Book Title: Comprehensive Critical Dictionary of Prakrit Languages Volum 01
Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
View full book text ________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
**
www.kobatirth.org
***
भाइबीच
(1310); गोयमा ! अंतोमणुस्तखित्ते अड्डाइज्जेसु दीवेसु - एत्थ णं असालिया समुच्छति Pannav. 1.72(82) ; मट्टाइजाई धणुसयाई विक्खमेण Jam - budil. 1.38; 4. 10; 5.52; ता अड्डाइज्जाई जोयणाई एगमेगेणं राईदिएणं विकं इत्ता Sūral'. 1.93; अड्डाइज्जेसु दीवसमुद्देसु जावंत के साहू āv. 31.; अड्डाइज्जे दीवे सण्णीणं मणोगए भावे जाणंताणं Kapp.(J.) 142222; अहावरा पक्खिया आरोवणा तेण परं अड्डाइज्जा मासा Nis. अदुकरण (addhindu-karana ardhendu karana). 20. 37; मणुस्सखेत्ते अड्डातिज्जेसु दीवसमुद्देसु Dass. 5.7; संथारुत्तरपट्टो a posture of an archer (resembling the half moon), 5. ( चाणूरआवादामुहिक विसे सिद्धिं गच्छाम
206
7:23 इज्जेसु दीवसमुद्देसु ( सण्णीणं मणपज्जवणाणं ) Nandi. 32; तमाए BalCa. 5. 5. 4. ( पुढवीए) भवधारणिजा जहनेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं उक्कोसेणं अड्डाइज्जाई। धगूसयाई Apug. 347(5); 376; अड्डाहजा धरणा य सुवण्णो सो य पुण फँसो JoisKa. 24; एते अड्डातिजा दीवा JoisKa. 129; JM. चत्तारि गाउयाई अद्भुट्ठाई तिगाउया चेव । अड्डाइज्जा दुण्णि य, दिवडूमेगं च निरस्सु āvNi. 47; V. 05; rei fa a Rayan god ≈ (ehr zwd) Tittho. 364; अतो परं अजोयणवुट्टीए जोयणे चउगुरुयं । दिवड्ढे दोसु अड्डा - इज्जेतु छेदो NisC. 1.69; 28; मणुया वि बहुप्पयारा, अड्डाइज्जेसु नवर दीवेसु Jan|būCs.(G.) 3. 165; अड्डाइज्जा दीवा VivMaū. 20; JS. हेट्ठिमगेवज्जेसु य अड्डाइजा हवंति रथणीओ Mala 1069 ( 12 ) ( comm. तृतीयार्ध सहिते रत्नी भरतः )
अाइजी (apphijja diva <ardha-triiya-dvipa) m. two and a halt continents (i. e. JambudvIpa, DhatakIdvIpa and half of the PuskaradvIpa), AMg तिरियं होमाणे पण्णरससु कम्म भूमी होजा साहरणं पडुच भड्डाइज्जदीव - समुद्दतदेकदेसभाए होज्जा Viy• 9.31. 30 (9. 50); JŚ. एबमड्डाइज्जदीवसमुद्देसु ( मणुस्सा अस्थि मिच्छारट्ठी) Satāg. 1.1. 163.
अड्डाइजमासिय (addhaijja-māsiya < ardha-trtiya-māsika) adj. ot two and a ball months, AMg. अड्डाइजमातियं परिहारट्ठाणं पविए Nis. 20.38.
अड्डाइजस्य (addhaijja saya
ardha-trtiya-sata ) n. two lundred and fifty, JM अड्डाइज्जसरहिं गएहिं वीरो जिणेसरो जाओ। दूसमअइदूस माणं दोन्हं पि दुचत्तसहसेहिं PavS&ro. 404; अड्डाइज्जस - एहि गाहाणं कयपरिच्छेयं SurSuCe. 1.44.
बाइमहत्व (addhitija battha ardha-trtiya-hasta) adj. measuring two and a half Hasta (a measure), Apa. अड्डा सुंदर बीस माणजीवन (जा प्रणयकपिरेसन
MahaPu.(P.) 47.4.7.
अट्टाइय (addhiliya cardha Intiyu) as two and a half, JM. खेत्तम्मि उ अणिभोगो तिरियं लोगम्मि जम्मि वा खेत्ते । अड्डाइयदीवेमु छलबलाए खेतेसु ViāvBha. 1401; Apa. अड्डाइयदीवोव हिपमाणु BhaviKa. 316.5; सोवण अड्डाइयई आउ PaNĀCa. (P.) 16.9.8; असार माणु PAN&C. (P.) 16.10.3; अड्डाइयदीवहिं पंच मेरु सतहि सउ खेत्तई सुइ जणेरु PaNaCa. (P.) 16. 15.1; 16.15.9; अड्डाइयदीवर धरेवि मणुसोत्तरगिरि जाम नरालउ Jambūsāca. II. 11.11.
अड्डाय (addhāya <ādhyāya-=ā-driya-) 5. to honour, to respect, JM. दोसेण तहा करेमि जहा लोगो ममहुत्तो पडति तेण एतस्स अट्टाति एवं दोसे Avi. (H.) 48b.5.
भोग
अट्टम (addhia &-krsta) a pallied bank 31. धूमसिहाहिणिरामअडिअसलिला । --- णईसोत्ता Setu Ba. 5. 7
अड्डित (addhi-tta <ādhya-tva) n. richness, wealthiness, JS. दारिद्द अट्टित्तं णिदं च शुदिं च वसणमत्रमुदयं । पावदि बहुसो जीव
Bhaāra. 1808.
अड्डार (addhāra < astadaśan) ms eighteen, JM. मडार छबीसा य (१ च )याल सट्ठी य (गुंजाइ जाव टंक उत्तिममाणिक्कमुल्लु वरं
)
Ray Ps. 118.
अड्डि (addhi==krsti ) m. pulling, stretching, M. दुग्गय कुटुंब - अट्टी क नु म घोविएण सोढव्वा । दक्षिओसरंत सलिलेण उयह रुनं व पडएण G&Sa.Sa.(W.) 10. e2. कड्डि.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अड्डिय (addhiya <ādhya ) adj. rich with, adorned with Apa. पुणु गंपिगु-रण-रस- अडियो जक्खों वज्जरि अगट्टियहाँ PaumCa. (S.) 9. 8.8; यिरूवे वडिय रण-रसे अट्टिय रावण-रामहुँ पाइँ कलि Paum Ca. (8.) 37.1.1; धम्म-रुक्खु पर वयकुसुम Chakkammu. 2. 4. 7. अट्टियंत (adhi-vantarddhi-mat) a. [Hema. (Gr.) 9.41] wealthy, rich, Apa, अट्ठगुणवंत मवंता NayCa. (P.) 9. 12.5. अड्डुट्ट (addhuttha <ardha caturtha) m. three and half, Pisebel, 450. of अद्भुट्ट.
अड्डेऊण (addheūna = avastabhya) ger. collecting, pulling in one place, JM. जर सुक्कं तडागपाणियं वडपत्तं पिप्पलपत्तं वा अड्डेऊण सणियं विगिंचर जह उज्जरा न जायंति AvTI. (H.) 620b. 8.
अड्डेज्ज ( addhejja = ādhya-tva ) x wealthiness, richness, AMg दसविधे सोक्खे पन्नत्ते, तं जहा आरोग्गदीहमाउ अड्डेज्जं कामभोगसंतोसा Thans. 10. 83( 737 ) (comm. आढ्यत्वं धनपतित्वं सुखकारणत्वा त्सुखं अथवा आढयैः क्रियमाणा इज्या पूजा आढयेज्या ) अडोकंति (addhokanti ardhāpakranti
ale
the act of setting aside or dropping of the half or a part of a series. i. e. a sequence of being low, middle and high and its substitution by the next of a correlating serios like fasts of 4, 6, 8, 10, 12 meals when prescribed as a kind of penance. For example, a fast of four meals which is prescribed as the lowest penance for the summer season will be replaeed by & fast of six meals in the cold season and so on. JM. कालगुरू गारोहि मोति हुने KappBhs 9:9 ( तिर्यग्मनुष्यभेदेषु तपःकाललक्षणे अर्द्धापकान्तिः कचित तपो गुरुकाला कचित अवातम्या) गणिगिरिम्रो पनि विभाग सरिसओ भिक्खु । अडोकंती एवं सपदं सुपर्द गणि-गुरुणं KappBha.. 2011 चायमसिमे अि
उकोसते अदिट्ठे चउगुरु, दिट्ठे छलदुयं Nisch. 2. 30. 135 इमा वि अड्डोत चारणिया देहजुत्ते अचित्ते पायावचपरिग्गहे जहण्णए अदिट्ठे चउलघुयं NisCu. 9. 30.19; गिम्द - सिसिर- वासासु चउत्थयाईणि बारसंताई। अट्टपतिए जहणमज्झिनुकोसतवाणं ViāvBba. 1273 (1270)
ga(addhoppaiya < ardhotpatita) adj. (pp.) partiy lying up, JM. रेहर चिय लंबिर के सहत्य कुंडलललंतहा रलया। अट्टोध्पश्या विज्जाहरि ब्ब पुरिसारए बाला SubhaGa San. 62.
(addhoru-ga <ardhoru-ka) m. [ also 37887, अडोरुय ] waist-eloth worn by a nun (covering balt the thigh), Alg. अड्डोग उ ते दो वि गेव्हिउं छायण कडिविभागं जाणुपमाणा चलणी असीविया लंखिया एब्व OghNiBha. 315; JM अड्डोरुगो तु ते दो वि गेण्डितुं छाय कडीभागं NisBha. 1402; अड्डो उरुकार्थं भजतीति अड्ढोरुगो NisCa. 2. 190.9; उवगरणाई चउदस अजाण वि भणियाई अहियाणि वि हुंति ताणेवं ।... उग्गहणंतग पट्टो अट्टोरुय चलणिया य बोद्धव्वा Pavaro
530; PañiVa. 782.
For Private and Personal Use Only
Loading... Page Navigation 1 ... 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430