmonA nAza mATe A cAra vidhAna che. jo jIva pApanI AlocanA ke niMdA karato nathI to prAyazcita vagara manano mela jato nathI. arthAt sAcuM prAyazcita thatuM nathI, prAyazcita vaDe pavitra thayelo sAdhaka vizeSa zuddhi karI zake che. tyAra pachI Atmapradeza para rahelA zalyanA sUkSama saMskArane zodhIne te kADhe che. Ama sarva prakAre zuddhino udyama karyA pachI te sAdhaka kAyotsarganuM yathArtha pAlana karI zake che. ane pApano samULa nAza kare che. 146 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 41. kAyotsarga sUtrathI dehabhAvanA mamatvanA mocananI pratijJA annatya sUtrano marma zuM che ? "chUTe dehAdhyAsa to nahi kata tuM karma, nahi bhoktA tuM tehano e ja dharmano marma." - zrI Atmasidiya zAstra. jIva saMsAranI yAtrAmAM deha vagara rahyo nathI. eTale dehano neha teno purANo ane jabaradasta che. tenuM mana evuM keLavAyuM che ke kayAMya zarIrane duHkha na paDe tevo sAvadhAna rahe che. chatAM zarIranA sukha mATe kaMI paNa karo e badhuM na to zarIrane pahoMce che ke na to AtmAne pahoMce che. vacamAM rahelA dalAla manajIbhAI ghaDIbhara sukhI ke duHkhI thAya che. to paNa temane kaMI levA devA nathI. zarIrane sukha pahoMcADavA kaMI paNa karo zarIra lakSaNathI ajIva hovAthI te sukhanuM vedana karatuM nathI. ane zarIranA sukhanA sAdhana ke prayojanathI AtmAne sukha pahoMcatuM nathI. kAraNa ke e sarva sAdhano jaDa che ane AtmA cetana che. mATe mahAtmAo zarIranA kAlpanika sukhano tyAga karI Atmika sukha mATe vanaupavanamAM rahyA. saMyamanAM kaSTa sahIne sAcA sukhanI prApti karI. tethI temaNe upadechyuM ke : dehano adhyAsa-mamatva choDa, tuM te zarIranA sukhano kartA nathI ke bhoktA nathI. tuM tArA svarUpano kartA chuM. anaMta guNono bhoktA chuM. tuM sahajAtmasvarUpamaya chuM. dehano adhyAsa choDavAnI eka kriyA kAyotsarga che. kAyAno utsarga - dehabhAvano tyAga. jema maLamUtrano utsarga che tema dehabhAvano utsarga karavAno che. kAyotsarga dhyAnarUpe che. tethI ekAgra thavA pahelAMnI bhUmikA ane zuddhatA annattha sUtramAM batAve che. kAyotsarga e pApamuktinuM mahAna anuSThAna che. tethI temAM ghaNAM sUkSma AgArono paNa khyAla rAkhavAno che. chatAM je AgAro zvAsaprazvAsa jevA sAhajika che te bAra prakAra 147 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - che. te uparAMta agninA phelAvAthI, zarIre tADana thavAthI. rAjAnA ke coranA bhayathI, sarpadaMza jevA cAra prakAra, ema soLa prakAre kAusagga khaMDita thAya che paNa pratijJAbhaMga thato nathI. jo ke sAdhu mahAtmAo to tevA prasaMge dehano tyAga kare che. paNa kAyotsarga - dhyAnano bhaMga karatA nathI. dehane teoe anya mAnyo che. tethI te chUTI javA ke rahevAno temane bhaya, moha, ke kSobha nathI. vaLI samatAbhAvamAM rahI, samAdhi avasthAmAM deha tyajI de che. kAyotsarga dhyAna samaye tattvanuM ciMtana, bhAvanAnuM anuprekSaNa, navakAramaMtra, vagerenuM avalaMbana hoya che. vaLI logassa sUtrathI dhyAna samaye savizeSa ArAdhanA kahI che. IriyAvahI sUtramAM parahitaciMtAnI vizeSatA che. annatthamAM svajAgRtinI vizeSatA che. kAyotsarga dharmadhyAnanuM kAraNa che. dharmadhyAna zukladhyAnanuM kAraNa che. jIvavirAdhanAnA prAyazcita pachI vizeSa zuddhi thAya che. aMte sarva karmano nAza thAya che. bhUtakALanA pAponuM Alocana thatAM, vartamAnamAM doSa TaLe che tethI bhaviSyanA pApakarmono saMvara thAya che. chadmasthAvasthAnI sAdhanAmAM doSa-aticAra lAgavAnI saMbhAvanA che. te doSono guruvarya pAse saraLatAthI svIkAra karavo joIe. AdarapUrvaka prAyazcita grahaNa karavuM. jethI punaH te doSo thAya nahi, ane cittavRttionuM zodhana thAya, kyAMya rahelA zalya nIkaLI jAya, A rIte ArAdhana karavAthI bhUtakALamAM AtmAo mukta thayA che. vartamAnamAM thAya che, ane bhaviSyamAM A rAjamArge - sanmArge mukta thaze. kAyotsarganI sAvadhAnatA ane saphaLatA hajI AgaLa kAyotsarga sUtrathI batAvaze. vaLI kAyotsarga e citta pakSAlananuM ane sthiratAnuM mahatvanuM aMga hovAthI prAye badhI ja dhArmika kriyAmAM tenuM sthAna che. sAmAyika letA ane pAratA, pratikramaNamAM punaH punaH kAyotsarganuM sthAna che. caityavaMdanamAM paNa che. te kAyotsarganA mULamAM zvAsaprazvAsanI gaNatrI hatI. paraMtu Aje tenI mukhyatA traNa prakArathI jaLavAI che.mukhyatve logassa sUtra, navakAramaMtra, aticAranI gAthA. - 148 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI upadhAna, cAritragrahaNa, jevA anya mahattvanA dharmArAdhanAmAM paNa kAyotsarga - kAusagganI vizeSatA hoya che. cittanI zuddhi ane sthiratA vaDe karmakSayanuM temAM prAdhAnya che. kAusagga kevaLa kriyAnA arthamAM nathI paraMtu cittanI ekAgratA mATenuM ArAdhana che. AthI sAdhako ghaNA prakAre kAusagganuM ArAdhana kare che. je je tapamAM je je pada hoya tenA bhedanI gaNatrI sAthe kAusagganI gaNatrI joDavAmAM Ave che. Ama ArAdhakane ArAdhanAnA kSetre kAusagga e jANe prANa hoya tema jaNAya che. municaryAnA dRSTAMtomAM paNa vAraMvAra ullekha Ave ke muni jaMgalamAM kAusagga dhyAnamAM hatA ane upasarga thayA. agara rAjA vagere vaMdana karavA lAgyA, vanya prANIo paNa tyAM zAMtithI vAsa karatAM. Ama kAusagga e muninA jIvananuM akhaMDa ArAdhana hovAthI mukti dvAra che. aho ! jainadarzananuM prabhutva adbhuta che. eka eka Avazyaka anuSThAno paraMparAe ke anaMtara mokSadAtA che, AcArya bhagavaMtoe e rahasya kholIne sAdhakone mArganI - sAdhana dvArA sAdhyanI saraLatA darzAvI che. pU. AcAryazrI vijya kalApUrNa, ma.sA. 'sarvajJa kathita parama sAmAyika dharmamAM'' kAyotsarga viSe anubhavayukta prakAze che ke kAyotsarga pAMcamuM Avazyaka che. ane chaThThuM AMtarika tapa che. "sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa samasta saMghane nitya ane niyamita avazya karavA yogya hovAthI te 'Avazyaka'' kahevAya che. tIrthanA pravartaka tIrthaMkara paNa sarvasaMga parityAga karIne kevaLajJAna pragaTa na thAya tyAM sudhI kAyotsargamAM rahIne dhyAna kare che. ane mukti paNa kAyotsarga avasthAmAM prApta kare che. are ! gaNadharAdi sau kaThina karmono nAza kAyotsarga dvArA kare che. AvuM mAhAtmya kAyotsarganuM che. kAyotsarga arthAta dehabhAva - mamattvathI mukta thavuM, tyAga karavo. dehAdhyAsa chUTatA sAdhaka zuddhadharmanI prApti kare che. AtmA ane paramAtmAnuM milana thAya che, AtmA svaMya paramAtmasvarUpe pragaTa thAya che. kAyotsarga samAdhi svarUpa che." 149 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. kAyotsarganI vizeSatA "arihaMta ceIANaM karemi kAussagga sUtra dvArA arihaMta jina pratimAonA vaMdana, pUjana, satkAra, ane sanmAna karavA mATe manazuddhi mATe jarUrI AgAro sivAya dehabhAvano tyAga karavA mATe kAyotsarga che. jemAM mana vacana ane kAyAnI sthiratA dvArA pApano nAza thAya che. 1. zraddhA : cittanI prasannatArUpa Atmika pariNAma. ruci rUpa AtmAbhilASA. jIvAdi padArthonI yathArtha pratIti che. saMzaya bhrama viparyaya buddhi tathA anadhyavasAya dUra thAya che. zraddhA-medhA vaDe cittanI nirmaLatA pragaTa thAya che. ra. meghA H jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI AtmaguNa pragaTe che. graMthonA gahana rahasyane grahaNa karavA rUpa Atmane sagraMtho pratye parama upAdeyabhAva thAya che. 3. dhRti : cittanI ekAgratA thAya che. gaMbhIra AzayasvarUpa che. saMsArano bhaya dUra thatAM vRtti pragaTa thAya che. dhRti cAritra mohanIya karmanA kSayopazamajanita che. 4. dhAraNA : jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI upayoganI sthiratArUpa pariNAma hoya che. zuddha viSayanuM satata smaraNa rahe che. dhyAna Adi guNonI zreNi hoya che. dhRti ane dhAraNA cittanI sthiratA TakAvI rAkhe che. 5. anuprekSA : jenA dvArA AtmAnubhUti saraLa bane che. zraddhA deDha thAya che. je kevaLajJAnanuM kAraNa bane che. A pAMce kAraNo parama samAdhinuM upAdAna kAraNa che. anuprekSA dvArA samApatti siddha thAya che. A pAMce hetuo kramaza : pragaTa thAya che. graMthakAra kahe che ke AvA uttama anuSThAnanA adhikArI te che ke jenI jinavacanamAM apUrva zraddhA che. uttarouttara temAM vRddhi thatI jAya che. kAyotsarga jevI kriyAmAM/sAdhanAmAM jene Adara che. yadyapi A kAyotsargamAM annatthasUtramAM jaNAvelA AgAro - 150 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNothI dehanuM saMcAlana thAya to kAyotsarganI pratijJA tUTatI nathI. paraMtu A sAdhanAmAM kAyAnA samagra sthUla vyApArano nirodha avazya che. sUkSma spaMdana ane zvAsocchavAsa jevA svAbhAvika saMcAlana rokI zakAtA nathI. svAthya hAni, jIvahiMsA jevI hAni na thAya te mATe A AgAra ApyA che. utkRSTa sAdhanAmAM pariSaha ItyAdine sahana karavAnA hoya che. kAyotsargane kALa pramANanA ghaNA bheda che. te savizeSa zvAsocchavAsa yukta che. paraMtu kAyotsargathI mukta thavA "namo arihaMtANaM'no uccAra jarUrI che. pratijJA mATe "tAvakArya ThANeNaM moNeNaM jhANeNaM aprANa vosirAmi' pada che. kAyotsarganI jevI mahAnatA che tevI tenI phalazruti che. eTale nirjarA ke jemAM kramazaH karmamukti che temAM bAra tapamAM AkharI atyaMtara tapa klazarUpa kAyotsarga che. kAyotsargamAM dehamamatva mocana thavAthI prAye upayoganI sthiratAnI vizeSatA che. acala sthiratA mATenA upAyo che. (sarvajJa kathita sAmAyika dharmamAMthI noMdha) ciMtana paramAtmAnA jJAnAdi guNasvarUpanuM ciMtana karavuM. jIvAdi tattvonA yathAryasvarUpanuM ciMtana karavuM, deva, guru, dharmanA svarUpanuM zraddhApUrvaka ciMtana karavuM, zuddhAlaMbanamAM cittane sthira karavuM. svAtmadoSadarzana: bInapakSapAta jevA hoya tevA rAgAdi bhAvonuM nirIkSaNa karI tene dUra karavA prayatna karavo te mATe sadguruno bodha grahaNa karI e doSathI pratipakSa evA guNonuM ke bhAvanAonuM bhAvana karavuM. A prakAranA ciMtanAdithI Atmopayoga nirmaLa thAya che. ane zubhabhAvanAnA sAtatyathI avaMdhya puNya ke jenI pAchaLa pApa pharakatuM nathI, arthAt puNyAnubaMdhI puNyanuM sarjana thAya che. je mokSamArgane anurUpa sAnukULatAo ane bhAvanAonuM nirmANa kare che. kAyotsarga svayaM tapa hovAthI nirjarAno hetu che, paraMtu manAdi yoganI gupti thavAthI saMvarano hetu che. saMvaraH bAvIsa pariSaha paikI koIpaNa pariSadanuM sabhya prakAre 151 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahana thavuM. kSamAdi guNo sahaja dhAraNa thAya che. anityAdi bhAvanAthI mana bhAvita bane che. kAyotsarga be ghaDInA sAmAyikathI mAMDIne cheka pUrNa cAritra sudhI pahoMcADavAno setu che. arthAt jIvAdi tattvomAM jIva, saMvara, nirjarA, mokSa je jIvanAM tattvo che te kAyotsargamAM pragaTa thAya che. kAyotsarga Atmapradeza para jAmelA karmanA kAMpane ulecIne naSTa kare che. have ApaNe nirjarA tattvane kAyotsargamAM mANI laIe. 1. anazanaH kAyotsargamAM cAre AhAranA tyAgarUpa anazana. 2. uNodara. 3. vRtti saMkSaya. ane 4. rasatyAga sahaja thAya che. 5. kAya phlezaH kAyotsargamAM dehamamatvano tyAga hovAthI je kiMI kaSTa Ave te samabhAvathI sahana thAya che. 6. saMlinatAH kAyotsargamAM dehaAsanastha hovAthI aMgopAMgano saMkoca sahaja che. kAyotsargamAM atyaMtara tapano samAveza. 1. prAyazcita : kAyotsarga dvArA pApano cheda ane cittanI nirmaLatArUpa prAyazcitanI pariNati che. 2. vinayaH 3. vaiyAvacca kAyotsarga karatAM pahelAM je "arihaMta ceIyANaM sUtra Ave che te kAyotsargamAM vinaya, satkAra vaiyAvaccano hetu thAya che. 4. svAdhyAya : kAyotsargamAM anuprekSA, zAstrokta padArthonuM ciMtana, vAcanAdithI zrutajJAnanI ArAdhanA thAya che. 5. dhyAnaH dharmadhyAna ane zukala dhyAnanA samasta prakAro dvArA dhyeya siddha thAya che te dhyAnayoga che. 6. kAyotsarga : alpakAlIna dehAdhyAsa - bahirAtmabhAvano tyAga, athavA saMlekhanA jevA vratathI sadAne mATe dehAdhyAsano tyAga thAya che. A uparAMta pAMce IndriyonA damana dvArA, krodhAdi kaSAyonA zamana dvArA, hiMsAdinA tyAga dvArA, manAdi yogonA pApavyApArano tyAga, ane kAyikI rapa kriyAonA parivAra dvArA Azrava nirodha thAya che. ane saMvara tathA nirjarA tattvarUpa pariNati pragaTa thAya che. 152 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43.| logassa sUcathI kAyotsargamAM sthiratA mATe tIrthakaranuM dhyAna-stuti (caturvizati jina stava) kAyotsarga bhAvavizuddhi sahita karma nirjarAno upAya che. bAra prakAranA tapamAM aMtima prakAra kAyotsarga che. agiyAra tapanI ArAdhanA pachI dehabhAva chUTavAnuM sAmAA Ave che, eTale tapanuM paNa AkharI mAhAsya kAyotsarga che. agiyAra prakAranA tapanuM sevana deha bhAva tyajI, dehabhAvathI mukta thaI AtmabhAvamAM sthira thavAnuM che. vaLI mananuM valaNa deha pratye che. te manane jo avalaMbanamAM joDavAmAM Ave dehAdhyAsa chUTavAnI saMbhAvanA che. manane joDavAnuM zreSTha sarvocca avalaMbana arihaMta paramAtmA che. AthI A sUtramAM covIsa arihaMta paramAtmAnA vaMdana kIrtana vaDe manane ekAgra karavAnuM che. jemanA janma-maraNa naSTa thayAM che, jeo saMpUrNapaNe saMsArathI mukta thayA che, temane prasanna karavA mATe bahumAnapUrvaka vaMdana karavAnuM che. covIse tIrthakaro dharmatIrthanuM pravartana karanArA che. samastavizvamAM jJAnano prakAza karanArA che. tIrthakara bhagavaMta jyAre sAkSAta vicare che tyAre temanI AgaLa devakRta dharmacakra cAle che. samagra pRthvImaMDaLane prakAzita karatuM. savizeSa mithyAtvanA mohasvarUpa aMdhakArane te dUra kare che. vaLI dharmacakrano prabhAva mithyA daSTionA aMdhakAra sAme sUryasamAna ane samyagudRSTi AtmAo mATe amRta jevo che. dharmacakrano Avo prabhAva zrI tIrthakaronA puNyaprabhAvanuM sUcaka che. zrI tIrthakara bhagavaMto mahAmahimAvAna ane pUjanIya che. * mukhyapaNe karmakSayanuM kAraNa tIrthakaro che. 0 bodhibIjanI prAptinA hetu che. * bhavAMtare paNa bodhinI prApti karAvanAra che. 0 sarva viratinA upadezaka hovAthI pUjanIya che. * ananya guNonA samUhane dhAraNa karanArA che. 153 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * bhavyajIvonA parama hitopadezaka che. 0 rAgadveSa ajJAna moha mithyAtva Adi duSTa tattvothI pedA thatAM saMtApane zAMta kare che. * teo sarvajJa, sarvadarzI, railokya prakAzaka che. 0 traNe lokamAM pUjanIya che. parama pUjyonA paNa pUjyatara che. tIrthakaronA guNono mahimA aparaMpAra che te upakArI tIrthakara bhagavaMtanI saMyama sahita je ArAdhanA kare che. te siddhipadane pAme che. evA paramAtmAnI ArAdhanA maLavI te mahApuNyayoga che. kALa, svabhAva, bhavitavyatA e saghaLA tuja dAsI re, mukhya hetu tuM mokSano e ja muja sabaLa vizvAsa re." AvA prabaLa vizvAsathI paramAtmAnuM nAma hRdayamAM dhAraNa thAya tyAre paramAtmAnA sAkSAta darzana thavAno bhAva janme che. hRdaya te pavitra padArthathI bharAI jAya che. paramAtmA sAthe nirdoSa vArtAlApa thavAno bhAva janme che. aMtaramAM avyakta zabdo UThe che. mana tanmaya thatuM jaNAya che, tyAre sarvakalyANa siddha thatuM anubhavAya che. dhyAna jyAre dhyeyamAM sthiratA pAme che tyAre kadAca dhAro ke dhyeya dUra hoya to paNa aMtaramAM te najIkanuM bane che. AtmasvarUpamAM manano praveza te dhAraNA che. AtmasvarUpa pratye mananuM pravAharUpe javuM te dhyAna che. Atma svarUpamAM tadAkAra thavuM te samAdhi che. Ama kAyotsarga paripUrNa bane che. kAyotsargamAM logassa-stavanI vizeSatA che, kAraNa ke anaMta covIsI yukta anaMta tIrthaMkara paramAtmAne sAdhakanA vaMdana-bhAva pahoMce che. sAdhaka pote tIrthakaranI stavanA vaDe pavitra thAya che. bodhi-bIjanI prApti karIne mukti sudhInI yAtrA karavAmAM samartha thAya che. "nizcayarAme pasIcaMtu ? prabhu tame prasanna thAo. logassa sUtramAM covIsa tIrthaMkaranA anugrahano bhAva che. arihaMta paramAtmA mAnA vAtsalya karatAM anekagaNA paropakArI che. teo prasanna che, to samagravizva tArA pratye prasanna che. evA prabhune prasanna karavA huM A saMsAranI jaMjALa tyajI de, eka bhava temane prasanna karavAmAM gALa to, teo tane temanI samAna pade pahoMcADaze. 154 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. karemi bhaMte sUgathI sarva pApavyApArathI mukta thavAnI pratijJA karemibhaMte sUtra eTale pratijJAno lekha. sadeva gurujanone ApeluM vacana ke huM sAvadhapApa vyApArathI aTakavAno, teno tyAga karavAno svIkAra karuM chuM. savizeSa gurubhagavaMtanI pAse levAnI pratijJA che. bhaMte, bhadaMta, bhagavaMta, bhavAMta paryAyavAcI zabdo che. cAre gatinA bhavano aMta karavAmAM mahAna upadezaka che. bhayano nAza karanArA che. sAvadya pApavyApArano tyAga ane niravagha yogonuM sevana jemAMthI samatva pedA thAya che. te sAmAyika che. saMsAranI saMpUrNa pravRtti AraMbhayukta che. sAvadya pApa janita hoya che. jIvonA prANanI hAni karavAvALI hoya che. e kAraNathI puNyAtmAo saMsArano tyAga kare che. athavA pravRttino saMkSepa kare che. jethI samabhAvanuM sevana thAya. AthI sAdhu-sAdhvIjano A jIvananuM sAmAyika le che. zrAvaka, zrAvikA, maryAdita samaya mATe sAmAyika karIne sAvadya pApa vyApAra na karavAnI na karAvavAnI pratijJA le che. temAM mana vacana kAyAne zubha yogamAM joDe che. karelA sAvadya pApavyApArathI AtmAne mukta kare che. doSa thAya to niMde che, gurujano pAse prAyazcita le che. AtmA ke je viSaya kaSAyukta che tene niMde che ane mukta kare che. AtmAnA upacArathI athavA avasthA bhedathI ATha bheda che. 1. dravyAtmA : trikAlavartI caitanyasvarUpa AtmA. 2. kaSAyAtmA krodhAdi kaSAyayukta AtmA. 3. yogAtmA : mana, vacana, kAyAnA yogavALo AtmA. 4. upayogatmA upayoga jIvanuM lakSaNa che. saMsArI siddha baMne upayogAtmA che. 5. jJAnAtmA : samyajJAna sahita bodhayukta AtmA. 6. darzanAtmA H sAmAnya yathArtha bodhavALo AtmA. 7. cAritrAtmA : hiMsAdi asakriyAnI nivRttirUpa AtmA. 155 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. vIryAtmA H jeno puruSArtha samArge pragaTa che te AtmA. are zrI zAMtinAtha zrI kuMthunAtha ane zrI aranAtha jevA tIrthakaro, jemane udayabaLe cakravartIpada hatuM. paraMtu te sarvae aizvaryano tyAga karI jyAre pravajyA grahaNa karI tyAre A sUtra dvArA ja cAritra aMgikAra karyuM hatuM. evo A sUtrano mahimA che. kAyotsargamAM jema dehabhAvano tyAga che, tenAthI vizeSa sAmAyika sUtramAM sAvadha pApavyApAra, saMsAranA bhAvano tyAga che. jemAM mana, vANI ane kAyA traNe yogo vaDe thatAM pApavyApArano tyAga che. arthAt A sUtra, sUtrArthanusAra sAdhakano prANa che. te samAyikane munio vividha prakAre ArAdhIne siddha ane mukta thayA, tenA daSTAMto pAchaLanA bhAgamAM mUkavAmAM Avaze. sama + Aya + Ika : samAyika. prathama sama zabda ja amRtano AsvAda che. jeNe A samane bhAvasvarUpe ArAdhyo temane sarva jIvomAM svAtmA sama darzana thayuM. AtmasvarUpamAM lInatA thavAthI viSamatA TaLI samatva thayuM. te rAgAdibhAva rahita vairAgya svarUpa avasthA che. priya-apriya, lAbhahAnimAM samabuddhi. Akhare samyagudarzana, jJAna ane cAritranI samApatti-aikya pariNAma, zraddhA ane samajapUrvaka cAritranI zuddhi. A uparAMta aneka guNonuM pragaTa thAya che. tIrthakara bhagavaMto ane gaNadhara bhagavaMtono mahA upakAra che. jeoe AvuM samartha, pavitratama, sarvocca paramezvarI sAdhana ApI, saMsAra samudrane tarI javAnuM daivI jahAja ApyuM. A sUtra vaDe sAvadya pApavyApAra na karavAnI pratijJA karIne keTalAMya vidanothI, AtmAnA ahitathI, durgatithI, mahAduHkhothI, bhayAdithI karI jIvo rakSita bane che. karemi bhaMte sUtra vinayadharmanuM dyotaka che. sAmAyika karavAnI utkRSTa pratijJA letA pahelAM vinaya vaDe guru pAse potAnI abhilASAnuM nivedana kare che. he bhagavaMta! huM sAmAyika vrata karavA IcchuM chuM. mAnavadehamAM traNa yogo vidyamAna che. te traNa yoganI zubhAzubha 156 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtti dvArA zubhAzubha Azrava thAya che. sAmAyika zuddhinuM sAdhana hovAthI A yogo vaDe je kaMI virAdhanA thAya tenAthI nivavuM. arthAt sAvadya - pApajanita pravRttino tyAga atyaMta jarUrI che. ane niravadya yogonuM sevana karavAnuM che. sAmAyikane 'anavadya'nI upamA ApI che. samasta pApavyApAranA tyAgane saMpUrNa sAmAyika kahyuM che. te kathaMcita terame guNasthAne saMbhave che. caudame guNa-sthAnake saMpUrNa hoya che. yogonI zubhAzubhatA mana vacana kAyAnA yogo paulika che. vAstavamAM manAdi yogo AtmAne dehanA saMyoge maLelA prANa che. yogo eTale AtmAnI vIrya-zaktinuM skuraNa. A skuraNa mana vacana kAyA traNemAM thAya che, tyAre te yoga kahevAmAM Ave che. mana, vacana, kAyAnI pravRtti te dravya yoga che. te samaye AtmavIryanuM phuraNa te bhAvayoga che. samyagubhAva zubhabhAvayoga hoya che. ane mithyAtvAdi bhAvone azubha bhAvayoga kahevAya che, je sAvadya che. A yogo niraMtara sakriya hoya che. manane azubha ke sAvadya pApavyApAramAM jatAM avazya rokavuM joIe. te mATe zrutajJAnanI ArAdhanA cAlu rahevI joIe. be kalAkathI mAMDIne jeTalo samaya vadhe teTalo vadhAravo. gAthA, sUtro, vAcana vagere zrutajJAnanI ArAdhanA che. abhyAsa vaDe jJAnane sUkSmatare laI javAnuM che. pachI dravya, guNa, paryAya, tenA utpAda vyaya ane dhrauvatAno abhyAsa karavo. jJAna vaDe UMDANamAM jAva ane tyAM je tattva che tenAM darzana karo. - paryAyanA parivartanathI bodha pAmo. paramANunA puMja evA A dehamAM aneka paramANuono bheda saMghAta, vikharAvuM-maLavuM thAya che. yuvAvayanI paryAya badalAI vRddhAvasthA Ave che. tAjA phUlanI phUladAnI bIje divase karamAya che. ghaDA lAvyA phUTI gayo ThIkarA thayA. ghaDAnI avasthA badalAI. Ama jagatamAM parivartananI paraMparA cAle che. tamArA vazamAM nathI tame jJAna vaDe jJAtA raho. paryAya paNa upakArI che. ajJAnI maTI jJAnIpaNe avasthA badalAya che. mithyAtva maTI samyakatva prApta thAya che. tame paryAyane paravaza cho 157 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene AtmA pratye lAvo. temAM svAdhInatAno mahimA che. manoyoganI zubhAzubha pravRtti H mananuM sthAna dehavyApI che. mana pudgalanA skaMdhonI racanA che. jIvavIryanI sphuraNA vaDe manovargaNA grahaNa thaI manarUpe kArya kare che, vicAra kare che te mana che. citta, aMtaHkaraNa, saMkalpa vikalpanuM sthAna, chaThThI Indriya, tarka, kalpanA AzA bhAva vagere darzAvavA mATe mana zabdano upayoga thAya che. mana jo krodha, mAna, mAyA, lobha jevA kaSAyoyukta che. sparza, rasa, gaMdha ane varNanA viSayamAM AkrAMta che. Arta ane raudradhyAnamAM pravRtta che. to azubha yogavALuM, azubha AzravanuM kAraNa bane che. anyanuM ahita ciMtavavuM vagere azubhayoga che. sAvadyayoga che, te samyagucAritrane bAdhaka che. te mana kSamA, namratA, saraLatA ke saMtoSanA bhAvavALuM hoya, maitrI, pramoda, karuNA ane madhyasthabhAvavALuM hoya to zubhabhAvavALuM zubhAzravane grahaNa kare che. rAgadveSa, kaSAya ane viSayamAM pravRtta mana vinakArI che. tene samyag darzanAdi guNo vaDe jItI zakAya che. dharmadhyAnamAM joDavAnI rAgAdi bhAvano kSaya thatAM te mokSamArgamAM sahAyaka bane che. mana bhAvonuM vAhana che. mana vikalpono khajAno che. eTale AMtarika sRSTimAMthI bhAvo niraMtara UThayA ja kare che. tene koI zubha AlaMbanamAM bAMdhavAmAM Ave to paNa bhasyA kare che. mana kaSAyAdi vaDe azubhabhAvamAM, maitrI Adi bhAvanA vaDe zubhabhAvamAM, ane samatArUpe vizuddha bhAvayukta hoya che. AthI sAmAyikamAM azubhabhAvano tyAga karavAno che. ane krame karI zuddhabhAva pratye javAnuM che. vacanayoganI zubhAzubha pravRtti : zrutajJAnanuM mahattvanuM sthAna dvAdazAMgI che tenAthI utsUtra bolavuM te vacananI azubha pravRtti che. ane tene vaphAdAra rahIne bolavuM te vacananI zubha pravRtti che. zrI bhagavatI sUtramAM bhASAnA cAra prakAra kahyA che. 1. satya, 2. asatya. 3. satyAsatya, 4. na satya na asatya. 1. satya : vacanathI satya hoya ane te hita tathA mita hoya 158 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI vANIno upayoga zubha che. 2. asatya ziSTAcAra rahita, karkaza, apriya, mAyAyukta ane satyathI rahita hoya. tevI vANI na bolavI. 3. satyaasatya : satya hoya paNa jemAMthI kaMI tAtparya na nIkaLe, vAstavamAM satya na hoya te vANI na bolavI. 4. na satya na asatya ! jemAM satya nathI ane asatya paNa nathI chatAM upakAraka hoya tevI vANI vivekapUrvaka bolavI. - vAstavamAM sAmAyikamAM mauna rahevuM hitAvaha che. sAmAyika samiti ane gutidharmanA aMzavALuM che. cAregatimAM vicArazakti sahita vAcA kevaLa manuSyane maLI che. e puSpa jevI suMdara ane suvAsita hovI joIe. arthAt komaLa ane madhura hovI joIe. je zabdomAM kaSAya, aha, mAyA, daMbha ke Aveza bhaLelo che te bhASA satya hoya to paNa asatya che. jema ke e to sAva bahero che, Ama kahevAne badale ene kAne takalIpha che, tethI barAbara saMbhaLAtuM nathI. baMne vAkya satya che, chatAM paheluM asatyanA pakSamAM jAya che. bIjuM madhura hovAne kAraNe satyanA pakSamAM jAya che. - vyavahAra satyathI AvakAradAyaka bane che. A lokamAM satyavacanI prItipAtra bane che. paralokamAM vaLI puNyayoga maLe che. vaLI sAmAnya vyavahAramAM asatyanI jarUra paDatI nathI. paNa mAnavane satya para vizvAsa nathI hoto tethI asatyano Azaro laI duHkhanAM kAraNone nimaMtraNa Ape che. dharma ke karmanA koI paNa kSetre mAna moTAIne kAraNe mAnava daMbha seve che, daMbha ane asatya sahodara che. eTale jyAM daMbha che tyAM asatya che. sAmAyikamAM asatya vacanayogano parihAra-tyAga ane maunane sevavuM joIe. kAyayoganI zubhAzubha pravRtti zarIreNa sugumena zarIrI cinute zubhama, satatAralmiNA jatu ghAta kenA zubhapunaH - zrI hemacaMdrAcArya yogazAstra 159 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceSTA rahita zarIra vaDe kAyotsargAdi samaye AtmA zubha karmano saMcaya kare che, tathA satata AraMbhavALA ane pariNAme jIva hiMsAdi pravRttivALA zarIrathI azubhakarmane bheguM kare che. arthAt sAvadya pravRttino tyAga te kAyayoganuM zubha pravartana che. dehAdhyAsathI pravRtti karavI te azubha kAyayoga che. mAkhI maccharane uDAvavA mATe thatuM halanacalana azubha che. guru vaMdanAdi pravRtti zubha che. kAyA sthira thavAthI kathaMcita mana sthira thaI zake che. bhAvanAo vaDe zuddhi sAdhI zake che. gutimAM paNa A traNeyogano nigraha batAvyo che. kAyamutimAM pAMce Indriyono nigraha kahyo che. kAyAne gopavavI eTale kAyAnA mamatvano tyAga karavo. prANImAtrano zarIra sAthe dIrghakALano saMbaMdha che. zarIra vagara te rahyo nathI. tethI te saMbaMdha gADha che. deha sukhanuM sAdhana che tevI mithyA mAnyatA thaI che. deha dharmanuM sAdhana che te sAmAyikanI zIkha che. te zubha kAyayoga che. vaLI prANImAtrane mohavaza deha priya che. te dehamAM rahelA prANa priya che. tethI koInA dehane ke prANane kaMI paNa hAni pahoMce tevI zArIrika ceSTA azubha kAyayoga che. bhAI! tane vicArazakti sahita Avo deha maLyo. temAM bhale kadAca tuM tArA sukhano prayatna kare, paNa bIjAnA sukhane tArA lakSamAM rAkhaje. A zarIra vaDe thAya teTalAM paropakAranAM kAma karaje. prabhubhakti karaje. saMtonI sevA karaje, raMkajano pratye udAra thaje. chevaTe kadAca thoDuM kaSTa paDe to paNa tapa vaDe zarIranuM mamatva choDaje. A sarve zubha kAyayoga che. A bhavamAM tane saMtApa nahi thAya ane anyabhAvamAM puNya tArI sAthe Avaze, je tane sukhanuM ane dharmanuM kAraNa banaze. tethI tuM sukhI, tArI sAthenA sau sukhI. vAstavamAM kAyayoga eTale kAyAnuM mamatva tyajI tene paramArtha mArge prayojavo. aMtamAM karemi bhaMte sUtranI mahAnatA paNa gajabanI che. tIrthakara bhagavaMta jyAre svecchAe pravajyA grahaNa kare tyAre A sUtrathI A jIvana mATe sAvadya pApavyApArano tyAga kare che. ane jyAre teo 160 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLajJAna pAme che tyAre gaNadharone dIkSArtha karavA prathama sUtroccAra paNa A sUtrathI kare che. A sUtra AvI apUrva kriyA mATe yojAyeluM che. 1. karemi bhaMteH AjJApAlanathI vinayano vikAsa che. ane saMkalpanI zuddhi che. 2. sAmAIyaM samasta jIva sRSTi pratye samadaSTinuM zikSaNa che. Ama A sUtranA artho gaMbhIra che. samaktithI mAMDIne mukti sudhInuM rahasya pragaTa karanArA che. 3. sAvajaM jogaM - paccakakhAmi? tyajavA yogya padArthanuM pratyAkhyAna che - kSamAdi uttama guNonI upAsanA che. karemi bhaMte sUtramAM cha Avazyakano marma samAI jAya che. sAmAyika svayaM prathama Avazyaka che. karemibhaMteH bhaMte kahetA stutirUpe cauvisallo Avazyaka che. sAmAIya : sAmAyika Avazyaka che. sAvaje jogaM paccakhAmi : paccakhANa Avazyaka che. tasmate : guruvaMdana Avazyaka che. paDikkamAmi H pratikramaNa Avazyaka che. apANe vosirAmi kAyotsarga Avazyaka che. karemibhaMte sUtra dvArA bhavyAtmAne bhavAMtanI bhALa maLe che. nArakamAM duHkhagrasta jIvo, svargamAM sukhAsakta devo tiryaMcamAM ajJAnavyasta jIvonuM A sadbhAgya ati AMzikapaNe kvacita prApta thavAno saMbhava che. bhavyAtmA manuSya jo A sUtrano mahimA jANe to to teno pUrNa lAbha tene prApta thAya che. dasa mananA dasa vacananA bAra kAyAnA batrIsa doSa rahita AvA sAmAyika jevA dharmane sevato nathI to te jIvano karmarAjA paLe paLe hisAba kare che. jevo bhAva tevuM bhramaNa tAre bhAge lakhAze. te pramANe paramArthano paMtha paLepaLanI zuddhi mAMge che. jo tuM sabhAna chuM to zuddhino paMtha khullo che. mATe A eka janma batrIsa doSo rahita zuddha sAmAyikane samarpita thavAnI bhAvanA keLavI le. 161 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. bahuso sAmAIyaM kuA . sAmAyika pAraNa sUrama, sAmAIya vayajuto. sAmAyikanA cAritranI apekSAe pAMca prakAra che. sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAra vizuddhi, sUkSma saMparAya, yathAvAtacAritra. gRhastha dharmamAM bAra vratamAM sAmAyika navamuM ane zikSAvratamAM paheluM vrata che. te 48 miniTanA samayathI maryAdita che. chatAM sAmAyika e mokSanuM kAraNa hovAthI teno mahimA aparaMpAra che. puNiyA zrAvakanA be ghaDInA zuddha sAmAyikano mahimA prabhu mahAvIre zrI mukhe zreNikane batAvyo hato. vaLI sarve munijano, saMsArano, sarvasaMga parityAga kare che tyAre A jIvananA pratyAkhyAna sAmAyikathI le che. gRhasthane AraMbhAdi hovAthI te vratanI maryAdAmAM sAmAyika kare che. eTale tene sAmAyika pAravAno vidhi karavo jarUrI bane che. te vidhi sUcaka A sUtra che, ane e sUtrano pratidhvani to e ja che ke thaI zake teTalI vAra punaH punaH sAmAyika karavuM joIe. kAraNa ke sAmAyika azubha arthAt AThe karmono nAza karavAnuM vrata che. chatAM pAravAno vidhi paramArthathI vicArIe to pAravuM eTale pAra UtaravuM thAya che. samaya thatAM sAmAyika pAravAnI vidhi paNa agatyanI che. sAmAyikamAM vyatIta thayelo kALa uttama che. bAkIno kALa saMsAravRddhinuM kAraNa che. mATe sarva-viratiyukta sAmAyika A jIvana mATe sarvottama che, te na thAya to deza virati karIne paNa saMsArabhAva kSINa karavo. chevaTe zakya teTalA sAmAyika karavA. are chevaTe parva divase sAmAyika karIne bhAvavizuddhi karavAnuM cUkavuM nahi. kAraNa ke sAmAyikamAM zrAvaka sAdhu jevo che. jo sAmAyikane tapa kaho to te koDo janmanA tapathI je karmo na khape te be ghaDInA zuddha sAmAyikathI khape che. AvA utkRSTa sAdhanane je sevato nathI te kharekhara hIna puSyavALo che. puNyavAna AtmArthI punaH punaH sAmAyika karI samabhAvanuM sukha prApta kare che. cAre gatimAM 162 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikanuM vrata mAnavane te paNa jaina darzanamAM ja maLe che. sAmAyika svayaM utkRSTa kriyA che. paraMtu AtmA hajI ghaNA zubhAzubha saMskAravALo che, tethI be ghaDI sudhI zuddhabhAvamAM TakI na zake tyAre mana, vacana ane kAyAnA sUma doSo thaI jAya che. paNa te doSo pratye ajAgRta rahevA jevuM nathI. tethI tevA doSo pratye jAgRta rahevA mATe mananA dasa, vacananA dasa ane kAyAnA bAra ema kula batrIsa doSAmAMthI koI paNa doSa sevAI jAya to te paNa mithyA thAo evo bhAva karavAno che. kevaLa bhAvazuddhi mATenI A kriyAnI gaMbhIratA batrIsa doSo rahita prakArothI samajAya che. upakaraNo laI besI javuM. samaya pUro karavo. kaMI japa ke kriyA karI levAM te pUratuM nathI. AtmA pUrNapaNe te kriyAmAM joDAyelo rahe, Atma svarUpe Take, te sAmAyikanuM hArda che, ane te amRta kriyA che. je saccidAnaMda svarUpane pragaTa kare che. mATe vAraMvAra sAmAyika karavuM. cha AvazyakamAM sAmAyika prathama Avazyaka che. te ja tenI viziSTatA batAve che. vaLI sAmAyikamAM mokSamArga samAya che. mATe punaH punaH sAmAyika karavuM. 1. zruta sAmAyika : samyajJAna svarUpa che. 2. samyakatva sAmAyikaH samyagudarzana svarUpa che. 3. cAritra sAmAyika samyagucAritra svarUpa che. temAM dezavirati sAmAyika ane 4. sarvavirati sAmAyika. A cAra sAmAyikamAMthI, manuSya cAre sAmAyikano adhikArI banI zake che. devane prathamanA be sAmAyikanI prApti hoya che. nArakane prathamanA be sAmAyikanI prApti hoya che. tiryaMcane prathamathI traNa sudhInA sAmAyikanI prApti hoya che. janmAMtara thatAM te te gatine yogya sAmAyika utpanna thAya che. muni mahAtmAne cothu sarvavirati sAmAyika hoya che. 163 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIsa tIrthaMkaranuM saMkSipta caritra 1. zrI RSabhadevano janma vinItAnagarImAM thayo hato. temanA nAbhirAjA pitA ane marudevA mAtA hatAM. badhA tIrthaMkaronI mAtAo pahelA svapne siMha dekhe paNa marudevA mAtAe prathama vRSabha dITho. evo garbhano mahimA jANI temanuM zrI RSabhadeva nAma rAkhyuM, tathA dharmanI AdinA pravartAvanAra tethI bIjuM AdinAtha nAma paNa kahIe. temanuM pAMcaso dhanuSya pramANa zarIra ane corAzI lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. teo suvarNanA jevA varNavALA ane vRSabha lAMchanavALA hatA. temane so putra hatA. moTAnuM nAma bharata hatuM. jemane arisAbhavanamAM kevaLajJAna thayuM hatuM ane 99 putro dIkSA laI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA hatA. ra. zrI ajitanAtha : ayodhyAnagarImAM janmyA, temanA pitA jitazatrurAjA ane temanI mAtAnuM nAma vijayArANI hatuM. te rAjA rANI prathama pAsAbAjI ramatAM tyAre rANI hArI jatI ane rAjAnI jIta thatI hatI. ane bhagavaMta garbhe AvyA pachI rANI jIte ane rAjA hAre, evo garbhano mahimA jANIne ajitanAtha nAma rAkhyuM. temanuM sADAcAraso dhanuSya pramANa zarIra, bahotera lAkha pUrvanuM Ayu, suvarNa varNa ane lAMchana hAthInuM hatuM. 3. zrI saMbhavanAtha : zrAvasti nagarImAM janmyA. temanA pitA jitArirAjA ane senA rANI mAtA hatAM. dezamAM dukALa hato, chatAM bhagavaMta garbhe AvyAthI aNaciMtavyo pRthvImAM dhAnyano saMbhava thayo, tethI saMbhavanAtha nAma rAkhyuM. temanuM cAraze dhanuSya pramANa zarIra ane sATha lAkha pUrvanuM Ayu hatuM. teo suvarNa varNavALA tathA lAMchana ghoDAnuM hatuM. 4. zrI abhinaMdana svAmI : ayodhyA nagarImAM janma thayo hato. temanA pitA saMvara rAjA ane siddhArthA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI IMdramahArAja AvIne bhagavaMtanI mAtAne ghaNIvAra stavI jatA hatA te mATe rAjA pramukhe jANyuM je e garbhano ja mahimA 164 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che; mATe abhinaMdana nAma rAkhyuM. sADA traNaseM dhanuSya pramANa zarIra tathA pacAsa lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. lAMchana vAnaranuM ane suvarNa varNavALA hatA. - pa. zrI sumatinAthaH ayodhyA nagarImAM janma hato. temanA pitA megharatha rAjA ane sumaMgalA mAtA hatAM. prabhu garbhamAM rahyAM hatA te gAmamAM eka vaNikanI be strIo hatI, temAM nAnIne putra hato ane moTI vaMdhyA hatI, paNa te chokarAnuM pratipAlana baMne mAtAo karatI hatI. ema karatAM te vANiyo jyAre maraNa pAmyo tyAM moTI strI dhananI lAlace kahevA lAgI ke "A putra mAro, mATe jeno putra tenuM dhana thAya" temaja nAnIno to dIkaro hato tethI teNe kahyuM ke "e putra mAro che ane dhana paNa mAruM che." ema banne zokyono TaMTo thayo. te vaDhatI vaDhatI darabAramAM AvI, te vAre garbhanA mahimAthI rANIne cukAdo karavAnI bhalI buddhi utpanna thaI tethI e baMnene rANIe kahyuM ke "banne maLIne dhana artho vaheMcI lo ane chokarAnA paNa be bhAga karI ardhA artho vaheMcI lo !" te sAMbhaLI nAnI strI bolI ke "mAre dravya joItuM nathI, chokarAnA kAMI be vibhAga thAya nahi. e chokaro eno che te mAro ja che." te sAMbhaLI rANI bolI ke "putra nAnI strIno che. kemake putranuM mRtyu thAya tyAM sudhI moTI strIthI nA kahevANI nahi ane nAnI strIe mAravAnI manAI karI, mATe putra ane dhana ene havAle karo ane moTI strIne gharathI bahAra kADho." garbhanA mahimAthI bhagavaMtanI mAtAne evI buddhi upajI te mATe "sumati" nAma rAkhyuM. temanuM traNaseM dhanuSya pramANa zarIra, cAlIza lAkha pUrvanuM AyuSya, suvarNavarNa tathA lAMchana krauMcapakSInuM hatuM. 6. zrI padmaprabhu svAmI - kauzAMbI nagarImAM janma hato. temanA pitA zrI dhararAjA ane susI mArANI mAtA hatAM. garbhe AvyA pachI mAtAne kamaLanI zayyAmAM sUvAno dohalo upajyo. (je devatAe pUrNa karyo) tethI ane bhagavaMtanuM zarIra padma (kamala) sarakhuM raktavarSe hatuM tethI pavaprabhu rAkhyuM. temanuM aDhIzuM dhanuSya pramANa zarIra ane trIsa lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. lAMchana pAnuM hatuM tathA varSe rakta hatA. 165 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. zrI supArzvanAthaH vArANasI nagarImAM janma hato. temanA pitA supratiSTha rAjA ane pRthvIrANI mAtA hatAM. mAtAnAM baMne pAsAM roge karI vyApta hatAM, bhagavaMta garbhe AvyA pachI baMne pAsAM suvarNavarNa ane ghaNAM sukomaLa thayAM mATe supArtha nAma rAkhyuM. (eka pratamAM bhagavaMtanA pitAnAM be pAsAM koDha rogavALAM hatAM tene bhagavaMtanI mAtAe hAtha pheravyAthI sukumALa nirogI thayAM evo pATha lakhyo che.) temanuM baso dhanuSya pramANa zarIra, viza lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. suvarNavarNa ane lAMchana sAthiyAnuM hatuM. 8. zrI caMdraprabhasvAmI H caMdrapurI nagarImAM janmyA hatA. temanA pitA mahasena rAjA ane lakSmaNA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAne caMdramAnuM pAna karavAno dohalo upanyo (je pradhAne buddhie karI pUrNa karAvyo) e garbhano prabhAva jANI caMdraprabhu nAma rAkhyuM. temanuM ekaso pacAsa dhanuSya pramANa zarIra ane daza lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. varNa zveta ane lAMchana caMdranuM hatuM. 9. zrI suvidhinAtha : (emanuM bIjuM nAma puSpadaMta che.) temano kAkaMdI nagarImAM janma hato. temanA pitA sugrIvarAjA ane zyAmA rANI mAtA hatAM, bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtA tathA pitA bhalI vidhie karI dharma karavA lAgyAM. evo dharmano prabhAva jANI suvidhinAtha nAma rAkhyuM ane macakuMdanAM phUlanI kaLI sarakhA prabhunA ujjavaLa dAMta hatA mATe bIjuM puSpadaMta nAma dIdhuM. temanuM ekaso dhanuSya pramANa zarIra, be lAkha pUrvanuM AyuSya. zveta varNa ane magaramaccha lAMchana hatuM. 10. zrI zItalanAthaH bhadilapura nagarImAM janma hato. temanA daDharatha rAjA ane naMdA rANI mAtA hatAM. pitAnA zarIre dAharpora thayo hato. bhagavaMta garbhe AvyA pachI rAjAnA zarIranI upara rANIe hAtha pheravyAthI zItalatA thaI, evo garbhano mahimA jANI zItaLanAtha nAma rAkhyuM. temanuM nevuM dhanuSya pramANa zarIra ane eka lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. suvarNa varNa ane zrIvacchanuM lAMchana hatuM. 11. zrI zreyAMsanAtha : siMhapura nagaramAM janma hato. temanA 166 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitA viSNarAjA ane viSNurANI mAtA hatAM. koI derAsaramAM paraMparAgata devatAdhiSThita zayyAnI pUjA thatI hatI. te zayyAe je bese athavA sUve tene upadrava Upaje. je bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAnA manamAM AvyuM. je devagurunI pratimAnI pUjA thAya to te kharuM che; paNa zayyAnI pUjA to kyAMye sAMbhaLI nathI; ema citavI zavyAnI rakSA karanAra puruSe manAI karyA chatAM paNa prabhunI mAtA te zayyA upara beThAM tathA sUtAM, te chatAM garbhanA prabhAvathI adhiSThAyaka devatA upadrava na karI zakyo ane zayyA mUkI jato rahyo. tyArapachI rAjA pramukhe te zayyA vaparAzamAM lIdhI, evo garbhano mahimA jANI zreyAMsa nAma rAkhyuM. temanuM eMzI dhanuSya pramANa zarIra ane corAzI lAkha varSanuM AyuSya hatuM. suvarNa varNa hato ane lAMchana geMDAnuM hatuM. 12. zrI vAsupUjya svAmI : caMpApurImAM janma thayo hato. temanA pitA vAsupUjya rAjA ane jayArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI IdramahArAja vAraMvAra AvI vasu eTale ratnanI vRSTi karIne mAtA-pitAnI pUjA karatA, tethI vAsupUjya nAma rAkhyuM. temanuM sittera dhanuSya pramANa zarIra, ane bahoMtara lAkha varSanuM AyuSya hatuM. raktavarNa ane lAMchana pADAnuM hatuM. 13. zrI vimaLanAtha : kaMpilapura nagaramAM janma hato. temanA pitA kRtavarma rAjA ane zyAmArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI temanA nagaramAM koI strI-bhartAra dehare AvI UtaryA. tyAM koI vyaMtarI devI rahetI hatI, teNe te puruSanuM rUpa dIThuM. tethI teNIne kAmakrIDA karavAnI abhilASA thaI. pachI tenI strInA jevuM potAnuM rU5 vidurvA vyaMtarI te puruSanI pAse sUtI. prabhAte baMne strI samAna dekhI puruSe kahyuM "je AmAM mArI strI koNa che ?" tyAre pahelI bolI ke e mAro bhartAra che. ane bIjI bolI ke e mAro bhartAra che. ema vaDhatAM vaDhatAM sarva rAjA pAse AvyAM. rAjA tathA pradhAna beu strIne samAna dekhI koI rIte nivaDo karI zakyA nahi, paNa rANIe puruSane dUra Ubho rAkhyo ane baMne strIone paNa dUra UbhI rAkhIne kahyuM ke "je potAnA satyanA prabhAvathI bhartArane sparza kare teno e 167 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhartAra jANavo" te sAMbhaLI vyaMtarIe devazaktinA prabhAve potAno hAtha lAMbo karI bhartArane sparza karyo, tevo ja rANIe teno hAtha pakaDI laIne kahyuM ke "tuM to vyaMtarI che. mATe tAre sthAnake jatI rahe" evI rIte cukAdo thavAthI vimaLamativALI rANI kahevANI. te garbhano ja prabhAva jANI vimaLanAtha nAma rAkhyuM. temanuM sATha dhanuSya pramANa zarIra ane sATha lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa ane zukara (bhUMDa)nuM lAMchana jANavuM. 14. zrI anaMtanAtha : ayodhyA nagarImAM janma thayo hato. temanA pitA siMhasena rAjA ane suyazA rANI mAtA hatAM. vaLI svapnamAM jeno aMta na Ave evuM, eka moTuM cakra bhamatuM rANIe AkAzane viSe dIThuM ane anaMta ratnanI mAlA dIThI tathA anaMta gAMThanA dorA karI bAMdhyA, tethI lokonA roga gayA evo garbhano prabhAva jANI anaMtanAtha nAma rAkhyuM. temanuM pacAsa dhanuSya pramANa zarIra ane trIsa lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana siMcANAnuM jANavuM. 15. zrI dharmanAthasvAmI : ratnapura nagaramAM janmyA hatA. temanA pitA bhAnurAjA ane suvratA rANI mAtA hatAM. rAjA-rANIne pUrve dharma upara alpa rAga hato, te bhagavaMta garbhe AvyA pachI baMnene dharma upara atyaMta rAga thayo. evo garbhano mahimA jANI dharmanAtha nAma rAkhyuM. temanuM pIstAlIza dhanuSya pramANa zarIra ane daza lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana vaja jANavuM. 16. zrI zAMtinAtha : gajapura nagaramAM janma hato. temanA pitA vizvasena rAjA ane acirArANI mAtA hatAM. vaLI te dezamAM marakIno upadrava ghaNo hato. te bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAe amRta chAMTyuM tethI marakInI zAMti thaI, evA garbhanA prabhAvathI, zAMtinAtha nAma rAkhyuM. temanuM cAlIza dhanuSya pramANa zarIra ane eka lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana mRganuM jANavuM. 10. zrI kuMthunAthaH hastinApura nagaramAM janma hato. ane temanA pitA surarAjA ane zrIrANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA 168 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI mAtAjIe svapnamAM ratnano rAzi pRthvIne viSe dITho tathA zatru hatA te kuMthuAnI jevA nhAnA thayA athavA kuchuA pramukha hAnAmoTA jIvonI jayaNA dezamAM pravartI tethI kuMthunAtha nAma dIdhuM. temanuM pAMtrIza dhanuSyanuM zarIra ane paMcANuM hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana chAga (bokaDA)nuM jANavuM. 18. zrI aranAtha H gajapura nagaramAM janma hato, temanA pitA sudarzana rAjA ane devIrANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI rANIe svapnamAM ratnamaya Aro tathA rAzi dIThAM. evo garbhano mahimA jANI aranAtha nAma dIdhuM. temanuM trIza dhanuSya zarIranuM mAna ane corAzI hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana naMdAvartanuM jANavuM. 19. zrI mallinAthaH mithilAnagarImAM janmyA hatA. temanA pitA kuMbharAjA ane prabhAvatIrANI mAtA hatAM. bhagavata garbhe AvyA pachI mAtAne eka rAtrIe chae RtunAM phUlanI zayyAe sUvAno dohalo upanyo, te devatAe pUryo, evo prabhAva jANI zrI mallinAtha nAma dIdhuM, temanuM pacIza dhanuSya zarIranuM mAna ane paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya jANavuM, nIla varNa tathA lAMchana kuMbhanuM jANavuM. 20. zrI munisuvratasvAmI : rAjagRha nagaramAM janma hato. temanA pitA sumitrarAjA ane padmArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtA-pitA munirAjanI pere zrAvakanA bhalA bAra vrata sAcavavA lAgyAM; evo garbhano prabhAva jANI munisuvrata nAma dIdhuM. temanuM vIza dhanuSya zarIramAna ane trIza hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. kRSNa varNa tathA lAMchana kAcabAnuM jANavuM. ra1. zrI namijina : mithilA nagarImAM janmyA hatA, temanA pitA vijaya rAjA ane vaprA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhamAM AvyA pachI sImADAnA zatru rAjA hatA te caDhI AvyA. gAmanA killAne cAre bAju lazkarano paDAva nAkhI vIMTI lIdho. rAjAne ghaNI bIka lAgI paNa rANIe killA upara caDhIne zatruone vAMkI najare joyA. rANInuM teja vairI rAjAothI khamAyuM nahi, tethI sarva AvIne 169 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavaMtanI mAtAne namaskAra karI kahevA lAgyA, ke amArA upara saumyadRSTie juo, rANIe temanI upara saumya najare joI mAthe hAtha mUkyo. sarva rAjAo rANIne page lAgI AjJA mAgI potapotAne nagare gayA. evo garbhano prabhAva jANI naminAtha nAma rAkhyuM. temanuM pannara dhanuSya zarIramAna ane daza hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa ane lAMchana nIlakamaLanuM jANavuM. na 22. zrI ariSTanemi prabhuno zaurIpura nagaramAM janma hato. temanA pitA samudravijya rAjA ane zivAdevI rANI mAtA hatAM. prabhu garbhe AvyA pachI mAtAe svapnamAM ariSTa eTale kALA ratnanI relI dIThI tathA AkAzamAM cakra UchaLatuM dIThuM, evo prabhAva jANI ariSTanemi nAma rAkhyuM. bIjuM nAma zrI neminAtha. temanuM daza dhanuSya zarIramAna ane eka hajAra varSanuM AyuSya. zyAma varNa ane lAMchana zaMkhanuM hatuM. 23. zrI pArzvanAthasvAmI H vArANasI nagarImAM janma hato. temanA pitA azvasena rAjA ane vAmA rANI mAtA hatAM. vaLI bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAe aMdhArI rAtre potAnI pAse sarpe jato dITho. te sarpanA javAnA mArganI vacamAM rAjAno hAtha dekhI rANIe UMco kIdho. tethI rAjA UThayo ne bolyo ke zA mATe hAtha UMco kidho ? rANIe sarpa dIThAnuM kahyuM, rAjA kahe tame jUThuM bolo cho? pachI dIpaka maMgAvI joyuM to sarpa dITho. te vAre vismaya pAmI rAjAe vicAryuM, je meM na dITho ne rANIe dITho e garbhano prabhAva che, ema jANI zrI pArzvanAtha nAma rAkhyuM. temanuM nava hastapramANa zarIra ane ekaso varSanuM AyuSya jANavuM. nIla varNa tathA lAMchana sarpanuM jANavuM. ra4. zrI vardhamAnasvAmI : kSatriyakuMDa nagarImAM janma hato. temanA pitA siddhArtha rAjA ane trizalA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhamAM AvyA pachI mAtA-pitA samasta RddhimAM vRddhi pAmyA. dhanadhAnyAdikanA bhaMDAra tathA deza-nagarAdinI vRddhi thaI, sarva rAjA AjJAmAM vartavA lAgyAM; evo garbhano prabhAva jANI vardhamAna nAma rAkhyuM. vaLI bAlyAvasthAmAM meruparvata aMgUThe cAMpyo tathA AmalakI kriIDA karatAM devatA hAryo, tethI Idra mahArAje zrI mahAvIra evuM bIjuM nAma dIdhuM. temanuM sAta hAthanuM zarIra ane bahoMtera varSanuM AyuSya jANavuM. 170 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvarNa varNa ane lAMchana siMhanuM jANavuM. zrI mahAvIrasvAmI 24mA tIrthakara thayA, tyAra pachI koIpaNa tIrthakara bhagavAna A bharatakSetramAM thayA nathI, temaja A avasarpiNI kALamAM thavAnA nathI. hAlamAM je jainadharma pravarte che te zrI vIraprabhunuM ja zAsana samajavuM. temanI pATe zrI sudharmAsvAmI gaNadhara thayA, hAlamAM je sAdhuo jainadharmane mAnanArA che te saghaLA teonI paraMparAnA samajavAnA. 0 mukhyapaNe karmakSayanuM kAraNa tIrthakaro che. 0 bodhibIjanI prAptinA hetu che. 0 bhavAMtare paNa bodhinI prApti karAvanAra che. * sarva viratinA upadezaka hovAthI pUjanIya che. * ananya guNonA samUhane dhAraNa karanArA che. 0 bhavyajIvonA parama hitopadezaka che. 0 rAgadveSa ajJAna moha mithyAtva Adi duSTa tattvothI pedA thatAM saMtApane zAMta kare che. * teo sarvajJa, sarvadarzI, railokya prakAzaka che. traNe lokamAM pUjanIya che. parama pUjyonA paNa pUjyatara che. tIrthakaronA guNono mahimA aparaMpAra che te upakArI tIrthakara bhagavaMtanI saMyama sahita je ArAdhanA kare che te siddhipadane pAme che. evA paramAtmAnI ArAdhanA maLavI te mahApuNyayoga che. kAyotsargamAM logassa-stavanI vizeSatA che. kAraNa ke anaMta covIsI yukta anaMta tIrthaMkara paramAtmAne sAdhakanA vaMdana-bhAva pahoMce che. sAdhaka pote tIrthaMkaranI stavanA vaDe pavitra thAya che. bodhi-bIjanI prApti karIne mukti sudhInI yAtrA karavAmAM samartha thAya che. tithyayarAme pasIyaMta prabhu tame prasanna thAo. logassa sUtramAM covIsa tIrthaMkaranA anugrahano bhAva che. arihaMta paramAtmA mAnA vAtsalya karatAM anekagaNA paropakArI che. teo prasanna che, to samagravizva tArA pratye prasanna che. evA prabhune prasanna karavA huM A saMsAranI jaMjALa tyajI de, eka bhava temane prasanna karavAmAM gALa to, teo tane temanI samAna pade pahoMcADaze. 171 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikanA viziSTa draSTAMto sAmAyikanA ATha prakAra tathA tenAM jIvaMta dRSTAMta. samabhAva sAmAyikaH sarva jIva para samadaSTi. samayika sAmAyika : sarva jIva para anukaMpA-dayA bhAva. samavAda sAmAyika : rAgAdi rahita yathArtha vacana bolavAM. samAsa sAmAyika : saMkSiptamAM tattvano bodha thavo. saMkSepa sAmAyikaH thoDA ciMtanAtmakabhAvathI karmanA nAzanI vicAraNA. parijJA sAmAyika : tattvanuM jJAna thavuM. anavadya sAmAyika : pApa rahita pravRtti karavArUpa. pratyAkhyAna sAmAyika : virya vastuno bhAga - paccakakhANa. (1) samabhAva sAmAyika upara damadaMtamuninI kathA : harSapura nagara, damadaMta nAmano rAjA. rAjA bahu parAkramI hato. eka vAre te potAnA mitra rAjA jarAsaMghane yuddhamAM sahAya karavA gayo. te vakhate hastInApuranA rAjA pAMDavoe tathA kauravoe harSapurane ghero ghAlI jItI lIdhuM. damadaMta rAjAne khabara paDI. potAnI gerahAjarIno geralAbha uThAvanAra pAMDavo kauravo sAthe yuddha karI, vijayI banI potAnuM rAjya pAchuM meLavyuM. damadaMta rAjA zAntithI rAjyasukha bhogavI rahyo che, eka vAra rAjamahelanI agAsImAM beThelA rAjAe AkAzane comera vAdaLothI gherAI gayeluM ane thoDIvAra pachI vikharAI gayelA vAdaLovALuM joI rAjAnA manamAM vicAra Avyo. manohara dekhAtAM vAdaLone kSaNavAramAM vikharAtAM vAra na lAgI tema mArI A rAjariddhi vaibhava.. vikharAtAM zI vAra? mArA AyuSyano paNa zo bharoso? A rIte vizvanA bhAvonI anityatAnA vicAromAM caDelo rAjA vairAgya bhAvamAM AgaLa vadhyo. rAjya potAnA putrane soMpI asAra saMsArane tilAMjali ApI. cAritradharma svIkAryo ane hastinApura nagaranI bahAra kAussaga dhyAne UbhA rahyA. keTaloka samaya gayA pachI tyAMthI pasAra thaI rahelA pAMDavoe damadaMta rAjarSine joyA aMtarathI temanA munipaNAne dhanyavAda ApyA, 172 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanA tyAganI prazaMsA karI ane traNa pradakSiNA ApI damadaMtamaharSinI bhaktibhAve stuti karI pAMDavo bagIcA tarapha AgaLa gayA. thoDIvAra pachI kauravo tyAMthI nIkaLyA. damadaMtamunine joIne vicAra Avyo ke ApaNane yuddhamAM harAvanAra A che. krodhanA AvezamAM AvI kauravoe muni upara ITo-paththaro vagere pheMkI munine dATI dIdhA. kubuddhine dhAraNa karanArA kauravoe hevAniyatabharyuM kAma karavA chatAM samatAnA sAgara damadaMtamuni sahejapaNa zubhadhyAnathI calAyamAna na thayA. thoDIvAra pachI pAchA pharelA pAMDavoe damadaMtamunine joyA nahIM ane e jagyAe lAkaDAM, IMTo ane paththarono Dhagalo joI pAMDavoe vicAra karyo A kAma kauravo sivAya bIjA koInuM hoya nahIM, ane tarata ja teoe IMTo vagerenA DhagalAne vikherI nAMkhyo. munirAjane pUrvavat dhyAna avasthAmAM UbhelA joyA. kauravo mATe temane ghaNo kheda thayo. dhyAnastha avasthAmAM UbhelA muninI prazaMsA karI temane namaskAra karI potAnA sthAne cAlyA gayA. damadaMtamuni dhyAnamAM UbhA che. temane nathI pAMDavo upara rAga ke kauravo upara dveSa. teo manamAM ema vicAre che ke, pAMDavoe mane vaMdana karyuM te mAruM nathI. paraMtu mArA pUrvabhavanA yazanAmakarmanuM phaLa che ane kauravoe avagaNanA karI te mArA pUrvabhavanAM apayazanAmakarmanuM phaLa che. te baMnee mArA e zubhAzubha karmomAMthI mane nivRtta-mukta karyo tethI teo mArA upakArI che. AvI ucca vicArazreNI upara caDhatAM caDhatAM rAgadveSarUpa zatruo upara vijaya meLavI, samabhAvamAM lInatA keLavI dhAtikarmano kSaya karI damadaMtamuni kevalajJAna-kevaladarzana pAmyA ! (ra) samayika sAmAyika upara zrImetAryamuninI kathA : rAjagRhI nagarImAM eka sonI raheto hato, te sAro kArIgara hato. magadhasamrATa zreNika rAjAno e mAnIto sonI hato. mahArAjA zreNika prabhu mahAvIradevanI bhakti mATe roja 108 sonAnAM java enI pAse ghaDAvatA... eka vAra sonI sonAnA java ghaDI rahyo hato. tyAgI tapasvI 173 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ metArya nAmanA munivara mAsakSamaNanA pAraNe pharatA pharatA sonIne ghera AvyA. dharmalAbha kahI gharamAM praveza karyo. sonIe UbhA thaI bhaktipUrvaka munirAjane AhAra vahorAvyo ! munirAjanA nIkaLI gayA pachI sonI munirAjanA tyAga-vairAgyanI prazaMsA karato potAne dhanya mAnavA lAgyo ! pAcho dukAna upara jaIne joyuM to pelA java dekhAyA nahIM. ene vicAra Avyo ke muni sivAya bIjuM koNa javalAM laI jAya? A koI pAkhaMDI muni lAge che. gussAmAM AvI tapAsa karato munirAja pAse Avyo ! "tame mArA sonAnA java laI gayA cho te pAchA Apo" ema sonIe kahyuM. munirAja vastusthitino vicAra karI mauna rahyA. munirAjanA maunathI sonIno gusso ora vadhI gayo... munirAjane zikSA karavAnA vicArathI temane pracaMDa tApamAM UbhA rAkhyA ane mAthA upara bhInI vAdhara (cAmaDuM) kacakacAvIne bAMdhI ! pracaMDa tApathI muninA pagamAM phollA UThayA ane bhInI vAdhara jema sukAtI gaI tema mAthAnI naso kheMcAvA lAgI....! DoLA bahAra nIkaLyA ! paraMtu mahAtmAe prANAMta asAvedanA samabhAve sahana karI. aMtakRta kevalI thaI nirvANapadane pAmyA! munirAje pUrvabhavamAM kulamada karyo hato. tethI nIcakuLamAM avatAra thayo. ghora pIDAnuM kALuM kRtya karanAra sonI upara munirAjane lezamAtra roSa nahoto. uparathI karuNAno varasAda varasAvI rahyA hatA. munirAja jANatA hatA ke sAme jhADa upara beTheluM kaucapakSI java caNI gayuM che paNa huM vAta karIza to sonI e pakSIne mArI nAMkhaze. krauMcapakSIne koI IjA na thAya e udAttabhAvanAthI munirAja mauna rahyA hatA. e arasAmAM koI strIe lAkaDAno bhAro lAvIne jhADa nIce nAMkhyo. upara beTheluM kauMcapakSI jhabakI gayuM ! eNe viSTA karI. emAM pelA sonAnA javA nIkaLyA. sonIe dukAnamAM beThA beThA joyA ! satya hakIkata jANyA pachI sonIne bhAre pazcAttApa thayo. rAjAnA bhayathI ane pApanA pazcAttApathI enuM aMtaHkaraNa zuddha banyuM! eNe paNa bhAgavatI dIkSA svIkArI AtmakalyANa sAdhyuM, sadgatigAmI banyo ! 174 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) samavAda sAmAyika upara zrIkAlikasUrinI kathA : turamiNI nagarImAM kuMbhanAme rAjA rAjya karato hato ! tene datta nAmano purohita hato. enA upara rAjanI khUba sArI maherabAnI hatI ! rAjAe ene maMtrIno hodo ApI dIdho hato ! kIrtino bhUkhyo datta ghaNAM hiMsaka yajJo karAvato hato. cAre bAju enI khyAti phelAyelI hatI.. AgaLa jatAM ene rAjA banavAnI mahattvAkAMkSA jAgI. durbuddhivALA datte potAnA upakArI rAjA kuMbhane keda karyo ane potAne rAjA tarIke jAhera karyo ! eka vAra zrIkAlikasUrijI mahArAja vihAra karatAM karatAM e nagaramAM AvI pahoMcyA ! AcArya ma. dattanA saMsArI mAmA thayA hatA. dattanI mAtA jainadharmane mAnanArI hatI. datta vaidikadharmano anuyAyI hovAthI hiMsakayajJamAM mAnanAro hato ! tethI ene zrI kAlikAcAryane vaMdana karavA javAnI IcchA na hatI... paraMtu mAnI AjJA pALyA vinA cAle tema na hatuM. vaMdana karavA AvelA dattane AcArya mahArAje ahiMsaka bhAvayajJano upadeza Apyo, paraMtu dattane e gamyo nahIM. eka vAra datta krodhanA AvezamAM AvI AcAryazrIne pUchyuM. Apa zAstrajJa cho. vidvAna cho to mane kaho ke mArA rAjyamAM cAlatA yajJonuM phaLa zuM che? AcAryazrIe koIpaNa jAtanI zehazaramamAM taNAyA vagara kahyuM. datta ! huM nizcitapaNe kahuM chuM ke, A yajJonuM phaLa narakagati che. datte kAlikAcAryane pUchayuM. tame kaho cho tenI khAtrI zuM? AcArya bhagavaMte kahyuM, AjathI sAtame divase ghoDAnA paganA DAbalAthI UDelI viSTA tArA mukha upara paDaze ane te pachI tuM lokhaMDanI koThImAM purAIza. datte pUchyuM, tamArI kaI gati thaze? AcArya ma. bolyA : dharmanA prabhAve ame svarge jaIzuM. A sAMbhaLI gusse thayelA datte kahyuM - tamArA kahevA pramANe sAtame divase nahIM bane to temane khatama karI nAkhIza. tyArabAda zrIkAlikAcAryanI AjubAju rAjasevakono pahero goThavI dIdho, ane 175 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pote zaheramAM jaI tamAma rastAomAMthI apavitratA dUra karAvI, badhe puSpo patharAvyA! pote aMtaHpuramAM rahyo ! Ama cha divasa vItyA. sAtame divase AThamA divasanI bhrAMtithI krodhanA AvezamAM AvI ghoDA upara savAra thaI zrIkAlikAcAryajIne mAravA nIkaLyo! rastAmAM koI vRddha mANasa utAvaLathI rastA upara viSTA karI tenA upara phUlo DhAMkI cAlyo gayo hato, dattanA ghoDAno paga tenA upara paDayo tethI viSTA UchaLIne dattanA moDhA upara paDI. AcAryadevanAM vacano sAcAM lAgavAthI datta pAcho pharyo. jitazatru rAjAnA sevakoe tene pakaDI lIdho ane jitazatru rAjAne gAdIe besADI dIdho. sAmaMta rAjAoe vicAryuM ke, A jIvato raheze to pAcho herAna karaze tethI tene lokhaMDanI koThImAM pUrI dIdho. tyAM maraNa pAmIne datta narake gayo ! ahIM dattanI koI ja zehazarama rAkhyA vagara yajJanuM phaLa naraka che evI prarUpaNA karI e zrIkAlikAcArya ma.nuM satya bolavArUpa samavAda sAmAyika kahevAya ! (4) samAsa sAmAyika upara cilAtIputranI kathAH rAjagRhI nagarImAM dhanadatta nAmano vyApArI raheto. zeThane susamA nAmanI putrI hatI. temanA gharamAM cilAtIputra nAmano dAsa hato. te susamAne ramADato. duSTa svabhAvavALA ane vyasanI cilAtIputrane susamA sAthe kuceSTA karato joI zeThe tene kADhI mUkyo. najIkanA jaMgalamAM coronI pallImAM jaIne rahyo. corI karavAmAM kuzaLa banyo. corone nAyakanA mRtyu pachI zarIre baLavAna ane bAhoza cilAtIputra pAMcaso corono nAyaka banyo ! eka divasa cilAtIputra, ghaNA corone sAthe laI dhanadatta zeThane tyAM corI karavA gayo. ghaNuM dhana ane susamAM kanyAne upADI cilAtIputra bhAgyo. zeThane khabara paDI eTele potAnA cAra putro sAthe zeTha coranI pAchaLa bhAgyA... pAMce jaNA potAnI najIka AvI gayA eTale bhayathI cilAtIputre susamAnuM mAthuM talavArathI kApI nAMkhyuM. dhaDa tyAM ja paDayuM, mAthuM laIne cilAtIputra AgaLa bhAgyo. eka 176 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAthamAM mAthuM che ane bIjA hAthamAM lohIthI kharaDAyelI talavAra che. susamAnA maraNathI hatAza zeTha vadhAre AgaLa na vadhI zakyA ! mArge AgaLa cAlatA cilAtIputranI najara kAyotsarga dhyAnane UbhelA munirAja upara paDI. cilAtIputre munirAjane kahyuM dharmazuM? te kaho nahIMtara A talavArathI tamAruM paNa zira chedI nAkhIza! munirAja namo arihaMtANaM' pada bolI AkAzamAM UDayA ane UDatAM UDatAM kahetA gayA ke upazama, - viveka, saMvara A traNa pada dharmamaya che. cilAtIputra traNa padano artha vicAravA lAgyo. potAnAmAM eka paNa guNa na joyo tyAre beya hAthamAM rahelA mastaka ane talavArane bAjue mUkIne jyAM munirAjanA pagalAM hatAM tyAM kAussaga dhyAne Ubho rahI gayo ! lohInI gaMdhathI kIDIo tathA dhImelo AvIne tene karaDavA lAgI. AkhA zarIrane cALaNI jevuM banAvI dIdhuM... to paNa samatAbhAva akhaMDa jALavI rAkhyo. trIje ja divase kALadharma pAmI cilAtIputra deva thayo. - A rIte thoDA zabdomAM ghaNuM tattva jANavuM e samAsa sAmAyika kahevAya. (5) saMkSepa sAmAyika upara cAra paMDitonI kathAH vasaMtapura nagaramAM vidyAvyAsaMgI jitazatru rAjA rAjya kare che. eka divasa cAra paMDitone bolAvI mane zAstro saMbhaLAvo ema jaNAvyuM. ane pUchayuM ke tamArI pAse keTalAM moTAM zAstro che? paMDitoe kahyuM- amArI pAse lAkha - lAkha zloka pramANa (cAra lAkha zloka) zAstra che. rAjAe kahyuM - eTalA badhA zlokavALAM zAstro sAMbhaLavAno mArI pAse samaya nathI ! chevaTe cAre paMDitoe cAra lAkha zlokanA sArabhUta eka ja zloka banAvIne rAjAne saMbhaLAvyo. jIrNe bhodanamAtreyaH, kapilaH pANiSu dayA / bRhaspatiravizvAsaH, pAMcAlaH strISu mArdavam // bhAvArtha amArA cAramAM je Atreya nAmano paMDita che e kahe che. jUnuM bhojana jIrNa thAya, pacI jAya pachI navuM bhojana karavuM 177 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo vaidyakazAstrano sAra che, abhiprAya che. kapila nAmano paMDita kahe che ke, "sarva prANIo upara dayA rAkhavI e dharmazAstrano paramArtha che." bRhaspati nAmano trIjo paMDita kahe che ke, paisAnA viSayamAM koIno ya vizvAsa na karavo' e arthazAstrano sAra che ane pAMcAla nAmano paMDita kahe che - strI pratye komala bhAva rAkhavo paNa kaThora na thavuM... e kAmazAstranuM rahasya che. A rIte cAra paMDitoe cAra lAkha zlokano sAra eka ja zlokamAM batAvyo tema sAgarasamAM dvAdazAMgIzAstrono sAra bahu thoDA zabdomAM samajavo te saMkSepa sAmAyika. (6) anavadha sAmAyika upara zrI dharmacinI kathA : AcAryabhagavaMta zrIdharmaghoSasUrijI ma.nA tapasvI ziSyaratna zrIdharmaruci aNagAra mAsakSamaNanA pANe gurudevanI AjJA laI gocarI mATe nIkaLyA... pharatA pharatA mahAmunie rohiNI brAhmaNInA gharamAM dharmalAbhapUrvaka praveza karyo. tenA gharamAM jhera jevI kaDavI tuMbaDInuM zAka karyuM hatuM te dharmanA dveSathI rohiNIe tapasvI munirAjane vahorAvI dIdhuM. munie potAnI sAmAcArI pramANe gurudevane gocarI batAvI. gurue viSamaya kaDavI tuMbaDInuM zAka jANIne munine kahyuM; A jherI AhAra niravadya (jIvarahita) sthAne jaIne paraThavI Avo ane bIjo AhAra lAvIne pAraNuM karo. guru ma.nI AjJAthI dharmaruci aNagAra viSamaya gocarI paraThavA mATe gayA. eka TIpuM paraThavyuM tyAM to tenI gaMdhathI enA upara aneka kIDIo AvIne vaLagI... ane maraNa pAmI. jIvono saMhAra joI, pApanA bhayathI e muni sarvajIvone khamAvI potAnI kAyAne ja zAka paraThavavA mATe sauthI niravadya sthAna samajI kaDavI tuMbaDInA zAkane pote ja vAparI gayA... jotajotAmAM to AkhA zarIramAM jhera prasarI gayuM! samAdhipUrvaka maraNa pAmI mahAmuni svarge sidhAvyAM!! A rIte dharmaruci aNagAranuM niSpApa-niravadya AcaraNarUpa A anavadya sAmAyika kahevAya. (0) parijJA sAmAyika upara zrI IlAputranI kathA : 178 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IlAvardhana nagara, dhanadatta zeTha, temane dhanavatI nAmanI patnI hatI. IlAdevInI sevA karatAM putraratnanI prApti thaI tethI IlAputra' nAma sthApana karyuM ! e ja nagaramAM eka divasa eka naTa potAnI maMDaLI sAthe AvI nAgarikone manoraMjana karAvato hato. naTanI svarUpavAna putrIne joI pUrvabhavanA snehanA kAraNe IlAputra enA upara mohita thayo ! IlAputra ghare AvIne pitAne kahevA lAgyo. mane naTaputrI sAthe paraNAvo, huM marI jaIza toya bIjI kanyA sAthe lagna nahIM karuM... pitAe putrane samajAvatAM kahyuM. vatsa! e nIca jAtinI kahevAya, ame tane uttama rUpavatI, lAvaNyavatI kanyA paraNAvIzuM. ghaNuM samajAvavA chatAM koI rIte IlAputra na ja mAnyo tyAre dhanadatta naTa pAse jaI tenI putrInuM mAguM karyuM. naTe kahyuM : amArI nAcavAnI kaLA zIkhI, dhana upArjana karI amArI jJAtine poSe tene amArI beTI paraNAvIe! dhanadatte A vAta IlAputrane karI, mohavaza IlAputra e mATe taiyAra thaI gayo. anukrame haThe caDhelo IlAputra gharamAMthI nIkaLI naTanI maMDaLImAM bhaLyo. nAcavAnI sarva kaLAomAM pravINa banyo ! pharatI pharatI A naTamaMDaLI potAnI kaLA batAvavA mATe benAtaTa nagare pahoMcI! tyAMnA rAjAne potAnI kaLA batAvavA mATe vAMsa sAthe bAMdhelA doraDA upara aneka prakAranA dAva ajamAve che, sAthe naTaputrI gIta gAtI gAtI Dhola vagADI rahI che. rAjAnI najara naTaputrI upara paDI ane rAjA ya enA upara mohita thayo. rAjA manamAM vicAre che ke, A naTaDIne huM mArA aMtaHpuramAM dAkhala karI dauM. rAjAne rIjhavavA mATe IlAputre badhA ja dAva ajamAvyA to ya rAjA na rIjhayo.. e samaye doraDA upara nAcatA IlAputranI najara najIkanA eka makAna upara paDI. tyAM eka munirAja gocarI vahoravA padhAryA hatA. rUpavatI ane sarva zaNagArathI zobhatAM zeThANI khUba bhAvathI ane AgrahathI modaka vahorAve che. mahAtmA to nIcI daSTi rAkhI gocarI vahore che. pelI rUpavatI zeThANInI sAme paNa jotA 179 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. A dazya joI IlAputra manamAM vicAravA lAgyo ke, huM A naTaDI pAchaLa pAgala banyo chuM. jyAre A mahAtmA kevA nirmohI che....! AvA vicAra karatAM mohano aMdhArapaTa dUra thayo. zubha bhAvanAnI zreNI upara caDhayA. doraDA upara ja kevalajJAna pAmyo! IlAputranA kevalajJAnano mahotsava karavA devatAo AvyA... vAMsanuM siMhAsana banI gayuM. A divya siMhAsana vagere joI rAjA, naTa, naTI vagere sarva pratibodha pAmyA! tattvanI jANakArIrUpa IlAputranuM A parijJA sAmAyika kahevAya. (8) pratyAkhyAna sAmAyika upara teTalIputranI kathA : tetalapura nagaramAM kanakaketu rAjA rAjya kare che. rAjyano lobhI rAjA potAne jeTalo putro thAya te badhAne rAjyagAdIne lAyaka na rahe mATe khoDakhAMpaNavALA banAvato. A rAjAne teTalIputra nAmano maMtrI hato. teTalIputrane poTilA nAmanI patnI hatI. A mAnitI patnI eka divasa aNamAnitI thaI gaI ! tethI maMtrI patnI sAthe bolato nathI. eka divasa eka sAdhvIjI ma. emane tyAM gocarI padhAryA. poTilAe sAdhvIjIne kahyuM, mArA patine vaza karavAno upAya batAvo! - sAdhvIjI mahArAje saMsAranI asAratAno bhavya upadeza Apyo. poTilAe saMsArathI vairAgya pAmI pati pAse dIkSAnI anumati mAMgI. patie kahyuM. dIkSA laI devagati pAmI, mane pratibodha pamADavA Ave to anumati ApuM. poTilAe e vAta kabUla karI dIkSA lIdhI. 11 aMga bhaNI zuddha manathI cAritranuM pAlana karI anukrame samAdhipUrvaka kALadharma pAmI devalokamAM deva thaI! A bAju rANIne putra janma thayo. rAjA na jANe te rIte teTalIputra ene potAnA ghare laI gayo. kanakadhvaja nAma pADayuM. moTo thayo. sarvakaLAo zIkhavIne hoziyAra banAvyo. kALa kALanuM kAma kare che. kanakaketu rAjA maraNa pAmyo. maMtrIe 18o Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanakadhvajane rAjagAdIe besADayo ane rAjyano vahIvaTa pote saMbhALavA lAgyo. rAjyano moTo vahIvaTa saMbhALavAmAM dharma bhUlI gayo. deva thayelI poTilAe potAnA pUrvabhavanA patine Apela vacana pramANe pratibodha karavA rAjA vagerenA manamAM maMtrI pratye napharata pedA karI. savAre maMtrIe rAjasabhAmAM jaI rAjAne salAmabharI paNa rAjAe moDhuM pheravI nAMkhyuM eTale anya sabhAjanoe paNa moDhuM pheravI nAMkhyuM. apamAnita thayelo teTalIputra ApaghAta karIne maravA aneka upAyo ajamAve che... paNa.... pelo deva badhA ja upAyone niSphaLa banAvI de che! aMte UMDA vicAramAM paDayo che tyAre deva pragaTa thAya che ane kahe che. maMtrIzvara ! saMsAranuM svarUpa AvuM ja che ! badhA svArthanA sagA che, vAstavika paNe koI koInuM nathI. vagere devatAnA vacanothI teTalIputra pratibodha pAmyo... deva potAnA sthAne gayo. teTalIputra saMsAranI asAratA jANI dIkSita thayo. dustara tapa karI dhAtikarma khapAvI kevalajJAna pAmyo...! - A rIte pratyAkhyAna eTale choDavA lAyakano tyAga karavArUpa A sAmAyika karIne teTalIputra muni zAzvatapadane pAmyA ! sAmAyikanuM phaLa eka mANasa roja lAkha khAMDI sonAnuM dAna kare ane bIjo mANasa roja sAmAyika kare to e bemAM sAmAyika karanAra moTuM phaLa pAme che. samabhAve be ghaDInuM sAmAyika karanAro zrAvaka, sAmAyikamAM AyuSya bAMdhe to vaimAnika devalokanuM bANuM kroDa ogaNasAITha lAkha pacIsa hajAra navaso pacIsa upara traNa aSTamAMza (9259rapa92pa3/8) palyopamanuM AyuSya bAMdhe. kroDo bhavo sudhI tapa tapatAM je karma kSaya na thAya te karmono kSaya sAmAyikamAM samatA bhAvathI AtmAne bhAvita karatAM aDadhI kSaNamAM thaI jAya che. je koI jIvo mokSe gayA, jAya che ke jaze te badho sAmAyikano 181 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAva che. homa na karIe, tapa na karIe, dAna na ApIe, bIjuM kAMI na karIe to cAle, paNa jenuM koI mUlya AMkI na zakAya evI eka samatA keLavIe toya mokSasukha maLI zake che. roja eka be athavA mahinAmAM amuka sAmAyika karavA evI TekavALAne sAmAyikamAM svAdhyAya, jApa, dhyAna, adhyayana, vAcana vagereno suMdara lAbha maLe che. roja thoDuM thoDuM karatAM ghaNuM dharmadhana bheguM thAya che. karuNAsAgara arihaMta paramAtmAe pharamAvelI sAmAyikadharmanI AvI sAdhanA vinA AtmA para lAgelA aneka janmonA azubhakarmono kSaya thAya nahi ane karmothI dabAI gayelA AtmAnA jJAna, darzana, caritra vagere mahAna guNo pragaTa thAya nahi. jeTalIvAra sAmAyika karIe teTalIvAra, azubhakarmono kSaya thAya che. dareka zrI tIrthaMkarabhagavAna paNa rAjapATa,vaibhava choDI kevalajJAna, ane mokSa meLavavA jiMdagInuM sAmAyika (dIkSA) le che. 182 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.A. zrI kalApUrNasUrijI sarvajJa kathita sAmAyika vijJAnamAMthI sAmAyika guNAnAmAdhAraH, khamiva sarvamAvAnAm / na hi sAmAyikahInA-zcaraNAdiguNAnvitA yena // (anuyogadvAra sUtra, TIkA) jema AkAza e sarva padArthono AdhAra che, tema sAmAyika e sarva jJAnAdi guNono AdhAra che kAraNa ke sAmAyika vinAnA jIvo kadI paNa cAritrAdi guNo prApta karI zakatA nathI. tethI ja jinezvara devoe zArIrika, mAnasika sarva duHkhonA nAzarUpa mokSanA ananya sAdhana tarIke "sAmAyika dharma" ne ja gaNAvyo che. kevalajJAna prApta thayA bAda arihaMtoe svamukhe kaheluM tathA nipuNa buddhinA dhAraka gaNadharoe bhAvizAsananA hita mATe raceluM zruta zuM che? teno uttara ApatAM kahyuM che ke sAmAyikathI mAMDIne bindusAra (caudamuM pUrva) sudhI zrutajJAna che. te zrutajJAnano sAra cAritra (sAmAyika) che. ane cAritrano sAra nirvANa-mokSasukha che. A rIte "sAmAyika dharma e prabhuno pradhAna-mukhya upadeza hovAthI prastutamAM tene aMge ja prathama vicAra karIzuM. "sAmAyika' e AvazyakanuM mULa che. jinazAsananuM pradhAna aMga che. ajaba-gajabano che eno prabhAva ane pratApa ! zame che enAthI Adhi, vyAdhi ane upAdhino saghaLA tApa ane saMtApa !! sAmAyika e divya jyoti che. mohAndhakArathI vyApta A vizvamAM mokSamArgane prakAzita kare che ! ajJAnatimirathI AcchAdita jIvonA manamaMdiramAM samyagUjJAnanAM ajavALA pAthare che !! sAmAyika e acitya ciMtAmaNi che, apUrva kalpavRkSa che, jenA prabhAvathI sAdhakanI sAdhanA phaLe che, ane sarva zubha kAmanAo pUrNa thAya che. sAmAyika e sarvagAmI cahyuM che. prazamarasagna muni viveka-AMtara cakSu ughaDI jatAM anukrame sarva padArthonA jJAtA ane daSTa bane che. 183 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika e parama maMtra che, jenA prabhAve rAga-dveSanAM kAtIla jhera paNa paLavAramAM utarI jAya che. sAmAyika e jinAjJA svarUpa che. Azravano sarvathA tyAga ane saMvarano svIkAra A che jinAjJA. sAmAyika dvArA sarva pApano parihAra ane jJAnAdi sadanuSThAnonuM Asevana thAya che. tethI temAM sarva Azravano nirodha ane saMpUrNa saMvarabhAva rahelo che. sAmAyikanA adhikArI koNa? sAmAyika jevI mahAna mokSasAdhanA tenA yogya adhikArI vinA saphala kayAMthI bane? sAmAyikanA sAcA adhikArI kevA hovA joIe ne ahIM batAvavAmAM Ave che. jeno AtmA saMyama, niyama ane tapanI ArAdhanAmAM ja sadA saMlagna-joDAyelo hoya, hAlatA-cAlatA ke sthira (trasa ke sthAvara) sakaLa prANIgaNa upara samabhAva-mAdhyastha bhAvavALo hoya arthAt sarva jIvone potAnA AtmAnI jema samAna dRSTithI jonAro hoya te ja A jinapraNIta sAmAyika dharmano sAco adhikArI che. sAmAyika karavuM eTale mAdhyasthabhAvamAM rahevuM-rAgadveSanI madhyamAM rahevuM eTale ke bemAMthI ekano paNa AtmAne sparza na thavA devo, parabhAvathI viramI svabhAvamAM sthira thavuM. sAmAyika e AtmasvabhAvamAM tanmayatA prApta karavAnI eka anokhI, divya kaLA che. saMyama, niyama ane tapanA satata abhyAsa dvArA sAmAyikane AtmasAt banAvI zakAya che. 1. sarvavirati sAmAyika prAptinA upAya : sarvavirati sAmAyikanA abhilASI AtmAe potAnA jIvananI tamAma pravRttine mokSamArgane anukULa banAvavI joIe, eTale ke mArgAnusAritA tathA samyajJAna, darzana ane cAritra Adi guNonI khilavaNI thatI rahe evI vRtti-pravRtti karavI joIe, paNa mokSanI sAdhanAmAM vidanabhUta pravRtti na karavI joIe. (cAritra grahaNa karavuM) jinezvara bhagavaMte prarUpelA tattvo upara akhaMDa zraddhA pragaTAvavI. 184 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurunI dharmavANI sAMbhaLI te mujaba jIvana jIvavuM. guNIpuruSo pratye haiyAmAM sadbhAva ane bahumAna rAkhavuM. potAnI zakti mujaba dharmakAryomAM sadA udyamazIla banavuM. dehAdi jaDa padArthonI AsaktinA tyAga dvArA Atmika utthAnanI pratipaLa ciMtA rAkhavI. 2. dezavirati sAmAyika prAptinA upAya : svabhUmikAne anurUpa zAstrokta anuSThAnonuM vidhipUrvaka pAlana karavuM. namaskAra mahAmaMtranuM sadA smaraNa, manana ane ciMtana karavuM. jinezvara prabhunI traNe kALa sva-dravyathI vidhipUrvaka pUjA karavI. guruvaMdana, sevA, bhakti ane temanI pAse dharmanuM zravaNa karavuM. zuddhAzayathI yathAzakti dAna ApavuM. zrAvakadharmane bAdhA na Ave e rIte mahA AraMbha samAraMbhavALA karmAdAna vagereno tyAga karI nyAya-nItipUrvaka AjIvikA calAvavI. ubhayakALa pratikramaNa karavuM. jIvAdi tattvonuM adhyayana ane manana karavuM. anityAdi bAra bhAvanAothI sadA bhAvita rahevuM. ItyAdi "zrAddhavidhi' vagere granthomAM batAvelA zrAvaka yogya AcAronuM pAlana karavAthI dezavirati sAmAyikanI vizuddhi vadhatI jAya che. ane tenA prabhAvathI cAritramohanIyakarmano kSayopazama thatAM deza-sarvavirati sAmAyikanI prApti thAya che. 3. zrata ane samyakatva sAmAyikanA upAya : tattvazravaNanI tIvra tAlAvelI jagAvavI. dharma pratye prIti utpanna karavI. devAdhideva arihanta paramAtmA tathA nircantha gurubhagavaMtonI sevA-bhakti karavI. aparAdhIne paNa kSamA ApavI. tenuM paNa bUruM na ciMtavavuM. viSayo pratye udAsInabhAva-vairAgya keLavavo. AtmAmAM pUrNAnaMdamaya svarUpane anubhavavA atyanta utkaMThA 185 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhavI. duHkhI jIvonAM duHkha dUra karavA prayatnazIla banavuM. jinavacana upara dRDha zraddhA rAkhavI. A badhA guNonI prApti thatAM sAdhakamAM samyaktva sAmAyikanuM pragaTIkaraNa thAya che ane samyaktva sAmAyika pUrva prApta hoya to vadhu nirmala bane che. zruta sAmAyika e samyaktva sAmAyikano sahacArI che, samyaktva sAmAyikanI prApti thatAM zruta sAmAyika svayameva prApta thaI jAya che. A banne sAmAyika paraspara sahacArI che, sahAyaka che. samyaktva sAmAyikanI prAptie kAMI AsAna vAta nathI. 'huM deha nahIM paNa AtmA chuM.' A bhedajJAnanI ADe dIvAlanI jema aDIkhama UbhA rahevuM tIvra darzanamohanIyakarma haTe nahIM-tenI utkRSTa sthiti ghaTe nahIM, tyAM sudhI jIvane samyaktvanI pUrvabhUmikAno sparza paNa thaI zakato nathI. zrutajJAnano ekAgra upayoga e zruta sAmAyika che. sabhyazraddhAmAM ekAgra upayoga e samyaktva sAmAyika che. dezaviratinA pariNAmamAM ekAgra upayoga e dezivarati sAmAyika che. sarvaviratinA pariNAmamAM ekAgra upayoga e sarvavirati sAmAyika che. A badhAnuM tAtparya e ja che ke, samatA pariNAma e upayogayukta hoya to ja sAmAyika kahevAya, ane upayoga e samatA pariNAmayukta hoya to ja vizuddha upayoga kahevAya che. A rIte upayoga e sAmAyikamaya che, ane sAmAyika e upayogamaya che. banne paraspara ekabIjA sAthe saMkaLAyelA che; eka kSaNa pUratA paNa te ekabIjAthI chUTA rahI zakatA nathI. chatAM vivakSAbhedathI temanuM svarUpa bhinna-bhinna rIte batAvavAmAM AvyuM che. paramArthathI te banne Atma-pariNAmarUpa hovAthI eka ja che, upayogamaya AtmA sAmAyika che. 186 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmotyAnano pAyo graMtha pU.paM. zrI bhadraMkaravijayajI yadi tvaM sAmyasaMtuSTo vizthaM tuSTaM tadA tava / tallokasyAnuvRttyA kiM svamevaikaM samaM kuru // jo tuM sAmyamAM saMtuSTa ho to AkhuM vizva tArA pratye saMtuSTa che, mATe lokane khuza karavA karatAM jAtane samabhAvamAM sthira kara. bhAva sAmAyika evA prakAranuM che ke, te dareka pravRtti-nivRttimAM ApoApa thayA kare che. mAtra AtmAnI dizAnuM valaNa te tarapha thavuM joIe. mana-vacana-kAyAnI pravRtti evA prakAranI thaI javI joIe ke jethI krame krame Atmika guNono vikAsa thato rahe. e bhAvasAmAyikanA prAgaTayanuM rahasya che. gRhasthapaNAmAM parane ekAMte parAyo mAnI levAthI jIvana sadbhAva vagaranuM, pavitra snehavagaranuM, hArdika lAgaNI vagaranuM, dayA vagaranuM ane tenA pariNAme dharma vagaranuM banI jAya che. - zrI arihaMta paramAtmAnA parArtha vyasanIpaNAnA mULamAM traNa jagatanA jIva nathI to bIjuM zuM che? te jIvonI parAdhInatA nathI to bIjuM zuM? te jIvone parama sukhamaya jIvananI bheTa ApavAnI bhAvanA nathI to bIjuM zuM che? mATe parane svatulyabhAva ApavAmAM svanuM hita che. | sarva jIvo parama dharmavALA che. eTale sukhanI IcchA ane duHkhanA keSavALA che. "paramAdazmi' padathI sarva jIvo sukhanA arthI ane duHkhanA dveSI che. ema kahIne koI jIvane duHkha thAya nahi ane sarva jIvone sukha thAya te rIte vartavAnuM zAstramAM vidhAna karyuM che. A jAtanI samatA vinA dAna, tapa, yama ke niyamanuM muktimArgamAM kAMI paNa phaLa nathI. samatApUrvaka ke samatA arthe karAyelA te phaLadAyI thAya che. traNa sthAvarAdi bheTavALA sarva jIvomAM sukhapriyatnAdi dharmo Atmatulya che ema samajI sarva sAthe Atmatulya pariNatine keLavavI te "samatA' kahevAya che. yuvAnI yoga mATe che, bhoga mATe nahi. bhoga e prajJAparAdhanI 187 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthiti che. prabhu prApti mATenI sAdhanA e ja yuvAnIno samyagu upayoga che. paravastunI prApti mATenA prayatno e yuvAnIno durupayoga che. sadupayoga durupayoganuM jJAna prApta karavuM ane tenA prakAzamAM jIvavuM tenuM ja nAma yathArtha jIvana che. jenA jIvananI koIpaNa paLa para vastunA abhAvane kharekhara khAlIpo samajIne tene bharavA mATe kharcAya che, te mANasa AtmaniSTha nathI ja. pUrNane AvI IcchA na ja hoya. mukti mArganA cAra aMga che. samyam zraddhA, jJAna, cAritra ane dhyAna. samyagu darzana zraddhAnI zuddhi mATe jinabhakti, pUjana vaMdana namana che. samyaga jJAna mATe sanzAstranuM adhyayana, zravaNa che. samyaguM cAritra mATe vrata tapa niyama saMyama ahiMsA Adi che. samyaguM dhyAna mATe anazanathI mAMDIne kAryotsarga jevA saghaLA tapa che. A cAre aMganI akhaMDa sAdhanA karmakSaya kare che te jIva anaMta catuSTayane pAme che. pUrNatA pAme che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI sAmAyika : dravyathI, dharmopakaraNa sivAya bIjAM sarva dravyono tyAga karavo. kSetrathI sAmAyika karavA jeTalI jagyA rAkhIne bIjI jagyAno tyAga karavo. kALathI be ghaDI paryata sAmAyikamAM rahevAno nirNaya karavo. bhAvathI rAgadveSa rahitatA ane samabhAva sahitatA athavA azubha dhyAnano tyAga ane zubha dhyAnano svIkAra karavo. sAmAyika e AtmA che. ane AtmA pote bhaya, dveSa ane kheda rahita che. bhaya, dveSa ane kheda e paryAyanA dharmo che. te kSaNabhaMgura ane asthira che. para dravyanA saMbaMdhathI thanArA che. te badhAthI bhinna evA nitya, akhaMDa, abhaMga AtmAno vicAra nirbhayatA, nirleSatA ane nikhuMdatAnI anubhUti karAve che. cetanAne AtmAmAM sthira karavAnI kriyA te saMvara sAmAyika che 188 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tenAthI karmanI nirjarA, bhaya, dveSa, khedano abhAva te mokSa che. jenI utpatti anya koI dravyathI thatI nathI tevA AtmAno nAza paNa kayAMthI hoya? AtmAne svarUpanA ajJAnathI, saMzayathI, viparyayathI mRtyunA bhayanI bhrAMti che tenuM nivAraNa zuddha caitanyanI anubhUti vaDe parama jAgRtinA anubhavathI jJAnI puruSane thaI zake che tethI AtmajJAnI sadA nirbhaya che; e ja svarUpanA lakSyathI sarva jIva pratye sAmyabhAva utpanna thAya che te adveSa che. tathA sarva padravyathI vRttine vyAvRtta karI jayAre AtmA, AtmA rUpe varte che, tyAre te akaleza samAdhine pAme che, te akheda che. sAma eTale madhura pariNAma, sneha, maitrI. sama eTale rAga dveSamAM madhyasthapaNAnuM pariNAma te dhRtasAmAyika. samma eTale jJAna-darzana-cAritranI kriyAmAM maLI javuM te kriyA sAmAyika che. sva-saMrakSaNa vRttine sarva saMrakSaNa vRttimAM badalavAno stutya prayoga te sAmAyika che. potAnuM hita vizvanA hita sAthe saMkaLAyeluM che. vizvanA jIvonA hitanI upekSA karIne koI AtmA "sAmAyikamAM rahI zakato nathI. kaThaNa karmonA pahADane khatama karI zakato nathI. apUrva je varSollAsa vaDe atyaMta cIkaNAM paNa karmono nAza thAya che. tenuM prAgaTya vizvahitanI bhAvanAnA satatAbhyAsa dvArA ja thAya che. - vizvahitanI bhAvanA eTale sarva saMrakSaNa vRtti. A vRtti dharmasvarUpa che ane dharma saMbaMdha sarvane sukhakAraka che. adharma saMbaMdha parasparane pIDAkAraka-ahitakAraka ane asukhakAraka che. eTale ja kahevAyuM che ke "sarvanA vicArathI dharmano prAraMbha thAya che ane ekanA dharmathI sarvane lAbha thAya che." Avo lAbha ApavAnuM acinya sAmarthya jenAmAM che, te AtmAne samatAmAM rAkhavo te sAmAyika che. AvA tAttvika sAmAyikanI pariNati, eka mAnavabhavamAM ja zakaya che. mATe te devadurlabha gaNAyo che. Avo devadurlabha mAnavabhava viSamatAnA havAle na thaI jAya, tenI pUrepUrI sAvadhAnI rAkhavAmAM 189 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavabhavanI sArthakatA che. jIva mAtra jIvananuM bahumAna e sAmAyika dharmano pAyo che. koIpaNa jIvane saheja paNa dUbhavatAnI sAthe manane AMcako lAgavo te sAmAyika dharmanI pariNatinI nizAnI che. vIjaLInA AMcakA karatAM paNa vadhu jalada A AMcako pratIta thAya, to mAnavuM ke sarva jIvo AtmA samAna hovAnuM satya sparyuM che, sAmAyikamAM rahelA bhavyAtmAne A hakIkata ekane eka be jevI spaSTa lAge che, lAgavI joIe. samatAnI prApti mATe traNa vastuno vicAra karavA yogya che : (1) jIvano pAriNAmika bhAva sahaja svarUpa (ra) jagatano audayika bhAva : karma (3) Izvarano kSAyika-kSAyopathamika bhAva : A traNa vastunA vicAramAM mana lagADavuM joIe. pU. paMnyAsajInA subhASita "AtmAmAM vizva vyApI vizALatA pragaTa karavAnuM sAdhana sAmAyika che. ethI svArtha sAthenA sagapaNa dUra thaI sarva jIvo sAtheno AtmIya bhAva pragaTe che. svarakSaNavRttine sarvasaMrakSaNa vRttimAM badalavAno stutya prayoga te sAmAyika che. potAnuM hita vizvanA hita sAthe saMkaLAyeluM che. vizvanA jIvonA hitanI upekSA karIne AtmA sAmAyikamAM rahI zakato nathI. kaThaNa karmonA pahADane toDI zakto nathI. apUrva varSollAsa vaDe atyaMta cIkaNAM paNa karmono nAza thAya che. tenuM prAgaTaya vizvahitanI bhAvanAnA satatAbhyAsa dvArA thAya che. ahIMthI dharmano AraMbha thAya che. ekanA dharmathI sarvane lAbha thAya che. Avo lAbha ApavAnuM aciMtya sAmarthya jenAmAM che te AtmAne samatAmAM rAkhavo te sAmAyika che." 190 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArAMza caitanyazaktino sakriya prabaLa pravAha jagatamAM janmelA jIvone mahadaMze potAnAcaitanyanA sukha, aizvarya, ke lakSmI jevI zaktio pragaTa karanAra sarvocca tattvanI khabara nathI. pUrvakALamAM dhannAjI, zAlibhadra, jaMbukumAra vagere sikaMdaranI jema ke nepoliyananI jema yudde nIkaLyA na hatA, vastupALa tejapALa rAjayAdi meLavavA yuddhe caDhayA na hatA, jagaDuzA, kezavajI jevA zrAvako samarAMgaNamAM UtaryA na hatA, are mahAvIra, gautama koIe sarasenApati thaIne jIta meLavI na hatI. chatAM e sau mahAmAnavonA caraNamAM rAjya, lakSmI, kIrti vidyA Adi svayaMmeva upasthita hatA. e padArtho mATe emaNe ciMtA sevI nathI. chatAM te sau temanI sevA karatA. ane jemaNe samarAMgaNamAM yuddhe caDhI jIta meLavI teo kALane AdhIna thayA. te mahAmAnavo muktinuM mahA sAmrAjaya pAmyA. eno artha e ja che ke potAnA zuddha caitanyanI zakti jyAre pragaTa thAya che, tyAre bhautika vastuono svecchAe tyAga thAya che. ane sva-zakti dvArA jIva pUrNa sukha pAme che, jene zAzvatakALa TakAvavA koI prayatna vizeSa karavo paDato nathI. caitanya pratyenI abhimukhatA e dizAno mArga Ape che. tethI mahAmaharSioe samUhanA anuSThAno batAvyA jethI abhimukhatA keLavAya. kAraNa ke sAmAnyataH jIva mAtramAM e zaktinuM baLa vRddhi pAmatuM nathI. jema varSARtumAM nAnA moTA jaLanA pravAho moTI saritAmAM parivartita thAya che. tyAre tenuM jora vRddhi pAme che. temAM vividha prakAranA sAdhakonuM eka ja anuSThAna ke saMkalpanuM baLa zubha vAyumaMDaLa racavAmAM samartha bane che. je vaDe alpa zaktivALo sAdhaka paNa potAnA saMkalpamAM daDha rahe che. jema sutaranA alaga alaga dorAthI eka khisakolI jevA prANIne bAMdhI zakAtuM nathI, paNa e ja sUtaranuM doraDuM bane che tyAre mahAkAya hAthIne paNa bAMdhI zake che. tema ApaNI caitanya zakti 191 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhautika kAryomAM veravikhera thaI jAya che. te zaktine samUhanA anuSThAnamAM joDavAmAM Ave to tenuM baLa vadhI javAthI AMtarika maLanuM zodhana thAya che, tyAre caitanyamAM nirdoSa sukha pragaTa thAya che, tenI sAthe bahAranA paNa rAjya, lakSmI, vidyA jevI sAmagrIo sahaja prApta thAya che. kayAMka AvatI kaThinatA te zakti dUra karI zake che. mAnavadehamAM ati vilakSaNa evI vicAra zakti che. A vicArazakti jo azuddha che to mAnavanI cetanAne AvaraNa kare che, e vicAra zakti jo zuddha che to cetanAnuM sarvajJa ane sarvadarzitva pragaTa thAya che. paraMtu mahadaMze mAnava potAnI zuddha caitanya zaktimAM vizvAsaAdara dharAvato nathI. pacAsa veganane kheMcatA enjina karatAM paNa A vicArazakti baLavAna che. e sarvenuM utpAdaka tattva cetanAzakti che. paraMtu mAnave tene rAga, dveSa, IrSA, asUyA, kAma, krodha, lobha ane bhaya jevAM tattvone havAle karI potAne ja hina sattva jAhera karyo che. A vicArano pravAha sUkSma ane vegavaMto hovAthI mAnava tenA para potAno saMyama rAkhI zakato nathI. e ja vicArazakitanuM bhAvajagatamAM nirmANa karIne mahAmAnavoe zrApa ane varadAna jevI vilakSaNa zaktio vaDe vidhvaMsa ke sarjana karyuM che. caitanyanI zuddha zakti e mAruM svarUpa che. A zuddha vicArane - bhAvane puSTa karavo. atyaMta AdarapUrvaka AtmasvarUpanuM smaraNa karavuM, jyAM jyAM mana jAya tyAM e bhAvane sAthe rAkho, azuddha vicAra dUra thaI ja jaze. zuddha bhAva sivAyanA vijAtIya vicArone sAtha na Apo. potAnI caitanya zaktimAM tanmaya thavuM te paramAtmabhaktinI phalazruti che. parA bhakti che. samabhAva ane nirmaLa prema eka ja sikkAnI be bAju che. rAjA ho raMka ho, bAla ho yuvAna ho, rogI ho, nirogI ho, rUpavAna ho ke kurUpa ho, zatru ho, mitra ho. sarva prati nirdoSa premadhArA ja vahe te ApaNI zuddha cetanAne pragaTa karI jANe ke ApaNA ja upara prasanna thaI svane sarva sukhano svAmI banAve che. kAraNa ke sarvamAM caitanya samAna hovAthI prANImAtramAM pragaTa apragaTa premano pravAha phUTa thaI tamArI cetanAnA pravAhamAM bhaLe che. tethI vItarAgI devone trilokanA 192 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmI kahevAmAM Ave che. e mahA mAnava kevA che ? jamInamAM vAvelA bIjane aMkura thatAM, velo thatAM, vAra lAge che, ane phaLarUpe pariNamatAM samaya lAge che. kheDUta jevI dhIraja dhAraNa karIne tame paNa tamArI sadbhAvanAnA bIne pAMgaravA dejo. te bhAvanAmAM zuddhatA pragaTa thatA svayaM Atmadarzana prApta thaze. temAM kevaLa bAhya kriyA paryApta nathI. paraMtu vicAra-pariNAma, bhAvane cetanAzakti pratye ja vALo, AtmasvarUpa pratye vaLelA eka eka bhAvanuM bahumUlya che, mATe athAga prayatne te bhAvanAone puSTa karajo. koI maMtra, jApa, vacanabodha, sUtrano bhale AdhAra lo, paNa raDha lagAvo. tame tamArI ja zuddha bhAvanA vaDe, vicAra vaDe, maMtroccAra vaDe tamArI cetanAne AMdolita karo, nahi to te manAdi yoga vaDe AMdolita thaI kArmaNavargaNA grahaNa karaze. ane tenA pariNAmathI sukhaduHkhanuM sarjana thaze. mATe yoganA vyApArane zubhamAM parivartita karo, sAmAyika jevA anuSThAna vaDe bhAvanA Adine nirmaLa karo, tenA vaDe cetanAmAM AMdolana thaze to paNa tamane azubha vibhAvathI bacAvaze. mAnavane kaMI paNa meLavavAnI adamya IcchA thAya che tyAre te jaMpIne besato nathI. athAga prayatna vaDe te meLavIne jaMpe che. tema jo tamane sAcuM sukha meLavavAnI adamya IcchA haze to tame te meLavavA, te jyAMthI maLe tyAM tamArI zaktine kAme lagADazo. vaLI AMtarika sukha meLavavA tamAre kaMI dUra to javAnuM nathI. tamArA zuddha aMtaHkaraNamAM tamAre praveza karavAno che, temAM tamAre sahAya joIe to satpuruSanA, sattzAstronA vacananuM avalaMbana lo. zuddhabhAva vaDe zuddha aMtaHkaraNamAM pahoMcI jAva, tyAM kevaLa zuddha sAgara leharAya che, samatArasano dariyo tyAM UchaLe che. je sAmAyikamAMnuM rahasya che. sukha meLavavAno pravAha ghaNo prabaLa che, eTale jIvamAtramAM te anAdikALathI cAlyo Ave che, paraMtu cetanA taMtra sAthe bIjA vaibhAvika paribaLo hovAthI jIva sAcA sukhanI bhAvanAne AMbI zakato nathI. je mahAmAnavoe e sukhanA mArge jhUkAvyuM temaNe te sukha prApta karyuM. ApaNe sau te sukha prApta karIe tevI bhAvanA ho. 193 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikathI anubhaveluM kaMIka prastuta sAmAyika graMthanuM lekhana karatAM prAjJa puruSanA anubhava, zAstrakathana, sAmAyika dharmanAM rahasyo, sAmAyikayogano gUDhArtha, pUjya AcAryazrInuM mArgadarzana vagerenA avalaMbane khUba jANavA ane mANavA maLyuM. tyAre eka vicAra Avyo ke devaguru anugraha sAmAyika sudhI pahoMcAyuM. arthAt sAmAyika AtmasAt thayuM tema kahevuM te AtmazlAdhA nathI paNa eka AMtarika AnaMda che, je saunI sAthe vaheMcavo che. lagabhaga 75 varSa pahelAM vaDIla dvArA sAmAyikano prAraMbha thayo, paNa navakAramaMtra sivAya anya koI sUtra na AvaDe. na sAmAyika letA ke na pAratA AvaDe. bhAre saMkoca thayo ane kaMIka aNagamo paNa thayo. paraMtu graMthakAroe ucca-saMskArI kuLano mahimA kahyo che, te ghaNA samaya pachI samajAyo ke kuLanA saMskArathI AvA yoga maLe che, te samaya jatAM vikase che. zizuvayamAM pAThazALAmAM sUtrono abhyAsa karelo paNa koI anuSThAnano mahAvaro na hato puNyayoge zvasurapakSe jinapUjA, sAmAyika nAnA vrata tapano yoga thayo. gharamAM vaDIlo sau sAmAyika kare, eTale paNa sAmAyika thatuM rahyuM. pachI sUtra ane artha kaMThastha karyA, tyAre manamAM sAmAyika pratye kaMI ruci thaI. aNagamo gayo. samayanI dRSTie avakAza ghaNo hato. eTale dharmakathAnuM vAcana, stavana, pratikramaNanAM sUtro kaMThastha karavAno utsAha thayo. te abhyAsanA saMyogo paNa maLI gayA. AthI sAmAyikano samaya rasaprada banyo. vaLI nivAse, daherAsara hovAthI avAranavAra pU. AcAryazrI ane sAdhujanonuM Agamana thatuM. vyAkhyAnano lAbha maLato, AthI dharmakriyAnI bhAvanA vRddhi pAmI. deva-darzana-pUjana vagere thatAM rahyAM. sAmAyika anuSThAnanA mAdhyamathI ane anya abhyAsa mATe sAdhumahArAjanA AdezathI prathama paMdara pakhtA' zarU karyA, pakhA eTale paMdara sAmAyika lagAtara karavAnA, cauda thAya ane zarIre asukha hoya kaMI vyavahArika kAraNa hoya tyAre kasoTI thatI paNa paMdara pakhkhA eka varSe barAbara pUrNa thayA. 194 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI koI sAdhubhagavaMte sAmAyikanuM puNya batAvyuM. kAraNa ke prazna to hato ja ke A janmamAM kaMI sukRtya karyA vagara jene bhautika sukha kahevAya te kevI rIte maLyuM? javAba : pUrva puNyathI. ane A janmamAM puNyanI vRddhi karo. kevI rIte ! darzana, pUjana, navakAramaMtra, sAmAyika vagerenI vRddhi karatA jAva. vrata, tapa yathAzakti karatA rahevuM. Ama sAmAyika anuSThAna AgaLa vadhyuM. baso belA' karavAnA, arthAt roje be saLaMga sAmAyika thAya te ja gaNavAnA. khUba utsAhapUrvaka prAraMbha karyo. chUTuM eka sAmAyika thAya te gaNavAnuM nahi. Ama be traNa varSe belA' paNa pUrNa thayAM. game tema paNa belAmAM AnaMda Avyo. ApaNe ghaNIvAra sAMbhaLIe chIe ke gatAnugatika nA karo. samajIne karo. jJAna sahita karo. vAta sAcI che, paNa samaja letA janma ja pUro thaI jAya. samaja ane nA samajano A jhaghaDo kyAM sudhI calAvavo? mane dahezata che A jhaghaDAmAM thaI jAye pUro nA janmAro." alabatta samaja-jJAna sahita anuSThAno sakAma nirjarA Ape che, paNa bApu! ahIM to tyAre nirjarA zabda ja sAMbhaLyo na hato. pUrva puNya-saMskAra, vartamAnamAM badho puNyayoga ane AMtarika utsAha, eTale sAmAyikamAM jIva goThavAto gayo. belA be-traNa varSe pUrA thayA, tyAM vaLI kyAMkathI zravaNe paDayuM telA'. je divase traNa sAmAyika saLaMga thAya te gaNAya. chUTA thAya te na gaNAya. paNa baso belAthI mana para vizvAsa thayo hato ke thaze. vaDIlono sauno sAtha hato vaLI pAMceka varSanI bhUmikAthI have AgaLanI bhUmikAmAM javAnuM hatuM ne? have traNaso telAno AMka zarU karyo. chuTA sAmAyika vagara divasa pUro na thato, paNa A telAmAM kasoTI thaIsamaya baporano ra-30 thI 4no ja goThavAya. te paNa niyamita na thAya. chatAM anuSThAna thatuM rahyuM. bhAvanA hatI paNa telA 195 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrA na thayA. gharanI vyavasthAnI ane baMne bALakonI javAbadArI hatI vaLI muMbaI nivAsa thayo. sAmAjika sevAnuM kArya hAtha lIdhuM. te pachI patinuM avasAna thayuM. vaLI pAchA ghaNA aMtarAyo vaccethI pasAra thavuM paDayuM. manobaLa paNa khoravAI gayuM. paraMtu e bhUtakALa para najara jAya che tyAre sAmAyika dvArA je zAstra abhyAsa thayo, tene kAraNe dherya, dharmabhAvanA, karelAM karma bhogavavAM paDe tevA siddhAMtanI samaja zraddhA vagerethI ghaNI ApattimAM e saMpatti kAma lAgI. eTale Aje saune khUba vizvAsathI kahuM chuM. sukhanA samayano upayoga karo. duHkhanA samayamAM saMto pAsethI maLelI zraddhA ane meLavelo bodha, vaLI AdarapUrvaka karelA sAmAyika jevA anuSThAnothI samAdhAna thaze, te AMtarika baLanuM mahAna auSadha che. bhavAMtano upAya che. hA, paNa pelA traNaso telAnI bhAvanA adhUrI rahI. chatAM ajaba rIte te Atmapradeza para TakI rahI tyAra pachI to khAsso traNa dasakA jevo gALo nIkaLI gayo. jo ke temAM gujarAta/amadAvAdamAM mAnavakalyANanuM uttama kArya karavAnI taka maLI. anuSThAnonI gauNatA thavA chatAM gurukRpAe saMskAra aMtaradharAmAM sacavAI rahyo haze ke zuM? lagabhaga 65 varSanI vaye aMtaramAMthI avAja Ave, have kevaLa adhyAtmayoganI sAdhanAthI jIvanapUrti karo. cha dasakA pUrA thayA che. jo najIkamAM bhavAMtano upAya karavo hoya to AkharI abhigama adhyAtmayogano che. tyAre mAnavakalyANa kSetre yaza-kIrtino ghaNo ujjavaLa samaya hato. paraMtu pU. paMDita sukhalAlajInA zubhAziSa hatA niSkAma karmayogI Adarajo. te AziSa sAthe sevA kArya pUrNa karyuM. pachI e kSetra chUTI gayuM. ane adhyAtmayogano prAraMbha thayo. temAM paNa puNyayoga ghaNo prabaLa, mahAmAnavo tathA saMtonA paricaya ane mArgadarzana maLatA rahyA. Azcarya to e ke je samaye je bhUmikAe jenI jarUra paDe tevA zubhayoga maLI jAya AgaLanA vikAsa mATe pratyakSa, parokSa ke zAstrathI prerakabaLa maLatuM rahyuM. 196 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have mULa vAta para pelA traNaso telAnI adhUrI zubhakAmanA svayaM hAjara thaI gaI. ane pachI 'telA' kaho ke colA, paMcolA thayA ja kare. IDara jevA tIrthamAM ekAMta sthaLe sAmAyika vagara besAya nahi. have gaNatarI chUTI gaI. anuSThAna sahaja sAdhya banyuM. prAraMbhamAM odhe samaja vagara paraMtu bhAvapUrvaka karelA anuSThAnanI Aje phalazruti e thaI ke aMtara avAja kahe che ke, "samakti viNa cAritra nahi, cAritra viNa nahi mukti' A cAritra zabda sAmAyika poSaka che. ghaNA prakAre sAmAyika samajAyA pachI Aja to svasphuraNAonI saravaNI phUTayA kare che. anekavidha aMtaHcetanAnI prasannatA pragaTatI rahe che. e sAmAyika-dharma-yogano mahimA kathanathI para che. sAmAyika eTale sAvadha pApavyAparano sAdhakane mATe maryAdita tyAga. A abhigama jIvanamAM rasAto gayo. enuM puNya AvatA janamamAM zuM haze te kevaLI gamya che. paNa A janmamAM evA pApavyApArathI ghaNI mukti maLI che. evI koI jarUriyAta, bAhya pravRtti, koI apekSAo, janautkarSane kAraNe paNa bAhya ADaMbaro badhuM ja jANe viramI gayuM che. basa eka ja laganI sAmAyika yogamAM rahevuM. pachI zruta ho, vidhithI ho, ke samyaktvathI ho. mukti dvArane Takoro e sAmAyika yoganI phaLazruti che. satsaMgI-snehIo pUche che. AvuM jIvana maMgala kevI rIte pragaTa thAya ? devaguru anugraha. navakAramaMtra, bhakti, sAmAyikanuM ane zAstra adhyayana, adhyApana vigerenuM A sAkSAta pariNAma che. are ! A sAmAyika jyAre kevaLa kriyArUpa hatuM tyAre teNe zubhabhAvanI/abhyAsanI bhUmikA ApI. jyAre temAM niSThA keLavAI te anuSThAna banyuM tyAre teNe parahitanI bhAvanA ApI. e sAmAyika jyAre jIvananuM aMga banyuM tyAre teNe yatkiMcita svarUpanuM zuddha darzanazraddhA ApyAM. saMvega ane nirvedanI zakti pradAna karI, ane sAmAyikanI pariNAmarUpa bhUmikA baMdhAI tyAre vizvanA caitanya sAthe ahobhAva racAto gayo. 'sau sukhI thAo sau sukhI thAo.' jo ke hajI ghaNI 197 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMjhila bAkI che. "paNa bhaya nahi muja hAthohAtha tAre te che sAthe re, manamohana svAmI zrI aranAtha bhavajalano tAru" pU. panyAsajIe prakAzya che. ke "tame zubhabhAvanAthI bharapUra cho to vizvanI sau anukULatA tamArA caraNa cUmatI Avaze. koI azubha karmano yoga Ave vikalpa UThaze paNa vicalita thavA nahi de." Ama sAmAyika yoganA prabhAve jIvana dhanya banI gayuM. varasI tapa upavAsanA anuSThAnathI thAya te uttama che, paraMtu vardhamAna sAmAyikanI jema svAdhyAya varasI tapa. roje bethI traNa pAnAMnuM zAstravAcana karavuM. ane varase dahADe sau kahetA Ave pAMcaso/sAtaso pAnAnA graMthanuM vAMcana thayuM. Ama sarvamAM sarvatra eka prasannatA prasarI jAya che. satsaMgI-dharmapremI A deza ke paradezamAM sAmAyikanA anuSThAne saumAM zubha bhAvanAnI saLaMga sUtratA karI ApI. A mAdhyamathI eka vizALa, nisvArtha, paropakAra vRtti poSaka, parivAranuM sarjana thayuM. nirdoSa premanA eka dhAgAmAM sau maNakAnI jema parovAI gayA. AvA sahayogathI sAmAyikayoga paNa vRddhi pAmato gayo, saune mATe sAmAyika jIvanamAM tANAvANAnI jema vaNAI gayuM che. Ama sahajabhAve aMtarabhAva lakhAI gayA temAM paNa mArA A nirdoSa premayukta satsaMgI parivAranI preraNA che. temanI sAthenA hRdayanI aikyatAe svAdhyAya - satsaMgamAM anubhavathI raselA prasaMgo sau AdarapUrvaka sAMbhaLe che. preraNA meLave che. saunI sAthenI nikaTatAnuM A eka mAdhyama paNa che. dravyarUpa dhana ApI detAM utkRSTa udAratA pragaTe ke na pragaTe, paNa adhyAtmamArga evo che ke lUMTAvo ane vRddhi pAme. je le te sau AnaMda pAme, premanA dhAge baMdhAya. sau nikaTa ho ke dUra ho, vaicArika, mAnasika ane bhAvAtmaka rIte paNa A saMbaMdha saune samAdhAna poSaka sahAyaka bane che. A mArgamAM ApaNe ekalA nathI. keTalA badhA ApaNI sAthe che? 198 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. AcAryazrI kalApUrNajI kahe che ke "tattva grahaNa karo, saune vaheMco, ane punaH meLavatA rahejo." pArivArika saMbaMdhonA bhAvathI lakhAyeluM kazuM vadhAre nahi lAge evo vizvAsa che. AnaMda che. devaguru asIma kRpA hoya tyAre Ama sAmAyika jIvananuM eka aMga bane che. sAmAyikanuM anuSThAna yoga bane che. arthAta sAmAyikamAM thatA jApa svAdhyAya, dhyAna, aMtarane sparzavAnuM baLa Ape che. te samayanI zuddha aMtaraMga avasthA kyAreka sAdhakane vIjaLInI jema jhabakAra ApI jAya che. tyAre saccidAnaMda svarUpa AtmA enI moja mANe che. ane mastaka prabhunI kRpA pratye jhUkI jAya che. sAmAyika anuSThAna vagarano samaya paNa sAmAyika yogarUpe vaNAI gayo che. hajI jIvamAM ghaNA doSo, kaSAya viSayanA saMskAro cAritra mohanIyanI ceSTAo to che je zubha dhyAnanI vikAsanI dazAne khaMDakhaMDa kare che paraMtu zraddhAbaLa ane bodha TakI jAya che, e sAmAyikano apUrva mahimA che. - sAdhaka avasthAmAM pApA pagalI mAMDatA A sAmAyikanA anuSThAnanI apUrvatA jJAnIjanoe yathAkhyAtacAritrano aMtima Adarza ApIne kSAyika, zAzvata sAmAyikanuM bodha dvArA pradAna karyuM che. avatAra mAnavIno nahi maLe. (sAmAyikakyoga) cUkI gayA pachI pharIne nahi maLe. are devalokamAMya nA maLe A sAmAyika yoga. ahIMyAM maLyuM che to mANI lo jANI lo. mane tamane saune ApaNane jIvamAtrane AvA sAmAyikoga vaDe samatAnuM apUrva ane pUrNa sukha prApta thAo tevI prabhu pratye prArthanA sAthe viramuM chuM. adhikuM ochuM jaNAya to premathI nibhAvajo. A sarve ApaNuM ja che. pachI vikalpa zo ? mATe ArAdho, khUba AdarathI ArAdho. bhavAMtano upAya sAmAyika yoga ItizIvam - bahena 199 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvuM sAmAyika jyAre AtmasAt bane tyAre : sAdhaka sarvAtmAmAM samadaSTivALo bane che. sAdhakamAM vairAgyabhAva dhAraNa thAya che. cittanI saraLatA - nirdoSatA Take che. pramAda rahita thaI upayogathI rahe che. mana, vacana, kAyAnA yogono sadupayoga kare che. AMtaranirIkSaNa karI doSone dUra kare che. svaprazaMsA karato nathI, paraniMdA tyaje che. AhAra vihArano saMyamI hoya che. asatya ke apriya vacana bole nahi. satya paNa vivekayukta ane hitamaya bole. saMsAranI vRtti pravRttino saMkSepa kare. nivRttinuM sevana kare che. sarvajJa praNita dharmano upAsaka hoya. sarvamAM samatAbhAva - maitrIbhAva rAkhe. vaDIlono Adara kare, sevA kare, saMtasamAgamano, satsaMgano cAhaka hoya. dhana, aizvarya, rUpAdino garva kare nahi. vrata, tapa, saMyama, niyamano ArAdhaka hoya. tattvanI yathArtha zraddhAvALo hoya. jinabhakti, guruupAsanAno umaMgI che. nIti - nyAya saMpanna vyavahAra-vyApAra kare. pApabhIrU - bhavabhIrU hoya. kaSAya viSayathI upazAMta hoya. mAyA - chaLa - kapaTa - prapaMca Adare nahi. dAna, zIla, tapa ane bhAva cAre dharma ArAdhe, samyagdarzana, samyajJAna, samyacAritrano upAsaka hoya. deha ane AtmAno bhinna svabhAva jANe che. eka bhavanA thoDA sukha mATe bhAvavi duHkhanA prayojanane nivAre che. 200 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurunI AjJAe varte che. niraMtara temanA bodhane Icche che. svadoSane dUra kare che, paradoSanuM AcchAdana kare che. jagatanA jIvo pratye nivaira buddhi rAkhe che. guNavAno no Adara prazaMsA kare che. duHkhI jIvonAM duHkha dUra karavA prerAya che. virodhI tattvo pratye madhyasthabhAva rAkhe che. kaSAyano tyAgI ane viSayathI virAgI hoya che. AhAra, bhaya, maithuna ane parigraha saMjJAno parihAra kare che. anukULa ke pratikULa saMyogamAM samavRttivALo che. parahita ciMtA - jIvonI rakSAnI bhAvanAvALo hoya che. upayogane svarUpa darzana pratye vALe che. uttama bhAvanA vaDe aMtarazuddhi kare che. dhyAna dvArA pratyakSa svarUpAnubhUti kare che. te karma anubaMdhanamAM jAgRta che. udayamAM sama che. tene AtmA sivAya kyAMye AnaMda nathI. nirdoSa AnaMdamAM rahevuM te jJAnIno nizcaya che. tene rAganA padArthano tyAga che paNa vizeSa aruci che. rAganA padArthanI aruci te vairAgyanI bhAvanA che. gurumAM rahelI gurutAne - jJAnane laghubhAve svIkAre che. sAdhyanA lakSya te sAdhanane seve che. svapne paNa saMsAra sukhane Icchato nathI. AtmAnI sahaja avasthAno abhilASI che. mAruM tAruM evA bhedanA ahaMma mamatvane zamAve che. AtmArtha sivAya A jIvane kaMI agrimatA nathI. te jANe che ke sarve duHkhanuM mULa sAMsArika saMyoga che. udayAdhIna vyavahAra che chatAM tenuM lakSya paramArtha che. zarIrAdi mohanA che tema jANe che tethI asaMgatA Icche che. sarva viratithI jhaMkhanAvALo che. muktino abhilASI che. 201 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutam AtmA zAzvata sukhanuM dhAma che. mithyAtvamAM aTakyo. paribhramaNamAM bhaTakyo. retImAMthI tela na nIkaLe parapadArthathI sukha na maLe vanamAM ghara na maLe tema para padArthathI sukha na maLe. raNanI jamInamAMthI pANI na nIkaLe. AkAzamAM kusumanI sugaMdha na maLe. para padArthathI sukha na maLe. duHkhamAMthI maLatI rAhata te sukhAbhAsa je jinavacanane ArAdhe tenI bhavabhAvaTha bhAMge. deha e AtmA nathI, AtmA dehAtIta che AtmA atindriya guNanuM nidhAna che. punarUkti e atispaSTatA karavA mATe che. baMdha paDelI gADIne cAlatI gADI kheMce, tema ApaNI suSuptacetanAne jJAnI AgaLa laI jAya. saMtonI vANImAM evu amRta che. te sAdhakane mukta kare che. sAgaranuM pANI ane khAbociyAnuM pANI taphAvata che. sAgaranuM pANI khAruM che. khAbociyAnuM mIThuM che. Izvara lAkaDA, paththara, sonuM, cAMdI, ArasamAM nathI rahetA paNa mAnavInI zraddhAmAM rahe che. jenI zraddhA deDha che tyAM prabhuno vAsa che. ApaNe ApaNA duHkhanuM kAraNa bahAra zodhIe chIe. jema cazmA para beThelI mAMkhane na jotA koI vyakti cAnA kapamAM mAMkhI joI cAne pheMkI de che. paNa cazamA paranI mAMkha joto nathI. kAMTAthI kAMTo nIkaLe, azubhabhAva zubhabhAvathI jAya. saMgInuM koI nathI sau svArthayukta che vItarAgInuM vizva che, kAraNake nispRha che. dharatI para nAnA moTAno bheda jaNAya che. phalAITamAM uMcAIthI nIce jUe bheda na jaNAya, tema guNomAM uMce 202 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayelo jIva A jagatane bhedarUpe joto nathI sarvAtmAmAM samadaSTi nAradajI dharatI para potAnuM sthAna keTaluM moTuM che te jovA nIkaLyA. koI maMdiramAM temanI mUrti ja na hatI. abhimAna chUTI gayuM. nadI uMcA parvatanA zikharethI utarI potAnuM sarvasva lUMTAvatI dharatIne pradAna karatI samudramAM maLe che. tema manuSya paNa levA nahi devA jamyo che. svecchAe kaSTa veThIe tyAre madhura lAge che dukAnadArane rUpiyo ApI 75 paisAnI vastu levAnI vRttivALo ane dukAnadAra rUpiyAnI cIja ApI 75 paisA levA Icche. AvuM karanAra mUThI ucerA mAnavIo A dharatI para thaI gayA vinAbAjI, gAMdhIjI, ravizaMkaradAdA jevA mAnavIo lIdhu ochuM ApyuM ghaNuM. eka vana che jemAM jyAM tyAM jhADapAna ugyA hoya che, jhAMDI jhAMkharA paNa hoya che. eka upavana che jemAM jhADapAna vyavasthita hoya che, jhADI jhAMkharA jevo kacaro nathI. eka tapovana che, jemAM sAdhaka kaSTa veThIne paNa anyane sukha pahoMcADe che. jIvananA ghaNA kSetro evA che ke jIvanamAM saphaLatA maLe, paNa mAnavajIvananI utkRSTatA e che ke jIvana sArthakatA pAme. krodha ahaMkArathI utpanna thAya che. mUrkhatAthI vadhe che. pastAvAthI samApta thAya che. krodhathI zArIrIka mAnasika Atmika dareka prakAranI durgati thAya. vivekano aMkuza rAmabANa upAya che. manane bahAranA jagatanA saMparkathI mahad aMze duHkha ane kaMIka sukha maLe che. mana jyAre zarIramAM rahelA AtmA sAthe joDAya tyAM duHkha sukha nathI phakata AnaMda ja che. deha ratha che, Indriyo ghoDA che. mana lagAma che. jethI buddhi saMyamamAM rahe che. mana para kAbu Ave to kArya saraLa che. buddhi sAtvika 203 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haze jAgRta haze to mana saMyamamAM raheze. manane zuddha rAkhavA vairAgya abhyAsa ane satsaMga jarUrI che. prema tattva IzvaranI oLakha che. te ja Izvarano raMga, saMga che. AkhI jiMdagI meM mArA pitAne khoTA TheravavAno prayAsa karyo hato, mane tyAre samajAyuM ke te sAcA hatA, jyAre mArA dIkaro mane khoTo TheravavA taiyAra thaI gayo. puNya karma prakRti che. raste jatAM dhULa lAge to khaMkherI devI paDe tema mokSe jatAM puNyayoga Ave to te choDIne AgaLa vadhavuM. asAdhya roga thAya to ghare na rahe. dardI hospITalamAM rahe. bhavaroga asAdhya che te kyAM rahe? (upAzrayamAM) potAnuM mukha chatAM te darpaNamAM jovuM paDe. tema AtmA jJAnasvarUpa chatAM jJAna vaDe jovAya. khAvA-pIvAno, paheravAnA sukhano samaya keTalo ? chatAM pUrI jIMdagI te sAdhano meLavavA pAchaLa jAya che. agnino upayoga karIe chatAM dAjhIe nahi. tema pudgalano. upayoga karIe tyAre rAgAdi na karAya. gurunuM pAtaMtrya game ke karmanuM game? gurunI godamAM rahe te nigodamAM na jAya. kaSAyo jatAM jIva komaLa bane viSayo jatAM nirmaLa bane. saMvegaH guNIjanonA guNo tarapha rAga. nirvedaH potAnA doSo tarapha dhRNA. jinAjJA mAne te jene. pariNAma svarUpa dharma thAya che ke pravRtti svarUpa te vicAravuM. kriyA rahI jAya to duHkha, bhAva na thAya to? pUjA karatI vakhate kyA bhAva thAya arihaMta thavAnA ke sAdhu thavAnA ke saMsAra sukhanA? AtmA parathI mohano adhikAra uThI jAya te adhyAtma-vairAgya. devaguru kRpAe sAruM zuM thAya ! saMsAra chUTI jAya. pahelI bhUla AThame varSe dIkSA na lIdhI bIjI bhUla yuvAnImAM saMsAra mAMDayo. trIjI bhUla parivAranI prIti, paLojaNamAM paDayo. bhUlanI paraMparA cAlu rahI. zAlIbhadra badhuM ApyuM to mokSa sudhInI pUrNatA prApta thaI. 204 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe ghaNuM rAkhI thoDuM ApIe chIe. aMdhArAmAM paDelI cIja ajavALAmAM jaIne zodhe to jaDe? ke aMdhAruM che tyAM ajavALuM kare maLe? AtmA mohamAM maLe ke jJAnamAM maLe ! kApaDanI dukAna na cAle ne hIrAnI dukAna barAbara cAle to kApaDanI dukAna baMdha kare ane hIrAnI cAlu rAkhe. pUjA kare ane krodha Ave to krodha baMdha kare, pUjA cAlu rAkhe. arihaMtanA dhyAne zabdanA, sidhdhanA dhyAnathI rUpanA, AcAryanA dhyAnathI gaMdhanA upAdhyAyanA dhyAnathI rasa ane sAdhunA dhyAnathI sparzanA viSaya jitAya che. roga thAya davA khIsAmAM rAkhe roga na maTe, guruno bodha phakata zravaNamAM rAkhe to pariNAma na Ave. sAmayika eTale sarva jIvo AtmAtulya che evo adhyAsa. navakAra eTale AtmA paramAtmAtulya che evI sAdhanAno abhyAsa. - paMcaparameSTimAM zreSTha AlaMbana che. tethI roja temanA dhyAna vaDe temanI sAthe ekameka thavuM. ekAMtamAM dhyAna karavuM. tamAma anuSThAnamAM mULamAM navakArabhAva hoya to te zuddha anuSThAna gaNAya che. saMsAranuM mULa je kaSAyo te namaskAra maMtrathI zoSAya che ane kSamAdi cAra guNo namaskArathI poSAya che. puSTa bane che. zrI umAsvAti AcArya jaNAve che ke vinayanuM phaLa gurunI sevA, gurusevAnuM phaLa zrutajJAnanI prApti, zrutajJAnanI prAptinuM phaLa Azrava nirodha, tenuM phaLa saMvaranI prApti, saMvaranI prAptinuM phaLa tapa, tapathI karma nirjarA, tenuM phaLa kriyA nivRtti, tenuM phaLa yoga nirodha, yoganirodhanuM phaLa bhavaparaMparAno kSaya. mananI asthiratAnI khabara paDe to pachI mananI nirmaLatAnI khabara paNa paDe. khIle bAMdhelA DhoranI rakSA thAya tema prabhunI AjJA mAne to rakSA thAya. 205 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAra zera bajAra jevo che utara caDha thAya cakravartI narake jAya. tiryaMca deva thAya nArakI mArIne tirthaMkara thAya. lIMga eTale veSa ane dharma eTale zudhdha pariNAma. duniyAnI koI cIja AMkhe caDe nahi, haiye aDe nahi ane sAdhanAmAM naDe nahi te adhyAtma. ekanA eka bhojana, paisA, strIAdimAM kaMTALo na Ave ekanA eka navakAra gaNavAmAM kaMTALo Ave ? tene sAcA sukhanI khabara nathI. ApaNane je na game te bIjA mATe na karIe te aucitya. bhayaMkara garamImAM paNa jhADanA pAna lIlA chama rahe che kAraNake dharatImAMthI mULiyA jaLapAna kare che. tema Aga jevA rAgarUpI saMsAramAM jIva jo satsaMganuM jaLa dhAraNa kare to saMsAranI AgathI bacI zake. doSo ane tenA sahAyaka kAryone Azrava kahevAya ane guNonA sahAyaka kAryone saMvara kahevAya. bhautika cIjo para rAga thAya, jenuM sAnidhya game, jeno saMparka game jenI mAlikI game jenA smaraNAdimAM hUMpha lAge te mamatva. aNagamatI cIjo na gamavA chatAM svIkAra karavo sahelo che. paNa maLelI sArI vastu choDavI kaThaNa che. rAgane maMda pADavAnA-choDavAnA prayatnane tenI vicAradhArAnebhAvanAne vairAgya kahevAya che. gharamAM rahevuM ThIka che paNa ghara manamAM ghUsI jAya teno vAMdho che. mokSanA adhikArI sAdhu che. cAritraviNa nahi mukti. mokSa mATe dharma karuM chuM tema sAdhu bole, zrAvaka bole sAdhu thavA dharma karuM chuM. pApa AtmaguNaghAta kare puNya paNa Atma guNano ghAta kare (sukhabuddhi) pApa paNa bALe puNya paNa bALe pApa bAvaLanA lAkaDAno agni che puNya sukhaDanA lAkaDAno agni che. dALamAM mIThuM vadhAre paDe to dALa bagaDI ke mIThuM bagaDayuM? kriyA phaLane sAdhI na Ape to te nakAmI gaNAya che. tema jJAna prayojanane siddha na kare to te nirarthaka che. kartavyatAnuM jJAna e jJAna 206 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ane kartavyatAno adhyavasAya te kriyA che. TIvImAM kharAba samAcAra Ave ApaNe TIvI toDI nAMkhatA nathI. ke enA para krodha karatA nathI kAraNake te banAvano kartA nathI. tema ApaNane pratikULatA karanAra nimitta mAtra che. dhovAI gayelI mATImA ke sUkAI gayelI mATImAM anAja na pAke. ukaraDAnA kacarAmAM anAja na pAke tema AtmAnI guNarahita avasthAmAM ke kaSAyathI sUkAI gayelI avasthAmAM dharmabIja na pAke. AhAramAM ghaNuM nirarthaka hoya che. jemake zAkanA chotarA vigere. anAjamAM kAMkaro vigere hovA chatAM tene bAju para rAkhI ApaNe jarUrI upayoga karIe chIe. tema viSayo ane kaSAyo pUrvakarma udaya janita Ave che tene bAju para rAkhI aMtara AtmAnA zuddha bhAvano upayoga karI levo. nirvicAramAM kaSAyonI maMdatAnuM saMvedana ne mananI zAMti che. nirvikalpamAM kaSAyono abhAva te AtmazAMti. AtmA pragaTa lakSaNavALo che potAmAM rahIne potAne jANe. potAmAM rahIne rAga Avyo tene bhinna jANe. pattharane sonuM bhegA hoya tyAre patthara camakato nathI sonuM camake che. tema AtmAnuM jJAna prakAze che rAga prakAzato nathI. phakIra eka havelI pAsethI nIkaLyA ane aMdara praveza karavA gayA. cokIdAre rokyA. phakIra kahe bhAI mAre A dharmazALAmAM javuM che. are Ato havelI che. zeThe A avAja sAMbhaLyo. temaNe kahyuM ke phakIrajI A havelI che. dharmazALA nathI. phakIra kahe che ke ahIM dasa varasa pahelA bIju koI hatuM, te tArA mAtA-pitA hatA. te gujarI gayA. havelI temanI hatI te mUkI gayA. tethI A dharma zALA che tema kahuM chuM. ane tame paNa mUkIne jazo. zeTha bodha pAmyA. anubhavamAM samyagdarzana-jJAna-cAritra traNe AvI jAya che. aMtaranA svabhAvanI ekatAne avalaMbatA samyagdarzana thAya temAM samyajJAna ane svarUpAcaraNarUpa cAritranA aMza utpanna thAya che. samyagudarzana jJAna cAritrANI mokSa mArga A che. 207 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka saMga prasaMgamAM rahyo chato svabhAva saMga prasaMga rahita che. evI dRSTi karanArane paramAtmA prApta thAya che. aviratinuM pApa najara sAme dekhAya to gRhasthapaNAthI chUTAze. sukha bhogavavAno adhyavasAya te avirati. gRhasthapaNAno dharma pALanArane sAdhupaNuM sukara bane che. mATe zAstromAM vistArathI varNana karyuM che. gRhasthapaNAmAM, aviratimAM rAkhavA mATe sthira thavA mATe nahi. baraphanI pATanA koI bhAgamAM jema garamIno aMza nathI tema zudhdha caitanya svabhAvamAM rAgAdino aMza nathI. dharmazravaNathI kheda dUra thAya. kaSAya zAMta thAya mUDhatA dUra thavAthI bodha pAme, vyAkulacitta sthiratA pAme. AkhA gAmane ApaNI pratye dveSa haze to kevaLajJAna aTakavAnuM nathI paNa ekavyakti pratye dveSa haze to te aTakaze. AtmaanabhavathI jotA sAdhaka jUe che ke je huM chuM te ja sarvatra che, bheda mAtra dehAkRtino che. alaga alaga pANInA pAtramAM sUryanA pratibiMbanuM vaividhya jaNAya che temAM sUryane zuM phera paDe che. AtmAnI anubhUtimAM aMtaHkaraNa kleza, rAga, dveSa, moha, mamatva, ajJAnathI vimukta thaI jAya che. pratikSaNa svaguNano pravAha vehavA lAge che. vastu mAtra pratye rAgathI je mamatva utpanna thAya che te hiMsA che. teja Asakti che. tenAthI AtmAne baMdhana thAya che. hiMsA te manuSyano dharma nathI ahiMsA svadharma che. ane te ja tenI rakSA kare che. tyAM hiMsA samApta thaI jAya che. pArakI vastu-parabhAvanuM grahaNa rakSaNa ane vRddhi karavAmAM ahiMsA samartha nathI. te AtmAnI jAtanI avasthA nathI. ahiMsA AtmAno anuttara guNa-avasthA che. Atmavijya e parama vijya che. AtmAnI rakSA sAthe dehanI rakSA thAya to bhale, te deha rakSA saMyama mATe che. AtmA gumAvIne deha rakSA karavI te sAdhaka mATe ISTa nathI. AtmAnI surakSA sukha ane arakSA duHkhanA kAraNa che. mATe AtmA jANo, saMyamamAM rAkho te dharmasAra zrI mahAvIre kahyo che. 208 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyothI upazAMta thayela jIvane mokSanI abhilASA thAya che. tethI tenI dharma zraddhA daDha thAya che. mumukSutA rahita dharma pratye zradhdhA thatI nathI. A dharma zradhdhAnuM phaLa vairAgya che. paudgalika padArthonI virakti vagara vairAgya Avato nathI. A vairAgyathI graMthi bheda thAya che. arthAt vairAgyanuM phaLa graMthibheda che. AsaktithI baMdhAyelI mohanI gAMTha vairAgyathI khUlI jAya che. graMthibheda thavAthI darzanamoha upazama pAme che. tyAra pachI dRSTi samyagu bane che. pariNAme cAritra prApta thAya che. cAritra pUrNa thatAM mokSa thAya che. jagatanI ceSTAone ja spandana rahita thaIne jUe che (rAgAdi bhAva rahita) te ja sama rahI zake che. vikalpo ane kriyAnA bhogathI dUra te spandana rahita che. samyakatva prApti pachI cAritranI prApti thAya che. te sivAyanuM cAritra kevaLa veza parivartana che. cAritrano artha AtmAne vijAtIya tattvothI dUra rAkhI sarvathA mukta karavA. tyAra pachI AtmA svasvarUpamAM adhiSThita thAya che. A sAdhdha sidhdhinuM phaLa samyakatva che. cAritranI carama pariNati mukti che. je AtmAo mukita pAmyA che, pAmaze, pAme che to sau A samyakatvanA prabhAvathI pAmyA che. vItarAge je joyuM teno upadeza karyo tenuM samarthana karyuM. te AjJA che te AjJA bhavya jIvonI Atmasidhdhano hetu che. gRhajIvana klezothI bhareluM che, ane saMyama jIvana jozothI mukta kare che. manuSya zAMti Icche che paNa te zAMti saMyamamAM che tenI zradhdhA nathI karato, asaMyama azAMtinuM dvAra che. zAMtipriya thavuM che teNe saMyamapriya thavuM joIe. zAMti priya che te parapadArthone potAnA mAnato nathI. saMyamano artha che niSkriyatA, asat kriyAno sarvathA nirodha thavo. te zudhdhAtmAnI prApti che. paraMtu sAdhanAmAM prathama pagale ema banatuM nathI tethI guNasthAnaka jevo krama Apyo. tevI prAthamika kakSAnA sAdhake prathama azubha pravRttionuM saMvaraNa karavuM. te mATe aNuvratamahAvata che. pachI zubha pravRttimAM pravRtta thAya. sAmAyika Indriya 209 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyama, samatA saMvara kare. pachI evI kSaNa-Avaze ke bAhyamAM niSkriya ane aMtaramAM pUrNa jAgRtaH e ja zudhdhAtmAnI upalabdhi che. ahiMsA : mahAvIre kahyuM mArI AjJA ja ahiMsA che. ahiMsAnirmaLapremanA abhAve mAnava jagata zAMtithI jIvI nahi zake. huM ane mAruM te saMkucita dRSTi che azAMtinuM mULa che. satya H svabhAva satya che vibhAva asatya che. satya sImAbadhdha nathI. sArvajanika che. jemanA rAga dveSa moha naSTa thAya che temanuM jJAna atIndriya che te satyanuM ghaTaka che. acaurya : vagara pUche ke Apelu levuM nahi te sthULa artha che. sukSmapaNe vicArIe to ApaNuM zu che ? ApaNI cetanAnA astitva zu sivAya badhuM ja pArakuM che. sAdhake jovuM paDaze ke tenuM zuM che. eka paramANuM paNa tAruM nathI. chatAM keTalI vastuone mArI mAnI rahyo chuM. potAnA astitvamAM praveza nahi kare tyAM sudhI acaurya sidhdha nahi thAya. brahmacarya : AtmA ke paramAtmAmAM vicaraNa. vyakti jyAre AtmAnA vicaraNa bahAra nIkaLe che tyAre tenuM brahmacarya surakSita nathI. aparigraha : parigraha mAnasika malinatA che pavitrAno vAsa aparigrahamAM che. asaMtuSTa mAnava vAraMvAra janmamaraNa kare che. tenA mULamAM parigrahanI mUrchA che. AtmAnA sUkSma spaMdananuM anumAna karavuM muzkela che. manAdinI bAhya ceSTA vaDe tenI pratikriyAo jANI zakAya che. zarIra vANI ane mana tenI vyApAra pravRttine yoga kahevAya che, te yoga sthULa che tenAthI sUkSma pravRttiono paricaya thAya. paraMtu AtmA amRta che. eTale te sthULa pravRttio vaDe jANI na zakAya. pravRttimAM mAtra caMcaLatA che. nivRtti ja sthiratA che, tyAre AtmA tenA svarUpamAM sthira thaI zake che. tyAM zArIrika Adi sarva kriyAono nirodha thaI jAya che te sthitimAM pudagalonuM grahaNa ane pariNAma chUTI jAya tyAre AtmA mukta thaI jAya che. have saMsAramAM 210 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahevAnuM koI kAraNa nathI. tethI nirvANa thaI jAya che. jIvo pravRtimaya rahe che temane mATe zubhAzubha pravRttio niraMtara cAlu rahe che. te baMnenA mUloccheda vagara mukti thatI nathI. A rIte karmonA kSINa thavAnI prakriyA che sau prathama asat pravRtti (hiMsAdi)nA pravAhane rokavAmAM Ave. arthAt azubha kriyA pratyenuM valaNa pheravI zubha pravRtti sAthe joDAya. tethI zubha pudgalonuM sarjana ane azubhonuM nirjaraNa thaze. have jo zubha pravRtti phalAMkSA ke vAsanA rahita hoya che to krame krame tenAthI nivRtta thaI jAya che. aMte pUrNa nivRttinI sthiti pedA thAya che. arthAta zudhdhabhAva pragaTe che. azubha choDIne je zubhamAM pravatta thAya che tenuM dhyeya mukta thavAnuM che. te pahelA je zarIrApekSa kriyA kare che te pApa rahita eTale jayaNAjAgRtipUrvaka kare che. arthAt svayaMnuM satata smaraNa rahe. ujAgara apramAda rahe tethI pramAdathI thatA doSo svayaM zAMta thaI jaze. sAvadhAnI sAdhatA kSetranuM prathama pagathIyuM che. saMsAra ane mokSa be tattvo che. saMsArane daihika sukhanuM AkarSaNa che mokSane Atma sukha AvakArya che. Atmika sukhamAM je pravRtta thAya che tenuM zarIra ke tenA sukhano moha nathI hoto. zarIrano nirvAha kare Asakta na hoya. zarIra mokSanI sAdhanA mATe che tema zradhdhA karavAthI badhI kriyAo mokSane ucita thAya che. jainadarzana duHkhamuktinuM darzana che. jaina munIo samasta saMsArane duHkhamaya mAne che. badhA ja saMyoga viyoga duHkhanI paraMparAvALA che. janma, maraNa, ghaDapaNa, rAga, badhuM ja duHkhamaya che. pAMDitya ane samyagujJAna vacce moTuM aMtara che. paMDita banavA mATe vizva pAse ghaNuM sAhitya che. te sarva udhAra che. potAnuM nathI ane prakAranA Adhunika sAdhano che. vaijJAniko kahe che manuSyanA mastakamAM dUniyAnA badhAja pustakAlayonuM jJAna samAya tevuM che. ATalI kSamatA chatAM manuSya potAne jJAna vaDe jANI zakato nathI. jJAnanI prakriyA zikSaNathI bhinna che jJAna svane jANe vidvAna anyane jANe. jJAna sAthe AcaraNa hoya vidvAna pAse vikriyA che. 21 1 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna vaDe jIva heya upAdeyane jANe che darzana vaDe viveka jAgRta thAya. tyAre satvanI dizAmAM AcaraNamAM AgaLa vadhe che. heya chUTI jAya che (cAritra) upAdeya grahaNa thAya che. tethI AvanAra karmo rokAya che. pachI tapa dvArA kSINa thAya che Ama jJAna darzana cAritramAM tapathI mokSa sadhAya che. loko dharmanI vAto sAMbhaLe che, te vyartha che, bole che, lakhe che, dharma mATe laDe che, mare che, hA paNa dharmane mATe jIvatA nathI. jo jIvanamAM dharmathI samatva Ave to laDavAnI ke maravAnI jarUra rahetI nathI. dharmagraMtho bolatA nathI temAM jJAnI-anubhavIjanonA cetanA jagatanuM guMjana che. teno sAra cetanA jagatamAM praveza pAmIne ne prApta thAya. e dharma anubhUti banavAne badale baudhdhika bane che tyAre te zudhdha dharma hoto nathI. upadeSTAe mAtra upadeza ApavAno nathI te tattvane jIvavAnuM che. pUrvabadhdha saMskArothI AtmAno mULa dhvani dabAI jAya che ane mana sakriya thaI jAya che je asamAdhi che. upadeSTA Atmagupta hoya che. rAgadveSathI yukta vaktA zudhdhadharmanuM nirUpaNa na kare. saMsArI rAgavALA loka vyavahArathI upadeSTA che. sAcA upadeSTA mAdhyastha bhAve hoya che. taTastha hoya tenI dRSTi satya tarapha hoya che. jayAre bAhya kriyAonI camakadamaka vadhI jAya che. tyAre dharmanI maulikatA gauNa thaI jAya che. ane lokone te pratye anutsAha Ave che. tethI bAhyakriyAonuM mahatva vadhI jAya AthI dharmanuM mULa rahasya chUTI jAya che. zudhdha dharmanI surakSA mahatvanI che. temAM prANi mAtranuM hita che. ratnatrayI jeTalI sazakta teTalo dharma sazakta, te dharma ratnatrayIthI bahAra nathI. loko arthorpArjana mATe keTalA kaSTa veThe che bhUkha tarasa ThaMDI garamI mRtyu sudhInI pIDA sahI le che. tenAthI aDadhA kaSTathI aMtarayAtrA kare to paNa sahelAIthI pahoMcI zakAya che. dharmamAM zarIrane satAvavAnuM kaMI prayojana nathI. AvaraNa dUra karavA prayatna karavAno che. tapane sAmAnya jana pIDA mAne che. vyakti potAnI zaktinuM tola karIne 212 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivekathI kare to dharmanA vikAsanI zakyatA che. ajJAnapUrvaka kareluM badhuM vyartha che. dharma AtmasvabhAvanA prakaTikaraNanuM mAdhyama che. zarIra, mana, IdrIyo AtmAnA viparIta mAdhyamo che. koI paNa sAdhaka dharma yAtrA kare tyAre te zarIra bAhya sAdhana che te saMyamathI sahAyaka bane che. sAmAnya janane lAge ke AtmAno AnaMda meLavavA duHkha-kaSTamaya yAtrA zA mATe ? dharmayAga-satyanI prApti viSayAbhimukhatAthI thatI nathI. zarIrAdithI sukha prApta thatA hoya to Aja sudhI thaI gayA hota. paraMtu te sarve bAhya sukha sAmagrI sudhI ja pahoMcyA pachI te sarve naSTa thAya che. satya mATe to AtmAbhimukha thavuM ja jarUrI che. dharma yAtrAmAM zarIrane kaSTa ApavAno savAla nathI. gRhastho arthoparjanamAM ghaNuM kaSTa veThe che. tenAthI thoDuM A mArge kaSTa veThe to mArgathI maMjila sudhI pahoMcI jAya. dharmayAtrA mATe je kaMI karavAmAM Ave che ajJAnane aNasamajane dUra karavA mATe che te mATe ahiMsA dharma che. temAM samyaviveka te tapa che. je ajJAnamaya kriyA nathI temAM cittakSobha pAmatuM nathI. vicAra klezapUrNa na thAya. ArtadhyAna na thAya. vyakti yathAzakti A mArgamAM ArAdhanA karI zake che. tenAM prathama viveka che. samatulA che. tyAM dharmanA vikAsanI zakayatA che. je cetanA viSayomAM Asakta che. te hiMsA tarapha doDe che. (bhoganA sAdhanomAM hiMsA thatI hoya che.) tethI sAdhaka te cetanAne AtmA tarapha vALIne tene ahiMsAmAM pratiSThita kare che. mumukSu sAdhake ahiMsAnI sAdhanAmAM kathaMcita duHkha prApta thAya to te sahana karavuM joIe. jyAM sudhI zarIra ane Indriyo che tyAM sudhI citta caMcaLa raheze, te caMcaLatAmAM saMskAravaza jIvane anukULatAmAM IndriyonA viSayo sArA lAge che teno parityAga sAro lAgato nathI. dehAdi adharmanuM ke dharmanuM paNa mULa nathI. sAdhaka dvArA teno kevo upayoga thAya che, te rIte te dharma ke adharmanuM mULa bane che. dehanA nibhAvane yogya zakti maLyA pachI vadhelI zakti vikAro pedA na kare te mATe prasannatA Take rIte tapa karatA kAyA kRza thAya to 213 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temAM hAni nathI. zakti rahita manuSyano AtmA jAgRta thato nathI. mATe zarIranuM yogakSema karIne paNa AtmAne jAgRta karavo. tenA upAyamAM Indriya saMlItanatA : viSayo para niyaMtraNa karavuM. kaSAya saMlInatA : kaSAyo para vijaya meLavavo. yoga saMlInatA mana, vacana ane kAyAnI pravRttione niyaMtrita karavI. vivikta sadhyAsana : ekAMta sthAnamAM rahevuM. sUvuM. bhAvanA : zubhA zubhanI dRSTie bhAvanAno artha vAsanA ke saMskAra. manuSya jevI bhAvanA rAkhe che tevo thAya che te je kaMI kare che te bhAvanAnuM punarAvartana che. bhAvanA vaDe jAtane saMskArI banAvavI, jJAna dvArA teno pratyakSa anubhava karavo. bhAvanA e vikAsa nathI. anubhavanuM dvAra che. dhyAnanA abhyAsamAM bhAvanAnuM mahatvanuM sthAna che. bhAvanArUpI naukAthI cittane sAdhyano anurUpa karI bhavasAgara tarI zakAya che. mATe dhyAnanI pUrve ane pAchaLa sAdhake bhAvanAonuM satata smaraNa karavuM. emAMthI Atmazakti vikasita thAya che. mana tarUpa thaI mithyA dhAraNAothI mukta thAya che. ane satyadizA tarapha anugamana kare che. pachI sAdhakane yogyakALe pratyakSa anubhava thaI jAya che. eka sAdhaka pIpaLAnA jhADa nIce vizrAma karato hato. eka pAMdaDuM tUTIne tenA para paDayuM. bodha thaI gayo, ke huM paNa eka divasa A zarIrane tyajI daIza, paDIza. maratI vakhate jIva zarIrane choDe che paNa vAsanAne choDato nathI. tethI marIne pAcho vAsanAnI AsapAsa pedA thAya che. bIjAothI potAne jUdo jovo te ekatva che. ane potAthI bIjAone bhinna jovA te anyAya che. yoga-viyogamAM jAtane joDI na devI ane jIvavuM te anyatva bhAvanAnuM dhyeya che. janma ane mRtyu pachI jenuM astitva akhaMDa rahe che tenI zodha karavI te bodhi che. Ama zubha bAra bhAvanAomAM ramaNa karato sAdhaka A jIvanamAM muktAnaMdano sparza kare che. tenA kaSAyAgni zAMta thAya che paradravyonI Asakti naSTa thAya che. bodha prajvalita thAya che. ajJAnadUra thAya che. mANasa dhana parivAra patni, putra, mitra, makAna vagere sAdhanone mamatvane 214 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakaDI rAkhe che. mAne che AmAMnA koIka to mane rakSaNa Apaze. tethI dhanAdino saMgraha kare che. dharma kahe che te sarve padArtho asthAyI che tane kevI rIte rakSaNa Apaze mATe tenA taraphathI mamatvanI pakaDa choDI de. paNa jIve asthAyI tattvono anubhava karyo nahi hoya to te mRtyu samaye deha to choDI de che paNa vAsanA to sAthe ja laI jAya che. ane tyAMne tyAMja pAcho utpanna thAya che. paNa jo nitya che tene pakaDe to te svayaM sAthe ja rahe che. A sRSTi saMyogAtmaka che. badhA ja padArthonA saMbaMdho saMyogAtmaka che. jeno saMyoga teno viyoga avazya hoya che teno svIkAra karIne jIvo pachI vikalpa zo ? saMtApa zo ? dharma jIvanamAM sarvasva banI jAya che tyAre ja jIvana pavitratAthI suvAsita thAya che teja AtmAnubhUti che. kAraNake dharmano saMbaMdha bAhya padArtho sAthe nathI ke jagata sAthe nathI te AtmAno svabhAva che, guNa che. svabhAvarahita sukhanI prApti AkAzakusumavat che. dharma e samyajJAna darzana-cAritrarUpa zuddha pariNati che. te ja AnaMdamaya pUrNa svarUpa che. tevA dharmanuM zaraNa ja AtmAne svayaM prApta kare che. te sivAyanA zaraNa azaraNa che. svarUpa prAptimAM bAdhaka che. mRtyu pachI potAnuM mAneluM badhuMja khovAI jAya che. janma maraNa thavA chatAM je akhaMDa rahe che te jIvanuM astitva che. tenI zodha ke prApti teja bodhi athavA svanI prApti che. jIvane baMdhana AvaraNa che. mukti nirAvaraNa che. AtmajJAnano, darzanano ke cAritrano vikAsa AvRtta dazAmAM thato nathI, nirAvaraNa dazAmAM thAya che. baMdhana che tyAM mukti nathI muktimAM koI baMdhana nathI. AtmAnuM svabhAvamAM rahevuM te mukti che. AtmAnuM karmanA prabhAvamAM rahevuM te baMdhana che. A karmanA prabhAvamAM jIva mithyAtva avirati, pramAda kaSAya ane yoga jevA hetuthI baMdhAya che A pAMceno saMgrAhaka zabda Asrava che. jenA kAraNe karmabaMdha thAya che. sukhanI pAchaLa du:kha raheluM che. eTale jIva jANe che ke te sukhanI khoja kare che paNa vAstavamAM te duHkhanuM sarjana kare che. 215 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhabhAvathI thatuM puNya e muktinuM sAdhana nathI puNyanuM upArjana karanAra aMtaramAM sukhanI IcchA seve che. tene Atmasukha priya nathI, mAno ke kadAca te AvI jAya, to mulatavI rAkhe kAraNa ke te Icche che paudgalika sukhabhoga. A sukhabhoganI IcchA tene baMdhanothI mukta karAvI na zake. puNyanI paraMparA ja duHkha tarapha laI jAya che. puNyathI sukhabhoganI sAmagrI, sAmagrImAM vaibhava, vaibhavathI yazakIrti, temAMthI bahirmukhatAthI mUDhatA, A mUDhatA eTale muThThavasthA jenAthI vyakti pApamAM lipta thaI jAya che. mATe sAco sAdhaka puNya nathI Icchato. duHkha jo muktinuM kAraNa bane to te duHkha sahevA taiyAra che. te jANe che ke svabhAvathI mokSa che. puNya ke pApanI nathI. Atmabodha : jJAnI padArthane jANe paNa rAga dveSanA bhAva na kare. kemake te te padArthono sAMyogika saMbadha che te AtmAnA thaI zaktA nathI tevuM jJAna varte che. ke huM to jJAna darzana svarUpa chuM. - tyAgamAM AnaMda Avato nathI kAraNa ke saMskAravaza bhoganI vRttio cAlu che, eTale tyAga pachI tarata ja jIva bhoganA pariNAma kare che. tyAganA kALe jo vairAgyanA bhAva thAya to tyAgathI nirjarA thAya, vairAgyathI AtmajJAna thAya. jemake upavAsa karyo paraMtu jyAre pAraNuM kare tyAre temAM otaprota thaI jAya eTale bhogavRtti thAya paraMtu upavAsanuM sAcuM svarUpa jANyuM hoya ke upavAsa eTale AtmabhAvamAM rahevAnuM athavA rahyo hoya to jIvane bhogavRtti na uThe. manuSya karma bAMdhavAmAM svataMtra che, paraMtu tenA udayamAM tene pUrvakarmane vaza thavuM paDe. arthAta karmanA phaLa bhogavavAmAM parataMtra che. chatAM te mukta thavA Icche to bhedavijJAna-AtmajJAnathI mukta thaI zake che. karma to bhogavavA paDe che to paNa te karmano kartA bhoktA banato nathI jJAtA rahe che. manuSya vinazvara sukhane jue che, te sukhane vaNasatA jUe che chatAM tenI samajamAM AvatuM nathI ke zAzvata sukha hovuM joIe. te sukha-duHkhanA kaMThathI mukta che. mAnavamana taraMgita vikalpAtmaka che. 216 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taraMgane sAgarano anubhava nathI hoto, te sAgarane AdhAre Ave che jAya che, sAgaramAM rokAtA nathI pachI sAgarano tAga kevI rIte meLave ? tevI rIte mana vikalpothI zAMta thAya to tene AtmAnA AnaMdano anubhava thAya. mokSa AtmAnI vizuddha avasthA che tyAM zarIra, Indriyo moha, rAga, dveSa, janma-maraNa, harSa zokano sarvathA aMta che. Atmasukha meLavavA zuM karavuM? vAstavamAM sarvathI nivRtti thaIne dhyAnamAM hovuM te sAdhana che. IndriyAdimAM sukha nathI tema daDha rIte mAnavuM. pachI bahirmukhatA chUTI jAya che. tyAre aMtaralInatA Ave che. te samaye cetanAno zudhdha vyApAra jJAnarUpe cAlu rahe che te jJAnamAM AtmAnA AnaMdanuM vedana anubhavAya che. te AnaMda evo che ke jIva tenAthI vimukha hoto nathI. kAraNake bahAranI AkAMkSAno strota tyAM sUkAI jAya che. bAhya padArthonI anaupasthitimAM te AnaMdano abhAva nathI thato. te zudhdha ane pavitra che. te Indraya gamya nathI. jeNe samatA ke mAdhyastha bhAvano eka nAno zo anubhava karyo che te temAM AgaLa vadhaze, pachI upadezanI jarUra nahi rahe. AtmAnuM jJAna samyagujJAna che, AtmAmAM AsthA te samyagdarzana che. Atma prAptinI pravRtti te samyagu cAritra che. vyakti, vastu ane padanA anukULa saMyogamAM jIva rAjI thAya che, ane viyogamAM duHkhI thAya che. saMsAramAM saMyoga hoya tenI pAchaLa viyoga hoya, kAraNake te karmAdhIna che. dIkarAne mA gamatI hatI paNa lagna thayA eTale pariNAme palaTo karyo. prathama rAgano saMyoga hato pachI rAgabhAvano viyoga thayo. vastuno saMyoga paNa karmAdhIna che Aje je vastu maLI te nAza pAme tenA saMyogamAM jIva rAjI thayo to viyogamAM duHkhI thayo. Aje koI pada maLyuM te padathI bhraSTa thavAya to jIve duHkhI thavAnI jarUra nathI kAraNa ke temAM AtmAmAM kaMI jatuM nathI ane AtmAmAM kaMI AvatuM nathI saMyogano viyoga svIkArI levo. AtmAnubhUti tarka pradhAna ke buddhi pradhAna nathI. AtmA che ke 217 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI tevA tarko Atmazodha nahi karI zake. vaijJAnika lApsAse vizvanI samagra vyavasthAnuM svabudhdhi vaDe pAMca khaMDomAM lakheluM pustaka raju karyuM. nepoliyane te joyuM pachI temanA pradhAne joyuM. ane kahyuM ke AmA IzvaranuM nAma nathI. lApyAse kahyuM ke huM Izvarane mAnato nathI. pradhAne kahyuM ke A samagra vyavasthAmAM IzvaranuM nAma hovuM joIe kAraNake huM mAnuM chuM ke Izvara che. nepoliyane pustaka baMdha karIne kahyuM ke tame baMne sAcA ke khoTA kema kahuM ? kAraNa ke tame baMnee Izvara joyA nathI tame baMne mAtra mAno ke Izvara che ke nathI. IzvaranI mAnyatAnuM mUlya zuM hoya ? anubhavanuM mUlya che mAnavA sAthe ajJAna hoI zake che. anubhavavuM prakAzamaya che. jaina dharmano koIka anurAgI mahAvideha javAnI bhAvanA kare che. paNa ahIM rAga choDavA taiyAra nathI. rAtribhojana tyAga karavA taiyAra nathI. sAmAyika jevuM anuSThAna nathI. tyAM zuM karavAno ? AThame varSe dIkSA ? are ahIM to kaMI sAmarthya nathI to tyAM jaIne zuM karavAno ? ahIM paDato kALa che paNa thoDA sayamamAM kArya thAya tevuM che te to karI le. mahAvidehamAM lAkho, karoDo varSa sAdhanAmAM rahevAnuM che. bhale tyAM tejIno kALa hoya paNa sAmarthya vagara zuM karazo ? ahIM maMdI kALa che chatAM kArya sidhdha thAya tevuM che. ahIM eka pauSadha karavAnA ghAMghAM che ane tyAM AThame varSe dIkSA ? svayaMbhUramaNarUpI mohano sAgara taravAno che ahIM thAya teTaluM sAmarthya bheguM kare to yogya kALe jyAM hoIza tyAM kAma lAgaze ! prAye manuSya evo dharma Icchato nathI je dharma AtmAno rAgAdi rahita svabhAva che. manuSya Icche che dharmanuM phaLa ane te paNa bhautika sukhanI prApti. jyAM svabhAvanI sthiti mATe dharma karavAmAM Ave che tyAM dInatA, daridratA, duHkha, vyAdhi ke upAdhi hotA nathI. manuSya A dharmathI ajJAta che. je svabhAva mATe jIve che mare che cAle che, ja kare che te svamAM kevI rIte duHkhI hoI zake ? koI bAhya najare kadAca du:khI dekhAya paNa te to sadAya prasanna che. te dRSTi svanA aMtaradarzanamAM rahelI che jyAM duHkha vagaranuM svAdhIna sukha che. badhuM 218 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva sat asat saMskArathI baMdhAyelA hoya che te pUrva saMcita saMskAra dharmathI kSINa thAya che. adharmathI asAra saMskArono saMcaya thAya che. Ama dharma ane adharma niraMtara kriyAzIla che. mANasa mRtyu pAme pachI svajano te jIvanI zAMti mATe aMtarAyakarmanI pUjA bhaNAve. are bhAI te jIve jyAre ahIM hato tyAre badhA azAMtinA ja dhaMdhA karyA hatA. have tenA nAme pUjA bhaNAvo to tene zAMti kevI rIte pahoMce ? tene zAMti joItI ja kyAM hatI? tame pUjA bhaNAvo bhale tame sArAbhAva karo to lAbha paNa badhuM vyavahAramAM ja jAya che. eTale na tamane zAMti maLe na e jIvane maLe. tethI samajo AtmazAMti zuM che. ? je ema samaje ke huM to jJAna darzana svarUpa chuM. A bahAranA saMyogo che te mane kaMI lAbhakartA nathI. mArA svarUpamAM zAMti che te narakamAM paNa AtmAmAMja rahe che khaMDita thatI nathI. ane devalokamAMthI paNa jatI nathI. svarUpa zAMti svarUpamAM rahe che. bahArathI maLatI nathI. dhana prApti e dharmanuM phaLa nathI puNyanuM phaLa che. dharmanuM phaLa AtmazAMti, dhairya, nirbhayatA, santlana, kSAdi guNa che. mULa to svabhAvamAM sthiti e dharma che. je dharmathI jJAna ane darzana anAvRta thAya che. jIvane AtmazAMti maLe che. kabIra mAraga kaThina hai RRSi muni baiTha thAka, tahAM kabIra caDha gayA, gaha sAdgurukA hAtha. bahAranI pakaDa DhIlI karo, sanAtana sphUrita evA upayogane bahAra bhamAvo nahi. bahAra jeTalI surakSA ubhI karazo teTalA bhaya, duHkha, azAMti vadhaze, tethI mukta thavA aMtarAtmAmAM utaro, te zAzvata che. tyAM bhaya nathI. huM abhaya chuM zAzvata chuM mAtra zabda raTaNa zuM karaze ? anubhUtimAM jagatamAM jIva jUe che ke je huM chuM te sarvatra che. bheda karmAdhIna dehano che. pANInA vividha pAtromAM sUryanuM pratibiMba te AkAre thAya che temAM sUryane zuM phera paDe che ? AtmA evoja che. samyagdaSTi jIva atyaMta duHkhI che. nArakamAM jIvonA jevuM duHkha lAge che ke kAraNake Atmika sukha anubhavyuM che. ane udaya saMsArano che. are cakravartI pade hoya to 219 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa duHkhI che. kemake temAM svabhAvanuM sukha nathI. gautamasvAmI bhagavAnanI nizrAmAM hatA paraMtu rAgane kAraNe badhdha hatA. temanI mokSanI jhaMkhanA tIvra hatI. tethI to aSTapadanI yAtrA karavA gayA bhagavAne kahyuM hatuM ke tAro A bhavamAM mokSa che. pachI yAtrAe javAnuM prayojana zuM! paNa mokSanI jhaMkhanA hatI. vItarAgano rAga saMsAramAM DUbADe nahi paraMtu rAga prazasta hoya to paNa mokSamAM bAdhaka thAya. bhagavAnanA nirvANathI duHkhI thayA paraMtu jJAna hatuM te yathAsamaye pragaTa thayuM ane kevaLajJAna pAmyA. ApaNane dhomadhakhatA taDakAmAM besatA cAlatA duHkhano anubhava thAya che. ane vRkSanI chAyAmAM besatA sukhano anubhava thAya che. vAstavamAM duHkhano anubhava thayo te azAtA vedanIyanuM karma che ane sukhano anubhava thavo te zAtA vedanIyanuM karma che. paraMtu dhomadhakhato taDako ke vRkSanI chAyA e koI karmathI thatuM nathI taDakAnI garamI ke vRkSanI chAyA te temanI avasthAo che. te koI sukhaduHkha upajAvI zake nahi bAhya avasthAo ke saMyogo karmanA udayamAM nimitta bane che. ema karmano paripAka svayaM ane nimitta ema baMnethI thAya che. dravya kSetra kALa bhAva, buddhi, purUSArtha, pUrvabadhdha, karmo vigere udayane anukULa nimitte pAmI karma svayaM karmavarUpe pariName che. tethI karmaphaLanI prAptimAM ghaNuM vaividhya, vicitratA ane viSamatA jovA maLe che. dharmanI mahattA e che ke dhArmika vyakti duHkhothI gabharAtI nathI. te ema mAnIne sahe che ke mAro bhAra haLavo thAya che. vipattimAM dhIraja hovI te to dhArmika mahAna purUSonuM lakSaNa che. sonAnI zuddhi mATe agnisnAna jarUrI che tema Atmazuddhi mATe kAgni apekSita che. dhArmika vyakti vartamAnanA kaSTone dhIrajathI sahe che ane bhAvinA duHkhone kone nimaMtraNa Ape che, jene mATe te vividha tapa kare che ema sarva karmono nAza kare che. e ta5 mana Indriyo, zarIra sarvanuM tapana thavAthI thAya che. kevaLa bAhyatapathI thatuM nathI. moTI mAyA saba tajI, jhINI tajI na jAya, pIra payagaMbara oliyA, jhINI sabako khAya. 220 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvane sUmabodha ke bheda vijJAna eTalA mATe ja Avazyaka che ke je sUkSma doSane jANe ane dUra kare. dhyAna-cittanI ekAgratA, AtmA sAthe mananuM saMyojana karavuM. tema karavAmAM prathama mananI pavitratA jarUrI che. manamAM asaMkhya saMskAro che. rAga, dveSa, moha, ajJAna, kAma, krodha, mAna, mAyA, lobha, IrSA, saMjJA viSayo vigere vikAro manane malina kare che tethI mana caMcaLa rahe che te AtmAmAM kevI rIte saMyojita thAya? tapAdi dvArA ke maitrI Adi bhAvanA dvArA ke kSamA Adi guNo dvArA, AkAMkSA rahita bhAva dvArA tene taiyAra karavuM, arthAt pavitra karavuM. cetanA A mana dvArA bahirmukha bane che. mAnasika samatA dvArA tene aMtarmukha karavI. vaLI mana niraMtara IndriyanA saMparkamAM rahevAthI caMcaLa bane che. mATe tene IndriyothI vimukha karavuM to te AtmAbhimukha banaze. tapano artha kevaLa zarIra ke karmane tapAve eTalo ja nathI. paNa mana vANI ane Indriyone tapAvavI, e traNe tape che tyAre AtmAnI zakti pragaTa thAya che. ekaluM zarIra tape tyAre ahama vadhe che, ke meM tapa karyuM che. zarIra ane indriyo tape che tyAre saMyama vadhe che, ane zarIra, indriyo ane mana traNe tape che tyAre AtmAnI zakti pragaTa thAya che, paraMtu jo zarIra Indriyo manA buddhi cAre tape che tyAre AtmAnubhUti thAya che. vaLI tapa Asakti nivAraNa, ane vairAgyanI vRddhi kare che. vairAgya dvArA manAdi pavitra thAya che. tethI aMtaramUkhatA vadhe che. ethI Atmatva pragaTa thAya che. mumukSanuM carama lakSya A che. mahat aMze jIvo ema mAnatA hoya che ke azubha pravRtti ke bhAva choDavA te to barAbara paNa zubha pravRtti ane zubhabhAva zA mATe choDavA ? azubha zubha baMne parabhAva che. teno nirodha thAya to AtmasvabhAva pragaTe tenuM sAdhana dhyAna che. e dhyAna eTale svamAM rahevuM parano sparza-vikalpa na karavo. to ja karmakSaya thaI zake. azubha ke zubhabhAvathI pugala karma grahaNa thAya che bahArathI niSkriya thavuM te mahAna tapa che. tethI svabhAvamAM samAdhi rahe che, jyAM AtmAnubhUti 2 2 1. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. te mATe mana ane Indriyo sAthe joDAvuM nahi. athavA zAtAtaTastha rahevuM. satpravRttithI pApanI nirjarA thAya paNa puNyaprakRtino saMgraha thAya che tethI jIva mukta thato nathI. chatAM temAM tIvra karmabaMdhana nathI. AtmA svasanmukha thAya tyAre te karmothI chUTI jAya che. tArkika ke kAlpanika vAto sAcI hoya ke nA hoya, anubhUti sadA satya hoya che. tArkika vyakti mAnavA sudhI pahoMce che. anubhUti jANavA-anubhavavA lAge che. AtmAnAM mULa guNa jJAna-jANavAno che. te AvRta thavAthI jANavAne badale mAnavAmAM pheravAya che, to paNa jo jJAnaguNa anAvRtta thato jAya to mAnavAne badale jANavA tarapha jaI zakAya vaLI mAnyatAnuM phaLa nathI paNa anubhavanuM phaLa che. huM parane jANuM chuM tethI huM chuM tema nathI. huM chuM te nirapekSa astitva che, bIjAo mane jANe che tethI huM chuM tema paNa nathI. huM svapara prakAzakajANanAra chuM. tethI huM mane anubhavuM chuM, bIjA paNa anubhave che anubhava ja haMmezA satya che. ahiMsA = hiMsA karavI nahIM te niSedharUpa kathana che. prANI mAtra pratye maitrI, vAtsalya, rAgAdi bhAvanA te vidhirUpa che. rAgAdi bhAva bhAvahiMsA rUpa che tethI ahiMsA zudhdhatA pAmatI nathI, te mATe AtmAne pavitra rAkhavo paDe che. e pavitratA ahiMsArUpe camakI uThe che, te potAne jANe che te rIte sarvane jANe che. mATe ahiMsA paramo dharma che. dharmanI AdhArazIlA ahiMsA che. ahiMsaka sahiSNu hoya che. titikSA te ahiMsAnuM pUraka baLa che. hiMsA pratikArane janma Ape che. jemAM bhaya, virodha Akroza vagerenuM baLa hoya che, tethI AtmabaLa TakatuM nathI tethI te duHkhamAM TakI zakato nathI ahiMsaka duHkhamAM samatolapaNuM rAkhI zake che. satya, acaurya brahmacarya ane aparigraha A ahiMsAnA ja rUpa che. vyaktimAM prathama mokSano adveSa, rUci, abhilASA arthAt saMvega hoya che te dharmanI zraddhA che. jyAM sudhI jIvamAM ArAdhakabhAva nathI hoto tyAM sudhI jIvane dharma pratye zraddhA thatI nathI. dharma zraddhAnuM pariNAma vairAgya che. jethI paudgalika padArthonI Asakti ghaTe che. vaLI vairAgyanuM 222 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAma graMthibheda che je mokSanuM pravezadvAra samyagudarzana che. AsaktithI baMdhAyelI mohanI graMthi vairAgyathI tUTI jAya che. samyakatva pragaTa thAya che. pachI samyagu cAritranI prApti thAya che. te koruM cAritra nathI. AtmAne vijAtIya tattvothI mukta karavo te cAritra che. tethI AtmA svasvarUpamAM adhiSThita thAya che. temAM mULa samyakatva che. AtmAo mukta thayA, mukta thaze. mukta thAya che te samyakatvanA prabhAvathI che. Atmika samabhAva e che ke je jagatanI ceSTAone spaMdana rahita, vikalpa rahita jUe che. kartA ane karmanA bhogathI dUra rahe che. A ja Atma ramaNatA che. spaMdana manAdi zarIra janya dharma che. tene jUe jANe paNa yogI zAMta rahe che te AtmAnaMdano anubhava karI zake che. jeTalo vItarAga bhAva teTalo Atmadharma. sAdhaka azubha pravRttine choDavA zubha pravRtti kare che tenuM lakSya baMnethI mukta thavAnuM che paraMtu zarIrAdinI apekSAe kaMI kriyA kare che. te pApa rahita kevI rIte thAya? AthI bhagavAne yatanA, jAgarUkatA, sacetanatAne dharmanI jananI kahI che. temAM ghaNuM uMDANa che. cAlavuM, besavuM, uThavuM dareka kriyA samaye AtmasmaraNa rahe. tethI pramAda dUra thaze. Atma mAtra jJAnasvarUpe jAgRta haze. saMyama = manAdino yogano nirodha, niSkriyatA, jeno artha che zudhdhAtmAnI prApti. jo ke evI pUrNa niSkriyatA prathamathI prApta thatI nathI. te mATe kramika sAdhanA hoya che. prathama azubha pravRttionuM saMvaraNa, jema jema AgaLa vadhe tema saMvara sadhe. pachI IndriyAdino nirodha thAya, pachI bahArathI niSkriya ane aMtara pUrNa jAgRti hoya che. teja zudhdha, AtmopalabdhinI kSaNa che. vAstavika saMyama che. AvA saMyamanuM gaurava Aje jhAMkhu paDayuM che. zabda rUDha thaI gayo. saMyama jevA ghaNA zabdo rUDha banyA. AcAraNa, zuddhi gauNa thaI. jeTalA Aje kriyA kAMDo che tenuM pUrve eka sauMdarya hatuM, mahimA hato, caitanya jAgRta rahetuM kALacakranA pravAhamAM te sarve kriyAkAMDo rUDha thaI gayA, temAMthI caitanya jatuM rahayuM. mosamanI jema ujavaNI thayAno saMtoSa thaI gayo. cetanA bhUlAI gaI. 2 23 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAramAM kaMI karavAnA bhAva bhale te dharma rUpa hoya to paNa pravRtti manuSyanI cirasaMginI che. eTale jIva kaMI anuSThAna kare tyAre tene lAge che ke dharma karyo, eTale te choDI zakato nathI. sAdhaka nivRttine mArge caDhe che tyAre tenI pAse pahelAnI pravRtti to che paNa te nivRttine bAdhaka thavI na joIe. te pravRtti tene bhaTakAvI detI nathI kAraNa ke nivRttine abhimukha che je pravRttino pravAha nivRtti tarapha laI jato nathI te jIvane svathI dUra laI jAya che. ane te ja saMsAra che. bAdhaka pravRttinA pAMca prakAra che. mithyAzta : tattva pratye arUci, viparIta zraddhA. avirati : pApajanita pravRtti, paulika sukho pratyenI aMtaralAlasA. pramAdaH dharmAcaraNa pratye anAdara. kaSAya : AtmAno AMtarika maLa-utApa. yoga : mana, vacana, kAyAnI pravRtti. saMsArathI mukta thavA karmano kSaya thavo joIe. te mATe zrI mahAvIre aNuvrata ane mahAvratane sthAna ApyuM. zrI buddha zIlane sthAna ApyuM. pAtaMjala yogAcArye yama niyamane sthAna ApyuM. gItAmAM karmezu kauzalam kahyuM. A sarveno sAra che. asAra pravRttinA pravAhane aTakAvo. ahiMsAdi sat pravRttio sAthe joDANa thAya te zubha pravRttio phalAkAMkSA ke vAsanA rahita hoya che tyAre sAdhaka nivRttinA mArge cAlyo jAya che anukrame pUrNa nivRtti sthiti sAdhakamAM sarjAya che te mukta thAya che tIvra kaSAyathI mukta AtmAmAM Atma darzananA bhAva jAgrata thAya che. te Atma darzana e ja samyagdarzanarUpa pariNati che. tenuM vyavahArika rUpa tattvArtha zraddhA che. evA nivRttiyukta yogIono saMparka pavitratAne kAraNe sanmAnIya bane che. dharma AtmavikAsanuM sAdhana che. je vyaktigata hoya che, sAmUhika dharmanA prakAro vyaktimAM dharmabhAvanA pravAhita kare che tethI kathaMcita upAdeya manAya che, paNa te jayAre vADAbaMdhI bane che tyAre vyaktinI 224 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svataMtra cetanAnA vikAsane bAdhaka thAya che. tethI sAdhaka rAgAdi bhAvamAM aTavAya che tyAre tenI cetanA pavitra nathI rahetI. dharma pratye ahitakArI nathI. paNa vADAbaMdhIrUpa dharmomAM viSamatAothI gherAI jAya che. temAM vyakti aTavAI jAya che. eTale svabhAvarUpa dharma pAmI zakatI nathI tenI cetanAno vikAsa thato nathI. vAstavamAM dharma jIvane janma jarA maraNanA mahA pravAhamAM vahetA prANIonI rakSA kare che. utpanna thavuM, jIrNa thavuM. samApta thavuM temAMthI eka paNa padArtha A niyamathI nirapekSa nathI. badhuM ja parivartanazIla che. eka vastuno svabhAva ja zAzvata che. AgamanI apekSAe mithyASTi samyagujJAnane pAtra nathI. tene svabhAvamAM AnaMda nathI hoto. vAstavamAM jJAna samya ke asamyam nathI. jema pANIne koI AkAra nathI. pAtranA AdhAre AkAra manAya che. tema jJAna mithyASTinI apekSAe mithyAjJAna manAya che. samya daSTinuM jJAna samyagu che. Ama jJAna vyaktinI pAtratA para avalaMbe che. jJAna to jJAna ja che. te mAtra jANavAnuM kArya kare che. mithyASTinuM jJAna vastune viparItapaNe jANe che. samyagudRSTi vastunuM svarUpa jema che tema jANe che. AtmA viSe tene saMzaya nathI ke viparyAla nathI. je che te che je Atmiya guNomAM AtmAne joto nathI. tIvra mohanA udayathI te dizAmUDha che. alpa paNa mohano udaya AtmavikAsamAM bAdhaka che. A mAruM nathI ane huM Ano nathI te vyakti mohajita che. saMsAra ane mokSa be mukhya tattva che. baMne taddna jUdA ja cheDAnA che. mokSane Atmasukha apekSita che. saMsArane daihika sukha apekSita che. jo mAnava saMsAra sukhathI kharekhara virame che. tRpta thAya che tyAre tene Atmika sukhanI kAMkSA uThe che. Atmika sukha pAme daihika sukha nagaNya che. je vyakti te te sukhane ja jUe che te mokSathI dUra thaI jAya che. daihika sukhanI nivRtti thAya to ja Atmika sukhanI prApti thAya che. zarIranA poSaNa AdinI mukhyatA thAya to mokSa gauNa ke anAvazyaka thAya che. jo dehaja mokSa sAdhanA mATe bane che to tenI badhI ja kriyAo mokSecita bane che. 2 25 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kriyAkAMDo upAdeya che ke je AtmAnI najIka laI jaI zake. je kriyA paribhramaNanuM kAraNa bane ke puNya baMdhAya te kriyA mukta kevI rIte kare? kriyA tapa, japa zIla sarve Atmazuddhi mATe che. Atmazuddhi vaDe karma kSaya thAya che. sAdhana ane sAthe baMnenI zuddhi AyaMta Avazyaka che. mokSamArganI keDI che. sakriyAnI, aMtaramukhatAnI vizeSatAthI saMyama dhAraNa kare saMyamathI svabhAvamAM sthira thAya. svabhAvamAM ramaNatA thavA vijAtiya karmabhArathI mukta thAya. sahaja tapanA prabhAvathI tRpta thaI jAya. tapanA agnivaDe zeSa karmo bhasmIbhUta thaI jAya sAdhaka svayaM zuddha thaI jAya. svAnubhUti janya AnaMdathI bharAI jAya, pUrNa thAya. upAsanAnI phaLazrutiH upAsanAmAM prathama jJAnInA vacananuM zravaNa karavuM jenuM pariNAma nirvANa che. upAsanAnA dasaphaLa jaNAvyA che. (1) zravaNa H tattvonuM zravaNa. (2) jJAnaH sat asano viveka. (3) vijJAna : tattvonuM sUkSmajJAna. (4) pratyAkhyAna H heyano tyAga upAdeyano svIkAra. (5) saMyama : pAMcamahAvrata. AtmAbhimukhatA. (6) anAsavaH karmone AvavAnA mArgono nirodha. (7) tapaH AtmAne vijAtIya tattvothI vimukta karI svajAtIyamAM yukta karavI. tenA upayomAM bAra prakAranA tapa che. (8) vyavadAna : pUrva sacita karmono kSaya thavAthI thatI vizuddhi mana-vacana-kAyAno nirodha. (9) akriyA AtmAnA samasta karmono dUra thavAthI yogano nirodha, pravRttinI nivRtti-akriyA, nirvANa. (10) zuddhAtmAnuM pragaTa thavuM. sarvathA sarva karmono kSaya. keTalAka jIvo ajJAnanI naSTa thAya che. keTalAka jIvo pramAdathI naSTa thAya che. keTalAka jJAna che paNa tenA ghamaMDathI naSTa thAya che. keTalA bhraSTa-nakha thayelAnI saMmatithI naSTa thAya che. dharmanA zravaNathI tattvajJAna, jJAnathI vijJAna, vijJAnathI satya 2 26 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asatyano viveka. te vivekathI pratyAkhyAna thAya che. te pachI saMyamamAM Ave che. te svabhAvamAM sthira thAya che. tethI vijAtIya tattvothI vimukta thAya che. aMtaramAM dhyAnAdi tapano agni prajvalita thAya che te zeSa karmone bALIne bhasma kare che. tethI sAdhaka zudhdha thAya che. pUrNa sakriya thAya che. te aMtaranA AnaMdathI pUrNa bharAI jAya che. samabhAvanI upAsanAthI sAdhaka anAsakta bane che. zabdono uccAra karanAra, gaMdhano anubhava karanAra, sparza ane rasanI anubhUti karanAra, zarIranI kriyAno saMcAra A sarvemAM AtmAnI skUraNA saMskAravaza thAya che. vAstavamAM AtmA jaDa padArthone sparzato ke bhogavato nathI. AtmAmAM A koI kriyA thatI nathI AtmA jJAna svarUpa che tenA jJAnamAM sarva padArthonA dharmonI avasthAo jaNAya che. ajJAnIne ema lAge che ke A padArthone pote bhogave che. jJAnI padArthone jANe che. temAM jeTalo rAga thAya tene paNa jANe che. strI purUSAdi, varNAdi, navA jUnA Adi AtmAnI paryAya dRSTie avasthAo che. nizvayathI AtmA strI Adi ke vadivALo nathI. citta, mana ane adhyavasAya jyAre AtmAbhimukha hoya che. tyAre AnaMdano anubhava thAya che jyAre te citta vigere bahAra phare che tyAre AnaMdano AbhAsa maLe che. AtmanA AnaMda mATe citta vigerenuM AtmAmAM vilIna thavuM jarUrI che. manazuddhi vagara AnaMda saMbhava nathI. gupti eTale nivRtti te mukti mATe jIvananuM sAdhya che. pravRtti sAdhya nathI. bAdhya che. jo ke te jIvana sAthe vaNAyelI che tethI sAdhaka zarIranI upasthitimAM pUrNa nivRtta thaI zakato nathI. mATe pravattimAM jAgRtti rAkhavI jarUrI che tethI tenA nimitte rAgAdi bhAvanI malinatA na Ave. paraMtu te pravRtti samyag rIte kare jethI te malinatAne dUra karavA sahAyaka bane jAgRti na hoya to te manAdi yoganI pravRtti AtmAne malina kare che. sAdhakano tyAgAdino viveka naSTa thaI jAya che eTale pravRtti karavI to samyapaNe karavI. agara nivRtti eTale manAdiyoganI gupti karavI jemAM AtmAnubhUtinI saMbhAvanA rahe. 2 27 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Akhare yoga nirodha karI jIva mukta thaI jAya che. jenuM mana zAMta nathI jene AtmazAMti nathI tene apamAnAdi pIDA Ave che. jeTalA pramANamAM rAga dveSanI kSINatA hoya teTalA pramANamAM mAnasika AnaMda paNa paripUrNarUpamAM pragaTa thaI jAya che. sAdhake pUrNatAnuM lakSya rAkhavuM joIe. te mATe nIcenA upAyo yojavA joIe. (1) mAnasika AvegonuM nirAkaraNa. (2) kAryotsargano abhyAsa. (3) viSayonI vismRti ke virakti. (4) saMyoga viyogamAM saMtulana. (5) saMkalpa vikalpathI mukta. (6) ajJAnathI jAgRtti. (7) hiMsAdi pApa pravRttino tyAga. (8) bhogothI virakti. (9) rAgAdi bhAvathI mukta. (10) Atma sanmukhatA-arpaNatA AtmAbhAvamAM lInatA. aMtamAM bAdhaka thatA badhA nimittono tyAga kare, uccasAdhaka zakya teTaluM ekAMta ane mauna rAkhe, Akhare tamArAmAM kaMI baLa nathI, cAlo saraLa upAya karo te che prabhubhakti. temanA zaraNamAM jhUkAvI do. prabhu bhakti : prabhu Apa sarvajJa cho, sthirAtmA cho dhairyavAna cho, abhaya cho, rAga dveSanI graMthithI rahita cho. saMsArano aMta karanArA cho. Apa divyacakSuvALA cho, jJAnI cho, duHkhIjano mATe visAmArUpa cho, Apa azaraNanA zaraNa cho, saMsArane pAra karanArA mATe naukA che. prANadhArIonA prANa cho. svayaM saMbudhdha che. Ape jJAna cakSu vaDe samasta saMsArane jAgRta karyo che. amane jAgata karo. logassa ujoagare. 228 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mArI noMdha * 229 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - * mArI noMdha : - 230 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mArI noMdha : Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mArI noMdha * 232 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. zrI bahena ApanuM RNa ame kevI rIte cukavIe? amerIkAnA eka khUNAnA nAnA zaheramAM vasatA ke jyAM jainanuM bIjuM kuMTuMba ja na hatuM. paraMtu mAtA-pitAe ApelA saMskAra hatA. te koI satsaMga sahayoga vagara doDAdoDInA jIvanamAM keTalA Take? tyAM devagurunI kRpAe 1991mAM Apa oralAnDo padhAryA. mitra dIpakabhAIe khabara ApyA ame 250 mAIla dUra paraMtu aMtaramAM satsaMganI jijJAsA hatI. eTale ApanA satsaMga-samAgama mATe mitrane tyAM pahoMcI gayA. E prathama pariye ApanA pratye AdarabhAva jabhyo ane lAgyuM ke, Apa amArA mArgadarzaka banIne amArI jIvana yAtrAne saphaLa banAvazo. pachI to lagabhaga bAreka jevA varSa ApanA satsaMgano lAbha maLato rahyo. darzanAe te daramyAna mAsakSamaNa ane anya tapanI ArAdhanA suMdara rIte karI. huM tene sahakAra Apato rahyo. temAM ApanI preraNA, paccakhkhANano yoga baLa ApatA rahyA. vaLI dharmajIvanane vikasAvavAnI preraNAthI ame amadAvAda, nivAsa karyo. A sarva AtmavikAsamAM ApanI preraNA ane vAhya mATe ame upakRta chIe. te bhAvanA vyakta karavA prastuta pustakanA prakAzanamAM Apano sahayoga maLyo te mATe prasannatA anubhavIe chIe. lI. darzanA dIlIpabhAI zAhanA sAdara vaMdana.