Atmanandji Jainacharya Janmashatabdi Smarakgranth

Book Title: Atmanandji Jainacharya Janmashatabdi Smarakgranth
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Atmanand Janma Shatabdi Smarak Trust

View full book textPrevious | Next

Page 771
________________

માગલ સમય પહેલાંના કપડાં પરને એક ચિત્રપટ
સૂરિના પિરવારમાં થએલા પૂજ્ય શ્રી જયરત્નસૂરિના શિષ્ય પંન્યાસ હુ રત્નગણીના પિરવારની કીર્તિરૂપી લક્ષ્મીને વિસ્તાર કરનાર ( આ ચિત્રપટ ) થાઓ.
ચિત્રપટની ખરાબર મધ્યમાં મૈં રના ભાગમાં જમણી બાજુએ જૈની લખીને ચિત્રકારે હૈં નમ: શબ્દ દ્વારવા પ્રયત્ન કરેલ છે.
અક્ષર પાંચ રગવાળા લખેલે છે. અક્ષરની ઉપકાર લખેલે છે અને ડાબી બાજુએ નમ: શબ્દ લખીને ઋષિમડલ યંત્રના ખીજાક્ષરનું ચિત્ર સંપૂર્ણ
હાઁ માયાખીજ છે, હોંકાર ઉપર જૈનાચાર્યએ હ્રીઁકારકલ્પની પણ રચના કરેલી છે; અને દ્વીકારના પાંચ વર્ણ કલ્પીને જૈનેાના ચાવીશે તીર્થંકરની સ્થાપના કરવાની યાજના પૂર્વના જૈનાચાર્યએ કરેલી છે, જેને અનુસરીને ચિત્રકારે આ ચિત્રપટમાં પણ ચાવીશે તીર્થંકરની સ્થાપના કરેલી છે, જે આ પ્રમાણે છે:—
૮ હૈં ના વણુ પીળા કપેલા હેાવાથી પીળાવણુ ના સાળ તીર્થંકરા અનુક્રમે ૧ ઋષભદેવ, ૨ અજિતનાથ, ૩ સભવનાથ, ૪ અભિનદનસ્વામી, ૫ સુમતિનાથ, ૭ સુપાર્શ્વનાથ, ૧૦ શીતલનાથ, ૧૧ શ્રેયાંસનાથ, ૧૩ વિમલનાથ, ૧૪ અનંતનાથ, ૧૫ ધર્મનાથ, ૧૬ શાંતિનાથ, ૧૭ કુંથુનાથ, ૧૮ અરનાથ, ૨૧ નિમનાથ અને ૨૪ મહાવીરસ્વામીની સ્થાપના હૈં માં ચિત્રકારે ચિત્રપટમાં કરેલી છે; દુ+ = ૢી અક્ષર થતા હેાવાથી ૐ ના નીલેા વર્ણ પેલા છે અને ૧૯ મા મલ્લિનાથ તથા ૨૩ મા પાર્શ્વનાથ તીર્થંકરના વર્ણ પણ નીલે હાવાથી તે અનેની સ્થાપના ચિત્રકારે આ ચિત્રપટમાં કરેલી છે. દર્દી ના ઉપરના ભાગમાં અર્ધચંદ્રાકાર સિદ્ધશીલાની આકૃતિને વહુ રાતે કલ્પેલા હેાવાથી ૬ઠ્ઠા પદ્મપ્રભુ અને ૧૨ મા વાસુપૂજ્યસ્વામીની સ્થાપના ચિત્રકારે અર્ધ ચંદ્રાકાર આકૃતિમાં કરેલી છે. ઉપરના બિંદુનાં બે ભાગલા પાડીને ઉપરના અર્ધ ભાગમાં સફેદ વર્ણ વાળા ૮ મા તીર્થંકર ચદ્રપ્રભુ તથા ૯ મા તીર્થંકર શ્રી સુવિધિનાથ તથા નીચેના અર્ધ ભાગમાં શ્યામ વર્ણ વાળા ૨૦ મા મુનિસુવ્રતસ્વામી અને ૨૨ મા નેમનાથ ભગવાનની સ્થાપના ચિત્રકારે ચિત્રમાં કરેલી છે. અને આ રીતે ટ્રાકારમાં ચાવીશે તીથંકરની રજુઆત ચિત્રકારે રજુ કરીને માગલ સમય પહેલાનાં ગુજરાતી ચિત્રકારોની નાના છબી ચિત્ર! ચીતરવાની કળાના એક નમૂના પૂરા પાડ્યો છે.’
દીકારની આજુબાજુ પહેલા વર્તુલાકારમાં ૪૮ પાંખડીઓના કમળની રચના ચિત્રકારે કરેલી છે તેમાં તેત્રીસ પાંખડીઓમાં જ્ર્ ર્ ર્ ર્યું થી શરૂ કરીને મૂર્Ă સુધીના તેત્રીસ વ્યંજનાના મત્રાક્ષા રજુ કર્યો છે. તેમાં દરેક ચાર ચાર વ્યંજનાએ એ પાંખડીએમાં ૧ અપખીજની સ્થાપના કરેલી છે, તેમાં બે પાંખડીએ પૈકીની પહેલી પાંખડીમાં ત્રણ વ અને ખીજી પાંખડીમાં ચાર વ ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે; પરંતુ ચિત્રકારે ૧ મ્ ર્ ર્ ર્યું શબ્દ ભૂલથી બે વખત લખેલ હાવાથી બે પાંખડીઓની બદલે એક પાંખ
* ૧૦ *
[ શ્રી આત્મારામજી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org


Page Navigation
1 ... 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042