Atmanandji Jainacharya Janmashatabdi Smarakgranth

Book Title: Atmanandji Jainacharya Janmashatabdi Smarakgranth
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Atmanand Janma Shatabdi Smarak Trust

View full book textPrevious | Next

Page 787
________________

શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામી
समणस्स भगवओ महावीरस्स जाव सन्वदुक्खप्पहीणस्स नववाससयाई विश्कताई, दसमस्त य वाससयस्स अयं असीइमे संवच्छरे काले गच्छइ । 'वायणंतरे पुण अयं तेणउए સંવને જાણે જીર્ । સૂત્ર ૧૪૮.
આ પ્રમાણે ઉલ્લેખ નજરે પડે છે. આ ખાસ ધ્યાનમાં રાખવા ચેાગ્ય છે. આપણે આ ગ્રંથને એમની પ્રાથમિક કૃતિ માનીએ. આચાર્યશ્રીએ પેાતાની ૧૫ વર્ષ લગભગની કિશારવયે ગ્રંથરચનાની શરૂઆત કરી હાય અને—
तेहि नाणवलेण वराहमिहरवंतरस्स दुबिडं नाऊण सिरिपाससामिणो ' उवसग्गहरं ' थवर्ण काऊ संघकए पेसियं । સંઘતિ-સમ્યક્ત્વસ૦
આ વર્ણન તરફ લક્ષ્ય ખેંચી વરાહમિહરના અવસાન (ઇ. સ. ૧૮૫) માદ ચારપાંચ વર્ષ સુધી હયાતી ધરાવતા હશે એમ માનીએ તે એમને સર્જાયુ વષૅ ૧૨૫ થી ઉપર અને ૧૫૦ વચ્ચેના ધારી શકાય છે; પરંતુ આટલા લાંબા આયુષ્ય માટે શકાને સ્થાન મળે છે ખરું.
વરાહમિહરે ઇ. સ. ૫૦૧ થી ગણિતનું કામ કરવા માંડ્યું અને તે ઇ. સ. ૧૮૭ સુધી હયાત હતા. તેણે લગભગ ૧૫–૨૦ વર્ષની વયે કામ આરંભ્યું હાય તા તેની ઉમર પણ ૧૦૦ ઉપરની કલ્પી શકાય છે. શ્રી ભદ્રબાહુ તેમનાથી વીસ-ત્રીસ વર્ષે વડીલ હાય તે ઉપર્યું કત આયુષ્યને ખરાખર મેળ બેસી રહે છે, પરંતુ પ્રબંધચિંતામણિકાર ( મેરુતુંગાચાર્ય ) એમને લઘુખ ધુનું વિશેષણ॰ આપે છે. આથી ઉમર સબંધી શંકા પુન: વિશેષ મજબૂત અને છે.
૯ આ વાકયનો અર્થ કલ્પસૂત્રના ટીકાકારા પૈકીના ઘણાખરા ભિન્ન ભિન્ન રીતે ઉપજાવે છે, પરંતુ ખરી હકીકત તા એમ લાગે છે કે તે સમયે વિક્રમ સંવત્ ૧૧૦ ચાલતે હશે, અને તે વિક્રમના રાજ્યારે હણુ દિવસથી તેમજ સંવત્સર પ્રવૃત્તિ દિવસથી ગણવા સંબધી મતભેદ હશે. શ્રી મહાવીર પ્રભુના નિર્વાણુથી ૪૭૦ વષે` વિક્રમ રાજા ગાદીએ બેઠા અને ત્યારબાદ ૧૩ મે વર્ષે` સંવત્સર પ્રવર્તાવ્યા હતા, માટે વિક્રમ સંવમાં ૪૭૦ ઉમેરતાં વીર સ. ૯૮૦ આવે અને ૪૮૩ ઉમેરીએ તો ૯૯૩ વર્ષી આવે. આ બાબતના સમન માટે જીએ કાલિકાચાર્યની પરરંપરામાં થયેલા શ્રી ભાયદેવસૂરિએ બનાવેલી કાલિકાચા કથાની નિમ્ન લિખિત ગાથા—
*૨૪
विक्कमरजांरभा पुरओ सिरिवीरनिव्वुई भणिया । सुन्नमुणिवेद्य ( ४७० )जुत्तं विक्कमकालाउ जिणकालं ॥ विक्कमरज्जाणंतर तेरसवासेसु ( १३ ) वच्छरपक्ती । સિરિવીરનુવકો સા ૨૪સતેલી૬ ( ૪૮૩ ) વાસાજી || जिणमुक्खा चउवरिसे ( ४ ) पणमरओ दूसमउ य संजाओ । अरया चसयगुणसी ( ४७९ वासेहिं विकमं वासं ॥
१० श्रीभद्रबाहुनामानं जैनाचार्य कनीयांसं सोदरम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
—પ્રબંધચિ. સ ય.
[ શ્રી માત્મારામજી
www.jainelibrary.org


Page Navigation
1 ... 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042