Comprehensive Critical Dictionary of Prakrit Languages Volum 01

Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 339

भणाहारिजिस्समाण
270
अणिओग
अणाहारिजिस्समाण (an-aharijjissamana < an-aharisya- अणिमयमो ef. comm. अनियमात् कारणात् ] betause of absence of mana) adj. ( + pass. + IN.) not going to be absorbed or regularity, JM. इअ अणिअयवित्ति तं दट्ठ सद्भाणवी तदारंभे । अणिअमओ Rasimilated, AM. नेरइयाणं भंते ! ... अणाहारिया अणाहारिजिस्समाणा ण पवित्ती होइ तहा वारणाओ य Priva. 1475. पोग्गला परिणता ? Viy. 1. 1.6 (1.16)
अणिअयवित्ति (a-niaya-vitti<a-niyata-vrtti). irreguअणाहारिम ( an-ahārima<an-aharaniyaan-ahārya) lar behaviour, JM, इअ अणिअयवित्ति तं दटुं सद्धाणवी तदारंभे ! 8. that which is not food, that which (when eaten as medicine अणिअयमो (१ मणियमओ) ण पवित्ती होइ तहा वारणाओ अ Pan Vs. etc.) cannot satisfy hunger, JM. जं पुण तिफलादियं दव्यं सव्वं अणा. 1475. हारिमं यस्मात् तदुपरिष्टात् पुनराहारं करिष्यति NisCu. 3. 288.14.
अणिउंचिअ (a-niuficia <a-nikuricita) adj. not contraअणाहारिय (an-ahariya <an-ahārita) adj. (ppp.) not_eted, M. अग्धति सिसिर-सलिला अणिउंचिअ-कच-सारस-विरावा । खलnbsorbert or assimilsted, AMR. (नेरझ्याणं) अगाहारिया अणाहारि- चुण्णिअ-कलमामोअ-वाहिणो गाम-सीमंता Gaudva. 273. जिस्समाणा पोग्गला नो परिणता नो परिणमिस्संति Viy. 1.1.6 (116) अणिउण (a-niuna<a-nipuna) atj. not clover, not well
अणाहिअ (an-ahi-a<an-adhi-ka) adj. freed from anxi-versed, JM. झाइज्जा निरवज जिणाणमाणं जगप्पईवा। अणिउणजणदुष्णेयं ety, M. अण्णो अण्णस्स मणो तुहण आणे भणाहिओ मह अप्पा SetuBa. नयभंगपमाणगमगहणं Jhansa. 48; वितियपदमणि उणे वा निउणे वा होज्ज 344; Agri. जिणवर हो अणाहिउ जक्खराउ । गउ पणविवि गेहहों साणुराउ केणई असहू । वाघातो वा सहुस्सा परकरणं कम्पती जाहे NisBha. 660. PANACa. P.) 8.23.9.
अणिउत्त (a-niutta<a-niyukta) adj. (m.) not engaged, अणाहिट्ट (an-ahittha <an-adhrsta) m. [also अणाहिट्टि, not appointed for, JS. पासत्थो य कुसीलो संसत्तोसण्ण मिगचरित्तो य। अणाहट्टि] name of the son of Vasudeva and Dharini (lit. not दंसणणाणचरित्ते अणिउत्ता मंदसंवेगा MI 59517): Apa. णवि मुणहुँ overeone or nsra led), AMg. अट्ठमस्स अंगस्स अंतगडदसाणं तच्चस्स सवत्तिविरोहु अम्ह अणिउत्तहं को वावारु तुम्ह Bhavi Ka. 55.8. वग्गरम तेरस अज्झयणा पण्णत्ता, तं जहा - ... अणाहिटि Antag. 3.2; अणिउत्ति (a-niutti<a-niyukti) ad, [.] not appointed, एवं अणाहिही वि वसुदेव-धारिणी-सुए. Antag. 3.118%BJM. अवि य पियकलत्तं not employed, Apa. केणवि अणिउति चंचलधुर्ति सन्निय माय महासइ । व साहिलासमवलोइअमणाहिटिणा मंडलग्गं CaupCa. 184.16%3 सो (कण्हो) न कहिब्बउ पइपुत्तहो सवजणसुत्तहो तोरि वसिव्वउ मई वासइ Bhavika. अणाहिट्टिसहिओ तं परसं गतो Vauli 79.25; कलायरिओ य संगहिओ 94.3. कुमारे गाहे उ कला अणाहट्टिपमुहे Vasuli. 368.18; न चाएइ तं धणुं आरुहेलं अणिउंतय (aniunta-ya<atimukta-ka) m. [Hem. (Gr.) अणाहिट्ठी VusuHi. 370.9; तव्वयणाणंतरमेव विण्हुणा सा वि तत्थ आणीया। 1. 26; 1785 208] a kind of ereeper, JM, अमुगो कर-आउंटण-रम्मो निजि णिउं जणओ वि हुतीपडणाहिट्ठिणा तत्ते Akkha MaKo. 75.3; चाउँइ-काउँप. तुटे । लब्भइ, अणिउत्तय-सुरहि-जउण-जल-बहुल-मय-बट्टो Kumaतज्जणयमणा हिट्ठी जिणिऊण हरिस्स उवणेइ KumāPra. 259. 27. Ca.(H.) 2.25; सुपइ8 सुपडाय वेडिसदल-नील-भित्ति-गम्भिणयं । अणिउत्तय
अणाहिद (an-ahida<an-ahita) adj. (ppp.) not placed फुल्ल-हरं बालाण वि रुण्ण-अवहरणं KumiCe.(H.) 2. 40. or grounded, not mindful, J$. समिदीसु य गुत्तीसु य अभाविदा सील- अणिएअ (a-niea<a-niketa) urdj. without a fixed residence, संयमगुणेमु । परतत्तीसु पसत्ता अणाहिदा भावसुद्धीए Bhakri. 1953 (comm. houseless, AMg. असमाणे चरे भिक्खू नेव कुजा परिग्गहं । असंसत्ते अनाहता अस्थिरा वा)
गिहत्थेहि अणिएओ परिवए Utt. 2.19 [AMD. gives the torm as अणाहत (an-ahāta <an-ahāta) adj. (ppp.) [also अणाहृय] अणिकेय] (food offered) without prior invitation (tora meal), nninvited, अणिएद (a-nieda<a-niketa) adi. without any dwellingAML. असंकल्पियमाणाहूतमकीतकड़मणुद्दिटुं ... आहारं Viy.7.1. 20 place, having no house, JS. ते णिम्ममा सरीरे जत्थत्थमिदा वसंति (7.95): सुद्धं उंछे गवेसियब्वं अकतमकारितमणायमणुदिटुं Panha. 6.7. अगिएदा । सवणा अपडिबद्धा विज्जू जह दिलुगडा वा Mola. 78619)
अणिअ (ania<anika) m. van of an army. PRILaNa. 630. अणिएयचारि (a-nieya-cari<a-niketa-carin) m. who 37f0737 (ania--an-rta ) adj. false, M. aet a 37134 wanders being without a houss, it boneless Wanderur, AMg. खलुत्ति कोबी। वकाणि मे सुणिम होहिइ संतकोवो SHKav. 12.1. भूपपणे अणिण्यचारी ओहंतरे धीरे अपतचक्छ । अणुत्तरं तप्पति मुरिए वा
अणिअतगण (a-niata-gahana <a-niyata-grahana) बहरोयर्णिदे व तमं पगासे Siy, 1.6.16/207); व्वाई संगाई अइच धीरे r. uneerthin comprehension, JAI. जति ते अणिअतगणं किण्णु सब्वाई दुक्खाई तितिक्खमाणे। अखिले अगिद्धे अपिण्यचारी अभयंकरे मिक्लु कतं तिविधमणुवलद्धीए। अचंतसरिसविञ्चुतखपुष्ककणमासपम्हुढे VIArBha. अगाविलप्पा Siy. 1.7.28{408) 471(DILDL)
आणएयवास (a-nieya-vasa <i-niketa-vāsa) m. dwelling __ अणिअत्त (a-niatta <a-nivrtta) adj. [t. -a] (ppp.) not without a residenee or house, AVIL. अणिण्यवासो सम्याणचरिया eming buck, not returning, N. णइऊरसच्छहे जोब्वणम्मि अइपवसिपतु अन्नायउंछ पारिकया य। अप्पोपही कलह विवज्जणा य विहारचरिया इसिर्प दिअमंस । अगिअत्तासु अराइम पुत्ति कि दङमाणेण GESaSa. 1. 45. पसस्था Dasave, 12.5.
अणिअदवेलं (a-niada-velam <a-niyata-velam) dr. at आणएयवासवसही (a-nieya-vasa-vasahi<a-niketaaur irrespur time, S. (विदूषक) अणिअदवेलं सुलमंसभूटो आहारो Visa-vasati) i. dwelling without any residenee, .JM. अण्णभण्हीदि Sak. 16.6(2)
दिवसम्मि य तओ सत्थाह-सुभो य सो य गणि-वराहो । अणिएय-वास-बसही अगिअंतण (a-niantana<a-niyantrana) adj. without res- विहरिसु मयिल-तलम्मि TarLO. 164. traint or hindrance, M. अणिअंतण-जंत-मम्ग-णितद्धणिउग्धोसिरवारि- अणिओग (a-nioga<a-niyoga) m. absence of application, धोरणीहिं Kni Vil. 3.53; 5. (प्रियंवदा ) अणिअंतणाणुओओ तदस्सिअणो JM. एयं धीराण सासगं । अण्णहा अणिओगो Fifi3u. 34; Apra. अणिणान Sak. 12.3(1)
ओग णिओग कसाय-भेय संजम-चरित-पालण-विवेय PANaCa.(P.) 14. 3.8. aforetasit (a-niama-o < a-niyama-tas ) adv. [20. r. forzitt (anioga <anuyoga) .. [ sulso a foreita ] explica