Book Title: Comprehensive Critical Dictionary of Prakrit Languages Volum 01
Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
View full book text ________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अचन्भुय
121
wonderful, supernatural, JM. अच्चम्भुय-चरिए पय-पउमं तस्स तुह अच्चलिअं अच्चलिs VentSamme 3.2.10. नमिमो RAIKS. 145%; पुट्ठो रन्ना कह तुह जाया अच्चम्भुया इमा सत्ती अञ्चल्लोण (accallina <aty-alina) ali. near, elore to, JM. SuparCa. 6. 115; अञ्चभुय-गुण-नियरा ... धृया सुरसुंदरी SurSuca. कोलपरंपरसंकलियागासं णेति वातपडिलोमं । अञ्चल्लीणे जलणे अक्खाटीसारभंड 11.213; UMATI. p.218.0.44; कि वन्निज्जइ रूवं अचब्भुयमेरिसं तु NisBha. 349 (comm. अतीव अन्नत्यं लीणो अबहीणो आसण्णमुर्णिदस्स MusuvraCa.64; दिट्ठो सि तुम सुंदर ! अचम्भ(? भु)यरूव- मित्यर्थः) गुणकलिओ JinalaAkhvi.. 262: AJA, अञ्चभुय-भुय-बलहं नरवईण अञ्चल्लोण (accallina<aty-alina) m. closo emhrare. .JM. बत्तीस-सहसह ... दिदु ... सगतकुमार नरिंदु San KuCa. 720. 4. तधा अल्लीणमलीणो अचल्लीणो त्ति वा वदे AiigVi. 87.3.
अच्चम्भूय (accabbhuyasaty-adbhutan. grant wonder, अच्चल्लूढ (accalludha<aty-arudha-ativa-rudha) ali. marvel, Apa. इय माणमि अचम्भुयभासिणि जामच्छइ तहि णिवपिय- very much enkindled, JI. अतीव रूढो अचल्लूहो एवं अतीव प्रज्वलिका मिणि Coakkammu. ii; लोयचित्ति अच्चब्भुयपोसउ Chakkammu. तेत्यर्थः Nisen. 2.179.25. 7.5. 11: इय अच्च भुउ मणि भावंतउ (Chakkammu. 8. 18.7.
अञ्चव (a-ccava<a-cyavana) nilj.prernetual, IS. सोक्खं ... अच्चभुयभूय (accabbhuya-bhuya<aty-adbhuta-bhuta) अप्पत्तं अचवं च ते पत्ता SidBha. 9. adj. having marvelus naturr, Apa. बुद्धिवंतु अचम्भुयभूयउ अच्चव- (a-ccava-<a-cam-) .. to rinse the mouth, Mahalu.(P.) 16. 14.43 सो बालउ अचम्भुयभूयउ Chakkammu. Apa. लच्छिए विहीणा (नरा)...णउ अच्चति रिद्रउ जियंति SudcaIN.) 8.2.13.
6. 12.9. अच्चम्भुव (accabbhuva <aty-adbhuta) adj. extremely अच्चवण (a-ccavana<a-camana) m. rinsing the mouth, wonderful, marvellous, Apa. खलजणवय अचभुवभूवे छिदहि जाइवि sipping water (before religious ceremonies), Apt. धम्मु होइ वाव( ? म )णरू- Maha Pu.(P.) 83. 18.1; अञ्चभुव-कल-णिम्मविय-देहे, पुणु पुणु अचवणे MahaPu.(P.) 22. 18. 8.
ओहाभिय-सुरवर-सग्गसोहे ... आरूढउ परिसि वरविमाणे PayaCa (P.) अच्च विद (a-ccavida <a-cyuta-a-calita) ulj. not 14.4.6.
shaken, JS. सुदभावणाए णाणं दंसणतवसंजमं च परिणवइ । तो उवओगअच्चबिल (accambila-caty-amla) alj. extremely sour, पइण्णा(? पणं) सुहमञ्चविदो समाणे Bhairi. 194. AMg. मा मे अच्चबिलं पूर्व नालं तण्हं विणेत्तए। देंतियं पडियाइक्खे न मे अच्चवियअ (a-ccaviya-a<a-camita-ka-a-camana) कप्पइ तारिस Dasa.ve. 5.1.78 5.1.79.
(F.N. हस्तमुखप्रक्षालनम्) n. rinsing the mouth, A. अचवियां अच्चभअ (accambha-a<askambha(TUR.) = ascarya) पुणु मुद्धहि विहाइ पाणिउं दिण्णउ दहमुहमुहहु णाई Mahi Pu.(P.) 1. wonder, Apu, पहु अचंभउ जायउ महु मणि Chakkammu. 7.6.8373.29.16. पेक्खु पेक्खु अच्चम( ? भ) वट्टर Jamhi Sata. 1.13.2.
अचसण (accasana<aty-asana) m. the 12thday of अञ्चय (accaya<aty-aya) m. going away, passing (of every fortnight, AMg. पण्णरसण्हं दिवसाणं पण्णरस णामयजा पण्णत्ता time), Alg. दुमपत्तए पंडुयए जह निवडइ रागणाण अचए Utt. 10.1. ... अत्थसिद्धे अभिजाते अचसणे य संयजए SiraP. 10. 86(2): Jambuddi.
अञ्चय (accaya<arc-aka) adj. who worships, [PSM. 7.117(2)[.. अचासण] quotes अणचयाणं च चिरंतणागं जहारिहं रक्खणवद्धणं ति Vivekamafi- अचहम (accahama<aty-adhama) adj. who is of a jari70 17.]
very low status, S. (विदूषक) कव्वम्मि अचहमो कविजलो बम्हणो ति अचरिअं (accariamcascaryam) n. wonder, oh wonder KapMafi. 1. 20. 4. (usummy reponted as inti.),S. ( नटी) अज उत्त, अचरियं अचरियं अच्चहिये (accahiyam<aty-adhikam) aty. vinueh. Prabora.1.5.10; (पारिपाश्चिक) अहो अचरिअं अचरिअं BalRi. 1.5.4; Aja. अचहियं मह हियए कंदप्पो खिवर सरजालं Sandeki. 11. (नायिका) अम्हो विडवा विअ दीसंति अचरिअं अचरिअं Anasun.3.16.42 बच्चा (acca <arch) 1. I body, AMg. अप्पेगे अचाप हगंति [Eds. of dramas use this form for the correet one अच्छरिअं Ayir. 1. 1.6.5 (comm. अर्च्यतेऽसावाहारालङ्कारविधान रित्या देहः ef. KapMuli. Index ] el. अच्छरिअ.
720.12); नरा मुयच्चा धम्मविउ त्ति अंजू आरंभ दुक्खभिणं ति नचा अचरिय (accariyaascarya) m. wonders.(टिका) ता Ayar. 1.4.3.1 (comm. मृतव मृता संस्काराभावादा शरीरं येषां ते। यदि तह वि कुडक्खरविउत्ते किमचारियं RanMai. 1.34.26 ApA. अहो वह वा अर्चा ने जः, म च क्रोधः स च कषायोपलक्षणार्थ: 1991.8); कमाए अच्चरिउ महंतरु Bharika. 44.1; अण्णु वि जणि अच्चरिउ पयंपइ Bhavi- पयणुए किचा समाहियच्चे फलगावयट्ठी, उट्ठाय भिक्खू अभिनियुडच्च . Ka. 159.1; मणि अच्चन्धि वा Bhavika. 318.7; महु अचरिउ जाउ 1. 8.6.35 1.8.7.4 (comm. सम्यगाहिता व्यवस्थापिता अर्धा शरीर येन मणहो Bhavika. 310.11; जोवा सुमित्त अधरियभूअ Bhavika. 333.53 सः, यदि वा अर्वा लश्या, यदि वा अचों कोधायध्यवसायात्मिका ज्वाला तं अचरिउ ण जं पुणु थिरयर कित्ति महीयले.... अणुदिणु भमद Vadahca. समाहिता 284b.7); जे के इम अगारत्था ... एगत्तगए पिहियच्चे ..से 2.2.16 अधरिउ एउ जायः न कोई नुह एयहाँ उपरि पाण-लोड VadahaCa. अहिण्णायदंसणे संते Ayar. 1.9.11 (comm. पिहिता स्थगिता अर्चा 3.14.2; इहु अचरिउ तुज्झ उकाठि सरोरुह अम्ह वडए Sandeka. 120. क्रोधज्वाला येन स तथा यदि पिहितार्चा गुप्ततनुः 3030.14): अप्पेगे
अच्चरीअ (accaria cascarya) n. oh wonder (usually मन्चमब्भ Ayar. I. 1.2.5%; भिक्खू मुयच्चे तह दिट्टधम्मे गामं च णगरं च repeated as intj.),S. (अवलोकिता) अचरीअं अच्चरीअं जं दाणि अणुप्पविस्सा Suy. 1. 13.17 (comm. अर्चा तनुः शरीरं, मोदनं मत भअवदि ईदिसे आमासे अमञ्चभूरिवसू णिओएदि MalaMa. 1. 8. 2. तद्भूता शोभनाऽर्चा पद्मादिका लेश्या यस्य सः मुदः प्रशस्तलेश्यः of. अच्चरिश.
2388. 10); दुलभाभो तहचाओ जे धम्मटुं वियागरे Suy. 1. 15.18 अलिअ (accalia<ascarya) wonder, MR. (सुन्दरक) (comm. अर्चा लेश्या अन्तःकरणपरिणतिः, अर्चा मनुष्यशरीर 26913. गंडीविणा ... पत्थुदं सिक्खाबलाणुरूवं किंपि अच्चलिअं VeniSum. 4.9.87; से जहानामए केइ पुरिसे जे इमे तसा पाणा भवंति ते णो अच्चाए णो अजिinti. (राक्षसी) वशाशमुद्ददुश्शंचले शमलांगणे पडिभमंते तुमं पिबाशिअशि त्ति पाए (वहति) 80y. 2.2.4(696(1)) (comm, अर्चा शरीरं नवार्चाय
P.D.16
For Private and Personal Use Only
Loading... Page Navigation 1 ... 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430