Book Title: Kumarpalbhupal Charitra
Author(s): Ajitsagarsuri
Publisher: Ajitsagarsuri Shastra Sangraha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008616/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org // OM // zrImad mahAkavi jayasiMhasUri maNita zrI kumArapAla bhUpAla caritramahAkAvya Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anuvAda kartA prasiddhavaktA ajitasAgassUri ki. ru. 1-4-0 For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrImad-ajita sAgara sUrigranthamAlAgranthAGka 13. sadguru zrImad buddhisAgarasUrIzvarebhyo namaH zrImatkRSNarSIya mahAkavizrIjayasiMhasUripraNIta. zrIkumArapAla bhUpAla. caritramahAkAvya. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anuvAdakartA, pratiktAzrImad-ajitasAgarasUri, amadAvAdanivAsI jhaverI meAhanalAla hemacaMdanI Arthika Xun sahAyathI temanA sagapautra zAMtilAlanA smaraNArthe. cheAAprAsaDhakattA, pIrasavata 2455. vi. sa. 1985. zrIajitasAgarasUrizAstrasa grahakAryAlaya. hA. zA. zAmaLadAsa tuLajArAma. 30 prAMtija. bheTa. isvIsana 1929, buddhisaMvata 4. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI achatasAgarasUrizAstrasaMgrahakAryAlaya. zA. zAmaLadAsa turIjArAma. I muka prAMtija, jIlle-amadAvAda. zA. kAntilAla gopALadAsanI kaMpanI. mu-mANasA (mahIkAMThA) (vAyAkalela. ) mudraka-zA. gulAbacaMda lallubhAI. dhIAnaMda prInTIMga presa-bhAvanagara. For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acharya S www.kobatirth.org dooooooooooooo zAstravizArada jainAcArya yoganiSTAdhyAtma jJAna divAkara pUjyapAda sadguru zrImadbuddhisAgarasUrIzvarajI mahArAja. navanavaoodooooooo Honanananananananananananananananana janma saM. 1930 dIkSA saM. 1957 o AcAryapada saM. 1970 nirvANasamaya saM. 1981 mananananananananananananana Phoenix P. Works Ahmedabad. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ? samarpaNa. 0-- 00na9000x300300x00 varud090 ganiSTha adhyAtmajJAnadivAkara zAstravizArada jenAcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI sazurUdeva ! pUrva ke cAnI paddhatine Ape AdhyAtmika graMtho racI anekaghA che. che dIpAvI che, temaja jena tathA jainetara sAkSaravargane A chuM. panI racelI graMthamALA sodita amaMda AnaMda ApI rahI che. ApanA saddaguNonuM smaraNa karatAM kayA sajaja che none AnaMda na thAya? Ape je anartha jJAnadAnavaDe che hane traNa banAvyo che, tenA smaraNathI prerAI huM pUrvA chuM cArya praNIta rAjarSi zrIkumArapAla caritrane anuvAda racI ApanA caraNakamaLamAM samarpaNa karI aMta:karaNapUrvaka alpAMza anuNatvanI abhilASA rAkhuM chuM. le. Apane caraNapAsaka, ajIta, 80000580 cast %8 For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Q {{{{E www.kobatirth.org }}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}} nivedana. O}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}O Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tA. 18-12-28. WWW. zAstravizArada jainAcArya prasiddhavaktA zrIajItasAgarasUrIzvarajI mahArAje rAjarSizrIkumArapAlacaritranuM karela gujarAtI bhASAMtara-graMthAka 13 me A saMsthA taraphathI saharSa mahAra paDe che. AcAryajI mahArAjanI AvI zubha pravRttio mATe samagra jaina samAja ane gurja riMgarAnA upAsake| sadAne mATe RNI raheze. A pustaka pragaTa karavAnI paravAnagI ApavA mATe AcA jI mahArAjanA temaja kALajI pUrvaka prUfA jovA mATe AcArya mahArAjanA ziSyaratna muni haMme'sAgarajI mahArAjane tathA vyAkaraNAcArya zrIyuta bhAizaMkarabhAi zAstrIjIne ane upAdhAta tathA Arthika sahAyadAtAnAM jIvanacaritrAnA lekhaka rAjakATavALA jaina phIleAsApharI zrIyuta gAkuladAsa nAnajIbhAI gAMdhInA ame aMta:karaNa pUrvaka upakAra mAnIe chIe. sAthe sAthe prastuta pustaka chapAvavA Arthika sahAyadAyaka amadAvAdanA prakhyAta jhaverI maNilAla mehanalAla hemacaMdane ame zataza: dhanyavAda ApIe chIe. zrIajItasAgarasUrizAstrasaMgrahakAryAlaya hA. zA. zAmaLadAsa tulajArAma. mu. prAMtIja. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prastAvanA. stumastrisaMdhyaM prabhuhemasUre-rananyatulyAmupadezazaktim / / atIndriyajJAnavivarjito'pi, yaHkSoNibhartuLadhita prabodham // 1 // prAcIna mahAna vidvAna jainAcAryoe racele jaina sAhityaratnAkara eTale badho vizAla ane gahana che ke, jema jema tenuM avagAhana karavAmAM Ave che tema tema temAMthI apUrva graMtharatno daSTigocara thAya che. vaLI te jena sAhityasAgarano sugamatAthI pAra pAmavA mATe prAcIna vidvAnoe (1) dravyAnuyoga, (2 ) caraNakaraNanuyoga, (3) gaNitAnuga, (4) kathAnuyuga e cAra vibhAgarUpa taikAo taiyAra karelI che. te cAra paikImAM jainakathAsAhitya pramANamAM ativizAla che. prAkRta, saMskRta, apabhraMza ane gujarAti vigere bhASAomAM lakhAelA seMkaDo graMtha sAMpratakALamAM vidyamAna che. jethI lekAmAM adyApi dharmanI jAgRti avicchinna rIte pravRtti rahI che. dharma ane samAjanI unnati mATe sAhitya e eka sattama sAdhana che. sAhityanI vRddhimAM sAmAjIka unnati samAyelI che. samAjanA abhyadaya mATe parama pavitra dharma pracAraka pUrvAcAryo, temaja dharma prabhAvaka rAjA mahArAjAe, vIrapurUSo, samAjanA agragaNya netAo, dAnavIra zrImaMta ane dezanA sAcA hitaciMtakanAM satya jIvanacaritra aitihAsika daSTie lakhAyelAM che. buddhimAna purUSo pitAnI buddhine vaibhava lekopakAramAM ja saphala mAne che. ApaNane ApaNA pUjya AcAryo sAhitya samRddhino moTo phALo ApI gayA che. temanA ApaNe paNa chIe, mAtra buddhimAna purUSo temanuM paThana pAThana karI caritArtha kare che. hAlamAM paNa tevI ja rIte keTalAka vidvAna AcAryo sAhitya vRddhi temaja samAjanA hita mATe aneka zubhakAryo kare che te bahu prazaMsanIya che. deza ke, dharma samAjamAM jyAre ajJAnatA prasare che tyAre samAjanA uddhAra mATe prabhAvika purUSo utpanna thAya che. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " yadA yadA hi dharmasya glAnirbhavati bhUtale / saddA tavA mavatyeva, mahApuruSasamava: || z // ' jaganI aMdara jyAre jyAre dhanI hAni thAya che tyAre tyAre mahAna purUSAnA avazya janma thAya che. " vaLI te mahAtmAe peAtAnI saddabuddhinA prabhAvathI aneka prakAranAM sAhitya pragaTa karI janasamAjane sanmArge pravartAve che. tevA mahApurUSAnuM jIvana caritra AdabhUta gaNI zakAya. jainazAsana prabhAvaka sakala zAsraniSNAta, nyAya, vyAkaraNa, kASa, kAvya, chola kAra, caMpU ane nATakAdi vividha graMtha praNetA, dharmadhuraMdhara, prAkRta bhASAnA utpAdaka pANini samAna jUnI gujarAtI bhASAnA Adyaprava kalikAla sarvajJa zrImAna hemacaMdrAcArya tathA paramazraddhAlu temanA paramabhakata paramAtadharmAtmA caulukayacUDAmaNi gurjara drarAjarSizrIkumArapAla bhUpatinA pavitra ane manerajaka ati uttama jIvana caritranA saMbaMdhamAM aneka jaina vidvAnAe aneka graMthanI racanA karI che. temAM uparokta mahA purUSonA jIvana saMbaMdhI paramapavitra Adarza AlekhavAmAM AvyAM che. te Atmika unnati sAdhavAmAM atIva sahAyakAraka thAya che. zrIhemacaMdrasUri ane zrIkumArapAlanarezanA sabaMdhamAM racAyelA hAlamAM maLI AvatA gra MthAnI yAdI tathA graMtha praNetAonAM nAma nirdezanIce mujaba- ( 1 )kumArapAla pratidha (hemakumAra caritra) zatAthI sAmaprabhAcA kRta. racanA samaya vi. saMvat 1141-lAka saMkhyA lagabhaga (9000) A graMtha rAjarSi zrIkumArapAlanA svargavAsa pachI (11) vaSe lakhavAmAM AvyA che. ( 2 ) mAha parAjaya nATaka, ajayapAla narezanA ma MtrI yazaHpAla kRta. rAjarSi zrI kumArapAle vi. sa. 1216 mArgazIrSa sudi dvitIyAnA divase jainadharmanA svIkAra karyAM tenuM varNana A graMthamAM Apelu che. graMtha racanA temanA vrata svIkAravAnA saMvatsarathI (16) varSanI a Mdara thayelI jaNAya che. (3) prabaMdha ciMtAmaNI, zrImerUtuMgAcAya viracita. A graMtha aitihAsika ghaTanAothI bharapura che, rAjazekhara kRta rAjataragiNInI mAphaka saMskR For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tagadyamAM lakhAyeluM che. Adhunika vidvAno AgraMthane anya aitihAsika graMthonI apekSAe adhika pramANabhUta mAne che. gujarAtanA itihAsa mATe A eka ja graMtha AdhArabhUta che. baMgAla royela eziyATika sosAiTI tarapha thI aMgrejImAM A graMthano anuvAda pragaTa karavAmAM AvyA che. A graMthanA aMtamAM mahArAjA zrI kumArapALa tathA zrImAna hemacaMdrasUrinuM savistara varNana ApavAmAM AvyuM che. vi. saM. 1361 nA phAgaNa sudi (15) nA divase kAThIyADanA suprasiddha vaDhavANa zaheramAM A graMthanI samApti thaI che. (4) prabhAvaka caritra, zrIprabhAcaMdrAcArya kRta. A caritranI aMdara jainadharmaprabhAvaka aneka mahApurUSonAM jIvana caritro ApavAmAM AvyAM che. te sarva padyamaya saMskRta bhASAmAM racelAM che. kAvyakRti ati addabhuta che. A graMthamAM (23) pUrvAcAryonuM varNana ApavAmAM AvyuM che. chevaTamAM zrImAna hemacaMdrAcAryanuM jIvana vRttAMta savistara ApeluM che. graMtha racanA vi. saM. 1334 mAM, thayelI che ema pote graMthakartA lakhe che ke vedAnalazikhizazadhara-varSe caitrasya dhavalasaptamyAm / zukre punarvasudine, saMpUrNa pUrvarSicaritam // " zrImAna pradyumnasUri saMzodhita A graMtha nirNayasAgara presamAM mukti che. (5) kumArapAla caritra, A caritra graMthanI kRSNaSaya gacchanA bImaheMdra sUrinA vidvAna ziSyaSabhASA cakravatI. zrIjayasiMhasUrie 1422 mAM racanA karI che, emaNe nyAyasAranI TIkA ane navIna vyAkaraNanI racanA paNa karI che. A prastuta kumArapAlacaritranuM bhASAntara ahArA taraphathI karavAmAM AvyuM che. (6) kumArapAla caritra, zrImatilakasUri kRta. (7) kumArapAla caritra, zrIcAritrasuMdaragaNi praNIta. (8) kumArapAla caritra (prAkRta) zrIharizcaMdra viracita. (9) kumArapAla prabaMdha, zrIjInamaMDanagaNi kRta. vi. saM. 1492 mAM, tapAgacchAcArya zrI somasuMdarasUrinA suprasiddha vidvAna ziSya janamaMDana gaNie A graMthanI racanA sarala gadya padyAtmaka saMskRta bhASAmAM karI che. keI kaI ThekANe prasaMgopAtta prAkRta padyA paNa ApavAmAM AvyAM che. A graMthane caritrAtmaka vibhAga kevala kavinI For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kalpanAmaya nathI. kiMtu yathA aitihAsika ghaTanAne anusaratA che. A prAdhane pramANabhUta ane leAkeApayeAgI samajI sAhityapriya mahArAjazrI sayAjIrAva gAyakavADa-vaDeAdarA nareze gujarAtI bhASAmAM anuvAda karAvI rAjya taraphathI chapAvI prasiddha karyAM che. A graMthamAM gujarAtanA itihAsanI ghaNI upayAgI vastue dAkhala karavAmAM AvI che. ahilapura-pATaNanI sthApanA vi. sa. (802) temaja mahArAjAzrIkumArapALanI vi. saM. 1230 sudhI gurjara rAjya pravRtti vigerenuM sakSepathI varNana karavAmAM AvyuM che. siddharAja jayasiMhane gAlAnA maheAbakapura-maheAtsavapuranA adhipati madanavarmA nareza sAthe samAgama DAvAnA ullekha paNa Ama thamAMthI maLI Ave che. teja ullekha janarala kaniMgahAmanA hiMdusthAnanI prAcIna bhUgoLavALI hakIkatane puSTa kare che. ( 10 ) izita prabaMdha zrIrAjazekharasUri kRta. racanAsamaya vi. sa. 1405. ( 11 ) kumArapALarAsa, gurjara bhASAmAM zrIjInahavi kRta. ( 12 ) kumArapALarAsa, zreSThiva zrIRSabhadAsa viracita. A uparAMta vividha tIrthaMkalpa, udezaprAsAda, upaderAtaragiNI Adi aneka graMthAmAM uparokta maDApurUSAnuM varNaveluM jIvana vRttAMta jovAmAM Ave che. prastuta graMthanA mukhya nAyaka zrIkumArapALabhUpALa che mATe temanA vaMzanu` sakSipta varNana ahIM ApavuM te asthAne naja gaNAya. culuka eTale kheAbale arthAt sa MdhyA samaye sUryane ardhya ApatA kAi mahApurUSanI aMjalimAMthI je vIrapurUSa pragaTa cAlu kacava za. thayA te culukaya nAme kRSNusamAna suprasiddha rAjA thayA. tenA vazamAM je rAjAe thayA te caulukaya nAmathI prasiddha thayA. A vRttAMta vikramAMkadeva caritranA prArabhamAM pazu darzAvela che. dvAzraya mahAkAvyanA seALamA samAM paramAra zabdanI TIkA karatAM TIkAkAra lakhe che ke, vizvAmitranI sAthe vizaRSine kAmadudhA sabaMdhI jyAre laDAi thai tyAre vaziSThe par--zatrune mArI-mAranArA For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Ch Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je yAhvo utpanna karyAM te paramAra thayA. tenA vaMzajo te nAmathI prasiddha thayA. e paramAra vaMzamAM cAlukayavaMzanA samAveza thAya che, tema prAcIna para parAe jotAM cedirAjAe kahelAM vAyeAnA AdhAre A vaMzanuM mULa kAraNu sAmavaza paNa samajAya che, ema kutracit ullekha jovAmAM Ave che. caulukayava zatA AdyapurUSa temaja gurU tarIke bhAradvAja haze. ema paNa AzrayamAM chaThThA sanA sAtamA zlokanI TIkA uparathI sUcita thAyache. vastutaH caulukaya vaMzanA AdyapurUSa culukaya thayA, jenI aMdara dhairya, gAMbhIya, audAya, cAturyAM ane zauryAdi aneka guNA jagatamAM bhramaNa karI thAkI gayA hAyane zu ? tema cirakAla vizrAMti mATe sthira thayA hatA. mapadma nAme nagaramAM teNe rAjya sthApana karyuM hatuM. tenA nAmathI tenA va Mzajo caulukaya sattAdhAraka thayA. temaja te mahApurUSanA vaMzamAM anukrame vikramarAjA thayeA. jeNe za karathI suvarcusiddhi meLavI aneka dAnAvaDe jagattne RNamukta karyu ane samudra pata peAtAnA savasara pravartAvyA hatA. haeNnA putra mahAprabhAvika hari vikrama thayA. haeNnA pachI anukrame mahAparAkramI (85) rAjAe thayA. tyArabAda nyAyapriya rAmacaMdra samAna rAmarAjA thayA. tyArabAda traNalAkha dhADAenA adhipati zakAdhirAjane padAtinI mAphaka haNIne AkhI dunIyAmAM vikhyAta sahajarAma bhUpati thayeA. tenA putra kuberasamAna dedIpyamAna daDa nAme rAjA thayA. jeNe pipAsa nAme maMDalezvarane peAtAnA svAdhIna karyA hatA. tyArabAda hainI rAjagAdIe mahAdAnezvarI kAMcIbyAla nAme rAjA thayA, tenA pachI cakravA~ samAna sagrAmajIta evA rAjabhUpati thayA, jeNe guja rAdhipati sAmatasiMhurAjAnI vhena lIlAdevI sAthe lagna karyuM hatuM. heteA putra mULarAja prasiddha ane saMpUrNa lakSmIvAna thayA. vaLI te ayeAnija mAtAnA akAla mRtyuthI udara cIrIne kADhela hAvAthI sajjaneAte camatkArajanaka thayeA. jeNe bahu pAkramI sAmaMtasiddha nAme peAtAnA mAmAne utkaTa zakitavaDe NIne gurjaradezanu rAjya meLavyuM. :temaja teNe sAmanAthanA prabhAvathI raNusaMgrAmamAM kaTIbaddha thai saurASTranA graharapu ane kadezanA lakSarAjAne temanI duSTatAne lIdhe nirmULa karyA hatA. temaja teNe vi. sa. 993 thI 10para varSa For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sudhI rAjya calAvyuM hatuM. bAda cAmuMDarAja nAme rAjA thayA. jeNe cAmuMDAdevInA varadAnathI madonmatta thayelA siMdhurAja nAme rAjAne mAryo hato. vi.saM. 152 thI 1066 sudhI heNe rAjya bhogavyuM.tene putra vallabharAja thayejeNe avaMtipati muMjarAjAne bahu duHkhI karyo hato. cha mAsa sudhI teNe rAjya pAlana karyuM. tyArabAda tenI gAdIe durlabharAja nAme rAjA thayo. jeNe lAdezanA narezane parAjaya karI pRthvI sahita 9nI sava saMpatti potAnA svAdhIna karI hatI. vi. saM. 1866 thI 1972 sudhI rAjyabhoktA te thayo. tyAra pachI (8) varSa sudhI rAjya vyavasthA nAgarAja bhUpatie calAvI. tyArabAda nAgarAjano putra bhImadeva rAjyAdhipati thayo. jenA mahimArUpa himanA AgamanathI bhojarAjAnuM mukhakamaLa karmAI gayuM hatuM. vi. saM. 1080 thI (1120) sudhI te rAjyapAlaka thaye. bhImadevane maheTa hemarAja ane hAne kaNarAja ema be putra hatA. bannenI mAtAe bhinna hatI. karNarAja kaNa samAna bahu parAkramI hatA. pitAnA pitAnA vacanathI kSemarAje karNarAjane rAjya ApyuM. vi. saM. 112 thI 1150 sudhI teNe rAjya karyuM. kSemarAjanA putra devaprasAdane dadhisthalInuM rAjya ApyuM. hene putra tribhuvanapAla thayo. karNarAjane mayaNallA nAme rANI hatI, teNIne jayasiMha nAme eka putra thayo. te bahu nyAyI hato. jeNe bAra varSa sudhI pracaMDa sainya vaDe yuddha karI potAnA paTTahastivaDe nagaranuM pUrvakAra toDIne dhArAnagarIne uskina karI katA. temaja teNe naravarmA, tene putra yazovarmAane mahobaka nagaranA adhipati vigere rAjAonA parAjaya karyo hato. pATaNamAM pUrNimAnAcaMdrasamAna mane hara eka sarovara baMdhAvyuM hatuM. aneka kIrtistaMbha sthApanA karI jeNe babara nAme duSTa asurane parAjaya karI siddhacakravattAM evuM birUda saMpAdana karyuM hatuM. siddharAja bhUpatie vi. saM. 1150 thI 1199 sudhI ArAmika udyAnane jema pRthvInuM pAlana 1 cazraya kAcanI TIkAnI aMte ApelI TIpa pramANe bhImadevano pitA nAgarAja che. ane prastuta caritramAM tahene durlabharAjane putra kahyo che. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org h Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karyuM hatuM. saMvat 1196 nA tenA dohadamAM maLelA lekhathI jaNAya che ke teNe saurASTra ane mALavAnA rAjAone keda karyA hatA. siMdhurAja ane khIjA keTalAka rAjAone nAza karyAM hatA, temaja uttaradezanA rAjAe tyenI AjJA mAnatA hatA. kacchamAM bhadrezvaranA savat 1195 nA zilAlekha uparathI kaccha prAMta henA tAAmAM hatA ema jaNAya che. A uparathI spaSTa thAya che ke, siddharAja jayasiMhe pitR prApta rAjya aNulivADa pATaNanA bahuja vistAra karyAM. keTalAka praznala rAjAene mAMDalika banAvyA. caulukaya vazamAM mahA samrATAnA birUdo prathama jayasiMhaneja lagADavAmAM AvyAM che. mahArAjAdhirAja, paramezvara, parama bhaTTAraka, avaMtInAtha, tribhuvanagaDa, siddhacakravartI, khara- jISNu vigere vizeSaNA henAnAma sAthe joDAyelAM ema lekhAmAM maLI Ave che. AcAryaM zrIhemacaMdrasUriparicaya. kATIgaNa anevA zAkhAvaDe suzAbhita caMdragacchamAM zuddha cAritradhArI zrIdattasUri thayA. jemane vANI vilAsa bahuja rasika hatA. temanA ziSya yazAbhadrasUri thayA. jJAnanA atizayathI peAtAnA mRtyu samaya jANI giranAra patapara teo gayA. tyAM samAdhi pUrvaka temaNe svargavAsa karyA. temanI pATe vizALa kSuddhimAna pradyumnasUri thayA. potAnA abhidhAnanI irSyAthI jema temaNe kAmaneA parAjaya karyAM hatA. temanI guruzrIne dhAraNa karanAra guNusenasUri thayA. temanA ziSya devacaMdrasUri thayA. jemanA guNu kIrtanathI devatAe paNa viramatA nahAtA. jemanA racelA graMthA sthAnAMgasUtra vRtti, zrIzAMtinAtha caritra Adi aneka graMtha mUrttimAna jJAnAMzanI mAphaka khyAti dharAveche. temanA jainazAsanaprabhAvaziSya sakalazAsraniSNAta zrIhemacaMdrAcAya thayA. jemane janma dhaMdhukA nagaramAM meADhajJAtIya cAcIga zreSThIne tyAM pAhinI mAtAnI kukSithI vi. sa. 1145 nAkArttika sudI 15 me thayA hatA. temanu nAma caMgadeva hatuM. kha'bhAta nagaramAM vi. sa. 1154 mAgha zukala catuzI zanivAre zubhayeAgamAM nava varSanI umare caMgadevane devacaMdrasUrie dIkSA ApI hatI. dIkSA samaye ujjavaLa muddhi hAvAthI sAmacaMdra nAma rAkhavAmAM Avyu hatu. udayanamaMtrIe bahu utsAhathI dIkSA mahAtsava karyo For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 8 c. hatA. tIvrabuddhinAyeAgathI seAmacaMdramuni svapa samayamAM sakala zAstranA pAragAmI ane sava paDitAmAM agragaNya thayA. temaja sarasvatI devInI prasanatAthI aneka camatkArI vidyAe-kalAe prApta karI. yeAgazaktinA prabhAvathI sava IMdriyA temanA svAdhIna hatI. temanuM maneAbaLa eTaluM badhu praznala hatuM ke, koipaNa padAM vhemane asAdhya nahateA. temaja kANu vyakti hemane vairadRSTithI blei zakatI naheAtI. ema aneka guNeAthI virAjIta sAmacaMdramunine joi potAnA gurU khahu prasanna thayA, temaja temanI jJAna zakti, cAritranI utkRSTatA ane apUrva vidyA zaktithI sasa MdhamAM bahu AnaMda prasaryAM. dareka jaina saMdhanA ati AgrahathI zAsananI unnati jANI zrIdevacaMdrasUrie nAgapuramAM vi. saM. 1166 mAdha zuddhi 3 gurUvAre temane AcArya padavI ApI--te samaye hemanu hemacaMdrasUri evuM nAma prasiddha thayu, zrImadda hemacaMdrasUrie pratijJA karI ke, A jagamAM sarvatra jainadharmanA pracAra karavA. paraMtu jyAM sudhI rAjA mahArAjA koi dharmanetA na thAya tyAM sudhI te pratijJA saMpUrNa siddha thai zakehi ema dhArI bhavyajanAne upadeza ApatA pote pATaNamAM AvyA. eka divasa siddharAja bhUpata DesvAra sAthe rAjapATIe pharavA nIkaLyA. rAjamArgImAM hAmAM AvatA surIzvara haitI jiMgAcara thayA. hemanI adbhuta ane ati tejasvI mUrtti joi rAjA potAnA manamAM saMketa thai gayA. hAthIne sthira karI teNe AcAryaM mahArAjane vinayapUrvaka kahyuM, huM sunIMdra ? samayeAcita vacanAmRtanuM pAna karAveA. AcArya mahArAja melyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir siddharAja ! gajarAjamuccakaiH kAraya prasarametamagrataH / " saMtrasantu haritAM mataGgajA -staiH kimadya bhavataiva bhUrdhRtA // 1 // siddharAja nareza ! A gajeMdrane tu AgaLa calAva, dizAonA hastIe trAsa pAmI bhale cAlyA jAya, tenI have kapaNu jarUra nathI, kAraNa ke, kharekhara A pRthvIne sheja dhAraNa karelI che. " e pramANe ati adbhutavANI sAMbhaLI peAtAnA manamAM camatkAra pAmI vinIta thai rAjAe For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kahyuM ke, he prabha ? haMmezAM ApazrIe mahArI pAse kRpA karI padhAravuM. ema kahI rAjA sUrIzvaranA guNonuM smaraNa karato AgaLa cAlato thayo. tyArabAda AcArya mahArAja rAjasabhAmAM gurjarezvara pAse javA lAgyA. siddharAjanA hRdayamAM dharmajIjJAsA pragaTa thaI. jethI nareMdranI dhamajIjJAsA. leNe darzananA vidvAnone potAnI sabhAmAM lAvyA. pitatAnA matanuM pratipAdana karatA darzanakAronA virUddha vAdane sAMbhaLI rAjAnuM mana saMzayamAM paDayuM. satyAsatyanA nirNaya mATe bhUpatie zrI hemacaMdrasUrine pUchavuM, prabho ! sarvajJabhagavAne prarUpelA dhamanA A5 jJAtA cho, Apane koipara rAgadveSa nathI. mATe yathAsthita satya dharmanuM svarUpa mahane samajAvo. AcArya mahArAje purANokta khazreSThI ane henI strI yazomatI tathA anya navIna strInA dRSTAMtathI satyadharmanuM svarUpa pratipAdana karyuM. A kathA pRSTa (29) thI ( 33) sudhI prastuta caritramAM ApelI che. punaH sleNe sAmAnya dharma viSe pUchayuM, tyAre AcArya mahArAje kahyuM, rAjan ? sarva dharmanuM mULa dayA che, sarva prANIo ne hitakara temaja duSkarmone pratikuLa e mukhya dharma dayArUpa gaNavAmAM AvyA che. kAraNa ke, meghavinA vRSTi, bIjavinA aMkura ane sUryavinA divasane jema asaMbhava hoya che tema dayAvinA dharmano asaMbhava hoya che. vaLI te dayAdharma upakArathI siddha thAya che. dharmiSTha purUSoe haMmezAM paropakAra karavAmAM lakSa rAkho. e saMbaMdha abhayaMkara cakravartInA daSTAMtathI sUrIzvare bhUpatinA hRdayamAM sthira karyo. A kathA praka. 34 thI zarU thAya che. A pramANe gurUzrInA vANuM sAMbhaLI siddharAje popakAra karavAno nizcaya karyo ane te pramANe pote AcaravA lAgyA. pitAnA kuladharmane teNe tyAga karyo nahoto paNa jenadharmapara hene bhakitabhAva vizeSa hato. siddharAjanI preraNAthI AcArya mahArAje siddhahemazabdAnuzAsanavyAkaraNagraMthanI racanA karI. rAjAo samAja dharmanA pAlaka hoya che. koI dharma para hemane dveSa hoto nathI, siddharAja bhUpati nyAyI ane satya dharmane parIkSaka hato. jethI tenA hRdayamAM gurUprabhAvavaDe jainadharmanI rUci pUrvaka daDhatA hatI. For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kumArapAlejanma. www.kobatirth.org 10 dadhisthalInuM rAjya tribhuvanapAlanA hastaka hatuM. tenI ii kazmIradevI nI kukSithI eka putra vi. sa. 1149 mAM thayA. A bAlaka kumAra-kArtti kaeNyanI mAphaka parAkramI ane pRthvInu pAlana karaze. ema jANI tenA pitAe kumArapAla nAma pADayuM. anukrame yuvAvasthAne prApta thayA te samaye- (6 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthairyaM merugirirmatiM suragururgAmbhIryamambhonidhiH, saumyatvaM zazabhRtpratApamaruNaH zaurya ca paJcAnanaH / audArya tridazamaH subhagatAM kAmaH zriyaM zrInidhirnUnaM Dhaukayatisma yauvanapade dRSTvA kumAraM sthitam // 1 // yuvAvasthAne dIpAvatA kumArapAlane joi merUparvate sthiratA guNu, bRhaspatie buddhi, sAgare gAMbhIrya, caMdramAe mRdutA, ravie pratApa,siMhuM parAkrama, kalpavRkSe udAratA. kAmadeve rUpasauMda ane kubere lakSmI aNu karI. " bhApaladevI sAthe temanu lagna thayuM hatuM. vaLI tribhuvanapAlane mahIpALa ane kIrttipALa nAme e putra hatA. temaja premaladevI ane devaladevI nAme be putrIo hatI. premaladevIne kRSNadeva sAthe ane devaladevI ne zAkabharI nareza-aNurAja sAthe paraNAvI hatI. dharma, artha ane grAmanI mUrttisamAna traNa putrAvaDe tribhuvanapAlanI kAtti sarvatra prasarI hatI. eka divasa kumArapAla pATaNamAM gayA, tyAM siddharAja bhUpatinI sabhAmAM beThelA zrIhemacaMdrasUrinAM darzana thayAM. temanI adbhuta mahAtejasvI mRtti joi kumArapAlane nizcaya thayA ke, A kAi mahAna purUSa sa` kalAonA jJAtA che. jethI AcArya mahArAjanI bahu bhAvathI te sevA karavA lAgyA. anyadA guNu sabaMdhI vyAkhyAna cAlatuM hatuM te prasa Mge kumArapAle AcAya mahArAjane puchyu ke, sarva guNAmAM kayA guNu zreSTha gaNAya ? zrI hemacaMdrasUri elbA, sattvaguNu samAna anya kAipaNa guNu zreSTha nathI. sattvaguNuthI sa kArya siddha thAya che, e sabaMdhamAM ajAputranI prAcIna ane adbhuta eka For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 11 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir apUrva kacA sa MbhaLAvI pRSTha-65 thI zarU " jethI kumArapAlane jainadhama para kaMika zraddhA thaI. paraMtu te samaye hete rAjya sattAnA adhikAra nahotA. nyAyapUrvaka rAjya calAvatA siddharAjane putra nahI heAvAthI gurUmahArAjane sAthelaI te yAtrA mATe nIkaLyA. prathama zatruMjayanI yAtrA karI, tyAM bhAvapUrvaka zrIAdinAtha bhagavAnanI pUjA karI, bhAvanA bhAvatAM bhUpatinevicAra thayA ke, AvA uttama tIrthamAM peAtAnI lakSmIne sadupayeAga na thAya teA prANIone uttama prakAranI rAjya sapattie kayAMthI maLe ? ema jANI heNe zrIAdi nAthanI pUjA mATe Ara gAma ApyAM. temaja aneka bhAjanazALAe badhAvI tyAMthI sadhasahita raivatAcalanI yAtrAe gayA. tyAM neminAtha bhagavAnanI pUjA snAtra karI prabhAsapATaNa gayA. seAmezvaranI yAtrA karI tyAMthI teo kADInAra gayA tyAM bikAdevInI pUjA karI siddharAje hemacaMdrasUrine pUchyuM, prabhA ? rAjyazrInA AlakhanabhUta mhAre putranathI, mATe ApatkRpA karI abhikAne tuSTa karI puche, mhAre putra thaze ke, nahIM ? ane mhArA pachI rAjyAdhikArI ANu thaze ? e pramANe rAjAnA prazna sAMbhaLI AcArya mahArAje traNu upavAsa karyAM. prasanna thayelI devInA vacanathI hemaNe kahyuM ke, rAjan? hAre putra thavAnA nathI ane thArA rAjyane bhAkatA kumArapAla rAjA thaze. eTalu ja nahI... paNa te saMprati rAjAnI mAphaka bhUma`DalamAM jainadharmanA vistAra karaze. e pramANe gurUnu vacana sAMbhaLI zalyathI vidhAyelAnI mAphaka siddharAja yAtrA pUchyuM karI peAtAnI rAjadhAnImAM AvyeA. bAda aMbikAdevInA vacananI parIkSA mATe heNe naimittikAne lAvI putra sabaMdhI prazna puchyA. hemaNe pazu nizcaya karI devInA kahyA pramANejavAba ApyA. ubhayanA vacanathI rAjAne vizvAsa rahyo nahI. jethI thaNe nizcaya karyo ke, sAmezvarane prasanna karI jarUra huM putravAna thAuM, ema dhArI te pAyArI thai tapasvI vRttithI punaH prabhAsamAM gayA. zuddhi pUrNAMka strI sahita lheNe traNa upavAsa karyAM. pratyakSa thai sAmezvare kahyuM, tyAre putra thavAneA nathI. hArA rAjyanA bhAtA bahu parAkramI kumAra pragaTa thayA che. te sAMbhaLI siddharAjane niya thayA ke, mhArA rAjyanA adhikArI kumArapAla thaze. evI ciMtAthI Atura For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - 12 banI siddharAja kumArapAlapara TheSa karavA lAgyo, pitAnA subhaTa mAraphate aneka vipattiothI kumArapAlane bahu herAna karyo. pRSTha 129 thI" siddharAja bhUpatine svaga vAsa vi. saM. 1199 mAM thA. te samaye zrI kumArapAla bhUpatine rAjya sattA maLI. vipatti samayamAM jemaNe sahAya ApI hatI hemane pote kRtajJa hovAthI yogya adhikAra ApyA. kAraNa ke, abhyadayanuM A mukhya phala che, temaja;purjnpdgraamtraannN, bhaTavanasaMgrahaH, kunayadalanaM nItervedvi-stulArthamiti sthitiH / vratiSu samatA caityeSvarcA, satAmatigauravaM, - prazamanavidhi naLe rAce, thadhAviti pramuH || 6 | "navIna rAjyamAM zAMti phelAya eTalA mATe pura, nagara, deza ane grAma vigerenI rakSA, uddabhaTa subhaTone saMgraha, duSTa nItino vinAza, sunItinI vRddhi, tolamApanI yogya vyavasthA, vratadhArIo upara samatA, jene maMdiromAM pUjA ane purUSone satkAra karavAnI zrI kumArapAla bhUpatie vyavasthA karI." ema potAnA rAjyanI vRddhi mATe bhUpatie aneka prakAranI udAratA pravartAvI. temaja rAjya prApti pachI lagabhaga daza varSa sudhI rAjya vyavasthA ane rAjyasImA vadhAravAmAM prayatna karIne unmatta rAjAene paNa potAnI pracaMDa AjJAne svAdhIna ryA. te samayanA rAjamAM kamarapALa rAjA eka advitIya vijetA ane vIra rAja hatuM. bhAratavarSamAM henI barobarImAM Ave tevo koI anya rAjA nahote. rAjyasImA bahu vizAla hatI. "uttaradizAmAM turkasthAna, pUrvamAM gaMgAnadI, dakSiNamAM viMdhyAcala ane pazcimamAM samudra paryata temanuM rAjya hatuM." ema zrI mahAvIracaritramAM zrI hemacaMdrasUrie lakhyuM che. yAzraya mahAkAvyanI prastAvanAmAM pro. ma. na. di. lakhe che ke " gujarAtanA athavA aNahilavADanA rAjyanI sImA bahu vizAla jaNAya che. dakSiNamAM kolhApuranA rAjA henI ANa mAne che ane bheTa mekale che. uttaramAM kAzmIrathI paNa bheTo AvelI che, pUrvamAM For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 13 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cedIdeza tathA yamunApAra ane gaMgApAra magadha sudhI ANu gayelI che, pazcime saiArASTra te gujarAtane tAkhe hatu ane sidhdeza eTale si Mdha ane pajAbane keTalAka paMcanada AgaLanA bhAga e paNa gujarAtane tAbe hatA, te sivAya NAka dezanA rAjAnAM nAma Ave che. emane ALakhavAnAM ApaNI khAse hAla sAdhana nathI. ' e pramANe sa` rAjya vyavasthA susthita karI. paraMtu parameApakArI zrIhemacaMdrasUrIzvara hemanI smRtimAM AvyA nahIM. bAda zrIkumArapAla rAjAnA rAjyAmiSekanA samAcAra karNAvatI nagarImAM AcArya mahArAjanA jANavAmAM AvyA. prasana thai pAte vicAra karavA lAgyA ke, nimitta joi mheM haine prathama rAjya prAptinA samaya kahyo hatA. tyAre vheNuM kyula karyu hatu ke, rAjya maLavAthI huM jainadharmanI bahu bhakti karIza. te vRttAMta hene yAda che ke nahIM tene tapAsa karavA joie, ema dhArI sUrIzvare pATaNu tarapha vihAra karyAM. saMdha sahita udayana maMtrIe mhoTA utsAhathI praverA mahe|tsava karAvyA. sUrIzvare udayanama trIne kahyuM ke, ekAMtamAM kumArapALane tyAre kahevu ke, Aja rAtrIe navIna rANInA mahelamAM tamhAre suvuM nahIM. e sAMbhaLI rAjA bahu AgrahathI puche te mhArUM nAma thAre jAhera karavuM. maMtrIe rAjAne gurUe kaheluM vRttAMta nivedana karyuM. kumArapALa te rAtrIe navIna rANInA helamAM suvA gayA nahIM, rAtrInA samaye akasmAt vidyutpAta thayeA, rANI marI gai. te sAMbhaLI rAjAne camatkAra thayA. bahu AgrahathI bhUpatie pUchyuM, A camatkArI vArtA hane kANe kahI ? e pavitra mahAtmAnuM nAma zuM ? emaNe mhane vitadAna ApyuM, maMtrIe kuM, mahArAja ! sta MbhatIya-khaMbhAtamAM Apa AvyA hatA tyAre Apane rAjya prAptinA samaya jemaNe cokkasa batAvyeA hateA. teja sadgurUe A sUcanA ApI ApatI upara mhoTI kRpA karI che. ema sAMbhaLatAM ja kumArapALa bhUpatine sUrIzvaranuM smaraNu thayuM, mhArA jIvanadAtA te sUrIzvara kayAM che ? maMtrIe kahyuM, Apane AziSa ApavA ahIM teo padhAryA che. asAdhAraNa bhaktipUrvaka gurU mahArAjanAM dana karI bhUpati peAtAnA aparAdhanuM smaraNu karI lajjIta thai stuti karavA lAgyA, he gurU mahArAja For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pabhAta nagaramAM rAjabhayathI Ape mahA rakSaNa karyuM hatuM tema rAjyAbhiSekano cokkasa samaya patrikA dvArA batAvI rahane zAMta karyo hato. ApanA AzIrvAdathI huM aneka saMkaTamAMthI mukta thayA chatAM A rAjyavaibhava pAmI ApanA smaraNathI vimukha thaye. ethI A dunIyAmAM kharekhara mahArA sarakhe kAI kRtadhra nathI. ane Apa jevA kaI kRtajJa nathI. mATe he kRpAnidhAna ? hArA samagra aparAdhane kSamA karI A rAjyalakSmIne Apa svIkAra kare. gurU mahArAje bhUpatine AzIrvAda Ape -- natAmasyaH sphUrti, dadhati na varaM yasya purataH, zriyastaijasyo'pi, trijagadavagahai karasikAH / acakSuHsaMlakSyaM, parihRtapathaM vAGmanasayo mahastadrAjaMste, zamayatu samantAdapi tamaH // 1 // rAjanuM ? jenI AgaLa aMdhakAranI chaTAo khurati nathI, eTaluM ja nahIM paNa traNe lokamAM avagAhana karavAmAM rasika evI tenI prabhAe paNa purI zakita nathI, temaja cakSuSathI agrAhya ane mana tathA vANune agocara evuM te zAna sarva bAjunA hArA tamasaajJAnane zAMta kare." ema AziSu ApI gurU mahArAja bolyA, he guja reza? tuM AtmaniMdA zA mATe kare che? upakAra karavAne samaya haveja hane prApta thayo che. he vidvAna kRtajJa purUSamAM cUDAmaNi samAna tuM che. pitAnA pUrvajonI mAphaka uttama prakAranI hArI bhakti che, vaLI tuM je rAjyadAnanI mahane prArthanA kare che te hArI bhaktithI kaMI, adhika nathI. sarva saMganA tyAgI amahArA sarakhA munione rAjyavaibhava kape nahIM, jalathI citra jema rAjyavaibhavathI cAritradharma naSTa thAya che. mATe he narendra jevuM kRtajJatAne lIdhe pratyupakAra karavA Icchato hoya to dayAmaya zrIjInazAsananI prabhAvanA kara ane prathama karelI pratijJAne tuM pUrNa kara. e pramANe gurUmahArAjanuM vacana sAMbhaLI bhUpatie kahyuM ke, he prabho ? ApanA vacana pramANe huM vartIza, paraMtu pratidivasa Apane samAgama huM IcchuM chuM, jethI ne satya tatva prApta thAya. - - - For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 satsaMga sivAya tatvane lAbha thato nathI. haMmezAM sUradranA samAgamathI rAjA nuM hadaya bahu vizuddha thayuM. samAcita dharmakArya paNa sAdho hato. jemake - rakSA''yavyayacintanaM purajanAnvIkSA surArcA'zane, kozAnveSaNamanyanIvRticarapreSoyathecchaM bhramiH / hastyazvAdizarAptanAdiracanA jetavyaciMtA samaM, senAnyeti kRtiH krameNa nRpaterghasrasya bhAgASTake // 1 // " divasanA prathama bhAgamAM prajA rakSaNa, Avaka ane jAvakano vicAra, bIjA bhAgamAM nagara nirIkSaNa, trIjA bhAgamAM devapUjana ane bhojana, cothA bhAgamAM nidhAnonuM avalokana, pAMcamAmAM dezAMtaramAM carapurUSanuM preSaNa, chaThThA bhAgamAM yathecchita paribhramaNuM, sAtamA bhAgamAM hAthI, dhADA ane dhanuSpabANa vigerenI goThavaNa ane AThamA bhAgamAM senApati sAthe vijayane vicAra ema divasanA AThe bhAgamAM kAryakrama saMbhALate hate" temaja - ekAnte paramAptavAkzrutiratiprauDhArthazAstrasmRti stUryadhvAnapurassaraM ca zayanaM nidrA ca bhAgahaye / buDvA vAdyasvairazeSakaraNadhyAnAni maMtrasthiti . viprAzIbhiSagAdidarzanamiti syAdrAtribhAgASTake // 1 // "rAtrIe paNa prathama bhAgamAM ekAMta sthaLe besI parama AptapurUSonI vANunuM vicAra pUrvaka zravaNuM, bIjA bhAgamAM AnaMdajanaka zAstrArthanuM smaraNa; trIjA bhAgamAM vAchatranA nAdapUrvaka zayana, cothA ane pAMcamA bhAgamAM nidrA, chaThThA bhAgamAM mAMgalika vAdyanA nAdathI jAgrata thaI sagrama kartavyano vicAra, sAtamAmAM maMtrIonI sAthe gupta vicAra ane AThamA bhAgamAM vipronA AzIrvAda temaja vaidya vigerenuM darzana e pramANe rAtri divasane samaya rAdedita kartavya parAyaNuja vyatIta thatA hatA. For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 mahArAjA kumArapAlanI anicanIya kRtajJatA hatI, bhAva dhyAlu ane svalpa saMsArI hatA, theADAja samayamAM muktigAmI jainadhama sAmrAjya. hAvAthI temanA hRdayamAM zrIhemacaMdrasUrinA vacanAmRtathI kheAdhibIja-samakita aMkurita thayuM, gurUnA caramAM paDI bhUpatie kahyuM, prabhA ? jIvanaparyaMta huM ApanI AjJA pramANe vartIza. Apa mhArA svAmI, gurU ane prANu svarUpa che. ema rAjAnA abhiprAya jANI gurU mahArAjanuM hRdaya Adita thayuM. kumArapAle gurUnI AjJA pramANe potAnA samagra rAjyamAMthI, hisArAkSasInA dezanikAla karyAM, satyanItinA prabhAvathI, vaira virAdha vigere dUSaNNA palAyana thayAM, pazuthI AraMbhI nAnAM mhoTAM ati sUkSma prANIone kApaNu mANusa haSNutA naheAtA. manuSyAne avanatidAyaka chUtAdi sAte vyasanAnA pazu dezamAMthI bahiSkAra karyAM, rAjyamAM anIti e zabda zravaNu mAtra hateA, gurU mahArAjanA dharmopadezathI kumArapALarAjA jainadhama mAM dRDha zraddAlu thayeA. jagatanA prapaMca mithyA bhAsavA lAgyA. anukrame sa'sAranI niHsAratA anu. bhavamAM AvI. jethI temaNe yathAvidhi gurU mahArAjanI pAse vi. saM. 1216 mAM zrAvakanAM khAra vratanA svIkAra karyAM. anekadhA jainadhamanI te prabhAvanA karavA lAgyA. samagra AryAvrata dezamAM jainadharmanI prazaMsA thavA lAgI, ema sarva prakAranI jainazAsananI unnati joi zrIhemacadrAcArya peAtAnI pratanA sala thayelI jANI AtmAne kRtakRtya mAnavA lAgyA. satyayugathI pazu te samayanI zreSThatA mAnavAmAM AvI. zrIkumArapALanI prArthanAthI nityapATha mATe AcArya mahArAje vItarAgastAtranI racanA karI. temAM kahyuM che ke, yatrAttpanAvijJAana, svaddhau mAghyate 1 kalikAlaH saekosstu, kRtaM kRtayugAdibhiH // 1 // 66 hai vItarAga bhagavAna? je samayamAM tamhArA bhakatA svalpa samayavaDe. uttama phaLa prApta kare che, tevA te ekaja kaliyuga sadA raheA, satya yugAdivaTe saryuM. arthAt A samaya dharmamaya hovAthI ati uttama che. " vaLI teja stotramAM AgaLapara kahyuM che ke; For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17 zrAddhaH zrotA sudhIrvaktA, yujyeyAtAM yadIza 1 tat / tvacchAsanasya sAmrAjya-mekacchatraM kalAvapi // 1 // he jIneMdra? vizuddha zraddhAvALA zrAvaka zretA ane zAstraniSNuta buddhimAna vaktA e baMnene je vega hoya A kaliyugamAM paNa ApanA zAsananuM eka chatrathI suzobhita akhaMDa sAmrAjya dIpe. A uparathI ema siddha thAya che ke, yugAMta vartamAna zrIhemacaMdrasUrisamAna sakala zAstra pAragAmI jainadharmanA vaktA ane caulukaya cUDAmaNi zrImAna rAjarSi kumArapALa deva sarakhe zrotA zrAvaka vidyamAna che te kalikAlamAM jainadharmanuM eka chatra sAmrAjya hoya temAM Azcarya zuM ? bhagavAna hemacaMdrAcAryanuM jIvana jagatamAM haMmezAM amara ane anya vidvAnone Azcaryajanaka hovAnuM mukhya kAraNa hemane sUrIzvaranI jJAnazakti agAdha jJAnaguNa hato. hemanA samAna samasta bhUmaMane granirmANatA. DalamAM anya vidvAno te samayamAM astitva dharAvatA nahotA. AvI apUrva hemanI jJAnazaktithI pramudita thaI sarva vidvAnoe "kAlikAla sarvajJa" padavI ApI hatI. kharekhara te padavI hemane yogya hatI emAM kaMi atizayokti nathI. enI satyatA pUravAra karavAmAM hAla hemanA racelA aneka graMtharatno vidyamAna che. hAlanA vidvAne paNa sUrIzvaranA tavadarzaka graMthanuM nirIkSaNa karI "jJAnAva" tarIke hemane saMbodhe che. graMthanuM pramANa sADAtraNa karoDa zloka che, temAM keTaloka bhAga samayanA vyatyAsathI maLI zakato nathI. vidyamAna graMtho bahu pramANamAM dareka sthale vidvAnone AnaMda ApI rahyA che. koIpaNa viSaya evo nahato ke, jene vizadArtha AcArya mahArAje na karyo hoya, vyAkaraNa, nyAya, kAvya, keSa, chaMdolaMkAra, yoga, nIti, rastuti vigere viSayo para AcArya mahArAje aneka graMthanI racanA karI hatI. te paikI triSaSTizalAkA purUSacaritra, siddhahema zabdAnuzAsana, bRhaddavRtti, laghuvRtti, bRhanyAsa, laghunyAsa, abhidhAna ciMtAmaNi, kAvyaprakAza, dezInAmamAlA, ane kAryakeza, adhyAtmapaniSaddha, pramANa mImAMsA, dvayAzraya kAvya vigere keTalAka graMtho hAlamAM vidyamAna che. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18' bhagavana hemacaMdrasUrine ziSya samUha atyaMta prabhAvika ane tatvajJAtA hatuM. sAdhu samudAyamAM sUrIzvarajInA paTTadhara ziSya ziSya samudAya ane prabaMdhazatakartA, kavi kaTAramala, aivivedI mahAkavi svargavAsa. rAmacaMdrasUri (1) zrI maheMdrasUri (2) emaNe ane kArtha karavA karekaumudI nAme anekArtha kaSanI TIkA pitAnA gurUnA nAmathI prasiddha karI che. aneka vidyAsaMpanna zrIguNacaMdramaNi (3) zrI rAmacaMdra kavisamAna prakhara vidvAna hatA. zrI vardhamAna gaNi (4) emaNe kumAravihAraprazasti kAvyapara vyAkhyAdikanI racanA karI che. devacaMdra muni (5) emaNe caMdralekhAvijaya prakaraNanI racanA karI che. yazazcaMdra gaNi (6) no paricaya prastuta caritra ane merUtuMgAcArye vi. saM. 1361 mAM ricela prabaMdha ciMtAmaNinA (sa. 4 pRH 206-233 uparathI sUcita thAya che. vidyAvilAsI udayacaMdragaNi (7) sArA vidvAna hatA, jemanA upadezathI deveMdrasUrinA ziSya buddhimAna kanakaprabha munie ladhu hemanyAsane uddhAra karyo. kavi bAlacaMdra (8) rAmacaMdra kavinA pratispardhA ane ajayapAla narezanA mitra hatA. hemanI racelI 'AtacApratima' vigerenI stuti prasiddha che. anya kRti hAlamAM upalabdha nathI. e sivAya anya vidvAna ziSyo yaNa hatA. zrAvaka samudAyamAM agragaNya rAjarSi kumArapALa deva, mahAmAtya udayana, rAjapitAmaha AmrabhaTa, daMDanAyaka zrIvAgabhaTa, rAjagharaTa cAhaka, ane salAka vigere rAjavargIya temaja prajAvargIya zrImaMto lakSAvadhi bhakta hatA. vividha tapazcaryAvaDe dharmane vadhAratA caMdra kumudane jema jema dharmane vikasvara karatA zrI hemacaMdrasUrIzvare cerAzi varSanuM AyuSya pUrNa karI addabhuta jJAnanA atizaya vaDe pitAnA AyuSanI samApti jANI pitAnA gurU bhAI zrI pradyumnasUrine gacchanI bhalAmaNa karI. bAda potAnA ziSya samudAyane Atmonnati saMbaMdhI vividha prakAranI amRtasamAna dezanA ApI. te sAMbhaLI zrIkumArapAlanuM hRdaya bharAI AvyuM. sUrIzvare miSTa vacane vaDe rAjAne zAMta karyo. aMta samayamAM dhyAnavaDe Idriyone rodha karI bahu samaya sudhI samAdhipUrvaka AtmaciMtana karatAM sUrIzvare brahmaraMdhradhArAe prANa tyAga karyo, vi. saM. 1229 mAM akhila bhUmaMDalane zekasAgaramAM DUbAvI zrImAna For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArya rUpa alaukika caMdra astagata thayo. kharekhara zrI hemacaMdrAcArya eka advitIya mahApurUSa hatA. temanA saMbaMdhamAM proTa pITarsana lakhe che ke, "hemacaMdrae mahAna AcArya hatA. dunIyAnA koIpaNa padArtha upara temane tilamAtra paNa meha nahotuM. temaja te mahAtmAe pitAnI maheATI AyuSya ane jokhamadAra aMdagIne kharAba kAmamAM na rokatA saMsAranA bhalA mATe vyatIta karI hatI teoe karelA sukRtya badala A dezanI prajAe temane maheTo upakAra mAnavo joIe." zrI kumArapALa bhUpatinA samayamAM pATaNanagaramAM 1800 karoDadhi pati vasatA hatA. koIpaNu duHkhI mANasane joI dhArmika jIvana. teo tenI sahAya karatA hatA, potAnI prajAne Atmavat pALatA hatA. guNanArAgI ane durguNethI dUra rahetA hatA. emanI prakRti dharmamayI hatI. satyavAdI ane nirvikAra daSTivALA hatA. temaja pitAnI strI sivAya anya strIne teo mA ane bahena samAna mAnatA hatA, mahArANuM bhopALadevInA maraNa pachI janma paryata brahmacaryavrata pALatA hatA. rAjakIya lebhathI dUra rahetA ane mAMsa mAdika abhakSya padArthono sarvathA hemane tyAga hato. dIna duHkhI ane yAcaka vargane agaNita dAna ApatA hatA. garIba ane azakta zrAvakeno nirvAha mATe lAkho rUpIyA rAjyanA khajAnAmAMthI vAparatA hatA. jene zAnA uddhAra mATe lAkho rUpIAno vyaya karI aneka pustaka bhaMDAra sthA pana karyA. hajAro prAcIna maMdiranA jIrNoddhAra temaja navIna jaina maMdire baMdhAvIne bhArata bhUmine sarvottama karI. tAraMgA tIrthamAM zrImAna kumArapALa bhUpatie baMdhAveluM bhArata varSanI dIvya zi95 kaLAnA apUrva namunA rUpa vizALa ane AkAza sparzI maMdira hAlamAM paNa temanI jainadharma pratyenI priyatA sUcave che. temaja anya tIrthomAM paNa temanAM baMdhAvelAM ghaNuM maMdiro jAhera che. te saMbaMdhamAM koI kavie temanA maraNa pachI lakhyuM che ke - loko mUDhatayA prajalpatu divaM rAjarSiradhyUSivAn , yUmo vijJatayA vayaM punarihaivAste cirAyuSkavat / For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 svAnte saccaritairnabhobdhimunibhiH kailAsavaihAsikaH, prAsAdaizcabahiryadeSa sukRtI pratyakSya evekSyate // 1 // zrIkumArapALa rAjarSi svargamAM gayA ema ajJAnatAne lIdhe leke bhale bele, paraMtu amahetA samajIne kahIe chIe ke, te bhUpati ciraMjIvInI mAphaka A lekamaja virAje che, kAraNa ke, hRdayamAM uttama carivaDe ane bahArathI kailAsagirinuM upahAsa karatA caudaso cALIza 1440 prAsAdajInamaMdira baMdhAvavAvaDe A bhAgyazALI rAja pratyakSa ja dekhAya che." vaLI anya caritra graMtha uparathI siddha thAya che ke, jaina maMdiro uparAMta temaNe zivamaMdira baMdhAvyAM hatAM temaja ghaNAM maMdirane suvarNa kalazathI virAjIta karyA hatAM. jIrNoddhAra tathA sarva samAjopayogI dharmakArya mATe sarovarAdika nirmANa karAvyAM hatAM. aputraka rUdatI strIonuM vArSika dhana (72,00,000) rAjyamAM levAtuM hatuM tene lekha phADI nAkhyo ane adhikArIone AjJA karI ke, AjathI rUdatI dhana levuM nahIM. e saMbaMdhamAM kumApALa prabaMdhamAM ullekha che ke, paramahaMta kumArapALe vi.saM. 1230 mAM 30 varSa navamAsa sattAvIsa divasa rAjya bhogavI svarga vAsa karyo. paramahaMta zrI kumArapALe 1400 prAsAda baMdhAvyA, 72 sAmaMto para potAnI AjJA calAvI. 18 dezomAM jIvadayA paLAvI 16000 jIrNa maMdirane uddhAra karAvyo. 144 navIna jana caitya para suvarNa kalaza caDhAvyA. 98 lAkha rUpIyA ucita dAnamAM kharcA. 7 vAra tIrthayAtrA karI. prathama yAtrAmAM 9 lAkha rUpIAnI kiMmatanAM nava ratna thI prabhupUjA karI hatI. 21 jJAna bhaMDAra lakhAvyA. aputrIyAonuM dravya prati varSe 72 lAkha rAjya bhaMDAramAM AvatuM hatuM te sadAne mATe mApha karyuM. 72 lAkha rUpIA zrAvakAne levAto kara mApha karyo. azakta zrAvakanI sahAya mATe eka karoDa rUpIA dareka varSe ApavAmAM AvatA hatA. paranArI sahedara (1) zaraNAgata vapaMjara (2) vicAra caturmukha (3) paramAhata (4) rAjarSi (5) jIvanadAtA (6) meghavAhana (7) Adi aneka birUda prApta thayAM hatAM. pitAnA rAjyamAMthI sAtavyasanane dUra karyA hatAM. saMdhabhakti, svadharmI vAtsalya, trikAla devapUjA, baMne kAla Avazyaka, parva divasamAM For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21 pauSadha, jaina zAsanI prabhAvanA, dInAhAra, zAstra zravaNu ane gurusevA vigere aneka puNya kArya karI peAtAnA AtmAne sadgati bhAjana banAvyA hatA. " ThumAravAmUlya, meindra varjyate kSitau ? / jinendra dharmamAsAdya, yo jagattanmayaM vyadhAt // 1 // "" e pramANe aneka dharma kArya karI zrImAna bhUpatie peAtAnA A mAddhAra mATe sarvatra amArI pravartAvI yajJa yAgAdikamAM paNa hiMsAnuM nivAzukarI annAdikahavyathI dhArmika kArya calAvyAM hatAM. te sabaMdhamAM eka vidvAna lakhe che ke " kumArapALe jyArathI amArI dhANA karAvI tyArathI yajJa yAgamAM pazu mAMsa khaLI apAtA adha thai gayA, ane yava tathA DAMgara homavAnA cAla zarU thayA. leAkAne jIva upara atyaMta yAvadhI ane mAMsa bhAjana eTalu badhu niSiddha thaI gayuM ke, AkhA hiMdusthAnamAM ekaka bIje prakAre gheADu' dhaNuM mAMsa kahevAtA hiMdu vApare che, chatAM gujarAtamAM tA hainI gaMdha Ave teA paNa nAhI nAkhe evI leAkAnI vRtti te samayathI adhAyelI te adyApi che. " vaLI zrIkumArapALa narezanA sabaMdhamAM eka vidvAna lakhe che ke, kumArapALe jaina dharmanI ati utkRSTa rIte rakSA karI ane samasta gujarAtamAM eka jaina dharma nuMja sAmrAjya pragaTa karyuM. mahArAjA kumArapALa eka zreSTha kavi hatA temanAM banAvelAM teAtrA maLI Ave che. zrImAna kumArapALa rAjiSa potAnA gurUzrI hemacaMdrasUrinA svargavAsa pachI cha mAse eTale vi. sa. 1230 mAM eMsI (80) varSanuM AyuSya pUrNa karI anazana pUrvaka dehatyAga karI svargavAsa pAmyA. A sabaMdhI ghaNI hakIkata mULa ratramAM ApelI che jethI ahIM lakhavAnI jarUra nathI, kRSNarSIya gacchanA nAyaka zrImaheMdrasUrinA ziSya zrIjayasiMhasari hatA. jemane pratAparUpa sUrya ajJAna timirane prastuta caritrartA. uccheda karI jagata vAne vikasvara karatA hatA. jemanI pratibhA asAdhAraNa hatI. te uttama prakAranA kavi hatA. vyAkaraNu, nyAya ane kAvyAdi racavAmAM ati nipuNa hatA, vAdIrUpa mRgacUthane trAsa ApavAmAM siMha samAna hatA. temanA praziSya zrInayacaMdrasUrie hamIra kAvyanA cAdamA sanI prazastimAM lakhyuM che ke; For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org .. sara jayati janita pRthvIsaMmadaH kRSNagacche / vikasitanavajAtIgucchavat svacchamUrtiH / vividhabudhajanAlI bhRGgasaGgItakIrttiH, kRtavasatirajasraM mauliSu cchekilAnAm // 1 // bhUmaDalane pramAda ApanAra kRSNa guccha jayavaMta varte che, vikasita thayelA navIna jAinA gucchanI mAphka jenI mUrti svaccha dIpe che, aneka vidvAna leAkA bhramaranI mAphaka jenA guNAnuM kAna kare che, temaja buddhimAna purUSonA mastaka para haMmezAM jeneA vAsa thAya che. "" Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tasmin vismayavAsavezmacaritazrIsUricake kramAjjajJe zrIjayasiMhasUrasuguruH prajJAlacUDAmaNiH / SaDbhASAkavicakrazakramakhilaprAmANikAgresaraM, sAraGgaM sahasA viraGgamatanod yo vAdavidyAvidhau // 2 // zrInyAyasAraTIkAM, navyaM vyAkaraNamatha ca yaH kAvyam / AvA mAnavate, jyAtaaivivelivajhIti | 3 || te kRSNa gacchanI aMdara vismaya kAraka caritrathI virAjIta aneka sUrIzvarA thayA, anukrame paDitAmAM cUDAmaNI samAna zrIjayasiMhasUri thayA. jemaNe cha bhASAonA kaviomAM cakravartI samAna ane samagra naiyAyikAmAM agresara evA sAraMga paDitane vAda vidyAmAM parAjIta karyAM hatA. temaja bhAsajJa e racelA nyAya sAranI TIkA ane navIna vyAkaraNanA praNetA te che. vaLI zrIkumArapALa caritra racavAthI * vaividyavedvicakrI ' e padavIthI te prakhyAta che. nyAyatApa dvIpikAmAM AcArya mahArAje dareka matanAM 1 jeNe sAragadhara paddhati nAme sAhitya graMtha racyA che, te gra Mtha-DA. pI pITasa sAhebe mudrita karyAM che. sAra Mgadhara poMDita hammIra rAjAneA pa MDita hatA, dAmeAdara paDitanA traNa putra hatA, lakSmIdhara ane kRSNathI A sAra Mgadhara nAnA hatA. khIjo mahAdevanA putra hatA. trio mukuM budhdhanA putra hateA. temAM A graMthane kartA hammIra rAnanA paDita che. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23 pramANeA pratipAdana karelAM che. je nyAyasAra graMthamAM pratyakSa ane anumAna e e pramANu vaizeSikane abhimata che. pratyakSa anumAna, upamAna, ane zAbda e cArane naiyAyikAdika mAne che, pratyakSa, anumAna, upamAna, zAbda ane arthAtta e pAMca prabhAkara bhaTTa. pratyakSa, anumAna, upamAna, zAbda arthAMpatti ane anupalabdhi e ane vikrAMti. temaja aitidya ane ceSTA sahita ATha pramANeAne paurANika mAne che vigere pramANu vivAdane yathA vicAra karI graMtha kartA AcAya bhAsarvane pratyakSa, anumAna ane Agama e traNa pramANAne vistAra pUrvaka pratipAdana karelAM che. anya pramANeAnA temAM aMtarbhAva thai zake che. pAMca hetvAbhAsa, vAda, japa. vitaMDA, chala, jAti, nigrahasthAna temaja anya padAthernuM paNa yathA nirUpaNu karelu che. nyAyasAra graMthanA maMgalavAdathI AraMbhI mahAna vidvAneAnA hRdayane AzcaryaMjanaka ukita, pratyakti, udAharaNu ane pratyudAharaNu sahita temaja prasaMgeApAtta anyamata nirUpaNunA pratyAkhyAna pUrvaka sava vAdi prativAdionA bhedAdikane sUcana karanAra A graMthapara TIkA racelI che. jenA avalAkana mAtrathI jayasiMhasUrinI alaukika vidvattA jAya che. temaja prastuta graMthakarto zrImAna sUrinA praziSya mahAkavi nayacaMdrasUri kAvyakalAmAM temanA samAna hatA. jemaNe hammIramahAkAvya ane raMbhAma jarI nATaka racyAM che. jayasiMharine sattA samaya A caritranA prAMta bhAgamAM ApelA shriivikrmnRpaadvie zlAka parathI vi. sa. 1422 mAM A gra MthanI samApti karI che. tethI vikramanI paMdaramI zatAbdImAM siddha thAya che. A graMthanI ceAjanA daza samAM karelI che. A graMtha atihAsika chatAM temAM paNa vividha dRSTAMta siddhAMtanI evI racanA gAThavI che ke, vAyakAne apUrva kheAdha AnaMdapUrvaka maLI zake tema che. e hetuthI A graMthanA gurjara bhASAmAM anuvAda karavAmAM Avye che. mULa graMthane anusAre nyUnAdhika na karatAM kilaSTatA rahita sugama ane sarala bhASAmAM racAyelA A anuvAdanA Azaya samajI sajjanA kartAnA zramane saphala karaze. su. mANasA ( mahIkAMThA ) vIra saMvat-2455kArtika kRSNa-11-zukra. "" ', ajItasAgarasari. For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir upodghAta. gurjara leke A prAMtamAM AvIne vasyA tyArathI A prAMtanuM nAma gujarAta paDayuM che. kAThiAvADanI uttara sarahade AvelA paMcAsaranA chellA mahArAjA jayazikharInA putra vanarAja cAvaDe gujarAtanuM pATanagara aNahilapura vasAvyuM ane tyAM rAjagAdI sthApI vanarAjane mukhya Azraya ApanAra jainadharmanA zIlaguNusUrijI hatA, vanarAjanA samayamAM jainadharmanA AgevAnoe gujarAtanA rAjakArabhAramAM AgevAnabharyo bhAga lIdhela. A kAraMNuthI gujarAtamAM jainadharma AgevAna banavAnA puNyavaMtApAyA ropI zakya. vanarAjanI gAdIe keTalAka rAjA thayA pachI chelle sAmaMtasiMha cAvaDe thaye. dArUnA burA vyasanathI eNe cAvaDA rAjyano aMta ANyo. jenadharmanA AgevAnonI apUrva sahAyavaDe baLavAna banelA cAvaDA rAjAonAM avazeSa rAjayo Aje paNa gujarAtamAM mANasA, varasaDA vagere sthaLe astitva dharAve che. sAmaMtasiMha cAvaDAne mArIne tenA bhANeja selaMkI mULarAje gujarAtanuM rAjyasana hAtha karyuM. mULarAja pite gujarAtane rAjA thayo. aNahillapura pATaNamAM cAvaDA ane solaMkI rAjAonA amala daramIyAna sAthI pratibhAzAlI rAjA to siddharAja jayasiMha thayo. siddharAjanA je rAjaprakaraNamAM kuzala bIjo ekeya rAja gujarAtamAM Aja sudhI thayo nathI. siddharAjanA samayamAM prakhyAta jaina paMDita kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcAryajI prakhyAtimAM AvyA. A prasiddhinuM koI moTAmAM moTuM parAkrama heya te te siddhahema vyAkaraNa che. A vyAkaraNa pANinI vigere vyAkaraNa karatAM ye keTalIka bAbatomAM caDhIAnuM lakhAyuM che. kahevAya che ke, zrI hemacaMdrAcAryajIe sADAtraNa karoDa bleka banAvyA hatA, Aje e saghaLA leke upalabdha nathI kadAca pAMceka lAkha leke upalabdha thatA haze zrI hemacaMdrAcAryajI mahArAjanA je je graMthe upalabdha thayA che te saghaLA pratibhAthI pUrNa che. siddharAja pote zivadharma pALa hato evuM leke mAne che. kharuM For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 25 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jotAM rAjAnA sarva dharmAM hoya che. rAjadharmanuM pAlana karavAmAM ja rAjAnu kalyANa samAyaluM che, rAjA amuka paMthamAM pravezIne mALA gaNyA kare ane prajAnuM game te thatu hAya tA tevA sayAgAmAM rAjA amuka dharmamAM pravezailA chatAM pravezyA nathI pazu ulaTA evA rA rAjadhathI bhraSTa thaele lekhAya che. rAjAne rAjadha-prajA pAlananA zAsana puratA upadeza Apave te vicakSaNa dharmAcAryAMnI kruja che. jaina paDita kalikAla sarvajJa zrIhemacaMdrAcAryajIe paNa siddharAjane prajA pAlana dharmane lagatA upadeza ApyA hatA. siddharAja dhaNA pratibhAzAlI ane guNunA rAjA heAvAthI te vakhate jenA, zaiva, vagere potapAtAnA dharmAMnI mammutI karavA ane banI zake te siddharAjane peAtAnA paMthamAM bhALavI devAnA bhagIratha prayatna thaI rahyA hatA. bhagavAna hemacaMdrAcAye paNa jainadhama ne rAjadhama ane dezadhama anAvavA mATe vadhAremAM vadhAre prayatnA kIdhA hatA. AvA zubha prayAseAnuM suMdara kuLa mahArAjA kumArapAlanA samayamAM Avyu hatu. te e hatu ke, mahArAjA. kumArapAle jainadharmInA svIkAra ghaNA ja prema pUrvaka karyAM hatA. pUrvAcAyeCmAM matasahiSNutAne guNu khAsa keLavAyeA hateA. eka vakhate siddharAjanI sAthe bhagavAna hemacadrAcAryajI sAmanAthanI yAtrAe gaelA tyAM sarvAMnA dekhatAM zrIhemacadrAcAryajIe mahAdevane namaskAra karyA hatA ane mahAdeva mATe eka suMdara teMtra paNa cela, jainadharmInA pUrvAcAryoMe mahAdevanI vyAkhyA ghaNIja udAra rIte bAMdhelI che, je devamAM kApazu jAtane doSa nathI paNa kevaLa nirdoSa che, niSphalaka che teja mahAdevane AvA paramapavitra mahAdevane namaskAra karavAne zrIhemacaMdrAcArya jevA dhamAyAryAM sadAye utsuka hAya emAM navAi jevuM kazuye nathI. jyAre mahArAjA kumArapAla sAthe zrIhemacaMdrAcAryajI sAmanAthanI yAtrAe gayA hatA tyAre ghaNIja udAratAthI zrI hemacadrAcAryajIe jainadhamI mahArAjA kumArapAlane upadeza ApyA hatA ke, tame A sAmanAtha mahAdevanA devAlayanA kahrAra karAveA. A upadezathI mahArAjA kumArapAle seAmanAthanA devAlayanA jIrNoddhAra karAvyA 5 For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hatA, AvI apUrva udAratA vaDe ja zrI hemacaMdrAcAryajIe samagra gujarAta ane gurjarapatine hAtha karela hatA. - kumArapAla upara zrI hemacaMdrAcArya jInA upakAre mahAna hatA. zrI hemacaMdrAcAryajInI sahAya na hatI te kumArapAlanI keNa jANe kevI ke sthiti siddharAja jayasiMhe karI hata. kumArapAla guNacAra nahato paNa guNa grAhI hatuM. eNe bhagavAna hemacaMdrAcAryajInA upakAro yAda rAkhyA ane jainadharma pALIne pitAnuM vacana maraNAMta sudhI barAbara pADyuM. mahArAjA kumArapAlanA samayamAM jenadharma phAlyo phUlya ane khUba vRddhi pAmyo. gujarAtanA samagra jene, kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrAcAryajIe amArI paTala vagaDAvyo hato ene sauthI mahAna parAkrama lekhe che. zrI hema-candrAcAya chanA upadezathI AkhA gujarAtamAM zikAra karavAnI ane bIjI rIte jIvahiMsA karavAnI manAI thaI hatI. sarvajJa prANarakSAnuM sAmrAjya pravanyuM hatuM. e samaya vItyA pachI Aja sudhImAM gujarAtamAM pharI ahiMsAne evuM sarvottama sthAna koIe apAvyuM nathI. alabata akabara bAdazAhanA samayamAM hIravijayasUrie ahiMsAne pracAra karavA mATe keTalAka zubha prayAsa karyA hatA ane tenuM rUDuM pariNAma paNa AvyuM hatuM paNa te mahArAjA kumArapALanA samaya jevuM te nahi ja ! keTalAka kahe che ke, zrI hemacaMdrAcAryajInA upadezathI gujarAtamAM prANI rakSAno pracAra thayo paNa lake zastra vAparatA baMdha thayA tethI bAyalApaNuM phelAyuM ene ja pariNAme gujarAtanI paDatInAM pagaraNa zarU thayAM. A emanuM kathana asthAne che. prANInI. hiMsA karavAmAM jeTalI bahAdurInI jarUra paDe che tenA karatAM prANInuM rakSaNa karavAmAM anaMta gaNI vadhAre bahAdUrInI jarUra paDe che. kharuM jotAM bhagavAna hemacaMdrAcAryajIe te gujarAta vAsIomAM prANI mAtranuM rakSaNa karavAnuM mahAna parAkrama khIlAvyuM hatuM. prANI rakSAmAM rahelA mahAna parAkramane nahi samajanArAo hiMsAmAM parAkrama samaje che. kharuM jotAM hiMsAmAM parAkrama nathI paNa karatA che. rakSAmAMja parAkrama che. gujarAtanuM rAjya mahArAja kumArapALe gumAvyuM nathI paNa For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 27 samagra hiMtu rAjya i. sa. 1818 mAM khaDakI ane kAregAmanAM yuddhamAM pezvAo-brAhmaNAe gumAvyuM ane briTiza sarakArane sAMdhyuM, bhagavAn hemacaMdrAcArye amAsanI pUrNimA karyAMnA camatkAranI vAte samagra gujarAtamAM thAya che. jainA karatAM jainetA A vAtamAM vadhAre rasa le che. AvA camatkArA thavA e maneAmaya sRSTinI racanA che. jenuM mana dRDha hoya teja camatkAra karI zake che ane jenAmAM pUrNa zraddhA hoya teja AvA sAttvika camatkAra joi zake che. AduniyAmAM camatkAra mATe ghaNA junA kALathI emata cAlyA Ave che. prAcina kALamAM cArvAka RSi camakArAne mAnatA nahatA, Aje pazu aneka bhAie camatkArane mAnatA nathI. camakArA mAnavA ke na mAnavA e sau saunI marajI upara AdhAra rAkhe che. game tema hA paNa camatkAra nAmanI vastu anAdi kALathI cAlI Ave che. camakArAnuM mULa kAraNu sayama che, yUrepa ane amerikA jevA sudharelA dezAmAM pazu camatkArane mAnavAvALA aneka che. rasAyana zAstra jema rasAyananA prayAgA vaDe aneka camatkAro karI batAve che temaja saMyamavAna purUSA mAnasika khIlavaTavaDe aneka prakAranA camatkArA karI zake che, ane dRDha zraddhAvAna tevA camatkArI joi zake che, jema sthala sRSTi che tema khIjI maneaya sRSTi che, aneAmaya sRSTinI prakriyA jyAre sthUla sRSTimAM vicaranAra prANInA jovAmAM Ave che tyAre te camatkAra rUpe bhAse che, maneAmaya s. STimAM Aje paNa aneka vidha camatkArI thaI rahyA che. devI devatA upara AsthA rAkhavAmAM Ave che ane kA LibhUta thAya che emAM pazu mananI dRDhatA mukhya che. mananI dRDhatAvaDe Aje paNa aneka camatkArA batAvI zakAya che. bhagavAna hemacaMdrAcAjImAM saMpUrNa sayama hatA. ethIja emaNe mahArAjA kumArapALane aneka vakhata camakArA batAvyA hatA, bAdazAhane palaMga sahita mahArAjA kumArapALanA mahelamAM dAkhala karyAMnA camatkArane keTalAka bhAIo samajI zakatA nathI, kharUM jotAM AtA eka sAmAnya camatkAra che. AkhI duniyAne chaka karI zake tevA camatkArA mahApurUSo batAvI zake che. camakAra zAstra teA dunIyAnAM zAsrA karatAM nyArAM che, jemaNe adhyAtma zAstramAM For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 praveza karIne mAnasika sRSTinA vicAra karyAM hAya che tevAoja camatkArane samajI zake che. duniyAmAM DAhyA kahevAtA hoya te sadhaLI AkhatAmAM DALA hAya evuM mAnavAne kAMipaNa kAraNa nathI. adhyAtma DahApaNu te saghaLAM dunyavI DahApaNAthI nirALuM che. kAi viralAja adhyAtma DahApaNune meLavI zake che jeNe adhyAtma mArgamAM praveza karyAM na heAya ane mAtra dunyavI mAyA jALamAMja ramaNa karyuM. heAya evA eka pakSI bhAIo bhale camatkArane na mAne pazu ethI camatkAranuM astitva ane mahattA jhAMkhAM paDatAM nathI. camatkAra nAmanI vastu haiyAtI dharAve che e vAta tA nivivAda che, jemaNe adhyAtma mArgamAM praveza karyAM. hAya che mana upara kANu meLavyA hAya che, evA mahA zayA Aje paNa camatkArIne joi zake che ane batAvI zake che. mArA tA spaSTa abhiprAya che ke, A duniyAmAM camatkAra nAmanI vastu hayAta che A vAta kalpita nathI paNa anubhava janya che. AvA camatkAro mAtra jaina dha mAMja che evuM kAMi nathI, je je dhama mAM sayamavAna mahApurUSo thaI gayA. che temaNe peAtAnA bhakatAne ane vireAdhIone camatkAro batAvyA che. zrI zaMkarAcAryajIe amaraka rAjAnA mRtaka dehamAM praveza karyAM, pADIne mukhe veda khelAvyA, zrI rAmAnujAcAye sahasra mukhe zAsrA karyAM, zrI kRSNa bhagavAne mukhamAM brahmAMDa batAvyuM, narasiddha mahetAne viSNu bhagavAne hAra paherAvyA, mhAmerU pu, huMDI svIkArI vagere camatkArI dhaNAja jANItA che. AvA camatkArI thai zake che ema huM te mAnuM chu. jemaNe camatkAranA mArgomAM praveza karyAM na heAya tevAo game tema khele tethI zuM? bhagavAn hemacaMdrAcAryajI e jevA camatkArI batAvyA hatA tevA camatkArI sayamavAna purUSa kramAM pazu batAvI zake che. kAika sayAgA utpanna thAya tyAreja AvA camatkArI batAvavAmAM Ave che. sthUla sRSTinA abhyAsI sAyansanA camatkArI joi zake che emaja sUkSma sRSTinA abhyAsIo sUkSma camatkAre jeI zake che ane karI zake che. sthUla sRSTinA mAnavIe sama sRSTimAM mAthu mAre tA jarUra nirAzAja meLave. bhagavAna hemacaMdrAcAryajIe mahArAjA kumArapALane jaina dharmoMmAM ANyA ane jaina dharmane rASTra dharmAM banAvyA. rAjAnI prajAne mAtra mAnava For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 29 jAti ja nathI, pazu pakSIo paNa rAjAnI prajA che. je dharma prANImAtranuM hita jALave ane nyAya apAve teja rASTradharma thaI zake che. e mAtra ekaja dharma che ane te jenadharma mahArAjA kumArapALa pAse amArI paDa prANImAtrathI rakSAnuM pharamAna bahAra paDAvIne mAnava jAtinI sAthe pazu pakSI evagere bIjAM saghaLAM prANIone rakSaNa apAvyuM hatuM. prANImAtranuM hinda jALavavA mATe ane emane nyAya apAvavA mATe ekale jainadharma ghaNA jUnA kALathI mathana karI rahyo che, bIjA dharme kevala svArthapUrNa che. kevaLa mAnava jAtinA svArthanI vAto kare che. jenadharma mAnava jAtinA kalyANanI vAto kare che kharo paNa sAthe sAthe pazu pakSIo vagerenA hitanI paNa eTalAja jorazorathI vAto kare che, ghaNe lAMbe samaye Aje pazupakSIo tarapha je kAMI jagata sahAnubhUti batAvanAruM thayuM che te kevaLa jainadharmane upakAra che. jema dharma kahe che ke sarva jIvo sukhethI jIvo, sukhethI hare phare ane AnaMda bhogavo. A sRSTi sarva prANu mATe che bIjAM prANIone bhoge mAtra eka manuSya jAtineja jIvavAno ane AnaMda bhogavavAno adhikAra nathI. bIjA prANIonA hakko mAnava jAte chInavI lIdhA che ane tema karavAmAM bIjA dharmoe pratyakSa ke parokSa rIte Teko ApyA che enuM pariNAma e AvyuM che ke pazupakSInA jIvavAnA hakkono nAza thayo che. A hakko pAchI apAvavA mATe jainadharmanI moTAmAM moTI laData che. jyAre mAnava jAtinI sAthe jagatanAM bIjAM saghaLAM prANIone InsApha maLaze tyAre jainadharma e mAtra gujarAtano ja ke mAravADano ja nahi paNa AkhI duniyAno dharma banaze- arthata rASTradharma thaze. bhagavAna hemacaMdrAcAryajI ane mahArAjA kumArapALanA saMbaMdhamAM ATaluM TuMkuM kathana asthAne lekhAze nahi. rAjarSi kumArapALa caritra jenadharmanA prabhAvazALI AcArya zrImAna jayasiMharie vikrama saMvata 1422 mAM racyuM che. bIjI paNa aneka daMtakathAo mahArAjA kumArapALa ane hemacaMdrAcAryajInA saMbaMdhamAM cAle che. A caritranuM gujarAtI bhASAmAM bhASAMtara karIne zAstravizArada For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 enAcAryajI mAhAtmA zrI achatasAgarasUrIzvarajI mahArAje gujarAta upara mahAna upakAra karyo che. bhASAMtaranI bhASA saraLa ane sugama che. je bhAIo saMskRta nathI jANatA tevA jaina ane jainetara bhAIo mATe A vastu upakAraka thaI paDaze. cAlu jamAnAmAM AvA prayAse khAsa stutipAtra lekhAya che. zrI ajItasAgarasUrijI mahArAje agAu "surasuMdarI caritranuM bhASAMtara bahAra pADayuM hatuM. agAunA bhASAMtara karatAM A bhASAMtara vadhAre chaTAdAra thayuM che. vIsamI sadInA chellA yugamAM jaina lekhakAe gujarAtI bhASAnI je sevAo bajAvI che temAM zAstra vizArada jainAcAryajI mahAtmA zrI ajItasAgarasUrIzvarajInuM sthAna agrasthAne che. mANasA -mahIkAMThA. ! gokuLadAsa nAnajIbhAI gAMdhI, prANarakSaka saMsthA, rAjakoTa. For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pRSTha. viSaya. 1 maMgalAcaraNu. 3 kanya nirdeza. 39 ahaMkAra parihAra. 19 vaMzava na. 7 caMdragaccha, 8 viSNuzarmA. 13 yoAbhadrarAjA, 15 hemacaMdra janma. 18 dIkSAmahAtsava. zrIkumArapAlacaritra---- viSayAnukrama. 34 lAbhyAsa. 26 sUripada. 28 siddharAja. 29 dharmonAsA. 33 yA dha. 34 abhayaMkara cakravartI. 36 dIvya purUSa. 40 kSema kararAjA. 41 nRsiMharAjA. www.kobatirth.org 43 dhanavAnarAjA. 46 tIrthayAtrA. 40 siddh yAgI. 49 maNicUDa vidyAdhara. 53 cekiMganI mUrchA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viSaya. pRSTha. 56 pranAleAka maMtro, 60 gudezanA. 62 kumArapAla janma. 64 gurU samAgama. }pa ajAputra, 67 annapAla. 68 devI vacana. 69 aAputra vicAra. 71 vaidezika mahAtmA. 72 adbhuta parApakAra. 73 pradAna. pi purUSa. "" 75 dIvya teja. 77 zivakarA nagarI. 79 niSphala prayAga. 80 manuSyatva prApti. 81 nRpa mUrchA. 82 upakAra smaraNu. sajjana maitrI. "" 83 mAyAvI hastI. 85 mitra kheda. "" caMDikAdevI. 86 sarvAMgasuMdarI. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 87 vyaMtarI prArthanA. 88 vyaMtareMdranuM sthAna. 89 vyaMtareMdrano atithi. ,, naraka svarU5. 93 mitra ciMtA. 94 ajAputra saMkaTamAM. , mitra milana. 95 sarovara prApti. 97 nagarapraveza. 98 aSTApada yAtrA. 100 dIvya saMgIta 101 puNya mahimA. 102 zaradda Rtu, 104 vikramarAjA. 105 vasaMtotsava. 106 keli markaTa. 107 unmatta hAthI. 108 vimalavAhana, 109 mahAna rAjA. 110 raNasaMgrAma. , buddhibala maMtrI. 111 ajAputrane bodha. 113 rAjyAbhiSeka 115 vijaya prApti. 116 caMdrApIDarAjA, naimittika vacana. 117 maMtrI tyAga, 118 sainyanI taiyArI. ,, maMtrI bheda ( 119 vijaya prayANa. 120 rAjya prApti. 121 camatkArI zleka. 123 mAtR zodha. , mAta samAgama. 124 devIne AzIrvAda 126 mokSa prApti. 129 putra ciMtA. 130 gurU prArthanA. 131 gurU nispRhatA. ,, prabhupUjA. 132 raivataka giri. , aMbikA ArAdhana. 133 somezvara prArthanA. 134 kRSNadeva. 136 gupta prayANa. 138 jaTila zuddhi. 139 bhImasiMha. , mUSakAvalokana. 140 devazrI. 141 sajana kuMbhakAra. 142 osarI mitra. 143 bhikSA mAtA. 144 kRtajJatA. 145 rastaMbha tIrtha 146 bappabhadisari: 147 bhUgraha. 148 vaTavAna. | 149 yogI samAgama. For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 150 maMtra sAdhanA. 151 kSetrapAla upadrava. 15ra lakSmIdevI. 153 kAMcIpurI. 154 amRtasAgara. 155 ziramajana. 156 bahuzruta brAhmaNa. 159 nRpa prazna. pratApasiMharAjA. 161 citrakUTa gamana. 162 bhUtAnaMda yogI. 163 bhUtAnaMdanA atyAcAra. 165 svarNapurUSa. 166 phUTa sura. 167 zaMbhalIzarAjA. 168 barbarikA vezyA. 170 aNahilapattana. 171 rAjyAbhiSeka 17ra rAjyataMtra. 174 nRpavopAya. 175 kRSNadeva. 177 kRSNadevane zikSA. , pratyupakAra178 vidyutpAta. 181 zrI hemacaMdrasUri. 184 digvijaya. 185 rAjasevA. 187 vijaya yAtrA. 100 mULarAja. 192 gurjareMdra vijaya. 195 rAjadhAnI praveza. 197 sUri samAgama. 198 arNorAja nRpati. 200 caulukyanI kApa. 202 cara preSaNa. 203 cAlukya prayANa 26 vikramasiMha parAkrama. 207 zrI kumArapAla nimaMtraNa. 208 arNorAjane sUcanA. 210 arNorAja prayANa. 212 cArabhara kumAra. 217 gurjarezvara. 219 caulukaya tathA arNorAja 225 rAjadhAnI praveza. 226 mallikArjuna bhaTa. 229 AmrabhaTano vijaya. 231 mallikArjuna maraNa. 234 somanAthanA pUjArA. 237 somanAthanI yAtrA. 240 zaMkarano sAkSAtkAra. 241 gurU prArthanA. 242 devabodhi saMnyAsI. maraNAbhimukha dIpaka. 244 sarasvatI devI. ra45 devabodhI prayANa. 246 devabodhine camatkAra. 250 hemAcArya camatkRti. 252 gurU mahimA. For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 253 naivANI. 255 vIrAMgadakumAra, 256 vIrAMgada ane sumitra. 257 bhayAkrAMta cora. 261 zrAMgada pradepa. 263 paurajana vinati. 265 devanuM Agamana. 266 maNipradAna. 267 sUryodaya. 268 udyAna praveza. 269 maNiprabhAva. 270 dIvya samRddhi. 271 rAjyaprApti. 27ra sumitra vicAra. 273 sumitra gaveSaNa. ra75 ratisenA. ra76 bhogavilAsa. ra77 maNiapahAra... 278 sumitra tiraskAra, 280 zUnyanagara. 282 camatkArI netrAMjana. che, jayAM ane vijayA. 284 suzarmA parivrAjaka 285 manovikAra. 286 gaMgAditya. 287 peTInI padharAmaNI. 288 mithyA vilApa. ,, markaTI prAdurbhAva. 280 parivrAjaka maraNa 291 rAkSasane upava. 294 siddhapurUSa. 295 rAkSasa parAjaya. 298 ratisenA vilApa299 kuTinI pazcAttApa. 301 sumitracAturya. 302 maNigrahaNa upAya. 3 03 sumitra nRpa samAgama 304 zUnyanagara vAsa. 305 hemAMgada ane subuddhi. 306 prabhudarzana. 309 dharmadezanA. 310 zivasukha prApti. 312 samarasiMharAjA. 314 puNyasAra ane madanavatI. 316 sarasvatIprasAda. 317 puNyasAra tiraskAra. 319 kAmAyakSiNI ane kamalAdevI. 32. kAmadeva zreSThI. ,, gaNapati ArAdhanA. 322 puNyasAra vivA. 324 puNyasAra prayANa. 325 dhanazrI pralA5. 327 kanyA vilApa. 328 kAmadeva pratibodha. 329 guNazrI pratijJA. 330 samarasiMha samAgama. 331 rAjaputrI madanavatI. 334 priyavaMdA sakhI. For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 335 samarazrI. 336 guNazrI vicAra. 337 madanavatI vivAha, 339 puNyasAra kumAra. 340 guNazrI maitrI. 341 sakhIbAdha. 343 samarasiMhano upadeza. 344 guNazrIno saMdeza. , citApraveza. 346 priya samAgama. 349 madanavatI vivAha. 350 madanavatI pazcAttApa. , valabhIpura prayANa 351 agnipraveza. 35ra kAmadeva zreSThI. 353 nagara praveza. 354 svapura prayANa 355 jAtismaraNa. 356 pUrvabhava svarUpa. 359 kuTuMba samAgama. 360 dIkSA grahaNa. 362 dharma prarUpaNa. , karmavibheda. 364 zuddha devAdi svarUpa. 365 vratAdi svarUpa. 372 bhImakumAra. 373 kumAra janma. ka74 vimalabodha maMtrI. 376 jJAnI gurU. 377 kApAlikA Agamana. 378 vidyAsAdhanA. 382 kamalA yakSiNa. 383 bhImakumAra bedha. 384 munidarzana. 385 AkAzabhujA. 386 kAlikAdevI. ,, kApAlika sAhasa. 388 kAlikA Agamana. 389 nIma ane matisAgara. 391 kApAlika prArthanA. 392 gajApahAra. 393 zUnyanagara, 394 rAjabhavana. 395 sarvagila rAkSasa. 297 cAraNa muni. 398 caMdravrupati. 399 acaMkArita bhaTTikA. 400 subuddhimaMtrI. 401 strISa. 402 palIpati. 403 bhadrikA vilApa. 404 dhanapALa baMdhu. 405 azraddhALu deva. 406 devaprAdurbhAva. 407 yakSa Agamana. 408 hemaratharAjA. 409 kAlikAsurI, ,, kamalAyakSiNa. For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 410 svapura praveza. 444 caturvidha dharma, 411 pitrAdi samAgama. 446 vikramarAjA. 412 rAjyAbhiSeka 447 municaMdra gurU 413 gurUsaddabodha. 448 dAnamahimA. 415 jIvadayA. , jInarAja Agamana. , mAhezvaravaNiku. 449 nIlakaMTha vidyAdhara. 417 cUkAcaitya, 451 viSApahAra. 418 navarAtramAM devIpUjaka. 453 ratnamaMjarI rANI. 419 kaMTezvarIdevI. 454 maNimaMdira praveza. 420 kuSTharoga, , madanavegA vivAha. 421 udayanamaMtrI. 455 municaMdrasUri 4ra3 maMtrita jaLa, 56 mAyAvI azva. 4ra4 gurUne upakAra. 457 dIvya zrI yugala. 425 jayaMtacaMdrarAjA, 461 ratnasArakumAra, 426 citrapaTa samarpaNa. , munidezanA. 47 hiMsA vinAza. 462 dIkSAgrahaNa 428 mAharAjA. 463 caMDasena mUccha. 431 vimalacittanagara. 464 devatA vacana. >> putrIkheda. 466 mahAjana prArthanA. 432 samalacittanagara. 469 gurUvaMdana. 433 sumati dUtI. caityanirmApaNu. 434 karUNu vaimanasya. 470 rAjakRtajJatA. 435 kRpApariNayana. 472 udayana abhigraha, 436 dharmarAja sthApanA. 473 samarasarANe. 437 meharAja ane nAnAdarza dUta. 476 maMtrI vicAra. 439 kumArapALa ane mahArAjAnuM | 477 svargavAsa, yuddha. ka, kumArapALa viSAda. 44ra ThaMdha yuddha. 478 tIrthoddhAra. 43 maha5rAya. 479 bhImavaNipha, For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 481 sAdharmika baMdhuo. 482 bhImasatkAra. 483 dravyanidhAna, , kapadayakSa. 484 caityAraMbha. 485 cityapatana kAraNa. 486 navIna citya. 487 mUrti pratiSThA. 488 AmrabhaTamaMtrI. 489 maraNa sAhasa. , prabhAkyAdevI. 490 pratiSThA mahotsava. 491 ArAtrika vidhi. 493 padmAvatIdevI. 494 yazazcaMdragaNi. 496 saidhavadevI. gaNi camatkAra. 498 udAyanarAjA. , vItabhayanagara. 499 kumAranaMdI. 500 bega prArthanA. 501 bhAraMDapakSIo. ,, nAgilamitra. 502 vidyanmAlI pazcAttApa. 503 mitraprabaMdha. 504 mahAvIramUrti. 505 prabhAvatIrANuM. 508 gAMdhAra zrAvaka che kujAdAsI. | 509 caMDapradyotarAjA. 510 vidizAnagarI, ,, yuddhaprayANa. 513 dazapuranagara, 514 vArSikaparva. pa15 udAyana pazcAttApa. 516 prabhudezanA. 517 rAjarSi pIDA. 518 viSapradAna. 519 daivI prApa. >> punaH maMtrI prazna. para 0 zrAvakadharma prApti. para1 pratimA prApti. 522 yAtrAphala upadeza. pa23 yAtrA prayANa. pa24 gurUkRpA. para5 yAtrA mahotsava. para6 dhaMdhUkA nagara. para7 puMDarIkagiri. ,, mAlA grahaNa pa28 prabhubhakti. para9 gurUkRta stuti. pa30 ujajayaMtagiri. pa31 devapattana. 533 jaina tavabodha. pa34 jIva ane achava. 536 tIrthakarAdi caritra. - rAja abhigraha. 537 prabhAvika camatkAra, For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 538 dharma niyama 539 turka zAha. 540 dIvya palaMga. 541 sUri pradha. , kumArapAla vacana, 542 vacana svIkAra. 543 rAjarSi abhigraha. 544 muni pazcAttApa, 546 rAjabhakti. 548 devI prAdurbhAva. 549 palIpati. , mAlava rAjA. 550 nRpati kopa. 551 zrIyazobhadrasUri. ekazilAnagarI. 5para eADhara chI. 554 zAtabalarAjA. | papapa padmanAbhajIneMdra. 556 sthiradevIdAsI. 557 rAjyaciMtA. 558 bAlacaMdra ziSya. >> aMtimadezanA. 563 nareMdra vilApa. 564 svargavAsa. , kumArapAla mUrNa. 565 ziSyavaga. 566 svargakAla. pa7 viSaprayAga. 568 aMtimakSamApanA. 569 anazana vrata. pa70 rAjarSi svargavAsa. 572 ajayapAla. | pa74 graMthakAra prazasti. ? ' For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pRSTha. pati. 1 15 8 22 12 16 " 20 .. 27 34 37 4 47 * 56 *Z__& } " 4 15 11 9 26 1 19 5 1333 13 4 23 3 3 www.kobatirth.org zrIkumArapAlacaritra zuddhipatra. ---- azuddhi. bhi zIlavatIe leAkAnA karAvAne trirA vanIya vageAttama lakSmInA prakSAnalanA rAjyazrInu puSpA svAmA kaThA prAdubhAMva kSetrathA viharati satra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only zuddhi. nAbhi zIlavatI lekAnA karavAne rAtri vaMdanIya vargottama lakSmInA prakSAlananA rAjyazrInuM puSpA svAmI kahI prAdurbhAva kSetrathI viharati mitra 3 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sudhI , 97 * -102 104 11 5 13 sudhA tya pUANamA tyAM pUrNimA karyo rahyo - 105 110 118 122 atisAgara vAnara rahyo lAge stanamAMthI saMprati siddharAja 123 133 nathI aMtardhAna 134 151 157 rahyA mAtasAgara vAnara rahyA lAgyA stanamAthI saMprAta siddharAja nathA aMtayAna vakradaMSTa saMcelaH AyA citAmAM citrakuTa bhumi vAttA zrApanI pachA akherAje senApati bhuja huM have - 178 17 201 sacailaM AryA ciMtAmAM citrakuTa bhugni vArtA zApanI pachI arNorAje senApati bhuja huM have 205 206 210 218 222 For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 229 ) kayAM pramANa 14 kaha5drama 234 ra40 ra5ra 256 6. kalAvata zUrAMga sakAcathI pachIthI 263 ka devanA evA 270 271 273 280 pramANe kalpakuma kalAvaMta zarAgada saMkecathI pachIthI karyo devanI evI karyo AnaMdathI parvato paurdi sumitra uSTrI ka 21 AnaMdathI parvatA prauDhi sumitra 291 22, 10 12 26 24 7 putrA zunya 302 * 303 304 311 313 314 , 321 323 327 34. putrI zUnya kAvya rati AnaMda 1 19 16 kAvye rAta AnaMdadA zreSThA he sAkha ! gopagAra zreSA TharAve che he sakhi gepagiri zreNI - 15 11 karAve che For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir R 349 59 pratijJA apakIrti gopagiri samarasiMha 5 764 365 268 rAga paricaya pratinAM akIrti gopAgari samarasiha roga pAracaya saMtoSa cAlava sudhA zunya kautuka tA paNuM 371 391 22 saMtoSa calAva sudhI zUnya kautuka te paNa 396 401 20 pUNe du 1 26 14 rAhata jage kamane romAMcita 433 441 450 451 459 461 471 74 492 51 tavA kumudanA kA 15 9 3 26 13 rahita jo kramane romAMcita tevA kumudanI karyo temaja paMcazela nAgila teja vastro zreNInA temaja paMcazailI nAgala tajane ane 503 507 508 vA zreSAnA For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 20 para3 paraka "" 542 146 . 51 para 163 567 5} 19 15 7 548 16 549 3 551 5 553 554 570 575 1 21 15 26 7 3 ja 24 11 5 6 24 www.kobatirth.org vAtA nagarazreSTI munAMdra tamAM satkAryA prAAma sapati dAsA Ai.trI pakSApati zrIyazAbhadrasari lAla bhAvaSyamAM rAhita krIyAthI keTaluMka karavAnA 13 samA zuzobhita For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vArtA nagarazreSThI sunIMdra temAM satkAra karyA prApti adhiSTAtrI pakSIti zrIyazAbhadrasUri sapatti dAsI li bhaviSyamAM sahita kriyAthI keTaluka karAvavAnA samAna suzAbhita Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DOIlMIDDHIODI|||||ODIODIODIDIHIDDIllllllllllDal||||IDDITIODilll|ODINOD gop||Dil.IODIOD|||||DIOD||ODIIODIllog shriimhaaviirjinstvnm|| (gajala-kavvAlI.) - - bhagavAn ! vibho ! kRpAlo ! zaraNaM tavA''gato'ham / vidhunotu pApaparne, kalidoSaduSTamanasAm // bhagavAn ! 1 vikarAlakAlapAzana-nanu mocayA''nirAzAn / trizalApramodadAyin ! jagadekasattvatAyin ! // bhagavan ! 2 . vizadArthavAdazobhin ! zivasaudhamArgadarzin / zaraNAgataM sudInaM, paripAlaya prabhAvin ! // bhagavan ! 3 vinayaM karomi bhagavan !, vidhinA namostu bhavate / bhavasAgaraM hi sutaraM, vitanuSva me dayAlo ! // bhagavan ! 4 guNatAyinaM bhavantaM, hRdaye smarAmi nityam / tava dIrghadRSTidRSTo, vinayoditaprabhAvaH // bhagavan ! 5 ajitodadhirdayAlo ! samabhAvamAdadhAnaH / stavanaM karoti zivadaM, zubhabhAvadaM tvadIyam // bhagavan / 6 ajitasAgarasUri. Dil|OOllICIRUIDDIODIHOlla Gll||QDIDDIQDill[DOl|IODIll||lod GODillIDDITICICIHIDDIRIDICICI C DI DDID For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAI zAntilAla maNIlAla mohanalAla hemacaMda. janma: saMvata 1964 nA zrAvaNa vada 6. amadAvAda. avasAna: saMvata 1982 nA aSADha suda 8 tA. 17 juna 1926. perIsa. For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svargasthazAMtilAla. doharA kuSma ujALI mAtanI, jagamAM kADhyuM nAma; pitR lAja vadhArI hai, zAMtilAla sukhadhAma. jInavaranI pUjA race, tajI hujArI kAma; mAta pitA sa MteASatA, zAMtilAla sukhadhAma. kAmaLatA dilamAM bharI, dharme` kharace dAma; du:khIuM dekhI nA zake, zAMtilAla sukhadhAma, puNya karI A leAkamAM, paravarIe paragAma; parama zAMti pAmI raheA, zAMtilAla sukhadhAma. anaMtakam nA kSaya karI, anata sukhane pAma; anata dana jJAnathI, zAMtilAla sukhadhAma, ApaNe je mahAna vizvamAM vicarIe chIe e vizva cha dravyAnu khanelu che. vizvanI mahattA apAra che. enA pArane kAi pAmI zakyuM nathI, vizvanuM bIjuM nAma leAka che- leka tA maryAdAvALA che. nAnIpurUSoe leAkanA cheDA dIThA che paNa lAkanI pelepAra, leAkane vIMTIne alAka paDelA che. aleka eTaleAdhA mhoTA che ke tenA cheDA Aja-- sudhImAM kASTa joi zakayuM nathI. eTalAmATe sarvajJa mahAtmAoe alAkane anaMta-apAra kahela che. aleAnI mhoTA pAse leka tA samudramAM eka biMdu samAna che, lAkane cauda rajavAtmaka kahevAmAM Ave che. lAkanu mApa ghaNuMja ATu che. saMpUrNa jJAnI sivAya kAi leAkanA cheDAAne yathArIte avalAkI zakatu nathI. lAnI mahattAnI pAse bharatakhaMDanI mahattA kAMi hisAbamAM nathI. bharatakhaMDamAM ye gujarAta ane gujarAtamAM ye amadAvAda ane amadAvAdamAM ke jhaverIvADA, jhaverIvADAmAM ke vAdhaNupALa vALupALamAM ye jhaverI meAhanavAla hemacaMda dhara, jhaverI For Private And Personal Use Only 3 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mohanalAla hemacaMdanA gharamAM zAMtilAla-ema alekathI mAMDIne te TheTha zAMtilAla sudhIne vicAra karatAM AvA vizALa lekAlekamAM zAMtilAlanuM sthAna karyuM ane keTaluM ? e nakkI karatAM mati thAkI jAya tevuM gahana che. kAlokanA nakazAmAM lekanuM sthAna eka biMdu samAna che, bharatakhaMDanuM sthAna aNu samAna che. AvA saMyogomAM amadAvAdanuM sthAna kevuM kalpavuM te mahA matimAnano viSaya che. bhale lokAkAzanA nakazAmAM amadAvAdanuM sthAna nahi jevuM ja hoya; chatAM sUkSma vicAra karatAM alpamAM alpa paNa sthAna to cheja. kAkAnA nakazAmAM jema skUladaSTie na joI zakAya tevuM paNa amadAvAdanuM sthAna che; temaja amadAvAdanA nakazAmAM svargIya bhAI zAMtilAlanuM sthAna che. kharuM kahIe te lokAkAzanA nakazAmAM atyaMta sumarIte aNu aNunuM saMpUrNa sthAna che. leka maryAdAvALe che. loka je cha dravyane baneluM che te e dravya paNa pitapotAnI maryAdAmAM rahelAM che. koIpaNa dravya kadi ye pitAnI maryAdAne oLaMgatuM nathI. oLaMgavAne zaktimAna nathI. dharmastikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, pulAstikAya, jIvAstikAya ane kAla. A cha dravyono laka banelo che. lekamAM A chaja dravyo che evuM saMpUrNa jJAnIe bhAkheluM che. halana calanamAM sahAya ApavAno svabhAva dharmAstikAyano che, sthira thavAmAM sahAya karavAno svabhAva ane dharmAstikAyane che, AkAza avagAhanA Ape che, maLavuM ane vikharAvuM e puslano svabhAva che, daSTApaNuM e chavane svabhAva che ane parivartana karavuM te kALane svabhAva che. chae dravyo potapotAnA svabhAvamAM sthita che. pitapatAnA svabhAvane kadi kAIpaNa dravya palaTAvI zakatuM nathI. anaMta jIvana jIvavAne svabhAva jIvane che. A chae dravya anAdikALathI cAlyAM Ave che ane anaMtakALasudhI zAzvata rahezemATe ja saMpUrNa jJAnI purUe chaye dravyone zAzvata kahela che. nizcayathI to cha e dravyo zAzvata che. cha dravyamAM jIva eka dravya che. jIva anaMtA che. daSTApaNAnI sthitimAM ke anaMta jIvana jIvavAnI sthitimAM saghaLA jIva ekasarakhA che. nizcayanI apekSAe anaMtarAna, anaMtadarzana, a For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naMtasukha ane anaMtavIrya sarva jIvane samAna che ema ekatA chatAM vyaktigata jIvo judA judA che ane anaMtA che. anaMtA jIvamAMthI keTalAka jIvo mekSamAM anaMta sukhamaya zAzvata jIvana jIvI rahyA che ane keTalAya che A saMsAramAM judI judI gatimAM bhamI rahyA che. meSagAmI cho anaMta che ane saMsAramAM paribhramaNa karI rahelA che paNa anaMta che. kulle jI anaMtA che. jenI saMkhyA keAI gaNI zakyuM nathI temaja gaNI zakaze nahi. kaIka evo manuSya, devAdi gatinA vyavahAramAM nahi AvatAM anAdikALathI avyavahAramAM paDelA che. kaI cha deva, manuSya, tIrthaMca ane nArakarUpI caturgati vyavahArane pAmI rahelA che ane judA judA veza palaTA karI rahyA che. cAragatinA vyavahArane pAmelA jIvomAM manuSyanuM sthAna sauthI uMcuM che. cAra gatimAM bramaNa karavArUpa parataMtratAmAMthI chUTavAnI saMpUrNa sAmagrIone manuSyo ja meLavI zake che. manuSyabhavamAM maLelI pavitra sAmagrIone lAbha laIne kaIka chavo nirvANurUpa paramazAMtine pAmelA che. kaIka cha pAmI rahyA che ane bhaviSyamAM kaIka ja pAmaze. manuSya janma maLe ane maLaze emAM ghaNIvAra che. vAre vAre manuSya janma te kAIka bhAgyazALIneja maLe che. ghaNuM jIvone tema banavuM azakaya jevuM che. manuSya mATe mokSa mArga khulluM hovAthI manuSyajanmane kalpavRkSanI upamA ApavAmAM AvI che. AyuSyane keAI niradhAra nahi hovAthI manuSyajanmane lAbha vijaLInA camakAramAM motI parovI levAnI peThe ghaNI jhaDape levAno che, AvI jhaDape lAbha lenArA aneka jI thaI gayA che. evI keTInA chamAM svargastha bhAI zAMtilAlanuM paNa sthAna che. vijaLInA camakAramAM motI parovavAnI peThe manuSyajanmane saphaLa banAvavAnA prabaLa manera bhAI zAMtilAlamAM uddabhavyA tyAM to vikarAla kALe emane A lekamAMthI jhaDapI lIdhA eja duHkhanI vAta che. manuSyabhavamAM ucca kula, gotra ane jJAti pAmavA e pUrvanA mahAna puNyanI vAta che. jeNe pUve puNyahAMsala karavA mATe prabala purUSArthe 'AdaryA hoya tene ja ucca kula, gotra ane jJAtimAM manuSyajanma maLe che. prAcIna kALamAM kuLagetranAM nAmAbhidhAna hatAM. hamaNuM kula-gotranA For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAmAbhidhAna moTe bhAge bhUlAI gayAM che. prAcInakALamAM RSi maharSienA nAma uparathI getranAM nAma racAyAM hatAM. zrI AcArAMgAdi sUtro uparathI mAluma paDe che ke prAcInakALe keAInuM kAzyapagotra, koInuM vasiSTha gotra, kASTanuM agnivaizyAyana gotra, koInuM bhAradvAja gotra, evAM evAM gAtro hatAM. chellA tIrthakara zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA nirvANa pachI pAMcaseka varSa sudhI te lekane pitAnAM gotra yAda hatAM paNuM tyArapachIthI leke potAnAM gotra bhUlavA lAgyA. mahArAjA vikrama ane mahArAjA bhojanA samaya pachI bhAratavarSamAM aMdhAdhudhI ane ajJAnatA phelAyAM. dhIme dhIme musalamAnakAme hiMdamAM praveza karyo ane azAMti phelAvI. A badhuM ghaNA saikA cAlyuM. enuM pariNAma e AvyuM ke ghaNuM jenabhAIo Aje potAnuM kayA RSi maharSinuM gotra che e vAta samULI bhUlI gayA che. have te mAtra lagna prasaMge moTe bhATe gotra devatAnI sthApanA karavAmAM Ave che. zetrane ATalo ja avazeSa bAkI rahela che. hamaNAM to kula ane jJAtinI vicAraNA ja bAkI rahI che. svargasthabhAI zAMtilAla kyA gotranA hatA te ApaNe yathArtha jANatA nathI. mAtra emanuM kula ane jJAti jANIe chIe. emanuM kula asalanA vArAmAM kSatriya ane hAlamAM jJAti tarIke vizAosavALa vaNaka. uMcuM kula ane uMcuM gotra, nIcuM kula ane nIcuM gotra evo uMca nIcane bheda che jenazAstromAM mULathI ja cAlyo Ave che. zrI AcArAMgasUtramAM sAdhuone bAra kalanI gocarI vahoravAnuM ane nidita tathA tiraskRta kulenI gocarI nahi vahoravAnuM spaSTa pharamAna che. kuLa gotranA uMcA nIcApaNAno bheda darzAvavA mATe jainasUtromAM vAraMvAra bhArapUrvaka kahevAmAM AvyuM che. jJAti saMbaMdhI vizeSa carcA jainazAstromAM nathI. jJAtibaMdhana upara kaI jagAe khAsa bhAra mUkavAmAM Avyo nathI. brAhmaNa kSatriya, vaizya ane zudra e cAre jJAtinA nAme te prAcIna jenazAmAM vAMcavAmAM Ave che paNa hAlanA leke taraphathI jJAtibaMdhana upara eTale bhAra mUkavAmAM Ave che teTalo bhAra te vakhate mUkavAmAM Avyo nathI. ghaNI jagAe jJAtinI zreSThatA karatAM pavitra guNakarmanI vadhAre zreSThatA batAvI che. tema chatAM prAcIna kALamAM ye For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAtio te hatI ja. esavALa vaNika jJAtine ItihAsa ghaNo jUno che. zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA nirvANa pachI sittera varSathI ene itihAsa upalabdha thAya che. mAravADamAM jodhapura zahera hAlamAM je rathaLe che, te sthaLanI najIkamAM asalanA vArAmAM esIyA nagarI hatI. zrI mahAvIra nirvANa pachI sittera varSe esIyA nagarImAM utpaladeva nAmane kSatriya rAjA rAjya karato hato. jenadharmanA mahAna AcArya bhagavAna ratnaprabhasUrie upadeza Ape ane utpaladeva rAjAe jaina dharmane svIkAra karyo. utpaladevanI sAtheja kSatriyAnAM bIjAM hajAro kuTuMbAe jenadharma svIkAryo. jenadharma pAmelA kSatriya kuTuMbamAM zikAra kare, madyapAna karavuM, vagere pApavRtti praveza na pAme teTalA mATe tevAM kSatriya kuTuMbonI eka judI ja jJAti sthApavAmAM AvI. A jJAtinuM nAma esIyA nagarI uparathI esajJAti ke osavALa jJAti ApavAmAM AvyuM. zrI ratnaprabhasUri pachI aneka AcAryoe kSatriyavaMzanA kuTuMbone jainadharmamAM lAvavAnA prayatna karyo ane seMkaDe kSatriya kabe jenadharmamAM bhaLyAM. e saghaLAM kuTuMbone osavALa jJAti sAthe bheLavI dIdhA. AvI zubha pravRtti vikramanA sattaramA saikA sudhI cAlI hatI; hAlamAM pramAdavazAta AvI pravRtio taddana baMdha paDI che. vacalA yugamAM eTale vikramanI bAramI sadImAM kharatara gacchamAM prabala pratApI zrI jInadattasUri thayA. emaNe hajAre kSatriyone jaina dharmamAM sthApita kIdhA hatA, Aje paNa savAla jJAti mahoTe bhAge mAravADa mevADa ane mALavAmAM jovAmAM Ave che. vikramanI soLamI sadInA aMtamAM gujarAtane vahepAra ghaNe khIlavA pAmyo hato, leke gujarAtamAM vasavATa karavA lAgyA hatA. e takano lAbha laIne osavALa loke mAravADamAMthI gujarAtamAM AvIne vasyA. vikramanI aDhAramI sadImAM esavALa jJAtinA AgevAna ane jainadharmanA bhUSaNarUpa zeTha zAMtidAsa vigere amadAvAdamAM AvyA zeTha zAMtidAsanI jainadharma pratyenI tIrtha saMrakSaNa vagere mahAna sevAo itihAsa mazahura che. amadAvAdamAM osavALa jJAtIya zeTha hemacaMda mANekacaMdanuM kuTuMba ghaNuM prakhyAta che, emanI vaMzaparaMparAthI cAlatI AvelI jenadharma pratyenI pavitra lAgaNIo samagra For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jemAM jANItI che. zeTha hemacaMda mANekacaMdanA putra ratna zeTha mohanalAla hemacaMdanuM nAma dhArmika bhAvanAo mATe eTaluM ja mazahUra che, emane jainadharma pratyeno prema ane kuTuMba pratyene sneha samagra jaina samAjamAM Adarza rUpa che. zeTha mehanalAlane zrI, maNIbhAI, zrI. bhoLAbhAI, zrI. cImanabhAI, zrI. kasturabhAi, zrI kalyANabhAI, zrI lAlabhAi, zrI ramaNikabhAi ane zrI rasikabhAI, e ATha putraratno pUrva pUNyanA vege prApta thayA, Aje zeTha mehanalAlanuM bahALuM kuTuMba jainadhama nA pasAye devatAI sukha anubhavI rahyuM che. saMvata 1963nI sAlamAM phrAnsamAMthI eka moTI kaMpanI metIne vepAra kheDavA arthe hiMdamAM AvI tyArathI A dharmabhAvanAzALI pavitra kuTuMba e kaMpanI sAthe motInA vepAramAM bhAgIdArIthI joDAyuM che. Aje A kaMpanI muMbaImAM berIbaMdara sAme AvelA TAImsa bIDIMgamAM pitAnuM motInA vepAra saMbaMdhI kAmakAja kare che. hamaNuM hiMdamAM motIne je mATo jaththo Ave che tene aradhe araba bhAga to A kaMpanInA hAthamAMthI pasAra thAya che. motI vidhavA ane parovavAnA kAmamAM A kaMpanIe Azare baseM kArIgare rekelA che. A kaMpanI motI uparAMta hIrA ane pannAno dhaMdhe ghaNuM heTA pAyA upara kheDe che, ane dara varase lAkhone napho meLave che. AvA bhAgyazALI ane puNyavaMtA pavitra kuTuMbamAM zeTha mehanalAla hemacaMdanA putraratna zrI maNibhAIne tyAM zAMtalAlane janma vikrama 1964 nA zrAvaNa vada chaThTha-rAMdhaNa chaThThanA roja zubha yogamAM je hato. bhAI zAMtilAlanAM mAtuzrInuM nAma saubhAgyavaMtAM zrI ratanabAI che. putranA lakSaNa pAraNAmAMthI jaNAya' e prAcIna kahevata mujaba kauTuMbika jana tathA anya saMbaMdhIone jaNAtuM hatuM ke bhAI zAMtilAla kaI prabhAvaka purUSa thaze-prArabdhavAna thaze. bAlapaNumAM lAi zAMtilAlanI zAMta prakRti ane kudaratI prema sahajapaNe vartatAM hatAM jethI sagAM snehIjano bhAI zAMtilAlane ghaNAja sneha pUrvaka cAhatAM hatAM. pAMca varSanI umare bhAI zAMtilAlane gujarAtI zALAmAM abhyAsa arthe dAkhala karavAmAM AvyA hatA. zALAmAM zikSako je kAMI navuM zikhavatA hatA hene bhAI zAMtilAla satvara grahaNa karI zakatA hatA. muMbaImAM aMgrejI For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chaThThA dhoraNa sudhI abhyAsa karyo tyAre hemanI umara mAtra tera varSanI ja hatI. teramA varSamAM ja bhAI zAMtilAlanA kAkA zrI ramaNabhAI tathA kAkI zrI suzIlAbAI perIsa gayAM. temanI sAthe bhAI zAMtilAla paNa pirIsa sidhAvyA, perIsa jevA vaibhavazAlI zaheramAM paNa bhAI zAMtilAla jainadharmane eka ghaDI paNa bhUlatA nahi. muMbaImAM je prakAranA AhAra vihAra hatA. te pramANe ja perIsamAM hatA. AhAra vihAramAM kazeye bheda bhAva paDyo na hato. dharma kema sacavAya te tarapha vizeSa lakSa hatuM. parIsimAM traNa varasa sudhI phreMca bhASAne abhyAsa karyo ane te bhASA upara saMpUrNa kAbu meLavyo hato, kaeNcamena jevI rIte pheMca bhASA lakhe che. le che ane vAMce che tevI ja rIte jANe ke kema eka kecamena na hoya tevI rIte pheMcabhASAmAM lakhatA, belatA ane vAMcatA hatA, bhAI zAMtilAlane svabhAva dhaNI ja maLatAvaDA hatA. hiMdusthAnamAMthI je koI nehI saMbaMdhI perIsa jatuM hatuM tene bhAI zAMtilAla tarataja maLatA hatA. ane temanI dareka prakAranI sagavaDatA sAcavatA hatA, jenadharma pratyenI asAdhAraNa zraddhAnA balavaDe bhAI zAMtilAlamAM apUrva sahana zakti khIlavA pAmI hatI. moTA mahATA mahAtmAomAM je prakAranI sahana zakita hoya che tevI sahana zakita bhAI zAMtilAlamAM hatI; kodhane jItanAra parama padane pAme che. bhAI zAMtilAle krodhane jItyo hate, prANI mAtrane sukha ane saMtoSa pamADa e mahApurUSono svabhAva hoya che. bhAI zAMtilAla dareka tarapha sukha ane satiSa upaje tevuM vartana svAbhAvika rIte rAkhatA hatA, bahuja alpa ane saMpUrNa satya bolavuM e emanA jIvanano mudrAlekha hato, bhAI zAMtilAla perIsamAM traNa varasa rahyA tyAM muMbaIthI zrI cImanabhAI kuTuMba sAthe perIsa gayA. kuTuMbanAM saghaLAM bALa baccAMonI saMbhALa bhAI zAMtilAla ghaNI ja kALajIthI rAkhatA hatA tethI te vakhatanAM tamAma bALa baccAMo upara bhAI zAMtilAlanA pavitra ane uccatara jIvane ajaba asara karI che. abhyAsa karIne eka phreMcamena jevA kuzaLa banI gayA pachI dhaMdhAmAM joDAvAnI saMpUrNa lAyakAta AvI gaI. daramIyAna sarvabhakSI kALane jhapATo bhAI zAMtilAla tarapha dhasAra karavA lAgyo. udharasa ane saheja sAja tAva zarU thayo. bhAI zAMtilAle te tarapha lakSa nahi ApatAM abhyAsaja zarU rAkhyo. For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org chevaTe zaradI lAgI ane DAkaTarane kheAlAvyA, DeATAnA abhiprAya paDayA ke AMtaraDAmAM pANI thavA lAgyuM' che. AvA prakAranA rAgane 'plavejI? hevAmAM Ave che, DAkaTareAnI salAhathI bhAI zAMtilAlane svITajharlIDamAM mANasA-gujarAta. tA. 22-1028 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . lejhI' nAmanI TekarI upara 'meAMkhyAM' nAmanAM senITArIamamAM lai javAmAM AvyA. A senITeArIama hoTela rUpamAM che. tyAM AvA prakAranA daradIonI uttama prakAre sAravAra karavAmAM Ave che. A TekarI sAta hajAra phITa uMcI che. tyAM varasamAM cha mahInA sudhI teA baraph rahe che ane unALAmAM mAtra be mahinAja khulluM rahe che. e khullA divaseAmAM avAra navAra varasAda teA paDayAja kare che. dhummasa paNa cAlu rahe che. zItaLatAneA ThaMDInA tyAM pAra nathI. ' plarejI 'nA daradIne mATe A TekarInI havA khAsa anukuLa che. kharAkhara cha mahinA bhAI zAMtilAlane tyAM rAkhavAmAM AvyA tIata vacce ThIka jaNAtI hatI paNu zaradInuM darada vadhatuM cAlyuM ane kalejAM hATu thatuM cAlyuM. chevaTe sadhaLI AzAe nirAzAmAM badalAi gai. bhAi zAMtilAlane sviTajharlIDamAMthI perisa lAvavAmAM AvyA. perisamAM dasa divasa jIMdagI TakI, bhAi zAMtilAlanA dilamAM hiMdamAM AvavAnI ane dAdAzrI meAhanalAlane maLavAnI prabaLa IcchA hatI. gujarAtanI bhUmi upara khArAka levAnI dhAraNA mananI manamAM rahI gai. bhAi zAMtilAlanI takhIyata vadhAre narama thayAnA tArathI samAcAra AvatAM temanA pitAzrI maNibhAi yUropa gayA hatA ane eka mahinA sAthe rahyA hatA ethI bhAi zAMtilAlanA manamAM pArAvAra zAMti pragaTI hatI. mAMdagInA divaseAmAM bhAi zAMtilAlanu citta jainadharmI upara vizeSa ne vizeSa dRDha thatuM gayuM. ane chevaTe parama zAMtithI devagurU dhanu zaraNu yAda karIne vikrama saMvat 1982 nA ajJADa zudi AmanA rAja A phAnI duniyAne tyAga karIne sva'mAM vAsa karyAM. janma ane mRtyu e A duniyAmAM eka anivArya ghaTanA che. janma mRtyunI ghaMTImAM Akhu jagat daLAi rahyuM che. A cakkImAMthI khacavAnA mAtra ekaja upAya che. ane te zrI jInazAsananu zaraNu che. { gAkuLadAsa nAnajIbhAi gAMdhI. prANIrakSaka saMsthA, rAjakoTa, For Private And Personal Use Only OM zAMtiH 3 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir III prasiddha vaktA AcArya zrImadda ajItasAgara sUri, iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir com giiy'nyjghnaaghaaly'H zAstravizAradajainAcAryayoganiSThA'dhyAtmajJAnadivAkaraparamapUjyasadguruzrImadbuddhisAgarasUrIzvarapAdapadmabhyonamaH // tapogacchacUDAmaNizrImadkRSNarSIya zrIjayasiMhamUripraNItaMzrIkumArapAlacaritram. anuvAdaka-prasiddhavaktA jenAcArya zrImadda achatasAgarasUri. zrIvIraH sukhado'stu sarvanagatAM vIraprabhuM saMstuve, __vIreNA'bhihato manobhavaripurvIrAya tasmai namaH / vIrAtkarmahatiH kRtirvijayate vIrasya tIrthezitu vIre bhaktirajaslamastu vimalA vIra prabho ? pAhi mAm // 1 // kamalane viSe haMsInI mAphaka jene viSe zivalakSamI kIDA kare che, te cidAkAra AnaMdanA eka kaMdarUpa maMgalAcaraNa. * paramAtmAne namaskAra. je paramAtmAe mukita ane mokSanA upadezathI sajajanone banne prakAranuM paNa sukha batAvyuM che te zrImAn nAbhirAjAnA putra AdinAtha bhagavAna sarva jagatanuM rakSaNa kare. For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 2 ) zrIkumArapALacaritra. JaprAnta-bhavabhramaNarahita ( AkAzanA prAMta bhAgamAM) sthiti nivAsa vaDe zeAlatA, nira Mtara jJaumuta-pRthvIne viSe AnaMda ( kamalasamUha ) ne vistAratA, mRganA lAMchanathI suAAbhita zrI zAMtinAtha bhagavAna caMdranIpeThe ajJAnarUpa aMdhakAranA samUhune dUra karI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zyAma kAntithI virAjamAna evA paNu je bhagavAn dhyAna karAyA chatA uttama lakSmIne puSTa kare che, AzcayanA advitIyanidhirUpa te zrImAna neminAtha bhagavAna tamArI samRddhi mATe thAo. hRdayamAMthI ubharAtuM hAya tema jemanA mastaka upara sphuraNAyamAna phIMdranI AmAM rahelA maNinA miSathI utkRSTa teja zAle che te zrI pArzvanAtha bhagavAn tamhArI uttama lakSmIne pragaTa kare. je bhagavAnanA jJAnarUpI sUrya ajJAnarUpa aMdhakAranA nAza karavAthI sajjanAne zreSTha mArga batAvanAra thayA te zrI vIrabhagavAn kalyANunA vistAraka thAe. jemanA tapavaDe sarvalabdhio dAsIonI mAphaka svAdhIna thai hatI, te gaNadharAmAM mukhya evA zrI gAtamabhagavAna mArI upara tuSTa thAo. dhyAnIjanAnA sarva maneAratha siddha thavAthI kaliyugane lIdhe bhaya pAmelI kAmadhenu jenA nAmamAM lIna thai hAyane thru ? te zrI kRSNamuni mhArA hu ne mATe thAe. sarva kavioe karI che upAsanA jenI, sajanAnA tApane haraNa karanArI ane kamalAsana vaDe zelatI evI sarasvatI devI mane pavitra kare. kSAyika samyakRtvane prApta thayelA, prabhAvazAlI ane zAsanane For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 3 ) dIpAvanArA zreNika nRpati vigere ghaNAye zrAvakA ka nirde za. thai gayA, te prabhAvika zrAvakAmAM, amArI pravovavAvaDe vastutaH kumArapAla rAjA sarva nakSatrAmAM tejavaDe caMdranImAphaka mukhya che. mATe temanA guNagrAmanA sAnha rUpa saMpattivaDe prerAyelA huM pAte zuddha thavAnI icchAvaDe emanu kaIka-sa kSepathI caritra lakhuM chuM. kSudrabuddhimAna caritrakartA huM kayAM ? ane A rAjarSinuM pavitracaritra kyAM ? tema chatAM huM je pravRti karU chuM te ahaMkAra parihAra. AMgaLIothI AkAzanI sImA mApavAnI icchA kharAkhara che. athavA A ciMtA karavAnI kai jarUra nathI, kAraNa ke gurUkRpAthI temanuM caritra racavAmAM huM zaktimAn thaiza, caMdranA utsaMga-khALAmAM rahelA mRgalA thru AkAzamAM nathI khelatA ? zrIkumArapAlarAjA cAlukaya vaMzamAM cUDAmaNi samAna hatA. tethI itihAsanI paraMparA pramANe temanI vizALa utpatti prathama vistAravAmAM Ave che. prathama kRSNanI mAphka sarva jagA uddhAra karavAmAM dhura Mdhara ane suprasiddha kSatriyavaMzamAM uttama culukya vaMzavarjuna nAme rAjA hatA. dhairya, gAMbhIrya, cAturya, AdAya ane zAryAdi aneka guNNA jagatamAM paribhramaNa karavAthI thAkI gayA hoyane zu ? tema je rAjAne viSe avizrAMtapaNe sthiratA pAmyA hatA. vaLI raNasaMgrAmamAM nipuN buddhivALA je culukyarAjAe prANIone bhayaMkara trAsa ApavAmAM daitya sarakhA zatruonA samUheAne tIkSNa khavaDe nirmUla karI bhUmaMDalane nirbhaya banAvI madhupadma nAme nagaramAM svarga bhuvanane upahAsa karanArI che lakSmI jenI evuM rAjya sthApana karyuM hatuM. For Private And Personal Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) zrIkumArapALacaritra. tenA nAmathI vizvavikhyAta, nararatnanA Akara-janmasthAna ane aneka vibudhanI zreNathI virAjamAna caulukya e pramANe prasiddha vaMza thaye. tenA vaMzamAM eka bIjAnI ISyothI pravRtta thatA dharma artha ane kAmanA saMsargathI manahara vaibhavavALA temaja jagatamAM vakhANavA lAyaka parAkramavALA ghaNu rAjAo thayA. tyArapachI temAM anukrame zrI vikamasiMha nAme rAjA thaye, jeNe mahezvara-zaMkara thakI suvarNasiddhi meLavIne aneka dAnethI bhUmaMDaLane jANa-devA rahita karI samudra paryata potAne saMvatsara pravartAvyo hato. tene putra harivikama nAme vIrapurUSamAM cUDAmaNi samAna mahAparAkramI thayA, jeNe potAnI kIrtirUpa ketakakevaDAnA sugaMdhavaDe dizAone sugaMdhita karI hatI. te prabhAvika rAjAthI anukrame vismayakAraka prabhAvavALA paMcAzI rAjAo virAjamAna thayA. jemanA pratAparUpa agnine bahu parAkramI zaka kartA rAjAo paNa sahana karI zakyA nahI. tenA vaMzamAM kharadUSaNa-nAme rAkSasa=kaThina dUSaNane ucheda karanAra ane nyAyane eka nivAsa sthAna rAmanA sarakhe rAmarAjA thaye. tyArabAda sahajAma nAme rAjA thaye, je bhUpati pitAnA parAkramavaDe traNa lAkha ghoDAne adhipati eka zakapati rAjAne pari-pAyadaLanI mAphaka haNIne AkhI dunIyAmAM subhaTa tarIke vikhyAta thaye. teno putra zrI daDaka nAme lakSamIvaDe kuberasamAna dIpato hato, jeNe pipAsa nAme maMDalezvararAjAne siMha hAthIne jema jInyo hato. tyArabAda tenI rAjyagAdIe kAMcikaLyAla nAme rAjA thaye, jenA dAnavaDe yAcaka paNa kalpavRkSanI mAphaka dAna ApavAmAM pravINa thayA. tyArabAda aneka saMgrAmamAM vijaya meLavanAra rAjI nAme rAjA cakavata samAna prakhyAta thaye, vaLI sadAcArathI pavitra je rAja zrI seminAthanA vacanathI devanagara-prabhAsamAM yAtrA karI For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. svAdhIna vRttivALI lakSmInI mAphaka jagamAM eka vIrapurUSane pragaTa karanArI lIlA nAme gujarAdhipati sAmaMtasiMha rAjAnI benane paraNyA hatA. temano putra zrI mUlarAja nAme prasiddha ane saMpUrNa lakSmIvAna thaye, vaLI tene janma anija hevAne lIdhe sajajanone camatkAra janaka thayo. je mULarAja nRpatie bahu parAkramI sAmatasiMha nAme potAnA mAmAne zaktivaDe haNune gujaradezanuM rAjya meLavyuM, temaja teNe somanAthanA prabhAvathI raNabhUmimAM kaTIbaddha thaI vijaya meLavanAra lakSa nAme rAjAne nimaeNla karyo hate. tyArapachI cAmuMDa nAme rAjA thaye, cAmuMDAdevInA varadAnathI uddhata banI jeNe gajedranI mAphaka madonmatta thayelA siMdhurAja nAme rAjAne raNasaMgrAmamAM mAryo hato. tene putra vallabharAja nAme rAjA thayo, jenA pratApagnithI bahu tapI gayelo avaMtIdezane adhipati muMjarAjA dhArAyaMtramAM paNa zAMti pAmyuM nahI. tyArabAda tenI gAdIe nyAyarUpI bagIcAne praphulla karavAmAM megha samAna dalabharAja nAme rAjA thaye, jeNe lATa dezanA rAjAne parAjaya karI pRthvI sahita tenI saMpatti pitAne svA. dhana karI. tene putra bhImadeva nAme rAjyAdhipati thaye, jenA mahimArUpI himanuM Agamana thaye chate bhejarAjA kamaLanI mAphaka glAnI pApe hatuM, te che. bhImadevane be strIo hatI. bannene ekeka putra hatA, hATAnuM nAma kSemarAja ane nAnAnuM nAma karNarAja hatuM. vaLI te karNarAjA parAkramamAM karNa samAna hite, potAnA pitAe dazaratha rAjAnI peThe tenI mAtAne prathama vacana ApeluM hatuM, jethI kSemarAje potAnA laghu baMdhu karNa rAjane rAjyapada ApyuM. kSemarAjane putra devaprasAda nAme mahAna udayathI virAjamAna ane devatAnI mAphaka sevaka janane bahu For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (6) zrIkumArapALacaritra priya hate. bhakitathI ullasita che hadaya jenuM evA te devaprasAdane jIvikA mATe karNarAjAe prasanna thaI mUrtimAna potAnA prasAdanI mAphaka dadhisthalInuM rAjya ApyuM. tyAMnA vahivaTakartA devaprasAdane eka putra thaye, jenuM nAma tribhuvanapAla hatuM. vaLI te bahu vinayI hate, zatruo tene kALa samAna dekhatA hatA. karNarAjAne mayaNalA nAme rANI hatI, jenI kukSirUpa zuktikA (chIpa)mAMthI mokitaka samAna jayasiMha nAme putra thaye te bahu nyAya mArgane pravartaka rAjA thaye, vaLI je jayasiMha rAjAe bAra varSa sudhI pracaMDa sainyanA samudAya vaDe yuddha karI potAnA paTTahAthIvaDe nagaranuM pUrvadvAra teDIne dhArA nagarI chinnabhinna karI nAkhI. pazcAt teNe naravarmA rAjAne bAMdhI tenA pAdAganI cAmaDIthI banAvelA koza (mIyAna) mAM pitAno kha baMdha karI pote karelI dareka pratijJAo pUrNa karI hatI. temaja teNe mahAbaka nagaranA adhipati madanavarmA nAme rAjAne parAjaya karI tenI pAsethI chanuM karADa senaiyA tenA mAnanI mAphaka grahaNa karyA hatA. temaja je jayasiMha rAjAe zrIpattana (pATaNa) mAM uchaLatA jaLa taraMgenI lIlAo vaDe AkAzane sparza karatuM sAkSAt pUrNimAnA caMdramaMDaLa samAna eka manohara taLAva baMdhAvyuM hatuM. tenA kInAre kailAsagirinI mAphaka manahara, pavanathI uDatI patAkAothI suzobhita, mUrtimAna pitAnA yazanImAphaka kIrtistaMbha sthApana karyo hato. jeNe bhujabaLavaDe barbaraka nAme duSTa surane parAjIta karI siddhacakravartI evuM nAma upArjIta karyuM ane te nAma sarva janamAM mAnya hatuM. vatsalatArUpa kulyA (nIke) vaDe siMcana karate, bhayaMkara upadravane nivArato te jayasiMha rAjA ArAmika (mALI) bagicAne jema pRthvInuM pAlana kare che. have zrIkeTIkagaNa rUpI eka vRkSa che. jene vistAra dareka For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org caMdragaccha, prathamasa. ( 7 ) dizAomAM vyApI rahyo che. jenI vajI nAme zAkhA che, temAM gucchanI mAphaka caMdragaccha zAle che. te cadragacchamAM vAdI janAne trAsa ApatA, potAnA dAsanI mAphaka kAmane dhikkAratA, ane vizuddha cAritravaDe paripUrNa evA zrIdattasurIzvara hatA. jemanA vacanavilAsa drAkSA samAna sukeAmaLa hatA, ArTjha mAtra e hatuM ke tevI sukeAmala chatAM paNa te vANI sajanAnA durbhedya mehAdrine paNa bhedatI hatI. bhavya prANIrUpa kamaleAne praphula karavAmAM sUrya samAna te zrIdattasUri anyadA vihAra karatA karatA vAgaDa dezamAM sava samRddhithI bharapura evA vaTapadra nAme nagaramAM gayA. tyAM sajjanAne sukhadAyaka coAbhadra nAme rAjA rAjya kare che, jenA pAsamAM hammezAM aneka rAjAe virAjamAna haiAya che. te yazeAbhadra rAjAnA mahelanI pAse dveSa rahita eka upAzrayamAM nivAsa karI zrIdattasUri bhavyajanAne dharmopadeza ApatA hatA. te vAta yazeAbhadra rAjAnA jANavAmAM AvI ane teNe jANyu ke sAkSAta puNyamUttisUrIzvara padhAryA che, ema samajI te tyAM gaye ane gurUmahArAjane vaMdana karI yAgya sthAne beThA. A rAjA mepidezane lAyaka che ema mAnI zrIdattasUrie sarva zAkane dUra karanAra zrIjIne dra bhagavAne prarUpelA dharmapadezanA prAraMbha karyo-De bhavyAtmAe ! naraka sthAnamAM paDatA prANione apAra samudramAM taravAne vahANunI mAphka dharma eja Azraya che. saMsAramAM paribhramaNu karatA prANIonA mAtA, pitA, baMdhu, svAmI, mitra ane aMgarakSaka-sevaka paNa dhama kahyo che. ati khedya janaka che ke jeo dharma karyAM sivAya rAjyAkrika saMpattionI AzA rAkhe che, tee vRkSane nirmUla karI la khAvAnI kalpanA kare che. jyAM sudhI pramaLa puNyarUpI varSA RtunA megha vRSTi karatA nathI tyAMsudhI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) zrIkumArapALacaritra. prANione manoratharUpI vRkSa lAMbI mudata TakI zakato nathI. je mUDhaprANuM durlabha evo manuSyabhava prApta karI dharmane ArAdhato nathI te manuSya vipranI mAphaka mahAkaSTathI prApta thayelA ciMtAmaNi ratnane samudramAM kharekhara pADI nAkhe che. nirdhanatAne dezavaTo ApanAra lamInuM mUlasthAna ane godAvarI nadInA kAMThAne saMpUrNa dIpAvanAra viSNuzarmA. pratiSThAnapura nAme eka nagara che, jenI aMdara zrI munisuvrata svAmInuM maMdira che, apUrva zobhA yukta te maMdira bhavasAgaramAM DubatA evA bhavyAtmAene vahANanI mAphaka sahAya kare che. teja nagaramAM vedapAThI viSNuzamanAme eka brAhmaNa rahetuM hatuM, caMdranI bhAryA rohiNI jema zIlavatI nAme tenI strI hatI. sarva kalAomAM te vipra bahu nipuNa hatA chatAM paNa tenA prAcIna karmanA doSathI lakSmIdevI, daridriIne strI jema sanmukha thatI nahotI, lakSamI ane sarasvatI devIne paraspara vaira che e lekavANuM kharekhara satya che. anyathA lakSmIdevI sarasvatInA upAsaka lokone zA mATe taje? vArAMganAnI mAphaka duSTa AzayavALI A lakSamIdevI prAye kula rUpa, guNa ke vidyAthI rakata thatI nathI. have nidhana avasthAmAM banne strI-purUSa potAnuM gujarAna calAvatAM hatAM. ema karatAM anukrame mUrtimAna ciMtA latA kiMvA sAkSAt vipattionI mUrsisamAna te daridrIne tyAM ghaNI putrIo janmI. eka tarapha nirdhanatA ane bIjI tarapha bahu putrIonI ciMtAthI pIDAyelI zIlavatIe eka divasa dinamukhathI potAnA svAmIne kahevA lAgI ke he prANapate ? prathama to ApaNe banne ja hatAM, tethI jema tema dANu mAgIne paNa ApaNe nivAha thatA hatA. have te bahu kanyAo thaI che, thoDA samayamAM temane paraNAvavI paDaze, tene kaMI tame vicAra karo che? dhanavinA tame zuM karaze? dhana vinAnA mANasemAM gRha For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 9 ) sthadharma, jyAM nyAya na maLatA hoya tyAM svAmipaN ane zIlathI bhraSTa thayelAmAM cAritra dhama kevI rIte sa Mgata thAya ? A duniyAmAM AMdhaLA, bekhaDA-mu MgA, paMgulIMgaDA ane huM / mANasa kaIMka sArA gaNAya che, paraMtu samagra vipattie jene vIMTAi vaLI hoya tevA daridrI mANusa sarva prakAre nirdanIya che. gRhasthadharmamAM joDAyelA purUSa dhanADhya hAya tAja leAkamAM pUjAya che ane munijana te dravyane tyAga karavAthI ja pUjya ane che. A mane jaNa viparItapaNAne prApta thAya teA te ekenI zeAbhA gaNAya nahI. mATe he svAmin ! Apa kaTibaddha thai udyama kare, ane puSkaLa dhanasaMpatti meLavA, kAraNa ke udyama karavAthI manuSyAnuM daridrapaNa dUra thAya che e laiAkika vANI satya che. te pramANe peAtAnI strInu vacana sAMbhaLI viSNuzarmAM vicAra karavA lAgyA, are A dunIyAmAM mArA sarakhA durbhAgI kAika ja haze, kAraNa ke janmakALathI ja huM daridratAne vaza thayelA jI. vaLI anya leAkeAmAM kAika vakhata ni natA ane keAika samaye sadhanatA dekhavAmAM Ave che ane mhAre te hammezAM nirdhanatA ja rahelI che, have nirAza thayelA huM kaye mAge jAuM ane mAre ze| upAya karavA. vaLI A jagamAM nirdhanatA samAna bIjo kAi prakhala doSa nathI. guNA yAnti dhvaMsaM nayavinayadAkSyArjavamukhAH, na mAnyatvaM loke prasarati na kIrttirvilasati / kuTuMbaM pArthakyaM prathayati virajyanti tanayAH, na kAntA'pi snehaM kalayati ghigetAmadhanatAm // 1 // " jene lIdhe nIti, vinaya, nrukSatA, ane namratA, vigere guNNA nAza pAme che, leAkamAM mAnyatA naSTa thAya che, kIrttinA lApa thAya che, kuTuMbIjanA saMga karatA nathI, putrA viraktapaNe For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) zrIkumArapALacaritra. varte che ane pitAnI strI paNa sneha rAkhatI nathI evI nidhanatAne sarvathA dhikkAra che." mRtyu ane nirdhanatA e bannemAM mRtyu kaMIka sAruM gaNAya che, paNa daridratA te sarvathAneSTa che. kAraNa ke mRtyuthI thoDuM duHkha thAya che ane nirdhanatAthI dareka samaye bahu duHkha thAya che. mATe dezAMtaramAM jaI ghaNuM dhana meLavI ahIM huM AvuM, ema vicAra karI vizALa buddhimAna te viSNuzarmA ekalo pitAnA gherathI nIkaLe. cAlatAM cAlatAM ghaNA deza tathA samudro ullaMghana karatA, temaja pitAnI sarva kalAonI ajamAza karI, dAnI janene meLApa paNa sArI rIte siddha karyo, paraMtu keIpaNa rIte tene joItI lakSamI maLI nahIM. kAraNa ke dezAMtaramAM paNa pUrvopArjIta karmanI sthiti badalAtI nathI. dhananI IcchAthI keI mANasa vepAra kare, rAjAne Azraya kare, svarga lokamAM praveza kare, pAtAlamAM prayANa kare, dhanapatikuberanI sevA kare, kiMvA dareka zAstrano abhyAsa kare, tapazcaryA kare ane sarva kalAo zikhe paraMtu keIpaNa samaye prAcIna karma anyathA thatuM nathI." tyArabAda bahu duHkhI thayelA te viSNuzarmAne kaIka hoMzIyAra eka vRddha brAhmaNa maLe tenI AgaLa teNe potAnI durdazA kahI, ne tene dravya meLavavAno upAya pU. vRddha brAhmaNa bolya-samudranI aMdara eka ratnadvIpa che temAM ratnakhINa nI adhiSThAtrI devI rahe che, tenuM ArAdhana karavAthI te devI prasanna thaI bhAgya pramANe ratna Ape che. maMda bhAgI purUSa paNa te devIe ApelA dIvyaratnanA prabhAvathI uttama prakAranA vaibhava meLavI rAjA mahArAjAnI mAphaka hamezAM AnaMda bhegave che. A pramANe vRddha brAhmaNanA upadezathI viSNu For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. ( 11 ) zarmA paNa mananA sarakhA vegavALA vahANumAM besI samudramArge cAlato thaye, anukrame te ratnadAyinI devI pAse gayA ane tene prasanna karavAne AdaravAna thaye. prathama snAna karI dhoyelAM zuddha vastrApavastra dhAraNakarI suvAsitapupathI devInuM pUjana kayo bAda hAtha joDI te be he devi ? tuM kalpa vallIsamAna dAraghane dUra karanArI che. ema sAMbhaLI lakSamInI prApti mATe bahu bhaktipUrvaka huM tArI pAse Avyo chuM. mATe hArI uparatuM tevI rIte prasanna thA ke jethI huM sarva saMpattiono nidhAna banuM. nahi to pattharanA TukaDAonI mAphaka mArA prANe huM tArI upara cheDI dau chuM. ema kahI viSNuzarmAdevInI AgaLa eka citte gIMdranI mAphaka nizcala Asane beThe ane devInuM dhyAna karavA lAgyA. ema dhyAna karatAM tene ekavizadivasa thayA eTale vijaLInI mAphaka bhavya kAMtimaya te devI pragaTa thaI tene kahevA lAgIre vipra ? tuM zA mATe prayatna kare che? pUrvabhavamAM huM koIpaNa prakAranuM uttama puNya upArjana karyuM nathI, bIja vinA aMkurAenI mAphaka puNya vinA Icchita vastu prApta thatI nathI. mATe jaladI ahIMthI tuM uTha, hArA maMdiramAMthI bahAra cAlyA jA, nahi te DhephAnI mAphaka upADI huM samudramAM pheMkI daIza. viSNuzarmA praNAma karI bolyA-devI ? prArthanA karanArane tuM kalpavRkSa samAna phaladAtA gaNAya che chatAM tuM A pramANe bele che te have hune jIvate joIza nahIM, vaLI he devi? je puNyathI lakSamI maLe to pachI tyAre vaibhava zA kAmane? pacca bhejanathI reganI zAMti thati hoya to vaidyane Azraya levAnI zI jarUra? devatAdikanA prasAdathI nipuNyaka jIva paNa saMpatti meLave che. sparzamaNi-pArasamaNinA sparzathI lehakhaMDa zuM suvarNa nathI banatuM? he surAMgane ? prathama he sevakajanenA manoratha kalapa For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrIkumArapALacaritra, vRkSanI mAphaka pUrNa karyo che ane have tuM kRpaNutAnu zaraNa le che, ethI tuM kema lajajA pAmatI nathI ? acetana evA kalpavRkSAdi paNa iSTa vastu Ape che te huM sacetane ? tuM kheAla mhArA maneratha kema pUNaeN karatI nathI ? mATe he devI ? kRpA karI uttama prakAranu eka ciMtAmaNiratna Apa. je ratnanA prabhAvathI kuberanA sarakhA huM vaibhavazALI thAu jo hune A vakhate tuM ratna nahIM Ape te avazya mhArU maraNu tu joi le. ema kahI tarata ja te viSNuzarmAe cakacakATa dhArAvALI taravAra laI kuSmAMDa-kALAnI mAphka peAtAnu mastaka chedavAnI taiyArI karI. teTalAmAM thanA apUrva sAhasathI ekadama te devI prasanna thai ane sAkSAt peAtAnA puNyanI mAphaka devIe tene eka divyamaNi AkhyA. pachI te devI jaLanA relAnI mAphaka adRzya thai gai. viSNuzarmAe paNa peAtAnu N kArya siddha thayu' eTale tyAMthI ghera javAnI taiyArI karI. vahANumAM besI bahu jhaDapathI samudramAge te cAlavA lAgyA. samudramAM cAlatAM rAtrI paDI eTale aMdhakArathI gherAyeleA nAvikaleAkAne mA pragaTa karAvAne jema pUrNimAne caMdra udita thayA. samudra peAtAnA putra caMdrane joi tene AliMgana karavAnI icchAvALA hAyane zuM ? tema peAtAnA hastanI mAka caMcaLa tara MgAne uMce prasAravA lAgyA. vizeSa kAMtimaya caMdrane joi viSNuzarmAe jANyuM ke A mhArA maNi te nahIM hAya ? ema dhArI teNe te maNine jovA mATe potAnA hAthamAM lIdhe ane te maNi tathA caMdrabi ane vAraMvAra jotA hatA tevAmAM tenA hAtha vahANunI mahAra hAvAthI te maNi samudramAM paDI gayA. peAtAnA chavatanI mAphka te ciMtAmaNI paDI javAthI te brAhmaNa tatkALa mUti thai gayA. emAM kai Azcarya nathI. keTalIka vAra pachI te kaika zuddhimAM AnyA eTale peAtAnI mUDhatAne vAraMvAra dhikkAravA lAgyA ane For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 13 ) ahu du:khane lIdhe luTAelAnI mAphaka anahada zeAka karavA lAgyA. he bhavyAtmA enTima te mUDha brAhmaNe samudramAM ci'tAmaNi gamAnce tema dharma vinAnA manuSya kharekhara mAnavabhava vRthA gamAve che. mATe huM yazeAbhadra ? sarva saMpattionA sAdhanabhUta A mAnavabhava pAmI peAtAnA kalyANu mATe sArI rIte tuM sukRta saMpAdana kara. e pramANe gurUmahArAjanA upadezathI sugaMdhathI jema tenuM hRdaya suvAsita thayuM. jethI te tatvanI mAphaka dharmane yoAlaka rAjA. mAnavA lAgyA. pAtAnuMhita kayA mANasa namAne! arthAt sarvAMne svahita tA priyaja hAya. gurU mahArAjanA vihAra karyo bAda paNa nirdhana mANasa nidhAnane jema gurUmahArAje kahelA dharma ne te yazAbhadra sArI rIte pAlatA hatA. anyadA yazeAbhadra mayUranA TAkArathI maneAhara varSA RtunA prAraMbhamAM peAtAnAM kSetra jovA mATegherathI nIkaLye. kSetrAmAM jaI te tapAsa karavA lAgyuM, tevAmAM tyAM peAtAnA cAkarI ghAsa vigerenAM muLI khALatA hatA, tenI dara maLI gayelI eka garbhavatI piNI tenA jovAmAM AvI. tethI te bahu pazcAttApa karavA lAgyA ane tenA manamAM Avyu ke je manuSyA AvAM kSetrAnAM niSiddha kAma karAve che tee dhikkArane pAtra che. kAraNa ke jenI aMdara AvA paMcendriya prANIone vadha thAya che. e bahu khedanI vAta che. eka jIvanA vadha karavAthI paNa prANIonI kAipaNa samaye mukita thatI nathI teA aneka jIvAnA vadhu thaye chate arere have mhArI zI gati thaze ? manuSyA peAtAnA kuTuMbanA pASaNa mATe AraMbha samArabha kare che para Mtu tajajanya doSathI te kartA ekaleA narakAvAsamAM ahu herAna thAya che. mhArA sarakhA atizaya pApa karanArA prANIonI vadhAre saMkhyA A dunIyAmAM na heAya te| A samagra naraka sthAneA bharAyelAM kayAMthI rahe ? jInedra bhagavAnanA siddhAntamAM narakasthAna sAtaja kahelAM For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrIkumArapALacaritra. che, to te sAta bhUmimAMthI AvA pApa karanArA ame kaI bhUmimAM utpanna thaIzuM ? vaLI je manuSya samasta AraMbhane tyAga karI ane bhagavAne kahelA dIkSA vratane grahaNa karI pApa rahita jIvana gALe che teone dhanyavAda ghaTe che ane vivekI paNa teoja che. e pramANe vicAra karI yazabhadra DokamAM hAra paherI jena dhamI potAnA maMtrIne sAthe laI DiTTANuka gAmamAM virAjamAna thayelA potAnA gurUnI pAse gaye. tyAM gurU mahArAjane vaMdana karI potAnA pApanuM teNe nivedana karyuM ane AMkhamAMthI azru varasAvato te be, he sUrIzvara? madhukta pApanuM prAyazcitta mane Ape, jethI mahAro uddhAra thAya. te sAMbhaLI khullI rIte sUri e kahyuM he nareza ? have tuM sAvadhAna thaI sAMbhaLa, sarva pApanI apekSAe prANune vadha kare te vhoTuM pApa gaNAya che. temAM paNa je paMcaeNkriyane vadha karavo te adhika pApa che. kAraNa ke je paMceMdriyanA vadhathI parvatanA zikhara parathI paDelA pASANanI mAphaka prANI adhogatine pAme che. mATe A pApathI chuTavA mATe tAre cAritradharma pALavo paDaze, te zivAya hArI mukti thavAnI nathI. amRtapAnane tyAga karI viSabhakSaNathI manuSya jIvi zake kharo ? e pramANe gurU mahArAjanuM vacana sAMbhaLI yazobhadra vairAgya pAye ane pitAnA amUlya hArathI eka jInamaMdira baMdhAvIne zrIdatta gurUnI pAse dIkSA grahaNa karI. bAda te yazobhadra munie teja divase gurUnI AgaLa cha vikRtivigAIne tyAga karyo ane dehAMta sudhI ekAMtara upavAsane abhigraha lIdhe. vaLI te munIzvara sarva siddhAntane abhyAsa karavA lAgyA, ane duzmara tapazcaryA karavA lAgyA. anukrame gItArtha thayA bAda gyatA jANa sUrIzvare temane potAnI padavI ApI-sUripada ApyuM. yazebhadrasUrIMdra ajJAnarUpI aMdhakA For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (15) ranA samUhane nivRtta karatA bhavyAtmarUpa kamaLane vikAsa ApatA sUryanI mAphaka dIpavA lAgyA. te sUradra pote jJAnanA atizayathI pitAnuM maraNa jANuM tradaza upavAsa karI zrI raivatakAcala giri upara svargavAsa pAmyA. temanI pATe vizALa buddhimAna pradhunnasUri thayA. jemaNe potAnA samAna nAmanA reSathI jema pradya-kAmane jItyA hatA. tyArabAda temanA gaNanI zobhAne dhAraNa karanAra zrI guNasenasUri thayA, jemaNe guNarUpI senAvaDe nAyaka banI vizvane parAjaya karyo hato. temanA sthAnamAM vizuddha evA Atmika guNethI virAjamAna ane garvahIna zrI devacaMdra nAme sUri thayA, jemanA guNuvarNanathI devatAo paNa zAMta thatA nathI. jemaNe racelA sthAnAMgavRtti, zrI zAMtinAthacaritra Adi aneka graMtho mUrtimAna jJAnAMza jema prakhyAti dharAve che. te sUrIzvara vihAra karatA pite mUrtimAn dharma jema gurjaradezamAM rahelA dhaMdhukA nAme suprasiddha nagaramAM gayA. te nagaramAM rahelA samasta saMghanA leka sUrIzvaranA darzanathI sUryanA prakAzathI kamalenI mAphaka praphulla thayA te cagya che. teja nagaramAM maDha jJAtimAM pradIpa samAna merU girinI mAphaka gAMbhiryAdiguNe vaDe ati praDha, zreSTha hemacaMdrajanma. buddhithI virAjamAna ane dharmakAryamAM ane cAciga nAme zreSThI-zeTha hase, amArA vairI evA dayAdAkSiNyAdiguNemAM A zeTha haMmezAM Asakta rahe che ema jANuM kopAyamAna thayelA hoya tema durgaNe keIpaNa samaye jene sparza karatA nahotA. dareka bhAgyanA cinhAthI vibhUSita mUrtimAna lakSamI samAna pAhinI nAme te zreNInI strI hatI. vaLI te strI kAmane haraNa karavAmAM khIlA samAna zIlavatanI krIDAne ja prasaMna karatI hatI, eka divasa te pAhinI sukhanidrAmAM sutI hatI tevAmAM teNIne svAvasthAmAM uttama eka ciMtAmaNi prApta For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) zrI kumArapALacaritra, thaye ane te ciMtAmaNI teNIe gurU mahArAjane arpaNa karyo, pachI tatkALa te jAgI uThI. bAda potAnA gurU devacaMdrasUri pAse te gaI, vaMdana karI svanuM phala teNue pUchayuM, devacaMdrasUri bAlyA-bhadre? sarvatra uttama sthitivALo eka putra tAre thaze. svamamAM prApta thayela je ciMtAmaNi huM gurU mahArAjane Ape tethI huM jANuM chuM ke tyAre putra AcArya thaIne jena zAsanane mahimA phelAvaze. e pramANe amRta samAna manahara gurUnI vANuM sAMbhaLI pAhinI zeThANIe gurU mahArAja ? ApanI vANuM satya thAo ema kahIne zakuna graMthI bAMdhI potAnA sthAnamAM AvI. teja rAtrie tenI kukSimAM eka puNyazALI jIva sarovaramAM rAjahaMsa jema avataryo. anukrame garbhano samaya pUrNa thaye eTale teNIe sarva lekane ISTa evA kalpavRkSane merUgirinI bhUmi jema uttama putrane janma Ape. te samaye AkAzavANuM thaI ke A putra tattvane jANakAra thaze ane jInezvarabhagavAnanI mAphaka te jainadharmanuM sthApana karanAra mukhya AcArya thaze. tyAra bAda pitAnA vaibhava pramANe cAciga zreSThIe putrano janmotsava karIne caMgadeva e pramANe tenuM nAma pADayuM. putranI umara bahu nAnI hatI chatAM tenI buddhi agAdha hatI. jethI sarva lekamAM tene atizaya mahimA bahu prasarI gayA; udaya pAmatA sUryanI abhuta kAMti vizvAtizAyI zuM nathI hotI? eka divasa maDha cityamAM devacaMdra AcArya padhAryA hatA, te samaye caMgadevane sAthe laI pAhinI tyAM darzanArthe AvI. gurUmahArAja cityanI, pradakSiNA karI devavaMdana kare che teTalAmAM bAlapaNAne lIdhe caMgadeva gurUnA Asana upara besI gayA. te joI sUrie tenI mAtAne kahyuM-bhadde ? A vAta 9ne sAMbhare che? ke svamamAM ciMtA maNi laIne huM gurUne Ape. hAlamAM A hArA putre pitAnI For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga, ( 17 ) meLe ja te gya kArya karI lIdhuM, kAraNa ke puNya prabhAvathI prApta thayeluM svapra prAye niSphaLa thatuM nathI. mATe he bhadde ? pavitra buddhimAnuM A bAlaka tuM amane ApI de, jethI A bAlaka AcArya pada dhAraNa karI sarva jagatmAM jainadharmanuM sAmrAjya pragaTa kare. hArA gharanI aMdara rahelo A bAlaka koI ThekANe prakhyAta thaze nahI ane je te AcArya thaze te sarva jagatamAM zrI chanazAsananI hayAti sudhI tenI khyAti raheze. A pramANe gurUnI vANI sAMbhaLI bhakti bhAvathI AkarSita thayelI pAhinI belI. bhagavad ? ApanuM kahevuM satya che, paraMtu A bAbata e nA pitAne tamAre kahevI joIe. pachI sUrIzvare cAciga zreSThI ne bahu badha ApIne samajA ane henA kuLanI lakSmInA sarvasvanI mAphaka tenI pAsethI caMgadevane laI lIdhe. teja vaDe sUrya samAna te caMgadevane laI devacaMdrasUri tyAMthI vihAra karI staMbhatIrtha-khaMbhAta gayA. bahaspati samAna te bALakanI ati zaya buddhi joI sUrIzvare saMbhAvanA karI ke A bAlaka zAsrarUpI sAgarane pAra gAmI thaze. mANikya ranamAM tejasvitA ane puSpamAM sugaMdhatAnI mAphaka zAstramAM praveza karavAthI te bALakanI aMdara adbhuta caturAI potAnI meLe ja vilasI rahI che. ema vicAra karI devacaMdragurUe jInazAsanane pUrNa rAgI ane zrImAla vaMzamAM janmelA udayana nAme maMtrIne potAnI pAse bolAvI kahyuM ke maMtrina ? cAcigaSTIno A putra che enuM nAma caMgadeva che ane te dIkSA grahaNa karavAmAM bahu utsAha dharAve che, enI buddhi bahu sthira che tethI te dIkSA laI jInazAsanane udyota karanAra thaze. mATe eno dIkSA mahotsava tyAre karavAno che, e vAta potAne hitakara jANe zubhakAryamAM utkaMThAvALe te For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) zrI kumArapALacaritra. udayanamaMtrI puNyane AkarSaNa karanArI hoyane zuM ? tema sarva prakAre utkRSTa dIkSA mahotsavanI sAmagrI taiyAra karAvavA lAgyuM. mahA sudi 14 zanivAre rohiNI nakSatrane caMdra temaja anya zubhAgano samAga chatAM terame raviyoga dIkSA mahotsava. hato. suryAdi sAta graha ucca sthAnamAM rahyA hatA, vRSalagnanA zubha navamAMzamAM, darzana mAtrathI pApa paDalane dUra karanAra zrI vardhamAna jIteMdranA maMdiramAM zrI sUrimaMtranA smaraNathI abhuta atizayazALI zrImAna devacaMdrasUrie pitAnA pavitra haste caMgadevane dIkSA ApI. vizuddha yaza ane mukhavaDe A munie be vAra caMdrane parAjaya karyo hate tethIja enuM nAma semacaMdra rAkhavAmAM AvyuM. bAda AcArya mahArAje udayanamaMtrIne AzIrvAda ApI kahyuM ke bahu utsAhathI mahAna A dIkSA mahotsava karavAthI udayana maMtrIe pApane dUra kya, pitAnI lakSamI saphala karI ane zubha puNya meLavyuM. have kaMipaNa kartavya bAkI rahyuM nahIM. pachI bahu buddhizALI semacaMdra munie abhyAsa mATe bahu utsuka thaI pitAnA gurU pAse sarva zAstro bhaNavA mATe prAraMbha karyo, gurU paNa anya ziSyo karatAM tene sArI rIte abhyAsa karAvavA lAgyA "prAye buddhimAna purUSa satpAtramAM ja kharekhara prayatna kare che. " pramAdarahita niraMtara abhyAsa karatA te semacaMdramuni alpa samayamAM prajJA-buddhirUpI nAva vaDe zAstra samudranA pAragAmI thayA. anyadA sarva vidvAnAmAM pradhAnapada pAmelA somacaMdra muninA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke prathamanA sUrie vidyAmAM preDha ane eka pada uparathI sarva pada jemanI buddhimAM kuratAM hatAM tevA sarva pUrvAcAryo hAre stuti karavA lAyaka che. ke jeo padAnusArI buddhi vaDe caturdaza pUrva bhaNyA hatA. A samayanA amArA sarakhA maMdabuddhivALA For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (19) ene sarvathA dhikkAra che ke jeo gurUone atizaya kaleza upajAve che ane kaI paNa teo samajatA nathI. mATe huM je ke vidvAna thaye chuM to paNa dareka vidyAmAM nipuNa evA kAzamIra dezamAM jaIne mhAre sarasvatIne prasanna karavI. ema nakkI dhArI somacaMdra te vAta pitAnA gurUne kahI. gurUe jJAnanA atizayathI sarasvatInuM sanmukha Agamana jANuM te vAta kabula karI. tyArabAda somacaMdra munie gurUnI AjJA laI AnaMdapUrvaka zubha divase kAzamIradezamAM javA mATe ujajayaMtAvatAra nAme cityamAM prasthAna karyuM. tyAM prathama maMtra snAna karI jyotirmaya paramAtmAnuM smaraNa karatA te muni teja rAtrie sarasvatInuM dhyAna dharI daDhAsane ekAMtamAM beThA. sarvajagatane abhaya ApanAra, vAmahastamAM pustaka ane dakSiNukaramAM akSamAlA dhAraNa karanAra bhaktajanone vAMchita vara ApanAra, kapUranA rAzi samAna ukvala kAMtivaDe digamaMDalane dIpAvatI, pra evA kamala patra samAna netranI kAMtivaDe nirIkSaNa karatI ane tejomaya evI sarasvatIdevInuM hRdayamAM dhyAna karatA samacaMdranA dhyAna baLathI kheMcAyelI jema te devI kSaNamAtramAM pratyakSa thaI brahmAnI putrI sAvitrInI mAphaka snehAddha daSTipAtavaDe prasAdane jaNAvatI hoya tema te devI munine kahevA lAgI. vatsa? tuM hune prasaMna karavA mATe kAzamIradezamAM jaiza nahI, hAlamAM huM hArI bhakti ane dhyAnavaDe ahIM paNa prasanna thaI chuM. adhunA mahArA prasAdavaDe sArasvata maMtra lhane siddha thayela che. ema kahI te devI tarataja vijaLInI mAphaka adazya thaI gaI. te samaye phuraNAyamAna sArasvatamaMtranA prabhAvathI sUryanI prabhA jema semacaMdranI buddhi sarva sthAnamAM-matamAM prasAra pAmI. bAda sarasvatInAM navIna racelAM sta vaDe zeSa rAtrI nirgamana karIne kRtArtha thayelA semacaMdra For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) zrIkumArapALacaritra. prabhAtakAlamAM potAnA gurU pAse gayA. sUryanA prakAzathI praphula thayelA kamalane joi bhramara jema devacaMdrasUri sarasvatInA prasAdathI bhavya kAMtimaya peAtAnA ziSyane joi bahu khuzI thayA. mAda sAmacadra sarasvatI prasanna thayAnuM trirA vRtAnta nivedana karyuM. te sAMbhaLI gurUmahArAja pAte prasanna thai temanI stuti karavA lAgyA, kAraNa ke "guNavAn ane supAtranI prazaMsA kANu na kare ?" zrImatI vAndevInA prasAdathI semacaMdra muni cAre vidyAno tattvajJAtA thayA ane salAkAnA saMzayarUpa aMdhakArane sUryanI mAphka dUra karavA lAgyA. anyadA devacaMdrasUrie potAnA ziSya sAthe tyAMthI vihAra karyAM. ane gAmeAgAma vicaratA bhavyajanAnA uddhAra karatA teo nAgapura nAme nagaramAM gayA. tyAM AgaLa ha MmezAM sUrIzvara dharmopadezarUpI amRtanA pravAhavaDe te nagaranA vivekazALI bhavyAtmarUpa vRkSAne si McavA lAgyA. sAmacaMdra muni peAte mAlayamAM hatA chatAM paNa dvitIyAnAcaMdranI mAphaka eka vidvattArUpI kalAne lIdhe sarva vidvAneAne vadanIya thayA. have teja nagaramAM pAraleAkAnA bahumAnane lIdhe gArakAMti vALA bahu dhanavAna ane leAka mAnya dhanada nAme eka zreSThI rahe te hatA, te zeTha yUtha-TALAne nAyaka anya hastIo vaDe jema prati divasa bahu mahimAne lIdhe yAgyatAne pAtra banelA putra pautra ane dohitra nA parivArathI mahuvidha gayA. sadbhAgyane lIdhe tenA tyAM lakSmIdevIe vAsa karyA hatA ane sarva sa MtApane zAMta karanAra te lakSmI zukala pakSanA caMdranI kalA jema bahu vadhatI gai. te joi zreNI mArgamAM rahelA phUlathI bharapUra vRkSanI mAphaka sarva leAkeAnA upakAra karatA chate! lakSmIdevInuM asthira paNuM jANutA hoya ne zu ? tema peAtAnI lakSmIne sArthaka karatA hatA. vepAramAM rAkeluM na koi vakhata nAza pAme ema jANI teNe ghaNuM dravya pRthvImAM For Private And Personal Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. ( 21 ) dATayuM; eka sthaLe bhaMDAreluM dhana maLe te badhu maLe nahIM to eka sAthe sarva cAlyuM jAya ema samajI pharIthI teNe bhinna bhinna ghaNA sthAnamAM bahu dhana gupta rIte bhaMDAryuM. ema karatAM teno ghaNe samaya sukhamAM prasAra thayA. tevAmAM tenA abhAgyanA yegane lIdhe ja kRSNa pakSanA caMdranI kalA jema saMpattio kSINa thavA lAgI. ghara, dukAno ane vepAramAM rahelI lakSamI divase divase grISmaRtumAM nadInI mAphaka anukrame vinAza pAmI ane lakSmIne nAza thavAthI tenA guNe paNa nAza pAmyA. kAraNa ke dive naSTa thayA pachI tene prakAza kayAMthI prasarI zake?" vaLI lakSamI e strI jAti che te paNa tenI zakita bahu camatkArI hoya che, kAraNa ke jeNInA AvavAthI na hoya chatAM paNa samasta guNe prApta thAya che ane te zakita jyAre cAlI jAya che tyAre kSaNamAtramAM sarva guNe cAlyA jAya che. have te dhanada zreSThI ekadama bahu du:khamAM AvI paDe. ane eTaluM badhuM dAridya tene vIMTAI vaLyuM ke bhejana mAtrano paNa sarvathA saMdeha thaI paDaye. pachI tene vicAra thaye ke A duraMta saMkaTanA samayamAM prathama dATelA bhaMDAra Asamaye upagI nahI thAya to teo zA kAmamAM Avaze ema jANI zeTha ane pitAne dikare baMne jaNa pite taiyAra thaI sarva nidhisthAne khodavA lAgyA, je je bhaMDAra khullA karI juve che te te nidhAnomAM tenA durbhAgyane lIdhe kevala kolasA bharelA hatA. te joI zeTha te ekadama pitAnI chAtI phUTavA lAgyo ane Ama tema mastaka pheDavA maMDI paDe ema bAhA ane AMtarika pIDAne lIdhe krodhAyamAna sapanA karaDavAthI jema tatkALa te mUcha pAmya ane pRthvI para paDI gayA. kSaNamAtra pachI te dhIme dhIme sacetana thaye eTale raMkanI mAphaka dIna svare vilApa karavA lAgyA. are ? deva ? AvuM dArUNa duHkha hune zA For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 21 ) zrIkumArapALacaritra, ne mATe huM' ApyuM ? vepAra vigeremAM rahelI bahAranI lakSmInA saMhAra karavAthI thArA hRdayamAM sa MteSa na thayA ! jethI bhoMyamAM dATelA gupta bhaMDAra paNa nheM khAlI karI nAkhyA. bahAranuM dhana kadAcit cAlyu' jaze te paNa aMdaranu dhana mhAre upayeAgI thaze evI buddhithI mhe A kAma karyuM hatu, te paNa racanA she vRthA karI." re deva jyAM sudhI manAratharUpI rathanA vizAla ane gahana mArgamAM tuM pratikUla nathI thatA tyAM sudhI manuSyeAnI buddhi sphure che, zAstranA siddhAntA yAda Ave che, parAkrama uDDAsa pAme che ane ucca prakAranA mahimA prApta thAya che." athavA evA hArA svabhAva che ke dhanavAna purUSa bhikSukanI mAphaka nina bane che ane nirdhana heAya te cakravartInI mAphaka lakSmIvAna thAya che. ema vilApa karI dhairyathI peAtAnuM hRdaya hRDha rAkhI teNe te kAlasAe bahAra kaDhAvIne mahAra gharanA eka khuNAmAM DhagalA karAvyA. tyAra bAda dhanada zreNI mahAjanamAM zaramAvA lAgyA ane ahu kaSTathI du:khAvasthAnA divaseAne nirgamana karavA lAgyA. eka divasa sAmacaMdra muni sahita vIracaMdra gaNI Apattine bhAMgavA mATe jema kratA pharatA bhikSA levA mATe te zeThanA gharamAM gayA. te samaye ninAmAM agresara te dhanada zreSThI peAtAnA piravAra sAthe bahu kaSTathI maLelI rAkha dUdhanI mAphka pItA hatA. dhIme dhIme pAchaLa ubhA rahelA sAmacaMdra munie cAre bAjue tenuM ghara ane te rUkSa bhAjana joi vIracaMdrane kahyuM, A zeTha bahu dhanADhya che chatAM paNa nidhananI mAphaka rAmanu bhAjana kema kare che ? rAjAnI mAphaka uttama prakAranI rasAi zA mATe jamatA nathI ! te sAMbhaLI gaNie kahyuM, tuM mhATA zeThIA AnA gherathI miSTAnna lAvI bhAjana kare che tethI ni neAnI sthiti kevI hAya che te tuM kharekhara jANatA nathI. he mune ? kadAcit For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (23) dariddhionA sahavAsamAM tuM rahyo hota te hane temanI sarva sthitino anubhava sArI rIte thAta. semacaMdra pharIthI bolyA, A zeTha nirdhana zAthI kahevAya che? kAraNa ke enA gharanA khuNAemAM senAnA DhagalA huM dekhuM chuM. te DhagalA kayAM che? ema pUchavAthI somacaMdra munie maMgaLanA tArAnI mAphaka caLatA senArAnA DhagalA tarataja gaNine batAvyA. te joI vIracaMdra gaNI ekadama cakita thaI gayA. najIkamAM beThelA zreSThIe paNa te vAta sAMbhaLI ane teNe pUchayuM ke A nAnA munie tamane zuM kahyuM ? hane te kaMI kahyuM nathI ema kahI gaNu mahArAja na rahyA. pachI zreNIe bahu Agraha karyo eTale gaNIe samacakahelI vArtAzeThane kahI dIdhI. semacaMdranI draSTie kolasAnA suvarNarAzi thayelA joI navIna dravyanA lAbhathI jema zeTha to bahuja khuza thaI gayA. ane pavitra buddhivaDe teNe somacaMdra muninA pagamAM paDI potAnuM saghaLuM vRttAnta nivedana karyA bAda jIvitadAyakanI mAphaka temane mAnIne kahyuM, he munIMdra ! huM mAnuM chuM ke puNyavaMta purUmAM tameja mukhya che. jeno bAla vayamAM paNa abhuta prabhAva prakAzI rahyo che. vaLI tRSAtura cAtakane megha jema suvarNarUpI jaLa vaDe mahArA kuTuMbane kharekhara Ape chavADayuM. paraMtu kRpA karI potAnA hastathI A suvarNarAzine sparza kare. jethI ApanA gayA pachI paNa A senAnA DhagalAo badalAI jAya nahIM. semacaMdra munie dayAvaDe te pramANe sparza karyo. pachI zreSThIe muninA dekhatAM saghaLuM dhana pitAnA khajAnAmAM bharI dIdhuM. tyArabAda munionI sAthe zreSThI devacaMdasUri pAse AvyA. gurUne vaMdana karI teNe somacaMdramunine sarva prabhAva nivedana karyo ane prArthanApUrvaka kahyuM ke he prabhe ? prasanna thaI mahane AjJA kare, ApanA ziSyanA atizaya-prabhAvathI suvarNarAzi mahane prApta thayela che te sarva dhana ApanuM ja huM For Private And Personal Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 28 ) zrIkumArapALacaritra. mAnu chuM. have te dhana kayA kayA sthAnamAM mhAre vAparavu ? sarvathA lAbhanA tyAgI evA jJAnI gurU khelyA, hai mahezya ! AvI uttama prakAranI thArI bhakti hAya teA vimAna samAna ane bhagavAnanuM eka maMdira tuM khaMdhAva, te sAMbhaLI zreNIne sASa thayA. pachI teNe uttama prakAranu sarvottama caitya baMdhAvyu ane devaca drasUrie temAM pratiSThA karIne vIra bhagavAnanI mUrtti padyarAvI. sarva nagaranA lAphA tevu' addabhuta caritra sAMbhaLI potAnA manamAM atizaya camatkAra pAmyA ane mAgadha cAraNanI mAphaka sAmacaMdrasuninI bahustuti karavA lAgyA ke zrI seAmacaMdramuni A leAkamAM cirakAla sudhI AnaMda pAmeA, mAlyAvasthAmAM paNa jenA draSTipAtathIja siddharasanA sparzathI leAharAzinI mAphaka aMgArAnA rAzi suvaNaeN thaI gayA. have te nagaramAMthI devacaMdrasUrie peAtAnA parivAra sahita vihAra karyAM, pavitra caraNarajavaDe pRthvI pIThane pavitra karatA teo aNahillapattana-pATanagaramAM AvyA. tyAM caMdra ne kumudanI mAphka sAmacaMdramuninA mitra devedrasUri rahe che, Azcarya mAtra e che ke temAM jaDatva nathI. ke mALapha tyArabAda kAIka samaye te khane jaNe gaDadezanA rahIza eka mANasanA mukhathI sAMbhaLyu ke jaLanA samudra jema lAbhyAsa. sarva kalAonA khajAnA goDadeza che. pachI teoe vicAra karyA ke ApaNe bannee gaDadezamAM jaine koipaNa Azcarya kAraka kalAbhyAsa karavA. kAraNa paNa kalAnA ceAgathI mhATA mANasAmAM paNa mAna meLave che. A AmatanA draSTAMtamAM za MkaranA mastake rahelA caMdra spaSTa che. vaLI dravya acetana che chatAM paNa te kalAMtara-byAja vRddhithI divase divase vadhe che teA sacetana kalAnA AzrayathI kema na vadhI zake ? ema nakkI karI te ane munie potapotAnA gurUonI bahu For Private And Personal Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (25) mahenate AjJA laI sAyaMkALe prasthAna karI pATaNathI nIkaLyA ane kherAluM gAme rahyA. tyAM te baMnene vidyAdhara samAna keI eka vRddha yati maLyA ane te baMne jaNe vRddhamunine vinayAdika bahu satkAra karyo. pachI vRddha munie pUchayuM, tame baMne kayAM jAo che? tyAre teoe pitAne abhiprAya jAhera karyo. te sAMbhaLI pharIthI vRddhamuni bolyA, je kalA zikhavA mATe A tamAre samAraMbha hoya to vinA kAraNe zarIrane duHkhI karanAra dezabhramaNa karazo nahIM. huM poteja suMdara evI sarva kalAo tamane ApIza, pUrNimAnA caMdranI mAphaka hAro A deha sarva kalAothI bharele che. paraMtu tame baMne jaNa keIpaNa rIte svane ujajayaMta parvatapara laI jAo. jethI auSadhionI yejanA karI tamAre maneratha huM pUrNa karUM. satpAtrane vidyA ApavAthI hArUM mana zAMta thAya pachI tame nirvANa kriyA karAvo eTale huM parakamAM sadhAvuM. e pramANe vRddhamuninuM vacana sAMbhaLI te baMne prasanna thayA ane gAmanA mukhI mAraphata pAlakhI maMgAvI temaja tene upADanAra mANasa taiyAra karAvyA pachI rAtrIe teo suI gayA. kSaNamAtra suI rahI teo jAgI uThayA. raivatAcala upara rahelA potAne joI te baMne jaNa manamAM bahuja Azcarya pAmyA ane vicAramAM paDayA. are te gAma ane ApaNuM te sthAna kyAM gayuM? vaLI te vRddha muni kayAM gayA? ApaNe baMne A raivatAcala upara kayAMthI AvyA ? A sarva AzcaryakAraka banAva kyAMthI thayo ? ema baMne munio vicAra karatA hatA teTalAmAM pracaMDa sUryane nisteja karatA kAMtimaMDaLathI virAjamAna keIka devI pragaTa thaI belI, huM zAsanadevI chuM, tamArA bhAgyathI kheMcAyelI huM kalA mAM lubdha thayeluM tamArUM citta joI te kalAo ApavA mATe ahIM AvI chuM. vRddha munine samAgama vigere A sarva prapaMca For Private And Personal Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26 ) zrIkumArapALacaritra. tamane ahIM lAvavA mATe mheja karyo che. kharekhara A mhATTu tIrtha che. A tIrthanA nAyaka zrIneminAtha bhagavAna che. ahIMAM dIvya oSadhiyA tathA atikULadAyaka maMtrA rahelA che. ema kahI tuSTa thayelI te zAsanadevIe rAjA ane devatAone vaza karavAmAM maLavAna ane paThanamAtrathI siddha evA ghaNA maMtrA temane ApyA. tyArabAda teone vaza thayelI te devIe parvatanA zikharamAM phrI phrIne tatkALa pratIti ApanAra jaMgalanI auSadhio paNa oLakhAvI dIdhI. A munione ma MtrAdika auSadhionuM vismaraNa na thAya eTalA mATe devIe peAtAnu kamaMDalu hAthamAM lai amRtapAna karAvavA mATe prArthanA karI kahyuM ke munIdrA ? A mhArA kamaMDalumAM rahelA amRtanu' tame pAna karA jethI tamane maMtrAdika vidyAnu` vismaraNa thAya nahIM. te sAMbhaLI devedrasUri melyA. ame jainasAdhue chIe mATe rAtrie amRtapAna paNa amhAre kalpe nahIM teA te vAta amhArAthI banI zake tema nathI. ahA ? " munione vrata pALavAmAM kevI daDhatA haiAya che ? " AAda utsarga ane apavAdanA vicAra karI mahAna buddhizAlI seAmacaMdra munie bahu utkaMThAvaDe kaMTha sudhI devIe ApeluM amRta pIdhuM. tethI temane te maMtrAdikanu sarva smaraNu AkhAda rahyuM. ane devacaMdrasUrie amRtapAna na karyuM tethI temane te sa` vismaraNa thai gayu. " bhAgya sivAya buddhi sphuratI nathI. " pachI pavitra tIrthAdhidevanu vaMdana karI kRtArtha thayelA te baMne muniene te devI pAteja rAtrInA avasAnamAM upADIne gurUmahArAjanI pAsamAM lAvI mUkayA. ati Azcarya kAraka A vRttAnta prabhAta kAlamAM te ane muniAe potapotAnA gurUnI AgaLa nivedana sUripada. karyuM-te vArtA jANavAthI sakala saMghane paNa bahuja AnaMda thayA. tyArakhAda devacaMdra gurUe vicAra For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. ( 17 ) karyo ke hArI pAse ziSyasamudAya te ghaNoya che paraMtu gacchano nAyaka te A somacaMdraja thaI zake tema che. enI buddhi bahu vizAla che. temaja zAstrane pAragAmI paNueja che. ema jANe temane sUripada ApavA mATe gurUzrIe bahu utsAhathI taiyArI karI. ane saMghanI AjJA laI gaNaka-jejyotiSIAone bolAvIne AcArya mahArAje temanI pAse sarva jagatane paNa kalyANakArI uttama prakAranuM AcArya padavInuM muhUrta kaDhAvyuM. te nIce mujaba-mahA sudI 3 ane gurUvAre karka lagnamAM bRhaspati, kanyArAzimAM rAhu, dhanarAzio maMgaLa, mInarAzi e zukra, budha ane ravi baMne meSa sthAnamAM, caMdra ane zani vRSasthAnamAM, karka lagnane svAmI caMdramA, hArAkANa vottama navAMza ane dvAdazAMza bahu ucca prakAre rahelA hatA. zukane tRtIya trizAMza cAlu hate. AvA uttama prakAranA mAMgalika muhUrtamAM saMtoSa pAmatA zrI saMghe mahotsava kare chate gurU zrIe utkRSTa prakAre naMdividhAna karI semacaMdra munine jInazAsananA sarvasvanI mAphaka AcArya padavI ApI. A sUri kAMtimAM suvarNa samAna ane AnaMda ApavAmAM caMdra samAna che e hetuthI ja gurU mahArAje temanuM nAma hemacaMdra e pramANe jAhera karyuM. te samaye vividha prakAranAM vAchatro vAgatAM hatAM, jemanA pracaMDa nAdane lIdhe sarva dizAomAM veMghATa thaI rahyo. ane te mAMgalika vAjItrAnA zabdo meharAjAne bIvarAvavA mATe navIna sUrIMdrane jAhera karatA hoya ne zuM? vaLI keTalAka loko harSathI nAca karavA lAgyA, keTalAka gIta gAtA hatA, keTalAka vAjIMtro vagADatA hatA, keTalAka guNAnuvAda karatA hatA. saddagRhastha zeThIAo saMtata dhArAothI sonA rUpAnI vRSTi karavA lAgyA. vaSokAlamAM mayUranAM TeLAM jema yAcakalAke bahu AnaMda pAmyA. vaLI hemacaMdrAcArya sUripada pAmyA te samaye bhava-saMsAra bhayabhIta thaI gayo, For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 28 ). zrIkumArapALacaritra. amAMgalika kAryone abhAva thaye, mithyAtvanI jAgratI baMdha paDI kuvAsanA dezAMtara cAlI gaI, dharmakArya AnaMdathI pravRtta thavA lAgyAM. saMyamanI skuratI thavA lAgI, tapanI jAgratI thaI ane sarvatra jJAnane vikAsa thavA lAgyuM hoya tema dekhAvA lAgyuM. eka divasa te nagaranA rAjA siddharAja ghoDesvAra thaI rAja pATIe pharavA nIkaLyA, tevAmAM teNe rAjamAsiddharAja. rgamAM hAmA AvatA hemacaMdra AcAryane joyA. tyAre adbhuta kAMtimaya temanI smRti joI rAjAnA manamAM bahu Azcarya thayuM. tethI teNe potAne hAthI ubhe rAkhIne kahyuM ke munIMdra? A samaye kaMIka bela ? ekadama gajeMdrane rekI ubhA rahelA rAjAne joI hemacaMdrAcArya AnaMda pUrvaka samayecita eka leka belyA - siddharAja ? gajarAjamuccakaiH, kAraya prsrmetmgrtH| saMtrasantu haritAM mataGgajA-staiH, kimadya bhavataiva bhuudhRtaa||1|| "siddharAja nareza? A gajene tuM AgaLa calAva, dizAenA hastio bhale trAsa pAmI cAlyA jAya. teonI have kaMIpaNa jarUra nathI. kAraNa ke kharekhara A pRthvIne dhAraNa karanAra have tuM ja che." e pramANe ati adbhuta vANI sAMbhaLI rAjA pitAnA hRdayamAM cakti thaI gaye ane teNe kahyuM ke pratye? haMmezAM Apane hArI pAse padhAravuM ema kahI rAjA cAlatA thayela. tyArabAda AcArya mahArAja rAjAnI pAse javA lAgyA. eka divasa madhyAnhasamaye sUrIzvara rAjA pAse gayA. amRta samAna vacanothI rAjAne bahu khuzI karyo. bAda siddharAjane IcchA thaI ke samyak prakAre zuddhadharmanuM svarUpa mahAre jANavuM joIe, ema jANI teNe SadarzananA For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. (RE) dhajIjJAsA. vidvAnone melAvyA ane dharmanuM svarUpa pUchyuM. pachI sarva danakArA eka bIjAnA dananI niMdA karavA lAgyA ane pAta peAtAnA matane anusAre peAtAnA dharmanI praza'sA karavA lAgyA. tAtAnA dharmane sthApana karanAra darzanavAdienAM vacana sAMbhaLI rAjA bahu saMdehamAM paDa! gayA, kayA dharma satya ane kyA asatya e saMzaya dUra karavA mATe nRpatie hemacaMdrasUrine pUchyuM, prabhA ? sarvajJa bhagavAne prarUpelA dhamane jANavAvALA Apa che ane Apane koIpara dveSapaNu nathI, mATe yathAsthita dhanu svarUpa hune jaNAveA. jethI huM tenuM ArAdhana karI kRtArtha thAuM, kAraNa ke dharma vinAnA manuSyajanmarUpI vRkSa vAMjhIe kahelA che. Apa sarakhA gurU mahArAja vidyamAna chatAM paNa dharmanA saMzaya rahetA te ciMtAmaNiratna pAsamAM.rAkhelA mANasane vIMTAi vaLelA dArijJanI mAphaka ati Azcaya gaNAya. khAda cAre vidyAenA pAragAmI AcArya mahArAja purANeAkta eka kathA rAjAnI AgaLa kahevA lAgyA. jenA zravaNa mAtrathI satyadharmanuM svarUpa samajAya. tadyathA zaMkhapura nAme eka prAcIna nagara hatu, jenA vaibhavanA te pAraja na heAtA, laMkA nagarInI mA je nagarI aneka puNyajanabhAgyazALI janAthI bharapura hatI. temAM za MkhanI mAphaka nirmala AzayavALA ane satyavAdI za`khanAme zreNI hatA, Azcarya mAtra eTalu ja hatuM ke tenuM hRdaya bahu sarala hatu. yoAmatI nAme tenI strI hatI, vaLI te premarasanuM eka pAtra hatI ane ullAsa mAna lAvaNyarUpI rasa vaDe kAmarUpI vRkSane ha MmezAM si McatI hatI. peAtAnA svAmInI sevAmAM tatpara raheto hatI chatAM paNa kAIka doSane lIdhe virakta thayelA tenA patie tenA tyAga karyo ane uttama rUpavALI khIjI strIne te paraNyA. khAda te navIna strIe kAmaNu karI peAtAnA pati bahucatura hatA chatAM paNa tene dAsa For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 30 ) zrIkumArapALacaritra. na nI mAphaka peAtAne svAdhIna karyA. navIna strI upara bahu rAgI thayela te za Mkha jInI strIne dRSTithI paNu dekhatA na heAtA. athavA sarva leAkeAnA evA svabhAvaja hAya che ke " navIna navIna vastu priya lAge che." have yazeAmatI peAtAnA patinA apamAnane lIdhe bahu du:kha pAmavA lAgI, temaja tenI sapatnI-zAka taraphathI tenI upara tiraskAranI vRSTi thavA lAgI. dAvAnaLathI maLelAnI mAphka yazAmatI hRdayamAM atizaya maLavA lAgI. jethI te vicAravA lAgI. varaM gehatyAgo varamuruvirAgo bhavasukhe, varaM kSveDagrAso varamabhinivAso vanabhuvi / varaM kaMThe pAzo varamakhilanAzo mRgadRzAM, natu preyAna daTa: thamaSi sapatnIvALataH ' // ? | " gharanA tyAga karavA, saMsArasukhanA sarvathA tyAga karavA, viSa bhakSaNa karavuM', jaMgalamAM nivAsa karavA, kaMThamAM pAza nAkhI prANatyAga karavA ane sarva strIenA sarvathA nAza thavA e sArU paNa zAyane vaza thayela patinA tAbe rahI tenuM nirIkSaNa karavuM zreSTha nathI." ema jANI bahu du:khI thayelI yazeAmatI peAtAnA patine vaza karavA mATe anna vastrAdikathI kalAomAM pravINa evA ghaNA leAkeAne sa MtuSTa karI pUchavA lAgI ke bhAie ? tame vazI karaNanI vidyA jANuM! che ? ema puchatAM puchatAM tenA tyAM goDadezamAMthI koi eka kalAvAna hAMziyAra purUSa AvyA. vaLI te vazIkaraNa vidyAmAM bahu pravINa hatA, te vAta yazeAmatInA jANavAmAM AvI tethI teNIe bahu tenI sevA karI. pachI yaze.matIe peAtAnA vicAra tene jaNAvyeA ane vizeSamAM kahyuM ke, buddhimana ? nAthelA baLadanI mAphaka mhArA pati mhAre vaza thAya tevA upAya mhane tu batAva. dhRtta khelyA, khAi ! huM haeNne For Private And Personal Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 36 ) je vastu Apu chu te thArA patine tuM bhAjananI aMdara khavarAvI deje. jethI thArUM kArya siddha thaze, ema kahI te dhUte yazeAmatInA hAthamAM kaika ASadha ApIne peAtAnA raste cAlatA thayA. mAda yazeAmatI e dhUte ApeluM cUrNa pAtAnA svAdhIna rAkhyuM. jyAre kSayadbhivasa-zrAddhatithi AvI tyAre dudhapAka khanAbyA, tenI aMdara cUrNa nAkhI peAtAnA svAmIne jamADyo. ane te paramAnna jamavAthI tarataja te zaMkha zreSThI maLada thai gyA. yazeAmatI paNu janmAMtara pAmelAnI mAphaka tene joi bahu cikata thai gai ane vicAra karavA lAgI ke nAthelA baLadanI mAphaka mhArApatine mheM vaza karavAnuM kahyuM hatuM paNa te che kharekhara hene khaLada karI mUkyA. te kapaTI pizAcanI mAphaka vAkU chaLathI ThagAi karI vizvAsamAMne vizvAsamAM mhane chetarI gaye, are have zuM karavuM ? mhArI icchAtA patine vaza karavAnI hatI chatAM huM patine paNa gumAvI beThI, lAbha meLavavAnA lAbhathI mULa dhana paNa cAlyu gayuM " te kahevata satya thayu, " je vicAra karyA vinA sarala svabhAvathI kAma kare che te manuSya mhArI mAphka pazcAttAparUpI agnithI huMmezAM khaLI mare che." te vAta tenI zAkayane jANavAmAM AvI tethI teNIe yazeAmatIne kahyuM, re duSTe ? A vhe' zuM karyuM ? jethI mhArA prANapriya patine he baLada karI nAkhyA. re du che ? huM je kAma karyuM te kAipizAcI athavA koi bhUtaDI paNa koi samaye na karI zake. prathama samayamAM paNa strIe kAmaNu TrumaNu vigere vazIkaraNa kriyA karatI hatI paNa hArI mAphaka kAie peAtAnA patine peThIe banAvyA nahAtA. vaLI kAi anya mANasanI paNa AvI viDaMbanA karavAthI mahApApa thAya che te jenuM sarvasva bhAgavavAmAM Ave che te peAtAnA patinu te kahevuM ja zuM ? e pramANe peAtAnI zekaye dhikkArelI yazeAmatI For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ) zrIkumArapALacaritra. peAtAnA svAmIne manuSya banAvavAnA upAya nahIM jANavAthI bahu du:khI thai aneka prakAranA satApa karavA lAgI. khAda te potAnA dhaNIne doraDAthI bAMdhI nagaranI bahAra gocara bhUmimAM caravA lai jAya che, tyAM sukeAmaLa durvA vigerene cArA huMmezAM peAtAnI dekharekha nIce carAve che. eka divasa yazeAmatI pAThIAne lai ja MgalamAM gai, bahu tApane lIdhe grISmaneA samaya bhayakara dekhAtA hatA, madhyAnhakALane sUrya bahu tapavA lAgyA, asahya tApane lIdhe te khIcArI baLadane laI eka jhADane nIce gaI, tyAM tenI nIce lIluM ghAsa ugeluM hatuM. maLada caravA lAgyA. yazAmatI vAraMvAra smaraNa karavA lAgI are ? mhArA jevI 6bhagiNI strI kANu hAya ? potAnA patinI AvI duravasthA karI. AthI kukarma khIjuM zuM ? ema vicAra karatI te du:kha sAgaramAM DubelAnI mAphaka dIna svarathI atyaMta vilApa karavA lAgI. tevAmAM daivayeAge vimAnamAM esI zaMkara ane pArvatI ane AkAzamArge jhaDapathI cAlyAM jatAM hatAM, yazeAmatInA vilApa temanA sAMbhaLavAmAM AvyA. pArvatIne teNI upara dayA AvI. jethI teNI e zaMkarane pUchyuM, A strI jaMgalamAM zAmATe phdana kare che ? za kare teNInA du:khanuM svarUpa yathAsthita pArvatIne kahI saMbhaLAvyu. pachI zaMkare pArvatIne kahyuM ke jo thArI jAtinI strIo kevI hAya che ? bahu khedanI vAta che ke je strI pAtAnA vazamAM rahelA manuSyane paNa baLada manAve che, ema kahI pArvatIne ahu hasAvI. te baLada vRttAnta sAMbhaLI pArvatIne bahu acaMbA thayA ane lajjApaNu AvI, pachI pArvatIe potAnA patine pUchyuM, huM svAmina ? puna: ene manuSya karavAnu kaMi paNa auSadha che ke nahIM te mhane kRpA karI kaheA. ema pArvatInA bahu Agrahane lIdhe zakare kahyuM, he priye ? A vRkSaneja nIce auSidha ugelI For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. ( 33 ) che ke jenA khAvAthI tarataja manuSyapaNuM prApta thAya che. emAM keIpaNa prakArane saMdeha nathI te vAta tyAM ubhelI yazomatInA sAMbhaLavAmAM AvI ke tarataja te vRkSanA mULamAM raheluM duvA kurAdi saghaLuM ghAsa kApI kApIne baLadane khavarAvavA lAgI, jo ke yazematI mAnavabhavadAyaka auSadhine oLakhatI nahotI paraMtu te auSadhi ghAsanI aMdara khAvAthI ekadama vaikriyarUpa dhArI devanI mAphaka te baLada manuSya thaI gaye. te joI strI bahu khuzI thaI, eTale zaMkhe tene pUchayuM ke ahIMyAM ApaNe AvavAnuM zuM kAraNa? pachI te strIe potAnuM kukama potAnA pati AgaLa nivedana karI vAraMvAra kSamA mAgI. ema vArtA kahyA bAda hemacaMdrasUrie kahyuM ke he rAjana ! dadikanA aMkurAothI jema dIvya auSadhi AchAdita thaI gaI tema A yugamAM satya dharma anya dharmothI tirohita thayo che. paraMtu samagra dharmonuM sevana karavAthI darmAdika ghAsanI aMdara rahelI divya auSadhinI mAphaka keIka samaye keka mANasane zuddha dharmanI prApti thAya che. mATe hepa? samasta dharmanuM bahu Adara pUrvaka tuM ArAdhana kara. jethI banne prakAranI siddhi tane tatkAla prApta thaze. e pramANe sarva dharmane anukUla evI sUrIzvaranI vANu sAMbhaLI sarva sabhya jane bahu prasanna thayA te siddharAja bhUpatinI vAta ja zI karavI, pachI siddharAje hemacaMdrasUrine pUchayuM, gurU mahArAja ? traNe lekane saMmata ane sarva sAmAnya dharma karyo haze ? te Apa kRpA karI kahA. AcArya mahArAja bolyA nareMdra ? sarva prANIone hitakara ane kukarmone pratikula evo mukhya dayAdharma. dharma dayA mULa gaNavAmAM AvyuM che. kAraNa ke meghavinA vRSTi, bIja vinA aMkura ane sUrya vinA divasa hoI zake ja nahi. tema dayA vinA For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 34 ) zrIkumArapALacaritra. dharma hoteA nathI. vaLI te yA dhamANikaya ratnathI AbhUSaNa jema upakAra vaDe siddha thAya che. jemanI aMdara dayA dharma huMmezAM tarUNAvasthA bhAgave che. mATe vidvAna purUSAe niraMtara paropakAra karavAmAM prayatna karavA. kAraNa ke padmanI aMdara lakSmI jema upakAra vratamAM puNya tattva rahe che. anya dharma mAM sarva dunie paraspara vivAda kare che, para Mtu sarva saMmata upakAra vratamAM kAi paNa vivAda karatA nathI. rAjan prathamakAlamAM abhayaMkara cakravatI upakAra karavAthI apAra lakSmInA adhipati thaye te vRttAMta yathArtha paNe tuM sAMbhaLa. dakSiNa videhamAM puSkalAvatI nAme vijaya che, temAM IMdrapurI samAna lakSmIne dhAraNa karatI puDaabhayaMkara cakravartI. rakiNI nAme nagarI che. jenI a Mdara rAjamahelAnI bhIMtAmAM jaDelAM mANikaya ratnAnI dIvyakAMti vaDe divAonI zreNI jhAMkhI dekhAya che, te nagarImAM prajAnA hitamAMja pravRtti karanAra kSema kara nAme rAjA rAjya karatA hatA. je rAjA sagrAmamAM bahu kuzala heAvAthI vIrapurUSAmAM mukuTa samAna gaNAtA hatA. huM mAnu chu ke brahmAe vaDavAnala vaDe jenA pratApanI racanA karI haze, anyathA atizaya kSAramaya zatrunI strIonAM azrupAna karI te kevI rIte vRddhi pAme. huMmezAM bahu AbhUSaNlRAthI virAjamAna amarasenA jema prazasta premavALI amarasenA nAme tenI strI hatI, teNInA aMgeApAMgamAM dhAraNa karelAM bhavya AbhUSaNeAnI zAbhAne lIdhe mane strI purUSanA hRdayamAM kAmadevane nivAsa rahetA hatA, saMpUrNa sukhamAM temanA divase vyatIta thatA hatA. ema karatAM keTaleAka samaya gaye, eka divasa amarasenA rANI peAtAnA zayanasthAnamAM sui rahI hatI tyAre teNIe svapnAvasthAmAM devatAne paNa dula bha evAM aiAda svapna joyAM. jema ke siMha, hAthI, vRSabha, lakSmI, caMdra, sUrya, puSpamAlA, dhvaja, ke For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 35 ) samudra, sareAvara, vimAna, ratnaneA Dhagale, pUrNa kalaza ane agni ema cauda svapna joI te jAgrata thai ane tarataja tyAMthI nikaLIne peAtAnA svAmI pAse gai. vinayapUrvaka bhavya svapnAnu vRttAMta nivedana karyuM, mAda bahu buddhizALI te amarasenAe potAnA svAmIne pUchyuM, prANapriya ? A cAda svathI ApaNane zu phUla thaze ? rAjAe vicAra karyo ane te samaye ke A svapna ati uttama la ApanAra che. ema jANI te melyA, subhage ? A svapnAnA prabhAvathI cakravatI eka putra thAre thaze. ApanuM vacana satya thAe ema kahI amarasenA peAtAnA patinAM vacana anumeAdavA lAgI. khAda ratnabhUmi uttama nidhine jema teNIe garbha dhAraNa karyA. je je dAhalAe utpanna thayA te save bhUpatie pUrNa karyA, garbha samaya pUrNa thavAthI pUrva dizA tejasvI sUryane pragaTa kare tema amarasenAe putrane pragaTa karyo? tenA pitAe janmAtsava karyA, temAM zI navAi? kAraNa ke tenA janmathI prasanna thayelA nagaranA leAkeAe paNa mhATA utsaveA karyA. A putra sarva leAkeAne asaya karanAra thaze ema jANI rAjAe tenuM nAma abhaya kara pADayuM. prAthamika khedane dUra karavA mATe dayA dAkSi zyAdika saguNA vasa MtaRtumAM vRkSa jema te abhayaMkaramAM vAsa karI rahyA ane bahuja AnaMda pAmavA lAgyA. sarva kalAone dhAraNa karatA ane kuvalaya=rAtrivikAsI kamala samUha=bhUmaMDalane Anada ApatA pUrNa caMdra jema abhayaMkarakumAra maneAhara yuvAvasthAne dIpAvavA lAgyA. devAMganAone vimeAhita karanAra ane adbhuta kAMtimaya tenuM tANya joi kAipaNa evI strI naheAtI ke tene varavA mATe peAtAnA manamAM icchA na kare ? eka divasa te rAjakumAra pAtAnA gharamAM sUtA hatA. rAtrInA For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 36 ) zrI kumArapALacaritra. avasAnamAM e jalAzayanI pAra rahelA vanamAM divyapurUSa. pitAne joI A zuM? ema kahI te ekadama saMbrAMta thaI manamAM saMkalpa vikalpa karato hate. tevAmAM tyAM dIvya mUrNidhArI keIpaNa purUSa tene maLyo ane te spaSTa rIte kahevA lAgyo ke, he kumAra? tuM bIlakula gabharAIza nahIM, huM poteja lhane ahIM lAvyo chuM, tenuM kAraNa kSaNamAtra pachI tarataja hArA jANavAmAM Avaze. te sAMbhaLI kumAra bahu khuzI thaye ane kaMIka bolavAno vicAra kare che teTalAmAM te divyapurUSa vijaLInI mAphaka aMtardhAna thaI gayA. teTalAmAM sa nmArgane batAvanAra bhUpatinI mAphaka sUryano udaya thaye, sarva prakAranI anItinI mAphaka rAtrIno kSaya thaye. te samaye samagra aMdhakAra sUryanA bhayathI jema ekaThuM thaIne ghuvaDanA netromAM pezI gayuM. anyathA tenuM aMdhapaNuM kyAMthI hoya? dina-divasa=kiMvA bhAgyane udaya thavAthI huM pote cAlIne suta=saMkucita=kiMvA nirUdyamIne Azraya karU chuM ema vijJa purUSone jaNAvatI hoya tema lakSamIzobhA kivA lakSmIdevIe kamala vanano Azraya lIdhe. dezAMtarathI AvelA potAnA svAmInI mAphaka sUryane jevA mATe pavinIe AnaMdathI patrarUpI netrone vikAsa karyo. prabhAtane samaya bahu ramaNIya joI te kumAra vananI aMdara pharavA lAgyo. sarva hatuothI suzobhita te vanamAM vasaMtanI zodhamAM pharato kAmadeva hAya ne zuM ? tema te dIpate hato. naMdana vananI mAphaka te vananI zobhA joI kumAranI daSTi sthira thaI gaI ane potAnA mananI mAphaka svaccha mAnasa nAme eka sarovara tenA jevAmAM AvyuM. tenI uqlatA eTalI hatI ke je haMmezAM jalanI adhiSThAtrI devIone ratnanA ArisAnuM kAma karatuM hatuM. vaLI je sarovara amRtamaya ane tApane zAMta kara For Private And Personal Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (37) vAnA svabhAvathI rAhunA bhayane lIdhe trAsa pAmI tyAM AvI rahele jANe caMdra hoya tema dekhAtuM hatuM. kumAra tenA kInAre gaye ane snAna karavA lAyaka suMdara pANI joi teNe snAna karyuM, pachI te vananI aMdara punaH pharavA lAgyuM, AgaLa jatAM ekAMta jagAe manohara eka maTha tenA jevAmAM Avyo. tenA dvAra AgaLa jaI tapAsa karavA lAgyA, tenA aMdaranA bhAgamAM paDyAsanavALI beThelo kAMtivaDe sUryasamAna aMtarAtmAnuM dhyAna karate hoya tema AMkha mIcelI ekalo chatAM paNa zarIranA tejavaDe jANe sabhAnA madhyapradezamAM raheluM hoya ane sAkSAt ganI mUttisamAna dhyAnamAM kuzala evA eka gIMdrane joI abhaya kara kumAra tarataja tenI pAse gayo ane bahu bhaktipUrvaka yogIne na. gadde dhyAnathI mukta thaI prasanna daSTie kumArane A zIrvAda Apyo. pachI baMne jaNe paraspara kuzalavArtA pUchI, eka bIjAnI hakIkata pUchatAM lAMbe vakhata vyatIta karyo. kAraNa ke sajajaneno samAgama sukhakAraka hoya che eTaluM ja nahIM paNa vArtA karavAne TAIma paNa pure maLatuM nathI. tyArabAda gIe kahyuM, he kumAra ? hArA hitanA mATe ja huM hane ahIM lAvyuM chuM, te bAbata AgaLa upara huM hane jaNAvIza ema kahI cogIe dhyAna karI dIvya rasoI pragaTa karI kumAranI AgaLa mUkI ane bhojana mATe teNe prArthanA karI. kumAra hAtha joDI be, jegIM? ApanA darzanarUpI amRtarasathI huM kaMTha sudhI dharAI gaye chuM, have mahune bIlakula bhajananI rUcI nathI. A rasoI jamavAthI thoDA vakhatanI tRpti thAya paraMtu ApanA vacanAmRtanA pAnathI hane jIvana parvatanI tRpti thaI che. e pramANe bolatA kumArane bahu yukitaothI bhegIe jamavAnI hA paDAvI. pachI baMne jaNa sAthe besI jamyA, mukha prakSAlano samaya thayo For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 38 ) zrIkumArapALacaritra. dhAI eTale AkAzamAMthI jaLa bharelI jhArIe AvI, mukha taiyAra thayA. yAgIe huMkArA karyA ke tarataja bhAjanAdika sarva sAmagrI tyAMthI adRzya thaI gaI. pachI kapUra vigerethI suMdara anAveluM pAna khIDuM kumArane Apyu....ciMtAmaNi samAna peAtAnA prabhAvathI kAi vastunI apUrNatA jovAmAM AvatI naheAtI. pachI kumArane khuzI karavA mATe te yAgIe apsarAonA vRMdaeN tyAM elAvyA ane temanI pAse bahu su Mdara hAvabhAva sAthe nATya karAvyuM. jenI aMdara aneka prakAranAM dIvya vAjIMtrA vAgatAM hatAM, gItarUpI amRtanAM jharaNAM vahetAM hatAM. ahA ? ceAganA prabhAva acitya hAya che. devanI mAphka A yAgInA adbhuta camatkAra joi rAjakumAra manamAM vicAra karavA lAgyA, ahA ? A cegI bahu prabhAvazALI che. sAkSAt ekatra thayelI siddhionI mAka enI mUrti cagacage che. e pramANe kautukathI pramurttita thayela te kumAranA te divasa kSaNanI mAphaka cAlyeA gayA emAM kai Azcarya nathI. kAraNa ke " sajjananA samAgama huMMmezAM sukhamaya hAya che" ane te kSaNamAtramAM vyatIta thAya che. e pramANe kumAra vicAra karatA hatA teTalAmAM apAra AkAzarUpI araNyamAM bhramaNa karavAnA zramane lIdhe jema sUryadeve pazcima samudramAM snAna mATe jha MpApAta karyo, te samaye pRthvIrUpa AMgaNAmAM bahu tejane vistArI tenu AkaSa~Nu karatA sUryanI pAchaLa rahelA tenA aMza jema divAe dIpavA lAgyA. vaLI huM mAnu chu ke, aMdhakArarUpa kAdavamAM khuMcI gayela gAmaDala-gAyAnu maMDala=kAMtimaMDalano uddhAra karavA mATe viSNubhagavAna jema proDha tejasvIca'dra pragaTa thayA. caMdananA rasa vaDe siMcAyelu, kapUranA parAga vaDe pUrAyeluM ane ucchaLatA kSIra sAgaranA taraMgA va chavAyeluM DAya ne zuM? tema te caMdranA kiraNA vaDe sarva jagat HH For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasaMga, ( 39 ), vyApta thaI gayuM. pachI bhegIe abhayaMkara kumArane kahyuM, bhAI ! hArI pAse seMkaDathI paNa vadhAre bahucamatkArI vidyAo che, teone yogya sthAne mAM heM niga karyo che. paraMtu haju paNa khasiddhi karanArI eka vidyA mhArI pAse rahelI che, jenA prabhAvathI manuSya devatAone paNa ajaya thAya che. vaLI gya pAtra nahIM maLavAthI te vidyA keIpaNa sthAne maheM ApI nathI. kAraNa ke "agyane vidyA ApavAthI vidyAvAnuM purUSa tene ghAtakI bane che." AvI uttama vidyAne lAyaka hune koI mANasa maLe nahIM ane hArU AyuSpa have thoDuM rahyuM che ema huM ciMtA karato hato tevAmAM te vidyAja pote hArI pAse AvI mahane kahevA lAgI, vatsa tuM ciMtA karIza nahi, prabhAta kALamAM koIpaNa uttama purUSa huM hane lAvI ApIza, tene mahArUM dAna karI tuM sukhI thA. ema kahI te devIe keIka vyaMtarane mokalI hane ahIM lavarAvyA che. mATe A vidyAne tuM grahaNa karI mhArI ciMtAne dUra kara. "supAtrane vidyA ApavAthI gurUne paNa mahimA bahu vRddhi pAme che. " jema sArA kSetramAM vAveluM bI tenA dhaNane bahu lAbhadAyaka nivaDe che. vaLI chIpalInA gathI jala jema muktApaNuM pAme che. tema vidyApaNu satpAtranA gathI adhika mahimA vALI thAya che. vaLI A vidyA hArA guNomAM lubdha thayelI kanyA jema hArI upara bahu khuzI thayelI che. A vidyAdAnamAM huM to nimitta mAtra chuM. mATe A vidyA hAre levI ja paDaze. e pramANe gInuM vacana sAMbhaLI kumAra be, jegIMdra ?' ApanA darzanathI ja sarva siddhio hune maLI cUkI che, eka A kharuM siddhinuM hAre zuM prajana che. A lokanuM sukha ApanAra ciMtAmaNi vigerenuM darzana te sukhethI thaI zake che, paraMtu baMne lokanuM sukha ApanAra saMtapu. For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 40 ) zrIkumArapALacaritra. rUpAnuM darzana bahu dula bha hAya che. vaLI satpurUSanA samAgama pUrva janmanAM aneka pApAne dUra kare che, puNyane vistAre che, sadbuddhine pragaTa kare che, navIna navIna kalAne pavita kare che, ajJAnarUpI aMdhakAranA kSaya kare che, ane para brahmanu sukha Ape che, adhika zuM kahevuM ? kalpavRkSanI mAphaka dareka vAMchita pUrNa kare che. ema khelatA kumArane jo ke vidyA levAnI icchA naheAtI chatAM ceAgIe bahu AgrahathI tene vidyA ApI ane te vidyAnu ArA dhana paNa Adya ta yathAsthita kahyuM. ahA ? " A duniyAmAM manudhyeAne akhaMDita eka bhAgyaja kharekhara icchita vastu ApI zake che. " je bhAgyathI dula bha evuM paNa sastu hasta geAcara thAya che. yAgInI pAsamAM rahelA kumArane tatkAla vidyAsiddha thavAthI bahu Anada thayA. pachI ceAgIe tarataja hene tApAse peAtAnA sthAnamAM pahoMcADI dIdhA. tyArabAda tenA pitA kSema kara rAjAe paNa potAnA putrane AvelA joi navIna janmelAnI mAphaka jANI kSema kararAjA mhoTA utsava karAvyA. ane te eklyA, he putra? A rAjyanA adhikAra have hune sAMpavAmAM Ave che. kAraNa ke kulamAM dhuraMdhara putra thaye chate ApaNA vaMzajone gRhasthAzramamAM rahevuM te ucita gaNAtuM nathI, arthAt vairAgya pAmI dIkSA grahaNa karavI lAyaka che. e pramANe pitAnuM vacana sAMbhaLI amRtamaya vANIvaDe bhikatarUpa velIne pavita karatA hAya tema vinayaguNathI namra anelA abhayaMkara kumAra potAnA pitAne prArthanA pUrvaka kahevA lAgyA, pratyeA ? ane prakAre nara kAMta--narakadAyaka A rAjyathI hune zA phAyadA che ! surakAMtasvarga sukha ApanAra ApanI bhakitarUpa samRddhi hune maLe te huM bahu Ana Mda mAnuM. ApanA caraNakamalamAM satyAsatyanI parI For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. ' ( 41 ). kSAmAM hetubhUta rAjahaMsa paNuM hune game che paNa kalaMka dAyaka rAjya padavI mhane rUcatI nathI. e pramANe rAjyanI IcchA na hotI chatAM paNa abhayaMkarane rAjyAbhiSeka karI kSemaMkara rAjAe pite kalyANakArI dIkSA grahaNa karI. have sajajana rUpI cakravAkane AnaMda ApanAra abhayaMkara rUpI sUryane udaya thavAthI ekadama mitravarga padyanI mAphaka praphula thavA lAgyo ane zatruo kumudanI mAphaka mIcAvA lAgyA. vaLI te rAjA haMmezAM nItinI rItamAM tatpara hatA chatAM paNa sarva prajA varga anIti-anyAya mayaja hato e vhoTuM Azcarya hatuM ema nahIM paNa anItisarva upadrava rahita hato, ema AnaMdathI abhayaMkara rAjA rAjya calAvatA hatA. eka divasa abhayaMkara rAjA sabhAmAM beThA hatA tyAre pupapura nagarane svAmI nRsiMha rAjA tyAM AvyA ane nRsiMharAjA. rAjAne namaskAra karI be, he prabhe! dAvA naLathI baLelA vRkSane jema varSAkAla praphulla kare che tema zatruothI bhraSTa thayelA rAjAonA uddhAra karanArA Apa che. vaLI he rAjana! nIce paDatA hastIone kharo AdhAra jema pRthvI che tema padabhraSTa thayelA rAjAonA AdhAra bhUta Apa cho. hAre Apane vinati karavAnI e che ke tamArA nAme eka nagarI che temAM ghanavAhana rAjA rAjya kare che. te vinA kAraNe hAra hepI bane che. ane hAlamAM teNe hune padabhraSTa karI hAruM rAjya potAne tAbe karyuM che. A anyAya enA vinA bIje keNa kare ? kSINamaMDala thavAthI caMdra jema sUryane prApta thAya che tema kSINabaLa thavAthI huM Apane mitra jANuM hArA uddhAranI IcchA mATe ApanA zaraNamAM Avyo chuM. mATe prasiddhi vigere sahAya ApI hane tejasvI kare, jethI huM baliSTa thaI For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) zrI kumArapALacaritra. zatrune saMhAra karI pitAnI rAjya lakSmI svAdhIna karuM. abhaya. kara rAjAe tarataja tenuM vacana mAnya karyuM ane tenA utArA mATe adhikArIne AjJA karI eTale te tyAMthI vidAya thaye. pachI sumati nAme tenA maMtrIe rAjAne prArthanA pUrvaka kahyuM ke he deva? ApanI udAratA te sImA vinAnI dekhAya che, kAraNake baLa mAtranI IcchAvALA A rAjAne khadgasiddhi ApavA mATe Ape kabula karyuM. keIpaNa buddhimAna purUSa e na hoya ke mAtra eka rAtrI rahevAnI IcchAvALAne gharanuM dAna kare, athavA phaLamAganArane bagice arpaNa kare ane dudha mAganArane gAyanuM dAna kare ??? vizvane jaya karanArI AvI khavidyAne kSaNa mAtramAM koNa Ape? kAraNake svarNasiddhinI mAphaka sadvidyA te sajajanone paNa durlabha che. te sAMbhaLI abhayaMkara rAjA balya, maMtrina? hArUM kahevuM satya che, paraMtu teNe te ja vidyA mhArI pAsethI mAgI che, have hAre zuM karavuM ? vidyA paNa satpAtrane ApavAmAM Ave che te sthira thAya che ane te potAnI pAse rahevAthI TakI zakatI nathI. daSTAMta tarIke zaMkarane arpaNa karelI caMdranI kaLA haMmezAM sthira hoya che ane tenI pAsamAM rahelI kalAomAM vAraMvAra asthiratA khulI rIte dekhavAmAM Ave che. vaLI bahu kalezathI meLavelI kalA ane lakSmI baMne paNa je lAMbA vakhata bIjAone upayogamAM na Ave te te vRthA che. ema sumati maMtrIne sArI rIte samajAvyA bAda rAjAe bala-sanya sahita khasiddhi ApI nRsiMharAjAne zatru tarapha laDAI mATe mokalyA. nRsiMharAjAe paNa vidyAnA baLathI bahu zUravIra banI ghanavAhana rAjAne jItI vinA prayAse zatrunA rAjya sAthe potAnuM rAjya laI lIdhuM. pachI nRsiMha rAjA pharIthI nikaMTaka rAjaya sukha bhogavavA lAgyo. " jaLamAM rahelI uSNatAnI mAphaka sajajananI durdazA kSaNa mAtra heya che." For Private And Personal Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 3 ) have zatrunA hastamAM potAnuM sarvasva javAthI ghanavAhana rAjA zAkhAthI bhraSTa thayelA vAnaranI mAphaka hRdayamAM atizaya pIDA pAmate vicAra karavA lAgyA, ahA huM svapnamAM paNa jANato nahoto ke A nRsiMharAjA parAkramI banI hArI rAjya lakSmI laI leze, athavA A bAbatamAM ene kaI paNa doSa nathI, kAraNa ke ene to potAnI siddhi mATe upAya karavo joIe, paraMtu deSa mAtra hAreja che, jyAre huM enuM prathama rAjya lIdhuM tyAre te uddhata banI mahArA svAmo thaye, nahIM te ene A kArya karavAnI jarUra paData nahIM, kharekhara asaMtoSa e nAzarUpa tarUnuM vhoTuM mULa che, kAraNa ke pararAjya bhegavavAnI IcchAthI pitAnuM rAjya paNa huM gamAvI beThA. vaLI vivekI purUSoe pite meLavelI lakSmIthI tRpta thavuM joIe, anyanI lakSamI upara tRSNA rAkhavI nahIM, pArakI saMpattinI pRhA rAkhanAra lobhIo mANasa hArI mAphaka pitAnI saMpattithI paNa vimukha thAya che. have huM zuM karuM! kayAM jAuM? kenuM smaraNa karUM! ane keno Azraya le? hastamAMthI gayelA ratnanI mAphaka pharIthI hArUM sthAna ane kyAMthI maLe? ema vicAra karatAM teNe jANyuM ke jenI sahAyathI A nRsiMharAjAe mahane jItyA che te ja abhayaMkara rAjAnI pAse huM paNa jAuM, ema dhArI ghanavAhana rAjA puMDarIkizuM nagarImAM gaye ane abhayaMkara rAjAne praNAma karI te bolyA. ghanavAhanarAjA. zeSanAga, kUrma vigere pRthvIne dhAraNa kare che ema rUDhi mAtrathI kahevAya che, paraMtu A pRthvInA kharA uddhAraka ane upakArI to Apa eka ja che, A dunIyAmAM vaDavAnala sarakhA kevala udaraMbhari koNa nathI !, paNa meghanI mAphaka paropakAranI buddhivALA te kaIka ja hoya che. vaLI je dIna banI For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) zrI kumArapALacaritra. bIjAnI yAcanA kare ane je zaktimAna chatAM anyanuM rakSaNa karate nathI tevA purUSane jananIe utpanna kara na joIe. kAraNa ke tevAone janma ApavAthI potAnuM vana vRthA gumAve che. he devI hArI vinaMti e che ke ApanI sahAya meLavI nRsiMharAjA bahu baLavAna thaye, hune jItIne hArUM sarvasva pitAne tAbe karI teNe degaMbarI dIkSAmAM hune lAvI mUkyo che. bhUpate ! mahane Ave trAsa Ape te Apane ucita nathI, kAraNa ke caMdranI mAphaka saMta purUSa baMne pakSamAM samAna bhAve varte che. jaDatvane lIdhe caMdramA kamaLamAMthI lakSamIne apahAra karI kumuda vanane zobhAve che, paraMtu he rAjan ! Apa te vidvAna che chatAM mhArI saMpattine apahAra karI nRsiMharAjAne te kemaarpaNa karI ? eTalA ja mATe nareMdra ! regI mANasa vaidyane jema Azraya le tema huM ApanI pAse Avyo chuM, have jaladI kRpA kare, jethI huM sukhI thAuM. e pramANe ghanavAhananuM vacana sAMbhaLI abhayaMkara zarmAI gayo ane teNe ghanavAhanane kahyuM ke hArI heTI bhUla thaI che, e kAryamAM hAre na paDavuM joIe, maheM je tyAre apakAra karyo che tenI huM kSamA mAguM chuM, he buddhiman ! A saMbaMdhI tyAre manamAM beTuM lagADavuM nahIM, A lokika samRddhi mATe mujhAIza nahIM, kSaNa mAtramAM huM hane sureMdra samAna lakSmIvALe karIza. ema kahI te abhayaMkara rAjA udAra cittathI teja vakhate pitAnA baMdhunI mAphaka ghanavAhana ne potAnI rAjyagAdIe besAre che teTalAmAM tene maMtrI belI uThyo, rAjana ? AvI udAratA ApanI pAse ja jovAmAM Ave che, kAraNa ke pitR paraMparAthI prApta thayeluM rAjya tRNanI mAphaka ene ApavAne tame taiyAra thayA che, vaLI rAjya eja rAjAonI saMpatti gaNAya che, rAjya vinA teo nirdhana gaNAya che. sarovarane tyAga karavAthI kamaLavana zobhe kharuM? jyAMsudhI lakSamIne bhaMga na thAya tyAMsudhI rAjA paNa For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga (45) pUjAya che, temaja svajana varga paNa pakSIo sUkAI gayelA vRkSane jema nirdhana rAjAne tyaje che. kevaLa manuSyane ja lakSmI priya heya che tema nathI devatAone paNa te bahu priya hoya che, emAM kaMI Azcarya nathI. kAraNa ke sUryAdika graho hamezAM suvarNagiri-merUnI AsapAsa bhame che. jIvatA-regione jIvADanArA A dunIyAmAM ghaNA hoya che paNa mRtaprAyamarelAone jIvADanAra to traNe lekamAM eka lakSamI ja jovAmAM Ave che-arthAt lakSmIne prabhAva alaikika che, mATe ene deza vigere kaMIka ApIne khuzI kare. prANathI paNa adhika evA rAjyane tame gamAvazo nahI, A pramANe maMtrInuM vacana sAMbhaLI abhayaMkara rAjA be, maMtrinuM ! hArUM kahevuM satya che, paraMtu hArA baLane lIdhe A purUSa rA jyathI bhraSTa thayela che. A rAjA bahu duHkhI thayA che ene je huM rAjya na ApuM te lajajAne lIdhe hAre ene kevI rIte mukha dekhADavuM? vaLI pAtrane ApelI saMpatti vikasvara thaI puna: prApta thAya che, sajajana evA vaNika lekee ApeluM dravya vRddhi pAmIne zuM pharIthI prApta thatuM nathI ? sapurUSone je kaMI dravya ApavAmAM Ave che te tarata ja alaukika phala ApanAra thAya che, kAraNa ke gAyane ghAsanuM puLIyuM nIravAmAM Ave che te te paNa amRtamaya dudha ApyA vinA rahetuM nathI. vaLI keIka vakhata maMtrAdikanA mahimAthI vijaLI paNa sthira thAya che, paraMtu tenAthI paNa A rAjyalakSamI te atizaya caMcala che, tethI te rAjyazrI guNethI paNa rAjI thatI nathI ane baMdhanathI bAMdhelI paNa rahI zakatI nathI, te te paya strInI mAphaka rAjyalakSmI upara mithyA mamatva zA zATe karavuM joIe ? keTalAka satparUSa paropakAranI khAtara potAnA prANa paNa arpaNa kare che chatAM huM A lakSmI mAtra je na Ape te hArI zI gati thAya? For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) zrIkumArapALacaritra. ,, rAjyazrInu pAlana karavuM e rAjAnA mukhya dharma che paraMtu, tenu mukhya kAraNa sukRta kahelu che, te te parApakAraka sukRta meLavIza, temAM mhArU ayeAgya AcaraNa zuM che ? te tuM batAva, e pramANe maMtrIne samajAvI abhayaMkara rAjAe ghanavAhanane pAtAnI rAjya gAdIe besADyo. " ahA satpurUSAnI udAratA niravadhi hAya che. jee pApakAra mATe rAjyane tRNa samAna gaNe che ane prANAne kAMkarA samAna gaNe che tevA dhIra purUSA kAne stutya na hAya ? tevA pavitra caritravarDa abhayaMkara rAjA kayA satpurUSAnA manemAM Azcarya na pragaTa kare ? caturaMga senAvaDe aliSTha evA adbhuta rAjane pAmI ghanavAhanarAjA nAma ane artha ema ane prakAre satya thayA. pachI te ghanavAhana rAjA haMmezAM abhaya karanI sevAmAM hAjara rahetA ane te abhayaMkara rAjA peAtAnA sthAnamAM muninI mAphaka nizcita rahetA hatA. eka divasa abhaya kara rAjA tI yAtrAnI icchAthI hAthamAM tara vAralai ekAkI peAtAnAnagaramAMthI bahAra nIkaLyA. tIrtha yAtrA. te samaye nagaranA leAkeA ane ma MtrI vigere rUdana karatA tenI pAchaLa cAlyA ane hAtha joDI vinaya pUrNAMka vinaMtI karavA lAgyA. he deva ! prathama te Ape A rAjyanA tyAga karyo ane hAlamAM A nagaranA paNa tyAga kare che. vaLI ame ApanA sevaka chIe chatAM amArA pazu tyAga karI Apa kayAM padhArA che ? Apa ahIMthI jaze| eTale A nagara vasa Mta RtuthI tyajAelA bagIcAnI mAphaka nisteja thaze. ApanA videza prayANathI A samagra prajAvaga dvIpAMtaramAM cadragamanathI kumudavana jema mIcAi jaze. prA ? vaLI Apane tIrthayAtrAnI ghaNI utkaMThA hAya tA amane paNa AjJA karo, jethI ame Apa nI sAthe AvIe. he nAtha ! ApanI sAthe ceAgya vAhana nathI, For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (47) hoMziyAra nokara cAkara nathI temaja sAthe joItuM dhana paNa lIdhu nathI. prayANa karavAnI AvI rIta hAlamAM navIna dekhavAmAM Ave che. mATe kRpA karI hAlamAM prayANa baMdha rAkhe athavA sAthe AvavA mATe maherabAnI karI amane AjJA Apa. ema teonuM vacana sAMbhaLI amRta vRSTimaya daSTivaDe siMcana karato hoya tema rAjA temane kahevA lAgya, vinocita A sarva tamArI vinaMti huM satya mAnuM chuM, paraMtu tIrthayAtrAthI pApa rAzi dUra thAya che ane puNyarAzi pragaTa thAya che. mATe huM A kAryamAM ughukata thaye chuM. tame mahane vighabhUta thaze nahIM, tahAre kaI bAbatanI ciMtA karavI nahIM. A nagara tathA sarva prajA vargane A ghanavAhana rAjA cAtaka pakSIone megha jema mahArI mAphaka saMtuSTa karaze. vaLI "siMha ane purUSo dezAMtara jatAM anya sahAyanI apekSA rAkhatA nathI." tejasvI purUSono A svabhAva ja hoya che. hArI sAthe cAlavAthI tamane nakAmo parizrama thAya che ane hune paNa paga baMdhana thAya che, mATe have maherabAnI karI tame ahIM ubhA raho to bahu sArU ema kahI maMtrI vigerene tyAM ubhA rAkhyA ane ghanavAhana rAjAne pUchIne abhayaMkara rAjA ekale tIrthayAtrA mATe cAlato thaye. mArgamAM cAlatA rAjAne velIene nacAvavAmAM kalAcArya samAna, puSpAnA sugaMdhane haraNa karavAmAM cAra samAna ane sarovaranA biMduethI zItalatAne vahana karato pavana sevato hato. dareka tIrthone namana karate, jIreMdra bhagavAnanI pUjA karato ane potAnI zakita mujaba tapazcaryA karato te rAjA bahu sukRta upArjana karavA lAgyo. e pramANe pRthvI upara pharate pharato abhayaMkara koI eka parvatanI guphAmAM jaI pahoMcyA, sUryAsta thaI gaye, siddhayogI. ghera aMdhArU prasarI gayuM, ekAkI chatAM tenuM mana bahu aDaga hatuM, haiye rAkhI Ama tema pharate hate. For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 48 ) zrI kumArapALacaritra tevAmAM bahu dUrathI nIkaLate karUNa zabda tenA sAMbhaLavAmAM AvyA, ke tarataja vicAramAM paDyo. are ? A zUnya parvatanI guphAmAM keNa retuM haze ! rAtrInA prasaMge ahIM mANasa kayAMthI? ane A zabda ke mANasane have joIe. cAle tyAM jaI huM tapAsa karUM, ema vicAra karI rAjA te zabdane anusAra AgaLa cAlyA. tevAmAM tyAM baLatA agnine eka kuMDa tenA jevAmAM AvyuM ane tenI pAsamAM ubhelI eka strI hatI, jenA zarIre rakata caMdanane lepa karyo hato, kaMThamAM kareNanA puSpanI mALA paherelI hatI, vaLI kAmadeva samAna tejasvI kaIkagI taravAra ugAmI mRtyunI mAphaka tene mAravA taiyAra thaye hata, re sUrya? tuM jagat cakSu kahevAya che. mATe huM hArI yAcanA karuM chuM ke hA rakSaka ahIMyAM ke na hoya te anyadvIpamAM thI tuM keIne lAvI Apa. jethI te hArUM rakSaNa kare. he rAgabheM? pRthvIdevi ? A abaLAno trAsa aTakAvanAra keI zUravIra che? je kRpAlu purUSa mRtyu samAna A duSTanA mukhamAMthI hune mukta kare. e pramANe pralApa karatI teNunA zabdothI sarvatra ghoMghATa thaI rahyo hato, mukhapara AMsunA pravAha cAlatA hatA, have zo upAya kare ane kyAM javuM ema zUnyacite sthira ubhI hatI, rUpavaDe rati samAna te strInI durdazA joI rAjAnA manamAM bahu dayA AvI ane tarataja teNe yogIne kahyuM, A hArI AkRti vaDe tuM yegI nathI paraMtu tenAthI paNa koI mahA purUSa dekhAya che. chatAM A kharAba kAma karavA huM taiyAra thaye che, te hArA mahatvane lajAvanAra che. "sapurUSe potAnA prANe cAlyA jAya to paNa anucita kArya karatA nathI." caMdana vRkSe ne chedavAthI paNa teo durgadha ApatA nathI. mATe mahAzaya ? kRpA karI A strIne tuM cheDI de. kAraNa ke aparAdha hoya chatAM paNa For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. (49 ) satpurUSo strIjAti upara zastra calAvatA nathI. amRtamaya tenI vANIvaDe si cAyelI te strIne zAMti maLI ane te parAkramI rAjAne joi puna: teNIe jIvananI AzAdhAraNa karI. pachI yAgIe kahyuM, rAjan ? AvA uttama lakSaNeAthI tuM paNa cakravattI' dekhAya che, sAmAnya nathI. vaLI A srIvadha karavA te ayeAgya che paraMtu mhArUM vAkaya tuM sAMbhaLa, pachI enA khacAvane tu vicAra kara. hArA sarakhA mahAtmAonI AgaLa gupta vArtA kahevA mATe harakata nathI. vaitADhaca parvatanI uttara zreNImAM zrIrathanUpura nAme nagara che, temAM vidyAdharAnA adhipati ratnacUDa vidyAdhara. nAme rAjA che. niSkalaMka caMdranI rekhA samAna ratnama jarI nAme tenI strI che, maNicUDa nAme prakhyAti pAmelA huM tenA putra chuM, aparAjIta nAme amArA kulanI vidyA che, te bahu sukhadAyaka hAvAthI sAkSAt siddhinI mAphaka tenA ArAdhana mATe mhe prAraMbha karyo hateA. zuddha jagAe esI huM jApa karatA hatA. samAptinA divase dIvya svarUpa dhAraNa karI vidyAdhiSThAtrI te devI mane pratyakSa thai, jenuM svarUpa vijaLI samAna caLakatu hatu, ane te melI, he vatsa ! ucchaLatA taragavALI gaMgAne sthira karanAra A hArI sevAthI haeNne vara ApavA mATe huM prasanna thai chuM, paraMtu maLatA agni kuMDamAM khatrIza lakSaNI strI athavA purUSanA hAma karI tuMvaradAna mAga, jethI thane icchita siddhi huM ApIza. mhArI prasannatA mATe A kAM tuM nahIM kare teA pAkelA cibhaDAnI mAphaka thArUM mastaka jarUra kuTI jaze. e pramANe devInu vacana mheM kabula karI svArtha siddhi mATe khatrIsa lakSaNI strInI zodha mATe huM pRthvIpara pharavA 4 For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (50) zrI kumArapALacaritra. nIkaLe. tapAsa karate karate siMhapuranagaramAM huM gaye, tyAM te nagaranA rAjAnI yathAta lakSaNavALI A kanyAne joI huM hene ahIM lAvyo chuM. ane devIne mATe hAlamAM hAma karavAnI hArI IcchA che. mATe he rAjan ? ene choDAvIne tuM hArI siddhine zAmATe nAza kare che? harSanI vAta to e che ke sajajana purU svArthanI mAphaka kadApi parakAryane nAza karatA nathI. kharekhara ekanuM kArya bagADavuM ane bIjAnuM sudhAravuM e dharma samAna daSTivALA sapurUe kaI sthaLe mAnya karyo nathI. vaLI pitAnuM udara bharanAra A strIne ja tuM priya mAne che, ghaNuM lekane upakAra karanAra huM rAjaputra lhArA hisAbamAM nathI. e pramANe gInAM vacana sAMbhaLI abhayaMkara bA. hArUM kahevuM ThIka che. paraMtu A strIne vadha karo te hane lAyaka nathI kAraNa ke, strI vadha karavAthI narakanI prApti thAya che. je prANune vadha karavAthI siddhi thAya tevI siddhithI zuM phaLa? vaLI je hiMsA karavAthI prApta thAya tevI lakSamIthI paNa saryuM. heyogIMdra? tuM samajuM che paNa hArehane kahevuM paDe che ke sarva siddhio dharmathI siddha thAya che. adharma karavAthI nathI thatI. megha varasavAthI nadIone prAdurbhAva thAya che, grISmanA tApathI teo sUkAI jAya che. je eka prANunA ghAtathI siddhi maLatI hoya to te ghaNuM prANIonA vadha karanAra manuSyane sarva siddhio kema siddha thatI nathI? vaLI strIne vadha karavAthI devI prasanna thAya che te vAta kaI vakhata jovAmAM AvI nathI. temaja sAMbhaLavAmAM paNa AvI nathI. mAtra kUTa kAryamAM kuzala evI te devIe tvane chetaryo che. kivA devIe lhane satya kahyuM haze chatAM paNa A bIcArI strIne choDI daI mhArA mastakano homa karI Aya? tuM potAnuM kArya siddha kara. he vibudha? ema karavAthI vidyAdevI hune prasanna thaze, A strI jIvatI raheze ane mahAre satkAra paNa sArI rIte For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasa. ( 11 ) sacavAze. pachI maNicUDa khelyA, nareMdra ? A hArUM samajavuM bhUla bhareluM che. kAraNa ke eka strIne mATe cakravattIne lAyaka A zarIranA tyAga karavA tuM taiyAra thayA che. A strInuM rakSaNa karavAthI te jIvatI rahIne asAdhya kArya zu karI zakaze ? vaLI tuM jIvatA iza tA pitAnI mAphka huMmezA prajAnuM rakSaNa karIza. temaja tu peAtAnA zarIrane badale A strIne bacAvavAnI icchA kare che te kATIratnA ApIne eka pASANanA TukaDA levAnI icchA kare che. alpa vastunA badale je vadhAre le che te buddhimAna gaNAya, paNa enAthI viparIta karanAra tA mUkhanA zirAmiNa gaNAya. te sAMbhaLI peAtAnA dAMtanI su Mdara kAMtinA miSathI hRdayamAM uchaLatA U~cA rUpI kSIrasAgarane batAvatA hAya tema rAjA krIthI elyA. yegIMdra ? A thArAM vacana snehane ucita che paNa dharmane ucita nathI. peAtAnA prANAthI paNa anya jIvane bacAva karavA e mhoTAmAM mhoTA dharma che. vaLI A dehane sArI rIte nhevarAve, caMdananA lepa kare, alakArAthI zaNagArA ane sArA bhAjanathI tRpta karI, paNa te khalanI mAphaka peAtAnA svAdhIna kArya divasa thavAnA nathI. temaja je zarIranI Akhara sthiti kRmi kIDA temAM athavA bhasma thAya che, teA tenA badale hu parApakAra karU chu, mhArI aNusamaja zI che ? rAgeAthI bharelA zarIravaDe je purUSa sukRta meLave che te prANunAzaka viSane badale amRtarasa kharIde che. temaja koika jJAnI purUSaja bahu maLathI bharelA, kSaNamAtramAM nAzavAna, mAtra A lAkamAM rahenAra, adhama sthitivALA, parAzrIna ane ha MmezAM vaira vadhAranAra A zarIravaDe zuddha, sthira, sAthe rahenAra, atizreSTha, peAtAne svAdhIna ane sukhadAyaka sukRtane grahaNa kare che. A leAkamAM kIrttimaya ane paralekamAM dhamaya zarIra upara sajanAnI zraddhA hAya che, paNa kSaNabhaMgurumA zarIra For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (para) zrIkumArapALacaritra. para AsthA hotI nathI, keI mANasa vepAramAM hArI jAya che vaLI keIka lAbha paNa meLave che, paraMtu strI athavA purUSane jIvana AzA te sarakhI ja hoya che. mATe tuM samajIne A hArUM khahane Apa. jethI mastakano cheda karI huM tvane arpaNa karUM. A strI ghaNu kAla jIvatI rahe ane hArI vidyA paNa siddha thAo. e pramANe rAjAe ghaNuM kahyuM chatAM paNa maNicaDe tene na ApyuM nahI, eTale rAjAe vidyAdharanI IcchA nahotI paNa bahu Agraha karI tenI pAsethI taravAra laI lIdhI. rAjAnuM zarIra bahu gera hatuM ane hAthamAM taravAra AvavAthI bhujaMgathI vIMTAelA caMdana dumanI mAphaka te dIpavA lAgyuM. pachI mukhanI AkRti praphulla ane kaMIka hAsyathI suzobhita dekhAti hatI evA rAjAe potAnA hastavaDe suthAra kANa para kuThAra jema skaMdha-Deka para taravAra calAvI te samaye paraspara mitranI mAphaka rAjAno skaMdha taravArano sparza thavAthI mUrtimAna harSa jema romAMcita thaI gaye. tyArabAda zaktimAna evA rAjAne hAtha mastaka chedavA mATe ghaNee calAvyuM chatAM paNa koIe khaMbhALe hAya tema te sthira thaI gaye. pachI rAjAe vicAra karyo, are? A hAre dakSiNabhuja prathama manmatta hastIonAM gaMDasthala bhedavAmAM balavAna hatA, te hAlamAM Avo nirbaLa kema thaI ga? ema ciMtAtura thaI svAmIno droha karanAra bhUtyanI mAphaka dakSiNa hastapara kopAyamAna thayelA rAjAe teno tyAga karI DAbA hAthamAM khaDjha lIdhuM ane tarata ja teNe pitAnA skaMdhapara calAvyuM. khanI dhAra bahu tejasvI hatI chatAM paNa te pattharapara pachaDAyelAnI mAphaka kuMThita thaI gayuM. hAthanI maMdatA ane khaDano prahAra niSphala thavAthI du:khasAgaramAM AvI paDele rAjA dIna mukhe maMtrathI taMbhita thayela sarpa jema pitAnA hRdayamAM bahu baLavA lAgyo ane buddhipUrvaka vicAra karavA lAgyuM, For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (53) are? hArA durbhAgyane dhikkAra che, A pare pakAranI lAgaNuM paNa hArAthI na banI zakI. jeo paropakAra karavAmAM pRhAlu hoya che tevA prANuone dhanyavAda ghaTe che, temaja jeonI paropakAra nI IcchA siddha thAya che tevA satparUSe te vAraMvAra dhanyavAdane lAyaka thAya che. ema kahI rAjA ekadama pitAnuM mastaka kApavA mATe co gInI yAcanA kare che teTalAmAM te yogI paNa mUyogInI mUccha. chita thaIne chedelA dumanI mAphaka pRthvI para paDe. te joI rAjAne vismaya thaye. aha? ekadama A gIne zuM thayuM ? ema ciMtavana karatAM rAjAne paNa duHkhathI mUccho AvI gaI ane bebhAnamAM paDelA rAjAe AkAzamAM rahelA devatAone hAhAkAra sAMbhaLyo. kSaNavAra pachI rAjA sacetana thaye ane potAnI AgaLa ubhelI eka devI teNe joI, te devI meghamALAnI mAphaka kamaMDalunA jaLathI siMcana karatI, pradIpanI mAphaka potAnI kAMtivaDe aMdhakArane dUra karatI, dIvya AbharaNenI racanA vaDe kalpalatAnI mAphaka dIpatI, jamarIovaDe pavinI jema devAMganAo vaDe sevAtI, manohara darzanathI caMdralekhA nI mAphaka AnaMda ApatI, bahasnigdha draSTivaDe mAtAnI mAphaka vAraMvAra avalokana karatI ane jenA zarIranI kAMti suvarNa samAna caLakatI hatI evI te devI bolI, vatsa ! te aparAjItA devI huM pote chuM. hArA sAhasavaDe huM prasanna thaI chuM. hArI IcchA pramANe vara mAga. praNAma karI abhayaMkara bolyA, devi ? je tuM mahArI para tuSTa thaI hoya te kArya karavAmAM ughukta thaye. lA A hArA bhujane staMbhanathI mukta kara. jethI mahArA mastakanA dAnavaDe A hArA bhakta yoginI vidyAsiddhine siddha karUM. hAre rAjyAdika samRddhinuM kaMI prajana nathI. vaLI jo tuM A For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (54) zrI kumArapALacaritra. kArya karavAne zaktimAna na hoya te A maNicUDanI siddhi paripUrNa kara. te sAMbhaLI devI bolI, siddhinI vArtA dUra rahI paraMtu A pApIne sacetana karavAnI paNa hArI IcchA nathI, kAraNa ke A duSTa adhama e strIvadha karavAne prAraMbha karyo che. vaLI A duSTa eTalAthI paNa nahIM aTakatAM kalpavRkSa samAna jagatanuM rakSaNa karanAra hune haNIne potAno svArtha sAdhavA mATe taiyAra thayA che. vaLI he putra! A aniSTa kArya enA sattvanI parIkSA mATe maheM ene kaheluM hatuM, paraMtu A dubuddhigI te strIne mAravA mATe kharekhara taiyAra thaI gaye. tethI hArA hAtha tathA khane mahe staMbhAvI dIdhA ane A duSTa para hune bahu krodha caDha, tethI ene A durdazAmAM lAvI mUke che. strI vadha karavAmAM eNe durbaddhi vAparI tethI ene siddhi kevI rIte maLe? "pApI purUne saMpattionI mAphaka kalAo siddha thatI nathI." aparAdha vinAnA prANIonI hiMsA karanAra ALasu ane sarvavinAnA pramAdI purUSe dharma ane arthane siddha karI zakatA nathI. mATe A duSTanA kAraNane lIdhe tuM pitAnA AtmAne haNavA mATe gya nathI. kAraNa ke bhasmanA mATe ka95vRkSane kaI paNa bALe nahIM. vaLI A AtmaghAtarUpI akRtya tuM karIza te paNa A dura tyAre upakAra mAnavAne nathI. kAraNa ke vRSTi thavAthI paNa kSAra bhUmimAM egya phala thatuM nathI. te sAMbhaLI rAjA bolyA, devi? A purUSanI siddhi ne ISTa che, vaLI tuM ene niSedha kare che, te bela ! tuM zA mATe hune prasanna thaI? A purUSa bhale game te hoya paNa enI upara tyAre anugraha karyA vinA cAlaze nahIM zuM zaMkara potAne Azraya rahelA sarpa upara paNa krodhAyamAna thAya che? vaLI A purUSane siddhi na pragaTa thAya te hArI pratijJAne bhaMga thAya; mATe prANa javAthI jema jIvate paNa huM For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. marele gaNAuM, je purUSa prANathI paNa adhika potAnI pratijJAne bhaMga kare che te adhama purUSa sajajanene niMdavA lAyaka thAya che eTaluM ja nahIM paNa tenuM jIvana niSphaLa thAya che. mATe he devi ? tuM ahIMthI svecchA pramANe cAlI jA, huM A agnimAM praveza karU chuM, ema kahI rAjA tarataja agnimAM pitAnA dehanuM balidAna ApavA taiyAra thaye, te joI are A rAjA mahArA mATe maravAne taiyAra thayo che, hune dhikkAra che ema bolatI tyAM ubhelI te strI paNa mUrNita thaI ekadama pRthvI para paDI gaI. tyArabAda devIe rAjAne agnimAMthI bahAra kADhI kahyuM ke huM hArI upara bahu prasanna thaI chuM, tuM je ? lhArA mATe A baMnene huM sajIvana karuM chuM. ema belI te devIe amRta samAna potAnA kamaMDalanuM pANI chAMTI maNicaDa ane kumArIne jIvatAM karyo. pachI te kanyA rAjAne jIvate joI bahurAjI thaI ane pitAnA manamAM teNIe rAjAne varavAnI IcchA karI, kAraNa ke tevA guNavAna purUSane varavA mATe kenI IcchA na thAya? rAjan ? hArA Agrahane lIdhe A gIne huM prasanna thaI chuM e pramANe kahI devI ghaNuM kAlathI chelI siddhi gIne ApI adazya thaI gaI. teTalAmAM tevA addabhuta kArya karavAmAM sAhasika abhayaMkara rAjAnuM mukhAvelekane karavAne jema sUryano udaya thayo. prabhAtakAlane samaya thavAthI ekadama pRthvI ane AkAzamaMDalane bhedanAra temaja sarva dizAone gajAvanAra ghanaghora zabda rAjAnA sAMbhaLavAmAM AvyA ke tarataja te bhrAMtimAM paDo. are A zuM ? ema saMbhrAMta banI jeTalAmAM draSTi prasAra kare che, teTalAmAM tenI AgaLa caturaMga sainya AvI ubhu rahyuM. pachI temAMthI eka hoMziyAra purUSa camatkArI vANu vaDe hAtha joDI rAjAne vinati karavA lAgyuM. lakSamInI lIlAthI suzobhita lakSamIpura nAme nagara che, For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56) zrIkumArapALacaritra. temAM zatrurUpa hastIone vidAravAmAM siMha samAna praNAlamaMtrI. arikesarInAme devasamAna rAjA rAjya karato hato. zatrurUpa vAMsaDAone bALavAnI IcchA karatA jenA pratAparUpI agnine atiprabala evuM zA pavananI sahAya ApatuM hatuM. te rAjA hAlamAM svargavAsI thaye che tethI temanuM rAjya svAmI vinAnuM sAyaMkAlanA vAdaLa samAna thaI gayuM che. tyArabAda tenA sumitra maMtrI vigere pradhAnavane ekaThAmaLI aparAjItA kuladevInI ArAdhanA karI, prasanna thaI kuladevIe AjJA karI che ke te rAjyane lAyaka Ape che ane te devInA kahevAthI Apane teDavA mATe ame ahIM AvyA chIe. ApanA darzanathI A sainyane tathA amane bahu AnaMda thaye che. vaLI A rAjyalakSamI ApanA AzrayathI IMdra sahita svargazrInI mAphaka prakAzita thAo. he naradeva ? huM ArakesarI rAjAne vaMzaparaMparAne maMtrI chuM, hArU nAma pranAloka che, A hakikata nivedana karavA mATe huM Avela chuM. ema vinati karI te maMtrI mana rahyo, eTale tarataja te aparAjItA devIe tyAMja suvarNamaya siMhAsana para abhayaMkara rAjAne besArI rAjyAbhiSeka karyo. temaja te yogInI pAsamAMthI bacAvelI kanyA rAjAne ApIne te devI aMtardhAna thaI gaI. juo karele upakAra abhayaMkara rAjAneteja vakhate saphala thaye." aha? paropakArano prabhAva?-- harati vipadaM sUte kIrti nikantati vairitAM, janayati jane mAnAdhikya, vazIkurute ramAm / madayati dayAsAraM dharma, tanoti mahodaya, kimiva mudhiyAM nAdhatte'sau paropakRtiH kRtA // 1 // For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. . (57) "sajajanee karele upakAra vipattine dUra kare che, kIrtAine pragaTa kare che, vairane ucheda kare che, lokomAM mAna vadhAre che, lakSamIne vaza kare che, dayAmUlaka dharmane utpanna kare che ane sarvatra mahodayane phelAve che, " vaLI koIpaNa vastu evI nathI ke para pakArathI siddha na thAya. pachI maNicuDe kahyuM ke he rAja? ApanA prabhAvathI hune siddhi maLI che, he deva mahArA puNyane lIdhe ja Apano janma thayo haze, kAraNa ke A hArI siddhine dUra rahI paNa Apa na hota te hArA prANa paNa tulanI mAphaka devInA krodharUpI pavanathI uDI jAta. vaLI he nareMdra mRtyunA mukhamAMthI kevaLa A strInuM ja rakSaNa karyuM che ema nahI paraMtu strIhatyAnA pAtakathI mahAre paNa uddhAra karyo. pitAnA dehathI ni:spRhapaNe save lokono tame upakAra karo cho ane paropakArane mATe ja caMdananI mAphaka sarvasvane vyaya karyo che. mATe Apa cirakAla AnaMda pAme. he rAjan ? du:khI thayelAM mahArAM mAtApitAne pitAnA darzanarUpa amRtanuM siMcana karI huM pharIthI AvIza. e pramANe abhayaMkara rAjAnI AjJA laI maNicaMDa vidyAdhara potAnA sthAnamAM gaye. tyAra bAda arikesarI rAjAnA maMtrI vigere sarva leke navIna stUpanI mAphaka bahu AnaMda ApatA rAjAne praNAma karavA lAgyA. bAda bahu vinayapUrvaka teoe potAnA nagaramAM javA mATe rAjAne prArthanA karI, pachI rAjAe paNa temanA kahevA pramANe taiyArI karI. kAraNa ke "mahAtmAo anyanI prArthanAno bhaMga karatA nathI. potAnA pairyane parAjaya thavAthI sevA mATe Avela merU parvata hoyane zuM ? tevA unnata aMgavALA hAthIpara rAjAe svArI karI. temaja tenA mastakapara pUrNimAnA caMdranA garvane apahAra karanAra ane sAkSAt mUrtimAna yaza heya temata chatra dhAraNa karyuM hatuM, mukharUpI caMdranI sarvatra prasaratI kAMtinA For Private And Personal Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (58). zrI kumArapALacaritra. be vibhAganI mAphaka veta kAMtimaya baMne cAmarethI tenAM baMne paDakhAM vIjhAtAM hatAM, temaja huM rAjA pote ahIM Avyo chuM mATe mahane namavA mATe Ave ema atyaMta rAjAone digaMtara gajAvatAM pAtronA nAdavaDe jaNAvate, bhATa cAraNenA jaya jaya evA ghoSathI lokone badhira karate, sainyanA caraNa ghAtathI uDelA rajakaNathI AkAza bhUmine purata, snigdha daSTinA prasArathI nagaravAsI janene pramudita karate, pitAnA darzanarUpa caMdravaDe pIrAMganAnA premarUpI sAgarane taraMgita karato hoyane zuM ? tema abhayaMkara rAjA nAgarika lokoe dhvaja, patAkA ane toraNathI zaNagArelA lakSamIpuranI zobhAne daSTigocara karato chate rAjamahelamAM gayA. tyAM pradhAna vaLe taiyAra karelA suvarNanA siMhAsana para abhayaMkararAjA pUrvAcalanA zikhara para sUrya jema ArUDha thaye. bAda sAmatarAjAe bheTaNa laI rAjAne namyA. ane tenI sevAmAM hAjara thayA. tyArabAda siMhapuranA rAjAe potAnI putrInuM vRttAMta jANyuM, eTale te paNa tyAM AvyA ane potAnI putrIne abhayaMkararAjA sAthe teNe paraNAvI. te kanyA paNa kAmadeva samAna tejasvI evA patine pAmI ratinI mAphaka alaikika zebhAne pAtra thaI. pachI prathamanA upakAranuM samaraNa karatA nRsiMha tathA ghanavAhanarAjA temaja kRtaziomAM cUDAmaNi samAna maNicaMDa vidyAdhara ane bIjA paNa keTalAka rAjAe ratnAdika dIvya bheMTaNAM laI tyAM AvyA, ane devatAo ane jema abhayaMkararAjAne namanapUrvaka bahu satkAra karyo. e pramANe aneka rAjAo taraphathI AvelI bheTanI samRddhio vaDe teno vaibhava nadIonA pANIthI samudranuM jala jema bahu vRddhi pAmyo. eka divasa Ayudha zALAnA adhikArIe rAjAnI pAse AvI cakavarIne lAyaka evA cakaratnanI vadhAmaNa kahI. rAjAe bahu harSathI tene satkAra karyo For Private And Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (59) ane te tarataja zastrazALAmAM gayo. sUryamaMDalanI zobhAne tiraskAra karatuM caritna tenA jevAmAM AvyuM. caMdanAdika pUjAnA sAmagrIvaDe cakranI pUjA karI aSTAbdika mahatsava paNa karyo, kAraNa ke "mahAna purU pUjyane pUjavAmAM sAvadhAna hoya che." vaLI te abhayaMkararAjAne tyAM bIjAM paNa senAnI-senApati vagere keTalAMka rano pragaTa thayAM. ahe? "mahAna pUNyazAlIjanene A dunIyAmAM keIpaNa vastu durlabha nathI" tyArabAda abhayaMkara cakravatI cakrovaDe sthira evA parvatane paNa calAyamAna karate sarva dizAone jItavA mATe cakraratnanI pAchaLa cAlyA. pRthvIne AkramaNa karatA cakravattInA senyarUpI samudranI aMdara moTA parvate paNa DubI gayA te anya lokonI zI gaNatarI ? tenA tejathI sarva zatruo pitAnI meLe ja dabAI gayA ane kaeNzika-ghuvaDa sUryane jema keIpaNa zatru tenA sanmukha AvI zakato nathI. pakhaMDa pRthvImAM vijaya meLavIne navanidhi pitAne tAbe karyA. pachI te cakrI potAnA sainya sAthe nivRtta thaI pitAnA nagaramAM Avyo. bAda bAra varSa sudhI cakravatIne abhiSeka thaye. te samaye abhayaMkara cakrIe potAnI udAratAthI yAcaka lokone kubera samAna dhanavAna karyA. vaLI haMmezAM te bahu chuTathI yAcaka vargane dAna Apato hate. rAjya vaibhavanA udAra lega paNa bhagavate hate. paMDitaleke niraMtara tene Azraya letA hatA. ema aneka prakAranA sukhathI paripUrNa abhayaMkara cakrIe bahu samaya sudhI indranI mAphaka rAjya calAvyuM. tyArabAda gurUmahArAjanuM Agamana jANuM ziSyanI mAphaka abhayaMkara caDI bahuja prasanna thayA ane temanI pAse jaI praNAma karI dezanA sAMbhaLavA beTho. gurUmahArAja bolyA, he bhavyAtmAo ? A jagatamAM For Private And Personal Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 60 ) zrIkumArapALacaritra. gurUdezanA. dula bha evA manuSyabhava pAmI buddhimAna purUSa evuM kArya karavuM ke jethI zAzvata sukhanI prApti thAya, vaLI te akSaya sukha muktimAM rahela' che, ane te muktinA upAya tA anezvara bhagavAne samyak cAritravrata kahelu che. sarva sAvadya vastunA tyAga karavA tenuM nAma sabhyazcAritra kahevAya che, vaLI te cAritra grahaNa karavAthI A leAkamAM pUnyatAnuM pAtra bane che. ane paraleAkamAM meAkSa lakSmI prApta thAya che, huM bhavya ! vhene AvA maneAhara siddhi yoga prApta thayA che. mATe tuM vrata grahaNakara, jethI thane meAkSa siddhi pAteja svayaMvarA thai varaze. e pramANe gurUmukhathI dezanA sAMbhaLI cakravattI mukita sukha meLavavAmAM bahu utsuka thayA ane vairAgyarasamAM garaka banI teNe peAtAnA putranA rAjyAbhiSeka karyo, pachI teNe bahu AnaMda pUrvaka zurU mahArAjanI pAsethI cAritravrata lIdhu. mAda abhayaMkara muni vairAgyabhAvathI ati dustapatapazcaryA karavA lAgyA, tapazcaryAMrUpa tIkSNa kuThAra vaDe prAcIna duSkarma rUpI jaMgalane mUlamAMthI ucchinna karI kevalajJAna pAmyA, pachI ghaNA leAkeAne Adha ApI vizuddha pariNati vaDe teo meAkSa pada pAmyA. hai siddharAja nareza ? abha cakara cakravattIe karelA upakAramaya dhathI AvA mahApadanI prApti mAnI haMmezAM paropakAra karavA e thAre bhUlavuM nahIM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A pramANe zraddhApUrvaka gurUnI vANI sAMbhaLI dayALu evA te jayasiMha rAjAe gurU samakSa peAtAnA hRdayamAM parApakAra vratanA nizcaya karyo ane te vratane uttama mAnatA huMmezAM tenuM AcaraNa karavA lAgyA. A pramANe uttama vANIrUpa kIraNAvaDe jayasiMhu narezanA aneka saMzaya rUpa aMdhakArane dUra karatA ane For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamasarga. (11) jaina matarUpI kamalane vikasvara karatA sUryanI mAphaka zrI hemacaMdra AcArya dIpatA hatA. itizrIzAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapAragAmizrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkarazrImahuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratna zrImad-ajitasAgarasuriviracite paramArhatazrIkumArapAlacaritramahAkAvyabhASAntare zrIhemacandrasUrijanmavarNanonAmaprathama sargaH samAptaH For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che athadvitIyasa che vividha saMpadAothI paripUrNa dadhisthalI nAme nagarI che, tenI aMdara potAnI prajAnuM pAlana karavAmAM kumArapALa janma kuzaLa tribhuvanapAla nAme rAjA hatA ane te saMpattiovaDe kubera samAna prakhyAta hato, jenA nirdoSa mAnasamanamAM sajajana pakSanuM avalaMbana karanAra dharma haMmezAM mAnasarovaramAM ujavaLa pAMkhovALA rAjahaMsanI mAphaka vilAsa karate hate. zatruonA vadhathI rUdhira vaDe lAla kAMtine dhAraNa karatI taravArarUpI velaDI saMgrAma bhUmimAM bahu rAgathI manahara ane mUrtimAna jaya lakSamI hoya tema tenA karakamalamAM zebhatI hatI. tenI strInuM nAma kamIradevI hatuM, te rANuM bahuja premALa, sadaguNothI suzobhita ane zarIranI kAMtivaDe sAkSAt lakSamI samAna dIpatI hatI. temaja vidyamAna chatAM paNa asthira ane bAhya evA alaMkArene tyAga karI aMtaraMga ane sthira zIlarUpa AbhUSaNathI te potAnuM aMga bhAvatI hatI. tenI sAthe tribhuvanapALa nareza lamI sAthe vAsudeva jema AnaMda pUrvaka viSayasukha bhogavato hate. anyadA prajAnI unnati mATe kSetrabhUmi bIjane jema kamIra devIe garbhadhAraNa karyo, bAda te zubha garbhanA prabhAvathI samudra sudhI pRthvInuM rakSaNa, prANIone abhayadAna ane sAte vyasanene niSedha karAvavAnI rANIne IcchA thaI. bahu premane lIdhe rAjAe te dahalA pUrNa karyA, garbhanA divase pUrNa thavAthI dvitIyatithi caMdrane jema rANIe putra pragaTa karyo. te samaye AkAzavANI thaI. A bAlaka bahu parAkramI ane guNavAnuM thaze, vaLI pRthvIne For Private And Personal Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 63) chatI dharmanuM sAmrAjya meLavaze. temaja buhu vizAla te bAlakanA zarIranI kAMti vaDe sUtikAgrahanA divAo haDatAla sarakhA nisteja thaI gayA. tenA janma samaye manuSyane AnaMda thAya temAM zI navAI? kiMtu pavanathI kaMpatI dhvajAo rUpI hAtha vaDe nagara paNa ati AnaMdathI nRtya karatuM hoya tema dIpavA lAgyuM. bahu harSathI janmatsava thaye. bAda A kumAra kArtikeyanI mAphaka parAkramI thaze ane pRthvInuM pAlana karaze ema jANuM tribhuvanapAle te bALakanuM kumArapAla evuM nAma pADayuM. amRtanA pUranI mAphaka te bAlakanA mukhanI kAMtirU5 rasanuM atizaya pAna karatAM rAjA ane rANI bahu AnaMda pAmatAM hatAM. kadAcit putra paNa vinayahIna thAya te agninI mAphaka samagra kulano nAza kare che, ane teja putra kalAva thAya te caMdranI mAphaka zaMkaranA mastaka para paNa vilAsa kare che. ema vicAra karI pitAe premapUrvaka zastra ane zAstravidyAmAM bahuja kuzala karyo. bAda te kumArapALe adbhuta kAMtimaya vana avasthAmAM praveza karyo. sthairya merugirima'tiM suragurugAMbhIryamambhonidhiH, saumyatvaM zazabhRtpratApamaruNaH zaurya ca paJcAnanaH / audArya tridazadrumaH subhagatAM kAmaH zriyaM zrInidhi nUnaM daukayatisma yauvanapade dRSTvA kumAraM sthitam // 1 // "te samaye yuvAvasthAne dIpAvatA kumArane joI merU parvate sthiratA guNa, bRhapatie buddhi, sAgare gAMbhIrya, caMdramAe mRdutA, ravie pratApa, sihe parAkrama, kalpavRkSe udAratA, kAmadeve mane haratA ane kubere lakSmI aparNa karI." bAda tenA pitAe paladevI nAme kanyA sAthe tene paraNAvyuM, teNInI sAthe te haMmezAM rati sAthe kAmadeva jema bhegavilAsa karate For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. hato. vaLI te tribhuvanapAlane bIjA be putra hatA, ekanuM nAma mahIpAla ane bIjAnuM nAma kIrsipAla hatuM. te baMne bhAIo mAnanI lAgaNI dharAvatA hatA, temaja premaladevI nAme eka tene putrI hatI. te devInI mAphaka dIvyakAMtithI dIpatI. hatI, tene tenA pitAe maheoTA utsavathI kRSNadeva sAthe paraNAvI. vaLI tene bIjI putrI devela devI nAme bahu saidaryanuM sthAna gaNatI hatI, tene zAkaMbharI nagarInA adhipati arAjanI sAthe paraNAvI. e pramANe sAkSAt dharma, artha ane kAmanI mUrti samAna traNe putre vaDe tribhuvanapAlanI kIrti traNe lokamAM prasarI gaI. bAda eka divasa kumArapAla pATaNamAM gayA. tyAM jayasiMharAjAnI pAse beThelA zrI hemacaMdrasUrinAM darzana thayAM, A mahAna purUSa sarva kalAonA jANagurUsamAgama. kAra che ema jANa bahu vinayabhAvathI kumAra pAla haMsa kamalavananI jema temanI sevA karavA lAgyo. eka divasa guNenuM vyAkhyAna cAlatuM hatuM te samaye kumArapAle AcArya mahArAjane puchyuM, dareka guNemAM kyA guNanI mukhyatA jANavI ? tyAre zrI hemacaMdra AcArya bolyA, sarva guNemAM sattvaguNa kharekhara sArvabhauma tarIke gaNAya che. anya sarva guNe je sattvaguNanI pAchaLa kulavAna nekaranI mAphaka doDe che. eka sattvaguNa siddha thavAthI dareka kArya siddha thAya che. anya guNe enI AgaLa vRthA che. je sattvaguNathI citAmaNi ratathI jema sarva saMpattio prApta thAya che. vyasana-duHkha rUpI sAgaramAM paDele prANI ajAputranI mAphaka sattvaguNavaDe lakSamIne bhakatA bane che. vaLI te ajAputranI prAcIna kathA huM kahuM chuM te tuM sAMbhaLa. For Private And Personal Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | dvitIyasarga. A ja budvIpamAM bharata nAme kSetra che. temAM caMdrAnanA nAme nagarI che. jenI saMpattio svargalokanI ajaputra samRddhione ullaMghana kare che. vaLI je nagarInI aMdara ziva-zivA zubha kArya=pArvatIthI yukata, vizAla bhUti-samRddhi bhasmane dhAraNa karatA, bhega-vilAsa= sarpathI alaMkRta, vRSa-dharma=vRSabha para bahurAgI ane mahezadhanADhyuM=zaMkaranI lIlAne dhAraNa karatA loko vase che. paNa Azcarya mAtra eTaluM hatuM ke koI paNa mANasa temAM viSAdI-du:khI= viSabhakSI nahote. temaja te nagarImAM sAkSAt zaMkara samAna mahAparAkramI caMdrApIDa nAme rAjA rAjya karato hato. paraMtu te bIlakula zAMta prakRtine hato. vaLI te rAjA pRthvIne jItavA mATe jyAre nIkaLe tyAre jala ane ghAsane sarva ThekANe abhAva thaI gayo. kAraNa ke bahu baliSTha sanyanA cAlavAthI uDelI dhULavaDe sarevara vigeremAM rahelAM pANI DhaMkAI gayAM ane gharanI aMdara rahelA zatruoe pitAnA rakSaNa mATe dAMtanI aMdara ghAsa lIdhAM jethI baMnene duSkAla thayo. temaja te nagarImAM dharmopAdhyAya nAme eka brAhmaNa raheto hato. te vipra kalAnidhi-kalAone khajAno hatuM, paraMtu te kuraMga-zeka=mRgane tAbe rahete nahIM. bahu premALu ane AnaMdapAtra gaMgA nAme tenI strI hatI. jenI aMdara pavitratA ane rasavattA e guNe mukhya hatA. baMne strI purUSa haMmezAM IcchA mujaba saMsAra sukha bhogavatAM hatAM. tevAmAM temane eka putra janme. jenA zarIranI kAMti bahu ja ramaNIya hatI, jenA janma samaye pAMca graho ucca sthAnamAM rahelA hatA, jethI dharmopAdhyAye tenuM janma lagna joI vicAra karyo ke A hAre putra AvA uttama lagnanA prabhAvathI rAjya For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) zrI kumArapALacaritra. prApta karaze ane te madenmatta banI brahma karmathI bhraSTa thaze. ene upavIta saMskAra thavAne nathI, sAMgavedAdikanuM te adhyayana paNa karavAnuM nathI, yajJAdika kriyAkAMDa paNa tenA hAthe thavAne nathI ane viveka buddhi paNa tenAmAM rahevI muzkela che. svAbhAvika pravartatA pApathI temaja bahu AraMbha vigerenA pApathI, A hAro putra naraka sthAnamAM jaze e bahu khedanI vAta che. have zuM karavuM ? vaLI A putra ja kevaLa narakamAM jaze. eTaluM ja. nahI paNa enA sarvavaMzajonI paNa naraka sivAya anyagati nathI. are? A duSTa devane dhikkAra che. vaLI A putra mahocyo thaze tyAre kulane nAza karaze. jema vRddhi pAmavAthI pIpaLAnuM jhADa devamaMdirane ucchinna kare che, tema A putra bahu duHkhadAyaka thaze. mATe velAsara ene koI ThekANe vidAya kare joIe, ema vicAra karI te brAhmaNe potAnI strIne kahyuM, bhadre? A putrane jaladI tuM bahAra kaI guNa ThekANe mukI Ava. ene rAkhavAthI ApaNane sukha paDavAnuM nathI. e pramANe potAnA svAmInuM vacana sAMbhaLI strInA hRdayamAM agnijavAlA pragaTa thaI ane bahu zoca karatI te gaMgA potAnA svAmIne kahevA lAgI, he svAmin ? A tame zuM belyA! putrI paNa ekadama tyAga karAtI nathI te caMdrasamAna netrane AnaMda ApatA AvA putranI to vAta ja zI karavI ? he svAmin ? ciMtAmaNi ane putra e baMne A dunIyAmAM bahuja durlabha hoya che. keI puNyazALIne teo prApta thAya che to ApaNane prAcIna puNyagathI A putra thaye che, have ene tyAga kevI rIte thaI zake ? jenA mATe vibudhajane paNa aneka upAya niraMtara kare che, chatAM paNa putrasukhanA bhegI thatA nathI. te tenA putrane ko buddhimAna tyajI de? brAhmaNe potAnI strIne kahyuM, subhage? hAruM kahevuM satya che paraMtu For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa ( 67 ) je peAtAnA kulanI unnati kare tevA putranuM pAlana karavuM ucita che. A putramAM kulakSaNa rahelAM che, jethI te pulane nAza karanAra thaze. mATe tuM ene jaladI bahAra mUkI Ava, have mithyAvicAra tuM karIza nahIM, te sAMbhaLI strInA manamAM vicAra thayA ke kulIna strIone putrathI paNa peAtAnA svAmInu vacana priya hAya che. ema samajI te strI zeAkAtura banI putrane teDI lIdhe ane azru pravAhathI vakSasthalane tathA stanamAMthI jharatA dudhavaDe pRthvIne siMcana karatI, vAraMvAra te mAlakanA mastaka para cukhana karatI, teNIe ratnanI mAphaka koika jagAe tene mUkI dIdheA. ane te strI potAne ghera AvI. teTalAmAM tyAM eka ajA-akarI AvI te A bALakanA pUrvajanmanI mAtA hatI. mArgamAM paDelA khALakane joi te tenI pAse gai ke tarataja pUrva saMbaMdhane lIdhe teNInA stanamAMthI dUdha jharavA lAgyu. te dudha bALakanA mukhamAM paDavAthI kAMika tene zAMti thai. akarInI pAchaLa AvatA vAgbhaTa nAme geAvALanA jovAmAM A saghaLI hakIkata AvI, tethI hene dayA annapAla. AvI ane tarataja te bALakane lai ghera gaye. pachI teNe peAtAnI strIne te mALaka arpaNu karyA. ajApAlanI te strI paNa peAtAne putra nahIM hAvAthI hene putra tarIke pAlavA lAgI. tRSAtura mANasa pANI maLavAthI jema te strI putra maLavAthI bahuja AnaMda pAmI. A uparathI mAtra A dunIyAmAM devaneA mahimA stuti karavA lAyaka che. vipatti kivA sapatkALamAM paNa anya koi samartha thai zakatA nathI. kAraNa ke janmyA ke tarataja A bALakane tenA mAtA pitAe jaMgalamAM mUkI dIdheA, temaja ajApAlane tyAM tene phrIthI teja vakhate samAveza thaye tenuM kAraNu khAsa daivajra thayuM. have ajApAla ane enI srIe vicAra karyo ke A bALakane ajA-- For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( * ) zrIkumArapALacaritra. akarIe dudha pAna karAvyu tethI enu nAma ajAputra rahevu joie, ema jANI bahu umagathI teoe te nAma jAhera karyuM. saguNNAnA Azraya ane pUrvAjita puNyane lIdhe bhaviSya kALamAM atyaMta saMpattinA pAtrarUpa te mALaka ajApAlane tyAM jaLamaya bhUmimAM kamaLa jema vRddhi pAmavA lAgyA. anukrame khAlavayamAM paNa tenuM teja mar3e vadhavA lAgyuM. jethI te khALaka jagane jItanAra apUrva tejanA samUhathI sUrya jema divasanA kartApaNAne cAgya thAya che tema rAjyanI ceAgyatAne lAyaka dekhAvA lAgyA. vaLI vRddhi pAmatA sarve guNarUpI vRkSAmAM vasa MtanI mAphaka te bAlakanI aMdara rasanI mAphka bahu adbhuta prakAranuM sattva-parAkrama prApta thayuM. vinA prayAse paNa tenA hRdayamAM nirmala jalathI bharelA sarAvaramAM cadrabiSanI mAphaka sarva kalAe sphuravA lAgI. eka divasa tenA pitAne tAva AvyeA, jethI te akarAMmAM javAne azakta thayA eTale tenI AjJAthI te ajAputra khakArAMnA TALAne lai araNyamAM cAravA mATe gayA. tyAM AgaLa te akarIe peAtAnI icchA pramANe caravA lAgI, ane te ajAputra bahu AnaMdathI eka vaDanI chAyAmAM beThA hatA, tevAmAM bahu vizALa te vaDanI nIce sIkAranA prayAsathI bahu tapI gayelA caMdrApIDa nAmetejanagaranA rAjA ALye, jenI kAMti ca MdrasamAna dIpatI hatI, bahu zrama lAgavAthI te rAjA pAtAnA parivAra sahita suMdara vaDanI chAyAmAM beThA, teTalAmAM divya kAMtithI dizAone prakAzita karatI keAi eka devI pragaTa thai ane tarataja te khAlI, he rAjana ! A ajAputra lAkha sainikAnA adhipati thaze, ane te khAra varSa pachI tane mArIne A nagaranA adhipati thaze. emakahI te devI aMtardhAna thai gai, pachI rAjAnI dRSTi ajAputra tarapha gai, bahu zecavA devIvacana. For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa ( 9 ) lAyaka tenI dazA joi rAjAnA manamAM ga thayA ke A bicArA zuM karavAnA che ? ema tene tRNu samAna gaNI pAte vicAra karavA lAgyA. te devIe je vacana mhArI AgaLa kahyu te ayeAgya che. kAraNa ke tejasvI siMhanI AgaLa akarAne zo hisAba che? kadAcit pAMgaLA mANusa jo merU parvata para caDhatemaja hAtha vinAnA ThuThA mANasa samudra tarIchAnI pAra jaI zake teA A khALaka hune mAravAne zaktimAna thAya. ema garvanA zikhare caDhelA te rAjA mAna rahyo. tyAre tenA sumati nAme ma MtrIzvare kahyuM, svAmina ? nAnA paNa zatrunI upekSA karavI te ThIka nahIM, kAraNa ke vyAdhi ane zatru e ane eka sarakhA kahyA che, temanI upekSA karavAthI heATA svarUpamAM teo AvI jAya che tyAre buddhizALI purUSA paNa temane utthApI zakatA nathI. mATe ApanA para dayA lAvI keAika A devIe ApanA hitanI vAta kahA che. jo ke pASaNa lekha asthira thai zake paNa divyavANI keAi samaye mithyA thAya nahIM. prAye A zatru khAlyAvasthAne lIdhe kaMipaNa apakAra karI zake tema nathI. tApaNu ene ApanA dezamAMthI cAranI mAphka koipaNa sthAne vidAya karavA te ThIka che. e pramANe pAtAnA maMtrInA vicAra ceAgya mAnIM rAjAe keAIpaNu jaMgalamAM teja vakhate potAnA Asa purUSA mArakta ajAputrane vidAya karAvyeA. mAtA pitAthI viyukta thayelA bhayaMkara vanamAM paDele A mAlaka ekAkI chatAM paNa vidvAnanI mAka ajApuvicAra. peAtAnA manamAM vicAra karavA lAgyA. are ! mhArA kAipaNa prakAranA aparAdha nathI chatAM A rAjAe hune adhama aparAdhInI mAka zAmATe dezapAra karyo ? ema vicAra karatAM tenA jANavAmAM Avyu ke A devInI vANIthI te rAjAnA manamAM bhaya utpanna thayA, For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (74) zrIkumArapALacaritra. jethI eNe potAnA rAjyanuM rakSaNa karavA mATe hune pitAnA dezamAMthI kADhI mUkyo. jIvita ane rAjya e baMne manuSyane bahuja priya hoya che, jenA mATe DAhyA mANaso paNa atizaya anucita kAryo kare che. are? A manuSyakITathI zuM thavAnuM che? A dunIyAmAM eka parAkrama ja basa che. jethI AvA pApIono saMhAra karI baliSTha rAjya tAbe karAya che. ema vicAra karI, dhUvaDe manane daDha karI te ajAputra siMhanI mAphaka nirbhaya thaI AgaLa cAlato thayo. ghora vanamAM prayANa karatA nIDara evA paNa siMhAdika prANuo, bahu parAkramavALA ajAputranA darzanathI raMka banI gayA ane citrAmaNumAM AlekhyAnI mAphaka sthira thaI gayA. vana phalathI AhAra vRtti calAvatA ane zuddha taravarenI chAyAmAM vizrAmapaNa te lete hato, ema karatAM te ajAputra tapasvI jema saMsAra pArane pAme tema vananA prAMta bhAgamAM AvI pahece. tyAM AgaLa eka nagarI tenA jevAmAM AvI, tethI te bahu khuzI thaye ane tarata ja te nagarIne uddezI cAlate thayA. mArgamAM cAlatAM eka yakSanuM maMdira AvyuM, jenI zobhA bahu manahara hatI. vaLI tenI pAsamAM eka agnino kuMDa hato. ane temAMthI cAre tarapha agninI jvAlAo nIkaLatI hatI. tenI AsapAsa cokIdAranI mAphaka cAra purUSe ubhA hatA. kepIna mAtra dhAraNa karyA hatAM, mukha paNa zyAma hatAM evA dIna ava sthAmAM AvI paDelA te purUSane joI cakita thayela ajAputra nikhAlasa buddhithI temane pUchavA lAgyo. he mahAzayo ? A agni kuMDa zA mATe race che ? ane tame AvI AkRtie ahIM zA mATe ubhA che? tame koNa cho? je mahane kahevAmAM kaMI aDacaNa na hoya, to A bAbata hune jaNAve. te purUSa belyA, bhAI? tuM bAlaka che, amAruM kAma bahu maheoTuM che, tethI For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa. ( 71 ) tyune zuM kahIe ! thArAthI A kArya khanI zake tema nathI, ajAputra khelyA. mATu kAma mhATAeja kare, nAnA mANasa na karI zake ema tamArU je dhAravuM che te tadna khATu che. mhATA mANasa je kArya na karI zake te kA` nAnA mANusa paNa kadAcit kare che. mhATA bhAlAethI je patthara TuTatA nathI, teja pattharAne zu TAMkaNAM tADI zakatAM nathI ? e pramANe te khAlakanuM camatkArI vacana sAMbhaLI vismita thayelA te purUSA beAlyA. bhAI ? evI hArI hIMmata hAya tA amArI hakIkata tuM sAMbhaLa, sarva samRddhiethI bharapura ane niSkapa-bhaya rahita caMpA nAme nagarI che. tenI aMdara ame cAre bhAIA vaidezikamahAtmA rahIe chIe, eka bIjApara amArA sneha ahu sacATa rahelA che ane huMmezAM eka ekanI AkhAdI icchIe chIe, amAre A nAnA bhAi che tene ghaNA upAcA karavAthI eka putra thayA, tenI buddhi bahuja pavitra ane kAMti jotAM suvarNa samAna dIpe che, eka divase tene bahuja asAdhya vyAdhi pragaTa thayA, sekaDA vaidyaleAkeAe upacAra ghaNA karyo paNa kiMcitmAtra haine ArAma thayeA nahIM. temaja hakima vigere anya leAkeAe paNa tenA ArAma mATe ghaNA upAcA karyA chatAM paNa dunane viSe satkAranI mAphaka te sarva prayAsa vyartha nIvaDyA. tyAre ame cAre bhAie te ciMtA sAgaramAM mAchalAonI mAphaka taraphaDatA hatA, tevAmAM peAtAnA pUrvajanI mAphaka koi eka dayAlu vaidazika mahAtmA Avye ane teNe amane kahyu ke A bAbatamAM tame prIkara karazeA nahIM. agni vRkSanuM pAkelu la ene Ape. amRta samAna svAdiSTa evA te lanu bhakSaNa karavAthI A khAlaka sAjo thaze. te For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 72 ) zrIkumArapALacaritra. agnivRkSa kAda bara vananA prAMtabhAgamAM yakSanu maMdira che, teno pAsamAM maLatA agnikuMDamAM rahelA che, tyAM tame jAo ane te la lAvI ene ApeA. te sAMbhaLI tarata ja ame ahIM AvyA chIe ane tenA kahevA pramANe nizAnI sAthe sarva hakIkata satya maLI che. have ame kopIna mAtra dhAraNa karI A agnimAM bahu utsAhathI paDavA dhArIe chIe paraMtu A baLatI vantuivALAenA bhayathI ame paDI zakatA nathI, tethI ame bahu du:khanA mAryo A agninI pAchaLa pherA mArIe chIe. have ApaNe zuM karavuM ema eka bIjAnA shAmu ame joi rahyA chIe. A vAta sAMbhaLI ajAputrane dayA AvI ane temane kahyu ke bhAie ? tame du:khI thaze| nahIM, huM A adbhutaparApakAra. agnivRkSanuM phUla tamane aMdarathI lAvI ApIza, ciMtA karavAnuM kai paNa kAraNa nathI. purUSA melyA, bhAi ? A bhayaMkara agnimAM thAre pesavu' te yeAgya nathI. kAraNa ke zakti chatAM paNa pArakAne mATe maraNu saMkaTamAM kayeA mANasa praveza kare ? vaLI agnivRkSathI tamArI pAse je mULa magAvavu te prANaeN ka-parANA pAse sarpa marAvavA kharIkhara che. mATe A purUSa ? tuM tArU peAtAnu kAma kara, A agnimAMthI phaLa tA amArAmAMthI koipaNu eka jaNa lAvaze. ema sAMbhaLI IthI paNa ajAputra khelyA, huM sajajanA ? ema tamAre khelavuM nahIM. kAraNa ke satpurUSA parApakArane ja svArtha mAne che. sajana purUSA vinA svAthe parApakAra mATe prayatna kare che, jagatane AnaMda ApavAmAM tatpara evA medha vigerene tame zuM nathI jotA ? vaLI peAtAnI mAphaka paratuM kArya je manuSya nathI karatA tenuM bahu vighnathI bharelu A zarIra zA kAmamAM AvavAnuM ? ati khedanI vAta che ke jenAmAM zakti chatAM parA For Private And Personal Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (73). pakArathI vimukha rahe che. e pramANe phalAthI purUSane samajAvIne ajAputra jaLanA kuMDamAM jema te agnikuMDamAM paDaye ane temAMthI be phaLa laI tarata ja bahAra nIkaLe. siddhanI mAphaka tenA zarIre bIlakula agnine sparza na thayela joI teo cakita thaI gayA ane baMdInI mAphaka tenI stuti karavA lAgyA. he sAttvika purUSanI aMdara prazaMsA karavA lAyaka eka A paja che, caMdananI mAphaka Apane A deha pAra phaLapradAna. kAonA tApane zAMta karanAra che, A dunIyAmAM svArtha sAdhavAmAM kuzala evA zuddha mANaso ghaNAya che, paraMtu AmravRkSanI mAphaka parakArya sAdhavAmAM pravINa te Apa eka ja che e pramANe bahu stuti karyA bAda teoe pUchyuM ke he uttama purUSa? tame satya vAta kaho, agnimAM paDavAthI tame banyA nahIM tenuM zuM kAraNa? ane be phaLa kevI rIte lAvyA ? ajaputra balya, agnivRkSa para nivAsa karI rahelI keI devIe hane be phaLa ApyAM te laI huM akSata aMge bahAra nIkaLI AvyuM. bAda te purUe eka phaLa bahu Agraha karI ajAputrane ApyuM ane eka phaLa pitAnA putrane khavarAvI sAjo karyA pachI teo AnaMda pAmyA. have ajAputra tyAMthI AgaLa nIkaLe ane nagarapratye cAlato thaye, bahu AnaMdathI te jato hato kapipurUSa. tevAmAM te mArgamAM pAMcajanene AnaMda Apa nAra eka taLAva AvyuM. te joI tenuM hRdaya bahu prasanna thayuM, je saravara zIta ane veta rasamaya kamaLonA sugaMdhamAM lubdha thayelA jamAnA nAda vaDe amRtakuMDanI mAphaka pacindrione bahu AnaMda ApatuM hatuM, temaja tene gherA For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) zrIkumArapALacaritra. te mALAkAra ane maneAhara hatA, jenI pALI upara cAre tarapha vRkSAnI pakti zAbhatI hatI ane te vRkSeA uparathI paDelAM zveta puSpA maiAktika-maiAtIenA dvAra tarIke dvIpatAM hatAM. tethI te adbhuta sarAvara pRthvarUpa strInA kuMDala samAna zAbhatuM hatuM, ajAputrane mahu tRSA lAgI hatI tethI agnivRkSanu la eka vastranA cheDe AMdhI tene sareAvaranA kInAre mUkI aMdara utarI te pANI pIvA lAgyA. teTalAmAM muktAhArathI suAAbhita kaThavALA koika vAnara daivayeAge Amatema pharatA pharatA te sarovaramAM AvyeA. bahu suMgadhane lIdhe nAsikAne AnaMda AvavAthI vAnare jANyu ke A sugaMdha A lamAMthI Ave che, ema jANI jhaDapathI te phUla vastranA cheDethI cheADI laI ekadama nAzI gayA. jalapAna karI ajAputra tarataja pAchA maLyA ane vastra joyu tA tenA cheDe phUla jovAmAM AvyuM nahIM, eTale sarvasvahIna thaye heAya tema te cAre dizAe tapAsa karavA lAgyA. vaLI teNe vicAra karyAM ke A nirjana vanamAM keAI mANusanuM Agamana saMbhavatuM nathI te kalpavRkSanA la samAna A phaLa koNa laI gayuM haze ? are ! devane dhikkAra che ke jeNe verInI mAphaka ATale paNa uca sahana na karyA? athavA " maMda puNyavALA prANIonA hAthamAMthI AvelI vastu cAlI jAya che. " je huM te phUla keDe bAMdhIne pANI pIvA gayeA hAta tA te mhArI pAsamAMthI jAta nahIM. kivA bhavitavyatA kAithI dUra thatI nathI, ema vicAra karatA ajAputra zUnya hRdayathI tyAM ubhA hatA, teTalAmAM hArathI suzAzita kaDavALA kAi purUSa tene kahevA lAgyA, huM vAnara hatA, tArA vastramAMthI lIdhelA lanuM dIThuM khAvAthI uttama devasamAna hu hAlaja AveA uttama purUSa thayA chuM. huM satpurUSa ? kevala mhArA hitanA mATe ja hAr ahIM Agamana thayuM haze. anyathA bhavAMtarathI meLavI zakAya For Private And Personal Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa . ( 5 ) tevA A mAnavadeha mhane kayAMthI maLI zake ? mATe huM upakArana A thArU akSata phala temaja A mhArA amUlya mAktika hAra huM tune arpaNa karU chu, tenA tuM svIkAra kara ane AjathI mhane dAsa tarIke gaNavA, jethI huM kRtArtha thAuM. ema kahI vAnara purUSe tene hAra tathA phUla ApyAM, baMnenI prAptithI khuzI thayelA ajAputra paNa tene svIkAra karyo ane tene peAtAnA mANasa tarIke karI lIdhe.. dIvyateja. A la pazuone paNa manuSyatva ApanArUM che ema potAnA hRdayamAM nizcaya karyo, vaLI A phUlane mahu alaiAkika prabhAva che. e pramANe vicAra karatA te ajAputra bahu cikata thai gayA "ekalAe patha karavA ceAgya nathI. " e vAkayanuM smaraNa karatA ajAputra vAnara purUSane sAthe lai sthira manathI AgaLa cAlate thayA. cAlatAM cAlatAM sUryAsta thayA, tevAmAM tyAM eka suMdara avicchinna devamaMdira AvyuM, te joi ajAputra vizrAMti mATe tyAM rahyo. tejasvI paNa devanI AjJA ullaMghana karavA zaktimAna thatA nathI ema. DAhyA mANasAne bodha ApavA jema sUrya paNa te samaye asta thaye. jyAM sudhI divasa rahe tyAM sudhI huM kamala-guNavAna purUSomAM rahuM chuM ema prasiddha karatI hoya tema zrI eTale zaiAbhAlakSmIe sAyaMkALe kamalAnA tyAga karyAM. jagatpI gharamAM pradIpa samAna sUrya asta thayA eTale STinA rAdhakaranAra kevala aMdhakAra vyApI gayuM. tArAonA samUhathI jhagajhagatuM AkAza mAtIAthI bharelA marakata mInA pAtranI mAphaka atizaya dvIpavA lAgyu. huMmezAM huM aMdhakAranA nAza karUM chuM chatAM te vAraMvAra kema pragaTa thAya che ema dhArI bahu rASathI lAla thayeA hAya tema For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 76 ) zrIkumArapALacaritra. te vakhate caMdramA prakAzavA lAgyA. e pramANe rAtrInA prasAra kharAkhara thai rahyo, eTale peAtAnI sAthe rahelA vAnarapurUSa sui gayA. pachI te devamaMdiranI aMdara jaLahaLatuM teja ajAputranA jovAmAM Avyu, teNe vicAra karyAM, ekadama tejanA prAdurbhAva zAthI thayA ? atyAra sudhI khIlakula dekhAtA nahAtA hAlamAM A kayAMthI Avyu ? zu A teja daivI haze ? kivA agninu haze ? athavA teA nAganA maNithI thayeluM haze ? enA tapAsa tA karavA joie, ema dhArI tapAsa karavA mATe ajAputra te prakAza taraph cAlyeA, tyAM AgaLa eka sUraga dvAra dekhavAmAM AvyuM. te joi tene icchA thai ke joie teA kharA AgaLa zu che ? ema jANI te bheAMyarAmAM utaryo, jema jema te cAlatA gayA tema tema te dIvya teja nIce nIce dekhAvA lAgyuM, ajAputra paNa mUDhanI mAphaka tenI pAchaLa lAgyA rahyo. tenA parizramanA mATe jema te teja bahu nIce javA lAgyuM', ajAputra paNa dhairya rAkhI tenI pAchaLa cAlatAM bahu bhUmi ullaMghana karI AgaLa cAlyA gayA. eTale tyAM sarakhI jamIna AvI ane je teja dekhAtu hatu te paNa baMdha thai gayu. temaja te pradezamAM eka nagarI tenA jovAmAM AvI ane te vicAra karavA lAgyA. are te devama Mdira kyAM gayu` ? mAreA mitra kayAM gayA ? vaLI te dvivya teja kayAM gayuM ? A jamIna kyAMthI AvI ? ane A nagarI kayAMthI AvI ? ahA ! devanA vilAsa keAi vicitra che. bhUvivaramAM mA batAvanAra tejanA abhAva thavAthI A purUSa AgaLa kevI rIte cAlI zakaze ? ema dayAnA prAdurbhAvathI te samaye sUrya pragaTa thayA. sUrya nA udbhaya thayA ke tarataja dizAAnu` aMdhArUM dUra thai gayuM. kAraNake teja ane aMdhakAranI eka For Private And Personal Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (77 ) sAthe sthiti kaI kALe ghaTatI nathI. tyArabAda ajAputra navIna ketuka jovAmAM bahu utsuka thaye ane potAnI pAse rahelA phalanuM cUrNa karI hAranI sAthe keDamAM bAMdhI AgaLa cAlato thaye. nagarInI pAsamAM sarvatra paribhramaNa karatAM mRgalAM, ziyALavAM vigere prANIone je te vicAra zivaMkarAnagarI. karavA lAge ke A nagara te ujajaDa che? kiMvA keI vastivALuM che? ema zaMkita manathI ajAputra dhairya rAkhI nagaranA madhya pradezamAM gaye, tyAM baMdhuonA maraNathI jema zokAtura thayelA lokone joI bahu kheda karato rAjamArgamAM gaye. tyAM paNa zUnyatA joI te rAjadvAra AgaLa gaye. du:khathI baLelAonI mAphaka zyAma mukhavALA dvArapALane joI haiye rAkhI ajAputra temane pUchavA lAge. A nagarInuM nAma zuM che ? ahIM rAjA koNa che ? A leke zokAtura kema thayA che ? tame paNa AvI durdazAmAM zAthI AvI paDyA cho? sajjane? satya hakIkta zI che te Apa nivedana kare, dvArapAla bolyA, vaibhavamAM svargapurI samAna zivakarA nAme A nagarI che. bahu tejasvI durjaya nAme A nagarIno rAjA che te eka divasa bahu pApa bharAI javAthI zIkAra mATe bahAra nIkaLyo. jenI sAthe utsAha dharAvatA aneka sainika nIkaLyA, jethI pRthvatala kaMpavA lAgyuM. vaLI kSetrapAlanI mAphaka bhayaMkara keTalAka kutarAo tenI sAthamAM lIdhA hatA. keTalAka subhaTae gaNezanI mAphaka hAthamAM kuThAra dhAraNa karelA hatA ane jemanAM udara bahusthala dekhAtAM hatAM. keTalAka adharmane dhAraNa karanAra evA triIzaladhArI zaMkaranI mAphaka cAlatA hatA. keTalAka zyAma zarIravALA murArI-kRSNa sarakhA, keTalAka kharzadhArI ane prauDha utsAha dhArI jIgISanI mAphaka rAjasevako zIkAra karavAnI buddhivALA thaI rAjAnI For Private And Personal Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) zrI kumArapALacaritra. sAthe zebhatA hatA, siMhanAda, bherI, dhanunA TaMkArava ane nizAnanA nAdavaDedizAone gajAvato te rAjA pazuone saMhAra karavAmAM mRtyu samAna thaI heNe vanamAM praveza karyo. te samaye mugalAo cAre dizAe nAsavA lAgyA, rUrU nAme mRgalAo bhayabhIta thaI gayA. kRSNasAra mRge sAravinAnA thaI gayA, ziyALavAo maraNa dazAne pAmyA, vAnarAe zekAtura thaI gayA, sAMDhanAM paNa aMga sadAvA lAgyAM. hAthIonA manamAM bahu kSebha thavA lAgyA, Dukkara paNa balahIna thaI gayA, ane siMha te bahu kradhAtura thaI gayA. e pramANe rAjAnAM bANa chuTavAthI khaLabhaLATa thaIgaye temaja tenA subhae paNa atizaya kharganA prahArathI meghanI mAphaka AraNyaka pazuone mhoTI ApattimAM nAMkhyA. e pramANe bhavya strInI mAphakamRgayA-zIkAramAM Asakta thayele rAjA potAnA sainyane choDI daI pote ekalo bahu dUra nIkaLI gaye, madhyAhukALano samaya thaye, tRSAthI bahu pIDAvA lAgyo, potAnI pAsamAM pANI maLe nahIM tethI rAjA bahu gabharAye, are deva? have zuM thaze? ema ciMtAtura thaI pAchuM mATe vananI aMdara nirdhana jema dhanane mATe tema rAjA pharavA lAgyuM. parvatamAM rasa, durjanamAM sejanya ane marUdezamAM AmravRkSa jema te vanamAM eka hada-dhare rAjAnI daSTigocara thaye. amRta kuMDanI mAphaka te hadane joI rAjA bahu khuzI thaye ane tenI aMdara teNe haMsanI mAphaka pANI pIvA praveza karyo. svaccha jalapAna karavAthI tarataja durbhaya bhUpati vAgha thaI gaye. aha? jaLamAM paNa kevo hoTa camatkAra rahelA hoya che! amRta samAna ujavala ane apUrva zuddhimaya jala tapazcaryAthI pragaTa thayelA tejanI mAphaka duSTa Azrayane lIdhe te rAjAne anarthadAyaka thayuM. te jalanA prabhAvathI vAghanA svarUpane prApta thatA rAjAne tenI pAchaLa jatA nRsiMha nAme tenA putre je, temaja tenA For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. () sainike e paNa je. vAgha thayelA potAnA pitAne joI nRsiMha kumAra " are mArA pitAne ekadama A zuM thayuM ! " ema hRdayamAM zoka karate bahu vegathI tenI pAse doDate te gaye. teTalAmAM baha kSudhAtura thayelo vAgha pANImAMthI bahAra nIkaLI bhayaMkara mukha phADIne te potAnA putrane ja khAI gaye. ahe! pazuemAM vivekapaNuM kayAMthI hoya !"vAgha thayelA rAjAne temaja teNe khAdhelA tenA putrane joI tenA varganA sarva loke rUdana karavA lAgyA. jene kolAhala sarvatra vyApta thaI gayo. vaLI bIjA pitAnA mANasone paNa khAvA mATe bahu krodhathI doDatA te siMhane loDhAnI vizALa sAMkaLethI jema tema karI mahAmusIbate senikoe bAMdhI lIdhe, pachI teo loDhAnuM majabuta eka pAMjaruM lAvyA, mahA anarthanI mUrti samAna te pAMjarAnI aMdara vAghane pu, bAda maMtrI lake e te pAMjarU rAjamahelamAM lAvIne mUkayuM che. - have rAjAnuM vyAdhrapaNuM kevI rIte dUra thAya te vicAra mATe maMtrIo ekaThA thayA. mAMtrika lokee maMtranA niSphalaprayoga. upacAra karyA, yaMtra taMtranA jANakAroe pita pitAnA upAya karyA, vaidya lake e paNa auSadhAdikanA prayogo sArI rIte karyA, paraMtu te vyAdhrapaNuM duSkarma nI mAphaka dUra thayuM nahIM. maMtrAdismaraNaM zubhAnusaraNaM pRthvIpasaMsevanaM, zAstrAdyabhyasanaM guNAdhigamanaM saddevatArAdhanam / zatrughoddanaM parovara najarojIMgha, daive hi pratikUlatAM kalayati vyartha samastaM nRNAm // 1 // maMtrAdikanuM smaraNa, zubha kAryanuM AcaraNa, bhUpatinuM sevana, zAstrAdikane abhyAsa, sadguNenI prApti, uttama devatAonuM For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir je tAtra bole, manuSya (80) zrI kumArapALacaritra. ArAdhana, zatruonuM ucchedana, paropakAra vRtti ane samudranuM ullaMghana e sarve devanI anukUlatAthIja siddha thAya che." anya thA te saghaLuM niSphaLa thAya che. he purUSa? A pitAnA svAmI nA duHkhathI sarva leka zekAtura thaI gayA che. "rAhunA grahaNa karavAthI caMdranA kiraNe vikasvara kevI rIte rahI zake ?" te vRttAMta sAMbhaLI ajAputra bolyA, bhAI? A mahAkaSTa - jo tamAre dUra karavuM hoya te te vAgha kayAM che? manuSyatva prApti. hune batAve, huM jaladI tene manuSya banAvuM, A bAbatanI ciMtA karaze nahIM. pachI ajAputrane te purUSa rAjamahela AgaLa laI gaye. dvArapAlee A vAta maMtrIne jaNAvI, maMtrIe tarata ja hukama karyo eTale sAkSAta upakAranI mAphaka ajAputrane aMdara teoe praveza karAve, ajAputrane AvatA joI maMtrI ekadama ubhuM thaye ane bahu AnaMda mAnato moTA amUlya Asana upara tene besAryo, pachI vinayapUrvaka te be, he mahAzaya? ApanI AgaLa dvArapAle je rAjAnI vArtA kahI che te satya che. vaLI A rAjAnI kuLadevI agnimamAM rahe che, teNInI ArAdhanA hAla heM karI hatI, jethI prasanna thaI te devIe Aje hune svamamAM kahyuM hatuM ke he maMtrina! have tuM bIlakula kheda karIza nahIM, prabhAtamAM pavitra che buddhi jenI evo ajAputra ahIM Avaze ane A rAjAnuM pazu paNuM dUra karaze. te sAMbhaLI he devIne pUchayuM. e ajAputra keNa che ! ane hAlamAM te kayAM rahe che? temaja te kevI rIte ahIM Avaze? pharIthI devI e hune kahyuM, ajAputra aneka prakAranA dezavideza jevAnI IcchAthI pRthvI para pharate pharate arayanA prAMta bhAgamAM rahelA devAlayanI aMdara hAla rahele che. prakAzane prapaMca karI tete vastu jovAmAM lubdha banelA te For Private And Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 81 ) ajAputrane huM pite ja ahIM lAvIza emAM tahAre kaMI ciMtA karavAnI nathI, ema te devInA AzvAsanathI aMta:pura tathA sarva parivAra sahita ame regI mANasa uttama vaidyanI jema tamhArI vATa joI beThA chIe. ahArA bhAgyathI jema deva I chAe tamhArUM Agamana thayuM che, have rAjAnuM duHkha dUra karI A rAjyane tame sanAtha kare. ema maMtrInI vinaMtI sAMbhaLI ajAputra vAghanI pAse gaye ane agnivRkSanA phalanuM cUrNa ApI tene mANasa banAvI dIdhuM. have durjayarAjA bALakanI mAphaka potAnuM vRttAMta nahIM jANate chato be -A zuM che? A leka nRpamUcha. zA mATe ekaThA thayA che ? e pramANe cakita thaI te pUchavA lAgyA. maMtrIe javAbamAM jaNAvyuM ke Apa vAghanA svarUpane pAmyA hatA ane Ape ApanA kumArane mArI nAkhe, te sAMbhaLI rAjA vajapAtanI mAphaka teja vakhate mUcchita thaI pRthvI para paDaye. maMtrI vigere sarva parivAra upacAra karavA lAgyA. caMdanAdika dravanA siMcanathI rAjA sacetana thaye, pachI te putranA guNene saMbhArI saMbhArI dukhathI bahu vilApa karavA lAgyo. hA vatsa? mahane mUkIne tuM kyAM gaye ? hA putra ? zuM tuM nathI jANato ke A mahArAvinA nahIM jIvI zake? lokamAM temaja zAstramAM paNa prathama koI vakhata A bInA banI nahotI ke manuSya vAghapaNuM pAmI zake ? A eka Azcarya thayuM. te huM mAnuM chuM ke hArA maraNa mATe ja daive A siddha karI batAvyuM. hA putra ! hArUM maraNa pote ja karyuM che te have huM kene Thapake dauM, ? anya mANasane Thapako ApI zakAya paraMtu je kAryane pite vinAza kare hene Thapako ApI zakAya nahIM. pitAnA For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) zrIkumArapALacaritra. putrane te mleccha leAkA paNa mAratA nathI, te A akRtya karavAthI mhArI zI gati thaze ? huM viSNudha ? A sa MbaMdhI mhane mAluma nathI, have mhAre zu karavuM ? e pramANe rAjA ahu vilApa karavA lAgyA. matrIoe bahu samajAvyA pachI teNe potAnA putranI Ava daihika kriyA karAvI, annupAta pUrvaka zeAkAtura thai te beThA. tyArabAda rAjAnI AgaLa hAtha joDI ma`trI elyA. hu svAmina ! A ajAputra ApanA upakArI che. upakArasmaraNu. te sAMbhaLI rAjA ajAputranA darzanathI bahu rAjI thayA ane teNe kahyuM ke,-he mitra ? A atizaya tejane prakAza thArA ja che, kAraNake sUryanI mAphaka tejasvI evA thArAvaDe mhArI A duzArUpI rAtrIneA nAza thayA. huM je mhArA upakAra karyA che tenA badaleA huM mhArUM sa rAjya Apu tepaNu vaLe tema nathI. kAraNa ke AkhI dunIcAmAM paNa jIvitadAna ApanAranA badalA hAtA nathI. " seMkaDA upakAra karanAra paNa pratyupakArI, prathama upakAra karanAranI tulanAne pAmatA nathI. kAraNake upakArI purUSa guNNAne joyA vinA kArya kare che ane pratyupakArI te guNu joyA pachI pravRtta thAya che. ema chatAM paNu sphuraNAyamAna vaibhavathI virAjamAna A mhArU rAjya tuM grahaNa kara ane kaMika paNa mhane RNu mukata kara. 66 sajjanamaitrI. e pramANe rAjAnI prArthanA sAMbhaLI ajAputra khelye;- bhUpate ! ApanuM kahevuM bahu sArU che, kamalamAM lakSmInI mAphka ApanI buddhi kRtajJapaNAmAM rahelI che e Azcarya che. tamhArU rAjya e huM mhArUM ja samajuM chuM, Apa Apanu rAjya sukhethI bhegavA. paraMtu Apa mhArI sAthe mitratAnA saMbaMdha rAkhA, kAraNa ke ... maitrI sajanAne bahu priya hoya che " For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 83) vitarati mati, haMti lezaM, nigRhati dUSaNaM, prathayati guNavAtaM sAtaM tanoti ghinoti ca / racayati yazaH sUte dharma, prasArayati zriyaM, kRti mAM maitrI ni, priyaM suradhenuvA che ? || vaLI sajajanenI maitrI buddhine vistAre che, kalezane nAza kare che, dUSaNone nivAre che, aneka guNone pragaTa kare che, sukha Ape che, hadayane prasanna kare che, kIrtine pallavita kare che, dharmane vadhAre che, lakSmIne prasAre che eTaluM ja nahIM paNa kAmadhenunI mAphaka ciMtita vastunI prApti kare che. e pramANe ajAputranuM vacana mAnya karI bhUpatie maitrI kabula karI. pachI teNe potAnA baMdhunI mAphaka nehAdra hRdayathI navIna navIna dIvya bhagavaDe tene prasanna karyo. tyArabAda pramudita thayela te ajAputra siddhanI mAphaka adbhuta prakAranuM potAnuM kalAkauzalya tyAM rahIne rAjAne mAyAvIhatI. batAvavA lAge, ema karatAM tyAM teNe keTalAka samaya vyatIta karyo. pachI teNe vAgha banAvanAra te sarovaranuM pANuM jovA mATe rAjAne prArthanA karI, eTale durjayarAjA ajAputrane sAthe laI nagaramAMthI bahAra nIkaLyo, kavinA mukhamAMthI loka jema ane dhanuSamAMthI bANa jema bahu vegathI ghoDesvAro tenI pAchaLa nIkaLyA. jethI ghaNI bhUmi chavAI gaI ane cAlatA cAlatA teo vananI aMdara gayA. tyAM samudranI mAphaka svaccha jaLathI bharelo te hada pitAnA mitrane rAjAe batAvyo. te hada bahu gaMbhIra che. chatAM paNa sacetana hAya ne zuM ? kugraha-kadAgraha athavA kharAba magharAdika prANuothI vyAta, muninI mAphaka vRttagoLAkAra chatAM paNa kuzAsana-kharAba pravRtti athavA kharAba For Private And Personal Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 84 ) zrI kumArapALacaritra dardAdikathI gherAyele, svaccha jaLathI bharele paNa nIlakamalamAM beThelA bhamarAonI kAMtine lIdhe athavA aMdara pratibiMbita thayelA AkAzanA saMkramaNathI jema zyAma kAMtine dhAraNa karate, potAnA khoLAmAM ramatA putranI mAphaka kamalavaDe suzobhita, jIvana-jIvikA athavA pANi maLavAthI saMtuSTa thayelA subhaTonI mAphaka pakSIo vaDe vIMTAelA te hadane joI ajAputra pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyA. aha? A hada jaDa=jaLamaya che te paNa tene keTale mahimAsyurI rahyo che? pachI rAjA be mitra? A pANuM tuM je enA mahimAne pAra nathI, kAraNa ke prathama eNe hune vAgha banAvyuM tethI tyAre samAgama mahane thaye. je. ajJAnathI he A pANI na pIdhuM hota to hAra sarakhe durlabha mitra hane kayAM maLata? pachI ajAputra che. A pANuM ane bIjA pANInuM svarUpa te eka sarakhuM dekhAya che. kaMIpaNa bheda dekhAtuM nathI. chatAM AvI zakti enAmAM zAthI AvI haze? athavA "dareka vastunI nimaNutA vicitra hoya che." e pramANe baMne jaNa vAta karatA hatA teTalAmAM te hadamAMthI jema samudramAMthI erAvata hastI nIkaLe tema mahAna eka hAthI nIkaLe. bAMdhavAnA deraDAnI mAphaka suMDhanA AghAtavaDe maheTA jaLataraMgone vidAraNa karatA ane page bAMdhelI sAMkaLanI mAphaka zevAlavallarInuM AkarSaNa karatA te hAthI mAyAvI hastInI mAphaka hadamAMthI bahAra nIkaLI ajAputrane ekadama jaLamAM kheMcI gaye. he hastina? ceranI mAphaka hArA mitrane haraNa karI tuM kayAM jAya che? ema kahI taravAra kheMcIne rAjA te hAthInI pAchaLa dhaDo. pANInI * aMdara hAthI bahu vegathI AgaLa cAlyA jAya che ane rAjA jaladI mAvatanI mAphaka tenI pAchaLa jAya che. ema karatAM karatAM teo For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa ( 5 ) ane pANInI aMdara ghaNA nIcA utarI gayA, pachI hastI ekakrama adRzya thai gayA. mitrakheda. mitra sahita hastIne adazya thayelA joi rAjA lakSyathI bhraSTa thayelA siMhanI mAphaka bahu khedamAM paDI gayA. mhArA dekhatAM chatAM A mhArA mitra kyAM gaye ? ema cakita thayelA rAjA AgaLa cAlavA lAgyA. kaMika dUra gayeA eTale sAnAnA eka mahela tenA jovAmAM AvyeA. daidIpyamAna suvaNaeN mAMthI nIkaLatA kAMtinA samUhavaDe cAre tarapha prasaratA khAla sUryanA kiraNAthI jema digmaMDalane piMjara karatA, devavimAnanI mAphka tejasvI ane alaikika lakSmIvaDaeN vibhUSita te ma Mdirane joi rAjA vicAra karavA lAgyA; te hAthI, mhArA mitra, te hada ane te pANI kayAM gayAM ? temaja A bhUmi ane maMdira kyAMthI dazya thayAM ? svapna samAna A zuM ? ? vismita thayele rAjA te madiranI aMdara gayA. tyAM dIbya pUjAthI suzobhita caDIkAdevInAM tene darzana caDIkAdevI. thayAM, khAda rAjAe devIne praNAma karyA. pachI rAjAnA manamAM bahu pazcAttApa thayA ke mhArA dekhatAM hAthI mhArA mitrane harI gayA chatAM mhArAthI tenu rakSaNa na thaI zakayuM. mATe huM dhikkArane pAtra chuM, ema te duyarAjA ahu du:khI thayA. chatA te devInI pUjAne icchatA hoya tema te devInI AgaLa mastakarUpI kamaLane kha{vaDe cheDhavA mATe taiyAra thayA. aDA? " sajjana maitrI kevI alaiAkika hAya che? " duya bhUpati kamalanI mAphaka potAnA mastakane chedavA mATe jeTalAmAM khaDga upADe che teTalAmAM mahA tejasvinI te devI rAjAnI AgaLa pragaTa thaIne tene kahevA lAgI. he rAjana ! mitra mATe vRthA For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 86) zrI kumArapALacaritra. ziracheda karavAnI koI jarUra nathI, zA mATe tu duHkhI thAya che ? hArA puNyane lIdhe cha mAsa pachI hArA mitrane samAgama hune jarUra thaze, ciMtA karIza nahIM. ema kahAbAda devI tenA kAnamAM kaI kahIne pazcAt dIvya auSadha ApIne potAnA sthAnamAM cAlI gaI. tevAmAM addabhuta zRMgArathI vibhUSita keIka strI caMdanapuSpa vigere pUjApa laI devIne pUjavA mATe tyAM AvI. te strIne joI rAjA vicAra karavA lAgyA. jarUra A mAnuSI nathI, kAraNa ke hune jevA mATe teNuMnI daSTi ninimeSa-sthira hoya tema dekhAya che. athavA lAvaNyanA sthAnarUpa A kharekhara rati haze. kAraNa ke enA darzanathI paNa savIge kAmanI kurati thAya che. ema rAjA vicAra karatA hatA teTalAmAM te strIe devInI pUjA karIne kAmanA bANa samAna mArelA kaTAkSavaDe te rAjAne vihita karyo. temaja kAMtivaDe sukemala rAjAnA mukha caMdranuM avalokana karatI te strIne premarUpI sAgara bahu uchaLavA sarvAMgasuMdarI. lAge. e ucita che, rAjAnA darzana mAtrathI tarataja te strI atyaMta kAmAtura thaI gaI ane kaTAkSavaDe tene jotI jotI potAnA sthAnamAM te cAlI gaI. pachI rAjA vicAramAM paDe. A koNa haze? ane akasmAt ahIM kayAMthI AvI? sneharaSTithI kAmAtura thayelA hune vAraMvAra te zA mATe jotI haze? ema rAjA potAnA manamAM vicAra karate hatA tevAmAM keIka strI tyAM AvI ane amRtamaya vANIvaDe rAjAne kahevA lAgI. rAjan ? bahu tejasvI ane gajagAminI sarvAMgasuMdarI nAme vyaMtaradevI ahIM najIkamAM rahe che. te a. mArI svAminI che. te A devIne pUjavA mATe ahIM AvI hatI, kAma samAna tejasvI evA ApanA darzanathI bahu premane lIdhe te Apane potAne tyAM bolAve che. mATe For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 87) tenA sthAnamAM padhAre, teNunA satkArane Apa svIkAra karo ane maherabAnI kare. te sAMbhaLI rAjAne Azcarya thayuM ke hAruM bhAgya bahu balavAna che. ema potAnA manamAM AnaMda mAnate rAjA te strIne AgaLa karI vyaMtarInA sthAnamAM gayo. tyAM koI ThekANe sphaTika ratnathI baMdhAvelI ane uttama kama thI virAjamAna vApikAe krIDA mATe rahelI che, keI sthale sugaMdhita puSpa tarapha bhramaNa karatI bhramarIonA nAdarUpa saMgItathI vAcAlita udyAna rahelA che, koIka jagAe puSpanI zayyAothI ati zItala kadalIgRho dIpe che, kaIka sthale dIvya Abha raNethI vibhUSita dAsIo ubhelI che, koI ThekANe sudhAmaya vANIno abhyAsa karavAmAM lubdha evA pipaTa rahelA che, kaI ThekANe kudakA mAratA kastUrIA mRga rahelA che, keTalAka sthaLe kapUra, kasturI, caMdana ane kesaranA DhagalAo rahelA che, te joI rAjA bahu vismaya pAmyA ane te vyaMtarIno pAse gaye. bAda te vyaMtarIe dIvyasnAna, vastra ane AsanAdivaDe tene gya satkAra karyo, pachI teNIe rAjAne kahyuM, he vyaMtarIprArthanA. deva ! sahArA darzanathI mahArA hRdayamAM ghaNuM prIti thaI che, mATe huM prArthanA karuM chuM ke Apa kRpA karI hArI sAthe bhegavilAsa kare. A prAsAda, A lakSamI, prItinI rItathI kheMcAyelI huM pote ane A mahAre parivAra e saghaLuM ApanuM che. e pramANe vyaMtarInuM vacana aMgIkAra karI divya alaMkArothI vibhUSita te vyaMtarInI sAthe bahu AnaMdathI rAjAe unmatta devI sAthe deva jema kriIDA karI. tevA adbhutasthAnamAM nivAsa karatA rAjA vyaMtarI sAthe krIDA karato chato svargamAM vAsa karatA ane tRNa sarakho paNa mAnatuM na hatuM. "devanI anukULatA hoya te vipatti paNa saMpattidAyaka thAya che." je For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) zrI kumArapALacaritra. ema na hoya te hadamAM paDavAthI tene sukha kema thayuM ? tyAM durjayanupane bahu AnaMda hate chatAM paNa tenA hRdayamAM mitranA viraharUpa eka moTuM du:kha jAgrata hatuM. have te hAthI ajAputrane upADI hadanI nIce gayo ane vyaMta renA sthAnamAM tene mUkIne adazya thaI gaye. aMtarendranuM sthAna keI samaye nahIM joyelI te sarva bhUmine nAnA prakAranA maNuothI vyApta joI tene ajAputra pitAnA manamAM ronI khANa tarIke mAnavA lAgyA. A hAthI keNa haze? ane ahIM zAmATe te mUkI gaye? ane te pote kayAM gayo? ema vicAra karatA te ajAputrane keIka vyaMtare je. A mahATuM Azcarya che ke A bicAre manuSya ahIM kayAMthI ! ema vimita thayela te deva tene vyataraMdranA sthAnamAM laI gaye. jenI cAre bAjue suvarNa kile zobhe che, je killAnI upara ratranA kAMgarAo dIpe che, jene nIceno bhAga maNuothI bAMdhele che, jenI aMdara uMcAM tAraNe bAMdhelAM che, saMpattionuM kIDA sthAna, hRdayane ratibhavana ane cakSuSane staMbhana karavAnuM jANe auSadha hoya tevuM te vyaMtarenuM sthAna jovAmAM AvyuM. temAM baMne prakAre paNa uttama chAyA-taDakAne abhAva-kAMtivALA, baMne prakAre prekSaNa-nRtya avalokana ne ucita, ane baMne prakAre apUrva kalyANa-sukhasuvarNathI saMpUrNa evAM vyaMtaronAM gharo hatAM. te joI ajAputra bahu AnaMda pAmya, lAvaNyanA sthAnabhUta, zRMgArane khAsa dIpAvanArI ane kAmadevane jIvADanArI vyaMtaradevIone pitAnA varUpavaDe mohita karato, svapnamAM paNa nahIM joyela devIoe racelA phAra saMgIta rUpI addabhuta amRtanuM netrathI pAna karatA, nAsikAne AnaMda ApatA kalpavRkSanA puSponI sugaMdhavaDe AnaMmAM magna thayele ajAputra vyaMtareMdranA mahelamAM gaye. For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dvitIyasa ( 89 ) te mhelanI aMdara keMdranI sabhA saMbaMdhI sava lakSmIne haraNu karanAra, ane prAcIna apUrva pUNyarUpI vRkSanA vyatarendranAatithi. rUpa sabhAmAM virAjamAna thayelA, mahAt tejasvI tArAonA madhyamAM rahelA zaradyunamanA caMdranI mAphaka devAnA madhya bhAgamAM beThelA, kArasanA samudra samAna, dAkSiNyanA eka Azraya ane sevakAnA maneAratha puravAmAM kalpavRkSa samAna vyatare dra tenA jovAmAM AvyeA. ajA putra tene praNAma karyAM. prasanna thayelA vyaMtare khelyA, tu kANu che? ahIM zAmATe tuM AvyeA che? ema pUchavAthI aAputre peAtAnu sarva vRttAMta vhene kahI sabhaLAvyuM, vyaMtaretre kahyuM; bhAi ? ahIM tyAre koi prakAranI ciMtA rAkhavI nahI, pAtAnA pitRgRhanI mAphaka ahIM sukhethI tuM rahe, A sthAnane thAre ni ya samajavuM, ema kahI teNe hukama karyA, jethI deva ane devIoe pAtAnA aMdhunI mAphaka hene snAna karAvyuM, uttama prakAranA alaMkArothI alaMkRta karyAM ane dIvya bhAjana jamADI sa'tuSTa karyAM. pachI bahu prakAranA udAra satkArAvaDe ha MmezAM bahu AdarathI pitAnI mAphaka vyaMtare ajAputrane prasanna karatA hatA. amRta samAna dhagAchI ane maneAhara kutUhaleAne lIdhe ajAputra sarva devIone peAtAnA prANathI paNa adhika priya lAgatA hatA. dIvya vastra ane Asana bhAjana vigerethI devIo hamezAM tenI sevA karatI hatI. tethI te ajAputra mAnane lIdhe peAtAnA hRdayamAM manuSya chatAM peAtAne deva mAnavA lAgyA. narasvarUpa. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka divasa ajAputra ane vyatare Ana MdathI beThA hatA, vAtacita cAlatI hatI. tevAmAM ajAputre kutUhalathI vyaMtaradrane pUchyuM. huM prA? A vyaMtara bhUminI nIce thru haze ? vyatarAdhi For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 90 ) zrIkumArapALacaritra. patie kahyuM; AnI nIce duHkhanA eraDA samAna sAta narakasthAna che. jemanI aMdara atyaMta duHkhathI pIDAtA nArakI jIva rahe che. huM kevI rIte te sthAne joI zakuM? e pramANe ketukathI teNe pUchayuM, tyAre tenA mastaka upara vyaMtareke gurUnI mAphaka potAne hasta mUko. tenA prabhAvathI siddhAMjananA prakSepathI jema kSaNamAtramAM jJAnInI mAphaka te dIvya cakSuSavALe thaye ane te narakasthAnanuM avalokana karavAmAM zaktimAn thaye. ratnaprabhAdika sAta narakasthAne nIce rahelAM teo anukrame tatkAla tenA jevAmAM AvyAM. te sAta bhUmikAomAM anukrame 30-25-12-10-3 pAMca ochA ekalAkha ane pAMca ema ekaMdara 84 lAkha narakAvAsa che. te sAte bhUmikAo durgadha ane prasAra pAmatI kharAba carabI, rUdhira vigere azucithI bharelI che. ratnaprabhAdi traNa bhUmikAomAM agnithI paNa ghaNuM uSNa, cothI bhUmikAmAM upara ghaNA ati uSNu ane nIce kiMcit ThaMDA, pAMcamI bhUmikAmAM bahuja ayuSNu, ane himathI paNa kaMIka ThaMDA temaja chaThThI ane sAtamI bhUmikAmAM sarvatra zItamaya evA narakAvAsa nIkaLavAnA mArgathI ajJAta ane aMdhakArathI vyAsa garbhAvAsanI mAphaka ajAputre joyA. tyAM AgaLa nirdaya evA aMbAdika paramAdhArmika devatAo keTalAka jIvone zulIo upara pheMke che, keTalAkane citAgnimAM nAkhe che. keTalAkane vA samani tIkSaNa kAMTAomAM aphaLAve che, keTalAkane ArAdikathI viMdhe che, keTalAkane deraDAo bAMdhe che, keTalAkanAM kuThAra, trizUla, bhAlA, taravAra, gupti, zakti ane temarovaDe udara ane hRdayane cIre che, temaja carabI, mAMsa, AMtaraDAM ane kezane kheMce che, keTalAka te mastaka, bAhu, keDa, hAtha, paga ane AMgaLIone bhAgI nAkhe che, keTalAka mahAkuMbhI-kuMDa ane kaDhAI vigeremAM jIvene rAMdhe che, temaja teonA zarIramAMthI For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 1 ) surikAdikavaDe kakaDA karIne asthi sahita mAMsanA TukaDAone vAraMvAra svAda le che. keTalAkane chAyA mATe asipatranA vanamAM laI jAya che. temanI upara paDatAM A vigere zastrovaDe keTalAkanA hAtha, paga, kAna, nAka ane eka kapAI jAya che. atyaMta uSNu retImAM cAlatA keTalAka prANIo dhANunI mAphaka sekAI jAya che. temaja temanA hADakAonA taDataDa avAja thAya che. carabI ane kahelA keza, asthi tathA rUdhirathI bharelI vetaraNa nadImAM keTalAkane DubAve che, keTalAkane tapAvelA sIsAnA pravAhamAM aneka prakAre pherave che, keTalAkane ukALelAM tela, tAMbu ane sIsAnuM pAna karAve che, keTalAkanA oSTha pallavane vajasamAna soyAvaDe sIvI le che, keTalAkane sAkSAt agninI dhagadhagatI putalIo sAthe vAraMvAra bajhADe che, keTalAkane vaja kaMTakanI zayyAomAM balAtkAre suvADe che, keTalAkane uMcAM mukha ane nIcA page pazunI mAphakaTaMgave che, pachI nIce agni saLagAvI temane zekIne darekanAM aMgopAMga chede che, keTalAkane pApaDanA pIThAnI mAphakamuSTinA AghAtathI kuTe che, temaja keTalAkane tIkSaNaagravALAM karavatathI kAranI mAphaka phADI nAkhe che, leDhAnA lakuTevaDe jIrNapAtranI mAphaka keTalAkane pheDI nAMkhe che, moTA pASANa upara bebI vastrane jema keTalAkane pachADe che. A prANuM mArA pUrva janmane verI che evA vicArathI bahu dedha vaDe paraspara seMkaDe zastronA prahArothI keTalAkane bahu pIDe che, bahu vyathAne lIdhe pavanathI uchALelA patranI mAphaka paccIza pejane uMce jaIne punaH teo nIce paDe che, evI rIte sAte naraka bhUmikAomAM zastra vinA paNa kSetrathI utpanna thayelI pIDAo paraspara bhegave che, pAMca bhUmikAomAM zastra janya ane traNamAM devatAoe karelI pIDA hoya che. For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI kumArapALacaritra. temaja sudhAtRSA vigere bIjI daza prakAranI mahAvyathAone sahana kare che, tyAM nimeSAdhi paNa sukha hetuM nathI. daza prakAranI vyathA nIce mujabannerathA vihaM, veya pazumamALA visi tadyathA-sIyaM 1 usiNaM 2 khuhaM 3 pivAsaM 4 kaMDaM 5 parabbhaM 6 mayaM 7 saui 8 nAM 2 vArdi ?!" zIta, uSNa, kSudhA, tRSA, kharjana, parataMtratA, bhaya, zAka, jarA ane varakucha vigere vyAdhio bhegavavI paDe che. temaja zyAma aMgavALA, niMdavAne lAyaka, chinna bhinna aMgavALA ane AMtaraDAM bahAra nIkaLavAthI bhayaMkara evA nArakI jIvane joi ajAputra ajAyaba thaI gaye. temanuM duHkha jevAthI sAkSAt anubhavathI jema ajAputra ekadama mUchita thaI muDadAnI mAphaka pRthvI para paDI gayo. pachI vyaMtara lokoe zItAdika bahu upacAra karyA, jethI te sacetana thaI gayuM. eTale bahu zakAtura thaI gayuM ane potAnA manamAM saMsAra sthitine vicAra karavA lAge. dhikkAra che A saMsArane ke jenI aMdara madhanA biMdu samAna sukha raheluM che ane duHkha te samudra samAna apAra raheluM che. chatAM zecanIya e che ke prANIo temAM lubdha thAya che. are? A prANIone paNa vAraMvAra dhikAra che, kAraNa ke teo bahu AraMbha samAraMbhathI haMmezAM aTakatA nathI, jethI tenA pAtake vaDe prerAyelA prANIo adhogatine pAme che. mAtra AraMbhamAM ja sarasa ane pariNAme nIrasa kiMyAka vRkSanA phala samAnaduSTa evA pApa tArUnA phalane dhikkAra che, huM mAnuM chuM ke saMsAramAM jyAM sudhI dhamAMmRtanuM tRpti paryata pAna karAtuM nathI tyAM sudhI pApathI pragaTa thayela tApa zAMta thatuM nathI. mATe huM mahArA sthAnamAM jAuM ane kaMIka have AtmAnuM hita sAdhana karuM, jethI zAMta thaI mahAre AtmA sarvathI nivRtta thAya. For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (93) e pramANe vicAra karI aApatra vyaMtarezvarane bahu prArthanA pUrvaka pUchayuM ke, have te sarovaranI tIre javA mitracintA. nI hArI bahu IcchA thaI che. vyaMtarAdhipe rUpAMtara karavAnI eka guTikA-goLI tene ApI ane potAnA vyaMtare pAse tene sarovaranA kinAre pahoMcADayo. tyArabAda ajAputra tyAM jevA lAge, paNa durjayarAjA tenA jevAmAM AvyuM nahIM. tyAre tenI zodha mATe te taLAvanI pALInA vRkSaupara pakSinI mAphaka caDhI gayA. paraMtu rAjA tenA dekhavA mAM Avyo nahIM. te arasAmAM bahu adhIra banelA rAjAnA sainike dInatApUrvaka ajA putrane pUchavA lAgyA ke, amAro rAjA kayAM gaye? tyAre te be , huM jANato nathI, sainikee kahyuM, sarovaranA kinArethI tamane kheMcIne hAthI jaLanI aMdara DUbI gayA ke tarataja bahu duHkhane lIdhe teo tenI pAchaLa cheDelA che. zarIramAM rahelA AtmAne jema A hadanA kInAre sevakae rAjA ne bahu zodha karyo paraMtu koI ThekANe teno patto lAgyuM nathI, temaja ame paNa A pradezamAM sarvatra pharI pharIne thAkayA chatAM abhavya prANIo saMsAramAM dhamane jema rAjAnAM darzana thayAM nahIM, tethI nagaranA sarve lokomAM bahu zoka phelAI gayo che. ane sarva nAgarika nirjIvanI mAphaka acetana thaI gayA che. te sAMbhaLI ajAputra hAhAkAra karavA lAgya, are? mhArA mATe e bhAgyazALIne A zuM thayuM ? have huM vyaMtareMdranI pAse jaI tene pUchIne rAjAne tapAsa karuM ema vicAra karI ajAputre jaLa kIDAnI IcchAthI jema hadanI aMdara vijaLInI mAphaka kRpApAta karyo. "ahi maitrI te AvI ja hevI joIe" jemake - trailokyopakRtau kRtIti tapane prItivyadhAdvAsara stenApyasya prathuprakAzajananI kApi pratiSThA ddeN| For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 14 ) zrIkumArapALacaritra. astaM yAMtamamuM vilokya vikalaH sopyetadAstinute / maitrI ghastrapataMgayoriva bhavet puNyAt kayozcid dRDhA ||317 || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tr traNe leAkanA upakAramAM mahu kuzala che ema jANI divase sUrya sAthe prIti karI, tyAre sUrye paNa ahu prakAza karanArI kAi adbhuta pratiSThA tene ApI. punaH sUryanA asta joi divasa jhAMkhA thai asta thai gayA. AvA divasa ane sUryanI mAphaka kAIka puNyazALI prANIonI sacATa maitrI hoya che. " vyaMtaranI sahAya vinA hudanA jaLamAM paDayA ke tarataja ajAputrane kAika maghare pakaDayA ane kaTI sudhI ajAputrasa kaTamAM gaLI gayA teTalAmAM te hudajaLanA prabhAvathI ajAputranuM ardhuM aMga vAghanuM thai gayu. tethI madhara paNa tene gaLI zakayA nahIM. temaja ajAputranI kaheDe rahelA caNanA sparza vALA pANInA mukhamAM praveza thavAthI te maghara paNa manuSya thai gayA. have ardhuM aMga vAghanu ane ardhuM aMga manuSyanuM dhAraNa karatA ajAputra acetana thaI gayA. pachI tara gAnI leharathI te kInArApara AvI paDayeA, ahA ? devanI vicitra gati che, "manuSya mAtra peAtAnA hRdayamAM kaMika anya ciMtave che tyAre daiva kaMika anya pragaTa kare che. " kAraNa ke ajAputra rAjAne mATe jatA hatA tyAre te peAte ja saMkaTamAM AvI paDayA. " are ? buddhimAna ane samartha paNa mAsa zuM kare? hu MmezAM kAraNu vinA paNa jevu deva vera zeAdhyA kare che. ,, tevAmAM tyAM deva icchAthI sarvAMgasuMdarInI dAsIe--bbatarIe bhUtalamAMthI ramavA mATe AvI. kInAre paDelA ajAputra temanA jovAmAM Avye. narasiMhanI mAphka manuSya ane siMhaeNtu vicitra mitramilana. For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 5 ) svarUpa A ahIM kayAMthI? ema cakita thayelI te vyaMtarIe tene upADI pitAnI svAminInI pAse laI gaI. tyAM rahele durjaya rAjA A abhuta svarUpa joI Azcarya pAmyuM ke A zuM? pachI tenA hRdayamAM caMDikAnuM vacana yAda AvyuM. huM jyAre zira cheda karatA hatA tyAre devIe hune kahyuM hatuM ke cha mAsa pachI mAnava ane siMhanA svarUpamaya hArA mitrane have samAgama thaze. ema smaraNa thayA bAda te bhUpatie devIe ApelA oSadha rasanuM siMcana karyuM ke tarataja ajAputra manuSyarUpI magharanA mukhamAMthI bahAra nIkaLe, vaLI magharato te ja pramANe manuSpAkAra sthitimAM ubhe rahyo ane ajAputra paNa manuSyanA svarUpane prApta thaye, baMne jaNa devagathI sacetana thaI gayA. bAda rAjAe ajaputrane oLakhIne tenA viga vyathAnI AturatAne lIdhe aMdara praveza karavAne jema daDhatara AliMgana karyuM. paraspara ekabIjAnA vRttAntanA nivedanarUpa amRtanA siMcana vaDe teo baMne jaNa cirakAla prItirUpa velaDIne sarovaraprApti. pallavita karavA lAgyA. sarvAMgasuMdarI devIe temaja dujayarAjAe paNa satkArapUrvaka magharapurUSa sahita ajA putrane potAnA sthAnamAM rAkhyo ane teo tyAM sukhethI rahyA. eka divasa prasanna thayele ajAputra atizaya saphuraNayamAna dAMtanI kAMtivaDe dizAone ujavala karato chate, durjayarAjAne kahevA lAgyo. he deva? ApanA nIkaLyA pachI A panA viraha duHkhathI Apane samasta parivAra paNa agnimAM DUbelAnI mAphaka bahu duHkhI thayo che. mATe tame potAnA sthAnamAM cAle, ane pitAnA danarUpa amRtarasavaDe caMdranI mAphaka Apa sarva parivAranuM jaladI siMcana karo. e pramANe potAnA mitranuM vacana sAMbhaLI rAjA potAnA nagarapratye hAthI viMdhyAcala pratye jema utsAhavALe thayo ane te vAta sarvAMgasuMdarI devIne tene pUchI. For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. bhaviSyanA viraha duHkhane lIdhe pIDAyelI te devI cakravAkInI mAphaka zunya banI gaI ane zAkane lIdhe gaNadakaMTharAjAne kahevA lAgI. he deva? hArI dAsIo te sarovara upara krIDA karavA AvelI hatI. tyAM hune kAmadevathI paNa adhika rUpavaMta je hArI pAse teo AvI ane te vAta mahene jaNAvI. te sAMbhaLavAthI pUrva janmanI strInI mAphaka huM hArI upara bahu premathI Asakata thaI gaI. tyArabAda puNyavaMta purUSamAM cUDAmaNi samAna tane ahIM lAvavAmAM mahAruM sAmarthya cAlI zakayuM nahI, tethI hastInuM svarUpa dhAraNa karI lhArA dekhatAM hArA mitrane huM anyatra laI gaI, pachI he rAjana? tenA dukhane lIdhe mahArA bhAgyathI tuM ahIM Avyo, Aja sudhA mhArI sAthe he apUrva sukha bhogavyuM. have tame tamArA sthAnamAM javAnI IcchA kare che te huM tamane zuM kahuM? kAraNa ke "gamana ane maraNanI IcchAvALAo keIthI paNa rokI zakAtA nathI. paraMtu he svAmina ? mhArUM mana tahArI sAthe Avaze. kAraNa ke potAne prANanAtha prayANa kare tyAre bhUtyanI mAphaka mana rahetuM nathI. vaLI haMmezAM svataMtra vicaranAra purUSane janma uttama gaNAya che. ane jIvana paryata parAdhIna vRttivALI strIone janmaniMdita-adhama gaNAya che. "mekSasukhanAkAraNabhUta evA janmano abhAva kaMIka sAre paNa save du:khanA hetubhUta strIene janma balakula sAre nahIM." saMga thaye chate sukha gheTuM hoya che ane viyegamAM bhAre duHkha thAya che ema jANate chate paNa mohita thayelo strIvarga priyane viSe Asakata thAya che, e bahu zocanIya che. he svAmin ? huM dUra chuM chatAM paNa hune Apane svAdhIna mAnaze. vaLI mahAre kaMIpaNa avinaya thayo hoya to Apa kRpA karI kSamA karazo. ema kahI sarvAMgasuMdarIe dIvya vastrAbhUSaNathI tRpAdika traNe purUSane alaMkRta karyA pachI temane teNIe te sarovaranA kinAre pahoMcADyA. For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (7 tyArabAda grahaNa karyuM che vAgha banAvanAra pANI jeNe evA ajAputrane ane magharapurUSane laI durjaya rAjA tyAMthI cAlate thaya, sumati vagere amAe praveza mahotsava karAvya, durjayabhUpatie mitra sahita pitAnA mahelamAM praveza karyo. tya AgaLa rAjAnA AgrahathI ajAputra keTalAka divasa rahyo, pachI tyAMthI nIkaLavAnI rajA teNe mahA muzibate meLavI, rAjAe suvarNa ratnAdika keTalIka saMpatti bheTamAM tene ApI, ajAputra te ratnAdikane tRNanI mAphaka tyAM mUkIne magharapurUSane pitAnI sAthe laI tyAMthI nIkaLyo ane teja suraMga dvArAe te yakSanA maMdiramAM Avyo, tyAM suI gayelA vAnara purUSane uThADIne baMne purUSane sAthe laI potAnA nagaramAM javAnI IcchAthI ajAputra tyAMthI AgaLa cAlyA, tyAM meghanA athaDAvAvaDe AkAzamAMthI paDelI pUNamAnA caMdranI maMDalI hoyane zuM ? tevI eka sphaTika ratnothI baMdhAvelI kIDAvAva tenA jevAmAM AvI. temaja te vApikAnI cAre bAjue kAMtinA samUhathI dedIpyamAna, ane aneka prakAranI zobhAthI vibhUSita tArAmaMDalanI mAphaka bahu rUddhivALAM ghaNuM vimAno joyAM, te vApInI aMdara kAmadevanI strI-ratithI adhika rUpavAna , IMdrANunA sarakhI tejasvI ane lakSmIdevIne anukaraNa karatI hoya tevI keTalIka strIone kIDA karatI joI, vaLI te strIo pANInA khebA bharI eka bIjInI upara hAsyapUrvaka pheMkatI hatI. te joI ajAputrane saMdeha thayo ke A manuSya jAti haze? kiMvA devAMganAo haze? ema te vitarka karate hate. teTalAmAM temanAM netro vAraMvAra mimpiSa thavAthI tene saMzaya dUra thaI gaye. pachI ajAputra teo na dekhe tevI rIte temanuM lAvaNya joI vismaya pAme. ane cirakAla vicAra karavA lAgyA. A strIonA mukhanI kAMti AgaLa caMdrikA paNa nisteja For Private And Personal Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (98). zrI kumArapALacaritra. thAya che, zarIranI kAMti suvarNane jhAMkhu kare che, sadbhAvathI snigdha evI emanI daSTi AgaLa amRtanI vRSTi vRthA che, ane emanI vANI je sAMbhaLI hoya te viNA nAda prItikAraka thAya nahIM. pachI krIDA karatI te strIone kekilAonA AlApa samAna madhura AlApa najIkamAM rahelA ajAputranA sAMbhaLavAmAM Avyo ke, he sakhIe ? hAlamAM aSTApadagiri upara javA mATe bahu samaya thaI gayela che ane tyAM AgaLa devAMganAo sahita deveMdra hAla Avyo haze. mATe A jalakrIDA have rahevA de, jaladI bahAra nIkaLe. vAvamAMthI kamaLo laI vimAnavaDe ahIMthI cAlavA mAMDe. e pramANe vidyAdharanI strIoe vicAra karI tyAMthI cAlavAnI taiyArI karI. te sAMbhaLI ajAputrane bahu AnaMda thayo ane te potAnA manamAM vicAra karavA lAgyuM ke; pRthvI para paribhramaNa karavAthI manuSya lokanI saghaLI vyava sthA joI, temaja vyaMtareMdranA prabhAvathI naraka sthAnapaNa joyAM, vaLI hAlamAM nAnA prakAranA vaimAnika deve jevA joIe, jemane viSe lakSmI sAthe apAra sukha raheluM che. mATe hAra ane jaLa sahita A baMne purUSone ahIM mUkI vyaMtare ApelI guTikAvaDe bhramaranuM svarUpa dhAraNa karI huM pote strIonA hAthamAM rahelAM kamaLApara IcchA mujaba sthiti karato karate aSTApada tIrthanI yAtrA karUM ane potAnA AtmAne kRtArtha karUM. ema vicAra karI ajA putra teja vakhate bhramaranuM svarUpa karIne vidyAdharIonA hastamAM rahelAM kamaLa para besI teonI sAthe cAlato thayo. have te bhramararUpa thayelo ajAputra vidyAdharIonA hastaka maLamAM IcchA pramANe paribhramaNa karato suMdara aSTApadayAtrA. zuM jAravavaDe te strIone vAraMvAra mohita karavA lAgyo. karNane amRtanA pravAha samAna jhaMkA For Private And Personal Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ravaDe AnaMda pAmatI te strIo mArgamAM ahIM Ava, ahIM Ava ema te bhramarane potAnI pAsamAM bolAvatI hatI. bhramara paNa siddhanI mAphaka temane bhAva samajI temanI pAse jaIne suMdara svaravaDe temanA karNa mArgamAM amRtanI vRSTi karatA hoya tema AnaMda Apato hato. e pramANe vidyAdharIethI Dagale Dagale satkAra pAmato bhamara AkAzane sparza karatuM che zikhara jenuM evA aSTApada parvata para gaye. tenI cAre bAjue vahetI gaMgAnA agAdha pANImAM paDelA pratibiMbavaDe haMmezAM potAnuM saMdarya jete hoya ne zuM ? vaLI caMthI utpanna thayelA ane cAre tarapha prasaratA puNyathI jema athavA yazavaDe jema dedIyamAna sphaTika ratnonA zarIravaDe vizuddha kAMtimaya, sarvatra ratnamaya hovAthI sarva parvatanA jayavaDe pragaTa thayelI kIttione jharaNAonA miSathI sAkSAt dhAraNa karato hoya ne zuM ? vaLI uMcAImAM ATha jana ane ATha jenAM pagathArIyAM rahelAM che evA te aSTApadagirine ajA putra sarva bAjue jevA lAgyA. temAM uMcAI ane kAMtivaDe pRthvI upara rahelA samasta prAsAdene mahedI patAkArUpI AMgaLIonA halAvavAvaDe tiraskAra karato hoya, uttama suvarNane prakAzita karanAra tiSya maMDalane lIdhe pItavarNa, jethI bahAranA bhAgamAM cAre tarapha kesara caMdananA lepavALe hAya ne zuM? A dunIyAmAM hArA sarakho koIpaNa prAsAda che ke nahIM te jovA mATe parvatanA uMcA zikhara para ArUDha thayelo hoya ne zuM ? vaLI cAra dvAra, traNa keza uMcAI ane laMbAI ne pahoLAImAM eka jana siMhaniSada nAme suvarNamaya eka adbhuta cityanAM darzana thayAM, te joI bhramararUpa ajA putra pitAnA manamAM vicAra karavA lAge; A zuM puNyane Dhagale haze ? kiMvA parAmasaMbaMdhi teja haze ? kiMvA mokSa For Private And Personal Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) zrIkumArapALacaritra. sthAna haze? ema kSaNamAtra vitarkakarI sugaMdhamaya ane prapha maMdAratarUnAM puSpamAM gulatAna banelA temaja guMjArava karatA bhamarAonA jhaMkArAovaDe vAcAlita hoya ne zuM ? ketukathI nizcala aMge ubhelI devAMganAo hoya ne zuM? tema cAre tarapha goThavelI maNimaya putaLIo vaDe vibhUSita, temaja paMcavaNI raNayamAna aneka ratnathI bAMdheluM che bhUtala jenuM evA te prAsAdanA madhyabhAgamAM te bhramara Azcarya pAmate sthira thaye. te prAsAdanI aMdara pUrvAdika cAre dizAomAM pitapotAnA varNa ane pramANathI yukta, ratnanA pITha divyasaMgIta. upara pratiSThita karelA ane dareka dizAmAM anukrame be, cAra, ATha ane daza ema AdinAtha Adi vIza tIrthakaronI vidhi pramANe vidyAdharIoe pUjA karI pachI teo bhakti vaDe stuti karavA lAgI. tevAmAM tyAM IdvANa vigere pitAnA parivAra sAthe abhuta zobhAyukta iMdrapaNuM AvyuM. jenA zarIranI apUrva kAMtivaDe sUrya paNa jhAMkhe paDI gaye, temaja anuttama devadUSya ane dIvya alaMkArothI suzobhita evA te iMdranI sAthe bahu devatAo AvelA hatA, bahu AnaMdathI puSpAMjalipUrvaka jIneMdra bhagavAnanuM snAtra karIne vividha prakAranuM pUjana karyuM. pachI iMdra mahArAja nRtya gIta mATe raMgamaMDapamAM gayA. tuM burU vigere devagAyako gAvA lAgyA. jemane avAja kokilanA dhvanine anusaratuM hatuM, tAla ane gItane bahu ucita lAge te pramANe vAtra vAgavA lAgyAM. IMdrANuM vigere devAMganAo cAra prakAranA abhinaya-karaceSTAdi sahita, lAsya-strIgIta ane tAMDava-purUSa gItanA vividhabhedavaDe vicitra prakAranAM nRtya karavA lAgI. devatAonI sabhAmAM manuSyajAti ratnanA DhagalAmAM kAcanA TukaDA barebara gaNAya ema For Private And Personal Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tiyasarga. (101) rAmara banelA ajApu paNa te sarva prakSaNAdika joyuM. nRtya pUrNa thayA bAda Idra mahArAje pharIthI gAvA mATe tuM burUne AjJA karI. kharekhara ramyatvaeja gaNAya ke jenI vAraMvAra rUci thAya." te arasAmAM ajAputrane vicAra thaye ke A sabhAmAM kalAvaDe hAre pragaTa thavuM joIe, kAraNa ke prakAzamAM AvyA vinA purUkane janma pazunI mAphaka vRthA che. ema jANe ajAputra bhramara paNuM tyAga karI taMburUnuM svarUpa dharI svara, grAma ane mUcchanAnA bhedathI spaSTa rIte gAyananI zarUAta karI, tenA mukhamAMthI nIkaLatI zruti-dhvani sAkSAt amRtanA pravAha vaDe siMcana karatI hoya tema sabhAsadanA hadayamAM prItirUpa velaDIne pallavita karatI hatI. te gItanA AsvAdathI tuSTa thayelA zrotra-kAnane joI sabhAmAM rahelA devatAonAM bIjAM indriyo rasAsvAdamAM ajJAta hovAne lIdhe ApaNe chetarAyAM ema mAnavA lAgyAM, je ke kAna vinAnA sarvopaNu gItathI prasanna thAya che te sakarNa evA prANIo tenA rasAsvAdamAM Asakta thAya temAM zuM kahevuM.? te gItanuM atizaya mAdhurya sAMbhaLI IMdrAdika deve vicAra karavA lAgyA, Aje taMburUnA kaMThanuM mAdhurya pumahimA. ATaluM badhuM zAthI? te samaye gAyanAdikanA guNavaDe tulya evA te ajAputrarUpa tuM burUne joI A navIna taMburU koNa che? e pramANe devatuMbarUpaNa bahu vismaya pAme. pachI idra hene tuSTidAna ApavA mATe potAnI pAse bolAvyo eTale ajAputra taMburUnA svarUpane tyAga karI manuSya thaI tenI AgaLa ubho rahyo, tene joI sabhAmAM beThelA sarva devatAo cakita thaI gayA ane IpaNa vismaya pAmyuM. pachI teNe pUchayuM tuM koNa che? ane ahIM AvavAnuM zuM kAraNa? tyAre ajAputre pitAnuM sarva vRttAMta nivedana karyuM. bAda tenA addabhuta guNethI For Private And Personal Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (12) zrI kumArapALacaritra. mohita thayelA I dIvya vastrAdika ApI tene bahu satkAra karyo, aho ? rUpa, ahe? kAMti, ahe? saMpatti, ahavaibhava, ahAra iMdrANI vigere devIo ane A sarva samRddhi lekettara dekhAya che. e pramANe apAra iMdranI zebhAvaDe harAyuM che mana jenuM e ajAputra tene pUchavA lAge. he deveMdra? A addabhuta lakSmI Apane zAthI prApta thaI haze ? te sAMbhaLI I belyo svarge sthAnaM vimAne vasatiranupame jyotirudyoti dehaM, pArevAgvati vIrye navanavavilasadrUpanirmANasiddhiH / lakSmIstrailokyakAmyA gatiranupahatA gItanRtyAdi ramyaM, zacyAdyA bhogapAtraM mamasukRtavazAjjAtamaizvaryametada // 1 // svargamAM sthAna, ati uttama vimAnamAM nivAsa, tejanA prabhAvathI udyotita zarIra, vANIthI na varNavI zakAya tevuM parAkrama, aneka prakAranAM navIna ane vikasvara svarUpa nirmANanI siddhi, traNe lokane IcchavA lAyaka lakSamI, akuMThita gati, manohara gIta ane nRtyAdika temaja iMdrANI vigere bhega pAtra, e sarva aizvarya mahArA puNyane lIdhe mane prApta thayuM che." athavA IMdrAdikanI padavI e kharekhara dharmarUpI vRkSanuM puSpa che. ane cidAnaMdamaya mokSa dhAma e tenuM phala che. te dharmane mahimA apAra ane adbhuta ame mAnIe chIe. je dharma mAtra Azraya karavAthI mAnava, deva ane mokSanI saMpattine Ape che. e pramANe IdranA upadezathI ane tenI saMpattinA avala kanathI ajAputranI zraddhA dharmamAM bahu daDha thaI, zaradaRtu. pachI ajAputrane potAnA sthAnamAM pahecADavA mATe eka devane AjJA ApIne IMdra pote svarga sthAnamAM gaye. uttama bhAvanAvaDe ajApu paNa tIrthane namaskAra For Private And Personal Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 103) karyo. bAda te devatAe tene upADI tyAMthI vAvanA kInAre mUkyo, tyAM potAnA baMne purUSo suI gayA hatA, temanA paDakhAmAM ajAputra pagathI te mastaka sudhI dIvya vastra oDhIne suI gayA. kSaNamAtra pachI jAgI uThelA baMne purUSo vicAra karavA lAgyA. dIvya vastra oDhI A kaNa sUto che? teTalAmAM ajAputra beThe tha ane pitAnI oLakhANa ApI temane teNe vismita karyA. traNe jaNa paraspara vAtacita karI samayakAla vyatIta karatA hatA. tevAmAM paMka-kAdava=pApane dUra karanAra, bahu prakAranAM dhAnya bahu dhArmika janonI vRddhi karanAra evA satparUSa samAna sarvane priya e zarakAla Avyo. je zaradda RtunI aMdara sakuraNAyamAna kamalenA samUha rahelA che ane phalanA bhArathI namatA DAMgaranA choDavAo sataputra mAtAne jema pRthvIne zobhAve che. te samaye mayUranA zabdo kaThora lAgatA hatA ane haMsanA zabdo madhura lAgatA hatA, athavA haMmezAM ramaNIyatA kenAmAM rahe che? temaja zara6 RtumAM lakSmIthI vizAla sarala ane paMka rahita mArgo sajajananI mAphaka sevavA lAyaka thayA. megha maMDala nivRtta thaI gayuM, tethI AkAza jANe uMcuM gayuM hoya, dizAo pAchI paDI hoya ? AkAza ane pRthvIne madhyabhAga jANe vizALa thayuM hoya tema dekhAvA lAgyuM. bAda artha ane kAma sahita dharmanI mAphaka baMne purUSa sahita ajAputra tyAMthI nagarI pratye cAlato thayo ane pitAnA manamAM vicAra karavA lAge, heM traNe lekane daSTigocara karyo. tiryaMcAne manuSya banAvavAnuM cUrNa durlabha chatAM paNa mahe te meLavyuM, temaja manu ne tiryaMca banAvanAra jala paNa meLavyuM, cUrNanA vegathI A baMne tiryaMcane manuSya banAvyA ane teo sevakanI mAphaka mArI AjJAmAM rahe che, mATe mAre janma saphala thaye, vaLI For Private And Personal Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 104) zrIkumArapALacaritra. mArU bhAgya paNa prabala che ema AnaMdamAnata chate te jayaMtI nagarImAM gayo. manane sthira karanArI te nagarInI zebhAne sarvatra jete jete ajAputra bahabuddhi nAme zeThane tyAM gaye. zreNI ene joIne samake A koI uttama purUSa che, ema jANI teNe pitAnA gharamAM tene utAre Ape. ajAputra paNa baMne purUSo sahita tyAM rahyA. aho? satyarUSone sarvatra satkAra thAya che. have pitAnI pAse je hAra hatuM te teNe saMrakSaNa mATe zeThane mUkavA Apyo ane je cUrNa hatuM te kapi vikramarAjA. purUSane ApyuM, pachI ajAputra nakha utarAvavA mATe hajAmanA ghera gaye. tenA gherathI nIkaLatAM ajAputranI kaheDethI baMne dIvya vastra daivayoge paDI gayAM. te vastro hajAme lAMbA hAthe laI lIdhAM. bahu sukomala hovAthI teNe jANyuM ke A devalokanAM vastra che tethI enI kiMmata vadhAre haze, ema dhArI teNe zeThane tyAM vecI dIdhAM. zeThe jANyuM ke A dIvya vastra rAjAne lAyaka che, ema samajI teNe potAnI nagarIne adhipati vikamarAjA hatA tene bheTamAM ApyAM, te arasAmAM kSINa thayelA kAmadevanuM baLa vadhAravA mATe uttama prakAranuM rasAyana hoya tema vasaMta Rtu pragaTa thaye. bAlapalenA samUhathI rakta thayelI vanabhUmi vasaMta rUpa potAnA pati pratye rAgane pragaTa karatI hoya tema dekhAvA lAgI. makaraMda-rasanA pAnathI unmatta thayelA ane guMjArava karatA bhramarAo jANe Rtu rAjAnI birUdAvalI belatA mAgadha heya ne zuM? tema zobhatA hatA. viyegI strInA hRdayamAM rahelA virahAgnine pradIpta karavA jema malayAcalane vAyu vizeSavAvAlAgyA. RturUpI patinuM Agamana thaye chate caMcala pavaDe nRtya karatI, pupAvaDe hAsya karatI ane amarAonA guMjAravavaDe saMgIta karatI hoya tema vanabhUmi For Private And Personal Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 105) suravA lAgI. cAre taraphanA vanapradeza puthI dIpavA lAgyA, bramarAo madonmatta thaI guMjArava karavA lAgyA, kokilAe manahara nAda karavA lAgyA, sugaMdhamaya pavanane prasAra thavA lAgyA, svaccha kAMtimaya caMdrano prakAza thavA lAge ane kAmadevanuM baLa vadhavA lAgyuM. vasaMta samayamAM kema AnaMda na thAya? e ramaNIya vasaMta samaya jANe sarve nAgarika ke amUlya vastra ane AbhUSaNa paherI vasaMta vasatitsava. utsava mATe uttama bagicAomAM gayA, temaja bheTamAM AvelAM te dIvya vastra dhAraNa karI zrIvikramarAjA paNa pitAnI rANIo sAthe krIDA karavA mATe udyAnamAM gayo. tyAre bahu buddhizeThane putra mAtasAgara paNa ajAputrane hAra paherI teja udyAnamAM devage gayo. rAjAe tenA kaMThamAM rahela hAra jo ke tarataja teNe oLakhe, A hAra hAre che, ema jANI teNe potAnA subhaTone AjJA karI eTale teoe matisAgarane rAjA pAse lAvIne ubhe karyo. rAjAe hene pUchayuM, satya bela, A amUlya hAra tuM kayAMthI lAvye? mahisAgara kaMI uttara ApI zake nahIM ane mana mukhe ubhuM rahyo. pachI rAjAnA hukamathI subhaTee tene majabuta bAMdhIne daMDamuSTionA prahArathI khuba phUTaye, jethI tenA mukhamAMthI rUdhira nIkaLavA mAMDayuM ane acetananI mAphaka pRthvI para te ALoTavA lAgyA. A hAranuM vRtAMta bahubuddhizeThanA jANavAmAM AvyuM, pote bahu buddhimAna hatuM, tethI ajAputrane sAthe laI rAjAnI pAse gayA. rAjAe pUchayuM, he zeTha? A hAra keno che? zreSThIe kahyuM; rAja ? A hAra A ajAputrane che, hArA putrane tahe zA mATe mAryo? te sAMbhaLI rAjAe zeThanA putrane paDato mUkI ajAputrane kabajAmAM laI pUchayuM, zuM For Private And Personal Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 106 ) zrIkumArapALacaritra. A hAra hai' cAryo che ? kAtukathI teNe hA kahI. tyAre rAjAe hukama karyAM ke, huM subhaTe ? A cArane meSanI mAphaka mArA. pachI ajAputra AvyeA, he deva ? mhArUM eka vacana sAMbhaLe. je paravastunI cArI kare hane mAravA e ApanA nyAya che, paraMtu khIje paNa cAra hAya tene paNa jarUra tamhAre mArA e vAta patra para lakhA. " A uparathI ajAputranuM kahevu' ema hatu ke tame paNa cAra che. " AvA enA abhiprAya nahIM jANavAthI rAjAe rASathI te hakIkata patramAM lakhAvI, khAda ajAputra AlyA, rAjana ! A nyAya Apane pALavA paDaze. rAjAe te vAta kabula karI, pachI ajAputra melyA, ApanI pAse e vasra che te mhArAM che, tethI tame paNa cAra cheA, rAjan mhArUM kahevu' jo Apa asatya mAnatA hAva tA A vastro tamane kyAMthI maLyAM tenI para parAnA tame tapAsa kareA. rAjAe te vastra ApanArane pUchayuM, A vasra keAnAM che ? zreSThIe kahyuM, A vastra hune hajAme ApyAM hatAM, hajAmane pUchavAthI javAkhamAM teNe jaNAvyu ke A vastra ajAputranAM che. A vAta sAMbhaLI vikramarAjAnuM mukha kaika utarI gayuM ane teNe ajAputrane kahyuM, anya purUSanA ApavAthI A vastra huM lIdhAM tethI huM cAra naja gaNAu', te sAMbhaLI ajAputra paNa hAsya karI bence, jo ApanuM samajavu e pramANe hAya te huM paNa cAra na ja gaNAuM, kAraNa ke mhane A hAra bIjAe ApelA che. tyArabAda rAjAe hAranI tapAsa mATe potAnA kAzAdhipatine khelAvIne pUchyuM, tyAre teNe kahyuM ke he deva ? ApanI kuMvarIne paheravA mATe A hAra mhe' tene AkhyA hatA, pachI pAtAnI putrIne melAvI vikramarAjAe puchyu, vatse ? thArI pAse kaeNlima Ta. For Private And Personal Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org "C dvitIyasa . (200) hAlamAM hAra che ke nahIM ? putrIe javAkha ApyA, pitAjI ? nagarInI bahAra phrIDAvAvamAM huM sakhIo sAthe ramatI hatI tyAre kInAre mUkelA hAra kelimarkaTa laIne nAzI gayA. tene dareka ThekANe ghaNA tapAsa karyo paNa cAranI mAphaka teneA pattA lAgye nahIM, A vAta ApanI AgaLa bIkanI mArI mhe kahI nathI. A vAta karpipurUSanA sAMbhaLavAmAM AvI ane tarataja teNe rAjakumArInA svAmu joyu eTale pharIthI vAnara thavAnI icchA tene thai, " ahA ! potAnI jAtinuM bhAna duptyaja hAya che, " have te kipa purUSe pazutvakAraka jaLa pIdhu ke tarata ja te vAnara thai gayA ane kudakA mArI ekadama rAjakumArInI pAse gayA, teNIe paNa potAnA kelimarkaTa eLakhyA ane tene pAtAnA kheALAmAM besADaye. kAraNa vinA sneha thatA nathI. " bInA joi rAjA vismita thai gayA ane te ajAputrane A hakIkata pUchavA lAgyA. tyAre teNe vAnaranu vRttAMta jaNAvIne te hAra vikrama rAjAne ApyA. pachI rAjAe paNa potAnA hAra aMgIkAra karI ane dIvya vastro ajAputrane ApyAM. bAda potAnA avinayanI mAI mAgI ane vastrAbhUSaNathI tenA satkAra karI ahu AnaMdathI ajAputrane vidAya karyA. e pramANe te nagaranI aMdara peAtAne pragaTa karI cUrNa ane pazutvakAraka pANI laine madharapurUSanI sAthe ajAputra tyAMthI cAlatA thaye. A Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir unmattahAthI. dezATananI icchAthI ajAputra prayANa karavA lAgyA. kreANa- samudranI bharatIthI vIMTAyela, pattana-dezAMtarathI AvatA yANAnuM mathaka, saMkhAdha-ahu leAkeAnA samAgamavALuM sthAna, grAma ane Akara vigere sthAnAmAM siddhanI mAphaka paribhramaNa karatA ajAputra pAtAnI dRSTi saphaLa karatA hatA. eka divasa te vananI a Mdara cAlatA For Private And Personal Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 108) zrI kumArapALacaritra. hate, tevAmAM madhyAnha samaye hAthIe haraNa karele kaI purUSa tenA jevAmAM Avyo. eTale te henI najIkamAM gayo ane te hAthInA kuMbhasthala upara acetananI mAphaka rahelA purUSane joI tene svastha karavAnI IcchA thaI, kAraNa ke "papakAra e satparUnuM lakSaNa che." bahu jhaDapathI cAlatA te hAthIne aTakAvavA ajAputranI zakita cAlI nahIM. tethI teNe agnivRkSanA kulanA carNa vaDe te hAthIne manuSya karyo ane ThaMDA upacAra vaDe purUSane paNa sacetana karyo, pachI ajAsute hene pUchayuM, bhAI? tuM keNa che? teNe paNa potAnuM vRttAMta kahevAne prAraMbha karyo. ahIMyAM vijayapura nAme nagara che, jenI samRddhine devatAo paNa vakhANe che, temAM mahAsena nAme rAjA vimaLavAhana. rAjya kare che, vaLI te parAkamamAM iMdra samAna gaNAya che, raNasaMgrAmamAM yama samAna jenA khaDanI dhArArUpI jaLamAM DUbakAM mAratA zatruo sukhethI svarga vAsa pAmyA che. temaja pRthvI para rahelI jANe IMdrANI hoya tevI sukamala kAMtithI bharapura zIlavatI nAme tenI strI che. tene huM putra chuM, mahAruM nAma vimalavAhana che. A hastIne vaza karavA huM ArUDha thaye, manmatta thayele A hAthI yamanI mAphaka bahu roSathI mahune upADIne cAlato thayo. tene sthira karavAne maheM ghaNe prayAsa karyo paraMtu te mAtaMga-hAthI che te nAmanuM sAkSya mAtaMga-cAMDAlapaNu jAhera karavAne jema teNe zramAdikane lIdhe muDadA samAna hune karI dIdho. kASTanI mAphaka acetana thayela ane prANuM paNa choDIne cAlyA gayA hoya tema bebhAna thayelA hune Ape jIvitadAna ApyuM. mATe he mitra? Ape kaye upakAra na karyo gaNAya? kulavAna, dhanavAna, vidvAna, dhanuSadhArI, vinayavAna ane nItimAna purUSa A dunIyAmAM For Private And Personal Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa ( to ) sulabha hAya che, paraMtu parApakArI bahu durlabha heAya che. pachI manuSya thayelA hAthIne ane rAjakumArane bhAtu ApI jamADayA. e baMnene peAtAnI sAthe lai ajAputra AgaLa cAlyA. sUryo sta thayA, rAtrie eka devAlayamAM nivAsa karyo, hastipurUSa madharapurUSa ane ajAputra e traNe jaNu sui gayA, rAjakumAra- vimalavAhanane navIna du:khane lIdhe nirdhanane satkAra jema nidrA AvI nahIM. tevAmAM te devAlayamAM menA popaTanu eka joDavu manuSya vANIthI khelatu hatuM. te sAMbhaLI vimalavAhana vizeSa sAMbhaLavAnI icchAthI tenI pAse gayA. ane gupta rIte tyAM ubhe rahyo. menAe pUchyuM, AjasudhI tuM kyAM rahyo ? ane kevI rIte tyAMthI mukta thayA ? te sAMbhaLI popaTa khelyA, te vakhate bhinna mhane pakaDIne vijayapuramAM lai gayA, tyAM te krUra bhile dAsanI mAka rAjAnI dAsIne tyAM haeNne vecce, dAsIe mahA sena rAjAnI strI zIlavatInA hAthamAM hune ApyA, rANIpaNu hune joi peAtAnA manamAM bahu khuzI thai. manuSya vANI ane mhArA mukhamAMthI uttama aAke sAMbhaLIne saMtuSTa thayelI rANIe mhane seAnAnA pAMjarAmAM nAkhyA. kAraNa ke-" adhika guNI aMdhananuM kAraNa thAya che." bahu premane lIdhe zIlavatI hamezAM hune miSTa bheAjana ApatI hatI, sArAM vacane paNa zIkhavatI hatI ane potAnA putranI mAphaka te mhane hAthamAMthI dUra karatI naheAtI. eka divasa rAjAnA mukhya hAthI unmatta thaine kadanI mAphka ba Mdhana sta Mbhane ukheDI nAMkhI bahAra nIkaLyeA, mahAsenarAjA. ane mahu rASamAM AvI gayA. jethI peAtAnA kuMbhasthaLapara rahelA aMkuzane ghAsanA pULAnI mAphaka AkAzamAM pheMkI dIdhA. temaja hastipaka-mahAvata leAkeAne paNa kAMkarAnI mAphka dUra phe'kI dIdhA. yamarAjAnA IMDAganI mAphaka For Private And Personal Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) zrIkumArapALacaritra. zuMDAdaMDane khecarane dalavA mATe uchALatA hatA ane pitAnI AgaLa je mANasane dekhe temane mAravA mATe yamanI mAphaka cheDate, pralayakALamAM zubhita thayelA samudra samAna nagarane vyAkula karato te hAthI IcchA pramANe vicAravAne jema vana pratye cAlatA thayA. nagaranA lokee vimalavAhanane rekaye chatAM paNa tene zAMta karavAnI IcchAthI te rAjakumAra vRkSa pratye vAnara jema te hAthIpara caDhI gayo. eTalAmAM hene vaza karavAnI zarUAta karI teTalAmAM bhUta vaLagelAnI mAphaka te hAthI lekonA dekhatAM chatAM ekadama dheDIne keI sthaLe cAlyo gayo. te sAMbhaLI mahAsenarAjA acetana thaI gayA ane zUnyatAne lIdhe te rAjyAdikanI kaMI vAta paNa karatA nathI. te vAta jANavAthI pUrvanA vairI evA sImADAnA rAjAoe caDhAI karI ane ghaNA sainya sAthe AvIne te nagarane traNavAra gherI lIdhuM. mahAsenarAjA paNa pitAnA sainike sahita taiyAra thaI temanI sAthe yuddhamAM utaryo. "kAraNa ke tejasvI purUSa raNasaMgrAma. siMhanI mAphaka parAjaya sahana karatA nathI." zatruonuM ghaNuM baLa hovAthI mahAsenarAjAnuM sainya bhAgI gayuM. chatAM paNa teNe aneka prakAre temanI sAthe yuddha karyuM, chevaTe kapaTI ane balavAna zatruovaDe te marA. devagathI sUryanI mAphaka mahAsenarAjAne asta thaye. tethI lokamAM zoka rUpI aMdhakArane samUha phelAI gayo che. - tyArabAda bahabuddhizALI buddhibaLanAme tenA maMtrIe dareka zerIonA rastAo zekIne nagaranI rakSA buddhibaLamaMtrI. karAvI temaja potAnA manamAM bahu dayA lAvIne baMdIkhAne rahelA sarvekene teNe chuTA karyA. kAraNake tevA buddhizALI purUSa samayanA jANakAra hoya che. are! For Private And Personal Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa ( 11 ) rANInI cAkarImAM mhArUM paNa mhAta AvyuM ema kahI, he priye! eka dAsIe mhane paNa pAMjarAmAMthI chUTA karyo. vaLI hai priye ! eka rAjaputra-vimalavAhana vinA, bheAjana vinAnA zarIranI mAphka sarva loko mRtaprAya thai gayA. te rAjyanI prathama sthiti kevI hatI ane hAlamAM dhruvayeAge kevI thai !!! " prAye saMsAranI sthiti eka sarakhI rahetI nathI." nagaranI aMdara buddhizAlI maMtrI rahelA che ane mahAre lAkhA zatruonA sainikA paDelA che. have bhaviSyamAM zu thaze te teA kevalIbhagavAna jANe khIjo kAi paNa jANI zake tema nathI. hAlamAMja huM te nagaramAMthI ahIM AvuM chuM, e pramANe pAtAnI strIne kahI zukra-pApaTa muninI mAphaka saiAna rahyo. du:zrAvya peAtAnA pitAnu vRttAMta sAMbhaLI vimalavAhana zastrathI haNAyelAnI mAphka mUti thai ekaajAputranAmeAdha. dama devAlayamAMthI nIce paDI gayA. patananA zabdathI ajAputra jAgI uThayeA. peAtAnI pAsamAM sUtelA rAjakumAra jovAmAM AvyeA nahIM, tethI te ulleA thaye ane cAre khAjue teneA tapAsa karavA lAgyA, pharatAM pharatAM devaLanI nIce paDelA rAjakumAra tenI draSTigeAcara thayA, jethI te agnithI dAjhelAnI mAphaka vyAkula thai gayA, pachI teNe tarataja zItAdika upacAra karyo, mahAmuzIkhate tene svastha karyo, pachI ajAputre tene pUchyuM; ekadama hane zuM thayuM ? ane mUrchita thavAnuM zu kAraNa ? te sAMbhaLI netrAmAM adhArAne vahana karatA vimalavAhana kaipaNa beAlI zakayA nahIM, pachI teNe rUddhaka zuke kaheluM vRttAMta kahI sabhaLAvyu, bAda potAnA asamAna premALu ajAputra ephyeA. rAjaputra ? sa sAranI sthitine tuM vicAra kara. tuM rAiza nIM ane zeka paNa karIza nahIM. ghaNA vakhata kAnA mAtApitA jIve che ? lAMbe vakhata huMmezAM kANu sukhI hoya che ? For Private And Personal Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (11ra) zrI kumArapALacaritra. ane zatruonA upadravathI konuM rAjya rokAtuM nathI? prANIene udaya kevaLa patana mATe thAya che. jIvana mRtyu mATe ane vireAdha duHkhane mATe thAya che. saMsAranI A sthiti anAdikALanI cAlI Ave che. jyAM sudhI purUSanuM bhAgyaakSata hoya tyAMsudhI ja udaya hoya che. zukalapakSano kSaya thavAthI caMdranI vRddhi kayAMthI thAya? ema samajI zekarUpI zalyane dUra kara ane hRdayamAM gheya rAkha, du:kha samaye je dhairya rAkhe che te purUSa dhIra gaNAya ema mahArUM mAnavuM che. vaLI agAdha evA vyasanarUpI sAgaramAM paDelA mahA purUSane samudra utaravAmAM pairyaja eka nAva samAna thAya che. e pramANe sacanethI saMbaMdhe vimalavAhana be , have hAlamAM mahAre zuM karavuM? ajAputra belA, tuM zatruothI bahIza nahIM, siMhanI AgaLa mRgalAo jema e raMka purUSa hArI AgaLa zA hIsAbamAM che? paraMtu jyAM sudhI huM jAuM tyAM sudhI eka lekha lakhIne A zukanI sAthe tyAM mekalA, jethI maMtrInA hRdayamAM zAMti thAya. ema kahI zukane bolAvIne ajaputre mRdu vacanathI kahyuM, tuM ? vimalavAhana A pote ja mahAsenano putra che, je tuM enI mAtAnA snehathI anRNapaNuM Icchato hoya to enA upakAra mATe maMtrIne A lekha ApI Ava, e pramANe ajAputranI prArthanA kabula karI zake teNe Apela lekha laI devanI mAphaka tyAM jaIne buddhibalamaMtrIne te lekha Ape. "jeno tene paNa kareluM upakAra phaladAyaka thAya che." juo ? te zuke kevA samayamAM kevI rIte patra pahoMcADaye ? mAtra jevAthI hRdayane AnaMda ApanAra te lekhane mitra samAna aMgIkAra karyo, pachI maMtrIe bahu premathI vAMcavA mAMDe, tadyathA-" svasti zrImamahAsenarAjAne putra vimalavAhana bAhunA AliMgana sAthe maMtrIne nivedana kare che ke, ahiMyAM For Private And Personal Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. ( 113 ) kuzala che. tamArI taraphanA sarva samAcAra potAnA sevakanA samAna A zukanA kahevAthI he jANyA che. have tamAre kaMI ciMtA karavI nahIM, je thavAnuM hatuM te thaI gayuM, huM jaladI AvuM chuM, tyAMsudhI potAnA nagaranI barAbara sAvacetI rAkhavI, e pramANe lekha vAMcavAthI rAjakumAranuM Agamana jANuM maMtrI svAmI sahita hoya tema pramudita thayo. he zuka? A samaye huM je mahAre upakAra karyo eTale mhArA baMdhue paNa nathI karyo. e pramANe maMtrIe zukane ghaNe AbhAra mAnyo. kumArane jaladI ahIM mokalo ema zukane upadeza ApI maMtrIe vidAya karyo. zuke paNa tyAM AvI kumArane te vRttAMta nivedana karyuM. tyArabAda ajA putra prayANa mATe taiyAra thayo ane guTakAnA prayAgavaDe bhAkhaMDa pakSinuM svarUpa dhAraNa karyuM, rAjyAbhiSeka. pachI potAnAM bALakonI mAphaka sarve kumArAdikane pAMkhonI aMdara goThavI AkAzamAge uDIne kSaNamAtramAM vijayapuramAM gaye. aho ! "utkRSTa siddhino mahimA alaukika hoya che." zatruono nAza kevI rIte kare te upAya batAvyuM, jethI rAjakumAra svastha thayA. pachI vimaLavAhana sahita ajAputra daravAjA AgaLa gayA. kumAranA AvavA pahelAM ja maMtrIe dvArapAlane kahI rAkhyuM hatuM, jethI teNe mArga batAvyo eTale teo rAjamahelamAM gayA. vimalavAhana kumAre ajAputranuM vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI maMtrI ajAputrane potAnA pUrvajathI paNa adhika mAnavA lAge. kAraNa ke "upakArI purUSa kone priya na thAya?" prabhAtakALamAM ajAputrevimalavAhanane rAjyagAdIe sthApana karyo. maMtrIe nagaramAM mahotsava karAvyuM. navIna rAjA-bhUpati =caMdrane udaya thavAthI AkAzanI mAphaka te rAjya dIpavA lAgyuM. ane loke For Private And Personal Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrIkumArapALacaritra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 114 ) kumudRvananI mAphaka praphulla thayA. vimalavAhananA rAjyAbhiSekamAM je vAtrAnA nAda thayA, teja vairIonA maraNAMtanA paTatudhvani thayA. pachI ajAputranI sa MmatithI rAjAe peAtAnA dUta mAraphata zatruone kahevarAvyuM ke sarva rAjAoe yuddhamAM hAla taiyAra thavuM, vizeSamAM teNe ajAputrane kahyuM ke prathama tamhe' je paTTahastIne purUSa kayAM che te hastI jo hAlamAM DAya te kSaNumAtramAM sa zatruAne huM nAza karUM te sAMbhaLI ajAputra devanI mAphaka teja vakhate uMghanA jaLavaDe te purUSane pharIthI paTTahastI karyAM ane vimalavAhana rAjAne ApyA. tyAramAda ajAputra nagaranI mahAra gayA ane sareAvaranA pANImAM manuSyakAraka cUrNa nAkhyuM. te pANI pAvAthI verIenA sarva gheADA ane hAthIone manuSya karI nAMkhyA. te lakSa sa MkhyAthI adhika ane pracaMDa subhaTAne potAnI pAsamAM rAkhyA. pachI teNe magharapurUSane mAkalI rAjAne kahevarAvyuM ke paTTahastIpara besI tuM sainya sahita niya thai sihu mRgalAAne jema peAtAnA verIAnA parAjaya kara. lAkhkhA subhaTonI sAthe huM bahAra ubheA chuM, thArA hAthamAMthI nAThelA zatruone A mhArA subhaTA mAraze. pachI ajAputranA kahevA pramANe vimalavAhana rAjA taiyAra thaine tIvra dAvAnaLanI mAkaeN zatrurUpI vanamAM nIkaLI paDayA. atyaMta adyavAna, parvata samAna uMcA ane madonmatta te paTTahastI mathAcalanI mAphaka zatruenA sainyarUpa sAgaranuM atizaya mathana karavA lAgyA. keTalAkane paganA jhapATethI, keTalAkane zuMDhanA AghAtathI, keTalAkane dAMtarUpI pa tathI pachAvAvaDe cUrNa sarakhA piSI nAkhyA. rAjAe paNa varSAkAlanA meghanI mAphaka bahu jhaDapathI mANunI vRSTi karI, jethI teNe mUkelI ane cAre tarapha phelAelI khANAnI zreNIovaDe zatrue peAtAnA manamAM haeNne ane prakAre jayavaMta mAnavA lAgyA. masthaLane For Private And Personal Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (115) bhedanAra bAvaDe rAjAe zatruone tevA aMdhakAramAM nAkhyA ke bahu utAvaLathI nAsavAne temane mArga paNa jaDe nahIM. hAthI ane ghoDA vinAnA te verIrAjAone padAti-kiMkaranI mAphaka vimalavAhane jItI lIdhA ane pitAnA tAbe karyA. tyArabAda jyalakSmInA AliMganathI saibhAgyane prApta thayele vimalavAhana rAjA subhaTo sAthe tyAM jaIne ajavijayaprApti. putranA pagamAM paDaye. lakSa sainikethI vIMTAyelA cakI samAna te mahApurUSane joI bIjA rAjAo paNa bahu Azcarya pAmyA. pachI vimalavAhanarAjA ajAputrane mahotsavapUrvaka potAnA sthAnamAM laI gayA ane vinayapUrvaka nehacita vacanavaDe kahevA lAgyA, he deva? prathama he mahane jIvitadAna ApyuM hatuM, hAlamAM A rAjya paNa huM ApyuM ane A mahArA sarva bhAvi vaibhavanA hetupaNa tameja cho. vaLI tahArUM parAkrama koI alokika che, jethI kSaNamAtramAM bIjAne rAjya paNa Ape che ane pote kaMIpaNa IcchatA nathI. tepaNuM pitAnA guNothI kharIdeluM A rAjya Apa sukhethI bhega, huM te zrIrAmanI hanumAna jema ApanI sevA karIza. ajAputra be, he rAjana ? hArI ATalI badhI bhakti che te have hAre kaMI nyUnatA nathI, rAjyanuM hAre kaMI kAma nathI. jeo upakAra karI pArakAnuM kaMI paNa letA nathI teja satparUSa kahevAya ema hAruM mAnavuM che. tethI hAre kaMIpaNa joIe nahIM, kAraNa ke te grahaNa karelI vastuo vaDe potAnA zubhacAritranI kiMmata lIdhI gaNAya che. rAjAnI prArthanAvaDe ajAputra tyAM bahu satkArapUrvaka rahyo, rAjAe heTA utsavathI tene prasanna karyo, bAda te keTalAka divasa tyAM raho. pitAnA nI kamAna che ATalI che For Private And Personal Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 116 ) zrIkumArapALacaritra. caMdrApIDarAjA. caMdrApIDarAjAe prathama karelA parAjayanuM smaraNu karI ajAputre potAnA sainya sahita tene jItavAnI icchAthI prayANa karyuM. cUnA prayAgathI prathama jemane manuSya karyA hatA temane pharIthI hadanA jaLavaDe hAthI ane gheADA banAvyA. mArgamAM cAlatA ajAputranA sainikAnI mhATI sa MkhyA heAvAthI zatruonA mukhamAM ghAsa rahyuM ane temanI strIenA netrAmAM jaLanA dekhAva rahyo. arthAt ghAsa pANInA abhAva thai gayA. seMkaDA vAhinI-senA nadIAthI saMkINuM, ajAputranA sainyarUpa sAgaramAM pakSa-sahAya=pAMkhA chatAMpaNu kayA bhUpa-rAjA=patA ma thAcalanI dazAne na pAmyA ! tenA hastIonA maTThajaLavaDe nirjala pradeza sajala thayA ane gheADAoe uDADelI phUlavaDe jalavALA pradeza nirjaLa thai gayA. temaja samudranA pUranI mAphaka khaLabhaLelu tenuM sainya cAre tarapha prasare chate anya rAjAoe vaitasIvRttinA Azraya lIdheA, arthAta namI paDayA. sAyakAlanA samaye caMdrApIDarAjA peAtAnA sthAnamAM beThe hatA tevAmAM dIvya vANI thai ke thADA samayamAM naimittikavacana. caMdrApIDarAjA maraNa pAmaze, te sAMbhaLI rAjA potAnA manamAM bahu zeAkAtura thai gayA, prabhAtamAM satya nAmanA eka uttama joSIne eTalAbyA, pachI teNe pUchayuM, mhArUM maraNu zAthI ane kayAre thaze ? tyeAtiSike lagna kuMDaLInA nizcaya karI kahyuM, rAjana ? lakSa sainyanA adhipati evA ajAputrathI thArUM maraNa thaze ane te paMdara divasa pachI thaze emAM saMzaya nathI. vaLI huM bhUpAla ? devI, khALaka ane tapasvienu vacana jyeAtiSikeAnA vacananI mAphaka prAye satya haiAya che. daivajJatu tevu vacana sAMbhaLI zalyathI vIMdhAyelAnI mAphka caMdrA For Private And Personal Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa . ( 117 ) pIDarAjA bahu du:khI thai gayA ane ekadama sUcchita thai pRthvIpara paDayA. mRtyu e be akSarane viSathakI paNa adhika hu mAnu chuM, kAraNa ke viSanuM bhakSaNa karavAthI prANI mUrchA pAme che ane mRtyune sAMbhaLIne paNa mUti thAya che e mhATu Azcarya che. athavA mRtyunA ane akSara kharekhara sarva du:khamaya che, anyathA enA zravaNathI leAkeA du:khI thavA na joie. have ajAputranI tapAsa mATe caMdrApIDarAjAe cAre dizAAmAM azru samAna bahu vizvAsI pAmaMtrItyAga. tAnA carapurUSAne mAkalyA. paraMtu te vRttAMta jANIne devamAyAthI mAhita thayA hAya tema keTalAka carapurUSA pAchA AvyA nahIM, tethI rAjA svastha thayA. ane hu MmezAM tenI zeAdha karAvatAM rAjAnu dhIme dhIme AyuSnImAphaka pakhavADIyu' purU' thavA AvyuM. te arasAmAM kAika aparAdhane lIdhe krodhAtura thayelA cadrApIDa rAjAe subuddhi nAme peAtAnA maMtrIne peAtAnA nagaramAMthI kADhI mUkayA. krodhAMdha thayelA te rAjAe nagaramAMthI maMtrIne dUra karyo ema nahIM paNa kharekhara peAtAnA zarIramAMthI buddhinA tyAga karyo. A pramANe rAjAnA apamAnathI matrInA manamAM khar3e gussA thayA ane teNe nizcaya karyo ke game te upAya karI enuM vera vALavuM, evA vicArathI Amatema pharate pharatA jyAM ajAputranuM sainya hatuM tyAM te gayA. aneka hAthI, gheADA, pAyadala ane rathAdikanA samUhathI vyAkula sainyane joi ekatra thayeluM jagat hAyane zu ? tema te maMtrInA mAnavAmAM AvyuM. A sainya caMdrApIDarAjAne jItavA jAya che ema jANI ma MtrIne nizcaya thayA ke devInuM vacana satya che. tethI peAtAnu kArya siddha thaze ema samajIne buddhimAna maMtrI ajAputranI pAse gayA ane peAtAnu teNe vRttAMta nivedyana For Private And Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 118 ) zrIkumArapALacaritra. karyuM, ajAputre vidhinA paNa bahu satkAra karyo, jethI teNe potAnA vireAdhinA maraNanA upAya batAvyA. ajAputra peAtAnI buddhi mAkaeN subuddhimatrIne AgaLa karI caMdrAnanAnagarInI pAsamAM gayA, eka divasa sainyanItaiyArI. tenA maraNanA khAkI rahyA hatA. bahu sainya sAthe ajAputrane nagaranI pAsamAM rahelA joi caMdrApIDanA hRdayamAM bhAre trAsa ane kheda pragaTa thayA, jethI te vicAra karavA lAgyA. enA tapAsa karavA carapurUSane mhe. mAkalyA hatA temAMthI keie paNa ahIM AvIne enI hakIkata kahI nahIM ane AtA ahIM AvI gayA dekhAya che, zu ? A ekadama AkAzamAMthI paDyo ? athavA devI ane daivajJanu vacana satya karavA mATe kAi apUrva daivI mAyA ahIM pragaTa thai haze ? ema haze teA paNa ThIka che; paraMtu ene huM potAnA bhujabaLavaDe ucchinna karIza. e pramANe thaya rAkhI rAjAe senApatine hukama karyo, jethI teNe sainyane taiyAra karyuM. matrIbheda. rAtrie subuddhimatrI nagaramAM gayA ane rAjyanA AgevAnAne teNe kahyuM ke devInuM vacana satya che, kAraNa ke ajAputra ahIM AgaiA che. prabhAtamAM lakSa sainikA sAthe te yuddhamAM Avaze ane caMdrApIDane mAraze. mATe jo tamAre cirakAla jIvavAnI icchA hAya te jaladI te ajAputranI sevAmAM tame hAjara thAo. udayavAna peAtAnA svAmI athavA anya hAya tA pazu tenI sevA karavI e ucita che, peAtAnA svAmIhAya chatAM paNa tenA kSaya thatA hAya tA tyAga karavA joie. AkAza paNa cadranA asta thavAthI sUryanA Azraya le che. nIti zAstranuM rahasya jANavAmAM nipuN eka adhakAranI ane stuti karIe chIe, je aMdhArU chAyAnA For Private And Personal Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasa . ( 119 ) miSavaDe zatrurUpa dIvAnA Azraya laI AnaMda mAne che. mA khAmata ApanA hitanI khAtara kahevA mATeja huM Avyo chuM. prathamathI ja hita kahevuM teja muddhimAna gaNAya, temaja " viSyanA sukhanu ciMtana karavuM eja DahApaNa kahevAya, anyathA DAhyo mANasa jaDanI mAphka du:khI thAya te khaMnemAM ka ivizeSatA gaNAya nahIM. " mATe tame taiyAra thai badhAye ahIM ubhA rahA. ajAputra ahIM Avaze eTale huM tamane tenI sAthe meLavI daiza. peAtAne hitakAraka A vacana sAMbhaLI pradhAna leAkeAe kabula karyuM, pachI matrIe teja vakhate nagaranI bahAra AvI pAtAnA adhipatine te vRttAMta nivedana karyuM. prabhAtakALanA Aviova thayA, pUrvAMcalanA zikharapara arU@ADhaya thayA, sUnA prakAzaniMga tarane jovAne vijayaprayANu. jema prasaravA lAgyA. pakSionA madhura zabdo ALasunu khASiya dUra karavA lAgyA, udyogI janA pAtapeAtAnA kArya mAM taiyAra thavA lAgyA. temaja ajAputranA sainyamAM yuddhanI taiyArI thai, zatruonA prANahAraka vAjIMtrA vAgavA lAgyAM, subhaTAe sarvAMge zastra dhAraNa kayAM, jethI teo lAhamaya hAya tevA dekhAvA lAgyA, mukhethI siMhanAda karatA hatA, tethI teo kevaLa zabdamaya dekhAvA lAgyA. sAkSAt tejomaya mUrttimAn utsAhanI mUtti e samAna, AgaLa ubhelA zarIradhArI ahuMkAra ane ekatra thayela pratApanA piMDa samAna teo dekhAtA hatA. temaja sagrAmanA utsAhathI uMcI lagA mAratA, jayajayanA AdyASavaDe vAcAlita ane zatruone saMhAravAmAM utkaMThita evA padAti-sulaTAne AgaLa karyo, pachI saMgrAmamAM unmatta thayelA sAdi-gajArUDha, niSAdigheADesvAra ane ghaNA rikAne jagatane heravA mATe anekarUpadhArI yamarAjAnA dUta hAya ne zu ? tema For Private And Personal Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org ( 110 ) zrIkumArapALacaritra. sAthe lai skAra parAkramI ajAputra caitra-jaya ApanAra hastIpara ArUDha thai zatruone parAjaya karavA nIkaLyeA. subuddhi ma MtrInA kahevAthI prathama daravAjAnA rakSakAnA saMhAra karyA. ane te sthAnamAM peAtAnA navIna rakSakA mUkyA. khAda ajAputre lazkara sAthe nagaranI aMdara praveza karyo. subuddhimatrIe bheddelA sa pradhAnA snehI kha enI mAka ajAputrane maLI gayA. tyArabAda rAjadvAramAM teo gayA. ane tyAM rahelA prAjhurika leAkeAne mArIne bIjA dvArapAla mUkyA, nItizAstranuM rahasya e che ke " kAinA vizvAsa rAkhavA e nukazAna che. " Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjyaprApti. cadrApIDarAjA te vRttAMta jANI bahu zAkAtura thai gayA ane laDAi mATe taiyAra thai slAme ALye, teTalAmAM ekadama ajAputra vacce AvI paDyo. sainya ane parAkrama ema baMne prakAre ajAputranuM praca Dakhala temaja tene maLI gayelA peAtAnA pradhAnAne joi ca drApIDa bhayabrAMta thayA ane kSaNamAtramAM bahu gabharAi gayA. mhArUM kSatriyapaNlR kalaMkita thaze ema jANI teNe laDAInA utsAha dhAraNa ko, pachI te peAtAnuM maGga lai yuddha mATe ajAputranI sAthe taiyAra thayeA. ajAputra paNa bahu krodhane lIdhe pracaMDa dhAravALI taravAra lIdhI ane te siMhunI mAphka mahAparAkramI zatrunI sanmukha gayA. mallanI mAphaka anejaNu vaLagavA lAgyA, cakranI mAka vAra'vAra paribhramaNa karatA, azvanI mAphka pAdanA AghAta vaDe pRthvIne ukheDatA, paraspara kha{vaDe prahAra karatA ane tenA acAva karatA te mane subhaTA madonmatta hastIo jema yuddha karavA lAgyA. eka bIjAnA dAvapecathI jAmelA te saMgrAmAtsava vADhi prativAdinA vivAdanI mAphaka sarvane priya thai paDyo. e pramANe anenuM bhAre yuddha thayu. pachI ajAputra samaya joi khaDgavaDe For Private And Personal Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasaga. (12) kamalanALanI mAphaka caMdrApIDanuM mastaka chedI nAkhyuM. ajAputranA mastaka upara AkAzamAMthI puSpanI vRSTi thaI ane sugaMdhamaya tenI kIrtibhUtalathI AkAzamAM gaI. te samaye ajAputranA jathadhvanine mAgadhaleke uccAravA lAgyA, te zabdo zatruonA uccATana maMtranA phakArarUpa thayA. te samaye subuddhi maMtrIe zubha lagnamAM vairIonA mastaka para jema te rAjyamAM ajAputrane abhiSeka karyo. rAjyagAdIe beThelA ajAputrane prasanna joI sarve maMtrIo ane nagaranA loko paNa prItivaDe kalpavRkSanI mAphaka tene abhiSeka karavA lAgyA. temaja sImAMtarAjAo uttama prakAranAM bheTaNa laI tyAM AvyA ane dvitIyAnA caMdranI mAphaka tene bahu harSathI namavA lAgyA. pachI potAnI meLe svayaMvara mATe AvelI, pRthvI para AvelI jANe devIo hoya ne zuM ? tevI aneka hAMziyAra rAjakanyAone ajAputra paraNya. e pramANe aneka parAkramavaDe caMdrApIDane mArI ajApu tenuM rAjya pitAne svAdhIna karyuM ane te kRtArtha camatkArIka thaye. pachI te potAnI strIo sAthe IdradevIo sAthe jema kriIDA karate chata kAmarUpI samudrane pAragAmI thaze. temaja ajAputrane98000 pavanavegI azvahatA, behajAra hAthI, behajAra ratha hutA ane padAti-pAyadaLane te pAraja nahote, ema sarva samRddhiyukta rAjyabhava te bhegavata hate. tevAmAM vasaMtarUtuno prAdurbhAva thaye, zizirarUtunA prabhAvathI maMda paDelA vana ane kAmadevanA zRMgArene uttejIta karavA jema vanasthalImAM te prasaravA lAgyuM. jagane lakSya karavAthI kAmadevanAM prAcIna puSyarUpI azvo naSTa thayAM che ema mAnIne jema vasaMta navIna punA samUha pragaTa karyo. malayAcalamAM rahelA sarponA viSathI vyApta hAyane zuM? e malayagirine pavana vAvA For Private And Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (122) zrIkumArapALacaritra. lAgyA. kAraNake enA sparzathI virahAtura leke mUcchita thaI gayA. vaLI A vasaMtarUtumAM uttama prakAranI jAti-jAI vRkSa jJAti hAti nathI ane madyapAna karanAra athavA bhramarAo mAnya hoya che eTalA mATe vasaMtarUtu saMtapurUSane apriya hoya che. udyAnapAla kAmadevanAM zastrasamAna vasaMtanAM puSponI mALAo laI rAjadvAramAM AvyA ane rAjAnI AgaLa teNe bheTa mUkI. rAjA sugaMdhita puSpa joI mALI para prasanna thaye, pAritoSikamAM suvarNa ApyuM. vasaMtakIDAnI IcchA thaI, ajAputra potAnI strIo sAthe balabhadrasahita kRSNa jema vanasthalImAM gaye. puSpagrahaNa, nRtya ane hIMDAlAdika kriyAo vaDe naMdana vanamAM IdranI mAphaka bhUpati krIDA karavA lAgyA, tyArabAda vananI anuttama zobhA jevA mATe te ajAputra pharatuM hatuM, tevAmAM eka loka vAraMvAra tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, jyAM tuM rahyo che tyAMja pitAnI mAtA rahelI che, chatAM te haMsa-Atmana ? tene joyA vinA tuM je bhajana kare che te hArA haMsapaNane dhikkAra che. te sAMbhaLI rAjA vicAra karavA lAgyo. A lekavaDe keIpaNa mANasa A nagaramAM rahetI hArI mAtAne sUcave che. hane dhikkAra che, madirAthI jema haMmezAM lakSamIvaDe mata thaI huM pharuM chuM ane pitAnI mAtAne paNa huM saMbhAratA nathI. are!! A heM zuM karyuM? jIvanaparyata sajajanee pitAnI mAtAnI sevA karavI joIe ema sapurUSa kahe che. mAtAnuM vismaraNa karI mahe te vacanane jalAMjali ApI. je purUSa mAtA, pitA, vidyAdAtA-gurU, bhayathI rakSaNa karanAra ane rAjA e sarvanuM apamAna kare che te pitAnA sukRtane hAre che, te ja vakhate rAjAe maMtrIne pUchyuM, hArI mAtA A nagaranI aMdara keI paNa jAe rahelI che, mATe hAlamAM tenA darzanavinA huM bhajana karavAnuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (123) vanakaDAdika sarvakriyAne viSasamAna tyajI daI rAjA potAnA mahelamAM AvyuM ane prAcInakALanA ane mAtRze. belAvI teNe kahyuM ke killAnI bahAra dakSiNa dizAmAM vAgabhaTanAme govALa rahe che hene tame pUche ke tyAre putra thayA hatA ke nahIM ? caree vAgubhaTane pUchyuM teNe javAba Ape, mahAre tyAM putra janme nathI. paraMtu mArgamAMthI eka putra hane prApta thayela hatuM. te paNa keI ThekANe cAlyA gaye che, te huM jANato nathI. te vRttAMta caroe AvIne ajAsutane kahyuM. tethI tenA hRdayamAM saMzaya thaye ane teja vakhate mAtAnI zodha mATe nagaramAM teNe paTahavagaDAvyuM ke je mANasa A nagaramAM rahelI rAjamAtAne jAhera karaze tene tuSTa thayele rAjA Icchita dAna Apaze. e pramANe paTaha vagaDA paNa keIe tenI khabara kahI nahIM, tethI rAjA bahu zokAtura thaI gaye ane bhejana paNa karato nathI. jethI tene parivAra bahu zokamAM paDI gayA. kAraNa ke dIvo bujhAI jAya tyAre tene prakAza baMdha paDI jAya. tyArabAda regathI gherAyelI kAIka strI tyAM AvI rAjAne vinayapUrvaka kahevA lAgI. naranAyaka? je tame mAsamAgama. mahAro roga dUra karo te huM tamhArI mAtAne batAvuM. te sAMbhaLI rAjA khuzI thaze ane te bolyA, he bhadde ? mhArI mAtAne joyA pachI lhArA regane dUra karyA vinA huM pANI paNa pIza nahIM. pachI te strI teja vakhate devInI mAphaka keI paNa ThekANe ja henI mAtA gaMgAne laI AvI ane A hArI mAtA ema kahI rAjAne seMpI. potAnA putrane jevAthIja gaMgAnA baMne stanamAMthI hadayamAMthI bahAra nIkaLate mUrtimAna prema hoyane zuM? tema dudhanI dhArA nIkaLavA For Private And Personal Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (124) zrI kumArapALacaritra lAgI. temaja rAjA paNa pitAnI jananIne oLakhate nahotA chatAM paNa tenA darzana mAtrathI uchaLatA harSanA miSathI romAMcavaDe atyutthAna Apato hoya ne zuM? tema vinIta banI gayA. te[nA stanamAMthI duzvasAva joI rAjAne pratIti thaI ke A hArI mAtA che, ema jANuM tatkAla te ubhe the ane vidhi pramANe pitAnI gAtradevInI mAphaka mAtAne praNAma karyo. pachI teNe pUchayuM, he janani ? mhArA pitA kayAM che? gaMgAe kahyuM, tyArA pitAne svargavAsa thayo che. pharIthI teNe pUchayuM, he mAtA ! ApaNA baMnene viyoga zA kAraNathI thayo? te sAMbhaLI gaMgAnAM netra AMsuthI bharAI gayAM ane te belI, vatsa? lhArApitA bahu vidvAna hatA, temanuM nAma dharmopAdhyAya hatuM, mhArUM nAma gaMgA ane huM hArI mAtA chuM, tyAre janma thayo tyAre lhArA pitAe hArUM janma lagna joyuM, tethI temanA jANavAmAM AvyuM ke A putra bhaviSyamAM rAjA thavAne che, mATe rAjya saMbaMdhI pApane lIdhe mahAre putra narakagAmI thaze, eTaluM ja nahIM paNa enA vaMza je paNa e pramANe durgatimAM jaze. ema jANI temaNe balAtkAre mahArI pAse nagaranI bahAra lhane mUkAvI dIdho. tyArabAda tuM koIne tyAM moTo thaye te huM jANatI nathI. pharIthI potAnA puNyanI mAphaka Aje he hane joye. e pramANe potAnI mAtAnuM vacana sAMbhaLI rAjA pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyo, aho? karmanI devIne AzIrvAda. gati vicitra che. kayAM pitA? kayAM mAtA? ane kayAM putra? pachI teNe potAnI mAtAne bahu satkAra karyo ane hene aMta:puramAM mokalI dIdhI. tyArabAda rAjAe gya vaidyone bolAvyA. regathI gherAyelI strIne batAvI rAjAe kahyuM ke A strIne auSadhevaDe tame jaladI sAjIka, For Private And Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvitIyasarga. (125) vidya lokoe regane tapAsa karI rAjAne jaNAvyuM ke A strInAM AMtaraDAM saDI gayAM che mATe amArAthI kaMI paNa upAya thaI zakaze nahIM, ema kahI teoe teja vakhate temanI AgaLa te strIne vamana karAvyuM temAM durgaMdhamaya mAMsanA TukaDAo aMdarathI nIkanyA. jethI te strI ekadama acetana thaI gaI. pharIthI rAjA e vaidyone kahyuM, je ke A roga asAdhya che te paNa kRpA karI gya auSadhethI ene upacAra karo. e pramANe rAjAnA bahu AgrahathI tenA svAdhIna vidvAna vaidyoe oSadha prayoga karyA, paraMtu ati ugra auSadhonA zeSane lIdhe mUchita thaI te strI pRthvI para paDI. rAjAe zItAdika ghaNA upacAra karAvyA paNa te muDadAnI mAphaka koI prakAre sacetana thaI nahIM. rAjA bahu ciMtAtura thaI gaye, have A strIne kevI rIte svastha karavI? ema te vicAra karato hato tevAmAM kaMIka vaidezika vaidya tyAM Avya, reganI parIkSA karI teNe kahyuM ke; bakarInA dudhathI puSTa thayelA purUSanI jIbha kApI tenuM mAMsa je ene ApavAmAM Ave te jarUra ene rega maTI jAya. jo ema karavAthI A strI naregI thAya to hAre kaMI bAkI rahyuM nahIM, ema kahI rAjA bahu khuzI thayA ane te ja vakhate charI laI potAnI jIbha chedavA mATe taiyAra thayo. "prAye sAdhu purUSa paropakAra mATe pote paNa duHkhI thAya che." zuM? lekopakAra mATe kapAsa du:kha sahana nathI karate ? ekadama sAhasa karI ajAputra jIbha kApavA taiyAra thAya che teTalAmAM AkAzavANI thaI ke, he rAjan ? tuM sAhasa na kara, pachI tarata ja tenI AgaLa devI pragaTa thaI ane te regI strI ane vaidya baMne meghanI mAphaka adazya thaI gayAM. te joI rAjA saMbhrAMta thaI gayA ane vicAra karavA lAge, te rogAstrI ane te vaidya kayAM gayAM ? A dIvyavANI ane A devI kayAMthI ? A eka Azcarya che, ema te ciMtavato For Private And Personal Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (16) zrI kumArapALacaritra. hatuM, tyAre devI belI, rAjana ? A caMdrAnanA nagarInI adhikAyikA huM devI chuM, janmathI ja tuM mane bahu priya che, tethI aneka vipattiothI mahe tyArU rakSaNa karyuM, temaja hAlamAM A uttama samRddhivALuM rAjya ApI hArA satvanI he parIkSA karI. vatsa ? hArUM sattva phakta upakAranI khAtara raheluM che. jenA vinA mANasa jIvate chatAM paNa marelo gaNAya che. manuSyamAM batrIsa lakSaNe adhika gaNAya che; paraMtu te paNa satvanI AgaLa svapa gaNAya che. jethI prANu jIve che, tethI paNa A satva adhika che. mATe he sattvAlaya? avicchinna A rAjyanuM cirakAla tuM pAlana kara. ane sAtvika rAjAomAM tuM ziromaNi thA. ema AzIrvAda ApI devI vAdaLanI chAyA mAphaka aMtardhAna thaI gaI. pachI rAjAe snAnAdika karI pitAnA parivAra sAthe bhejana karyuM. sAtvikavRttine svIkAra karI satya, kAMti ane parAkrama sahita evo te ajAputra, satyabhAmA ane balamekSaprApti. deva sahita viSa jema lekenuM pAlana karato chate purUSottama thaye. anyadA jJAnI gurUnAM darzana thayAM, siddhi lagnamAM nidhana ciMtAmaNine jema rAjAe sabhyatva grahaNa karyuM. temaja te zuddha samyaktva pUrvaka jaina dharmane prabhAva phelAvavA lAgyA ane digaMtaramAM pitAne yaza vistArI teNe bahu samaya sudhI rAjya calAvyuM. bAda vRddhAvasthAne lIdhe saMsAranI asAratA tenA hRdayamAM vadhavA lAgI, jethI mumukSunI mAphaka te rAjyAdika vaibhavathI parAmukha thaye. A saMpattio ane strIo khalanI mAphaka calAyamAna che, tema virasa ane pitAne vAdhIna nathI ema jANuM teNe lakSamI ane strIone haMmezAM anAdara karyo. vidyamAna viSane tyAga karavAmAM guNa hoya che, For Private And Personal Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dvitIyasa. ( 127 ) avidhamAnanA teA hAtA nathI. eTalA mATe ajAputra viSa samAna vidyamAna viSayAnA tyAga karyo. dehanI aMdara rahela pAMce iMdriyAnA je huM vijaya nahIM karU' te mhArA jJAnI khAmI gaNAya ema jANI tene pAMce IMddhine jItavAnI icchA karI. pachI pAtAnuM rAjya nItimAna potAnA putrane ApI ajAputra gurUpAse saMcamazrIne svIkAra karyAM. kaSAya rUpI yAmikAthI vIMTAcelA saMsArarUpa kArAgRhamAMthI nIkaLavAnI icchAvALA hAya tema te muni jaladI zuddha kriyA karavA lAgyA. saMsAra rUpI smazAnamAM meAha pizAca hune chetaraze ema jANI haMmezAM AgamamaMtranu ArAdhana karavA lAgyA. nahIM ApavAthI jaladI kSINa thAya che, ane ApavAthI vRddhi pAme che ema jANI te muni ciMtAmaNi ratnathI adhika evuM jJAnadAna muniene ApavA lAgyA. anya strI paNa zIla rahita purUSane icchatI nathI te meAkSarUpI strI tA kayAMthI icche ? e hetuthI jema te muni utsAhathI brahmacarya pALavA lAgyA. sa'sAra sAgaratuM pAna karavAmAM asti samAna kaivala tapazcaryA che ema jANI ati dRstapa tapa karavA lAgyA. bhAvanA rUpa rUti vinA mukita sAnukUla thatI nathI ema jANI zAMta evA peAtAnA aMta:karaNamAM bhAvanA bhAvavA lAgyA. e pramANe dAna, zIla, tapa ane bhAvanArUpa cAra prakAranA dharmane sacamI chatAM paNa te muni yuddhamAM gRhastha jema cAre prakAranA te saMsArane piSavA mATe ArAdhavA lAgyA. e pramANe apUrva cAritra pAlana karI sabhyazrIne dhAraNakaratA terAjI prAMtasamaye vidhipUrvaka anazanavrata grahaNakarI kALadhama pAmI svarga lAkamAM gayA. ane prAcInapariNamelAzubhapuNyanAyAgathI mahAn zreSTha sa MpattionA pAtra rUpa IMdranA vaibhava pAmyA. iMdranI Rddhi bhAgaLyA mAda tyAMthI cavIne te ajAputra manuSyabhava pAmI * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 128 ) zrIkumArapALacaritra. dattanAme mhoTA vaibhavazALI thayA ane zrIcaMdraprabhajInedranI pAse gaNadhara thaine anuttama kevalI thayA pachI meAkSa sukha pAmyA. e pramANe satva saMbaMdhI ajAputranI kathA sAMbhaLI zrI kumArapALa rAjA peAtAnA hRdayamAM te upadezane dhAraNa karI dadhisthatI nAme peAtAnA sthAnamAM gayA ane dharma, artha, tathA kAmane ArAdhatA chatA divaseA vyatIta karavA lAgyA. itizrIjainazAsanonnatikAraka svapara samayapArAvArapAragAmizrImattapA gacchaziromaNizAstravizAradayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkara zrImadbuddhisAgarasUrIzvara ziSyaratna zrImad-ajita sAgarasUriviracite paramArhata zrIkumArapAlacaritra mahAkAvyabhASAntare gurjara bhASAyAMta jnmvLanonAmadirIyoH // r // For Private And Personal Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 athavRttIya sarnaH // zrIsiddharAjabhUpati rAjyacalAvatA hatA, tenAM ghaNAM varSa divaseAnI mAphaka sukhamAMne sukhamAM cAlyAM gayAM. putraciMtA. para Mtu gRhasthadhama rUpI vRkSanA phUla samAna prajA thai nahIM, tethI zalyavarDa vIMdhAyelAnImAphaka te ahu du:khI thayA. ane vicAra karavA lAgyA ke mhArUM mastaka dhALu thayuM che. jethI vRddha avasthAnA saMbhava thayA che, chatAM hAlamAM paNa puNyahIna mANusa dravya nidhAnane jema mhe putrasukha dekhyuM nahIM, sa` samRddhithI saMpUrNa evuM A kuLapaNu putravanA jaLathI bhareluM sarovara kamaLa vinA jema tema zeAlatuM nathI. vaLI sUrya vinA divasa, dAna vinA vaibhava, mahatva vinA aucitya, gArava vinA satkAra, kamala vinA sarAvara, samuddhi vinA maMdira temaja putravinAnuM kula kharekhara zAbhatuM nathI. A saMsAramAM putra ane vaibhava e mane sAra che. temAMthI eka vinAnA mANasanAjanma niSphala che. jaLanA parapoTA, vijaLIne! prakAza ane sa MdhyA kALanA raMga jema putra vinA prANIonuM kula kSaNamAtramAM naSTa thAya che. e mahA khedanI vAta che ema ciMtAtura thayelA rAjAe putra mATe nAnA prakAranA ghaNA upAya karyo paNa putra thayA nahi. kAraNa ke bhAgya vinA siddhio prApta thatI nathI. saMtAna vinA siddharAja khinna thai gayA, tyAre hane vicAra thayA ke; have tIthaeNyAtrA karavI e ceAgya che. ema jANI pAtAnA gurU zrI hemacaMdraAcArya nesAthe lai te tIrthoTana karavA nIkaLyA. hemacaMdrasUrine mArgamAM page cAlatA joi rAjAe kahyu, mahArAja ? Apa zAmATe pagecAlA che? ApanA For Private And Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (130) zrIkumArapALacaritra. mATe pAlakhI taiyAra che, ema bahu Agraha karyo pachI gurUmahArAja bolyA, rAjana ? vAhanAdikamAM besavAthI anya prANIone bahu duHkha thAya che, mATe munio keIpaNa vAhanamAM besatA nathI. temaja jeo ughADA page upayoga pUrvaka divase cAle te ja cAritradhArI munio kahevAya, vAhanamAM besanAra muni gaNAya nahIM. dareka jInA sukhaduHkhane priya ane apriyane jANanAra dayALa jaina munie paraprANIone kema duHkhI kare? e pramANe kahI sUrie vAhanane nahIM svIkAra karavAthI rAjAnuM mana duHkhAyuM, tethI bahu krodhAtura thaI teNe kahyuM, Apa mahAtmA thayA te paNa jaDa jevA che ema kahI te AgaLa cAlyo. mArgamAM cAlatAM traNa divasa gayA, paraMtu keI ThekANe sUradrane samAgama thayA nahIM, tethI rAjAe gurUprArthanA. pitAnA manamAM jANyuM ke jarUra hArI upara AcArya mahArAja kopAyamAna thayA. cothA divase sUrIzvarane prasanna karavAnI IcchAthI siddharAja pote mahAbhayaMkara gurUdvAramAM sevakanI mAphaka gayo. bahAra rahelA rAjAe, kAMjI sAthe bhikSAnnanuM parivAra sahita bhejana karatA AcAryane joyA. pachI rAjAne vicAra thaye, A mahAtmAo haMmezAM kevI tapazcaryA kare che? jaLamizra bhikSAnna jame che ane mArgamAM pagethI cAle che. mATe anyajananI mAphaka sAmAnya buddhivaDe, A mAnavA lAyaka mahAtmAnuM hAre apamAna karavuM ucita nathI. paraMtu mahezanI mAphaka mAnavA cogya che. ema vicAra karI rAjA A cAryanA caraNamAM paDayo ane te kahevA lAgya, prabhe! Ape vAhananI nApADI tethI roSane lIdhe huM Apane je kaMI kahyuM te kSamA karo. Apane besavA mATe he pAlakhI maMgAvI tyAre Ape tene anAdara karyo tethI mahe kahyuM ke tame jaDa che. paNa e vacana For Private And Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (131) oM dveSathI kahyuM nathI. vaLI he dhamenAyaka? mArgamAM ApanAM darzana na thayAM tethI risAyelA jANI Apane manAvavA mATe huM Avyo chuM. gurUmahArAja belyA, nareMdra? hai zo aparAdha karyo che? jenI huM kSamA karU? kAraNa ke tamhArA sarakhA mahAgurUnispRhatA. purUSa aparAdhI hotA nathI. vaLI mArgamAM kaI paNa ThekANe huM tamane maLe nahIM e hune krodha thayA tethI nahIM. paraMtu tamane maLavAnuM mahAre kaMI paNa kAraNa nathI. mArgamAM huM pagathI cAlu chuM, rasavinAnuM bhikSAtra divasamAM eka vAra jamuM chuM, jIrNa vastra paheruM chuM, rAtrie ja kSaNamAtra bhUmipara zayana karU chuM. sarvathA saMgarahita vatu chuM, haMmezAM samatA guNamAM ramuM chuM, ane hRdayamAM paramajyotiSanuM dhyAna karU chuM, have rAjAnuM hAre zuM kAma ? te sAMbhaLI jIvana mukatanI mAphaka saMtuSTa manavALA te sUrIzvarane praNAma karI siddharAjanareMdra pitAnA sthAnamAM gaye. tyArabAda siddharAjabhUpati jagamatIrtha samAna gurUmahA rAjane AgaLa karI potAnA parivAra sahita prabhupUjA. vimalAcala upara gaye. tyAM manahara bhakita pUrvaka rAjAe zrI AdinAtha bhagavAnanI pUjA karIne netra ane janmanuM anaMta phala meLavyuM. sthira daSTivaDe AdinAtha bhagavAnane vAraMvAra je to te rAjA pitAnA AtmAne ubhayathA mahA AnaMdanA sthAnabhUta mAnato hato. hemAcArya paNa bhakitarUpa velaDIthI unna thayelA puSpanA gucacha samAna navIna navIna stotro vaDe zrI AdinAtha bhagavAnanI stuti karavA lAgyA. te tIrthamAM vANIthI agocara evuM tIrthakarenuM mahAsya joi siddharAjanI zraddhA jaina dharmamAM bahu daDha thaI. je AvA uttama tIrthamAM pite lakSamIne niyoga na kare te janmAMtaramAM prANIo For Private And Personal Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 132 ) zrIkumArapALacaritra. ne uttama rAjavaibhava kayAMthI maLe ? ema vicAra karI rAjAe agaNya puNyarUpa krayANAnI icchAthI zrIAdinAthabhagavAnanI pUjA mATe khAragAma ApyAM. temaja amRta samAna svAdiSTa bhAjaneAvaDe bahu chuTathI ghaNI bhAjanazALAe baMdhAvI. navIna dukUla, pRthvI, aneka hAthI ane gheADAonA dAnavaDe yAcakAne rAjA samAna karyA. ahA ? enI dAna zakita keTalI ? tyAMthI utarIne siddharAjanRpati revatAcala upara gayA. tyAM kAmadevane nirmUla karanAra zrIneminAthabhagaraivatagiri. vAnane bhUpatie bhaktipUrvaka namaskAra karyo. pachI zrIkhaMDa, kusuma, suvarNa ane ratAdika vaDe potAnA AtmAne pUjya banAvavAnI icchAthI ja jema bhagavAna nI pUjA karI. rAjAnI bhakita joi vinIta evA pUjArI sevA Asana lAvyA, paraMtu rAjAe tenA svIkAra karyA nahIM, ane sarva samakSa kahyuM ke; A tImAM rAjAe paNa Asanapara besavuM nahIM. khATalAmAM suvuM nahIM, bhAjana samaye AgaLa ADaNI mukavI nahI, tema ja strIe prasUti karavI nahIM ane dahIMnI chAza karavI nahIM. e pramANe dharmanI zraddhAvALA prANIoe vyavasthA pALavI. zrIhemacaMdraAcArya paNa ullAsa pAmatI kavitArUpa velaDInA larUpa stAtrAne ane drabhagavAnanI bheTamAM aMbikAArAdhana. mUkayAM. bAda tyAMthI utarIne teo prabhAsapATaNamAM gayA. tyAM sAmezvaranI yAtrA karI koDInAra nagaramAM gayA. tyAM jagaDha mA samAna abAdevInI siddharAje pUjA karI, pachI putranI ciMtAthI Atura thayelA bhUpatie hemacaMdrasUrIzvarane peAtAnA abhiprAya jaNAvye, huM bhagavana ? mhAre tyAM rata, suvarNa, hAthI, gheADA vigere sarva sapattio rahelI che. paraMtu rAjyazrarUpa velIne vRkSa samAna eka putra nathI, mATe kRpA karI For Private And Personal Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga, (133) Apa A aMbAdevIne pUche ke, hAre putra thaze ke nahIM ? ane hArI pachI koNa rAjA thaze? e pramANe rAjAnI vinaMti sAMbhaLI AcArya mahArAje traNaupavAsavaDe aMbAdevInI ArAdhanA karI. prasanna thaI devIe kahyuM te pramANe puna: rAjAne gurUe kahyuM ke he deva? tuM game teTalA upAya karIza to paNa tyAre prajA thavAnI nathI, vaLI hArI pAchaLa je rAjA thaze te paNa tuM sAMbhaLa. karNadevane putra kSemarAja ane tene putra pavitrabuddhimAna devaprasAdanAme dadhisthatimAM rahe che. tene putra semezvaraprArthanA. tribhuvanapAla che, jenuM satva bahu agAdha che, ane jenA bhujArUpI viMdhyAcalamAM zaurya rUpI hAthI haMmezAM krIDA kare che. tenA traNa putra che, zrI kumArapAla, mahIpAla ane kIrtipAla, jemanuM apAra sattva vilasI rahyuM che. vizvavikhyAta zrI kumArapAla hArA rAjyane bhaktA thaze, temaja te rAjA saMprAtarAjAnI mAphaka bhUmaMDalamAM jainadharmane vistAra karaze. e pramANe sUrIzvaranA vAyarUpI bhAlAvaDe hRdayamAM vidhAyele rAjA vANuM ane manathI na kaLI zakAya tevI ciMtAmAM paDe. bAda yAtrAvaDe pavitra che AtmA jene e siddharAja gurjarAdhIza,zrI hemacaMdraAcArya sAthe potAnI rAjadhAnImAM gaye. aMbAdevInA vacananI parIkSA mATe zrIkarNadevanA putra siddharAja bhUpatie uttama prakAranA daivane bolAvyA, hAre putra thaze ke nahIM? vaLI bhArI rAjA hArI gAdIe keNu thaze? e pramANe rAjAne prazna sAMbhaLI tAtkAlika lagna uparathI teno nizcaya karI naimittikoe devInA kahyA pramANe uttara kahyo. kAraNa ke jyotiSazAstra anyathA thatuM nathI. devI ane naimittikenA vacanathI rAjAne vizvAsa rahyo nahIM tethI teNe somezvaranI ArAdhanA karIne putra meLave e nizcaya karyo. bAda page cAlate, mArgamAM For Private And Personal Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (134) zrI kumArapALacaritra. dANA vINune vRtti calAvate, kArtikeyanI mAphaka siddharAja prabhAsamAM gayo. tyAM snAna karI strI sahita rAjAe traNa upavAsa karyA. puSpAdikathI pUjana karI zrImanAthane bahu prasanna karyA. zArIrika jaLahaLatA tejanA samUhavaDe rAtrine paNa divasa karatA seme. zvara deva pratyakSa thaI bolyA, rAjana ? tuM zA mATe ahIM Avyo che? temaja hai hArUM zAmATe smaraNa karyuM che? rAjAe namana karI kahyuM ke, he bhagavan! hArI vRddha avasthA che. chatAM hAre eka paNa putra nathI, pitAne vaMza nirAdhAra che. deva? Apano huM sevaka chuM, chatAM paNa hAre putra nahIM te kalpavRkSane Azraya rahelA purUSane bhUkhe maravA jevuM che. mATe kRpA karI jaladI hune eka putra Ape. vRkSa para latA jema jenA AzrayathI rAjyazrI sthira thAya. vicArakarI semezvare kahyuM, rAjana ? tyAre putra thavAne nathI. rAjyane lAyaka, bahu parAkramI kumAra te kRSNadeva. prathama janamyuM che. pharIthI dIna mukhe rAjA be, bhagavad ? Apa abhISTa phala ApanAra che ema ame sAMbhaLyuM che, chatAM eka putra nahIM Ape te tamahArUM abhISTadAyipaNuM kyAM rahyuM? tuM putra prAptine lAyaka nathI. huM zuM karuM? " gyatA zivAya keIthI paNa kaMI karI zakAya tema nathI." ema kahI somezvara mahAdeva aMtadhona thaI gayA. siddharAja bahu zokAtura thaye, putranI aprAptivaDe pitAne niMdate chate pitAnA nagaramAM pAchA AvyuM. have devI, daivajJa ane semezvaranA vacanathI rAjAe nakkI jANyuM ke A rAjyane bhektA kumArapALa thaze. evI ciMtAthI Atura banI te kumArapALa upara bahu dveSa karavA lAgyA. prathama tenA pitrAdikane mArI pachI hene mArI naMkhAva evI buddhithI pitAnA ghAtakI tene For Private And Personal Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 135 ) mekalI teNe prathama tribhuvanapALane svastha karyAM. zrIkumArapALe pitAnI dAhAdika kriyA karI, tenA maraNanuM kAraNa keTalAka hAMziyAra rAjavarganA pradhAnAne ekAMtamAM pUchyuM. peAtAnA hitakArI koika purUSe maraNunuM kAraNu kahyuM, tethI munIMdranI mAphaka kumArapALa udAsIna vRttithI peAtAnA manamAM vicAra karavA lAgyA, rAyasa pattine dhikkAra che, jenA mATe mUDha purUSA vIrapurUSonA ucita bhAgane hitakArI bhujamaLavALA pitA, bhrAtA ane putrAdikane zatrunI mAka mArI nAkhe che, jeo baMdhuonA ghAta karI lakSmIne sthira karavAnI icchA kare che, te mUDha purUSaSa baLatA dAvAgninA yAgathI velIne praphulla karavA dhAre che. daridratA, bhikSA ane prANanA tyAga thAya te paNa sArUM, paraMtu peAtAnA vaMzajonA ghAtathI utpanna thayelA pAtakavALI lakSmI sArI nahIM, je rAjyathI gaganAMgaNathI jema avazya adheApatana thAya che. je rAjyane viSe yuddhabhUminI mAphka Dagale Dagale mahAna kaleza rahyo che. strInA mananI mAphka rAjya sthira rahetuM nathI, chatAM paNa rAjAe peAtAnA kuLanA nAza karIne paNa te rAjya bhegavavAnI icchA kare che, keTalAka purUSa kaMika kAraNane lIdhe zatrutA kare che. paraMtu durAzaya A siddharAjatA devanI mAphaka vinA kAraNe vairI thayA che. mahA dveSI A rAjA jayAMsudhI hune na mAre teTalAmAM kAi paNa sthaLe parivArane mUkIne huM mhArA AtmAnuM rakSaNa karUM teA ThIka. ema vicAra karI kumArapALa gupta vicAra mATe peAtAnA banevI krRSNadevanI pAse gayA, potAnA abhiprAya jaNAnyeA. have mhAre zuM karavuM ? ema pUcchavAthI mahAbuddhizALI kRSNadeva AlyA, mastakapara vakra-vAMkA=viparIta caMdra-daivanA rahevAthI za kare paNa bhikSAMnnathI gujarAna calAvyu teA anyanI zI vAta ? jyAMsudhI devanI anukULatA che, tyAMsudhI potAnA parivAra dadhisthalImAM mUkIne huM zrImana ? tu dezAMtara For Private And Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (136) zrIkumArapALacaritra. mAM kALakSepa kara. sUrya paNa rAtrie nisteja thAya che tyAre dezataramAM jAya che. pharIthI tejasvI thaI prabhAtamAM potAnA sthAnamAM Ave che. ahIMnI rAjavyavasthA huM hane carapurUSovaDe jaNAvIza. anya veSa dhAraNa karI tuM pRthvI para paribhramaNa kara ane keTalAMka varSa nirgamana kara. pitAnI palade strI ane jAtrAdika parivArane dadhisthalI mAM mUkI zrI kumArapALa rAtrie ekAkI nIkaguptaprayANa. je. jaTAdhArI thaI keI paNa sthaLe pitAne nahIM prasiddha karate ane aneka prakAranAM kaeNtuka jete kumArapALa dhUrtanI mAphaka pRthvI para bhramaNa karavA lAgyA, siddharAje tene mAravA mATe subhaTene AjJA ApI, paraMtu tyAM te nahI hovAthI vilakSa thaI subhaTe pAchA gayA. pachI rAjAe hukama karyo ke ahIMyAM kumArapALa Ave ke tarata hune khabara ApavI. kumArapALe parivrAjakano veSa lIdhe che ane keTaloka samaya dezataramAM vyatIta karI pharate pharate parivrAjakanI maMDaLI sAthe rAjya vyavasthA jANavAnI IcchAthI te pATaNamAM AvyA. rAjakIya subhaToe tenI dakSatAthI hene oLakhe. pachI tatkALa teo rAjAnI pAse gayA ane temaNe jaNAvyuM ke, svAmin ! Apane zatru ahIM AvyuM che. tenA vadhane upAya nakkI karI duSTa rAjAe pitAnA pitAnA zrAddha divase sarva parivrAjakane jamavA mATe bolAvyA, siddharAjanA subhaTee kahane oLakhe che ema nahIM jANatA kumArapALa jaTAdhArI banI parivrAjakanA maMDaLanA sAthe rAjabhavanamAM gaye. zatrune oLakhavA mATe rAjA pote temanA eke eke paga dhovA lAgyuM. Urva rekhAdikanA cinhovaDe kumAra pALane oLakhe. tethI rAjA ekadama potAnA hRdayamAM baLavA lAgyuM ane pharI daSTithI hene jevA lAge, te parathI kumArapALa For Private And Personal Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatIyasarga. (137) samajI gayo ke, A rAjAe mane oLakhyo che. bhejana karyA pachI ene marAvIza ema rAjAne vicAra thaye. bhejana karI huM jaladI palAyana thaIza ema dhArI kumArapALa bhajana karavA beTho. dhoyelAM vastra levA mATe rAjA kezagRhanI aMdara gaye eTale kumArapALa bhejana karI vamananA miSathI jaladI tyAMthI nIkaLI gaye. bhaMDAramAMthI vastra laI rAjA bahAra AvyuM ane jaTilane vastra ApatAM kumArapALa tenA jevAmAM AvyuM nahIM; tethI te bahu krodhAtura thaI gaye ane ekadama senApatine hukama karyo. ahIMthI kumArapALa nAzI gayo che, hene jIvate tuM ahIM pakaDI lAva. nahi te tenA sthAne hArUM maraNa thaze. rAjAnA hukamathI senApati yamarAjAnI mAphaka sensa sahita je dizAmAM kumArapAla go hatA teja dizAmAM devage gaye. garUDanA sarakhA bahu vegavALA ghaDAo vaDe cAlate senApati tenI pAchaLa jaI pahoMce. AkAzamAM uDatI dhULa joIne ane ghoDAonA heSArava sAMbhaLI pAchaLa AvatA senyane teNe jANyuM ke tarata ja te saMbhrAMta thaI pAchaLa jevA lAgyo. teTalAmAM suzita thayelA sAgaranI mAphaka najIkamAM AvelA sainyane je te gabharAI gayuM. have huM zuM karuM? kyAM javuM? kone Azraya levo? ema sanyanA avalekanathI haNAto hoya tema AkuLavyAkula thaI gayo. trAsa pAmelA mRgalAnI mAphaka dizA tarapha te daSTi karato hato tevAmAM eka badarIvana tenA jevAmAM AvyuM. temAM keIka kheDute beraDInA pAMdaDAne Dhagale karela hatuM, tyAM gayo ane tyAM ubhelA kheDutane teNe kahyuM, bhAI ! hArI pAchaLa sainike yamadUtanI mAphaka aparAdha vinA mahane mAravA mATe Ave che, te mATe Apa dayA karI A pAMdaDAnI aMdara hane saMtADo ane hAruM rakSaNa kare. tapasvInuM rakSaNa karavAthI tamane ghaNuM puNya thaze. te sAMbhaLI kheDutane dayA For Private And Personal Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (138) zrIkumArapALacaritra. AvI, tuM bahIza nahIM ema kahI kheDute hene pAMdaDAMmAM gepavI dIdho ane tenI pAse te ubhuM rahyuM. "kharekhara du:khIne upakAra keNu na kare?" nIce ane upara marmasthalane bhedanAra tIkSaNa kAMTAothI pIDAto kumArapAla AMkha mIcI muDadAnI mAphaka DhagalAnI aMdara paDI rahyA. kSaNamAtramAM jIvanI pAchaLa pote karelAM karma jema sainya sahita senApati tenAM pagalAM jete jete tenI pAchaLa te sthAnamAM AvyuM. tyAMthI AgaLa henuM pagaluM senApatinA jovAmAM AvyuM nahI. tethI tene bahu krodha thaye ane zaMkaranI mAphaka kapAyamAna thaI kheDutane pUchavA lAgyo re karSaka? skUla khabhA, maheTA bhuja ane mAthe jaTAvALe koI yuvAna purUSa ahIMthI nIkaLatAM huM je che ke nahIM? jaladI bela! kheDuta che, huM hArA kAmamAM guMcavAya chuM, A beraDIenAM pAnAM pADu chuM, ahIM tevo koI mANasa mahArA dekhavAmAM AvyuM nathI. tyArabAda senApatie cAre dizAomAM henI zodha mATe potAnA subhaTene mokalyA ane pote paNa jaTila zuddhi. saMsAramAM jIvanI mAphaka te sthAnamAM vAraMvAra karavA lAgyuM. te subhaTe paNa cAre tarapha pharI pharIne thAkI gayA. pachI senApatine AvIne kahevA lAgyA, ke paNa jagAe e jaTilane pa lAgatuM nathI. te sAMbhaLI senApati bhayabhIta thaI gaye. pachI te rAjAnI pAse gaye, sarva vRttAMta yathAsthita bhUpatine nivedana karI bahu zokAtura thaI gaye. bAda rAjAe hukama karyo ke je kaI mANasa kumArapAlane pattA lagADaze tene manavAMcchita dhana huM ApIza, ema kahI teNe cAre dizAe potAnA subhaTane mokalyA. For Private And Personal Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 139 ) rAjAnA sainike nirAza thai tyAMthI cAlyA gayA, pachI kheDu bhImasiMha. tane vicAra thayA ke; have ahIM kAi che nahIM ema jANI eka prahara rAtri gai tyAre pAMdaDAMnA DhagalAmAMthI kumArapAlane bahAra kADhayA. tenA zarIre bahu kAMTA vAgelA tethI sarvAMge rUdhiranA pravAha cAlatA hatA, te samaye jharatA dhAtuonA rasathI kharaDAelA parvatanI mAphaka te zAbhatA hatA. vaLI te vakhate kumArapAla netrakamala khullAM karI jIvaleAkane jovA lAgyA. ane vadhyasthAnamAMthI mukata thayelA pazu samAna peAtAne mAnavA lAgyA. pachI kumArapAle kheDutane kahyuM, mhArA du:khanA samaye tuM AdhAra thayA ane hune prANa saMkaTamAMthI huM acALyA, thArI sahAyathI Aje huM zatrunA sainyamAMthI chuTayA . A du:khamAMthI mhane bacAvIne she. kA upakAra na karyo ? " sa upakArAmAM prANInA prANanuM rakSaNa karavuM e mukhya upakAra che, ' tuM mhane jIvitadAna ApanAra che, mATe tenA badale mhArAthI kAi rIte vaLe tema nathI, tA paNa potAnA baMdhunI mAphaka huM' thArI samaya upara upakAra karIza. ema kahI bhImasiMha e prakAre hetu nAma dhArI lai kRtajJa purUSAmAM DAmiNa samAna te kumArapAle hene vidAya karyo kumArapAle jaTA kADhI nAMkhI ane anya veSa dhAraNa karyAM, jethI te oLakhI zakAya nahIM, pachI pAtAnA mUSakAvalAna. parIvArane maLavA mATe tyAMthI duSisthalI tarak cAlyeA. mA mAM cAlatA hatA tevAmAM eka vRkSa AvyA, tenI chAyAmAM vizrAMti mATe te beThA. tyAM eka jagAe uMdaranu khila hatu, temAMthI eka uMdara rUpAnI mudrA ( rUpIA ) mukha vaDe kheMcatA hatA, te tenA jovAmAM Avyu. te uMdara keTalI mudrAo lAve che tevI jIjJAsAthI kumArapAla For Private And Personal Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 140 ) zrIkumArapALacaritra. te tarapha joi rahyA teTalAmAM ekavIza mudrAe te kheMcI lAvyeA. te muddAone joi ahu harSathI uMdara uMcA thaI vAraMvAra nRtya karavA lAgyA. te joi kumArapAlane vicAra thayA ke;-- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir no bhogo na gRhAdikAryakaraNaM no rAjadeyaM kimapyanyasyA'pi na satkRtirna sukRtaM satIrthayAtrAdikam / yad gRhNanti tathA'pi lolupadhiyaH sUcyAnanAdyA ghanaM, tanmanye bhuvanaikamohanamaho ! nAsmAtparaM kiMcana // 1 // " azanAdika bhAga leAgavavAnA nathI, gRhArdikanuM kaMI kAma nathI, ka MI rAjAne ApavAnu nathI, anya lAkone paNu ApavAnu' nathI, satkAra karavAneA nathI, puNyeApA nathI, uttama tIrthanI yAtrAdika nathI, chatAM paNa leAbhamuddhithI uMdara vigere prANIe je dhana grahaNa kare che tethI huM mAnu chuM ke; ahA ? jagatane khAsa mAhita karanAra dhana zivAya anya kAi vastu nathI. " te uMdara mudrAenI upara kSaNamAtra bese che, kSaNamAM sui jAya che ema karatA chatA temAMthI eka mudrA lai peAtAnA milamAM gayA eTale bAkInI mudrAo laine kumArapAla guptarIte tyAM ubhe rahyA. eka mudrA aMdara mUkI uMdara pAche! Avye ane tyAM joyu teA bIjI mudrAo maLe nahIM, tethI te uMdara ahu du:khI thai tarataja tyAM marI gayA. te joi kumArapAla ciMtAtura thai gayA ane pazcAttApa karavA lAgyA, are ? A mheM zuM karyuM ? ema mahu zAkAtura thai tyAMthI te AgaLa cAlyA. devazrI. kumArapAlane bhAjana kare traNa divasa thayA, tethI tapasvinI mAphaka te sarvAMge du la thai gayA, kukSimAM kuvA paDI gayA, pracaMDa mUrchAthI sarpa zelAnI mAphka AMkhA mIcAvA lAgI, AvI durdazAmAM For Private And Personal Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tarIyasarga. (141) AvI paDelo kumArapAla rathamAM besI potAnA sAsarethI pIyara jatI keIka strInA jovAmAM Avyo. tene joI strInA hadayamAM dayA AvI, are ? A koI mahA purUSa duHkhamAM AvI paDe che, ema jANuM teNIe baMdhunA nehathI kumArapAlane pitAnA rathamAM besADa ane kapUranA cUrNathI sugaMdhamaya cekhAne dahI mizrita rAMdhelA bhAta hene Ape tethI te zAMta thaye. ahe? du:kha samaye paNa devane ciMtA hoya che emAM saMzaya nathI. udaMbara nAme gAmamAM devasiMhanI putrI ane devazrI tenuM nAma evI rIte pitAnI upakAriNI jANIne teNe kahyuM ke, he bhagini ? mahArA rAjyAbhiSeka samaye tyAre mane tilaka karavuM ema kahI kumArapAla saMpattithI sthala evI dadhisthalI pratye gaye. prathamathI tyAM mUkelA rAjAnA subhaToe ahIM kumArapAla Avyo che e pramANe potAnA svAmIne nivedana karyuM. sajajanakuMbhakAra. te vAta sAMbhaLI rAjAe tene mAravA mATe tyAM sainya mekalyuMsainyanA saMcArathI uDelI dhULavaDe sUrya paNa DhaMkAI gaye. anukrame sainike nagarInI najIkamAM gayA ane cAre dizAomAM ghere ghA, kutarAonA maMDalamAMthI sasalAnI mAphaka kumArapALe tyAMthI nIkaLI javAne ghaNAe phAMphAM mAryo paraMtu kaMI lAga phAvyuM nahIM. tevAmAM eka sana nAme kuMbhAra ITane nibhADe pakavatuM hatuM. te tene jovAmAM AvyuM ke tarata ja te tenI pAse gaye ane prArthanA karI kahyuM ke, A nibhADAnI aMdara stune saMtADIne mahArUM tuM rakSaNa kara. kuMbhAra pite sajajana hovAthI nidhAnanI mAphaka kumArapAlane te cheTenA pAkanI aMdara pavIne tenI pAsamAM tyAM ubho rahyo. ITenI vacce rahevAthI tenuM zarIra bahu pIDAvA lAgyuM ane zvAsanA rekANathI jIvate muDadA samAna thaI gaye. sainika dadhisthalInI aMdara For Private And Personal Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 142 ) zrIkumArapALacaritra. gayA. caitya, ArAma ane maTha vigere sarva sthAnAmAM tapAsa karyo, paNa koi ThekANe kumArapAlanA patto lAgyA nahI, pachI te sainya tyAMthI pAchu gayuM. tyArabAda sajajane kumArapAlane nibhADAmAMthI bahAra kADhayA, khAda potAne ghera lAvI snAnAdika zuddhi karAvI mitranI mAphka suMdara rasAi karI tene jamADayeA. tyArapachI vizvAsanA sthAnabhUta ane sarala hRdayane beAsarI nAme kumArapAlanA mitra dvitIya-bIjI peAtAnuM mesarImitra. jIvita hAya ne zuM ? tema tenI pAse gaye ane bahu premathI manyeA. te rAtrIe tyAM haeNne rAjgyA. sajjana ane eAsaranI AgaLa kRtajJatAne ucita evAM keTalAMka vacana kumArapAle kahyAM ke; he sajjana ? pitAnI mAphaka A samaye huM mhArUM rakSaNa karyuM, tethI huM mAnuM chuM ke, huM hune punarjanma ApyA. A jagamAM be purUSAja pRthvIne dhAraNa karavAmAM samartha che, eka te paropakArI ane bIjo kRtajJa, khAkInA purUSA pRthvIne bhArabhUta thAya che." keTalAka nAmathI ane keTalAka guNAthI ema ghaNA sajajanA heAya che. paraMtu ba Mne prakAre sajjana tA hAlamAM tu ekaja che. gujareMdra-siddharAjanI mAphaka deva paNa hAlamAM haeNne pratikUla che. jethI te dareka sthaLe hune prANaghAtaka kleza Ape che. mATe he sajajana ? mhArA kuTuMbane ahIMthI tuM ujjayanImAM laI jA; ane huM A mitranI sAthe dezAMtaramAM jaiza. e pramANe kumArapAla vAta karatA hatA tevAmAM khAMkhArAthI jema tenA vArtAlApanA avAjathI sajjananAM mApitA jAgI gayAM. rAtrInA ujAgarAne lIdhe te ane jaNa vairInI mAphaka khelavA lAgyAM. duSTo ? vRthA ujAgarAthI tame zAmATe rAtrI gamAvA che ? huM eAsarI ? A rAjA thaIne zuM haeNne lATa dezanuM rAjya ApavAnA che ? huM sajjana ? hune zu` citrakUTanA paTTo Apaze ? For Private And Personal Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (143) rAjAnI mAphaka tame baMne nizcita thaine zAmATe suI rahyA nathI? enI mAphaka zuM tamhAre paNa kaMI vicAra karavAne che ke ? e pramANe sajajananA pitAnuM vacana sAMbhaLI kumArapAle pitAnA vastrAMcale zakunanI gAMThavALI ane marmasthAnamAM AghAta lAgyAnI mAphaka te vicAra karavA lAgyo. prANuonuM dAridra eja derbhAgya che, jenA AzrayathI bolatA paNa mANasa bIjAone zatru samAna apriya thAya che. guNajJa, kRtajJa, kulIna, mahAna, priyavAdI ane dakSa e paNa prANI je nirdhana hoya te te kapriya thata nathI. ema vicAra karI kumArapAle potAnuM kuTuMba sajana sAthe ujajayanImAM kahyuM ane pote veSAMtara karI besarI sAthe cAlato thayo. AkhA divasanI musApharI karI paNa te divase temane kaMIpaNa bhejana maLyuM nahIM, bIje divase madhyAnhakALa bhikSAmAtA. thaye, eTalAmAM eka gAmaDuM AvyuM, sudhA ane tRSAnI pIDAthI kumArapAle potAnA mitrane kahyuM, have kaMIka upAya kara, jethI kaMIka khAvAnuM maLe, brAhmaNa bolyA, hArI mAtA bhejana Apaze, kumArapAla be, hArI mAtA kayAM che? besarIe kahyuM, mitra? bhikSA eja hArI mAtA che. "sarvasthale sulabha ane abhISTa bhejana ApanAra bhikSA eja bhikSukonI navIna mAtA che." ema kahI haiye dhAraNa karate brAhmaNa te gAmamAM gayA ane eka ghaDo bharI karaMbhakatathA puSkaLa bhikSA laI tyAMthI cAlyo. ghaDe potAnA vastramAM gopaLe ane bhikSA# kumArapAlanI AgaLa mUkI baMne jaNa khuba dharAIne jamyA, pachI teo eka maThamAM suI gayA. zatrunI bhItithI kumArapAlane nidrA AvI nahIM paNa kapaTathI UMghI gaye. brAhmaNa hene uMghela jANuM ghaDAmAMthI karaMbhakarAba kADhIne khAvA beThe, te joI kumArapAlavicAra For Private And Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kRtajJatA. www.kobatirth.org ( 144 ) zrIkumArapALaritra. 1. karavA lAgyA. A brAhmaNane dhikkAra che. je mhArAthI paNa saMtADIne rakanI mAphka khAya che. athavA brAhmaNanA e svabhAva che ke kAi divasa teo bhAjanathI tRpta thatA nathI. e kAraNathI eNe A anna chAnuM rAkhyuM che. ema kumArapAla citavatA hatA tevAmAM esarI leAjana karI ubhA thayA ane mAkInA kara laka vastramAM sa MtADI mUkyo. kumArapAla jyAre nidrAmAMthI uThayo tyAre brAhmaNe kahyuM, mitra? tamane jo bhAjananI icchA hAya tA A kara bhaka jamA. ema kahI kumArapAlane te kara bhaka ApyA. kumArapAla belve, prathamas ekale zA mATe bhAjana karyuM ? brAhmaNa ekScA, bhikSA mAgatAM haeNne eka brAhmaNIe kahyuM hatuM, A kara bhakanA bharelA ghaDA che, paraMtu rAtrie ughADA hatA, te tamhAre joie te caiA, para`tu emAM mhane koipaNa prakAranA doSa Apaze| nahIM. khIjI bhikSA maLaze ke nahIM maLe ? ema dhArI tRSNAthI mheM te ghaDA lai lIdhA. " brAhmaNanI prakRti bahu lAlI hAya che. " ahIM AvyA pachI te ghaDA huM tamane dekhADayA nahIM, kAraNa ke kSudhAne lIdhe kadAcit tame te khAi jAe ane temAMthI kaMi vikAra thAya tevI bIkane lIdhe huM te chAnu rAkhyuM hatuM. mhArUM maraNa thAya teA ka Mi harakata nathI paNa enu mhAre rakSaNa karavu joie, kAraNa ke je kAle rAjA thaI pitAnI mAphaka pRthvInu pAlana karaze. ema vicAra karI tame uMghI gayA eTale te kara baka mheM khAdhA, tethI tene nirdoSa jANI hAlamAM huM tamane kahuM chuM ke tamane bhukha lAgI hAya teA jamA. kumArapAle vicAra karyAM. ahA ! mhArI upara ene ATale madhe sneha che. he te nIcanI mAphaka kaIka bIjo vicAra karyo tethI mhane dhikkAra che, e pramANe pAtAne ni MdatA kumArapAla karaMbhaka jamIne rAmane viSe kRSNa jema brAhmaNa upara prasanna thayA, tyAMthI teo AgaLa cAlyA. tr "" * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatIyasarga. (14) anyadA bhramaNakara kumArapALa staMbhatIrtha-khaMbhAta nagaramAM gaye, tyAM hemacaMdrAcAryanI pAse sthaMbhatIrtha. nimitta pUchavA mATe te gayo, te samaye hema caMdrasUrie kumArapAlane oLakhe, tenI sAthe sUrie sArI rIte vAtacita karI, kAraNa ke " saMtapurUSo ucita samayanA jANakAra hoya che." kumArapAle muninI mAphaka vinayapUrvaka sUrIzvarane pUchayuM, bhagavad ? bhaviSyamAM paNa hune sukha maLaze ke nahIM ? AcArya mahArAja kaMIka nimitta joI ane aMbAdevI nuM vacana saMbhArI hene kahetA hatA tevAmAM tyAM udayanamaMtrI AvyuM. te maMtrIne jaNAvavA mATe sUrie kumArapAlane kahyuM, keTaloka samaya gayA bAda tuM pRthvIne adhipati thaIza. ni:zvAsanAkhI teNe kahyuM, sUrI? Apa zA mATe AvuM mithyAvacana belecho? nirdhananI mAphaka hune bhejana paNa maLatuM nathI te rAjyanI zI vAta? je Apa jANatA hova te mahane rAjya kayAre maLaze tene varSa, mAsa vigere cakkasa samaya kahe. nahIM to huM ApanI mAphaka koIpaNa ThekANe paralokanuM kArya siddha karUM. sUrie vicAra karI kahyuM, saMvat 1199 nA mArgazIrSa vadI 4 ane puSya nakSatra nA caMdramAM madhyAnha samaye je have rAjya saMpatti na maLe to pachIthI huM hArA nimitta jevAne tyAga karU chuM. e pramANe sUrie pratijJA karI ne teja vakhate te pramANe patra lakhI udayana maMtrI ne Ape, devanI mAphaka AcAryanA jJAnathI camatkArapAmela kumArapAla hAtha joDI gurU mahArAjane kahevA lAgyA, je ApanuM A vacana satya thaze to Apa rAjA ane huM to rAjahaMsanI mAphaka ApanA caraNa kamalanI sevA karIza. ema bolatA kumArapAlane sUrie kahyuM, hAre rAjyanuM zuM kAma che? sUryanI mAphaka haMmezAM hAre jainamata rUpI kamaLane vikasvara karavuM. For Private And Personal Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 146 ) zrIkumArapALacaritra. kumArapAle te vacananA svIkAra karyo, tyAre sUrie uDDayanamaMtrIneekAMtamAM peAtAnA abhiprAya jaNAvyeA, appaTTisUri kanyakubja rAjAneA putra AmakumAra apamAna pAmI jema pRthvIpara pharatA pharatA prathama mADherA nagaramAM gayA hatA, tyAM zrIsisenasUrie tene eLakhIne AnI mAphka tenA satkAra karyA ane guNagAravathI khuzI karI tene peAtAnI pAse rAkhyA hatA. pachI hene rAjya maLyu tyAre teNe siddhasenasUrinA ziSya bappabhaTTisUrine bahu harSathI gurU karyo ane kRtajJapaNAthI jainamatanA udyota karyA. tevIja rIte hAlamAM zA bhogavatA A bhAvIrAjA ahIM AvelA che tenA tame peAtAnA svAmInI mAphaka dhanAdika vaDe upakAra karaze te Ama rAjAnI mAphka A kumArapAla paNa bhUpati thaIne parama zrAvaka anI jaina matanA udyota karaze, e pramANe sUrIzvaranI AjJAthI udayana maMtrI kumArapAlane peAtAnA ghera lai gayA, ane bheAjanavastrAdika vaDe bahu satkAra karyo. bAda tyAM rahelA kumArapAla carAnA jANavAmAM AvyA, eTale teAe niSkAraNa vairIkhanelA siddharAjane te vAta nivedana karI. teja vakhate siddharAje hukama karyAM, zatrune mAravAmAM laMpaTa anelA subhaTA khaMbhAtamAM AvyA ane nagaranI aMdara cAre bAjue tenA zeAdha karavA lAgyA. udayanama trInA AvAsamAMthI nIkaLI kumArapAle zaraNunI icchAthI mainAkapa te samudrane jema hemacaMdrasUrinA Azraya lIdhA ane teNe kahyuM ke siddharAjanA subhaTA haeNne mAravA mATe pracaMDa pitRnA vairathI jema zeAdhe che, mATe huM Apane zaraNe Avye chuM. he prabhA ? vAghathI akarAnu jema te ghAtakI sulaTAthI dayAvaDe mhArUM paNa rakSaNa kare. athavA ApanuM jJAna satya karavAnI icchAvaDe paNu Ape mhArUM rakSaNa karavuM joie, epramANe kumArapAlanuM vacana sAMbhaLI dayAnA sAgarasUrIMdra For Private And Personal Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. ( 147 ) vicAra karavA lAgyA, eka tarapha rAjAne droha thAya ane bIjI tarapha enuM rakSaNa karavuM joIe; rAjadrohamAM maraNa thAya ane enuM rakSaNa karavAthI moTuM puNya thAya, A baMne kAryamAM hAla hAre zuM karavuM ? rAjA kopAyamAna thAya kiMvA prANu cAlyA jAya te paNa enuM rakSaNa te karIza." kAraNa ke A kSatriyakumAra janazAsanano bahu premI che ema vicAra karI sUrie pitAnA sthAnamAM bheMyarAnI aMdara hene utAryo ane tenuM dvAra pustake vaDe DhAMkI bhUgRha. dIdhuM. teTalAmAM krodhathI dhamadhamelA rAjAnA subhaTe nagaranI aMdara tapAsa karatA tyAM AvyA ane sUrine kahevA lAgyA. tahArA maThanI aMdara kumArapAla che? prANIne bacAva karavo te mahATuM puNya che ane mizyA vacana belavAmAM DuM pApa che, ema jANatA sUri bolyA, ahIMyAM te kumArapAla che ja nahIM, te sAMbhaLI subhaTa belyA, je ahIM kumArapAla na hoya to rAjAnI pratijJA karo. pratijJA karavAthI prANa hAni thaze ema jANatA chatAM paNa puNyAthI' sUrie pratijJA karI. koI duSTanA kahevAthI ahIM kumArapAla che ema jANI subhaTee te sthAnanI aMdara balAtkAre bahu tapAsa karyo, jotA jotA teo bhayarAnA dvAra AgaLa AvyA, tyAM pustakono Dhagalo ane tADapatrothI purelA te dvArane devabalathI temaNe tapAsa karyo nahIM. bAda tyAMthI vilakSa thaI teo cAlyA gayA. kumArapAlane sUrie bahAra kADhI kahyuM ke subhaTanAM vacana huM sAMbhaLyAM hatAM ke nahIM ? hAtha joDI kumArapAla bolyo, prabhe ? emanuM ane tamhArUM vacana aMdarathI heM sAMbhaLyuM hatuM. jitA pRthvI pRthvI, dalitamakhilaM zAtravakulaM, kRtaH kozo bhUyAn kanakanikarAyajanitaiH / For Private And Personal Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (148) zrI kumArapALacaritra. mudA rAjyaM bhuktaM suciramadhunA bandhuhananAt , __ vRthA vRhaH siddhakSitipatirayaM kiM racayitA ? // 1 // vizAla evI pRthvIne jItI, samagra zatruonAM kulahAryA, nyAyapUrvaka saMpAdana karelA suvarNanA samUhavaDe ghaNuM khajAnA kya, lAMbI mudata AnaMdathI rAjyasukhabhegavyuM, hAla vRddhAvasthAmAM siddharAjabhUpati vinAkAraNe baMdhuonA hananamAravAthI zuM karavA dhAre che?" vaLI he sUradra ! Ape mRtyuno svIkAra karI jImUtavAhanarAjAe garUDathI zaMkhacUDanAgane jema siddharAje karelAM saMkaTAdikathI hArUM saMrakSaNa karyuM, Apane dharma dayAmaya che ema mahe prathama sAMbhaLyuM hatuM, paraMtu hAlamAM hArA rakSaNathI mahane sAkSAt teno anubhavatha. vaLI A samayamAM sukhanI aMdara paNa upakAra karanAra pAMca kiMvA che ema pariNita hoya che. paraMtu prANAMtamAM rakSaNa karanAra te Apa eka ja che. zreSTha ane aneka ApanA guNo vaDe prathama paNa Apane huM bhakata hatA, hAlamAM te jIvitadAna ApavAthI kharekhara huM A pane dAsa chuM. nimitta kahevAthI prathama mahuM Apane rAjya ApavuM kabula karyuM che. hAlamAM mahAruM jIvita paNa Apane mATe arpaNa karU chuM. e pramANe kumArapAlanA keTalAka ugAra sAMbhaLI sUri bolyA, kumAreMdra ? hAlamAM ghaNuM kahevAnI kaMI jarUra nathI, pachIthI sarva hakikata tuM jANIza. ema kahI sUrie udayanamaMtrI pAsethI ghaNuM bhAtuM hene apAvyuM, pachI tene pAchA lIsatane tyAMthI vidAya karyo. kumArapAla tyAMthI nIkaLI pRthvI para pharato pharato vaDedarA zaheramAM gayo. tyAM bahu kSudhA lAgavAthI vaTapattana. kaTaka-kaDavA zeThanI dukAne te gaye, tyAM teNe eka vizapaka (pAlI) caNa mAgyA, vANuM For Private And Personal Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa . ( 149 ) Ae caNA ApI tenI pAse paisA mAgyA, kumArapAle tenA badalAmAM peAtAnI taravAra mUkavA ApI. vANIe samajI gayA ke enI pAse kaipaNa dhana nathI pachI teNe kahyuM, mhAre kaipaNa levuM nathI, A caNAthArA sukhane mATe thAe, te sAMbhaLI kumArapAla khuzI thayA ane tenu nAma, sthAna vigere puchIne puna: jaTAdhArI thayA. tyAMthI nIkaLI Amatema pharatA pharatA te bharUca nagaramAM AvyA. tyAM eka zanavedI mAravADI rahetA hatA, kumArapAla tenI pAse gayA ane prArthanA karI benceA, Apa zakuna zAstranA jANakAra che, mATe zakuna joi kaheA ke mhane sukha saMpatti kyAre maLaze ? prabhAtakALamAM zakunavedI kumArapAlane sAthe laI nagaranI bahAra gayA ane ma MtralA cAkhA ke kIne deva cakalIne elAvI, teja vakhate zyAma raMge, mukhamAM dhAnyane grahaNa karatI ane puSTa aMgavALI te durgA zrImunisuvratasvAmInA maMdira para AvIne beThI. pachI vikasvara nAdathI be vakhata AmalasArA para te elI, kalazapara besIne traNavAra ane dhvajada Dapara besIne cAravAra khAlI, te svaranA vicAra karI zakunavelI elyA, madi2para besIne A deva cakalI kheAlI che temaja tenA vikasvara nAdavaDa jIne bhagavAnanI bhaktithI thArA mhoTA uddaya thaze. e pramANe zAkunikanuM vacana sAMbhaLI kumArapAla bahu prasanna thayA ane dravyAdikaDe haine khuzI karyo. pachI te jaTAdharanA vezacheDInnai ujjayinI nagarI tarapha gayA. tyAM peAtAnA kuTu MbanA samAgama thayA. peAtAnI pAchaLa AvelA zatrunA sulaTAne joi kumArapAla tyAMthI ekadama nAThI ane kAllApura nagaramAM cogI samAgama gayA. tyAM te karatA hatA tevAmAM siddhionA kara'DIAsamAna sarvArthasiddhinAme eka uttama caiAgI tenI najare paDayA. kumArapAla tarataja tenI pAse gayA For Private And Personal Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (110) zrI kumArapALacaritra ane praNAma karI tenI AgaLa beThe. yogI pitAnuM dhyAna samApta karI prasanna netrAthI avalena karate be. hArA lakSaNe vaDe tuM rAjyane lAyaka che chatAM hArI AvI avasthA zAthI thaI che? kAraNa ke "uttama ratna dhULamAM rakhaDatuM ucita gaNAya nahIM." kumArapAla be, he gina? hArI A durdazA Aja sudhI hatI, paraMtu sUryanA darzanathI rAtrI jema ApanA darzanathI have hArI duravasthA rahevAnI nathI, meghanA avalakanathI merane jema ApanA samAgamathI hune paNa ghaNe AnaMda thaye che prasanna thaI tame kaIpaNa e tejasvI ane ciMtAmaNuM samAna eka maMtra Ape, jenA smaraNathI huM mahAna vaibhavazALI thAuM, yogIe tuSTa thaI kahyuM, hArI pAse be maMtra che, eka sAmrAjyadAyI che ane bIje yatheSTa dhana ApanAra che, paraMtu te baMne maMtra upadrava sahita che. je tuM te sAdhavAne samartha hoya te te baMnemAMthI eka maMtra huM hane ApuM, tene te svIkAra kara. maheTI maherabAnI ema kahI kumArapAle yogI pAsethI rAjyadAyaka maMtra rAjyanI mAphaka vidhipUrvaka grahaNa karyo. kumArapAle prathama traNa upavAsa karyA, brahmacArInI mAphaka brahmavrata dhAraNa karyuM, keI ekAMta sthalamAM cha maMtrasAdhanA. mAsa sudhI teNe te maMtrano jApa karyo, pachI kALI caudazanI rAtrInA prathama praharamAM sAkSAt utsAhanI mUrtihAyane zuM? te kumArapAla pUjAnAM sAdhano sahita maMtrArAdhana karavA mATe smazAnabhUmimAM gayA. tyAM koI ThekANe bhayaMkara asthi-hADakAonA DhagalA paDelA che, kavacit vetAla lekenA ThaTha jAmelA che, kavacit citAgninI javAlA dekhAtI hatI, kavacit muDadAMo khaDakelAM hatAM. kvacit pizAcanAM TeLAM nRtya karatAM hatAM, kvacita duSTa zAkinIe pharatI hatI, kavacita For Private And Personal Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 151 ) sekaDA bhUtA bhramatAM hatAM, temaja kAika ThekANe muDadAMonAM mAMsa khAtI rAkSasIo najare paDatI hatI. kvacit bhayaMkara ane skAra ziyALIAenA zabdo saMbhaLAtA hatA, kAi ThekANe ucchaLatA dhUmanA phelAvathI AkAza chavAI gayuM hatuM ane yamarAjAnuM krIDAvana hAyane zu' ? tevA te smazAnamAM eka muDadu lAvIne tenA vakSasthalamAM eka agnikuMDa karyAM, tenI aMdara agni saLagAvyA, jenI javAlAe cAre tarapha akha MDita dvIpavA lAgI. te muDadAnA nAbhi pradezamAM besIne kumArapAle vidhi pramANe tenuM pUjana karyuM, pachI mesamAna sthirapaNe mayaMtranu smaraNa karatA kumArapAla agnikuMDamAM hAma karavA lAgyA. hAma karatA kumArapAlane joi te pretavananA adhipati vakraduSTanAme kSetrapAla kAlanI mAphka kapAyamAna thayA. jenA keza piLA ane upara upara bahu sphUrttivALA caLakatA hatA temaja jenI AkRti bahuja UMcI heAyAthI kSetrapAla upadrava jANe uparabhAgamAM maLatA dAvAnaLanI javAlAethI vIMTAyelA parvata heAyane zu ? sukhanI aMdara bahu lAMbI dAMtanI paktivaDe bhayaMkara dekhAva ApatA, jANe peAlanI a Mdara rahelA sauthI vyAkula vRkSa hAyane zu? AkAzane sparzI karatA mastakavaDe tArAone nIce pADatA hoya ne zuM? mukhamAMthI nikaLatI agninI jvAlAe vaDe aMdhakArane gaLatA hAyane zu ? krUra prasarI gayelA hastavaDe vRkSAne kheMcatA hAyane zu ? praca MDa caraNanA AghAtavaDe pRthvInenIce pheMkatA hAya ne zu ? vaLI aMjanirisamAna zyAma, madarAdrisamAna sthUla ane vikarAlaSTithI nirIkSaNa karatA te kSetrapAla kumArapAlanI AgaLa pragaTa thayA. te dRSTa kumArapAlane DarAvavA mATe paganA AghAtathI najIkamAM rahelA parvatA sAthe velInI mAphaka For Private And Personal Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 152 ) zrIkumArapALacaritra. pRthvIne kapAvavA lAgyA, brahmAMDa rUpI pAtrane bhedavAmAM samartha evA lAkhA kilakilArava subhaTa siMhanAdane jema te karavA lAgyA; bhUmika pathI ane tenA pracaMDa dhvanithI siMhanAdathI hastIvRMda jema pizAca vagere nAzI gayA, tA ziyALa vigeretA raheja kayAMthI ? ? yamarAjAnI jIhvA samAna bhayaMkara ane tene haNavAnI icchAvaDe dhADatA sarpAdikane vAraMvAra viSuvIne te duSTa kSetrapAla kumArapAlane ThThIvarAvavA lAgyA. maMtra upadrava sahita che e pramANe gurU vacananuM smaraNa karatA kumArapAlane teNe ghaNA upadrava karyA paNa te khIlakula kSeAbha pAmyA nahIM, ulaTA nibhA~ya thai te dhyAnakama mAM bahu sthira thayA. pavane kapAyelA parvata chuM calAyamAna thAya kharA ? pachI te kSetrapAla khalanI mAphaka niSphaLa thaI tyAMthI vidAya thaye| ane kumArapALe paNa jApa tathA heAmapUrvaka maMtrArAdhananI kriyA pUrNa karI. potAnA tejavaDe AkAzane sUryaMnI zreNimaya karatI ane sAkSAt puNyazrInI mUrtti hAya tema lakSmI lakSmIdevI. devI kumArapAlanI AgaLa pragaTa thai. dAridrayane dezavaTA ApanAra peAtAnI mAtAsamAna lakSmIne joi kumArapAlanuM mukha praphulla thai gayuM ane tarataja teNe namaskAra karyA. devI elI, vatsa ? thArA matranI adhiSThAyikA lakSmIdevI huM pAte chu, utkRSTa velaveAnA sthAnabhUta hane jANI huM hArI pAse AvI chuM. kSetrapAle karelA kSudra upadrave vaDe dhruvanI mAphka nizcala hArUM dhairya joI huM hArIpara prasanna thaI chuM. mATe tu vara mAga. kumArapAla melyA, kharekhara Aje mhArA puNyarUpI vRkSa aMkurita thayA. kAraNa ke kalpavattI samAna du`bha evI tu stune pratyakSa thai. gArhasthyaM sthitimeti yAtyupacayaM puNyaM pratiSThaidhate, sAphalyaM dadhate kalAH pratikalaM saukhyaM samunmIlati / For Private And Personal Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. sarvasyopakRtiH sphuratyapamalA kIrttiH samujjRmbhate, kIrttiHsamujjRmbhate, For Private And Personal Use Only ( 113 ) vizva lakSmi ! bhavatkaTAkSakaNikAcchoTena jIvatyadaH // 1 // vaLI huM lakSmI ? thArA kaTAkSa lezanI chAyAthI gRhasthAzrama sthira thAya che, puNyanI vRddhi thAya che, pratiSThA vadhe che, kalA saphaLa thAya che, dareka kSaNamAM sukha saMpatti pragaTa thAya che, sA upakAra thAya che ane nirmUla kIrtinA phelAva thAya che eTalu ja nahIM paNa A jagat jIvA enAthI jIve che." he kSmIdevI! vANI e sarasvatI devI prasiddha che ane tu te sArasvatI-samudramAMthI pragaTa thayelI kahevAya che, paraMtu tenAthI tuM mAtrAvaDe adhika che te guNAvaDe paNu kema adhika nahI ? vaLI he lakSmIdevI ? thArA Azrita janenI stutie vaDe vidvAna evA peAtAnA putrAnuM peSaNa karatI sarasvatI thArI sAthe je spardhA kare che tethI te kevala mUrkha che. temaja thArA Azraya karavAthI kRSNe paNu purUSAttama thayA ane thArA anAdara karavAthI za'karane bhikSATana rahyuM, mATe he lakSmI ? peAtAnA putranI mAphaka mhArI upara jo prasanna thai hAyatA tuM prema vallInA lapa ezvarya mhane Apa. lakSmIe vara ApyuM ke AjathI pAMcame varSe thArA manAratharUpI vRkSa laze. ema kahI lakSmIdevI aMtardhyAna thai gai. pachI kumArapAla te yAgI pAse gayA, prabhAtamAM sarva rAtrivRttAMta nivedana karyuM, cAgI prasanna thai bence, kharekhara tuM bhAgyazAlI che, kAraNake AvA mahAn kaThIna maMtra hai... utkRSTa dharma kriyAnI mAphka siddha karyAM. siddha thayA che maMtra jene evA kumArapALa yAgIne praNAma karI tyAMthI nIkaLyA, dezATana karatA te karNATaka kAMcIpurI. dezanI zAlArUpa zrInI TImekhalA samAna kAMcIpurImAM gayA. aMdaranA bhAgamAM te pharatA hatA tevAmAM pANI bharatI strIonuM ToLuM tenA jovAmAM Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 154 ) zrIkumArapALacaritra. AvyuM, ketuka sAMbhaLavAnI IcchAthI te paNa tyAM gaye. zatrue. mastaka uDAvI dIdheluM evuM koIka purUSanuM dhaDa tyAM paDeluM hatuM te joI panIhArIo paraspara belatI hatI, aho ! ene kezakalApa ke suMdara ane lAMbA dekhAya che? aho ! enA kAna kevA dIrgha che? ahe! enI dADhI bahu gADha che? ahe! mukatAvali samAna dedIpyamAna dAMtanI paMkti abhuta zobhe che? ahe ! haMmezAM pAnakhAvAmAM A purUSa bahu vyasanI che. e pramANe te strIonuM bolavuM sAMbhaLI kumArapAla cakita thaI gaye ane vicAra karavA lAgyuM ke A purUSanuM mastaka nathI, chatAM A strIo kezakalApAdikanI sthiti kevI rIte jANe che? ema vicAra karI teNe strIone pUchayuM, enA mastaka vinA tame enuM varNana zA uparathI kare che ? hAsya karI strIo belI, he subhaga 1 vastunuM nirIkSaNa karIne mUrkhAo paNa bele che, paraMtu buddhimAna te teo ja gaNAya ke jeo joyA vinA paNa varNana kare, je A dhaDanA pRSTha bhAgapara ceTalAne ghasAre paDe che te parathI ene kezapAza lAMbe he joIe. kuMDalenAM cinha enA skaMdhapara paDelAM che tethI tenA kAna lAMbA hovA joIe. nAbhi sudhI enA hRdayane bhAga ujavala dekhAya che tethI dADhInA vALa bahu lAMbA haze. temaja TacalI AMgalIne prAMta bhAga lAla che ane aMguTho cunAthI dhoLe dekhAya che te parathI tAMbula khAvAne ene vadhAre abhyAsa haze e pramANe enA cinha uparathI te vAta sAbIta thAya che. emAM strIonI buddhivaDe kumArapAla bahu khuzI thayA ane tyAMthI AgaLa cAlyo. AgaLa jatAM amRtasAgara nAme eka taLAva AvyuM jenI manohara pALa upara gADhavRkSaNizobhatI amRtasAgara. hatI, kumArapALe aMdara utarI snAna karyuM, pachI tenA kAMThA para rahelA bhavya maMdiramAM te For Private And Personal Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (155) gaye, tyAM leke devanI mAphaka eka mastakanI pUjA karatA hatA te joI kumArapALe pUjA karatA eka mANasane puchayuM, ehIMyAM A devamUttione tyAga karI tame A mastakane zAmATe pUje che? pUjaka bolyA, he deva? enI hakIkata Apa sAMbhaLe, pUrvakALamAM jenA jayathI bhaya pAmelI amarAvatI svargalokamAM gaI hoya tevI A kAMcIpurI che. rUpamAM kAmadeva samAna makaradhvajanAme rAjA ahIM rAjya kare che. sanmAnapUrvaka dAnathI je nareMdra munione paNa mAnavAlAyaka che e heTuM Azcarya che. vaLI jenA khaDagrarUpI megha varSe chate haMsanI mAphaka bhayabrAnta thaI zatruo dareka dizAemAM nAsI gayA, te makaradhvajarAjAe ketukathI A heTuM sarovara baMdhAvyuM che. jenI zobhA ane pANI jotAM mAnasarovara paNa bhUlI javAya tema che. eka divasa A sarovaramAM kamalanI madhyamAMthI suMdara kuMDalothI suzobhita eka mastaka bahAra nIkaLI ziramajana. "buDe che, buDe che, buDe che." ema traNavAra belI jaLanI aMdara buDI gayuM. evI rIte haMmezAM kahIne te nimajajana karatuM hatuM, te vAta rAjAnA sAMbha LavAmAM AvI, eTale makaradhvaja rAjA paNa pite tyAM jovA mATe AvyuM. te joI rAjAnA manamAM vicAra thaye ke A banAva amaMgalika che. ema jANuM tenA manamAM kaMIka bhIti lAgI, tethI teNe pitAnA zreSThapaMDitane bolAvyA ane pUchyuM ke sarovaranI aMdara te mastaka traNavAra bolIne cAlyuM jAya che tenuM tAtparya zuM che? te spaSTa rIte mane samajAve. siddhAMtasAgaranA pAra gAmI brAhmaNe paNa jaDapurUSanI mAphaka tenuM tatva kaMI paNa jANuM zakyA nahIM, tethI rAjAne bahu krodha thaye ane teNe kahyuM ke, re mUkhAo? lAkaDAnI taravArathI hAruM dhana tame khAo che paraMtu For Private And Personal Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 156) zrIkumArapALacaritra. kaMi jANatA nathI. kharekhara tame kAcasarakhAche chatAM huM indranIlamaNinI bhrAMtithI tamhArA satkAra karyo, kAraNake eka paNa mhArA sa Mdeha tame bhAgI zakayA nahIM. te sAMbhaLI paDitAe kahyuM, rAjan ? A praznanA uttara ame cAra mahIne ApIzuM, ema kahI rAjAne zAMta karI teo ekAMtamAM vicAra karavA lAgyA, " eka vRddha mANasa je jANe, te karADa yuvAn purUSo paNa jANI zakatA nathI. " e vAta leAkamAM prasiddha che. mATe A khAkhata koi vRddhapurUSane pUchavI joIe. vaLI tevA vRddhapurUSA prAye marUdezamAM sAMbhaLAya che, tethI cAleA ApaNe mAravADamAM jaie ane kAi mAravADI-mardezanA vRddhapaDitane pUcchIe, ema vicAra karI te cAre brAhmaNe tyAMthI nIkaLyA. anukrame mardezamAM jai pahoMcyA. kAraNa ke dareka mANasA peAtAnu kArya prathamasiddha kare che. tapAsa karatA te brAhmaNeA vikramapuranAme nagaramAM gayA, tenI aMdara eka brAhmaNa rahetA hatA, te mahubahuzruta brAhmaNu, zruta ane bahu prasiddha hatA, jenI sevAmAM buddhi meLavavAnI icchAthI AcAryanI pAse ziSyasamudAya jema ghaNA jIjJAsuo rahetA hatA, hRdayamAM nahI mAvAthI upara nIkaLI AvelA mRtti mAn buddhinA aMkurA hAyane zuM! tevIrIte jenA mastakapara kAsanA puSpa samAna ujvala keza dvIpatA hatA. huMsanI zreNIvaDe sarAvara jema 10, 82, 60 ane 38, varSa nA anukrame putrapautrAdika piravAra vaDe gherAyele hatA, vaLI vRddhaavasthA chatAM paNa jenuM zarIra yuvAnanA sarakhuM laSTapuSTa hatuM ane uMmaramAM te ekasAvIsa varSanA hatA, tene joI te tenI pAse gayA. vinayapUrvaka namaskAra karI tenI pAsamAM te beThA. brAhmaNe pUchyuM, bhAI! tame kyAMthI ane ahIM zAmATe AvyA che ? brAhmaNeAe mULathI mArabhI mastaka majjananI For Private And Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. (157 ) sarva vArtA kahI, pachI temaNe kahyuM ke, he vRddha ? A rAja praznane javAba amAre kevI rIte ApavA te Apa kRpA karI kaheA. mahuzrutanA khaLathI vRddhabrAhmaNe tenuM tAtparya zekhI kADhyu ane potAnA manamAM nakkI karI temane kahyuM ke prathama tame bhAjana karI, pachI enA uttara huM tamane kahIza. te saMba MdhI kaMipaNa ciMtA karaze! nahIM. brAhmaNeA jamavA uThyA, jamI rahyA bAda pharIthI vRddhanI pAse gayA ane peAtAnI hakIkata pUchI. vRddha khelyA, tamArA praznanA javAba huM pachI ApIza, paraMtu mArA kahevA pramANe eka kAma karo, kaMipaNa eka vastu tame ahIMthI grahaNa karA, jethI tamArA mAnA kharacA pUrA thAya. teo khelyA, ahIMyAM amAre levAlAyaka kai vastu che? tyAre vRdhdhe kahyuM, cAra nAnA kutarAe darekanI kammare tame esArI dhyeA. tamArA dezamAM tee nahIM maLavAthI temAMthI tamane ghaNu' dhana prApta thaze. brAhmaNeA lAbhamAM paDI gayA, jethI kutarAnAM baccAM peAtAnI kaheDa esArI lIdhAM, te joI vRddhavipra hasate mukhe peAtAnuM rahasya kahevA lAgyuM ke-- zvAna gardabhacAMDAla - madyabhAMDarajasvalAH / devArcakaM ca saMspRzya, sacelaH snAnamAcaret // 1 // " zvAna, gardabha, cAMDAla, madirApAtra, rajasvalA strI ane devapUjaka-devadravya khAnAra e sarvanA sparza karavAthI sarcalasnAna karavuM paDe, " ema zAstramAM kahevAthI anya varganA leAkeAne paNa zvAnanA sparza niSedhelA che, teA tame brAhmaNu thai tamArA zarIra para A kutarAone besAyA che, A zuM kahevAya ? ApanA kahevAthI amee lAbhathI A kAma karyuM che. ema tenu vacana sAMbhaLI krIthI vRddha khelyA, jo ema hAya tA A jagat lAbhane lIdhe pAparUpa samudramAM Dube che. e vAta satya che. vaLI-- alpog For Private And Personal Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (158). zrI kumArapALacaritra. yannIcAzrayaNaM yadugrabhujagavyAghradvipAdigraho yatpAthodhivigAhanaM girimahAkAntAracAro'piyat / yanmAtApitRbAndhavAdihananaM cauryAdi duSkarma ya tallobhasya guNaughameghapavanasyAtyUrjitaM sphUrjitam // 1 // "lebhanuM parAkrama eTaluM badhuM baLavAna che ke jene lIdhe nIca manuSyano Azraya levo paDe che, temaja pracaMDa sarpa, vyAgha ane hastIonuM grahaNa, samudrapraveza, parvata ane bhayaMkara vananI aMdara gamana, mAtA, pitA ane bAMdhavAdikano ghAta, tathA coryAdi duSkarma karavAM paDe che. eTaluM ja nahI paNa aneka saddaguNarUpI meghane vikheravAmAM pavana samAna te lobha ja gaNAya che." kodhAdika paNa lebhathI pragaTa thAya che, sarva vipattionuM sthAna lebha che, temaja lobhamAM sarva doSa rahelA che, lobhathI prANane vinAza thAya che. mATe he vipre? jyAre te mastaka bahAra nIkaLI "buDe che" ema kahe tyAre tamAre tenI AgaLa lebhathI buDe che e pramANe uttara Ape. te sAMbhaLI pharIthI te mastaka pANInI bahAra nIkaLaze nahIM. ema chatAM kadAcit te nIkaLe te mane khabara Apaje, eTale huM pote tyAM AvI tene baMdha karIza. te sAMbhaLI brAhmaNe cakita thayA, kutarAone pheMkI daI vRddhane kahevA lAgyA, sarvazanI mAphaka tamArI buddhi dareka mArgamAM pravINa che. vaLI ApanI buddhirUpI nAvane samAgama amane na thayo hota to ame kharekhara apAra saMzayarUpa sAgaramAM DUbI jAta, e pramANe vRddhanI stuti karI brAhmaNe khuzI thayA pachI teNe brAhmaNane vidAya karyA. cAra mAsanI samAptinA aMtima divase brAhmaNe pitAnI kAMcIpurImAM gayA. prabhAta kALamAM rAjAe temane bolAvyA, marUdezastha vRddhavipranuM sarva vRttAMta rAjAnI AgaLa brAhmaNoe kahyuM, For Private And Personal Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (159) pachI rAjAnI sAthe teo sarevara para gayA. haMmezane samaya thaye eTale te mastake bahAra nIkaLI "buDe che" ema traNavAra kahyuM tyAre lobhathI Dube che evo brAhmaNane javAba maLavAthI hasIne pharIthI te bolyuM, mahAre Azaya barAbara tame samajI zakyA che. rAjAe mastakane pUchayuM, tuM keNa che? A pramANe bolavAnuM tyAre zuM prayojana che? mastake kahyuM, mastakamAM papra. rahele kelIkila nAme huM vyaMtara chuM ane ApanA paMDitonI hazIyArI jevA mATe e pramANe mhArUM bolavuM thatuM hatuM. Aje ene uttara maLavAthI have huM ahIM AvIza nahIM. ema kahI te vyaMtara tyAMthI adazya thaI gaye. rAjAe paMDitone bahu satkAra karyo. A mastakavA nI prasiddhi mATe bhUpatie A caitya baMdhAvyuM che. ane enI aMdara pASANunuM mastaka banAvarAvIne sthApana karyuM che, tethI sarva leka enI pUjA kare che, kAraNake rAjaAjJA bahu baLavAna hoya che. A pramANe te mastakanI vArtA sAMbhaLI kumArapAlanuM hadaya AzcaryathI bharAI gayuM, pachI te vananI aMdara kesarI jema kAMcIpurImAM gaye. tyAM aneka prakAranAM kaeNtuka jevAthI AnaMdane AdhIna thayelA kumArapAle rAjAnI mAphaka svastha citte keTalAka samaya vyatIta karyo. dharmazraddhAlu ane nirdoSa bhaktimAna kumArapAlatyAMthI prayANa karI AgaLa cAlya, niraMtara prayANavaDe te pratApasiMharAjA. mahinAtha dezanA AbhUSaNa samAna kalaMba nagaramAM gaye. araNyamAM prayANa karavAthI bahu zramane lIdhe suMdara chAyAvALA vRkSethI vibhUSita eka sarovaranA kAMThA para gajedranI mAphaka te vizrAMti levA beTho. mayuranA kalApane tAMDava karAvate, vAraMvAra jalabIMduonuM prekSaNa-siMcana karatA For Private And Personal Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 160 ) zrIkumArapALacaritra. ane kumArapAlanA suga Mdhamaya Atithyane vistAratA sAvarane vAyu cAranA jANakAranI mAphka AcaraNa karavA lAgyA. teja rAtrIe pratApasiMhanAme kAla arAjAne sAmezvaranAme deve svapnamAM kahyuM ke prabhAtakAlamAM ahIM thArA upavanamAM kumArapAla Avaze. ane parAkramanA Azraya samAna te guja radezanA rAjA thavAnA che. mATe vhAre tenA shAmuM javuM ane vinayapUrvaka praveza maheAtsava karI enI bahu bhakti karavI. prabhAtamAM cakravartInI mAphaka bahu sainike lai pratApasihurAjA tenI sanmukha gayA ane sarAvaranA kinAre beThelA kumArapAlane teNe joyeA. svaccha buddhivALA te rAjA potAnA jyeSTha baMdhunI mAphaka kumArapAlane bahu mAnapUrvaka potAnA ghera lai gayA. ananya sevA bhaktithI tene khuzI karyo. khAda bahu Ana MdathI tyAM rahetA kumArapAle rAjAne pUchyu, mhArA AvA apUrva satkAra tamhe zAmATe karyo? rAjAe kahyuM, seAmezvaradevanI AjJAthI mhe ApanI bhakti karI. devanA satkAravaDe kumArapAla peAtAne ahu puNyazALI mAnavA lAgyA. pratApasiMhanarezanA bahu mAnavaDe kumArapAla tyAM keTalAka divasa rahyo. ane tenI sAthe teNe mitratAne saMbaMdha joDyo. sajjananu A mukhya karttavya che. pachI kumArapAla tenI AjJA lai vakragati pAmelA grahanI mAphka tyAMthI pAchA pharyA ane ziprA nadI jenA najIkamAM rahelI che evI ujiyanI nagarImAM AvyA. virahAnalathI atyaMta tapIgayelA hRdayane peAtAnA kuTTu khanA samAgama rUpa jalasiMcanathI teNe zAMta karyuM, pachI svarga samAna rUDhivALI te nagarInuM avaleAkana karate kumArapAla kuMDagezvara nAme divya prAsAdamAM gayA. tyAM madhya bhAgamAMthI nIkaLelI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrtti samadhI bhujaMganI phAvaDe unnata evuM zaMkaranu liMga joi kumArapAlane bahu Ana Mda thayA, premapUrvaka teNe namaskAra karyAM, liMganI aMdara rahelI pArzvanAtha bhagavAnanI mUttinAM For Private And Personal Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (16) darzanakarI kumArapAla naMdrabhagavAnanuM dhyAna karatA zaMkarane paNa pitAnA hRdayamAM bahu mAnavA lAge. pachI sarvane AnaMdadAyaka ati abhuta te maMdiranI zobhA te jete hatuM, tevAmAM tyAM dIvya kAvyathI lakhelI eka prazasti kumArapAlanI najare paDIke tarata te vAMcIne temAM zrIvikramarAjAnuM nAma lakheluM tenI AgaLa zrI siddhasena divAkare eka AryA lakhelI hatI te paNa teNe vAMcI. tene bhAvArtha e hato ke, hevikramanareMdra? vi. saM. 119 pUrNa thavAthI hArA sarakho samRddhivALe kumArapAlarAjA thaze. e pramANe Ayo-kane bhAvArtha potAnA manamAM vicArI tene nizcaya thayo ke huM rAjyapAlaka thaIza. temaja jainamuniomAM jJAnane prabhAva bahu rahele che ema vizALa buddhimAna te mAnavA lAgyo. - besarI, sajajana ane pitAnA kuTuMbane sAthe laI kumArapALa tyAMthI nIkaLIne citrakUTagiri para gaye. tyAM citrakUTagamana. zrI zAMtinAtha bhagavAnanA maMdiramAM zrIrAma nAme muni rahelA hatA, temane vaMdana karI kumArapAle pUchayuM, munIMdra? A parvatane citrakUTa zAthI kahevAmAM Ave che? muni bolyA, ahIMthI traNa keza upara svargapurI samAna RddhizAlI madhyamAM nAme nagarI che, temAM traNe lokanA cittane potAnA pavitra caritrevaDe cakita karato ane pRthvIne viSe idra samAna citrAMgada nAme rAjA hatA. te haMmezAM aneka zatruone asat evA eka bhayanuM pradAna karatA hatA, jethI dAnavIra purUSa paNa pitAnA hRdayamAM vismaya pAmatA hatA. sumati nAme satyavAdI tene maMtrI hatA, jenI buddhi rAja saMpattirUpa velIne pallavita karavAmAM megha samAna vartatI hatI. 11 For Private And Personal Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (162) zrIkumArapALacaritra. ekadivasa devasabhAmAM sureMdra jema citrAMgadarAjA sabhAmAM beThe na hatuM, tevAmAM darzananI icchAthI bhUtAnaMda bhUtAnaMdagI. nAme eka cagI tyAM AvyuM. suMdara svAdiSTa keTalAMka phaLa rAjA AgaLa mUkI tenI sAthe kaMIka vArtAlApa karI kSaNamAtra vineda karI te cAlyo gaye. bIje divase paNa te keTalAMka bIjAM phaLa laI pUrvanI mAphaka tyAM AvyuM ane sukha vArtAmAM keTaloka samaya vyatIta karI puna: potAnA sthAnamAM cAlyA gayA. evIrIte nitya navanavA phalavaDe te yogIe devanI mAphaka rAjAnI chamAsa sudhI sevA karI, paraMtu kaMIpaNa kArya teNe jaNAvyuM nahIM. pachI citrAMgadarAjA tenI upara prasanna thayA ane teNe pUchayuM, gina? tuM zA mATe hArI bhakti kare che? je kaMI kArya hAya te tuM sukhethI kahe. ekAMtamAM yogIe rAjAne kahyuM ke, suvarNa purUSa siddha karanAra maMtra gurU pAsethI mahAkaSTa vaDe ma meLavela che. tenI pUrva sevA chamAsa sudhI vidhi pramANe he karI che, have tamhArI sahAyathI uttara kriyA karavAnI hArI IcchA che. ane te kiyA kALIcadazanI rAtrIe zamazAnabhUmimAM agninI aMdara hema karavAthI siddha thAya che, anyathA siddha thatI nathI. nareMdra ? hAlamAM sattva, upakAra, dAkSiNya ane zorya vigere guNazAlI purUSomAM Apa mukhya che, mATe ApanI huM prArthanA karuM chuM, kRpA karI ne tame uttara sAdhaka thAo te ApanI sahAyathI hAra maMtra siddha thAya, citrAMgadarAjAe ati dAkSiNyatAne lIdhe tenuM vacana kabula karyuM. kAraNa ke "popakAra karavAmAM mahAmAo vyasanI hoya che." te vAta pitAnI buddhithI maMtrInA jANavAmAM AvI, tenA manamAM zaMkA thaI ke, rAjA bahu bhayamAM AvI jaze ema jANI teNe rAjAne ekAMtamAM lAvI kahyuM ke, prabhe? devanI mAphaka Apa pote sarva jANe che, topaNa For Private And Personal Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 163) snehane lIdhe mhAre Apane kaika kahevAnu che, ceAginI AgaLa Ape je sahAyatA kabula karI che te cAgya che, paraMtu enu pariNAma bahu kharAba che ema mhArI buddhithI huM.. dhArI chuM. kAraNa ke evA duSTa yeAgIe peAtAnAM kArya siddha karavAnI IcchAthI pizAcanI mAphka uttama purUSane chetarIne mAre che. temaja atyaMta ni ya evA te duSTA prANIonA ghAtajanya pApathI kasAie jema yamathI paNa ItA nathI. A yAgI svarNa purUSanI siddhi mATe tamhArI mAgaNI kare che, kAraNa ke svarNa purUSanI siddhi tA khatrIza lakSaNA purUSanA hAma zivAya thai zakatI nathI. mATe sArA lakSaNeAthI saMyukta Apane joi; e duSTabuddhi kadAcit aniSTa kare tethI huM AgrahapUrvaka Apane kahuM chuM ke e bAbatamAM Apane paDavuM ucita nathI, rAjAe kahyuM, huM A hakIkata jANatA nahAtA, tethI mhe enuM vacana kabula karyuM che, have huM nIcanI mAphaka peAtAnu vacana kevI rIte anyathA karU` ? maMtrI elyA, jo emaja Apane karavAnu... hAya te 9 sevakanI mAphaka ApanI sAthe AvuM ane gupta rahI yathAcita mhArUM kAma huM karIza. e pramANe maMtrInA vicAra rAjAe kabula karyA. atyAcAra. kALIcodazanA divase pUjAnI sAmagrI laI bhUtAna ceAgI rAjA pAse AnyA. rAtrInA samaye tenI bhUtAnadA sAthe citrAMgadarAjA hAthamAM taravAra laI zmazAna tarapha cAlyA, tenI pAchaLa zreSTha buddhi mAna tene matrI paNa guptapaNe nIkaLyA. zmazAnanA dekhAva bahu bhayaMkara lAgatA hatA, nirbhaya manathI bhUtAnaMda smazAna bhUmikAmAM gayA, tyAM pUjAne sAmAna eka bAjue mUkayA. pachI teNe eka akhaDita maMDala kheMcyu, tenI aMdara suMdara eka agnikuMDa khanAbyA, ku MDanI aMdara kheranAM puSkaLa For Private And Personal Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (164) zrI kumArapALacaritra. lAkaDAM nAMkhI pitAne bALavA mATe jema teNe agni saLagAvyuM. te samaye agni sAtachallAthI prasiddha che chatAM paNa seMkaDe vAlArUpa chaThThAothI vyAkula thaI bhUtAnaMdane bhakSaNa karavAmAM utsuka thayo hoya tema bahu vAlAo kevA lAge. pachI te gIe rakta caMdana, puSpa ane akSatAdi vaDe te maMDalanI pUjA karI. dhyAnamAM ekatAna thaI maMtra smaraNano prAraMbha karyo, rAjA paNa hAthamAM taravAra laI mUrtimAna parAkrama heya ne zuM ? tema niyacitta yogInI rakSA karavA taiyAra thaI ubhe rahyo. tenI pAchaLa mahAna buddhimAna tene maMtrI paNa guptapaNe ubhe rahyo ane te duSTa legInuM kartavya jevA lAge, yogIe prathama maMtrano jApa karyo, pachI vidhi pramANe agnikuMDamAM hema karyo, tyArabAda teNe agnikuMDanI traNa pradakSiNA karI. pachI te agnikuMDamAM pheMkavAnI IcchAthI duSTayegIe rAjAne kahyuM. nareMdra? tuM paNa A agnikuMDanI traNa pradakSiNAo kara, jethI mArI mAphaka keIka siddhi hArA paNa hAthamAM Ave. ane sArA udyoganI mAphaka hArA A prayAsa paNa saphala thAya. e pramANe tenA vacanathI zatru samAna tenI duSTatA jANuM ane maMtrInI hitazikSA smaraNa karI rAjAe kahyuM, he yogin ? A siddhi mAtra tyane ja prApta thAya eTale basa che, mahAre enuM kaMIpaNa prajana nathI. tyAre mane ratha siddha thavAthI hAre prayAsa huM saphala mAnuM chuM, te sAMbhaLI yogInAM netra lAla thaI gayAM ane te roSathI bolya, are adhama? mhArUM vacana kema mAnatA nathI? hAla ja nhane yama rAjAne atithi karUM chuM, e pramANe belatA te megIne ja sumati maMtrIe kASTanA TukaDAnI mAphaka upADIne agnikuMDamAM pheMkI dIdho. temAM paDe ke tarata ja te baLIne bhasma thaI gaye ane ekadama te suvarNapurUSa thaI gaye. aha? For Private And Personal Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatIyasarga. (165) maMtrano mahimA bahu addabhuta hoya che, ahI ? devagati balavAna che, egIe rAjA para je vicAra dhAryo hato te potAne ja mATe thaI paDe. athavA "je mANasa paranuM ahita ciMtave che te pitAnuM ja ahita kare che" e vAta satya che. agnikuMDanI aMdara svarNa purUSane joI citrAMgadarAjA bahu - vismaya pAmyuM ane maMtrIne kahevA lAgyA, svarNa purUSa. ahe? hArUM dIrghadazipaNuM? hArA buddhi vaibhavane dhanya che, ahe? hArI svAmIbhakti? ahe? hArI sAvadhAnatA temaja he maMtrI? puNyanI mAphaka tuM mhArI sAthe ahIM na Avyo hota te A yogI agnikuMDamAM havyanI mAphaka hune pheMkI deta. e pramANe rAjAnI stutithI RNa thayele maMtrI bolyA, he deva? puNyabaLane lIdhe Apa sarvatra kuzalapaNe varte che, jemake- arimitraM vAdiH, sthalamanalakIlAmbulaharI, tamastejo'raNyaM, nagaramurago dAma bhavati / raNaH krIDAsthAnaM, viSamamRtamastraM sarasija, vipattiH saMpattiH, sphurati sulate prAgbhavakRte // 1 // pUrvabhavamAM karelA sukRtanA balathI zatru mitrasamAna, samudra bhUmisamAna, agnijvAlA pANIno lahera samAna, aMdhakAra teja samAna, jaMgala nagara samAna, sarSa puSpamAlA samAna, raNasaMgrAma kIDAsthAna, viSa amRtasamAna, zastra puSpa samAna ane vipatti saMpatti samAna thAya che." mahAna parAkramI rAjAe kuMDamAMthI svarNapurUSane bahAra kADhI ane maMtrI sahita rAjAe te rAtrI tyAMja vyatIta karI, prabhAtakAla thayo eTale teo baMne jaNa svarNa purUSane laI potAnA sthAnamAM AvyA, pachI bhUpatie For Private And Personal Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (166) zrIkumArapALacaritra. svarNa purUSanI pUjA karI potAnA bhaMDAramAM suvarNarAzinI mAphaka tene sthApana karyo. sAkSAt siddharasathI jema te svarNa purUSathI haMmezAM puSkaLa suvarNa maLavA lAgyuM, jethI citrAMgadarAjAe svarga samAna rAjya paddhati calAvI. khajAnAo suvarNa rAzithI bharAI gayA, jemanI rakSA mATe eka moTA killAnI jarUra paDI. tenI tapAsa mATe rAjA pote pharavA lAgyA, pharatAM pharatAM citragirinI pAse kuTa nAme A parvata tenI dhyAnamAM Avya, merU samAna unnata evA A parvata para ati dulhA-ajeya kille baMdhAvavAne teNe bahuzramathI prAraMbha karyo. divase eTale taiyAra karavAmAM Ave che teTale kile rAtrI e mUlamAMthI paDI jAya che. ema karatAM cha phUTasura. mAsa cAlyA gayA. te paNa bhUpati pitAnA kAryathI aTakato nathI, pachI te kUTagirine adhiSThAyaka phUTa nAme sura-devatA pragaTa thaI bolya, rAjanI zA mATe tuM duHkhI thAya che? ahIMyAM kilo karavA mATe keIpaNa zakitamAna nathI. citrAMgada , A prAraMbheluM kArya prANatamAM paNa huM choDavAno nathI. deva balya, je tyAre e ja nizcaya hoya te citragiri upara tuM killAnI goThavaNa kara. ane e kilo mhArA nAmathI prasiddha kare, jethI haMmezAM huM enI rakSA karIza. rAjAe te pramANe kabula karyuM, deva bahu khuzI thaye ane potAnA sthAnamAM te cAlyA gaye. te killo eTalo badho u lIdhe ke AkAzane aDakavA lAge, pachI citrAMgadarAjAe citrakUTa evuM tenuM nAma prasiddha karyuM. jethI te merU samAna ' vikhyAta thaye. tenI aMdara rAjAe ati mane hara prAsAda, sare vara ane bagIcAo taiyAra karAvyA, temaja potAnI rAjadhAnI paNa tyAM laI gaye, te samaye tyAM cAdaso keTI dhvajAvAsa hatA, vaLI For Private And Personal Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tatIyasa, ( 17 ) upara ane nIce maLIne hajArA lakSAdhipatiye hatA, sarva samRddhiAne vistAratI citrakUTanI saMpatti joi kayA mANasa vicAra na kare ke citrAMgadarAjA sva sa MpattinA luTArA nathI ? e pramANe citrakUTanI jAheAjalAlI hatI. anyadA mahAna parAkramI zatruone nirmUla karanAra zabalIza nAme kanyakubja dezanA rAjAnA sAMbhaLa zalalIzarAjA. vAmAM Avyu ke citrAMgadanI pAse sutra dAyaka svarNa purUSa rahelA che, tene levA mATe za'bhalIza rAjAe subhaTA sAthe citrAMgadapara taiyArI karI, pralayakAlamAM kSubhita thayelA samudronI mAphaka atikhalavAna sainyeAvaDe pRthvItala ne plAvita karatA za bhalIza rAjA citrakUTagiranI pAsamAM AvI pahoMcyA ane tenA nIce teNe nivAsa karyAM. citrAMgadarAjAne khabara paDI ke kanyakubjanA rAjA sainya sAgara sAthe nIce AvI paDaye che, te paNa snu sthanI mAphka tenA manamAM kiMcit mAtra bhIti thai nahIM. citrakUTa para rahelA leAkeA paNa vimAnamAM rahelA devAnI mAphaka AnaMdathI icchApUrvaka vilAsa karatA hatA, tyAra mAda za MbhalIzarAjAnA hukamathI maTThAnmatta tenA subhaTA unmatta thayelA hastIonI mAphaka kille teDavAne udyama karavA lAgyA. keTalAka subhaTA TAMkaNAM lai teADavA lAgyA, keTalAka pASANAthI bhedavA lAgyA paraMtu vAthI anAvelA haiAya tema te killAne kAipaNa sthaLethI teo tADI zakayA nahI, Akhare teo thAkI ne beThA. rAjAe vicAra karyo-" utsAha rAkhavA e lakSmInu mULa che ema nItikArA kaheche. mATe ApaNe udyama cheDavA nahI', ema jANI uddhRta evA peAtAnA subhaTAvaDe killAne rokI tyAMja haeNNe paDAva karyo, tethI killAmAM rahelA leAkeAne kAI prakAreharakata thatI nathI, kAraNa ke emane nIce AvavAnuM kaMi "" For Private And Personal Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (168) zrIkumArapALacaritra. projana hetuM nathI, ema karatAM ghaNe samaya vItI gaye zatru rAjA gabharAye have zuM karavuM ! pachI teNe killAnuM vRttAMta jANavA mATe pitAnA Asa ane bahu hoMzIyAra carapurUSone durganI aMdara mokalyA. killAnI aMdara praveza karI teo svarga karatAM paNa adhika ane sarva vyAsa evI tenI lakSamI jaIne pitAnA hRdayamAM vismita thayA, zatruone bhedavAnI IcchAvaDe teo cAre tarapha pharavA lAgyA, pharatA pharatA teo sumati maMtrInA makAnamAM gayA, jenI zobhA bahu addabhuta hatI, teja arasAmAM te maMtrInI ratnAvatI nAme putrI pitAne putra sAthe laI, gavAkSamAM beThelA potAnA pitAne namavA mATe gaI. pitAne namaskAra karI ubhI rahI ane killAnI nIce rahelA lazkarane jetI chatI sarala svabhAvane lIdhe te carene sAMbhaLatAM belI, he tAta? killAnI nIce A vepArIo zA mATe rahelA che? haju sudhI emane vidAya kema nathI karatA ? ahIM e lokone ghaNo samaya vyatIta thaye, hAsya karI maMtrI balya, putri ? e vepArI nathI, paraMtu kanyakumbha dezane rAjA pitAnA lazkaravaDe kikalAno vedha karI paDelo che, vaLI he putri ? hArA janma divase A rAjA ahIM Avela che, hArUM lagna thayuM ane tyAre putra paNa thaye chatAM enI sthiti tevI ne tevI che, te vAta sAMbhaLI cakita thayelA carapurUSe tarataja tyAMthI nIce utaryA ane pitAnA svAmI pAse AvI maMtrI ane tenI putrInI vArtA nivedana karI, A sAMbhaLatAM ja zaMbhalIzarAjAnA hRdayamAM harSa, Azcarya ane viSAda vigerene praveza thaze ane te agAdha citAmAM paDa ke A ajeya kile kevI rIte potAne svAdhIna karo. eka divasa citrAMgadarAjAthI mAna pAmelI barbarI barbarIkavezyA. nAme vezyA kanyaku rAjAnI pAse gaI ane teNe kahyuM ke, For Private And Personal Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. (169) ArohatyacalezvaraM kimu sizuH ? potojjhitaH kiMtara tyambhodhiM ? kimu kAtaraH sarabhasaM saMgrAmamAkrAmati / zakyeSveva tanoti vastuSu janaH prAyaH svakIyazrama, tadurgagrahaNagrahe ahilatAM tvaM zaMbhalIza ! tyaja // 1 // bAlaka zuM merU parvata para caDhI zake kharA? vahANa vinA manuSya samudra tarI zake? kAyara mANasa raNasaMgrAmamAM utaravAnuM sAhasa kare kharo ? prAce mANasa mAtra egya kAryamAM ja prayatnazIla thAya che mATe he zaMbhalIza? tuM samajIne A kille grahaNa karavAno Agraha cheDI de," e pramANe vezyAnA mArmika vacanavaDe aMkuzanA prahArathI hastI jema te rAjA hRdayamAM kheda pAmI vilakSa thaI gaye. pachI teNe bahu dhana ApI vezyAne potAnI tarapha meLavI lIdhI. bAda teNIe Atma hita mitranI mAphaka ekAMta sthalamAM jaIne durga grahaNa karavAno upAya batAvyuM. citrAMgadarAjAne evo niyama che ke haMmezAM dareka daravAjAe khullA karI bhejanAthI prANIone jamADI yudhiSThira rAjAnI mAphaka pote jame che. jyAre huM gavAkSamAM besI rahAro kezapAza chuTa mUke tyAre tyAre jANavuM ke daravAjAo ughaDyA che, te samaye tarataja tyAre aMdara praveza kare e pramANe vezyAe batAvelA upAyathI zaMbhalIzarAjAe daridrInA gharamAM jema citrakUTanI aMdara uddhata sainike sAthe praveza karyo. zaka samAna parAkramI citrAMgadarAjA zatru sAthe yuddha karavA taiyAra thaye ane teNe bANenI vRSTithI moTuM yuddha karyuM. Akhare durvAra evI zatru bANenI vRSTi vaDe vyAkula thayele citrAMgada azakata banI varasAdanA karAo vaDe sAMDha jema palAyana thaye. bAda potAnA khajAnAmAMthI suvarNapurUSane laI teNe sajala phUpamAM pApAta For Private And Personal Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 170 ) zrIkumArapALacaritra. karyAM. aheA bhayane lIdhe mAzusa zu nathI karatA ? zAMbhalIza rAjAnA subhaTe tenI pAchaLa gayA ane te kUvAmAM ghaNu tapAsa karyAM paNa adhiSThAyaka devatAnI sahAyathI svarNa purUSanA patto lAgyA nahIM, pachI za'bhalIzabhUpatie keTalIka sArabhuta lakSmI potAne svAdhIna karI ane te rAjyamAM citrAMgadanA putra vArAhaguptane sthApana karI te peAtAnA nagaramAM gayA. e pramANe citrakUTagirinI utpatti AnaMda pUrvaka kahI zrIrAmacaMdra muni keAlinI mAka viramIne peAtAnA dhyAnamAM beThA. AcArya mahArAje kahelA rAjya prAptinA samaya najIka Avye ema jANI kumArapAla kuTuMba sahita aNuhilapattana. pATaNamAM gayA, tyAM potAnA banevI zrIkRSNadeva gArava pUrvaka peAtAnA ghera temane lai gayA ane sarvanA ahu satkAra karyo. pachI premaladevI bhaginIe peAteja kumArapAlane nhevarAvyeA. te snAnajalamAM madhura mAlatI durgAcakalIe snAna karyuM. te uttama prakAranA zakunane joi kAika zakunavettA AlyA, huM kumArapAla ? sAta divasanI a Mdara A rAjya hane jarUra malaze. "e pramANe astu" ema kahI tenA vAkayane svIkAra karI samayavedI kumArapAle dravyAdika dAna vaDe te paMDitanA satkAra karyAM, teja vakhate devayeAge jayasiMharAjA cirakALa ApRthvIne bhAgavI devalAka pAmyA. bAda sAmaMta, amAtya ane sabhya jAnA eka vicAra meLavI kRSNadeva, e anya rAjakumAra ane eka kumArapAla ema traNene snAna karAvI AbhUSaNlRAthI alakRta karI dIvya gheADAopara besArI maMtrIe sAthe rAjamadiramAM lai gayA. e traNa kumArAmAM rAjyane lAyaka kANu che ? enI sArI rIte parIkSA karavA mATe mukhya maMtrIoe temane rAjyAsane esavAnI AjJA karI. temAMthI eka rAjakumAra ubhA thayA, For Private And Personal Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 171 ) vinaya pUrvaka hAtha joDI kRSNudeva vigerene namaskAra karI te si MhAsanapara beThA. vinayaguNa saMpanna ane peAtAnA bhRtyAne paNa hAtha joDI namana karatA A rAjakumAra niLanImAphaka duya zatruone peAtAnA teja vaDe kevIrIte vaza karaze ? je rAjA sUrya samAna ejasvI heAya te uttama gaNAya che. mATe A kumAra ni`La heAvAthI rAja vaibhavane lAyaka nathI. ema vicAra karI mukhya matrIoe haine siMhAsanaparathI uThADI mUkyo. kAraNa ke " dhruvapratikula hAya tyAre guNupaNu doSarUpe pariName che. " tyAramAda matrIonA kahevAthI bIjo rAjakumAra rAjagAdIe besavAnI icchAthI ubhA thayA. jenAM vastro aMgeApAMgathI calita thatAM hatAM. netrAmAM adhIratA dekhAtI hatI ane saMkucita 'gathI zUnyanI mAphaka te si MhAsanapara beThA. ekapeAtAnu aMgapaNa DhAMkavAne A zitamAn nathI teA baliSTha evA saptAMga rAjyanuM saMra kSaNa kevI rIte karaze ? vaLI enA hRdayanuM ThekANuM nathI, netranI sthiratA nathI. mATe AmravRkSanI maMjarIne kAgaDA jema A kumAra paNa rAjya saMpattine lAyaka nathI. ema vicAra karI sa adhikArIoe tatkALa tene paNa si`hAsanaparathI uThADI mUkyA ane kumArapAlane AjJA karI ke Apa rAjyAsanapara eseA. ane khabhApara vastra-khesa nAkhelA, mukhanA vherA ati praphulla, pratA5mAM sUryathI adhika, sphAra alaMkArAthI vibhUSita ane hastamAM khaDagne kaMpAvatA kumArapAla uMcA zvAse siMhanI mAphka uddhRta prakRti vaDe siMhAsana upara besI gayA. uttama prakAranI tenI ceSTA joi kRSNadeva vigere adhikArIe prasanna thayA ane teo melyA ke kharekhara rAjyane lAyaka A kumArapAla mahIpAla che. kRSNadeva vigere sAmata ane maMtrIe rAjyAbhiSekane mATe For Private And Personal Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 172) zrIkumArapALacaritra. ekatra thayA. vikrama sa Mvat 119 nA mArgazI rAjyAbhiSeka vadI 4 ravivAra puSyanakSatranA caMdra, sUryAdi sa graheAnAkhala sahita mIna lagnavigere zubha samaye brahmA samAna vedapAraga purAdhasane melAvI cakravartInI mAphaka kumArapAlanA rAjyAbhiSeka karyo. tyArabAda premaladevI vagere atibhAgyavatI henAe mUrtimAna jayanI mAphaka bahu utkaTa tenI maMgalakriyA karI. sAmata rAjAe hajArA hAthI vigere bheTaNAM lai tyAM AvyA ane te bahu hu thI navIna caMdnanI mAphaka tene namavA lAgyA. te samaye vaitAlika leAkeA khidAvalI elavA lAgyA. gAMdharva leAkeA gAyana karavA lAgyA, nartakIo nRtya karavA lAgI. ema aneka prakAranA umaMgathI mahAt utsava jAmyA. A pAMcamA leAkapAla navIna pragaTa thayA, e pramANe mAMgalika vAjI MtrA dizAonA adhipatione jaNAvatA hAya ne zu ? tema potAnA udyamathI viramatAM nahAtAM. kuMkumanA pANIthI raMgAyelI nagaranI sarva mA bhAmae suMdara ane navIna svAmIne pAmI spaSTa rAgavALI hAya tema dIpatI hatI. temaja rAja mArgomAM eTalA badhA puSpAnA Dhaga thayelA hatA ke jANe pRthvI devI navIna peAtAnA svAmIne joI hasatI heAya tema dekhAtI hatI. dareka dukAnAnI zreNIe lAlapatAkAethI zaiAlatI hatI. jethI te nagara sarvatra tenA rAjyamAM mukhya zeAlA pAtra hAya tema dIpatuM hatuM. vaLI mitrarUpa kamaleAne praphulra karatA ane zatrurUpa kumudrava ne haraNu karatA kumArapAla rAjA caMdranI mAphka kene kAtukadAyaka na thatA hatA ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAda kumArapALabhUpatie peAte AnaMdapUrvaka prItirUpa velInA phUlanI mAka bhApaladerANIne paTTarANI padma Apyu'. udayanamaMtrIe du:sthitinA rAjyataMtra. For Private And Personal Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga. ( 173) samaye upakAra karelo tenA pratyupakAramAM tene mukhyamaMtrI karyo, ane mahA prabhAvika tenA putra vAbhaTTane amAtyapada ApyuM. temaja potAnA jJAtimAnya jeo satkAra karavA lAyaka hatA temane cepagya adhikAra ApyA. kAraNake aspRdayanuM A mukhya phala che. vaLIpurjnpdgraamtraannN bhaTabrajasaMgrahaH, kunayadalanaM nItervRddhistulArthamiti sthitiH / pratiSu samatA caityeSvarcA satAmatigauravaM; prazamanavidhiM navye rAjye vyadhAditi sa prabhuH // 1 // "navIna rAjyamAM zAMti phelAya eTalA mATe pura, nagara, deza ane grAma vigerenI rakSA, ubhaTa subhaTano saMgraha, kharAba nItino vinAza, sunItinI vRddhi, talanI cogya sthiti, vRtadhArIone viSe samatA, maMdiramAM pUjA ane sajajanene satkAra e pramANe zrIkumArapAla bhUpatie vyavasthA karI."have rAjAnI AgaLa hilacAlakaratA navIna amAtya maMDalane joI prathamanA junA maMtrIo ke pAyamAna thayA, kAraNake dareka loko potAnI jAtine sahana karatA nathI. te prAcIna maMtrIo ekaThA thaI vicAra karavA lAgyA. A rAjAnI nIti koI vicitra che, rAjya dhuraMdhara ApaNe chIe chatAM ApaNe tyAga karI eNe navIna amAtyane agraNI karyA. athavA A jAlma-phUrane eka ziromaNi rAjyataMtramAM zuM samaje.? kAraNake "dudha ane pANInA vivekamAM bagalAnI hoMziyArI naja hoya." vaLI svAmIne anusarIne bhUtyavarga paNa AcaraNa kare che. kAraNake mUrkhanA ziromaNi A rAjAe pote maMtrIo paNa mUkha zedhI kADhyA che. jaDa purUSa abhyadaya pAmIne ujvala For Private And Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (174) zrI kumArapALacaritra. guNone vamI de che, uddhata banelI samudranI bharatI zuM ratnone bahAra nathI phekI detI ! haju ApaNe cetavAne samaya che. jyAM sudhI enuM mUla baM dhANuM nathI tyAM sudhI tene nigraha sukhethI karI nRpavapAya. zakAze. chevaTe temaNe nakakI karyuM ke ghAtaka purUSa pAse eno ghAta karAvIne hAlamAM bIjAne rAjyagAdIe besADave. jethI te ApaNA vacanane ullaMghana nahIM kare, anyathA A uddhatarAjA zalyanI mAphaka ApaNane duHkhadAyaka thaze, e pramANe goThavaNa karI prAcIna maMtrIoe potAnA AtmAne jema kumArapALane mAravAnI IcchAvaDe aMdhakArathI vIMTAelA tenA gharanA dvAra AgaLa rAtrInA samaye ghAtakI purU ne taiyAra rAkhyA. A saghaLuM vRttAMta keI AptajananA jANa vAmAM AvyuM jethI teNe sarva hakIkata bhUpatine nivedana karI. kharekhara " jyAM sudhI puNyanI jAgratI hoya tyAMsudhI sajajana para zatruonuM dhAravuM niSphaLa thAya che." bhUpatie teja vakhate pitAnA subhaTane hukama karyo ke tarata ja teo gharanI aMdara piThA ane zastradhArI te subhaTene zodhI kADhI yamadUtanI mAphaka teoe pakaDIne nareMdranI AgaLa ubhA karyA kumArapALe pUchyuM, tamane koNe mokalyA hatA ? subhaTa belyA, mahArAja ! amane prAcIna maMtrIoe mokalyA hatA, emarAja virUddha sarva vRttAMta yathArtha paNe temaNe nivedana karyuM. rAjAe kodhathI temane belAvIne pUchayuM. maMtrIoe potAne doSa kabula karyo. pachI bhUpatie teja ghAtakonI pAse temane saMdhyA, jethI teoe potAnuM ghAtakIpaNuM siddha karyuM. aho ? rAjadrohI purUSanuM kalyANa kayAMthI thAya ! kharekhara zocanIya che ke jeo mahAn purUSane mAravAnI IcchA kare che teo pote ja moTI ApattimAM AvI For Private And Personal Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasarga (175) paDe che. parvatane bhAgavAmAM ughukta thayelA hAthIonA dAMta zu nathI bhAgatA? e pramANe vRddha maMtrIone nAza joI bIjA leke rAjasevAmAM sArI rIte vartavA lAgyA. satya vAta e che ke jyAM camatkAra tyAM namaskAra. prAye bhaya vinA leko vaza thatA nathI. kRSNadevane ahaMkAra thaye ke kumArapALa rAjyagAdIe beThe paNa te hAro sAthe thAya che ane ene rAjya kRSNadeva. paNa he apAvyuM che te hAre ene mAna vAnI zI jarUra che? ema jANI te haMmezAM kumArapALanuM upahAsa karatA ane tenI AjJA paNa mAnatA nahotuM. temaja sabhAmAM ane rAjapATImAM pharavA nIkaLe te samaye hAsyavaDe te rAjAne tenI pUrva avasthAnI durdazA vAraMvAra saMbhaLAva hato. tevAM mArmika tenAM upahAsa vacanothI vajInA prahArathI parvata jema rAjA bahu duHkhI thaI kRNadevane ekAMtamAM belAvI kahevA lAgyo ke tame mhArA banevI che, mATe huM tanhAre hAsyapAtra chuM, paraMtu samaya vinA sarvathA te zobhatuM nathI. vaLI tame je kaMI bole che te marmabhareluM ja hoya che. temaja je vacana manuSyanA hRdayamAM zalyanI mAphaka duHkha de tevuM kharAba vacana bolavuM paNa ucita nathI. "je potAnA dUSaNanI mAphaka paraphraSaNane pragaTa karato nathI te purUSa akhila vizvane vaza karavA mATe A dunIyAmAM samartha bane che." vaLI game teTale mATe mANasa hoya to paNa prArabdhane duravasthA koNe nathI bhegavI ? jethI tuM vAraMvAra khelanI mAphaka mhArI duravasthAnuM varNana kare che?" saMpatti ane vipatti paNa mahAna purUSane prApta thAya che." anyane tene saMbhava hoto nathI. kSaya ane vRddhi caMdramAnI ja hoya che tArAmaMDaLanI hotI nathI. vizeSamAM Apane For Private And Personal Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 176 ) zrIkumArapALacaritra. kahuM chuM ke sArU athavA narasu je kaI Apane kahevAnuM hoya te ekAMtamAM sukhethI mhane kahevuM, para Mtu sabhAnI aMdara mahAtmAnI mAphaka tamAre zAMtamudrAe besavu. e pramANe zrIkumArapALanAM zikSA vacana sadgurUnAM duSTa ziSya jema rAjya apAvavAnA garvathI chakI gayela kRSNadeve mAnya karyAM nahIM, temaja peAtAnI hAsya pravRtti paNa cheDI nahI. khAda anucita hAsyane lIdhe kumArapALane bahu krodha bharAi gayA. tethI teNe kRSNadevane kahyu, mamDa hane ghaNIvAra nA pADI chatAM tu hAsyaprakRtine kema cheADatA nathI ? pavanathI dAvAnaLanI mAphaka je hAsya karavAthI krodhanI vRddhi thAya che ane tethI vRkSAnI mAphaka sahasA sarva bAMdhavAnA paNa aMta AvI jAya che, mATe jo tuM peAtAnu jIvita IcchatA hAya tA; hai ginIpate ! kukRtyathI jema A hAsyathI tu nivRtta thA. te sAMbhaLI krUra vacanAnA miSathI krodhAnaLanA taNakhA ene bahAra kADhatA hAya tema kRSNadeva rAjApara gusse thai khelyA, du zAnA uddhAra karI sheja hane rAjyAsane sthApana karyA che, te aizvaryanA madathI hAlamAM mhane tr A pramANe tu dhikkAre che. bhikSukanI mAphka prathama ghara ghara tuM bhikSA mAgatA hatA, te duHsthiti mhArA upakAranI mAphaka are? zu bhUlI gayA ? kharekhara " nIcane mhATTu sthAna ApavAmAM Ave tApaNu te potAnA svabhAva cheADatA nathI, ' ucca Asane beTheleA kAkA karatA kAgaDA kai divasa huMsanI ceSTA kare nahIM. vaLI duna ane agni e khane sarakhA kahelA che. kAraNa ke te ane jaNa peAtAnI unnati karanAranA paNu jaladI nAza kare che. e pramANe peAtAnI marajI mA te khelatA hatA, jethI rAjAne ahu kSeAbha thayA chatAM teNe samudranI mAphaka peAtAnA hRgata bhAva bahAra pADaye nahIM. khalapurUSanI mAphaka haMmezAM A adhamaviddhavAdathI aTakatA nathI. For Private And Personal Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa. ( 177 ) mATe jarUra e zikSAne pAtra che e pramANe bhUpatie peAtAnA manamAM vicAra karI haeNne te samaye vidAya karyA. kRSNudevanezikSA. bIje divase kumArapALarAjA ekAMtamAM beThA hatA, tyAM sevA mATe AvelA kRSNadevane prathama saata karI rAkhelA majabuta zarIravALA malvee pakaDI lIdhe ane tenAM sarva aMge sadhimAMthI utArI nAkhyAM, pachI bhUpatie jIvitanI mAphaka tenAM khane netra khe`cI levarAvyAM. jethI vAra vAra te khUmeA pADavA lAgyA, pachI tenAM aMga sAjA karyA ane rAjAe peAtAnI benane tyAM bheTanI mAphaka hene mAkalI dIdheA. rAjya saMpatti apAvavAmAM mukhya ane banevInA saMbaMdhathI pUjya evA kRSNadevanA aMdhatvanI vAta sAMbhaLI bIjA sarva sAmatA samajyA ke, "dudha pAine uccherelA sApa, navIna dhRtathI tRpta karelA agni, seMkaDA vAra satkAra karelA durjana ane pote sthApana karelA rAjA paNa kei divasa peAtAneA thatA nathI," e vAta yAda rAkhI nIti mAmAM pravINa evA te sAmaMta leAkeA devedrane devatAo jema kumArapALarAjAne sevavA lAgyA. vaLI siddharAjanA dharmaputra cArabhaTanAme mahu baLavAna subhaTa hatA, te cAlukayanI AjJA nuM apamAna karI aNNIrAjanaredranI sevAmAM gayeA, e pramANe zrIkumArapALarAjAe niSkaMTaka rAjya karI dezamAM sarvatra mastakapara zeSA-AzikA jema peAtAnI AjJA sthApana karI. rAjA pAte kRtajJa hAvAthI je je peAtAnA upakArI hatA te kheDUta vigerene peAtAnA mANasA mekalI mada pratyupakAra. le ApavA mATe peAtAnI pAse khelAvyA. je dacAlue oraDInA patranI aMdara sthApana karI rakSaNa karyuM" hatu te bhImasihune peAtAnA aMga rakSaka karyo. je 12 For Private And Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) zrI kumArapALacaritra. strIe dayAvaDe mArgamAM traNa divasanA bhukhyAkumArapAlane joI potAnA gADAmAM besArI bahu AdarathI jojana karAvyuM hatuM te devazrIne potAnI bena mAnI lIdhI ane tenI pAse bhUpatie tilaka karAvyuM, pachI tene eka gAma ApyuM. "sapurUnuM vacana keI kALe asatya thatuM nathI. temaja sajajana kuMbhAre pitAnA ITavADAnI aMdara kumArapAlane gopanI rakSA karI hatI tene citrakuTa parvata para sAmaMta padavI ApI, mArgamAM potAnI sAthe rahIne jeNe seMkaDo kaSTa sahana karyA hatAM te besavI nAme pitAnA mitrane lATadeza Ape. ane vizeSamAM teNe jaNAvyuM ke sajajana ? ujAgarethI pIDAyelAM hArAM mAbApa je vacana bolyAM hatAM te satya thayuM e pramANe hArAM mAtApitAne tuM jarUra kaheje bhUlIza nahIM. upakAra buddhie jeNe caNa ApyA hatA te kaka-kaDavA zeThane vaTapadraka (vaDedarA) ApyuM, upakArI mANasane keruM satkAra na kare ? "dareka vratanI aMdara upakAravrata e mukhya vrata che, kAraNake jeupakAra AlokamAM paNa tatkALa suMdara phaLa Ape che. nIca mANasane paNa karele upakAra phaladAyaka thAya che, te mahAna kRtajJapurUSone te phaLadAyaka thAya temAM kahevuM ja zuM? e pramANe kumArapALabhUpatie potAnA je je upakArI hatA te sarvene satkAra karyo, mAtra dharmaprAptinA aMtarAyane lIdhe zrIhemacaMdraAcAryanuM smaraNa thayuM nahIM. karNAvatI nagarImAM zrImAna hemacaMdrasUrine samAcAra malyA ke zrI kumArapALarAjAne pATaNanI rAjagAdI vidyutapAta. maLI, bAda sUrIzvare dharmiSTa sajajanene A vAta jaNAvI, jethI teo bahu khuzI thayA. vaLI pite vicAra karavA lAgyA ke nimitta joI maheM hene rAjya prAptine samaya kahyo hato, tyAre heNe hArI AgaLa kabula For Private And Personal Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatIyasarga. (17) karyuM che ke rAjyamaLavAthI huM jainadharmanI bahu bhakti karIza. mATe te vArtA hene yAda che ke bhUlI gaye? hene tapAsa kare joIe; ema dhArI rAjahaMsa mAnasarovara pratye jema sUrIzvare pATaNa tarapha vihAra karyo. saMghasahita udayanamaMtrI sUrIzvaranA svAme Avyo ane teNe heTA utsava sAthe nagaranA aMdara praveza karAvyA, sUrIzvare ekAMtamAM udayanamaMtrIne pUchyuM, zrIkumArapALarAjA hAlamAM rAjavaibhavanI dhamAlamAM ne saMbhAre che ke nahIM? udayanamaMtrI bolyA, rAjAnI udAratA bahu adbhuta che, pitAnA baMdhuonI mAphaka sarvaupakArI janeno teNe sArI rIte satakAra karyo che, mAtra ApanuM maraNa thayuM nathI. sUrIzvare maMtrIne kahyuM, Aje ekAMtamAM rAjAne tyAre kahevuM ke, Aja rAtrIe navIna rANInA mahelamAM tahAre suvuM nahIM. te sAMbhaLI rAjAne camatkAra thaze ane je te pUche ke, A vAta lhane kaNe kahI ? e pramANe bahu AgrahathI puche te hArUM nAma temanI AgaLa tyAre jAhera karavuM. udayanamaMtrI A pramANe sUrIzvaranuM vacana svIkArI rAjA pAse gayo, A sarva hakIkata nivedana karI. rAjAe paNa te pramANe svIkAra karyo. rAtrIno samaya thayo, navIna mahelanI upara vijaLI paDI, jethI navIna rANI baLI gaI, te sAMbhaLI rAjAne ghaNe camatkAra thayA, prabhAta kALamAM rAjAe maMtrIne pUchayuM. A camatkArI vAta lhane kaNe kahI hatI? te jJAnI mahAtmA hArA jIvanadAtA che. A bAbata mehane na sUcavI hota to huM paNa jarUra baLI jAta. mATe e mahAtmA koNa che? te tuM jaladI kahe, maMtrI balya, rAjana? A samaya te vAta kahevAne nathI, kAraNa ke rAjyalIlAne lIdhe te vAta sAMbhaLavAnI bIlakula Apane pharasada nathI. rAjAe bahu AdarapUrvaka kahyuM, maMtrIzvara? tuM ema kema bele che ? For Private And Personal Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 180 ) zrIkumArapALacaritra, mhArA prANarakSakane paNa zuM huM nahI sAMbhaLu' ? e pramANe bhUpa tie bahu Agraha karyo tyAre maMtrIe kahyu, rAjana ? prathama sta'bhastI -kha'bhAtamAM Ape pUchyu` hatu` ke mhane sukhazAMti kayAre maLaze ? te praznanA javAbamAM jemaNe rAjyaprAptinI eka patrikA lakhI hune ApI hatI, te zrIhemadrasUrie A khAmata jaNAvI hatI. ema kahI matrIe te patrikA rAjAne khatAvI, ane rAjAe tarataja te vAMcIne vismita thai sUrIzvaranuM smaraNa karyuM pachI te khelyA, maMtrIzvara ! ahA A sUrIzvaratu jJAna kevuM addabhuta che ! rAjya maLavAnA samaya temaja Aje vidyutpAtanI sUcanAthI mhArUM mana emanApara bahu vizvasta thayuM che. hAlamAM te sUrIzvara kayAM che ? maMtrIe kahyuM, Apane AziSa ApavAnI icchAthI hAlamAM te ahIM padhAryA che. bhUpatie kahyuM ke emane ahIM khelAvA, uDDayanamaMtrI AcArya pAse gayA ane sarva hakIkata nivedana karI, hemacadrasUrine peAtAnI sAthe lai rAjasabhAmAM AvyA. sUrIMdrane AvatA joi vinayathI namra anelA bhUpatie varSARtunA meghane joi mayUrajema abhyutthAna Apyu ane mUrtimAna pAtAnI bhaktinA samUha hoyane zuM ? tevA addabhuta suvarNa nA siMhAsana para surIMdrane besArI caraNukamalamAM vinItaziSyanI mAphaka vidhi pramANe vaMdana karyuM. khAda unnata dAMtanI kAMtivaDe dizAone ujjavala karatA gurU mahArAje bhUpatine AzIrvAda ApyA. tadyathA natAmasyaH sphUrtti, dadhati navaraM yasya purataH, zriyaH taijasyo'pi, trijagadavagAhaikarasikAH / acakSuH saMlakSyaM, parihRtapathaM vAGmanasayomahastadrAjaMste, zamayatu samantAdapi tamaH // 1 // " rAjana ! jenI AgaLa aMdhakAranI chaTAe sphuratI nathI For Private And Personal Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vatIyasarga. (181), eTaluM ja nahI paNa traNe lekamAM avagAhana karavAmAM rasika evI tenI prabhA paNa kurI zakatI nathI, te cakSuthI agrAhya ane vANu tathA manane agocara evuM maha-jJAna sarva bAjunA tyArA tama-ajJAnane zAMta kare." ema AzIrvAda ApyA bAda gurUnA asamaraNa rUpa pramAdavaDe aparAdhinI mAphaka rAjAne bahu lajajA AvI chatAM hAthajoDI te balya, bhagavad ? kRtaghatAne lIdhe khalanI mAphaka hAlamAM Apane mukha batAvavA mATe huM gya nathI. khaMbhAta nagaramAM zatruonA mAramAMthI Ape hArUM rakSaNa karyuM hatuM, temaja amuka divase hune rAjya maLaze evI patrikA lakhI ApIne hune zAMta karyo hato, ema chatAM A rAjya vaibhava maLavAthI Apane pratyupakAra karavo te dara rahyo, paraMtu Apane mahe saMbhAryAM paNa nahIM, aha? hAruM kRtajJapaNuM kyAM rahyuM? prathama paNa Ape karelA upakAre vaDe huM devAdAra hato, vaLI hAlamAM prANa rakSaNa karavAthI NInI mAphaka adhika kANuM thaye, akRtrima upakArIomAM kharekhara taheja mukhya che, kAraNake huM AvA kRtaghra chuM chatAM hArI upara Apane prema A pramANe anahada phure che. A dunIyAmAM "kRtajJapurUSathI bIjo koI uttama nathI ane kRtaghathI bIje kaI nIca nathI." kAraNake kRtajJapurUSanI lake stuti kare che ane kRtadhvanI hamezAM niMdA kare che. aha? ApaNe baMne jaNa uttama korTane pAmyA-upakArI janomAM Apa ane kRtadhra purUSomAM huM. mATe che kRpAnidhAna ? hArA samagra aparAdhanI kSamA karI A rAjyalakSmIno svIkAra karIne hAlamAM hArI upara maherabAnI kare. zrIkumArapAlanareMdranA mukhamAMthI nIkaLela bhaktimaya vacano vaDe zrIhemacaMdrasUri bahu prasanna thayA, jethI - zrIhemacaMdrasUri. amRtarasanuM siMcana karatA hoya tema nareMdrapratye bolyA, he mahIpate? A pramANe pitAne For Private And Personal Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (182) zrI kumArapALacaritra. zA mATe tuM vRthA nide che. kAraNake have tyAre upakAra karavAne samaya AvyA che. vina? kRtajJapurUSomAM cUDAmaNuM samAna kevala tuM ja che. potAnA pUrvajanI mAphaka hAre viSe jenI AvI uttama prakAranI bhakti zobhe che. vaLI tuM je mahane rAjyasaMpatti mATe prArthanA kare che, te hArI bhakti AgaLa zA hIsAbamAM che? paraMtu he rAjana ? te rAjyavaibhava hamAre cAritradhArine vegya nathI. "sarva saMgane tyAga karavo te cAritra kahevAya " ema zrIchadrabhagavAne kaheluM che. jaLanA saMyegathI citra jema rAjyavaDe cAritra naSTa thAya che. saMyamazrI ane rAjyazrI e baMne paraspara vireAdhI che, kAraNake sapatI-zekSanI mAphaka ekanA AgamanathI bIjIne nAza thAya che. he mahInAtha? kRtajJatAne lIdhe jo tuM pratyupakAranI IcchA karatuM hoya to pitAne hitadAyaka evA jainadharmamAM potAnuM mana sthira kara. prathama paNa he A pramANe hArI AgaLa pratijJA karelI che. mATe hAlamAM pitAnuM vacana tuM satya kara. kAraNake satparUnuM vacana kadApi mithyA thatuM nathI. e pramANe ni:spRhanI mAphaka sUrIzvaranI nirlobhatA joI kumArapALa vismita thaye ane vinayapUrvaka gurUpratye be, he prabhe? ApanA kahevA pramANe sarvathA huM dhIme dhIme vatIza, paraMtu nidhinI mAphaka Apane samAgama huM IcchuM chuM. ApanA samAgamathI hArA hRdayamAM kaMIka tatvanI prApti thAya, kAraNake tattvaprAptimAM satsaMga eja mukhya upAya kahelo che. e pramANe nare. dranuM vacana aMgIkAra karI hemacaMdrAcArya avakAzanA samaye rAjA pAse jaIne prasaMgopAtta dharmabodha ApatA hatA. gurUnI vizeSa vANIrUpa katakakSedacUrNanA vegathI jalAzayanI mAphaka rAjAnuM hadaya nirmala thavA lAgyuM. divasanA ATha bhAga temAM prathama bhAgamAM rakSaNa, Avaka ane jAvakane vicAra, bIjA bhAgamAM nagaranA For Private And Personal Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyasa . (183) leAkeAnuM nirIkSaNa, trijAmAM devapUjana ane leAjana, ceAthAmAM nidhAnAnu avaleAkana, pAMcamAmAM anyadezamAM carapurUSonuM preSaNamAkalavu, chaThThA bhAgamAM IcchA pramANe paribhramaNa, sAtamAmAM hAthI, gheADA ane dhanuSThANu vigerenI racanA, temaja AThamA bhAgamAM senApati sAthe vijayanA vicAra, ema divasanA AThe bhAgamAM kAryakrama rAkheleA hatA. tevIja rIte rAtrIe paNa prathama bhAgamAM ekAMtamAM esI parama Akhta purUSanI vANInA vicAra tathA zravaNu, khIjA bhAgamAM AnaMdajanaka zAstrArtha nuM smaraNu, trijA bhAgamAM vAjiMtranA nAdapUrvaka zayana, cAthA ane pAMcamA e mane bhAgamAM nidrA, chaThThAmAM mAMgalika vAghanA nAdavaDe jAgrata thaI samagra kattavyanA vicAra, sAtamAmAM maMtrIonI sAthe gupta vicAra ane AThamA bhAgamAM vipreAnA AzIrvAda temaja vaidyavigerenuM dana e pramANe rAtri tathA divasa jenA sadeAdita katta bya parAyaNuMja vyatIta thatA hatA. vaLI rAjanItimAM kahyA pramANe cazanI vRddhi karanAra sthitinA sAvadhAnapaNe hamezAM Azraya karatA zrIkumArapALabhUpati pAtAnA gharanI mAphaka pRthvImaDaLanu pAlana karatA hatA. itizrI jainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizArada yoganiSThAdhyAtmajJAna divAkarazrImadbuddhisAgara sUrIzvara ziSyaratna zrImad-ajitasAgara sUriviracita paramAhata zrIkumArapAla bhUpAlacaritramahAkAvya gurjara bhASAyAM kumArapAlahiMDirAjyAptivarNanonAmatRtIyaH sargaH samAptaH For Private And Personal Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athacaturthasargaH zrImAnakumArapAlarAjAne digvijyanI IcchA thaI, saMdhi, vigraha, yAna, prayANa karyA pachI potAnA sthA digvijaya. namAM rahevuM, anya lokone bheda karo ane anyano Azraya le e chaye guNa-upAyanA pite jANakAra hatA, temaja prabhu, maMtra ane utsAha e traNa zakita tathA siddhi ane udaya e sarve jene siddha hatAM, vaLI nIti zAstranuM rahasya mAtra eTaluM ja che ke, potAnA ane zatrunA balane tapAsa karI rAjAe zatruo sAthe vijayanI IcchA karavI. A sarva prakAranI AbAdI je bhUpatie maMtrI, sAmate sAthe vicAra karI uttama prakAranA muhUrtamAM divijaya mATe prayANa karyuM, te samaye sAte rAjyAMganI lamI samAna potAnA gotranI vRddhastrIoe maMgala kriyA karI, sAkSAt jayanI mUrti samAna praDha hastI upara zrImAna kumArapAlamahIpAla ArUDha thayA. jemanA mastakapara ekatra thayeluM yaza heyane zuM? tema ati uvalachatra zobhatuM hatuM, AgaLa baMdIvRMda birUdAvalI belatA hatA, jethI kIrtirUpa kalolanI krIDAo vaDe digacakra vAcAlita thaI gayuM. temaja svarNabhUSaNonA miSathI cAre bAjue mUrtimAna hAyane zuM ? tevI kAMtinA samUhavaDe AkrAMta thayelA sAmaMta ke temanI pAchaLa nIkaLyA. palANa rUpI pAMkhe ane madarUpI jharaNAone dhAraNa karatA jaMgama parvate hAyane zuM ? tema te senAnI aMdara gajendro dIpatA hatA, anyarUpa dhAraNa karI AvelA tAkya-garUDa, kiMvA daSTigocara thayelA pavana hoya tema caMcala gativALA ghaDAo cAlatA hatA, senAnA vajadaMDanI For Private And Personal Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (18) pracaMDa kAMtirUpa vijayanA camakArA sahita ane namArgane sparza karatuM ratharUpI meghamaMDala cAlatuM hatuM. temaja aneka rUpane prApta thayelA mUrtimAn vIrarasa samAna, hastamAM khagna latAene kaMpAvatA padAti-pagapALAo apUrva utsAhathI nIkaLyA. yuddhanI zraddhAvaDe coddhAo, parAdhInatAvaDe sevakaleke, jovAnI IcchAvaDe rasika leke, luMTavAnI IcchAvaDe cAra loke, kAma karavAnI IcchAthI cAkara leke , dravyAdikanI IcchAvaDe brAhmaNa varga ane vepAranI IcchAthI vaNikalAka sainyanI sAthe nIkaLyA. nareMdranA prayANa kAlamAM atizaya garjanA karatA aneka vAjItrAnA nAdavaDe tathA sainyanA saMcAravaDe zatru rAjAo ane parvate baMne kaMpavA lAgyA. anI kharIonA AghAtathI ukhaDelA ane aneka rAvaDe kacarAyelA dhULanA samUha meghanI mAphaka AkAzamaMDalamAM vyApI gayA. jethI sainika loko aMdha samAna banI gayA, bahu dUra phelAyelA dhUlIpujane hastIoe dayAne lIdhe jema madajalavaDe zAMta karyo. hAthI, ghoDA, manuSya, baLada ane uMTAnA samUhavaDe vyApta te sainyane joI leke jagatane ekatrita thayeluM hoya tema mAnavA lAgyA. prathama jAvAlapuranA rAjAe potAnA pUrvajanI mAphaka ca lukaya vaMzamAM caMdra samAna zrI kumArapAlane bahu rAjasevA. satkAra karyo ane bahu prakAranI bheTa paNa karI. tyAMthI cAlatAM anukrame sapAdalakSa nAme dezamAM gayA. tyAM potAnA banevI aNurAjanAmebhUpatie sevA karI, tene svIkAra karI zatru rAjAonA zikSaka tarIke pravRtta thayela zrI kumArapAlarAjA tyAMthI AgaLa cAlyA. sainyanA saMcArathI ucchaLatI dhuLavaDe rAjA tathA parvatane AchAdana karatAM gujarezvara maMDalamAM gayo. te dezanA rAjAe lokenA mukhethI sAMbhaLyuM For Private And Personal Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. hatuM ke, gurjarezvara zatruone bhedavAmAM mahAna parAkramI che, tethI te paNa vinayapUrvaka potAnA netradevanI mAphaka bhUpatinA caraNamAM paDa, ane tenI prArthanAthI kumArapAlarAjAe hastinApuramAM praveza karI yAcaka janene bahu dAna ApyuM, tethI pragaTa thayelI kIrnivaDe teNe anyagaMgAnI pravRtti karI, bAda te gaMgAnA tIrathI gurjarezvara prayANa karI madhya dezanA rAjAone siddha karI tyAMthI mAlavadezamAM gaye. tyAM najIkamAM AvatA kumArapAlane jANuM citrakUTane adhipati karela sajajana hAme AvyuM ane potAnI kRtajJatAne lIdhe teNe bahu bhakita batAvI. pachI tyAMthI lakSamIvaDe svarga samAna avaMtI dezamAM gaye, tenA adhipati sAthe kumArapAlabhUpatie yuddha karyuM. mAlavadezanA rAjAe jANayuM ke gujarevaree hArA pUrvajone prathama harAvelA che, ema vicAra karI te paNa zrIkumArapAlabhUpAlanI sevAmAM hAjara thaye; kAraNa ke balavAnanI AgaLa namavuM eja nIti che. tyAMthI nIkaLI navIna grISmakALanA sUrya samAna zatrurUpa kAdavane zoSaNa karato bhUpati sainiko sAthe narmadAnadIpara gaye. jammujaba, kadaMba, je bIra ane AgrAdika vRkSothI suzobhita, mAlatI, mallikA, magarA ane pATalanA sugaMdhita puSpavaDevyApta temaja pavanathI uchaLatA jalabiMduothI zItaLa bhUmivALA narmadAnA kAMThe rahelA vanamAM sainyano paDAva karyo. mArganA zramathI pIDAyelA keTalAka sainiko vRkSe nIce rahyA, keTalAka suMdara retIthI sukhamaya taTapara utaryA. keTalAka durvAvanamAM rahyA, ema potapotAnI IcchA mujaba sarva sainikoe nivAsa karyo, temaja bahu sukhadAyaka pitAnI jananI samAna te narmadA nadIne joI hastIo prathama tenA jalanuM pAna karI puSTa thayA ane bahu AnaMda mAnavA lAgyA. vanacArI hastIonA avalekanathI pravRtta thayelA, madavArithI vRddhi pA For Private And Personal Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (187) melA narmadAnA jalamAM gajendroe ghasamaya krIDAvaDe vyatIta karyo. cUrNakarelA kapUranA samUhavaDe yukta hoya tevA suMdara retIvALA nadInA kinArA para svAre potapotAnA ghaDAene zramadurakarAvavA mATe pheravavA lAgyA. pachI sainyanA sarva adhoe jalanI aMdara utarI snAna karyuM, tatkAla samudramAMthI nIkaLelA sUryanA azva samAna saMkhyAbaMdha teo dIpavA lAgyA. te nadIne kinAro AMbA vigere vRkSonAM pavaphathI bahu rama ya hato, chatAM paNa uSTrane samUha khIjaDAonA vanamAM AnaMda mAnavA lAgyA. prAye "dareka jaMtuone potAne ucita vastune lAbha thAya tyAre ja AnaMda maLe che." baLadIAe amRtasamAna svAdiSTa pravAhanuM jalapAna karI nadInA kAMThA para drAkSAsamAna sukomaLa durvAdika ghAsa carI tRpta thayA. grISmaRtunA tApathI tapI gayelA sainika pheko nadInA ThaMDA jalamAM snAna karI amRtanA abhiSeka samAna AnaMda pAmyA. mitronI sAthe zrIkumArapAla rAjAe hastIonA samUha sAthe gajendra jema nadInA madhya pradezamAM jalakrIDA karI. jenuM jala kamalonA kharatA parAga vaDe pILAza para hatuM ane maMda maMda pavanane lIdhe jenI aMdara taraMge ucchaLatA hatA, temaja te pravAhanI aMdara lamI samAna suMdara evI aMtaHpuranI strIo kIDA karavA utarI, netrAnAM aMjana ane zarIre zrIkhaMDano lepa dhovAvAthI kSaNamAtra asaMbhava chatAM paNa te narmadAnadI yamunA nadInI bhrAMti ApatI hatI ane bahu AnaMdathI te strIo eka bIjI para jala siMcana karatI hatI. temaja kaMThamAM puSpamALAo dhAraNa karatI ane suMdara paddhonA AbhUSaNethI manehara sainikanI strIo devIonI mAphakakAMThAnA vanamAM cirakAla vihAra karavA lAgI. ema revAnadInA kinAre sarva sainikee AnaMda karyo.. zrIkumArapAlabhUpati sainya sahita narmadA nadI utarIne For Private And Personal Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (188 ) zrIkumArapALacaritra. vijayayAtrA. AbhIra dezamAM gayA. tyAM prakAzA nagarInA adhipatine peAtAnA parAkramavarDa cAlukayarAjAe peAtAnA sevaka karI sthApana karyA. bAda tyAMthI pAchA pharIne viMdhyAdri parvatamAM ALye, tyAM AvelI pallIne hastI velIne jema AkramaNa karI tenA adhipatinA puSkaLa daMDa lIdheA. temaja dezAMtarIya ghaNA azva, maNiratna ane dukulArdika ahu bheTa lai lAdezanA adhipati osarI brAhmaNu gujareMdranI sDAme Avye ane teNe bahu sevA karI. tyArakhAda lavaNu samudranA kInAre anya rAjAAne peAtAne vaza karatA kumArapAlarAjA tIrthaMbhUmipa surASTra dezamAM gayA. sphuraNAyamAna che pracaMDa khANu jenAM evA zrIcAlukayanA yuddhanA prabhAvathI kAmIpurUSanA saMga rasathI dravIbhUta strI jema surASTradezanA adhipati palAyana thai gayA, emAM zuM Azcaya ? pachI zrIkumArapAlarAjAe prabhAsakSetramAM snAna karyuM. zrIcaMdraprabhasvAmInAM darzana karI vaMdana karyuM. pachI sUrya samAna kAMtimAn zrIkumArapALabhUpatie madonmatta thayelA kacchadezanA rAjAonA parAjaya karavA te dezamAM prayANu karyu. tyAM kacchIrAjAe ekatra thai bhUjakhalanA prabhAvathI maktara zastrAdika sahita potapotAno senA sAthe yuddhamAM utaryo, megha mAMDalane vAyu jema zatruAe kumArapAlanA sainyanA parAjaya karyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAda peAtAnA sainyanA parAjaya joi iMdrasamAna parAkramI zrIkumArapAlarAjAe anivArya khANAnI vRSTivarDa meghanI mAphaka divasane aMdhakAramaya karyA. kacchadezanA netAoe mastara huM relAM hatAM, chatAM paNa temanAM zarIra cAlukayanA khANeAvaDe vidhAi gayAM. jethI temaNe cAlukayanI AjJA mastake dhAraNa karI. pachI gurjarezvare tyAMthI paMcanadezamAM prayANu karyuM, te dezanA rAjAne nakAsAdhana vizeSa hatuM, tethI te bahuuddhatatA. For Private And Personal Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. (189 ). naukAomAM ArUDha thaI kumArapAlanA sainikoe tenI sAthe yuddha karyuM. krodhAvezamAM AvI gayelA tenA subhaTo zara-bANa ane bhujabaLanA AzrayathI lAMbA vakhata sudhI maraNayA thai laDyA. chevaTe teo hArI gayA. bAda paMcanadanA netAe laDAI karI tene paNa gurjarezvare harAvyo ane tene ahaMkAra utAryo. ema tenA di. vijayamAM grISmaRtumAM samudranI bharatI jema jagatane vismaya karanArI lamI divase divase vRddhi pAmI. tirya-vakradaMtathI prahAra kartA che hastIo jene viSe evI te siMdhu nadInA kInArethI pAchA pharIne gurjarezvare mulatAna dezanA adhipati mUlarAja pratye laDAInI taiyArI karI ane te rAjahastIe tenA dezane padma khaMDanI mAphaka chinnabhinna karI nAkhe, pachI potAnA hitakArI ane heMziyAra eka dUtane mULarAja pratye teja vakhate teNe mokalyA. yamarAjAnI rAjadhAnI samAna bhayaMkara mULarAjanI sabhAmAM jaIne vAdmapaMcamAM pravINa te dUta hene kahevA lAgyA ke - dIpaH sargAvazeSaH sphuradaruNamaNIdIptirAbhAsalezaH, ___ paryAyaH saptajihvaH pratikRtirucirajyotiraurvo vivarttaH / pAkhaNDaM caNDarazmiH smaraharanayanodarciruccai rahasya, rAjannAbhAti sadyaH kaSitariputateryatpratApasya pazya ? // 1 // "je rAjAe sarva zatruone kaSI nAkhyA che evA jenA pratApanI AgaLa pradIpa bujhAI gayelo dekhAya che. phuraNAyamAna padmarAgamaNInI kAMti AbhAsa mAtra zobhe che, agni nAmamAtra bhaje che, caMdramA nisteja pratimAne dhAraNa kare che, vADavAnala satvahIna thaI rahyo che. sUrya pAkhaMDamaya dekhAya che, eTaluM ja nahIM paNa he rAjana ! tuM vicAra kara, jenuM parAkrama joI tatkALa zaMkaranA netrano agni paNa zAMtimaya zobhe che." temaja sarva zatruo jene For Private And Personal Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) zrIkumArapALacaritra. sAkSAt jotA hoya tema potAnA sthAnamAM paNa koI divasa nidrA letA nathI ane haMmezAM bhItivaDe jAgrata rahe che. vaLI mahA balavAna je rAjA dipyAtrAe nIkaLe chate kAzmIradezane rAjA bahu zokamAM paDyo che, videhabhUpati pitAnA hRdayamAM A naMda mAnatA nathI, kaliMgadezane adhipati paNa pitAnuM sthAna tyajI game che, ane yuddhane Icchato nathI, saurASTrane adhipati pitAnA dezamAM raheto nathI, ane magadha dezane rAjA bahu ApattimAM AvI paDyo che. Azcarya mAtra eTaluM che ke, mahAna parAkamI jenA bhujano pratApa zatruomAM phelAe temanI strI varganA vaidhavya cinhAvaDe spaSTa dekhAya che, te gurjarezvara cAlukya zrIkumArapALarAjA bhUmaMDalane vijaya karato ahIM Avela che. ane te mahArA mukhathI lhane jaNAve che ke, he buddhimatte vRttAMta tuM sAMbhaLa, je tuM haMmezAM AnaMdanI IcchA karato hoya te svarNa, azva, dhana vigere akhaMDa daMDa ApIne jaladI mahane prasaMnna kara. anyathA parivAra sahita tvane yamarAjAne atithi karIza, ane A lhArA nagarane paNa huM araNyatulya karIza. A pramANe dUtanuM vacana sAMbhaLI sarva sabhAnA leka paNa kSebha pAmyA ane vAyunA prakaMpathI prAsAda para rahelI vajazreNInI mAphaka kaMpavA lAgyA. mULarAjanapati bahu kradhAtura thaI gayo, ane brakUTInA miSathI ke dhAgninA dhamastAmane dhAraNa karate mULarAja. hAyatema te bolavA lAgyuM, re dUta ? bhUtanI mAphaka tuM jema tema zuM bole che? lhArA vinA bIje kaI AvI rIte bolI zake nahIM, jo ke tyAre rAjA te mUkha che paNa tue kema bhUkha thaye che? athavA je svAmI heya te tene parivAra paNa hoya che. A kukarma karavAne taiyAra For Private And Personal Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (191 ) thayelA hArA svAmIne kaI maMtrIe paNa na samajAvyuM ke tuccha buddhine lIdhe te agnimAM paDavAnI IcchA kare che. vaLI te dUta ? jaMgalanI aMdara madonmattagajene keNa vaza kare? giriguphAmAM sutelA siMhane kaNa jagADavAne taiyAra thAya? vAsamAna kaThina parvatane muSTivaDe keNu cUrNa kare? kAMThone bhedanAra jaLavALA samudrane hAthavaDe keNa tarI zake? anivArya potAnA parAkevaDe moM dareka zatruone vaza karyo che te have kaI paNa ehave baliSTharAjA nathI ke hArI sAthe yuddha karI zake ? tyAre svAmI hArI sAthe yuddha kare tevI AzA te zA mATe kare che? kAraNa ke Idra paNa vAMkI daSTivaDe mahane jevAne samartha nathI ! mATe he dvata? hArA svAmIne jaine te kahe ke mRtyurUpa daMDa huM nhane ApIza, paNa lakSamImaya daMDa ApIza nahIM. e pramANe tane kahI sabhAmAMthI hene vidAya karyo ane mULarAja pite teja vakhate yuddhakrIDA mATe taiyAra thaze. sainika sAthe pite nagaramAMthI hAra nIkaLe ane zatru hAme gaye. kAraNa ke gaMdhahasti samAna tejasvI purUSa anyane sahana karatA nathI. mahAna tejasvI je subhaTanA hAthamAM dhanudaMDa rahelA che, kaTI bhAgamAM bANanA bhAthAo laTake che, zarIre batara paherelAM che, bahu reSathI jemanAM mukha lAla thaI gayAM che, netrAne dekhAva bahuja bhayaMkara lAge che, evA te subhaTo sAkSAt rUdrarasanA adhyakSa heyane zuM ? vaLI yugAMta kALamAM khaLabhaLelA samudranA sarvatra uchaLatA taraMgo hoyane zuM ? tevA zatruonA subhaTa gurjarezvaranA subhaTanA jovAmAM AvyA. pachI te baMne sainyanA subhaTae paraspara cuddhane prAraMbha karyo. tyAre ghaDA, hAthI ane subhaTenA zabdone lIdhe mahAna kalAhala thayA. raNasaMgrAmamAM rasika evA mULarAjanA subha kumArapALanA sainikone mAravAmATe tUTI paDayA. For Private And Personal Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (192 ) zrIkumArapALacaritra. temaja dhanuSpa dhAraNa karavAmAM pracaMDa bhujabaLavALA, iMdranA pratApane khaMDita karanAra ane raNasaMgrAmamAM kharca utAranAra evA dhanuSadhArI subhaTee bANenuM nATaka racyuM, jethI te bANe gujenA hRdayane bhedI temanA prANa sAthe IrSothI jema adazya thaI gayA. vaLI vipakSa subhaTee keTalAkane carNanI mAphaka piSI nAkhyA. keTalAkane muSTinA AghAtavaDe sthira karyA, keTalAkane hadayabhedI bAvaDe marmasthAmAM jakhamI karyA, keTalAkane yuddhamAMthI nAsatA jIvatA pakaDI lIdhA. keTalAkane potAnA bhujabaLanI capaLatAvaDe cakabaMdhathI bAMdhI lIdhA. asahya zatruonA bANarUpI pracaMDa pavanathI haNAyelA caulukyanA subhaTe raNabhUmimAMthI pakSIonI mAphaka palAyana thaI gayA. parvatamAMthI jema te raNasaMgrAmamAMthI pragaTa thayelI nadIo nathI haNAyelAM mastakenI zreNIomAMthI jharatA rUdhiravaDe pUrAI gaI ane teo baMne kAMThAomAM jesathI vahevA lAgI. prathama prasanna thayelI lakSamIdevIe ApelA varadAnathI adhika parAkramI zrI kumArapALarAjA potAnA sainyano guredravijaya. kSaya jANu erAvaNa hastInI mAphaka yuddhakaravA taiyAra thaye. vaSatra tunA meghanI mAphaka kumArapALe dhArAbaMdha bANavRSTi karI. jethI zatruonA subhaTarUpI sUrya maMDaLa DhaMkAI gayuM. vaLI te gurjarezvaranA bANene chedI nAkhe te kaI paNa bANAvaLI, keI bakataradhArI, kaI dhanudhArI, kaI khankaMdhArI, kaI padAti ane kaI svAra paNa nIkaLe nahIM. temaja keTalAkane keza pakaDIne, keTalAkane chAtI dabAvIne, keTalAkane mastaka chedIne mUcchita karyA, eTaluM ja nahIM paNa te samaye kumArapALarAjA mRtyunI mAphaka kayA zatruone maraNudAyaka na thaye? pite ekAkI chatAM paNa kumArapALarAjAedene For Private And Personal Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (193) caturthasarga. jema zatruonA samagra baLane haTAvI dIdhuM. keTalAka zatrunA subhaTe nAzI gayA, keTalAka trAsa pAmyA, keTalAka tenA bANathI hataprAya thaI gayA, keTalAka cUrecUrA thaI gayA ane keTalAka bhAgI gayA. gharaTTa (ghaMTI) nI aMdara caNAnI mAphaka kumArapALanA yuddhamAM zatruonI sthiti thaI rahI. tyArabAda jIrNapatranI mAphaka vikharAI gayelA pitAnA sainyane joI dhAMdha banele mULarAja kumArapALanA hAme laDAI karavA ekadama deDa. zatruone bhedavA mATe aneka prakAranI bANavRSTi ne meghanI mAphaka vistAratA mULarAja bhUpatie AkAzamAM nirAdhAra bANa maMDapa ra temaja bANanuM AkarSaNa, saMdhAna, mocana ane bhedana vigere mULarAjanI kriyAone devatAo paNa dekhI zakatA nathI. vaLI te ajunanI mAphaka jaladI bANa mAre che ke jethI zatruonAM mana paNa bhedAI gayAM te zarIranuM te kahevuM ja zuM? have cAlukaya paNa prativAdI durvAdinA vacanane prativacane vaDe jema zatruonA bANene pitAnA bAvaDe chedato hato. eka bIjAnA bANenA agra bhAga paraspara athaDAvAthI agninA kaNayAe uchaLavA lAgyA. jethI sainikone bahu trAsa thavA lAgyA. vaLI zrIkumArapALarAjA mULarAjanA bANone AvatAM ja chedI nAkhato hato. te joI mULarAja ekadama bahu krodhAtura thaI gaye, pachI pitAnA anivArya bAvaDe cAlukayanuM dhanuSa teNe bhAMgI nAkhyuM, teja vakhate gu. je garjanA karatA zatrunA dhanuSane tenI AzA sAthe darbhanI mAphaka toDI nAkhyuM, tarataja zatrue bIjuM dhanuSa lIdhuM ane jeTalAmAM bANa nAkhe che teTalAmAM bhurapra (caMdrAkRti) bANa vaDe te dhanuSane paNa kApI nAkhyuM. e pramANe vAraM. vAra pitAnA dhanuSane cheda thavAthI mULarAja bahu gabharAye 13 For Private And Personal Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (194) zrI kumArapALacaritra. ane lajajAne lIdhe nIcuM mukha karI kumArapALarAjA pratye be he deva? tyAre bhujabalarUpI samudra kenA AnaMda mATe na thAya, jenI aMdara mhoTA parvata ane rAjAo paNa ekadama DubI jAya che. je pratAparUpa sUryavaDe heM jalabiMdunI mAphaka zatruone ninAma karyA hatA, te mhArA parAkramarUpa sUryane hAlamAM tuM astAcaLa samAna thaye. AjasudhI he mahArA bhujabaLavaDe anya rAjAo pAsethI daMDa lIdho hato, te hAlamAM hane Apavo paDaze. kAraNa ke devagati balavAnuM che. mATe he rAjana have raNasaMgrAmathI tuM nivRtta thA, hArUM kahevuM mAnya kara, jethI baMne sainike maraNa bhayathI mukta thaI jIvatA rahe. e pramANe mULarAjanuM vacana sAMbhaLI zrI kumArapAlarAjA tenuM vacana mAnya karI yuddhathI nivRtta thayA. kAraNa ke mAni purU mAna maLavAthI anukUla thAya che. pachI kumArapAlanareMdranA sainyamAM uchaLatA pradarUpa sAgaranA taraMga janya zabdonI mAphaka madhurasvare jaya jaya dhvani thavA lAgyA. prApta thayelI jayazrInA prAvezika utsava mATe jema nAnA prakAranAM vAjIMtra vAgavA lAgyAM ane dhvaja patAkAo sarvatra baMdhAI gaI. te samaye pitAne subhaTa mAnatA gurjarezvaranA sainike hRdayamAM AnaMda mAnavA lAgyA. "kharekhara balavAna zatrune jItyA zivAya belanI parIkSA thatI nathI." hasva-nAnA kAnavaDeiMdranA azvane jItanAra ghaDAonI bheTa karIne mulatAnanaze vinayapUrvaka zrI kumArapAlabhUpatine prasanna karyo, pitAne moTA mAnanAra ane abhimAnI bIjA paNa uttara dezanA rAjAone kumArapAlabhUpe sAme tenI mAphaka krIDA mAtrathI pitAne svAdhIna karyA. zakadezamAMthI pAchA vaLatAM dharmavijayI zrIgUrjarezvare jAlaMdhara, jaya, zalya ane marU Adika rAjAone pitAne tAbe karyA, zrI kumArapAlarAjAe cAre dizAomAM For Private And Personal Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasa ( 195 ) vijaya meLavyeA. tenu pramANu zrIvIrabhagavAnanA caritramAM zrIhemacaMdrasUrie matAvyu che ke, pUrva dvizAmAM gaMgAsudhI, dakSiNamAM vidhyAdri sudhI, pazcimamAM siMdhu nadI sudhI ane uttara dizAmAM turka sudhI zrIkumArapAla vijaya meLavaze. e pramANe digvijaya karI zatruone peAtAnI AjJA manAvI zrIkumArapAlarAjA pAtAnA nagarapratye pAchA rAjadhAnIpraveza. vahyA. anukrame pATaNlR nagaranI pAsamAM AvyA, rAjaleAkeAne khamara thai, jethI teo ghaNAM bheTaNAM laI bhUpatinA darzana mATe shAmA gayA. zrIkumArapAlarAjAe nagaramAM praveza karavAnI taiyArI karI. te samaye pote gajeMdrapara beThA hatA ane dIvyazRMgAranI racanAAvaDe airAvaNu hastIpara ArUDha thayela iMdra samAna dIpatA hatA, pUrNimAnA caMdra samAna suMdara ane utkaTa chatra dhAraNa karavAthI cAre dizAonA vijayathI utpanna thayela yazeArAzine vahana karatA hAya ne zu? mane khAjue vIMjhAtA zveta cAmaranA ceAgathI divase paNa mukhacaMdrathI pragaTa thayela kAMtine batAvatA DAya ne zu ? vakSasthaLe paherelA hAranA lAla maNInI krAMtinA miSathI leAkeA pratye peAtAnA maneAragane pratyakSa batAvatA hAya ne zu ? sarvAMge vizAla kAMtinA miSathI tuSTa thayelI jaya sphuraNAyamAna lakSmIrUpa zrI saMcAgane dhAraNa karatA hAya ne zuM ? deve nirmANa karela dAridra dazAne nirmUla karavAnI icchAthI bhrakuTInA cinheMvaDe apAvelA suvarNa nA dAnavaDe yAcakone kubera samAna karatA hAya ne zu ? vividha prakAranAM vAgatAM suMdara vAjIMtrAnA nAdathI vRddhipAmelI mAgadha leAkeAnI stutiAvaDe AkAzane pUratA hAya ne zuM? evA zrIkumArapAlabhUpAla, pavanathI hAlatI patAkAonA miSathI peAtAnA svAmIne samAgama thaye chate hu For Private And Personal Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (16) zrIkumArapALacaritra. vaDe nRtya karatuM hoya ne zuM ? tevA te nagaramAM praveza karyo. te samaye aneka prakAranA suMdara alaMkArane dhAraNa karatI, praDha vilAsane prasiddha karatI, bhAvaDe purUSa rAjyamAM paNa strI rAjyane batAvatI hoya ne zuM? vaLI vAIrUpa mAMtrika dhvaninA huMkArAvaDe kheMcAI heya ne zuM? tema te nagaranI pramadAo rAjadarzananI IcchAthI dhoDatI hatI. temAM keTalIka strIe jovAnA harSathI adhuM bhajana karI uThI gayelI, keTalIka strIoe ratAM bAlane choDI dIdhAM, keTalIka strIo ardhA vastrAbhUSaNa paherIne rAjamArgamAM AvI ubhI, keTalIka strIo jharUkhAomAM besIne jevA lAgI, keTalIka sarayAna rastAomAM cAlI gaI, keTalIka varaMDAo upara caDhI gaI, e pramANe parAMganAo rAjadarzanamAM bahu utsukatA dhAraNa karavA lAgI. temaja te samaye agAzIo para ane gavAkSamAM beThelI strIonAM kaMThasudhI dekhAtAM mukhavaDe kharekhara seMkaDe caMdravALuM AkAza dekhAvA lAgyuM. keTalIka strIo aMjalivaDe samudranuM pAnakaranAra agastamunine jItavAnI IcchAvaDe zrIkumArapAlarAjAnA lAvaNyarUpa samudrane daSTinA prAMta bhAgavaDe pAna karatI hatI. keTalIka strIo rAjapravezanA mahotsavane ucita-dhANIne pheMkatI hoya tema premarasavaDe ujajavala evA kaTAkSane nareMdra para pheMkatI hatI, jenuM yaza A dunI thAmAM paNa nathI mAtuM te rAjA strIonA sUkSama evA paNa hRdayanI aMdara samAI gayo e moTuM Azcarya che. preDha netrarUpa aMjaliovaDe nareMdranA saMdarya rUpa amRtanuM vAraMvAra pAna karatI nagaranI strIonI kSudhA zAMta thaI gaI. nareMdranA darzanathI utpanna thayelo harSa strIonA hRdayamAM nahIM mAte hoya tema romAMcanA miSathI bahAra pragaTa thato hato. e pramANe dareka sthaLe nagaranI strIoe nirIkSaNa karAtA zrI kumArapAlarAjA apUrva lakSamI For Private And Personal Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasa . ( 197 ) zAbhAyukta pAtAnA prAsAdamAM gayA. tyAM sihAsanapara pAte beThA. udayAcalanA zikharapara ArUDha thayelA arUNusUya ne aThyAsIhajAra sUryopAsaka RSinI mAphka savajanAe rAjAne namaskAra karyA. te samaye zromAnhemacadrAcArye digvijaya karI AvelA naredranI pAse gayA ane tenA hAthamAM khaDu sUrisamAgama. joi pAte varNana karavA lAgyA. sainyodbhUtarajovrajairmalinayan dyAvASTathivyantaraM, zatrukSatra kalatranetrana lineSvabhrUNi vizrANayan / cittAbhijvaladugrakopa hutabhuniSkrAntadhUmabhramaM, zrI caulukyapate ? dadhAti samare kaukSeyako'yaM tava // 1 // " zrIkumArapAlabhUpa ? yuddhamAM sainikoe uDADelI dhULanA samUhavaDe AkAza ane pRthvInA aMtarane milana karatA, temaja zatru rAjAonI strIonAM netrarUpe kamaleAne azruthI byAsa karatA A thArA khar3a hRdayamAM baLatA krodharUpI agnimAMthI nIkaLatA ghUmanA bhramane dhAraNa kare che." vaLI he deva ? thArI kIrttirUpa kAMtinA AgaLa caMdrajyAhnAnA mada utarI gayA che, temaja muktAvalInI kAMti malina dekhAya che, zaMkaranuM zarIra jhAMkhuM thayuM che. gaMgAnA pravAha mada sarakhA dekhAya che. phUlavastra kSINa thayu che, ati ujajavala himAlayaparvatanA mahimA paNa hIna dekhAya che, adhika zuM kahevuM ? jenI AgaLa zvetakamaleAnA vananI krAMti paNa zyAma dekhAya che. e pramANe gurUmahArAjanA mukhathI praza'sA sAMbhaLI bhUpatie peAtAnI sAthe AvelA sAmatarAjAone vadAya karyo ane pAte iMdranI mAphka sarvAMga suMdara rAjalakSmIne bhAgavavA lAgyA. mitrasamAna pariNAme hitakArI evA dharma artha, kAma ane mekSa e cAre purUSArthomAM yeAgya rIte pravRtti For Private And Personal Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (198) zrI kumArapALacaritra. karavA lAge. ane keInuM paNa apamAna karato nahIM. vaLI zrI hemacaMdrasUrinA samAgamathI pANInA siMcanathI aMkura jema te nareMdranA hRdayamAM divase divase dharmaraMga vadhavA lAgyA. sAma zaktirUpa jalapravAha vaDe bhUpatie tevI rIte nyAya vRkSane siMe ke je nyAyatarU aneka saMpadAo vaDe atizaya phaLavA lAgyA. temaja te nareMdranA rAjyamAM cAra loko paradhanathI vyAvRtta thaI zreSTha vRttivALA thayA. ane sAdhu purUSe sukhamaArAnI mAphaka atizaya sAdhuvRttine anusaravA lAgyA. anyAyI lakenonigraha karavAmAM tatpara thayelA zrI kumArapALarAjAne joI anyAya pitAnA sthAnane nAza thavAthI jema kharekhara nAzI gaye. temaja ka5dumanI mAphaka te bhUpatinI prasaMnatAthI sarva saMpattimayakAmAM rahevAnI jago nahIM maLavAthI jema dAridrakeIpaNa sthaLe cAlyugayuM. zAkaMbharInAme nagarImAM zatruone durjaya ane zrIkumAra pALarAjAno banevI arAjanAme bhUpati arNorAjanRpati. rAjya kare che. tenI strI deva@devI zrIkumAra pALanI bahena hatI, IdrANI sAthe Idra jema teNInI sAthe arNorAja ati manahara bhega bhegave che. eka divasa te baMne strI purUSe paraspara bahu prItithI joDAIne rati ane kAmadevanI mAphaka bahu premapUrvaka segaThAbAjI ramavAne prAraMbha karyo. mitrasamAna te baMnenI nimaryAda kIDA cAlI. temAM be traNa, be cAra ane be pAMca evA dAva paDavA joIe, evI ramata sakhIonI mAphaka te baMnenI vadhavA lAgI. te chUtanI aMdara keTalAMka sogaThAM kAmInI mAphaka lAla hatAM ane keTalAMka bIjAM pApisamAna kALA raMganAM hatAM. ekAdika saMkhyAnA saMketa rUpa biMdunAmiSathI skUraNAyamAnanidhivALA baMne pAsAo vrata rUpa mAsanA zukala tathA kRSNa pakSa hAyane zuM ? tema kharekhara For Private And Personal Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. (19) zobhatA hatA. gurjaranAM mastako zivedana rahita hovAthI gurjarene muMDita ema kahIne arAja sogaThArUpa muMDiAene tuM mAra e pramANe potAnI rANIne kahe che. evI rIte gurjarenuM upahAsa karatA pitAnA svAmIne devaladevIe kahyuM, he deva ? mahArA dezanI hAMsI choDIne mahArI sAthe tahAre hAsya karavuM. e pramANe strIe nA pADI topaNa arNorAja hene cIDAvavA mATe bAlakanI mAphaka hAsyavaDe teja vAkya vAraMvAra bolavA lAgyA. rANuM bahu krodhAtura thaI gaI ane te bolI, he jAma? vicArIne kema bolate nathI? tuM jete nathI? gurjaronI hArI AgaLa tuM niMdA kare che? hArAdezanA A leke zarIra puSTa, kepIna mAtra vastra paheranAra, vivekahIna, zUravANuM ane pizAcanI mAphaka vikarALa aMgavALA kayAM? ane suzobhita aMgavALA, vastra tathA alaMkArothI vibhUSita, vizuddha caritravALA ane madhura bhASaNa karatA pRthvI para rahelA deva hoyane zuM ? tevA gurjaradezanA loko kayAM? re? matta thayela che je potAnI strI jANIne mahArAthI bahIta nathI paNa rAjAonetrAsa ApavAmAM sAkSAt rAkSasa samAna mahArA baMdhuthI kema bahIta nathI? hAro aMta karanAra A vRttAMta hArA bhAIne je huM jaNAvuM te, tuM bola? konA AzrayathI jIvIza? te sAMbhaLI arNarAja bahu kradhAtura thaI gayo ane te bA, re? vRthA mAnini ? bhAInuM bala jaNAvIne napuMsakanI mAphaka hune kema hIvarAve che? zuM? lhane mahe nathI joI? athavA hArA bhAIne zuM huM nathI ? je haMmezAM Aja sudhI bhikSA mAgato hato ane hAlamAM bahu du:khathI hene rAjya maLyuM che. he jaDabuddhi? ucchaLa paNa cAlukya hune pahoce tema nathI. kAraNa ke madonmatta hAthI siMhane mArI zake nahIM. mRtyu paNa hArI AgaLa azakata che, te hArAbhAInI zI For Private And Personal Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (200) zrIkumArapALacaritra. gaNatarI ? lakSmIpatinI mAphaka sImArahita mhArA parAkramane zuM tuM nathI jANatI ! re dAsa ? hAlamAM jaladI tu tyAM jA mane thArA khaMdhunI AgaLa pAkAra kara ke sainyasahita te paNa mhArA sDAme Ave. yuddhanI a Mdara tenuM khaLa jaNAze. ema kahI a rAjabhUpatie krodhathI rANIne lAta mArI. kAraNa ke mAnI purUSa pAtAnA matuM paNa ducana sahana karatA nathI teA strInuM kayAMthI kare ? lAta mAravAthI bahAranI pIDA ane khaMdhunI niMdAthI aMtaranI pIDAvaDe du:khI thayelI devaaedevIe potAnA pati AgaLa kreAdhathI pratijJA karI, re abudha ? jenAthI tuM duSTa vacana melyA che te thArI jIbhane jo kaMThamAge na kheMcI levarAvuM te huM cAlukayanI haeNna nahIM, ema te rANI abhimAnathI khelI. te sAMbhaLI rAjAne bahu krodha thayA ane tarataja teNe tenA tyAga karyA. mhATA maMtrIoe nApADI tepaNu devaladevI tatkAla tyAMthI nIkaLI apamAnathI khinna thayelI devI himathI karamAyelI kamalanI jema zAkAtura thaI pATaNanagaramAM AvI ane teNIe potAnA baMdhune te vRttAMta nivedana karyuM. peAtAnI niMdA sAMbhaLI cAlukyane ahu krodha thayA. ane te AlyA, huM bhagina ? tuM vRthA vivAda karIza cAlukyanA kApa nahIM, gheADA divasamAM thArI pratijJA huM pU karIza, tyArakhAda aNuIrAjabhUpAMtanI sthiti jANavA mATe kumArapALarAjAe pAtAnA jIvita samAna eka maMtrIne meAkalyA. te maMtrI zAkaMbharInagarImAM gayA ane te dhUnI mAphka kAika jagAe eka gupta gRha rAkhIne nivRttipUrvaka tyAM rahyo. pachI teNe aNNarAjanarezanuM vRttAMta jANavA mATe tenI dAsIne ahu dhana ApI peAtAne bhAgavavA lAyaka karI. ahA ? buddhimAna purUSAne A dunIyAmAM kaipaNu asAdhya hAtu For Private And Personal Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. (ra01) nathI. A maMtrI teNI upara kRtrima prema rAkhato ane viraktanI mAphaka pravRtti karatuM hatuM. paraMtu te dAsI te potAnA pati tarIke ja tene mAnatI hatI. kAraNa ke strIonI buddhi keTalI hoya ! bAda te dAsIne vizvAsavALI jANa maMtrI haMmezAM hene ekAMtamAM rAjAnI khabara puchato ane te dAsIpaNa satya vArtA kahetI hatI. eka divase rAtrIe AvatAM te dAsIne bahuvAra lAgI, tethI maMtrI bhrakUTI caDhAvI hene bahu Thapako ApavA lAgyo, re? nirmame? ATalI badhI rAtrI gaI? lhArA mATe vRthA mAre jAgavuM paDe che, tuM bIje sthale bhame che ane kaI divasa paNa TAImasara AvatI nathI, hune dhikkAra che ke hArI upara maheM premanI sthiratA karI. koI paNa samaye vijaLInI aMdara zuM sthi2tA hoya kharI je mUDhabuddhi strIomAM prItinI sthiratA mAne che, te purUSa kharekhara viSavalIomAM amRtanI utpatti jue che. e pramANe kRtrima krodhanA AvezamAM AvelA maMtrInA vacana rasathI hRdayamAM atyaMta bhedAyelI hoya ne zuM? tema prasanna thayela te dAsI bolI, he svAmina? huM ApanI upara niHsneha nathI, tamahArAthI bIjo koI mahane priya nathI, paraMtu dAsatvathI prApta thayeluM paravazapaNe ahIM kevala aparAdhI che. aho? sevaka jananuM kaIpaNa alakika cAtu hune bhAse che. kAraNa ke teo parAdhInatArUpa narakAvAsamAMthI sukhanI IcchA kare che. paraMtu Aje mahArA vilaMbanuM kAraNa tuM sAMbhaLa. jethI tyAre krodha pANIthI agninI mAphaka jaladI zAMta thAya. hAla huM staMbhanI chAyAmAM ubhI hatI tyAre vyAkula thayelA arNorAja bhUpatie cArAja nAme bhaTTane bolAvI ekAMtamAM spaSTa rIte kahyuM ke, hArI strI hAsyathI krodhAtura thaI che ane vairiNInI mAphaka svecchA cAriNI banIne potAnA baMdhu cAlukyanI pAse For Private And Personal Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (202) zrIkumArapALacaritra. hArUM virUddha karavA mATe gayelI che. mATe teno mokalelo te kumA rapAla dAvAnalanI mAphaka ahIM na Ave teTalAmAM tuM tyAM jaIne hene mArI nAkha. hArAvinA bIje kaIpaNa ene mAravAne samartha nathI. kAraNa ke mRgeMdraja avyAkula paNe gajene mArI zake che. A bAbatamAM huM hane traNa lAkha sonaiyA InAma ApIza. e pramANe arAjanuM vacana sAMbhaLI bhaTTa be, jarUra huM tene mArIza. te sAMbhaLI rAjA bahu khuzI thaye ane te ja vakhate merU zikharanI mAphaka teTalA senayA maMgAvI tene ApyA. rAjAe pharIthI hene puchayuM, tuM ene kevI rIte mArIza? svarNa dAnathI prasanna thayela bhaTTa balya, kumArapAlarAjA somavAranA divase nakkI kaNamerUdevAlayamAM zaMkaranA darzana mATe jAya che, tyAM huM jaTAdhArI thaI devazeSA ApavAnA bahAnAthI kaMkamayI churI vaDe hene yamarAjAnA sthAnamAM mokalIza. te upAya sAMbhaLI rAjA bahu khuzI thaye ane bahu sArU ema kahI hene suvarNa ApI teja vakhate vidAya karyo. he priya? Apane kahevA mATe A vRttAMta sAMbhaLavA huM tyAM ubhI rahI hatI. mATe hune ahIM AvatAM vilaMba thayo che. tethI Apane krodha karavo nahIM. te sAMbhaLI Aje zatrunI kharI hakIkta mhArA jANavAmAM AvI ema samajI tatva prAptinI mAphaka maMtrI bahu khuzI thayo ane te samajyo ke je bAbata zAstramAM paNa saMbhaLAtI nathI ane je lekamAM paNa dekhAtI nathI, te hakIkata strIo kare che, bole che ane siddha paNa kare che. pachI teNInA cittanI sthiratA mATe maMtrIe kahyuM ke, A sarva vArtA heja kapelI che ema keTalAMka vacanavaDe hene asatya karI. tyArabAda maMtrIe te ja vakhate cAra pitAnA hoMzIyAra carene zrI kumArapALarAjA tarapha mokalyA ane carapreSaNa temanI mAraphata arAjanuM sarvavRttAMta For Private And Personal Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasaga. (203) jaNAvI dIdhuM. kumArapAlarAjA paNa te bhaTTane jANavA mATe bahu parAkramI subhaTane sAthe laI samavAre merUgirisamAna unnata evA karNamerUmaMdiramAM gaye. tyAM darzana karI kumArapAlanareza sAvadhAnapaNe ubhe hatuM teTalAmAM vyAghra samAna nirdaya e vyAdhrarAja jaTAdhArI banI rAjAnI pAse AvyA. zeSA ApavAnI IcchAthI jeTalAmAM te bhaTTa najIkamAM Avyo ke tarataja lakhelA saMketavaDe kumArapAlarAjA tene abhiprAya samajI gaye ane daSTivaDe prathama saMketa karelA male pAse tene coranI mAphaka baMdhAvI tene tapAsa karatAM tenI pAsamAM kaMkapatranI charI jovAmAM AvI. tethI bhUpatine ghaNe gusse thayA ane tene nizcaya thaye ke A duSTa jarUra hane mAravA mATe ja Avelo che, chatAM paNa teNe praphulla vadane pUchyuM, tuM keNa che? tuM ke sevaka che? ane have ahIM koNe mokalyA che ! re ? adhama? tuM jIvavAnI IcchA rAkhatA hoya te A sarva satya hakIkata jAhera kara. te sAMbhaLI vyAdhrarAja bahu gabharAye, satya vRttAMta teNe nivedana karyuM, rAjAe kahyuM, re dUta ? have tuM maraNane bhaya rAkhIza nahIM. jIva mAtra karmavaDe utpanna thAya che ane haMmezAM sevaka svAmIne AdhIna hoya che, mATe tuM hAro aparAdhI nathI. jema kukarmathI prerAyele koI paNa mANasa sAdhu purUSane upasarga karanAra thAya che, tema tuM paNa hArA svAmInA kahevAthI hune mAravA mATe AvyA che. jema muni mahArAja upasarga karanArane choDI daI karmane haNe che, tema huM paNa hune mukta karI hAlamAM mhArA svAmIne mArIza. ema kahI mahAna parAkramI zrIkumArapAlarAjAe vyAdhrarAjane suMdara be vastra paherAvIne vidAya karyo. ahA ! cAturyanI sImA hotI nathI. pitAnI bahena devaladevInI pratijJA pUrNa karavA mATe zrI For Private And Personal Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (204) zrI kumArapALacaritra. kumArapAlabhUpatie sainikonA samUha sAthe caulukayaprayANa. vAsudeva prativAsudeva pratye jema zatru rAjA upara caDhAI karI. mahAna parAkramI evA hArI AgaLa A raMka zuM karavAnuM che ? ema dhArI krodhathI jema bhUpatie senAnA rajebhara vaDe zUra (sUrya) ne DhAMkI dIdhe. bhUpatinI senAthI AkarSaNa karAyelA acala-sthira evA paNa bhUbhUta parvata-rAjAo pujavA lAgyA, te calAyamAna zatruo nAzI jAya temAM Azcarya zuM? taraMganI mAphaka caMcala subhaTo vaDe gherAyelA ane bhUmipara cAlatA sainarUpa samudrane joI sarvane kSobha thaye. mArgamAM cAlatAM dareka gAmenA mukhya lake sevAbhakita bahu uttama prakAranI karatA hatA, tene svIkAra karato bhUpati anukrame caMdrAvatI nagarImAM gayo. te nagarImAM vikramasiMha nAme ThAkara che te bahu tejasvI ane mahArAja evA nAmathI prasiddha hatuM, vaLI te kumArapAlarAjAneja sevaka hatA. haMmezAM rAjasevA mATe vikramasiMhane pATaNamAM AvavA javAne bahu prayAsa paDato hato, vaLI te pote bahu sukemala aMgavALo hato. tethI te bahu kaMTALela hatuM. tevAmAM tyAM gayelA kumArapAlane jeTha vikramasiMhane bahu krodha thayo ane pitAnA sAmaMtane lAvI teNe masalata karI ke, A kumArapAlarAjA prathama jaTAdhArI banI samagra pRthvIpara bhIkha mAgatA hatA, hAlamAM devayoge ApaNe adhipati thayuM che, mUkhanI mAphaka te vizeSa kaMI jANato nathI, muDadA samAna kRpaNa che, ahaMmanyanI mAphaka buddhine baThara che. jethI A mUrkhArAjA koIpaNa prasaMge ApaNane pUchato nathI. mATe ene namavuM paNa anucita che te sevA karavAnI to vArtA ja dUra rahI, kAraNa ke zamazAnabhUlI iMdrastaMbhanI pUjAne lAyaka thAya nahIM, haMmezane A bhikSAcArI kayAM ? ane For Private And Personal Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAM sa. ( 205 ) rAjaputra ApaNu kAM ? mATe AvA svAmIvaDe ApaNu lajavAie chIe, kAipaNa pASANunI AgaLa mastaka namAvavuM sArUM, paNu kRtajJa ane mUkha evA A pazu AgaLa namana karavuM ucita nathI. mATe jo mhArUM kahevuM tame mAnA te A mUrkhane mArI tenA sthAnamAM kAi khIjA cAlukayane sthApana karIe. kAnamAM praveza karelAM tenAM vacaneAne mastaka dhuNAvavAthI acivarDa dUra karatA DAya tema sAma tAe vikramasiMhane kahyuM, svAmina ? ahAvuM zAcanIya vacana tame kema beleA che ? kAraNa ke caMdramA kAi divasa viSavRSTi kare nahIM, ApanA kulamAM koi divasa kAie paNa prathama svAmI droha karyo nathI, hAlamAM tame svAmI droha karazeA tA jarUra kulane kalaMkadAyaka thazeA, gaMgAnA jala samAna pavitra ApanA sarakhA nItimAnlR rAjAe paNa kadAcit svAmIdroha kare te adhama purUSAnu te kahevuM ja zu ? vaLI: yasmAd bhasmIbhavati mahimA dAvavanherikha ryena zyAmaM bhavati ca kulaM kajjaleneva vastram / yasyodarkaH prathayati muneH zApavattApamantarvairAtsnehAdapi na kRtibhistadvidheyaM vidheyam // 1 // " dAvAnalathI vRkSa jema jethI mahimA bhasma thAya, kAjala vaDe vastra jema je vaDe kulane kalaMka lAge ane muninA zrApanI mAphka jenA piraNAma aMta:karaNamAM pIDA utpanna kare tevuM kA buddhimAna purUSAe verathI kivA snehathI paNu karavuM nahIM." temaja jevA tevA paNa svAmI ane pitAnI sevA kulavAna purUSAe karavIja joie ema vidvAnAnu mAnavu che. A rAjA cAlukaya vaMzamAM janmelA che, eTalu ja nahIM paNu zrIsiddharAjanA sthAnamAM beThelA che. mATe guNahIna heAya teAye devanI mAphka ApaNe For Private And Personal Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (206) zrIkumArapALacaritra. emanI sevA karavI joIe. kulavAna purUSane potAnA svAmIno tyAga karavo te paNa ucita nathI, te hene mArI zakAya kevI rIte ? ahe? mUrkhatAne prakAza ke heya che? athavA iMdra samAna parAkramI A rAjAne kevI rIte mAra? vaLI anya kaI paNa rAjA mArI zakAtuM nathI, ane A rAjA te sainya sAthe Avela che, mATe je tame potAnA kulanuM kalyANa IcchatA hova to potAnA drohanI mAphaka svAmI droha karaze nahIM. zatruone parAjaya karanAra vikramasiMharAjA pitAnA sAma tae kahelAM vacana sAMbhaLI kopAyamAna thaye vikramasiMhaparAkrama. ane te be , tame maraNanA bhayathI duSita rAjAnI paNa stuti kare che, bhayane vaza thayelA tamhArA bhuja staMbhane paNa dhikkAra che. mahAt tejasvI huM vidyamAna chuM, tamAre maraNanI bhIti bIlakula rAkhavI nahIM, gajedranI hAjarImAM nAnA hAthIone parAjaya thAya kharo ? kapaTakalAthI A rAjAne huM sukhethI mArI nAkhIza, jyAM AgaLa baLa niSphaLa thAya tyAM paTano upayoga karAya che, potAnA parAkramathI adhika parAkramI siMhAdika paNa kapaTathI haNAya che; enI te gaNatarI zI che? kAraNa ke jenI aMdara tRNa samAna paNa sAra nathI. mahArA makAnanI aMdara agninA yaMtravALuM eka ghara tame banAvo. pachA te cAlukyane ahIM belAvIne jamavA mATe temAM besArIzuM, bAda nIcethI agni saLagAvIzuM jethI te ghara ekadama saLagI uThaze. eTale te rAjA kASThanI mAphaka baLI jaze, A upAyathI tene nAza karI ApaNA svAdhIna rahenAra bIjA koI cAlukya vaMzanA kSatriyane rAjya gAdIe besArIne ApaNe addabhuta sukha bhegavizuM. e pramANe vikramasiMharAjAe kaheluM vacana pathya na hatuM chatAM paNa te pitAnA svAmIne hukama pathyanI mAphaka sarva sAmaM. For Private And Personal Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. (ra07) toe mAnya karyo ane teoe potAnA hRdayamAM vicAra karyo ke, A rAjA pitAnuM makAna baLAve che te bhAvi vipattine sUcave che. paraMtu bhavitavyatAne koI samaye nAza thato nathI. ema vicAra karI teoe agni yaMtranI goThavaNane jaladI prAraMbha karyo. zrIvikramasiMharAjAnA mahelanI aMdara ekAMta sthalamAM nIce agni yaMtra goThavyA, jenI aMdara baLato agni saMpUrNa bharelo che. jene uparano bhAga telathI kharaDelAM kASThavaDe banAveluM che, tila, sarSava ane lAkSAdika gupta dravya jenI aMdara pUrelAM che, je yaMtragraha AkAzanI mAphaka caMdrodaya-caMdrano udayacaMdravAothI suzobhita, temaja tArArUpI maitika mAlAo vaDe vibhUSita, udyAnanI mAphaka uttama chAyA ane sugaMdhamaya puSe jenI aMdara khIlI rahRAAM che, suvAsita padArthothI bharelI dukAnanI mAphaka skAra sugaMdhita vaibhavathI alaMkRta ane vimAnanI mAphaka tejasvI eka prAsAda potAnA Akhta purUSAe baMdhAvyuM. vikramasiMharAjA agnitaMtra sahita baMdhAveluM ghara joI bahu khuzI thaye ane kRtArthanI mAphaka pote kumArazrIkumArapAla- pAla rAjAne nimaMtraNa karavA gayA. vinayapUrvaka - nimaMtraNa. teNe prArthanA karI kahyuM ke, he bhUpAla? mahArA prAcIna puNyanA prabhAvathI deveMdranI mAphaka Apa pote ahiM padhAryA che. Aje Apa je hAre ghera bhejana karavA padhAre to huM hArA AtmAne puNyazAlI- lokemAM mukhya mAnuM. "marUdezasthano vizvAsa kare nahIM." e pramANe lokokitane jANatA kumArapAlarAjAe tenA Agrahano bhaMga karI potAnA parivArane tenA tyAM jamavA mATe mokalyA. vikramasiMharAjAe paNa bahu bhakitapUrvaka nareMdrano parivAra ja mADa. pachI te leke prAsAdanI zobhA jevAnI IcchAthI cAre For Private And Personal Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (208) zrIkumArapALacaritra. bAjue pharavA lAgyA, te makAnanA nIcenA bhAgamAM kolasAe dhagadhagatA hatA ane vAraMvAra temanI sugadhIne grahaNa karate eka vRddha purUSa tyAM beThele temanA jevAmAM Avyo. A sugaMdha kayAMthI ? ane A vRddha purUSa zA mATe suMghe che? ema vicAra karatA gurjakanA lekoe tyAM cAretarapha barobara tapAsa karyo, pitAnI hoMzIyArIthI te leke samajI gayA ke agninA kapaTathI A ghara banAvyuM che. ema jANuM te leke saMbrAMtanI mAphaka ekadama rAjA nI pAse gayA ane sarva hakIkata teoe nivedana karI. te samaye vikramasiMharAjAe paNa pharIthI zrI kumArapAlarAjAnI pAse jaI bhajana mATe kahevAInI mAphaka bahu prArthanA karI, potAnA mANasenA kahevAthI gurjareMdra te prathamathI ja tenA kapaTanI vAta jANato hato, temaja tenA ati Agraha ane netrAdikanI ceSTA uparathI paNa tenA manane tene nizcaya thaye; chatAM ajANatAnI mAphaka gurjare bhejananA AgrahathI hene nivRtta karIne satkAra pUrvaka vidAya karyo. ane pote paNa pitAnuM kArya sAdhavA tyAMthI cAlate thaye. akhaMDita prayANavaDe mArgane olaMghato rAjA saMpattionA sthAnabhUta vidhinA dezamAM gaye. gurjareMdranA sainikoe te dezanI pAyamAlI karI. jethI dezanA loko ekadama bhAgAbhAga karI Amatema nAcavA lAgyA. mahAna parAkramI gurjarezvara savAlAkha dezIya grAmenuM AkramaNa karatA zAkaMbharInagarI pAse mukAma karI rahyo. zrI kumArapAlarAjAe pitAnA parAkramano prakAza karanAra eka kAvya bolavAmAM hoMzIyAra DUtanA hAthamAM arAjanesUcanA ApI hene arAjanI pAse mokalyA. te kAvyane bhAvArtha e hato ke " pracaMDa yamadaMDanI ugratAne vahana karatI, pralayAgninI jvAlAonA For Private And Personal Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAMsa . ( 209 ) gavane haraNa karatI, uviSavALA bhujaMgAnA pracarDa krUtkArAnA parAjaya karatI ane vAnI kAMti samAna tejasvI evI jenA bhujadaMDanI khaja ulUkhala ( khANIA ) mAM DAMgarane muzaLa jema yuddhanI aMdara zatruone pIDe che." vaLI je bhUpati digvijayamAM udyukta thAya che tyAre tenA cAlatA sainikoe uDADelA rajakaNA unnata evA paNa rAjAe athavA patAne cUDAmaNI samAna thAya che. pitAnI AjJAne putrA jema huMmezAM sevAmAM tatpara rahelA rAjAe jenI AjJAne peAtAnA mastake dhAraNa kare che, te zrIkumArapAlabhUpAla potAnI vhenanI pratijJA pUrNa karavA mATe ahIMyA AvyA che ane tamhAre lAyaka A eka kAvya temaNe mAkalyu che. ema kahI teNe bheTanI mAphaka te kAvya rAjAne ApyuM. pachI tenI AjJAthI tenA pradhAne te kAvya vAMcavA mAMDayuM ke;- - re re bheka ? galadviveka ? kaTukaM kiM rAraTISyutkaTo, gatvaiva kvacanA'pi kUpakuhare tvaM tiSTha nirjIvavat / sarpo'yaM svamukhaprasRtvaraviSajvAlAkarAlo mahAn, jihvAlastava kAlavatkavalanAkAMkSI yadAjagmivAn // 1 // 8 re re viveka hIna dara unmatta khanI tu kaTuka vacana vAravAra zAmATe khele che? keipaNa kuvAnI khakhAlamAM jai tu muDadAnI mAphaka paDyo rahe, kAraNa ke peAtAnA mukhamAMthI prasaratI viSavAlA vaDe bhayaMkara ane kALanI mAphka jIhvAne prasAratA mhATA A sarpa rhane gaLavAnI icchAthI AvelA che. " A pramANe te kehelu vAkaya sAMbhaLIne kAvyanA bhAvAnA vicAra karI aNNarAja avajJAvarDa hasatA chatA tene kahevA lAgyA. 2 dUta? baMdInI mAphaka heM !' peAtAnA nAyakanI stuti karI? putranI stutivaDe pitA jema sevakanI stutivaDe rAjA mhATA thAya nahIM. 14 For Private And Personal Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (210 ) zrIkamArapALacaritra vaLI tuM je kahe che ke; hAra svAmI raNabhUmimAM zatruone kaNanI mAphaka pizI nAkhe che te hAruM bolavuM khoTuM che. kAraNake teNe daridrapaNumAM dANu danyA haze, vaLI tenA parAkramanI aneka prakAre tuM mithyAstuti kare che, tathApi janmathI AraMbhI bhikSukatA zivAya tenuM kaMIpaNa adhika parAkrama sAMbhaLyuM nathI. re data? hArA, svAmIne he pUjya kahyo ane have deDake kahyo, hArA dezanuM evA cAturya sArUM batAvyuM. vaLI eka vacana hai yogya kahyuM ke; pitAnI aMdara bhujaMgANuM sthApana karyuM. nahIM to bIjAne durjana karavAne hArI dvijIhatA kayAMthI thAta? paraMtu saMgrAmanI aMdara potAnuM sarpapaNuM tuM barobara jANIza. ane ananya parAkrama vaDe hArUM deDakApaNuM athavA garUDapaNuM sArI rIte huM samajI zakIza. ema kahI cAvaDAnA vaMzarUpI samudramAM caMdra samAna arNorAje pratyuttara lakhI eka kAvya ApIne dUtane vidAya karyo. dUtane vidAya karI tarataja akherAje potAnA senApatine AjJA karI eTale senApatie zatruone arNorAjaprayANuM. sAkSAta vidana samAna pitAnA sainyane taiyAra karyuM. cAlatA parvato hoyane zuM ? tevA unnata gajeMdro, iMdranA azva samAna vegavALA ghoDAo, zauryanI mUrti samAna uddhata aMgavALA padAti-sainiko sAthe arNarAja bhUpati pitAnA nagaramAMthI nIkaLe. nabhastalane sparza karatI patAkAo vaDe AkAzanuM pAna karate, sinikee uDADelA dhULanA samUhavaDe sUryane AcchAdana karato ane paga pALAonA pracaMDa zabdo vaDe vizvane badhirata karato hoya tema arNorAjanRpati cAlukayanA sinyanI najIkamAM jaI ubho rahyo. teTalAmAM te paNa zatrunA kahelA samAcAra zrI kumArapALarAjAne kahyA ane teNe ApeluM kAvya paNa ApyuM, pachI bhUpatie te vAMcyuM. For Private And Personal Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAMsa . re re sarpa ? vimuJca darpamasamaM kiM sphAraphutkAratovizvaM bhISayase ? kvacitkuru bile sthAnaM ciraM nanditum / nocetprauDha garutsphurattaramarudvayAdhUtapRthvIghara stAkSya bhakSayituM sameti jhagiti tvAmeSa vidveSavAn // 1 // For Private And Personal Use Only ( 211 ) " re re sarpa ? ghaNA gava tuM karIza nahIM, fAra phutkArathI jagane kema khIvarAve che ? lAMmA vakhata sudhI sukhanI icchA hAya te tuM keAi khilamAM nivAsa kara, nahIM teA baLavAna pAMkhAnA atizaya sphuratA pavanavaDe patAne kaMpAvanAra mahAna zatru, A garUDe thArA bhakSaNa mATe jaladI Ave che. " kalpAMtakAlanA pavanathI samudranuM jala jema te kAvya sAMbhaLavAthI sarva sabhA kSeAbhAyamAna thaI gai. baMnenA sainyamAM paNa ahaMkArI leAkeA saMgrAma karavAmAM utsAha dharAvatA paraspara hasatA hatA ane seAgaThAbAjI vigere krIDAo karavA lAgyA. keTalAka subhaTA nALIyerInAM la khAvA lAgyA, keTalAka madyapAna karatA hatA, keTalAka matlAnI mAphaka vaLagatA hatA, keTalAka kasarata karatA hatA, keTalAka gheADA khelAvatA hatA, keTalAka hAthI pherAvatA hatA ane keTalAka subhaTA zastrone uttejita karatA hatA. khAda cAlukayanA sainyamAM sarvatra ghaNI taiyArIjoi aNu[rAja potAnA hRdayamAM vicAra karavA lAgyA ke; hastIevaDe gajeMdra jema uddhata bhaTAvaDe vIMTAyelA A cAlukayarAjA ahIM Avye che, yuddhamAM enI AgaLa huM kevIrIte vijaya meLavIza. ema vicAra karatAM hene yAda AvyuM ke; je cArabhaTanAmekumAra cAlukayathI virAdha karI mhArI pAse AvyA hatA, te tenA mam nA jANanAra che, mATe tene pUchavAthI te tenI sarva hakIkata kaheze, ema dhArI tarataja teNe cArabhaTane potAnI pAse belAbyA. ane pUchyuM ke, zatrunu rahasya tuM kharAbara jANe che, mATe tene jItavAnA upAya tuM kahe. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI kumArapALacaritra. cArabhaTa vinayapUrvaka be, he deva? hAlamAM keI Apta purUSanA mukhathI maheM sAMbhaLyuM che ke, caulukaya cArabhaTakumAra. rAjA prAye kRpaNa ane akRtajJa che, tethI tenA kehaNAdika sAmato virakta thayA che, to temane suvarNAdika dhana ApI jaladI potAnA svAdhIna karavA tame yatna karo. kAraNa ke vazIkaraNa vastuomAM dhana e mukhya che. ema karavAthI putro jema pitAne tajI de che tema teo ekadama caulukyano tyAga karaze. jethI te nirviSa sarpanI mAphaka zaktihIna thaI jaze. potAnA sAmaMtothI tAjAyela A rAjA ghaNuM karIne palAyana thaze. athavA garvathI yuddha karaze te napuMsakanI mAphaka mAryo jaze. vaLI vizeSamAM tahAra prasAdavaDe bhagadattarAjAnI mAphaka huM saMgrAmamAM hAthIne pheravavAnuM ane siMhanAda mUkavAnuM jANuM chuM. mATe hAthInuM bhramaNa ane ghADha siMhanAdavaDe, yuddhamAM kuzala evo paNa cAlukayarUpI hAthI dUra nAzI jaze. he prabho ? A upAyathI jarUra tuM zatruone chatI kanyAnI mAphaka jaya lakSmIne hasta cara karIza. e pramANe cArabhaTanI yukti sahita vANI sAMbhaLI arNorAja bhUpatie bahu sArU ema kahI tenAM bahu vakhANa karyAM. ArAja bhUpatie pitAnA hitakArI adhikArIone puSkaLa suvarNa dhana ApI rAtrIe cAlukayanA sAmaMta pAse mokalyA ane temaNe kumArapALanA sAmatane puSkaLa dhana ApI pitAnI tarapha kheMcI lIdhA. atilobhathI bhedAyelA sAmaMtoe te AptapurUSonI mAraphate arAjane potAne abhiprAya jaNAvyuM ke, ame badhAye tamArA pakSamAM chIe, tathApi yuddha samaye taiyAra thaI pitAnA sainyamAM ame ubhA rahIzuM, paraMtu tamArI sAthe yuddha karIzuM nahIM. jo ke kumArapALarAjA bahu balavAna che chatAM paNa asvArI upekSAthI siMha hAthIne jema tuM ene sukhethI harAvIza. zatru For Private And Personal Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. ( 213) rAjAnA sAmaMtanuM mana tevA prakAranuM jANuM arNorAja manamAM samajI gayo ke have zatrune jItavo muzkela nathI. ema vicAramAM ne vicAramAM rAtrI cAlI gaI, prabhAtamAM sUrya pUrvAcalapara ArUDha thayo, temaja vIrapurUSonA hRdayamAM yuddhano utsAha thayA. te samaye sarovaramAM kamala ane raNasaMgrAmamAM subhaTenAM mukha paNa asAdhAraNa zobhA pAtra thayAM. AkAzamAM ane baMne sainyamAM kuraNayamAna vairirUpa aMdhakAranA samUhane tiraskAra karavAnI IcchAthI zUra (subhasUryano prakAza jAmI gaye. pratyarthi--zatrurAjAne mathana karavAnI IcchAthI gurjarezvare pitAnuM lazkara taiyAra karyuM. senikaloke baktara gurjarezvara. paheravA lAgyA. jethI sarvadizAomAM avyakta zabdo vyApI gayA, jemanA sAMbhaLavAthI kAyara loke kaMpavA lAgyA ane zUravIrasainike AnaMda mAnavA lAgyA. yuddhanuM nAma sAMbhaLavAthI paNadhAonAM aMga eTalAM badhAM praphullA thayAM ke, vizAla baktaromAM paNa teo kaI prakAre mAI zakyAM nahIM. keTalAka subhaTo potAnA jIvanamAM paNa nirapekSa thaI samI. pamAM rahelAM baktarone paNa zarIre paheratA nahotA. vaLI te samaye subhaTonI strIo jaLanA ghaDA ane karaMbhaka vigere bhAtAM laI prItipUrvaka potAnA patinI pAchaLa javA mATe tatkALa taiyAra thaI. tyArabAda hastI calAvavAnI kriyAmAM kuzala zyAmala nAmanA mAvate taiyAra karelA kalamapaMcAnana nAme paTTahastI para ArUDha thaI zrIkumArapALarAjA yuddhamAM taiyAra thayA. jemanuM zarIra samarAMgaNane ucita poSAkavaDe dIpatuM hatuM, dhanuSa vigere zastronA saMgathI zarIranI kAMti bahu prakAza ApatI hatI. mahAna parAkramI kehazudika sAmaMto jenI pAchaLa taiyAra thaI nIkaLyA, e pramANe For Private And Personal Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra14). zrI kumArapALacaritra. arjunanI mAphaka taiyAra thaI nIkaLelA zrIgujarezvaravaDe samarAMgaNa dIpavA lAgyA. arNorAja paNa pitAnA prabaLa bhujabalana. prabhAvathI hAthI para ArUDha thaye. jenI pAchaLa ghaNA sainike nIkaLI paDyA. rAjA pitAnA manamAM jANato hato ke, zatru sAmatenA bhedathI hArI jIta thaze. tethI te duryodhananI mAphaka uddhata banI raNabhUmimAM nIkaLe. prathama ramaMDaLa, pachI vAjItranA zabda, tyArabAda sainike ema baMne sainya paraspara ekaThAM thayAM. paraspara yuddha karavA mATe uddhata thayelA subhaTone bolAvatAM hoya ne zuM? tema te baMne sainyamAM hajAre vAjIMtro vAgavA lAgyAM. vaLI te vAInA nAda sAMbhaLavAthI romAMca sAthe dhAo yuddhamAM nIkaLyA, eTaluM ja nahI paraMtu temanA keza paNa ubhA thayA. te samaye baMdIjane subhaTonAM parAkrama varNavavA lAgyA, te sAMbhaLI kAyara subhaTonA hRdayamAM yuddhane mahimA daDha thaye. bubhukSita leke bhejanane jema potAne vara mAnatA subhaTo hadayane ISTa evI raNabhUmI pAmIne bahu khuzI thayA. meghamaMDalasamAna zyAma dhuLane samUha vyApta thaye chate page cAlatA subhaTonA dIpatA khAnI kAMtie vIjaLI samAna dIpatI hatI. tyArabAda bane sainyanA mukhya sainike paraspara maLyA, pitAnAM parAkrama phelAvavA lAgyA ane yuddha mATe dhoDavA lAgyA. dhanu ane zatruonI jIva (derI=prANu)ne kheMcavAmAM kuzaLa evA dhanadhArI subhaTa bA nI vRSTivaDe potAnA dhanurvedane pragaTa karavA lAgyA. bhUpatie dUra pheMkelo bANano samUha zatrupakSamAM sArthaka thaye. to paNa lajajA vaDe jema nIce mukhe rahyo. dedIpyamAna bANarUpI kiraNo zatrurUpa aMdhakArane haravA mATe dhanurUpa sUryamaMDalamAMthI bahu vegapUrvaka nIkaLavA lAgyA. loDhAnA bakta para athaDAtA khonA AghAtathI parvatanA prAMta bhAgamAM hastIonA dAMtanI mAphakavAraMvAra For Private And Personal Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. ( 15 ). khatkArA saMbhaLAvA lAgyA. temaja baMne sinyamAM zakita, yaSTi, kuThAra ane padiza vigere zastradhArI purUSa hastakriyAnuM lAghavapaNuM batAvavA lAgyA. bahu parAkramI padAti varga paNa uchaLI uchaLIne tevIrIte yuddhamAM cAlavA lAgyA ke, jethI baMne prakAre uccAI=parAkramavaDe azvavAre nIcA thaI gayA. senAnA madhya bhAgamAM yuddha karavA prerAyele uttama jAtine azva zatrunI taravAra vaDe paga kapAI gayA hatA te paNa potAnA svAmIne yuddhanI bahAra laI gayo. koIka svArane azvanA pRSTha sAthe zatrue bANathI vidhi nAkhe, jethI te marI gaye te paNa te ghoDA parathI jIvatAnI mAphaka nIce paDe nahIM. pitAnI upara ArUDha thayelA subhaTapara padAtie karelA taravAranA AghAtano bacAva karatA uttama jAtinA zrIvRkSanI(hRdayamAM vetarAma vALA) gheDAe yuddhamAM pitAnuM uMcAIpaNuM sArthaka karyuM. ardhaAkAzamAM ghoDAone vAraMvAra kudAvatA svAre nIcA chatAM paNa hastIpara rahelA subhaTane mAravA lAgyA. raNabhUmImAM utarelo keIka hAthI suMDhathI subhaTane upADI krodhavaDe kaMduka (daDA) nI mAphaka uce uchALIne yama rAjAne ApavAne jema dUra pheMkavA lAgyA. vA samAna baMne dAMta vaDe prahAra karatA hastInI suMDha zatrunI taravAra vaDe kapAI gaI chatAM paNa te vihata (hasta vagarane vyagra ) thaye nahIM e hoTuM Azcarya thayuM, yuddha karavA mATe baMne hastIo eka bIjAnI suMDha laDAvIne jayalakSmInA pravezamAM toraNa karatA hoya tema muMbatA hatA. temaja te hastIo pAdanA AghAta vaDe subhaTane kamalakhaMDanI mAphaka mardana karatA ane eka bIjAnA sainya rUpI savarane DakhoLavA lAgyA. yuddha karatAM parasparanAM zastro khuTI gayAM tyAre mahAna parAkramI keTalAka subhaTo mallanI mAphaka bhujanA avalaMbanathI yuddha karavA lAgyA, zaurya lakSamInA AliMganathI For Private And Personal Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26) zrI kumArapALacaritra. kuMkuma vaDe raMgAyelA hoya tema zastronA prahArathI nIkaLatA rUdhira vaDe lAla aMgavALA subhaTo zobhatA hatA. pitAnA nazvara prANeviDe cirasthAyI yaza kharIdIne keTalAka subhaToe vANijaya kalAmAM hoMzIyArI meLavI, keTalAka subhaToe AlokamAM pitAnA svAmI pAsethI mAna ane atulya yaza meLavI eka zaurya vaDe chevaTe marIne svargaloka meLavyo. raNakSetramAMthI cAlatI rUdhiranI nadIo vRSTivaDe dhavAyelI dhAtuonA rasathI mizra thayelI parvatamAMthI nIkaLatI nadIone bhrama karatI hatI. e pramANe yamarAjAne tRpta karanAra raNasaMgrAma pravRtta thaye chate arAjanA subhaToe caulukyanA subhaTane cUrNa karyo. zatrunA subhaToe ekadama pAchA haThAvyA, jethI trAsa pAmI zastranA ghAtathI jIrNa thayelA gujarezvaranA subhaTo caulukyakSitipatinA zaraNe gayA, pachI gurjarezvare potAnA subhaTone AzvAsana ApyuM ane yuddha karavA mATe kehaNAdika sarva sAmaMtone pite preraNA karI, zrI kumArapAle yuddhanI AjJA ApI chatAM temanAM mana udAsa jANuM zyAmala nAme potAnA hAvatane pUchayuM ke, A sAmaMta loke kema udAsa dekhAya che? sAmaMtone vicAra zyAmalanA jANavAmAM hatuM, tethI teNe kahyuM, rAjan ? A leke prathamathI ja sahArA upara virakta hatA, jethI tamhArA vairIe A lokene gaI rAtrIe puSkaLa suvarNa dhana ApI potAnA svAdhIna karyA che. vaLI e temane saMketa che ke, taiyAra thaI yuddhamAM utaravuM kharuM paNa zatruo sAthe laDAI karavI nahIM. e pramANe vicAra karI A loke tambArA drohI thayA che. te sAMbhaLI pharIthI rAjAe pUchayuM, he zyAmala? have ApaNe zuM karavuM? zyAmala bolyA, tame, huM ane A hAthI e traNa sthira chIe. rAjA bA, hAthI ane tuM pAchA paDe nahIM te huM A zatrune For Private And Personal Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sa. ( 217 ) jItelA jANu chu. A hAthIne tu zatrunA sainyamAM laI jA, e pramANe cAluye mhAvatane utsAha ApyA ane vizeSamAM kahyuM ke; sAhasika purUSe calAveluM haLa daivanA mastakapara paNa cAlI zake che, emAM kaMi Azcarya nathI. zatrunA subhaTe agninI jvAlA samAna jaLahaLI rahyA che, paraMtu enA parAjaya thavAnA haze te te enI meLe ja bhAgI jaze. e pramANe cAlukayarAjAnI vANI sAMbhaLI kAika cAraNa avasareAcita vacana rAjA pratye elyuA, he kumArapAla ? " tu kAI prakAranI ciMtA karIza nahIM, peAtAnuM ciMtaveluM siddha thatuM nathI, jeNe hane rAjya ApyuM che teja purUSa hArI ciMtA karaze. " zatruonA parAjaya karavAmAM maLavAna evI te cAraNanI vANIrUpa zakunane svIkAra karI gujarezvara hujArA subhaTothI yukta varIe upara utarI paDayA. zatruonA prANu sAthe dhanuSu khecyuM ane peAtAnA jayanI AzA sAthe dhanuSkara khANu caDhAvyu . ekatra thayelI durvAraverIonI paraMparAene paNa mRgalIonI mAphaka vidvAratA zrIguja rezvare mANeAnI paMktio pravartAvI, guja rezvara evI rIte khANu mAre che ke; grahaNa ane mAcananI kriyA kAipaNa joi zakatA nathI, ane bhayane lIdhe tee nahI viMdhAyelA chatAM paNa peAtAne viMdhAyelA mAnatA hatA. A sAmaMte zatrue sAthe maLelA che. e pramANe temanI mAphaka ApaNI paNa A leAkamAM niMdA mA thAo, ema vicAra karI tIkSNa mukhavALA sarve cAlukyanAM khANu! zatruonAM hRdaya bhedI bahAra nIkaLI bahu dUra gayAM. sarva aMge lAgelAM cAlukyanAM bANAvaDe purAi gayelA subhaTA vIralakSmInA AliganathI rAmAMcita thayA hoya tema zobhatA hatA. sainikeAe uDADelI dhULanA samUha vaDe kapAyelA meghamaMDalamAM bhUpatie racelI mApati vRSTinIdhArA samAna dekhAtI hatI, hastipaka For Private And Personal Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 218 ) zrIkumArapALacaritra. ( nhAvata ) nA abhiprAya mujaba cAlatA rAjaku Mjara ( hAthI ), rAjAnI saMmati pramANe yuddhamAM hAthIne calAvatA nhAvata ane STigocara thayelA zatruonA bANAvaDe saMhAra karatA bhUpati, e traNene joi kAne Azcarya na thAya? dhvajasahita IMDAnu khaMDana karatA, svAra sahita gheADAone nAza karatA, pratyaMcA ( derI ) sahita dhanuSane cheteA, hastanAM baktara sahita bhujada MDanuM haraNa karatA, baktara sahita zarIrane bahu rUdhira vaDe snAna karAvatA, khaktaramAM gupta rahelAM mastakeAne paNa nIce pADatA, dehamAMthI khalane khaseDatA ane hRdayamAMthI jIvane dUra karatA zrIcAlukyarAjA zatrunA sainyane dANAnI mAphaka piSavA lAgyA. e pramANe verImaMDalane vAdaLanI mAphka dUra kare chate AgaLa smrutti mAM AvelA sUryanI mAphaka aNuArAjane bhUpatie joyA. mane rAjAe eka bIjAnI alaikika smutti joi rAma ane rAvaNunI mAphaka bahu vaira mAnavA lAgyA ane teja vakhate verane saphala karavAne jema mahAparAkramI te ane jaNe pAtapeAtAnA mAvatAne AjJA karI ke, teo tarata ja gajeMdrone calAvavA lAgyA. have aNuUrAja ane kumArapAla ane sALA anevI thAya ema jANI upahAsanI mAphaka krodhavaDe paraspara ukti prabhukti karavA lAgyA, jemake, hoyAla ? tapasvivat svazirasi kSitvA jaTAH prAktvayA, bhikSitvA pratimandiraM pratipadaM naMSvA ca nItaM januH / prAptaM puNyavazena rAjyamadhunA niHsvena cintAramavat, bhagnIpreraNayA kuto'dya samare vyApadyase matkare // 1 // " re re zyAlaka ? prathama hai tapasvinI mAphka mastake jaTA dhAraNa karI ghareghara bhikSA mAgI, dareka sthaLe nAzIne peAtAnA For Private And Personal Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAM sa. ( 219 ) janma gALyA che, ane hAlamAM nidhanane ciMtAmaNI jema puNyane lIdhe thane rAjya maLyuM che, chatAM hAlamAM hArI mhenanA kahe vAthI A yuddhamAM mhArA hAthe maravAne zA mATe tu taiyAra thayA che ? " te sAMbhaLI kumArapALa eklyA; bhagnIvallabha ? yajjaTAdidharaNaM zaktasya vA vaibhavaM, rAmAderiva tadvidhirvitanute tattasya no dUSaNam / AjanmA'pi paraMtvayA'dbhutatame rAjye pravarttiSNunA, duHsAdhaM kimu sAdhitaM kathaya me yad darpamutsarpasi // 1 // ? "" " huM bhagnIpate ? parAkramI purUSane je jaTArdika dhAraNa karavuM athavA vaibhava pAmavA te devakRta hAya che, vaLI te rAmacaMdrAdikanI mAphka zeAbhApAtra gaNAya che, dUSaNa gaNAtu nathI. paraMtu janmathI AraMbhIne Aja sudhIpaNu kharekhara adbhuta rAjyamAM huM... pravRtti karI che, teA du:sAdhya evuM kArya huM zuM karyuM jethI tuM ATaleA badhA garva kare che, enA javAba Apa. aNu rAja AlyA, huM spAlaka ? samartha zatrurAjAone bhedavAmAM pravINa evAM A mhArAM bANu prathama bhikSuka dazAmAM rahelA tyArI upara paDavA mATe lajjA pAme che, atizaya madonmatta hastIAne sahAravAmAM prasiddha mahimAvALA siMhanA nakha vega sahita ziyALIA upara paDe kharA ? kumArapALe kahyuM, he bhagnIpate ? tyArA bANuvaDe eka paNa zatrurAjA haNAyA haiAya te vAta keAi vakhata mhArA sAMbhaLavAmAM AvI nathI. AvI khATI maDAi tuM zAmATe jAhera kare che ? ema chatAM jo thArI mahattA satya haze te garviSTha rAjAonA prANa haravAmAM kuzaLa, evA mhArA mANeAne yuddhamAM kAi paNa rIte tuM rAkI zakIza. cAlukaya tathA arNorAja e baMne rAjAoe paraspara yuddha For Private And Personal Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ). zrIkumArapALacaritra. nI IcchA karI, teTalAmAM te baMnenA gaje dro cAlukya tathA damatta thaI yuddha karavA mATe doDavA lAgyA. arNorAja. prahAra karavAnI IcchAthI sanmukha AvatA - lukyanA hAthIne jeI, cArabhaTa nAmano arAjane mAvata pavananA cakranI mAphaka pitAnA gajene atyaMta bhamAvavA lAge ane pote ati baLavaDe mRgeMdranI mAphaka siMhanAda karavA lAgyo, jethI parvatanI guhAo garjanA karavA lAgI eTa luM ja nahIM paNa satya siMhanAdanI mAphaka cArabhaTe karelA siMhanAde anya hAthIone mada utAryo. vaLI te siMhanAda sAMbhaLavAthI ghoDAo baMdhana toDIne trAsa pAmavA lAgyA, satvahIna purUSa mUcchita thaI gayA ane zUravIra purUSe kaMpavA lAgyA, arNorAjanA hastInA bhramaNathI ane cArabheTe karelA siMhanAdathI mahA baLavAnuM paNa gujaredrano hastI bhayabhIta thaI pAcho vaLe. pachI gurjareMdranA mAvate zatrunA hastIne haNavA mATe bahu jesathI prerele hAthI pharIthI siMhanAda sAMbhaLI pAcho paDe. kumArapALa rAjAe potAnA hAthIne pAcho paDato joI zyAmalane kahyuM ke, A hAthI yuddhamAMthI vAraMvAra kema pAcho paDe che? zyAmala bolyA, he deva? cArabhaTa nAme subhaTa prathama je ApanI pAse hato te hAlamAM Apane rAjya maLavAthI rAsAIne ApanA tyAMthI nIkaLI A zatrune maLe che, te cArabhaTa pitAnA hAthIne bharamAve che ane vAraMvAra siMhanAda kare che, tethI A hAthI yuddhamAM kuzaLa che te paNa bIkaNanI mAphaka bhayane lIdhe nAzI jAya che. te ja vakhate bhUpatie pitAnI buddhithI zyAmalanI pAse charIthI vastra cIrIne hAthInA kAna purAvI dIdhA. kAna purAvAthI siMhanAda tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM nahIM eTale te hAthI zatrunA hastI pratye nirbhaya thaI yuddha karavA mATe deDa. baMne hastIe eka bIjAne prahAra kara For Private And Personal Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAMsa . ( 21 ) tA ane cakranI mAphaka vAraMvAra bhramaNu karavA lAgyA. suDhanA agra vaDe bahu krodhathI paraspara pakaDavAnA dAva zeAdhatA hatA, madyapAnathI atyaMta unmatta thayelA ane lAla netra karI te mane hAthIe pitR vairathI jema yuddha karavA lAgyA. ema ane hastIone yuddha karatA joi ane rAjAe paNa krodhathI mANeAnI vRSTi karatA chatA bhAre yuddha karavA lAgyA. ati utkaTa evA te ba MnenA sagrAmane kAtuthI jotA keTalAka subhaTA cAlukaya pakSanA hatA ane keTalAka aNorAjanI taraphanA hatA. vaLI huM mAnu chu ke, temanAM khANeA eTalAM badhAM avara navara paDatAM hatAM ke; jemanI aMdara zUra purUSa paNa kapAvAnA bhayane lIdhe jema peAtAnA hAtha laMbAvatA nahAtA bahu krodhathI akhaMDita dhArAe khANu vRSTine vistAratA ane rAjA enA tIra ( bhAthA) bahu khANeAne lIdhe akSaya bANuvALA thayA. paraspara mUkelA ane madhya bhAgamAM kamaLanAlanI mAphka khaMDita karelA khANAnA Dhagale ane hastIonI vacce hastI pramANa thai gayA hatA, dhanuSu pratya McA ( dArI ) ane khaNune vAravAra chaMdatA ane rAjAe karNa ane arjunanI mAphaka adhyakSa manI cirakALa Azcarya karavA lAgyA. jugArIo pAzA vaDe pAzAne jema te mane rAjAoe yathAcita zastrovaDe anya zastrone cheda karI ghaNA samaya yuddha krIDAmAM vyatIta karyAM. khAda aNNArAjanAM avaDe nirdhananA manAratha jema peAtAnAM astro madhya bhAgamAM chedAyelAM joi cAlukayane bahu krodha thayA. jethI te siMhanI mAphaka hAthI uparathI phALa mArIne vIjaLInI mAphaka zatrunA hAthIpara paDayA. pachI tarataja teNe charIvaDe AMdhelI dArI kApI nAkhI, ane zatrune palANa sahita hAthI uparathI nIce pheMkI dIdhA. tenA sainikA paNa joi rahyA hatA, chatAM paNa tenI chAtIpara paga mUkI hAthamAM taravAra kapAvatA zrIkumA For Private And Personal Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI kumArapALacaritra. rapALa bole, re re? mUrkha ? duSTa vAcAla ? gaThAM bAjI ramatAM hAsyathI gurjara muMDita che ema je jIbhathI vAraMvAra tuM bolato hato, te hArI jIbhane A taravAra vaDe kaMTha mAge kheMcI laI hAlamAM mahArI bahenanI pratijJA huM puraNa karIza. ema kahI zrI kumArapAlarAjAe zauryavaDe skuraNAyamAnayama samAna pote tenI jIbha kheMcavA mATe zastra taiyAra karyuM, pUrva kAlamAM murArie duSTabuddhivALA kaMsane jema kumArapALe konA dekhatAM zatrune dabAvI dIdhuM. pitAnA svAmInI tevI durdazA jotA chatA paNa tenA subhaTo kumArapALanA hAmA thayA nahIM, kAraNa ke, darekane maraNubhaya hATe hoya che. siMhanA caraNathI dabAyelA mRganI mAphaka matyunA mukhamAM AvI paDela arAja bolyA, he zaraNya ? mhArUM rakSaNa kara, rakSaNa kara, tevI tenI avasthA ane dInavANI vaDe rAjAne dayA AvI, jethI tenI chAtI parathI pitAne paga uThAvI laI teNe kahyuM, arNorAjI dayAvaDe hu hune mukata karUM chuM, paraMtu jIvatA chatAM tyAre potAnA dezamAM jIbhanA AkarSaNanuM cihna kaMThane viSe dhAraNa karavuM ke; Aja sudhI hArA dezanA loko mastake vastra bAMdhatA hatA, ane havethI DAbA jamaNI baMne bAjue teo jIbhanA AkAravALA bane cheDAo mUke. temaja pAchaLa paNa eka jInhAne cheDe laTakato rahe. A pramANe mahArA hukamathI tyAre pravRtti karavI. jethI A duniyAmAM hArI bahenanI pratijJA pUrNa thavAnI prasiddha thAya. ANe rAje te pramANe kumArapAlanuM vacana mAnya karyuM. pachI bhUpatie aNe rAjane kASThanA pAMjarAmAM pUrI patanA sainyanI vacce lavarAvyA. te samaye kumArapAlanA sinyamAM hadayane AnaMda ApanAra jayadhvani thaye. ane vAjIMtronA nAda thavA lAgyA, jemanA sAMbhaLavAthI verIonA kAna bahu pIDAvA lAgyA, temaja te lukyanuM sainya je kellaNAdika sAmate For Private And Personal Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sa. ( 223 ) lajjA pAmyA, ane bhayane lIdhe kAMpavA lAgyA, emAM kaMi Azcarya nahIM. kAraNa ke svAmI drohienA hRdayamAM bhIti rahyA kare che. paraMtu kumArapAle mastaka kApavA taiyAra thayelA evA paNu te sAmatAne ThapakA AkhyA nahIM, kAraNa ke tevA sajjana purUSA mahAsAgaranI mAphaka gabhIra heAya che. traNa rAtrI sudhI peAtAnA sainyamAM arNorAjane rAkhyA, pachI vastrAdika alaMkAra herAvI rAjya ApI peAtAnA anevI jANI kumArapAle tene vidAya karyA, te paNa peAtAnA sthAnamAM gayA, jIvatA marelAnI mAphaka hRdayamAM ahu pIDAne dhAraNa karatA tevicAra karavA lAgyA, ahA hAsya karavAthI kevA du:khasAgara mhane prApta thayA ? jenI aMdara jIvita, vaMza ane rAjya e sarve leADhAnI mAphaka DubI jAya che. vaLI leAkeA kahe che ke hAsya karavuM te ardhuM vaira gaNAya che. e vAkaya sarvathA asatya che. kAraNa ke pariNAme mRtyu thavAthI hAsya eja sa`pUrNa vera che. athavA hAsya karavAthI zuM? A du:kha mAtra mhArI strIeja kareluM che. kharekhara huM mAnuM chuM ke; du:kharUpI jhADanu mUla strIeja hAya che. " thaMnuM mULakAraNa, saMsAra dvArane ughADavAnI kucI, kajIAnu sthAna ane vipattienA bhaMDAra evI strI jAtine dhikkAra che." " laMkA ane kurUdezamAM karADA parAkramI sulaTAnA nAza thavAthI rAmAyaNa ane mahAbhArata thayuM tenu paNa mULakAraNa strIeja hatI" rAkSasI samAna te strIAvaDe tevA rAvaNAdikauttama purUSA paNa kSayapAmyA, huM te| jIvatA rahyo chuM te kaika sArU thayu. tyArabAda aNNorAja hamezAM zrIkumArapAlanI AjJAmAM rahI rAjya karavA lAgyA. kAraNake devanI AgaLa koinI sattA cAlatI nathI. pachI zrI kumArapALarAjA tyAMthI kRtArtha thai pAchA vaLyA ane meData sthAna ne peAtAnA parAkramavaDe svAdhIna karyuM. temaja pallIkeATane sainikA pAse Aje karAvyA. pachI rAjAe dareka ThekANe ekaThA thayelA puNyanI ana For Private And Personal Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 224 zrIkumArapALacaritra. mAka caityAne joi peAtAnA maMtrI vAgbhaTane pUchyu ke; mAlavadezanA rAjA durjana puruSA pAtAnA satkarmone jema peAtAnI kIrti mATe caityAne pADI nAkhe che. pitRnA nAzanI mAphaka A kAma karavu' temane ucita nathI, A dezamAM dharmanI jAgratI mATe have zuM karavuM ? vAgbhaTa vicAra karI melyA, he deva ? puNya rAzinI puSTi mATe tila pIlavAnA yaMtrA sainike pAse bhAgI nakhAve, A pramANe maMtrInA abhiprAya svIkArI sainikone AjJA karI ke, teoe mUtti mAn pAtakAnI mAphaka sarva tila yaMtra curI nAkhyA. tyAra bAda zrIkumArapALarAjA caMdrAvatInagarImAM AvyA. tyAM pUrvanI mAphaka agniyaMtra taiyAra karAvI dRSTabuddhi vikramasiMharAjA kumArapAlanI pAse AbyA ane peAtAne tyAM bhAjana mATe teNe bahu Agraha karyAM, paNa rAjA manamAM samajI gayA ke; A vikramasiMhu bahu duSTa che, kAraNa ke buddhimAna purUSA anyanA Azaya jANI jAya che. pachI agni yaMtra kumArapAlanA jovAmAM ALye, tethI teNe matlA pAse vikramasiMhane ma dhAvI tenuM kapaTa jAhera karyuM ane tenu makAna khALI naMkhAvyuM. tyArabAda gu rezvare malllAnI pAse tenAM aMga sAMdhAmAMthI utArIne AstaraNa vinAnA gADAmAM besArI peAtAnI sAthe tene calAvyeA. gADAmAM beThelA te vikramasiMhaiM nIcA uMcA mArgamAM gADAnA dhabakArAthI Ama tema mAthu bhaTakAvAne lIdhe bahu du:khI thayA ane bahu pAkAra karavA lAgyA, jethI huM mAnuM chuM ke; peAtAnI durdazA joi te peAtAnA sevakane zikhAmaNa ApatA hatA ke; koie svAmI droha karavA nahIM. vaLI te peAtAnA manamAM vicAra karavA lAgyA ke; mhArI duHddhine dhikkAra che, kAraNa ke mhArA mANasAe mhane bahu vAya chatAM paNa mheM peAtAnA anathanI mAphaka svAmIdroha karyAM, svAmIdroha rUpI vRkSanuM A du:kharUpI puSpa For Private And Personal Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturtha sarga. (25) maLyuM che, have enuM phala zuM maLaze tevuM jANatA nathI. e pramANe vicAra karate, duHkhathI pIDAtA ane kAMtihIna thayele te rAjA rudana karatA hatA, A lekamAM paNa tIvrapApathI pragaTa thayelA nArakInI pIDAne anubhava karato hoya tema te duHkhI thaye. temaja tenI durdazA joI keTalAka subhaTane dayA AvI, jethI temaNe kumArapAlane vinati karI temanI AjJAthI tenI nIce ghAsanI pathArI karI ApI. anukrame gurjarezvara zrIkumArapAlarAjA mahotsavapUrvaka pATa nagaramAM gayA. he bhagini ? lhArI pratijJA pUrNa rAjadhAnI praveza karI ema kahI teNe potAnI bahenane prasanna karI, te sAMbhaLI devahUdevI kRtArthanI mAphaka bahu khuzI thaI ane potAnA baMdhune manahara aneka AzIrvAda vaDe saMtuSTa karyo. pachI kumArapAle pitAnI benane sAsare javAnuM kahyuM paNa abhimAnane lIdhe te tyAM gaI nahIM, paraMtu tapazcaryA karatI te potAnA baMdhu pAse ja rahI. tyArabAda sabhAmAM beThelA kumArapAle vikamasiMhane potAnI pAse bolAvyA, male pAse tenAM aMga caDhAvIne sAjAM karAvyAM, pachI sAmaMtone sAMbhaLatAM teNe pUchyuM ke; re durjanaziromaNi? tuM sAcuM bola ? agniyaMtrathI rAjAone mAravA ane sAmaMtone na mAravA evI zikhAmaNa tane kayA hitecchuo ApI hatI ? lhArA banAvelA te agniyaMtramAM pazunI mAphaka kuTuMba sahita 9ne je huM hasuM te hAruM zuM thAya ? e pramANe hene bahu dhikkArI kumArapAle kodhathI narakAvAsanI mAphaka kalezamaya kArAgRhamAM nAkhI dIdho, ane rAmadevanA putra cazodhavalanAme tenA bhatrIjAne caMdrAvatI nagarIne adhipati karyo, bAda nigraha karavA lAyaka kalhaNAdika sAmaMtone yathAgya nigraha karI pite aizvaryarUpa kamalakamalA=lakSmIne puSpadhaya-bhramaranI mAphaka anubhava karavA lAgyA. 15. For Private And Personal Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 16 ) eka divasa www.kobatirth.org zrIkumArapALacaritra. mallikArjunabhaTTa zrIkumArapAlarAjA sabhAmAM beThA hatA, tevAmAM tyAM kAkaNu dezanA adhipati mallikArjuna nAme rAjAnA bhaTTa AvyA. aneka vArUpatigRhaspati=buddhimAn purUSA, zrIda-kubera=dhanADhya ane aneka purUSAttama-vAsudeva=zreSTha purUSa jenI aMdara beThelA evI sabhAne joi te bhaTTanA manamAM Azcarya thayuM ke; A sabhAnI AgaLa svargasthAna paNa nirarthaka che, pachI bhaTTe AzIrvAda ApyA, rAjA tenIpara prasanna thayA, peAtAnI AgaLa bhaTTane esAryA, bhUpatie pUchyu. tu kANu che ? ane keAnI pAse rahe che ? bhaTTa khullI rIte khelyA; Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhaMktvA prauDhakalAnilApativarAn durvAradorvikramai rAtmIyAn viracayya cAnavataM tAn pAlayan pautravat / dhatte ' rAjapitAmahe ' ti birudaM yovizvavizvezrutaM, so'yaM rAjati mallikArjunanRpaH kodaNDavidyArjunaH // 1 // ' "du:khe vArI zakAya tevA bhujadaMDanA parAkrama vaDe aiADha kalAvAna rAjAone chatI peAtAne tAbe karI hu MmezAM pAtranI mAphka temanu pAlana karatA ane sarvAM jagamAM prasiddha 'rAjapitAmahu' evA birUdane je dhAraNa kare che, te suprasiddha mallikArjunarAjA virAje che, vaLI te dhanuvidyAmAM arjunasamAna zele che. " he deva ? te naredranA huM... bhaTTa chuM ane bhaTTa leAkeAe gavAyelI, sarvatra vyApaka ane suprasiddha ApanI kIrtti sAMbhaLI huM ahIM AnyA chuM. mallikArjunarAjAnuM mhATu birUda sAMbhaLI zrIkumA2pAlarAjA dhRta ( ghI )thI tRptathayelA agni jema krodhathI baLavA lAgyA, tenA azrvane nAza karavAmATe bhUpatie sabhA tarapha dRSTi karI eTale tarataja uDDayanamaMtrInA putra-AmrasaTa hAtha For Private And Personal Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthAMsa . ( 227 ) neyA, te joI rAjAne Azcarya thayu, rAjAe tene ekAMtamAM khelAvIne aMjalinu kAraNa pUchyuM, AmrabhaTa khelyeA, deva ? Ape tenu birUda sAMbhaLI sabhA taraph STi karI ke; je ane mAre tevA kAipaNa subhaTa che? evA tamAre abhiprAya mAnI ApanI AjJAmAM taiyAra thai mhe' te khIDu' levA mATe ApanI AgaLa hAtha joDayA. potAnA abhiprAya jANavAthI bhUpatine ghaNA camatkAra thayA ane peAtAnA cittane jANanAra AmrabhaTanI teNe prazasA karI, kharekhara A janmAM guvAnanI kANu stuti na kare ? teja vakhate bhUpatie adbhuta prakAranAM chatrAdika rAjacinha AmrabhaTane ApyAM ane tene rAjA tarIke karyo, kAraNa ke; tuSTa thayelA adhipati kalpavRkSanI tulanA kare che. durvA sainyacakra ApI mallikArjunane jItavA mATe cakravattinA cakranI mAphka AmrabhaTane bhUpatIe meAlyA. nadInuM pUra vRkSeAne jema anamrane bhAgatA ane namranuM pAlana karatA AmrabhaTa lApinInAme nadI utarIne keAkaNa dezanI najIkamAM gayA. tyAM teNe vizALa peAtAnA sainyanA paDAva karyo ane hAMziyAra eka dUtane mallikArjunarAjA pAse meAkalyA, saMpattionI vizrAMti samAna tenA sthAnamAM jaIne te te mAlatI tathA zvetasuvarNa samAna kIttine dhAraNa karanAra mallikArjunanaredrane praNAma karyA, prasanna netrAvaDe rAjAe tenA satkAra karyA, pachI teNe pUchyuM; tu kANu che ? tyAre te krUte ceAgya javAkha ApyA ke;~~ na hastyAcaM sainyaM, na nizitatamaH zastranivaho, - na lauha : saMnAho-na gurumaNimaMtrauSadhibalam / yadugrAsestrAtuM, sahamiti vihAyaitadakhilaM, tRNaM vaktreSvekaM dadhati ripavastrANanipuNam // 1 // For Private And Personal Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (28) zrIkumArapALacaritra. hAthI vigere sainya, tINadhAravALAM zastra, leDhAnAM baktara, tathA heTA maNi, maMtra ane auSadhionuM bala jenA ugrakhathI rakSaNa karavA mATe samartha nathI, ema jANuM e sarvane tyAga karI zatruo potAnuM rakSaNa karavAmAM samartha evA eka tRNa-ghAsane mukhanI aMdara dhAraNa kare che. " temaja zatrurUpI vaMza (vAMsaDAo)ne bALato jene pratAparUpI dAvAnaLa temanI strIonA azrupravAha vaDe koI vakhata zAMta thAya che, te zrI kumArapAlarAjA sabhAmAM beThA hatA, tyAre keIka mAgadhanA mukhathI "rAjapitAmaha" evuM tAruM birUda temanA sAMbhaLavAmAM AvyuM, meghanA heTA gajAravane siMha jema te birUdane nahI sahana karato gurjareMdra yamanI mAphaka hArI upara kapAyamAna thaye che ane te bhUpatie teja vakhate kaNanI mAphaka tane pisavAne zrImAn AmrabhaTane rAjA banAvI hAlamAM ahIM mekalelo che. sainya vaDe sAgarasamAna te AmrabhaTa tamArA sImADAmAM utaryo che, te bahu nyAyavAna che. tethI tamArA hitane mATe temaNe hane mokalyo che. yamarAjAnI rAjadhAnI levAnI IcchA na hoya te tuM potAnA birUdano tyAga karI zrI kumArapAlarAjAnI sevA kara ane garvano tyAga karI devanI AjJA samAna temanI AjJAne tuM mastake dhAraNa kara, temaja dareka varSe daMDa Apa, nahi to zatruone cUravAmAM dIkSita thayela te AmrabhaTa kASThane agni jema kula sahita tane bALI nAkhaze. mahArUM kahyuM mAnIza te tuM lAMbe vakhata jIvato rahIza, nahIM to garvavaDe rAvaNanI mAphaka tuM jaladI marI jaIza. e pramANe dUtanuM vacana sAMbhaLI bahu pratApI mallikA narAjA potAnA hRdayamAM baLatA kaparUpI agninI javALAsamAna vacane bolavA lAgyuM. te dUta mahArA birUdane asatya karavA mATe i paNa samartha nathI te A kumArapALa keNa? temaja vaLI For Private And Personal Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (29) raMka e AmabhaTa kANu che ? ziyALIAnA zabdo vaDe trAsa pAmate kesarI pitAnA parAkramathI meLaveluM "mRgeMdra" e prakA2nuM pitAnuM nAma cheDe khare? vaLI A hAra svAmI je mhArI pAsethI levAnI IcchA rAkhe che, te tuSAgninA gavaDe ThaMDakanI IcchA kare che. temaja A hAro AprabhaTa daMDa levA ahIM AvyA che, paraMtu huM hene saMgrAma ApavAne taiyAra chuM. mane joI le, e pramANe dUtane dhikkArI tatkAla teNe tene vidAya karyo pachI mallikArjuna rAjAe potAnA samagra ne taiyAra karI prayANa karyuM, tenA sainike e AkramaNa karelI pRthvI atyaMta pIDAyelI satI dhULanA miSavaDe nAzIne AkAzane Azraya letI hoya ne zuM ? tema te rAjA pitAnA nagaramAMthI nIkaLI AmrabhaTanA sainyanI najIkamAM jaI sainyane paDAva karI tyAM rahyo. cAlukyanA dUte paNa AmabhaTanI AgaLa AvI mallikA nanAM sarva vacana nivedana kayAM, prabhAtakALamAM AmrabharanAvijaya. uddhatasubhaTarUpI taraMgathI vyAsa, pUrva ane pazcima dizAnA samudra samAna te baMne sainya yuddha mATe raNabhUmimAM AvyAM, temaja te samaye praDha gajepara beThelA, nAnA prakAranA zastrovaDe bhayaMkara, hRdayamAM dharyarUpa ane bahArathI lehamaya baktarane vahana karatA zrIAdmabhaTa tathA zrI mallikArjuna rAjA baMne jaNa utkaTa parAkramazAlI zarabha (siMha vizeSa) nI mAphaka eka bIjAnI sanmukha thayA. yuddhane ucita ane vANIthI na kahI zakAya tevI zarIranI AkRti joI teo baMne hadayamAM kSaNamAtra paraspara Azcarya pAmyA. AmabhaTa tye, he rAjana ! A subhaTane laDAvIne manuSyakITane vinAza vyartha zAmATe kara joIe "rAjapitAmaha"e birUda huM pote ja meLaveluM che, mATe hAlamAM hAruM parAkrama jovAnI For Private And Personal Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (230) zrIkumArapALacaritra. huM IcchA rAkhuM chuM. cAlo ApaNe baMne yuddha karIe, ane A sarve sainike ApaNA baMnenuM parAkrama hAlamAM jANI zake. te sAMbhaLI mallikArjuna be he mahA subhaTa? bahu sAruM, bahu sArU ema tenI prazaMsA karI ane vizeSamAM teNe kahyuM ke, A hArA daDha vairyavaDe huM bahu khuzI thayechuM, nhane avazya pracaMDa hArUM bhujabaLa batAvuM, paraMtu tuM vANuo che mATe hune mAravAne phuraNAyamAnaA bhujabaLa lajajA pAme che. vaLI pRthvIne bhaMga karavAmAM zaktivALA parvatanI paNa pAMkhene jevA kApI zake che, te vA pASANunA TukaDAne teDavA mATe utsAha dharAve khare? te sAMbhaLI pharIthI AmRbhaTa belya; kSatriyaputra zUravIra hoya ane vaNikaputra na hoya te hArUM mAnavuM asatya che, keIka kSatrIya te ghAsa kApavAmAM paNa azakta hoya che ane keIka vaNikU paNa parvata bhedavAmAM vajInI mAphaka mahA parAkramI hoya che. jyAM sudhI zairyarUpI suvarNa ne kasoTI samAna yuddha thAya nahIM tyAM sudhI mAtra bolavAthI kSatriyatA ane vaNipaNuM jaNAtuM nathI. napuMsakanI mAphaka ati zairyavaDe AdmabhaTanI uddhatAI joI malphikAna bahu vismaya pAmyuM ane pharIthI bebhe- cikIrSasi sarIsRpezvaraziraHzikhAkarSaNaM, jihIrSasi gajAntakRtikR (vR) tavaktradaMSTrAMkuram / didhIrSasi samIraNaprabalakIladAvAnalaM, jigISasi yadadya mAM balanidhiM vaNikputra ? re // 1 // re vaNika putra! balavAna evA hane hAlamAM tuM je jItavAnI IcchA rAkhe che, te zeSanAganA mastakanI zikhA kheMcavA dhAre che, temaja "siMhanI draSTrA (dADha) levAnI IcchA kare che, ane pavanathI prerAyelI prabaLa jvAlAvALA agnine dhAraNa karavA For Private And Personal Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (231) barAbara che. te sAMbhaLI AmabhaTane bahu krodha thayo ane te belyo ke, vAcAlanI mAphaka hArI vAaeratA vRthA che, je hArAmAM parAkramanI zakti hoya te zastra dhAraNa kara. vaLI "he kSatriya putra? zalabha (pataMgIA) mAM dIpa, pRthvImAM haLa, vanamAM dAvAnala, aMdhakAramAM sUrya, meghamAM pavana, kipAkanA jhADamAM kuDAra (kuhADe), sarpa upara garUDa, gajendra para siMha, pANImAM grIma tu ane parvatamAM vaja, je kAma kare che, te kArya huM vaNikaputra tyAre viSe karIza." ema kahI AdmabhaTa bahu krodhathI bANavRSTi karavA lAgyA, te joI mallikArjune potAnAM bAvaDe bahu sahelAIthI te bANavRSTi haThAvI dIdhI. nabhastala ane bhUtalamAM paNa vecchA pramANe pharatAM, baMne rAjAonAM bANe pitAnuM pakSipaNuM vistAravA lAgyAM. temaja temaNe mUkelAM bANe paNa khare khara yuddha karavA lAgyAM; paraspara athaDAIne je bANe khaMDita thayAM teo raNabhUmimAM nIce paDatAM hatAM. gADha evI meghavRSTivaDe te eka sUryanI zobhA kSINa thAya che, paraMtu temanI bANavRSTivaDe te seMkaDe zarAonI zobhA haNAya che. jaladI bANu nAkhavAnA abhyAsavALA tathA utkaTa hastanI lAghavatAvaDe yuddhamAM tatpara thayelA AmrabhaTane mallikArjuna rAjAe sAkSAt droNAcArya samAna mA. vaLI te samaye AdmabhaTe pite dhanudhAripaNAthI vIra mAnanAra subhaTane paNa khuzI karI vaNikUjAtinA kalIbANane deSa dUra karyo. AmRbhaTa seMkaDe bANa mUko ane mallikArjuna temanuM khaMDana karate ema teo baMne jaNa vaja saMghayaNavALA hAyane zuM ? tema kiMcit mAtra paNa virAma pAmatA nahotA. e pramANe ekabIjAnA zastrone pratizovaDe khaMDana karatA te ane deva ane dAnavanI mAphaka pracaMDa yuddha thayuM. tyArabAda pitAnA hAthIparathI kudake mArI, vAnara vRkSa pratye For Private And Personal Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 232 ) www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkumArapALacaritra. jema AgnalaTa ni ya manathI krIDAvaDe zatrunA mallikArjunamaraNu, hAthIpara caDhI gayA ane teNe kahyu ke, prathama tuM mhane prahAra kara, athavA hAlamAM iSTadevanu smaraNa kara, re kSatriyAttama ? huM vANIyA chu tApaNu thane mArU chu. e pramANe kahIne AmrabhaTe khavaDe mallikArjunanuM mastaka daMDavaDe vRkSanA lanI mAphaka chedIne pRthvIpara pADI nAkhyu. zatrune mAryA te samaye AmrabhaTanI stuti karatA hAyane zu ? tema tenA sainikA hai vaDe jayadhvani vAravAra karavA lAgyA. nirdeyakatAne lIdhe rakanI mAka mallikArjunanA sainikA AmraTane sevavA lAgyA. kAraNa ke; temane te pramANe vavuM ucita che. tyArabAda mallikArjunanA mastaka sahita bahu RddhithI bharelA khajAnAe teNe peAtAne svAdhIna karyo, temaja uttama kATInI senA paNa peAtAne tAe karI, pachI te dezamAM zrIkumArapALa rAjAnI AjJA pravRttAvI, AmrabhaTa ekadama tyAMthI nIkaLI peAtAnA svAmI pAse ANye. aneka maMtrI tathA sAmatAnI samakSa zrIkumArapAla rAjA sabhAmAM beThA hatA tyAM AvI AmrabhaTe peAtAnA svAmInA caraNamAM mallikArjunanuM mastaka mUkayuM, temaja zrRMgAra kATI nAme ekazADI, mANikaya nAmanu paTa-vasra, pApakSaya nAme hAra, viSane dUra karanAra yAgasiddhi nAme zukti ( chIpa ) cAdabhAra pramANunA khatrIza suvarNa kuMbha, cha muDA mAkti meAti, caiAdakATI seAnaiyA, ekase viza uttamapAtra, cArakrAMtanA hAthI ane zatrunA khajAnA esa sAra vastuo lAvIne AmrabhaTe bheTa karI. zrIkumArapAle tevA prakAranI tenI bheTa joi manamAM vicAra karyo ke, kharekhara A zatru aneka pArzva maNui tathA atizaya sapattinA luTArA che. A pramANe AmralaTanuM parAkrama joi prathamanAsAmatA lajajA pAmyA ane nIce javAnI icchA karatA hAyane chu? tema bhutalanu ava For Private And Personal Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caturthasarga. (233) kana karavA lAgyA. te caritravaDe prasanna thayelA zrIkumArapAla bhUpatie "rAjapitAmaha' evuM zatrunuM birUda AdmabhaTane ApyuM, te birUdavaDe uMce svare mAgadhalokee stuti karAyela AmrabhaTa kalpavRkSanI mAphaka temanA dAridrane dUra karatAM potAnA sthAnamAM gaye. mahAna pratApI zrI kumArapALe potAnA parAkramavaDe pRthvIne jaya karI grISmakALane surya kAdavane jema sarva zatrukulane saMhAra karI ghaNA samaya sudhI rAjya pAlana karyuM. itizrIjainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradayoganiSTAdhyAtmajJAnadivAkara zrImadbuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImada-ajitasAgarasUriviracitaparamAItazrIkumArapAlacarita mahAkAvyagurjarabhASAyAMdigvijayavarNano nAmacaturthasargaH smaaptH|| PM - For Private And Personal Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che athapa eka divasa zrIkumArapAlarAjA uttama prakAranA zaNagAra sajI prabhAta kALamAM sudharmA (devasabhA nI aMdara seminAthanApUjArA. IMdra jema sabhAmAM gayA ane tenA madhyabhAgamAM rahelA purUSa pramANu uMcA sonAnA siMhAsana upara merUparvatanA zikhara para sUrya jema virAjamAna thayA. temanA mastaka upara pitAnA vizuddha yazarAzi rUpa caMdranA sAkSAt biMba samAna ujavala chatra zelatuM hatuM. pitAnI kIrti vaDe jItAyelI gaMgA nadIno pravAha sevA mATe A hAya tema baMne veta cAmara temanI baMne bAjue vIMjhAtA hatA, pitAnA mukuTamaNinA kiraNevaDe bhUpatinA caraNakamalane praphulla karatA maMtrI, sAmaMta ane senAdhipati vigere adhikArio sevAmAM hAjara hatA. mahArAjAnA saMbaMdhavALA keTalAka kavi ane vyAsAdikavaDe paNa te sabhA kamalevaDe sarovara jema zobhatI hatI. te samaye prabhAsapATaNathI somanAtha mahAdevanA keTalAka pUjArIo tyAM AvyA ane zrI kumArapAla nareMdrane praNAmapUrvaka vinati karI kahyuM ke, semanAthanuM maMdira kASThanI ati jIrNatAne lIdhe samudranA taravaDe mULa vinAnA taTa para rahelA vRkSanI mAphaka hAlamAM paDI jAya che. he deva? saMsArathI AtmadvAranI mAphaka te maMdirane je uddhAra karAya te Apane khajAne puNyazALI thAya ane lokamAM ApanI akhaMDita kAti thAya. e pramANe pUjakenuM vacana aMgIkAra karI bhUpatie pitAnuM paMcakulatyAM mokalyuM ane sUtradhAra pAse pattharanuM maM For Private And Personal Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 235 ) dira baMdhAvavAnA prAra'bha karAvyeA. pachI bhUpatie peAtAnI pAsamAM rahelA zrI hemaca'dra AcArya ne pUchyu', bhagavana ? mhArA manArathanI mAphaka e ma Mdira jaladI kevIrIte siddha thAya te kahe. surie vicAra karI kahyuM; rAjan ?tuM kaika vrata graheNuM kara, jethI puNyanI vRddhi thAya ane te puNyanI vRddhivaDe thArUM' dhArelu' kArya siddha thaze, ema kahI vizeSamAM temaNe jaNAvyuM ke; jyAM sudhI e maMdira taiyAra thAya tyAMsudhI thAre brahmacaryavrata pAlavuM. vaLI e jo hArAthI na thaI zake te mAMsanA niSedha kara. jIvanA ghAta thayA vinA kei divasa mAMsanI prApti thatI nathI, ane jIvaghAta samAna bIjuM koi duSTa kArya nathI, mATe mAMsanA tyAga karavA ucita che. ` adbhuta svAdavALuM anya bhejana maLe chate kA buddhimAna mAMsa bhakSaNa kare ? kAraNa ke; peAtAnI pAsamAM amRta hAya chatAM viSanI icchA kANu kare ? bhAratanA zAMti parva vigeremAM kahyuM che ke; mAMsanA tyAga karavAthI ghaNA rAjAe svarge gayA che, paNu bhAgAdivaDe svarga maLatA nathI, vaLI huM deva ? mAMsatyAganAM bhISmapitAe kahelAM keTalAMka vacanA mahAbhAratamAM rahelAM che, tadyathA; na bhakSayati yo mAMsa, nahanyAnnaca ghAtayet / sa mitraM sarvabhUtAnAM manuH svAyaMbhuvo'bravIt // 1 // " je purUSa mAMsa bhakSaNa karatA nathI, temaja pazu vadha karatA nathI ane anumeAdana paNa ApatA nathI, te sarva prANI AnA mitra gaNAya che, ema svayaMbhU manue kahyuM che. " dravya vaDe je kharIde che te huMtA mAranAra, upabhAgavaDe je khAya ane vadha ma dhanavaDe je ghAta karAve te traNa prakArane vadhu kahevAmAM AnyA che. tema ceAjanA karanAra, anumedana karanAra, mAranAra, *vikraya karanAra, saMskAra karanAra ane upabhAga karanAra e sarve For Private And Personal Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra36) zrIkumArapALaritra. khAdaka ( khAnAra ) kahyA che. suvaNa, gAya, bhUmi ane ratnAdikanA dAnathI paNu mAMsa nahIM khAvAmAM vizeSa dharma thAya che. ema zrutikAranuM mAnavuM che. ceAmAsAnA cAra mAsa sudhI je mAMsanA tyAga kare che te purUSa kIrtti, Ayuk, yaza ane ala e cAra mAMgalikane prApta kare che. mAMsanI mAphaka madya paNa vaikalyAdika aneka dUSNeAne pragaTa kare che. mATe buddhimAna purUSe iSTa kArya nI siddhi mATe mAMsa tathA madyanA sarva thA tyAga karavA. haeNrAjana ? tu paNa peAtAnA ISTa kAryanI siddhi mATe madya mAMsane tyAga kara, e pramANe gurUnuM vacana sAMbhaLI bhUpatie madya mAMsanA tyAganIpratijJA karI. pachI mahAparAkramI bhUpati te kAmamAM rahelA leAkeA mATe kArya vAhaka upara haMmezAM aneka suvarNa kATI meAkalatA hatA. kAraNake "peAte Ara belA kAmamAM karyo| mANasa udyogI na hAya? na " e varSanI a Mdara te caitya taiyAra thai gayuM. bhUpatie potAnA niyama che|DavA mATe sUrIdrane pUchyuM; gurU mahArAja melyA, jo ke caitya tA purU thayu che te paNa thArI niyama teA zivayAtrA karIne temanI AgaLa mUkavA te ceAgya che. e pramANe gurUnuM vacana kumArapALe mAnya karyuM, gurUmahArAja potAnA sthAnamAM gayA. pachI bhUpatie tuSTa thayelA bhakatanI mAphka sabhAnI aMdara AcAryanA guNagrAmanI prazaMsA karI. te sAMbhaLI purArhuitanA hRdayamAM irSyA usanna thai ane ekadama te zikhA sudhI baLatA hoyane zu ? tema tapI gayA. kAraNa ke; khala purUSAnA evA svabhAva hAya che. vaLI vizeSamAM teNe kahyuM ke; deva ? tamhArA cittane vaza karavA mATe A zaThaM AcArya tamhArA iSTadharmonA upadeza kare che. para Mtu te zatrunI mAphaka tamhA rIpara rAjI nathI ja. jo ema na hAya teA e paNa sAmanAthanA darzana mATe ApanI sAthe Ave. paraMtu tame kahezeA te paNa te Avaze nahI. For Private And Personal Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 237) sAmanAthanI yAtrA karavA javuM evA nizcaya potAnA manamAM karI bhUpatie prabhAtakALamAM hemAcArya A sAmanAyanIyAtrA. vyA eTale yAtrA mATe prArthanA karI, A sa purAdhasanuM durAtmapaNuM che ema jANI colukya (kumArapALa)ne jaina dhamI karavA mATe surIzvare kahyuM, rAjana ? bhukhyA mANasane bheAjana mATe zuM nima MtraNa karavuM paDe kharU? temaja mahA mAne yAtrA mATe koipaNa samaye ghaNuM zu kahevu paDe? tIrthayAtrA karavI eja mhArUM mukhya karttavya che, tIrthATana vinA kSaNamAtra paNa hune hArelA jugArInI mAphka sukha paDatuM nathI. ema sUrIzvare kahechate rAjAe purAhitanA shAmu joyuM, te samaye tenI mukhAkRti mIthI liMpAyelI hoya tema zyAma thai gaI. kumArapALe kahyuM, sUrIMdra ? Apane AvavAnI IcchA hAya te! Apa esavA mATe sukhAsana ( pAlakhI ) nA svIkAra karA. AcArya mAlyA, rAjan ? ame pAdacArI chIe, amAre sukhAsananuM zu pratyeAjana che? vivekI evA gRhastha mANasa paNa tIrtha yAtrAmAM vAhana vaDe cAlatA nathI, te haMmezAM pAdacArI je yati-cAritradhArI hAya te kevI rIte vAhanamAM bese ? mATe hAlamAM tamane puchIne thADA thoDA ( TukA ) vihAra karI zrIzatruMjayanI yAtrA karI prabhAsapATaNamAM huM maLIza. ema kahI teja vakhate rAjAne pUcchI tIrthayAtrA mATe hemacaMdrasUrie prayANa karyu, " kharekhara saMtapurUSA satyavAdI hAya che." te samaye preADha sauMpattiovaDe leAkeAne Azcarya pamADatA zrIkumArapALe paNa cakravattInI mAphaka yAtrAprayANa karyuM. anukrame cAlatA zrIguja rezvara keTalAka divasAvaDe prabhAsapATaNamAM gayA ane meghanA Agamanane mayUra jema sUrinA AgamananI vATa jovA lAgyA. sAmanAthane namavA mATe kumAra-; pALa jeTalAmAM prayANa kare che, teTalAmAM snehI badhuM jema hema For Private And Personal Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (238) zrI kumArapALacaritra. caMdrasUri tyAM AvyA ane rAjAne maLyA. hemacaMdrasUrinAM darzana thavAthI cAlukayano AnaMdasAgara bahu uchaLavA lAgyA, temAM kaMI Azcarya nahIM. rAjA praphullamakhe belyo; he sUrI? paritAnI mAphaka Ape A velA (samaya) sArI rIte sAdhI. ema kahI bhUpati bahu premavaDe AcAryane sAthe laI somanAthane namavA mATe moTA utsava pUrvaka cAlyuM. pote banAvelA avadevAlayanI vimAna samAna suMdaratA joI kumArapALanA hRdayamAM harSa mA nahIM. zarIra romAMcita thaI gayuM, AnaMdasAgaramAM magna thaI bhUpatie vinayapUrvaka mahezvarane namaskAra karyo. jaina leke jIneMdra vinA anya devane namatA nathI e pramANe lekektine jANakAra guja. rezvara belyo, prabhe ? Apane gya lAge te zaMkarane vaMdana kare, rAjana ? emAM zuM kahevuM? A sarva prayAsa devavaMdana mATe ja che. ema kahI hemacaMdrasUri tArasvare bolyA ke - bhavabIjAkurajananA-rAgAdyAH kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNurvA, mahezvaro vA namastasmai // 1 // saMsArarUpI bIjAMkurane unna karanAra rAgAdika viSaye jenA kSINa thayA hoya, te brahmA, viSNu athavA zaMkarane namaskAra thAo." vaLI; yatra tatra samaye yathA tathA, yo'si so'syabhidhayA yayA tyaa|| vItadoSakaluSaH sacedbhavA-neka eva bhagavannamo'stu te // 1 // he bhagavana ? game te samaye, game te prakAre, game te nAma vaDe game te he, paraMtu te Apa ekaja rAgAdika doSathI rahita he to tamane hAre namaskAra che. " ItyAdika stuti pATha vaDe zrI hemacaMdrasUrie somanAthanI stuti karI, paNa vastuta: pitAnA ISTadeva zrI vItarAga bhagavAnanI ja temaNe For Private And Personal Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasagaM. (23) stuti karI. paramAtma rUpI sAgarane anusaratI, avireAdhapaNe sUrIzvare racelI stuti rUpa nadIne jANI zrI kumArapALa bhUpati camatkAra pAmyuM. tyAra bAda bhUpati yAtrAne ucita sarva kArya samApta karI zrI hemacaMdrasUri sAthe devanA gabhArAmAM gayA. ane teNe kahyuM ke, he pra? mahAdeva samAna deva nathI, tamArA sarakhAM maharSi nathI temaja mhArA sarakho bIje tattAthI nathI. vaLI A tIrthamAM utkRSTa pragaTa thayelA prAcIna puNya rogane lIdhe triveNInA saMgamanI mAphaka hAlamAM Atrika (tripuTI)no yoga prApta thayuM che. paraspara virUddha siddhAMtavAdamAM brAMta thayelA purUSenA vAjAlarUpa kAMkarA evaDe satyadharma, deva ane ratanI mAphaka AcchAdita thaI gayAM che. mATe he bhagavad ? satya vicAra karI cheSarahitapaNe A tIrthanI aMdara hune kahe ke, satyadharma karyo? satyadeva ane mokSa lakSamI ApanAra tatva kayuM? jethI huM haMmezAM tenA dayAnarUpI gaMgAjala vaDe malIna vastranI mAphaka hArA AtmAne zuddha karUM, Apa sarakhA gurU maLavAthI paNa je tatvane saMzaya rahe to sUryanA udayamAM paNa vastu nahIM dekhAvA barAbara thAya, ema kahI rAjA pote mana rahyo. tyArabAda sUradra potAnA hRdayamAM kaMIka dhyAna karI gya vacana bolyA; paraspara virUddha evI zAstronI gejhIothI sayuM. A devane hArI AgaLa pratyakSa karUM chuM. A mahAdeva je dharma athavA devanI sAbItI Ape, tenI tyAre upAsanA karavI. kAraNake, devavANI satya hoya che. zaMkarane pragaTa karavA mATe huM mAtra smaraNa karU chuM ane tuM temanI AgaLa uttama prakArane dhUpa kara. e pramANe kumArapALane kahI maMtrasnAna karI merUsamAna sthira vRttie sUrIzvare maMtranuM dhyAna karavAno prAraMbha karyo. aho ? zaMkara paNa zuM sAkSAta thAya? ema vimita thaI gurUnA kahyA pramANe AcaraNa karato bhUpati zaMkaranI AgaLa ubho rahyo. For Private And Personal Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 240 ) zrIkumArapALacaritra. kSaNu vAra pachI pracaMDa sUrya maMDalanI zobhAne anusaratA mahAn tejanA samUha za MkaranA liMgamAMthI pra zaMkaranAsAkSAtkAra. gaTa thayA. tenA madhyamAMthI draSyamAna kAMtimaya mahezvara pragaTa thayA. gaMgA sahita jaTA, caMdrakaLA ane traNa netra vigere vibhUtithI jenI mUrtti zaiAlatI hatI. pachI dhyAnathI mukta thai sUrIzvara melyA; huM nRpa AgaLa rahelA A zaMkaranAM tuM dana kara, emane prasanna karI kharAkhara pUchIne satya tattvanA tuM svIkAra kara tatkALa danathI pragaTa thayelA AnadmasAgaramAM magna thayelA bhUpatie bhUtaLanA aSTAMga sparzI karI zaMkarane namaskAra karyo, pachI hAtha joDI kahyuM ke; he jagatpate ? adhyAtmadRSTiene paNa ApanuM darzana sadaiva dulabha hAya che, teA mhArA sarakhA ca cakSuSu vALAone thAyaja kayAMthI ? paraMtu siddhAMjananI sahAyathI leAkeAttanidha jema A gurUmahArAjanA dhyAnathI ApanAM darzana mhane thayAM, kalpadrumane pAsI daridra ane amRtane pAmI tRSAtura jema Aje bhAgyavaDe ApanAM darzana karI mhArA AtmA nRtya karatA hAyane zuM? tema Ana Mdrita thayA che. ema kahI gujarezvare zaMkarane pUchyuM, tyAre te peAtAnA nivaDe devAlayanA madhyabhAgane gajAvatA hAyane zuM? tema kahevA lAgyA; huM cAlukaya nareMdra ! hane dhanyavAda che ane tu vivekI che, hAlamAM mumukSunI mAphaka tsune uttama prakA ranI dharma jIjJAsA pragaTa thaI che. anyathA AtmaverInI mAphaka rAjA prAye rAjya meLavIne madyAnmatta thAya che ane prApta thayelA paNa dharmAMne karatA nathI. vaLI madonmattanI mAphaka rAjAe sadAcAra pAlatA nathI, hitavacana sAMbhaLatA nathI ane peAtAnI AgaLa rahelA pUjyagurUene paNa dekhatA nathI. nidrAmAM sutelA, viSathI gherAyelA ane AcArathI patita thayelAnI mAphaka rAjA For Private And Personal Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pacAsa. e sAMbhaLatA nathI, te dharmakArya te kareja kyAMthI? aneka bhadra (zreyasa) vaDe zreSTha mahadaya jene avazya thavAno hoya teja purUSa dhanAthI lakSamIpatine jema dharmanI sevA kare che. vaLI he rAjana ? bhukti ane mukita ApanAra nimayika dharmane tuM Icchate heAya te mUrtimAn parabrahma samAna A sUrIzvaranI sevA kara. vaLI A sUrIzvara sarvadevano avatAra che, niSkapaTa (zuddha) brahmacArI che, bAlyAvasthAthI AraMbhIne cAritradhArI che, siddhAntanA pAragAmI che, jJAnavaDe karamAM rahelA AmaLAnI mAphaka sabhyaprakAre anya janonA mananI sthiti jANe che. eTaluM ja nahIM paNa hAlamAM brahmA samAna tatvajJAnI A mahAmuni pRthvI para vijayavaMta varte che. he bhUpALa ? emanA kahyA pramANe vartavAthI tuM potAnuM ISTa kArya siddha karIza. e pramANe kahI zaMkara svaMdaSTanI mAphaka adazya thaI gayA. tyArabAda prasanna thayelA gujarezvare sUrine kahyuM, he bhagavana ! kharekhara tameja Izvara che, kAraNa ke, mahezvara gurUprArthanA. paNa ApanA svAdhIna che. vaLI he jagadgure? pUrvabhavamAM pAkAM puNya karyA haze ke jenA tamArA sarakhA tattvadarzagurU virAje che. AjathI AraMbhI mahArA gurU, pitA, mAtA, baMdhu ane mitra paNa tame eka ja che. anya keI nathI. temaja Ape prathama hune jIvitadAna ApavAthI Aleka Ape che ane have zuddhadharmanA upadezavaDe paraleka paNa Ape. gurU mahArAja bolyA; je eve tyAre nizcaya hoya te hAlamAM pApanI mAphaka mAMsAdika abhakSya vastune tuM tyAga kara. pachI huM hane dharmopadeza ApuM. havethI huM ApanA kahyA pramAche vartIza ema kahI bahu AnaMda mAnatA rAjAe te ja vakhate For Private And Personal Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 242) zrIkumArapALacaritra. puNyanI prAptithI pavitra divasanI mAphaka abhakSyanA niyama karyo. pachI tyAMthI hemacaMdrasUri sahita zrIkumArapALarAjA prayANu karI patAkAovaDe AkAzane pILAsapara anAvatA pATaNanagaramAM AvyA. tyArabAda su Mdara vacananI mAphka sAmezvaranI vANInu smaraNa karatA zrIkumArapALarAjA haMsanI mAphka haMmezAM sUrIzrvaranA caraNakamaLanI sevA karavA lAgyA. vaLI te rAjA koi diva sa temanA sthAnamAM jaine, keAi divasa sabhAmAM melAvIne sUrIvaranA mukhakamaLamAMthI bhramaranI mAphaka dharmarasanuM pAna karatA hatA. sUrIzvaranA amRtasamAna upadezarasanuM pAnakaravAthI viSaveganI mAphaka naredranuM mithyAtva dhIme dhIme naSTa thavA lAgyuM. anukrame kumArapALarAjA svadharmanI ArAdhanA karatA navIna zrAvaka jema kaiMka jainadharma para zraddhALu thaye. bhRgukSetra ( bharUca ) mAM zaMkarasamAna mahAvratadhArI devaedhinAme sanyAsI rahetA hatA, tenuM mana devoAdhisaMnyAsI bahu zuddha hatu. te devabeAdhi keAika parvanA dvivase snAna karavA mATe gagApara gayA. te samaye tyAM bahu phlAvAn ane leAkamAnya dIpaka paNa AvyeA. pachI dvIpake tI sthAnamAM uMce svare tANIne kahyuM ke; he leAkeA ? mhArI pAsethI sarasvatImaMtra ane suvarNa grahaNa karA. suvarNa nu nAma sAMbhaLI ekadama ghaNA leAkeAe te vacananA svIkAra karyA. sarasvatImatranA tA eka paNa mANase svIkAra karyA nahIM, kAraNa ke; sarva jagat lakSmIne AdhIna che. vaLI huM mAnuM chuM ke; vANI vaNmayI che ane lakSmI suvarNamayI che, mATe vaNu Ina vANIne tyAga karI leAkA vaNu thI adhika evI lakSmInA svIkAra kare che. peAtAnA AyunI samAptijANI mAnavadehaneA tyAga For Private And Personal Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 243) karavAnI IcchAthI dvIpakanA manamAM vicAra thaye caraNAbhimukhadIpaka. ke; A baMne kalAe mhAre kAne ApavI. sarasvItAnA ma MtrasamAna A duniyAmAM bIje sAra nathI ane suvarNa siddhisamAna koI sthira nathI. A baMne kaLAe pAtranA abhAvathI jarUra mhArI sAthe Avaze. A vAta devAdhinA jANavAmAM AvI eTale te dIpakanI bahu sevA karavA lAgyA ane sAravALA sArasvatamatrane teNe vidhi sahita dIpaka pAsethI grahaNa karyAM. pachI bahu buddhimAn te devabeSi bhRgukSetramAM gayA ane na dyAkinAre besI maMtranA dhyAna mATe teNe prArabhako. mananI sthiratAvaDe devabedhi sarasvatInuM dhyAna karavA lAgyA ane sthANavRkSanI mAphka sthiravRttie kSudhAtRSAdikane paNa kiMcit mAtra jANatA naheAtA. anukrame lakSApa thaye tApaNa sarasvatI prasanna thai nahIM. para Mtu AzAne lIdhe teNe pharI pharIne AgrahapUrvaka pAMcalAkha jApa karyo. eka Mdara cha lAkha jApa thaye, chatAM paNa devI prasanna thai nahIM, tethI devaeAdhine ahu krodha caDhayA, jethI teNe puSpamAlAnI mAphaka japamAlAne rIsathI AkAzamAM pheMkI dIdhI. AkAzamAM kAie aTakAvelI hAnezu ? tema te japamALAne tArAnI paMkti samAna sthira rahelI joi devaeAdhine Azcarya thayu ane te vicAra karavA lAgyA ke; A sArasvata matra jo asatya hAya tA pakSiNI samAna A japamALA AkAzamAM nirAdhAra kevI rIte rahI zake ? paraMtu mhArA durbhAgyane lIdheja A matra mane sala thayA nahIM, kAraNa ke; daiva jyAre pratikULa hAya tyAre sanila thAya che. ema te ciMtA karatA hatA tevAmAM tyAM divyavANI thai ke; he mahAzaya ? tuM zA vicAra kare che ? tu hArI pAchaLa jo jethI thArA matranI asiddhinuM kAraNu tu jANIza. tyArakhAda teNe pAchaLa joyu te ? For Private And Personal Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra44) zrI kumArapALacaritra. potAnI pAchaLa pizAcinI samAna mahAbhayaMkara cha strIo ubhI hatI. jemanAM mukha ane zarIra bahu zyAma hatAM, temaja va paNa zyAma hatAM, te joI devadhi vicAramAM paDayo ke, mUrti mAna A hArI prAcIna pApa saMpattie che? athavA duSyananI paMktio samAna A rAkSasIo hune khAvA mATe AvI haze? ema tevitarka karato hato teTalAmAM pharIthI AkAzavANI thaI, he devAdhi? pUrvabhavanA pApavipAkathI utpanna thayelI A cha jIvahatyAo he karelI che, have te rAtrIrUpa jIvahatyAo rahe chate hArA hRdayamAM sarvathA sarasvatInA maMtraprasAdarUpa sUryano prakAza kevI rIte thAya ? ekeka lAkha jApa karavAthI te ye jIvahatyAo hArA AtmAthI chuTI thaI hArI pAchaLa strInuM svarUpa dhAraNa karI ubhI rahI che, bahu krodhathI huM A akSamAlA ( japamALA) jyAre AkAzamAM pheMkI dIdhI tyAre potAnA prabhAvavaDe he hArA vizvAsa mATe tene AkAzamAM sthira karI. have A maMtra tyAre thoDe japavAno bAkI rahyo che, teTale jApa kara eTale sarasvatIdevI lhane prasanna thaze. ema kahI sarasvatIdevI mauna rahI. pitAnA ISTa kAryamAM saMdeha rahita ane buddhizAlI devabodhie pharIthI karakamalamAM akSamAlA lIdhI ane jApane prAraMbha karyo. pUrNimAnA caMdra samAna zarIranI kAMtivaDe zabdajJAnamaya tejane pratyakSa pragaTa karatI hoyane zuM? temaja prasannasarasvatI devI. netrovaDe premAmRtane varasAvatI hoya che ? tema sarasvatIdevI devabodhinI AgaLa pragaTa thaI. kalA, vidyA ane sAhasikalekonA upakAramAM paNa apAra evA jalane samudra jema tuM AdhAra che, mATe he zrutadevI? hArI AgaLa A hArI stuti zA hisAbamAM che? kAraNake, traNelekamAM For Private And Personal Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (245) je sAMbhaLavAmAM Ave che, te sarva hArI pariNati (vibhUti) che. vaLI te brahmaputrI? pazu samAna purUSe hArI upara atyaMta virakta thaI AlAkamAM ja mAtra mahimAne pragaTa karanAra lakSamIne dhAraNa kare, paraMtu samagra vidvAna varga svarga ane mokSasukha ApanAra eka lhArA vinA bIjA koIne hRdayamAM dhAraNa karatA nathI, e pramANe devabodhi sarasvatInI stuti karI prArthanA karavA lAgyo. he jananI? vidyA, bhuti ane mukita hune tuM Apa. kalpavRkSanA mahimA samAna hArA varadAna vaDe hArUM dhAreluM kArya siddha thAo e pramANe devadhine kahI sarasvatI devI adazya thaI gaI. bAda devInA prasAdathI devabodhi tatkAla veda vidyAmAM kuzala thayo. dehada (strInA pAdasparza) thI samayavinA paNa vRkSa zuM phalatA nathI ? ema traNe lokane AnaMda ApanAra bIjI paNa uttama kalAone zukalapakSanA caMdranI mAphaka devabodhie grahaNa karI. tevAmAM lokonA mukhathI devabodhinA sAMbhaLavAmAM AvyuM kehemacaMdrasUrie kumArapAlarAjAne jainadhamI devadhiprayANa karyo che. pachI teNe vicAra karyo ke, mhArA sara kalAvAna gurU vidyamAna chatAM brAMtanI mAphaka A rAjA potAnA kulakamathI AvelA dharmane kema tyAga kare che? pharIthI paNa jyAre ene vaiSNavadharmamAM sthApana karUM teja A sarva mamhArI kalArUpa latAo saphala thAya. ema vicAra karI ahaMkArarUpI khIlA vaDe baMdhAyelAnI mAphaka devadhi teja vakhate kumArapAlane upadeza karavA mATe tenA nagaramAM AvyuM, tyAM mukAma karI te IMdrajAlInI mAphaka nAnA prakAranAM ketuka dekhADIne bahu guNavAna evA nagaravAsI janene mohita karavA lAgyuM. temaja vazIkaraNadikavividha prakAranI vidyAone phelAva For Private And Personal Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra46) zrIkumArapALacaritra. karavA lAge. jethI vismaya pAmI sarva nagaranA leke siddhanI mAphaka haMmezAM tenI sevA karavA lAgyA. jo ke, tyAgI purUSa kalArahita hoya paNa te lokamAnya thAya che te pachI kalAvAna te ghaNuM karIne thAya temAM zuM Azcarya svabhAvathI suvarNa darekane priya hoya che. vaLI te ratnathI prakAzita hoya tenuM te kahevuM ja zuM ? kalAvAna purUSonA prasaMgamAM loko devabodhinI bahu prazaMsA karatA hatA, eTaluM ja nahI paNa enA je devabaMdhine keI kalAomAM hoMzIyAra che ja nahIM, e camatkAra. vAta kumArapAlanA sAMbhaLavAmAM AvI, mayUra pakSI meghane jema tene jovA mATe kumArapAlane bahu utsAha thaye, tethI teNe potAnA AtapurUSa tene teDavA mATe mokalyA. keLanA patranuM Asana, kamalanAlane dAMDe ane bahu sUkSma sutaranA kAcA taMtuothI bAMdheluM eka sukhAsana taiyAra karyuM, ATha varSanA bALakonI pAse te upaDAvyuM ane tenI aMdara te devAdhi beThe, prabhAtamAM rAjasthAnamAM javA mATe nIkaLe, tevA prakAranuM Azcarya joI lokenAM netrakamala vikasvara thaI gayAM, maMtranA AkarSaNathI jema nagaranA loko tenI cAre bAjue vIMTAI vanyA. temaja potAnA sevakevaDe svAmI jema kevaDe vIMTAyela devabodhi sabhAsadone cakita karatA rAjasabhAmAM gaye. devabodhine joI rAjA pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyo ke, keLanA patrathI banAvelA sukhAsanamAM A moTA peTa vALo, bhAre mANasa kevI rIte beThA haze? enI kaLA kaI adbhuta prakAranI jaNAya che. devAdhi sukhAsanamAMthI nIce utarI suvarNamayasiMhAsana para beThe ane potAnA pagamAM paDelA kumArapAlane sahabhAvathI teNe AzIrvAda Ape ke; For Private And Personal Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (247) niSkAmo'pi mahApratI pramathitA'naGgo'pi dehe'GganAM, bibhratpretavane vasannapi zucirbhImo'pi zAntAtmakaH / pArzvasthaikavRSo'pi vAnigajatAyuddAmalakSmIprado durlakSyorucaritrabhRd bhavatu te zrIzaGkaraH zaGkaraH // 1 // "sarvakAmathI rahita chatApaNa mahAvratadhArI, kAmadevane mathana karanAra chatA paNa zarIre strIne dhAraNa karanAra, samazAnabhUmimAM vAsa karatA chatA paNa pavitra, bAhya AkArathI bhayaMkara chatApaNuM zAMta AtmAvALA, eka vRSanA adhipati chatA paNa aneka hAthI gheDA vigerene utkaTa lakSmI ApanAra ane durlakSya evAM aneka caritrane dhAraNa karatA zrImahAdeva tanhArA sukhadAyaka thAo." huM mAnuM chuM ke, hekumArapAlanareza ! kamaLa kAdavamAMthI utpanna thayeluM che, e hetuthI potAnA sthAnabhUta te kamalano tyAga karI lakSmI, devagurU ane paMDitAdikanA pUjanavaDe atyaMta pavitra thayelA hArA hAthamAM haMmezAM vAsa kare che, ema na hoya te A tyAre hasta yAcakone atizaya Icchita dhana kevI rIte Ape? ema kahI vividha kalAone pragaTa karavAthI ane suMdara vacanamaya vArtAo vaDe devabodhie rAjAne sArI peThe raMjIta karyo. tyArabAda eka prahara divasa thaye eTale teNe rAjAne kahyuM ke, he deva? Apane devapUjanana avasara thayo che ema hArA jovAmAM Ave che. devadhinuM vacana mAnya karI rAjAe snAna karyuM, zuddhavastra paheryA ane devAdhine sAthe laI te devamaMdiramAM gayA. tyAM senAnA pATalA para zaMkara vigere devone sthApana karI rAvaNanI mAphaka sthira vRttie teNe vidhi pramANe pUjana karyuM. pachI devabodhi bolyo, he devI paraMparAthI prApta thayelA ane bhUrbhuva: svargamaya A traNa devane, temaja atizaya priya evAdakta For Private And Personal Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (248) zrIkumArapALacaritra. dharmane tyAga karI tuM zA mATe mUkhanI mAphaka jaina matane svIkAra kare che? veda ane smRtithI virUddha e jaina dharma uttama nathI, eja kAraNathI tacvajJAnI paMDita tene tyAga kare che. je A jaina mArga mokSapuramAM javAne sarala hoya te tvArA pUrvajo anya mArga vaDe zAmATe saMcAra kare? mATe je tuM lhArA AtmAnuM hita IcchatA hoya te nirdoSa evA A hArA pUrvadharmane tyAga karIza nahIM. te sAMbhaLI kumArapAla be, A vekta dharma maheTe che, paraMtu te hiMsAmaya che, tethI mArA manane tene vizvAsa rahetuM nathI. chaye darzananI vANuM paraspara atyaMta virodhI hovA thI zanI mAphaka kaI paNa ThekANe maLatI nathI. pharIthI devabedhi be, je ema hoya te brahmAdika deva ane tvArA pUrvajo ne paNa huM pratyakSa pragaTa karI hane batAvuM, eTale huM temane pUchI je. ema kahI teNe maMtranA sAmarthyathI tenI AgaLa prathama saMketa karelAnI mAphaka te sarvene belAvyA. brahmA, viSa, zaMkara, ane mULarAja, cAmuMDarAja, vallabharAja, durlabharAja, bhImadeva, karNadeva, tathA siddharAja e sAta pitAnA pUrvajone pitAnI AgaLa pratyakSa joI kumArapAla cakita thaI gayA ane vinaya pUrvaka temane nape. vedanA uccAravaDe kAnane viSe amRtanI vRSTikaratA, satyajJAnotpattinA sthAnabhUta, zarIra ane jJAnathI paNa cAra mukhavALA brahmA, hRdayanI aMdara rahelI lakSamInA mukhane prakAza heyane zuM ? tema vakSasthalamAM kastubhamaNine dhAraNa karatA temaja cAre hAthamAM zaMkha, cakra, gadA ane padya rahelAM che evA viSNu, traNa lokane jovA mATe jema traNa netrane dhAraNa karatA, hAthamAM trizULa, mastake jaTA ane bhAlamAM bAlacaMdrane dhAraNa karatA zaMkara, e traNe deva ekaThA thaI zarIranI utkRSTa kAMtinAmiSathI paramatiSane batAvatA hoya ne zuM? For Private And Personal Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (ra49) tema kumArapAlane kahevA lAgyA. he nareMdra ? amane brahmA, viSNu ane mahezvara tuM jANa. vaLI traNe lokanI utpatti, sthiti ane saMhAranA kartA ame chIe. temaja potAnA bhakatone karelA karmanA anusAre saMsAra ane mokSapaNuM kapaTa rahita ameja ApIe chIe. amhAro racele vedadhama bahu pavitra che, enI upAsanA karanArA kayA purUSa svarga ane mokSanI ni:sIma lakSmIne nathI pAmyA ? mATe bahukAlanI bhrAMtine tyAga karI mukita mATenuM amhArUM bhajanakara, kAraNa ke, ahArA jevA bIjA koI uttama deva nathI. temaja tuM mekSanI IcchA rAkhato hoya to vedokta dharmanuM ArAdhanakara, enA jevo kaI bIje zuddha dharma nathI. vaLI he rAjan ? A devabodhiyatIMdra asvArI mUrti che, enuM vacana mAnya karI pitAnuM kArya tyAre karavuM. tyAra bAda tenA pUrvaje bolyA, he vatsa ? ame sAte mUlarAja vigere hArA pitarAIe chIe, hune upadeza ApavA mATe ame ahIM AvyA chIe, e vAta nakakI samajavI. hArA pUrvajoe AcarelA mArgane zAmATe tuM tyAga kare che? prAcIna mAne tyAga karavAthI rathanI mAphaka manuSyone nakkI nAza thAya che. A traNa deva ane emaNe kahelA dharmane bhAvathI Azraya karI traNe lokanI lakSmIne ame haMmezAM bhegavIe chIe. he vatsa? jema ame potAnA pUrvajonA kramane elaMDyo nathI, tevI rIte tuM paNa satyanI mAphaka prAcInamArganuM ullaMghana karIza nahIM. ema kahI teo tyAMthI adazya thaI gayA. rAjA Azcarya sAgaramAM garaka thayo. somezvara ane temanA vacananuM smaraNa karatA rAjA jaDa sarakho thaI gaye. hArA kahyA pramANe huM vatIza ema kahI kumArapAle devAdhine vidAya karyo. pachI cakravatInI mAphaka pote suMdara bhejana karyuM. For Private And Personal Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 250 ) zrIkumArapALacaritra. - vAgabhaTa maMtrI teja vakhate hemacaMdrasUrinI pAse gaye ane devAdhinI sarva hakIkata nivedana karI. teNe hemAcAryacamatkRti. kahyuM ke, he bhagavad ? te pUjya mahAtmA ke I paNa alaukika camatkArI dekhAya che, jeNe maMtra vaDe bAMdhine jema zaMkara vigere devenuM AkarSaNa karyuM. evA enA prabhAve ayaskAMta maNi lehane jema rAjAnA cittane nakkI vaza karyuM che. mATe Ape evuM karavuM joIe ke kumArapAla potAnA dharmamAM gaLIne raMga vastrapara jema atizaya sthira thAya. sUrie maMtrIne kahyuM; A bAbatamAM tyAre keIpaNa prakAranI ciMtA karavI nahIM, paraMtu savAre keIpaNa rIte rAjAne vyAkhyAnamAM hAre lAve, e pramANe sUradrane prabhAva jANuM maMtrI bahu khuzI thaye, pachI te sAyaMkAlanA samaye rAjasabhAmAM gaye. kumArapAle maMtrIne kahyuM -maMtrim ? bolato kharo? devabodhimahAtmAnuM sAmarthya IzvaranA sarakhuM che, heM joyuM ? maMtrI vinayapUrvaka bolyAsvAmin ? enA mahimAnI zI vAta kahuM ! jenI AjJAmAM sura ane asuro ziSyanI mAphaka vate che. caMdra kalA. vAn che to paNa tenAmAM roLaja kalAo rahelI che, ane enAmAM te ghaNuM kalAo che. jethI teNe traNe jaganA lokone raMjIta kayo che. pachI bhUpatie vAgabhaTane pUchyuM; ApaNu gurU hemAcAryamAM AvuM kalAkauzalya che ke nahIM ? te tuM kahe, "ApaNu gurU" ema kahevAthI paNa svAmInA hRdayamAM hemAcAryaupara vizeSa prIti che ema jANI maMtrI khuzI thayo ane te bolyA ke he svAmin ? A ApaNuM AcArya sarvakalAdikamAM prAye kuzaLa haze, kAraNa ke, ratnAkaramAM ratnono asaMbhava hAya nahIM. rAjAe vicAra karyo ke, A bAbatano nirNaya te kare. ema dhArI teNe kahyuM ke, savAre tyAM jaI AcAryazrIne pUchIza. e pramANe nahi For Private And Personal Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. (251 ) karI matrIne vidAya karyAM, maMtrIpaNu sUrinI pAse gayA ane A savRttAMta nivedana karyuM. pachI te potAnA sthAnamAM gayA, sUrie peAtAnA ziSyane kahyuM ke;-prabhAtamAM vyAkhyAna samaye nRpAdikanA samakSa mhArUM Asana thAre nIcethI kheMcI levuM. bhIMtathI dUra sAtagAdInu Asana racyuM, tenI upara vyAkhyAna mATe AcAya beThA, adhyAtma vidyAvaDe AMtarika pAMce prANavAyunA nirodha karI sihAsanathI kaMika uMcA rahI gurUmahArAje amRtanA jharaNA samAna suMdara vyAkhyAnanA prAra Mbha karyo. te samaye kumArapAla vigere janAthI sabhA cikAra bharAI hatI, paramatattvanA edha ApanAra sUrinI dezanA sAMbhaLatAM sabhya leAkeA parabrahmanA AsvAda letA hAya ne zu ? tema Ana MdamAM lIna thai gayA. vaLI sUrIzvaranA vacanarUpa amRtanA siMcanathI sabhAsadAnA zarIre rAmAMcanA miSathI puNyanA aMkurAe pragaTa thayA. emAM kaMi Azcaya nahIM. mareAkhara vyAkhyAnanA raMga jAmyA hatA, te samaye prathama zikSA Apele ziSya ubhA thai tyAM AvyA ane sabhya leAkeAnA dekhatAM gAMDAnI mAphka teNe gurUnu Asana kheMcI lIdhuM. chatAMpaNu devanI mAphka gurUmahArAja nirAdhAra rahyA ane askhalita vANIvaDe pUrvanI mAphaka vyAkhyAna karavA lAgyA. e pramANe gurUmahArAjanI sthiti joi kumArapAla vigere sabhyane ahu vismaya pAmyA ane citrAmaNanI mAphka kSaNamAtra sthira rahI manamAM vicAra karavA lAgyA. sarvakalAeAnA sthAnabhUta devabAdhine prathama joyA hatA, paraMtu haeNne keLanA Asanane paNa AdhAra hatA, vaLI te mAnadhArI hatA, tethI tenA zarIranA vAyu jItavAmAM muzkelI Ave nahIM ane A sUrIMdratA nirAdhAra rahI vyAkhyAna Ape che, mATe A sthiti ghaNI Azcarya bharelI che. A sUrIMdra siddha, buddha, brahmA For Private And Personal Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (25) zrIkumArapALacaritra ke, zuM Izvara che? anyathA emanI zakti AvI addabhuta kayAMthI hoya ? amArA gurUmAM nirAdhAra rahevAnI kalA che ke nahIM te saMdehane dUra karavA mATe A sUradra pite A pramANe nirAdhAra sthitinI kalA batAve che. A sUrIne viSe kevala kalAo dIpe che eTaluM ja nahIM paraMtu paricittanA avadhAraNathI sarvajJApaNuM paNa spaSTa dekhAya che. te samaye nirAdhAra rahI sUrIzvare doDhaprahara sudhI amRtanI vRSTi karatA hoya tema amRtanI nadI samAna dharmadezanA ApI. bAda zrI kumArapAlarAjA te Asana upara gurUne besArI temanI AgaLa kiMcit hAsya samUhanA miSathI gurumahimA. puSponI vRSTi karatuM hoya tema bolavA lAge, he prabho ? jyAM sudhI vidyAnA udyotavaDe sUryarUpa Apane prakAza na thAya tyAMsudhI kalAzAlI caMdranI mAphaka bIjA kalAvAno prakAza thAya che. samudranA taraMgovaDe saravarenI vRddhio jema ApanI kalAevaDe sarva kalAvatanI kalAe tirohita thayelI che. pachI sUrIzvara kumArapAlane oraDAnI aMdara laI gayA. rAja? mahArA devatAne avasara tuM je, ema kahI sUrIzvare tyAM maMtrazakti vaDe vRSabhadevaAdi sarva jI tathA culaya vigere tenA pUrvajonuM AkarSaNa karI kumArapAlane kahyuM ke, emanAM dazana tuM kara. maNIya pRthvI para paratIrtharUpa mRgalAone trAsa ApavA mATe jema sonAnA siMhAsana para beThelA, cAre dizAemAM rahelA lokone cAre prakArano dharma eka samaye kahevA mATe jema cAra mukhane dhAraNa karatA, kevaLInI apekSAe bhavamAM rahyA chatAM paNa niSkamatAvaDe jANe muktine pAmyA hoya, A lekamAM paNa baMne prakAre mahAAnaMdanA samUhavaDe vizALa udaravALA hoya ne zuM? traNa jagatunA uttama ezvaryAnI yAcanA For Private And Personal Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (253) mATe devatAonA samUha ane zukyAdi rAjAo jemanI AgaLa sevA karatA hoya ne zuM ? evA yathAkRta svarUpavaDe kuMraNayamAna zrIvRSabhAdika sarvatIrthakarenAM zrI kumArapAle darzana karyA. temanA darzanarUpa caMdrathI ullAsa pAmelA pramodasAgaramAM DUbate hoya tema bhUpati kSaNamAtra zUnya thaI gaye. tyArabAda hemacaMdrasUri kumArapAlane laI jIteMdrone namaskAra karI temanI AgaLa beThA. atyaMtamAdhuryathI bharelI vANIvaDe kAnane viSe uttama jala sAraNano pracAra karatA hoya tema zrIjIneMdro anekavANI. bAlyA. suvarNAdika vastuonA parIkSake te ghaNuMye hoya che, paraMtu dharmatattavane parIkSaka to koIpaNa sthaLe koIkaja kuzala hoya che. rAjana? kharekhara hoMzIyAra tuM ekaja che. jeNe pASANasamAna hiMsAtmaka dharmane tyAga karI ratnasamAna dayAmaya dharmane svIkAra karyo. kRpAdikane viSe hRdayane AnaMda ApanArI je saMpatti dIpe che te dharmavRkSanuM puSpa che ane muktilakSamI e tenuM phala che. vaLI jenA hAthamAM dharmarUpa ciMtAmaNi rahyo hoya tene nRpa, cakravarsi, iMdra ane tIrthakarano vaibhava dUra nathI, hArA bhAgyanI racanA bahu adbhuta che, jethI tattvanidhi zrI hemacaMdragurU tane prApta thayA che. pachI cukayAdi pUrvajoe hemacaMdrasUrine praNAma karI kumArapAlane AliMgana ApI prasanna thaI kahyuM ke, he vatsa? lhArAvaDe ame putravALA thayA chIe, kAraNake kumArgane tyAga karI uttama mArgane tuM AzrayI thaye che. A jainadharmano tyAga karI anya koI kRtajJaprabhu nathI. je prabhu praNAma mAtra vaDe potAnA sevakone mokSapada Ape che. mATe saMzayarUpa hIMDoLAmAM khelatA manane sthira karI A gurUnI AgaLa mAyarahita tuM potAnuM kArya siddha kara. ema kahI te sarve For Private And Personal Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (254) zrIkumArapALacaritra. tyAMthI vidAya thayA. pachI kumArapAla vicAra karavA lAgyo, zaMkara vigere devoe te pramANe kahyuM hatuM ane jIneMDhoe A pramANe kahyuM emAM satya kayuM? ema hRdayamAM utpanna thayelI saMzayarUpa velIne te te vacanarUpa jalavaDe siMcatA kumArapAle sUrIMdrane pUchayuM ke, emAM satya tattva zuM? sUrIzvara bolyA, devabodhie tane zuM kahyuM hatuM ? kumArapAle kahyuM, tenA ane ApanA kahevAmAM huM kaMIpaNa samaye nathI, sUrIzvara belyA, rAjan ? kalA e iMdrajAla che, tenI pAse eka kalA zuddha che, ane hArI pAse to tevI sAta kalAo che. tenI zakti vaDe ame baMne jaNe svapnanI mAphaka sarva lhane batAvyuM, je temAM saMzaya hoya to tuM bola? ahIM hane sarva dunIyA batAvuM ? paraMtu; he rAjana ? A sarva phUTa nATakanA khela che emAM kaMI sAra nathI, mAtra je somezvare tyane kahyuM hatuM teja satya che. e pramANe gurUmahArAjanA vacanarUpa taraMgenA secanavaDe rAjAnA hRdayamAMthI bhrAMtirUpa saMtApa dUra thaI gayo, jethI te khuzI thai potAnA sthAnamAM gayo. bIje divase kumArapAlarAjA upadezarUpI amRtanuM pAna karavA gurU sthAnamAM gaye. tyAM sUrIzvare meghasamAna gaMbhIradhvanivaDe upadezanI zarUAta karI:-- kSArAbdheramRtaM dhanAdvitaraNaM vANIvilAsAdRtaM, zAlAtsatphalamaMgakAdupativaMzAcca muktAmaNiH / mRtsnAyAH kanakaM sumAt parimalaH paMkAtpayo yathA, niHsArAt puruSAyuSaH sucaritaM sAraM tathA''kRSyatAm // 1 // "lavaNa samudramAMthI amRta, dravyathI dAna, vANIvilAsamAMthI satya, vRkSathI uttama phala, dehathI upakAra, vAMsamAMthI muktAmaNi, kRttikAmAMthI suvarNa, puSpamAMthI sugaMdha ane kAda For Private And Personal Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (55) vimAMthI kamala jema grahaNa karAya che, tema asAra evA jIvanamAMthI uttamaAcaraNarUpI sArane saMgrahakare. " vaLI kaMdamAMthI latAo jema jethI utkRSTasaMpattimAM vRddhi pAme teja puya kahevAya ema zrIjagataprabhue kaheluM che. game tyAM phare, athavA game tevA udyama kare paNa puNyazALI purUSaja vIrAMgadakumAranI mAphaka lakSamI bhagave che. AbhUlekamAM padmasamAna lakSmInuM nivAsasthAna jabudvIpa nAme tapa che, jenI cAre bAjue lavaNa samu. vIrAMgadakumAra. dvanA uchaLatA jaLataraMgo zobhI rahyA che. te dvIpanI aMdara bharatanAme kSetra che, tenAM madhyapradezamAM AbhUSaNa samAna ane svargazrInA vijayathI jema vijayapuranAme nagara hatuM. jenI aMdara havelIonA zikha para zrAMta thayelA pavanathI kaMpatA vajasamudAyamAM lIna thayI hoya ne zuM ? tema lakSmI ane strIomAM caMcalatA jovAmAM AvatI nahotI. te nagaramAM mahAna parAkramI zUrAMgadanAme rAjA rAjya karatA hatA, jenA khavaDe verie raNabhUmimAMthI nAsavAnI kalA zikhyA. temaja "jenI kIrtirUpa strIne nIce paheravAnuM vastra kSIra sAgara hatA. suranadI (gaMgA) rUpa oDhavAnuM vastra hatuM. kAsa (ghAsa) rUpI kaMcukI (kAMcaLI) hatI, vizALa tArAonI zreNIrUpa muktAhAra hatA, mukhazrIne jevA mATe caMdrabiMbarUpI maNi paNa hatuM ane veta kamala vanarUpI krIDA kamala hatuM. temaja te zUrAMgadarAjAnI strInuM nAma vIramatI hatuM, te strI potAnA prANathI paNa rAjAne bahu priya hatI, jenI kAMtithI jItAyelI devAMganAo svargavAsa sevatI hoyane zuM ? tevI adbhuta tenI kAMti hatI. matisAra nAme tene maMtrI hata, te rAjakAryamAM dhuraMdhara have, vaLI ekatra maLIne jema For Private And Personal Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 256 ) zrIkumArapALacaritra. samasta jagatanI buddhi jenA hRdayamAM rahI hatI; vRSabhane viSe jema te maMtrIpara rAjyabhAra sthApana karI zUrAMgadarAjA viramatI rANu sAthe caMdra rohiNI sAthe jema krIDA karato hate. ema keTaleka samaya vyatIta thatAM vIramatI sagarbhA thaI, samaya pUrNa thavAthI teNue AraNyaka dAvAnala samAna tejasvI putra, ratnAkhanI (khANa) ratnane jema pragaTa karyo. bAda zUrAMgarAjAe pitAnI yegyatA pramANe janmamahotsava karAve. guNa pramANe utkRSTa vIrAMgada evuM tenuM nAma pADayuM. have teja arasAmAM atisAra maMtrIne paNa eka putra thaye, bahu AnaMdapUrvaka sumitra tenuM nAma pADayuM. virAMgada ane sumitra e baMne samAna vayanA, adhika ojasvI temaja sUrya ane caMdra samAna kulanA vIrAMgadaane udyota karanAra thayA. svacchatA ane saralapaNAne sumitra. dhAraNa karatA, dIrgha daSTivALA te baMnenI bA tyAvasthAthI AraMbhI darzana, spaMdana, nidrA ane jAgaraNAdikamAM netranI jema ghADhaprIti jAmI. vaLI "nRpa ane maMtrI putranI jevI prIti hatI tevI caMdra ane kumudanI, mayUra ane meghanI, sUrya ane kamalanI temaja eka hRdayavALA mitronI paNa nathI dekhAtI. " dareka mArgamAM kuzala evI buddhivaDe te baMne jaNAe sarva kalAonA pAragAmI thayA, jethI teoe kalAvida purUSane sarva garva lIlAvaDe harI lIdho. save yuvatIonA jIvanabhUta vanane pAmI azvanIkumAranI paNa rUpazrIne haraNuM karatA te baMne jaNa atizaya dIpavA lAgyA. "vanane prApta thayelA rAjakumAranuM vakSasthala buddhi sAthe vizAla hatuM, madhya ( kaTI) bhAga zatruonI lakSamI sAthe kRza hatA, udayanI sAthe zarIra bahu puSTa hatuM, kAMtinI sAthe DADhI muccha pragaTa thaI hatI, For Private And Personal Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (257) yazanI sAthe bAhuo syula hatA ane mahimA sAthe skaMdha (khabhAo ) unnata thayA hatA." senAnA kaMkaNavaDe mAtra hastaka zobhe che, ema jANuM hastane zobhAvanAra svarNakaMkaNane tyAga karI te rAjakumAre sva ane parane viSe puNya tathA lakSamI ema baMne prakAranAM dAnarUpa kaMkaNa dhAraNa karyo. eka divasa vIrAMgada potAnA mitra sahita, vasaMta sAthe kAmadeva jema krIDA karavAnI IcchAthI manahara udyAnamAM gayo, tyAM aneka prakAranAM puSpo khIlI rahyAM hatAM, bahu sAMdaryane lIdhe svecchA pramANe khUba krIDA karI pachI svaccha jaLathI bharelA sarovaramAM baMne jaNa snAna karI pitAnA ghara tarapha cAlatA thayA. baMne jaNa mArgamAM cAlatA hatA, tevAmAM tyAM saMbhrAMta thayela - koIka purUSa mRtyuthI gherAyelAnI mAphaka deDa bhayAkAMtacora AvyA, hArUM rakSaNa kara, rakSaNa kara ema bUma pADatA te rAjakumArane zaraNa gayo. have tuM hIza nahIM ema kahI vIrAMgade hene zAMta karyo, teTalAmAM ughADI taravAre AgaLa AvatA rAjasevake tenA jevAmAM AvyA, tarataja vIrAMgade temane pUchyuM, A purUSa keNa che? ene ze aparAdha che? enI pAchaLa tame zAmATe AvyA cho? ema kumAranA puchavAthI teo hAtha joDI bolyA, tamArA sarva nagarane luMTanAra A cora che. jIvitavyane mRtyu jema eNe lekanAM dhana harI lIdhAM che. vaLI nagaranI aMdara pitAnI IcchA pramANe pisa ane nIkaLato A cAra AtmAnI mAphaka sUkSmadaSTie levAmAM tatpara thaelA chatAM paNa lekenA jovAmAM AvatuM nathI. Aje rAjAne koza (khajAne) luMTI A cAra bahu utAvaLathI nAsate pitAnA karmovaDe manuSya jema sarva bAjue ubhA rahI 17 For Private And Personal Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (258) zrI kumArapALacaritra. amee pakaDayo hato. pachI zUrAMgadarAjAe tene mAravAnI AjJA karI. vadhasthAnamAM te laI javAmAM AvyuM. tyAMthI zAzaka (zazalA) nI mAphaka A cora nAzIne huM guNina ? tamAre zaraNe Avyo che. mATe he svAmin ? nIti tarapha daSTi kare, jaladI ene ApI de. jethI A cirane haNIne ame sajajanamAM zAMti phelAvIe. te sAMbhaLI dayAlu vIrAMgada subhaTone kahevA lAgyo, joke A cAra mAravA lAyaka che to paNa huM hene ApavAno nathI. "jema caMdra AnaMda ApavAthI ane sUrya tApa ApavAthI lekamAM prasiddha che tema kSatra zabda zaraNAgatanuM rakSaNa karavAthI sArthaka che" je enuM rakSaNa huM na karuM te kITanuM nAma jema iMdragopa hoya che tema hAra kSatra zabda vyartha thAya. jenA zaraNe Avelo mANasa matta hastInI mAphaka nirbhaya manathI IcchA pramANe vAraMvAra na phare te tenuM abhimAna zA kAmanuM ? vaLI- acetanAste taravo'pi vA-stApAdupetaM pratipAlayantaH / sacetanAste na punaH pumAMso-'pyavanti bhIterna janaM zritaM ye // 1 // acetana evAM vRkSe paNa tApathI pIDAyelA ane pAse AvelA manuSyanuM pAlana kare che to te prazaMsApAtra thAya che, temaja jeo bhayane lIdhe zaraNe AvelAnuM rakSaNa karatA nathI tevA sacetana evA paNa purUSe niMdavAlAyaka thAya che. " mATe he subhaTe ? mahArA zaraNAgatanuM rakSaNa karavA rUpI vratane pAlavA mATe anyAyI evA paNa A corane tame choDI de. pharIthI subhaTe bolyA, he svAmin ? enuM rakSaNa karavAthI Apane zuM phala thavAnuM che? vaLI ene cheDI devAthI ulaTe zatrunI mAphaka te lokone bahu du:khadAyaka thaze, "cora, vyAdhi, zaTha ane zatru e cArene zubhecchu purUSe kaMdanI mAphaka mULamAMthI ukheDI nAkhavA joIe," ane je temanuM rakSaNa karavAmAM Ave For Private And Personal Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. (259 ) te teo virUddha kArya karyA vinA rahetA nathI " vaLI jema sU aMdhakArane nAza karI jaganne prakAza Ape che tema samartha purUSa duja nanA uccheda karI sajjana leAkeAnu pAlana kare che. cAra leAkeAnI sahAyatA karavAthI je sAdhu purUSAnA kaleza vadhAravA te pASANunA leAbhathI ciMtAmaNinu Nu karavA samAna che. vaLI A anyAya jANI nyAya vAdI tamhArA pitA paNa amArI upara mahu gusse thaze ane tatkALa amhAre prANAMta karAvaze. te sAMbhaLI ujjavala daMtakAMtinA miSathI hRdayamAM sphuraNAyamAna dayArUpI siratAnI laherane batAvatA vIrAMgadakumAra phrIthI temane kahevA lAgyA, tamAe je nyAyanI khAkhata kahI te vAta satya che, paraMtu tame jo kSatriya hAva teA kSatriyanA dhama kevA che? tenA khyAla karo ? kSatriyAnA dharma zAstramAM ane leAkamAM paNa prasiddha che ke; dhana ane prANeAvaDe paNu du:khInuM rakSaNa karavuMja joie, temaja;- zeSaH svazekharamaNi ramaNIM vivoDhA, stamberamo dvidazanIM mRgarAT svazauryam / sAdhurvataM bhaTajanaH zaraNAgataM ca, jIvanna muJcati paraM mriyate kadAcit // 1 // " zeSanAga peAtAnA mastaka maNine, pati peAtAnI strIne, hAthI hAthaNIne, nRgendra potAnA parAkramane, ane sAdhu purUSa aMgIkAra karelA vratane jema jIvatAM sudhI cheADatA nathI tema parAkramI purUSa kadAcit marI jAya teANu zaraNe AvelAne cheDatA nathI. " Atma samAna A jagamAM kenu pAlana karavuM? anekAneA nAza karavA ? kevala zaraNAgata upara sarva janAne hitakArI dayAja karavI teucita che. mATe tame ahIMthI cAlyA jAo, ane rAjAthI ThThItA heAvatA tame bhUpatine kahejo ke; ApanA kumAre amArI For Private And Personal Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 260 ) zrIkumArapALacaritra. pAsethI alAtkAre cArane mukata karAvyeA. ema kahI sulaTAne vIdAya karI vIrAMgaDhe cArane kahyuM ke; A cArInA sukhanA tane anubhava hAlamAM thayA ke nahIM ? " durdhyAnarUpI pANIthI si McelA kukarma rUpI vRkSanu vadhAdikarUpI puSpa A lAkamAM prApta thAya che. ane marIne naraka sthAnamAM ghaNIyAtanArUpI phUla bhAgavavu paDe che. " dhArmika upAyA vidyamAna chatAM karyA buddhimAna purUSa cA karma kare ? " suMdara AmraphalanA tyAga karI nikhala (lImenIA) kANu khAya ? mhe' keTale kaleza sahana karI hAlamAM thane cheDAvye che. pharIthI cArI karatAM tuM jo pakaDAiza te thane keNu mUkAvaze? mATe he sAthe! ? viSasamAna prANanA apahAra karanAra cArIneA tyAga karI amRtasamAna peAtAnuM hita karanAra dharmanuM tuM sevana kara. e pramANe kumAranA upadezarUpI amRtanuM pAna karavAthI cAranu hRdaya ughaDI gayuM ane vIrAMgadane praNAma karI te uccasvare kahevA lAgyA, huM svAmin? mhArA pitA, mAtA, bhrAtA ane prANadAtA paNa tame che, kAraNa ke; yamasamAna A durvya sanathI mhArU tame rakSaNa karyuM che. A sasAramAM ApanA sarakhA ghaNA sajjanarUpI megha na heAya te vipattirUpI agninA tApathI tapelI pRthvI kevIrIte rahI zake ? hAlamAM huM nidhana che, Ape mhane jIvitadAna ApyuM che te Apane anRNI huM kevIrIte thAuM? mAtra cAnA tyAgarUpI hArI bhaktija Apane viSe sthira thAo, e pramANe cAranI prArthanA sAMbhaLI buddhimAna vIrAMgade sarvAMge vherelAM peAtAnAM AbhUSaNeAvaDe satkAra karI haeNne vidAya karyA, ahA ? " satpurUSonI udAratA kevI hAya che!" A mhArU vRttAMta sAMbhaLI mhArA pitA mhArI upara krodha kare che ke nahIM ? evI jIjJAsAthI rAjakumAra keTaleka samaya tyAMja zakAyA. subhaTA zUrAMgada rAjAnI pAse AvyA ane temanA mukhathI te For Private And Personal Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (261) pitAnA putranI pravRtti sAMbhaLI rAjAnI bhrakuTI zarAMgadaprakopa. ekadama bhayaMkara thaI gaI ane bahu krodhathI te balya, re subhaTo? A avinItaputra hAre tyAM kayAMthI janme ? ceranuM rakSaNa karavAthI je lokamAM prANApahArI thaye. nyAya eja eka jIvana che jenuM evA mahArAthI A anyAyI putra thaye, te zuM amRtamaya caMdramAMthI aMgArAnI vRSTi thaI na gaNAya? maheMcArano nigraha karyo hato, chatAM eNe balAtkAre tene bacAva karyo, ahe? mahArUM paNa eNe apamAna karyuM, tethI A putra nathI paNa zatru che. pitAne anya paNa kaI nItimAna hoya to te mAnya hoya che ane avinItaputra hoya to paNa te dveSI thAya che, jemake zani pApa graha hovAthI sUryane apriya che ane cakravAka zreSTha hovAthI atipriya thAya che. mATe je subha? tame tyAM jAo ane mahArAM vacana hene kahI mahArA hukamathI cAranI mAphaka tene dezapAra kare. rAjAnI AjJA pramANe subhaTo kumAranI pAse gayA ane bhUpatine abhiprAya bahu sakecathI temaNe hIte hIte kahI saMbhaLAvyuM. te sAMbhaLI virAMgada kumAra rAjya prAptinI mAphaka bahu prasanna thayA. hAlamAM IcchA pramANe AnaMdathI huM dezATana karIza. te samaye sumitra , ahe? devanI duSTatA kevI che? kAraNa ke, durjananI mAphaka je deve guNane paNa dUSita karyo. prAye guNaja prANione kaleza upajAvanAra thAya che," "kAraNa ke zuke (pipa)nuM vAscAturyaja temanA baMdhana mATe thAya che." tyArabAda divasano caMdra jema plAna mukhavALA potAnA mitrane joI praphula kamalanI mAphaka vikasvara mukhe vIrAMgada be, mitra? kheda karIza nahIM, mArgamAM rahelA saphala vRkSanI mAphaka satyarUSo paropakAranI IcchAthI dusahe kalezane sahana kare che. devatAone prasanna karavAthI pragaTa thayelI For Private And Personal Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (262 ) zrIkumArapALacaritra. caMdranI kSINatA jema pApakArathI utpanna thayelI sajanAnI vipatti paNa suMdara gaNAya che. prathama paNa mhArUM citta dezAvaleAkanamAM utkaMThita hatuM, chatAM A pitAne je hukama thayA te dudhamAM zarkarA ( sAkara ) kharAkhara che. dezATana karavuM e mahAdaya nu kAraNa che, jemake;-- prauDhA zrIzvaturaiH samaM paricitirvidyA'navadyA navA, nAnAbhASitaveSalipyadhigatiH kundAvadAtaM yazaH / dhIratvaM manasaH pratItirapi ca svIye guNaughe satAM, mAnAt kona guNodayaH prasarati kSmAmaNDalA lokanAt // 1 // '' " bhUmaMDaLanuM avalAkana karavAthI preADha lakSmI maLe che, 5DitA sAthe paricaya thAya che, navIna navIna maneAhara vidyA prApta thAya che, nAnA prakAranI bhASA, veSa ane lipi jANavAmAM Ave che, kudanA sarakhuM ujjavaLa yaza maLe che, mananI dRDhatA ane satpurUSAnu mAna karavAthI peAtAnA guNeApara pratIti thAya che. eTalu ja nahIM paNa kayA guNeAdaya prasaratA nathI ? " jo ke; vAyu acetana che teA paNa te vanamAM bhamavAthI suga Mdhamaya thAya che, te sacetana purUSa pRthvIpara paribhramaNa karavAthI guNavAna kema na thAya ? " mATe huM mitra ? tu sukhethI ghera jA, thArA mA du:khadAyaka mA thA, huM pitAnI AjJA pramANe dezAMtara jA chu. sumitra khelye, svAmina ! tuM jA, e Apanu vacana yAgya nathI, dehine tyAga karI dveSa zuM ni:sneha thai cAlI zake kharA? ApanI sevAmAM hiMsaka hAvAthI hune mArga paNu du:khadAyI thaze nahIM. kalpadrumane sevanAra prANIne zuM daridratAnI pIDA thAya kharI ? jo evAja hArA vicAra hAya te veLAsara pratiSThA sahita ahIMthI tuM cAla, emakahI mitra sahita rAjakumAre tyAMthI For Private And Personal Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (263) prayANa karyuM, caMdrane nisteja karatI te baMnenI mukhakAMti gharanI aMdara jevI hatI tevIja pravAsamAM paNa dIpatI hatI. "ahe? mahAtmAonA vairyanI sImA hotI nathI. " utsava ane vipatti kALamAM paNa mahAna purUSa samAna rUpamAM hoya che. maMthana karavA pahelAM ane pacchIthI paNa mahAsAgaranI sthiti ekasarakhI ja hoya che. vIrAMgada ane sumitra e baMnenuM prayANa sAMbhaLI temanA guNa grAmathI mohita thayelA nagaranA leke paurajanavinati. baMdhunI mAphaka temanI pAchaLa gayA. ane bahu zakAtura thaI vinati karavA lAgyA. te rAjakumAra ? paropakArI janemAM agraNa, zaraNAgata jananuM pAlana karanAra ane netrane AnaMda ApanAra evA Apa kyAM jAo che? bahu buddhimAna chatAM paNa A rAjAnI mUDhatA hAlamAM zAthI thaI? kAraNa ke, dehamAMthI AtmAne jema maMdiramAMthI tamane kADhI mUke che. he svAmina ? sajajana rUpI cakravAkane ullAsa ApavAmAM sUrya samAna ApanA prayANuthI nagaranI aMdara lekane AMdhaLuM karanAra zokamaya aMdhArUM thaze. Aje amArA bhAgyanI racanAo nAza pAmI che, kAraNa ke, pitAnI mAphaka dayA evA Apa amhArA nagaramAMthI cAlyA jAo che. e pramANe prArthanA karatA ane guNa grAmane vaza thayelA nAgarika lokene balAtkAre ubhA rAkhIne teo baMne jaNa nagaramAMthI nIkaLI gayA. amRta samAna paraspara vArtA vinAdavaDe potAnA sthAnamAM rahelAnI mAphaka kicita mAtra paNa teo mArga zrama jANatA nahotA. keTaleka mArge cAlyA eTale bhayanI rAjadhAnI samAna heTI eka vanabhUmimAM teo jaI pahoMcyA. jenI aMdara vRkSenI ghaNuM lakSamI dIpe che. zIkArI pazuonI svataMtratA, aMdhakAranuM sAmrAjya ane vipattione For Private And Personal Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (264) zrI kumArapALacaritra. bhAre utsava dekhAto hate, DIka aTavI ullaMghana karI teTalAmAM saMsAra asthira che ema dhIme dhIme te baMnene kahete heya tema sUryAsta samaya thavA lAge. ke huM sUra (sUrya-zUrA) chuM te paNa hamezAM udaya-abhyadaya ane vyaya (asta) ne pAmuM chuM te bIjAnI sthiratA kyAMthI hoya ? ema jaNAvato hoyane zuM? tema te samaye sUrya pote asta thaye, pitAne patirUpa sUrya asta thaye chate tene viyegane nahi sahana karatI divasano lakSamIe kharekhara saMdhyAkALanA rAgarUpI agnimAM praveza karyo. mAtA pitAnA hRdayamAM paNa strI jAti hovAthI prIti mahArI mAphaka asthira che ema pakSIonA zabdo vaDe te baMnene jaNAvatI hoya ne zuM? tema saMdhyA paNa keI ThekANe cAlI gaI. mitra (sUrya) asta thaye chate ekadama gADha aMdhakAranA miSathI lekamAM sarvatra ghaNe zoka phelAI gaye, e ucita che, pazcima samudramAM DubelA sUryane je kharekhara tenA uddhAranI IcchAvaDe jema tArAo AkAzamAM deDavA lAgyA. e pramANe pradeSa kAlane kaMIka prakAza thaye eTale eka vaDanI nIce vastra pAtharI vIrAMgadakumAra devanuM smaraNa karI suI gaye. " jAgavAthI bhaya lAgato nathI" e nIti vAkyano jANanAra sumitra kumAranI cAre bAjue prAharikapaNe rahyo. huM rAjA chuM ane A rAjakumAra che, vaLI te thAkI gayo che mATe ene kara-kiraNAmRtavaDe zAMta karUM ema jANuM caMdra te samaye pragaTa thaye ema huM mAnuM chuM. niSkalaMka kumArane mukhacaMdra, kalaMkita evA mahane hasaze evA bhayathI jema caMdra dhIme dhIme AkAzamAM gayA. A rAjakumAra pitAnA makAnanI aMdara caMdrodaya-caMdaravAnI nIce sute hete tevI rIte araNyamAM paNa te su joIe ema jANuM vidhie jarUra tenI upara caMdrodaya karyo. te samaye jaLathI jema ghADha caMdranA kiraNe For Private And Personal Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa ( 265 ) vadhu zuddha karelA AkAza ane pRthvInA madhyabhAga sphaTika ratnothI ghaTita hAyane thru ? tema zeAsatA hatA. caMdranuM teja khIlI rahyuM hatuM chatAM paNa adbhuta kAMtivaDe dizAnA mukhane prakAzita karatA kAika deva devanuM Agamana. tyAM AvIne sumitrane kahevA lAgyA, hu' yakSa chuM ane A vaDanI aMdara rahuM chuM, A puNyazALI kumAra mhArA sthAnamAM Avye che, mATe mhAre enA satkAra karavA joie, huM mitra ! hAlamAM A vIrAMgadakumAra sukha nidrAmAM sutA che, mhAre enu ceAgya Atithya zuM karavuM ? te kharI hakIkata hune tuM jaNAva, e pramANe khelatA yakSanI mUtti ane skUtti joi sumitranuM hRdaya cakita thai gayuM ane mahu bhaktiva yakSane praNAma karI te olyA ke, " bhAgya, saiAbhAgya, sArAjya, lakSmI, sukha ane putrAdika sarva vastuonI prApti sulabha che, paNu devadarzana bahu duObha che. " jemake;-- tapyante katicittapAMsi katicinmaMtrAnmudopAsate, vidyAM kespi japanti ke'pi dahane mAMsaM nijaM juhvati / sthitvA pretavane nayanti katicid dhyAnena sarvA nizAM, martyAnAM na tathA'pi darzanapathaM prAyaH zrayante surAH // 1 // " keTalAka manuSyA tapazcaryAe kare che, keTalAka AnadathI matrAnI upAsanA kare che, keTalAka vidyAnI ArAdhanA kare che, keTalAka peAtAnA mAMsanA agnimAM hAma kare che ane keTalAka zmazAna bhUmimAM rahI AkhI rAtrI dhyAnamAM vyatIta kare che, tApaNu manuSyAne prAye devadana thatu nathI. " mATe he deva / nidhi samAna durlabha evuM thArU darzana thavAthI mhArA maneAratha pUrNa thayA, have kRtArtha evA huM chuM yAcuM ? vaLI hai deva ? tuM For Private And Personal Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (266 ) zrIkumArapALacaritra. Apa, ema peAtAnA sevakAdikane athavA putrAdikane dAtRpaNAthI kahevuM te zreSTha gaNAya, para Mtu tuM mhane Apa, ema yAcakapaNAthI kAi divasa kahevuM ucita gaNAya nahIM. IMdra dhanu divase ja maMgalika hAya che ane te rAtrIe jovAmAM Ave te ama galika thAya che." tApaNu tuM kaiMka mAgaNI kara ema devatAe pharIthI bahu Agraha karyo chatAM paNa sumitra potAnI vastu kaMIpaNa mAgI nahIM. ahA ? " satpurUSanA vratanI kevI deDhatA hAya che ? " pachI cakSa pAte prasanna thai nIla ane lAla ema e maNi ApI sumitrane spaSTa rIte teNe kahyuM ke, A maNipradAna. ane maNienA prabhAva tuM sAMbhaLa. A nIla maNi thAre A rAjakumArane ApavA, traNa upavAsanA ArAdhanathI te maNi tene rAjyasaMpatti Apaze. temaja " kAra sahita haiM kAranA japa karI A padmarAga maNinI vhAre pUjA karavI, jethI te maNi ciMtAmaNinI mAphka tane apramitaghaNI icchita lakSmI Apaze. ema kahI deva tyAMthI azya thai gayA. sUryakhikha samAna utkRSTa tejasvI te baMne maNine joI sumitra vicAra karavA lAgyuM. ahA ? puNyane mahimA traNa lAkamAM paNa mAtA nathI, kAraNa ke; A ciMtAmaNi vigere padArtha sevakanA paNa sevaka thAya che. jemake;-- lakSmImAnayati priyaM prathayati pratyUhamunmUlati, dvandveSTibalaM pinaSTi harati vyAghrAdibhUtaM bhayam / kAntAre saha bambhramIti diviSadvarge viSatte vazaM, puNyaM puNyavatAM na kiM vitanute prAcInamUrjasvalam // 1 // " pUrvapArjIta puNyazAlI janAnu aliSThapuNya lakSmIne sa'pAdana kare che, priya vastune vistAre che; vizvane nimUla kare che; For Private And Personal Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. (267 ) yuddhamAM zatrualane haThAve che, vyAghrAdikanA bhayane dUra kare che, araNyamAM sAthe paribhramaNa kare che, devatAone svAdhIna kare che, eTaluM ja nahIM paNa sa iSTa vastu pUrNa kare che. ema sumitra citavatA hatA teTalAmAM vIrAMgada jAgI uThayA ane sumitrane teNe kahyuM ke; thADIvAra tuM paNa sUijA, ema kahI sumitrane suvArI dIdhA. tyArabAda mAMtrikanI mAphka doSAodakara-rAtrInA ucchedra athavA DhASanA uccheda karanAra sUryanuM Agamana sUryodaya. jANIne jema pizAcInI mAphka rAtrI nAzIne adRzya thai gai. rAga-mAhathI vArUNI pazcima dizA=madirAnu sevana karI prasiddha kalakane vahana karatA caMdradvijAdhirAja chatAM paNa patita--asta thayA; e kharekhara ceAgya che. AkAzarUpI vanamAM rAtrIe je tArA rUpI puSpA kharAkhara khIlyAM hatAM teone prabhAtakAlamAM kALarUpI mALIe lai lIdhAM, A rAjakumAra tejavaDe mhArA sAti che, mATe eneA tapAsa karU ema jANI sUrya udayAdrinA zikharapara ArUDha thayA. te samaye vRkSAparathI uDatAM pakSio pAtAnA zabdo vaDe stuti karatAM vaitAlika banIne kumAranI sevA karavA lAgyAM, prabhAtakALamAM nRpa ane ma`trInA ane putrA pAtAnA iSTadevanuM dhyAna karI tyAMthI nIkaLI AgaLa cAlatA thayA, kAraNake; buddhimAna leAkeA ALasu hAtA nathI, rAtrIe banelu maNuivrattAMta jaladI kahevA jevuM hatuM paraMtu samaya upara kahIza evI buddhithI sumitra te vAta karI nahIM. jo ke jaMgalI mArga bahu kharAma hatA chatAM paNa pUrvAMIta puNyanA prabhAvathI madonmatta si'hAdika pazuo siddhanI mAphaka temane kAI prakAranA khAdha karatA nahAtA, cAlatAM cAlatAM madhyAnhakALa thayA. sUryanA tApathI pIDAyelA kumAre sumitrane kahyu', bhAi ? mhane kSudhA lAgI che, khela, have leAjananuM zuM For Private And Personal Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (268) zrI kumArapALacaritra. karavuM? sumitre vicAra karyo ke, maNinI ArAdhanA karyA sivAya A vipatti TALavAnI nathI, paraMtu sukemalatAne lIdhe traNa upavAsa karavAnI zakita kumAramAM jaNAtI nathI, mATe hAlamAM te vAta mulatavI rAkhI kaI paNa upAye enI pAse traNa upavAsa karAvuM, ema dhArI potAnI buddhithI teNe kumArane kahyuM, svAmina? ApaNu kaMI bhAtuM lAvyA nathI, A zUnya jaMgalamAM kaMIpaNa bIjuM sAdhana nathI. vaLI ahIM pAkelAM phala puSkala che, paraMtu te saMbaMdhI ApaNane mAhIti nathI, ajJAta phala khAvAthI ApaNane keIpaNa anartha na thAya eTalA mATe upavAsa kara ThIka che, ema samajAvI teNe kumArane upavAsa karAvyuM ane te paNa upavAsa karyo. evI ja rIte puNyanI puSTivALA te baMne jaNAe bIjA be divasa paNa upASita rahyA. e pramANe traNa divasanA upavAsa thayA, cothA divase teo araNyanA suMdara prAMtabhAgamAM jaI pahoMcyA. tyAM AgaLa mahAna vRkSAthI suzobhita ane lakSamIvaDe vizAla mahAvizAla nAme nagaranI pAsamAM uvAnaprave. eka udyAna hatuM tenI aMdara teo gayA ane haMsanI mAphaka sarovaranI aMdara snAna karI sArI rIte svastha thayA, pachI vIrAMgadakumAra balya, mitra? have sudhA sahana thatI nathI. hArA prANa have cAlyA jaze, tuM vilaMba karIza nahIM, kayAMyathI paNa bhejana lAva, sumitra balya, ApaNa he vipattirUpI sAgara utarI gayA chIe, have kSaNamAtra dhairya rAkhavAnuM che, jethI huM Apane divya bhejana karAvIza. rAjakumAra pharIthI bolyA, mitra? prathama traNa upavAsa te karAvyA che ane haju paNa jaiye rAkhavAnI vAta kare che, mATe tuM have bhejana ApavAne nathI. sumitre rAjakumArane nIlamaNi tathA puSpa ApI kahyuM ke, For Private And Personal Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 269 ) maNiprabhAva. "" vidhijJa ? vidhi pramANe A nIlamaNuinu Apa pUjana kare. eTalA mATe mArgamAM mhe ApanI pAse traNa divasanA upavAsa karAvyA che. kAraNa ke; tapazcaryA vinA puNyazAlI purUSAne paNa siddhi maLatI nathI. vaLI sUrya--tapazcaryA A leAkamAM bahu tApa vaDe zarIrane tapAve che. ane jala-zRMgArAdi rasane zeSAve che te paNa tApana ( sU =tapa ) ne viSe kamalinI jema samasta siddhi rati ( vikAza= Ana4) ne prApta thAya che e mhAhu Azcarya che. kalezane sahana karyA sivAya kayA mANusa lakSmIpAtra thAya che? " juo ? vedhAkrikanA kaSTathI kAnane sAnAnA alaMkAra maLe che. A maNi tuSTa thavAthI rAjyasa patti Apaze, kAraNake; maNimaMtrAdikanA mahimA acitya hoya che. svaccha buddhi che jenI ane maNinA darzInathI vismita thayelA rAjakumAre pUchyuM, huM mitra ? kharI vAta kahe, A maNi thane keNe ApyuM ? ane kevI rIte rAjya Apaze ? samaya upara sarva vRttAMta huM' tamane kahIza, hAlamAM A maNuinuM pUjana karA, ema sumitranA kahevAthI rAjakumAre pUjanane prAraMbha karyA. teTalAmAM sumitra paNa ekAMta sthaLe gayA ane nila buddhithI padmarAgamaNinu puSpAvarDa teNe ana karyuM, pachI yakSanA kahyA pramANe japavaDe tenI ArAdhanA karI. ratnanA adhiSThAyaka deva pratyakSa thayA. sumitrane kahyuM ke; huM prasanna thayA chu, hArA smaraNathI huM AvyeA chuM, tyAre je je vastu iSTa hoya te tu ela, sarva pUrNa karavAne taiyAra chuM. te devanA prasAdavaDe sumitra grISmavaDe sU` jema dedIpyamAna thai tatkAla rAjakumAra pAse gayA. teTalAmAM nizcala dhyAnamAM ArUDha thaI vIrAMgada paNa vidhi pUrvaka maNinuM arcana karI nivRtta thayA hatA jenI kAMti cAre taraph prasaratI hatI. For Private And Personal Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 70) zrI kumArapALacaritra. parAga maNinA adhiSThAyaka devanuM samaraNa karI sumitre snAna, bhejana vigere addabhuta vastuni dIvyasamRddhi. prArthanA karI. tarataja te devanA preraNAthI dIvya alaMkAravaDe vibhUSita devAMganAo ekadama AkAzamAMthI utarI te baMnene praNAma karavA lAgI ane te vananI aMdara temane mATe sonAnA taMbhethI virAjamAna ane rothI bAMdhelA bhUtalavaDe dedIpyamAna eka maMdira devAyA vaDe banAvyuM. jenI aMdara senAnAM Asana, ronAM bhajanapAtra ane AbhUSaNe sajaja karavAnI vedikA mANijyamaya hatI, jeo prekSakanA cittane kharekhara haraNa kare che. svarganA vimAnane apamAna karanArI te prAsAdanI lamI joI "huM mAnuM chuM ke te devIo paNa pite haMmezAM tyAM rahevA mATe IcchatI hatI. pachI devIe te prAsAdanI aMdara baMne kumArone laI gaI. nirnimeSa daSTie svargazrIne jotA jANe deva hoya ne zuM ? tema kSaNa mAtra teo thaI gayA. pachI devIo pote te baMnene tela ane piSTikA vaDe mardanakarI nAnapITha para laI gaI ane devanI mAphaka suvarNa maya ghaDAonA jaLathI baMnene snAna karAvyuM. bAda gaMgAnA taraMga samAna nirmala dIvya vastro paherAvyAM, caMdanAdikano lepa karI uttama AbhUSaNe paherAvyAM, e pramANe snAna, caMdana ane alaMkArathI bhavya che zarIra jemanuM evA baMne kumAre A lokamAM paNa maNinA prabhAvathI deva samAna thayA. phAra varSopala -hima (barapha) samAna (rUpa) mukha che jenuM, parva Amra kulanA khaMDa samAna (25) adhara (oSTa ) che jene, daka samAna (rUpa ) che uMcA stana jenA, maganI dAla samAna (rUpI) nIla che kaMcuka jene, mAlapuDA samAna (rUpI) che vastra For Private And Personal Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (ra71) jenuM evA vArAMganA jema dIvya rasoI devAMganAoe temanI AgaLa lAvI mUkI. keI divasa nahI AsvAdelI ane rasAsya te raIne potAnI IcchA pramANe jamatA te baMnenI jIbha paNa rasajJAnamAM vimUDha banI gaI. ahe? mAdhuryanI keTalI balichatA ? sumitra hAsya pUrvaka vIrAMgadane kahevA lAgyuM, he svAmina ? traNa divasathI Apa bhUkhyA che, mATe rUci pramANe sArI peThe jame. pachI baMne jaNe mukha prakSAlana karI pAnasopArI vigere mukhavAsa lIdho. sumitranA smaraNa karavAthI ja devatAe sarva vastu adazya karI nAkhI. meghajALanI mAphaka sarva dazya vastu adazya thavAthI rAjakumAre tenuM kAraNa sumitrane pUchyuM teNe javAbamAM kahyuM ke, hAlamAM keIka sthale vizrAMti pachI sarva hakIkata huM Apane jaNAvIza. te sAMbhaLI rAjakumAra eka AmravRkSane nIce suI gayuM ane nidrAdhIna thaI gayA. buddhinidhAna sumitra paNa enI pAsamAM beTho ane ene rAjya kevI rIte maLaze ema potAnA manamAM vicAra karato hato. have te mahAzAla nagaramAM dhanaMjaya nAme rAjA hato, te gayA divase gADha aMdagImAM AvI paDyo ane rAjyaprApti. devage maraNa pAme. tene koI paNa putra nahato, tethI maMtrIoe vicAra karI rAjyabhakti mATe sAyaMkALe paMcadIvya taiyAra karyo. prabhAta kALamAM vAjIMtro vAgavA lAgyAM. rAjakIya purUSonI sAthe pite pAMce dIvya rAjyAdhiSThAyInA vaibhavathI cAlavA lAgyAM. sarva nagaranI aMdara pharatAM hatA tyAre dedIpyamAna svarUpadhArI seMkaDo nAgarika leke rAjya levA mATe eka bIjAnI AgaLa ubhA rahetA hatA, ahe? lAbhanI vicitratA? jemake; For Private And Personal Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 272 ) zrIkumArapALa caritra. vAsArthaM vasatizcatuSkaramitA veSadvayaM prAvRtau, sukyai dhAnyaghRtodakAdi ca kiyat kiMcidvayayArthaM dhanam / ekaikaM zayanAsanapriyatamAdAsIgavAzvAdikaM, bhogo'yaM nRparaGkayostadapi hI rAjye sTahAvAn janaH // 1 // " nivAsa mATe cAra hAthanI jhuMpaDI, vheravAmAM e vastra, sAjana mATe dhAnya, ghI ane pANI vigere keTalIka vastu, vApa ravA mATe keTaluMka dhana, ekeka zayanAsana, strI, dAsI, gAya ane azva vigere, A bhAga rAjA ane rakane sAmAnyapaNe hAya che, chatAM paNa leAkeA rAjya meLavavAmAM adhika pRhAvALA hAya che, e Azcaya nahIM te zuM ? " sarva bAjue nagaranI aMdara pharIne te dIceA sarva nagaravAsI janAnA tyAga karI icchApramANe krIDA karavAne jema nagaranI bahAra teo nIkaLyAM, kAie khelAvelAM hAyane zu ? tema teo tyAMthI te vanamAM gayAM ane te ane kumArAnI pAse AvyAM, svayaMvarAnI mAphaka rAjya lakSmI AvI ema jANI Ana Mdita thayelA sumitra rAjakumArane jAgrata karyo, te samaye zu DAgramAM dhAraNa karelA kalazanA jaLavaDe tenI upara abhiSeka karI gaja nA karatA hastIe vIrAMgadane peAtAnA pRSTha para besArI dIdhA. gheADAe bahu harSathI khuMkhArA karyA, rAjyazrInI adhiSThAtrI devIe tenA mastakapara chatra dhAraNa karyuM, ane ane tarapha cAmara vIMjhAvA lAgyA. vIrAMgadanA danavaDe leAkeAnA Ana Mda hRdayamAMthI ubharAtA hAyane zu ? tema rAmAMcanA miSathI bahAra nIkaLatA hatA. sumitra peAtAnA hRdayamAM vicAra karavA lAgyA, mhArA mitrane rAjya maLyu, have te mhane nagaramAM sumitravicAra. lai jaze, ane koipaNa niyeAgamAM hune joDI deze. svakArya, prajAkArya, rAjakAya saMbaMdhI sarva sAdhanAnI ciMtAvaDe niyeAga e parAdhInatA mATe ja che, For Private And Personal Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa, ( 273 ) tethI te kevala du:khadAyaka che, yAganA karatAM A niyeAga muddhimAn purUSone paNu du:sAdhya che, kAraNake; cAgane viSe kevala AtmAja sAdhya karavAnA che ane niyeAgamAM tA sajagatAne sAdhya karavAtu hAya che, mATe te dhamAlamAM paDavAnI mhAre kaMi jarUra nathI. mhArIpAse ciMtAmaNi samAna A padmamaNi svArtha pUrNa karavAmAM taiyAra che, tenA prabhAvathI keTaleka samaya devanI mAphaka huM icchA pramANe AnaMda bhAgavIza. have te rAjakumArathI chuTA paDavAmAM mhane kAipaNa prakAranuM dUSaNa nathI, kAraNake, ene mhe vipattirUpa sAgaramAMthI uttIrNa karyo che ane samRddhimaya zreSTharAjya paNa apALyuM che. ema vicAra karI sumitra ekadama kAika jhADInI aMdara cAlyA gayA te vIrAMgadanA jovAmAM AvyeA nahIM, kAraNake; te samaye namana karatA leAkeAnA mukha tarapha tenI dRSTi hatI. tyArabAda rAjAnI dRSTi sumitratarapha kheMcAi, paraMtu te sumitra tenA jovAmAM AvyeA nahI, jethI te mhoTA sumitragaveNuA. zabdothI vAra vAra shene melAvavA lAgyA, temaja peAtAnI pAsamAM rahelA leAkeAne hukama kayA ke; ahIM kAipaNa ThekANe mhArA mitrane tapAsa kare| ane jaladI haeNne zeAdhI kADho. tarataja te leAke vanecaranI mAphaka vananI aMdara nIkaLI paDayA ane he sumitra ? sumitra ? ahIM Ava, ahIM Ava ema khelatA teo satra tenI zeAdha mATe pharavA lAgyA. paraMtu nAzI gayelAnI mAphaka kAi ThekANe tenA patto lAgyA nahIM, pachI thAkIne teo rAjA pAse gayA ane kahyuM ke; AkhAya araNyanI aMdara koi jagAe tenA pattA maLyeAnahIM, te sAMbhaLI vIrAMgadapaNuM sarvasva gamAyelAnI mAphaka bahu du:khI thayA ane tatkAla te vilApa karavA lAgyA, sumitra ? hAlamAM thArA vinA 18 For Private And Personal Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (74) zrI kumArapALacaritra. huM adhIra banI gayo chuM, jaladI tuM ahIM Ava ane mArI sAthe vArtAlApa kara. he mitra ? mAtApitAne asAdhAraNa sneha, dhana ane zArIrika sukha vigere sarvane tyAga karI he mahArA mATe janmathI AraMbhI ananya mitratAnA saMbaMdhavaDe durga araNyavAsamAM hArI sAthe vanabhramaNanuM oNTuM dukha sahana karyuM, have hune rAjya maLyuM tyAre tuM kema chuTo paDe ? rAjyadAyaka maNinA dAnavaDe mahAre upakAra karI hAlamAM pratyupakAranI bhItivaDe jarUra tuM nAzI gayo che. kAraNa kesthitiH satAM kA'pyupakRtya yatte, prayAnti ttprtyupkaarbhiitaaH| nirvApya pRthvIM tapatApataptAM, na vAridA netrapathe sphuranti // 1 // sajananI tevI keIpaNa sthiti hoya che ke, teo upakAra karI tenA pratyupakAranA bhayane lIdhe cAlyA jAya che. sUryanA tApathI tapI gayelI pRthvIne zAMta karI vAdaLAM daSTigecara thatAM nathI. arthAt anyatra cAlyAM jAya che." pachI vIrAMgade kahyuM, maMtrIo ? tame ahIMthI cAlyA jAo, mahArA mitra vinA mahAre A aizvaryanuM kaMI prajana nathI. maMtrIo vinayapUrvaka bolyA, svAmin ? ema bolavuM Apane ucita nathI, bahu bhAre puNyavaDe paNa rAjyazrI kharekhara durlabha heAya che, vaLI he prabhe ? A tahAre mitra nAmathI sumitra che, paNa arthathI nathI. kAraNake je tuchabuddhi A tahArA utsava samayamAM palAyana thaI gaye. svAmin ? ApanuM bhAgya bahu tape che, jethI buddhimAna mitre ghaNuM Apane AvI maLaze. mATe kRpA karI Apa nagaramAM padhAre. e pramANe maMtrIoe bodha karI balAtkAre vIrAMgadane pitAnA nagaramAM laI javAnI taiyArI karI, uMcAM taraNa temaja vaja patAkAothI nagara bahu zobhAvavAmAM AvyuM hatuM, adbhuta kAMtimaya zarIra ane lokapriya guNavaDe nagaramAM tathA pivarAMganA For Private And Personal Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (275) onA hadayamAM bhUpatie praveza karyo. pachI te vIrAMgadarAjA rAjamaMdiramAM gaye, sUryabiMbanI mAphaka siMhAsana para virAjamAna thaye. maMtrIo ane nAgarilekee maheTA utsavathI rAjyAbhiSeka karyo. varasatA meghajaLanI mAphaka vIrAMgadarAjAnA vidyamAnapaNathI sarvatra tAparUpa vyAdhithI mukta thaI pRthvItala zAMta thaI gayuM, e enA guNene lIdhe ucitaja gaNAya. bAda pRthvInI apsarAo athavA nimeSa dRSTivALI devAMganAo samAna rAjakanyAo sAthe vIrAMgadanAM lagna thayAM, haMmezAM lakSamIvilAsanA bhega pite bhagavate hate chatAM paNa samudranI mAphaka tenA hRdayane vaDavAnaLanI mAphaka sumitrane viraha zeSavatA hatA. araNyanA gahanakuMjamAM sumitre divasa vyatIta karyo. sUrya maMDale astAcalanA zikharanI mulAkAta lIdhI, ratisenA. saMdhyAkAlane raMgaberaMgI dekhAva dRSTigocara thaye. . sumitra paNa kuMjaranI mAphaka kuMjamAMthI bahAra nIka ane tarata ja te siddha mAge nagaramAM AvyA. tyAM kaI purUSanA mukhathI tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, ahIM rAtisenA nAme suMdara rUpavatI vezyA rahe che. paraMtu te purUSa vargane dveSa karanAra ane strIonuM eka AbhUSaNa samAna che. tenA lAvaNyarasanA AsvAdamAM AdaravALAM netrone vahana karatA ane kAmadeva samAna mhArazRMgArathI suzobhita sumitra tenA dvAra AgaLa gaye. bhUmi para rahelA deva samAna AkRtithI manohara sumitrane joI ratisenAnuM hRdaya khuza thaI gayuM, potAnA prAsAdanI aMdara tene bolAvI te vicAravA lAgI; AsyaM parvazazI vilocanayugaM vismeramindIvaraM, kaNThaH kambururazca kAJcanazilA skandhau ca pUrNau ghttau| For Private And Personal Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 276 ) zrIkumArapALacaritra. bAhU zauryagajendrayaMtra NamahA''lAne karau cAruNA --- mbhoje va sudhAnaM nayanayoH kenaiSa sRSToyuvA // 1 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " ahe ! pUrNimAnA caMdrasamAna jenu mukha, praphulla nIla kamaLa samAna netrayugala, kamu samAna kaMThe, suvaNaeN zilA samAna vakSasthala, pUrNa ghaTa samAna khabhAo, zaiArya rUpI gajendrane sthira karavAmAM sta Mbha samAna khADuM, lAla kamaLasamAna hAtha temaja netrA ne amRtAMjana samAna deha zeAle che evA A yuvAne keNe sarajyA haze ? "zArIrika kAMtivaDe ratine paNa lAvatI te sudarIne joi sumitra paNa anahada AnaMda pAmyA ane manamAM vicAra karavA lAgyA. A tisenA traNa leAkane jItavAmAM kAmadevanI kharekhara senA che. jeNInAM kaTAkSa khANA devatAone paNa du:saha che, athavA A strI nathI, paraMtu zR MgArarasanI nadI che, kAraNa ke; jeNInA A lAvaNyapuramAM yuvakonA manarUpI hastIe DUmI jAya che, e pramANe eka bIjAnA mAtra darzanathI paraspara vicAra karatAM prathamanA paricaya vALAM heAya tema te manene apAra prema thayA. ritasenA ghaNA satkAra karI tene peAtAnI beThakamAM lai gai, AvAsamAM peAtAnI meLe AvelA ciMtAmaNInu` keNu apamAna kare ? ratisenAe peAte snAna, pAna ane leAjanAdika kAryo vaDe evI rIte tenI sevA karI ke; te samaye teNe te strIne peAtAne svAdhIna mAnI. dravyanI jarUra paDI tyAre sumitre maNinI ArAdhanA karI dhana saMpAdana karyuM. kuberanI mAphaka icchA pramANe ratisenAne dravya ApI prasaMna karI. dravyanI sahAyavaDe tisenAnI vRddhamAtA te manenA leAganAM vizeSa sAdhanA pUrNa karatI hatI. ritasenAnI mAtA bhAgavilAsa. For Private And Personal Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jeTaluM kalpadrumanI mArI pAse dhana dekhAtuM . paMcamasarga. (ra77) jeTaluM dhana mAgatI hatI, teTaluM lakSa ane keTI dhana sukhethI te Apate hatA, kalpadrumanI mAphaka tenA dAnathI vRddhAne vismaya thaye ane te vicAramAM paDI ke enI pAse dhana dekhAtuM nathI, tema udyoga paNa karatA nathI, chatAM te svecchA pramANe dravya Ape che, e paNa eka vicAravA jevuM che, kiMvA enI pAse ciMtAmaNuM, nidhi, siddharasa athavA surAdika tuSTa thayelo hovo joIe. A bAbatane mahAre tapAsa to kare jaize ema vicAra karI vRddhAe pitAnI dAsIne sumitranI pAse kaMIka dhana levA mATe mekalI, dAsIe dhananI yAcanA karI, sumitra dravyanI prApti mATe eraDAmAM gaye. dvAra baMdha karyuM, maNine pUjavAne prAraMbha karyo, vRddhA tyAM Avine chidra dvArA jevA lAgI, ane te samajI gaI ke, A sarve prabhAva maNine che, mATe ene huM laI laIza. ema pitAnA mana sAthe teNue nakakI karyuM. sumitre paNa maNi pUjana samApta karyuM, eTale tenA adhiSThAyaka devatAe ApeluM dhana dAsInA hastamAM tene joIe teTaluM teNe ApyuM. bIje divase sumitra snAna karavA beTho, te samaye vRddhAe tenA vastrAMcalathI te maNI laI lIdhuM ane tenA maNiapahAra. sthAnamAM eka kAMkare bA, bAda vastra jema hatuM tema mUkI dIdhuM. snAna karyA pachI vastrAMcalanI graMthI jevI hatI tevI ja sumitranA jovAmAM AvI. tethI teNe jANyuM ke aMdara maNi che, bheLAzane lIdhe teNe aMdara tapAsa karyo nahIM, tene vidAya karavA mATe vRddhAe pharIthI dhana mAgyuM, ekAMtamAM jaI sumitre pUjana samaye tapAsa karyo tyAre maNi je nahIM ane kAMkare jovAmAM Avyo, vicAramAMne vicAramAM te stabdha bano ga, zuM hArA maNine kAMkaro thayA haze? athavA kaI duSTa For Private And Personal Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (278) zrI kumArapALacaritra. buddhie maNi choDI laIne kAMkaro bAMdhyuM haze? ema vicAra karI sumitre dareka vRddhAnA parivArane pUchayuM ke, je koIe paNa mAre maNi lIdho hoya te mane pAcho Apa, ApanA zapatha (gana) ame ratnanI vAta jANatAM nathI, e pramANe parivArane javAba thayo. e vAta vRddhAnA sAMbhaLavAmAM AvI, jethI te ekadama gusse thaI gaI ane krodhathI bolI ke re vaidezika ? hA rA dravyanuM amAre kaMI prayojana nathI. cerInA apavAdathI ane mArA lekane kalaMkita karIza nahIM, kadAcit amArA gharamAM paNa cerI thAya to sUryane viSe aMdhakAra kema na rahe ? e pramANe vRddhAe dhikakAryo chatAM paNa sumitra mauna rahyo. kAraNa ke, ati dhUrtane bahu ghasAre lAge chatAM paNa te zuM anyanuM zaraNa zodhe khare have enI pAse kaMI dravyanI AzA nathI, te nirdhanane rAkhavAthI zuM phala? ema vicAra karI vRddhAe sumitratiraskAra. pitAnI dAsIone samajAvI dIdhI ke, haMmezAM enI sevA barAbara karavI nahIM. snAna pAna vigere kAryomAM dAsIo tenuM apamAna karavA lAgI. sumitranuM kahevuM paNa teo gaNakAratI nahatI ane reSathI teo kahetI ke, zuM hArA hAthe tuM hArUM kAma nathI karI zakato ? eka ratisenA zivAya sarvane anAdara joI sumitrane AnaMda naSTa thaye ane A pramANe pitAnuM apamAna karavAthI teNe jANyuM ke; jarUra A vRddhAe ja hAre maNi lIdhe che, mATe potAnI IcchA pUrNa thavAthI te vRddhA apamAnavaDe hune ahIMthI kADhI mUkavAnI IcchA kare che. aha? paNyastrIomAM jAti, rIti, sthiti, buddhi ane vacanacAturya kevuM hoya che? temaja - For Private And Personal Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. pazyatyarthakRte surAniva galatkuSTAnapi prANinoniHkhAna dAsavadasyati svasadanAt prAgdattavittAnapi / na snehena na vidyayA na ramayA na prajJayA'pyAtmasAt, vizvAMghakaraNIha paNyaramaNI dhAtrA kuto nirmame // 1 // " je vArAMganA dravya mATe kuSTharogImanuSyane paNu deva samAna mAne che, prathama ghaNuM dhana Apelu hAya chatAM paNa nina thayelA purUSAne dAsanI mAphaka peAtAnA gharamAMthI kADhI mUkeche, temaja sneha, vidyA, lakSmI ke; buddhithI paNa je svAdhIna thatI nathI, tevI vizvane AMdhaLI karanArI paNyIne A dunIyAmAM vidhAtAe zA mATe nirmANu karI haze ? vaLI madya, mAMsa, mada, matsara, mAyA, meha, maMDana ( AbhUSaNa ane maneAlava ( kAma ) vigere ghaNA makArAnA Azraya lIdhA che, chatAM paNa zuM paNyastrI mamatvane nathI pAmatI " ? A vRddhAe maNi laine hune ja kevala chetaryo che ema nahIM paraMtu te pAte paNa chetarAi che. kAraNa ke; AmnAya ( vidhi ) vinA te maNi ene kaMipaNu dravya ApavAnA nathI, athavA huM vezyAnI zAmATe niMdA karU chuM ? huM peAteja niMdAne pAtra chuM, kAraNake, huM atyaMta kAmAMdha thai vArAMganAmAM lubdha thayA. svadharma nA jANakAra thaine paNa je purUSe azubha adhyavasAyathI bharelI vArAMganAnA saMga karyA hAya, teNe avazya naraka prAptinAsAkSI svIkArelA samajavA. ema chatAM paNa sarva nagaramAM A duSTazrInI vigeApanA karI jo mhArA maNui huM pAche na lauM te mhArI buddhi tuccha samajavI evI teNe pratijJA karI. "vaLI upakArInA upakAra ane verIneA apakAra karavAne je prANI sama thatA nathI tene jIvatA paNa marelA jANavA." pagathI haNAyela bhasma paNa jo ke, pIDanAranA mastakapara adhirIheNu kare cheteA, apamAna For Private And Personal Use Only ( 279) Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 280 ) zrIkumArapALacaritra. pAmelA buddhimAna purUSa tenI pratikriyA kema na kare? ema vicAra karI sumitra kahyA zivAyaja vaizyAnA sthAnamAMthI nIkaLI gayA ane mANu grahaNa karavAnA upAya pharIthI citavavA lAgyA. zUnyanagara. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 A nagaranI aMdara mhArA mitra vIrAMgada hAlamAM rAjagAdIe beThA che, teA tene A vAta kahI vinA prayAse mhArA maNi huM enI pAsethI jaladI lai laiza, athavA apamAna pAmele huM mitranI AgaLa kevI rIte jai zakIza ! kAraNake; " du:khanA samaye sajjane e mitranA Azraya levA te paNa lajjAkAraka hoya che." du:sthitimAM mahAna purUSe mitranA Azraya na karavA joie ema mhArU samajavu che, kSINa thayelA caMdra, mitra-sUryanA Azraya levAthI peAtAnA nAmanA paNa leApa kare che, arthAt kiMcitmAtra pazu dekhAtA nathI. mATe dezATana karIkeAi suMdara kalA meLavIne vezyA pAsethI prathama maNI lai lauM pachI mitrane huM maLIza. ema vicAra karI sumitra tyAMthI AgaLa cAlyA, anukrame pRthvIpara phatA hatA, tevAmAM eka su Mdara nagara tenA jovAmAM Avyu, jenA killA ghaNlRA uMcA ane suvarNanA hatA, vaLI te killA ratnonA mhATA kAMgarAothI dedIpyamAna hatA. je nagaranI aMdara dIvya gaMgAnA tara Mgo samAna dhvajAonA vasrovaDe suzeAbhita caitye ( madirA ) zAbhatAM hatAM, evA ramaNIya nagarane dUrathI joI sumitra AnaMdathI tenI najIkamAM gayA, manuSya tathA pazu AdinA saMcAra nahIM hAvAthI teNe jANyu ke; A nagara zUnya che, are ? AvuM suMdara nagara zUnya zAthI haze ? ema Azcarya pAmI sumitra nagaranI lakSmIvarDa atyaMta kheMcAyA hoya tema te nagaranI aMdara gayeA. dareka rAjamAmAM yavanI mAka aneka mukatA ( meAtI ) nA DhagalA, nAnA parvatA samAna dravyanA For Private And Personal Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 281 ) DhagalA, pASANunA TukaDAenI mAphaka rattarAzi, lavaNanI mAphaka kapUrAdinA DhagalA ane khAdInI mAphka paDelAM dukUlanA samUhane jotA temaja manuSyAne nahIM jotA sumitra rAjamaMdiramAM gayA. tyAM vhelA mALamAM dhAnyanA vizAla zreNIbaMdha kAThAra hatA, khIje mALe kAMsA, pittaLa tathA tAmrAdika dhAtuonAM vividha prakAranAM pAtra hatAM, trIje mALe seAnA rUpAnAM uttama pAtra ane rasADu hatu, ceAthe mALe kazeya Adi vastrone saMcaya hatA. pAMcame mALe lakSmIgRhanuM sthAna hatuM ane ae mALe kuberanA jema rajJAdika sastuonA bhaMDAra hatA, te saghaLuM joine sumitra sAtamA mALe gayA, tyAM seAnAnA palaMgapara e uMTaDIe eMThelI hutI, jemanA babbe paga seAnAnI sAMkaLathI bAMdhelA hatA, te joI tenA manamAM Azcarya thayuM ane te manamAM vicAra karavA lAgyA " A zuM ajJAna ? thru maneAvikalpanA ? thru mithyAjJAna ? zuM ? svama ? zuM mAyA ? ke; zu kAi kalA haze? kivA iMdrajALa haze? zu digba Mdha haze ? agara matibhrama haze ? athavA veSavaDe kareluM kratuka haze ? zu kAi devatAe kareluM Azcarya haze ? kivA kaMi bIjuM haze ? sarvathA zUnya evA A nagaramAM ahIM AvavA mATe kei purUSa paNa samartha nathI teA A uMTaDIo ahI sAtame mALe kevI rIte caDhI zake ? A ane uMTaDIone ahIM kANa lAvyuM haze ? ane palaMga upara emane keANe besArI haze ? temaja A pramANe temanA paga sAMkaLathI zA mATe khAMdhyA haze ? palaMgapara beThelI ane uMTaDIo zuM kare che ? jouM tA kharA; ema vicAra karI sumitra temanI pAse gayA, temanAM netra zvetaajanathI jelAM hatAM, temaja temanI pAse zveta ane kRSNaaMjananA e DAlaDA paDyA hatA, temanI pAse e sAnAnI aMjanazalAkA paNa paDI hatI, te joI sumitra vicAra karavA lAgyA, kharekhara A koI strIo hAvI joie. vaitaaMjana AMjavAthI keAI For Private And Personal Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 282 ) zrIkumArapALacaritra. siddha athavA kepaNu devatAe nIDarapaNe emane uMTaDIo banAvI che. vaLI A nIla a`jana vaDe A ane peAtAnA svAbhAvika svarUpane jaladI prApta thaze, ema svabuddhiprabhAvathI huM nizcaya kahI zaku chu, emanA netramAM ajana AMjIne emane strIo anAvu, peAtAnI hAMzIyArI ane aMjananA prabhAva jou te kharA ? kadAcit a MjanathI teorAkSasIe athavA pizAcIe thaine prathama ja mhane gaLI jAya te mArU zaraNu ahIM kANu thAya ? ane jo tapAsa karyA vinA emane ema ja mUkIne cAhyA jAuM te; mhArA mananI aMdara A uSTrIe tIvra zalyanI mAphaka jIvana paryaMta pIDA karaze, bhale priya ke; apriya thavAnu hAya te thAya paraMtu sAhasa tA huM jarUra karIza. kAraNa ke " bhIrUtAthI keAi divasa keAipaNa uttama kArya siddha thatuM nathI. "" bAda sumitra kRSNAMjananA DakhAmAMthI ajana lai bane uMTaDIenA netrAmAM Ayu ke; tarataja teo camatkArInetrAMjana. devAMganAsamAna srIe thaI gai. jaladI palaMga parathI nIce utarIne Azcarya pAmI vinayapUrvaka namaskAra karI palaMga para teoe tene besAya. tyArabAda sumitra strIone pUchyuM, subhage ? satya vAta kahA, A nagara zA kAraNathI zUnya thayu che? ane tame keANu che ? tame unTrIonu svarUpa zAmATe dhAraNa karyuM hatuM? khanemAMthI jyeSTha strI elI. jenI vANI eTalI badhI mIThI hatI ke; vINA ane veNunA:nAdane paNa lajAvatI hatI. uttaradizAmAM padmanI mAphaka zreSTha lakSmInu nivAsasthAna ane sajjanAne huMmezAM AnaMda ApanAra subhadra jayA ane vijayA. pura nAme nagara che, peAtAnA pitA himAlayanI dhrAMtine dhAraNa kaztI hAya tema gaMgAnadI For Private And Personal Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (283) jenA unnata ane sArA nidhivALA kilAnuM avalaMbana karI seve che (vahe che), te nagaranI aMdara gaMgAditya nAme zreNI rahe che, sUryasamAne kAMtine dhAraNa karatA ane padmA (lakSamI) padma (kamaLa) ne vikasita karavAmAM utsuka je sacacakra-sajajanaka cakravAka pakSIonA samUhane AnaMda Ape che. vijaLI samAna caMcaLa evI paNa lakSamI, jenA gharamAM puNyavaDe vaza thayelI strInI mAphaka sthira hatI. vasu (dravya) dhArAnI mAphaka jagane AnaMda ApanArI, ane rUpavaDe anya rati hoyane zuM ? tema vasudhArA nAme tenI strI hatI, prabalapuNyanA vegathI apUrva premadhArI te baMne sI purUSanA gRhasthAzramarUpI vRkSanA phala samAna bahu putra thayA. pachI eka divasa te daMpatIne vicAra thayela ke, ApaNe putra ghaNA thayA paraMtu emanuM kuzala karanArI eka paNa putrI nathI. ahI? lekanI vicitra sthiti hoya che. "putravAna putrInI IcchA kare che ane putrIvALA putranI IcchA rAkhe che." athavA avidyamAna vastu para jaganI prIti hoya che. baMne jaNe putrI mATe kuladevatAnI ArAdhanA karI. kAmadughA samAna netradevI prasanna thaI ane vara Apyo. varadAnanA prabhAvathI temane uttama prakAranI be putrIo thaI. ekanuM nAma jayA ane bIjInuM nAma vijayA, teo baMne bahu vinIta hatI. bahu putranI pAchaLa janma thavAthI ane bhAgya tathA sebhAgyathI paNa mAtApitA temaja baMdhuone teo ati priya thaI paDI. anukrame te baMne sarasvatInI mAphaka sarva kalAomAM hoMzIyAra thaI. temaja zobhAvaDe apsarAone ullaMghana karatI ane suMdara tArUNyane lIdhe manehira aMgavALI thaI. je aMgomAM vaibhavanA abhAvathI vidhie lAvaNya mUkayuM nahotuM te aMgomAM paNa vanazrIe anAyAsathI ja te sokumArya sthApana karyuM e Azcarya che. For Private And Personal Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (284). zrIkumArapALacaritra. pavitra gaMgAnA kAMThA para ramaNIya vananI aMdara suzarmA nAme - parivrAjaka saMnyAsI) rahe che, te dharmiSTha ane suzarmaparivrAjaka, gaMgAdityano pUjya gurU che, zreSThI haMmezAM pote tenI bhakita mATe tenA tyAM jato hato. eka divasa zreSThIe pitAne tyAM bhejana mATe bahu Agraha karyo tyAre suzarmAe kahyuM, dharmaza? tuM bhakta che, mATe tuM AvI sevA kare temAM kaMI navAI nathI. paraMtu grahasthAnA ghera javuM te yati lokone ucita nathI. kAraNa ke, "thoDo paNa gRhijanano saMgama yatipaNAne jaladI nAza kare che. jemake, lezamAtra paNa agni ghAsanA samUhane bALI nAkhe che. kharekhara dunIyAmAM A baMne purUSa svArtha sAdhaka thatA nathI. eka to haMmezAM saMgaparAyaNa yati ane bIje saMgarahita gRhastha, e pramANe khAsa aMta:karaNathI belatA suzarmA yatine balAtkAre jamADavAnI IcchAvaDe zreSThI bahu AgrahathI pitAne ghera laI gaye. sAkSAt mahezanI mAphaka ane kalyANanI mUtti samAna suzarmAne joI zreSThInuM kuTuMba bahu prasanna thayuM. zreSThIe pote sAkSAt bhaktirasathI jema jalavaDe tenA caraNaprakSAlana karyA, pachI suMdara sthAna para tene jamavA mATe besAryo. zreSTha kavinA kA vyanI mAphaka varNana karavA lAyaka che varNa--akSara=svarUpa jenuM temaja sArI rIte saMskAra karelA rasAla bhojanane suzamAe jamavA mATe prAraMbha karyo. prathama koI paNa divasa nAnA prakAranA rasathI bharelI AvI rasoI tenA jamavAmAM nahIM AvelI, tethI te yati mAdhuryarasathI bharelI sudhAne paNa tenI AgaLa tRNasamAna mAnatA hate. strI ane putra sahita zreSThI tenI bhakti karavAmAM tatpara hato, vizeSamAM teNe kahyuM ke, he putrIe? tame paNa vIMjaNathI pavana nAkhe. pitAnA manahara aMganAsaMgathI zRMgAra (zRMgArarasaA For Private And Personal Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga ( 285) bhUSaNa) ne zobhAvatI, mukhacaMdranI kAMtivaDe manovikAra. nehasAgarane ulita karatI, ane maMtrAkSatanI mAphaka pheMkelA caMcala kaTAkSevaTe, munionA paNu manane vAraMvAra moha pamADatI, jayA ane vijyA te baMne putrIo pitAnI AjJA pramANe suzarmAnI AgaLa ubhI rahIne kaMkaNanA jhaMkArA sAthe vIMjaNAthI pavana nAkhavA lAgI. caMdranA udayathI jema subhagAonA darzana mAtrathI samudranI mAphaka suzarmAnuM hRdaya tatkAla subhita thaI gayuM. bAlAonA lAvaNya rUpI sudhArasanuM paripUrNa pAna karavAthI teNe viSAnnanI mAphakajana karyuM nahIM, temanI daSTirUpa meghavaDe vRddhi pAmatA rAgarUpa pUramAM DUbatA te tApasana zIla rUpI vRkSa dUra thaI gaye, jethI te tene AdhAra na thaye, te yogya che. aha? jIteMdriyanA paNa deharUpa araNyamAM kAma vyAdha strImaya pAzane pragaTa karI mane mRgane bAMdhe che. jemake - asIvyada dehe sve, pazupatirumAM kaMsamathano vigupto gopIbhi-duhitaramayAsIt kmlbhuuH| yadAdezAdetata, jagadapi mRgITaparavazaM, sa vazyaH kasya syA-dahaha viSamo manmathabhaTaH // 1 // mahAdeve pArvatIne pitAnA zarIramAM sIvI lIdhI che, epIoe kRSNanI vigopanA karI che, brahmA kAma vAsanAthI putrIne anusaryo che, eTaluM ja nahIM paNa jenA AdezathI A jagat paNa strIonA svAdhIna thayeluM che, tene keNu vaza karI zake? ahe? kAma subhaTa bahu viSama che." kAmane svAdhIna thayela duSTa buddhi te suzarmAe kanyAonI prAptine keI upAya zodhI kADha, pachI kadannanI mAphaka bhajanano tyAga karI mukha prakSAlana karIne te uThI gaye. For Private And Personal Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (286) zrI kumArapALacaritra. udvignanI mAphaka gurUnI mukhAkRti joI gaMgAdityaekI be, zuM Apane koI vyAdhi thaye che? gaMgAditya. kiMvA mAnasika pIDA che? jethI Apa barAbara jamyA nahIM. mAyAvI suzarmAe ekAMta karI tene kahyuM ke, hArA gharamAM bhAvI vina joI huM kevI rIte bhejana karuM? kAraNa ke bhaktinA snehane lIdhe mahane paNa pIDA thAya temAM zI navAI? zuM vina thavAnuM che? te tame satya kahe, ema zreSThInA pUchavAthI teNe kahyuM ke, amArA maThamAM tuM Avaje, sarva hakIkata tane huM kahIza. ema kahI te dhUrta pitAnA AzramamAM cAlyA gaye. bAda gaMgAditya tenA AzramamAM gaye ane prazna karyo ke, he gure? mahArA gharamAM zuM vina thavAnuM che ! kRpA karI jaladI Apa kahe. duSTa mAyAvI suzamoe tene kahyuM, bhaktarAja ? have mahAre zuM karavuM? tuM kahe, eka tarapha mahArA vratane bhaMga thAya che, ane bIjI tarapha hArA kulane nAza thAya che. gRhasthanI ciMtA karavAthI jIvitanI mAphaka vrata cAlyuM jAya che. ane je te ciMtA huM nathI karato to A samagra hArUM kuLa naSTa thAya che. chatAM paNa te zreSThina ? hArI bhaktivaDe huM prasanna chuM. tethI hune kahuM chuM ke, A hArI putrIo bahu dUSita hovAthI hArA kulano nAza karaze. jema A sutAonA zarIra para atyaMta ramaNIyatA rahelI che tema doSa paNa ghaNo rahelA che, kAraNa ke, vidhi ratnane dUSita karanAra hoya che. vaLI A kanyAone koI sAthe paraNAvIne tuM je ApI daIza te te lenAranA kuLano nAza thaze. ane tenuM pApa tane lAgaze. e pramANe tApasanuM vacana sAMbhaLI gaMgAditya bhayabhItanI mAphaka gabharAIne belyo, prabha? tame dayALu che, temaja kalAvAnuM cho, Apa kaho; have hAre zuM karavuM? jarUra mahAre pApavRkSa jaladI phalya, ema zreSThInAM vAkaya sAMbhaLI For Private And Personal Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (287) duSTAtmA suzarmA bahu khuzI thaye ane teNe kahyuM ke, paramadivase- kRSNacaturdazInA madhyAnha samaye lAkaDAnI navIna peTI banAvarAvavI, temAM keIpaNa chidra hevuM na joIe. tenI aMdara, rezamI vastra ane bhavya AbhUSaNo paherAvI potAnI baMne putrIone besArI te peTIne eka tALuM vAsI devuM. pachI bali puSpAdi sahita peTI upaDAvIne tuM ekalo ekAMtamAM gaMgAnA kinAre Avaje. tyAM huM AvIne balipradAnapUrvaka gaMgAnA pravAhamAM tene padharAvIne zAMti puSTi karIza. he buddhiman ? ema karavAthI mhArA samastakulamAM zAMti thaze, je tyAre kuzalanI IcchA hoya te tuM A pramANe kara, muMjhAIza nahIM. A pramANe pitAnA svArthane lIdhe suzamIe mithyA prapaMca paNa e ThasAvyo ke; gaMgAdityanA manamAM te peTInI padharAmaNI. satya lAge, kAraNa ke; "bhakata lokenI buddhi gurU vacanamAM prAye mugdha hoya che. " ahe? svArthasiddhi mATe vividha prakAranI mAyAmaya caturAI vAparI jeo vidyA, jJAna, kalAkezalya ane auSadhAdika prayogo vaDe jagane chetare che te paNa aMtarathI dui ane bahArathI vratadhArI evA pAkhaMDI je gurUo thAya te A bakeTa (bagalA) vigere gurU kema na thAya? bAda zreSThI pitAne ghera AvyuM ane A vAta teNe keInI AgaLa kahI nahIM, jyAre kALIcaudaza AvI tyAre teNe sarva sAmagrI taiyAra karAvI, kaI paNa kanyA bhAgyazALI hoya te anya keI gRhasthanA gharane dIpAvanAra thAya, paraMtu A duSTa kanyAene tyAga karavAmAM hune zI hAni che? ema manamAM vicAra karI "ApaNuM kulamAM kanyAo A pramANe gaMgA nadIne namana karavA jAya che. e pramANe mithyA uttaravaDe potAnA parivArane teNe samajAvyuM. gurUnA kahyA pramANe sarva vastu laI baMne putrIo For Private And Personal Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (288) zrI kumArapALacaritra. sahita peTI pitAnA mANasa pAse upaDAvIne gaMgAnA kAMThA para te gaye. duSTa vatI paNa tyAM AvyA ane zreSThInA bhUlane mokalI pitAnI puNya zreNInI mAphaka peTIne nadInA jalamAM teNe taratI mUkAvI dIdhI. pachI sArI rIte zAMti kArya karI gurUe gaMgAdityane kahyuM have tuM ghera jA. keI prakAranI ciMtA karIza nahIM, vighane vinAza thavAthI hArA kulamAM have ArogyatA thaI. zreSThI pitAnA ghera gaye, lekenI AgaLa asatyavAda be kegaMgAmAM peTI taratI mUkI, tarataja te jaLamithyAvilApa. nA vegathI tevI rIte cAlI ke; tene pakaDavAne koInI zakita cAlI nahIM. darpaNa samAna svaccha buddhivALI he putrIo? tamane A Apatti kyAMthI AvI? gaMgAne vaMdana karavA mATe huM tamane laI gayA hatA, te gaMgAja tamane jhaDapathI harI gaI. are ? A zo julama ? vigere pAko mUkI kuTuMba sahita gaMgAditya zreSThIe ghaNuM vilApa karyo ane te samaye temanI maraNAMta kriyA karI, "aho ? A kUTanATakane dhikkAra che. " kUTakAryane khajAne zaThasuzamAM pitAnA maThamAM AvyuM ane mUrkhaziromaNi evA potAnA ziSyone markaTI prAdurbhAva. chetaravA mATe kalpita vAta teNe jAhera karI ke, Aje samAdhimAM beThe hato, tyAre pragaTa thaI zaMkara mahArI AgaLa AvyA ane temaNe kahyuM, he yati ? sthira manathI karelA hArA dhyAna vaDe huM hArI upara prasanna thaye chuM. lhArA mATe himAdrimAMthI pite lAvelAM mahAna dIvyoSathI bharelI eka peTI gaMgAnA pravAhamAM huM mekalI daIza. te peTI ziSya pAse tyAre maMgAvI levI, temAM rahelAM auSadhonA pragathI vizvane vaza karanArI suMdara vidyAo jarUra nhane siddha thaze. mATe jaladI tame gaMgApara jAo, have vilaMba karaze nahIM. te For Private And Personal Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. ( 289) peTI jaladI ahIM lAve. ane tamAre koI prakAre tene ughADavI nahIM. aha? ApaNA gurUnuM bhAgya bahu maheThuM che. jenA mATe dIvya auSadhothI bharelI peTI pate zaMkara mokale che. e pramANe amaMda AnaMdarasamAM garakathayelA zikhya ati vegathI uMcA gaMgAnA taTapara gayA. dUrathI AvatI piTI temanA jevAmAM AvI. have te peTI pravAhamAM ekadama taratI AvatI hatI, tevAmAM tyAM vacce te mahApura nagarane rAjA sulIma jalakrIDA karate hato. tenA jevAmAM te AvI, rAjAe te peTI pitAnI pAse maMgAvI ane vilaMba rahita anya cAvI lagADI tene khulI karI te, aMdarathI devakanyA samAna be kanyAo joI te vitarka karavA lAgyo ke zuM A mULa nakSatramAM janmI haze? kiMvA viSa kanyAo haze? jethI emane A pravAhamAM mUkI dIdhI che. kiMvA nirdUSaNa chatAM paNa zuM gaMgAnA pUjana mATe mUkI haze? ema bahu saMdehamAM paDele rAjA temanA rUpathI mohita thaI gayo ane te baMne strIone teNe laI lIdhI. kAraNa ke, hAthamAM AvelA ratnane keNa chaDIde? pachI eka maMtrIne evo vicAra thayuM ke, temanA sthA namAM bIjI be strIo goThavavI paraMtu e vicAra nAmaMjura karI bIjA maMtrInA kahevAthI te ja vakhate vanamAMthI be markaTI-vAnarIe maMgAvI, peTInI aMdara temane pUrIne prathamanI mAphaka tAlu daI dIdhuM. pachI rAjAnA hukamathI te paTI pravAhamAM taratI mUkI. have te peTIne AvatI joI ziSyae bahu utsAhathI ekadama bahAra kADhI ane mUrtimAna anarthanI mAphaka tene potAnA maThanA oraDAnI aMdara mUkI dIdhI. vizAla kAmadevanA bANothI vihvala banele suzarmA atizaya For Private And Personal Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (290 ) zrIkumArapALacaritra. peAtAnA bhAgyanI samAptine jema dinAMta-sAparivrAjakamarajI, kAlanI rAha jotA hatA. teTalAmAM jagatnA ka sAkSI-sUrya paNa tenu duSkarma jovA ne azakata hoya tema tenA puNyanI mAphaka asta thaI gayA. tyAra bAda zreNInI kanyAe upara utkaTa ane mUrti mAn tene rAga hAyane zu ? tema samagra AkAzane raMgita karatA saMdhyArAga khIlI nIkaLyA. tApasanA ati durdhyAnathI pragaTa thayelA durita samAna aMdhakArathI jagat, kajalathI samurkha-DAbhaDA jema chavAI gayuM. pachI suzarmAe peAtAnA ziSyAne kahyuM, rAtrIe huM vidyA sAdhIza, mATe tamhAre dvAra baMdha karI tAlu vAsIne maThanI ahAra besavu', kadAcit te duvidyA vAraMvAra khelatI dvAra ughaDAve te! paNa tamhAre dvAra ughADavuM nahIM, ane manamAM bhaya rAkhaveA nahIM. ziSyAe gurUnI AjJA pramANe dvAra baMdha karyo, peAtAnA vratane dUra karI suzAM rAtrInA samaye peTInI pAse gaye ane prArthanA karavA lAgyA ke; Aja sudhI mhe kAipaNa prapaMca karyo na hotA, para Mtu kAmanA vazathaI tamhArA mATe Aje sphu A saghaLA prapaMca karyA che. vaLI pUnyatA ane devatvanI prAptithI ubhaya leAkanuM hitakAraka je vrata hatuM, te paNa tamhArA mATe mhe tRNunI mAphaka cheDI dIdhu. mATe prasanna thai suMdarae gavALI huM kanyakAe ? kAmathI tapigayeluM mhArUM aMga potAnA aMga sa`gama rUpI rasavaDe tame zAMta kare. ema kahI suzarmAe peTInuM dvAra ughADayuM, aMdarathI bahurASavaDe uddhRta ane bhaya kara mhoTA AkAranI be vAnarIe nIkaLI. ghaNA vakhatathI aMdara rU dhAi gayelI temaja khaDuM kSudhA ane tRSAthI pIDAelI vaLI aMdhArAmAM nIkaLavAnu dvAra paNu jaDayu nahIM tethI bahugabharAelI te suzarmAne ja khacakAM bharavA lAgI. A cakSuvaDe strIrUpa joi eNe A kAya Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (21) kareluM che ema jANIne jema te vAnarIoe prathama tenAM baMne netra phADI nAkhyAM, duSkarmamAM joDAyelA A parivrAjakane AvuM kArya ucita nathI, e hetuthI krodhAtura thayelI vAnarIoe tenuM nAka teDI nAkhyuM. A hRdayavaDeja eNe nakkI A durbAna karyuM che ema jANI tenA hRdayanA TukaDe TukaDA karI nAkhyA, A zarIravaDe eNe parastrI AliMganane AnaMda IcchA hato ema jANuM tenuM saghaLuM aMga vAraMvAra teoe phADI khAdhuM. e pramANe vAnarIothI bhakSaNa karAte suzarmA vyAkula thaye ane potAnA ziSya ne pikAra karI kahevA lAgyuM, re re? kaI paNa pApI mahArA zatrue aMdara vAnarIo pUrIne A peTI mokalI che, te vAnarIo meSanI mAphaka mahane phADI khAya che, je tahAre gurUnuM kAma hoya te jaladI dvAra ughADe, nahi te tamArI hAjarImAM paNa huM marI gayela chuM, gurUe e pramANe ghaNue bUma pADI paNa ziSyone prathamathI nA pADelI hovAthI te saghaLe vidyAne prapaMca mAnI teoe dvAra ughADayuM nahIM, pachI hilacUrNanI mAphaka savAMge khaMDita thayele suzarmA pApI che ema mAnIne jema prANAe tatkAla tene tyAga karyo. dukane lIdhe A suzarmA zaidradhyAnavaDe marI gaye ane rAkSasadvIpamAM ati durNAhRdayane te rAkSasa rAkSasano upadrava. thayA. aho ? duSTa kAryanuM phala AvuM ja hoya che. jemake - mRSAvAdaH prauDhi, dRDhayati zubhaM nazyati jane, pratItina kA'pi, sphurati manasi dhyAnamazubham / akIrtistrailokye, lasati ciramante ca kugatiH, - phalAnyetAni syu-nanu tanubhRtAM vaJcanataroH // 1 // For Private And Personal Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (292 ) zrIkumArapALacaritra. " mRSAvAdanI vRddhi thAya che, zubhanA nAza thAya che, leAkeAmAM kAipaNa ThekANe vizvAsa rahetA nathI, manamAM azubha dhyAnanI sphurati rahe che, traNe leAkamAM apayaza phelAya che ane chevaTe duti thAya che. A sarva kharekhara manuSyeAnA vacana-kapaTatarUnAM phUla che. " have te rAkSasa avadhijJAnavarDa potAnA mRtyunu kAraNu subhImane jANI tenI upara bahu kApAyamAna thayA, ane ekadama A nagaramAM AngeA. dheAkhI vajrane jema tiraskAra pUrvaka pattharapara pachADI teNe rAjAne mArI nAkhyA. " zakita chatAM anyanA parAbhava kANu sahana kare ?" pachI te ane strIone cheDIne khAkInA sanagaravAsI DhAkAne teNe bahAra kADhI mUkayA. kAraNa ke; " zatrunA nAza karyo eTale tenA pakSanA mANasAnA paNa nigraha karavA joie" ema nItizAstranA ullekha che. ahA ? parastrI grahaNanA Agrahu bahu dura Mta hAya che. jethI pAtAne nAza thAya che eTalu ja nahIM paraMtu khIjAonA paNa thAya che, te jayA ane vijayA nAme ame baMne te gaMgAditya zreSThInI putrIe chIe temaja te rAkSase ujjaDa kareluM A nagara thArI AgaLadekhAya che, A sarva peAtAnuM vRttAnta kahIne pharIthI teo khAlI, huM kumAra ! vaLI te rAkSase kahyuM ke; pUrvabhavanA premavaDe hu' tamane paraNIza, A zUnya nagaramAM A strIe chhIze ema jANI teNe uSNI ane strItvakAraka A baMne prakAranAM aMjana banAvyAM. zveta a MjanavaDe amane ulTrI banAvIne te rAkSasadrIpamAM cAlyA jAya che ane betraNa divase pAcho Ave che. jaladI khelAvyA haiAya te te mahe vila khathI Ave che ane vila khathI kheAlAvyA haiAya te jaladI Ave che. ema tenI sthiti bahu vicitra prakAranI che, brahmA paNate jANI zake tema nathI. A pramANe deve amane du:kha samudramAM nAkhI che, temAMthI amArA uddhAra karanAra koipaNa kharA parAkramI nathI. For Private And Personal Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (293) paraMtu hajI paNa amArI kaMika bhAgyarekhA dekhAya che, jethI dIna anAthanA jIvanadAtA Apa ahIM AvyA che. have tame kaI upAya zodhI kADho jethI siMhanA paMjAmAMthI mRgalI jema, A adhama rAkSasathI amane jaladI cheDA. saMtapurUSe popakAranA utsAhathI potAnuM kaSTa gaNatA nathI. aMga gharSaNavaDe caMdano jagatuM jananA tApane zuM nathI haratA ? e pramANe banne strIoe seMkaDo priya vacane vaDe AbhArita karela ane dAkSiNyane eka mahAsAgara sumitra vicAra karavA lAgyA. eka tarapha kUrane zire maNi te rAkSasa prANenuM haraNa kare che ane anya bAjue rakSaNa karavA lAyaka A strIo zaraNe AvelI che. te emanA mATe saghanazvara prANene hAre cheDI devA te sArU che, paNa prArthanAno bhaMga karI raMkanI mAphaka huM cAlyA jAuM te sArU nathI. daDha haiyenuM avalaMbana karI emane potAnA nagaramAM huM laI jAuM, amArA traNenA puNyathI koIpaNa rakSaNa kartA maLI Avaze. je rAkSasathI huM mukta thaIza te A baMne mahArI strIo thaze, athavA tenAthI e mahArUM maraNa thaze to paropakAra mATe A prANe dhanyavAdane lAyaka thaze. bAda sumitre kanyAone pUchayuM, te rAkSasa kayAre Avaze? AvavAnI taiyArI che ema temanuM vacana sAMbhaLI sumitra bole, ema hoya te jaladI ene belA, kanyAo belI, gaMdhavaDe jANaze ke, tarata ahIM te tamane mArI nAkhaze, mATe ahIM nIce bhaMDAra che tenI aMdara rahIne AjanI rAtrI tame nigamana kare. e pramANe temanI buddhino svIkAra karI strIone uSTrI banAvI sumitra kezagRhamAM gayo ane nizreSTanI mAphaka paDI rahyo. prabhAta kAla thayo eTale sumitra tyAMthI bahAra nIkaLe. baMne uSTrIone strIo karI rAtrInuM rAkSasa vRttAMta pUchavA lAgyA. strIo bolI, rAtrIe rAkSasa Avyo hate, manuSyane gaMdha AvavAthI "keIpaNa For Private And Personal Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (294) zrI kumArapALacaritra. ahIM purUSa che ema belato te dizAomAM daSTi pheravavA lAgyo, A gaMdha te amAro ja che, ahIM bIje kaI nathI, siMhanI guhAmAM maravA mATe keNu Ave? ema amArA kahevAthI vizvasta thaI te rAtrI sudhI rahyo, pharIthI jaladI tame Avaje ema amArA kahevAthI te potAnA sthAnamAM gayo. tyArabAda sumitre haiye rAkhI baMne prakAranAM aMjana potAnI pAsamAM laI lIdhAM, aMjanavaDe ane strIone uSTrIo banAvI, khajAnAmAMthI uttama prakAranA ratnonI be zeNIo bharI eka uMTaDI upara baMne TharAvI dIdhI, eka upara pite beTho ane bIjIne potAnA hAthamAM derI lIdhI. tyArabAda mahAzAlanagara pratye cAlato thaye. rAkSasanA AgamananI bhItivaDe sumitranuM citta bahuvihala hatuM, tethI te mArgamAM vAyunI mAphaka jhaDapathI cAlatA siddhapurUSa hato, tevAmAM araNyanA madhya pradezamAM koIka vRkSa nIce beThelo eka purUSa tenA jevAmAM Avyo. sUrya samAna tejasvI, caMdrasamAna zAMtamUrti, cagI samAna AtmadhyAnI,citrAmaNanI mAphaka sthira ane apUrva ttivALe A koI siddha purUSa dekhAya che, anyathA AvI kAMti heya nahIM. jarUra A mahAtmA ghAtakarAkSasathI hAruM saMrakSaNa karaze. ema vicAra karI sumitra nIce utarI paDyo, baMne uSTrIone najIkanA vRkSe bAMdhI dIdhI ane AnaMdapUrvaka te mahAtmA purUSanA caraNamAM paDyo. dhyAnathI nivRtta thaI AziSa ApI siddhapurUSa bolyA. vatsa? tuM zAthI udAsa dekhAya che? ciMtAnuM kAraNa tuM nivedana kara. khuzI thaI sumitra balya, agnijavAlA samAna saMtApa karanArI moTI ciMtA hAre AvI paDI che. temAM je Apa megha samAna zAMti dAyaka thAo te pratye? ApanuM pUchavuM gya gaNAya. smitamukhe siddha balya, A bAbatamAM tane saMdeha che? camatkArika keI apUrva hArI For Private And Personal Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (295). zakita tuM sAMbhaLa? "bhUta, vyaMtara, yakSa ane rAkSasanA kulane huMkArAthI huM baMdha karU chuM, sUrya caMdrane hAthamAM rAkhuM chuM, samudrane zeSI lau chuM, devatAo sahita iMdrane kheMcI lau chuM, temaja bhujaMga sahita zeSanAga ane sarva jagane viparIta karI nAkhu chuM, eTaluM ja nahIM paraMtu he subhaga? keIpaNa ThekANe kaMIpaNa kArya hAre duSkara nathI." A pramANe sAMbhaLI sumitra siddhanA AzrayathI saMtuSTa thaye, pachI teNe te rAkSasanuM vRttAMta sAdaMta kahI saMbhaLAvyuM ane tenI pAse rAkSasathI abhaya mAgI lIdho. siddha ane sumitra vArtAlApa karatA hatA teTalAmAM pAchaLathI te rAkSasa AvI pahoMcyA, jenuM mukha vivara rAkSasaparAjaya. khullA daravAjAvALA nagara samAna hatuM, zikha rAjhapara vRkSavALA parvata samAna jenA uMcA hAtha zobhatA hatA, jenI jaLahaLatI daSTine prakAza vijaLInA camakArAne anusaratA hatA, temaja zabdavaDe brahmAMDarUpI pAtrane bheda hato, zarIranI AkRti megha samAna zyAma hatI, uMce vRddhi pAmatA mastakavaDe uMcA AkAzane paNa AgaLa-upara vadhArato, bahu bhArathI bharelI paNa pRthvIne paganA bhAravaDe atizaya bhAravALI karatA, ati bhayaMkaratAvaDe mRtyune paNa trAsa Apate hoyane zuM ? tema reSathI dviguNa vegane dhAraNa karate, temaja kikIyArIvaDe jagane zabdamaya karato hoya ne zuM ? tema te duSTaziromaNi rAkSasa sumitrane kahevA lAgyA. re cora ziromaNi? hArUM sAhasa sAmAnya nathI, mRtyu samAna hArA sthAnamAM AvI tuM strIonuM haraNa karI gayA che. subhImarAjA prathama hArI strIone harI gayo hato, tene maheM sahakuTuMba umAtithi karyo ane hAlamAM tane paNa karIza. re jaDa? hArI sAthe virodha karI kayAM sudhI tuM jIvavAnI IcchA rAkhe che? For Private And Personal Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26) zrI kumArapALacaritra. siMhano parAjaya karIne mRgale lAMbI vakhata zuM jIve kharo? jo ke, he hane je nahoto paNa heM sAMbhaLyeye naheAte ? re mUkha? jagane gaLavA mATe huM rAkSasa, mRtyuno heoTo bhAI chuM. A zaraNya-siddhapurUSanI sAthe tyAre ekaja grAsa huM karIza; ema baDabaDato te rAkSasa siddhapurUSa ane sumitra e baMnene prasavA mATe ekadama dhoDyo. sumitra bhayabhIta thaI gaye, siddhapurUSe jaladI tene dhairya ApI amegha maMtrAkSanI mAphaka traNa huMkArAo vaDe rAkSasane staMbhAvI dIdho. tIkSaNa agravALA AvaDe jema traNa huMkArAovaDe te rAkSasanAM sarva aMga kASTastaMbhanI mAphaka sthira thaI gayAM. pachI te vyathAtura thaI gayA ane ba, he siddha? hune A staMbhanamAMthI tuM mukta kara. "rAkSasene paNa bIvarAvanArA che e vAta Aje satya thaI. siddhapurUSa bA, tuM je mukta thavA IcchatA hoya to A kumAra taraphanuM vaira choDI de. te sAMbhaLI rAkSasa be , je ema hoya to enI pAsethI mahArI strIo tuM hane pAchI apAva. siddhapurUSa bolyA, hArI strIo kayAM che ? huM paNa pUrva janma-parivrAjakanA bhavamAM zreSThIne chetarIne ja tenI putrIo laI lIdhI hatI. hajI paNa Aryane anucita evA parastrIgamanathI tuM dharANe nathI ? jethI hArA vratane nAza thaye, temaja kharAba maraNa thayuM ane chevaTe tuM rAkSasa thayela che. parastrIgamana e adhamamAM adhamakArya che. jemake - varaM vahIH jyo,varamamikRtAra pAtharanAra, varaM SaNDhIbhAvo-varamatizuci brahmacaraNam / varaM kSveDagrAso-varamanazanaM zuddhamanasAM, bhavadvaitasteno-na varamaparastraiNaharaNam // 1 // For Private And Personal Use Only Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga ( 293) "bahu strIo paraNavI sArI, vArAMganAone saMgama kaMIka sAre, temaja napuMsakyaNuM, atizuddhabrahmacaryapAlana, viSabhakSaNa ane anazana karavuM te paNa sAruM paraMtu purUSenA baMne bhavane luMTanAra parastrIharaNa sarvathA niSiddha che." mekSasukha ApanAra vrata kayAM? ane narakAvAsa ApanAra viSayabhega kyAM? ema chatAM paNa loka bhoganI AzA choDatA nathI, aho? lekanA ceSTi tane dhikkAra che. vratano bhaMgakarI kaye buddhimAna viSayanI IcchA kare? aho? ciMtAmaNinA cUrecUrAkarI kAMkarAono keNa svIkAra kare? vaLI manuSyapaNuthI A strIonAM aMga durgadhathI bharelAM che, ane devapaNane lIdhe lhArUM aMga bahu ramaNIya che. te tamArA saMbaMdha kevIrIte thAya. mATe he rAkSasa? sumitra para reSano tyAga karI A baMne strIo tuM tene ApI de, ane zAMtirUpa sudhAsAgaramAM nimagna thaI svecchA pramANe tuM cAlyo jA. A pramANe siddhanA upadezavaDe rAkSasane baMdha thayuM. pachI siddha staMbhanathI tene mukta karyo. baMne uSTrIone strI banAvI rAkSase sumitrane kahyuM, A baMne strIone tuM grahaNakara, temaja vizAla samRddhithI suzobhita te subhadrapurane vasAvI tenuM rAjya paNa tuM sukhethI bhegavA hArI upara sarvathA huM vairane tyAga karU chuM. ema kahI atizAMta buddhine anusaratA rAkSasa siddha, sumitra, temaja baMne strIone kSamAvIne potAnuM divya svarUpa pragaTa karI aMtardhAna thaI gaye. tyArabAda sumitra siddhane kahevA lAgyuM ke, ApanA prasAda rUpI rasAyanoe A rAkSasa rUpI saMnipAtanA bhayathI hune jIvADyo che. huM mAnuM chuM ke, vidhie sarva vidyAo ane sarvazreSThakalAo ekaThI karI A tamAruM zarIra banAvyuM che, anyathA AvI zakti kayAMthI hoya? Aja sudhI maheM upakAranI mUrti sAMbhaLI nahatI, paraMtu hAlamAM ApanA darzane For Private And Personal Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 298) zrIkumArapALacaritra. nathI te mUrtimAna che, ema mhane nizcaya thayA, bAda te siddhanI AjJA lai pharIthI strIone uSTrIe banAvI te upara ArUDha thai sumitra AnaMdathI mahAzAla nagaramAM gayA. tyAM teNe keTalAka maNi vaTAvIne eka mhATI bhavya havelI kharIdI, pachI ane strIo sAthe teNe lagna karyuM. buddhivaibhavathI icchA mujaba bhAgavilAsamAM te divaseA vyatIta karavA lAgyA. pUrvabhavamAM saMpAdana kareluM jenu puNya ciMtAmaNi samAna jAgrata hoya che, tene devanI mAphka sa icchita vastu sulabha thAya che. have te tisenA vArAMganAe paNa potAnA pati-sumitranu anAgamana joi sarva nagaramAM ane bahAre ratisenAvilApa potAnI dAsIe pAse tene zeAdha karAvyA, paraMtu kAi ThekANe tenA patto maLyA nahIM, ratisenAne traNa divasanA upavAsa thayA. patinA viyAgathI cakravAkInI mAphaka teNInu zarIra bahu kRza thai gayuM ane viyeAgathI du:khAvasthA bhAgavavA lAgI. sumitra gayA temAM hArUM zuM gayuM ? tenA jevA anya pati zu nahIM maLe ? ahA ? eka husa cAlyA gayA eTale zu sarAvara haMsa vinAnuM rahe kharU? ityAdvika potAnI mAtAnA vacana parathI te samajI gai ke, A sa banAva eNInA leAbhathI ja banelA che. maLatAhRdayathI ratisenA tene ThapakA devA lAgI, he jananI ? huM mAnu chu ke, kaika adhika dravyanI mAgaNI karI mhArA patine tyuM ja kADhI mUkayA che, athavA chetarIne enI pAsethI kaMika laIne gharamAMthI vidAya karyo che. ema na hAya tA mhArA priya mhane maratAM sudhI paNa cheDe nahIM, sUrya asta pAmatAM sudhI paNa peAtAnI krAMti zu tyaje che ? devanI mAphaka A mahAzaya dhana ApatA hatA, chatAM paNa hAr hRdaya hajI dharAyuM nahIM, lAbhanA mahAsAgarasamAna tane dhikkAra che; ahA ? vArAMganAnA lAbhanI sImA? jemake;-- For Private And Personal Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. audAryeNa mahAn guNena guNavAMstyAgena yAcAparo vANijyena vaNik sukhena tanubhRt kozena pRthvIpatiH / nIreNAmbunidhiH zrutena viduraH kASThena dhUmadhvaja stRpti karhi cideti paNyavanitA dravyeNa naiva dhruvam // 1 // // ( 299 ) 66 mahApurUSa udAratAvaDe, guNIpurUSa guNuvaDe, yAcaka dAnagrahaNuvaDe, vANIe vepAravaDe, prANI sukhavaDe, rAjA kAza --khajAnAvaDe, samudra jalavaDe, vidvAna zAstravarDa ane agni kAvaDe kadAcit tRpti pAme, paraMtu vArAMganA dravyavaDe kAi divasa tRpta thatI nathI emAM kArya prakAranA saMzaya nathI. " hajI paNa tuM dhAratI haze ke; putrI vezyApaNuM dhAraNa karaze. evI AzA tu have rAkhIza nahI. huM jananI ? sAvadhAna thai mhArI pratijJA tuM sAMbhaLa, vAlAthI jaTila anele agni mhArA zarIrane AliMgana kare paraMtu rUpavaDe kAmadeva samAna hoya chatAMye sumitra sivAya anya purUSa hune sparza karavAnA nathI. A pramANe khelatI ane bahu du:khathI hRdayabhedaka puSkala vilApa karatI rati senAne peAtAnI jJAtinA lAkoe mahAmuzIkhate bhAjana karAvyuM, chatAMye virahanI pIDAne lIdhe te snAna karatI nathI, madhura bheAjana karatI nathI, sArAM vastra heratI nathI, alakAra dhAratI nathI, hasavu cheADI dIdhu ane kheAlAvI kheAlatIye nathI, ahA jAte vezyA che, tathApi gItArdika rIMgathI vimukha thai kulAMganAnI mAphaka pravRtti karavA lAgI. For Private And Personal Use Only kuTTinI--ratisenAnI vRddhamAtA sumitra pAsethI cArI lIdhelAM maNinuM vidhipUrva ka pUjanakarI dhananI yAcanA karavA kuTTinIpazcAttApa lAgI. paraMtu tene AmnAyanu jJAna nahI hAvAthI kaMIpaNuM dhana maLyuM nahIM, maNi dhana ApatA Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (300). zrIkumArapALacaritra. nathI, chetaravAthI jamAI cAlyo gayo, putrIe satIdharma aMgIkAra karyo, ema sarvathI bhraSTa thayelI vRddhA pazcAttApa karavA lAgI. tevAmAM eka divasa sumitra potAnA mitra varga sAthe vArtAlApa karato hato, prasaMgopAtta keTalAka Asa purUe kahyuM ke, ratisenAgaNikA hAlamAM satIsamAna vate che, te sAMbhaLI sumitrane pitAnA maNi grahaNanI pratijJA yAda AvI, jethI te zarIre iMdranI zobhAne dhAraNa karate, ghoDo khelAvate pitAne prasiddha karavAnI IcchAthI ratisenAnA ghara AgaLa gaye, tyAM jatA jamAIne joI vRddhA dvAra AgaLa AvI ane premathI namra banI keyalanI mAphaka madhura svare bolAvavA lAgI. sumitra paNa vRddhAne joI saMbhrAMtanI mAphaka nami gaye. pachI te vRddhA kRtrima rUdana karatI tene kahevA lAgI, keI musAphara paNa jala pIvA mATe kSaNamAtra gharanI aMdara rahe che temaja ene javAnI ghaNuM utAvaLa hoya che, chatAM paNa pUchayA vinA ja nathI. tamane to bahu bhakitavaDe ame haMmezAM prasanna rAkhatAM hatAM, vaLI gharanI aMdara svAmInI mAphaka tame rahetA hatA, chatAM amane kahyA vinA kema cAlyA gayA? "sajajanenI maitrI sAta DagalAMmAM baMdhAya che," e janakRti prasiddha che, tamane te ame jamAI kayo che, chatAMye hAlamAM sauhArdane amala karatA nathI. jo ke, hitopadezathI kaThora jANI hune tame gaNatA nathI. paraMtu kevala tamane uddezI jIvitane dhAraNa karatI mahArI putrIne kema tarachoDI che ? meghavaDe latA jema hRArAthI tyajAyelI hArI putrI je hAlatamAM AvI che te tenuM zarIra ja kahI Apaze. bAkI huM kaMIka Apane vidita karuM chuM ke, virahAgnivaDe atyaMta baLatuM hoyane zuM? evA hRdayane hArI strI meghazreNinI mAphaka dhArAbaMdha ane zrunI vRSTivaDe siMcana kare che, pitAnA hRdayamAM rahelA tamane ja For Private And Personal Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 301 ) paramAtma svarUpa jotI ane viyeAgathI pIDAyelI te cekiMganI samAna AMkhA mIcI besI rahe che, mATe he vatsa ! svacchatA pUrNAMka ahIM AvA, ane peAtAnA darzonarUpa rasAyanavarDa muDadAnI hAlatamAM AvI paDelI tamhArI strIne krIthI paNa tame sajIvanakarA. == ahA ! A vRddhAnI aMdara prasanna karavAnI yukti, kapaTa cAturya, chetaravAnI vicitratA ane nijajasumitracAtu . paN kAi navIna prakAranu N valase che. jevI A mAyAvinI che tevIja rIte mhAre paNa mAyA karyA vinA chuTake nathI. ema dhArI pAtAnA manamAM nakkI karI te AlyA, huM vRddhe ? huM tumhArI prIti sArIrIte jANuM chuM. paraMtu sArtha saMgAthanI parAdhInatAne lIdhe mhAre ekadama prayANa karavuM paDayu tethI tamane pUchavAnA avakAza maLyA nahIM. temaja maLI zakAyu' paNa nahIM. kadAcit mIjI bhUlI javAya para`tu vajralepanI mAphka sacoTa tamArA karelA satkArane mhArUM hRdaya kevIrIte bhUlI jAya ? e pramANe mArmika evI sumitranI vANIvaDe vRddhAnu hradaya cakita thai gayuM ane hasate mukhe te sumitrane hAthe pakaDI potAnA gharamAM lai gai. vilAsarUpa taraMgAthI vaMcita, ramaNIya lAvaNya rasavaDe dula, malina vasrarUpa sevAlane dhAraNa karatI, ujvala huMsa-nna pura=hu sapakSInA viyAgane sevatI grISmakAlanI nadI samAna vezyA chatAM paNa satI dhama mAM rahelI priyAne joI, sumitranuM hRdaya Azcarya thI purAi gayuM ane prema vAkayeAvaDe teNe ratisenAne tuSTa karI. svAmInA samAgama thavAthI priyA paNa tenA rUpa ane vacanane jovA tathA sAMbhaLavA mATe bahu Atura thaine netra temaja kAnanuM bahupaNuM icchavA lAgI. viyeAgane lIdhe dviguNitapremanI sthiratAne dhAraNa karatAM teo ba Mnene anupama sukhamaya keTalAka samaya vyatIta thayeA. For Private And Personal Use Only Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (302 ) zrIkumArapALacaritra. sumitrane pitAne maNi levAnI IcchA thaI, jethI teNe eka divasa ratisenAne kahyuM, priye? tuM je kapa na maNigrahaNaupAya kare to huM kaMIka gammata karU. ratisenA belI, svAmin ? Apa prANezvara che, Apane A pUchavAnuM hoya kharUM? A mahArA prANa ApanAja che, ApanI IcchA pramANe yejanA kare. pachI teNe vetAMjanathI ratisenAne uSTrI banAvI ane vRddhA na dekhe tevI rIte prabhAtamAM sumitra potAne ghera cAlyo gayo. bane-jamAI putrInA mukhaprakSAlana mATe senAnI jhArI laI kuddhinI uparanA mALamAM gaI to AgaLa beThelI uSNI tenA jevAmAM AvI, saMbhrAMta thaI hRdayamAM te vicAra karavA lAgI. are! A zuM thayuM ? jamAI ane putrInA sthAnamAM A uSTrI kyAMthI AvI? A uSTrI satya nathI, kiMtu pizAcI athavA koI rAkSasIe te baMne strI purUSane khAIne AvuM svarUpa dhAraNa karyuM che. hAjamAI ? hAputrI? tame gharamAM rahelAM hatAM chatAM daivage A tamane zuM thayuM ? kAraNake, tamahArA sthAnamAM A uSNIne praveza kayAMthI thA ? ema bolatI vRddhA azrapAta sAthe chAtI kuTatI ane rUdana karatI vilApakaravA lAgI. temaja potAnA parivArane Azcarya dekhADavA lAgI. du:khI thayelI vRddhAne jaI purato vicArakarI parivAre kahyuM ke, sumitra te hAlamAMja ahIMthI pitAne ghera gaye, vRddhAe jANyuM ke, prathamanA apamAnavaDe vairaddhinI icchAthI te dhUrta A viDaMbanA karI ahIMthI cAlyuM gayo. tapAsa karavo joIe je e tene ghera hoya te jarUra A kartavya tenuM ja hovuM joIe, "sAdhAraNa mUkha paNa apamAnane sahetA nathI te kalAvAnanI to vAta ja zI ?" tyAra bAda tapAsa karAvatAM khabara paDI ke, sumitra potAne ghera che, ema jANuM vRddhA tenA dvAramAM jatI hatI, tene tenA parivAre rokI. For Private And Personal Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa. ( 303 ) tenA ratnanu N smaraNa thatAM vRddhAne nizcaya thayA ke; A ana te dhrutta nA karelA che. pachI te krodhAtura thai vIrAMgadarAjAnI AgaLa gai, nagarachatAM paNa huM dhoLA divase luTAi, e pramANe te bahu pAkAra karavA lAgI. keANe tane luTI ? ema rAjAe pUchyuM, tyAre netrAmAM aznapravAhane dhAraNa karatI vRddhAe sumitranu uSTrI saMbaMdhI vRttAMta jAhera karyuM sumitranuM nAma sAMbhaLavAthI rAjAne potAnA mitranu smaraNa thayuM, pachI bhUpatie tenA prApti divasa sumitranRpasamAgama. tathA tenu rUpa ane umara vigere paNa puchI joyu. vezyAnA mukhathI peAtAnA mitra saMbadhI sarva hakIkata sAMbhaLI vIrAMgade potAnA bhRApAse sumitrane e lAvarAvyA, ghaNA divase Aje rAjAnuM darzana thaze ema jANI dIvyabheTa lai sumitra rAjamaMdiramAM AvyA. dUrathI AvatA sumitrane joi rAjA hu khuzI thayA ane bhujAe sAthe Ali gana dai teNe potAnA asanapara tene besADayA. amRtane varasAvanArI baMnenI gAchI cAlatI hatI, teTalAmAM te duSTA pAtAnI dhRSTatAne pragaTa karatI khAlI, deva ? Ape enuM dhRtta paNa joyuM ? mAtra darzanathI ApanepaNu eNe vaza karI lIdhA. jethI Ape ene aosana ApyuM. svAmin ! mhArI putrIne sajja karAvIne A dhUtane Apa kADhI mUke, anyathA tamhArA nagaramAM jarUra A dhRta anartha karyA vinA raheze nahIM. rAjA ki Mcit hAsya karI elyA, mitra ? enI putrInI viDa MbanA nheM karI che ? sumitra AlcA, kalAnI prasiddhi thAya ane vezyAnA nAza na thAya tevI yukti karI che. khinna thayelI kuTTinI belI, ahIM gAla phulAvavAnu kaSTa kAma nathI, thArI khaSIe kalA mhe jANI che. jaladI mhArI putrAne sajja kara. sumitra meklyA. duSTa ? jyAM sudhI tane uSNI For Private And Personal Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (30) zrIkumArapALacaritra. banAvI nagaranI vijhA na carAvuM tyAM sudhI mhArI kalA zAkAmanI? re? caiAryakarma karanArI ? nahIM to veLAsara te mAruM ratna hune tuM ApI de. te sAMbhaLI rAjAe pUchyuM, mitra? rana zAnuM? te vAta takara, sumitra balya, mArganI aMdara jenAthI ApaNe snAnAdika vidhi thayehato te ratna hArA jIvitanI mAphaka A pApiNIe cArI lIdhuM che. vIrAMgada krodhathI bolyo, re duSTa ? "gAma paNa pite bALe ane cheDe dhoDe ema bUma paNa pite pADe" e ukita huM satyakarI. jaladI te maNi tuM lAva, nahi te hAlaja hArA, nAka ane kAna kApI laIne A nagaramAMthI tene kADhI mUkavAmAM Avaze. ema rAjAne hukama sAMbhaLI vRddhA bahu dIna thaI gaI ane pitAnA bhaMDAramAMthI maNi laI AvI, sumitrane te ApIne teNIe kSamA mAgI, kalAvAnanI AgaLa baLanI zI gaNatarI ? ApaNe vArtAlApa pachIthI karIzuM, prathama enI putrInuM ThekANuM pADa, ema kahI rAjAe sumitrane vidAya karyo. sumitre vezyAne tyAM jaI netramAM kRSNaaMjananAkhI ratisenAnuM pazutva dUra karyuM, ratisenAe paNa pitAnI mAtAnuM duzcaritra jANI tene bahu dhikkArI. pachI sumitra ratisenAne pitAnA ghera laI gaye ane pitAnI strIomAM ratisenAne teNe mukhyatva ApyuM. kharekhara A ene satItvanuM phaLa maLyuM. vIrAMgadarAjAe sumitrane balAtkAre mukhya maMtrI sthAna ApyuM ane premanuM phala pragaTa karI batAvyuM, kArake; sanmetrI AvI ja hoya che. vIrAMgadarAjAnA pUchavAthI sumitre yakSeApelA maNionuM vRttAMta, strI prAptinuM ane potAnuM camatkArI zunyanagaravAsa. vRttAMta nivedana karyuM, pachI teNe vizeSamAM jaNAvyuM ke, subhadranagara hAlamAM zUnya-ujajaDa thayeluM che, te je vasAvavAmAM Ave to lakSamIthI bharapura te rAjya For Private And Personal Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasa, ( 305 ) ApaNA svAdhIna thAya, thArUM kahevuM satya che, ema kahI bhUpatie AjJA karI ke; tarataja sumitra aneka lazkara sAthe taiyAra thaI te nagaramAM gayA. rAkSase kADhI mUkelA sarva nagaravAsIe teja nagaranI AsapAsa rahetA hatA, temane tyAM melAvIne nyAyaniSThasumitra te nagarane krIthI vasAvyu, temaja te sarvadezamAM paNa zrIvIrAMgada rAjAnI AjJA pAtAnI kIti sAthe teNe sukhethI sthira karI. te rAjyanI aMdara eka adhikArI mUkI tyAMneA keTalAka sArabhUta khajAnA lai, sumitramaMtrI vIrAMgaDhanI pAse Avye ane krIbya bheTAvaDe tene bahu khuza karyAM. sumitramaMtrInA vicAravaDe vIrAMga rAjAe du:sAdhya evApaNu zatruone mAMtrika--ma travedI sarpA dikane jema anAyAse peAtAnA svAdhInakaryA. khalavAn evApaNu sImADAnA rAjAe kASTha divasa vIrAMgaDhanI AjJAnuM nAgeMdranI AjJAnu bhAgIdro jema apamAna karatA naheAtA. temaja tenA rAjyamAM bhIti, dubhi kSa, duSka ane paracakranA samAgama kathAnI aMdaraja leAkeA sAMbhaLatA hatA, para Mtu dRSTi geAcara thatA nahAtA. vIrAMgadarAjA ane sumitramaMtrIne paNa peAtAnA pratibiMba samAna be putra thayA, rAjakumAranu hemAMgada hemAMgadaanesubuddhi ane matrIsutanu subuddhi nAma pADayu. eka divasa vIrAMgadarAjA maMtrI sAthe rAjapATImAM jatA hatA, tyAM lakSmIvaDe suMdara ane vizAla eka AmravRkSanI chAyAmAM svecchA pramANe beThelu ane zrImAdhaprabhunA guNagrAmanI suMdaratA bharelA gItanuM gAyana karatu kinaranu joDalu tenA jovAmAM AvyuM, tenA kaMThanI madhuratA ane jIne drabhagavAnanA pavitra gItavaDe anahada AnaMdane anubhava karatA vIrAMgadarAjA kSaNamAtra niSpada samAna sthira thaigayA, vaLI peAtAnA manamAM vicAra karavA For Private And Personal Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (306) zrI kumArapALacaritra. lAgyuM ke, prabhu saMbaMdhI gIta ane vAditramAM anaMta puNya thAya che e zruti kharekhara satya che. jethI potAnuM ane bIjA zrotAonuM paNa mana sthira thAya che. pachI vIrAMgadarAjAe potAnA aMganAM AbharaNe vaDe te kinaranA joDalAne alaMkRtakarIhAlamAM zrI pArzvaprabhu kyAM virAje che ema pUchayuM, tyAre kiMnara be, deva ? A ApanA nagarathI seLa jana dara zrI pArzvaprabhu caraNa kamaLavaDe bhUmine pavitra karatA vicare che. pharIthI vIrAMgada vicAravA lAgyA, aho? te deza dhanyavAdane lAyaka che, ke jenI aMdara azvasena rAjAnA putra zrI pArzvanAtha bhagavAna pote jaMgama tIrtharUpa virAje che. vaLI jeo sabhAmAM besIne bhagavAnanA vyAkhyAnarUpa amRtarasanuM tRpti paryata pAna kare che te manuSya paNa sumanasa-zuddhamanavALA deva samAna thAya che. rAjyazrIrUpI madirAnA pAnathI mattanI mAphaka huM haMmezAM pitAne paNa eLakhato nathI to prabhu namananI IcchAnI te vAta ja zI ? mATe huM pote tyAM jAuM ane temanI sevArUpa rasAnavaDe atikSINa thayelA potAnA puNya zarIrane hAlamAM puSTa karUM. maMtrIone rAjyakArya soMpI sainyasahitavIrAMgadanareza sumi trane sAthelI zrI pArzvanAthabhagavAnanA darzana prabhudarzana. namATe nIkaLyA. mArgamAM cAlatAM hastIonA madajaLavaDe jAnu-DhIMcaNa pramANa nadIone nAvathI taravA lAyaka karato, temaja agAdha jalavALI dura nadIene prabala sainyathI ukhaDelI dhULIyuM javaDe sukhe taravAlAyaka karata ane zrI pArzvanAthabhagavAnanI sevAnA utsAhathI sattara gati karate vIrAMgadarAjA keI vananI aMdara sainyane paDAva karI rahyo. tevAmAM tyAM akasmAt davalAgyo. jenI javAlAe cAre tarapha phelAI gaI ane kSaNa mAtramAM bhakSya padArthane khAvA mATe bhakSaka For Private And Personal Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (307) jema te dAvAnaLe jaMgalI ghAsane bALavA mATe prAraMbha karyo. lIlAM vRkSo paNa baLavA lAgyAM, jemAMthI nIkaLatA dhumADAo AkAzamAM chavAI gayA ane eTaluM badhuM AkAza zyAma thayuM ke jenI kALAza haju sudhI paNa jatI nathI ema huM mAnuM chuM. temaja dAvAnaLavaDe baLatuM te vana phaTaphaTa phATatA vAMsaDAonA zabdo vaDe pikAra karatuM hoya tema cAre tarapha dekhAtuM hatuM. dvIpanA madhyabhAgamAM rahelA mANasane uchaLatuM samudranuM pUra jema sarvatra prasarI gayelA dAvAnale rAjAnA sainyane rokyuM. cAre dizAomAM agninI jvAlAo AkAza mArge prArI gaye chate zoNitapuramAM rahelA lokonI mAphaka rAjasainike javA lAgyA. jyAre cAre tarapha agni prasarI gaye tyAre sainyanA leke e bahAra nIkaLavA mATe ghaNAMe phAMphAM mAryA paraMtu nIkaLavAnI zakti rahI nahIM ane tyAMne tyAM ja saMbhrAMta thaI teo Avarta jaLanI mAphaka pharavA lAgyA. agnivaDe pIDAtA senikanA prasarI gayelA AkaMdasAMbhaLI rAjA bahu du:khI thaye ane manamAM vicAra karavA lAgyuM. huM bahu bhAvathI zrI pArzvanAtha prabhune vAMcavA mATe jAuM chuM, temAM aMtarAya karanAranI mAphaka A dAvAnalabALavAnI IcchA kare che. te prabhunI bhaktikaranAra koIpaNa zAsanadevI evI samartha nathI ke je kSaNamAtramAM pavanasamUha dhULane jema zrAvakonA kalezane hara kare. ema vIrAMgada dhyAna karato hato, te ja vakhate zuddhahRdayathI pAvatIdevI pragaTa thaI ane navIna upasargaharastotra banAvI rAjAne ApI teNIe kahyuM ke, ciMtAmaNinAmanA maMtra sahita A pAstavananuM tuM smaraNakara, meghazreNivaDe jema enA smaraNavaDe jaladI dAvAnala zAMta thaI jaze. rAjAe te pramANe kare chate ekadama dAvAnala zAMta thaI gaye. aMdhakArane sUrya jema zrIpArzvaprabhunuM nAma paNa viddhane haNe che. zraddhAmaya hRdayane For Private And Personal Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 308 ) zrIkumArapALacaritra. dhAraNa karatA rAjA tyAMthI nIkaLye ane nAgapuramAM prabhune jANI bahu jhaDapathI tyAM gayA. tyAM AgaLa sarva vimAnalakSmInA kSaraNavaDe nirmANa karelAnI mAphaka dIvya AAbhAmaya, rajata, suvarNa ane maNimaya traNa kikSAethI vibhUSita, sumanas-deva-satpurUSanA vRdhruvaDe samanvita ane traNe leAkanA rakSAyatra samAna samavasaraNumAM beThelA zrIpArzvanAthabhagavAnanAM dazanakarI bhUpati caMdrane cakeAra jema, meghane mayUra jema ane dravyane joi daradrIjema bahu AnaMda pAmyA. khAda bhaktivaDe prabhunI pradakSiNAkarI, temaja bahu Ana MdathI kaMThasudhI purAi gayelA rAjAe IMdranI mAphaka stutinA prAraMbha karyo. jemake,---- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tribhuvanavibho ? tAni vyarthAnyahAni mamAgamaM stava padayugopAstiH svastipradA'jani yatra na / ahamidamaharmanye dhanyaM yadatra mayA'cirAt, surataruriva zreSTho dRSTastvamiSTaphalapradaH // 1 // 22 " he tribhuvanapate ? jevisAmAM kalyANukArI ApanA caraNakamalanI sevA hune maLI na heAtI te badhAye divase mhArA vyartha gayA, vaLI ahIM akasmAt kalpavRkSa samAna uttama ila ApanAra ApanAM je darzana thayAM tethI A divasane huM dhanya mAnuM chuM; smRtirapi tava svAmin ? klRptA mamAzu nirAsuSI, pathi pRthudavajvAlAjAlaM didhakSutayA''patat / tvamasi bhagavan ? bhAgyairlabdho'dhunA stanayitnuvad, bhavadavabhavaM tApavyApaM samApaya sarvataH // 1 // " " huM svAmin? Apa saMbaMdhI kalpelI mhArI smRtie paNa For Private And Personal Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMcamasarga. (309) mArgamAM bALavAnI IcchAvaDe pragaTa thayelI vizAla dAvAnalanI javAlAone kSaNamAtramAM nivRtta karI che. he bhagavana ? hAlamAM mahAna bhAgyabalavaDe Apa prApta thayA che, mATe meghanI mAphaka saMsArarUpa agnithI pragaTa thayela ahArA tApa prabaMdhane sarvathA Apa dUra kare." e pramANe stutikarI pharIthI namaskAra karI virAMgadarAjA sabhAnI AgaLa hAtha joDI beThe. tyArabAda azvasenarAjAnA putra zrI pArzvanAtha dharmadezanA. * bhagavAne dharmadezanA prAraMbha karyo, dehaH saikatagehavat, taruNatA zailApagApUrava lakSmIH straiNakaTAkSavat , praNayinIsaMgastaDiddaNDavat / aizvarya khalamaitryavat , parijanasnehaH patAkAgravat , saukhyaM vAritaraMgavacchatsitamapyaMbhodavaccaJcalam // 1 // retInA gharasamAna deha che, parvatamAMthI nIkaLatI nadInA pUra samAna yauvana che, strIonA kaTAkSa samAna lakSamI che, vijaLInA camakArA samAna strIsaMgati che, khalapurUSanI maitrI samAna ezvarya che, patAkAnA agrasamAna parivArane sneha che, jaLa taraMgasamAna A dunIyAnuM sukha che, temaja jIvana paNa meghanI mAphaka caMcala che." mATe boddhamatanI mAphaka sarva jagane kSaNika jANuMne akSaya nidhAnasamAna eka dharmanuM ja tame ArAdhana kare, jalavaDe vRkSa jema ni:sIma sukhane pragaTa karanAra baMne lokane mahAna udaya mAtra eka dharmavaDe ja ullAsa pAme che. A lokamAM heTa vaibhava ane vizAlakuTuMba bhale hoya paraMtu bhavAMtaramAM sahAya karanAra te mAtra dharmaja thAya che. devapUjA, dayA, dAna ane zubhadhyAna vigere For Private And Personal Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 310 ) zrIkumArapALacaritra. pUrvabhavamAM karelA sukRtanuM ja A bhavamAM tamane lU maLyu che. hAlamAM paNa tevA apUrva puNyayeAga koipaNa prApta kareA, jethI vimAhita thaine muktistrI tamhArI najIkamAM Ave. e pramANe dharmopadeza ApI zrIpArzvanAthaprabhu virAma pAmyA. prabhunI dezanAmRtanuM pAna karI sumitra zivasukhaprApti, sahita zrIvIrAMgadarAjAe dvAdazatratamaya zrAvakanA vizuddha dharmanA svIkAra karyAM. ciMtAmaNi samAna zrAddhadharmanI prApti thavAthI bhUpati bahuja prasanna thayA ane jIne drabhagavAnane namaskArakarI mahAzAlanAme peAtAnA nagaramAM gayA. mAda rAjA ane amAtya e baMne jaNAe maneAhara jInacaityA maMdhAvavA lAgyA. aneka prakAranA bhayavinAzaka jIne drakhieA karAvavA lAgyA, temaja pavitra tIrthayAtrAe, peAtAnA dezamAM hiMsAnivAraNu, jInamaMdiramAM uttama prakAranI pUjA ane sAkijanAnI sevA vigere dharmakAryomAM tapara thayA. Ada bahu samaya rAjyabheAgavI vIrAMgadanRpa ane sumitra maMtrIe potapAtAnA putrAne pAtAnA sthAnamAM besArI jInamaMdiramAM aSTAjJika mahAtsava karAvyA ane ba Mne jaNAe bahu Ana MdapUrvaka zrImadeva drasurIzvaranI pAse meAkSalakSmInI paryAlAcanA samAna dIkSA grahaNa karI. zuddhabhAvapUrvaka tapazcaryA karavA lAgyA, tapazcaraNurUpa pradIpta dAvAnalavaDe kukarma rUpI vipina-araNyane TuMka samayamAM bhasma karI kevalajJAna pAmyA. apUrva AnaMdathI prerAyelA devAe svargamAMthI AvI mahAtsava karyo. vIrAMgadarAjiSa mitrasahita zivasukha pAmyA. mATe he kumArapAlabhUpAla ? A vIrAMgadarAjAnA DhaSTAMtathI rAjyAdika e sahunuM phUla che ema For Private And Personal Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5yamasa. ( 311) jANI hamezAM satyatApUrvaka te dharmanuM ja tuM pAlana kara, jethI mekSa lakSamI sulabha thAya. itizrIjainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkarazrImadbuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImad-anitasAgarasUriviracitaparamArhatazrIkumArapAlabhUpAlacaritramahAkAvyegurabhASAyAMpuNyaphalopadezonAma paJcamaH sargaH samAptaH For Private And Personal Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athavA puNyadroHphalamAvedya, tanmUlamatha nalpitam / hemAcAryo'bhyaghAdbhUya-caulukyanRpatiM prati // 1 // zrImAna hemacaMdrasUrie puNyarUpI vRkSanuM phala nivedana karyuM. have tenuM-puNyadrumanuM mULa kahevA mATe pharIthI samarasiMharAja. kumArapAlarAjA pratye AraMbha karyo." aMkuranA uttamabIjanI mAphaka puNyanuM mULa dayA che, pRthivI AdikanI mAphaka satya vigere tene sahAya ApanAra che. dIna, haNAtA ane bhayamAM AvI paDelA prANIonuM potAnA prANanI mAphaka rakSaNa karavuM te kArUNya-dayAdharma kahevAya che, kalyANa rUpI vallIone kaMda, sarvavata saMpadAonA prANa samAna ane saMsArasamudranI nakApaNu dayA kahelI che. temaja A dunIyAmAM adbhuta vaibhavadAyaka dayAdharma kahe che, vaLI te dayA manuSyane dIrdhAyuSya Ape che, zarIrane Arogya Ape che, devAMganAone bhegavavA lAyaka bhAgya Ape che. temaja jagamAM uttama prakAranA guNa, akhaMDita bala, samRddhimaya rAjya, caMdra samAna ujavala yaza ane chevaTe svarga tathA mokSa saMpatti Ape che. A dayAdharma sarvane saMmata che. kevaLa jene ja mAne che ema nathI, paratIrthika paNa dayAdharmane svIkAre che, vaLI teo kahe che ke;- ekataH kratavaH sarve, kssonniisrvsvdkssinnaaH| anyato bhayabhItasya, prANinaH prANarakSaNam // 1 // eka tarapha pRthvIrUpa sarvasvadakSiNAvALA sarve yo ane For Private And Personal Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. ( 33 } anya bAjue bhayamAM AvI paDelA prANIne bacAva kare te baMne samAna che." vaLI teo kahe che ke, "he bhArata? prANIonI dayA je kArya kare che te sarve veda, sarve yajJa ane sarve tIthobhiSeke paNa karI zakatA nathI." haMmezAM sevana karAtI kalpavalI samAna A karUNA-dayA puNyasArane jema apUrva samIhita-Icchitane Ape che. jemake, A jaMbadvIpamAM bharI takSetranI saMpattinuM vibhUSaNa zrIgopagirinAme svargapurI samAna nagara che. pharIthI maMthanakaravAnA bhayane lIdhe jema aMdara ratno nAkhIne parikhAnA miSathI sUkSma svarUpadhAraNa karI samudde je nagaranI rakSA karI che. tenI aMdara samarasiha nAme rAjA hato, balavaDe zatrurUpa hastIone haThAvavAmAM te sAkSAta siMha samAna hato, jenI kIrtirUpa kAMti AgaLa kapUra kastUrI samAna zyAma, haMsa vAdaLAsamAna, maiktikazreNi nIlama ratna samAna, caMdrakAMta maNi lohacuMbaka samAna, caMdra kAjaLanA biMdu samAna, gaMgA nadI yamunA samAna ane zaMbhu kRSNa samAna dIpatA hatA. dIvyalakSamIne dhAraNa karatA te samarasiMharAjAne samarazrI nAme strI hatI, jeNunA zarIrane vikAsa lakSamI samAna niravadhi hato. pavitra buddhimAn buddhisAranAme tene maMtrI hatA. kharekhara huM jANuM chuM ke jenI buddhithI jItAyele gurU -bRhaspati AkAzamAM rahyo che. vaLI teja nagaramAM uttama guNavAna dhanasAranAme zreSThI hato. te dareka vepArIvargamAM mukhya hate. vizeSa smRttimaya jenI kIrti ane saMpattio paNa sarvadizAomAM vyApta thaI hatI, ane paraspara ekabIjInI spardhA karatI hoya tema pratidivasa teo vadhatI hatI. suMdara kAMtimaya dhanazrInAme tenI strI hatI, potAnI kAMtivaDe lAvaNya saMpAdAenI adhiSThAtrI devI hoya ne zuM ? tema te dIpatI hatI. rAta For Private And Personal Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (314) zrI kumArapALacaritra. ane kAmadeva samAna akhaMDa sukha bhegavatAM teone AnaMdadAdAyaka keTaloka samaya cAlyA gaye. anyadA apatya-saMtAnanI ciMtArUpa agnivaDe tapI gayela baMne strI purUSa "agaNya puNyathI sarvasiddhi thAya che evA nirNayathI amAri-hiMsAniSedha, baMdImocana, cetyavidhAna ane devapUjana Adika pitAnA cittanI mAphaka vizuddha ane atizaya dhamarAdhana karatAM hatAM, tenA prabhAvathI dhanazrI ane dhanasArane eka putra thaye. zarIranI kAMtivaDe jANe bIje kAmadeva hAya tema te zobhate hato. prathama putra nahIM hovAthI dhanasAra ane dhanazrIne putra thavAvaDe je harSa thayo tenI AgaLa samudra paNa goSpada puNyasAra ane samAna huM mAnuM chuM. bAda mAtApitAe pitAnI madanavatI. zakti pramANe putra janmano mahotsava karAvyuM, puNyasAravaDe putrano janma thavAthI puNyasAra tenuM nAma pADayuM. jyAre zreSThIne tyAM putrajanme teja divase samarasiMharAjAne tyAM paNa putrIno janma thayo. bhUpatie madanavatI tenuM nAma pADayuM. caMdrakalA jema pratidivase te adhikAdhika dIpavA lAgI. bAlyavayamAM paNa teNInI rU5 saMpatti joI camatkAra pAmelA kyA purUSe harSAvezane lIdhe mastakane na dhUNAvatA? bAda rAjA ane zreSThAe potAnI putrI ane putrane ekaja upAdhyAyanI pAse vidyAbhyAsa mATe mUkyAM. strI jAti hovAthI sarasvatIe karelA sAMnidhayathI jema madanavatI TuMka mudatamAM zAstra samudranI pAra gAmI thaI. puNyasArakumAra te bAlyacApatyanI kIDAo vaDe abhyAsathI kaMTALelo hovAthI kaMI paNa hoMzIyAra thaye nahIM. eka divasa kaMIka yauvanavayamAM Avela zreSThIputra- puNyasAra tarUNa avasthAthI zobhatI madanavatIne je kAmAtura thaI gayA ane te be , he rAjasute? huM mAnuM chuM ke, netrone For Private And Personal Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14sa. ( 315 ) AnaMdaApanArI kharekhara tu ja che. jenI rUpa samRddhi amRtanI jyAtasamAna vRddhipAme che. iMdranA hajAra netrAthI paNa huM mhArAM ane netrAne utkRSTa jANuM chuM, kAraNake, iMdranAM sahasra netrAe nahIM joelI hane mhArAM be netra kSudhAturanI mAphaka vAraMvAra jue che. kAi ThekANe rUpa hAya che te kAi ThekANe kalA hAya che. ane thArAmAM te e ane rahyAM che, sArabhya ane sAkumA tA kharekhara mAlatImAMja heAya che. mATe tuM mhArI upara prasanna thA, utkaTa kAmanI pIDArUpa samudramAM huM qhu chu teA hAtha pakaDI jaladI tuM mhArA uddhAra kara. rAtrI ane caMdranI mAphaka ApaNA khanenI prIti ha MmezAM sa McAJavaDe jevI rIte vRddhi pAme tema tu kara ema puNyasAranuM vacana sAMbhaLI madanavatI peAtAnI nAsikA vakra karI apamAnane jAhera karatI ane peAtAnI hAMgIyArIvaDe jagane tRNusamAna gaNatI heAya tema te elI, re mUrkha ? hu jANu chuM ke; hAlamAM saghaLI jaDatA thArAmAMja bharAi gai che. kAraNake, tuM potAnA ane paranA vicAra karyA sivAya ekadama AvA udgAra kADhe che. viduSI evI huM rAjasutA kayAM ? ane mUrkha evA tu viSNuputra kayAM ? mATe huMsI ane kAgaDAnI mAphaka ApaNA ba MnenA yAga kevI rIte sabhave ? jo ke; paraNyA vinAnI strI sArI, paraMtu mUkha patine svAdhIna thayelI strInA janma vRthA che. kAraNa ke; zUnya makAna sArU, paNa cArenI vastIvALuM sthAna sarvathA sArUM nathI. pASANu samAna mUrkha patine peAtAne gaLe bAMdhI kI DAhI zrI du:kha sAgaramAM peAtAne DUmADe ? epramANe madanavatInA tiraskArathI pracaMDa jalavRSTivaDe kamaleAnA samUha jema puNyasAra bahu du:khI thayA. puNyasAranA samajavAmAM AvyuM ke; mhArI jatAne lIdhe For Private And Personal Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36) zrI kumArapALacaritra. madanavatIe hArUM apamAna karyuM, mATe have sarasvatIprasAda sarasvatInuM ArAdhana karI vidyA prApta karavI. e nizcaya karI teNe traNa divasanA upavAsa karyA. puSpa ane kapUraAdikavaDe nagaranI bahAra rahelI vidyAdhiSThAtrI devInuM ArAdhana karyuM, mUrtimatI sarvavidyA heyane zuM? tema pratyakSa thaI sarasvatIdevI bolI. he vatsa? hArI upara huM prasanna thaI chuM, bola ! hune zuM ApuM, puNyasAre devIne namaskAra karyo ane madanavatIe karelA apamAnanuM sarva vRttAMta nivedana karyA bAda tenI prApti karAvanArI anavadyavidyAnI yAcanA karI. sarasvatI belI, subhaga ? hAruM puNya bahu moTuM che, mATe te puNyane lIdhe abhyAsathI pAMDitya jema hAro mane ratha siddha thaze. ema kahI teNue eka leka ko. jemake; " yadAzAyA na viSaya, durghaTaM ca janena yat / tadapyAropayatyAzu, prAk puNyaM prANinAM kare // 1 // " prAcIna puNyane prabhAva e che ke, jenI AzA paNa na thaI zake temaja je prANIone durghaTa hoya tevI vastu paNa anAyAse jaladI manuSyanA hastagocara thAya che. A lekanuM haMmezAM hAre hRdayamAM dhyAna karavuM, ema kahI devI adazya thaI gaI. ane puNyasAra paNa potAne ghera gaye. svArtha sAdhavAmAM samartha evA te lekano artha sArI rIte vicArIne puNyasAra haMmezAM kamalamAM rAjahaMsa jema puNyamAMja AnaMda mAnate ho, ema keTaleka samaya tene vyatIta thaye, pachI te viTapurUSanA samAgamathI temanI sAthe pharato ane nagaranI aMdara nAnA prakaranAM ketuka jovA lAgyuM. temaja viTapurUSenI sAthe rahevuM, khelavuM, pharavuM, hasavuM, khAvuM, pIvuM, maLavuM ane vAtacita vigeremAM For Private And Personal Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAkamArga (37) prAye samaya gALato paNa pitAne ghera Avato nahato. viTapurUe eka divasa tene bahu satkAra karyo eTale puNyasAranA manamAM AvyuM ke, mahAre paNa A lekane satkAra karavo joIe, potAnI pAse kaMIpaNa dravya nahatuM tethI teNe potAnI mAtAne hAra cerI lIdho. dhanazrIe hArane tapAsa karyo paNa kaI jagAe tene patto lAge nahIM, temaja potAnA putre te lIdho che evI bhrAMti paNa teNInA manamAM thaI nahIM. pharIthI paNa tevA kAraNane lIdhe hajAra seneyA teNe potAnA gharamAMthI corI lIdhA. kAraNa ke, jeNe eka vakhata corI vigereno svAda lIdhe hoya che te pharIthI aTakatA nathI. hAra ane dhananI cerI jANa dhanasAra bahu duHkhI thayA. pachI teNe potAnA cAkarene belAvI tiraskArapUrvaka dhamakI ApIne pUchayuM ke, bole A corI koNe karI che? tambArAmAMthI kaI paNa mANase A corI karelI che. mATe satya hakIkata jaladI kahe. puNyasAre A corI karelI te bAbata eka tenA sevakanA jANavAmAM hatI, tethI teNe kahyuM, he zreSThinuM ? puNyasAratiraskAra. A baMne prakAranI corI tamahArA putre karI che. te sAMbhaLatAM ja dhanasArane krodha AvI gaye. putrane tarataja potAnI pAse bolAvyo, ati reSathI tapi gaye hoya tema parUSa vANIe kahevA lAgyuM, re anArya ? paMDita pAse tane kalAbhyAsa mATe mUkyuM hatuM, tene sarvathA tyAga karI viTapurUSo sAthe tuM pharatAM zikhyo, re ? zuM Avo cora thaI gayo ? viTapurUSa kharekhara vaTavRkSa samAna kahyA che, kulIna-zreSThi evA paNa teo purUSone sevavA lAyaka nathI. kAraNa ke, teo jiMpurUSakharAba purUSa= kSene sevavA lAyaka kahyA che. mATe tevA jApurUnI saMgatine sarvathA tyAga karavo ucita che. jemake - For Private And Personal Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 318 ) www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkumArapALacaritra. yAcA cet kimu lAghavena 1 jaDatA cecchUnyabhAvena kiM ?, lobhavedduritena kiM ? dhanamadazcetsIdhupAnena kim ! / mohazve nigaDena kiM ? vyasanitA cet pAravazyena kiM 1, naiH svyaM cenmaraNena kiM ? viTaratizvedastyamArgeNa kim ? 11 | ,, " purUSanI aMdara jo yAcanA hoya teA laghutAvaDe zuM ? kadAcit jaDatA hoya teA zUnya bhAvathI saryuM, leAbha hAya te pApa vaDe zuM ? dhananA mada hAya te madyapAnavaDe zu ? meAhu hAya tyAM eDInI jarUra rahetI nathI, vyasana heAya tyAM paravaza pa avazya hAya che, daridratA e maraNusamAna lekhAya che, temaja viTa purUSA sAthe prIti hAya tA kumAvaDe zuM ? " uttamapurUSa paNa kusagavaDe adhama avasthAmAM jarUra deArAya che. miMdarAnA ghaDAmAM bharelu pANI zu apavitra nathI thatu? are? Aja sudhI mhArA gharamAM keAi cAkarAe paNa je na kareluM te cA kama he putra thai ne karyuM ? thane kaMIpaNu zarma AvI nahIM ? keTalAka putrA suvaNunA puSpAvarDa peAtAnI mAtAne pUje che ane huM te tenA hAra cArI lIdheA. thArA saputrapaNAne dhikkAra che. hAra ane sAnaiyA ApyA sivAya thAre mhArA gharanI aMdara Avavu nahI, e pramANe pitAnA tiraskAra sAMbhaLI puNyasAranuM mukha maSIsamAna zyAma thai gayuM ane teja vakhate gharamAMthI nIkaLI te vicAra karavA lAgyA, mhArA jIvitane dhikkAra che, peAtAnA gharamAM mhe kaleza utpanna karyA, kAi cAkarane paNa na thAya tevA pitA taraphathI hune dhikkAra maLyA. samudrane ullAsa ApatA caMdra jema koi kalAnidhi suputra pitAnI samRddhi vadhAre che, hu' tA sUryanA putra zani jema peAtAnA pitAnA saMtApa karanAra kuputra thayA chuM, kei paNa dezAMtaramAMthI teTaluM dhana lAvIne pitAne ApuM ane prANAM For Private And Personal Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kalAka ane teno tyAgakarI ane bodha ApatI he vakasarga. (319) tamAM paNa pharIthI AvuM kukRtya huM karIza nahIM. ema nizcaya karI sarasvatIe ApelA lokone vicAra karate kumAra abhimAnane lIdhe madhyAha pachI nagaramAMthI nIkaLI gaye. kaye raste javuM tenuM bIlakula hene jJAna na hatuM, chatAM paNa puNyanI preraNAne lIdhe jema buddhimAna puNyasAra pazcimadizA tarapha cAlyuM. sukamalatAne lIdhe cAlavuM ghaNuM azakya thaI paDayuM, araNyapradezane anubhava keI samaye paNa thayele nahIM, bahu muzIbate cAra keza cAle eTale sUryAsta thaye. lAMbe vakhata koIpaNa sthaLe huM nivAsa karatI nathI ema DAhyA mANasone bodha ApatI hoya tema lakSamIdevIe padmono tyAga karI kumudanuM sthAna lIdhuM, puNyasAra, cakravAka ane virahAtura strIonA hRdayamAMthI nIkaLelAM duHkha hAyane zuM ? tema aMdhakArathI jagat bharAI gayuM, hAlamAM kumAra zuM kare che te jovA mATe tArAonA miSathI AkAza vikasita netravALuM hoya tema huM mAnuM chuM. cAre tarapha aMdhakAra phelAI gaye. jethI AgaLa javAne kumAranI zakita rahI nahIM. tevAmAM te rastAmAM eka vaDa AvyuM tenA koTara-pilANamAM te chupAI gaye. have teja vaDanI aMdara komA nAme koI yakSiNa rahetI hatI. tene maLavA mATe te samaye kamalA nAmanI kAmAyakSiNI ane eka devI tyAM AvI. tene AvatI joI kAmA kamalAdevI. yakSiNa ubhI thaI belI, sakhi? hAlamAM tuM kayAMthI AvI ? kaMIka kautuka jovAmAM AvyuM hoya to te nivedana kara. kamalA belI, mahArA sthAnabhUta suvarNa dvIpamAMthI huM nhane maLavA mATe AkAzamArge cAlI AvI chuM, vicitra prakAranI bhUminuM nirIkSaNa karatI surASTradezanA alaMkAra samAna valabhIpuramAM huM AvI tyAM je kaMI hArA jovAmAM AvyuM che te huM kahuM chuM. For Private And Personal Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (30) zrI kumArapALacaritra. valabhIpurImAM ati manahara kAMtimaya kAmadevanAme zreNI che, te rUpamAM kAmadevasamAna dIpe che. jeNe zreSThakAmadevazreNI. vastuothI bharelAM potAnAM gharamAMja lakSamInuM vividhasthAnomAM saMbhramaNanuM cApalya pUrNa karyuM che. guNavaDe lamIsamAna lakSamI nAme potAnI strI sAthe sukha bhegavatAM kAmadevane anukrame abhISTha ATha putrIo thaI, dhanazrI, samarazrI, nAgazrI, vamaLa zrI, samazrI, kamalazrI, suMdarazrI ane guNazrI e AThe putrIo sarvakalAsaMpanna hatI, temaja tarUNa avasthAthI vibhUSita rUpamAM devAMganA samAna teo dene paNa mohita karatI hatI. vaLI vibhrama-vilAsarUpI meghathI vyApta temaja ulAsa pAmatA lAvaNya rUpI jalavaDe pallavita thayelA te te guNarUpI vRkSethI vibhUSita, te kumArIonA vana rUpa vanamAM paribhramaNa karate kAmarUpI pAdhI caMcala evI temanI bhrakuTI rUpa dhanumAMthI nIkaLatA kaTAkSarUpa prakhara bANa vaDe kayA kAmuka mRgalAone na mArato hato ? kAmadevazreSThI kanyAonA samAna guNavALA varonI tapAsa karavA lAgyo, paraMtu tevA uttama guNuM varanI gaNapatiArAdhanA. koI ThekANe prApti thaI nahIM. tethI te bahu ciMtAmAM paDaye, have zuM karavuM? ema ciMtavatAM teNe gaNapatinI vidhi pramANe ArAdhanA karI. gaNapatie pratyakSa thaI zreSThIne kahyuM ke, hArI upara huM prasanna thayo chuM, tyAre je karavAnuM hoya te tuM kahe huM taiyAra chuM, zreSThI be, mahArI putrIone gyavara Apa. kSaNamAtra dhyAna karI gaNapatie kahyuM, hArI AThe putrIene AnaMda ApanAra guNavAna sAthe eka ja vara thaze. tuM ghera jA, kanyAonA mATe vivAhanI sAmagrI taiyAra kara, lagna samaye kAmadeva samAna tejasvI varane huM lAvIza, e pramANe devanI AjJAthI For Private And Personal Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. (321 ) kAmadevazreSThI peAtAnA sevakA pAse nAnA prakAranA alaMkAra, pASAka ane suMdaramaMDapa vigerenI taiyArI karAvavA lAgyA, temaja khAdhAdika bhAjya padArthanA tevA DhagalA karAvyA ke; te joi leAkeAne patAnA bhrama thavA lAgyA. mAMgalika divase sAta mRnmaya pAtrAmAM jhaverA vAvIne porAMganAA suMdara dhavaLa maMgaLa gAvA lAgI. peAtAnA kulanI strIoe kanyAAne hAthe uNuM maya maMgaLa sUtra mAMdhyuM khAda svarNa samAna kAMtimaya AThe kanyAone pIThI ceALI, temaja mAMgalika kalaza rUpI stana che jenA, tAraNu rUpI braTI che jenI ane madhyabhAgamAM kuzapaNAne dhAraNa karatI jANe bIjI kanyA hAya ne zu ? tema lagnavedikA taiyAra karAvI, pachI potAnI kumArIkAone kulAMganAo pAse snAna karAvI alakAra vherAvI varanI vATa joi kAmadevazreSThI maDa5mAM beThA che, hAlamAM te zreSThInI AThe putrInu vavinA pANI grahaNa thAya che e Azcarya valabhIpuramAM sAMbhaLIne te sarva hakI kata STi gAcara karI hRdayamAM vismaya pAmatI huM ahIM thArI pAse AvI chu, kAsAyakSiNI melI, he sAkhI hAlamAM huM paNu thArI sAthe AvIza ane te joiza. devIe kahyu, je hArI icchA hAya tA mhArI sAthe tu cAla. vaDanA keTaramAM rahelA puNyasAra paNa te sAMbhaLI cakata thai gayA, pachI potAnuM sa vRttAMta jaNAvIne teNe ane devIone kahyuM ke, jo haeNne tyAM laI jaI te Azcarya batAvIne pAche ahIM lAvA te huM paNa tamhArI sAthe AvuM te sAMbhaLI devIe bahu khuzI thai, tenA devathI prerAcelI hAya tema te ane devIee tenu vacana aMgIkAra karyuM, ahA ! satpurUSonA satkAra kANu na kare ? peAtAnA puNyarAzinI mAphaka puNyasArakumArane lai ane devIe ahu vegavaDe la 21 For Private And Personal Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 322 ) zrIkumArapALacaritra. bhIpuramAM jhaDapathI gai ane kAmadevazreSThInA gharaAgaLa puNyasArane mukI teo ela, thAre savAramAM ahIMyAM AvavuM, jethI ame thane te vaDataLe lai jaizu. bAda te ane devIe kautuka jovA mATe cAlI gai, puNyasAra vicAra karavA lAgyA, mhAre A katuka puNyasAravivAha, kevI rIte jovuM ? ema ciMtavana karatA tyAM beThA. tevAmAMja lagna samaya najIka AvavAthI peAtAnI kanyAonA varahyA ema kahI gaNapatie puNyasArane pakaDI zreNIne ApyA. azvanIkumAranI mAphka kAMtimAna puNyasArane joi kAmadevazreSThI atizaya mhe!TA AnaMdasAgaramAM nimagna thayeA. niSkaMlaka kumAranA mukhacaMdrane joi maMDapamAM ekelA kayA purUSanAM netrakairava-rAtrIvikAsI kamala praphulla na thayAM huM kayAM ? A leAkeA kayAM ? ane A ztune zu kare che ? ema vicAra karatA puNyasArane kAmadeva peAtAnA gharamAM lai gayA, pachI snAna karAvI devanI mAphaka dIvya zaNagAra paherAvI peAtAnI kanyAee Azraya karelA mAtRkAbhavana-mAMyarAmAM lai gayA. netrone amRtAMjanasamAna kumAranuM svarUpa joi kanyAe peAtAne kRtArtha mAnatI dareka potapotAnA hRdayamAM vicAra karavA lAgI, ahA ! niravadhi soMdarya saMpattivaDe A zuM kAmadeva haze ? athavA zarIra vinAnA kAmadevanI AvI zarIra soMpattinA saMbhava kayAMthI hAya ? ApaNuM bhAgya mhATTu che, kAraNa ke; AvA tejastrI pati prAptathayA che. kharekhara ciMtAmaNiratna puNyasivAya hastagAcara thatA nathI. ema dhyAnakaratI kanyAonA rezamAMca sAthe pragaTa thayelA kaTAkSeA puNyasAranI svAgata kriyA karavA lAgyA. tyAra mAda mAtRkA gAtra devIonuM pUjana karI temanI AgaLa geAMre kumAra ane kanyAonA hasta meLApanI ceAjanA karI. For Private And Personal Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. ( 323 ) vara ane kanyAonA DAbA jamaNI hAtha ApavAthI paraspara eka bIjAnA arkaratyAgamAM jAmIna ApyA. te AThe kanyAe kaTAkSavaDe rahI rahIne vAraMvAra kumArane jotI hatI, jANe lajjAne kaiMka bhaMga karatI hAya tema temanuM AcaraNa dekhAtuM hatuM. pachI tyAM AcAravaDe nahIM paNa nAsIjavAnI bhItivaDe paraspara vastrAMcala AMdhIne kanyAe sahita varane anya vizuddha vedikAmAM lai gayA. tyAM agni heAma karI prathamathIja cAra gati rUpa saMsAra bhramaNane jaNAvatA hAya tema purahite cAravAra varakanyAone pradakSiNA karAvI. pachI kAmadevazreSThIe jagamAM paNa jenI upamA na ApI zakAya tevAM ratna, azva ane vastrAdika dAyajo (varane ApavA lAyaka vastu) bahu harSa vaDe ApyA. temaja nagaravAsI sarva leAkeAne peAtAnA aMdhunI mAphaka divya bhAjana, tAMbUla, dukUla ane AbharaNAdikavaDe prasanna karyA. tyArakhAda idrANIo sAthe iMdra jema te AThe kanyAe sahita puNyasArakumAra sAsarAnI AjJAthI navIna gharamAM rahyo. agasaMmardana, AlApa ane puSpa patrArdika ApavAvaDe strIoe bahu aAbhAvyA te paNa puNyasAra pASANunI mAphaka bIlakula ledAyA nahi. para Mtu meAhitanI mAphaka te vicAramAM paDayA ke; puNyanI racanA bahu adbhuta che, kAraNa ke; je puNya prANIonA durghaTa vastune paNa kSaNa mAtramAM ghaTAvI de che. ahA ? te gApigAranagara kayAM ? ane A valabhIpurI kayAM ? temaja te nagaravAsI huM kayAM ? ane A zeThanI kanyAonA saMbaMdha kayAM ? paraMtu pitAnA upAlaMbha-ThapakA ane devInA samAgama vigerethI A sarva mhArA puNyanAja pariNAma che. huM mAnu chuM ke; sarasvatIdevInA AAka paNa hAlamAM AkArya vaDe satyathayeA. devatAnu vacana kadApi mithyA thAya nahIM. A strIonu cAturya jANavA * For Private And Personal Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 324 ) zrIkumArapALacaritra. ane peAtAnI ALakhANu mATe eka leAka lakhIne huM jAuM, te AAkavaDe A strIe hune jANe che ke nahIM ? e pramANe puNyasAra dhyAna karatA hatA, teTalAmAM te maMdiramAMthI kumArane prayANa karAvavAnI icchAthI jema rAtrI palAyana thavAnI icchAvALI thai. vivAhanAM AbhUSaNAne dhAraNa karatA kumAra dhanAkrika saMpattine tyAMja paDatImUkI zaiAca nimitte tyAMthI bahAra puNyasAraprayANu, nIkaLyo. AThamI guNazrI nAme strI svAmibhatimAM mahu ja daDha hatI, tethI te hAthamAM pANInI jhArI lai tenI pAchaLa nIkaLI. kumAra bahAranA dvAra AgaLa AvyA, guNuzrInA dekhatAM ja te dvAranA bhAravaTa upara peAtAne jaNAvavAmATe ekazlAka teNe lakhyA, pachI te prathama saMketa karelA sthAnamAM gaye, tyAM mane devIe tenI vATa joi eDI hatI, temanA samAgama thayA, vivAhanAM cinha joI devIe khelI, huM kumAra ? kAmadevazreSThInI kanyAAne tu ja paraNyA ke zu ? kumAre hA kahI, te sAMbhaLI devIe vismita thai elI, hane dhanya che ke; AvI suMdara kanyAone tu paraNyA. te sAMbhaLI puNyasAra bAlye, e tamArAja prasAda, nahI teA pazu-pAMgalAnI mAphaka ahIM mhArA samAgama kyAMthI thAya ? tyAre ahIM rahevu che ke AvavuM che ? e pramANe devIoe pUchyuM tyAre teNe kahyuMke; mhArA mAtapitAne namavA mATe huM ApanI sAthe AvIza, pachI te kumArane sAthe lai devIe AkAza mArge cAlI, kSaNamAtramAM te vaDanI pAse tene mUkI devIe adRzya thaI gaI. rAtrInA ujAgarAne lIdhe udvigna thayele kumAra teja vakhate peAtAnu eDhavAnuM vastra pAtharI Ana MdathI suI gayA ke; tarataja nidrAvaza thai gayA. puNyasAranI mAtA-dhanazrI putrane nirvAsa-kahADI mukelA For Private And Personal Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vakasarga. ( 325) jANuM bahu AkraMda karavA lAgI ane pitAnA dhanazrIpralApa. patine kahevA lAgI ke, he svAmin ? ApanI AvI kharAba buddhi kyAMthI thaI ? jethI tame prANathI paNa adhika evA putrane gharamAMthI kADhI mUke. jo ke, eNe bAlacapalatAne lIdhe hArAdikanI corI karI to tene sArI zikhAmaNa ApavI hatI paNa nokaranI mAphaka tene kADhI mUko nahote joIte. Apa bhUlI gayA ! !! putranA abhAvathI keTaluM dhanakharacI nAkhyuM tyAre kAmadevasamAna suMdaraAkRtivALe A putra jovA maLe. dhananI sthiti eka sarakhI rahetI nathI, to te asthiradhana mATe putrane tiraskAra koNa kare? kAraNa ke, pittaLa mATe suvarNa tyAga keNa kare? mATe he svAmin ? jaladI ubhA thAo? putrane zeAdhI lAve, tenuM mukha joyA vinA huM annajaLa levAnI nathI evo mahAre nizcaya che. dhanasAra ba , bhadre? enAM kukarma dUra karavA mATe zikSA karI che. nahIM to zuM putra hune aLakhAmaNe haze ? mhArA prANathI paNa te adhika priya che. bhale putra hoya paNa te caryAdika karatA hoya te te kulano nAza karanAra thAya che. kAraNa ke, viSamizrita amRta paNa prANapahArI thAya che. kadAcit vyasanAsaktaputrane pitA zikhAmaNa na Ape to prajAnA pApavaDe rAjA jema putranA pApa vaDe pitA lepAya che. ema kahI potAnA sevakone cAre dizAemAM putranI zeSamATe jaladI mokalI dIdhA ane pote paNa tenI tapAsa mATe nIkaLyo. nagaranI aMdara mitronAM ghara vigere jeyAM. temaja nagaranI bahAra devAlayamAM paNa tapAsa karyo, naSTa vastunI mAphaka zreSThIe AkhIrAta tene tapAsa karyo, paraMtu koIpaNa ThekANe tene patto lAgyo nahIM. * prabhAtamAM daivaIcchAe dhanasAra pazcimadizA tarapha cAle, For Private And Personal Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36) zrI kumArapALacaritra. cAreka gAu gayo eTale tyAM eka vaDa AvyA, tenI nIce vivAhane veSa paherI sutelo kumAra tenA javAmAM AvyuM. dhanasAra pramudita thaI tenI pAse jAya che teTalAmAM kumAra paNa rAjahaMsanI mAphaka jAgI uThe. mAnavaMta chatAM paNa lajA pAmato puNyasAra pRthvIpara mastaka namAvI ziSya sadgurUne jema pitAnA caraNamAM name, AliMgana karyA bAda pitAnA netremAMthI azru paDavA lAgyAM, pachI teNe vinayane bodha ApatAM kahyuM ke, he vatsa? pitA putrane tiraskAra kare che te tenA hita mATe ja hoya che, sUrya bahu tapAve che te paNa te kamalanA vikAsa mATe ja thAya che. azikSita putra keI divasa mahattva pAmato nathI, gharSaNa karyA sivAya ratnanI kiMmata vadhatI nathI. vatsa? tane huM kAle mAtra vacanathI zikhAmaNa ApI hatI, eTalAmAM ekadama dehamAMthI prANa jema tuM gharamAMthI kema nIkaLI gaye ? lhArI mAtA hArA viyega rUpa agnithI baLI rahI che ane khAtI paNa nathI. huM paNa lhArA mATe AkhI rAta pharI pharIne bahu thAkI gayo chuM. he vatsa? duHkharUpI aMdhakArane dUra karanAra hArA AgamanathI ApaNuM ghara pharIne sUrya maMDalathI prakAzita thayela AkAzane anusaro. ItyAdika vacana kahIne zAMta che AtmA jene e te dhanasAra puNyasArano hAtha pakaDI balAtkAre tene laI potAne ghera gaye. puNyasAra pitA sAthe ghera gaye, bAda pitAnI mAtAne niSpaddha-kamala vinAnI pazvinI samAna zebhA rahita jeI te vicAra karavA lAgyo. aha? mahArA viyogane lIdhe hArI mAtAnI kevI sthiti thaI che? je hAra pite corI lIdhuM hatuM tenAthI ghaNe kiMmatI hAra potAnA kaMThamAMthI utArI mAtAnI AgaLa bheTa tarIke mUkIne vinayapUrvaka tenA caraNamAM puNyasAra namyuM. pachI potAnI pAse For Private And Personal Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. ( 327 ) rahelA sarva alaMkAra pitAne bheTa karI teNe cArelA dhananA badalA vAnyA. putranA premamAM magna thayela mAtApitAe vAra vAra bahu AgrahathI pUchayuM te paNa puNyasAre guptamatranI mAphaka pANigrahaNa mahAtsavanI vAta karI nahIM, pachI puNyasAra dharma kriyAmAM evA niSNAta thayA ke; himAlayane gaMgApravAha jema samagrakulane teNe pavitra karyuM. kanyAvilApa. have te guNuzrI kumAranI pAchaLa gaI hatI, teNIe ghaNI vATa joi chatAM te AvyA nahIM, pachI vilakSamukhe pAchI AvI peAtAnI mhenAne teNIe te vAta karI. khAda save chheneA ekaThI thai gRhaudyAnArdika sarva sthalemAM tapAsa karyA, paraMtu pAtAnA puNyanI mAphaka patinA patto lAgyuM nahIM, putrIonA kahevAthI te vAta kAmadeva zreNInA jANavAmAM AvI, pachI teNe sarva nagaramAM tapAsa karAvye paraMtu mAgamAM gamAvelA ratnanI mAphaka puNyasAranA patto maLyA nahIM, tethI du:khasAgaramAM nimagnanI mAka zreSThA bahu du:khI thai gayA. tenI AThe kanyAe patinA viyeAgathI bahu azrupAta karavA lAgI, ane prANa luTAyAnI mAphaka atizaya vilApa karavA lAgI, hA kAMta ? hA maneAvizrAMti sthAna ? hA guNazreNi sagna ? hA maramUrre ? hA prANAdhAra ? hA hAranila? tame amane paraNIne rInI mAphaka tajI dIdhI, te zuM kuvAmAM nAMkhIne DhoraDuM kApavA kharekhara na karyuM ? naLarAjAe paNuM bahu du:khI thaine potAnI strIne tyajI hatI. paraMtu tame te vinA kabje amArA tyAga karyo che. aheA ? A tamArU purUSAtana kevu...? ame paramAtmAnI mAphka ApanI sevAmAM bahudhA hAjara hatI chatAMye he nAtha ? mumukSunI mAphka Ape amArI tarapha daSTie na karI, amArA madabhAgyane lIdhe tamArA sarakhA . For Private And Personal Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (38) zrIkumArapALacaritra. pati amane kayAMthI maLe ? kaDavI tuMbaDInI velIone kalpadrumano samAgama durlabha hoya che. je prANa? have tame cAlyA jAo, re jIva! tuM paNa jaladI cAlyo jA. re hRdaya? have hArIpaNa kaMI jarUra nathI, balAtkAre baLI ja. 2 deha? tuM baLIne bhasma thaI jA, jo ke, tamArA sarvano svAmI te puNyasAra to koIpaNa sthaLe cAlyA gaye to have tenA vinA tame ahIM rahIne zuM karavAnA che ? kAmadevazreSThI rUdana karatI pitAnI putrIone kahevA lAgyuM. putrIe ? have tame varane mATe du:khI thaze kAmadevapratibodha. nahIM, prathama tamane A uttama prakArane vara jeNe Apyo hato te gaNapatija pharIthI te vara lAvI Apaze. ciMtA karaze nahIM ane huM paNa tene mATe hAlamAM ja tenI ArAdhanA karU chuM. ema kahI pitAe mahAmuzIbate putrIone zAMta karI. have sarasvatI samAna hoMzIyAra guNazrI zAkane kaMIka zithila karI pitAnA manamAM vicAra karavA lAgI, suMdara AkRtivaDe jenI buddhine prabhAva dIpate have te patie koI kAraNane lIdhe amAre tyAga karyo, paraMtu pitAnuM svarUpa jaNAvyA vinA te ahIMthI jAya nahI, vaLI jatI vakhate te bahAranA dvAra AgaLa cheDe samaya rokAyo hate, te uparathI nizcaya thAya che ke, potAnI jANa mATe teNe kaMIka lekha lakhyo haze. huM tapAsa karuM ema dhArI guNazrI ekadama uThIne dvAra AgaLa gaI ane tyAM joyuM te bhAravaTapara lakhele eka leka teNInA levAmAM AvyA. jemake kka sa gopagiriH keyaM, valabhI ka vinAyakaH / dUrAdetya kumAro'tra, pariNIya kanIryayau // 1 // For Private And Personal Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. (329) te gepagirinagara kayAM? ane kayAM A valabhIpurI? temaja gaNapatine samAgama kayAMthI? darathI kumAra ahIM AvI kanyAone paraNIne cAlyA gaye." patinA darzanasamAna te lakanA darzanathI bahu AnaMda mAnatI guNazrIe buddhiprabhAvavaDe tenA artha uparathI sAbIta karyuM ke, rUpamAM kAmasamAna te amAro pati jarUra pagirino rahIza hovo joIe ane tyAMthI tene gaNapati ahIM lAvyA haze. amArA cAturyanI parIkSA mATe A loka lakhI amane ahIM mUkIne te potAne ghera gaye che. ahe ? tenI dhuttatAmAM kaMI bAkI nathI. e pramANe guNazrIe pati sthAnano nizcaya karI potAnA pitAne kahyuM, he tAta ? A leka uparathI he mahArA patinuM nagara jANyuM che. mATe hane tyAM mokale, vilaMba karavAnI jarUra nathI. vepAra nimitte pagirimAM jaIne potAnI buddhinA prabhAvathI huM svAmIne lAvIza. kAmadeva ba, valse ? tuM patinuM sthAna jANe che kharI, paraMtu tenuM nAma vigere kaMI jANatI nathI to tuM kevI rIte tene oLakhIza? vaLI tyAM cAra loko cAre tarapha pharatA hoya che tethI te mArga paNa ghaNuM kaThina che ane devAMganA samAna tane jeI kAmAtura thayelA te care tane pakaDI leze. mATe he putrI ? tyAre ahIMja rahevuM, A bAbatano prayAsa karavAnI tyAre jarUra nathI. huM ja pitAnA AsapurUSa pAse jaladI tene tapAsa karAvIza. guNathI bolI, he tAta ? amArI hoMzIyArI jevA mATe teNe amAre tyAga karyo che, je ame pote guNazrImatinA. ja tene dhI kADhIe teja amArI hazI yArI spaSTa dekhAya, vaLI mArgamAM AvatAM vine dUra karavA mATe huM poteja ApanI pAsethI potAnA rakSAyaMtranI mAphaka purUSaveSa grahaNa karIza temaja he tAta? A For Private And Personal Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (330) zrI kumArapALacaritra. hArI mAtA A sarve baheno ane tame eka hArI daDha pratijJA sAMbhaLe. cha mAsanI aMdara nItizALI potAnA patine je huM na lAvuM te tyAMja citAgnimAM pataMganI mAphaka huM praveza karavAnI. tyArabAda zubha divase pitAe tene purUSane veSa Apyo. purUSaSa paheravAthI addabhuta kAMtimaya guNazrI janakAdikanI AjJA laI cAlavAne taiyAra thaI, te samaye keTalAka tenA trIe paNa vepAra mATe sukhadAyaka tenA sAthamAM bahu prabhedathI prayANa karavA lAgyA. valabhInagaramAMthI bahAra nIkaLI guNazrIe piotAnA pitAne kahyuM ke, AjathI have "guNacaMdra" evuM hAruM nAma lekamAM prasiddha karavuM. guNazrI purUSane veSa paherI unnata azva para beThI. unmatta svAvaDe potAnA aMganI mAphaka sarva sArthanuM rakSaNa karatI, dAnezvarInI mAphaka yAcakone bahu umaMgathI dAna ApatI ane patinA lokanuM smaraNa karatI te gopagirinI bahAra jaI pahoMcI. A nagarane dhanya che ke, jenI aMdara mahAro pati nivAsa kare che, e pramANe romAMcita aMgavALI guNazrI vAraMvAra te nagarane jotI hatI. gopagiri nagaranA adhipati samarasiMharAjAe guNazrInA udAra dAnathI tuSTa thaelA mAgadha lekenA samarasiMha samAgama. mukhathI sAMbhahyuM ke, valabhIpurathI kAmadeva zreSThIne guNacaMdranAme guNavAna putra savA2mAM nagaranI aMdara AvanAra che. te jANe bhUpatie tene sanmAna ApavA mATe potAnA pratibiMba samAna maMtrIone utsAhapU vika guNazrI-guNacaMdranA hAmAM mokalyA. guNazrIe pote premapUrvaka maMtrIonI tevI baradAsa karI ke tenA guNethI AkarSAIne teo tenAja hoya tema thaI gayA. pitAnA sArthane nagaranI bahAra nivAsa karAvIne naraveSa dhAriNe guNazrI pradhAna sAthe For Private And Personal Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. ( 331 ) samarisa DurAjAne maLavA mATe gai. potAnA dezanAM aneka divya upAyana-bheTA ane alaukika vinayAkrika guNeAvaDe rAjAne bahu khuzI karyA. rAjAe paNa peAtAnA mhelanI najIka tene rahevA mATe utArA AkhyA, temaja atithine ucita bahu sArA satkArAvaDe rAjAe Agata svAgata karI, jethI zuzrI ahu prasanna thai, tyAM rahevuM paNa tene prasanna paDayuM. vaLI samasi'hunarezanA bahu AgrahathI guNazrI mitranI mAphaka hu MmezAM tyAM jatI ane savAra sAMja ane vakhata rAjasabhAne zaiAbhAvatI hatI. peAtAnA patine jANavAnI icchAthI te jharUkhAmAM besI tyAM AgaLa gamanAgamana karatA aneka nAgarikajanAne vAraMvAra jotI hatI, peAtAnI dRSTi AgaLa thaI nagaranI aMdara jatA AvatA peAtAnA pati puNyasAra paNa ghaNI vakhata nIkaLelA tathApi khAsa paricaya nahIM hAvAthI tene oLakhI zakatI naheAtI, nAma ke; AkRtinA jJAna vinA priyane ajaNatI guNazrI agnithI sparzAyelI kamalinI jema atizaya maLavA lAgI. kevala enu dhyAna pati tarakUMja hatuM. puNyasAranA pazu sAMbhaLavAmAM Avyu ke, kAmadeva zreSThInA putra ahIM AvelA che, paraMtu peAtAnA sALAneA tene nizcaya nahAtA, temaja lajajAne lIdhe te tarapha te lakSa ApatA naheAte. kAraNa ke sajjane ucita kArya mAMja pravRtti kare che. rAjaputrI anyadA uTasugaMdha ApatA caMdanAdikanA vilepanavaDe devAMganAnI mAphka dizAone suga Mdhita karatI, potAnA zarIre dhAraNa karelA purUSane ucita sadanavatI. evA zaNagAranI racanAAvaDe kAmadevanI mAphka paiAravanitAonA hRdayane meha pamADatI ane rAjasevA mATe prayANa karatI guNazrI peAtAnA jharUkhAmAM beThelI samarasi'hurAjAnI putrI-madanavatInA jovAmAM AvI. tenA da For Private And Personal Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 332 ) zrIkumArapALacaritra. nathIja rAjaputrInuM hRdaya kAmadevanA khANAthI viMdhAi gayuM. ane te vicAra karavA lAgI. prathama khaMDhI leAkeAnI stutivaDe pachI gAMdhonA gAyanAvaDe ane tyArabAda sugaMdhita pavanavaDe jaNAvelA A kAi uttama purUSa che. zu A kAmadeva haze? nA, te te anaga-zarIra vinAnA che, zu azvinI kumAra haze ? nA, tenAM be svarUpa hAya che. zuM urvazI apsarAneA svAmI purvasa haze? nA, te te! prAcIna samayamAM thai gayA, hAlamAM te kayAMthI hAya ? tyAre zu kAi deva haze ? nA, devanI dRSTi mi McAya nahIM, kadAcit ana Mge tapazcaryA karIne anupama svarUpa dhAraNa karyu hAya tA A upamAna pAtra thAya, anyathA enI upamA thai zake nahIM. mAtra jovAthIja A kumAra cAranI mAphaka mhArA hRdayane haraNu kare che. enu kai kAraNu mhArA jANavAmAM AvatuM nathI. u zInA puravasa jema A kumAra mhArA pati thAya teAja mhArU jIvita ane yauvana sa thAya, ema te vicAra karatI hatI, teTalAmAM guNazrI-guNacaMdra teNInA STi mArga thI cAlI gai, pachI te zUnyanI mAphaka peAtAnI sakhIne puchavA lAgI, A purUSa kANu che ? sakhIe peAtAnI hAMzIyArIthI teNInu mana pArakhI lIdhu ane guNazrInu sthAnAdika sarvavrattAMta prathamathI teNInA jANavAmAM hatu tethI teNIe kahyuM. manavatI ? A kAmadeva zreSThinA putra guNucaMdra nAme prasiddha che, lAvaNyanI khAsa mUrti temaja vinayamAM te pradhAna che. valabhIpurathI vepAranI IcchAthI ahIM AvelA che, thArA pitAnA enI upara hu prema che. vaLI kalAkelimAM nipuNa te guNacaMdra thArA pitAnA AgrahuthI haMmezAM A mArge thaine AnaMdapUrvaka rAjasabhAmAM jAya che, sphuraNAyamAna tarUNa rUpI uttama vRkSothI vibhUSita A nagararUpI naMdanavanamAM zArIrika lakSmIvaDe hAlamAM A kumAra For Private And Personal Use Only * Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThasarga. (333) kalAvRkSa samAna dIpe che. phAra sugaMdhathI bharelA kamalanI mAphaka enA guNe vidvAnonA varNana karavAthI kenA zravaNa gecara nahIM thayA hoya? rohiNI caMdrane jema je strI ene paraNe te strIne ja huM bhAgyanA vaibhavavaDe dhanya mAnuM chuM. e pramANe pitAnI sakhInA mukhathI guNazrInA guNe sAMbhaLI madanavatI tenI upara vizeSa rAgavALI thaI. "auvanathI unmatta thayelAonAM mana prAce vivekahIna thAya che. " anyathA te strI guNazrI upara kevIrIte rakta thAya? athavA A doSa jaivanavayano nathI kharekhara devaneja che, kAraNake "je daiva ayogya sthAnamAM paNa cittane baLAtkAre vimUDha banAve che. tyArabAda te madanavatI guNacaMdranA aneka guNenuM vAraMvAra smaraNa karI kAmAtura thaI gaI ane kareNuhastInI jema mahAmeharUpI agAdha kAdavamAM DubI gaI. viraha vedanAne lIdhe snAna, aMgavilepana, tAMbala, gIta, nRtya ane utsAdi paNa viSanI mAphaka tene duHkha dAyaka thayAM, eTaluM ja nahI paNa kAmadevanA pratApathI utpanna thayela tApa teNane eTale pIDavA lAgyuM ke, devanI pratikuLatAthI jema dareka upAye te pIDAne zAMta karI zakayA nahIM, virahIjanonA zarIramAM rahele tApa pANI, kamala, jaLathI bhIMjAe vIMjaNe, caMdana, jharaNAM ane caMdra Adi ati zItala padArthothI paNa zAMta thato nathI, ulaTo atizaya vRddhi pAme che, to A viSama tApane vaidya leka kevI rIte dUra kare ? virahamAM AvI paDelI cakravAkInI mAphaka viklava banelI madanavatIne joI nAma ane uktithI paNa priyaMvadA tenI sakhIe potAnI hoMzIyArIthI tene ekAMtamAM jaI kahyuM ke, hArA zarIre ati du:sAya zuM vyAdhi thaye che ? kiMvA koI mAnasika ciMtA thaI che? jethI tuM grISma RtuvaDe velaDI jema bahu zocanIya dazAne anubhave che. madanavatI bolI, For Private And Personal Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (334) zrI kumArapALacaritra. sakhI ? huM jyAre gavAkSamAM beThI hatI te samaye sUrya samAna tejasvI je kumAra mahArI daSTigocara thaye, tenA jevAthI ja kamalinI samAna hArI daSTi AnaMdathI praphula thaI gaI ane tenA mATe ja huM AvI durdazAmAM AvI paDI chuM, hAlamAM brahmajJAnI kevala brahmane jema huM sarva dizAomAM, AkAzamAM AgaLa pAchaLa ane paDakhAomAM paNa te kumAraneja dekhuM chuM, jyAre he ene dUrathI je hato tyAre te caMdra samAna zItala hato, athaoNt te AnaMda ApatA hatA ane hAlamAM hArA hRdayamAM Ave eTale te agninI mAphaka kema bALe che? he sakhI? mahArA duHkhanuM kAraNa huM tane nivedana karyuM, je hArUM hita Icchati hoya te tu jaladI te kumAra mane prApta thAya te upAya kara. priyaMvadA bolI, sakhI ? huM hArA mananI vAta jANuM chuM, chatAM paNa huM tane pUchayuM te mAtra priyaMvadAsakhI. kautukane lIdheja. vaLI te suMdarapati mATe tyArA hadayamAM tuM bIlakula kheda karIza nahIM. kAraNa ke; suvarNa ane rananI mAphaka cogya janano samAgama durghaTa thato nathI. tuM paNa rAjaputrI che tyArAmAM kaI prakAranI khAmI nathI ane guNacaMdra bahu guNavAnuM che, tamArA baMnenI ghaTanAmAM kaMI paNa nyUnatA nathI, mAtra devanI prabala anukuLatA hovI joIe. kAraNake, dareka kAco deva sivAya siddha thatAM nathI, sarvatra enuM prAdhAnya gaNAya che. zaMkara ane pArvatI, kRSNa ane lakSmI nA paraspara samAgamathI daiva paNa gyane cogya sAthe joDavAmAM prAce ughukta hoya che ema jovAmAM Ave che. he sakhI? A vRttAMta hArI mAtAne kahIne tevI rIte huM udyama karAvIza ke jethI tyAre manoratha siddha thaze, tuM kaI prakAranI ciMtA karIza nahIM. e For Private And Personal Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vajhasarga. (335) pramANe rAjakumArIne zAMta karI te ja vakhate priyaMvadA tenI mAtA pAse gaI ane A sarvavRttAMta teNIe nivedana karyuM. madanavatInuM vRttAMta jANe rAjapatnI-samarazrIe pitAnA patine ekAMtamAM lAvI premapUrvaka madanavasamarazrI tInuM vRttAMtanivedana karyuM. samarasiMharAjAe kahyuM, devi ? putrIne paraNAvavAno vicAra ghaNA divasathI karato hate. paraMtu te guNavAna vara nahIM maLavAthI anughamInI mAphaka huM chAnomAno besI rahyo chuM, paNa ApaNuM putrI poteja guNacaMdra para rAgavALI thaI che te bahu sArU thayuM. vaLI he priye ? suMdara lakSamIvAna A vara bahu puNyavaDe kharekhara maLI zake, paraMtu te vaNiputra che tethI mahArA manamAM kaMIka cintA rahe che. bahu khuzI thaI rANI bolI, svAmin ? A ciMtA tahAre bIlakula karavI nahIM, kAraNa ke, vANio paNa sAmAnya hotA nathI, temanI aMdara alaukika guNo hoya che. yata:-kulaM zIlaM sadAcAro-viveko vinayo nayaH / zreyasyaM ca yazasyaM ca, vaNikSvevA'khilaM kila // 1 // "kula, zIla, sadAcAra, viveka, vinaya, nIti, zreyas ane yaza e sarva guNa vaNikUjAtimAM ja hoya che. mATe A putrIne guNacaMdranI sAthe ja parazu, kAraNake A baMnene saMbaMdha cAMdaNuM ane caMdranI mAphaka bahu lAdhya che. e pramANe potAnI strInuM vacana aMgIkAra karI bhUpatie tatkAla guNazrIne ekAMta mAM lAvI kahyuM, prItirUpa velaDI ane meghanI mAphaka daivayoge ApaNe baMnenI tevI maitrI thaI che ke jethI koI paNa sthale kaMI paNa aMtara dekhAtuM nathI, hAlamAM tenI daDhatAne mATe hArI putrI For Private And Personal Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (336) zrIkumArapALacaritra. ne te svIkAra kara, he guNapAtra ? eNanuM rUpa saMdarya evuM che ke, jenI AgaLa devIo tRNasamAna dekhAya che. te vAta sAMbhaLI guNazrI ciMtAtura thaI gaI ane te samarasiMharAjAne kahevA lAgI, he prajAbaMdhe A saMbaMdha kevI rIte ucita gaNAya ? kyAM sUrya ane khadyota? kayAM merU ane sarSa5? kayAM kalpadruma ane dhatura-dhaMturo? kayAM mANijya ane kAMkare? temaja lakSamIvaDe kuberane jItanAra evA Apa kayAM ane raMka dazAne anubhava te huM vaNikaputra kayAM ? mahAsAgaranA saMbaMdhane taLAva ke divasa lAyaka thAya nahIM, vaLI dUra rahela purUSe bahu yatathI devanI mAphaka jenI ArAdhanA kare che tenI putrInA vivAhanuM sAhasa svapamAM paNa IcchavA lAyaka nathI. ApaNe jAti paNa bhinna che, samAna saMpattine abhAva che, eka sthAnamAM mahAre rahevAnuM nathI temaja mahArAM mAtApitAe ahIM nathI te hAre A kAma kevI rIte karavuM ? pharIthI rAjAe tene kahyuM, tuM je bAbata kahe che te sarve huM hArA hRdayanI aMdara jANuM chuM, paraMtu keI vakhata hArI putrInA jovAmAM tuM Avela tethI te devapara devI jema hArI upara bahu Asakata thai che, mATe he vidva ? hArI A prArthanA che. ema samajI dhana vigereno saMkoca ane pitrAdikane pUchayAnI vAta tuM hArA manamAMthI dUra kara, temaja premanI vRddhi mATe hAruM vacana tuM pramANa kara. e pramANe rAjAne bahu Agraha joI guNazrIe kahyuM ke, vRddhone puchI savAramAM huM javAba ApIza. rAjamaMdiramAMthI nIkaLI guNazrI pitAnA ghera AvI ane manamAM Azcarya pAmI vRddhonI AgaLa samaraguNazrIvicAra. siMharAjAnI hakIkata pragaTa karI. pharIthI teNe pUchyuM ke, he vRddhapurU? have ahIM mahAre zuM karavuM? te Apa vicAra karI kaho, aha? deve mahane kevA For Private And Personal Use Only Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. ( 337 ) viSama kA mAM nAkhI dvIdhI che, eka tarapha tattvanA ajANa A bhUpati peAtAnI putrI mhane ApavA taiyAra thayA che, ane bIjI Ajue huM nArI chatAM kapaTathI purUSa veSa dhAraNa karI AvelI chuM, have mhAre zuM karavuM ? kadAcit huM mhArUM potAnu svarUpa pragaTa karUM te samagra nagaramAM mhArI viDaMbanA thAya temaja patinI prApti paNa thAya nahI. A pramANe guNuzrInuM vacana sAMbhaLI vRddhoe tene bahu sudara uttara ApyA ke; A khAkhatamAM amane kaI samajaNa paDatI nathI. ame uMmarathI mhATA chIe paraMtu zuddha buddhivaDe vRddha nathI. amee ghaNA vicAra karyA paraMtu A khAkhata amArA lakSamAM AvatI nathI. sa kAryomAM thArI buddhi mukhyatA @Agave che, mATe he vatse ? kharAkhara vicAra karI tu pAteja yatheAcita kArya kara. ema vRddhonA javAba sAMbhaLI guNazrIe vicAra karyAM, A rAjAne OM ghaNI nA pADI che te paNa te kanyA paraNAvavAnA ati Agrahane jarUra cheDaze nahIM, temaja jyAMsudhI peAtAnA svAmInI prApti na thAya tyAM sudhI mhAre mhArUM strIpaNuM jAhera karavuM te ucita nathI, mATe hAlamAM purUSa veSe rAjakanyA mhAre paraNavI te ucita che, jo cha mAsanI aMdara mhArA priyapati mhane maLaze te A rAjakanyA paNa tenI ja strI thaze. ane kadAcit te nahi maLe te mhArA maraNa pachI teNIne jema karavuM haze tema karaze. ema vicAra karI puNyasAranI strI--guNuzrI prabhAtasamaye rAjasabhAmAM gai ane rAjAnA mahu AgrahathI madanavatInA pANigrahaNanA svIkAra karyA. te vAta sAMbhaLI madanavatI bahuja khuzI thaI. prAye strIone peAtAnA svAmInI prApti amRtathI paNa adhika priya hAya che. samarasi'habhUpati pramudrita thayA ane mhoTA utsavAvaDe guNuzrI sAthe peAtAnI kanyAne paraNAvI dIdhI. madanavatIvivAha. guNuzrInA hastameLApathI madanavatInA hRdayamAM 22 For Private And Personal Use Only Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (338) zrI kumArapALacaritra. je harSa thaye te kavio paNa varNavI zake tema nahotuM. vaLI te samaye varakanyAnA cheDA bAMdhyA, tyAM vedInI aMdara beThelI guNazrI vismaya pAmI vicAra karavA lAgI, sarvatra vyApaka evI kavinI buddhi jyAM pahoMcI zakatI nathI, traNe lokane ullaMghana karanAra mananI kuratI jyAM aTakI jAya che, temaja bhaviSyavedakanA jJAnamAM paNa jenA prakAza paDato nathI evA kAryane paNa deva ekadama siddha kare che e jhoTuM Azcarya che. vaLI strI sAthe strInuM pANigrahaNa e kaI samaye dekhyuM nathI tema sAMbhaLyuM paNa nathI. ema chatAM vidhie A pramANe je ghaTanA karI te oNATe acaMbe lAge che. pachI hastamecana samaye samarasiMharAjAe bahu harSathI guNacaMdrane aneka hAthI ghoDA ane suvarNAdika dAyajo Ape. tyAra bAda samarasiMha vigere rAjalaka sAthe guNacaMdra madanavatIne laI pitAnA sthAnamAM gaye. te sthAnanI aMdara pitAnA cittanI mAphaka vizALa eka maMdira banAvI tenI aMdara guNazrIe madanavatIne rAkhI. pachI buddhizALI guNazrIe potAnA parivArane kahyuM ke, hArI vArtA A madanavatInI AgaLa koI divasa tamAre karavI nahIM. tyArabAda rAtrInA samaye varakanyA baMneno paraspara amRta samAna vArtAlApa cAlyA, guNazrIe potAnuM strItva chupAvavA mATe madanavatAne kahyuM, he priye? vizeSa vatanI upAsanA mATe heM cha mAsa sudhI brahmacaryavrata pAlavAnI pratijJA karI che, hAlamAM be traNamAsa thaI gayA che bAkIno samaya pure thaze eTale huM tArI sAthe AnaMdathI haMmezAM mukha vilAsa karIza. cha mAsa purA thAya tyAM sudhI tAre kheda kara nahIM. e pramANe madanavatIne AdhA. sana ApatI guNazrI haMmezAM gejhI ane alaMkArAdika ApavAvaDe saMtuSTa karatI hatI, kAmakrIDAnA bhaMgane lIdhe khinna thayelI madanavatI paNa mahAkaSTathI divasa vyatIta karI hatI. For Private And Personal Use Only Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. (339) guNacaMdra madanavatIne para te vAta sAMbhaLI puNyasArane sarva manoratha naSTa thayA ane himathI gherAyelA puyasArakumAra. caMdranI mAphaka kAMtihIna thaI gaye, pachI pitA nA manamAM te vicAra karavA lAgyA, madanapatIne paraNavA mATe mahe prathama sarasvatInI prArthanA karI hatI, tenI prApti karAvanAra eka kalAka teNue hune Ape hatuM, tenI IcchAne lIdhe maMtranI mAphaka te lekanuM haMmezAM huM mahArA hRdayanI aMdara smaraNa karato hato, chatAM paNa guNacaMdrakumAra potAnI upara Asakta thayelI te madanavatIne paraNya, dhUrtanI mAphaka sarasvatI devIe lekavaDe hune zAmATe chetaryo? have huM dhyAnathI tene pratyakSa karo khUba Thapake AkhuM ema nizcaya karI puNyasAra dhyAna karavA beThe, yAnanA prabhAvathI sarasvatI pragaTa thaI, bahu bhaktithI prerAyela puNyasAra praNAma karI hAtha joDIne bolyA, devI ? rAjaputrInI prApti mATe hune nha loka Ape hato tenuM haMmezAM huM smaraNa karato hato, chatAM paNa te madanavatIne anya purUSa paraNI gaye, hArUM paNa vacana je mithyAtvathI dUSita thAya te sUryanI kAMti aMdhakArathI dUSita kema na thAya? vAtsalya rasanI nIka samAna tuM kahevAya che chatAM paNa huM mane chetaryo to pachI mAtA putrane chetare temAM zI navAI? sarasvatI devI bolI, vatsa? tuM vRthA zAmATe hune Thapake Ape che? merUzikharanI mAphaka daivI vANuM koI divasa calAyamAna thatI nathI. sAmAnya mANasane paNa huM koI divasa prapaMcathI chetaratI nathI te nikhAlasa bhakitamAM ughukta thayelA hArA sarakhA uttama purUSanI te vAtaja zI? he vatsa? haju paNa te rAjaputrIne potAnI strI karavA tuM IcchatA hoya te te kAmadevanA putra guNacaMdra sAthe maitrI kara. ema kahI devI tyAMthI adazya thaI gaI, puNyasAra vicAra For Private And Personal Use Only Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (340) zrI kumArapALacaritra. karavA lAge, hAlamAM paNa te devI AvuM aghaTita vAkya kema bolI? madanavatI pArakI strI thaI che ane huM to parastrIthI vimukha thaye chuM. mATe te hArI strI kevI rIte thaze? jarUra huM dhAruM chuM ke; devIe pharIthI paNa have chetaryo che te paNa guNacaMdranI sAthe maitrI karIne te strInI IcchA mATe devInuM vacana huM siddha karIza. tyArabAda buddhinidhAna puNyasAre pitAnA manamAM guNazrI sAthe mitratA karavAnI tatkAla IcchA karI. guNazrImaitrI. pitAnA svAmInuM vRttAMta nahIM maLavAthI guNa zrIe paNa dvArabhUminI AgaLa eka vedikA karAvI, te para besI guNazrI pote nokare pAse vepAra vigere kArya karAve che, vepAranI IcchAthI potAno svAmI paNa kadAcit ahIM Ave evI dhAraNAthI te kAma karAvatI hatI. eka divasa puNyasAra vedI para beThelI guNazrIne joI bahu umaMgathI tene maLavA mATe gaye, dUrathI potAnI AgaLa AvatA puNyasArane joI guNazrI pitAnA patIne nahIM jANatI chatAMye tenA manamAM bahu prema thaye. prathama teNue AnaMdita hRdayavaDe ayutthAna karyuM, pachI vizAla netrevaDe, tyAra bAda zarIravaDe tene satkAra karyo. pachI keTalAMka DagalAM cAlIne guNazrIe potAnA adbhuta Asana para tene besAryo ane amRta samAna vANavaDe tenI sAthe ghaNIvAra vArtAlApa karyo. puNyasAra paNa tenI daSTi tathA tenI gejhIrasanuM pAna karI amRtasAgaramAM magna thaye heya tema bahu khuzI thaye. jo ke, teo baMne paraspara strI purUSabhAvane jANatA nathI to paNa temanAM mana ane netra avicchinna sukha mAnatAM hatAM "kharekhara daSTi ane mana e baMne priya ane apriyane sUcave che, kAraNa ke, eka bIjAnA avalokanathI tatkAla daSTi ane mana prIti ane zreSane dhAraNa karyo 'sivAya rahetAM nathI. potAnA cittanI mAphaka guNacaMdranuM citta For Private And Personal Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. (341) pitAnA samAgamathI prasanna joI puNyasAre yAcanA karI ke, hArI sAthe huM maitrI karavA IcchuM chuM. guNazrI belI, mhArI sAthe metrInI prArthanA tuM zAmATe kare che? amRtapAna mATe keIpaNa samaye koIne kahevAnI jarUra paDatI nathI. je purUSa tyAre dAsa thaIne rahe te paNa dhanya purUSomAM cUDAmaNi samAna thAya che, te tuM pote ja prItivaDe jeno mitra thAya tenuM te kahevuM ja zuM? e pramANe guNacaMdranA vacanAmRtathI prasanna thayelA puNyasAre guNazrInI sAthe prIti karI. ekatra nivAsa, kIDA, subhASita ane sArabhUta kathAonA rasa vaDe temane prema caMdranA kiravaDe samudra jema haMmezAM vadhavA lAgyA, mAnuM chuM ke, eka bIjAnA saMbaMdhathI te baMnenuM gADha ekapaNuM thaI gayuM, anyathA temane AtmA sarUpatAne kema pAme? e pramANe potAnA svAmInI ullAsa pAmatI prItivaDe khuzI thayelI guNazrInA cha mAsa purA thavA AvyA, mAtra sAta divasa bAkI rahyA, to paNa potAnA svAmInuM vRttAMta koIpaNa ThekANe tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM nahIM, tethI teNIe maravAne vicAra karI ekAMtamAM potAnA parivArane belAvI kahyuM ke, he prathama pratijJA karelI che. je cha mAsanI aMdara mhAre pati hane na maLe to huM satInI mAphaka pitAne deha agnimAM homI dauM, anukrame cha mAsa purA thayA, koI ThekANe patine patto lAgyo nahIM. mATe hAlamAM tame nagaranI bahAra caMdanakASThanI citA taiyAra karo. javalatA agninA khIlA samAna te vANIvaDe guNazrIne parivAra bahu vyAkula thaI gayA ane gadagada sakhIbodha. kaThe tene kahevA lAgyuM. haju tamArI prati jJAmAM sAta divasa bAkI rahyA che, zodha karatAM game tyAMthI paNa jarUra tamAro svAmI maLI Avaze. athavA durbhAgyane lIdhe kadAcit pati na maLe te paNa tayyAre AtmaghAta kare For Private And Personal Use Only Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (342) zrIkumArapALacaritra. ucita nathI. kAraNa ke; tema karavAthI jIvanI durgati thAya che. vaLI A durlabha manuSyabhava pAmIne tame vizuddha dharmanI ArAdhanA karI. jethI A lAkamAM sarva ISTa padArtha prApta thAya ane paraleAkamAM sadgati thAya. dareka bhavamAM pati maLe che paraMtu dharma atyaMta dula bha hAya che, kAraNa ke, dareka parvatAmAM pASANanA DhagalA DAya che paNa padmarAgamaNitA kvacitaja hAya che, ema samajI tu mRtyunI buddhi cheDI de ane dharma kAya mAM manane sthApana kara, svajananu kahevu mAnya kara, ane pAtAnA jIvitanuM rakSaNa kara. te sAMbhaLI guNuzrInI bhrakuTI khasI gaI ane peAtAnA parivArane kahevA lAgI, zuM mhArA manane tame nathI jANatAM ? jethI tame evI rIte mele che? Aja sudhIje manyA nahIM te have kyAMthI maLe ? AkhA janmamAM je kArya siddha na thayuM te maraNu kAlamAM kyAMthI siddha thAya? svAmInI aprApti thavA chatAM peAtAnI prati jJAnA bhaMga karI huM kevI rIte jIvu ? eka du:kha patinA abhAva ane khIjuM du:kha vANInI asatyatA, mArA svAmIthI paNa satya vacana mane ghaNu ja vhAlu che. have jo pratijJAnA bhaMga thAya te satya kevI rIte sacavAya ! tathAca - Apat samApatatu saMpadapaitu dUraM, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jJAtiH parityajatu sarpatu cApakIrtiH / AtmA prayAtu sakalaM kulamantametu, na svIkRtaM kRtadhiyastadapi tyajanti // 1 // " Apatti Ave, saMpatti dUra cAlI jAya, jJAti sathA tyajI de, apakIti sarvatra phelAya, AtmA cAlyeA jAya ane samagra kulanA nAza thAya, teA paNa buddhimAna purUSa peAtAnI prati jJAnA bhaMga karatA nathI." eTalA mATe hAlamAM huM du:khathI mukata For Private And Personal Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir isarga. (343). thavA mATe dharma kAryanI mAphaka maraNa kriyA sAdhu chuM, tamAre A bAbatamAM kaMIpaNu mane kahevuM nahIM, e pramANe pitAnA parivAra ne baMdha karI guNazrIe tatkAla nagaranI bahAra zrIkhaMDacaMdananI citA taiyAra karAvI. sarvaparivAranA netromAMthI azrudhArAo vahevA lAgI, guNazrI potAnA parivAra sAthe pradhAna azvapara besI citAnI pAse gaI. te sAMbhaLI madanavatInA hRdayamAM agni vAlA pragaTa thaI, zarIramAM romeroma tINa seyanI vedanA thavA lAgI, dhArA baMdha AMsuonI vRSTivaDe varSAkAlanA meghanA taraMganI mAphaka ati vizAla mArgane paNa paMkamaya banAvatI ane muSTienA AghAtavaDe vakSasthalamAMthI prANene kADhatI hoya tema te madanavatI bahu vihUla thaIne te ja vakhate guNazrInI pAchaLa cAlI. te joI rAjA, pradhAna vaga temaja riko paNa bahu duHkhI thaI gayA ane guNazrIne maraNathI nivAravA mATe ekadama tyAM AvyA. samarasiMharAjA maraNAbhimukha guNazrI-guNacaMdrane joI be , vatsa? svajanavatsala? dukhInI mAphaka tuM samarasiMhaneupadeza. akasmAtu zA kAraNathI maravAne taiyAra thayA che? tyAre keIpaNa vastunI zuM nyUnatA che? athavA keIe tAruM apamAna karyuM che? kivA hArA mAtA pitrAdikanuM kaMI aniSTa thayuM che? hArA duHkhanuM kAraNa tuM nivedana kara. A zarIra A lakSamI, A strI, A svajana varga vigere A sarvane tyAga kare te tane ucita nathI. vaLI tuM zAstrasAgarane pAragAmI che, sarva kalAono tuM nidhAna gaNAya che, ane paMDitamAM paNa tuM ziromaNi che. chatAM tuM AtmaghAta karavAne zAmATe taiyAra thaye che? tenuM kAraNa tuM kahe. e pramANe rAjA ane nagaranA lokoe ghaNuMe pUchayuM paraMtu guNazrIe te samaye niMdAnA bhayathI potAnA mRtyunuM kAraNa jaNAvyuM nahIM. For Private And Personal Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (344) zrIkumArapALacaritra. tyArabAda guNazrI potAnA paricayamAM AvelA vRddhonA kAnamAM dInavANIthI potAnA pitrAdikane saMdeze kahevA guNazrIne saMdeza. lAgI. he mAtA pitA? A hArA chevaTanA praNAma che, bAlyAvasthAthI AraMbhI Aja sudhIne je kaMI mahArAthI aparAdha thayo hoya tenI huM ApanI AgaLa mAphI mAguM chuM, keI bhAgyazALI kanyA hoya che ke, je pitAnA mAtApitAne caMdranI kAMti samAna AnaMda Ape che, ane pApAtmA evI huM to Apane sUryanI kAMti samAna tapAvanArI thaI. vaLI he bahene? asAra evA pitAnA jIvitane agnimAM homa karI tame jaladI Ave, jethI mahane AgaLa upara maLo. he sakhIe? mitratAne lIdhe ApanI AgaLa je kaMI meM kahyuM hoya te naThArUM hoya te paNa tamAre sahana karavuM A aMtima praNAma che. kSamApanA mAgyA bAda guNazrI prIti pUrvaka citAnI traNa pradakSiNA karI maMda svare belI, he sUrya ? ane citApraveza. he lokapAle ? Apa sAvadhAna thaI mArU eka vacana sAMbhaLe. huM pApAtmA mArA patinI prApti mATe ahIM AvI hatI, chatAM teno patto lAgyo nahIM, mATe ApanA prasAdathI bhavAMtaramAM mane teja pati prApta thAo evI mArI prArthanA che. te sAMbhaLI samarasiMha vigere sarva leka hAhAkAra karavA lAgyA ane jeTalAmAM guNazrI citA praveza kare che teTalAmAM temaNe tene rokI rAkhI ane zAMta pADI. tevAmAM leka mukhathI te vAta sAMbhaLI vihala thayele puNyasAra azru pravAhavaDe pRthvIne bhIMjAvato tyAM Avya, guNazrInA parivAranI vaijanAthI ane potAnA snehanI bahu lAgaNune lIdhe kRpAsAgara te puNyasAra tene kahevA lAgyuM, he mitra? A ayogya kAma karavAne kema huM AraMbha karyo che? hAra sarakhA keI vidvAne For Private And Personal Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThasarga. (345) AvuM kArya karyuM nathI. haMmezAM tuM hArI sAthe vAtacita kare che, temaja mahArAthI tyAre kAMIpaNa gopanIya nathI. mATe satya hakIkata tuM jAhera kara, agnimAM praveza karavAnuM zuM kAraNa che? vaLI he mitra? maraNanuM kAraNa kahyA sivAya jetuM marIzato huM paNa jarUra hArI pAchaLa prANa tyAga karIza, evI mahArI pratijJA che. kAraNa ke - nivArayati pAtakAt , dizati mArgamatyujjvalaM, na marma vadati kvacit, prakaTayatyazeSAn guNAn / samuddharati saMkaTAt , vahati harSamabhyunnatau, saha tyajati jIvitaM, sphurati mitrakRtyaM hyadaH // 1 // "pAtakathI nivAre che, vizuddha mArgane upadeza Ape che, keIpaNa samaye doSane jAhera karato nathI, samagra guNene pragaTa kare che, saMkaTamAMthI uddhAra kare che, aspRdayamAM AnaMda mAne che ane sAthe jIvitane paNa tyAga kare che. A pramANe mitrane dharma prasiddha che." ema kahI teja vakhate dRDhamanathI puNyasAra citAnI aMdara nRpApAta karavAne taiyAra thaI gayo. e pramANe maraNAMtano tene prema joI guNazrInA hRdayamAM vizvAsa thaye, jethI teNe ekAMtamAM jaI pitAnI gupta vArtA tene spaSTa rIte nivedana karI. te sAMbhaLI puNyasAranuM hadaya cakita thaI gayuM ane pate vicAramAM paDaye ke; aho? kharekhara A AThamI guNagrI mhArI ja strI che, mAtra zlokanA saMketavaDe A strI ahIM kevI rIte AvI? ane purUSane veSa dhAraNa karI eNIe A sajAnI kanyA zA mATe parazuM ? nRpa vigere sarva lokoe ene ghaNuMe pUchayuM chatAM paNa eNe pitAnuM nAma zAmATe chupAvI rAkhyuM? temaja potAnA pati nahIM maLavAthI satya pratijJA pALavAnI khAtara For Private And Personal Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (346) zrI kumArapALacaritra. kevI rIte A strI vaDhimAM praveza kare che? A uparathI cAturya, daDhatA, gupta vicAratA ane satyatAdi eNanA guNene vANIpaNuM pahoMcI zake tema nathI. sarasvatI devInA kahevAthI he paNa enI sAthe maitrI karI te bahu sArU thayuM, nahIM te A marI jAta eTale tyAM rahelI hArI te sAte strIo marI jAta. strIonA uttama cAturyanI parIkSA mATe AvI hoMzIyArI karIne heja potAnI anartha paraMparA pragaTa karI che, ema potAnA manamAM vicAra karI amadaAnaMdasAgaramAM kaMThasudhI nimagna thaI puNyasAra potAnI strI-guNazrIne kahevA lAgyuM. A heTuM Azcarya che ke, ATalA divasa sudhI huM kRtrima prIti karI, mhAre ATale badhe sneha chatAM paNa priyasamAgama. he kaI divasa A vAta karI nahI ! ! ! je he A vAta prItinA AraMbhamAM-prathama ja karI hita te tyAre pati huM tane teja vakhate meLavI Apata. haju paNa ThIka thayuM ke, A vAta mane karI, hArUM kArya siddha thayuM. emAM tuM kaMI saMzaya rAkhIza nahIM. paraMtu hAre tane kaMIka kahevAnuM che, je tuM hArI para gusse na thAya te huM tane te kahuM. e pramANe puNyasAranA vacanAmRtanuM pAna karI sajIvana thaI hoya tema te gu zrI pitAnuM nAma aMgakuravAthI priya samAgamane jANatI hoya tema AnaMda mAnatI tene kahevA lAgI, mahArA hadayadAhane zAMta karavAmAM caMdana samAna he subhaga ? tuM tArI icchA pramANe sukhethI bela, tuM hArA patine saMdeza ApanAra che te hArI upara krodha karavAnuM zuM kAraNa? puNyasAra balya, subhage? jenI upara tuM ATalo badhe sneha rAkhe che te purUSe tane nisnehanI mAphaka gaNa tyajI dIdhI, chatAM tevA kupati sAthe tuM zA mATe prIti dharAve che? vaLI je purUSa pitAnA upara bahu prema rAkhe For Private And Personal Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. (347) 6. tenA upara prIti karavI yAgya che, virakta upara prIti karavI te tA aMdhanI AgaLa mukhamaMDana samAna che. temaja leAkazruti paNa evI che ke " maratAnI sAthe maravu' 99 ema mAnIne paNa te macaiAgya patine mATe tu kema maravAne taiyAra thai che? vaLI tu tenI AzA cheDI dai anya kAi sArA pati sAthe saMbaMdha joDa, jethI te cakravAkIpara cakravAka jema thArI upara uttama prakAranI prIti rAkhe. e pramANe tenA aniSTa vAkayavaDe pradoSavaDe padminI jema guNuzrInuM mukhakamala koI gayuM ane puNyasArane kahevA lAgI ke, tuM sadAcAramAM mukhya gaNAya che, chatAM paNa AvuM nidha vacana kema bele che ? tArA sarakhA satpurUSAe adharmanA upadeza ApavA ucita gaNAya nahI, sneha vinAnA paNa peAtAnA pati eja kulIna strIone sevanIya che, '' kAraNu ke; velIone zuSka evuM paNa vRkSaja Alamana thAya che. vaLI ni:snehatAne lIdhe teNe mhArA tyAga karyo nathI, paraMtu huM mAnu chu ke, zlokanA sa MketathI pote hAMzIyArInI parIkSA karelI che, kulIna strIA peAtAnA pati jIvate chate jIve che ane te mare chate marI jAya che, zuM pati mATe na mare teA pASANu mATe mare ? vaLI he dhArmika ? tu je anya pati karavAnu mane kahe che te vezyAone ucita che, kulIna strIAne ghaTe nahIM. mATe A hAsyane tyAga karI jo mhArA patine tuM jANutA hAya te jaladI ahIM lAva,nahI teA hune maravAde. A pramANe peAtAnI strInI daDhaprItivaDe puNyasAra peAtAnA manamAM cakita thaI gayA ane amRta samAna vANI mAlavA lAgyA, huM subhagAsute ? evA ja thArA nizcaya hAya tA tuM peAtAnA sthAnamAM cAla, huM thArA patine lAvI batAvu chu. guNuzrI kheAlI, A thArI kUTavANInA hune vizvAsa AvatA nathI. jo patimeLA panI vAta sAcI hoya teA tu ahIM ja mhArA patinA meLApa karI For Private And Personal Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 348 ) zrIkumArapALacaritra. Apa. pharIthI puNyasAra be, ene ahIM lAvIza te paNuM tuM barAbara paricaya vinA tene kevI rIte oLakhIza? guNazrI belI, subhaga saMketitalekanA belavAthI je mane vizvAsa thaze to te patine huM jANuza. kiMcit hAsya karI puNyasAra te kaleka bolI gayo, lokanA zravaNa mAtrathI harSavaDe hRdayamAM nRtya karatI hoya tema te guNazrIe pitAnA patine oLakhI lIdhe. patine joI hadayamAMthI ubharAtA sneharasane sAtvika svedanA miSathI zarIranI bahAra atizaya dhAraNa karatI, ane upASita netrone tenA darzanarU5 sudhArasanuM pAna karAvatI hoya tema guNazrI tene kahevA lAgI, svAminuM ? snehane AdhIna hRdayavALI strIono kayA aparAdhane lIdhe Ape tRNanI mAphaka prathama divase ja tyAga karyo? strIono prema bahu uttama prakAranA hoya che, ke jeo pitAnA pati mATe kSaNamAtramAM prANano tyAga kare che, paraMtu aparAdha vinA paNa premAla strIone tyAga karanAra purUSono te prema hetuM nathI. te vakhate hune chetarIne Apa gharamAMthI cAlyA gayA hatA, hAlamAM sahArA hAthamAM AvyA cho, bele have tame zI rIte jaze? ema kahI guNazrI tAra svare rUdana karavA lAgI, pachI puNyasAre premanAM vacanAmRtavaDe varSArUtunA meghavaDe siMcAyelI velInI mAphakateNIne praphulla karI. guNazrIe potAnA patine pAmI je AnaMda meLavyo, tenuM varNana karavA mATe hajAra jIeAvALo paNa koI samartha thAya nahIM. he vibudhe? AlekamAM priya darzana eja amRta che, anya amRta vyartha che. jenA pAnathI AmAM zArIrika sarvatApane tyAga kare che. he priye? A purUSane veSa ghera jaIne tyAre utArave, ema kahI puNyasAra tene sAthe laI nagara tarapha cAlyo. - A hakIkata che tyAM ubhelA rAjA maMtrI vigere sarve loke For Private And Personal Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThasarga. ( 349) ekadama heTA saMzayamAM paDI gayA. " A zuM madanavatAvivAha, iMdrajALa haze ?" ema vicAra karatA teo pitapotAne ghera gayA, guNazrI pitAnA pati sAthe ghera AvI ane tatkAla tenI AjJAthI teNIe naTanI mAphaka pitAnuM svarUpa pragaTakaryuM. nidhAnane prApta thaI hoya tema guNazrIe te mahotsava karAvyo che, jethI sarve nagaranA lekanAM hRdaya vimita thayAM. bAda potAnA svAmInuM strIpaNuM joI madanavatI prabhAta kAlamAM kumudinI jema ekadama plAna thaI gaI ane pitAnAM mAtA pitAnI AgaLa te vAta teNIe jAhera karI. te sAMbhaLatAM rAjA ane rASTranA manamAM bahu Azcarya thayuM, jethI guNIne pitAnI pAse bolAvI ane teo tenuM vicitra te caritra pUchavA lAgyAM, guNazrIe potAnuM yathAsthita sarva vRttAMta nivedana karyuM, te sAMbhaLI rAjAne bahu krodha thaye, ahe? " strI sAhasa apAra hoya che?" ema vicAra karato te be, potAnuM svarUpa gupta rAkhI hune chetarIne A hArI kanyAne tuM paraNI ane A pramANe hArI kanyAnI viDaMbanA he zA mATe karI? guNazrI belI, deva ? Apane bahu Agraha thavAthI pitAnI vigopanAnI bhItine lIdhe he A akRtya karyuM hatuM, hAlamAM hArA patine samAgama thaye eTale he mahArUM svarUpa pragaTa karyuM, pitAnuM kArya siddha thavAthI koI prakAranI akIrti hatI nathI. ema sAMbhaLI samarasiMharAjAe tene vidAya karI, pachI pitAnA maMtrIne bolAvI rAjAe pUchyuM ke have A putrInuM mahAre zuM karavuM ? je egya lAge te kahe. vicAra karI maMtrI be , deva? guNazrI sAthe ene je pANigraha thaye te vyartha che. ane enA egya bIje kaI sadgaNa vara nathI, mATe A puNyasArane ja A kanyA Ape. maMtrInuM yogya vacana sAMbhaLI rAjAe For Private And Personal Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 350 ) zrIkumArapALacaritra. putranA vRttAMtathI khuzI thayelA dhanasArane bAlAvI tenA putrane peAtAnI kanyA ApavI evA nizcaya karyo, pachI te baMnenA mahAsavapUrvaka teNe vivAha karAvyeA. lAMmA vakhatathI manamAM dhArelI ane prathama tiraskAranI lAgaNIthI jotI evI rAjasutAne paraNI dhanazrIne putra-puNyasAra manamAM bahu khuzI thaI vicAra karavA lAgyA, bhAgyazALI purUSAmAM paNa huM dhanyatama chuM, kAraNa ke; peAtAnI strIe paraNIne nahIM icchatI chatAMpaNu rAjasutAne mhArI sAthe paraNAvI. bhakatavatsala eka sarasvatI devInI ja huM stuti karU chuM, kAraNa ke, eka strI mATe mheM jenI ArAdhanA karI hatI teNIe mhane be strIe ApI. athavA anyavaDe zuM ? mAtra utkaTa puNyanA ja prabhAva che, jenI AgaLa samagra siddhie paNa kiMkara samAna hAjara rahe che. madanavatI paNa pazcAttApa karavA lAgI, A puNyasArapati mane iSTa naheAtA chatAMye mhArA karme AvI madanavatIpazcAttApa. paDayA. ayogya ghaTanA karanAra devane dhikkAra che, ke je zatrunI mAphaka viparIta kArya kare che. A phreve ja hune strI sAthe paraNAvI ane samastanagaramAM mhArI vigeApanA karI. temaja A puNyasAra ne gamatA nahAtA chatAM tenI sAthe mhAre paraNavu paDayu, paraMtu devakRta kAryamAM potAnA abhimAna zA kAmane ? ema samajIne madyanavatIe pati upara pUrNa premabhAva karyo. anyadA guNazrIe peAtAnA patine kahyuM ke, he jyAre nagaramAMthI prayANa karyuM te samaye mhArI mhenAe je valabhI puraprayANu. pratijJA karI che te Apa sAMbhaLeA, he mhena ? tuM cha mAsanI a Mte pati sahita ahI nahI Ave tA du:khane dezavaTA ApavA ane amhArA prANAne prabala agnimAM For Private And Personal Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pachasarga. (351 ) homI daIzuM. A pratijJAnA divase have pAMca ja bAkI rahyA che, mATe he variSTha? Apa have valabhIpuramAM jaladI padhAre, nahi te ApanA viyegathI duHkhI thayelI hArI hene ane mahArAM mAtA pitA agnimAM zalabha-pataMgIAnI sulabhagatine pAmaze, puNyasAre A vRttAMta pitAnA pitAne tathA rAjAne jaNAvI temanI AjJA meLavI lIdhI. tyArabAda rati ane prIti sahita kAma jema baMne strI sahita dhanasArane putra puNyasAra pavanavegI zreSTha azvo para ArUDha thaI nagaramAMthI nIkaLe, grAmya lekenA dareka gAmamAM vinAdavaDe manane AnaMda Apate AkAza mArge cAlato hoya tema ghaNI bhUmi ullaMghana karI gaye. paraspara strIonA madhura AlApanI zreNarUpa amRtavaDe tRpta thayela puNyasAra niraMtara prayANa karato chato paNa mArgajanita zramane jANatA nahotA. ema akhaMDita prAyaNa karavAthI puNyasAra pAMcamA divase prabhAta samaye valabhIpuramAM jaI pahoMce. teja divase valabhIpuranI aMdara kAmadevanI sAta putrIo du:khathI pIDAelI potAnA pitA pAse AvI amipraveza. kahevA lAgI, cha mAsa purA thayA, paraMtu guNazrI AvI nahIM, jarUra ene pati maLe nahIM hAya, tethI te marI gaI haze. Aja sudhI amee patinI A zAe daridrI dhananI AzAe jema vRthA ati dusaha virahAgnine sahana karyo. mATe he tAta? prasanna thaI have jaladI amane sarva duHkharUpa vRkSane bALavA mATe agni Apa, e pramANe putrIonuM vacana sAMbhaLI kAmadeva zreSThI vijaLI samAna te vANIvaDe hadayamAM haNA ane duHkhasAgaranI laharI samAna vANIne pracAra karavA lAge, putrIo? ATalI utAvaLa zA mATe kare che? ApaNe sarve eka sAthe--saMgAtha karIzuM, mArA manamAM paNa Aja vicAra For Private And Personal Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (35ra) zrI kumArapALacaritra thayA kare che. vaLI mahArA kahyA chatAM paNa tame mRtyuthI aTakazo nahIM, temaja tamArUM maraNa mahArAthI joI zakAze nahIM, mATe huM tamArI sAthe prathama evuM karIza ke, jethI tamArA sahavAsathI mahAre viyoga thAya nahIM. ghara vigere potAnI samRddhi pitAnA kuTuMbIone samarpaNa karI kAmadevazreSThI putrIo ane priyA sahita kAmadevazreNI. nagaranI bahAra baLatI citAnI pAse gaye. A vAta nagaranA lekee jANuM. jethI teo athupAtavaDe vastro bhIMjAvatA zeThanI pAse AvI mayAdApUrvaka kahevA lAgyA, he zreSThina satparUSane niMdavAlAyaka A akRtyane ekadama zA mATe AraMbha tame karyo che? putrI ane jamAine mATe A pramANe keIpaNa prathama kAlamAM marelo hoya tevuM sAMbhaLavAmAM AvyuM nathI. jo ke, jamAI na maLyA eTale zuM tamAre maravuM joIe ? pitA athavA putra mare paNa tenI pAchaLa keIe maratuM nathI, tema chatAM tamAre maravAnI ja IcchA hoya to paNa tamAre sAyaMkALa sudhI vATa jevI joIe. kadAcita daivayoge pati sahita putrI ahIM Ave. ema zekAtura thayelA svajanee bahu vAryo te paNa kAmadeva zreSThI kuTuMba sahita citAmAM paDavAne taiyAra thayo. te samaye koI purUSa vRkSa upara caDhI sarva dizAmAM tapAsa karI bolyA, ghoDA para beThelA keI paNa traNa mANase Ave che. amRta samAna te vAvaDe kAmadeva tRpta thaye ane pRpA mATe taiyAra thaele paNa kSaNamAtra teNe vilaMba karyo, teTalAmAM nagaranI najIkamAM phelAyele megha samAna vADo joI guNazrInA hRdayamAM henanA maraNanI zaMkA thaI, jethI potAnA pati ne kahevA lAgI, Apanagara tarapha daSTi kare, AkAzamAM phelAyela dhUmaratoma-samUha vadhato jAya che, ethI huM mAnuM chuM ke mahArI For Private And Personal Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThasarga. (353) bahenee agnipraveza karyo haze. je teo marI gaI haze te A saghaLo hAro zrama vRthA che, ane kadAcit teo jIvatI hoya, to te valabha? jaladI ApaNe cAle. e pramANe guNazrInI preraNAthI puNyasAre bahu jhaDapathI dhUmavALI dizA tarapha ghoDAo calAvyA. dUrathI AkAzamAM uchaLatI agninI javAlAe dekhAvA lAgI, vaLI pAse gayAM eTalAmAM te lekene kailAhala sAMbhaLavAmAM Avyo, pachI te puNyasAra baMne strIo sahitacitAnI pAse gaye, tyAre tyAM sAta putrIo ane potAnI strI sahita kAmadevazreSThI citAnI aMdara paDavAnI taiyArImAM hato. te joI te ekadama gheDA uparathI nIce utarI paDo, vinayapUrvaka teNe sAsu ane sasarAnA caraNakamalamAM pitAnuM mastaka bhramara samAna karyuM, guNazrI ane rAjaputrI-madanavatIe praNAmarUpI bheTavaDe mAtA pitAne khuzI karyA, pachI pitAnI pUjya bahenane paNa pramudita karI. jalavaDe vRkSa jema kAmadevazreSThI puNyasAranA mukhAvalokanarUpa rasavaDe bahu ullAsa pAmyuM. temaja tenuM sagha. nagarapraveza. zuM kuTuMba paNa AnaMdamaya thaI gayuM, vaLI vyAkaraNamAM asU Adika dhAtuonA sthAnamAM bhU Adi Adeza thAya che tema A lokonA netramAM zokAzrunA sthAnamAM harSAzru AvI gayAM. te samaye vizvane jItanAra pitAnA jamAInuM seMdarya joI kaye mANasa kAmane jovAnI IcchA kare? tyArabAda kAmadevazreSThIe guNazrIne pitAnA khoLAmAM besArI kahyuM, he putri? alaukika evA tArA kayA kayA guNe huM saMbhAruM? A ati ugra sAhasa, vizvane avalokana karanArI AvI buddhi ane AvuM duSkara kArya hArA sivAya anyatra keI ThekANe huM dekhato nathI. uttama buddhivaDe tuM pitAne pati lAvI eTaluM ja nahIM paraMtu nAza . 23 For Private And Personal Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 354 ) zrIkumArapALacaritra. pAmatA AkhA kuTuMbane jIvita paNa huM ApyuM che. vizvane pRhA karavA lAyaka guNethI virAjIta evI lakSamIe samudrane jema pratiSThita karyo, tema he putri ? lhArAvaDe huM pratiSThita thaye. bAda kAmadevanI daSTi madanavatI tarapha gai tethI teNe pUchayuM, A bIjI strI kezu che? guNazrI bolI, tAta ? A samarasiMharAjAnI putrI-hArI zakya che. pachI kAmadevazreNI lakSamI ane dharmanI mAphaka vadhu varane AgaLa karI mahotsava pUrvaka potAnA sthAnamAM gayA. sapurUSamAM cUDAmaNisamAna kAmadevazreSThIe atihitakArI AtikriyA karI, nivAsa mATe uttama makAna ApyuM, navIna navIna alaMkAra tathA vastrovaDe jamAIno satkAra karyo, temaja pitAnI putrIothI paNa madanavatIne adhika mAna ApyuM, kAraNa ke "A pitAne ane A pArake e vibhAga mahAtmAone heta nathI." munIMdra jema nave brAgRtione samAna jue che tema puNyasAra nave strIone samadaSTie jete hate. caMdranI mAphaka vizvane jIvana samAna jamAInA guNe joI dakSarAjAnI mAphaka kAmadevazreSThI bahuprasanna thayA. pitAnI strIo sahita puNyasAra tyAM AnaMdathI rahetA hatA, tevAmAM samarasiMharAjAe ane tenA pitA dhanasvapuraprayANa. sAre mokalelA hoMzIyAra purUSe tyAM AvyA. puNyasArane praNAma karI teo bolyA, buddhiman ? sUryanI mAphaka hAro viraha samarasiMha tathA hArA mAtApitAne paNa tapAve che. mATe he dAkSiNyanidhe ? ahIMthI jaladI tuM prayANa kara ane puSparAvartaka meghanI mAphaka potAnA svajanane tApa zAMta kara. aniSTanI mAphaka te vRttAMta sAMbhaLI kAmadevazreSThI bahu vyathAtura thaI gayo. tevA purUSonI pramANekita sAMbhaLI kone pIDA na thAya? dAyajAmAM ApelA samagra tenA ghoDA, suvarNAdika dhana temaja For Private And Personal Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSTasa. ( 355 ) rAjavivAhane lAyaka amUlya veSAdika puNyasArane ApIne pharIthI paNa dIvyavastra tathA alaMkArAvaDe tene mahusatkAra karyo, pachI zrechIe navasrIosahita kumArane prayANunI AjJA ApI, prayANu samaye putrIe mAtApitAnA caraNamAM paDI, te samaye prItipasaya thayelA pitAe dareka putrIone hitazikSA ApI ke; patyau prItirakRtrimA zvazurayorbhaktiH sapatnIjanes nutseko vinayo nanAndari mahAn snehaH kuTumbe'khile / . devArcAdiratiH kukarmaviratiH kSAntipriyoktitrapA dAnAdyAni ca subhruvAM vidadhate stheSThAM pratiSThAM gRhe // 1 // " pAtAnA patiupara akRtrimaprIti rAkhavI, sAsusasarAnI bhakti karavI, sapatnI-zAkaya upara krodha karavA nahIM, naNaMdanI AgaLa vinayathI vavu, samasta kuTuMbapara ahuM sneha rAkhavA, devapUjanAdikamAM prItirAkhavI, adharmanA tyAga karavA, temaja zAMti, priyavacana ane dAnAdika saguNA gRhasthAzramamAM strIonI pratiSThA vadhAre che. ' mATe he putrIe ? A kula vadhUnA dharmo tamhAre bhUlavA nahIM, potAnA sukhamATe te pramANe tamAre vavuM ane peAtAnA vazamAM tame cirakAla sudhI patAkA samAna thAo. e pramANe upadeza ApI kAmadevazreSThI keTaleka dUra sudhI temane vaLAvIne mahAkaLye pALe vaLyeA. puNyasArakumAra paNa pitrAdikanA viyeAgathI pIDAyelI peAtAnI strIone rasika sthArdikanA vineAdavaDe ra Mjana karatA tyAMthI cAlatA thayA. kAmanI zastrI--churIkA samAna nava strIe sahita puNyasAra rathamAM besI cAlatA hatA. eka divasa mArgomAM mRgalAonu TALu tenI STigocara thayuM. temAM keTalAka mRgalA peAtAnI strIonAM vizAla jAtismaraNa. For Private And Personal Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (356) zrIkumArapALacaritra. netrathI jItAelA netravALA hoya tema bahuvegathI doDatA hatA, keTalAka AkAzane AkramaNa karavAnI kriIDA karatA hoya tema uMcI phAle mAratA hatA, keTalAka cakranA heTA citkAravaDe khaMbhita thayA hoya tema sthira hatA ane keTalAkane krIDA karatA joI puNyasAra potAnA manamAM vicAra karavA lAgyo. A pramANe vananI aMdara AnaMdathI kIDA karatA ane hRdayamAM pramoda mAnatA mRgalAo keI ThekANe prathama mahArA levAmAM AvelA che. ema vAraMvAra vicAra karato te ekadama mUcchita thaI gaye ane yathAsthita potAnA pUrvabhavanA mANase tenA jevAmAM AvyA. pitAnA patine mUcchita joI tatkAla te strIo AkulavyAkula thaI gaI, caMdanAdika upacArovaDe tene ghaNIvAre sacetana karyo. pachI strIoe mUchanuM kAraNa pUchayuM. puNyasAra belya, mRganuM TeLuM jevAthI huM mUcchita thaye temaja jAtismaraNa thavAthI hune hArA pUrvabhavanuM jJAna thayuM che. pUrvabhavamAM huM dharmanaMdanAme puliMda-bhilla hate, vizva mehaka lakSamIthI bharelA koIpaNa parvatamAM pUrvabhavasvarUpa. strI sahita mahAre nivAsa hato. eka divasa strI sahita huM pracaMDa dhanuSabANa dhAraNa karI mRgayA-zikAra mATe pAradhinI mAphaka vananI aMdara pharate hate, vananI aMdara cAre tarapha vyApI gayelA dhanuSmA TaMkArava sAMbhaLI te vanamAM pharatA saghaLA prANIo trAsa pAmavA lAgyA. tyArabAda paraspara akhaMDita kAmaganA rasamAM lubdha thayela eka mRganuM joDaluM hArI najare paDyuM ke tarata ja tenI upara prANapahArI bANa choDayuM. najIkamAM dhanuSa kheMcato hune joI mRgale nAsavAne zaktimAna hato paNa sagarbhA mRgalInA premane lIdhe vicAramAM je vicAramAM te nAzI zake nahIM, paraMtu rataja tenI uS savAne zani najIka For Private And Personal Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. (357) ananya snehane lIdhe potAnA zarIravaDe mRgalInuM svarUpa DhAMkIne dInanI mAphaka bhayabhIta daSTie hune jeto AgaLa ubhe raho. A sarva hakIkata jeIne paNa nirdayatAne lIdhe kRtajJa sankriyAne jema te mRgalIne heM marmaghAtI bANavaDevadhi nAkhI, bANa vAgatAnI sAthe ja mRgalI pRthvI para paDI, udara cIrAvAthI aMdarane garbha bahAra paDaye, mRgalI taraphaDIne maraNa pAmI, marelI mRgalIne joI mRgalAnuM hRdaya pAkA cIbhaDAnI mAphaka prIti ane bhayane lIdhe teja vakhate phATI gayuM, jethI te paNa marI gayo. tyAM jaI huM tapAsa karyo te mRganuM joDaluM marI gayuM hatuM ane kaMIka cetanya hovAthI garbha pRthvIpara taraphaDato hato te joI hane ane mhArI strIne ghaNe pazcAttApa thaye, jethI ahArUM hadaya bahu baLavA lAgyuM, ame baMne jaNe pitAnA te kukarmane bahu dhikkAra Ape. janmathI AraMbhI keIsamaye dharmAkSararUpazalAkAvaDe mahAre kAna vIMdhAyo nahoto, chatAM paNa te samaye daivayoge dayAbhAva spharavAthI mahane vicAra thayo ke, zuddha buddhivALA purUSo mRgayAne pApavRddhi kahe che te satya che. jenI aMdara prANuone ghAta karanArI AvI atikrUratA rahelI che. ahe? keTalAka uttama purU aparAdhI prANIone paNa kSamA Ape che, ane huM ke anArya ? niraparAdhI prANIone paNa ghAta karU chuM, e mahAkhedanI vAta che. ahe? mahArI keTalI mUDhatA ? ekavAra tRptine mATe hiMsA karavAthI A prANIone Akho janma huM lopu chuM, AjasudhI maheM prANIono nakAmo vadha karyo, have AjathI jIvanaparyata prANu vadha karavAno mahAre niyama-tyAga che, temaja kaMdamUla ane phalAdivaDe pakSinI mAphaka prANenuM poSaNa karato huM koI paNa divasa pApane vadhAranAramAMsanuM bhakSaNa karIza nahIM. e pramANe atiugra abhigraha heM lIdho, hArUM hRdaya dayAmaya thaI gayuM. muninI sthiti samAna For Private And Personal Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (358) zrI kumArapALacaritra. nirmAyika mahArI strIne A abhigraha huM kahI saMbhaLAvyuM. te strIe paNa dharmaparAyaNa thaI mAMsa bhakSaNane abhigraha-tyAga karyo. prAye satI strI patine anusaranArI hoya che. tyArabAda vanacarajIne pitAnA jIvanI mAphaka jotAM ane pitAnA niyamanuM pAlana karatAM ame baMne jaNe bahu samaya vyatIta karyo. chevaTe bhadrabhAva vaDe huM marIne dayAnA puNyathI devasamAna atizaya sukhanA eka pAtrarUpa manuSya janma pAmyo chuM. dayAnA jIvanarUpa te strIne mahArA virahathI pIDAyelI marIne keIpaNa ThekANe utpanna thaI haze te huM jANato nathI, ethI hune kheda thAya che. ema te puNyasAra kahetA hatA tevAmAM tyAM AgaLa pApanA nivAraka eka cAraNa muni AkAzamAMthI utaryA, temane joI AnaMda ane strIthIyukta puNyasAra rathamAMthI nIce utaryA pachI teNe vratanI mUrti samAna te munine praNAma karyo, munie utsAhathI kalyANanI rAzisamAna AzIrvAda Ape, tyArabAda puNyasAra belyA, he munIMdra ? hArA pUrvabhavanI strI kyAM che? A prazna sAMbhaLI munIMdra potAnA jJAnathI jANuM kahevA lAgyA, he vatsa ? bahu prIti dharAvatI A guNazrI hArI pUrvabhavanI strI che. purUSane veSa paherI A hArA nagaramAM AvI, ane te dhIma? maraNanA vRttAMtavaDe tuM ene prApta thaye te tvane yAda che? pUrvabhavanI prItine lIdheja anya strIomAM khAsa A guNazrI tArAomAM rohiNI caMdrapara jema hArI para vizeSa prIti rAkhe che, vaLI pUrvabhavamAM grahaNa karelA jIvadayAnA vratathI prApta thayelA A uttama phalane joI A bhavamAM paNa tyAre jIvadayAtrata pALavuM. sarva para dayA eja parama AnaMda Ape che, jema caMdranI kAMtithI ja kumudavana khIle che. temaja zarIra sat che paraMtu te citana vinAnuM jema asat thAya che. tema dayA vinAnuM kareluM puNya paNa prAya For Private And Personal Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pasarga. (359) nahIM karavA barAbara thAya che. e pramANe muninI vANI sAMbhaLI strI sahita puNyasAre nidhinI mAphaka jIvadayAmaya zrAvakadharmane svIkAra karyo. pachI te cAraNamunine namaskAra karI svasthatA pUrvaka tyAMthI cAlato thaye, pitAnA mAtApitAnA darzanamAM utsuka thayela puNyasAra gopAgari nagaramAM gaye. tenA pitA dhanasAra ane rAjA vigere tenA svAmA AvyA, nagArAM nizAna sAthe mahotsavapUrvaka puNyasAra kuTuMbasamAgama. pitAnA ghera gaye. virahathI saMtapta thayela pitAnI strIonA cittane akRtrima premarasa vaDe haMmezAM siMcana karate te kumAra AnaMdapUrvaka gRhasthAzrama calAvatuM hatuM, tyArabAda samarasiharAjAne putra nahote tethI teNe potAnA sthAnamAM puNyasArane sthApana karyo. pote jJAnI gurUpAse vairAgyabhAvathI dIkSA lIdhI, vizuddhacAritra pALI A yuSya pUrNa karI samarasiharAjarSi svargalokamAM gayA. pachI puNyasAra bhUpatie vizAla sainikevaDe bhUmaMDalamAM jaya meLavI rAjAonA mastaka para puSpamAlAnI mAphaka pitAnI AjJA sukhethI sthApanA karI. guNethI jayeSTha evI guNazrIne paTTarANa karI, pati upara strIonI prIti kalpalatA samAna sukhadAyaka thAya che. kaSTIdikanA rakSaNathI, nItinA upadezathI ane poSaNa karavAthI paNa puyasArabhUpati pitAnI mAphaka prajAne bahu hitakara thaye. utama prakAranA prApta thayelA A vaibhava vigere dayAnuM ja phala che ema jANuM teNe potAnA rAjyamAM abhayanI uddaghASaNa pUrvaka jIvaghAtane niSedha karAvyA. huM pUrvabhavamAM bhila hate chatAM paNa suMdara dayAnA puNyathI ahIMyAM paNa iMdranI saMpatti bhegavuM chuM. e pramANe darekane upadeza ApI puNyasArabhUpati dharmAcAryanI mAphaka anya rAjAone paNa dayAdharma paLAvatA hatA. puNyasaMpa For Private And Personal Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (360) zrI kumArapALacaritra. ttinA vinodamATe kRtrima-anAvelA parvatasamAna manane AnaMda ApanAra heTA jInaprAsAda banAvyA, bAda puNyasAranareMdra paralokaprApti mATe lakSmIne sthApana karato hoya tema haMmezAM dInAdika prANIone dAna ApavA lAgyuM. temaja mekSadvAranA pratIhAra-rakSaka ane mokSalakSmInA hRdayamAM hArasamAna paMcaparameSThInA namaskArane pitAnA nAmanI mAphaka te smaraNa karavA lAgyo. e pramANe puNyane upArjana karate, nyAyavaDe ujvalayazane phelAvatA ane sukhasaMpattino AsvAda letA bhUpati cirakAla rAjyapAlaka thayo. tyArabAda bhUpati abdhakrIDAmATe svArI sAthe upavanamAM gaye, tyAM sadgurUnAM darzana thayAM, gurUmahArAje dIkSA grahaNa lAbha jANuM dharmadezanAno prAraMbha karyo. tRSA turanI mAphaka pote dezanA rasanuM pAna karavA lAge. jemake, "manuSyatvAdika sAmagrI pAmIne je potAnA hitamAM pramAda kare che te dubuddhi amRtapAnanI prArthanA karavA chatAM vilaMba kare che, vaLI keTalAka puNyazALI leke potAnuM hita sAdhavAmAM pramAda karatA nathI. jemake - gRhA''zaMsAM muktvA , caraNabharamAdRtya sucira, tapasyantaH santaH, kvacidapi vane dUritajane / samAdhisvaHkulyA-jalavigalitA'zeSakaluSA stadAptuM kaivalyaM, katicana yatante sukRtinaH // 1 // "he nareMdra? keTalAka puNyazALI jIve gharanI AzA che.DI daI, lAMbo vakhata vizuddhacAritrapAlI, koIpaNa nirjana vanamAM tapazcaryA karI, samAdhirUpa gaMgAnA jaLa vaDe samagra pApamalane dUra karatA chatA, adbhutakevalajJAna mATe yatna kare che." A pra For Private And Personal Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SaSThasarga. ( 361 ) mANe gurUnI dezanA sAMbhaLI rAjAne bAdha thaye, jethI teNe pitAnA putrane rAjyAbhiSeka karI teja gurUnI pAse dIkSA lIdhI, AtmaguNamAM ramaNukaratA te puyasAramuni tapazcaryArUpa grISma tuvaDe kAluSya-deSarUpI jalane sukAvIne kAlakarI AnaMdapUrvaka svargalokamAM gayA. tyAMthI cavIne te mahAvidehakSetramAM utpanna thayA, tyAM addabhuta aizvarya bhegavI dIkSA grahaNa karI kevalajJAna pAmyA. pachI te munIMdra akSaya evuM mokSasukha pAmaze. have te kumArapALa ? mahIpAla ? huM A puNyasAranI kathA sAMbhaLI te uparathI dayArUpa kaha5vRkSanuM anaMtaphala jANune sarva siddhAMtamAM saMmata ane sukRtane eka sArabhUta dayAdharmane tuM svIkAra kara. itizrIjainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkarazrImadbuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImada-ajitasAgarasUriviracitaparamArhatazrIkumArapALabhUpALacaritamahAkAvyagUrjarabhASAyAM kAruNyopadezonAma pas: D navaE k For Private And Personal Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che atharatamAsa che prathama dharmanuM svarUpa kahyuM che, have tenA bheda jaNAvavAnI IcchAthI rAjagurU-zrIhemacaMdrasUrie gurjara dharmaprarUpaNa. nAyaka-zrI kumArapAlanareMdrane uddezI kahyuM ke, muni ane zrAvakanI apekSAe be prakArane dharma kahyo che, hANanI mAphaka je dharmane pAmIne ja saMsArasamudrane tare che emAM saMzaya nathI. te baMnemAM prathama paMcamahAvratamaya yatidharma kahyo che, dhIrapurUSone mokSanagaramAM javAne je ghaNe najIkano mArga che. bIje zrAvakadharma paNa samyaktvamUlaka dvAdaza vratamaya kahyo che, jIvane sabhyatvanI prApti kevIrIte thAya che te jJAnI purUSoe AgamamAM kahyuM che ke, A jIva anAdi che ane karma paNa pravAhathI anAdi che, suvarNa ane mATInI mAphaka jIvakarmane saMbaMdha paNa anAdi che. have te karma mUlabhedane AzrIne jJAnAvaraNuyAdi bhedavaDe ATha prakAranuM che ane uttarabhedane AzrIne eka karmavibheda. so aThThAvana (158) prakRtithI joDAyeluM che. temAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNaya, vedanIya ane aMtarAya e cAranI trIza (30) keDAcheDI sAgaropama utkRSTasthiti hoya che. mehanIyanI sItera (70) kaDAkoDI sAgaropama, nAma tathA zetranI vIza(20) kaDAkoDI sAgaropama ane AyuSanI tetrIza (33) kaDAkaDI sAgarepama utkRSTasthiti nAraka tathA devalokamAM hoya che, pachI parvatamAMthI nIkaLatI nadInA patharAe jema, paraspara eka bIjAnA athaDAvAthI pote ja gaLAkAra thaI jAya che, tema yathApravRttikaraNa eTale vairAgyarUpa udAsInavRttithI For Private And Personal Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. (363) bahu karmo kSINa thaI jAya che ane AyuSu sivAya AkInAM sAte konI-darekanI kaMika AchI eka kADAkADI sAgarApama AkI rahe, tyAre sa MsAramAM bhramaNa karatA jIvA, thAkI gayelA musApha snAna mATe jalAzayanA ghATane jema, rAgadveSanA pariNAmathI daDhatarasthitine prApta thayela durbhedagraMthine prApta thAya che. tyAMthI rAgAdika zatrue vaDe haNAyelA keTalAka jIvA tIre athaDAvAthI samudranA caMcala taraMgA jema pAchA kare che. vaLI karmAthI badhAcelA keTalAka jIvA rAdhAvedha mATe yaMtra upara AMdhelA cakrasamUhanI mAphaka tyAMne tyAMja pharyA kare che. vaLI bhAvi bahu zubhakamI keTalAka jIvA apUrvakaraNarUpa vAcavas girIMdrane jema prADhativarDa te graMthine bhede che. pachI a MtarakaraNu karyomAda anivRttikaraNamAM rahelA jIvA a Mta hUMtta vaDe ghaNAM karyAM khapAve che. kSArabhUmimAM rahelA agninI mAphaka udayamAM AveluM mithyAtva jyAre zAMta thAya tyAre prANIo mAkSa prAptinA hetubhUta samakitane pAme che. graMthibheda thavAthI prANIone prathama je samyaktva prApta thAya che te aMtarmuhU pramita aupazamika jANavuM. A parmika samyaktvane pUrvAcAryoe naisargika-svAbhAvika kahyuM che ane gurUpadezathI je thayelu hAya tene Abhigamika kahyuM che. sandeva, gurU ane dharmane viSe je deva, gurU ane dharmanI nA:-1 patyeApamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalI. 2-eka kAvAkADI sAgarApamamAMthI eka mutta ane anAdi mithyAtva je anaMtAnubaMdhInI ceAkaDI khapAvavAne ajJAna-Deyane choDavu' ane jJAna-upAdeyane AdaravuM evI vAMchArUpa apUrva eTale pahelAM kayAreya na AvyA hoya evA je pariNAma te apUrNAMkarayu. 3-murUpa sthiti khapAvavAne nirmala zuddha samakita pAme, ane mithAtvanA udayamaTe tyAre jIva upazama samakti pAme evA je pariNAma te AnivRttikaraNa. For Private And Personal Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (364) zrIkumArapALacaritra. buddhi rAkhavI te samyakatva jANavuM ane tethI zuddhadevAdiravarUpa. viparitabuddhi te mithyAtva kahevAya.jenA rAgA dika samagra deze kSINa thayA hoya, traNe lokamAM pUjya, yathArthavAdI ane sarvajJa evA deva to ahaM bhagavAna ja che anya nathI. kAma, rega ane mohathI bharelA, temaja krodhanI ceSTAo vaDe bhayaMkara ane bhaktone chetaravAmAM tatpara evA de mukti mATe samartha thatA nathI. cAritrarUpa lakSmIne krIDA karavAnI vApI-vAvasamAna, brahmacarya pALanAra ane zuddha dharmanA upadezaka evA gurUo mokSadAyaka thAya che. viSayamAM lolupa, nirdaya, brahAcaryathI bhraSTa, kalezI, kaSAyonuM sevana karanAra ane dharmanA nAzakaranAra gurUone nAma dhArIja samajavA. teo hitakAraka thatA nathI. mukitarUpa lakSamIne cUDAmaNi, cAragatirUpa zatruone pratikULa ane sarvaprANIone anukULa e dayA mUladharma jInezvara e mAnya che. je hiMsAmaya dharma mokSa Apato hoya to prANIonA jIvita mATe viSabhakSaNa kema na thAya? jemanA cittarUpI gharamAM haMmezAM sabhyatvarUpI dIve atizaya prakAza ApI rahyo che te purUSane mithyAtvarUpa aMdhakArano samUha kaI divasa bAdha karato nathI. je manuSya aMtamuhUrta sudhI paNa hRdayamAM samyaktva dhAraNa kare che tene saMsAra apAI-ardhapugala parAvarta thAya che. je pUrvakAlamAM kukarmavaDe narakAdikanuM AyuSya na bAMdhyuM hoya te samyakjhakAre samakitadhArI prANuM devatAnI lakSmIne prApta thAya che. jInezvarabhagavAna cAritrathI paNa samyaktvane adhika kahe che. kAraNa ke, "cAritrahIna prANIo siddha thAya che ane samyakatva vinAnA siddha thatA nathI." mATe he prANIo che je tame potAne mukita strI pratye rUci karAvavAnI IcchA karatA hova te haMmezAM samyaktvarUpa alaMkAravaDe tamArA AtmAne suzobhita karo. zama, saMvega, For Private And Personal Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (365) nirveda, anukaMpA ane AstikatA e lakSaNethI jJAnI purUSo samyakatva pratipAdana kare che. jInazAsanamAM bhakti, prabhAvanA, sthiratA, udAratA ane tIrtha sevA e pAMca samyaktvanAM bhUSaNa che. zaMkA, kAMkSA, jugupsA ane mithyAdaSTinI prazaMsA temaja tene paricaya e pAMca samyaktvamAM dUSaNa che ema munIzvara kahe che. prathama prANAtipAtAdika pAMca aNuvrata, digviratyAdika traNa guNa vrata ane sAmAyikAdi cAra zikSAtrata vratAdisvarUpa e sarva maLIne bAravrata jANavAM. baMne prakAre mana, vacana ane kAyAvaDe skUlahiMsAdikathI nivRtta thavuM te ahiMsA Adi pAMca aNuvrata jIteMdroe kahyAM che. dayA dharmamAM tatpara thayelA bhavyAtmAe aparAdha rahita trasajI nI saMkalpapUrvaka hiMsA karavI nahIM, temaja sthAvara prANIonI paNa vyartha hiMsA na karavI. deva ane atithi vigerenI pUjA mATe, veda RtyAdikanA vAkayathI je vadha karavAmAM Ave, te paNa naraka prAptine sAkSI thAya che. jemake - yadi bhajati payodhirdhanvatAM zItarazmivahati dahanabhAvaM puSyati dhvAntamarkaH / dinamapi rajanItvaM yAti rAtridinatvaM, tadapi hi sukRtaM na prANidhAtaH prasUte // 1 // "kadAcit samudra marusthalatAne pAme, caMdra uNutAne dhAraNa kare, sUrya aMdhakAranI puSTi kare, divasa rAtripaNAne ane rAtri divasapaNAne pAme. to paNa hiMsA karavAthI sukRta thAya nahIM." tevuM zAstra, devapUjA, kulakrama ke, tevuM puNya paNa koI nathI ke, jenI aMdara prANunI hiMsA heya. mATe buddhimAna purUSe durja For Private And Personal Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (366) zrIkumArapALaritra. nanI maitrI mAphka hiMsAne ati dUra karI sajjananI maitrI samAna bahu samIpa rahelI eka dayA ja pALavI ( 1 ) A lAkamAM apratiSThAdi ane paraleAka-janmAMtaramAM mUkatvAdi doSA e asatyanuM phUla che, ema jANI dharmiSThapurUSe laasatyanA tyAga karavA. aMdhakAramAM dIvA, samudramAM vhANu, zItakALamAM agni ane rAgamAM auSadha ema darekanA upAya hAya che. para Mtu asatya vAdInI kAi pratikriyA nathI. anya asatya kheAlavAthI paNa prANI durgatimAM jAya che, teA dharma saMbaMdhI asatya bhASI mANusa kANu jANe kaI gatimAM jaze ? mATe kukarmanI mAphaka asatyanA sarva thA tyAga karI vizvAsAdika guNNAnu sthAnabhUta satyane ja Azraya karavA. (2) hastakSedya, ziracheda ane zalAropaNa vigere vadha, baMdhana kiyAe cArInuM phUla che; ema jANI sthUla cArInA tyAga karavA. vadha karavAthI paNa cArI adhika gaNAya che. kAraNa ke; mAravAthI ekaja prANI mare che ane dhana :cAravAthI bahu kSudhAvaDe samasta kuTuMba marI jAya che. manuSyA prANa ApIne paNa dravyanuM rakSaNa kare che. mATe vivekI purUSe prANathI paNu dravyane adhika jANI sathA cArI karavI nahIM. temaja cirakAla potAnI kuzalavRddhi icchanAra buddhimAna purUSe kAlakUTanI mAphaka prANApahArI coryavRtti karavI nahIM. ( 3 ) duSkIrtti, napu MsakatA ane dravyahAni e abrahmA-maithunanuM phUla che, ema jANI buddhimAnapurUSa potAnI strI upara prIti kare, gRhastha paNa je purUSa jItendriya thaI zIlavrata pALe che. tenA guNAvaDe raktathayelI hAya tema sukRtazrI pote AvI tene vare che. peAtAnI, pArakI, vezyA ane kanyA ema eka - dara strIenI cAra jAti heAya che. temAMthI satpurUSAe pAtAnI strInuM ja sevana karavuM, khAkInI srIone peAtAnI mAtAsamAna huMmezAM jANavI. kAmavaDe aMdha banI jeA parastrI seve che, tee For Private And Personal Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (367) AgaLa narakasthAnamAM agnithI tapAvelI letAnI putaLIone dekhatA nathI. je strI pitAne jamaNe hAtha ApIne paNa pitAnA patine tyAga kare che, dAsIsamAna zILathI thayelI te strI upara prema kevI rIte thAya ? kSaNamAtra tApa karanArI agni vAlAne Azraya karavo sAre, paraMtu bahu bhavamAM tapAvanArI A parastrInI saMgati sArI nahIM. patine du:kha denAra ane pitR bAMdha ne nAza karanAra jene dayA nathI, tevI parastrIne anarthakArI zastrI-kaTAranI mAphaka sparza paNa karavo nahIM, temaja ni:zvAsathI darpaNa jema jemanA AliMganathI nirmala e paNa kulAcAra malina thAya che te vArAMganAone sarvathA tyAga kara. vaLI temanuM mana eTaluM caMcaLa che ke prAsAdadhvajataH kuzAgrajalataH saudAminIdAmataH, ___ kumbhIndrazrutitaH khalaprakRtitaH zailApagApUrataH / lakSmItaH kapikelitastaralatAmuccitya manye vidhi rastrIhRdayaM vyadhatta tadalaM tenaiva tebhyazcalam // 1 // "prAsAdane dhvaja, kuza-darbhanA agra bhAgamAM raheluM jala, vijaLIno camakAra, gajene kAna, khalanI prakRti, parvatamAMthI nIkaLatI nadInuM pUra, lakSmI ane vAnarakIDA e badhAonI caMcalatA ekaThI karIne vidhie vezyAonuM hRdaya banAvyuM haze, ema huM mAnuM chuM. kAraNake, dhvajAdikathI paNa te ghaNuM caMcaLa hoya che. mATe emane samAgama kaI divasa karavo nahIM. " hAsya karIne, rUdana karIne ane keTI koTI kUTa vacana bolIne paNa je sarvasva chInavI le che te vezyAupara kevI rIte prIti thAya? vaLI hRdayamAM viSa, vANImAM amRta, netramAM AMsu ane mukhamAM hAsyane dhAraNa karatI jeo bIjAone chetaravAmAMja taiyAra hoya For Private And Personal Use Only Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (368) zrIkumArapALacaritra. che, te vArAMganAone sarvathA tyAga kare. e pramANe kAmAM thayelA koIpaNa purUSe kanyA sAthe paNabheganI IcchA karavI nahIM kAraNa ke, je kanyAnA bhegathI dukIrti ane pApa paNa bahu pragaTa thAya che. mATe parastrI vagerene tyAga karI zuddhabrahmacaryavrata pALavuM, jenA prabhAvathI devatAo paNa dAsapaNuM dhAraNa kare che. (4) prAya parigraha vadhAra te pApanA vyApAranuM kAraNa che, ane te pApa vyApAra duHkhatarUnuM mULa che. mATe buddhimAna purUSe jema bane tema parigrahanI apatA karavI. ghaNA moTA parigrahavaDe sthaLa svarUpane pAmatA AraMbha, uDelI retI sUryane jema sukRtane jarUra DhAMkI de che. emajANuM parigrahanA mAnavaDe saMtoSarUpI uttama nidhinI sevA karavI. je saMtoSanA anucarapaNAne pAme che tene keI prakAranI nyUnatA rahetI ja nathI. (5) jenI aMdara daze dizAomAM gamana karavAnI keIpaNa maryAdA karavAmAM Ave te digvirati nAme prathama guNavrata kaheluM che. pharavAvaDe maraNa pAmatA prANuonA saMrakSaNathI lAbhasAgaranA taTasamAna A paNa zrAvakanuM vrata karyuM che. (6) jenI aMdara zakita pramANe bhogapabheganI saMkhyA-gaNatarI. karavAmAM Ave che te bhegapaga nAme bIjuM guNavrata jANavuM. ekavAra sevavA lAyaka hoya te bhega kahevAya, anna, kusuma vigere. temaja je vAraMvAra bhegavavAmAM Ave te upabhega kahyA che, jemake, suvarNa, strI vigere. vaLI mAMsa (1) madya (2) mAkhaNa (3) madha (4) pAMceladuMbara (9) rAtribhojana (10) anaMtakAya (11) ajJA taphala (12) tuphala (13) bahubIja (14) vaMtAka-rIMgaNa (15) karakarkarA (16)hima-barapha (17) calitarasa-jene rasa calAyamAna thayela hoya te (18) saMdhAna-athANuM (19) mRttikA (20) gholavaTaka-ghAlavaDAM (21) ane viSa (22) A bAvIza padArthone zrIjIreMdrabhagavAne abhakSya kahyA che, temaja teo pApanA kAraNa che, e For Private And Personal Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. ( 769 ) padArthanA je tyAga kare che te purUSa vivekI kahevAya che. paMcendriya prANInA vadha karavAthIja sava jAtanAM mAMsa upanna thAya che teA. te mAMsane khAnArA mANasA paNa rAkSasa kema na kahevAya ? pArakAnA mAMsa vaDe ja je huMmezAM potAnu zarIra pASe che, te ni ya manavALA manuSyAmAM ane vyAghra vigerehiMsaka pazuemAM keTaleA bheda rahyo ? arthAt ane sarakhA ja gaNAya. mATe dayAmaya dharmane jANanAra purUSe te samaye upanna thaelA tenA sarakhAvaNu vALA aneka jIvA thI vyApta evAmAMsanuM koipaNa samaye bhakSaNa karavu nahI. temaja jenA pAnathI jIvatA paNa marelA sarakhA bebhAna banI jAya ane leAkamAM tathA zAstramAM duSita evA madyanI kANu icchA kare ? gALelA sIsAnA pAnavaDe manuSyAe maravu te sArU paraMtu madirAnA pAnavaDe sarvatra phajeta thayuM te sArUM nahIM. apakItti, unmatta paNuM Adika aneka dASAnA sthAnabhUta madyanA, viSa mizrita jalanI mAphaka sarva prayatnathI tyAga karavA. vaLI jenI aMdara aMtarmuhUtta pachI tenAsarakhI AkRtivALA aneka jIvA utpanna thAya che, te navanIta~mAMkhaNanA puNyAthI purUSa tyAga karavA. temaja makSikAe- mAMkhAnA mukhamAMthI nIkaLeluM, jenI aMdara aneka jIvaDAe marelA hAya che ane gaLaphAnI mAphaka niMdanIya evA madhanuM paNa koi divasa bhakSaNa karavuM nahIM. temaja pipaLA, pIpara, kAkAduMbara, uMmara ane vaDanuM phUla aneka kIDAothI bhareluM hoya che, mATete kula kAi samaye khAvuM nahIM. jenI aMdara vamana Adika seMkaDA doSo pratyakSa dekhAya che tevu rAtri@Ajana tiyA~ca sivAya anya kace mANasa kare ? naktatrata-rAtrieAjanArdikanA miSathI je mUDha mANusA rAtrie khAya che teo jarUra zrIjInabhagavAne kahelA adha: sthAnamAM jAya che, ema huM jANuM chuM. prAye pazuo paNa rAtrie 24 For Private And Personal Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (370) zrIkumArapALacaritra. ghAsa khAtAM nathI, te rAtrIbhajana karanArA manuSya te pazuothI paNu adhama kema na gaNAya? temaja sarva kaMda jAti, navIna pallava, ane satramAM kahelI kuraAdi auSadhIone anaMtakAya haivAthI sarvathA tyAga kare. sUcI-seMyanA agrabhAga jeTalA anaMtakAyanA zarIramAM anaMtasukama jatuo hoya che ema zrIjIneM bhagavAne kahyuM che, jemanA avayave gupta hoya, temaja zirAno ane saMdhi-sAMdhA gupta hoya, vaLI jeo kApavAthI puna: ugepallavita thAya tevAM vRkSene aMnatakAya kahI che. vaLI bIjA paNa nAgamamAM praSita karelA abhakSya padArthonuM viSa vRkSanA phaLanI mAphaka dharmaniSTha purUSoe bhakSaNa karavuM nahIM. (7) A ane raidra e be durbAna eTale apadhyAnarUpa anartha daMDa, hiMsAnAM upakaraNa-sAdhana ApavAM te hiMpradAna anarthadaMDa, pApAcArane upadeza Apavo te pApopadeza anartha daMDa ane pramAdanuM sevana karavuM te pramAdAcaraNa anarthadaMDa. A cAre prakArane anarthadaMDa pApanuM kAraNa hovAthI vRthA che, ene tyAga kara te trIjuM guNavrata jANavuM. (1) aniSTa vastune saMyoga, (2) ISTa vastune nAza, (3) regana prakopa ane (4) nidAna-niyANuM karavAthI A dhyAna cAra prakAranuM kahyuM che. temAM agni, astra, viSa, vyAvra, zatru, haitya ane khala vigere anivaDe je kaSTa ciMtavavAmAM Ave te aniSTanA saMgathI thayeluM ArtadhyAna jANavuM. (1) strI, putra, bhrAtA, mAtA, pitA vigere temaja dhana, rAjya ane sukhAdikane nAza thavAthI je kaSTa thAya te ISArthane nAza thavAthI utpanna thayeluM A dhyAna samajavuM. (2) vAta, pitta, vAyujanya kuSTha, kAza-khAMsI, zvAsa ane jvarAdi re vaDe je pracaMDa kheda thAya tene rogajanya ArtadhyAna kahyuM che. (3) moTuM rAjya, sArA bhoga, prasanna strIo ane vizAla saMpatti For Private And Personal Use Only Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. ( 371 ) e kevI rIte prApta thAya evI haMmezAM buddhi karavI tene nidAna Atta dhyAna zAstramAM kahyuM che. (4) temaja hiMsA harSa, mithyA huM, cArI ane saMrakSaNa karavAthI prANIonA hRdayamAM cAra prakAranu` rAdradhyAna thAya che. temAM haNAyelA, pIDAyelA ane kSubhita thayelA prANIene joi manuSyAne je harSa thAya te hisA nubaMdhI raudradhyAna kahyuM che. (1) hiMsAmAga nA upadeza, kUTakalpanA ane leAkeAne chetaravAvaDe je harSa thAya te mRSAnu dhI rodradhyAna (2) cArInI icchA karavI, cArI karIne AnaMda mAnavA, ane cArInA dhanavaDe hRdayamAM sASa mAnavA tene steyAnubaMdhI rodra dhyAna jANavuM. (3) dhAravALAM tIkSNa zastrothI zatruone mArI, grAma nagarAdikane bhAMgI nAMkhI, ekaThA karelA dhananu sa MrakSaNa karavu tene ceAthuM raudradhyAna kahyuM che. Atta ane dra e ane durdhyAna sa pApanuM maMdira che. mATe jene narakapIDAnI bhIti hAya teNe te ane apadhyAnanA dUrathI tyAga karavA. mUzala-sAMbeluM, ukhala -khANIA, yaMtra, zatru ane agni vagere vivekI purUSAe snehI sivAya anya keAine ApavAM nahIM. vanane kApI nAkhuM, kSetrabhUmi taiyAra kara, ane bhADe maLada lAvI khetI vigerenuM kAma cAlava ityAdi pApanA upadeza putrAddhi sivAya bIjAne Apave nahiM. dhUtajIgAra, dArU, meSAdikanI laDAi, AMdAlana, bhakatAdikanI vikathA, niMdA, gIta, nATayAdikanuM avaleAkana, temaja caityanI aMdara cAra prakArane AhAra, nidrA, gaLaphA kADhavA, kajIe ane vyApArAdikanI vArtA vigere pramAdanA buddhimAna purUSa tyAga karavA. (8) duona tathA sAvadya kArya nA tyAga karI zubhrAtmAnuM je e ghaDI samapaNuM rahevuM tene sAmAyika kahevAya, sAmAyika karavAthI AtmAje karma khapAve che te ghaNA samaya sudhI dustapa tapazcaryAethI paNa khapAtAM nathI. ( 9 ) digdata- , For Private And Personal Use Only Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (372) zrI kumArapALacaritra. je pramANa kareluM hoya temAMthI divase vA rAtrIe kaMIka ochuM karavuM te dezAvakAzika vrata jANavuM. A vrata pALavAthI AtmA puNyazALI bane che. (10) cAre parvatithiomAM sarva prakAranA AhAra, aMgasatkAra, abrA-methuna ane sAvadha vyApArane tyAga karavo, tene saMsArareganA auSadhasamAna paiSadha vrata kahyuM che, eTale samaya piSadhavrata sevanamAM vidhipUrvaka vyatIta thAya teTalA samaya sudhI te piSadha karanArane cAritrI samAna satparUSAe mAnelo che. (11) atithione bhejana, pAna, AvAsabhUmi ane pAtrAdika vastuonuM je dAna karavuM te atithi saMvibhAga nAme vrata jANavuM. traNa ratnanI mAphaka zubha evAM citta, vitta ane pAtrane pAmI jeo dAna Ape che temane tyAM lakSamI sthira rahe che, (12) e pramANe samyakatvamUla A bAra vrata rUpI atinirmala zrAvaka dharma yatidharmanI mAphaka bhavya prANuMonA kalyANa mATe thAya che. aticAra rahita A zrAvakadharmane je bhavyAtmA pALe che te purUSa bhImakumAranI mAphaka baMne prakAra -sAMsArika ane mokSanA sukhane meLave che. A jaMbudvIpanI aMdara zubha padArthothI saMpUrNa evA bhArata tramAM utkRSTa samRddhithI bhareluM kamalapura nAme bhImakumAra. nagara hatuM. jenI aMdara jIteMdra bhagavAnanAM aneka maMdire dIpatAM hatAM, jemanAM zikharepara vAyuthI kaMpatI davaja patAkAo jInavaMdana mATe zraddhALu janene bolAvatI hoya tema zobhatI hatI. te nagaranI aMdara IMdrasamAna harivAhanA nAme rAjA hatA. tenAmAM e AzcaryuM hatuM ke, je kai divasa dAnavAritva-asuronA zatrupaNAne dAna nivArakapaNune dhAraNa karatA nahotA. temaja jene pratAparUpa agni keI navIna prakArane kruratA hatA ke; adgathI haNAyelA zatruonI strIonA For Private And Personal Use Only Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. ( 373 ) azrapUrathI jenA udaya thayA hatA ane sarva jIvanamAM cAre tarapha prasarele chatAM paNa sevakeAne ThaMDaka ApatA, temaja te zatruone tapAvatA hatA. te huMrivAhanarAjAnI mAlatI samAna sukeAmala mAlatInAme strI hatI, zIlarUpa sugaMdhathI maneAhara jeNIne vaSe nRpati bhramaranI mAphaka lIna hatA. AstikanA zirAmaNa vimalaeAdhanAme tenA maMtrI hatA. buddhivaDe jenI tulanAne nAstika paNAne lIdhe bRhaspati paNa pAmatA nahAtA. harivAhanarAjAne si'hunA svapnathI sUcavelA mAlatI rANInI kukSimAMthI ratnasamAna eka putra thayA. kumArajanma. A kumAra bhImanI mAphka balavAna evA zatruAne ajayya thaze, ema jANI pitAe mahAtsava pUrvaka bhIma evu tenu nAma pADayu. teja divase vimalabeAdha maMtrIne tyAM paNa putra janmyA hatA. tenu matisAgara nAma pADayuM. svAmI ane sevakanA paraMparAthI evA vRddhikrama cAlyA Ave che. sattva mahattvAdika guNAvaDe samAnatAne dhAraNa karatA ane kumAreAnA rAma ane lakSmaNanI mAphaka prema thaye. eka sAthe leAjana, pAna vigere kriyA karavAmAM kuzalacitta heAvAthI potAnA asamAna te tenI prIti bahu vadhI gaI. temaja ane kumArane viSe ati smAra zastravidyAne joi tenI spardhAthI jema yatnathI mAtrAvaDe adhika zAstranI smRti thai. tyArakhAda cAvananA AraMbhavaDe saiAbhAgya pAmatA te mane kumArA lakSmIvaDe kAmadevanA gavane dUra karavA lAgyA, ane prakAre-parAkrama ane buddhithI paraspara maLI gayelA nAsikAthI janmelA azvanI 1 sanA nAme sUryanI strI hatI, sUryanuM teja nahI sahana thavAyo te sattA azvanuM rUpa dhAraNu karI uttarakurUmAM tapa karatI hatI; tyAre azvarUpa dhArI sUnA samAgamathI te sagarbhA thai, teNIe anya purUSanA bhayathI te For Private And Personal Use Only Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 74 ) zrIkumArapALa caritra, kumAra hAya ne zuM ? tema nAsatya--satyavAdI ane kumAra pAtapotAnA svarUpavarDa kayA purUSane jItyAvinA rahyA ? eka divasa haeNrivAhanarAjA prabhAtamAM pAtAnA sthAnanI aMdara beThA hatA. te samaye bhImakumAra ane vimalameAdhama trI. matisAgara ane rAjAne vaMdana karavA mATe gayA. ane jaNa rAjAne praNAma karI tenA caraNane peAtAnA hastakamalamAM rAjahaMsapaNAne pamADI khuba sevA karavA lAgyA. ane putronI tevI utkRSTabhakti joi rAjA ane maMtrI ahu khuzI thayA ane peAtAnA AtmAne putravAn purUSAnI madhye mukhya mAnavA lAgyA. pachI vimalAdhamatrI kheAlyA, he vatsa ! jo ke; tame ane jaNu sarva vAta pote jANeA che, tepaNa sne hathI huM kaMIka kahuM chuM", " manuSyeAmAM gaiAravapaNa guNNAthIja prAta thAya che, kAi divasa vRddhatvathI thatuM nathI. ' kAraNa ke; ratna ghaNuM nAnu hAya che chatAM te amUlya hoya che ane pASANu ghaNA mhATA haiAya che. tApaNu te kiMmatane lAyaka thatA nathI. uttama meAtInA manAvele| hAra paNa guNa-derAnA tyAga karavAthI teja vakhate hRdayamAMthI nIce paDe che. mATe guNAnA Agraha karavA. vaLI A yAvana manuSyAne vinA madyapAne madonmatta kare che, netromAM paDala vinA adha kare che ane mUrchA vinA acetana kare che. eja kAraNathI cAvanavaDe unmatta thayelA mANaseA kAryAkAryanI vA paNa jANatA nathI, temaja avaLA mArge teo cAle che. A dunI yAmAM mAtra eka yAnaja nAnAprakAranA anarthanuM kAraNa che. vaLI enI aMdara A ezvaryanA bhAga te agni ane vAyunA samAgama sarakhA che. vikAra pAmatA pAMce iMdriyA rUpI gheADAone vIne nAsikA dvArAe bahAra pheMkI dIdhu, tenAthI teo nAsatya azvinI kumAra thayA, ema purANa kathA che. For Private And Personal Use Only Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. ( 3% ). parastrInA tyAgarUpa dAmaNu-pAdabaMdhanathI ekadama kabaje karavA, temaja viSa samAna viSayamAM mAtra putranI IcchA sivAya Asakata thavuM nahIM. kAraNa ke, viSayAsakti kharekhara jIvitane nAza kare che. A lakSamI vezyAnI mAphaka DAhyA mANasane paNa vaza karyAvinA rahetI nathI, paraMtu je puNyaze lakSamIne vazakare te purUSane DAhyo jANo. kAma krodha vigere aMtaraMga zatruo bahu viSama kahyA che. temane je kabaje na karyA hoya to teo kALA sarpanI mAphaka vikAra kare che. A aMtaraMga zatruone jItyA sivAya bAhya zatruone jItavAthI paNa te parAkramI gaNAya nahIM, mATe buddhimAna purUSa kAmAdika meharAjAnA subhaTane parAjaya kare. pIDAnI mAphaka kIDAne tyAga karI samagra kalAonuM smaraNa karavuM, temaja pitAnA nAmanI mAphaka rAjanItinA tatvane nizcaya kara. sAdhu rakSaNa, khalapurUSane ucheda, nIti, prajAne AnaMda Apa ane keza-khajAnAnI nyAyapUrvaka vRddhi karavI e pAMca rAjyarUpI vRkSanAM mUla che. uttamasthAnamAM vAsa, matsAha, cAturya, rAjasAMnidhya, niSkapaTatA ane zubha IcchA A chae vAnAM saMpattine vadhAravAnAM kAraNa che. dayA, vyasana tyAga, viveka, pAtra-kalAvAn purUSane saMgraha, dAna, satya ane upakAra e sAte rAjAone sAdhya karavAnAM che. pardarzana, deva ane dharmatattvAdikanuM haMmezAM zravaNakaravuM temaja AtmAne hitakArI e arihaMtabhagavAnane mata svIkAre. he putro? have bahu kahevAnuM kaMI kAraNa nathI, AjathI tame evI rIte varte ke kensara guNavaDe potAnA pUrvajo karatAM tame adhikakIrtimAna thAo. A pramANe maMtrInuM vAkaya baMne kumAroe tatvanI mAphaka potAnA hRdayamAM sthApana karyuM. hitaupadezane kaye buddhimAna savIkAra na kare? e pramANe temane vArtAprasaMgacAlI ra hatuM, tevAmAM tyAM For Private And Personal Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (376) zrI kumArapALacaritra. udyAnapALa-ArAmika Avyo, harivAhanarAnIgurU. rAjAne praNAma karI teNe vinati karI, he deva? Apane AnaMdajanaka vadhAmaNI ApuM chuM ke, ApanA udyAnamAM sadagurU padhAryA che. rAjAe tuSTidAnathI ArAmikane prasanna karyo, paLanI mAphaka hasate mukhe harivAhanarAjA sabhyalako sahita saddagurUne vaMdanakaravA udyAnamAM gaye. pAMca prakArano abhigama karI bhUpatie aMdara praveza karyo. dharmanidhAnanI mAphaka tyAM virAjamAna thayelA abhinaMdanAme sUrinAM darzana thayAM, bhakti vaDe traNa pradakSiNapUrvaka namaskArakarI jIteMdrabhAgavAn AgaLa IMdra jema rAjA putrasahita sUradranI najIkamAM beTho. AgamanA pAragAmI gurUe caMdramAnI kalAsamAna puNyarUpa amRtane utpannakaranAra dezanAno prAraMbhakaryo. jema bhUmI upara kalpavRkSa ane marU bhUmImAM kSIrasAgara tema saMsAramAM A mAnava bhava ghaNe durlabha che. te mAnavabhava pAmIne cAritrane svIkAra karoe ucita che, kadAcit cAritra pALavAnI zakti na hoya te samyakUvamUlaka zrAddhadharmane svIkAra kare. aneMdradeva, sAdhugurU, dayAmayadharma, darzana ane ahiMsA Adika vrato kahyAM che. he bhavyAtmAo? je manuSya sabhyatvarUpa amRtapAna svAbhAvika rIte na kare te mithyAtva mahAviSathI grasAelA teo kevI rIte jIvI zake? saMsAra dAvAnalathI baLelA prANIo je janadharmarUpI kSIra sAgaramAM praveza na kare te cirakAlIna zAMtine kevI rIte prApta kare? vaLI duti ApanAra anya rAjyAdikanI ae-1 " sacittadavvamujaNa-macittamaNujjaNaM maNegattaM / igasADi uttarAsaMgaM, "ti zirasi vi"i chanaMdabhagavAnanAM darzana thaye chate sacittadravyane tyAga, acittano nahIM tyAga, mananuM ekatva, eka sADI uttarAsaMga ane mastake aMchali e pAMca prakArano abhigama. For Private And Personal Use Only Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (377) prApti sulabha che, paraMtu muktinuM kAraNa saddharmarUpI ratna maLavuM bahu durlabha che. A pramANe gurUmukhathI dharmopadeza sAMbhaLI bhImakumArane baMdha thaye, jethI matisAgara sahita teNe mokSabIjanI mAphaka samyakatva sahita zrAddhadharmane svIkAra karyo. zaMkAdi doSa rahita zrAvakadharmanuM tamAre pAlana karavuM. kAraNake, saMzaya karavAthI maMtrAdika paNa phala ApatA nathI, e pramANe gurUnI zikSA mitra sahita bhImakumAre vinayapUrvaka svIkArI. pachI rAjA sUrIzvarane vaMdana karI pitAnA parivAra sahita potAnA sthAnamAM gayo. vikAsa pAmatA padvavAdivaDe udyAnanI lakSmI jema bhImakumAranI kIrti lokaprasiddha uttama caritravaDe nRtya karavA lAgI. eka divasa bhImakumAra pitAnA sthAnamAM beTho hato, tevAmAM sAkSAt kalAonI mUrtisamAna koika kApAkApAlikaAgamana. lika-pAkhaMDI tyAM AvyuM. jenA mukhamAM suMdarakalA rahelI che, mastake jaTA ane hAthamAM trizULa hatuM, vaLI zarIranI atizaya kAMtithI purAI gayela, sAkSAt rUdrasamAna te kApAlika jIgarano AzIrvAda ApI kumAre daSTithI batAvelA Asana para beThe. sUryasamAna adbhuta kumAranI kAMti joI kApAlika Azcarya sAgaramAM garaka thaI gaye ane spaSTavAthI bhImakumAra pratye balya, he buddhimAna ? skAra upakAra rUpa paTavaDe tuM bahu dUra hatuM paNa udArasugadhavaDe caMpakadumanI mAphaka amArI najIkamAM hatA. bahu khedanI vAta che ke, A dunIyAmAM kIDAsamAna kayA mANaso nathI janmatA? jenI buddhi haMmezAM upakAramAM nirAbAdha pravarte che teja purUSa jamelo gaNAya che. temaja kahyuM che ke; For Private And Personal Use Only Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (37) zrIkumArapALacaritra. gatvA'ntardazanaM tanoti zucitAM gavyAdikukSisthitaM, dugdhIbhUya jagadUdhinoti nayati dhvaMsaM kSudhAM pAzavIm / zItAdyaM vidalatyavatyarigaNAt prANAn parArtheSviti, prauDhaM cettRNamapyaho nanu tadA vAcyo mahIyAn kimu // 1 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "ahA? A jagamAM ghAsa paNa dAMtanI aMdara pIlAine kukSimAM raheluM gaLya---dhRtAdika manIne manuSyane zuddha kare che, dugdha thaine jagane tRpta kare che, temaja te pazuonI kSudhAne zAMta kare che, zItAdikane dUra kare che, zatruothI prANanI rakSA kare che. A pramANe ghAsa paNa paropakAramAM kharekhara zaktimAna thAya che teA mahAna purUSanu te kahevu Mja thru ? " tu paropakAra karavAmAM pravINa che ema leAkamukhathI sAMbhaLI svArthasiddhi mATe huM thArI pAse AvyA chuM, mATe he bhImakumAra ? sAvadhAna thai mhArUM vRttAMta tuM sAMbhaLa, bhuvanakSeAbhaNInAme mhArI pAse eka utkRSTa vidyA che, tenI pUrva sevA khAravarSa sudhI mheM karI che. have tenI siddhine udaya thavAnA che, paraMtu aMkurAe varasatA meghane jema te siddhi thArA sAMnidhyane icche che. AvatI kRSNacaturda zInA divase tuM je uttarasAdhaka thAya tA mUtti mAn siddhi jema te mhArI vidyA siddha thAya. vidyA siddha thavAthI huM paNu jaladI hArA upakAraka thaIza. kAraNake, kRtajJapurUSa pratyupakAra kyAM sivAya rahetA nathI. vizAla dakSatAvA pavitra buddhimAn bhImakumAre kApAlikanu vacana aMgIkAra karyuM. prAye mhoTA purUSa! kalpadrumanI mAphaka prArthanAnA bhaMga karatA nathI. kALIce dazanA daza divasa khAkI che ema manamAM vicAra karatA vidyAsAdhanA. kApAlika paNa bhImakumArane prasanna karavAnI IcchAthI tenI pAse rahyA. matra ane yaMtranI kaLAmaya mhATI mhAtI vArtA karatA te For Private And Personal Use Only Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (37) kApAlika mAyAvInI mAphaka haMmezAM kapaTajALa karavA lAgyA, jethI bhImakumAra mohita thaI gaye. maMtrisuta-atisAgare jANyuM ke, A duSTane saMga pariNAme bahu aniSTadAyaka thaze. ema vicAra karI teNe bhImakumArane kahyuM ke tuM zuddhahRdayane che, mATe A malina kApAlikane saMga kare tane ucita nathI. kAraNa keteja ane aMdhakArane eka sAthe vAsa kevI rIte thaI zake? aho duSTanA prasaMgathI uttamapurUSa paNa duSTAtmA thAya che. kAraNake jala bahu zuddha hoya che te paNa kAdavanA saMgathI malina thAya che. vaLI pAkhaMDInA prasaMgathI samyaktva paNa naSTa thAya che. kAraNake, kAMjInA saMgathI dudhane svabhAva palaTAyA vinA rahetA ja nathI. bhIma kumAra balya, kusaMgathI sAdhupurUSa duSTa thAya che, e hAruM mAnavuM asatya che. viSadhara-sapanA AzrayathI maNi viSamaya thatuM nathI. sajana athavA duSTa paNa pitAnI prakRtithI ja hoya che. anya gathI thatA nathI. vaLI eka cheDAmAM maNi ane kAMkare che samAna nathI rahetA ? te samyaktva paNa kevuM ? ke je kusaMgavaDe naSTa thAya ? zuM tevuM paNa teja heAya kharUM ? ke je aMdhakArathI lIna thaI jAya? A paNa eka Azcarya che. e pramANe bhImakumAranuM vacana sAMbhaLI matisAgara hasate mukhe bolyo, kumAreMdra A tyAre uttara prakRtine cheDI aprakRtinuM pratipAdana karavAthI prativAdInA matamAM aniSTakAraka che, paraMtu A jIva sphaTikanI mAphaka anya guNanuM AkarSaNa karanAra che. jema sphaTikamaNinI pAsamAM je je varNanA padArtho mUkavAmAM Ave te te varNa tenI aMdara paDe che, temaja A AtmAnI aMdara guNene AvirbhAva thAya che. mATe A duSTa kApAlikane saMga hAre karo nahIM. te vacana bhImakumAre paNa mAnya karyuM. tyArabAda kRSNacaturdazInI rAtrIe tIhaNa khagna laI bhImakumAra te pAkhaMDInI sAthe smazAnamAM For Private And Personal Use Only Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (380). zrIkumArapALacaritra. gayo. pachI kApAlike smazAnabhUmimAM akhaMDa eka maMDala karyuM ane pUjanane prAraMbha karI zikhAbaMdhana karavAnI IcchAthI bhImakumAranA mastakapara hAtha nAMkhavAne vicAra karyo. teTalAmAM bhayanA mAhathI mukta thayela bhImakumAra balya, gIMdra ! maMtranA niyogathI tuM hArA aMganI rakSA kara. jethI hune keI prakAranI hAni thAya nahI. hAre te aMdara sava-dheyamaya ane bahArathI zaryamaya rakSA rahelI che. samartha purUSe mRgeMdranI mAphaka anyathI rakSA IcchatA nathI. vaLI huM je pIDA chate pitAnuM paNa rakSaNa karavA samartha na thAuM te bhayaMkara anyaprANathI tyAre kevI rIte rakSaNa karIza! te sAMbhaLI kApAlika vicAra karavA lAge, kAlikAdevInA pUjana mATe zikhAbaMdhananA miSathI enuM mastaka laI levuM ema mahuM dhAryuM hatuM. paraMtu enI draDhatAne lIdhe te mastaka huM laI zake nahIM, tathApi enI kaMI ciMtA nathI. potAnI zakti vaDe bIvarAvIne hAlamAM ja huM enuM mastaka jaladI uThAvI lauM chuM, ema vicAra karI teNe potAnuM svarUpa bhayaMkara banAvyuM, jenuM mastaka parvatanA zikhara samAna AkAzamAM aTakeluM che, daravAjA sarakhuM vizAla mukha, kUpa sarakhA uMDA kAna, muMjA-cakInA DhagalA samAna lAlanetra, dhvajasarakhI lAMbI ane hAlatI jIbha, dizAomAM prasarI gayelA hAtha, gaja staMbha sarakhI baMne sAthaLa, ukhalakhANuyA sarakhA sthalacaraNa jenA dekhAtA hatA, temaja megha vijaLIne jema hAthamAM taravArane nacAvate ane vajI samAna pracaMDa potAnA ghaSavaDe bhayaMkara prANIone bhaya utpanna karato te kApAlikA krodhathI kAlanI mAphaka ativirUddha AcaraNa karatA bhImakumAranI pAse AvyuM ane tiraskArapUrvaka balya, re re! adhama ! tyArAmAM batrIsa lakSaNa rahelAM che, mATe hArUM mastaka levAne huM A saghaLe ADaMbara For Private And Personal Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (381) karyo che. paraMtu hai mastaka na levA dIdhuM te have A tIkSaNa khaggavaDe lIlIkeLanI mAphaka chedIne te levAmAM ane bIlakula vilaMba thavAnuM nathI. vyAghathI kuraMganI mAphaka hArAthI je hAruM rakSaNa kare te ISTanuM tuM smaraNa kara, ema bolato te nirdaya kApAlika tene mAravAne taiyAra thaye. aha? enI ceSTA bahu duSTa che, ema jANu bhImakumAra atibhayaMkara ane kaMpAvate bhrakuTI caDhAvIne bele, re adhama? huM kapaTathI jevI rIte anya napuMsakane bakarAMnI mAphaka mAryo tema gajeMdrasamAna parAkramI evA mane paNa mAravAnI IcchA kare che? vivastajanonA ghaNuM prANa lIdhA che, tajajanya pApathI Aje hArI Apattio pAkI gaI che. mATe hAlamAM hune mArIne A vizvane paNa nirbhaya karU chuM. ema kahI tenA khaDmaghAtane bacAva karI vAnaranI mAphaka kUdIne tenA khabhA para te besI gayo, ane tenuM mastaka chedavAnI teNe IcchA karI. bAda skaMdhapara beThelA bhImakumArane vicAra thayo ke, A pAkhaMDI dazadivasa hArA ghera rahyo temaja kalAvAna che tethI ene mArA te ThIka nahIM. kAraNa ke; vadha karavAthI huM mahApAtakI thAuM. mATe mamatta malanI mAphaka muSTinA AghAta vaDe ene huM vaza karuM, kadAcit pratibodha pAmIne jainamatane svIkAra kare te ene uddhAra thAya. ema jANI te vajasamAna muSTiovaDe tenA mastakapara prahAra karavA maMDI paDyo. mAvata jema gADha aMkuzanA AghAtavaDe gaMbhIravedI hastIne paDe che tema mahAvyathA karanAra te prahAravaDe kSaNamAtra kApAlika mUrNita thaye. pachI jyAre zuddhimAM AvyA tyAre bahu krodha karI teNe bhImakumAranA mastaka para charI mArI ke tarataja tAtkAlika buddhimAna bhImakumAra kharza sahita, guhAmAM siMha jema kUpa sarakhA tenA kAnamAM pesI gaye. ane kAnakhajurAnI mAphaka asahya pIDA karato bhImakumAra tIrNa For Private And Personal Use Only Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (32) zrIkumArapALacaritra navaDe tenA kAnanI aMdara davA lAgyuM. ahe? maheM heTA kAna vadhAryA te hArA pitAnAja anartha mATe thayA. kAraNa ke, bilanI aMdara rahele uMdara jema A rAjakumAra hArA kAnanI aMdara khode che. ema vicAra karate bahu duHkhathI pIDAyela te duSTa kApAlika bahu krodhAtura thaI gaye ane balAtkAre tene kAnamAMthI kheMcIne kaMduka-daDAnI mAphaka uchALIne AkAzamAM pheMkI dIdhe. yaMtrathI uchALelA geLAnI mAphaka te AkAzamAge ghaNe dvira gaye, jethI te mUcchita thaI pRthvI para paDe che teTalAmAM sUryasamAna kAMtimAnuM AkAzamAMthI paDatA bhImakumArane joI koI yakSiNIe potAnA karasaMpuTamAM tene laI lIdho. ane tarata ja te cakSiNuM sarvasaMpattionA sthAnabhUta potAnA sthAnamAM tene laI gaI. zIta ane suMdara upacArathI tenI mUccha dUra karI. tyArabAda vimAnasamAna te sthAna ane dIvyasvarUpamaya yakSiNIne joI bhImakumAranA hRdayamAM moTuM Azcarya thayuM. madhurasvaravaDe kAnamAM amRtavRSTinI sAraNi-nIkane pUrNa karatI hAya tema te yakSiNI bhImakumAra pratye belI, kamalAcakSiNI. deva ? A viMdhyAcala parvata che, jenAM zikhare AkAzane sparza kare che, ane je suMdaratAne lIdhe merUnI mAphaka devatAone paNa sevavA lAyaka che, lakSmIvaDe suMdara A maMdira huM ahIM vaikiya labdhithI banAvyuM che. kamalAnAme huM yakSiNI chuM, krIDAnI IcchAthI ahIM huM rahuM chuM. hAlamAM huM AkAzamArge jatI hatI tevAmAM tene nIce paDato joI mahArA karakamalamAM heM uttama ratnanI mAphaka tane laI lIdho. hArA saMdaryanuM pAna karavA mATe devIoe kharekhara brahmA pAse potAnAM netra nirnimeSa banAvarAvelAM che. hevIrANuM? hArArUpanA darzanathI ja kAmanA bAvaDe vIMdhAyelI huM hArA zaraNe AvI chuM. mATe For Private And Personal Use Only Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. (363) mhArUM tuM rakSaNa kara. anya strIo paNa anya purUSanI prArthanA karatI nathI, temAM vizeSe karIne uttama devIe teA karaMja nahIM, chatAM huM hArI prArthanA karU chuM, mATe mhArI avagaNanA tuM karIza nahIM. kamalAnuM vacana sAMbhaLI bhImakumAra pAtAnA mana sAthe vicAra karavA lAgyA. kAmadevanI duSTatAne dhikkAra che. bhImakumAra. je devIone paNa mAnavanI icchAvaDe herAna kare che. ahA ? kAmanA prabhAva vicitra che, jethI mhoTA purUSApaNu adhamanI mAphka ayeAgya sthAnamAM pramAda mAne che ane puratI khuzAmata kare che. zIlanuM rakSaNa karavAthI kApAlikanu du:kha kaMika sArUM hatuM, paraMtu zIlane nimU la karanAra A sukha sArUM nahIM. prathama vizuddhe upadezarUpa amRtanuM pAna karAvI kAmaviSathI pragaTa thayelI enI mUchone huM dUra karU ema dhArI bhImakumAra khelyA, devi? mhArA prANunu rakSaNa karavAthI prAye tuM mhArI dharma patnI che, tethI thArU kahevu satya che. para Mtu mhe' prathama gurUnI AgaLa parastrIne tyAga karyA che, teA matta hastIvaDe du jema parastrInA saMcAgavaDe te vratanA bhaMga thAya che, ane vratanA bhaMga thavAthI avazya narakasthAna prApta thAya che, kALaphUTa-viSanuM bhakSaNa karavAthI maraNanA saMzaya kayAMthI hAya ? "zIlavrata pAlanArAonuM maraNu sArUM gaNAya che paNa kuzIlIenu jIvana sArUM nahIM. " kAraNa ke; sajanAnu nidhanapaNu zlAdhya che. ane dunAnuM sadhanapaNuM zocanIya che. vaLI A viSayA agninI jvAlA samAna che, jeA peAtAnA prasagavaDe prANIonA zIlarUpI aMgane khALe che parane luTanArA viSaye jenA zIladhanane cArI le che te purUSanuM pAMDitya zA kAmanu ane tenuM parAkrama paNa nakAmuM che. vaLI tuM dIvyarUpadhArI devI che ane huM' marlina aMgavALA manuSya jAti chuM. mATe kastUrI For Private And Personal Use Only Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (384) zrIkumArapALacaritra. ane kAdavanI mAphka ApaNA khanenA ceAga ucita nathI. ema samajI hai surAttame ? hiMsAnI mAphaka dUrathI bhAgecchAnA tyAga karI dayAlutAnI mAphaka tuM zIla lIlAne dhAraNu kara. temaja atipriya evA meAkSane vaza karavAmAM eSadha samAna sabhyane tu Azraya kara. jenI aMdara jaina dharmanA sAmrAjyanI lakSmI hamezAM krIDA kare che. e pramANe bhImakumAranA vacanAmRtanA siMcanathI yakSiNInA kAmavara zAMta thai gayA. pachI zIlavratanI icchAvALI te elI, kumAreMdra ! caiAvanavayamAM paNa munisamAna daDhazIlavratanu pAlana karI he. peAtAnA AtmAneja pApathI tAryo ema nahIM, kiMtu mArA AtmAne paNa heja uddhAra karyAM. huM vizuddhaguNa ? samyaktvanA Adha ApavAthI tuja mhArA gurU che. ema kahI devIe bhImakumAra pAsethI ala kAranI mAphka samyaktva grahaNa karyuM. madhyarAtrInA samaye keAipaNa dizAmAMthI AvatA madhuradhvani bhImakumAranA sAMbhaLavAmAM AvyA. vizuddha Amunidarzana. zayathI teNe devIne pUchyuM, A bina keAnA che? devIe kahyuM, sAhasanidhe ? cAturmAsa karavA ahIM munie rahelA che, temanA svAdhyAyanA A dhvani che. te sAMbhaLI bhImakumAra bahu khuzI thayA ane te khelyA, tuM paNuM kharekhara dhana che. kAraNa ke; jenI pAsamAM sasAra reAganA vedya samAna munie rahe che. puNyanA niyAnanI mArke te munionA upAzraya tuM mhane batAva, jethI huM AAkInI rAtrI dharma dhyAnamAM vyatIta karUM, rAtrInA prasa`ge strI athavA devI paNa sAdhunA sthAnamAM na jai zake, eTalA mATe dvArathI bahu dUra rahIne devIe tene upAzraya khatAnyeA. madhyarAtrIe paNa zubhadhyAne kAryAtsargAdikathI apramAdI maharSione joI harSAzru pUrNAMka nihALatA bhImakumAra vicAra karavA lAgyA. nira'tara ucita maigyAdi bhAvanAonA cegathI hRdayane zAMta karI vizuddha For Private And Personal Use Only Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (285) adhyAtmazAstrane abhyAsa karyA bAda svataMtra ane skUraNayamAna vizAla cidAnaMdanA sAgarasamAna parabrahmamAM lIna thayelA A maharSio potAne janma saphala kare che. ame te viSayarUpa viSanA Avezane vaza thaI pApa saMkaTamAM paDatA potAnA AtmAne jANatA nathI, e mahAkhedanI vAta che. mATe have keTabhava-saMsArane cheda karanAra ane zivasaMpadAone luMTanAra A maharSione koIpaNa upadeza huM grahaNa karUM. dharmajIjJAsu bhImakumAre hastamAMthI kharka nIce mUkI munione vaMdana karyuM. munioe dharmalAbha Ape. AkAzabhujA. AnaMdita thaI bhImakumAra temanI AgaLa beThe. teTalAmAM mahiSanA sarakhI zyAma, AkAza lakSamInI veNuM hoya tema bahu lAMbI eka bhujA tyAM AkAzamAMthI nIce utarI. A bhujA konI ? kayAMthI AvI? ane zuM karaze ? ema rAjakumAra vicAra karato hato. teTalAmAM te bhujA zIkumArano kharka laI AkAzamAM cAlatI thaI. A hAre pI laI kayAM jAya che! jeuM to khare! evI IcchAthI bhImakumAra vAnaranI mAphaka phAla mArI te bhujApara besI gaye. phuraNAyamAna zyAmatArUpa jalavaDe bharelAvizAla AkAzarUpa samudramAM vAtsA-vaMTelanI mAphaka sattvara gamana karatI lAMbI te bhujA nAva sarakhI dekhAvA lAgI. bhujApara rahelI khalatA paNa zyAma ane dIrgha hovAthI dIvyagaMgAnI spardhAvaDe AkAzamAge prayANa karatI yamunA nadI hoya tema dIpatI hatI. vimAnamAM beThelA devanI mAphaka bhujApara rahelo rAjakumAra vicitra pRthvInuM avalokana karate bahu vismaya pAmyA. AkAzane elaMghatI te bhujA keTaleka dUra cAlI gaI. tyAM eka vananI aMdara kAlikAdevIne maTha hatuM, temAM te utarI paDI. pachI bhImakumAra paNa tenA uparathI nIce utaryo. 25. For Private And Personal Use Only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (386) zrI kumArapALacaritra. jenI bhIMte heTAM mahaTAM asthi-hADakAMothI bAMdhelI, parInA kAMgarAo, uMTanA asthinuM dvAra,hAkAlikAdevI. thInA dAMtanAM uMcAM teraNa, muDadAMnI veNuonI dhvajAo, bakarAnA cAmaDAne caMdra temaja gADha rUdhirathI vyAta bhUmivALA te maThane joI bhImakumAra vicAra karavA lAgyA, zuM A niMdAnuM sthAna haze ? bhayana krIDA zaila haze ? kivA mRtyunI rAjadhAnI haze ? ke; ApattionuM khAsa A ghara haze ? vaLI te maThanI aMdara bhayaMkara AkRtine dhAraNa karatI jANe mUrtimAna kAlarAtri hAyane zuM ? tema khoparInI mAlArUpa alaMkArathI vibhUSita kAlikAdevI beThI hatI. temaja te dIvyadevInI pUjA racavAmAM tatpara te kApAlikane ane tenI pAsamAM ubhelA eka garIba purUSane joI bhImakumAra vismaya pApe, are! A zuM? ema te citavato hato teTalAmAM te bhujA kApAlikane khaDa ApI tenA zarIramAM pezI gaI. A pAkhaMDI sAmAnya nathI, hArA khavaDe te zuM kare che? gupta rahI huM jouM te khare? ema vicAra karI te maMdiranA eka khuNAmAM ubho rahyo. kApAlikA devInuM pUjana karI bhImakumAranuM khaDI hAthamAM laI keza kheMcIne potAnI najIka ubhelA purUSane kApAlikasAhasa. krodhathI kahevA lAgyA, re re durbhaga? pitAnA ISTanuM tuM maraNa kara. hArA durbhAgyane lIdhe hAlamAM hAro maraNakAla AvI pahoMcyA che. kAraNa ke, hArA mastakarUpa kamalane chedI huM devInuM pUjana karIza. purUSa balya, jaganA uddhAraka zrI jIdrabhagavAna ane temane bhakta, pracaMDapAkhaMDIeno nAza karanAra bhImakumAra mhArUM zaraNa thAo. huM tene nA pADI hatI chatAM paNa teNe hArA duSTane saMga cheDyo nahIM. je te bhImakumAra ahIM hAjara hatA te jaladI lhArA cUrecUrA karI For Private And Personal Use Only Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (387) nAkhata. bhImakumAranuM nAma sAMbhaLatAM ja kApAlikanA hadayamAM agnijavAlA pragaTa thaI ane te be , re du? prathama hAre bhImakumAranA mastakathI ja devInI pUjA karavI hatI, paraMtu te napuM. sakanI mAphaka nAzI gaye, tenA badalAmAM huM tane ahIM lAvyA chuM, vaLI te bhImakumAra paNa viMdhyAdrimAM munionI pAse hAla rahyo che ema devIe mane kahyuM che. parAkramanA jIvana samAna A tene ja kha hArA mastakane chedavA mATe huM ahIM maMgAvyo che. vaLI je zrI jInezvarabhagavAna ane bhImakumAranuM tuM zaraNa kare che te baMne jaNa devanI mAphaka rUrNa thayelA hArI AgaLa hArUM rakSaNa karavAne zaktimAna nathI. je heM A kAlikAdevInuM zaraNa karyuM hiota to A maraNakAlamAM te hArUM rakSaNa karata. ema bahu tiraskAra karI, duSTa te kApAlika mahisAgarane mAravA taiyAra thAya che. teTalAmAM mahAparAkramI bhImakumAra tene dhikkAravA lAge, re re adhama? bhImakumAra nAzI gayA ema tuM kahe che? teja huM pote hArI AgaLa ubhe chuM. je hArAmAM baLa hoya te prahAra kara. kaI balavAnane tuM mAre to huM hArI zakti jANuM. paraMtu sarva leke garIba prANIonuM balidAna Ape che. siMhanuM kaI paNa ApatuM nathI. huM prahAra karIza tyAre tuM ane tyArI devI paNa zaktimAna nathI. kAraNake, siMha jyAre mRgane mAre che tyAre tene bacAvavAne kaNa samartha thAya che? ema kahI tenA hAthamAMthI prahAravaDe potAne kharuM pADI nAkhI mag aiDhamallanI sAthe jema bhImakumAra tenI sAthe yuddha karavA lAgyuM. baMnenA pAdaprahArathI pIDAyelI pRthvI du:khInI mAphaka kaMpavA lAgI, temanA siMhanAdanA pratidhvanivaDe maThapakAra karavA lAgyA, temaja temanA pAdaprahAranA zabdo vaDe AraNyaka siMhAdika evA prANIo paNa jAgrata thayA. ane mRgAdika te trAsa pAmI cAre dizAomAM palAcana thaI gayAM. ema lAMbe vakhata bahu pracaMDa saMgrAma cAle, jethI For Private And Personal Use Only Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (388) zrIkumArapALacaritra. baMnenA parAkramanI spaSTatA thaI ane te baMne jaNa paraspara eka bIjAnuM asAdhAraNa bala jANI gayA. tyArabAda bhImakumAre ghaNe samaya yuddha karI kApAlikane pRthvI para pADI tenI chAtI para paga mUkI tene ahIvarAvavA mATe kharuM ugAmyuM ane te balya, re duSTa? hArI balavAna garjanA kyAM gaI ? ane te kAlikAdevI paNa kayAM che? ke; je kALarUpa mahArA paMjAmAMthI tvane cheDAve. te samaye pazunI mAphaka prANa saMkaTamAM paDelA kApAlikane joI kAlikAdevI pragaTa thaI ane bhImakumAra pratye kAlikAAgamana. belI, vatsa? ene tuM mArIza nahIM, A mahAre bhakta che, ane haMmezAM uttama purUSanA mastakarUpa kamalavaDe mahArUM pUjana kare che. Aje hune A purUSanA mastakanuM balidAna ApavAthI ekaseATha mastakanI pUjA saMpUrNa thavAnI hatI, ane huM siddha thaI A kApAlikanAM sarva kArya karata, paraMtu enA abhAgyane lIdhe vighanI mAphaka tuM ahIM AvI paDe. tuM paNa koI mahAna vIra purUSa dekhAya che ke, je te hArA dekhatAM hArA pUjArIne devanI mAphaka nirbhayapaNe pakaDIne mathana kare che. hArA parAkramavaDe huM prasanna thaI chuM, hArI IcchA pramANe tuM vara mAga, ane ene jIvate cheDI de. kAraNake, saMtapurUSa alpane ghAta karatA nathI. bhImakumAra balya, devi? je ema hoya to tuM jIvavadhane tyAga kara. leka ane zAstrathI virUddha eve A jIva vadha kare tane ucita nathI. hArA sarakhI uttama devI prANighAta kare kharI? kAraNake, zItala caMdranI kAMti tApa vadhAranArI hoya nahIM. atyArasudhI huM jANato hato ke, A pAkhaMDI prANivadha kare che, paraMtu prANione ghAta karAvanArI tuM pate ja adhika vadha karanArI che. hArA mATe prANione vadha karatA A kApAlikane tuM nA pADe to te vadha kare nahIM. For Private And Personal Use Only Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org sasamasa, ( 389 ) kAraNa ke; sevaka svAmIne svAdhIna hAya che. devatAone kavalAhAra nahIM hAvAthI mAMsa tA tuM khAtI nathI, chatAM mAtra krIDAne lIdhe niraparAdhI prANIonA zAmATe vadha karAve che? sAmAnya jIvanA vadha karavAthI paNa mhATA anartha thAya che te traNelAkanu rakSaNa karavAmAM samartha evA mahApurUSAnA vadhatu teA kahevuM ja zuM? vaLI A thArUM devIpaNuM e sAkSAt puNyanuM ja phUla che, e tuM jANe che chatAM paNa he deva ? Avu pApa kare che te thArA kevA viveka gaNAya ? mATe pAparUpa aMdhakArane amAsanI rAtrI samAna prANI vadhanA tyAgakarI puNyaprakAzanA sUryodayasamAna dayAdha nu tuM pAlana kara. e pramANe bhImakumAranA upadezathI pratimASapAmI devIe tenu vacanamAnyakaryuM, pachI kApAlikane mukta karAvI te peAtAnA sthAnamAM gai. bhImaane matisAgara. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir devInA gayA bAda bhImakumAre vinIta evA peAtAnA mitra matisAgarane pUchyuM, A pAkhaMDIne tuM jANutA hatA, temaja mhane paNa tuM zikhAmaNa ApatA hatA, chatAM tuM enA pAzamAM kevI rIte AvI paDayA ? matisAgara melyA, deva ? thArI strI sAyaMkAle dghArA makAnamAM gai, tyAM tane jocA nahIM tethI te luMTAI hoya tema ahuM AkraMda karavA lAgI. te sAMbhaLI thArAM mAtApitA ekadama sUcchita thaI gayAM, keTalIka vAre tee sarcatana thayAM, khAda te paNa pralApa karavA lAgyAM. jethI tyAM bahu kAlAhala thai gayA. pachI bhUpatie hune pUchyuM, bhImakumAranI hArI sAthe gADha maitrI hatI, tethI tuM jANatA haIza, sAcI vAta Ala, kAi ene harI gayA che ? ke; te pAtAnI icchAthI kAipaNa ThekANe gayA che ? A pramANe rAjAnA prazna sAMbhaLI huM kaMika javAkha ApatA hatA teTalAmAM thArI kuladevI bahu prabhAvika For Private And Personal Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (390) zrIkumArapALacaritra. hevAthI te pote ja eka vRddhastrInA zarIramAM AvIne bolI ke, he nareMdra putrane mATe tuM khedakarIza nahIM, kAlikAnA pUjananI IcchAthI pAkhaMDI tene upADI gayo che. te pAkhaMDIne tiraskAra karI hAlamAM tyAre putra yakSiNInA maMdiramAM rahe che. keTalAka divasa pachI maheTI samRddhi sahita te ahIM Avaze. ema kuladevinI vANuthI prathama vRSTivaDe dAvAnaLathI baLe vRkSa jema du:khI thayelo rAjA kaMIka zAMta thayuM. pachI te vRddhastrInA zarIramAMthI kuladevI cAlI gaI, eTale temane zaMkA thaI ke; A vANuM satya haze ke nahIM ? ene tapAsa karavA hArA pitAe mahane mokalyA. te hakIkata sAMbhaLI huM pAcho AvatA hatA teTalAmAM dhULanA samUhathI AkAzabhUmine pUrato hoya tema ekadama vaMTola caDhI Avye. ardharAtrIno samaya ane sarvatra phelAyelI dhULane lIdhe te aMdhakAra thaI gayo che, jethI vhArAM dIvya netra hatAM chatAM paNa huM janmAMdhanI mAphaka phAMphAM mAravA lAgyo. tevAmAM pizAca sarakho A kApAlika tyAM AvI bAlakanI mAphaka mane upADI AkAzamArge ahIM lAvyA. ahIM A duSTane durAcAra je mahAruM hRdaya bahu zubhita thaI gayuM. prathama paNa hArA viyeganI asadA pIDA anubhavatA hatA, jethI huM muDadAsamAna thaI gayo. jeTalAmAM A durAzaya mArUM mastaka kApavAnI IcchA karato hato teTalAmAM hArI getradevInI preraNAthI jema tuM ahIM AvI pahoMce. jo ke, A kApAlika zatru hato paNa ApaNe baMnenA gathI te hitakArI thayo. kadAcit devage viSa paNa amRta thAya che. e pramANe mitranuM vRttAMta sAMbhaLIne ane mAtapitAnA duHkhane vicAra karI bhImakumAra vRkSanI mAphaka duHkharUpa dAvAnaLathI baLavA lAgyuM. pitAnA kukarmane lIdhe hRdayamAM lajA pAmate kApAlikabhIma For Private And Personal Use Only Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (391) kumAranI pAse Avyo ane tenA pagamAM paDaye. kApAliprArthanA. pachI te belya, rAjakumAra? A pRthvI eka - lhArAvaDeja ratnagarbhA che, jenuM AvuM satyamaya lekettara teja dIpe che, prathama huM keIthI paNa chatAye nahote. chatAM hAlamAM nha hune jItyA. bIjAoe nahIM pIdhelA samudrane paNa zuM agaslirUSi na pI gayA? dAdara-kRSNanI mAphaka karUNArasanA siMdhusamAna he kAdavamAM DubatA maMDalanI mAphaka hAre uddhAra karyo. "upakArIne upakAra karanAra seMkaDo saMtapurUSa hAya che. paraMtu apakArIne upakAra karanAra te tuM eka ja mahAzaya che." huM avaLe mArge cAlatuM hatuM chatAM mane prANudAna ApavAthI tuM hAre svAmInAtha hato. hAlamAM satya ane pathyaupadezavaDe gurUpaNa tuM thA. bhImakumAra be , je tuM potAnuM hita Icchato hoya te potanA ghAtanI mAphaka para ghAtane tyAga kara. devatAne mATe paNa karelo A vadha hitakAraka thato nathI. kAraNake, maMtrathI pavitra kareluM paNa viSa avazya prANaghAtaka thAya che. temaja vadha karavAthI prANI bahu duHkhI thAya che. jemake - jantUjAsanataH prapadya narakaM bhuGkte ciraM tavyathA mekA'kSeSvakhileSu pudgalaparAvartAn ghanAMstiSThati / prApto'pi trasatAmahiprabhRtiSu krUreSu bambhramyate, jAtomartyabhave'pi naiva labhate jIvaH kulAcaM zubham // 1 // prANune vadhakaravAthI AtmA narakasthAna pAmI tyAM ghaNAkAlasudhA asahApIDA bhegave che, tyArabAda sarva ekeMdriyapRthvIkAyAdikane viSe ghaNApudgalaparAvarta sudhI rahe che, pazcAt trapaNAne prApta thaye chate paNa atikrUra sapadikanimAM vAraM vAra bhame che, pachI mAnavabhavamAM jamIne paNa jIva zubhakulA For Private And Personal Use Only Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. dikane te pAmate ja nathI. " mATe jIvahiMsAne havethI tyAre saMkalpa paNuM kare nahIM. ema ziSyanI mAphaka tene upadeza ApI udAraAzayavALA te bhImakumAre dayAmaya temaja sarvajanane hitakArI evA jainadharmane viSe sthApana karyo. te samaye pitAnI mAtA samAna kSINathayelI rAtrIne joI tenAthI utpannathayeluM gADha aMdhArU paNa kSINa thaI gayuM, te gya che. temaja prakAza ApatA ane ghaNuM maLelA evA paNa tArAo daridrapaNumAM guNe jema te samaye bahu ochA thaI gayA. prabhAtakAlamAM navIna vijIgISanI mAphaka anya tejane tiraskAra karatA ane kamalAkarane praphullakaratA sUrya udaya thaye. mitra sahita bhImakumAra paNa mukhaprakSAlananI IcchAthI maThanI bahAra nIkaLe ane sArasanI mAphaka nirmala jagajApahAra. lathI bharelA sarovara para gaye. teTalAmAM jagama cAlatA vidhyAsimAna ane unmattapaNAne lIdhe bhayaMkara keIka hAthI bhImakumAra tarapha dhaDato Avyo. virUddhaAzacavALA te hAthIne jANuM daDhatara keDa bAMdhI bhImakumAre dhIramAvatanI mAphaka dhIme dhIme tene zAMta karavAno prAraMbha karyo. teTalAmAM devahastInI mAphaka te hAthI mitra sahita bhImakumArane potAnI pUchapara besArI AkAzamAge upaDayA. airAvaNa hAthIvaDe iMdra jema te ha. stIvaDe AkAzamArge cAlatA bhImakumAre A zuM ? ema pAchaLa beThelA potAnA mitrane pUchyuM. vicArakarI matisAgara che, AkAzamAM cAlavAthI A hastI nathI, temaja zarIre kawjala samAna zyAma hovAthI airAvaNahastI paNa nathI. mATe A hastInA rUpamAM koI deva athavA asura have joIe. paraMtu ApaNane zA kAraNathI te laI jAya che te huM jANatA nathI. teo baMne A pramANe vAta karatA hatA teTalAmAM te hAthIe bahu vegathI dUra For Private And Personal Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. ( 393) jaI koI zUnya nagaranI pAsamAM te baMnene mUkI dIdhA ane bhUtanI mAphaka te hAthI adazya thaI gaye. pachI rAjakumAra potAnA mitrane tyAMja mUkIne pite zUnya nagaramAM gayo. svargazrIne jenAra devatAone zUnyanagara. paNa mohita karanAra ane sarvatra apUrva dekhAva ApatI te nagaranI zobhA avako bhImakumAra uttama vastuothI bharelA keI bajAramAM gaye, tyAM teNe eka siMha je, jenA vizALa mukhamAM eka purUSa pakaDela hatA. te joI bhImakumAra manamAM samajI gayo ke, A keI duSTa devatAnuM ceSTita che ema jANI te purUSane mukta karavA mATe bhImakumAra siMhanI pAse gaye, siMhanA mukhamAM rahelo te mANasa paNa bhayane lIdhe bhImakumArane kaMI paNa kahevA mATe zaktimAna thayela nahIM, paraMtu haNatA bakarAnI mAphaka dInadaSTie tenA hAmu joI rahyo. pachI manuSyamAM siMhasamAna parAkramI bhImakumAra siMhapratye bolyA, vastuta: tuM siMha nathI, koIpaNa kAraNane lIdhe siMhanuM svarUpa karI Avele tuM keIpaNa deva che. mATe he deva? dayAvaDe jaladI A mANasane tuM choDI de. kAraNa ke, prANIone prANudAna sarakhuM bIjuM kaIpaNa dAna nathI. manuSyane jevuM jIvita ISTa che tevuM rAjyAdika ISTa nathI. jIvitadAna ApanAra dayAlue temane zuM nathI ApyuM ! e pramANe bhImakumAranuM vacana sAMbhaLI siMhe purUSane mukhamAMthI kADhI AgaLanA baMne paganI vacce nAkhe. pachI te kIra-pipaTanI mAphaka mAnavabhASAvaDe bhImakumArane kahevA lAge, he sAdhe? upakAra daSTie hArUM kahevuM satya che, paraMtu huM bahu kSudhAtura thayo , tethI ene kevI rIte mukata karuM? jevI rIte enIpara tane dayA Ave che tevI rIte hArIpara kema tuM dayAlu thato nathI? jethI enuM tuM rakSaNa kare che ane kSudhA te For Private And Personal Use Only Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (94) zrI kumArapALacaritra. hane mAravAnI IcchA kare chevaLI tyAre dharma paNa ke che? ke, ekanuM rakSaNa kare che ane bIjAne mAre che. kharekhara saMtapurUSa te madhyamaNinI mAphaka madhyastha-pakSapAta rahita hoya che. vaLI huM kharekhara rsihaja chuM, deva nathI, pUrvabhavanA saMskArathI manuSya bhASA huM jANuM chuM, mATe hArUM bhakSya huM oDIza nahIM. te sAMbhaLI vismaya pAmI bhImakumAra be, re siMha? jo ke, hAruM kahevuM satya haze, paraMtu A mANasane tuM cheDI de, mhArA mAMsavaDe huM tane tRpta karUM chuM. siMha bolyA, pUrvabhavamAM eNe mane evuM duHkha dIdhuM che ke ghaNA bhAvamAM paNa ene mAravAthI mahane zAMti thAya tema nathI. pharIthI bhImakumAra be , tyAre A zatrupara krodha kara ucita nathI, kAraNa ke, dareka vastu potAnA karmathI ja AvI maLe che ane bIjAte nimitta mAtra gaNAya che. keI paNa jamyA sivAya marato nathI. adattavastu koI divasa maLatI nathI, temaja karyA sivAya bhegavAtuM nathI. e vAta tuM nakkI samaja. mATe enI upara krodhane tyAga karI ene choDI de ane he mRge? mahArA aMgavaDe pitAnuM zarIra poSavA tuM kRpA kara. ema teNe ghaNuMe kahyuM chatAM krodhathI purUSane jyAre teNe na choDayo tyAre tenI pAsethI vastranI mAphaka kheMcIne balAtkAre bhImakumAre te purUSane potAnI pAse lai lIdhuM. bAda te purUSane khAvA mATe AvatA siMhane pazunI mAphaka page pakaDIne pASANa upara teNe pachADo, jethI te devanI mAphaka jaladI adazya thaI gaye. mRtyunA bhayathI mukata karelA purUSane zAMta karI tene sAthe laI rAjakumAra tyAMthI Ama tema pharate pharate rAjabhavana. rAja bhavanamAM gaye. vimAnasamAna rAjamahelanI lakSamIne vAraMvAra jete bhImakumAra tukathI mohita thaI gayuM ane dareka mALanI zobhA je sAtamA mALe For Private And Personal Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. ( 395 ) gayA. tyAM sajIva hAya ne zuM ? tevI mANikayanI khanAvelI puttaLIoe sta MbhA uparathI nIce utarI bhImakumAranA satkAra karyAM. ane amUlya Asanapara tene besAryAM, pachI snAnanI sarva vastuo AkAzamAMthI lAvIne snAna mATe temaNe prArthanA karI. bhImakumAre nagaranI bahAra rahelA matisAgarane teeja pAse tyAM melAvarAvyeA. tyArabAda Azcarya sAgaramAM magna thaelA ma'ne jaNe snAna karyuM. uttamaprakAranAM dvivyavastra tathA divyaalaMkAra dhAraNa karI mane jaNa temaNe lAvelu divyabhAjana jamyA. bhImakumAranI AjJAthI jene mRtyuthI bacAvyA hatA te purUSa paNa jamIne sevakanI mAphaka vinIta thai temanI pAse beThA. pachI kapU rakhaDasahita tAMtrula ane kusumAdika ApI sarva puttaLIo pAtapeAtAnA sta Mbhapara mesI gaI. te joi vismita thayelA bhImakumAre te purUSane pUchyuM ke; A Azcarya kevuM ? teTalAmAM tyAM AgaLa rahyuM sarvegilarAkSasa rAyamAna kAMtimaya keAi deva pragaTa thayA. ane te khelyA, satpurUSa ? thArA parAkramathI huM tuSTa thayA chuM, bhImakumAra paNa khelye, jo tuM prasanna thayeA hoya te khela! tuM kANu che? A purUSa kANu che? ane A nagara zUnya zAthI thayuM che ? vaLI enuM nAma zuM ? deva elke, A hemapuranAme nagara che, enI aMdara vAsudeva samAna samartha evA A hematha nAme rAjA che. prathama caMDanAmanA prasiddha brAhmaNa eneA purAhita-gAra hatA, te dAja nya Adi duAvaDe akhilanagaramAM apriya hatA. eka du natArUpa doSa paNa ahu kharAma gaNAya tA krodhAdika sahitanuM te kahevuMja zuM!!! temaja kevala madirA azubha gaNAya te mRgayAdi vyasana sAthe te vizeSatara niMdanIya hAya temAM navAI zI ? pratidina te purAhita upara nAgarika leAkeAne For Private And Personal Use Only Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 396 ) zrIkumArapALacaritra. dveSa bahu vadhatA gayA. eka divasa te ekaThA thai rAjA pAse gayA ane temaNe vinayapUrvaka kahyu` ke; A purAhita mahAduSTa che, te huMmezAM cAMDAlI sAthe krIDA kare che. rAjAe paNa kAnanA kAcA hAya che, tethI teNe kaipaNa vicAra karyA vinA carDane sabhAnI aMdara ubhA karyA ane telathI bhoMjAyelA rUvaDe tenu zarIra vIMTI lIdhuM, purAhita krodhathI bahu zApa ApatA hatA, chatAM paNa agnivarDa krumanI mAphaka tene saLagAvI dIdhA. aheA ? dveSanA pariNAma kevA naThArA hAya che ? ekanI sAthe paNa karelA virAdha aneka vipattio Ape che ane sarva leAkanA virodha te jIvitanA paNa nAza kare che. pachI te purAhita marIne azrubha dhyAnathI sa``gilanAme rAkSasa thayA. kAraNa "aMtakAlamAM jevI mati tevI gati thAya che. " e vANI satya che. avadhijJAnathI peAtAnA maraNanuM kAraNa jANI mRtyunI mAphka bhayaMkara te rAkSasa bahu rASathI ahIM AvyA. ati du:sahu tiraskAra karI vAyu vAda LAone jema nagaravAsI leAkeAnA apArakarI AkAzanI mAphka A nagarane teNe zUnya karyuM. tyAramAda te rAkSasa pote siMhu thai A hemaratharAjAnA kacukaNu vibhAga karavA lAgyA. "ahA ! veranI sthiti duraMta hAya che, " teTalAmAM enA pUrvajathI kheMcAyA hAya tema utkRSTa buddhimAn tu ahIM AvI pahoMcyA ane te siddha pAsethI ene tha mukata karyA. ahe!? "pRthvIpara vIra purUSA hAya che." temaja ahIM pAMcAlikA-puttaLIe pAse thArI sarva svAgatAdi kriyAone paNa te rAkSaseja karAvI. kAraNa ke " guNAvaDe A dunIyAmAM kaMipaNa durlabha nathI," teja huM rAkSasa thArI AgaLa ubheA chuM, te A hemaratharAjA ane teja A zunya nagara che. A vAta tuM satya jANu. vaLI thArI zaktine lIdheja eMdrajAlikanI mAphaka mhe' A sarva leAkeAne pragaTa karyo, AgaLa rahelA naga For Private And Personal Use Only Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (397) 2nuM tuM avalekana kara. te samaye bhImakumAranAM netra vismayathI praphula thaI gayAM ane te cAre tarapha javA lAgyo. idranI rAjadhAnI samAna lakSmIne dhAraNa karatA parijanothI bharelA te nagarane joI bhImakumAra balya, deva? tuM bahu stutipAtra che, jenuM mana AvuM dayALu che. kAraNake, sarva nAgarikalekone apahAra karI puna: ekadama temanI upara he anugraha karyo. A uparathI huM mAnuM chuM ke "nigraha ane anugraha karavAmAM zaktimAn to maheTA purUSaja hoya che." kAraNa ke, sUrya pRthvIne tapAvI vRSTijalavaDe zAMta kare che. leke devatvane mATe hustarata5 Acare che te yogya che. kAraNa ke, a5 devane paNa A mahimA che. e pramANe lImakumAra rAkSasa sAthe vAta karato hato. teTalAmAM ArAmaka tyAM AvyuM, namaskAra karI te balya, deva? udyAnamAM cAraNamunirAja padhAryA che. cAraNamuni. varSAkAlamAM kekI-mayUra jema muninA Aga manamAM atiAnaMda pAmate bhImakumAra, mitra, rAkSasa ane hemaratharAjA sahita munIvarane vAMcavA mATe gaye. paMcAMgapraNipAtavaDe pramedasahita vaMdana karI bhImakumAra ziSyanI mAphaka hAtha joDI gurUnI AgaLa beThA. bhaktithI kheMcAyelA anya nagaravAsI loko paNa vinayapUrvaka tyAM besI gayA. tyArabAda gurUzrIe krodhane uddezI dezanA prAraMbha karyo. krodha, mAna, mAyA ane lebha e cAre kaSAyomAM mahatvathI jema je mukhyapada bhogave che, te saMsAra vallinA mULabhUta krodhane buddhimAna purUSae tyAga kare. kAraNa ke; mahAna purUSa paNa krodhane lIdhe atiduSTakarma kare che, jethI te lekamAM karmacaMDAla kahevAya che. temaja krodhanAM phala bahu kharAba che. A lekamAM vaira, yuddha ane viSAda paNa kodhathI ja thAya che ane paralokamAM pazu ane nArakInI tIvra vedanAo For Private And Personal Use Only Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 viSa pitAnA mATe krodha e nathI ane (38). zrI kumArapALacaritra. thAya che. vaLI sarpAdikathI pragaTa thatuM viSa potAnA utpatti sthA nane nAza karatuM nathI ane A krodha te tene paNa nAza kare che, mATe krodha e vicitra prakAranuM viSa che. athavA sva ane pArane bALavAthI agnine tathA krodhane sarakhA mAnyA che, paraMtu agni kSaNamAtra dAha kare che ane krodha to jIvatAM sudhI bALe che. huM bhavyAtmAo? krodha karIne paNa je chevaTe kSamA mAge che te purUSane acaMkAratabhaphrakAnI mAphaka devatAo paNa name che. A bharatakSetramAM pitAnI saMpadAvaDe svargazrIne atyaMta jItanAra ane mAlavadezanA AbhUSaNa samAna caMdrapati. ujajayinInAme nagarI che. jenI aMdara dhA rmika leka guNa cheda-pratyaMcAnevedha-dayAdika guNeno nAza karatA nathI. temaja cApavidyA-dhanurvidyA=apavidyA zIkhatA nathI. ane mArga-bANe pheMkatA nathI=yAcakonuM apamAna karatA nathI. temAM caMdranI mAphaka suMdara AkRtivALo caMdranAme rAjA hato. te haMmezAM kuvalaya-bhUmaMDala kumuda ne ullAsa ApatA ane tamasU-ajJAna=aMdhakAranA samUhano nAza karate hato. temaja jenI kIrtidigaMtamAM prasarI hatI. jemake - kumudamamadamaindraH sindhuronodhdhuraunAH, TijhagiriraH rAH kAtarA vidhuratividhurazrIH svastaTinyastavegA, vilasati sati viSvagdrIci yatkIrtipUre. // 1 // jenI ujajavala kIrtine samUha sarvadizAomAM vilAsa kare chate, kumudavana maMda thaI gayuM, airAvaNahAthI ojasahIna thaI gaye, raphaTikagiri-kailAsa zyAma paDI gaye, zaMkara paNa For Private And Personal Use Only Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (39) zaMkAmAM paDyo. caMdra nisteja thaI gaye. temaja svargagAne vega haThI gaye." vaLI kAmudinI nAme tenI strI hatI. caMdra sranA samAna te haMmezAM AnaMda ApatI hatI. pitAnA udayavaDe je kamala-kamalA=lakSmIne praphulla karatI hatI, e enAmAM Azcarya hatuM. vaLI subuddhinAme te rAjAne maMtrI hato, jene janma zuddha vaMzamAM alaMkArabhUta hato ane te pRthvI para Avele zukrAcArya hAyane zuM ? tema sarvatra prasiddha hatuM. teja nagaramAM nAma ane artha ema baMne prakAre dhanapravara zreSThI hatuM, tenA guNe bahu zreSTha gaNAtA hatA. kamalazrInAme tenI strI hatI, rUpamAM devAMganA samAna ane zIlavratamAM te agraNI hatI. te baMnene prANathI paNa adhikapriya ATha putra upara eka putrI thaI. mAtApitAe hoTA utsavathI acaMkAritabhaTikA. "bhadrikA" evuM tenuM nAma pADyuM. te bhaTTi kAne mAtra eka guNeja priya hatA, e hetuthI jema potAnA manamAM vicAra karI dUSaNee tene dUrathI tyAga karyo. kAraNa ke, zatru para jenI prIti hoya tenI keNa sevA kare? vaLI sarva saMdaryano saMgraha karI brahmAe tene sarajI che e vAta satya che, anyathA traNe lokamAM bhavyakAMtimaya te kyAMthI hoya? eka divasa tenI prItine lIdhe tenAM mAtApitAe sarva parivArane kahyuM ke, A putrIne keIpaNa samaye keIe 'na jAtivyA?-- tiraskAravI nahIM, caMkAra zabda dezabhASAmAM cuMkaro eTale tiraskAra vAcaka che. tethI te acaMkAritaPphrikA nAme lekamAM prasiddha thaI. temaja te pitAnI mAnItI hovAthI devInI mAphaka svachaMdapravRtti karatI hatI. uttama prakAranA ghoDA, hAthI, ratha vigere parivAra paNa tenA tAbAmAM dAsanI mAphaka hAjara rahetA hatA. anukrame hRdayadarpaNamAM saMkrAMta thayelA kalAvelavaDe For Private And Personal Use Only Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (400 ) zrIkumArapALacaritra. dedIpyamAna te kanyA yuvAnane saMjIvana-eSadhasamAna vaivanane dIpAvavA lAgI. tyArabAda devInI mAphaka niHzaMka ane nAnA. prakAranA alaMkArothI vibhUSita te potAnI sakhIo sAthe udyAnomAM IcchA mujaba ramavA lAgI. udyAnanI aMdara AmramaMjarInI mAphaka bahu vilAsa karatI bhadrikAne joI kAmAtura thayelA yuvAna purU pika-koyalanI mAphaka bahu Asakta thayA ane tenA pitA pAse jaI teoe teNInI prArthanA karI. pitAe paNa pratyuttara Ape ke, je enuM vAkya ullaMghana na kare te purUSane e kanyA huM ApuM. kulIna purUe strIne svAdhIna thavuM te ucita gaNAya nahIM ema jANa te lekae pharIthI tenI mAgaNuM karI nahIM. anyadA udyAnamAM kIDA karatI acaMkAritabhadikAne joI subuddhimaMtrI kAmAtura thaI gaye, jethI teNe subuddhimaMtrI. pitAnA baMdhuone mokalI teNInA pitA- dhanapravara pAse te kanyAnI mAgaNI karAvI. dhanapravara zreSThIe kahyuM ke, hArI putrInuM vacana tyAre pALavuM paDaze. subuddhie te pramANe kabula karyuM, pachI mahotsava pUrvaka bhaphrikAnI sAthe teNe lagna karyuM, devInI mAphaka bhaphrikAnI AjJAne haMmezAM mastake mukuTasamAna dhAraNa karatA subuddhimaMtrI pArvatIne zaMkara jema prItivaDe tene AnaMda ApatA hatA. eka divasa teNIe pitAnA patine kahyuM, svAminI sUryAsta pahelAM tamAre vaheluM ghera AvavuM, bahAra rahevuM nahIM. strInI prIti vadhAravA mATe te vacana paNuM maMtrIe kabula karyuM. ahe? kAminI-strIo zuM nathI karatI? athavA leke kAmathI aMdha bane che. tyAra bAda subuddhimaMtrI haMmezAM rAjakArya bahajhaDapathI ATepIne sAMyakALe potAne ghera Avato. strInA vAkyanuM kezu olaMghana kare ? For Private And Personal Use Only Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sasamasa ( 401 ) kadAcit cadrarAjAe potAnA sevakAne pUchyuM, hAlamAM A maMtrI khahu vahele zAmATe ghera jAya che? sevakAsAya. e tenI strInu N vRttAMta nivedyana karyuM, te sAMbh LI rAjAne kAtuka thayuM, tethI teNe kAmane prasa Mga atAvI te divase ma MtrIne adha rAtrI sudhI kacerImAM besArI rAkhyA, tyArabAda te matrI peAtAnA ghera gayA. hai priye ? dvAra ughADe ema teNe ghaNI bumeA pADI, paraMtu rASane lIdhe teNIe dvAra ughADayu nahIM. pharIthI te khelyA, he pati ? tu krodha karIza nahI. Aje kai kAmane lIdhe atyAra sudhI rAjAe hune besArI rAkhyuM. dhananI icchAthI kharIdAyelA jene AtmA svAdhIna nathI te purUSa svecchA pramANe javA AvavAne kevIrIte zikamAna thAya ? vaLI; vikrINIte dhanalavakRte jIvita saukhyahetoH, svAtantryaJca tyajati bhajati dvAHsthatAM mAnalabdhyai / kIrtisphUrtyai ghaTayati caTUnyAnamatyuccatAyai, mAhAtmyArthaM tudati janatAM sevakasyA'dbhutA dhIH ??? // 1 // " lezamAtra dravya mATe vitane parAdhIna kare che; sukhanA lAbhathI svata MtrapaNuM cheADI de che, mAnanI prApti mATe dvArapAlanI sthiti bhAgave che, kIrttinA vilAsa mATe priyavacana khele che, uccatA mATe namana kare che, temaja mahimAnI IcchAthI leAkeAne duHkha de che, ahA ? sevakanI buddhi vicitra hoya che. " mATe rAjAnA sevaka thai hAlamAM huM rahyo chuM te mhArA zA deASa che? tuM vicAra kara, krodhanA tyAga kara, ema maMtrIe ghaNuMce kahyu, paraMtu mahu krodhanA AvezathI tenI strIe pratyuttara ApyA nahIM temaja dvAra paNa ughADayuM nahI', tyAre subuddhimatrI khinna thai khelyA, mhArI 77 ra For Private And Personal Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (202) zrIkumArapALacaritra. A kAmAMdhatAne dhikkAra che ke; jethI A duSTastrInA dRSTipAzamAM pakSInI mAphaka huM paDayA, sape grahaNa karelI chuchuMdarInI mAphaka vyartha De enA svIkAra karyo, jethI eNInA Adara vA tyAga thai zakatA nathI. pallIpati. subuddhinuM aghaTitavAkaya sAMbhaLI te acakAratabhaTTikA dvAra ughADI bahAra nIkaLI. pAtAnA patine chetarI azAkavanamAM gai, tyAMthI pitAne tyAM javA mATe mArge thai, kAraNa ke, strIe jyAre rIsAya tyAre temanuM khaLa te tarapha hAya che. aMdara krodhAgnine dhUma ane mahAranA gADhaaMdhakArane lIdhe tenAM netra rAkAi gayAM, jethI teNIne pIcaranA mAnI gama paDI nahIM. ToLAmAMthI chuTI paDelI mRgalI jema te khIcArI Ama tema samavA lAgI. rUpa ane AbhUSaNeAthI lakSmI samAna dekhAtI te strIne akasmAt AvelA cArAe pakaDI lIdhI. chAtIphATa te vilApa karavA lAgI, tenA mukhamAM vastranA DucA mArI cAraleAkeAe sarva AbhUSaNa lai lIdhAM, kAraNa ke; temanuM A mukhya kArya che. tyArakhAH puSpAthI ullAsa pAmatI velIe jenI aMdara rahelI che evI siMhaguhAnAme pallI mAM tee tene lai gayA ane vijaya mATe bheTa jema pallIpatine te strI apaNu karI. kAkasamAna krUrasvara ane kharAba svarUpavALA te pallIpatine joi hu`sInI mAphaka TTikA tenI EigAcara paNa thai nahIM. palIpatie tene peAtAnI mAtAne sAMpI kahyuM ke; A mhArI zrI thAya tevI rIte tu ene khAdha Apa, ekAMtamAM mAtAe teNIne kahyu, vatse ? tuM bahu puNyazAlI che, kAraNa ke; rUkimaNIpara kRSNa jema hArI upara mhArA putra ghaNA premI che. ahIM ekeka guNavALA te ghaNAe purUSA che, paraMtu sarvottama sarvaguNlRA te mhArA putramAM ja rahyA che. potAne ceAgya pati jANI kRSNane lakSmI jema prathama For Private And Personal Use Only Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga, (403) varI hatI, tevI rIte tuM paNa nItimAM pracaMDa evA mahArA putrane vara. e pramANe tenAM vAkavaDe marma sthalamAM vidhAyI hoya tema te bhaphrikA, kubuddhine pragaTa karanArI tenI mAtA pratye belI. he mAtA? tyAre putra kAmAMdhatAne lIdhe je ke, A pramANe che, paraMtu te vRddha thaIne satIne AcAra jANe che chatAM paNa AvI virUddha vAta kema bolI ? je ke, keIpaNa vaibhava athavA alaMkArene luMTI jAya paraMtu satIonuM zIlarava haravAne devapaNa samartha nathI. zeSanAganA mastakamAM rahela maNi, siMhanI kezavAlI ane satIenuM vrata haravAne karyo balavAnapurUSa zakitamAna thAya? huM hArA patine choDI bIjA anaMgane paNa evuM nahIM to aMdhArI prANunI te vAta ja zI? A pramANe hAra nizcaya che. A vAta vRddhAe pitAnA putrane karI, te sAMbhaLI pallI patine bahu krodha thaye. jethI te duSTabuddhie dAsInI mAphaka reSathI ghaNo tiraskAra karI tene cAbuka vigerenA prahArathI khuba mArI. tethI bahu du:khI thaI te paNa bhaphrikAzIlathI khalita thaI nahIM. zuM pakSIe halAvelI zAkhA vRkSathI paDe kharI? Akhare palIpati thALe, pachI teNe kaMTALIne kaI sArthavAhane tyAM tene vecI dIdhI. durAtmAone akRtya zuM hoya? sArthavAhe paNa strI karavA mATe tenI bahu prArthanA karI. paraMtu potAno nizcaya teNue cheDa nahIM, tethI teNe gunhegAranI mAphaka bhaphrikAne ghaNuM e kahyuM chatAM teNe e nahIM mAnavAthI teNe paNa thAkIne irAnadezamAM kaMbalanA vepArIne sonaiyA laI ApI dIdhI. te vepArIe paNa bhegane mATe bahu sakhtAI karI. bhadikA udvigna thaI vicAra karavA lAgI, strIone viDaMbanA karavAmAM rUpanI sundaratA mukhya kAraNa che, strIo bhaTikAvilApa. nI virUpatA uttama gaNAya che, kAraNa ke, tethI akhalita zIla pAlI zakAya che, zIla lIlA For Private And Personal Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (404) zrI kumArapALacaritra. ne lepa karanArI rUpavattA dareka pagale duHkha dAyaka che, mahAkheda, nI vAta che ke, sItAdika satIo paNa je duHkha pAmI, te paNa A rUpane lIdheja, mATe kalezanA sAgarasamAna A rUpane dhikkAra che. prANatamAM paNa jeoe zIlavata malina karyuM nathI, te satIo ja hAlamAM hAruM rakSaNa kare. ema vicAra karI bhadrikAe kaMbalavaNikRno tiraskAra karyo. tyAre te vepArI pUrvabhavane vairI heya tema teNInA upara bahu gusse thayo. pachI yamanI mAphaka nirdaya thaI teNe bhaphrikAnA samasta zarIramAMthI rUdhira kADhI kaMbale raMgavAmAMDI. zarIrane puSTa kare ane lohI kheMce ema karatAM dhIme dhIme te bahu kRza ane rUnI puNikA samAna ni:sAra thaI gaI, te paNa te pitAnuM zIla pAlatI ane pitAnA krodhane niMdatI tyAM divase nirgamana karatI hatI. ahe? kulInastrIonI parIkSA duHkha samaye thAya che. have eka divasa ujajayinI narezane bahu dayAlu dhanapAla nAme dUta tyAM AvyA. te bhadrikAne heTa baMdhu dhanapALa baMdhu. thatA hatA. teNe tene joIne oLakhI ke A hArI bena che, pachI dhanapALe te vaNikane tenI IcchA pramANe dhana ApI potAnI benane tenI pAsethI mukta karI. bAda pitAnA svAmI taraphanuM kAma karI sAravastunI mAphaka benane laI te ujajayinImAM pitAne ghera Avyo. rUdana karatAM mAtA pitA vigere bAlyAM, putri ? zIlarakSaNathI hArI uttama dazA hovI joIe, chatAM AvI durdazA zAthI thaI ? kaThera hadacanA mANasone paNa rUdana karAvatI ane pote atyaMta rUdana karatI bhaphrikAe temanI AgaLa pitAnA krodhanI sthiti kahI. pachI pitAnI putrIne mahAmuzIbate retI chAnI rAkhI, bAda premanA sAgarasamAna baMdhuoe zAMta karI bodha Ape ke, vatsa For Private And Personal Use Only Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (45) A niSkAraNa krodha huM zA mATe karyo? jeNe A hAre AtmA lejhanI mAphaka du:khasAgaramAM nAkhe. te lakSamI, te lIlA, te rUpa ane te sukha hArUM kyAM gayuM? agni vanane jema A hArUM sarvasva kriodhe bALI nAkhyuM. keTalAka kSamAvAna saMtapuruSe kAraNa hoya chatAM paNa kopa karatA nathI ane huM vinAkAraNe krodha karyo. zuM AhAra viveka gaNAya? jemanA hRdayamAM kaI samaye krodhAgni baLatuM nathI teo haMmezAM vidvAnapurUSone mAnya ane zAMti priya kahevAya che. mATe he putri? krodha saMtApanI zAMti mATe kSamAmRtanuM pAna karI gharano aMdara tuM rahe ane dharmArAdhana kara. ema pitrAdikanA kahevA pramANe tyArathI AraMbhI acaMkArita bhadrikAe sAdhvInI mAphaka zAMtirUpa sAgaramAM nimagna thaI abhigraha karyo ke, sarvasva nAza thAya ane mastakane cheda thAya te paNa havethI jIvatAM sudhI potAnA kSayanI mAphaka huM krodha karIza nahIM. tyArabAda tenA pitAe tenA zarIranAM traNa rUjhAvavA mATe lakSapAkatalanA traNa ghaDA taiyAra karAvyA. kadAcit bhaphrikAne tyAM lakSapAkatela levAmATe dharmanI mUrti samAna keIka be mAMdA sAdhu AvyA. te azraddhAsudeva. samaye sabhAnI aMdara beThelA suredra avadhijJA nathI bharatakSetranuM avalokana karI ekadama devatAone kahyuM ke; acaMkAritabhaphrikAe krodhane evI rIte parAjaya karyo che ke, jene kupita karavAne deve paNa samartha nathI. te iMdranA vAkayapara azraddhAlu thayelo koIpaNa deva tenI parIkSAmATe bhadrikAne ghera Avyo. kAraNake, ketukIne ALasa hotI nathI. te arasAmAM baMne munioe lakSapAka telanI yAcanA karI, udAra AzayanI bhaphrikAe pitAnI dAsI pAse gharamAMthI te telane ghaDe maMgAvya, teNInA krodhamATe devatAo mArgamAM AvatAM dAsI pAse te ghaDe bhAMgI For Private And Personal Use Only Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (406) zrI kumArapALacaritra. naMkhAvyo. pachI pharIthI teNue dAsI pAse bIjo ghaDo maMgAvyA. te paNa devatAe pheDI nAkhe, to paNa teNIe bIlakula koi karyo nahIM ane trIjo ghaDe dAsI pAse maMgAvI temAMthI baMne munione tela ApyuM. tyAre munio belyA, subhage ? amArA mATe tyAre telanuM maheNuM nukazAna thayuM, tethI dAsI upara tyAre krodha karavo nahIM, kiMcit hAsya karI te bolI, munirAja? mahane krodharUnuM phala evuM maLyuM che ke, have mahArUM mastaka chedAya te paNa huM krodha karuM nahIM. kevI rIte kula maLyuM ? ema munionA puchavAthI maMtrIpriyA-bhadikAe potAnA kodhathI je duHkha anubhavyuM hatuM te sarva AdaMta kahI saMbhaLAvyuM. adabhuta prakAranI bhaphrikAnI kSamA joi tenI AgaLa devatAe pitAnuM dIvyasvarUpe pragaTa karyuM, bhaphrikAne devaprAdurbhAva. namaskAra karI potAnuM sarva vRttAMta nivedana karI teNe kahyuM ke, pativrate? kharekhara hArA jIvitavyane huM dhanya mAnuM chuM kAraNake jenI kSamAnI IdramahArAja sabhAmAM bahu harSathI stuti kare che. AjasudhI kSamAnI aMdara munionI upamA apAtI hatI ane hAlamAM te tuM varte che, mATe hAruM bhAgya alokika che. e pramANe stuti karI sADAbAra kareDa senayAnI vRSTi karI deva tenI kIrtinAM vakhANa karate pitAnA sthAnamAM cAlyo gayo. he bhavyAtmAo? krodha ane zAMti saMbaMdhI A upadeza sAMbhaLIne anarthamaya krodhane tyAga karI kalyANakArI zama-zAMtine tame Azraya kare. dezanAnI samAmimAM bodha pAmelo sarva gilarAkSasa be, he prabhe? ApanA vacanathI hemaratha saMbaMdhI maheM phodhane tyAga karyo che. . te samaye tyAM AgaLa pracaMDa garjanA karate, meghasamAna For Private And Personal Use Only Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra yakSaAgamana. www.kobatirth.org saptamasa. ( 407) koipaNa hAthI madajalanI akhaMDita dhArA vaDe bhUtalane sicana karatA ekadama AnyA.tene joi sabhAnA leAkeA bhayabhIta thai gayA. gajazikSAmAM bhImakumAra bahu dakSa hatA, nirbhayapaNe teNe hAthIne zAMta karyAM. pachI te hAthI sUrya samAna peAtAnI kAMtivaDe sabhyajanAne vismaya pamADatA yakSarUpe pragaTa thayA ane te bahu AnaMdapUrvaka muninA caraNamAM namyA. munie potAnA jJAnathI yakSane kahyuM, potAnA pAtra hemaratharAjAne du:khamAM paDelA joi tenA rakSaNamATe tuM bhImakumArane lAvyA. ane hAlamAM tene tenA pitA pAse laI javAnI tuM icchA kare che. A pramANe muninu vacana sAMbhaLI yakSa khelyA, munIM ? Apa mahA jJAnI che, Ape je kahyuM te satya che ema kahI pharIthI te khelyA, he munIzvara ? pUrvajanmamAM A hemaratharAjA mhArA pAtra hatA, mATe bhImakumArane lAvI A rAkSasathI mhe enu rakSaNa karyuM. vaLI pUrvajanmamAM samyakUzrvatattvanA kAMika aticAra AvavAthI huM' iMdranI samRddhine yAgya hatA, chatAMpaNu vyaMtara thayA e khedajanaka che. teA have Apa mhArI upara kRpA karAne pharIthI mhane samyakRtva Ape e pramANe prasanna thayelA yakSe cAraNamuninI yAcanA karI. pachI munizrIe yakSa ane hemarathane meAkSanA tattvarUpa samyaktva ApI tenuM mAhAtmya kahyuM, tathA;- tiryagnArakabhAvadAvadahano martyadhulokodbhava - dvArodghATanakuJcikA pRthubhavAkUpArayAnaM mahat / puNyAM bhoruhabhAskara stribhuvana-zrIlabdhidivyauSadhaM, : Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir muktyA kRSTinavAMkuTI vijayate samyaktvamekaM nRNAm // 1 // tiyar ane nArakanA bhAvarUpa vanane khALavAmAM agni samAna, manuSya ane svargaleAkanA janmarUpa dvArane ughADavAmAM For Private And Personal Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (408) zrI kumArapALa caritra. kuMcIsamAna, anaMta bhavasAgara taravAmAM mahAna vhANasamAna, puNyarUpa kamalene sUrya samAna, traNa lekanI smRddhi pAmavAmAM divya eSadha ane mokSanuM AkarSaNa karavAmAM navIna sANasIrUpa eka samyaktvaja manuSyane jaya ApanAra che." te samaye bhImakumAre paNa kApAlikA vigerenA saMsargathI samyakatvane kaMIka dUSita mAnIne te muni pAsethI AlocanA lIdhI. tyArabAda te sarve potAne dhanya mAnatA chatA munIzvarane vaMdanakarI punaH hemaratharAjAne ghera gayA. hemaratharAjAe bhImakumArane namaskAra karI kahyuM, he sAha sin ? pitAnI mAphaka hArA prasAdathI hune hemaratharAjA. punarjanma prApta thaye, vaLI te janmathI je sukRta karavuM ghaNuM durlabha che te tAtvika sabhyatva paNa hArA prasaMgathI mahune prApta thayuM. temaja niSkAraNa upakAravaDe sUryanI mAphaka heM hAlamAM aMdhakArathI mANasane jema atikrUra rAkSasathI.hane bacAvyA. paropakArano prayatna kare e sapurUSone svabhAva ja hoya che, kAraNa ke, kenI preraNAthI varasAda jagane jIvADe che? prANadAtAno keIpaNa rIte badale vaLatenathI. mATe huM hArA guNothI vecANa thayele dAsanI mAphaka jhArI sevAmAM AnaMdathI rahyo chuM. bhImakumAra balya, rAjan ?A hArA vinayathI huM tuSTa thaye chuM, pratyupakArane vRthA saMkoca tuM manamAM lAvIza nahI, vaLI je hArUM kareluM kaMI lhArA hRdayamAM hoya te tuM jainadharmamAM haMmezAM udyogI thA, kAraNa ke; enAthI bIju koI Atmahita nathI. hemaratharAjA belya, deva? jo ema hoya te huM navIna zrAvaka chuM mATe dharmamAM mahane sthira karavA mATe keTalAka samaya tame ahIM rahe. hemaratharAjA ane bhImakumAra e baMne A pramANe vAta karatA hatA For Private And Personal Use Only Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. (49) kAlIkAsurI. tevAmAM leAkeAne uMcA kAna karAvatA gADha DamarUkanA zabdovaDe AkAzabhUmine ekAkAra karatI, vividha AyudharUpa patrAthI sutheAzita peAtAnI vizabhujAAvaDe AkAza vRkSanuM vRkSapaNuM pragaTa karatI ane siddhavidyAnA prabhAvathI sUrya samAna atikAMtimaya te kApAlika sahita kAlikAdevI tyAM AvI. bhImakumArane namaskAra karI te melI, svasthAzaya ? petAnI icchAthI apAra AkAza maMDalamAM pharatI pharatI thArA nagaranI upara huM AvI, tyAM thArA nAmanA uccAra karatAM thArAM mAtA pitA ane pArajanAnA pralApa sAMbhaLI huM AkAzamAMthI nIce utarI ane temane mheM kahyuM, mahInAtha ? e divasanI aMdara thArA putrane huM ahIM' lAvIza. ema pratijJA karI jaladI huM' thArI pAse AvI chuM. mATe he mahAzaya ! tuM jaladI taiyAra thA. viyeAgAgnithI atyaMta khaLatAM thArAM mAtApitA vigerene peAtAnA darzanarUpa jalavaDe tu zAMta kara. e pramANe kALikAnuM vacana sAMbhaLI khuza thayeleA bhImakumAra cAlavAnI taiyArI kare che, teTalAmAM AkAzamArge apArakAMtimaya vimAnazreNI dekhAvA lAgI, sphuraNAyamAna vAjIMtrAnA dhvanivaDe AraNyakamayUrIne nacAvatI te vimAna patine jovA mATe sabhya janeAnAM netra AkAza tarapha khullAM thai gayAM. te vimAnAnA madhya bhAgamAM kAMtinA samUhavaDe AkAzane li patI, ni:sIma svarUpavaDe lakSmIne paNa lajAvatI, ane mukhavaDe divase paNa vikastara caMdrapaNAne khatAvatI hAya tema keAi daivI sabhya nAnI STigocara thai. devIne joi A kANu haze? ema sabhAnA leAkeA vyAkuLa thai jotA hatA, teTalAmAM teNInA pArdhAnucara devakamalAyakSiNItA vimAnamAMthI AvI bhImakumArane praNAma karI elyA, deva ? amArI svAminI nAnA For Private And Personal Use Only Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (40) zrI kumArapALacaritra. prakAranA vimAnamAM beThelA parivAra sahita kamalAnAme yakSiNa Apane namavAmATe Ave che. ema teo kahetA hatA teTalAmAM jaladI vimAnamAMthI utarI potAnI kAMtivaDe sabhyajanene cakti karatI te yakSiNI bhImakumArane namI, tyArabAda nIce besIne te bolI, kumAreMdra prabhAtamAM maheM munione pUchyuM, hAlamAM bhImakumAra kayAM che? paraMtu munioe kaMI paNa uttara Ape nahIM. pachI jJAnavaDe tane ahIM jANuM tarataja huM tyAMthI nIkaLI, mArgamAM keTaloka vilaMba thaye, hAlamAM huM ahIM AvI chuM. jethI ApanAM darzana thayAM. hemaratharAjAnI baLAtkAre AjJA laI bhImakumAra mitra hita yakSe banAvelA vimAnamAM besI gaye, pachI svapurapraveza. yakSAdika paNa potapitAnA vimAnamAM besI gayA. svargamAMthI iMdra jema tyAMthI vimAnanI rUDhi sahita bhImakumAra nIkaLe, te samaye divyakAMtimaMDalathI vibhUSita ane cAlatA vimAnavaDe seMkaDo sUryavALuM hoya tema AkAzane leke jevA lAgyA. AkAzamArge prayANa karatA bhImakumAranI AgaLa yakSiNIe pitAnI devIe pAse adbhuta nATaka tsava karAvyuM. tenATayavinedane lIdhe AkAzamAM cAlatA siddhAdika dee bahu utAvaLa hatI tepaNa kSaNamAtra sthiratA karI, ema AkAza mArganuM ullaMghana karI harivAhanarAjAne putra-bhImakumAra pitAnA nagaranI pAsamAM rahelA udyAnanI aMdara jInAlayanI najIkamAM gayo. tyAM jIreMdrabhagavAnanI pUjA karI sureMdranI mAphaka bhImakumAre tuSTa thayelI yakSiNu pAse uttama prakAranuM saMgIta karAvyuM. tene dhvani sAMbhaLI harivAhanarAjAe pUchayuM, maMtrinuM ? A zabda kayAMthI Ave che? ema te puchate hatuM teTalAmAM tyAM udyAnapAlaka Ave, namaskAra karI teNe vinati sAthe kahyuM ke, he deva? vimAnavaDe pRthvIne bhAvate Apane putra hAla udyAnamAM For Private And Personal Use Only Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga, (11) Avyo che. bahu bhaktithI caityanI aMdara te nATayakarAve che. teno A zabda ApanA putranuM Agamana prasiddha karato hoya tema sarva dizAomAM prasarI rahyo che. A pramANe ArAmikanI vANI sAMbhaLI rAjAe ArAmikano satkAra karyo, pachI hRdayamAMthI ubharAtA AnaMdavaDe harivAhanarAjA aMta:pura ane pira leke sahita putranA hAme nIkaLyo. pitAnA pitAne sanmukha AvatA sAMbhaLI bhImakumAre vilaMba rahita yakSanI pAse hAthI, ghoDA, ratha pitrAdisamAgama. ane pAyadala vigere bharapura sainya taiyAra karAvyuM. pitAne joI bhImakumAre tenA caraNa kamalamAM mastakarUpa kamaLa mUchyuM, jethI padmapara beThelI lamIsamAna zebhA kuravA lAgI, rAjAe paNa putrane ubhe karI hRdayanI aMdara nAkhato hoya tema dRDha AliMgana karI mastaka para vAraMvAra cuMbana karyuM. tyArabAda putranA AlokanathI uchaLatA stanya-dhAvaNanA miSathI hadayamAM prItirasane batAvatI hoya tema potAnI mAtAne te nape. pachI tenA kahevAthI potAnA svAmInA pitRtvanI bhakti vaDe yakSAdika sarva parivAra rAjAne nape. kharekhara saMta purUSa gyatAnA jANakAra hoya che. vividha prakAranAM bheTanuM laI AvelA, ane viyegarUpa grImathI tapI gayelA nagaravAsI leone priya AlApa rU5 sudhAvRSTivaDe bhImakumAra pote vAraMvAra siMcana karavA lAgyuM. tyArabAda vimAnazreNIo vaDe AkAzane ane saivaDe pRthvIne bhAvatI, lakSmIvaDe iMdrasamAna, praDha gajendrapara beThele, vAgatAM vAchatrAnA dhvanivaDe bolAvelA seMkaDo nagaravAsI strI purUSoe stuti karAyela, suvarNanA dAnavaDe yAcakone dhanADhya karato, ane dhvaja patAkAo vaDe sUryanA kiraNa rahita nagarane jete bhImakumAra pitAnI sAthe pitAnA sthAnamAM gaye. For Private And Personal Use Only Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (412 ) zrIkumArapALacaritra. yakSAdikanA kahevAthI Azcarya janaka putranuM caritra sAMbhaLI rAjA bahu khuzI thayA ane teja vakhate bhIma rAjyAbhiSeka. kumArane teNe rAjya gAdIe besADayA. temaja te rivAhana rAjAe saMyama rUpa utkaTa sainyavaDe peAtAne vaza karelu ane zAzvatalakSmIthI vibhUSita muktirAjya dIpAvyuM. bhImabhUpati khuddhimAM bRhaspatisamAna matisAgarama trIne peAtAnI pAse rAkhI yajJAdikane vidAya karI rAjyanuM pAlana karavA lAgyA, yuddhamAM kuzala evA dhanune dhAraNa karI lIlAvaDa bhImanRpatie kRSNe daityone jema yuddhamAM zatruone jItI lIdhA. caturaMga senA teA mAtra tenA AkharamATe hatI, paraMtu bhUmaMDala tA teNe peAtAnA khalavaDeja kevala vaza karyuM hatuM. vaLa tenA rAjyamAM durbhikSanuM teA nAmaja naheAtuM, temaja ativRSTi, anAvRSTi, zalabha~tIDa, mUSaka-uMdara, zuka-peApaTa, ane najIkanA virUddharAjAo, e cha iti-upadmavA paNa naheAtA, anIti, cArI, paradroha ane irSyAdi doSAnA sarvathA tenA rAjyamAM abhAva hatA. rAjya e prAcIna puNyanu phUla che, ema mAnI tattvaSTie puNyanu ja ArAdhana karatA bhImabhUpati satkAnI sevA karatA, hRdayamAM samyakRtvane dhAraNa karatA, prAvane sukRtamAM calAvatA temaja jainamatanA udyAta karatA bhImarAjA ghaNA vakhata rAjyapAlaka thayA. mAda vRddhAvasthAmAM vairAgyavaddha ka sadgurUnI vANI sAMbhaLI mahAparAkramazAlI pAtAnA putranA rAjyAbhiSeka karI pAte dIkSA grahaNa karI, dustapatapazrcaryorUpa tApavaDe malapakane uccheda karyo. khAdya kevalajJAna pAmI bhagavAn bhImarAjarSi meAkSadhAmamAM gayA. e pramANe meghanI mAphka dharmAmRtanI vRSTi karI gurUmahArAja For Private And Personal Use Only Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. (413) gurUsakhe. zAMta thayA. tyAre mayUranI mAphaka hRSTa thayelA zrIkumArapAlabhUpatie madhuravANIe prazna karyAM. prabhA ? mithyAtvarUpa dhatturAnA AsvAdathI huM brAMta thayA hatA, jethI le-mATInA DhAne suvarNa samAna ane atattvane paNa tattvarUpa he... jANyu hatu, hAlamAM teA ApanI vANIrUpa amRtanuM pAna karavAthI mhArA bhrama cAlye gayA che. samagra dharmAditattvasvarUpa yathArtha huM jAN chu. meSarUpa zalAkAvaDe mhArA ajJAnapaTalane dUra karI Ape jJAnamaya netra prakaTa karyuM che. vaLI he bhagavan ? mhArI upara kRpA karI mahAna kalpadruma, ciMtAmaNi vigerenA mahimAne tiraskAra karanAra zrAvaka dharmamAM mhane sthira karA. e pramANe rAjAnI prArthanAnA svIkAra karI zreSTha lagnamAM mahAtsavapUrvaka caturvidha sa MdhanI sAkSIe zrI hemacaMdrasUrie vidhipUrvaka satkarmanA samUhanI mAphaka akhila bhUmaMDalanu aizvaya hAyane zuM? tema samyaktva sahita zrAvaka dharmanA upadeza karyA, bAda vararAjA vadhune jema zrIkumArapAlanRpati dharma lakSmIne AgaLa karI pavitra samavasaraNanI pradakSiNA karatA bahu zAlAne pAtra thayA. rAjAnI upara munioe zrIkhaMDaca'4nanA vAsakSepa karyo, jethI te sadizAomAM prasarI gayA. te samaye leAkeAne vasatakrIDAnA anubhava thayA. Ada Asakta thayelI puNyalakSmIe mUkelA hajArA kaTAkSa heya ne zuM ? tema saMgha lAkAe rAjAnI upara nAkhelA zuddhaakSata-cAkhA zaiAlatA hatA. zrIkumArapAlarAjA zrAvakadharma pAmI A lAkamAM paNa bhiva SyamAM prApta thanAra meAkSanI vAnakI samAna paramAna Mda pAmyA. te samaye sarvatra dayA harSa pAmatI hAya, vivekitA vaLagatI haiAya, dAna, zIla, tapa ane bhAvanA vigere vilAsa karatAM hAya tema diga tara For Private And Personal Use Only Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (414) zrI kumArapALacaritra. dekhAvA lAgyAM. gurjaranarezanA dayA dAkSiNyAdi guNenuM varNana karato koIpaNa te mahAnapurUSa nahoto ke, tenI stuti na kare? sthApana karelA dharmanI rakSA mATe cekIdAranI mAphaka zrI hemacaMdrasUrie rAjAne zikhAmaNa ApI. jemake;koshaadvishvptervikRssy guruNA prANAvanAdivrata sphUrjanmauktikadAmavistRtaguNaM samyaktvasannAyakam / tubhyaM dattamidaM mahIdhava 1 vahan hRdyanvahaM jIvavat , ___ tvaM saubhAgyabhareNa muktiyuvaterbhAvI priyaMbhAvukaH // 1 // he bhUpate? vizvapatinA bhaMDAramAMthI vistRta guNavALe ane samyaktvarU5 madhyamaNithI vibhUSita ahiMsAdivratamaya dedIpyamAna A muktAhAra gurUe tane Ape che. tene jIvanI mAphaka haMmezAM hRdayamAM dhAraNa karatA tuM atyaMta saubhAgyavaDe mokSa yuvatine valabha thaIza." te samaye saMgha taraphathI atyaMta durlabha "dharmAtmA ane rAjarSi" evAM be nAma prasAdanI mAphaka tene prApta thayAM. tyArabAda bhUpatie anya devono tyAga karI hRdayamAM ane gharamAM paNa gurUpAdukA sahita chanezvarabhagavAnanI pratimAonuM sthApana karyuM. traNe kALe te mUrtionuM haMmezAM kapUrapuSpAdivaDe pUjana karI potAnA AtmAne sukRtarUpa sugaMdhasaMpattivaDe suvAsita karato hato. temaja aSTamI Adi sarva parvadivasemAM aSTaprakArI uttama pUjAvaDe jIneMdrabhagavAnanI pUjA karI ATha karmone zithila karate hato. bAravrata, samyaktva ane jJAnAdikanA (124) aticAra jANI bhUpatie temane tyAga karyo. suMdara buddhimAna bhUpati kaMika gurUmukhathI ane kaMIka vAgabhaTamaMtrI pAsethI sAMbhaLI sarvazrAvakanA AcAramAM pravINa tha. e pramANe samyakudharmajJAtA caulukyabhUpatie dharmanuM mULasAdhana dayAnI sarvatrapravRtti karavAnI IcchA karI. For Private And Personal Use Only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAmasarga (415) cArevamAM potAne vA anyane mATe je kaI pApiSTa bakarAM temaja mRgalAM vigere ne vadha karaze te jIvadayA. purUSa rAjadrohI thaze, ema nagaramAM nagA rAnI ugheSaNa karAvI rAjAe prANIonA jIvitadAnanI mAphaka amArI pravartAvI. temaja vyAdha-mRgahiMsaka, zaunika-kasAI, dhIvara-mAchImAra ane kalAla vigerenA pApasthAne ucacheda karI temanI pAse paNa jIvadayA paLAvavA lAgyA. te samaye jugArIomAM satyavANuM ane duSTa lekamAM zichatA jema kasAI vigeremAM te dayA AzcaryakAraka pragaTa thaI. temaja rAjAnI AjJAthI keIpaNa mANasa vAcharaDAM, bakarAM ane gAye vigere prANIone paNa gALyA vinAnuM pANI pAtA nahotA. tyArabAda rAjAe potAnA dezamAM temaja potAnA svAdhIna rAjAonA dezamAM paNa hiMsA niSedhane mATe pitAnA hitapurUSane mekayA. bhUpatinA hukamathI teoe paNa sairASTra, pATarI, khaMbhAta, samudrakinArAnA aneka sthala, lATa, mAlava, AbhIraka, medapATa, marU-mAravADa ane sapAdalakSadezamAM jaIne zakti, bhakti ane dravyAdikavaDe sarvatra pApavyAdhinI mAphaka hiMsAne niSedha karAvyuM. dhUtAdikapaNa hiMsAnAM kAraNa che ema jANuM rAjAe samastakamAM nagArAnI udaghoSaNApUrvaka dhRta vigere sAte - sano niSedha karAvyo. pachI sAte vyasanonAM mRttikAnAM puttaLAM banAvyAM, temanAM mukha mathI zyAma karyA, pachI te sAtene gadheDA para besADI dareka rastAomAM pheravIne nagaramAMthI tathA pitAnA dezamAMthI kADhI mUkayAM. pitAnA dezanI aMdara keIpaNu ThekANe koI paNa mANasa jIva hiMsA kare che vA nathI karate ! tenI tapAsa mATe mAhezvaravaNipha. zrI kumArapAle potAnA carapurUSo mokalyA. teo paNa haMmezAM sarvatra pharatA pharatA hiMsakone For Private And Personal Use Only Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (16) zrI kumArapALacaritra. tapAsa karatA sapAdalakSadezanA keIka gAmamAM gayA. te samaye tyAM mAhezvaranAme vaNika potAnI strI pAse kezapAza jevarAvate. hato. tenA mAthAmAMthI tenI strIe tene eka yUkA-ju ApI. teNe te june mArI nAkhI. dUra rahelA chatAM paNa te carapurUSoe te bAbata potAnI hoMzIyArIthI joI lIdhI, tarataja teo mAhezvaranI pAse AvyA ane cAranI mAphaka marelI jI sAthe tene pakaDI lIdho. bAda teo tene pATaNamAM laI gayA. temaja temanA kahevAthI te vaNinuM duSacaritra jANuM rAjAe tiraskAra pUrvaka kahyuM, re re nirdaya ? sarvatra prANavadhane heM niSedha karyo che, te tuM jANe che chatAM paNa A cUkA-ju huM zA mATe mArI? mAhezvara belyo, svAmInI mAphaka hArA mAthAmAM mArga pADI rAkSasI jema A ju hArUM rUdhira pItI hatI, mATe ene he mArI nAkhI. rAjAe kahyuM, raktapAna karavAnI ja enI sthiti hoya che, te sthiti pramANe vartatI A yuko je mAravAmAM Ave te pitapatAnI sthitimAM rahelA sarva jI paNa mAravA joIe. re! A pazu sarakhe tuM keNa che? rAjA mahArAjA ane cakavatIomAM paNa yUkA potAnI duzleSTA choDatI nathI. kAraNake, darekane potAnI vRtti durutyaja hoya che. mAtra pIDA karavAthI A cUkA che ke, huM mArI nAkhI te eNunA prANa haraNa karavAthI tane kema na mAravo joIe? potAnI mAphaka sarvane sukhaduHkha thAya che, ema jANato chato paNa tuM hita, ahitane vicAra karyA vinA prANane nAza karavAthI bIjAne zAmATe duHkha kare che? re niya? je ke yUkAne mAratAM tuM pApathI Darato nathI, paraMtu hiMsakono khAsa vinAza karanAra evA mArAthIye kema bahItA nathI? kharekhara rAjAonI AjJAne lepa karavo te temane zastra vinAne vadha kahe che, te hAlamAM te pramANe vattanAra tuM thaye. For Private And Personal Use Only Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa, ( 417 ) che, mATe hane vadhya purUSAnA madhyamAM gaNavA joie. A vAta mahu zAcanIya che; paratu eka cUkAne mATe A pramANe kApAyamAna thaine paNa huM kevIrIte thArA ghAta karAvuM ? mATe sarvasva da DavaDe duSTanI mAphka thArA nigraha karU chuM. tethI tuM thArUM sa dhana kharacIne A nagaranI a Mdara te jUnA yUkAnA kalyANa mATe jaladI eka uttama caitya baMdhAva. jethI A vRtAMta sAMbhaLI cUkAcaityane joi bIjo paNa keAI ni ya mANasa hArI mAphka prANI vadha kare nahIM. e pramANe zrIkumArapALanI AjJAthI mAhezvaravaNike ghaNu dhana kharacIne pATanagara-pATaNamAM pRthvInA cUkAcaitya. hArasamAna cUkAvihAra nAme maneAhara-ma Mdira khaMdhAvyuM. ema zrIkumArapAlanA carapurUSAnA sa'cArathI kAi paNa jagAe rAtrIe tema gharamAM paNa keAi mANasa hiMsA karatA nathI.ethI ane bhagavAnanA tI mAM jema manuSyAnI vRddhi hatI tevIrIte zrIkumArapAlanA rAjyamAM paNa jalacara, sthaLa cara ane AkAzacArIonI vRddhi thai. temaja tenA rAjyamAM pazu pakSIo ni ya thai krUratA hatA. jemake, vyAdhAn vIkSya vihAriNaH zizumRgAH svoktyA pitRRnUcire, yAmaH sAndralatAntareSviha na cedete haniSyanti naH / te tAn pratyavadan bibhIta kimito ? vatsAH ? sukhaM tiSThata, zrI caulukyabhiyA nirIkSitumapi prauDhA na yuSmAnamI // 1 // " vananI aMdara krUratAM mRgabAlA vyAdha-zIkArIone joi potAnI bhASAvaDe peAtAnAM mAbApane kahevA lAgyAM, ame ahIM gADha jhADImAM jaie chIe. nahIM te| amane A niya zIkArIe mArI nAkhaze. ema khAlakeAnu' vacana sAMbhaLI mRga 27 For Private And Personal Use Only Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (418) zrIkumArapALacaritra. lAo belyA, he baccAo? zuM ahIM tame hIo cho? sukhe thI ahIM AnaMda kare. zrIkumArapAlanarezanA bhayathI A leke tamArI tarapha dUra daSTi karavAne paNa samartha nathI." vaLI tenA rAjyamAM jIvahiMsA niSedhanuM AthI bIjuM zuM varNana karavuM ? kAraNa ke, jugAramAM paNa "mArI" evA be akSara keIpaNa bolatuM nathI. navarAtrano prasaMga Ave, te samaye zrI kumArapAlarAjA gurUnI AgaLa beThA hatA, tyAre devInA pUjArAo navarAtrimAM rAjAne vinati karavA lAgyA. rAjan ? kaMTedevIpUjaka. zvarI vigere ApanI netradevIo che, temanI pUjA mATe sAtama, AThama ane navamI e traNe divase anukrame sAta, AThaso ane navase bakarA ane teTalAja pADAo dareka varSe ApavAmAM Ave che. mATe A sarva pazao amane apA. jethI devIonI pUjA thAya. je nahIM Ape to teo dedha karaze ane te ja vakhate hATuM vigha karaze. ema pUjArIonuM vacana sAMbhaLI rAjAe najIkamAM jaI gurUne pUchayuM. have hAre zuM karavuM? kaMIka dhyAna karI gurU bAlyA. rAjI zrIjIne bhagavAne kahyuM che ke, devatAo prANIone mAratA nathI. temaja mAMsa paNa khAtA nathI, paraMtu zAkinIonI mAphaka keTalIka nirdaya devIo mAtra kIDAne lIdhe pitAnI AgaLa marAtA pazuone joI khuzI thAya che. A devInA pUjArAe devI pUjananA bahAnAthI pazuone vadha karI pote ja khAya che. mahA khedanI vAta che ke, svArtha mATe A temanI prArthanA che. mATe ApavAnAM bakarAM ane pADAone devInA maThamAM purAve. pachI tenA dvAramAM tAle deI potAnA mANase mUkI tene baMdebasta rakhAve. ema karavAthI sarva pazuo rAtrIe jIvatAM ja raheze. For Private And Personal Use Only Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. (419 ) prabhAtamAM te pazuone vecI te dravyavaDe devatAonA bhAga karA vave. prANIenI mAtA samAna udAra evI zurUnI vANI sAMbhaLI rAjAe te pramANe sarva kArya karAvyuM. savAramAM dvAra ughADIne aMdara joyuM teA dharAelAMnI mAphaka atyaMta kUdatAM pazuone joI rAjarSi-zrIkumArapAle pUjArAone kahyuM; re re duSTA mhe tamArUM caritra jANyuM ke; tameja kasAionI mAphaka ni ya thaI A pazuonA dhAta karAvA che. jo devIene mAMsanu pratyeAjana hAta tA lidAnamAM ApelA A pazuone A devIe pote kema na mAre ? leAkamAM kahevata che ke; pote naSTa thayelA keTalAka purUSA khIjAone paNa mAre che, e vArtA pASThi evA tamAeja satya karI, re adhame? prathama tamArAthI huM chetarAyA, havehu tattvanA jANakAra thayA chuM, mATe mhane kevI rIte chetarazeA? kAraNake; cAra leAkeA jAgatAne luMTI zakatA nathI. tyArabAda te sarva pazuAne vecI tenA dravyathI tatkAla teNe geAtra devIonA bhAga karAbyA. dazamInA divase upavAsa karI bhUpati peAtAnA sthAnamAM zrIjInedra bhagavAnanuM smaraNa karatA cunIMdra jema dhyAnamAM besI gayA. zrIkumArapAlarAjA ekAgra citte dhyAna karatA hatA, tevAmAM potAnI kAMti vaDe dIpasahita hAya tema madikaTezvarIdevI. rane prakAzita karatI ane hastamAM trizulane dhAraNa karatI kAika daivI AkAzamArge utarI tyAM AvI. rAjAne te kahevA lAgI. netra ughADI tuM jo, kaeNTe zvarI nAme huM hArI kuladevI AvI chuM. rAjan? AjasudhI hArA pUrvajo ane tuM paNa je alI amane ApatA hatA te pazu vigerene hAlamAM kema tame ApatA nathI ? peAtAnA kulakramanA leApa karI je gAtradevInuM apamAna kare che te purUSa alpa samayamAM brAhmaNanA zApathI jema te devInA kepathI nAza pAme For Private And Personal Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (420) zrIkumArapALacaritra. che, je tuM hArA kalyANanI IcchA rAkhatA hoya te jaladI hune prasanna kara, nahI te kApavanti vaDe ghAsanI mAphaka tane bALI nAkhIza. te sAMbhaLI daDha vairyavAna rAjA bolyA, devi ? huM dharmatattva samyakrarIte jANuM chuM, tethI hArA mATe huM jIvahiMsA karIza nahIM, jenadharma jANyA sivAya mahe prathama je prANu vadha karyo, te paNa mhArA hRdayane agni javALAnI mAphaka atyaMta bALe che. eka paNa prANIne vadha karavAthI anaMta pApa thAya che, ema jANato chate huM yamanI mAphaka aneka prANIone vadha kevI rIte karUM ? tyAre paNa A prANuono vadha karAva kharekhara ucita nathI, kAraNake, devI dayAlu hoya che ema lokamAM ane zAstramAM prasiddha che. vaLI jeo pote ghAta karanAra hoya che teone paNa hAre vAravA joIe, temaja jeoe jIvahiMsAne tyAga karyo hoya temanI pAse prANu vadha karAve te kArya hane bIlakula ghaTatuM nathI, dayAnA jIvADanArA saMta purUSe kadAcita prANu vadha kare to prakAza karanAra sUryanA kiraNe aMdhakAranI puSTi kare temAM zI navAi? he devi? kapUra puSpAdimaya hArI gya pUjA heM karI che, ane prAvadha te prANutamAM paNa huM karavAno nathI, evo mahAre nizcaya che. ema bolatA rAjanI upara kuladevI kopAyamAna thaI ane tenA mastakapara trizULa mArI durdazAnI mAphaka te aMtardhAna thaI gaI. trizUlanA ghAtathI rAjAnA sarva zarIre ekadama kucha nIkaLyA. jethI bahu pIDA thavA lAgI, devIone ke kurega. bahu viSama hoya che. kuSTha rogane lIdhe rAjAnI nAsikA cIpaTI thaI gaI, kAna gaLI gayA hoya tema dekhAvA lAgyA, hAthathI utpanna thayelI chatAMe AMgaLIo gaLI gaI hoya tema bhAsavA lAgI, phuTelA phallAnI mAphaka tenA For Private And Personal Use Only Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (421 ) zarIramAMthI parU vahevA lAgyuM, gADha kardama-kAdava samAna zyAma zarIrane raMga thaI gayo. tevA kukane joI rAjAne saMsAra tathA pitAnA zarIra para verAgya thayo, paraMtu ahaddharma-jenadharmane viSe kiMcit mAtra paNa abhAva thaye nahIM, potAnA karmathI upArjana kareluM sukha duHkha thAya che, ema vicAra karatA mahA buddhimAna bhUpatine devI upara paNa bIlakula dha thaye nahIM. zrI kumArapAla rAjAe udayanamaMtrIne bolAvI devInuM sarva vRttAMta nivedana karyuM, pachI potAnuM zarIra udayanamaMtrI. batAvyuM. rAjAnuM zarIra jotAM ja maMtrInuM hRdaya bahu kaMpavA lAgyuM, kharekhara maheoTA purUSenuM duHkha joI kenuM hadaya du:khI na thAya? pachI rAjAe maMtrIne kahyuM, jevI rIte A jainadharmamAM hArA lIdhe navIna kalaMka mahane paDe che, tevI rIte A kucha regathI hane pIDA thatI nathI. vaLI A vAta jANaze eTale anyamatiko ema kaheze ke, rAjAe jainamatane svIkAra karyo tenuM phala tene maLyuM, AkhuM zarIra kuSTha regathI gaMdhAya che. AthI barAbara yAda rAkhavAnuM che ke, je mANasa zivadharmane tyAga karI jaina dharmane svIkAra kare che te zrI kumArapALa rAjAnI mAphaka A lekamAM paNa mahA kaSTano pAtra thAya che. ApaNuM sUryAdi devanI stuti karavAthI kuSThAdi raMganI tatkALa zAMti thAya che ane arihaMtanI sevAthI te te rege pragaTa thAya che. e pramANe kutIthIo ApaNI niMdA karaze. mATe A vRttAMta zatruonA sAMbhaLavAmAM na Ave teTalAmAM nagaranI bahAra jaI huM hArA dehane agnimAM tRNanI mAphaka bALI nAkhIza. udayanamaMtrI balya, svAmin ? A maraNanI vArtA tame vRthA zA mATe kare che? devIne sarva Icchita bhega ApIne jaladI prasanna kare. vaLI nakSatra tathA tArAonuM sthAna jema AkAza che tema prANenuM sthAna For Private And Personal Use Only Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (42) zrIkumArapALacaritra. zarIra kahevAya che. zarIrane jyAre nAza thAya tyAre buddhimAna evo paNa kaye purUSa niyamanI apekSA kare ? sarva sthalamAM saMyamanI rakSA karavI ane tethI paNa pitAnA zarIranI prathama rakSA karavI. kAraNa ke, zarIra svastha hoya te pharIthI e vidvAna purUSa prAyazcitta karI zake che. ema sarvajJabhagavAnanA kahevAthI jyAre prANa saMkaTa Ave che tyAre cAritradhArI munio paNa cAritrane tyAga karI zarIranuM rakSaNa kare che. tyAre A niyama paNa cha AgAra sahita kare che, mATe devatAnI AjJAthI karelI hiMsAvaDe te hArA niyamane bhaMga thaze nahIM. he rAjan ? Apa jIve chate A pRthvI bahu samaya sudhI rAjaqtI-uttama rAjAvALI thAya ane lokone AnaMda maLe, mATe Apa game tema karI AtmarakSaNa kare. pharIthI rAjarSi zrI kumArapALa belyo. maMtrI? tuM A zuM bele che ? kalpAMtamAM paNa kaI rIte huM jIvavadha karavAno nathI, saMsArI jIvone saMsAranuM kAraNabhUta zarIra dareka bhavamAM prApta thAya che. paraMtu sarvajJabhagavAne kaheluM ane mukita ApanAra ane hiMsA vrata pharIthI maLatuM nathI. je AvA deha vaDe utkRSTa puNya prApta karavAmAM Ave to pattharanA TukaDA vaDe ghaNuM suvarNa kharIdavAmAM Ave. sarvathI caMcala zvAsavAyu gaNAya che ane te zvAsarUpa jIvita hoya che, te tevA asthira jIvitane mATe sthira ane kalyANakArI dayAne huM kevI rIte tyAga karUM? vaLI pApI purUSa maraNathI bahIe che, puNyavAnane tene bhaya hoto nathI. maheM ghaNuMe puNya ekaThuM karyuM che. hune tenI zI bhIti che? zrIjIneMdradevanI ArAdhanA karI che, zrI hemacaMdrasUri mahArA gurU che, ane dayA dharma samyak prakAre pALe che, have mAre zuM bAkI rahyuM? mATe tuM vi 1 rAjA, saMgha, bala, devatA, vaDilagurU, ane vRttisaMkaTa e cha abhiyoga. For Private And Personal Use Only Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (4ra3) laMba karIza nahIM, gupta kArya karavAne kAmadhenuM samAna rAtri na cAlI jAya teTalAmAM jaladI tuM kASThanI citA taiyAra kara. rAjAne e nizcaya jANuM agAdha buddhimAna udayanamaMtrI tatkAla gurUnI pAse upAzrayamAM gaye ane A maMtrita jaLa. sarva vRttAMta temane kahyuM. vidyAnidhi zrImAna | hemacaMdrasUri belyA, maraNanI vArtAthI saryuM, e kaMIpaNa upAdhi karavAnI jarUranathI, kaMIka uSNa pANI te lAva. huM maMtrIne ApuM, sUryanA kiMcit prakAzathI jagatnuM aMdhAruM jema te maMtrita jalanA sparza vaDe rAjAnA zarIramAMthI kuSTha roga cAle jaze. te sAMbhaLI maMtrI bahu khuzI thayo ane tarata ja teNe pAchuM lAvI ApyuM. gurUzrIe pote sUrimaMtravaDe maMtrIne te jaLa udayanane ApyuM. amRta samAna te jaLane laI maMtrI rAjA pAse gaye ane teNe kahyuM ke, A jala gurU mahArAje kahyuM che. pachI siddharasanA sparzathI leha jema te jaLanA snAnathI rAjAnuM zarIra suvarNa samAna thaI gayuM. jaLanA rogathI prathama karatAM paNa adhika kAMtimaya zarIra joI rAjA harSa ane AzcaryAdikane svAdhIna thaI gayuM. pachI teNe maMtrIne kahyuM ke, gurUmahArAjanuM sAmarthya adbhuta che. AvA asAdhya kaTane paNa jeNe dhavaMtarinI mAphaka dUra karyuM. megha samAna daSTivaDe gurUmahArAja jyAM sudhI jetA nathI tyAM sudhI ja devIone ke pAgni saMpUrNa baLe che. aha? hArI upara gurUmahArAjanI kaI alaikika kRpA che, vyAdhrathI ziyALa jema haMmezAM mRtyuthI je kRpAe mahArUM rakSaNa karyuM. ema rAjA gurUmahArAjanI bahustuti karatA hatA, teTalAmAM dukhethI nirgamanakaravA lAyaka rAtrI paNa pApazreNinI mAphaka kSINa thaI gaI. - prabhAta kALamAM prAta:kALanI kriyA karI zrImAna kumArapAla For Private And Personal Use Only Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (44) zrIkumArapALacaritra. rAjA maMcyAdi sahita gurU pAse gaye, caraNakagurUneupakAra. maLamAM vaMdana karI gurUne kahyuM, bhagavAna eka jIllAthI ApanA prabhAvanuM huM keTaluM varNana karUM? agatyanI mAphaka Apa hArA duHkha sAgaranuM vAraMvAra pAna kare che. ApanA prAcIna upakArone koIpaNa badalo lhArAthI vaLe tema nathI. vaLI A hAlanA upakArane niSkayatA vastuta: kyAMthI hoya? sarva upakAramAM prANa rakSaNa karavuM te sImA che, arthAta enAthI adhika bIje kaI upakAra nathI. vaLI taduparAMta je hune Ape saddharmane baMdha karyo te tenI upara lA-zikhA samAna thayela che. Apane pratyupakAra huM kevI rIte karI zakuM? jemake -- prakSAlyA'kSatazItarazmisudhayA gozIrSagADhadravai liptvA'bhyarcya ca sArasaurabhasurasvarNaprasUnaiH sadA / tvatpAdau yadi vAvahImi zirasA tvatkartRkopakriyA prAgbhArAt tadapi zrayAmi bhagavannAparNatAM karhicit // 1 // "he bhagavana ? pUrNacaMdranA amRtavaDe ApanA caNene dhaI, gazIrSa caMdananA gADha dravyavaDe vilepana karI, uttama sugaMdhavALAM divya svarNapuSpothI pUjIne haMmezAM huM hArA mastake vAraMvAra dhAraNa karuM, te paNa Ape karelA aneka upakAranA devAmAMthI kaI divasa huM mukata thaI zakuM tema nathI." A pramANe nareMdranI kRtajJatAthI prasaMna thayelA zrI hemacaMdrasUri belyA, he rAjana ! mahuM hAro che upakAra karyo che jethI A pramANe tuM bele che. tuM je du:khamAMthI mukata thAya che te hArA puNyane prabhAva che, kAraNa ke, dIva je aMdhakArane nAza kare che te tenA tejane ja mahimA che. vaLI jenI pAse haMmezAM puNyarUpI sUrya For Private And Personal Use Only Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (45) prakAze che tenI najIkamAM koI divasa ApattirUpa rAtri Ave kharI? ahArA vacanathI huM sarvatra hiMsA niSedha karAvyA, e amahArA sarva upakArane badale huM vALI Ape che. tyAre keIpaNa niSkaya bAkI rahyo nathI. temaja dakSa, nItijJa, dhanADhya ane zUravIra te ghaNAe hoya che, paraMtu paradu:khathI duHkhIA to A jagatumAM keIka ThekANe betraNaja hoya che. A viSama samayamAM prANAMta dukha sahana karIne paNa he je jIvadayA vrata pALyuM che te pramANe bIje kaI sAdhupaNa pALI zake nahIM. dAridgha avasthAmAM dAnanI, raNasaMgrAmamAM parAkramanI ane prANa saMdehamAM vrata parI kSAnI kasoTI thAya che. AvA dusaha kaSTavaDe paNa tuM vIrabhagavAnanI AjJAthI bhraSTa na thaye tethI huM nRpa ? paramahaMta" parama zrAvaka evuM tane birUda ApavAmAM Ave che. bAda devatAone paNa durlabha evuM te birUda pAmIne pitAne kRtArtha mAnate. dharmAtmA rAjA potAnA mahelamAM gayA. kAzI dezamAM vArANasI nagarI che, temAM zrImada goviMdacaMdra rAjAne putra jayaMtacaMdranAme rAjA rAjya jayaMtacaMdrarAjA kare che. jenA pratAparUpa sUryathI atyaMta tapelA, zaMkare mastaka para gaMgAne dhAraNa karI che, temaja kezave samudramAM vAsa karyo ane brahmAe kamalAsanane Azraya lIdhe. te jayaMtacaMdranuM rAjya sAta janamAM prasareluM hatuM. jethI te anya rAjAone kiMkara samAna gaNato hato. aneka madonmatta hAthI, ghoDA, ratha ane pAyadaLathI bharapura tenA sainyane joI leke cakravartInA sainyanI zaMkA karatA hatA. pitAnI pAse asaMkhya sainya hovAthI jayaMtacaMdra gaMgA ane yamunArUpa yaSTi -lAkaDI vinA cAlavAne azakata hatuM. tethI "paMgurAja" For Private And Personal Use Only Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4ra6), zrI kumArapALacaritra evA nAmathI te prasiddha hate. mIna-mAchalAMonuM bhejana karavAthI tenA dezamAM moTI hiMsA thatI hatI, te sAMbhaLI tenA niSedha mATe zrIkumArapAlarAjarSie buddhi sAthe vicAra karyo. pachI uttama zipio bolAvI temanI pAse suMdara paTa-vastra para zrIhemacaMdrasUrinI mUrti citrAvI, tenI AgaLa pitAnI paNa bhavya mUrti citrAvI. te paTa sAthe be karoDa senaiyA ane be hajAra uttama jAtinA ghaDAo ApI pitAnA maMtrIone zikhAmaNa ApI kAzI dezamAM mokalyA. vArANasImAM gayA bAda maMtrIo vicAramAM paDayA ke A nagarI muktipurI kahevAya che. chatAM paNa A citrapaTasamarpaNa. nagaranA sarva loke mAMsAhAra kare che. samudra kiMvA nadInA kinAre rahelA deza athavA naga2mAM prAye mAchalAono AhAra hovAthI, leka nirdaya hoya che. A nagaranI aMdara bAlagopAla sudhInA sarva leke jIvadayA pALe te duSkara lAge che, kAraNa ke pracaMDa pavanamAM dIpaprakAzana kharekhara azakya hoya che. mATe prathama rAjanA sarva manuSyane yathecchita suvarNAdika ApI prayatnathI saMtuSTa karavA. jethI teo rAjAnI AgaLa ApaNI prArthanAne bhaMga kare nahIM. evI buddhithI temaNe potAnI hoMziyArIthI maMtrIone svAdhIna karyA. pachI teo jayaMtacaMdra rAjA pAse gayA, darzana karI tenI AgaLa suvarNAdika sarva bheTa mUkI, pachI citrapaTa mUkIne tyAM beThA. kAzI nareze zrI kumArapAlanuM kuzalAdikapuchI te citrapaTapitAnA hAthamAM laI A zuM che? ema pUchyuM. pradhAne kahyuM, rAjana? rAjagurU zrI hemacaMdrasUrinI A mUrti che. ane A tenA sanmukha rahelI amArA rAjAnI mUrti che. he svAmina ? bahu bhaktivaDe potAnI For Private And Personal Use Only Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasarga. (4ra7) ane pitAthI paNa adhika evI A zrIgurumUrtinI bheTa karI zrI kumArapALa rAjA Apane jaNAve che ke, sarva vidyArUpa sAgaranA pAragAmI zrI hemacaMdrAcArya svArA gurU che. jeo sarvajJanI mAphaka lekene paramatatvane bedha Ape che, te gurU pAsethI anukaMpAmaya dharmane svIkAra karI maheM svadezamAM ane paradezamAM tenI zatrubhUta hiMsAno niSedha karAvyuM che. durgatine mArga batAvanArI te hiMsA tamArA nagaramAM bahu thAya che ema hArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che, tethI tenA niSedha mATe A maMtrIone he mokalyA che. hRdayamAM vicAra karI maMtrI , rAjanI dayAe puNyanuM mukhya kAraNa che. mATe potAnA dezamAM dunIti hiMsAvinAza. samAna hiMsAne tame dUra karAve. ema pitAnA maMtrInI vANathI ane AzcaryakAraka citranA jevAthI paNa saMtuSTa thayela jayaMtacaMdra rAjA potAnI sabhA samakSa be, A gurjaradeza vivekavaDe bRhaspati samAna che, ema sarva lake kahe che te egya che. kAraNake, jenI aMdara Avo dayAlu rAjA rahe che. jIvarakSA pravartAvavAmAM teNe ke suMdara upAya karyo che? puNyamAM jenuM mana Atura hoya che tene ja huM dhanya mAnuM chuM. te pote dayA karAve che ane enI preraNAthI paNa je huM A na karAvuM te hArI buddhi kevI gaNAya? ema vicAra karI rAjAe potAnA deza ane nagaramAMthI sarva jALa maMgAvI, eka lAkha eMzI hajAra jALe ekaThI thaI. temaja bIjAM paNa hiMsAnAM sAdhana-hajAre zastrAdika tyAM maMgAvyAM, sarva ekaThAM karI zrI kumArapAlanA maMtrIe nI samakSa agni saLagAvI bALI naMkhAvyAM. pachI hiMsA bALI nAMkhI" e pramANe sarva nagaramAM paTadhvanithI uSaNA karAvI ane jAlikAdikane hukama karyo ke pharIthI have keIe jAla vigere For Private And Personal Use Only Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4ra8 ) zrIkumArapALacaritra. hisAnAM sAdhana banAvavAM nahIM. bAda zrI kumArapALe mokalelI bheTathI dviguNa bahu suMdara bheTa ApIne kAzI rAjAe te maMtrIone vidAya karyo, teo potAnA nagaramAM AvyA, zrI hemAcAryanI AgaLa beThelA zrI kumArapALane namaskAra karI maMtrIoe bheTa mUkI kAzIrAjAnuM sarva vRttAMta nivedana karyuM. rAjAnA te adabhuta kAryavaDe gurUmahArAja bahu khuzI thayA. pachI dharmanA utsAha mATe temaNe zrIkumArapALanI prazaMsA karI ke - bhUyAMso bharatAdayaH kSitidhavAste dhArmikA jajJire, nA'bhUnno bhavitA bhavatyapi na vA caulukya ? tulyastava / bhaktyA kA'pi dhiyA kvacid ghanadhanasvarNAdidattyA kvacida, - tero svaca para ja vyavayanIvAva vat mavAra zA "he cAlukya? bharatAdika dhArmika rAjAo ghaNAe prasiddha thaI gayA, paraMtu tyArA sarakhe koI thayuM nathI, kaI thavAne nathI ane vartamAnamAM paNa keI nathI. kAraNake, heM svadeza ane paradezamAM paNa koI ThekANe bhakti-bahumAna vaDe, keI ThekANe buddhivaDe ane koI ThekANe bahu dravya suvarNAdikanA dAnavaDe jIvana rakSA karAvI che." mATe he nareMdra ? tuM dayAdhama pALavA ane paLAvavAmAM mukhyatA dharAve che. karUNArasamAM lubdha thayelA zrIkumArapALa nareMdrane joI sapatnI -zokyanI mAphaka hiMsA pitAnA manamAM ISya moharAjA. karavA lAgI. rAjAnA hadayamAM, gharamAM, naga ramAM, dezamAM ane pRthvImAM koI paNa jagAe teNune rahevAnuM sthAna na maLyuM, jethI te hiMsA pitAnA pitA maharAjanI pAse gaI tyAre sabhAmAM beThelA meharAjAe A hArI putrI che ema nahI oLakhavAthI ajJAtanI mAphaka pUchayuM, For Private And Personal Use Only Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saptamasa. ( 429 ) hAsyuM ? suri ? mArizmi tanayA te sAta ! moDhu ! triyA, kiM dIneva ? parAbhavena sa kutaH ? kiM kathyatAM kathyatAm / mAcArya girA parArdhyaguNavAn hRdvaktrahastodarA nmAmuttArya kumArapAlanRpatiH pRthvItalAdAkRSat // 1 // " huM suMdara ! tu kANu che ? huM tAta ! mAha ? huM hArI vhAlI putrI hiMsA chuM. meAhu ekScA, AvI dIna jevI kema thai che ? putrI elI, mhArA parAjaya thayA che, jethI huM AvI dazAmAM AvI paDI chuM. parAjaya kANu karyAM ane te thavAnuM zu kAraNa ? tuM jaladI kheAla, hiMsA kheAlI, zrIhemacaMdrasUrinA upadezathI uttama guNavAna zrIkumArapAlabhUpatie hRdaya, mukha, ane hAthamAMthI mhane utArI bhUtalamAMthI kADhI mUkI che. " ema hiMsAnI vANI sAMbhaLI ekadama meharAjAnA hRdayamAM kApavAlA pragaTa thai ane te maLye, he vatse ! tuM rUdana karIza nahIM, thArA zatruAne huM rAvarAvIza. hAlamAM A rAjA anyane chetaranAra liMgadhA rIonA vAkayAvaDe thArI upara virakta thayeA che, tethI tane dezavaTA ApyA che. vaLI te rAjA zrIhemAcAnA prabhAvathI atizaya prabhAvika thayA che, para`tu potAnI zaktivas huM tene dhIme dhIme dharma sa MzayamAM nAkhI daiza. havethI huM thArA kAi evA vara ubhA karIzake; je thArUM eka chatrapaNuM pUrvanI mAphka vistAraze. ityAdi vacaneA vaDe peAtAnI putrI-hiMsAne mahAmuzIkhate zAMta karI mAhurAjAe tene potAnI pAse sthApana karI. e pramANe utkaTa dayArUpa sudhArasavaDe prANIone jIvADatA, temanA AzIrvAdavaDe jema hu MmezAM sarva samRddhiAvaDe peAtAno vRddhi karatA, zrIhemAcAryanA sadupadezavaDe tattvaprakAzanA udbhayathI For Private And Personal Use Only Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 430 ) zrIkumArapALaritra. vilAsa karatA ane prANI rakSaka purUSAmAM cUDAmaNu samAna zrIkumArapAla nRpacaMdra prasiddha thayA. itizrIjainazAsanonnatikArakasvapara samayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizArada jainAcAryayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkarazrImadbuddhisAgara sUrIzvara ziSyaratna zrImad-ajitasAgarasUriviracitaparamArhatazrIkumArapAla bhUpAlacaritramahAkAvyagujarrabhASAyAM zrAddhadharmasthApano nAma saptamaH sargaH samAptaH For Private And Personal Use Only Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athaaSTamaHsargaH anyadA zrI hemacaMdrasUrinA upAzrayanI pAse krIDA karatI koI utkRSTa kanyAne joI zrIkumArapALarAjA vimalacittanagara. manamAM vicAra karavA lAgyA. ati sukamala mUrtine dhAraNa karatI, atyaMta prabhAvane vahana karatI, snigdha svabhAvavaDe sarvajagane paNa AnaMda ApatI, zreSTha guNene nidhAna ane nirdoSa svabhAvavALI A devakanyA samAna hune prIti karanArI koNa vilAsa kare che? vaLI svAdhIna sukhanA aMkura samAna A kanyAne je purUSa daSTigocara kare che tenuM puNya paNa manuSyamAM huM bahu durlabha mAnuM chuM. tyArabAda rAjAe sUrIzvarane pUchayuM, prabhe? dvAramAM A kanyA keNa che? ane hArA manane zAthI te AnaMda Ape che ? kanyA pratye naredrane ghaNe prema joI zrI hemacaMdrasUrie mULathI AraMbhI tenI utpatti kahevAne prAraMbha karyo. sadaguNenuM sthAna vimaLacita nAme nagara che, jenI cAre bAjue vinaya nAmane haTakile che, ane maryAdA nAme parikhA-khAI che. temAM ahaMma nAme rAjA che, jenI AjJA sura, asura ane nareMdro potAnA mastaka para mAlyanI mAphaka dhAraNa kare che. eTaluM ja nahIM paNa potAnI sevAmAM rasika ane lokettara vaibhavane saMpAdana karate je rAjA lokamAM "susvAmI " evI prasiddhine dhAraNa kare che. addharmarAjAne virati nAme strI che, te nirdoSatvanuM eka maMdira che. sAmyatAvaDe prasiddha zama, damAdika putrIne tenA putro che. zuddhabuddhidAyakasiddhAMta nAme maMtrI che. anyAyI zatruo jene bhedavAne koI For Private And Personal Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (432) zrI kumArapALacaritra. paNa samaye zaktimAn thatA nathI. zatruone caravAmAM dIkSita thayelo bhazAna nAme senApati che. tAtkAlika siddhi karanArA samyakatva vagere tenA sainike che. temaja akhila vizvane pitAnI AjJAne svAdhIna karI dharmarAjAne sukhavilAsa karatAM viratistrIne viSe unnatinuM kAraNa karUNAnAme eka putrI thaI. tenA janmathI tenAM mAtApitA bahu khedAtura thayAM. te joI putrInA pitAmaha-dAdA sarvajJa zrIjInezvarabhagavAna balyA, putrI janmI ema jANuM tame baMne jaNa hRdayamAM zAmATe kheda kare che? A putrI vizvanuM jIvana hovAthI putrathI paNa stutya thaze. putrane mATe ke vRthA kheda kare che, kAraNa ke, sUrya ane agni pitAnA putra zani ane dhUmavaDe haju sudhI paNa tApa choDatA nathI. sarasvatIe kapriya guNavaDe potAnA pitAne prasiddha karyo, temaja A putrI tamane paNa vikhyAta karaze. vaLI A putrI jene varaze te purUSane paNa kamalA vAsudevane jema kharekhara uttama pratiSThApAtra karaze. e pramANe tene prabhAva sAMbhaLI mAtA, pitAe vRddhi pamADelI karUNa caMdrakalAnI mAphaka temanA mAnasika pramoda sAgarane vadhAravA lAgI. samalacittanAme nagara che, tenI najIkamAM danayanAme kile che, killAnI AjubAjue duSTasevA samalacittanagara. nAme heATI parikhA che. te nagaranI aMdara duSTa AzayavALe mehanAme rAjA che, yamanI mAphaka jenA bhayathI sarva jagat kaMpe che. tenI avirati nAme strI che, tenI kukSithI utpanna thayelA vizvane durjaya evA jhedhAdika putra che, ane hiMsA nAme eka tene putrI che. mithyAzruta maMtrI, durthona senApati, ane duraparAkramavALA mithyAtyAdika tenA sainike garjanA karI rahyA che. have dharmarAjAnuM For Private And Personal Use Only Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (433 ) vRddhatva hovAthI madamasta maharAjAe tene parAjaya karI kuTuMba sahita tene potAnA sthAnamAMthI kADhI mUko. Ama tema pharato te dharmarAjA ahIM tyAre udaya joI ApaNu AzramamAM AvI hAlamAM sukhethI rahyo che ane kRpA-dayAnAme enI putrI yogya pati nahIM maLavAthI paraNyA vinAnI te rahelI che, he deva ! hAlamAM te kanyA dvAramAM rahelI heM joI eNanA saMdaryanI saMpattinuM AthI bIjuM zuM varNana karIe? havallI samAna jeNIe maheTA mahAtmAone paNa vaza karelA che. A kRpA-dayA ne priyA-strI karavAne bhAgyavAna ja zaktimAna thAya che. sAmAnya purUSa keIpaNa samaye kalpavallIne zuM vAdhIna kare che? e pramANe gurU mukhathI kRpAnI mahattA sAMbhaLI zrIkumArapAlarAjA baha prasaMnna thayela. "zreSTha vastune viSe keNa niHspRha hoya?" teNInA virahanI vyAptithI vyAkula thayelA bhUpatie karU NA pratye tenI prArthanA mATe potAnI sumati sumatidUtI. dUtIne mokalI. dUtI karUNAnI pAse jaI hAtha jeDI utsAha pUrvaka zarkarAsamAna miSTa vacana belavA lAgI. culayavaMzarUpI sAgaramAM kaustubharatna samAna zrImAna kumArapALanAme gurjaradezane rAjA A nagaramAM rahe che. je rAjA ekAkI chata paNa pRthvImAM paryaTana karI kaLAvAna purUSonI sevAvaDe samagra kalAo prApta karIne pUNe du samAna rIpe che. temaja tenA saguNavaDe vaza thaI hoya tema gurjaradezanI rAjyazrI pote ja AvIne je bhAgyazALInI sevAmAM rahelI che. vaLI parAkramI rAjAone abhimAna utAranAra je rAjA vrata -jugAramAM pAsAo vaDe jema digvijayamAM prathama ukhADIne Aropita karelA rAjAo sAthe kriIDA kare che. kAryane eka For Private And Personal Use Only Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (434) zrI kumArapALacaritra. sAgara ane hadayamAM samyaktvane dhAraNa karate je rAjA AlekamAM "paramahaMta" e pramANe paMDita vaDe haMmezAM atizaya gavAya che. doSa rahita vidyAdika guNavaDe varamAM ziremaNi samAna te zrI kumArapAlarAjA hAlamAM pANigrahaNa mATe hArI prArthanA kare che. mATe he bhadde! vizvane raMjana karanAra A rAjAne paraNI caMdra sAthe mudI jema harSa sahita tuM acchA pramANe tenI sAthe krIDA kara. nAkanI TIsI maraDI zrI kumArapAla upara arUci jaNAvatI karUNA te dUtI pratye belI, A rAjAnI stuti karaNAvaimanasya. karI tuM zuM hune chetare che? rAjA sAthe strIone vivAha sukhadAyaka thatuM nathI. rAjA paraNIne bahu strIo para rakta thaI prAye pUrva bhavanA vairInI mAphaka pharIthI strInA svAmuM joto nathI, kuMvArI ja strI sArI athavA dIkSA levI sArI, paraMtu bahu zakyonA du:khathI pIDAyelI rAjAnI strI sArI nahIM. je rAjAne ja varavAnI hArI icchA hatI te traNa lokamAM prasiddha lakSamIvALA rAvaNAdika rAjAone zAmATe huM navarata? mATe pati athavA putra rahita strInuM dhana, hiMsA ane ghatAdika vyasana neno tyAgI, temaja satyAdi guNene bhaMDAra je hoya teja purUSa hAre pati thAya. ema kRpAnuM vacana sAMbhaLI rAjAnI icchA kaMIka pallavita thaze" e pramANe pitAnA hRdayamAM jANatI dUtI pramudita thaI pharIthI bolI, bhadde ? A kArya siddha thayuM, kAraNake hArA kahevA pramANe guNavAna A bhUpati kharekhara hAre pati thavAne lAyaka che. vaLI abhayAdika vastune tyAga karI tyArI prItine mATe jema svadeza ane paradezamAM A rAjAe hiMsAdi. kano tyAga karAvyo che. pachI zrI kumArapAlane potAne ucitamAnI lajajAne svAdhIna thaI kRpA prasanna thaI belI, A vAtamAM huM kaMI jANuM nahI, paraMtu sarva hakIkata mhArA pitA jANe. For Private And Personal Use Only Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (35) dUtI tyAMthI nIkaLI zrImAna kumArapALarAjA pAse AvI, - kRpAnuM vRttAMta nivedana karyuM. gurjareMdra A vAta kRpApariyana. sAMbhaLI pitAne svarga maLyuM hoya tema bahu khuzI thaye bAda bhUpatie tevRttAMta potAnA gurU zrI hemacaMdrasUrine kahyuM. sUrIzvare baMdha karI zrIdharmarAjAnI pAsethI zrIkumArapAlane te kanyA apAvI. tyArabAda zubhalagna samaye zubha bhAvarUpI jaLavaDe jeNe snAna karyuM, abhigraha rUpa aneka vastro paheryA, satkIrtirUpa caMdanane lepa karyo, sadAcArarUpI chatra dhAraNuM karyuM, hRdayamAM samyakatva ratna dhAraNa karyuM, dAnarUpI kaMkaNathI hasta suzobhita karyA, ane saMvega hAthI para ArUDha thaI zrIkumArapAla bapati pitAnA gherathI nIkaLe, te samaye bAravratanA bhaMga-bhAMgA rUpa jAnaiyAo temanI pAchaLa cAlatA hatA, bhAvanA rUpa addabhuta nArIo dhavala maMgala gAtI hatI, kSamArUpa bhaginI luNa utAratI hatI, ema rAjA potAnA gherathI nIkalI anukrame piSadhAlayamAM AvyuM. pachI virati rUpa sAsue tyAM AvI pakhaNune AcAra karyo. zamAdika zALAoe batAvelA mArge thaI aMdara praveza karyo. pachI mRdutArUpa jala vaDe navarAvelI, zIlarUpa uttama vastra, satyamaya kaMcuka, baMne uttama dhyAna rUpa kuMDala, prabhAvika navapada rUpe hAra ane vividha tapanA bheda rUpa mudrikAo paherAvI pitAnI putrI kRpAne dharmarAjA tyAM lAvyA. tyArabAda ahaMdadevanI sAkSie apAra prema sAgaramAM magna thayela zrI kumArapAlarAjAe karUNunuM pANigrahaNa karyuM. karUNAe hastakamalavaDe sparza karele pitAne hasta joI tene dhanya mAnato gurjareMdra manamAM be ke, hehastI anya kAryane tyAga karI hai je zrImAnajInezvarabhagavAnanI pUjA karI tenA prabhAvathI ja A zrIkarUNadevInA hastane sparza tane prApta thaye, bIjAone duprApya e A zrIkarUNAdevIne hastakamala For Private And Personal Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (436) zrI kumArapALacaritra. pAmIne huM potAnuM dakSiNa--cAturyavAgetaratva baMne prakAre betAvyuM. zAstramAM kahelA zrAvakanA guNarUpI kalazazreNi-caeNrI karIne vicArarUpa bhavya tAraNethI zaNagArelI zraddhAmaya vedI upara prabodha rU5 agnimAM tatvarUpa ghIne homa karI pUjya gurUzrIe vadhu sahita rAjAne vedikAnI pradakSiNA karAvI. pachI hasta mecana samaye dharmazajAe jamAIne saubhAgya-sarvajIva priyatva, dIdhAyuSa, aneka prakA 2nuM bala ane sakhya ApavuM. e pramANe vivAha maMgala mahotsava pUrNa thayA bAda zrImAna kumArapALe gurUmahArAjanA caraNakamalamAM praNAma karyo, tyAre sUrIzvare rAjarSine AzIvAda Ape- yA prApe na purA nirIkSitumapi zrIzreNikAdyairnRpaH, kanyAM tAM pariNAyito'si nRpate ? tvaM dharmabhUmIzituH / asyAM prema mahadvidheyamanizaM khaNDyaM ca naitadvaco yasmAdetaduruprasaMgavazato bhAvI bhRzaM nirvRtaH // 1 // "he nareMdra ? pUrvakAlamAM zrImAna zreNikAdi mahArAjAoe jenuM darzana paNa karyuM nahotuM te zrAdharmarAjAnI kanyA tane paraNAvI che, enI upara hAre haMmezAM bahu prema rAkho ane kaI divasa enA vacananuM khaMDana karavuM nahIM, kAraNa ke ene bahu prasaMga karavAthI te anaMta sukha pAmIza." tyAra bAda zrIkaMmArapALarAjA gurUne namaskAra karI pitAnA ghera gayA ane teja samaye vidhipUrvaka karUNAdevIne paTTarANInuM sthAna ApyuM. sarvotkRSTaguNe vaDe cittane AnaMda ApatI karUNAne joI rAjA potAnA svabhAvanI mAphaka koIpaNa samaye tene choDato nahate. pitAnA patine atiprasanna thayelA jANe zrIkarUNAdevI belI, priya? maharAjAno parAjaya karI dharmarAjasthApanA. pharIthI hArA pUjya pitAzrIne temanA pavitra A sthAnamAM besAre. ema zrIkarUNAdevInuM vacana sAMbhaLI zrIkumArapAlarAjAe te ja vakhate zrImAnadharmarAjA sAthe For Private And Personal Use Only Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aSTamasa (437 ) vicAra karI saddhayAnarUpI petAnA senApati pAse tenA samagra sainikAne taiyAra karAvyA. tyArabAda bhaginIpati-banevInI sahAyathI dharmarAjAnA putra zamArdika zrISmarUtumAM sUrya kiraNa jema tejasvI thaI kudavA lAgyA. aucityarUpa chatra, nyAya ane sadAcArarUpa uttama cAmara, satyarUpa akatara ane jJAna tathA tapa Adika Ayudhane dhAraNa karI zatruone ucchinna karavAnI abhilASAvALA zamAkrika mhoTA parivAra sahita zrIdharma rAjA zraddhArUpa hAthIpara beThA. temaja yAgavaDe gupta che aMga jenA, jInAjJAne mastake vahana karatA, satvarUpa khaDgane vahana karatA, zuddhabrahmAstravaDe dedIpyamAna che kAMti jenI, vivekarUpa praca'Da dhanu, mUla ane uttaraguNurUpI khANu, bhAvanArUpa adbhuta zastrI-rikA, temaja mAdhyasthyarUpa tIkSNalAlAne dhAraNa karatA, vaLI zrImAsmaca drasUrie karI che rakSA jenI ane sarva sAdhuoe ApyA che AzIrvAda jene evA zrIyutakumArapAlabhUpati sAkSAt parAkramanI mUrtti hAyane zuM? tema vairAgyarUpa hAthIpara ArUDha thayA. zreSTha divase sainya sahita zrIdha rAjAnI sAthe gurjaredra mAharAjAne jItavA mATe manavaDe prayANa karyuM. te samaye mAdava, A va, sAmyatva, vinaya ane abhigraha vigere tenA mukhya subhaTa thayA. mAhapuranI najIkamAM jai kAipaNa sthale nivAsa karI zrImAna kumArapAle baMnenA abhiprAya jANI pAte uttara Ape ane sadiSTa kArya siddha kare evA jJAnadarpaNanAme dUtane mAharAjA pAse meAkalyA. jJAnadarpaNa rAjadvAramAM gayA. durgAnavetrI chaDIdAra tene AgaLa karI mAharAjAnI sabhAmAM lai gayA. mAharAja ane nAnAda dUta. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zArIrika tejavarDa du, utkRSTa vaibhavathI virAjIta, duSTa dRSTi viSa sarpanI mAphka dUrathI paNa du:khe jovAlAyaka, jagatanA jaya karavAmAM uddhRta evA krodhAdika putrAvarDa yukata, anucita vakaeN samAna ulla Tha evA For Private And Personal Use Only Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (438) zrIkumArapALacaritra. mithyAtvAdi subhaTethI parivRta ane sAkSAt trAsanI mUrti heyane zuM? tema manathI paNa nahI chatAya tevA meha mahArAjane joIne paNa zAnAdazadUta kiMcita mAtra paNa bhaya pAmyA nahIM. ane pitAne kahevA lAyaka vacana che ke, re moha? prathama sainya sahita tyAre jeNe parAjaya karyo hato te zrIhemacaMdrasUrinA caraNakamalamAM bhramara samAna zrI kumArapALarAjA hane jItavA mATe hArA nagaranI pAsamAM Avelo che, ane eNe hune ahIM mokalyA che. mahAre hune elaTuM jaNAvavAnuM che ke, samagra jagane AkramaNa karI unmatta thacelAe zrImAna dharmarAjAne potAnA sthAnamAMthI bhraSTa karyo che. tethI te nirAza thaI zrI hemacaMdrasUri pAse AvyuM. sUrIzvaranA vacanathI potAnI putrI kRpA teNe cAlukayarAja sAthe paraNAvI che. have kRtajJatAne lIdhe te zrIkumArapAlarAjA pitAnA sAsarAne punaH rAjyAbhiSeka karavA prayatna kare che. kAraNa ke, "sapurUSonI rIti prItine vadhAravA mATe evI ja hoya che,"temaja potAnA sainya sAthe zrImAna dharmarAjA paNa jayanI IcchAthI tenI pAse Avela che, mATe jaladI tuM tyAM AvI tenI AjJAne svIkAra kara. nahi te hAthI mULa sahita vRkSane jema zrIyuta kumArapAlarAjA senca sahita tyAre kSaNamAtramAM jarUra nAza karaze. A pramANe dUtanuM vacana sAMbhaLI mathana karAtA samudranI mAphaka sarva sabhA khaLabhaLI uThI ane garva vaDe AMdhaLA thayelA krodhAdika A pramANe bolyA re re ?? kharanI mAphaka vAcAla A keNu mUkha ahIM AgaLa bheMke che? gaLuM pakaDI ne khuba jorathI ene mAre zuM joI rahyA cho ? bAda mithyAtvAdi subhaTo tene mAravA mATe uThayA, temane nivAraNa karI zrImAna maharAjAe dUtane kahyuM, re re? adhama? jagatane jItanAra huM ahIM dranI mAphaka AnaMda karuM chuM te hArA hemacaMdrasUrie kayA mohane parAjaya karyo ? te tuM kahe te khare? vaLI A kumArapAlarAjA saMgrAmanI IcchAthI ahIM AvyA che te egya che, For Private And Personal Use Only Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aNumasa. ( 439 ) kAraNa ke; A ati mUDharAjA anagala-pracaMDa mhArA bhujakhalane jANatA nathI. paraMtu jene mheM peAtAnA khalavarDa napu MsakanI mArka sthAna bhraSTa karele chete dharmAMrAjA zuM sukha lai ahIM AvyA che? prathama mheM ene vRddhatvane lIdhe jIvatA mUkaye hateA. hAlamAM yuddha yajJanI aMdara prathama Ahuti enI ja huM karIza. dha rAjA mahu vRddha hAvAthI maravAne taiyAra thayA che te ghaTita che, paraMtu pArakAne mATe A thArA rAjA mUrkhanI mAphaka zA mATe maravAnI icchA kare che ? ThIka huM samajI gayA ke; dha putrInA kahevAthI pitA- dharmarAjAnA sthAnamAM A rAjA vagara mhAte mare che. mahu khedanI vAta che ke; strIne svAdhIna thayelA purUSonI buddhi keTalI ? A leAkeA mhArA hAthe maravAnA che e prakAranI vidhie lakhelA peAtAnA lekha satya karavA mATe A AhIMAM AvyA te ceAgya karyuM che. re tu ? huM hArI pAchaLa yuddha karavA mATe jarUra Avu chu, raNasaMgrAmanI aMdara dhama rAjA ane dghArA svAmIne paNu tu batAvaje. e pramANe meAhanA pratyuttara sAMbhaLI krUta tyAMthI vIdAya thayA. khAda bhayaMkara bhrakuTI caDhAvI mAharAjAe duSyona senApatinI pAse peAtAnu sainya teja vakhate taiyAra karAvyu. sphuraNAyamAna mAtsarya thI banAvelA khakhkharane zarIre dhAraNa karatA, pararUpa, duSkRtya ane pramAdamAdika astrothI vibhUSita mAhurAjA nAstikatArUpa hastIpara besI anyAya, vAcAla ane kuzAstrarUpa pradhAnAdika sahita zatruone jItavA mATe cAlye. meharAjA bahu josathI yuddhamAM cAlye, tyAre bahu prakAra nI suMdara ceSTAo karatA stabdhatva, anAva, kumArapALaanemAha- krArya, nidA ane vyasana vigere ghaNA subhaTA rAjAnuM yuddha tenI AgaLa cAlatA hatA. temaja krodhAdika ghaNA tenA putra ane zatruonA grAsa karavAmAMja For Private And Personal Use Only Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (40) zrI kumArapALacaritra. taiyAra thayelA mithyAtvAdiyoddhAo tenI pAchaLa cAlyA, zrImAna kumArapALarAjAnA sainyanI A bAjue potAnA lazkarane paDAva karyo. pachI maMtrI tathA pitAnA putrane bolAvI metarAjAe kahyuM, aho ? A eka Azcarya che, tame jIvatA chatAM kema dekhatA nathI ! purUSAmAM pazusamAna kaIka kumArapALa dehane paNa jItavAnI IcchA kare che. ahI ? iMdrAdika paNa jenA dAsa thaI rahA che tenI sAthe hAlamAM A mANasa yuddha karavA taiyAra thayA che. "devanuM kArya te juo?" vaLI mahane A eka moTI ciMtA che ke, traNekanA baLane haraNa karanAra A mahArAbhuja manuSya kITane kevI rIte mAraze? e pramANe zrI kumArapALabhUpAlanI avajJA karavAmAM tatpara thayelA potAnA svAmIne joI mithyAzrutanAme maMtrIe tene samarthita upadeza Ape. deva? "manuSya kITa' ema belI tuM rAjarSinuM apamAna karIza nahIM, lokamukhathI sAMbhaLyuM che ke, A zrI kumArapALarAjA keIpaNa paramAtmAne aMza che. vaLI tahAro mahimA jANe che chatAM paNa je tahArA zatrune sAthe laI tanhArI sAthe yuddha karavA Avyo che te sAmAnya kema haze? temaja he svAmina! tahArI putrI-hiMsAne eNe deza bahAra kADhI mUkI che te tame jue che. ane ghUtAdika tamArA mitronI je durdazA karI che te huM tamane zuM kahuM! vaLI devasamAna enA gurU enI pAchaLa rahelA che, mATe devapaNa pote ene jItavAne samartha nathI. pachI bIjAnI to vAta ja zI? enAja balavaDe dharmarAjA paNa vairane badale levA AvyuM che. samaya upara ke buddhimAna pitAnI kAryasiddhi na kare? mATe he svAmin ? A yuddhano samAraMbha vastutaH sAro nathI. ema kahI maMtrI mana rahyo eTale meharAjAnA putro ekadama krodhAyamAna thaIgayA. pachI krodha be , zI bhIti che? hune kaho? vaDavAna For Private And Personal Use Only Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aThThamasa. ( 441 ) lanI mAphaka huM samagra zatrunA sainyasAgarane zeASI laiza. tamhAre kAine ciMtA karavI nahIM. tyArabAda abhimAnathI uddhRta anele mAna elyeA, AcArarUpa netranA lApa karI A sarva jagatane paNa AMdhaLuM karI nAkhuM' eTalI mhArAmAM zakti che. teA A naSTaprAya purUSanA ze| hisAba che ? pachI utsAhasahita 'bha lyeA, devatAone paNa chetaranAra hu rahe chate A sainyane jItavAmAM zA mATe saMzaya karavA joie ? bhayarAhata leAbha khelyA, samudranI mAphaka sarva jagatane tRSNApUramAM DUmAvatAM hune devapaNu rAkavAne zaktimAna nathI. teTalAmAM kAmasubhaTa Alye, A sainyanA ADakhara vRthA che ane A udbhaTa subhaTA zu khele che ? he vibhA ? jaladI hune AjJA karo ? jethI huM ekalA paNu yuddha karyA sivAya yuvationA caMcala kaTAkSa zreNIrUpa pAzavarDa samasta vaikuilane khAMkhI tamhArI AgaLa hAjara karUM. e pramANe subhaTAnI atizaya sAmarthya zakti joi mAharAjA jIta meLavelAnI mAphaka yuddhabhUmimAM gayA. teTalAmAM jJAnAdadate paNa potAnA svAmI pAse AvI zatrunuM AdyaMta sarva vRttAMta nivedana karyuM. te sAMbhaLI huMmezAM zAMta evA paNu asahya parAkramavALA prazamAdika subhaTA zrImAn kumArapALanaredrane kahevA lAgyA. ahA ? amane bahu zAMta joi A zatrue pAtAnI mahattA pragaTa kare che. kAraNa ke; dIvA jyAre maMda paDe che tyAre aMdhakAranA tara MgA sphure che. A rakadazAne prApta thayelA mAhu kANu che? tenA putra tathA subhaTAnI zI gaNatarI che? ApanI AjJAthI kSaNamAtramAM emane kaNanI mAphaka ame daLI nAkhIe chIe. samudranI mAphaka ame sainyarUpa tara gAvaDe zatruo pratye gamana kare che te daiva paNa du:khathI ullu dhana kare evI ApanI AjJAja tIrasamAna thAya che. ThIka che raNabhUmimAM sarva jaNAze, ema kahI zrImAna dharmarAjA ane zrIkumArapALabhUpALa ane jaLu dvaMdva yuddha For Private And Personal Use Only Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (442 ) zrI kumArapALacaritra. mATe ubhA thayA. pachI sainyasahita dharmarAjAne potAne pRSarakSaka banAvI zrImAna gurjareMdra pote zatrunI AgaLa raNakSetramAM gaye. bahugarviSTha thayelA mahArAjAne je zrImAna kumArapALarAjAe kahyuM, re meha ! cAla ApaNe baMne jaNa yuddha dvayuddha. krIDA karIe. sainiko taTastha joyA kare. sAkSAta parAkramanI mUrti hoyane zuM ? tema te zrIyuta kumArapALane AgaLa ubhelo joI dhUmavALo che krodhAgni jene e maharAjA bolyare puskITa ! samantatastribhuvanImAkramya tairvikramaiH, zakrAdyA api cakrire kila mayA yena svadAsA iva / pratyagrasphuradugravigrahaghiyA mohasya tasyAgrata stiSThan dhA_vazena sAMpratamasi tvaM ko'pi vIrAGkuraH // 1 // re purUSa kITa? pracaMDa parAkramavaDe je he sarvatra traNa bhuvanane jItIne iMdrAdika devatAone paNa potAnA kiMkarasamAna karyA che te mehanI AgaLa pracaMDa yuddha karavAnI buddhivaDe hAlamAM te ubhuM rahe che te hArI ke navIna vIrAMkuranI dhRSTatA che." e pramANe maharAjAnI uddhatAI jaIzrIyuta kumArapAlabhUpALa belya, meha? traNa lokanuM AkramaNa vigere je te potAnA parAkramanI prazaMsA kare che te samaya june thaI gaye. paraMtu hAlamAM yuddhanI AgaLa kSaNamAtra ubhuM rahI are? kharcavALA mahArA bhujabalanI kriIDAne tuM sahana kare te jarUra hArI garjanAne huM jANuM." vaLI he maharAja? mahArI eka pratijJA tuM sAMbhaLa, hAla raNa saMgrAmamAM hune jItIne zrImAna dharmarAjAne rAjyAsane besArUM te ja huM virakuMjara khare. For Private And Personal Use Only Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (43) A pramANe zrImAna kumArapALabhUpALanI pratijJA sAMbhaLI maha rAjA bahu krodhAtura thaI gayA ane megha jalane mahArAjaya. jema te vIradhuraMdhara potAnAM astronI vRSTi karavA lAgyuM grISma kALane sUrya tIvrakiravaDe sarevarene jema zrI kumArapAlarAjA ati dArUNa pratyasrovaDe te asvarUpa jaLane zeSate hatA. vaLI meharAjAe parastrI vyasanAdika je je astra nAkhyAM te sarvagathI gupta evA rAjAnA aMgamAM pASANumAM jema kuMThita thaI gayAM. tyArabAda meharAjAnAM samasta astro kSINa thaI gayAM, jethI te bhraSTabuddhinI mAphaka bahuvicAramAM paDaze ke have huM zuM karuM? ane kayAM jAuM? ema gabharATamAM paDI gaye teTalAmAM zrI kumArapAlarAjarSie mehane udezI evuM brahmAstra mAryuM ke, sarvanA dekhatAM lIba-napuMsakanI mAphaka te ekadama raNasaMgrAmamAMthI nAzI gaye. te samaye jaya, jaya, ema bolIne megha paMkitanI mAphaka zAsana devatAe zrImAnakumArapAlabhUpAlanA mastaka upara puSpavRSTi karI. pachI zrIkumArapAlarAjA zrImA dharmarAjAno rAjyAbhiSeka karI gurUne vAMcavA mATe AvyA, tyAre gurUe kahyuM ke;- . satpAtraM paricintya dharmanRpatistubhyaM svaputrIM dadau, tadyogAttvamanAyathAstribhuvane zlAghyapriyAsaGgamaH / smRtvA'syopakRtiM nihatya ca ripuM mohAkhyamatyutkaTaM, rAjye'pyenamadhAH kRtajJa ! suciraM caulukya ? nandyAstataH // 1 // "zrImAna dharmarAjAe tvane satpAtra jANIne potAnI putrI ApI, tenA vegathI tuM traNe lokamAM uttama strInA samAgamavALe tha, enA upakAranuM smaraNa karIne heM ati pracaMDa meha zatrune mAryo ane A zrIdharmarAjAne rAjyamAM paNa besAryo, mATe he kRtajJa? gurjareza? tuM ghaNu kAla sudhI AnaMda bhegava." For Private And Personal Use Only Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (444) zrIkumArapALacaritra. mUrtimAna viveka jema pramudita thayele zrIkumArapAlabhUpati zrIhemacaMdrasUri pratye suMdara vacana bolyA, caturvidharma. he prabhe ? saddabuddhinA praveza samAna ApanA upadeza vaDe he dharmanuM svarUpa jANyuM, have enA cAra bhedanuM svarUpa hune samajAve. e pramANe rAjarSine prazna sAMbhaLI siddhAMta sAranA vijJAta-jANakAra evA sUri ziromaNi zrIhemacaMdrAcArya sudhAsamAna utkRSTavANI vaDe kahevA lAgyA, cAra gatimaya saMsArarUpa utkaTa vanane bhAMgavAmAM hastI samAna dAna, zIla, tapa ane bhAvavaDe te dhama cAra prakArano che. temAM svarga ane mokSanuM kAraNabhUta je dAna te abhaya, jJAna ane dharmanAM upakaraNarUpa bhedathI traNa prakAranuM kahyuM che. vaLI mRtyuthI bhaya pAmelA prANuonuM saMrakSaNa karavuM tene puNyazrIne vadhAravAmAM khAsa tattvarUpa prathama abhayadAna kahyuM che. "sumerUthI anya koI sthira nathI, AkAzathI bIjuM koI vizAla nathI ane samudathI anya keI zuddha nathI temaja abhayadAnathI bIjuM koI hita nathI" Agama ane sUtrArthanA adhyApanAdi vaDe sAdhuonA bodhanI je vRddhi thAya tene vidvAna purUSa jJAnadAna kahe che. jeNe ajJAnarUpa aMdhakArane dUra karavAmAM sUrya samAna jJAnano ullAsa karyo che teNe samasta padArthonuM prakAza karanAra trijucana A yu ema jANavuM. jemanA ApavAthI munienuM sAdhupaNuM sacavAya tene dharmanuM avalaMbana hovAthI uttama prakAranuM tripudAna jANavuM. temaja buddhimAna purUSe prasanna mukhathI AkAMkSA rahita romAMcita thaI puNyanI vRddhi mATe sapAtrane zuddha annAdika ApavuM. mANikayaratathI dIpatA suvarNanI mAphaka jenI aMdara kriyA sahita jJAna rahyuM hoya tene durgatipAtano rakSaka hovAthI vidvAna purUSa pAtra kahe che. vaLI pAtra apAtrano vicAra karyA vinA dayA For Private And Personal Use Only Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. dAna ApavuM te paNa duHkhI janane bahu upakAraka hovAthI utkaTa puNyadAyaka thAya che. jenA mATe jaganA adhipati zrImAna jIteMdra bhagavAna paNa uMco hAtha kare che tevA uttama prakAranA dAnane mahimA kahevAne koNa samartha thAya ? jemakevpurnupmruupN bhAgyasaubhAgyayogaH, samabhilaSitasiddhirvaibhavaM vizvabhogyam / sukhamanizamudAraM svarganiHzreyasAptiH, __ phalamavikalametad dAnakalpadrumasya // 1 // "anupama rUpavALuM zarIra, bhAgya ane saubhAgyane saMga, abhISTasiddhi, vizvamAM bhegavavAlAyaka vaibhava, haMmezAM udAra sukha temaja svarga ane mokSanI prApti e sarva dAnarUpa ka959ma nuM akhaMDita phala che." vaLI sarvathI athavA deza thakI paNa je brahmacaryavrata pALavuM te zIlavrata kahevAya che. A zIlavata kIrti vadhAravAmAM mukhya sthAne gaNAya che. temaja zIlavratanI tulanA karavA mATe ka956ma kevI rIte zakitamAnuM thAya? kAraNa ke, je zIlavata, kaliyugamAM paNa sevana karavAthI kalpanAtIta-kalpanA rahita phala Ape che. temaja vividha prakAranI ISTa vastuomAM mana ane idri. yenI IcchAne je redha kare che te tapa kahevAya che ane te tapa pApa samudranuM pAna karavAmAM agatyamuni samAna hoya che. durbhAgInI mAphaka jemanI mukitarUpI strI IcchA karatI nathI temane paNa te tapa utkRSTa bhAgya ApanAruM thAya che. temaja dAnAdika dharma kAryomAM mAnasika atyaMta prIti rAkhavI te bhAva kahevAya ane te bhAva bhava-saMsArarUpI vAdaLAMne vikheravAmAM pavana samAna hoya che. jema lavaNa vinAnuM bhajana bahu svAdiSTa hetuM nathI tema samagra dAnAdika paNa eka bhAva vinA rUcikara thatAM nathI. nareMdra? A For Private And Personal Use Only Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. pramANe buddhimAna purUSa mana, vacana ane kAyAvaDe cAra prakAranA dharmanuM ArAdhana karato chate rAjyazrI bhegavI vikamarAjanI mAphaka mukitazrIne pAme che. lakSamIthI bharapUra dhAtakI khaMDanA bharatakSetramAM zivapura nAme nagara hatuM, te samasta pRthvInuM eka vikramarAjA. AbhUSaNa hatuM, jenI aMdara zaka rahita leke vasatA hatA, temaja haMmezAM vipatti rahita saMpattio, duHkharahita sukha ane reganA uddabhava vinA bhego hatA. vaLI te nagaramAM caMdrasamAna yaza ane kAMtithI virAjamAna sajajanane zAMti ApavAmAM caMdra samAna harizcadranAme rAjA hatA. virUddha rAjAonA nirmala yazanuM bhajana karato paNa jene khaDjha kAlasamAna dIpato hato e mahATuM Azcarya hatuM. zIlaratnane dhAraNa karatI rohiNI nAme tenI strI hatI, jeNIe saibhAgyanA adbhuta vaibha vaDe rohiNano parAjaya karyo hate. teja nagaramAM trivikrama-vAsudeva samAna mahAna parAkramI vikrama nAme eka rajapUta hatA. paraMtu te duraMta dAridrathI pIDA cele hato. vaLI te nAnA prakAranA upAyomAM bahu kuzaLa hatuM chatAM paNa nirbhAgyanA ziromaNisamAna koIpaNa ThekANethI te dhana meLavI zake nahIM. jethI bahu dAtura thaI te vicAra karavA lAgyo. are? eka dhanavinA AhAra zaryAdika samagra guNe aMkavinAnA biMdu-mIMDAo jema nirarthaka thayA che. huM mAnuM chuM ke; A duniyAmAM sarvane saMjIvana auSadha eka dhanaja che. kAraNa ke, jenA darza nathI paNa manuSya jIve che e moTuM Azcarya che. nirdhanapaNAthI bIju ke dukha nathI ane dhanathI anya koI sArU nathI ema jANI buddhimAna purUSAe uttama prakAre ghaNuM dhana saMpAdana karavuM. For Private And Personal Use Only Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasa. ( 447) evA nizcaya karI vikramarAjakSatriya dravyArjana mATe dezAMtaramAM gayA, kAraNa ke; " dravya meLavavAmAM mukhya kAraNa udyoga hAya che. "" * dezAMtaramAM krUratA karatA te vikrama keIpaNu vanamAM gayA, tyAM mUrtimAna potAnA bhAgyasamAna, vItarAga dhamunicaMdragurU nA udyogI municaMdranAme munimahArAja beThA hatA, uttama jJAnI samAna temane joi vikrame namaskAra karyo, pachI teNe pUchyu ke; bhagavan udyoga karavA chatAM paNa hune ghaNuM dhana kema maLatu nathI? gurUmahArAja khelyA, huM pUrvabhavamAM dAna dharmanI sevA karI nathI, mATe thane yatinI mAphaka A akiMcanapaNuM prApta thayuM che. keTalAka manuSyA daridrIenA agresarAnI mAphaka 'tuM Apa, tuM Apa' ema meAlatA je ghareAghara bhikSA mAge che te kRpaNutAnu ja kAraNa che, ' tuM Apa ' e prakAranuM ekaja vAkaya jIbhapara raheluM dAnInuM gaiAravapaNu... ane yAcaka nu' ladhupaNuM kare che. saMgraha karavAmAM karAA kITAdika paNa Agraha vALA hAya che ane dAna ApavAmAM keTalAka devA paNa prAye dakSa hAtA nathI. jee lakSmIne bheAMyamAM dATIne rUMdhI mUke che, temano upara krodhAyamAna thai hAya tema te lakSmI phrIthI temanA shAsu jotI nathI. mATe ekAgra mana karI tu peAtAnA anumAnathI dAna kara, jethI meghavarDa jema A dAnadharma vaDe thArA dArirUpa tApane nAza thAya. vaLI tyAre evI zaMkA na karavI ke; mhArI pAse alpa dhana che te huM zuM dAna karUM ? daridraavasthAmAM thoDuM ApeluM dAna paNa puNya saMpattinI puSTi mATe thAya che. pAtrane ApeluM dAna kAIpaNu ThekANe jatuM nathI. tuM jo, meghane ApeluM samudranuM jaLa nadIenA pravAharUpa thai krIthI paNa samudraneja maLe che, e pramANe gurUvacananA svIkAra karI vikrama tyAMthI AgaLa cAlyA ane haMmezAM je koine kai vastunuM dAna ApatA, te ghaNI bhUmI cAlI nIkaLyeA. For Private And Personal Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (448 ) zrIkumArapALacaritra. dAnamahimA. anyadA koIpaNa vanamAM gayA, tyAM te AmravRkSanI nIce beThA. pachI vicAra karavA lAgyA. huM lakSmIne kevI rIte meLavIza ane pAtradvAna kevI rIte karIza ema saMkalpa vikalpa karatA hatA tevAmAM tyAM eka khila-dara hainI najare paDayu. tenI aMdara eka seAnA mhAra joi teNe jANyuM ke; ahIMyAM nidhi hAvA joIe. tethI teNe te bila khAdavA mAMDayuM. keTaleAka bhAga khAdyo eTale nidhi pragaTa thayA, aMdara pAMcaseA ( 500 ) seAnaiyA dATelA hatA A pArakuM dhana levuM ke; na levu' ema te vAravAra vicAra karatA hatA, teTalAmAM tyAM pragaTa thai kAika devI melI, huM vikrama ? hArI dAnamaya buddhi jANI hane nidhi ApavA mATe A Amra vRkSamAM rahIne mhe bilamAMthI eka seAnaiyA hane batAvyA hatA, mATe A dravyanidhAna tu grahaNa kara ane peAtAnA dravyanI mAphaka icchA pramANe lAgava, ema kahI devI adRzya thai gai. pachI vismaya pAmI vikrama vicAra karavA lAgyA. ahA ! dAnanA mahimA kAi vicitra che. jenI vAsanAthI paNa A devIe spune deya-ApavA lAyakanI mAphaka nidhi ApTeA. pachI te na lai vikrama peAtAnA ghera gayA, sAmAnya gRhasthAzramInI mAphaka te dhanathI te kaMika sukhI thayA. sarva saMpationuM kAraNu dAna che ema mAnI vikrama te divasathI Ara MbhI harSa pUrvaka vizeSa dAna karavA lAgyA. kAraNa ke; "TalamAM kANu pramAda kare?" anukrame puNyarUpa sUryanA udaya thavAthI tenA nirdhanatArUpa aMdhakAra naSTa thaye chate prakAzanI mAphaka dhIme dhIme vaibhavanA ullAsa thavA lAgyA. ekadivasa vikrama peAtAne tyAM lAjana karavA beThA hatA, tevAmAM tenA puNyayeAge pAraNA mATe zrImAna ane bhagavAna tyAM AvyA. temane joi AMtarika jInarAjaAgamana. For Private And Personal Use Only Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamArga. (449 ) prItivaDe romAMcita thaI gaye ane bahu bhAvanA bhAvatA teNe vaMdana karI zrI jIteMdrabhagavAnane vizuddha anna vaherAvyuM. te samaye ati gaMbhIra zabdo vaDe traNe lokamAM tenA uttama prakAranA dAnane ucca svare prasiddha karatA hoya tema AkAzamAM duMdubhinAda thayA. temaja te samaye vikramanA ghara upara te dAnanuM Azcarya batAvanAra AkAzamAMthI harSAzrunI vRSTi samAna gadhedakanI vRSTi thaI. te dAnIne pUjavA mATe jema devatAoe praphulla pupanI vRSTi karI. AkAzamAMthI paDelAM apUrva ratna ane suvarNa zazinA miSathI vikramanA gharamAM lakSmI e potAnI rAjadhAnI karI hoya tema sthiratA karI. temaja te dAnavaDe tenA gharamAM puNyarAjAne praveza thaye e kAraNathI jema dee AkAzamAMthI vastro nAMkhyAM te ghaTita che. A pramANe tyAM dAnanA prabhAvathI paMca dIvya pragaTa thayAM, te dAnano abhuta mahimA joI harizcaMdrarAjA pate te samaye parajana sahita tyAM AvyuM ane baMTInI mAphaka teNe vikramanI stuti karI. pachI zrIjIneMdrabhagavAne tyAMthI anyatra vihAra kare chate pAtra dAnano heTA udaya joI mahA balavAna vikame pitAne dhanyamAnI bhejana karyuM. bAda kalAsasamAna potAnuM maMdira baMdhAvI kAmadeva saMbaMdhI kIDA karate te svecchA pramANe sukha vilAsa karatA hatA. anyadA vikramakSatriya samIvaDe nareMdrasamAna ati udAra veSa paherI manahara udyAnamAM krIDA karavA mATe gaye. nIlakaMThavidyAdhara. tyAM punA guccharUpI stana ane phuraNAyamAna 59lavarUpI che hasta jemanA evI latArUpa aMganAoe vilAsavaDe tenuM mana harI lIdhuM. naMdanavananI mAphaka puSponA samUhavaDe cittane-manane AnaMda ApanAra te udyAnamAM bhegIpuramAM cUDAmaNisamAna te vikame khUba kIDA karI. For Private And Personal Use Only Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (450) zrI kumArapALacaritra. tyAra bAda te udyAnanI zobhA jete hatuM tevAmAM tyAM eka ja e pAMkha vinAnA pakSInI mAphaka UData ane nIce paDato koI uttamapurUSa tenA jevAmAM AvyuM. tyAre teNe pUchyuM, mitra? tuM uce jaIne nIce kema paDe che te sAMbhaLI anupama vANuM vaDe purUSa belyo ke, vizAla padArthothI vibhUSita vaitADhaya nAme ahIM parvata che. temAM utkRSTa samRddhimaya maMdira vaDe suzobhita mANAmaMdira nAme nagara che. tenI aMdara IMdrasamAna parAkramI pavanavega nAme rAjA che. vizAla kAMtivaDe IMdrANasamAna jayA nAme tenI strI che. nIlakaMTha nAme huM temano putra chuM. vidyAsiddha hovAthI huM bahu utkaMThAvaDe tIrthayAtrA mATe AkAzamArge gaye hato. tIrtha vaMdana karI huM pAcho vaLyo. potAnA nagara pratye jate hato tevAmAM ahIM A suMdara bagIco joI temAM ramavA mATe huM utaryo. ahIMyAM kIDA karI potAnA nagaramAM javA mATe mahe AkAza gAminI vidyAnuM smaraNa karyuM. paraMtu pramAdInI mAphaka tenuM ekapada akasmAt huM bhUlI gayo chuM, tethI hemitra? AvA kacchamAM huM AvI paDayo chuM. pakSIone pAMkho jema vidyAdharane vidyA e ja mukhya sAdhana che. te vRttAMta sAMbhaLI tenA duHkhathI pIDAelAnI mAphaka vikrama belya. mitra? je hArI AgaLa kahevA gya hoya te pitAnI vidyA tuM belI jA. hArI AgaLa kaMipaNa gupta rAkhavAnuM che ja nahIM ema kahI nIlakaMTha potAnI 'vidyA bAlI gaye. padAnusArI buddhi-eka pada sAMbhaLavAthI bAkInAM pada pUrNa karavAnI buddhivaDe vikrame vismRta thayeluM pada pUrNa karyuM. pachI saMpUrNa vidyAvAna thaI nIlakaMTha suMdara vacanathI bo, vikrama? A hArI buddhi koI navIna prakAranI che. ajJAta vidyAnuM paNa je smaraNa kare che ? athavA jala, AkAza, dizAo ane samagra vizvane avakanAra satmajJAnI sImA hotI nathI. vaLI he mitra? huM hAre prathama upakAra karyo che te tene be For Private And Personal Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasa.. (451) dale mahArAthI vaLI zake tema nathI chatAM paNa kRtajJatAne ucita kaMipaNa mahAre hArUM hita karavuM joIe. ema kahI teNe te AkAzagAminI vidyA ane eka vIMTI tene ApI. vizeSamAM teNe kahyuM ke, A vITIno prabhAva evo che ke, enA sparzavALA jaLathI sarva prakAranAM viSa utarI jAya che. mitra? kaI vakhata ahIM AvI Apane pharIthI huM maLIza, ema kahI vidyAdhara pitAnA sthAnamAM gayo. vidyA ane vIMTI maLavAthI saMtuSTa thaI vikrama paNa pitAne ghera gaye. lakSamInA pratibiMbasamAna ane suMdara popaTa jemAM rahelo che evI AzramaMjarIsamAna ati mane hArI ratnaviSApahAra. maMjarI nAme harizcaMdra rAjAnI putrI bagIcAnI aMdara jaIne potAnI sakhIo sAthe kriIDA karatI hatI. tyAM tene koIka duSTa sarpe daMza karyo. tenuM viSa caraNathI mane staka sudhI ekadama vyApI gayuM. jethI te kApelI velaDInI mAphaka mUcchita thaI bhUmi upara uThavA lAgI. te vAta jANI tenAM mAtA pitA vigere tenI pAsamAM AvyAM ane viSahAraka gArUDika vaidyo pAse viSa utAravAnA ghaNue upAya karAvyA. paraMtu abhavyamAM upadeza ane bAlakamAM strI kaTAkSa jema temaNe karelA sarva upAye tene vize niSphala thayA. marI gayelI hoya tema tene mAnI tenAM mAtApitA tenA dukhathI bahu duHkhI thaI gayAM ane kSaNamAtra te duHkhane vina karanArI mUrchAne svAdhIna thaI paDayAM. zItaupacArathI harizcaMdra sacetana thayo. tyArabAda teNe maMtrInA vicArathI teja vakhate zivapuranagaranI aMdara paTahazeSaNa karAvI ke je hArI putrIne sajIvana kare te purUSane ardhI rAjya sAthe mRtimatI kulalakSamI samAna A mhArI putrI huM ApIza. evI ghaSaNa sAMbhaLI uttama kramane Azraya karI vikrama pitAnI viTI For Private And Personal Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org byu ( 452 ) zrIkumArapALacaritra. nI parIkSA mATe rAjaputAnI pAse ghaNA AnadathI gayA. tenA danamAtrathI ja rAjAe jANyuM ke; mhArI putrI sajIvana thaze, ema mAnI mitranI mAphaka abhyutthAnAdivaDe tenA satkAra karyAM. jethI vikrama bahu prasana thayA. ratnama jarIne joI vikrame viSa vegane trAsa ApanAra potAnI vIMTInuM jala tenA sukhapara chAMTayuM ke; tarataja te sutelInI mAphaka ekadama jAgI uThI. praphulla thayAM che netrakamala jenAM evI ratna maMjarI padminI sUrya ne jema AgaLa ubhelA vikramane joi bahu rAjI thai te kharekhara ucita che. pAtAnI putrIne sajaja thayelI joI rAjAnA harSAzruthI khAkhAcIyAM bharAi gayAM ane stuti pUrvaka vikramane teNe kahyuM ke; jenu mana niraMtara paradu:kha haravAmAM atyaMta rasika hAya tevA tu ekaja hAlamAM vicArazIla ane dayALu che. " vaLI je dRSTabuddhi sAma chatAM du:khIneA vAraMvAra upakAra karatA nathI tevA mAtAnA cAvana hArI purUSanA janma mA thAe." athavA thArAmAM eTalI utta* matA rahI che ke; vAstavika A stutija gaNAya nahIM. kAraNa ke; jenA hAthe zrIjIne drabhagavAne paNa anaMta puNyanuM kAraNa evu pAraNuM karyuM. ema kahI harizcaMdrarAjAe peAtAnI putrI ratnama jarI vikrama sAthe paraNAvI ane teja vakhate adhurAjya paNa tene A " kharekhara satpurUSAnI pratijJA satya hAya che. tyArabAda ratnamaMjarI sahita vikramarAjA gajeMdrapara ArUDha thayeA. te samaye AkAzanA madhyamAM rahelA ane eka tArA sAthe virAjamAna caMdra hAya tema te theAbhatA hatA, kharekhara A vikrama kAmadeva che, aneka munienI kada nA karavAthI prathama du:khI thaine pharIthI puSTa dAnAvaDe AveA sukhI thayA. ane A ratnamaMjarI paNa pUrvajanmamAM jarUra rati haze, anyathA vikramanA miSavaDe kAmadevane A kevIrIte vare ityAdika sAMbhaLavAmAM rasika evI pArajanAnI vArtAo sAMbhaLa te vikramarAja mhoTA utsava sAthe peAtAnA ghera gaye. ,, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (53) strIonA guNarUpa samudrane pAra pAmelI ratnamaMjarIne ati zaya AnaMda ApatA vikramarAjA niraMtara kAmaratnamaMjarIrANuM. devane kRtArtha karato hato ane jema jema vaibhavanI vRddhi thavA lAgI tema tema tenuM dAna paNa bahu vadhavA lAgyuM. divasanI vRddhi thavAthI sUryanuM teja zuM vadhatuM nathI? tenA utkRSTa dAnaguNathI utpanna thayela yazarUpI paTadhvani sarvatra prasarI gaye, jethI nidrita thayelA yAcako jAgrata thayA. dUra dezamAM rahelA yAcako paNa tene asAmAnya dAnI mAnatA bhramarAe kamala pratye jema dAna levA mATe vikrama pAse AvavA lAgyA. tyArabAda harizcaMdrarAjAne putra nahote tethI teNe potAnuM vRddhatva jaI vikramane rAjyAsane sthApana karyo. pachI te kALa karI paralekamAM gaye. have rAjyanA balathI vikramarAjA vasaMta samaya pAmIne kAmadeva jema bahu tejasvI thayo. tenA pothI prerAyelA hoya tema maheTA rAjAe paNa vinayavaMta thaI divya bheTavaDe vikramarAjAne sevavA lAgyA. strIo tene ghaNuM hatI chatAM paNa teNe atipriya hevAthI ratnamaMjarIne paTTarANuM pada ApyuM. proDha prItinI AgaLa A pada keNa mAtra che? varSAkAlanA udayasamAna vikramarAjAe nyAyarUpI jaLavaDe pRthvInuM siMcana kare chan, khalapurUSo javAsAnI sthiti pAmyA. ane sAdhupurUSe kadaMbapuSpanI mAphaka bahu praphullA thayA. temaja tenA ati vizALa rAjyamAM ucca zravasU nAme IdranA azvane jItanArA ghoDA hatA, airAvata sarakhA hAthI ane bahaspati samAna maMtrIo hatA. vaLI tenuM caturaMga sainya eTaluM heThuM hatuM ke, jenA saMcArathI cakravatI paNa zaMkA karato hato ema huM mAnuM chuM. aha? uttama prakAranA dAnano mahimA traNalekamAM paNa mAte nathI, kAraNake, je dAnanA prabhAvathI te daridra paNa A vikrama rAjyaktA thaye. ema potAnA manamAM vicAra karI sarvanagaranA For Private And Personal Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 454 ) zrIkumArapALacaritra. lAke paNa huM mezAM sarvajanane hitakAraka evuM uttama dAna ApatA hatA, " kharekhara lokeA svAmIne anusaranArA hAya che. "" anyadA vikramarAjA sabhAmAM meThA hatA, teTalAmAM AkAza mAge AvatuM mahAtejasvi eka vimAna tenA maNimaMdirapraveza. jovAmAM AvyuM. A kayAM jAya che? ema sabhAnA leAkeA sAthe rAjA vicAra karatA hatA tevAmAM sUryabiMba samAna tejasvi te vimAna sabhAnI vacce AvyuM. vimAnamAMthI utarI nIlakavidyAdhara ha pUrvaka rAjAnA pagamAM paDyo. rAjAe tene Ali gana ApI pAtAnA Asanapara besADyo. paraspara kuzalavArtA thayA bAda vidyAdhara khelyA, deva ? hAla Apa mhAre tyAM padhAre, mhArA Azramane suAAbhita kareA. paraspara AlAparUpa amRtathI siMcAyelI prItirUpa maneAhara velaDI prazastamanarUpa puSpane vikasvara karI sukharUpa phulane pragaTa kare che. ema te vidyAdharanI prArthanAthI vikramarAjAe rAjyabhAra potAnA maMtrIne sAMpI dIdhe! ane tenI sAthe vimAnamAM besI rAjA AkAzamArge cAlatA thayA, pRthvInuM avaleAkana karatA vikramarAjA kSaNamAtramAM vaitADhayapara maNimaMdira nagaramAM pahoMcyA. pachI nIlakaDhavidyAdhara ahu vinayapUrNAMka rAjAne potAnA sthAnamAM lai gaye. ane jyeSTha madhunI mAphaka tenA mahu Atithya satkAra karyo. rUpavaDe devAMganAonA dArbhAgyane pragaTa karatI ane kAmanA AvegathI zAbhatI maDhanavegAnAme peAtAnI madanavegAvivAha aenane vikrama sAthe paraNAvIne nIlakaMThe mahu hu thI kuberanA bhaMDArasamAna aneka utkRSTa vastue tene ApI. tyArakhAda zAzvatacaityAne vAMDhavAmATe vikramazajA vAdaLAonI mAphaka vidyAdharAnA vimAnAvaDe AkAzane AchAdana karatA tyAMthI nIkaLyA. dharmarUpa tribhuvanaprabhunA AsthAna For Private And Personal Use Only Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (455) maMDapa samAna, dhAtakIkhaMDanA vibhAgamAM ane merUAdi sthalemAM rahelAM sarvatIrthone namI, manahara stotrevaDe stuti karI, vikramarAjAe potAnAM nayanane saphala karyA. pachI teja vimAnAdika samRddhivaDe tyAMthI pAchA vaLI vikamarAjA potAnA nagaramAM AvyuM. bAda nIlakaMTha vigere vidyAdharane satkAra karI temane vidAya karyA. vizuddha pAdanyAsathI bhUmipIThane pavitra karatA zrImunicaMdra sUri puna: tyAM padhAryA. zrIvikramarAjA tyAM gaye, municaMdrasUri. sUrIzvarane vaMdana karI te balya, pra? kapa vRkSasamAna IcchitapUraka evA ApanA upadezelA dAnanA prabhAvathI huM AvA aizvaryAne pAtra tha chuM. hAlamAM paNa haMmezAM svArthanI mAphaka te dAnanuM huM sevana karuM chuM, vaLI kRpA karI hAruM kalyANa thAya tevA anya keI dharmano upadeza karo. e pramANe rAjAnuM vacana sAMbhaLI municaMdrasUri dAMtanI kAMtivaDe zuddha dharma dhyAnanI chaTAne batAvatA hoya tema ati madhura ane gaMbhIra Ivani vaDe suMdara upadeza ApavA lAgyA. he rAjana? dAnanI mAphaka zIlabrahmacarya paNa dharmanuM jIvita che. jenA vinA pracaMDa e paNa kriyAkAMDa niHsAra che. niSkapaTa navadhA brahyacaryanI gupivaDe tejasvI muni ane svadAra saMtuSTa gRhasthAzramI e baMne prakAranA zIlavratadhArI hoya che. koI bhAgyazAlInAja hRdaya sarovaramAM addabhuta mahimArUpa sugaMdhavALuM zIla, sukRtazrInA nivAsa mATe kamalasamAna AcaraNa kare che. kriyAvAna, aticatura, dhyAna ane menI hAya, paraMtu zIla vinAne hoya te te nAkakaTTAnI mAphaka keIpaNa ThekANe bhApAtra thato nathI, vaLI svargamAMthI AvI devatAo mahAsatIonI je sahAya kare che te zIlavatanA atizayanI mAtra vAnakI che. jyAM sudhI zIla sugaMdhavaDe gaMdhavAyu prasarato nathI, tyAM sudhI ja vigharUpa hastIonAM TeLAM unmatta thaI phare che. e pramANe gurUno upa For Private And Personal Use Only Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (456) zrIkumArapALacaritra. deza sAMbhaLI vikramabhUpatie durgati drumanA khIjanI mAphaka parI sevananA jIvanaparyaMta niSedha karyAM. temaja cAre patithiemAM peAtAnI strIonA paNa niyama karyo, tyArabAda gurUmahArAjanI AjJA lai gu]AvaDe ujavaLa te rAjA pAtAnA ghera AbyA. parastrIne saheAdara samAna mAnavAthI vikramanI bahu prasiddhi thai. Ada bhUpati te niyamane pAtAnA dehanI mAphaka pAlatA hatA. mAyAvIanya. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka divasa vikramarAjA sabhAmAM beThA hatA, tevAmAM uttama azva lai kAika vaNik tyAM ANye. namaskAra karI te melyA. deva ! A azva nirdoSa hAvAthI rAjyAsanane lAyaka che. ApanI icchA hAya tA grahaNa karI. rAjAe azvalakSaNa jANanAra vidvAnAne AjJA karI. teoe azvanAM sarva aMgeAnA sArI peThe tapAsa karI kahyuM ke; A azvanuM mukha bahu mAMsathI bharelu` nathI. temaja tenA kAna bahu TukA che, garadananA bhAga uMcA che. pIThaneA bhAga vizALa che. chAtInA vistAra sArA che, pachavADAnA bhAga bahu puSTa che, madhyabhAga kRza che, rAma rAjI suvALI che, kAMtimAM caMdrasamAna, uMcAimAM purUSapramANu ane yathAsthAna zubhaAvartAvaDe vibhUSita A azva sUryanA azva hoya tema dvIpe che. he deva ! rAjyanA adhiSThAyaka deva hoya tema A azva bhAgya vinA maLe tema nathI. ema sAMbhaLI pramudita thai rAjAe te vaNikane ceAgya mUlya apAvIne te gheADAne peAtAnI azvazALAmAM baMdhAvI dIdhA. prabhAtamAM te azvapara besI vikramarAjA tenI gatinI parIkSA mATe gAmanI bahAra gayA ane azvanI lagAma jyAM chUTI mUkI ke; tarataja te doDavA mAMDayA. rAjAe ghaNA rokayA tA paNu rajasparzanA bhayathIja jema ekadama uDIne AkAzamAM cAlatA thayA. hA ? nAtha ? tamane A zu thayu ? "A azva tamane zAmATe For Private And Personal Use Only Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga, (57) laI jAya che? bhUmipara rahelA ane upAya vinAnA ame zuM karIe? A azvate AkAzamAM uDyo che. ema hAhAra karatA rAjAnA vAra joI rahyA hatA, chatAM temanI daSTithI agocara thaI te mAyAvInI mAphaka bahu vegathI keI sthaLe cAlyA gaye. hAhA? A heTuM Azcarya che ke, AkAza mArge joDo doDyo jAya che. athavA A azva nathI. paraMtu keI kapaTadhArI deva have joIe. AkAzamAM mahane kayAM laI javA Icche che? ema vikramarAja vicAra karatA hatA, teTalAmAM keIka vanamAM dUra jaI tyAM vikramarAjAne mUkI te azva adazya thaI gaye. AkAzamAMthI paDelAnI mAphaka vikramarAjA dizAomAM daSTi pheravatA hatA. tevAmAM tyAM AgaLa suMdara aMgadivyastrIyugala. vALI be strIo tenA jevAmAM AvI. nirni meSa-sthira daSTi hovAthI ane atizaya lAvane lIdhe A devIo che. manuSya jAti nathI. ema teNe nizcaya karyo. pUrve joyelI hoya tevI te baMne strI neha pUrvaka belI, svAmin ? ame ApanI bahu vakhatathI vATa jaIe chIe. Apane AvatAM ghaNe vilaMba kema tha? ema kahI te baMne strIo rAjAne upADI kSaNamAtramAM paMcaraMgI maNiothI bAMdhelA mahelanA sAtame mALe laI gaI. tArUNya ane pavitra lAvaNya rasanA siMcanathI zaMkare bALI nAkhelA kAmane sacetana karatI, zRMgAra rasanuM sarvasva ane kAmadevanuM khAsa jIvita hoya ne zuM ? tevI koIka devI tyAM palaMga para beThelI vikramarAjAe joI. bAda devI paNa palaMga parathI nIce utarI, ane AMtarika vinayane svIkAra karI premapUrvaka teNIe rAjAne bahuAtithya satkAra karyo. pachI pitAnI devI pAse snAna karAvI pate tene dIvya rasAI jamADI vastrAdikathI vibhUSita karyo. pachI devI vikramarAjAnI AgaLa. beThI. kRtrima For Private And Personal Use Only Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (458 ) zrIkumArapALacaritra. snehathI rAjAne meAhita karavA lAgI. utkaTa kAmathI matta thayelI hAya tema te devI vikramane kahevA lAgI. deva ? mhArA puNyathIja kheMcAi tuM ahIM AvyeA che. zuM citAmaNiratna bhAgya vinA hAthamAM Ave kharU ? izAnadevalAkamAM rahenArI huM devI A vanamAM krIDAnI icchAthI peAtAnI zakita vaDe A mhela manAvI rahuM chuM. ghaNA kAlanAM tRSAtura thayelAM A mArAM netra ApanA svAmRtanu` pAna karI jevI rIte tRpta thayAM, tevIja rIte kAma javaranI pIDAthI du:khI thayelA mhArA aMgane paNa hArA saMgama rUpa ASadhathI tu svastha kara. epramANe devIstu vacana peAtAnA zILavratane pratikula mAnI vikramarAntae tene gurUnI mAphaka upadeza karavAnA prAraMbha karyA. devI ? tu IMtrane bhagavanArI che, huM manuSya jAti chuM, te! tuM mhArI sAthe zAmATe bhAganI icchA rAkhe che ? amRtanuM pAna karanArA evA kAipaNa na heAya ke; khArA jaLanI icchA kare? vaLI sapordikanI sevA karavI sArI paraMtu viSaya sevA sathA kharAkha che. kAraNa ke; sarpAdikatA ekavAra prANaharaNa kare che. ane viSayate| . vAraMvAra maraNadAyaka thAya che. zaMka2nA kaThamAM viSathI mAtra zyAma cihna thayuM che ane viSayeAthI te tenuM ardhAMga haraNu thayuM che. ahA ? viSayanu ala vicitra che. A cAre prakAranI saMsAra gatimAM prANIone je asahya du;kha thAya che te sarva viSaya vRkSanu phaLa jANavuM. mATe narakamAM lai janAra viSayAnA viSanI mAphaka tyAga karI meAkSanA sthAnabhUta para brahma-brahmacarya rUpa amRtanuM tuM vAraMvAra pAnakara. vilakSa thaI devI kheAlI, huM lIkha-napuMsakazarAmaNe? hane dhikkAra che, kAraNu ke, AvI snehAdhIna thayelI mhArA tu anAdara kare che, manuSyAne svapnamAM paNa jenuM darzana durlabha hoya che te huM poteja thArI prArthanA karU chuM. chatAM paNa hAlamAM thArA zA vicAra che? krIthI For Private And Personal Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (459) vikama bolyA he devI! lhAruM kahevuM ThIka che paraMtu jIvatAM sudhI hAre parastrIne tyAga che. potAnI strI sivAya anya devIone paNa prANatamAMe huM sevavAne nathI. kAraNa ke, potAnA vatabhaMgathI huM bahu bhaya pAmuM chuM. vaLI kAcanA TukaDA mATe mANikyane keNuM bhAge? athavA dhatUrane mATe kalpavRkSane kaNa kApI nAkhe? eka leDhAnA khIlAmATe devamaMdirane keNa pADe? temaja kSaNika sukha mATe saMsAra tAraka zIlavratane koNa tyAga kare? re re mUDha? huM hArI IcchA karuM chuM chatAM tuM je mahAro anAdara karIza te huM hArA mastakane kamalanALanI mAphaka khadgathI hAlaja kApI nAkhIza. ema kahI te devI rAkSasI jema bhayaMkara AkAra karI khaDjha ugAmIne rAjAnuM mastaka kApavA doDI. prANa bhale cAlyA jAya, paraMtu pitAnA zIlanI rakSA karavI evo nizcaya karI navakAranuM samaraNa karatA rAjAe chedavAmATe potAnuM mastaka nIcuM namAvyuM. temaja nIcA mastake daDha vairyathI romAMcita thaI rAjA devInA pracaMDa kha gaghAtane saMkucita daSTithI jue che, teTalAmAM aho? zIlane mahimA adbhuta che ema vAraMvAra bahu harSathI stuti karatI devIe rAjA upara puSpanI vRSTi karI, A devI mAravAne taiyAra thaI hatI e zuM? ane A pu5nIvRSTi kayAMthI? ema potAnA manamAM Azcarya mAnatA rAjAne devIe kahyuM. hAlamAM pitAnI sabhAmAM beThelA IzAnedra pitAnA jJAnathI zIlavratamAM sthira hune jANIne de nI AgaLa kahyuM ke, he deve ? dhAtakIkhaMDanA bharatakSetramAM zivapuranagarane rAjA vikrama hAla zIlavratamAM je daDha che te bIje kaI nathI. prAye cAritradhArI-muni paNa zIlathI kadAcita calAyamAna thAya, paraMtu vikramarAjA asarAothI paNa pote calAyamAna thAya nahIM. lAvaNyavatI asarAomAM cUDAmaNi samAna huM tenI devI chuM, A hArI prazaMsA sAMbhaLI ghaNe For Private And Personal Use Only Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 6 ) zrI kumArapALacaritra. vicAra karyo, ahe! IzAreMdranuM A vAkyAturya koI navIna prakAranuM che. kAraNake, manuSya kITane devIo paNa zIlathI na calAvI zake? svapanamAM paNa yuvatine joI mANasa jaladI vihuvala thAya che te sAkSAt mehanI vallarI samAna devIone joI vivala thAya temAM navAI zI? ema vicAra karI huM hArI parIkSA mATe svargamAMthI ekadama ahIM AvI ane asthApahArAdika sarva prapaMca mahe karyo. he bhadra ? mastaka chedanane svIkAra karIne paNa je tuM potAnA niyamathI alita thaye nahIM. tethI dharmavIranI upamA hane ja ghaTe che ane zIlavata pAlanArAone mukuTa paNa tuM ja che. kAraNa ke, ke zIlaM parizIlayaMti na janAH svAsthye vratasthAstu te, ye naiva vyasane'pi jIvitamivonmuJcanti tat kahicit / grISme zaivalinI taranti na kati syustArakAste paraM, zrotaHprotataTAvani ghanaRtau ye tAM tarItuM kSamAH // 1 // " Agya samayamAM kayA mANaso zIlavrata pAlatA nathI? paraMtu jeo prANa saMkaTamAM paNa jIvitanI mAphaka kaI divasa zIlane tyAga karatA nathI teoja sAcA vratadhArI jANavA. grISma tumAM kyA purUSe nadI taratA nathI, paraMtu jeo varSArUtumAM pravAhathI saMpUrNa bharelI nadIne taravA mATe zaktimAna hoya teja kharA tArA gaNAya." rAjan ? A pRthvI satyabrahmacaryadhAraka hArAthIja zebhe che. pUrNimAnA caMdravaDeja rAtrI prakAzavALI kahevAya che. IzAna pitAnI sabhAmAM jevI hArI prazaMsA karI hatI te ja hAro anubhava mahane the, kAraNake, sajajanenI vANI mRSA hotI nathI. have tuM bola? mahuM tArI kadarthanA karI che, tethI zuM hArUM priya karI huM tane prasanna karUM? sUrya paNa vR For Private And Personal Use Only Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTasasa . ( 41 ) ane tapAvI vRSTithI tenu siMcana kare che, vikramabhUpati e, ne ? zIla pAlana karavuM e mhane bahu priya che, te te tuM karI cUkI che. have khIjuM zuM karavA tuM dhAreche? ema eTalI vikramarAjA mAna rahyA ke; tarataja devI tene zivapuramAM lai gai, ane ratnajaDita siMhAsana upara besArI divya AbhUSaNaiAthI thane sArI rIte vibhUSita karyA. premavizuddha evA nagaranA leAkeAne rAjAnu te vRttAMta sa MbhaLAvI meghazreNInI mAphaka svaNuM rAzinI vRSTi karI dhruvI peAtAnA sthAnamAM cAlI gai. Azcaya kAraka te caritra sAMbhaLI pAraleAkeA pramAda sAgaramAM garaka thaI gayA ane tevA peAtAnA svAmIvaDe te peAtAnA AtmAne dhanya mAnatA hatA. vikrama rAjAnA zIlanA uttama mahimA sarva jagamAM phelAi gayA ane te kuzIlIAone paNa zIlamA mAM dAranAra thayA. ratnasArakumAra. vikramarAjAne gRhasthAzrama sevatAM tapa vRkSanA phaLa samAna ratnamajarInI kukSithI eka putra janmyA. ratnasAra tenu nAma pADayuM. anukrame te zAstrasAgaranA pAragAmI thayA. vinayavaDeja vidvattAne ane peAtAnA zarIravaDeja yAvanane te dIpAvatA hatA. tarUNa avasthAmAM vartamAna kumArane yAvarAjyapada ApI pAte vizuddhabhAvathI dAna ane zIlamaya dharmanuM ArAdhana karatA hatA. tevAmAM te ja gurUmahArAja pharIthI tyAM padhAryAM. ArAmikanA kahevAthI gurUnuM Agamana sAMbhaLI vikramarAjA parivAra sahita tyAM jaI tInI mAphka vaMdana karI vinayapUrvaka beThA. bhavadAvAnaLathI tapI gayelA prANIone jIvADatA hoya tema te munIzvare rasALavANIvaDe dharma dezanAnA prAmunidezanA. raMbha kaceA. huM bhavyAtmAe ? dharmasenAnAM cAra aMga che, temAM dAna ane zIlathI maLavAna evuM trIjuM aMga tapa gaNAya che, te tapa duSka rUpI zatrune pisI For Private And Personal Use Only Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (462 ) zrI kumArapALacaritra. nAkhe che. temaja manarUpI kyArAmAM zama-zAMti rUpa jaLathI siMcele, vairAgyarUpa mULa, vizuddhazILarUpa zAkhAo, prabhAvarUpI puSpa ane zubha kAryarUpa uttama phaLarAzine dhAraNa karato tArUpa vRkSa kone sevavA lAyaka na hoya? vaLI kASTharAzine agni jema nAnA prakAranA AraMbha samAraMbhathI pragaTa thayelA pApanA kSaya mATe tapazcaryA ja hoya che. avadhi jJAnAdika labdhio ane aNimAdika siddhio paNa jenI AjJAthI vilAsa kare che te tapanI huM mezAM upAsanA karavI joIe. bAhya ane atyaMtara bhedavaDe te tapa bAra prakAranuM kahyuM che. munionA karmazatrune jItavA mATe bAra ArAvALA cakanI mAphaka te zaktimAna thAya che. tapanA bAra bheda nIce mujaba - 'upavAsa, UdaratA, vRttine saMkSepa, rasatyAga, pazarIraleza, ane saMlInatA, e prakAranuM bAhya tapa. prAyazcitta, vaiyAvRtya, svAdhyAya, vinaya, pakotsarga ane zubhadhyAna e cha prakAranuM aMtaraMga tapa. A sarva prakAranuM tapa sarva saMganA tyAgI munine ja hoya che. paraMtu aneka Ara. bhamAM tatpara thayelA gRhasthAzramIthI saMpUrNa rIte te thaI zakatuM nathI. saMyamazrI ane tapazrI e baMnene paraspara bahu prIti hoya che. jyAM saMyamazrIne ullAsa hoya che tyAM tapa:zrIne paNa ullAsa thAya che, mATe saMyamazrI eja bhavasAgarane tAranAra che. A pramANe sUryanI kAMti samAna gurUnI vANIvaDe vikama rAjAnAM badhacakSu khullAM thaI gayAM. potAnA dIkSAgrahaNa putrane rAjya ApI vikramarAjAe gurU caraNamAM - dIkSA grahaNa karI. gurUnI pAsamAM daza prakAranI sAmAcArIne abhyAsa karI temaNe mAsakSamaNadika dustapa tapanI ArAdhanA karI. tenA te tapanI ghaNuM vRddhi thavAthI devatAone AkarSavAmAM samartha e temane prabhAva bahu balavAn thaye e For Private And Personal Use Only Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga, hoTuM Azcarya thayuM. buddhimAna te muni vRtAdika vikRti-vigAIne potAnA hRdayamAM vikArano hetu jANIne zarIra bahu kuza hatuM chatAMye koI pAraNAnA divase paNa temanuM bhajana karatA nahotA. eka divasa vizALa taperAzinI mUrsisamAna vikrama muni pAraNA mATe lakSaNuvatInAme nagarImAM gayA. caMDanamUccha. tyAM lakSmaNabhUpatine caMDasenanAme putra duSTa buddhi hovAthI zIkAra mATe bahAra jatA hatA, tevAmAM svAmA AvatA te muni tenA jevAmAM AvyA. tethI te caMDasena apazukana jANuM tIkSaNa khavaDe vikrama munine mAravA mATe cheDayo ke tarata ja te pite mayUrabaMdhathI baMdhAIne mUchita thaI pRthvI para ekadama paDI gaye. hA ? hA ?? A mahAzayane aka mAtu zuM thayuM? ema ciMtavatA ane anukaMpAnA taraMgothI uchaLatA kRpAsAgarasamAna vikrama muni tenI pAse AvI ubhA rahyA. hAhAkAra karatA nagaranA loko ane zokAtura thayelA tenA mANasoe zItAdika ghaNA upacAra karyA paNa pASANanI mAphaka te sacetana thaye nahIM. te vAta sAMbhaLI tenA pitA bahu du:khI thaye ane te ja vakhate parIvAra sahita dhaDate te potAnA putranI pAse AvyA. munine mAravAnI IcchAthI putrane A duHkha paDayuM che ema jANI muninA caraNakamalamAM paDI rAjAe kahyuM, he munIMdra? yauvanAdikanA garvathI mahArA putre Apane aparAdha karyo che, mATe Apa kSamA kare. kAraNa ke, sAdhu purUSa kSamAvAnuM hoya che. yauvana, vaibhava, zairya, saMpatti, viTapurUSanI saMgati ane sArAsAranA vicAranI zanyatA e sarve vinAmadhe paNa mada karanAra che, vaLI he tapenidhe? jenA hRdayamAM vizvane aMdhakaranAra ajJAnarUpa aMdhakAra raheluM che te purUSa avaLA mAge jAya temAM tene zo aparAdha ? mATe For Private And Personal Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (xx) zrIkumArapALacaritra. huM munIzvara ? Apa prasanna thai yAvaDe mhArA putrane jaladI sajIvana karo. meghapaNu vijaLInA camatkAra vinA jaLavaDe zuM prasanna nathI karatA? vikramamuni khelyA, mhe ene kaMI karyuM nathI. kiMtu A kumAra mAravAne dheADayA eTale te peAtAnI meLe ja pRthvIpara paDI gayA che. ahA ? jeo prANAMtamAM ce kITa upara paNa kAi vakhata droha karatA nathI, te munie thArA putrane AvuM du:kha ke kharA ? A pramANe munivacana sAMbhaLI lakSmaNurAjA ahu dIna thai gayA ane pharIthI te elke, jo Ape ene ema na karyu hAya tA ene zuM thayuM haze ? munie kahyuM, mane paNa e mhAT Azcarya thAya che, tyArakhAda parivAra sahita lakSmaNarAjA mUhanI mAphaka bebhAna thai gayA. peAtAnA zarIranI kAMtivas sUryane paNa nisteja karatA kAI paNa surAttama tyAM AgaLa pragaTa thai melyA. devatAvacana. huM nRpa ? hAlamAM sudharmedra naMdIzvara dvIpamAMthI jInedrone namaskAra karI thArA nagaranI upara A ja AkAzamArge jatA hatA, munine mAravA mATe dheADatA tyArA putrane joi te krodhAtura thai gayA, huM deva chuM zrIjInazAsana para mhane bahu prema che. tethI teNe mhane ahI mekaklyA,tyArA putranA duya joi krodhathI mhe' tene A pramANe zikSA karI che. ke; sabhyaSTi purUSA munionu apamAna sahana karatA nathI, mATe A thArA putra munirAjonuM sanmAna karaze teA sAjo thaze. a nyathA tene sajaja karavAne devatAo paNa samartha nathI. rAjAe te pramANe kabula karyuM. pachI te devanA kahevA pramANe muninA cara@AdakavaDe sicana karavAthI rAjakumAra tatkAla sAo thayA. pachI tene devatAe kahyuM, re duSTa ? jo A munine tuM apazukana mAne che tA zukana kyA ? enA javAba tuM Apa, athavA mRgIyA-zikAra kAraNa For Private And Personal Use Only Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aTTamasa. (465) nA pApamAM Asakata thayelA thArA duSTanA hAmA pApIe Ave tyAre ja thane sukha thAya paraMtu dhAmikAnA AgamanathI na thAya. vaLI tI sevA ane dIkSA ghaNAkALe jenA nAza kare che, te durita zreNI ne kSaNamAtramAM munimahArAja pAte darzanamAtrathInAza kareche. e Azcarya nahIM teA zuM ? huM caDasena ? A muninA tapanA prabhAva hai pAte joyA ke; nahI'? jemanA mahimAthI maheMdra paNa dAsa thayA che ane tu' paNa jIvatA thayA. ema kahItedeva munine namaskAra karI svarga mAM gayA. pachI caMDasenarAja kumAre te tapasvI muninI AgaLa ahuM kSamA mAgI. tyAra bAda putra sahita lakSmaNabhUpatie munine vaMdana karI dharmanuM svarUpa pRthu, vikramamuni elyA;-- vAtyUrddha pavano na yad yadanalastiryag na jAjvalyate, varSatyambu yadambudo yadavanI tiSThatyanAlambanA / sUryAcandramasau dhruvaM yaduditaH zrIryajjaDAnAM gRhe, divyAcchudhyati yajjanastadakhilaM tvaM viddhi dharmorjitam // 1 // " pavana urdhva gatie je vAteA nathI, agni vajragatie je khaLatA nathI, megha je vRSTi kare che, Alakhana rahita pRthvI je sthira rahe che, sUrya ane caMdra niyamita je prakAza Ape che, jaDa purUSAnA gharamAM lakSmI je nivAsa kare che. temaja sAgana khAvAthI manuSyanI je zuddhi thAya che te sava dhama nA vilAsa che, ema tu nizcaya jANu. " zrImAn jIne drabhagavAne pAte kahelA A dharma sarva jana ne hitakAraka che, para Mtu nirbhAgI purUSAne kAma banI mAphaka te ati dula bha che. ema upadeza sAMbhaLI putra sahita rAjAe AdarapUka te dharmonA svIkAra karyo. pachI munie pAraNuM karI tyAMthI vihAra karyAM. kAraNa ke; tevA cAritradhArI munienI ekatra sthiti hAti 30 For Private And Personal Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (466) zrI kumArapALacaritra. nathI. rasAvalI vigere ati duzcaranAnA prakAranAM tapa vaDe bahu durbaLa thaelA vikrama munine joI municaMdranAme temanA gurUe kahyuM, vikrama mune? grISmakAlanA sUryavaDe taLAva jema AvA tIvratapavaDe tahArUM zarIra zeSAI gayuM che. mATe te tapane tyAgakarI have tahe bhAvanA bhAva, pavananA samUhanI mAphaka A ucca bhAvanAvaDe karma reNune samudAya naSTa thaye chate kailAsa parvata jema AtmA zuddha thAya che. karma rajathI kharaDAyele A AtmA jyAM sudhI bhAvanA rasavaDe vAraMvAra prakSAlana karavAmAM na Ave tyAM sudhI kevI rIte nirmala thAya? e pramANe potAnA pUjyagurUne upadezasAMbhaLI udAramanavALA vikrama muni bhAvanAvaDe AtmAne bhAvatAchatA muktigrahanI eka nisaraNI samAna kSapakazreNIne prApta thayA. pachI sarva karmone kSaya karI kevaLazrIne prApta karI te vikrama muni mahA AnaMdamaya paramadhAmane pAmyA. puna: zrI hemacaMdrasUri bolyA, he kumArapAlanareza! dAnAdika cAra prakAranA dharmaupara vikramarAjAnI A kathA sAMbhaLI tuM paNa mana, vacana ane kAyAvaDe dAnAdika dharmanuM haMmezAM sevana kara. tyArabAda zreSThabuddhimAna zrI kumArapAlarAjA satpAtradAnAdikamAM vizeSa pravRtta thaye. "upadeza zravaNa karIne je te pramANe AcaravAmAM na Ave to te vRthA thAya che. temaja te zrIkumArapAla rAjA caturvidha jainasaMgha, jainamaMdira, jainabiMba ane pustaka e sAte kSetramAM bIjanI mAphaka potAnuM dravya vAvato hato. anyadAzrIkumArapALarAja sabhAmAM beThA hatA te samaye kaMIka karmAelAmukhe mahAjanaleke rAjasabhAmAM AmahAjanaprArthanA. vyA. rAjAne namaskArakarI teo pitAne ucita sthAne beThA. atizaya parAjIta thayA hoya temavilakSaNa svabhAvane prApta thayelA temane joI rAjAnuM hRdaya ciMtAtura thaI gayuM ane bahu AdarathI te bolyA, he mahAjanaloko? For Private And Personal Use Only Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (467) tamane koIthI paNa zuM te keI upadrava AvI paDyo che? kivA nyAcana bhaMga thayo che jethI tame sAyaMkALanA patranI mAphaka kAMtihIna thaI gayA che. e pramANe rAjAne prazna sAMbhaLI hRdayamAM AnaMda mAnatA mahAjanalekee rAjAne vinatikarI kahyuM ke, ApanA rAjyamAM je upadrava hoya to samudramAM dhULa kema na hoya? temaja ame koI divasa svamamAM paNa jene anubhava karyo nathI te anyAya to hoyaja kayAMthI ? vaLI he svAmina? kadAcita sUryamaMDaLamAM aMdhakArane saMbhava hoI zake paraMtu ApanA udayamAM kaMI paNa aghaTatuM bane nahIM. kiMtu vaibhavamAM iMdrasamAna kuberazreSThI dezAMtarathI samudramA ahIM AvatA hatA. tevAmAM tenA durbhAgyane lIdhe hANa bhAgI gayuM. jethI te marI gaye, niputra hovAthI teno parivAra bahu AkaMda kare che, te tenuM dhana Apa svAdhIna karAvo. jethI ame tenI adaihika-agnidAhAdika kriyA karIe. enuM dhana keTaluM che? ema rAjAnA pUchavAthI teoe kahyuM ke; dhana bahu puSkaLa che. bAda kautukane lIdhe zrImAna kumArapALabhUpAla temanI sAthe tenA ghera gaye. tyAM zokAtura thayeluM kuberanuM kuTuMba joI vairAgyanAM vacano vaDe rAjAe baMdha karyo ke, zvAsa e manubenuM jIvana che, te zvAsa vAyusvabhAva hovAthI bahu caMcaLa che. te paNa niraMtara nirgamana ane praveza karatA ja rahe che. have te zvAsa jyAre daivayoge nikaLIne pharIthI pAcho praveza karatA nathI tyAre ja prANuonuM mRtyu thAya che. te mRtyu kayAM dUra raheluM che? nava dvArathI racelA A zarIramAM sArI rIte cAlate paNa zvAsavAyu keTalAka samaya sudhI rahe che te paNa zuM Azcarya nathI ? pavana pAkelA pAMdaDAne jema kolerA, viSa, zULa, zastra, agni ane jalAdika upadrava kSaNa mAtramAM jIvitane haraNa kare che. anya mAge gayelA musAphara prANuo jyAre tyAre pAchA Ave che, For Private And Personal Use Only Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (468) zrI kumArapALacaritra. paraMtu kALadharmanA mArge gayelA mANaso ka9pAMtamAM paNa pharIthI pAchA AvatA nathI. ema sarvakuTuMbane AzvAsana ApyA bAda kuberaThekIne tyAM kareDe suvarNacaMdraka, lAkha rUpIA, hajAre maNiratna, jathAbaMdha gAya, ghoDA ane uMTa, keTalAka hAthI, aneka dAsa ane aneka vaNiputra gumAstAo, temaja dhAnyanA DhagalAo, vastra, dukULa ane caMdanAdikanA DhageDhaga, tathA ghara, dukAna, hANa ane seMkaDe rathAdikane joI zrIkumArapALarAjA vismaya pAbhyo ane teNe kahyuM ke kharekhara A kuberazreSThI kuberadevane avatAra che, anyathA ATalI lakSmI ene kayAMthI hoya? he rAjana! A sarva samRddhi Apa potAne svAdhInakare ema vaNikalekenA kahevAthI zrImAna kumArapAlabhUpAlanuM mukhakamaLa kaMIka kamaI gayuM ane te potAnA hRdayamAM vicAra karavA lAgyuM ke, yamarAjA paNa kevaLa prANaneharaNa kare che, paraMtu dhana haraNa karato nathI, teNe tyajelA dhananuM haraNakaratA rAjAe yamathI paNa atinirdaya gaNAya e satya che. vaLI Arya purUSe je kahe che ke, rAjyaktA narake jAya che te rUdana karatI aputra vidhavAonA dravyagrahaNanA pApathIja kahevAmAM Ave che. ulaTuM rAjAone to anAthane dhana ApavuM joIe, baLAtkAre temanI pAsethI rAjAo je laI le che te koI navIna sthiti jovAmAM Ave che, mATe tRtIyavratane bhraSTa karanAra evuM A apatraka dhana levuM mane ucita nathI ema nizcaya karI dharmAtmA zrIkumArapALabhUpatie mahAjanane kahyuM, pati ane putrarahita strIonuM dhana rAjAoe baLAtkAre grahaNa karavAthI je du:kha thAya che tevuM du:kha potAnA patinA maraNathI paNa thatuM nathI e vAta spaSTa che. je putra hoya to dravyane adhikArI te thAya che te rUdana karatI strIonuM dhana grahaNa karatA rAjAe temanA putra kema ne kahevAya? vaLI potAne pati maravAthI te strIo prathama paNa For Private And Personal Use Only Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasa . (469 ) prAye marelI hAya che, teA emanI pAsethI je dravya levuM teteA kharekhara marelAne mAravA jevuM che. mATe A kuberanA vaibhavavaDe tenA piravAra sukhethI jIvA ema kahI zrIkumArapALarAjAe tenA parivArane sarva dhana ApI dIdhuM. vivekathI udbhasita che citta jevu' evA zrI kumArapALe tyAM ja pAtAnA sevakAvaDe peAtAnuM paMcakuLa eAlAvIne mahAjananI rUmarUmAM puchyu ke; bAlA ! dareka varSe putra vinAnI rUdana karatI strIonuM dhana keTaluM utpanna thAya che? paMcAyatIleAkeAe paNa lekha vAMcIne kahyuM ke; rAjan ? eteralAkha rUpIyA utpanna thAya che. pachI bhUpatie temanA hAthamAMthI patralai jINu patranI mAphaka te cIrI nAkhyuM ane hukama karyo ke; havethI e aputraka rUdatInuM dhana ApaNe levuM nahIM. tyArabAda sakalaleka ane nivIza-vidhavA strIo taraphathI ahu AzIrvAda meLavatA zrIkumArapAlanaredra gurU gurUva na. pAse gayA ane vaMdana karyuM. rAjAe kareluM te adbhutakA aneka lAkeAnA mukhathI jANIne manamAM camatkArapAmelA zrIhemacaMdrasUriAlyA, nileobha evA mahAtmAe paNa dravyane joi tatkAla leAbha pAme che te huM deva ? A pramANe tRNunI mAphaka vizAla dravyanA tyAga thArA vinA bIjo kANu karI zake ? vaLI he rAjan ? aputrakanu dhana levAthI rAjA temanA putra thAya che. ane tuM te te dhana temane ApavAthI kharekhara temanA pitA banyo che, e pramANe gurUe bahu gaiAravathI prazaMsA karI, pachI rAjA pramAdathI chalakAtA haiAya tema peAtAnA sthAnamAM gayeA. caitya khaMdhAvavAthI sva ane paranuM puNya jANatA zrIyutakumArapAlabhUpatie utsAhapUva ka caitye a dhAvavAne caityanirmANu prAraMbha karyo. prathama pATaNanI aMdara tribhuvanapALanAme vimAnasamAna ati adbhuta caitya For Private And Personal Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (470), zrI kumArapALacaritra. baMdhAvyuM. jenI uMcAI pacIza hAthanI hatI. temAM pitAnA pitAnA kalyANamATe puNyabuddhithI teNe savAso AgaLanA pramANavALI zrI neminAtha bhagavAnanI mUrti padharAvI. prathama avasthAmAM mAMsane svAda lenAra batrIzadAMtanI zuddhi mATe eka vedI upara naMdIzvara dvIpamAM kuraNAyamAna rAjadhAnInAM cityenA anuja hoya tema maMDapAdikathI zobhatA ane nirdoSa batrIza prAsAda baMdhAvyA. gurUnI AjJAthI temAM be veta, be kRSNa, be lAla, be nIla, ane soLa svarNa samAna ema covIza caityamAM zrImAna vRSabhAdika jIne dronI mUrtio sthApana karI, temaja udhRta karelAM cAra maMdiramAM zrI sImaMdharAdika cAra mUrtionI pratiSThA karI bAda rohiNI-prathamavidyA, samavasaraNa, piotAnA gurUnI bane pAdukAo ane azekama e cAranI sthApanA bAkInAM cAra maMdiremAM karI. - prathama du:khAvasthAmAM bhramaNakaratA zrIkumArapAlabhUpatie nirdhanatAne lIdhe rUpAnI mudrAo laI lIdhI rAjakRtajJatA. hatI, tyAre je uMdara marI gaye hatA tethI utpanna thayelA pApa saMtApane dUrakaravAmATe dhArAyaMtraphuvArAnI mAphaka eka suMdara uMdaravihAra nAme citya baMdhAvyuM. temaja nAmAdikane paNa nahI jANatI je devazrIe mArgamAM traNa divasanA bhukhyA rAjAne karaMbhaka jamADI tenI kSudhA dUra karI hatI, tenA puNyanI vRddhi mATe ane svArthanI siddhimATe kRtajJatAne lIdhe bhUpatie karaMbhavasatinAme vizALa prAsAda karAvyuM. eka divasa rAjarSikumArapALa vArbhaTe baMdhAvelA cityamAM zrI nezvarone namaskAra karavA mATe ane pApane tiraskAra karavA mATe gaye. tyAM nepAladezanA rAjAe mokaleluM, pramANamAM ekaviza aMgula, prAcInapurUSoe kaheluM, caMdrakAMta maNimaya ane darzana For Private And Personal Use Only Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (471) mAtrathI bAhya tathA atyaMtara tApanAzaka bahu adbhuta zrI pArzva nAtha bhagavAnanuM biMba AvyuM hatuM. caMdrabiMbasamAna te biMbane vAraMvAra jotAM rAjAnAM netra kumadanA mAphaka praphulla thaI gayAM. pachI te mUtti pitAnA hAthamAM laI zrIkumArapAlabhUpatie vAlmaTane kahyuM, mane A cetya Ape, jethI A mUrtine huM padharAvuM. bahu khuzI thaI vAbhaTa paNa bolyo, hArI upara heTI maherabAnI, AjathI A cetya zrIkumAravihAra nAme prasiddha thAo. pachI bhUpatie hoMzIyAra jhaverIone bolAvI temanI pAse pitAnA cittanI mA phaka te biMbane ujavaLa karAvI te caityanI aMdara tenI pratiSThA karI. vaLI te caityane cAlanI samAna sarva bAjue jALI hovAthI te bibanI upara saMpUrNa caMdrakiraNe paDe che. tethI caMdrabiMbanI mAphaka te biMbamAMthI samasta AdhivyAdhine zAMta karanAra sudhArasa atizaya jhare che. divyaauSadha samAna te sudhArasa vaDe sarva cakSunA deSa tathA aneka prakAranA prANIonA saMtApa tatkAla zAMta thAya che. temaja prathama arNorAjane parAjaya karyo tyAre citya baMdhAvavAnI icachA karI hatI te vIza hAtha uMce prAsAda tAraMgAjI parvata para baMdhAvyuM. temAM zrI ajItanAtha bhagavAnanI ekase eka AMgaLa pramANunI mUrti banAvarAvI pitAnA mUrtimAna dharmanI mAphaka te mUrtinI sthApanA karAvI. pachI staMbhatIrtha-khaMbhAtamAM bhagavAna zrI hemacaMdrasUrithI jyAM vratalAbha thayo hato te zrIA liMga nAme jInamaMdira bahuja jIrNa thayuM hatuM, te maMdirane gurUnA nehavaDe mUlamAMthI navIna karAvI temAM zrI vIrabhagavAnanI ratnamayI mUrti sthApanA karI. e sarva caityamAM moTA utsavapUrvaka zrIhemacaMdrasUrie vidhi pramANe pitAnA hAthe pratiSThA karI. e dareka cetyenI pUjA mATe pupiothI bharapUra ghaNu bagIcAo ane bhegane mATe ghaNuM dhana zrImAna kumArapAlabhUpatie ApyuM. tyArabAda For Private And Personal Use Only Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 432) zrIkumArapALacaritra. pitAnA pradhAnane temaNe AjJA karI ke, ApaNane ApavA lAyaka daMDanA dhanavaDe tamAre potapotAnA dezamAM kailAsa samAna uMnata ghaNA prAsAda karAvavA ema rAjAnA hukamathI pradhAnoe anya dezamAM paNa AjJAMkita rAjAo pAse heTAM jaina maMdiro karAvyAM. (1) guja2, (2) lATa, (3) saurASTra (4) bhaMbherI, (5) kaccha, (6) siMdhava (7) ucca, (8) jAlaMdhara (9) kAzI, (10) sapAdalakSa (11) aMtarvedi (12) marU, (13) medapATa, (14) mAlava (15) AbhIra, (16) mahArASTra (17) karNATaka ane (18) koMkaNa e aDhAre dezamAM zrImAna kumArapAlarAjAe karAvelA prAsAde jANe mUrtimAna tenI kIrtinA samUha hoya tema zobhatA hatA te uparathI kavioe kalpanA karI ke - samuttIrNAH svargA-diha kimu vimAnAH svayamamI, bhuvaM bhittvA prApa-nnuta bhvnpvyntrgRhaaH| thADabhUvana hRthakkaTihimA sithA, vihArA rAjarSe-riti kavibhirauhyanta jagati // 1 // svargamAMthI ahIM utarelAM A zuM pite vimAne haze? kiMvA pRthvIne bhedI bahAra AvelA bhavanapati tathA vyaMtaranA prAsAda haze? athavA rUkha, sphaTika ane himanA parvato haze ? ema rAjarSinAM baMdhAvelAM jaina maMdire A dunIAmAM janasamUhane camatkArika thayAM." surASTradezane adhipati samarasanAme rANe bahugarviSTha thaI madenmatta hAthI aMkuzane jema zrIkumArapAlanI udayanaabhigraha. AjJA mAnatA nahote, tene svAdhIna karavA mATe bhUpatie udayanamaMtrIne senApati karIne mAMDalika rAjAonA bala sAthe mokalyA. vardhamAnapuramAM teo For Private And Personal Use Only Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir adamasa. ( 473 ) jai pahoMcyA. tyAM sainyanA paDAva karyo. zrIyuta udayanamaMtrI devavaMdana mATe vimalAcala upara caDhayA, zrIAdinAtha bhagavAnanI pUjA karI. maMtrI zrImunIMdranI mAphaka vidhipUrvaka caityavaMdana karatA hatA teTalAmAM eka uMdara dIvAmAMnI maLatI dIveTa peAtAnA mukhamAM lai kAmaya caityanA khila-daramAM jatA hatA, tene mahAmuzIkhate pUjokAe mukta karyAM. te hakIkata joi matrIe vicAra karyo ke; maLatI dIveTanA prasaMgathI A kASThanuM caitya khaLI jAya te jarUra tInA nAza thAya. rAjAenAM aneka kArya karavAmAMja jIMdagI gamAvanAra evA amane dhikkAra che, zakita chatAMpaNa je ame AvA jINuM caityanA uddhAra karatA nathI. sarva jagAethI dhULa ekaThI karI temAMthI uttama ratAdika vastuene grahaNa karatA te dhUlidhAvaka -kuLadhAyAnI buddhine dhanya che. arthAt te hAMzIyAra gaNAya. vaLI ame te te pramAdarUpa mahArobharavarDa hAthamAM AvelA pAtAnA dharatane gumAvIe chIe, te amArA sarakhA mUrkha kANu ? temaja pavitra tIrthAdikamAM je lakSmInA niveza karI adhikArIA kRtArtha thatA nathI teA tevI rAjAonA pApa vyApArathI pragaTa thayelI lakSmIvaDe paNa zu ? jo A lakSmIe mhane AvA ucca sthAne pahoMcADayA che te mhAre paNa ene A tImAM vAparI ucca sthAnamAM ceAjavI eja ceAgya che. rAjAnuM kArya karI jayAM sudhI huM A tIrthanA uddhAra na karUM tyAM sudhI brahmacarya vrata ane eka bhuktaAdika abhigrahA mhAre pALavA. zrIudayanamaMtrI vimaLAcalanI yAtrA karI tyAMthI nIce utaryA, sainya sahita teNe jaladI prayANa karyuM". kAraNa ke; uttama sevake peAtAnA svAmInI AjJAmAM mada thatA nathI. tyAMthI AgaLa cAlatA tee anukrame zatrunA nagaranI pAsamAM gayA. ane matrIe pAtAnA dUta mAkalI samarasarANA. For Private And Personal Use Only Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (474) zrIkumArapALacaritra. samarasarANune khabara ApI ke, amArA rAjAnI AjJA tuM mAna, ane je balavAna heya te amArI sAthe yuddha kara. e pramANe dUtanI vANavaDe rANe ekadama kodhAyamAna thaI gayA ane nidrAmAMthI jagADelA siMhanI mAphaka te samarasarI yuddhamAM zrIudayananA hA thaI gayA. yuddhamAM utsAha dharAvatA rAjavaMzI kSatriAvaDe prabhAvika te zatru, darpAdika sahacara vaDe mUrtimAna vIrarasanI mAphaka dIpate hate. Adya vairane pragaTa karatA, yathAyogya kAryane svIkAra karatA ane atyaMta utsAhane pragaTa karatA, subhaToe yuddhane prAraMbha karyo. samasta zatruone piSavAnA dhayAnamAM lAgelA manavaDe pitAnA zarIre lAgatA zastra ghAtane paNa subhaTa jANatA nahotA. bhayane lIdhe jeo yuddha karavA prathama DaratA hatA teo paNa pitAnA subhaTone haNAyelA joI bahu parAkrama batAvavA lAgyA. vaLI te samaye subhaTe khas, bhAlA, bANa, gadAo, keza ane muSTiovaDe paraspara yuddha karavA lAgyA. bAda mahAparAkamI zatrunA sinikee pitAnA sainyane parAjaya karyo, te joI zrI udayanamaMtrI pote kAlanI mAphaka rUSTa thaI yuddha karavA taiyAra thaze. je marI gayA na hai te tame jaladI nAsI jAo emanakkI kahevA mATe jema tenA dhanunA zabda zatruonA kAnamAM peThA. temaja virazirAmaNuM maMtrIe dhanuSpa caDhAvI bahu balathI bANa pheMkayAM ke tarataja zatruo raNakSetramAM paDI gayA e heTuM Azcarya. siMha samAna daDha parAkramI zrI udayanamaMtrIe yuddhamAM prahAra kare chate mRgalAonI mAphaka kayA zatruo maraNa na pAmyA ? kRtAMta camanI mAphaka udayana vIravaDe sarva bAjuethI haNAtA sainyane jeI samarasa bahu krodhAyamAna thaI gayA. pachI kaheDamAM laTaktA bANanA bhAthA ane hAthamAM dhanune vahana karate, utkRSTa vIrarasanA utsAhathI ubhA thaI gayA che keza jenA, yuddhamAM For Private And Personal Use Only Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (475) kuzala evA azva upara beThele, praDhaparAkramane dhAraNa karatA sAkSAtra dhanurveda samAna te rANe maMtrInI AgaLa thaye. samAna subhaTanA samAgamathI pitAne kRtArtha mAnatA ane hAthInI mAphaka garjanA karatA teo baMne krodha vaDe yuddha karavA lAgyA. paraspara bANunI vRSTi karatA, ane eka bIjAnA bANene saMhAra karatA teo mitranI mAphaka badale bhUlatA nahotA. bahu vegathI cAlatAM ane sarvathA madhya bhAgamAM nahI aTakatAM temanAM bANe pitAnuM zIdhra gamana satya karatAM hatAM. bAda udayana maMtrIe zatrunA bANa chedane bacAvIne tenA hRdayamAM potAnA parAkramanI mAphaka bahu jesathI bANa mAryuM. te prahArathI nIkaLatA rUdhiravaDe kharaDAyelA rANAe paNa reSathI maMtrInA kapALamAM tIkSaNa bANa mAryuM. raNasaMgrAmamAM zastronA kSatathI prasaratA rUdhira vaDe kharaDAelA maMtrI ane rANo baMne varSArUtumAM gerika-lAla mATInA jharaNothI vyApta parvato hoya ne zuM tema zobhatA hatA. A baMnenA madhyamAM kono jaya thaze ema loko ciMtAtura thaye chate ane niraM: tara seMkaDo bANe paDe chate prahArathI jIrNa thayuM che aMga jenuM evA maMtrIe hasta lAghavathI jANavaDe mamale haNIne te zatrune yuddhamAM mAryo. udayanamaMtrInA sainyamAM AvatI jayazrInA jhAMjhara ne jhaMkAra hoya tema jaya jaya dhvani thayuM. pachI kIrti sahita zatrunI lakSmI laI tenA putrane tenA sthAnamAM besArI maMtrIzvara zibira-sainya sthAnamAM AvyuM. marmasthalanA prahAranI vedanAne lIdhe mIMcAI gayAM che netra jenAM e temaMtrI te duHkhane bhUlavAne jema mArgamAM mUchita thaI gayo. tenA sevakoe pavanAdika upacAravaDe mahA kaSTathI tene sacetana karyo. pachI teo tene upADI ne zibiranI aMdara laI gayA. tyAM AgaLa tenA snehijanee sArI rIte pathArI pAtharI maMtrIne suvADa. temaja tenI sevA For Private And Personal Use Only Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (476) zrIkumArapALacaritra. paNa bahu sArI rIte karI. paraMtu maMtrI vAraMvAra bahu AkraMda karate hatA, te joI tenA najIkamAM rahelA maMDalAdhipa rAjAoe pUchyuM. maMtrIzvara! zA kAraNathI Apa Ama karUNa svare AkaMda kare che? prathama paNa vairIone nAza karanArA AvA aneka saMgrAma Ape karyA hatA, ane vIrazrIne AbhUSaNa samAna AvA prahAra paNa tayyArA zarIre lAgyA hatA. paraMtu te parvata samAna sthira ? he kaI divasa ati karI nahotI. mATe hArA hRdayanuM je zalya hoya te tuM kRpA karI amane kahe ? udayanamaMtrI gaLagaLA kaMThe temane kahevA lAge, A ati dusaha zastraprahAro che te paNa hune te bilakula maMtrIvicAra. vyathA karatA nathI, kAraNa ke svAmInI AjJAthI jeo potAnA prANone yuddhadAvAnaLamAM tRNa samAna hame che tevA vIrapurUSane zastraprahAra sukhaDI samAna priya lAge che. kiMtu zatruMjaya ane zakunI caityane mhAre uddhAra karAva evA niyamapUrvaka he pratijJA karI che. hAlamAM A pramANe mArUM maraNa thaye chate kalyANazreNInI mAphaka khaMDita thatI mahArI te pratijJA hArA hRdayane A lAgelAM bANethI paNa adhika vIdha che, bIjuM paNa devuM manuSyanA du:khane mATe prAye thAya che, te A devanuM rUNa te mahAduHkhanuM kAraNa kema na thAya? eka to devarUNa ane bIjuM hArI pratijJAna bhaMga e benA ciMtavanathI maMdanI mAphaka hAlamAM huM gurUM chuM. te sAMbhaLI mAMDalika rAjAe bahu vismaya pAmI belyA, he svAmin ? citAnI mAphaka tapAvanArI ciMtAne vRthA mA kare. tamhArA putra vAgabhaTa ane AdmabhaTanI pAse eka bhaktAdika tamhArA sarva abhigraha grahaNa karAvIne roDA samayamAM ja tame pratijJA karelA baMne tIrthone uddhAra ame karAvIzuM. sahArA kahyA pramANe A kArya ame pAse rahIne jarUra For Private And Personal Use Only Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasa. (477 ) karAvIzuM. kadAcit tee pitRbhaktithI vimukha thaI A kArya nahI kare te! ame peAte ja A baMne tIrthonA uddhAra karIzuM. ahA ? zreyas kArya kAne priya na heAya ? svargavAsa. mAMDalikarAjAonA vacanAmRtanuM pAna karavAthI Atmazuddhi pAmI zrIyuta ucanamaMtrI elyA, aMtima ArAdhanA mATe koi paNa sAdhune ahIM lAve. bAda maMDalezvarAe bahu tapAsa karyo. paraMtu sAdhunA patto lAgyA nahIM. pachI temaNe vicAra karyo ke; maMtrInA samAdhibhaMga na thAya evI buddhithI kAika saraLa hRdayanA kuMvArA varDa purUSane muninI kriyA zikhavADI sAdhune veSa herAvI tene maMtrI pAse lai gayA. gotamanI mAphaka te munine temaja sarva prANIAne khamAvI duSkRtanI niMdA ane agaNya puNyanuM anumeAdana teNe karyuM, tenA doSanI zuddhirUpa jalavaDe samyaktvane pharIthI ujjavaLa karI bhAvanArUpa adbhuta suga dhavaDe AtmAne suvAsita karyA. bAda saddhAnarUpa rasanA sa'baMdha vaDe manane vizuddha karI zrIudayanamaMtrI svarga lakSmInA zirAmaNa thayA. pachI tenI atyakriyA karIne zrIkumArapALanA sAmata rAjAe pATaNa pratye cAlatA thayA. vRSTithI vRkSa jema muniveSa dhAraNa karavAthI ane matrInA praNAmathI te vaMThanA hRdayamAM utkaTa viveka aMkurita kumArapALaviSAda. thayA. AvA puNyazALI A matrIne vaDhAvI jo huM pharIthI sevaka thAuM te mhArI samajaNu zA kAmanI? Aja pramANe--bhAva vinA je veSa dhAraNa karavAthI leAkamAM bahu mahattA prApta thAya che tevA sAdhuveSane mUkavA nahIM, bhAvathI zuM phaLa thavAnu che? mATe A veSa vaDeja paraleAkanuM hita huM siddha karUM. dharmanI mAphaka pharIthI enI prApti mhane kayAMthI thAya ? e pramANe peAtAnA manamAM vicAra karI veSadhArI muni For Private And Personal Use Only Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (44) zrI kumArapALacaritra. raivatAcaLamAM gayA ane zuddha anazanarUpa nisaraNIvaDe devalokamAM gayA. have te mAMDalika rAjAo paNa bahu utAvaLathI pATaNa naga2mAM gayA ane verInI saMpatti zrImAna kumArapALarAjAne bheTa karI. pachI ati camatkArajanaka zrIyuta udayanamaMtrInuM parAkrama ane avasAna-maraNa e baMne eka sAthe temaNe nivedana karyA, zrotrakAnane kaca-karavata samAna te vacana sAMbhaLI zrI kumArapALa rAjA mukhamAMthI tAMbUla pheMkI daI pitAnA baMdhunI mAphaka pazcAttApa karavA lAge. vAgabhaTa Adika maMtrIputre paNa te vRttAMta jANuM vajAgnithI banyA hoya tema gADha du:khamAM paDyA. rAjA tenA mahelamAM gayA ane tenA parivArane AdarapUrvaka teNe bahu AzvAsana ApyuM. pachI teNe mahAmAtyanA sthAnamAM vAlmaTane sthApana karyo. mAMDalika rAjAo vAgabhaTa ane AmrabhaTanI pAse AvyA ane temaNe zrI udayanamaMtrIe karelI tIrthoddhAranI tIrthoddhAra. pratijJA baMne bhAIonI samakSamAM nivedana karI kahyuM ke, je tame pitRbhaktimAM dharmatattva jANatA che te temanA abhigraha dhAraNa karI tIrthano uddhAra kare. jeo rUNathI pitAne mukta kare che te putraja stutya gaNAya che, mATe tame aMne jaNa devarUNathI pitAne mukta kare. savitA-pitA=sUrya asta thaye chate kaMI paNa tenA sthAnano uddhAra karatA nathI te putra zaninI mAphaka lokomAM niMdya gaNAya che. sudhAsamAna te vANIne sAMbhaLI maMtrIputra bahu khuzI thayA. ane eka eka tIrthane uddhAra karavA mATe pitAnA niyamo temaNe grahaNa karyA. pachI uddhArane mATe vAgabhaTe rAjAne vinati karI. bhUpatie kahyuM, buddhinidhAna ? sarva janane hitakara evA A kAryamAM mahene pUchavAnuM hoya kharUM? zatruMjaya tIrtha che, trijagat prabhune For Private And Personal Use Only Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (47) cityano uddhAra karavAno che ane uddhAra karanAre tuM che evuM bIjuM kayuM kArya che ? jethI enI anumati ApavAmAM na Ave ? e pramANe rAjA vaDe bahu satkAra karAyela ane gurUnA AzIrvAdathI utsAhita thayela vAgabhaTa rAjAnI mAphaka moTI samRddhi sAthe tIrtha pratye cAlyA. jaladI prayANa karato vAgabhaTa zatruMjaya tIrtha para gaye, zrI AdinAtha bhagavAnanAM darzana karI taMbu nAkhI tyAM sainya sahita rahyo. aneka hoMzIyAra sUtradhArozipione ekaThA karyA, ke vizvakarmA paNa jemanI pAse vijJAnakaLA zikhavAnI IcchA kare che. tyAM caityane uddhAra sAMbhaLI potAnI lakSamInA vyayavaDe puNyazrIne vibhAga levAnI IcchA karatA ghaNuM sAdhamika zeDIAe AvyA. te dezano rahIza bhImanAme koI vANIo mAthe ghInI kullI mUkI maMtrInA lazkaramAM gayo. tenI pAse bhImavaNipha. phakta cha soneAnI muDI hatI. zuddha vyavahArathI sarva ghI vecI dIdhuM. potAnI hoMzIyArIthI teNe eka rUpIe ane eka sonee paidA karyo. sAte sonA mahore muDI mATe gAMThe bAMdhI. dhArmika vRttithI teNe eka rUpIAnAM puSpa lIdhAM ane zrI AdinAtha bhagavAnanI pUjA karI. pachI Ama tema pharato pharato bhImaNikuM lazkara jevAnA kautukathI vAgabhaTa maMtrInA taMbu AgaLa AvyA. dvArapAloe raMkanI mAphaka tene vAraMvAra dUra karyo paNa teNe aMdara sabhAmAM beThelA ane divya vaibhavathI virAjamAna maMtrIne joye. te joI bhImavicAra karavA lAgyuM. enI pAsenA leka alaMkAravaDe devasamAnadIpe che, ane temanA madhyamAM beThelo A maMtrIzvara lIlAvaDe iMdrasamAna zobhe che. ahe? enAmAM ane mahArAmAM manuSyapaNuM sarakhuM raheluM che. paraMtu ratna ane pASANunI mAphaka guNavaDe amArA For Private And Personal Use Only Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (480) zrIkumArapALacaritra. baMnemAM paNa keTaluM aMtara rahyuM che? "bhAgyavinA kaMI nathI." haMmezAM vaza thayA hoyane zuM tema aneka guNo vaDe A mahAtmA sevAya che ane huM kaI ThekANe sthAna nahIM maLavAthI jema dUSa vaDe sevAuM chuM. purUSottamanI brAMtithI lakSmI enI niraMtara sevA kare che ane purUSamAM adhama evA hArI sevAmAM te tenI IrSyAthI jema alahamI-dArigha hAjara rahe che. vaLI A maMtrI pitAnI kIrtinI spardhAvaDe jema sarva jagatanuM udara bharanAra che. ane huM te e nirbhAgI chuM ke, potAno nirvAha karavAmAM paNa zaktimAna nathI. dAna ane mAnathI vaza thayelA maheTA puruSe paNa enI stuti kare che ane dAridranA upadravathI pIDAyelI mahArI strI paNa hArI stuti karatI nathI. temaja AvA mahAna tIrthane uddhAra karavA mATe A maMtrI samartha che ane huM to purUSa pramANu tIrthane paNa navIna karavA samartha nathI. mATe A maMtrIja puNyamAM daSTAMta che ema huM mAnuM chuM, jenuM AvuM alaukika caritra cakravattIne jItanAruM varte che. e pramANe bhImavaNika vicAra karato hate. tevAmAM dvArapAle tene gaLe pakaDIne bahAra kADhI mUke. te bInA maMtrInA jevAmAM AvI. jethI maMtrIe tene teja vakhate pitAnI pAse bolAvarA, bhIma tyAM AvI maMtrIne namaskAra karI tyAM AgaLa beThe. maMtrIe pitAne mANasa hoya tema tene premathI pUchayuM, tuM koNa che? bhIme dhRtavikayathI thayele. lAbha tathA pUjA vigere pitAnuM vRttAMta kahyuM. maMtrI bolyA, tyane dhanyavAda ghaTe che, nirdhana chatAM paNa je he A pramANe zrIjIneMdrabhagavAnanI pUjA karI. mATe sAdhamikapaNAthI tuM mAre dharmabaMdhu che. e pramANe sabhAsamakSa stuti karI vAgabhaTe bhItivaDe besato nahato te paNa hene balAtkAre potAnA Asana upara besADyo. dIvya vastradhArI maMtrInI pAse beThele malina For Private And Personal Use Only Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ajamasarga. (481) vadhArI bhImavaNika sphaTikamaNinI najIkamAM rahelA zyAma pASANasamAna dekhAtuM hatuM. bhImavaNike vicAra karyo ke, huM daridra chuM te paNa mahane maMtrIe je mAna ApyuM te jarUra zrIjIneMdrabhagavAnanI pUjAneja mahimA che. te samaye sAdharmikabaMdhuo tyAM AvyA ane bahu AnaMdathI temaNe sabhAmAM virAjamAna maMtrIzvarane tatkAla sAdhamikabaMdhuo. vinati karI ke, he maMtrI puMgava? tIrthoddhAra karavAmAM mAtra tuM ekale samartha che te paNa baMdhusamAna amane A puNyamAM joDavAne tuM yegya che. kadAcit dhArmika purUSa ke samaye pitrAdikane paNa chetare che, paraMtu dhArmika nehapAzanA baMdhanathI sAdhamikone chetaratA nathI. mATe je kaMI dravya ame bhAvathI ApIe tene A tIrthamAM niga karI Apa amArI prArthanA saphala kare. ema temanA bahu AgrahathI udAratAnA sAgarasamAna maMtrIe temanA nAma anukrame eka patrapara pote ja lakhI lIdhAM. pachI te zeThIAe suvarNanArAzi tyAM lAvatA hatA tyAre maMtrInA ardhAsane beThele bhImavaNika vicAra karavA lAgyo. aha? mhArI pAse muDImAM sAta soniyA che te je A cetyanA kAryamAM vaparAya te huM kRtArtha thAuM. ema tene bhAvathaye, paraMtu lajajAne lIdhe te bolI zake nahIM, buddhinA prabhAvathI maMtrI tenA mananI vAta samajI gayo ane teNe kahyuM ke, bola tuM zuM kahevA dhAre che. ezvaryane prApta thayelAnI mAphaka bhImaNi bahu pramudita thayo ane niHzaMka thaI teNe maMtrIne kahyuM ke, mhArA paNa sAta smaka-sevaiyA A kAryamAM tame grahaNa kare. potAnA manamAM vimita thayela maMtrI che. have vilaMba karavAnuM kAraNa nathI. jaladI te senayA tuM ahIM lAva, kAraNa ke, thoDA samayamAM catyane (31 For Private And Personal Use Only Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (482 ) zrIkumArapALacaritra. uddhAra pUrNa karavA evI mhArI icchA che. pachI rAmAMcane dhAraNa karatA bhImavaNike peAtAnA nidhinI mAphaka te dravya ApyuM, eTale vAgbhaTe tenu nAma patramAM sAthI pahelu lakhyu. te joI dhanAvA zeThIonAM mukha aMjanasamAna kALAM thai gayAM. ma MtrI elyA, tame zAmATe jhAMkhA paDayA che? amee ghaNuM dravya ApyuM chatAM paNu enA sarakhA te ame sarvathA naja thayA. maMtrIe kahyuM, enA sAme bhAga paNa tame ApyA nathI, kAraNa ke; A bhImavaNake peAtAnI saghaLI muDI ApI che. e pramANe maMtrInI vANI sAMbhaLI lajjAne lIdhe zeThIAe nIce mukhe joi rahyA. tyAraAda bhImaNi sArI stutithI peAtAne dhanya mAnatA hatA. khAdya ma`trIe pAMcaseA seAnaiyA ane navIna traNa uttama vastra lai bahu mAnapUrvaka bhImaNine ApavA mAMDacAM, bhImasatkAra. tyAre bhImavaNika khelyA, ATalA dhanavaDe hu mhATA puNyanA nAza karIza nahIM, kuTelI kADIvaDe kATidhana kayA buddhimAn gamAve ? pachI maMtrIzvaranI AjJA lai bhImaNik peAtAne ghera gayA. paraMtu sa dhana arpaNu karavAthI pizAcinI samAna peAtAnI strInI bhIti tenA manamAM bahu hatI. te divase jANe anya heAyane zu tema te strIe paNa bahu snigdha vAkacAvaDe lImane prasanna karyo. bhIma manamAM vicAra karavA lAgyA, ahA ! A paNa eka Azcarya che ke; Aje A strInA mukhamAMthI priya vacana nIkaLyAM. jema viSamAM amRta ane agnimAM kamala hAya nahIM tema A strInA mukhamAM kASTha divasa leAkane AnaMda ApanAra vacana nahAtu. jo ke; A mhArI zrI rAkSasI samAna ugrasvabhAvavALI hatI te su Mdara svabhAvavALI thaI. tethI huM AjanA samagra divasa dhanya mAnuM chuM. tyAra bAda bhIme dravya vyayAdikanuM sarva vRttAMta kahyuM, te sAMbhaLI strI paNa bahu khuzI thaI For Private And Personal Use Only Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (483) bAlI, he svAminuM ? tamee A kAma bahu sArU karyuM. sarva lekenuM dhana potAnA dhara kAryamAM ja vaparAya che, paraMtu cetyArdika dharmakAryamAM te keIka bhAgyazALInuM ja vaparAya che. temaja Ape maMtrI pAsethI je dhana na lIdhuM te paNa bahu sArU karyuM. kAraNa ke, tIrtha sthAnamAM pArakuM dhana phegaTa keNu grahaNa kare? bhImavaNikane tyAM eka gAya hatI, tene bAMdhavA mATe te khIle ghAlatuM hatuM, jamIna khodatAM aMdarathI dharma kabanidhAna. nI mAphaka uttama nidhi nIkaLe, temAM cAra senaiyA hatA, putra vinAno mANasa putrane jema te senaiyAne joI bhIma bahu rAjI thaye. Aje mahane je je sArU thayuM te sarva caityanA uddhAramAM sAta drammaka-senaiyA vAparyA tenA puNyathI thayuM che. A nidhipuNyathI maLe che, mATe ene puNya mArge ja vApara. ema nizcaya karI bhImavaNike potAnI IcchI strIne saMbhaLAvI, strInI preraNAthI bhImavaNika te sarva dhana laI vAgabhaTanI pAse gaye. buddhimAna bhImavaNike yathAsthita dravya prAptinuM vRttAMta maMtrIne saMbhaLAvI tIrthoddhAra mATe te sarva dhana AdarapUrvaka maMtrIne AvyuM. maMtrI be, pitAnA gharamAMthI nIkaLela nidhi tuM zA mATe vAparI nAkhe che? bhIma belyo, A nidhi he sthApana karela nathI. pArakuM dhana huM zA mATe grahaNa karUM? ema kahyuM to paNa maMtrI balAtkAre te dhana pAchuM Ape che ane bhIma te dhana leto nathI. epramANe baMnene vivAda thaye chate te sAMbhaLavAnA ketukathI jema rAtrI AvI paDI. pachI baMne potapotAnA sthAnamAM suI gayA. rAtrIe bhImavaNinI pAse pitAnA pUrvajanI mAphaka te tIrthane adhiSThAyaka kadIyakSa pite Avyo kapadayakSa. ane teNe kahyuM ke, huM eka rUpIAnAM puSpa vaDe bhAvathI zrI AdinAtha bhagavAnanI je pUjA For Private And Personal Use Only Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. karI, tethI huM hArI upara prasanna thayA. hArI strIne miSTabhASA elatI maheM karI, temaja A nidhi paNa heM ja Ape che. mATe hArI IcchA pramANe A dravya tuM bhegava. ema kahI kapadayakSa adazya thaI gaye. bhImavaNika paNa savAramAM uThaze ane yakSe kaheluM rAtrI vRttAMta maMtrIne nivedana karyuM, pachI svarNa ane rannamaya pupAvaDe zrI AdinAtha bhagavAnanI teNe pUjA karI. bAda pitAne nidhi laI mahebhya-zreSThinI mAphaka te pitAnA ghera gayA ane pramudita thaI puNya dharma karavA lAgyuM. kAraNa ke, potAnA hita kAryamAM keNa udyama na kare ? kAnuM citya tyAMthI dUra karI mAMgalika divase agAdha buddhi mAna maMtrIe pASANamaya citya karavAno prAraMbha caityAraMbha karAvyuM. khAtanI jagAe suvarNanI vAstumUrti vidhipUrvaka sthApana karIne mUlanAyaka sthApana karavAnA hatA tyAM nIce kUrmanA AkAra sarakhI eka zilA sArI majabutAIthI sUtra dhAroe sthApanA karI. anukrame prAsAdanuM kAma cAlatu thayuM. vAstuvidyAmAM kahelI yukita pramANe ja sthira devatAonuM sthApana karatA zilpIo utsAhapUrvaka bahu utkRSTa prAsAdanuM kAma karavA lAgyA. haMmezAM navIna navIna hAra ane vastrAdika vaDe saMtuSTa karelA zilpIo jANe palaMgamAM beThA hoya tema bIlakula thAkatA nahotA. te caityanI ciMtAvaDe vAgabhaTa maMtrI rAtrI ane divase paNa sute nahoto. tevA zubhakAryane prAraMbha karI nidrAla kaNuM thAya? divase divase te prAsAda jema jema uMce jAya che tema tema maMtrIne puNyarAzi paNa bahu sthira thAya che. jagatanI daSTine zAMti ApanAra te caitya zrIzaMtrujayagirine mukuTa heya tema be varSa saMpUrNa thayuM. jethI pramedavaDe maMtrInuM udara bharAI gayuM ane te pite apUrva mahotsava karavAne prAraMbha karato hato, teTalAmAM For Private And Personal Use Only Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga, (485) jenA mukhanI kAMti utarI gaI che e te devane pUjArI tyAM AvI maMtrI pratye bole, deva!koI paNa kAraNane lIdhe samagra maMdira tuTI gayuM che. amRtamAM viSa, dudhamAM kAMjI, harSamAM viSAda ane veda cAramAM azrAvya gALAnI mAphaka bahu dukhadAyaka evuM paNa te vAkya sAMbhaLI vAgabhaTa sUryanA kiraNe vaDe kamala jema atyaMta ulAsa pAmyuM. pachI te vAta sAMbhaLI sevake bahu zekAtura thaI gayA ane maMtrIne pramudita thayela jemAM temaNe pUchayuM, svAmi ? A viSAdanA samaye tamane harSa zAthI thayo che? maMtrIe temane kahyuM, satkarSa sthitivALo huM vidyamAna chate A cetya tuTI gayuM che te huM hAlamAM ja pharIthI navIna karAvIza ethI hane AnaMda thayo che. anyathA hArA maraNa pachI daivayoge je paDI gayuM hota to te caitya kaI bIje baMdhAvata, pachI hArUM nAma paNa cAlyuM jAta. kalAvAna samagra zilpIone bolAvI maMtrIe pUchayuM, zA kAraNathI A prAsAda cIrAI gaye? zipIo cityapatanakAraNa. e javAba Ape, bhamatI vinAnuM caitya bAM dhavAmAM Ave to vaMzane nAza karanAra te thAya che. ema vicAra karI amee A maMdira bhamatI sahita bAMdhyuM, tenI aMdara pavana bharAI gaye, te pavana bahAra na nIkaLI zakyo tenA kSobhathI pAkA cIbhaDAnI mAphaka A cetyAphATI gayuM che e satya vAta che. te sAMbhaLI vAbhAvicAra karyo, jeke, vaMza paNapriya che ane tenI AbAdI rahevI joIe, paraMtu te vaMzane hAlamAM saMzaya che. keNu jANe te thaze ke nahIM thAya? ane kadAcit te thayo hoya to paNa sthira kone rahyo? athavA merUnI mAphaka sthira rahe te paNa bhavazreNImAM bhramaNa karatA hAre te zo upakAra karaze? vaLI duSTa karmovaDe narakamAM laI javAtA pitrAdikanuM rakSaNa karavA mATe raMka For Private And Personal Use Only Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (486) zrIkumArapALacaritra. nI mAphaka najIkamAM rahelA paNa A va Mza zakitamAn nathI, A lAkamAM ane paraleAkamAM paNa puNya vinA kAryathI e jIvanA kAipaNa prakAranA upakAra thai zakatA nathI. mATe dharma saMtAna -vaMzanI vRddhi thAe. kharI vastu mhArI eja che ke, je pAchaLa rahIne peAtAnA pitArUpa jIvane meAkSa sthAnamAM pahAMcADe. vaLI tIrthonA uddhAra karanAra ane saMsAranA vAraNu karanAra bharatAdika rAjAonI pakitamAM bhamatI vinAnuM caitya karavAthI mhArUM nAma rahe, ema vicAra karI dharmAthI evA vAgbhaTe sUtradhArAne AjJA karI ke, mULathI ukheDI krIthI bhamatIvinAnuM caitya bAMdheA. maMtrInA hukamathI zilpIee cIrAelA samagra patthara kADhI nAkhyA ane mULamAMthI bhamatI vinAnuM navIna navInacaitya caitya traNa varSanI aMdara taiyAra karyuM. te caitya baMdhAvavAmAM e karADa ane sattANlR lAkha saneyA maMtrIne kha thayA, ema prAcIna leAkeA kahe che. bahu unnata ane lepana dravyathI ati ujavala evA te prAsAdane joi leAkeAnI kailAsagiri jovAnI utkaMThA mAMdya thai gai. temaja te caityanI aMdara dAnAdi lakSmInA bhinnabhinna krIDA gRhA DAyane zu ? tema munionA cittanI mAphaka vizAla maMDapa zAle che. ane te dareka maDapeAmAM te te Azcarya jovAmAMsthira thayelI devIe hAyane zuM? tema tyAM rahelI zAlabhajIkA-puttalIone leAkeA joyA kare che. tyAM nirIkSaNa karatA leAkeA joyeluM ane nahIM joyelu zilpa joi eka sarakhA AnaMdane dhAraNa karatA peAtAnA hRdayamAM bheda jANatA nathI. pA bhAgamAM rahelAM padmovaDe padmahaMdamAM rahelA kamaleAnI mAphaka nAnAM devamadirAthI vIMTAyelA te prAsAda cAre tarapha zAbhe che. tenI pratiSThA mATe pATaNamAM vinati mAkalIne vAgbhaTa ma For Private And Personal Use Only Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (487) trIe saMgha sahita zrIhemacaMdrasUrine bolAvyA. mUrtipratikA. vikrama saMvata 1211mAM mArgazIrSa sudi sAtama zanivAre prathama jIteMdra zrI AdinAtha bhagavAnanI pratiSThA karI temaja te sUrie cityanA zikhara para daMDa, davaja ane suvarNa kaLaza sthApana karyA. pavanathI kaMpatA dhvajAgravaDe uMcA karelA hAthavaDe duSkatane dhikkArasto hoya tema te prAsAda zete hatA. aSTAkSikAdika bahu apUrva kAryo kare chate tenA caritravaDe prasanna thayelA gurUe vAgabhaTane kahyuM ke;- nAgasSA, rastaratI kiraNa-. stadapyarhanmUlaM, sa punaradhunA tatpratinidhiH / tadAvAsazcaityaM, saciva ! bhavatoddhRtya tadidaM, samaM svenohabre, bhuvanamapimanye'hamakhilam // 1 // jagane dharmano AdhAra che, dharmane mahaTAtIne AdhAra che, tIrthanuM mULapaNa zrImAnajIneMdrabhagavAna che, ane hAlamAM te zrIjIneMdrabhagavAna pratimArUpa che, temane rahevAnuM sthAna cetya che, mATe he maMtrIdra? heM A caityane uddhAra karI pitAnI sAthe samagra bhuvanano paNa uddhAra karyo ema huM mAnuM chuM." temaja bhUtvA mRdghaTitAd ghaTAdyadi purA vAtApivairI muniH, saptA'pyaMbunidhIna kilaikaculunA'pozAnakarmaNyapAt / maMtriMzcaityamadhi tvayA vinihitAtkalyANarUpAttataH, sUtaH puNyasutaH kathaM tava bhavAMbhodhiM na pAtaikakam // 1 // "prathama samayamAM mATInA ghaDAmAMthI utpanna thaI agasti muni sAte samudrone apazana kriyAmAM eka aMjalivaDe pI gayA, to hemaMtrina? heM caitya upara sthApana karelA suvarNamaya kalazathI For Private And Personal Use Only Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkumArapALacaritra. pragaTa thayela puNyarUpI putra hArA eka bhavasAgaranuM pAna kema nahIM kare ?" ema gurUne AzIrvAda thayA bAda teo tIrtha parathI nIce utaryA. tyAM tenI taleTImAM vAgabhaTe potAnA nAmathI navIna nagara vasAvyuM. temaja tyAM zrI tribhuvanapAlavihAra nAme bhavya maMdira baMdhAvIne temAM zrI pArzvanAtha bhagavAnanI manahara mUrti padharAvI. nagaranI cAre bAjue evIza bagIcAo banAvIne devapUjana mATe covIza gAma paNa ApyAM. pachI vAgabhaTamaMtrI saddagurU ane saMgha sahita tyAMthI nIkaLI potAnA vatana-pATaNamAM gayo ane te dharmAtmAone agraNe thaye. zrIkumArapAlarAjAnI ane tenA maMtrI vAkSaTanI AjJA thI AmrabhaTa bhRgukaccha-bharUca nagaramAM gayo. AdmabhaTamaMtrI. pitAnA pitAnI pratijJA pUrNa karavA temaja pitAnA kalyANa mATe teNe zrImunisuvrata svAmInA navIna cityane prAraMbha karAvyuM. tyAM loko tenA nIcenI bhUmi khodatA hatA tevAmAM te gartA-khADAnuM mukha netra puTanI mAphaka ekadama potAnI meLe maLI gayuM. tethI rAkSasInI mAphaka te gartAe gaLelA kheda kAma karatA kone joI temanAM kuTuMba atyaMta vilApa karavA lAgyAM. AmRbhaTa paNa tyAM Avyo ane te bhayaMkara banAva joI bahu ciMtAtura thaI gaye. aha? gartAnuM nAma mAtra paNa rahyuM nathI, A zuM thayuM ? mahAkhedanI vAta thaI. jema jIvita mATe auSadha khAvAthI rogInuM maraNa thAya tema puNyanA mATe caitya baMdhAvatAM hune ulaTuM A mahApApa thayuM. ATalA badhA prANuonA mRtyunuM kAraNa vRthA huM ke, have dUSitanI mAphaka huM lokone kevI rIte mukha batAvIza. gartAmAM mArI gayelAonI strIonA ati uSNu prasaratA vAvaDe jIvato huM jarUra baLI jaIza, ethI huM poteja marI jAuM te sArUM. For Private And Personal Use Only Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (489) tyAra bAda teonA vadhathI utpanna thayelA pApa paMkane zuddha karavAnI IcchAthI jema AmrabhaTajhuMpApAta karavA mANasAhasa. mATe pAsamAM rahelA narmadAnA taTapara caDha, temaja strI patinA mArgane anusaranArI hoya che, e zAstra siddha hovAthI tenA patie ghaNuM nA pADI te paNa bhartAnI pAchaLa maravA mATe tenI strI paNa ubhI rahI. rUdana karatA sevakoe "pRpApAta na kare na kare "ema nivAre chate paNa maraNIyAnI mAphaka pitAnI strI sahita teNe taTaparathI paDatuM mUkayuM. nIce paDyo tepaNa priyA sahita AmRbhaTa zarIre AbAda rahyo ane tejomaya mUrti hoyane zuM? tema tyAM AgaLa ubhelI keIka strI tenA jevAmAM AvI. pachI teNe pUchayuM, bhadre? bela, AvI kAMtimaya tuM koNa che? adaSTagamana karatI tuM ahIMyAM akasmAt kyAMthI AvI che? zAMtadaSTithI avalokana karatI te devI bolI, vatsa? A kSetranI adhiSThAyikA prabhAtiyA nAmeMhuM devI chuM, puNyanA prabhADhayAdevI. saMskAro jAgrat thAya e hetuthI A caityano AraMbha kare chate hArA savanI parIkSA mATe A sarva upadrava karyo che. he vIra kaTIra? A jagamAM tu stuti pAtra che, kAraNa ke, jenuM AvuM ati utkaTa dharyuM che. anyathA A pramANe ghaNuM leke mare che topaNuM hArI mAphaka koNa mare che? vaLI jenAmAM agAdha satva hoya che te ja potAnI ISTasiddhi karI zake che. kAraNa ke, ni:sIma parAkrama vinA pRthvIne adhipati ke zuM thAya? kevaLa eka sattva paNa balavAna thAya che, vaLI te dayA sahita heyate tenI vAta ja zI? jemake, sUryanuM teja bahu pracaMDa hoya che, punaH grISmathI uttejIta thAya to tenI pracaMDatAnI zI vAta? bhadrI hArI upara huM prasanna thaI chuM, hArI zakti For Private And Personal Use Only Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. vaDe bheMyarAmAMthI jema te khADAmAMthI sarva loke jIvatA nIkaLyA che, temane tuM tapAsa kara. ema kahI devI adazya thaI gaI. pachI AdmabhaTa tyAMthI cityasthAnamAM AvyuM. prathamanI mAphaka pRthvIne datA potAnA sarva mANasane tyAM joyA. koIpaNa devanI adbhuta mAyA che ema jANa AmabhaTe pote sarva devIone puSkaLa bhega ApI prasanna karI. temanA prabhAvarUpa agnivaDe vidhra vana baLI gaye chate aDhArahAtha uMcuM te caitya thayuM. pachI maMtrIe zrI munisuvrata svAmI, rAjA, rANuM ane azvanI temaja vyAdhe mArelI ane vaDa uparathI paDelI zamaDInI ane navakAra ApatA muninI paNa lekhyamaya u. tama mUrtio zilpazAstramAM nipuNa evA citrakAro pAse karAvI. tyArabAda AdmabhaTe pratiSThAnA mahotsava mATe zrI gurnAdikanI vi nati karavA potAnA mANaso mokalyA. pATaNathI pratiSThA mahotsava. nIkaLI saMghasahita gurU ane zrI kumArapALabhUpati bharUcanagaramAM AvyA. sAkSAta prabhAvanApiMDa hAyane zuM? tevA maMtrevaDe zAMti kArya karIne zrI hemacaMdrasUrie. kUrmane lAMchanathI vibhUSita zrI munisuvratajInI pratiSThA karI. pachI zrIkumArapALanA prasAdathI mahilakArjuna koza saMbaMdhI. uttama jAtinA suvarNanA batrIza laghu ghaTanA pramANavALe kalaza, suvarNamaya daMDa ane kAMtimaya kazeya vastrano dhvaja, e sarvanI zrI hemacaMdragurU pAse pratiSThA karAvIne saMdha tathA tRpAdikathI parivArita AjhabhaTe pite citya upara kalazAdikane sthApana karyA, temaja puNyazAlIjanenA hadayamAM potAnuM sthApana karyo. caityanI upara vAchatrarUpI varasAdanI garjanA thaye chate ati harSathI gherA cele mayUra jema maMtrI nRtya karavA lAgyA. caitya upara rahelA AmrabhaTe devanI mAphaka suvarNa ratnAdikanI atizaya vRSTi karIne kenA dAridvarUpa saMtApanI zAMti na karI ? prathama kAlamAM paNa For Private And Personal Use Only Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. lokee jaLamaya vRSTi joI hatI ane te samaye te dukula, suvarNa ane ratnamayI vRSTine anubhava karyo. kiMmata ane vajanamAM bahu bhAre hovAthI AmrabhaTe ApeluM dAna majura pAse jyAre yAcake e potAne ghera mokalAvyuM, tyAre dAnarUpI yajJavaDe pUjana karatA AdmabhaTane joI bahu khuzI thayelA mukhya kavio-deve e stuti karI. jemake sraSTurviSTapasRSTinaipuNamayAt pANerapi tvatkare, ___ zaktiH kA'pyatizAyinI vijayate yadyAcakAnAM janau / bhAle tena nivezitAmatidRDhAM dAridyavarNAvalI, ___ dAninnAmramaTeSa bhUrivibhavairnirmATi mUlAdapi // 1 // "he dAni? AdmabhaTa? sRSTi racavAmAM nipuNa evA brahmAnA hastathI paNa hArA hastamAM koI alokika zakti rahi che, kAraNa ke, yAcakonA janma samaye temanA kapAlamAM brahmAnA hAthe lakhAcelI atidaDha evI dAridyanI akSara paMktine A hAre hasta heTA vibhanA dAnathI nimULa kare che." pachI zIkumArapALarAjarSinI AjJAthI AmRbhaTa tyauparathI nIce utaryo. bAda zrI jIteMdra bhagavAnanI AraArAtrikavidhi. tIne prAraMbha karyo. te samaye prathama rAjAe. pachI vAgabhaTe, sAmaMtamaMDaLe, saMghAdhipazrAvakoe, pazcAt mAtA, bena ane putrAdike e zrIkhaMDacaMdanathI mizra kesaravaDe nava aMge arcApUrvaka bhAla sthalamAM vAraMvAra karyuM che zreSThatilaka jene, temaja kaMThamAM cAra serenA sugaMdhita puSpanA aneka hAra paherAvyA che jene, niHspRha leke paNa spRhAsahita jenuM mukhAvalokana karatA hatA, temaja dvAramAM rahelA bhaTTone azva - ApatA, bAkInA lekene suvarNarAzi ApatA ane tenA abhA For Private And Personal Use Only Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (42) zrI kumArapALacaritra. vamAM potAnA zarIra uparathI alaMkAra ApatA AmabhaTane joI zrI kumArapAlabhUpAle jaladI tenA hAtha pakaDI karAvelI AratI vidhi dhArmika ziromaNi AmrabhaTe pUrNa karyo. pachI teNe rAjAne pUchyuM, Ape bahu utAvaLathI hAtha pakaDIne zA mATe A kArya karA vyuM? zrIkumArapAlabhUpAla kiMcit hAsya karI che. tuM zarIranA alaMkAra paNa ApavA lAgyA te parathI tuM sarva ApI deta ema jANuM he te dvArA e tane nA pADI ke, have tuM ApavuM baMdha kara. kAraNa ke, dhArAbaMdha rasa paDavAthI potAne paNa bhUlIne dAtA temaja dhUtakAra-jugArI e baMne pitAnuM mastaka paNa Ape che. kUrmaH kSudratamo'pi lAMchanamiSAdyatpAdapadmadvayIM, sevitveva babhUva bhumivalayaM pRSThe vivoDhuM dRDhaH / azvojjIvanayA dhurINapadavIM kAruNyabhAnAM zrita; sa zrImAnmunisuvratoninapatirdattAM zriyaM zreyasIm // 1 // karmakAcabo bahu nAnuM che, te paNa lAMchananA miSathI jemanA caraNakamalane sevIne jema bhUmaMDalane potAnA pRSTha para dhAraNa karavA mATe samartha thayo, temaja azvane jIvADavAvaTe dayALujanomAM mukhya sthAnane prApta thayelA te zrImAna munisuvratajIneMdra kalyANamayI lakSmIne Apa." e pramANe jInezvaranI stuti karyA bAda cetyavaMdana karyuM. pachI zrI hemacaMdrasUrie saMgha samakSa AdmabhaTane kahyuM, "jyAM tuM nathI tyAM kRtayuga vaDe zuM ? ane jyAM tuM che tyAM kaliyuga zuM kare? vaLI kaliyugamAM tyAre janma thaye te kaliyuga bhale rahe kRtayuganI jarUra nathI."he buddhimAna ? bahu vRddha thavAthI dAnadharma ghaNe kRza thayela che te have lhArA hAthanA avalaMbanavaDe pRthvImAM prasAra pAme. gurU mukhathI nIkaLelI A vANIvaDe viramaya pAmelA koIpaNa evA mahAna purUSa na hatA ke jemaNe AdmabhaTanuM mukha nirIkSaNa na karyuM hoya? tyArabAda For Private And Personal Use Only Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (43) teNe satkAra karelA gurUzrI hemacaMdrasUri tathA zrI kumArapAlarAjA vigere sarve tenA guNanI stuti karatA potAnA sthAna-pATaNamAM gayA. AdmabhaTamaMtrI bharUcamAM rahyo hato. tyAM te Akasmika doSane lIdhe maraNadazAmAM AvI gayela hoya tema akapadmAvatIdevI. mAt mAMde thaI gaye. AmRbhaTanI tevI mAMdagI joI tene sarva parivAra gabharAI gayo ane tatkAla vaidyAdikane bolAvI aneka prakAranA teo upacAra karavA lAgyA. vaidyoe saMnipAtAdika dene haNanArA rasanI yojanA karI. temaja mAMtrike maMtrathI pavitra pANe vAraMvAra chAMTavA lAgyA. jyotirliMda lekae viAdha pramANe grahonI zAMti karI. vaidika maM- . triAnA pATha karatA brAhmaNee hAma karyA. avataraNa kriyAmAM kuzala, evA purUe pAtromAM praveza karI, bahu tapAsa karyo. snehI evA baMdhuoe tIrthayAtrAdikanI pratijJAo karI, vRddha purUe pitAnI tradevIonI bAdhAo rAkhI. pUjArIoe cosaTha ginIonAM bali pradAna karyo. paraMtu e upacArovaDe meghanA puSkala jalavaDe baLelA bIjanI mAphaka AmabhaTane keIpaNa prakArane guNa thayo nahIM. tyArabAda nirAza thayelI padmAvatI nAme tenI mAtAe rAtrIne viSe padmAvatI devInI ArAdhanA karI. devI pratyakSa thaI bolI, tyAre putra citya upara AnaMdathI nAcavA lAgyo te samaye tenAM sArAM lakSaNa joI ginIo tene vaLagI che. zakayanA putrane zakya jema batrIsa lakSaNA dhamika purUSane duSTa A ginIo koI divasa sahana karatI nathI. zrIhemacaMdrAcArya ahIM rahyA hatA tyAM sudhI teo chAnI rahI hatI ane te gayA eTale daridrAvasthAmAM Apattio jema teo pragaTa thaI. e deSane nivAravA mATe te gurUja pote zakitamAna che. kAraNake, aMdhakAranA samUhane dUra karavA mATe sUrya ja samartha hoya che. ema kahI padmAvatI devI adazya For Private And Personal Use Only Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) zrIkumArapALacaritra. thaI gaI. pachI teja vakhate padmAvatIe gurUne teDavA mATe potAnA mANasane pATaNa mAkantyA. yazazcaMdragaNi. padmAvatIe mAkalele mANasa sAyaMkAle tyAM pahAMcyA, sarva vRttAMta teNe nivedana karyuM . sarva hakIkata jANI surIzvara mahAdakSa evA zrIyazazcaMdragaNine sAthe laI tyAMthI nIkaLyA. vidyAdharanI mAphaka AkAzamAge teo ba Mne jaladI bhRgupuramAM AvyA. AmrabhaTane joi tene devInA upadrava che ema temanA jANavAmAM AvyuM. pachI zrI yazazcaMdragaNie tenI mAtAne kahyuM, madhyarAtrInA samaye bali puSpAdi sahita kAi purUSane amhArI pAse thAre mokalavA. te vacana teNIe kabula karyuM. gurUmahArAja potAnA AzramamAM gayA. A rAtrI thai eTale padmAvatIe gurUe kahelI vastuo sahita eka purUSane temanI pAse meAkalyA. te purUSane sAthe lai gaNi sahita zrI hemacaMdra sUri peAtAnA sthAnamAMthI sarva devIonI svAminI saidhavI devInA maMdira tarapha cAlyA. killAnI bahAra gayA eTale cakU cak evA phra zabdAvake hIvarAvatA caTaka-cakAlAonA samudAya temanA jovAmAM AvyA. A yAginIonA upadrava che ema jANI gurUe NipAse temanA mukhamAM khali-bAkalA naMkhAvyA pachI teo ceTakanI mAphaka adRzya thaI gayAM. tyArabAda tyAMthI AgaLa jatA sUrie agnisamAna pILA mukhavALuM ane khAvA mATe taiyAra thayelu' kapima'Dala joyuM. tene paNa kRtrima che ema jANI mUrttimAn maMtrAkSara samAna akSatavaDe sUrie prahAra karyo eTale te paNa kAMi nAzI gayuM. tyAMthI paNa AgaLa cAlatA sUrie sedhavI devInA ma MdiranI najIkamAM yamarAjAnA kiMkara samAna mahAkrUra mAra-khilADAonA samUha joye tene paNa lAla puSpanA praznepathI sUrie dUra karyo. pachI vidyAnidhisamAna gurUmahArAja pote For Private And Personal Use Only Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aThThamasa. (495) devInA tAraNa AgaLa ubhA rahyA. hRdayamAM sUrimaMtranuM dhyAna karI sUrie zrIyazazcaMdragaNine AjJA karI, eTale temaNe se dhavI devIne kahyuM ke; jAla para Adi asurA jemanA caraNakamalanI pUjA kare che evA zrIhemacadrasUri pAte cAlIne hArI pAse AvyA che. mATe tuM emanI shAme AvIne bhakatanI mAphka Atithya sevA kara. AvA leAkeAttara pAtrarUpa gurUmahArAja mhATA puNyavaDeja atithi thAya che. ema gaNunuM vacana sAMbhaLI khUba hAsya karI sukhamAMthI jIbha bahAra kADhIne mAlakanI mAphaka devIe temanA sanmukha kharAba ceSTA karI. ema vikAra karatI devIne joi gaNi khelyA, re re ? durAzaye ? gurUnI paNu tu avajJA kare che? temaja mhArUM khaLa paNa tuM jANatI nathI ? jo ke; dayAbhAvathI mheM tane atyaMta zAMta vacana kahyAM tyAre tuM duSTarUpI patAne bhedavAmAM vajra samAna evA haeNne paNa ThThIvarAveche? e mhATu' Azcarya che. e pramANe krodhAtura thayelA gaNie devInA tiraskAra karI akasmAt bhAgI gayelA brahmAMDanA pracaMDa khAtkAra sarakhA dArUNa traNa huMkArA karyAM. temAM pahelA huMkArAthI devInA prAsAda mULathI Toca sudhI pracaMDa vaMTALe hulAvelA vRkSanI mAphaka kaMpavA lAgyA. khIjA huMkArAthI tenI aMdara rahelI sarva devIo ceSTA rahita citralikhita hAya tema atyaMta bhayabhIta thaI gai. temaja trIjA huMkArAthI se dhavI devI bhaya jvarathI jema peAtAnA sthAnamAMthI vAyunI mAphaka ucchIne sUrIzvaranA caraNukamalamAM paDI, khAda teNIe namaskAra karI kahyuM ke;ApanI sevAmAM huM hAjara che. Apa AjJA karA, huM zuM karU ? zrImAna yazazcaMdragaNi khelyA, devIothI AmrazaTane jaladI mukata karI mhArA gurUnI tuM bhakita kara. devI eTalI, kSudhAthI pIDAyelA ceAzinI vage tIkSNa kuThAra vRkSanA jema tenA hajArA TukaDA karelA che. tene huM kevI rIte mUkAvuM ? ane kadAcit mUkAvuM tApaNu te For Private And Personal Use Only Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (46) zrI kumArapALacaritra. jIvaze nahIM, siMhanI iMTrA-dADhamAMthI kheMcI lIdhela mRgale zuM jIvI zake kharA? pharIthI zrIyazazcaMdragaNI bolyA, ThIka che ema thaze to paNa kaMI ciMtA nahIM, paraMtu ahIMthI pitAnA sthAnamAM javAnI zuM hArI zakti che? ema gaNinuM vacana sAMbhaLI seMdhavI devI ekadama bhayabhIta thaI gaI siMhanAdavaDe hastinI jema vyAkula saidhavIdevI. thayelI devIe ati bhayaMkara vA dhvani karyo. jethI pRthvI kaMpavA lAgI, parvatanAM zikhare tuTI paDayAM, samudronAM jala AkAzanA madhya bhAgamAM vikAsa karavA lAgyAM, bhRgupuranI aMdara rahelA sarva leke paNa jAgrat thaI gayA ane teo potAnA hRdayamAM ka9pAMta kAlamAM khaLabhaLI uThelA samudronI brAMti karavA lAgyA. te zabdathI bahInelI yoginIo AdmabhaTane mUkIne "rakSaNa kara, rakSaNa kara." ema bolatI tyAM pitAnI svAminI pAse AvI. gaNie maMtra zakitavaDe sarvayeginIone ekadama stabdha karI nAkhI. pachI temaNe kahyuM, re duSTAo? AgaNicamatkAra. prabhaTane jaladI cheDI do, nahI to tame jIvathI marI jaze, zarIramAM khIlAnI mAphaka te maMtra taMbhanathI pIDAyelI yoginIo mukhamAM AMgalIo ghAlI mAMtrikemAM rasamAna gaNine kahevA lAgI. A tahArA yajamAnabhakatane ame sarvathA tyAga karIe chIe, emAM sAkSI tarIke amArA jamaNe hAtha grahaNa kare. A mahAtmAnuM nAma paNa ame keIpaNa divase laIeto tame pracaMDa prANa daMDavaDe amAre daMDakaraje. zarIranA staMbhanavaDe amArA prANa prayANanI taiyArI karatA hoya tema vyAkula thayA che. mATe he mahAzaya? kRpA karI amane stabhanathI jaladI mukta karo. gaNi bolyA, re re hatAzAe? staMbhana For Private And Personal Use Only Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTamasarga. (47) mAtrathI tamane ATalI badhI pIDA thAya che te prANunAza thavAthI bIjAone keTalI pIDA thatI haze? prANenuM rakSaNa karavuM te vhoTuM purNaya che, ane temano vadha kare te mATuM pApa kahyuM che. ema zAstramAM kaheluM tattva pitAnA hRdayamAM jANa havethI anya paNa keAI prANIonI koI divasa tahAre hiMsA karavI nahIM, temaja jaina dharmamAM sthira ane sarva lekanuM hita karanAra evA mahA purUSonuM te vizeSe karI rakSaNa karavuM. ema upadeza ApI gaNie stabhaMnathI temane mukata karI. pachI te devIo zrI hemacaMdraprabhunA caraNakamalamAM vaMdana karI potAnA sthAnamAM gaI. te ja vakhate AmabhaTamaMtrI sarva kalezathI mukta thaI gaye. jenA mahAsamartha tevA gurU che tene temAM zuM Azcarya? bAda zrI hemacaMdrasUrie paNa prabhAtamAM hajAra rUpIAnA kharacathI AmRbhaTa pAse devIono uttama prakArano bhega karAvyuM. pachI navIna cetyamAM padharAvelA zrImunisuvratasvAmI ne vaMdana karI page cAlatA sUrIzvara puna: pATaNamAM AvyA. akasmAt Ape kyAM vihAra karyo hato? ema zrIkumArapAlanA pUchavA thI AmrabhaTanuM vRttAMta kahI sUrie tene atyaMta vismita karyo. e pramANe dAnAdika kAvaDe manavRttine suvAsita karate, aneka prakAranAM jaina maMdiro baMdhAvate ane te citya baMdhAvanArAone sahAyatA karatA zrI kumArapAlarAjA bahu puNyazAlI thayA. itizrIjainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradajainAcAryayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkarazrImadbuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImad-anitasAgarasari viracitaparamArhatazrIkumArapAlabhUpAlacaritramahAkAvya gurnarabhASAyAMkapAsuMdarIpariNayanadAnAdhupadezacaitya nirmANAvivarNanonAmASTamaH srgH|||| For Private And Personal Use Only Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athavasa che zrImAnahemacaMdrasUri zrI vIrabhagavAnanA caritranI vyAkhyA * karatA hatA, te prasaMge devAdhidevanI pratimAnuM vRudAyanarAjA. tAMta zrI kumArapAlabhUpAla pratye kahevA lAgyA, zrImahAvIrabhagavAna prathama rAjagRhanagaramAM samavasaryA, jagamatIthanI mAphaka temane joI leke bahu AnaMdamaya thayA. te rAjagRhanagaramAM zreNikarAjAne putra abhayanAme mahAmaMtrI hatA, teNe prabhune vaMdana karI pUchyuM ke he bhagavana? aMtimachevaTane rAjarSi keNu thaze ? prabhue kahyuM, udAyanarAjA thaze, pharIthI maMtrIe pUchyuM, te kaNa ane kevI rIte thaze? tyAra Ada zrIvIrabhagavAne tenuM caritra kahevAne prAraMbha karyo. siMdhusaivIra dezanA madhyabhAgamAM vItabhaya nAme uttama nagara .. che. keIpaNa prakArano bhaya nahI hovAthI jenuM vItabhayanagara- nAma yathArtha rIte zobhe che. temaja - rAtrau yatra jineMdramandiraziraHkalyANakuMbhAvalI, dikzAkhAvitatasya nIlimaguNA''virbhUtapatrasthiteH / harSasphArakatArakavyatikaraprodyatprasUnachUte vyomadroH paripAkapiGgalaphalapAgalbhyamabhyasyati // 1 // "je nagaranI aMdara rAtrIe zrIjIneMdrabhagavAnanA maMdiranA zikharepara rahelI suvarNa kaLazanI zreNI, dizAerUpI zAkhAethI vistAra che jene, nIla guNarUpI pragaTa che patra sthiti jenI, ane AnaMda kAraka tArAonA samUharUpa vikasvara puSpanI kAMti che jenI evA AkAzarUpa vRkSanAM pAkavAthI pILAM phalenI For Private And Personal Use Only Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. (49) unnatine dhAraNa kare che." te vItabhayanagaramAM udAyana nAme rAjA hatA. je rAjA uDDayana vatsarAjathI AkRti vaDeja nahIM paraMtu tejathI paNa adhika hatA. siMdhusAvIra Adi samRddhi yukata kheADazasALa dezeAnA te adhipati hatA. temaja tenA tAmAmAM traNaseA tresaTha (363) nItabhaya Adi nagara hatAM. mahAsena pramukha dazamukuTadhArI rAjAe tenA AzrayamAM hatA. daza digpAlavaDe kAntikeya jema te rAjAevaDe udAyanarAjA zatruone ayya hatA. samyaktva rUpasugaMdhathI bhyAsa che mana jevuM evI ceThaka rAjAnI putrI nAma ane zarIra vaDe paNa prabhAvatI tenI strI hatI, abhici nAme tenA putra hatA. te cAvarAjayanA sthAnamAM virAjamAna hatA, temaja kAMtithI sUrya samAna tejasvI kezI nAme tene bhANeja hatA. kumAranadI. caMpA nAme nagarI che, temAM strIo sAthe krIDA karavAmAM atilubdha ane bahu vaibhavane lIdhe unmatta dazAne anubhavatA kumAranadI nAme eka seAnI hateA. te pAMcase pAMcaseA seAnaiyA ApI su Mdara strIe paraNyA, anukrame teNe pAMcase strIe ekaThI karI. utkaTa kAmAtura ane anurAgiNI te strIo sAthe hAthaNIo sAthe gajendra jema te kumAranI huMmezAM vilAsa karatA hatA. anyadA paMca zaila nAme dvIpamAMthI iMdranI AjJA lai zrIna'dIzvaranI yAtrA mATe e vyaMtara strIe nIkaLI, te samaye pacazailanA adhipati vidyungAlI nAme temanA pati tyAMthI cabyA, eTale temane vicAra thayA ke; have ApaNA pati keNu thaze ? ema dhyAna karatI te mane jaNIo AkAzamArge cAlatI ca'pAnagarInI upara AvI, tyAM pAMcasA strIo sAthe krIDA karatA kumAranaDhI temanA jovAmAM AvyA, ane teo vicAra karavA lAgI ke; leAkAmAM kAmadeva, anaMga-aMgarahita che ema je saMbhaLAtu hatu te vAta For Private And Personal Use Only Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (500) zrI kumArapALacaritra. beTI che, kAraNa ke, A pratyakSa dehadhArI kAmadeva ja virAje che mAtra svarUpanA dazanavaDe A purUSane ApaNe pati svIkAra ema vicAra karI te baMne vyaMtara devIo tarata ja tenI pAse AkA zamAMthI utarI paDI. A baMnenA zarIramAM kaI adbhuta lAvaNya rasa skere che, ke jene netro vaDe atizaya svAda levAya che te paNa sarvathA kSINa thato nathI. ema vicAra karI kumAranaMdIe pUchayuM, tame keNa che? devIo belI, hAsA ane prahAsA nAme ame devIo chIe. saMga mATe kumAranaMdIe temanI prArthanA karI. pharIthI devIo bolI, ahArI hAre IcchA hoya te bhegaprArthanA. paMcazela dvIpamAM tuM Avaje. ema kahI baMne devIo tyAMthI vidAya thaI. pachI kumAranaMdI kAmAtura thaI nidhanapurUSa dhanane jema temanI prAptine upAya bahu ciMtavavA lAge. dIrgha vicAra karI teNe caMpAnagaranA rAjAne khUba suvarNadhana ApI potAne abhiprAya pragaTa karI rAjAnI paravAnagI meLavI nagarInI aMdara paTaha vagaDAvyuM ke, je mahane paMcazelamAM laI jAya haine huM keTI senaiyA ApuM. e pramANe paTahaSaNa sAMbhaLI koI vRddhapurUSe dravyanA lebhathI te paTane sparza karyo, bAda teNe kumAranaMdI pAsethI teTalA senaiyA laI potAnA putrone ApyA. temaja paMcazelano mArga prathamathI tenA jANavAmAM hato, tethI teNe tyAM javA mATe hANa taiyAra karAvyuM, vRddhanI sAthe kumAranaMdI taiyAra thaye, tenI strIo vigeree ghaNI nA pADI te paNa lahANumAM besI samudramA te cAlato thayo. daSTi prasAra sudhI cAre tarapha kevala jalanuM avalokana karato kumAranaMdI te samaye samasta jagane jalamaya jevA lAgyA, keTaleka dUra gayo eTale te kumAranadIne kahyuM, samudranA taTapara parvatanA bhAgamAM ugelo mahA For Private And Personal Use Only Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (pa1) pele vaDa Ave che, tenI nIce A vahANa jAya eTale tuM be hAtha lAMbA karI vAnaranI mAphaka jaladI e vRkSane vaLagI paDaje. paMcazailImAMthI ahIM bhAraMDapakSIo Avaze, temane traNa paga hoya che; teo sUI jAya tyAre temAMthI bhAraMDapakSIo. ekanA madhya caraNamAM tyAre daDhamRSTithI vaLagI | muDadAnI mAphaka rAtrIe paDI rahevuM savAramAMja teo uDIne tane paMcazailamAM laI jaze. je A pramANe tuM nahIM kare to vinA mahete tuM jaladI marI jaIza, kAraNa ke havethI A hANa maheTA AvatanI aMdara paDaze. mATe tuM cetI le. kumAranaMdIe vRddhanA kahyA pramANe vaDanI zAkhA pakaDI lIdhI, bhAraMDa pakSIo tene jaladI paMcazailamAM laI gayA. "ahe? buddhine prakAza alaikika hoya che." tyAM hAsA, prahAsA ane temanA dIvya vaibhavane joI kumAranadI prathama utpanna thayelA svagIya devanImAphaka harSaghela thaI gayo, tenA sAhasavaDe cakita thayelI te baMne devIoe prIti pUrvaka tene kahyuM, bhadra? A lhArA mAnuSyaka zarIravaDe ame hArI sAthe bhega bhegavavA lAyaka nathI. ane je asvArI sAthe tyAre bheganI IcchA hoya te agnipravezAdikathI marIne tuM paMcazelano adhipati thA. pachI amhArI sAthe AnaMdathI sukhavilAsa kara. ema devIonuM vacana sAMbhaLI kumAranaMdI belya, tahAre mATe huM mUrkhanI mAphaka ubhayathI bhraSTa thaye, "ahe? daivaceSTA balavAna che." hAsa ane prahAsAne kaMIka dayA AvI, jethI temaNe bAlakanI mAphaka kumAranaMdIne upADI caMpAnaganAgilamitra. rInA vanamAM mUkyuM. lekee pUchayuM, tuM kyAM gaye hatI tyAre teNe potAnuM caritra kahyuM. bAda kAmanI pIDAne lIdhe devIone mATe agnipravezakarI teNe maravAnI taiyArI karI. te vAta sAMbhaLInAgala nAme tene mitra tyAM Avyo For Private And Personal Use Only Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 502 ) zrIkumArapALacaritra. ane teNe haine kahyuM ke, A tuM zuM kare che? tuM buddhimAna che, ajJAna maraNu-AtmaghAta karavA haeNne ucita nathI, mAtra leAganI icchAthI tuM manuSyapaNuM zA mATe gamAve che? kAraNa ke; dareka bhavamAM bhAga vilAsa prApta thAya che, paNa manuSyabhava te krIthI du bha hAya che. lAgane mATe paNa divyamaNinA vaibhavasamAna dharmanuM tuM ArAdhana kara, je dharma yathaicchita artha ane kAma ApIne chevaTe meAkSasukha paNu Ape che. vaLI strIpara jevA rAga che tevA jo dharma lakSmIpara hAya tA te mukti paNa thArI icchA karyA vinA rahe ja nahIM. ekaja rAga zubhadRSTithI dhAraNa karyA hoya te mekSa Ape che ane teja rAga azubha dRSTie karyA hAya ta sa MsAranA hetu thAya che. e pramANe tenA mitre ghaNA upadeza ApyA tApaNu henA mAnavAmAM tevAta AvI nahIM ane nidAna pUrvaka agnipravezathI maraNu sAdhI pacazailanA adhipati thayeA. vidyumAlI evuM tenu nAma thayuM, hAsA ane prahAsA sAthe huMmezAM bheAvilAsa karavA lAgyA. atizaya Ana MdathI peAtAne kRtArtha mAnatA hatA. mitranA ekasmAt maraNathI nAgila paNa saMsArathI virakta thayeA. AhutI dIkSA lai mAramA devaleAkamAM te deva thayA. vidyungAlI pazcAttApa. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nadIzvaramAM yAtrA mATe devatAe cAlyA, temanI AjJAthI hAsA ane prahAsA e ane devIe gAyana mATe temanI AgaLa cAlI. ane strIAe vidhrumAlI patine paTaDu levA mATe preraNA karI. viSNumAlI krodhAtura thai eklyA, zuM mhArI upara paNa hukama karanAra keAi che kharA ? ema te rASanA huM kArethI bharAi gayA. teTalAmAM AbhiyAgika duSkarmanA udayathI paTaDhu pAteja tenA gaLAmAM lAgI gayA. gha`TInA paDanI mAphaka gaLAmAM vaLagelA te paTahane lajajAne lIdhe teNe gaLAmAMthI dUra karavA mATe ghaNAMe vaLakhAM For Private And Personal Use Only Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasaga . ( 103) * karyAM paNa te dUra thaI zakayA nahIM. " duSkarma nI racanAne dhikkAra che. " ahIMyAM janmelAone A kArya karavAnuM hAya che, mATe he;svAmin ! A pramANe DholakuM vagADavAmAM mIlakula lajjA tamAre rAkhavI nahIM, DholakuM vagADatA tamhe AgaLa cAle. e pramANe ane strIonA samajAvavAthI vidyummAlIe te pramANe DhAlaku vagADavu' zarU karyuM. kAraNa ke; duSkarmanA vipAka samudranA puranI mAphaka durnivAra che. deva thayelA te nAgilanA jIva paNa devAnI sAthe mArgomAM cAlatA hatA, DhAlaku vagADatA vidyunmAlIne mitraprAdha. joi jJAnathI teNe jANyuM ke; A mhArA pUrvalavanA mitra che, pachI kaiMka kahevA mATe henI pAse te gayA eTale sUrya khimanI mAphaka henA tejane netrAvaDe te joi zakayeA nahIM, jethI vidyumAlI tyAMthI nAzI gayA. pachI mAyAvInI mAphaka peAtAnA tajanA apahAra karI te deve vidyungAlIne kahyuM, tu jotA kharA ? hArI AgaLa huM kANuM ubhuM chuM ? vidyummAlIe spaSTa kahyuM, tu kAi zakranAsAmAnika-mhATA deva che, paraMtu hu hArUM nAmAdika jANatA nathI. devatAe peAtAnuM nAgilanuM svarUpa dhAraNa karI kahyuM, maiM mitra ! jo huM hArA pUrva janmanA mitra chuM, zuM mane eLakhatA nathI ? agnimaraNuvaDe nidAnathI maratAM thane mheM nA pADI hatI, chatAM paNa tu marIne AvI viDaMbanAnA leAktA pacazelanA adhipati thayA, ane huM te jainadharmanA jJAnathI zrIjIne'drabhagavAne kahelA vratanI ArAdhanA karI marIne AveA velavazALI deva thayA chu. kRSNasarpanA daza kaika sAza, paraMtu kAma sarpanA daza sArI nahIM, kAraNa ke; kRSNasanuM viSa kadAcita sAdhya thAya che, paraMtu uttara viSa te asAdhya ja hAya che. vaLI De mitra ? kAmarUpI A apasmAra rAga vaidyone paNa asAdhya hAya che, je bebhAna banAvI chevaTe manuSyeAnA jIvitane haraNa kare che, For Private And Personal Use Only Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (504) zrI kumArapALacaritra. e pramANe devanuM vacana sAMbhaLI vidyummAlI bahu pazcAttApa karI be , mitra! hAlamAM prasanna thaI tuM mahane upadeza Ape, hAlamAM hAre zuM karavuM? deva be , zrI mahAvIra prabhu hAlamAM gRhastha veSe gRhAvAsamAM rahI muninI mAphaka bhAvavaDe kAlsa rahe che, temanI dIvyamUrti banAvIne tuM kaIka zraddhAlupurUSanA hAthamAM pUjA mATe samarpaNakara, jethI AgaLaupara lhArUM kalyANa thaze. jemake - ratnA'STApadarUpyavidrumazilAzrIkhaNDarIryAdibhi mUrti sphUrtimayIM vidhApayati yaH zraddhAbharAdahatAm / tasmAnnazyati bhIrukeva kugatiH snigdheva saMsevate, zakranIrvaziteva muktiramaNI tatsaMgama vAMcchati // 1 // "ratna, suvarNa, rU, vidyuma, pASANa, zrIkhaMDa ane pittala vigerethI zrIjIneMdronI dIvya kAMtimaya mUrtine bahu zraddhA vaDe je nirmANa karAve che te purUSathI bIkaNanI mAphaka kugati nAzI jAya che ane niSpanI mAphaka isaMpatti tenI sevA kare che. temaja vaza thayelInI mAphaka mukti ramaNa tenA samAgamanI IcchA kare che." e pramANe devatAe kahelAM vacanane zubhamA nI mAphaka svIkAra karI vidyummAlI yAtrA paripUrNa thayA bAda pitAne ghera gaye. kSatriyakuMDagrAmanI aMdara kAtsage rahelA amane joI ane himAlaya parvatamAMthI dezISacaMdana laI mahAvIramUrti. ahArI AkRti pramANe barAbara mUrti banAvI bahu adbhuta AbhUSaNethI zaNagArI bAkInA zrIkhaMDacaMdanathI banAvelI peTImAM sthApanA karI. pachI te peTI laI AnaMda sahita vidyummAlI AkAzamArge bhamatuM hatuM, tevAmAM For Private And Personal Use Only Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (505) samudranI aMdara vAyunA utpAtane lIdhe cha mAsathI pharatuM vhANa tenA jevAmAM AvyuM. iMdrajAlanI mAphaka te utpAtane saMhAra karI vidhumAlIe te peTI vhANumAM rahelA vepArInA hastaka seMpIne kahyuM ke, A peTamAM dIvya pratimA che. tene pitAnA kozakhajAnAnI mAphaka laI siMdhusavIradezamAM rahelA vItabhayanagaramAM tuM jA, tyAM bajAranI aMdara ubhuM rahI tuM A pramANe ghoSaNuM karaje ke he nagaravAsI leke! A zrIdevAdhidevanI pratimA grahaNa karo? grahaNa kare ?? ema kahI vidyummAlI tyAMthI vidAya thayo, pachI te zreNI tenA prabhAvathI sukhavaDe vitabhayapattanamAM gaye, ane teja pramANe teNe sarva kArya karyuM, bajAranI aMdara zreNInI ghASaNa sAMbhaLI udAyanarAjA pote tyAM gaco ane vaprAdika anya lekepaNu ghaNuM ekaThA thayA, zaMkara, brahmA ane viSNune vAraMvAra saMbhArI tIvadhArAvALA kuThAravaDe teo te peTIne bhAMgavA lAgyA. kaThina evA paNa te kuThAra patthara para jema te peTIpara pachADavAthI ekadama bhAgI gayA, paraMtu te peTI pite vajanI mAphaka kayAMyathI paNa kiMcit mAtra bhAgI nahIM. tyAM garjanA karatA AvelA prabhAvika brAhmaNadika ke duSTanI mAphaka mahiSa-pADA samAna zyAma mukhavAlA thaI gayA, rAjA tyAM sthira thaI ubhe hato, divasa paNa vanavayane prApta thaye, te Azcarya jevAnI IcchAvALe heya ne zuM ? tema sUrya AkAzanA madhya bhAgamAM AvI gaye. bhajanano samaya vyatIta thaI gaye, ema jANI prabhAvatI rANIe rAjAne bolAvavA mATe priyaMvadA prabhAvatIrANI. nAme potAnI dAsIne mekalI, te kaMtaka jevA mATe rAjAe dAsIne AjJA karI ke, rANIne jaladI ahIM bolAvI lAva, prabhAvatI paNa tyAM AvI, rAjAe For Private And Personal Use Only Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56) zrI kumArapALacaritra. save hakIkata haine kahI, prabhAvatI belI, brahmA viSNu ane zaMkara e zrIdevAdhideva nathI kiMtu jemanA caraNamAM deva ane deveMdranA samUha name che te zrIjIneMdrabhagavAna ja devAdhideva hoya che. mATe jarUra A peTImAM pUjavA lAyaka ahaMtu bhagavAnanI mUrti haze e kAraNathI ja zaMkarAdi devanA smaraNathI A mUrti pote pragaTa thatI nathI. mATe huM A jaina mUrtine pragaTa karIza ema kahI prabhAvatIe caMdana puSpAdikavaDe te peTInI pUjA karI, ane uMcA svarathI te belI, he jagapate? sarva devAmAM tame mukhya che, grahonI aMdara sUryathI zuM bIje kaI zreSTha che kharo? je huM tanhArA dharmamAM sulasAnI mAphaka rAgavALI hauM te Apa prasanna thaI nidhinI mAphaka mane darzana Ape. prabhAvatInAM vacanevaDe sUryanA kiraNethI kamala jema te peTI ughaDI gaI, vikasvara puSpamAlAthI vibhUSita ane dIvya alaMkAra sahita zrI jIteMdra bhagavAnanI mUrti samudramAMthI lahamI jema pragaTa thaI. te samaye prabhAvatIthI jainamatanI unnati thaI, caMdranI kAMtithI kumudavana jema praphulla thAya tema zrIjIneM matanuM apUrva prabhAvarUpasairabhya IjanamatarUpa kamalamAM jAmaranI mAphaka udAyanarAjA bahu rakata thaye, pachI te patavaNikane patAnA baMdhunI mAphaka uttama prakAre satkAra karI utsavapUrvaka prabhAvatI rANuM te pratimAne potAne ghera laI gaI. sAkSAt paramAtma samAna te mUrtine pitAnA hRdayamAM mAnatI prabhAvatI aMta:pura nI aMdara tene sthApana karI bahu AdarapUrvaka pUjA karatI hatI. temaja te mUrtinI AgaLa pitAne pati udAyanarAjA pite prIti pUrvaka svara, grAma ane mUcchanAdivaDe ati mane hara vaNA vagADato hate. mastakAdika ceSTAo vaDe suMdara,cosaTha hatAla sahita, batrIza aMgulyAdika aMga vikSepathI ramaNIya, nRtya, gIta ane vAjInA saMsthAna, tADana ane rodha vizeSa ekase ATha karaNa For Private And Personal Use Only Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (507) sahita ane bhakti rasAdithI saMpUrNa temaja lAsya ane tAMDava ema baMne bhedathI vibhakata evuM nRtya, bhakti rasamAM bahu magna thayelI prabhAvatI rANI devInI mAphaka karatI hatI, e pramANe te pratimAnI pUjA, dhyAna ane nATyAdi kriyAo vaDe prabhAvatIe pitAnA khajAnAmAM puNya ekaThuM karyuM. kAraNake, vivekanuM phala eja hoya che. eka divasa prabhAvatI rANa pratimA AgaLa nRtya karatI hatI tevAmAM gAyana karate udAyanarAja mUDhanI mAphaka tAla cUkI gaye. tethI rasane bhaMga thaI gaye. eTale prabhAvatIe pitAnA patine kahyuM, svAmin ? nidrAnI mAphaka Apane ATalI bebhAnatA kema AvI? udAyana belyo. mAruM bebhAnapaNuM nathI, kiMtu he priye ? nRtya karatI hArUM zarIra mastaka vinAnuM joI huM zUnya sarakhe thaI gaye. te sAMbhaLI rANIe jANyuM ke jarUra kaMIka aniSTa thavAnuM che, ema mAnI te vizeSathI dharmadhyAna karavA lAgI. kAraNa ke, dharmadhyAna e zekane dUra karavAmAM mukhya hetu che. temaja eka divasa pUjAnA avasare teNIe potAnI dAsI pAse dhAyelAM be zuddha vastra maMgAvyAM. draSTinI brAMtithI baMne vastrone lAla Iekadama te kapAyamAna thaI ane belI ke, re re dAsi? tuM lAla vastro kema lAvI? dAsI bolI, devi ? caMdranI kAMti samAna A vastrI nirmala che, tame tapAsa karo, pachI te nimala vastro joI prathama utpanna thayelA bhrama ane dunimitta vaDe rANIe jANyuM ke, hArUM AyuSa have thoDuM rahyuM che ema mAnI viSamizrita annathI jema viSAthI atyaMta virakata thaI cAritra levA mATe vAraMvAra rAjAnI prArthanA karavA lAgI. rAjAe kahyuM, samaya upara svargamAMthI ahIM AvI tyAre hune pratibaMdha kare. ema vANIno pratibaMdha karI rAjAe dIkSA levAnI AjJA ApI. tyAra bAda prabhAvatI gurU pAse dIkSA laI taparUpI dhanavaDe saudharma lokamAM devapaNe utpanna thaI. temaja aMtaHpuramAM rahelI te pratimAnI pUjA For Private And Personal Use Only Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 108 ) zrIkumArapALacaritra. rAjAnI AjJAthI devadattA nAme gujjIkAdAsI huMmezAM karatI hatI, pachI prabhAvatI deve pUrvabhavanA jJAnavarDa svargamAMthI AvI udAyanarAjAne bahu prayAsathI samyaktvadhArI karyA. te divasathI AraMbhI jagane hitakAraka evA zrIjainadharma mAM mahA jainanI mAphaka udAcanarAjA utkaTa bhAvanAvALA thayA. gAMdhArazrAvaka. gAMdhAra dezanA rahIza kAika gAMdhAra nAme zreSThI zAzvata caityAne vAMDhavA mATe vaitADhya parvatamAM jatA hatA, tenA mUla bhAgamAM gayA. tyAMthI upara javA mATe tenI zakti rahI nahIM. pachI teNe ghaNA upavAsa karI te zAsana devInA ArAdhanA karI. devI prasana thai, tenA manAratha siddha karI sarva kAma puraNu karanArI ekase ATha guTikAe ApI teNIe tene tyAMja mukI dIdhA. pachI gAMdhAra zreSThIe te devAdhidevanI mUrtine namavA mATe vItabhaya nagaramAM rahelI te mUrtinuM dhyAna karI eka guTikA peAtAnA mukhamAM mUkI. teja vakhate guTikAnA prabhAvathI zreSThI vItabhaya pattanamAM gayA ane kubjA dvArAe teNe bahu bhakitathI te mUrtinuM vaMdana karyuM. eka divase zreSThAnA zarIre vyAdhi utpanna thayA, peAtAnI enanI mAphaka kukhkhakAe sAdharmika vAtsalyane lIdhe tenI sArI rIte sAravAra karI, zreSThIe peAtAnuM maraNu najIka jANI mahimAnA kathanapUrvaka te sarva guTikAe kubjAnA hAthamAM ApI dIkSA grahaNa karI. kharAba rUpavALI te kukhtae vicAra karyo ke; mhArU svarUpa have mhAre sArU karavu joie, evA saMkumukhzadAsI. 95thI zreSThIe ApelI TikAomAMthI eka gALI peAtAnA mukhamAM nAMkhI, jethI te devI samAna dInya kAMtimaya thaI gaI. vaLI teNInuM svarUpa suvarNa For Private And Personal Use Only Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( 509 ) samAna joi sava leAkeA tene suvarNa gulikA evA nAmathI khelAthavA lAgyA. pharIthI teNIne vicAra thayA ke; ceAgya patinA abhAvathI A mhArUM svarUpa vRthA che ema jANI teNIe eka gALI puna: sukhanI aMdara nAkhI vicAra karyo ke; A rAjA pitA samAna che ane khIjA tA enA padAti-nAkara che, mATe mAlava dezanA adhipati capradyota rAjA mhArA pati thAya. e pramANe teNInA manArathane siddha karavA mATe tatkAla zAsana devI caDapradyota rAjAnI AgaLa gai ane kubjhakAnA rUpanuM bahu sArI rIte varNana karyuM. rAjAe paNa teja vakhate tenI prArthanA mATe peAtAnA dUta mokalyA, kubjAe paNa dUtanI prArthanA sAMbhaLI satkArapUrvaka javAba ApcA ke; mheM thArA naredrane kAi vakhata joyA nathI, mATe hu joyA vinA haeNne varIza nahIM, tethI haeNne ahIMyAM tuM lAva. dUta paNa peAtAnA svAmI pAse AvyeA haeNnA kahevAthI kubjAnu vacana teNe mAnya karyuM. vAyusamAna vegavALA anilavega nAme hastI-hAthIpara esI caDaDapradyota rAjA rAtrIe tyAM AnyA. caDapradyotarAjA. ,, rAja " kAmanA prabhAva bahu vicitra hoya che. ane kubjAnA samAgama thayA, ekekanAM rUpa jovAthI baMnenA prema bahu vadhI paDayA. rAjAe kubjAne kahyuM, cakArAkSi ? mhArA nagaramAM tuM cAla, kubjA melI, zrIjIne bhagavAnanI pratimA mhArUM jIvana che. tenA vinA huM jIvI zakuM nahIM, kSaNa mAtra paNa huM kacAMi jatI nathI. mATe A mUrtinu pratibiMba karAvI tuM ahIM lAva. jethI te mUttine ahIM mUkI A mUrtine sAthe laI huM thArI sAthe AvuM. te pratimAnuM svarUpa kharAkhara joi te rAtrIe rAjA tyAM rahyo ane savAramAM siddhanI mAka te ujjayinImAM gayA. sArA caMdaeNnakAinI tevI pratimA For Private And Personal Use Only Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (510) zrI kumArapALacaritra. banAvarAvI maharSi kapila pAse pratiSThA karAvI bahu alaMkArothI suzobhita karI rAjAe te pratimA pitAnA hAthamAM lIdhI ane anilavega hAthI para besI pharIthI te vItabhayanagaramAM gaye. kujIkAne te pratimA ApI. dAsI paNa prAcIna mUrti pitAnI sAthe laI navIna mUrti tyAM sthApana karI rAjA pAse gaI. pachI mUrti sahita kukAne hAthI para besArI pavanasamAna gativaDe caMDapradyota rAjA potAnA sthAnamAM gaye. - rAjA ane dAsI baMne viSaya bhegamAM bahu Asakata thayAM. | vidizAnagarImAM bhAyalasvAmI nAme eka vidizAnagarI. vaNi raheto hato, hene te mUrti pUjana kara vA mATe temaNe ApI dIdhI. te vANIyAnA ghera rahelI te zrIjIneMdrabhagavAnanI mUrti ghaNI kAle mithyAdaSTio gupta rIte pUjaze. vaLI te mUrtinuM pratibiMba bahAra sthApana karI te mUkha leke bhAyalasvAmI vaNikane Aditya evA nAmathI bolAvaze. temaja lokapaNuM tenuM kaheluM vacana satyamAnI te pratimAnI pUjA karaze. ahe ? dhartano kayo ko daMbha vikAsa pAmatuM nathI ? vItabhayanagarIne adhipati udAyanarAjA snAnAdi kriyA karI prabhAtakAlamAM pUjA karavA mATe devAlayamAM yuddhaprayANa gayo. pratimAnA kaMThamAM karmAI gayelI puSpa - mAlA joI rAjA pitAnA hRdayamAM vicAra karavA lAgyo. A deva mUrti prathama hatI te nathI. keIpaNa navIna dekhAya che, kAraNa ke, te pratimAnAM puSpa pratikSaNe navIna hoya tema koI samaye karmAtAM na hatAM ane tenuM pUjana karanArI te dAsI paNa ahiMyAM nathI. temaja hAlamAM "niSAdIo-mAvate kahetA hatA ke, ApaNuM hAthI mada rahita thaI gayA che." ema For Private And Personal Use Only Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (511) sAMbhaLavAmAM AvyuM che. mATe jarUra ahIM anilaga gaMdhahastI AvyuM haze. anilaga hastI para besI caMDaprota rAjA ahIM AvI rAtrIe gharamAMthI pratimA tathA kujIkAne paNa harI gaye emAM saMzaya nathI, kArtikeyanI mAphaka kopavaDe duprekSya udAyana rAjAe pradyotanI sAthe yuddha karavA mATe sainya sahita prayANa karyuM. temaja tenI sAthe parvatamAMthI nIkaLatI nadIo vaDe saMpUrNa gaMgAnA pravAha samudra pratye jema mukuTadhArI daza rAjAoe senA sahita prayANa karyuM. tenA sinike cAlatA cAlatA anukrame arazya bhUmimAM jaI paDyA, tyAM jaLanuM biMdupaNa maLe nahIM, jaLanI bhrAMti vaDe mRgalAonI mAphaka teo Amatema dhoDavA lAgyA. cAre tarapha pharatAM hemanAM tALavAM tRSAthI sukAI gayAM, mAtra eka netranA jaLa vinA bIjuM jaLa dekhAtuM nahotuM, te pANIne trAsa joI udAyanarAjAe prabhAvatI devanuM smaraNa karyuM. svargamAMthI AvI prabhAvatI deve tyAM suMdara jalathI traNa taLAva saMpUrNa bharyA, kAlanA mukhamAM AvI paDelA sainiko tatkAla amRta samAna te jaLanuM vAraMvAra pAna karI jIvatA rahyA. jaLapAna vaDe jIvelA lokee te samaye jIvanIya ane amRta e baMne jaLanAM nAma sArthaka mAnyAM. pitAnuM sainya svastha thaye chate rAjAe tyAMthI prayANa karyuM. bahu jhaDapathI cAlatA teo ujajayinImAM jaI pahoMcyA, tyAM udAyana ane pradyota rAjAe paraspara prata mokalI rathamAM besI yuddha karavuM evI pratijJA karI, saMgrAmanA rathamAM besI abhimAnanI mUrti samAna udAyanarAjA dhanuSa ANa caDhAvI raNabhUmimAM ubhe rahyo. rathamAM besI A rAjA hArAthI jItAze nahIM ema jANe rathanI pratijJAno tyAga karI gaMdhahastIpara besI pradyotarAjA yuddha bhUmimAM Avyo. hastI para beThelA pradyotane joi kepa karI udAyana bolyo, re re ? tuM For Private And Personal Use Only Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrIkumArapALacaritra. AvA alavAna thaine paNa pratijJAthI bhraSTa kema thayA ? rathamAM besI hu yuddha karIza ema prathama bAlIne hAlamAM tu pAte anyathA-hAthIpara AvatA svajananI AgaLa zuM zaramAtA nathI ? athavA anyanA gharamAM praveza karI cAranI mAphka mUtti ane dAsItuM haraNa karatAM thane lAja AvI nahI te pratijJAnA bhaMga karavAmAM thane zI lAja Ave ? jo ke; jIvavAnI icchAthI huM hArI pratijJA lajjAnI sAthe cheDI dIdhI che, paraMtu mhArA hAthathI cheDelAM khANeAvaDe tuM jIvavAnA nathI. ema kahI udAyanarAjA kuMbhAranA cakranI mAphaka bahu vegathI rathane bhamAvI potAnA zatrune mAravA mATe doDayA, tyArabAda pradyotarAjAe eka sAthe gheADA, ratha ane sArathisahita udAyanane mAravA mATe krodhapUrvaka peAtAnA gadha hastInI preraNA karI. jema jema te ratha kare che tema thane kaDavA mATe rASasahita verIneA hAthI rathanI pAchaLa vAra vAra bhame che, ane uDhAyanarAjAe tIkSNa mukhavALAM mANeAvaDe te hAthInA paga vyAdhanI mAphaka vAraMvAra vIMdhI nAkhyA. jethI tenA cAre paga chedAi gayA, pachI te ubhA rahevAne azakata thai gayA ane raNabhUmimAM pazunI mAphaka paDI gayA. pachI udAyanarAjAe hAthInA kuMbha sthala uparathI pradyotane peAtAnA mUtti mAna jayanI mAphaka khAMdhIne pakaDI lIdhA. pachI tenA bhAlasthalamAM peAtAnI kIrttinI prazasti jema spaSTa akSarAvaDe "dAsIpati " evuM nAma teNe lakhAvyuM. bAda pradyotanA kahevAthI vidizAnagarImAM rahelI pratimA jANIne mAlavedrane sAthe lai udAyanarAjA te nagarImAM gayeA. teNe tyAM mUrttinI pUjA karI, pachI rAjAe pratimAne halAvI tepaNa te pRthviInI mAphka acala thaI gaI ane peAtAnA sthAtemAMthI cAlAyamAna thai nahI. phIthI vizeSa pUjana karI udyAyane kahyuM ke, huM pralA ? mhArA bhAgyanA thru nAza thayA? jethI Apa For Private And Personal Use Only Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( 113 ) mhAre ghera AvatA nathI. e pramANe rAjAnu vacana sAMbhaLI te mUrttinA adhiSThAtAdeva elyeA. rAjan ! tuM zAka karIza nahIM. dhULanI vRSTivaDe thArUM nagara pUrAI jaze, tethI huM tyAM AvIza nahIM. ema te devanI AjJAthI udAyanarAjA hAthamAMthI paDI gayA che ciMtAmaNi jenA evA purUSanI mAphaka ci MtAtura thaI peAtAnA nagara pratye pAchA vaLyeA. udAyanarAjA mArgamAM cAlatA haeNte tevAmAM peAtAnA udaya vaDe samagra jagatajIvAne jIvADatA mahApurUSa dazapuranagara. jema varSAkAla prApta thayA. dareka RtumAM varSARtu zreSTha gaNAya che, jemake;~ ete ghaTIpraharaRkSaravInducAraiH, sarve'pi yadyapi samA RtavaH sphuranti / bhUyAMstathA'pi mahimA'sya ghanAgamasya, yenocchvasantyakhilaviSTapajIvitAni // 1 // ghaDI, prahara, nakSatra, sUrya ane caMdranI gativaDe jo ke; save Rtuo sarakhI hoya che, tApaNu A varSAtunA mahimA ghaNa mhATA che. kAraNa ke; samasta prANIe enA vinA jIvI zakatAM nathI." peAtAnA verI grISmarUtune haNavA mATe taravArane nacAvate hAya tema vAraMvAra tejasvI vIjaLIne vistAra tA megha zAlavA lAgyA. te samaye meghamAlA ane virahiNI strIo paNa iSyothI jema jala ane AMsuevarDa bhUtala ane vakSasthalane siMcavA lAgI, pachI cAre tarapha jalathI bharAi gayelI pRthvIne joi tyAMja koi ThekANe senAnA paDAva karI udyAyanarAjAe nivAsa karyo. jalane rAkavA mATe dhULanA killA karI daze rAjAe tyAM rahyA. tethI te sthAna dapura-madasAra evA nAmathI prasiddha thayuM. udAyana 33 For Private And Personal Use Only Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 114 ) zrIkumArapALacaritra. rAjAe sAjanAdikavaDe pradyotane sArI rIte prasanna karyo. " " kharekhara satpurUSA zatrunA pazu keAi divasa satkAra karyA vinA rahetA nathI. 77 pa paNapanA samaya jANI prabhAvatI deva tyAM Avye ane udAyanarAjAne pratimAdha karyo, jethI te rAjAe vArSikapa. bahu zraddhAvaDe te divase upavAsa karyo. tyAre rasAiAe caDapradyotane pUchayuM, Aje Apane zu' jamavAnu che ? ema sUpakAranuM vacana sAMbhaLI caMDapradyotanu hRdaya bhayAkrAMta thai gayuM. ane te paNa vicAramAM paDayA ke; eNe mhane kAi vakhata joyA nathI chatAM Aje mhane ema pUcchavAnuM zuM kAraNa? mATe Aje jarUra mhArU amagaLa thavAnuM che. ema vicAra karI te melyA, Aje ema pUcchavAnuM zuM kAraNa che? sUpakAra khelyuM, Aje payU SaNApatra hAvAthI rAjAne upavAsa che. tamhArA mATe huM zI raseAi manAvuM eTalA mATe tamane pUchyuM, te sAMbhaLI zaTha evA te caDapradyota paNa khelyA, Aje patithinI huM hune jANa karI te bahu sArU kahyu`', kAraNake; mhArAM mAtA pitA paNa jainadhama pALatAM hatAM, mATe mhAre paNa Aje puNyakAraka upavAsa karavAnA che. te vAta raseAiAe teja vakhate potAnA svAmI AgaLa karI. teNe paNa mRtyu ke; A dhUrta rAja arekhara mAyAvipaNuM jANe che. bhale mAyAvI hAya athavA nirmAyI hAya, paraM'tu jyAMsudhI A rAjA dIkhAnAmAM rahe tyAMsudhI mhArU A pa SaNApa dharmayukta gaNAya nahIM ema jANI udAyanarAjAe pradyotarAjAne madIkhAnethI mukta karyAM. pachI haeNne sArI rIte khamAvIne tenA bhAlasthalamAM karelA cinhane geApavavA mATe paTTo khadhALyA. " ahA ? satpurUSonA viveka kAi apUrva hAya che. " tyArathI AraMbhIne rAjAenA mastake paTTa dhana thayuM. vaLI tenI pahelAMnA rAjAe mastake AbhUSaNarUpa mukuTa dhAraNa " For Private And Personal Use Only Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( 15 ) karatA hatA. varSArUtu vyatIta thavAthI uDhAyanarAjAe caDapradyotane samRddhi ApI potAnA sthAnamAM vIdAya karyA. temaja te dazapura nagara dhanADhyaleAkeA vaDe pRthvIpara huM prasiddha thayu. kAraNa ke; "mhATA purUSAe nirmANa kareluM sthAna mhATu gaNAya che. " lakSmI vinA ni najema zrIjInedrabhagavAnanI mUrttivinA udAyanarAjA potAnA hRdayamAM mahudu:khI thayA. udAyanapazcAttApa. ane vicAra karavA lAgyA. mahAkheda thAya che ke; mhArUM AvuM abhAgya kyAMthI pragaTa thayuM? jethI gharanI aMdara rahelI chatAM paNa kAmadhenu samAna A zrIdevAdhidevanI mUrtti cAlI gai. ema du:khI thayelA udyAyanane joi te samaye prabhAvatI deve snehane lIdhe svargamAMthI AvI zAMta karyo ane teNe kahyuM ke; he naredra? zrIdevAdhidevanI pratimAmATe tuM zA kAraNathI ema atizaya kheda kare che? kAraNa ke; kalpavallInI mAphka te mUrtti apapuNyathI maLI zakatI nathI. jIvatA svAmInI je navIna mUrtti thArA gharamAM rahelI che, te paNa atizaya mAhAtmyane lIdhe hAre tIprAyaja samajavI, kAraNake; "vizeSa pratiSThA karavAthI pratimAneA prabhAva vadhe che," ane A mUttinI pratiSThA kevalajJAnI zrIkapilamunie peAte karelI che. prathamanI pratimA mAphaka A pratimAnuM paNa huMmezAM hAre pUjana karavuM. temaja ceAgya avasare AtmAne hitakAraka evuM cAritravrata paNa hAre grahaNa karavuM. ema kahI prabhAvatIdeva tyAMthI vIdAya thayA. udAyanarAjA bahu bhAvapUrvaka te mUrtinuM ArAdhana karavA lAgyA. vaLI puNyalakSmI rUpa latAnA mULa samAna zubha dhyAna karavA lAgyuM ke; jyAM zrIvIrabhagavAna pAte rahe che te deza stuti karavA lAyaka che, temaja je tInI mAphaka zrIvIra paramAtmAne ha MmezAM name che teo vivekI jANavA, jeo cAritra For Private And Personal Use Only Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (516) zrIkumArapALacaritra. lakSamIne svIkAra kare che te rAjAe tethI kRtArtha jANavA, sUryanI mAphaka pAdavaDe pRthvIne pavitra karatA zrI mahAvIrabhagavAna je ahIM Ave te vizuddhabhAvathI huM cAritra grahaNa karuM, evo hene abhiprAya jANuM hene dIkSA ApavA mATe caMpAnagarIthI vihAra karI ame tenA nagaramAM AvyA. udAyana rAjAe prabhudezanA. harSathI amArA caraNakamalamAM bhramararUpa thaI upa dezamaya rasanuM saMpUrNa pAna karyuM. jemakeyyaa'yN kSetrajJaH parihRtapathaM vAGmanasayo __zcidAnandaM vinda-tyanupamasukhA''zleSasubhagam / virakte raktAM tA-mabhilaSasi cenmuktiramaNI, tadA tvaM taddUtI-miva kuru kare sarvaviratim // 1 // jethI A bhavyAtmA vANuM ane manane agocara apUrva sukhamaya AnaMdane meLave che, virakta purUSa upara rAgavALI te muktistrIne je tuM Icchato hoya to tenI dUtI samAna sarva viratine hastagocara kara." dAnAdika dharmo che paraMtu teo bhegAdikanA hetu che, mukti ApavAmAM te kevalacAritra lakSamIja samartha che. e pramANe bhagavAnanA mukhathI cAritrarUpa ka95kumanuM phala sAMbhaLI udAyanarAjA bhejanapara bhUkhe mANasa jema cAritra grahaNa karavAmAM ghaNe utsuka thayA, putrane rAjya ApavuM te egya nathI, rAjya e mahApApanuM kAraNa che, tethI ene je rAjya ApuM te te bhavasAgaramAM vhANunImAphaka jaladI DUbI jAya, huM ene rAjya ApIne je narakabhUmimAM nAkhuM to putrapara hArUM hitakarapaNuM kevI rIte gaNAya? ema vicAra karI teNe potAnA rAjyamAM pitAnA bhANeja kezIne sthApana karyo. pachI te prabhupratimAnI For Private And Personal Use Only Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. (517) pUja mATe ghaNAM gAma akSiza karyAM. tyArabAda putrasahita udAyana rAjAe amhArI pAsethI meAkSadrumanA bIjasamAna cAritratrata grahaNa karyuM, ane te saMba MdhI kezI rAjAe mahAtsava karyAM, vrata divasathI ArabhIne udAyanamuni chaH Aki tapazrcaryonA kavaDe kiraNAvaDe sUrya jema ka`pa ka-kAdavane sukavavA mATe udyama karavA lAgyA. he zreNikasuta ? apUrva cAritralakSmInuM pAtra A udAyanarAjAne ame chellA rAjarSi kahyA, ema sAMbhaLI abhayama MtrI mahu khuzI thaI pharIthI kheAlyA, huM bhagavAna ! A rAjiSanI AgaLa para kevI sthiti thaze te Apa kahyA. rAjaSipIDA. zrIjIne drabhagavAna bAlyA, tratapAlatA udyAyanamunine rAgInI mAphaka kharAkha bhAjanathI mhATA vyAdhi thaze. peAtAnA zarIranI paNu apekSA nahIM hAvAthI roganA upAya na icchatA te muninI AgaLa vaidya leAkeA kaheze ke; tamAre huMmezAM dahI khAvuM eTale tamArA roga maTI jaze. vyAdhi ghaNeA vadhI gayA, jethI peAtAnuM zarIra kSINu thayelu joi nirdoSa dahInI icchAthI te muni geASTasthAnamAM jaze. tyAMthI paNa vihAra karI te muni vItabhayanagaramAM jaze. tyAM temanuM Agamana sAMbhaLI duSTamaMtrI kezI rAjAne kaheze ke; A thArA mAmA nakkI rAjya levAnI icchAthI ahIM pAchA AvyA che, kAraNa ke; duzcaratratavaDe A muni peAtAnA hRdayamAM mahu kheDhAtura thayA che, prathama vairAgyathI DhaDha cittavALAnI mAphaka emaNe cAritra lIdhuM hatu. ane hAlamAM vratathI bhraSTa thai napuMsakanI mAka te sukhanI icchA kare che, tyArabAda kezI rAjA temane kaheze ke; hAlamAM e nyAsa-thApaNanI mAphaka peAtAnuM rAjya kema na grahaNa kare? pArakI vastumAM mhAre zAmATe lAbha karavA joie ! pachI maMtrIo thane javAba Apaze ke; para vastu e pramANe tyAre For Private And Personal Use Only Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) zrI kumArapALacaritra. balavuM nahIM, he svAmin ? A rAjya lhArUM ja che, tyArA bhAgyathI maLeluM che. jenA mATe rAjAo ghaNu yuddha karI kapAI mare che, tevuM potAnA hAthamAM AveluM rAjya kAMkarAnI mAphaka keNa gamAve? e pramANe maMtrIonuM vacana satya mAnI kazI hemane puchaze ke, have hAre zuM karavuM? tyAre maMtrIe kaheze, e munine tuM viSadAna karAva. akarNa--kAna vinAne athavA ajJAnI sarSa lokene vAraMvAra daMza kare che e ucita che, paraMtu Azcarya mAtra e che ke, sakarNa chatAM paNa khela purUSa sAdhu purUne bahu du:kha de che. khala purUSathI viSane janma haze ? kiMvA viSamAMthI khalane janma haze? kAraNake, anyanA prANa levAmAM A baMnenuM sarakhuM parAkrama hoya che, saneha-tela prIti rahita ane malina e paNa khala-kheLa khalapurUSa sarakhe kevI rIte kahI zakAya? kAraNake; A khela-kheLa te pazuone paNa hitakAraka thAya che, ane khalapurUSa te vidvAnone paNa du:khadAyaka thAya che. rAjyamAM lubdha thayelo kezIrAjA kaIka vAla pAse te munine viSamizrita dahI apAvaze. pachI prabhAviSapradAna. vatI deva te viSane apahAra karI munine kaheze kehavethI tahAre viSa sahita dahI laIne khAvuM nahIM, pachI munie dahIne tyAga kare chate temanA zarIre vyAdhi bahu vadhI paDaze, kAraNa ke, nimitta maLavAthI bhUta, roga ane zatruo kepa kare che. pharIthI kezIe te munine apAveluM viSa pramAdane lIdhe devatA haraNa nahIM kare eTale te viSa sahita dahI khAI jaze, jethI temanA zarIramAM sarvatra viSa vyApI jaze. pote maraNa samaye jANuM anazana vratane svIkAra karaze. eka mAsa pati anazana vrata pAlI zamatArUpa jalanA snAnathI vizuddha thaI udAyanamuni kevalajJAna pAmI aMte mekSa lakSamIne prApta karaze. For Private And Personal Use Only Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (519) te vRttAMta prabhAvatI devanA jANavAmAM Avaze, jethI te deva bahu kopAyamAna thaI jaze ane te vItabhaya daivIprapa. nagarane dhULathI pUrI nAkhaze. jIvaMta svAmInI te pratimA paNa dhULanA DhagalAothI purI nAkhI nidhAnamAM rahelI samRddhinI mAphaka pRthvInI aMdara raheze. vaLI te munine eka zayyAtara kuMbhakAra-kuMbhAra hato, hene prabhAvatI deva vItabhaya pAnamAMthI sINupallI nAme mahApurImAM laI jaIne tenA nAmathI kuMbhakAra evuM te nagaranuM navIna nAma pADaze, "aho ? devatAone paNa anahada sneha hoya che." pharIthI abhayamaMtrIe prabhune pUchayuM, bhagavana ! te zrIarvata bhagavAnanI pratimA kayAre pragaTa thaze? te punaHmaMtrIprazna. Apa kaho. janagAminI vANI vaDe zrIvIra prabhu bolyA, amahArA nirvANathI (1272) mA varSe lATa, gujarAta ane saurASTranA sImADAmAM aNahIllapura nAme navIna nagara thaze. tenI aMdara anya loko bole temAM navAI zI ? paraMtu pAMjarAmAM rahelA zuka-popaTa vigere prANuo paNa zrAvakenA gharamAM navakAra maMtra bhaNaze. temaja te nagaranI aMdara ratnothI banAvelI zrIjIneMdronI pratimAo dhArmika manuSyanA manamAM zAzvata pratimAonA darzananI prIti pUrNa karaze. vaLI te nagaramAM dhanADhya, vidvAna, dharmajJa, ane dIrgha AyuSyALA loke cothA ArAnA manuSyAnI mAphaka nivAsa karaze. dareka gharanI aMdara prakAza pAmatI pitAnI zakaya evI lakSamIne joI IrSothI jema nirdhanatA te lokothI dUra raheze. tyArabAda vIra saMvat 1669 mA varSe te nagaranI aMdara cAlukayavaMzamAM AbhUSaNa samAna mULa rAjanareMdranA vaMzamAM dayA, dAkSiNya, naipuNya ane zIrya Adi For Private And Personal Use Only Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (50) zrIkumArapALacaritra. guNene eka sthAnabhUta zrImAna kumArapAla nAme rAjA thaze. te rAjA dAna dharma ane yuddhanI eka khyAtivaDe karNa, yudhiSThira ane arjunane anusaraze, temaja gaMgA, viMdhyAcala, samudra ane turkastAna sudhI cAre dizAomAM anukrame pRthvIne jItaze, dharma, artha ane kAma e traNe purUSArthane sAdhaka hovAthI te rAjA prANu ane dhanathI paNa dharmane adhika mAnaze. anyadA zrI kumArapAlarAjA vajI zAkhA ane caMdrakulamAM pragaTa thayelA zrI hemacaMdrasUrine joI bahuprasanna thaze. zrAvakadharmaprApti. pachI temane namaskAra karI mayUra meghanI garjana nAne jema te rAjA temanI vANIrUpa devatAe kahele zrAvakadharma sAMbhaLaze. pitAnA kalyANa rAzInI mAphaka tatva samajIne samyakatvapUrvaka zrAvaka dharmane te svIkAra karaze. madyAdika vyasanano nAza karI pRthvI para dayAdharma pravartAvaze ane rUdana karatI strIonuM dhana cheDI daI jainamaMdira baMdhAvaze. eka divasa ahAruM caritra vAMcatA pitAnA gurU mahArAjanA mukhathI dhULamAM daTAI gayelI te pratimA kumArapAlanA sAMbhaLavAmAM Avaze. pachI te rAjA Ama sevaka pAse vItabhaya nagaranuM te sthaLa khodAvI pratimAne ghera lAvI ghaNuM kAla sudhI pUjaze. e pramANe zrIgurU mahArAje kahelI zrI vIracaritranI vAttA sAMbhaLI zrIyuta kumArapALa rAjAnuM zarIra harSathI romAMcita thaI gayuM ane hRdayamAM vicAra karavA lAgyuM. A jagatamAM mahune ja dhanya che ane hAre janma saphaLa che, agaNya puNyane huM eka pAtra chuM. kAraNake, zrI vIrabhagavAne abhayamaMtrInI AgaLa sura, asura ane manuSyanI samakSa mahArA bhaviSyanuM samagra vRttAMta pote kahI saMbhaLAvyuM, tyArabAda te pratimAne kADhavA mATe bhUpatie gurUnI AgaLa vinati karI. gurUe dhyAna karI kahyuM. rAjana ! tuM udyoga kara, mUrtinI prApti mhane thaze, ratnAkara For Private And Personal Use Only Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( para1 ) sAgarapaNuM sukAi jAya, vAyupaNu sthira thAya ane jaLapaNu khALI zake, para Mtu bhagavAnanI vANI asatya thAya nahIM. e pramANe gurUnI vANI vaDe ane khIjA bhavya zatrunA vaDe vRddhi pAmyA che utsAha jenA evA dharmAtmA zrIkumArapAla rAjA samajI gaye ke; te mUrtti mhArA hAthamAM Avaze, pachI te pratimAnokalpakanyatA vidhAna ApIne teNe melelA leAkeA vItabhaya nagaranuM sthAna ALakhI haeNne utsAhathI kheAdavA lAgyA. tr pratimA prApti. naredranuM uttama zrAvakapaNuM hAvAthI zAsanadevIe tyAM bahu sahAyatA karI. kAraNake; "zAsanadevIne dharma kArya mAM sAnnidhya karavuM te ucita che," te sthaLa khAde chate rAjAnA puNyathI prathama samayamAM pote sthApana karelI hAya tema te pratimA nIkaLI. temaja udAyanarAjAe pratimAnI pUjA mATe ApelAM gAmAnA AjJAmaya patralekha paNa aMdarathI nIkanyA, temanA darzanathI rAjAe mekalelA purUSA bahu prasanna thayA ane vidhi pramANe mUrttitu' pUjana karI maheAtsava pUrvaka rathanI aMdara mUttine esArI jenA utkRSTa ane svAbhAvika suga Mdhita puSpAne lIdhe bhramarAo kheMcAtA hatA, pUrNa caMdra samAna suMdara cAmarAthI je mUrtti vIMjhAtI hatI. temaja puNyanA lAbhI evA bhavya purUSA dareka gAmeAmAM jenI pUjA karatA hatA, evI te pratimAne pATanI najIka teo lai gayA. te samaye sAkSAt pramAdanI mUtti samAna gurUne AgaLa karI sarva sauMgha sahita zrIyuta kumArapAlarAjA haeNmanA shAmA gayA, sAkSAt zrIvIraprabhu samAna te mUrttinA darzInathI prasanna thayelA rAjAe suvarNa puSpa vaDe pUjA karI caitya vaMdana karyuM. pachI rathamAMthI te mUrtine pote utArI peAtAnI puNyazrInI mAphaka gajedrapara besArI mhelanI aMdara lai gayA. zAMtigRhanI aMdara phATIkanuM navIna maMdira karAvI temAM prati mAnu` sthApana karI traNe kAlamAM rAjA pAte pUjatA hatA. henA For Private And Personal Use Only Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 122 ) zrIkumArapALacaritra. prabhAvathI rAjAne tyAM divase divase samRddhi vadhavA lAgI. caMdranA udayathI samudramAM bharatI Ave temAM zuM Azcarya ! puMDarIkADhi tInI mAphaka te pratimAne namavA mATe dUrathI paNa hajArA dhArmika purUSa| tyAM AvavA lAgyA. te pratimAnuM zAsanapatra joine zrI kumArapAle udAyanarAjAnAM ApelAM gAma mUrttipUjA mATe ApyAM, anyadA zrIhemaca`drasUrie dharmAtmA zrIkumArapAla rAjAne zatruMjayAdri tIrthonI yAtrA karavAthI zuM la yAtrAlaupadeza thAya che, te sabaMdhI spaSTa upadeza ApyA. tadyathA;-- dhyAne palya sahasrasaMbhavamaghaM prakSIyate'bhigrahe, tallakSotthamanekasAgarakRtaM mArge samullaGghite / tIrthasyAzrayaNe'bhyupaiti sugatirdevAnanAsslokane, zrIsaukhyAdi tadarcane surapadaM tattIvrabhAve zivam // 1 // " tI yAtrAnuM dhyAna karavAthI sahasrapalyApamathI pragaTa thayeluM pApa dUra thAya che, abhigraha karavAthI lakSa pacepamathI thayeluM ane mArge cAlavAthI eka sAgare pamathI kareluM pApa dUra thAya che. temaja tIrthanA Azraya karavAthI sadgati prApta thAya che. deva darzana karavAthI lakSyAdika sukha maLe che. pratimAnuM pUjana karavAthI svarga sa`patti ane devAna saMbaMdhI tIvrabhAva thavAthI mAkSa lakSmI prApta thAya che." kharekhara zubha kAryomAM mukhya tIrtha yAtrAja kahevAya che. dAnAdika sarva dharma paNa tItha mAM samAi jAya che. vaLI tI khaMdhAvavAthI dhana saMpatti kalyANakArI thAya che. kAraNa ke; ikSu-zeraDI nA kSetramAM varlDavAthI zuM pANI mAdhurya dAyaka na thAya ? ekalA paNa buddhimAna purUSa tIrtha yAtrA karavAthI kalyANa meLave. For Private And Personal Use Only Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org yAtrAprayANa. navamasa. (513 ) che. teApachI sa Mghapati thaine tIrthane namUtyune teA kahevuMja zuM ? eja kAraNathI bharatAdika rAjAe saptatIthI--sAta tIrthone namaskAra karI zrIsaMghapati thayA. mATe he rAjana! hAre paNa te mAge pravRtti karavI ceAgya che. kAraNake, garjanA mAne nAnA hAthI anusare che. tyArakhAna teja vakhate tItha yAtrA mATe zuddha lagnanA nirNa ya karAvI bhUpatie mahAtsava pUrNAMka devAlayanu prasthAna karyuM. kAie jIvahiMsA na karavI e pramANe amArI paTahanI gheASaNA karAvI, kArAgRhamAMthI aMdI janAne cheADI mUkayA, sAdharmika vigere leAkeAnA satkAra karyA. temaja caityasnapana karAvyAM. A prakAranA vidhi anya sa Mghapati teA ekavAra paNa bahu mahenate karAve che ane dhAmi~ka janAmAM ziromaNi samAna zrIkumArapAla teA ha MmezAM karAvatA hatA. saMghamAM zrIhemacaMdrasUri vigere mhATA zrutadhara AcArya, temaja vADha pramukha maMtrIe, prahAdana Adi rANA e nRpamAnya bahu sphUtti mAn nAgazreSThInA putra AbhaDazreSThI ane tevuMlAkha seAnaiyAnA adhipati chADA nAme zreSThI, temaja khIjA paNa bahu dhanADhaya zeThIA yAtrA mATe taiyAra thayA. kharekhara satpurUSone zubha kAryomAM tRpti thatI nathI. rAjAnA Ama traNa vaDe cAre dizAomAMthI tItha yAtrA mATe leAkAe prayANu karyuM. te samaye bahu vizAla evA paNa rastA ghaNA saMkINuM thai gayA. sarva saMdha ekaThA thayA ane zrIkumArapAlarAjA jeTalAmAM prayANa kare che teTalAmAM aMta:karaNamAM du:khI thayelA carIe AvIne kahyuM, huM deva? DAhala dezanA adhipati kaNu rAjA alavAna sainyarUpa samudra sAthe yuddha karavAnI icchAthI be traNa divasamAM ahIMyAM Avaze. emasAMbhaLavA mAtrathI zrIyutakumArapAlanA bhAlasthalamAM ciMtA sAgarathI utpanna thayA Ayane zu ? tema praveda Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (524) zrIkumArapALacaritra. khi ue pragaTa thayA, pachI vAgbhaTanI sAthe teja vakhate ekAMtamAM gurUne azravaNIya te vAkaya nivedana karI rAjAe kahyuM, huM surIMdra ? jo tImAM jaizuM te pAchaLathI zatru ahIM AvI pADeA taLAvane jema mhArA dezane DaheALI nAkhaze. have jo enI jhAmA thai yuddha karUM teA khanenu sarakhu khala hovAthI ghaNA samaya lAge ane teTalA samaya sudhI A paradezI leAkeA kevI rIte mahIM rahI zake? ema vicAra karatA huM jala jaMtu samAna ciMtA sAgaramAM paDayA chuM. adhama purUSAmAM agraNI evA hune dhikkAra che ke, jenA puNyarUpa manAratha vijJazaila-parvatamAM rathanI mAphaka athaDAIne tatkSaNa bhAgI gayA. A vANIAe bhAgyazALI gaNAya ke; jee sukhethI saMghapati thAya che. devanI mAphka huM saMghapatinA bhAgyathI hIna chuM teA mhArAmAM zreSThatva kayAM rahyuM ahA ? nIkaLatAja mhArA dharma karmanA aMkura dAvAnaLa samAna duSTa dhruve kema maLI nAkhyA ? AthI anya zaiAcanIya zuM ? mAnlR dhyAna karI zrImAna hemaca'drasUri naredranI hArdikaciMtArUpa saMtApanI zAMti mATe amRtavRSTi samAna gurUkRpA. vacana AlyA,naredra ? thAre kAi prakAranI ciMtA karavI nahi, kAraNake; suredranI mAphaka he zubha kArya AraMbhyu che tenA keAi rIte bhaMga thavAnA nathI. khAra praharanI aMdara A vinna dUra thai jaze. ema gurUe peAte bahu thaiya Apyu, te paNa javarathI pIDAyelAnI mAphaka bhUpatinA hRda yamAM zAMti thai nahIM. are ? have zu thaze ? ema atizaya ciMtA karatA zrIkumArapAla peAtAnA mhelamAM rahyo hatA, tevAmAM gurUe kahelA samaye carAe AvI rAjAne kahyuM ke; svAminlR savAramAMja peAtAnA maLavaDe huM pATaNa zaherane kabaje karIza, evI pratijJA karI ApanA zatru karyuM rAjAe ekadama rAtrIe For Private And Personal Use Only Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (55), prayANa karyuM. pApathI prerelAyAnI mAphaka te hastIpara besI ardha rAtrIe AvatuM hatuM, kSaNamAtramAM nidrAvaza thaI gaye, bhara uMghamAM AvelA karNa rAjAnA kaMThamAM rahelI senAnI kaMThI mArgamAM keIka vaDanI zAkhAmAM pAzanI mAphaka bharAI gaI. nIce thaI hAthI cAlyA gaye, eTale tenuM zarIra zAkhAe vaLagI rahyuM ane kaMThe pAza besavAthI rUMdhAIne tatkAla te marI gaye. tenI sarva dahanakriyA ahe pate najare joI ahIM Apane kahevA mATe AvyA chIe. hA? ekadama ene A zuM thayuM ? ema kSaNamAtra zokAkula thaI zrIyuta kumArapAla pitAnA gurU pAse gayA ane emanA addabhuta jJAnathI camatkAra pAmI teNe karNarAjanuM vRttAMta gurU AgaLa nivedana karyuM. tyArabAda mahAtsava karI zrImAna bharatacakInI mAphaka apUrva vibhUtine dhAraNa karatA zrIkumArapAle pote yAtrAmahatsava. yAtrA mATe prasthAna karyuM. bahu mANasa hovAthI A saMgha mArgamAM duHkhI na thAya eTalA mATe haMmezAM teo pAMca gAU cAlatA hatA. jeDA vinA page cAlatA potAnA gurUne joI zrIkumArapAla paNa bhakitarasamAM magna thaye chate ughADA page cAlavA lAgyo, pachI gurUe kahyuM, rAjana? mArgamAM page cAlavuM e munione dharma che, kAraNa ke, teo prANIonA rakSaka hoya che. paraMtu te kaThina dharma pALa te hune gya nathI, ane ema karavAthI hane paNa vakhate pramAda AvI jAya, mATe have bahu kahevuM ucita nathI. gyatA samajI, tuM adhAdika vAhanane svIkAra kara, athavA pagamAM joDA pahera. rAjAe vinati pUrvaka jaNAvyuM, gurUmahArAja ? prathama avasthAmAM daridratAne laI paravazapaNuthI kayA ThekANe huM page nahote cAle? paraMtu te te nakAmuM hatuM, For Private And Personal Use Only Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56) zrIkumArapALacaritra. ane A hAlanuM pAdacArI paNuM to tIrthanuM kAraNa hovAthI ati sArthaka che. kAraNa ke enAthI mahArA anaMta bhava bhramaNanuM duHkha nivRtta thAya che. ema yuktivaDe gurUe karelA vAhana grahaNa karAvavAnA Agrahane dUra karI abhigraha dhArInI mAphaka rAjarSi zrIkumArapAlarAjA mArgamAM teja pramANe cAlavA lAgyA, rAjagurU ane rAjAne pAdacArI joI temanI bhakita mATe bIjA paNa saMgha nA leke munAMdranI mAphaka page cAlavA lAgyA. mAtra Azcarya e hatuM ke, zarIre vaLagatI saMgha prayANanI dhULavaDe yAtrALuo dhAyelA vastranI mAphaka nirmaLapaNuM dhAraNa karatA hatA. dareka sthAnamAM skaraNAyamAna citya paripATI ane pUjanAdika vaDe gharamAM rahelA nI mAphaka keIpaNa mANasa prayANane parizrama jANute na hete. anukrame cAlatA sarva saMghanA leke dhaMdhUkA nagaramAM gayA, tyAMnA lokoe zrI hemacaMdrasUrinA janma sthAdhaMdhUkAnagara. thAnanI bhUmi batAvI. tIrtha samAna uttama evI te janmabhUmine joI zrIyuta kumArapAlenamaskAra ryo. gurU mahArAja ahIM bAlyAvasthAmAM jhelikAmAM rahyA hatA ema jANI rAjAe tyAM jholikA vihAra evA nAmathI citya aMdhAvyuM. temAM zrI mahAvIrabhagavAnanI pratiSThA karAvI. pachI tyAMthI prayANa karI sarvatra jainamatane udyata karatA ane puNya raMgathI taraMgita thayele bhUpati valabhIpuramAM gaye. tyAM tenI najIkamAM sthA5 ane IrSyALu, nAme be parvata hatA, temanA madhya bhAgamAM nivAsa karI gurUmahArAje prabhAta kALanuM Avazyaka dharma kArya karyuM. tyAM dharmadhyAnamAM magna thayelA gurUmahArAjane jaI zrImAna kumArapAlanI bhakita bahu vRddhi pAmI, ane baMne parvatanA zikharo upara jANe te baMne parvata hoya ne zuM ? tema ati unnata be maMdira baMdhAvyAM, temaja te maMdiramAM zrIAdinAthabhagavAna ane zrI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrtio padharAvI. For Private And Personal Use Only Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga.. (para7) tIrtha darzanamAM utsuka thayele bhUpati tyAMthI prayANa karI sAkSAt mekSanI mAphaka puMDarIka-zatruMjaya gipuMDarIkagiri. rirAja para caDha. tyAM potAnA maMtrIe karA velA ujavala cityane joI rAjAe potAnA manamAM tene kIrtistama-samUha hAthane zuM ? tema hene mAnyuM. te cityanI aMdara romAMcanA miSathI harSadUrane pragaTa karato bhUpati gurUnI sAthe zrImAna AdinAthabhagavAnane namyo. te tIrthamAM jaina dharmane atizaya prabhAva joI tenI prAptithI pitAnA AtmAne teNe dhanya mAnya. pachI suvarNa pupivaDe zrI AdinAtha bhagavAnanI pUjA karI bhUpatie IndranI mAphaka caityaparipATIne mahotsava karyo. je rANIe sUryane paNa jetI nahotI teo paNa pUjananI IcchAthI dareka caityamAM pharatI hatI. madhupura-mahuvA mAM rahenAra, prAgrATa-poravADa vazamAM AbhUSaNa samAna, haMsamaMtrI ne putra ane mAlAgrahaNa mArU kukSirUpe sarovaramAM kamala samAna jagaDa - jagaDu zreSThIe te mahotsavanI aMdara savAkareDa mUlyane maNi ApIne durlabha evA iMdrapadanI prApti mATe pahelI mALA grahaNa karI. temaja bIjA dhanADhya purUe paNa eka bIjAnI sarasAI vaDe zubha lakSamInA svayaMvaranI mAphaka bahu AgrahathI mAlAo lIdhI. sarvasva ApIne paNa jIna maMdiramAM kaye purUSa mAlAgrahaNa na kare? kAraNa ke, jenA puNyathI A lokamAM paNa manune iMdrapada prApta thAya che. bhopaladevI vigere rANIo ane lIlA nAnI rAjakumArIe paNa udyApanAdika zubha kAryovaDe potAnI lakSmIne tIrtha sthAnamAM sadupayeAga karyo. uttama vastra, dhana, maNi, suvarNa, hastI ane adhAdikanA dAnavaDe aneka yAcakane jIvADatA rAjAne joI kaIka vidvAna che. For Private And Personal Use Only Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (528) zrI kumArapALacaritra. naSTAste'rthibhiyeva kalpataravo nAyAMti pArzva nRNAM, __ mAneneva surA ruSeva na vazAH svarNAdisaMsiddhayaH / lokaH saiSa kathaM bhaviSyati kalau dhyAtveti vedhA dhruvaM, ___tatsthAne vidadhe bhavantamadhunA caulukyabhUmIdhava 1 // 1 // he kumArapAlabhUpAla ? yAcakonI bhItivaDe kalpavRkSo nAzI gayAM hoya tema teo manuSyonI pAse AvatA nathI. devatAo mAnavaDe ane suvarNAdi siddhio kola-SavaDe jema vaza thatI nathI, have A kaliyugamAM A leko zuM karaze? ema dhArI brahAe temanA sthAnamAM kharekhara hAlamAM tvane unna karyo che." aSTAkSika mahotsava ane suvarNa dhvajAropaNAdika kriyAo samApta karI zrI AdinAtha bhagavAnane vaMdana karI prabhubhakti zrImAn kumArapAla bhUpAla hAtha joDI stuti ka ravA lAgyo, svAmin ? hamArI bhakita vinAnA je divase gayA teo hAthamAMthI paDI gayelA suvarNanI mAphaka hune bahu pIDA kare che. viSathI pIDAyele mANasa amRtane jema, vyAdhithI pIDAyela oSadhane jema saMsArathI pIDAyelo huM hAlamAM ApanAM dazana karI bahu prasaMna thayo chuM. ApanA darzanathI vimukha thaI sArvajoma thavAnI IcchA rAkhato nathI ane pakSI thaIne paNa huM ApanA maMdiramAM ApanA darzanamAM tatpara rahuM ema huM IcchuM chuM. devorDana gururagraNItabhRtAM dharmaH kRpAMbhonidhi lokaaddhyngkrnnii ramA parahitavyApArapArINatA / uccaiH sajjanasagaMmoguNaratizcAdhyAtmaniSNAtatA, svAmin 1 me tvadanugrahAt pratibhavaM bhuuyaasurete'nishm||1|| he svAmina? ahaMnta deva, muniomAM zreSTha evA guru For Private And Personal Use Only Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( 9 ) dayAsAgara dhama, leAkAne dhanADhya karanArIlakSmI, parApakAra rUpa vyApAramAM mukhyatva, haMmezAM satpurUSonA samAgama, guNApara prIti ane adhyAtmajJAnamAM kuzalatA e sarve ApanA anugrahathI dareka bhavamAM hune ha MmezAM prApta thAo." ema prArthanA karatA zrIkumArapAlane joi devanI najIkamAM ubhelA kAika cAraNa A pramANe ucita vANI elyA. "je eka puSpa vaDe nara, amara ane meAkSanI soMpatti Ape che te zrImAna AdinAthabhagavAnanI bhakitanuM teA kahevuM ja zuM ? " e pramANe tuM vAravAra ela ema bhUpatinA kahevAthI te nava vAra A zlAka khelyA. eTale zrI kumArapAle haine nava lAkha seAnaiyA khuzI thaIne ApyA. zrI hemacaMdrasUrie pAMca zakrastavanAvaDe devavaMdana karI AgurUkRtastuti na MdanA ma MdirarUpa zrItIrthaMkarabhagavAnanI stuti karI, tadyathA;-- tvamIzastvaM tAta - stvamatisadayastvaM hitakara stvamarcyastvaM sevya - stvamakhilajagadrakSaNacaNaH / atastvatpreSyo'haM bhavaparibhavantrastahRdayaH, prapannastvAmasmi tvaritamava mAM nAbhitanaya 1 // 1 // " huM AdinAtha ! tamhe svAmI, tamhe pitA, tamhe ati dayAlu; tamhe hitakArI, tamheja pUjya, tambeja sevavA lAyaka temaja sarva jaMgatanuM rakSaNa karavAmAM kuzala paNa tamheja che, eTalA mATe ApanA kiMkara huM saMsAra parabhavathI trAsa pAmI ApanA zarazumAM AvyA chuM teA jaladI Apa mhArUM saMrakSaNa karo. " Ai zrIkumArapAlabhUpati yAtrA pUrNa karI tyAMthI utarI hemanuM 34 For Private And Personal Use Only Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkumArapALacaritra. ja dhAne kasto keTalAka divase ujayaMta ujajayaMtagiri. girirAjanI najIkamAM gaye, sUradra ane nareMdra baMne eka sAthe girIdrapara caDhe chata rAvaNe upADelA aSTApada girinI mAphaka te giri kaMpavA lAge, zrI kumArapAle gurUne pUchayuM ke, A parvatane kaMpavAnuM zuM kAraNa? gurU belyA, rAjan ? A mArgamAM chatrazilA nAme eka zilA rahelI che. tenI nIce eka sAthe be puNyazAlI jI nIkaLe te hemanA mastakapara A zIlA paDe ema prAcIna loko kahe che. ApaNe baMne puNyazALI chIe, mATe ahIMyAM jatAM ApaNI upara revatAcalanA kaMpavAthI A zilA kadAcit paDe. eTalA mATe tuM prathama tIrtha para jA, potAnuM kArya siddha kara, huM pachIthI AvIza ane zrI neminAtha bhagavAnane vAMdiza, zrI kumArapAle kahyuM, ema karavAthI mahAre avinaya thAya, mATe Apa prathama jAe huM pachIthI AvIza, tema karI sUradra ane zrIyuta kumArapAla saMgha sahita anukrame girirAja para gayA ane baMne jaNa kAma javarane nAza karanAra zrItIrthakarane namyA. pachI tyAM zrI jIdrabhagavAnanI snAtra pUjA temaja bahu caMdana puSpAdi uttama dravya vaDe pUjA karIne rAjarSi sAthe anya lokee paNa ghaNuM puNya upArjana karyuM. puna: teja jagaDu zreSThIe pUrvanI mAphaka mAlAkSepaNamAM adabhuta teja maNi ApIne iMdrapadane svIkAra karyo. bAda tIrthane ucita evAM sarvakArya karAvIne zrI kumArapAla nRpati zrI neminAthabhagavAnanI stuti karavA lAgyA, he bhagavad ?. ApanA dhyAna rUpa pavana rAzivaDe megha maMDalI jema hArI pApa maMDalI lIna thaI gaI, kAraNa ke "mahAprabhAvika evA ApanuM mahane darzana thayuM. te svAmin ? mahA megha samAna Apa mahArA hRdayamAM rahyA che, chatAM A saMsArarUpe dAvAnalathI utpanna thayele tApa ne kema duHkha de che? he viza? ApanAja zaraNe rahelA evA hArI For Private And Personal Use Only Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. ( patI). upara prasanna thAo ke jethI ApanA dhyAnavaDe hAruM mana Apane viSeja lIna thAya-Apamaya thAya. tyAra bAda kusuma samAna kemala stotrevaDe cirakAla zrI jIteMdrabhagavAnanI stuti karI zrI hemacaMdrasUri paNa A pramANe prArthanA karavA lAgyA. mayA prApto na tvaM, kvacidapi bhave prAci niyataM, bhavabhrAntioM ceta, mama kathamiyattAvirahitA / idAnIM prApto'smi, tribhuvanavibho ? puNyavazata stato bhaktvA klezaM, racaya ruciraM me zivamukham // 1 // "he tribhuvana vize? pUrvabhavamAM koIpaNa samaye ApanAM darzana mahane nakkI thayAM nathI, anyathA pramANu rahita bhavabhramaNa mahane kevI rIte prApta thAya! vaLI hAlamAM puNya yogathI huM Apane prApta thayo chuM, mATe hArA kalezane dUra karI utkRSTa mokSa sukha mahine Ape" tyAra bAda zRMkhalA-sAMkaLanAM pagathIyAMvaDe parvatapara caDhavuM bahu muzkela mAnI zrIkumArapAlarAjAe surASTra dezanA adhikArI, zrImAlajJAtinA AbhUSaNa samAna rANuzrI badevanI pAse junAgaDhanI dizAthI AraMbhIne navIna sukhAvaha padyAnapAnapaMkti baMdhAvI. tyAMthI prayANa karI saMgha sahita zrIkumArapAlabhUpati deva tana-prabhAsamAM gayA, tyAM caMdrathI adhika kAMtidevapattana. maya zrI caMdraprabhajIneMdranA caraNakamalamAM sarve namyA. ahIMyAM paNa teja uttama maNi ApIne jagaDu zreSThI pUrvanI mAphaka prathameMdra thaye, kharekhara puNyamAM satyurUSanI tRSNA adhikAdhika hoya che. sarva lokane ullaMghana karanAra tevuM jagaDu zreNInuM caritra joI zrI kumArapAlarAjarSi vismita thayo ane saMghAdhipati hene karyo, pachI rAjarSie hene pUchayuM ke For Private And Personal Use Only Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 132 } zrIkumArapALaritra. rAjAone paNa durlabha evAM savA karoDa mUlyanAM traNa ratnA hArI pAse kayAMthI AvyAM hatAM ? ane A pramANe udAratAthI puNya kA mAM huM kema ApI dIdhAM? kAraNa ke; thArI mAphka khIje kAi mANasa dareka sthAnamAM AvAM ratna Ape nahIM. jagaDu zreSThI elyA, rAjana ? A dezamAM maka-mahuvA nAme suprasiddha nagara che, temAM lakSmIvaDe rAjAethI paNa adhika mhArA pUrvajo hatA, temaNe sa'pAdana karelAM A pAMca ratne mhArA pitA hasama`trInA hAthamAM hatAM, temAMthI traNa ratna A traNa tIrthomAM vAparavA mATe ane mukti sukhane svAdhIna karavA mATe mhArA pitAnI icchA hatI. evA uttama vhemanA ghaNA vicAra hatA chatAM paNa hemanAthI yAtrA thaI zakI nahIM ane daiva yAge mRtyu samaya Avye. tyAre temaNe mhane pAse elAvI kahyuM, he putra? A pAMca ratna huM huMne Apu chu temaneA tu svIkAra kara, emAMthI traNa ratna zatru jayAdi tIrthomAM eka eka Apaje. AAkInAM be ratnAthI peAtAnA kuTu aneA tuM nirvAha karaje. ema kahI pAMca ratna hune ApI mhArA pitA marI gayA. mATe mhe emanuM kaheluM vacana satya karyuM, hAlamAM e ratna mhArI pAse rahyAM che A jue ? ema kahI vheNe ane ratna bhUpatinA hAthamAM ApyAM. sUrya samAna tejasvI te ratnA potAnA hAthamAM lai rAjA ane saMghanA leAkeA vAraMvAra jovA lAgyA, huM pRthvIpati chuM tApaNu mhArI zreSThatA gaNAya nahIM ane A vANIe che paraMtu tene dhanyavAda ghaTe che, kAraNake; eNe AvAM ratnA vaDe zrIjInedrabhagavAnanI pUjA karI. ema vicAra karI zrI kumArapAle shene aDhI karoDa dhana apAvIne tenI pAsethI te e ratnA lai lIdhAM. pachI te ane mANikayane madhyanAyaka karI e amUlya hAra banAvarAvI bhUpatie raivatAcala ane zatrujayagirirAjapara zrI jInedrabhagavAna mATe mAkalI dIdhA. bAda For Private And Personal Use Only Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. ( pa33) tyAMthI nIkaLI zrIkumArapAlabhUpati mahotsava pUrvaka pATaNamAM gayA. sarvayAtrALu lekene satkAra karI temane Adara sahita pitApitAnA sthAnamAM vidAya karyA. zrIkumArapAlarAjAne tattva jANavAnI IcchA thaI, zrImAnahema caMdrasUri sAta tattvanuM svarUpa kahevA lAgyA. jaina jenatatvabodha. matamAM jIva, ajIva, Azrava, saMvara, nijA , baMdha ane mekSa ema sAta tatva kahevAya che. hemAM jJAnadarzanAtmaka, anAdi anaMta, kartA, bhakatA ane pariNAmI evA jIve che ema zrIjIneMdrabhagavAne kahyuM che. vaLI tejI saMsArI ane muktanA bhedavaDe be prakAranA kahelA che. temAM saMsArI ja sthAvara ane trasa evA bhedavaDe be prakAranA che. temAM pRthvI, jala, agni, vAyu ane vRkSa e sthAvara jI eke. driya hoya che, temAM prathamanA cAra sUkSma ane bAdara paNa hoya che, ane vRkSAtmaka jIvo to pratyeka ane sAdhAraNa bhedavaDe be prakAranA hoya che. temAM pratyeka vanaspatikAya te bAdaraja hoya ane sAdhAraNa te sUkSama ane bAdara hoya che. be, traNa, cAra ane paMkriyapaNuthI trasa jIve cAra prakAranA hoya che, temAM zaMkha jAI ane kamI Adi cha dvIMdriya jANavA, lIkSA --likha, kIDI, yukA-ju, ane kuMthu Adi jI trIdriya jANavA, temaja bhramara, makSikA ane daMza vigere caturiMdriya jANavA, bAkInA tiryaMga, nairayika, manuSya ane devatAo paMceMdriya jANavA, vaLI teo paNa saMjJI ane asaMjJI ema be prakAranA che. samanaska hevAthI jeo zikSA-upadeza vigerene jANe che te saMjJI jANavA, bAkInA asaMjJI jANavA. AyuSya, usa, paMcaiMdriya, temaja mana, bhASA, ane aMga, e daza prANabalanA saMbaMdhathI jene prANa kahelA che. ekedriyamAM cAra, dvIMdriyamAM For Private And Personal Use Only Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pa34) zrI kumArapALacaritra. chatraviyamAM sAta, caturiMdriyamAM ATha, asaMjJI padriyamAM nava, ane saMjJIpacaMdriyamAM daza prANa mAnelA che. vaLI te jIva paryApta ane apayapaNuthI be prakAranA kahyA che. temAM paryApta che paryAti pAmIne aMtamuhUrtamAM utpanna thAya che. te patio samastapaNAthI AhAra, kAya, karaNa, usa, vANI ane mana evI saMjJAvaDe sarvajJabhagavAne cha prakAranI kahI che. payoti karmavaDe te paryAptio ekeMdriyane cAra, vikaleMdriyane pAMca ane paMcaMdriyone cha heAya che. vaLI te jIve vyavahArI ane avyavahArI ema be prakAranA che. sarve vyavahArI che sUkSma hoya che ane avyavahArI jIvo nigodaja hoya che. te ja sakarma hAvAthI saMsArI hoya che ane karmone sarvathA kSaya thavAthI kAMtamane hara lekAMtamAM vizrAMti pAmelA ane anaMta catuSTathI siddha thayelA jI mukta thAya che. cidAnaMdamaya je akSayasukhane muktajIva anubhave che te sukhane buddhimAna purUSe paNa koI samaye kahI zakatA nathI. - dharma, adharma, AkAza, kAla ane pudagala e pAMca ajIva kahyA che. jIvanI sAthe e chane jainamatamAM dravya jIvaaneachava. kahyAM che. jema jalacaraprANuone AdhAra jaLa che tema pitAnI zakti vaDe sarvatra prasaratA jIva ane pudgalone sahAyaka dharma kahyo che. pAMthajanone vRkSanI chAyA jema pitAnI meLe ja sthiti karatA jIva ane ajIvanI sthitinuM kAraNa adharma che, eka jIvapradezAtmaka ane asaMkhya pradezasamUhAtmaka evA dharma ane adhama kAkAzane abhivyApI rahelA che. jIva ane pugalone avakAza ApanAra, temaja svapratiSThita evuM AkAza anaMta pradezanA vegathIkAlekane abhivyApI raheluM che. je kAla paramANuo lokAkAzamAM rahyA che, te kAla mukhya che. For Private And Personal Use Only Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasa. ( 535 ) jyotimAM kSAdika je kAla kahevAmAM Ave che te vyavahArathI gauNa che. sarva padArtha nu je bhUta, bhaviSya ane vartamAnapaNa kahevAya che te sarvajJanA vacanathI kAlakroDitavaDe jANavuM. spa, rasa, gadha ane vaNu vaDe sahita puddagalA mAnyA che. teo amaddha hAya tA aNu ane mRddha haiAya tyAre skadha ema zAstramAM kahyuM che. vaLI devAMta, Atapa ane udyotarUpa te ska MdhA sUkSma ane mAdara hAya che, temaja karma zabdAdikanA janaka ane sukha du:khAdikanA hetu che. mana, vANI, kAya ane kriyA e Azrava kahevAya che, vaLI te zubhane hetu hAya tA zubha ane azubhanI prAptimAM azubha jANavA. utkRSTa dhyAnathI saMgata thayeluM mana zubha karmane pragaTa kare che. ane durdhyAna vAsita te citta azubhakarmone utpanna kare che. mithyAtva rahita ane zrutajJAna sahita evuM vacana prANIone zubhadAyaka thAya che ane ethI viparIta vacana azubhadAyaka thAya che. temaja gupta dehavaDe prANI zubha karma bAMdhe che. ane guptirahita meTA AraMbha karanAra prANI azubha karma bAMdhe che. Azrava-pApanA nirodha haine jJAni purUSAe saMvara kahyo che. te saMvara dravya ane bhAva vaDe e prakArane kahyA che, temAM dravyasa Mvara navIna karma pudgalAne grahaNa karatA nathI, ane bhAva savaratA saMsAranA hetubhUta kAryAnA nAza kare che. pUrve grahaNa karelAM karmona jINuM karavAM te nirjarA kahI che. te nirjarA munaone sakAma ane anya mAnavAne akAma hAya che. mithyAtvADhikanI sahAyathI prANInA je ka yAgya pudgalAnuM grahaNu karavu te baMdha kahevAya ane te khaMdha parata MtratA karanAra che. prakRti, sthiti, anubhAva ane pradezavaDe te madha cAra prakArane che. temAM jJAnAvaraNIyAdika karmanA svabhAva te prakRti kahevAya, jaghanya ane utkarSa thI krarmAnu kAlaniyata paNa te sthiti kahevAya, temanA rasa For Private And Personal Use Only Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 136 ) zrIkumArapALacaritra. te anubhAva ane karmAMdalIyAMnA samUha te pradeza kahevAya che mithyAtva, avirati, kaSAya ane yAga e cAra karmonA baMdhamAM hetu che. zrIjIne droe ni:zeSa karmathI mukata thavuM thane meAkSa kahyo che, ane te meAkSa kharekhara kevaLajJAnI AtmAonA ja thAya che, A jagamAM sarvathA du:khanA nAzavaDe prANIo je zAzrvata sukha meLave che te mAkSa sarvane priya hAya che. huM rAjI je purUSa A sAta tattvAne sAMbhaLI paripUrNa zraddhA rAkhe che te samyagdaSTi thai aMtasamayamAM mekSapada pAme che. zrIkumArapAlabhUpatine tIrthaMkarAdikanAM caritra sAMbhaLavAnI icchA thai, tyAre vheNe bahu AdarathI peAtAnA tIrthaMkarAdicaritra. gurU hemAcAryanI prAnA karI. pachI uttama rasathI vyApta, chatrIza hajAra zlAka pramANa, sthavirAvalI caritra jenA aMtamAM rahelu che temaja daza paryAvaDe manA hara saMskRta bhASAmaya triSaSTizalAkA purUSa caritra drAkSApAkasamAna kavitvavarDa racine zrIhemacaMdrasUrie zrIkumArapAlane saMbhaLAvyu temaja bhUpatinI prArthanAthI gurUmahArAje jJAnavaDe dIpaka samAna bIjA paNa ceAgazAstrAdika graMtha ane zrIvItarAgabhagavAnanAM stavanA paNa manAvyAM, muni ane zrAvakanA AcAravarDa sudara ceAgazAstranuM adhyayana karI zrIyuta kumArapAlarAjA te gurUmahArAja pAse vyAkhyAna karAvatA hatA. e pramANe siddhAMtanA sAra sAMbhaLatA zrIkumArapAlane jagatamAM vicAracaturmu kha--vicAramAM brahmA evuM birUda prApta thayuM. bahu gurUbhakitathI rAjAe niyama karyo ke, potAnA zurUe racelA sa graMtha mhAre lakhAvavA. evA ni zrcaya karI te graMthA bahu lekhake lahIyA pAse huMmezAM rAjA atizaya lakhAvatA hatA. rAjamabhigraha. For Private And Personal Use Only Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamarga, (537) jethI khajAnAmAM tADapatra sarvathA khuTI gayAM. pachI te lekhana kAryane adhikArI tyAM Avyo ane zrI kumArapAlane kahyuM ke, hAlamAM tADa patrano sarvathA abhAva thayo che, tethI sarva lekhana kriyA baMdha rahI che. te sAMbhaLI rAjAe vicAra karyo, navIna graMtha racavAmAM gurUnI akhalita zakita che, te graMtha lakhAvavAmAM paNa hArI zakti nathI, e pramANe lajajAne svAdhIna thaI rAjA sAyaMkAlanA samaye zobhAmAM naMdanavanasamAna bahAranA bagIcAmAM a5parivAra sAthe gaye, te bagIcAnI aMdara lakhavAmAM anupayegI kharatAla vRkSonuM caMdanAdika vaDe pUjana karI maMtrasiddhanI mAphaka rAjAe pote kahyuM ke, pitAnA AtmAnI mAphaka jaina matamAM mahAruM mana je daDha hoya to tamahe sarve uttama tAlavRkSa thAo ema kahI bhUpatie sonAnI eka kaMThI eka tADa vRkSanA skaMdhapradezamAM sthApanA karI. rAjA pitAnA sthAnamAM AvI dharma dhyAnamAM tatpara tha. zAsanadevIe te vRkSane uttama tADavRkSa karI nAkhyAM. prabhAtakAlamAM udyAnapAlake zrItADavRkSane joI zrImAna kumA rapAlanareMdra pAse AvyA, gurUnI pAse beThelA prabhAvikacamatkAra. nareMdrane te vRttAMta nivedana karI temaNe vRddhi ApI, udyAnapAlane pAritoSika ApI bahu prasanna karyA, pachI rAjAe hemane kahyuM ke, tADapatra lAvI lekhakone IcchA pramANe Apa, A tADapatra kayAMthI? ema gurUnA puchavAthI rAjAe sarva sabhA samakSa camatkArika te vRttAMta gurUnI AgaLa nivedana karyuM. kAnane amRta samAna te vRtAMta sAMbhaLI zrI hemacaMdrasUri rAjA ane sabhya lekanI sAthe te udyAnamAM gayA. temaja lokonA mukhathI te vRttAMta sAMbhaLI mithyAtvI evA brAhmaNadika paNa te jovA mATe te bagIcAmAM gayA, kaThora tAlavRkSAmAM te samayanuM navIna zrItAlapaNuM jemAM zrIhemAcArya Adi For Private And Personal Use Only Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (38) zrIkumArapALacaritra. sarva loke atyaMta Azcarya pAmyA. pachI zrImAna hemacaMdrasUri madhura kaMThathI sarva mithyAtvIone saMbhaLAvatA chatA jenAmatanI stutimATe belyAastyevaa'tishyo mahAn bhuvanaviddharmasya dharmAntarAd, yacchaktyA'tra yuge'pi tAlataravaH zrItAlatAmAgatAH / zrIkhaNDasya na sauramaM yadi bhavedanyadrutaH puSkalaM, tadyogena tadA kathaM surabhitAM durgandhayaH prApnuyuH // 1 // "anya dharmathI kharekhara jenadharmane heTa atizaya vate che, jenI zakita vaDe A yugamAM paNa tAla vRkSe zrItAla vRkSa thaI gayAM, je ke anya vRkSathI zrIkhaMDa caMdananuM sarabhya adhika na hoya to henA yogathI durgadha vastuo sugaMdhapaNAne kevI rIte prApta thAya?" te vRkSothI utpanna thayelAM puSkala ane sukemala patro vaDe mukhya lekhakee sUrie karelA ghaNA graMtha sukha zAMtithI lakhyA. anyadA zrI kumArapAlarAjarSi gurUmahArAjanAM darzana karI vinaya pUrvaka beThA hatA, gurUe dezanAno prAraMbha karyo dharmaniyama. ke; vivekI purUe varSArUtamAM pitAnA sthAna mAMthI bahAra javuM nahIM, kAraNa ke, varSArUtumAM bahu pANane lIdhe sarva pRthvI jIvAkula thAya che, tepara unmatta mahiSa-pADAnI mAphaka paribhramaNa karato mANasa jIvane haNe che. mithyAtivao paNa jIva rakSA mATe kahe che ke, DAhyo mANasa eka gAu cAle ane cAturmAsa eka sthAnamAM rahe, e kAraNathIja prathama zrIneminAtha bhagavAnanA upadezathI zrIkRSNa vaSarUtumAM bahAra javAne niyama karyo hato. te sAMbhaLI vivekI zrIkumArapAlarAjAe niyama lIdhe ke; AjathI have varSArUtumAM mahAre koIpaNa ThekANe bahAra javuM nahIM. sarva cetyenAM darzana ane For Private And Personal Use Only Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (59) gurUmahArAjanA vaMdana vinA varSo kAlamAM prAye nagaramAM paNa huM nIkaLIza nahIM. bAhA ane AMtarika kAdava rUpI rogane dUra karavA mATe moTA kAryamAM paNa te grahaNuM kareluM vrata barAbara pALa hato. pachI tevA prakArane zrIkumArapAlane niyama pRthvImAM prasiddha thaye, puSya rUpa ketakIne kIrtirUpa sugaMdha gupta raheto nathI. zrIkumArapALanA niyamanI vArtA sarvatra pharatA pitAnA cara purUnA mukhethI sAMbhaLI samRddhi vaDe svarga turkazAha. samAna gurjara dezane mAnI turkastAnane bAda zAha pracaMDa sainya sahita te dezane bhAgavA mATe te samaye kRtAMta-camanI mAphaka pRthvIne kaMpAvate chate nIkaLe. uttara dizAmAM pharatA cara purUSoe te vRttAMta ekAMtamAM gujare. drane jaNAvI vizeSamAM kahyuM ke he svAmin ? zatruone tapAvanAra tenA pratApa rUpa sUryane sahana karavA mATe azakata evA kayA rAjAo kauzika-ghuvaDanI mAphaka nathI thatA ? sainya sahita -parvatanA madhyabhAga sahita mhoTA evA paNa rAjAo-parva tene cAre taraphathI bhIjAvate-AkramaNuM karato ane prasarato teno sainya sAgara kenAthI rokI zakAze ? henA subhaTo sAthe spardhA ane yuddhanI vArtA paNa dUra rahI. paraMtu henA sahAmuM jevAne paNa koI subhaTa zakitamAna nahIM thaI zake. e pramANe cara purUSanI vijJapti sAMbhaLI zrI kumArapALa kaMika ciMtAtura thaye ane maMtrI sahita te gurUpAse jaI bolyA, he prabhe? Aje cara purUe samAcAra ApyA che ke, mahAbaLavAna turkasthAnano adhipati gIjanI zaherathI prayANa karI yuddha karavA ahIM Ave che. hene jItavAne huM samathe chuM paNa varSokAlamAM gharamAMthI, bahAra na javuM evo abhigraha karavAthI hAlamAM huM azakata je thayo chuM. hArAthI bahAra nIkaLAya tema nathI. mATe khaLa For Private And Personal Use Only Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( pade) zrIkumArapALacaritra. bhaLelA samudranA taraMga samAna ucchaLatA sainikevaDe te svecchAdhipati ahIM AvI mhArA dezano bhaMga kare te huM zuM karuM? eka tarapha A hAre niyama che ane bIjI tarapha zatru Ave che, eka tarapha nadI ane bIjI bAjue vyAdhra e nyAya"hane prApta thayA che, gurU bolyA, rAjana ! hArI buddhi dharmamAM bahu nirmaLa che, mATe hArA dezane A zatru bAdha karI zakaze nahIM. huM ArAdhana karelA jaina dharmanA mahimArUpa agasti muni agAdha evA paNa hArA ciMtAsAgarane jarUra pI jaze. zrI hemacaMdrasUri rAjAne e pramANe zAMta karI padmAsanavALI ISTadevanuM kaMIka dhyAna karavA beThA. pachI be ghaDI divyapalaMga. vAra thaI eTale AkAza mAge AvatA divya vastrathI AchAdita eka palaMga rAjAnA jovAmAM AvyuM. AkAzamAM nirAdhAra vidyAdharanA vimAnanI mAphaka A palaMga kevI rIte Ave che, ema vismaya pAmI rAjA te tarapha vAraMvAra jete hatuM, teTalAmAM AkAzamAMthI utarI te palaMga kSaNa mAtramAM gurUnI AgaLa AvI sthira thaye, tenI aMdara eka purUSa sute hate. ahIMyAM A palaMga kayAMthI ? ane A purUSa keNu sute che? e pramANe nareMdranA pUchavAthI gurUe kahyuM, tyArI upara caDhI Avate mahAparAkramI bAdazAha palaMgamAM sute hato, tenA sainyamAMthI sutele hene palaMga sahita ahIM huM lAvyo chuM. te sAMbhaLI rAjA henA mukha svAmuM jue che teTalAmAM saMbhramathI jAgrat thayela zakAdhIza paNa vicAra karavA lAgyo. te sthAna kayAM gayuM ? te sainya kayAM? ane huM ahIM kayAMthI Avye? A hArI AgaLa keNu ubhA che? A sarva svapna samAna zuM che? cAre dizAomAM daSTi prasAratA gurUrAja bolyA, he zakA For Private And Personal Use Only Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - navasarga. ( 11 ) dhIza? zAkhAthI bhraSTa thayelA vAnaranI mAphaka ripradha. tuM ze vicAra kare che? A jagatamAM potAnA dharmanuM eka chatravALuM ezvarya calAvatA je rAjAnI sahAya devatAo paNa kare che, temaja je rAjA ghara ane bhUminA madhyamAMthI paNa zatrubhUta rAjAone potAnI zakitavaDe kikaranI mAphaka kSaNamAtramAM potAnI pAse lavarAve che. ane garviSTa rAjAonA garvarUpa rajane haraNa karavAmAM vAyu samAna te A zrIkumArapAlarAjAe pitAnA dezamAM AvatA hane dAsanI mAphaka bAMdhI ahI lavarAvyo che. te zakanAyaka? evI enI apUrva zakitano vicAra karI pitAnA hita mATe zaraNa karavA lAyaka enuM tuM zaraNa kara. e pramANe sUrIMdranuM vacana sAMbhaLI Azcarya, bhaya, udvega, ciMtA ane lajajAdikabhAvane prApta thayelA bAdazAhe garvanI sAthe palaMgane tyAga karyo. sAkSAt vidyAnA prakAza samAna zrIhemacaMdrasUrine praNAma karI pazcAt bAdazAhe rAjAne namaskAra karyo. aha? manuSyonI paravazatAne dhikkAra che. bAdazAha hAtha joDI bole, rAjana? anya rAjAone durlabha evI devatAenI sahAya tahAre che ema huM jANato nahote, he satyadhArI? AjathI AraMbhI huM jIvuM tyAMsudhI tayyArI sAthe mahAre koI prakArane virodha nathI. e bAbatamAM mahArA zapatha-sogana che. zrIkumArapAlarAjAe bAdazAhane kahyuM. zatruone tapAvanAra ( hArUM parAkrama hArA jANavAmAM hatuM, chatAM te kumArapAlavacana. ahIM zAmATe AvyA ? bAdazAha be, niyamadhArI hovAthI tuM varSAkAlamAM nagaramAMthI bahAra nahIM nIkaLe ema jANuM kapaTathI hArA dezane bhAgavA mATe mahuM prayANa karyuM hatuM. paraMtu he rAjana ! AvA samartha gurU vidyamAna chatAM kapaTathI tvane jItavA mATe kevI rIte huM samartha For Private And Personal Use Only Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (54ra) zrIkumArapALacaritra. thAuM? kAraNake, maMtravAdI samIpamAM hoya tyAre bhUtapretAdikanI zakitane nAza thAya che. vaLI he vIra? lhArUM parAkrama prathama hArA sAMbhaLavAmAM AvyuM hatuM paNa te huM bhUlI gayo, have huM keI divasa bhUlIza nahI. vAraMvAra A smaraNa hune rahyA karaze. te bhUpate! hAruM kalyANa thAo, hane mahArA sthAnamAM tame vidAya karo. nahIM te mahAra sainike bahu duHkhI thaze. pharIthI zrIkumArapALa rAjAe kahyuM, pitAnA nagaramAM cha mAsa sudhI je tuM amArI -jIvahiMsA niSedha pravartAve te hane ahIMthI huM chuTo karuM, nahIM te ne choDavAne nathI. bala athavA chaLa vaDe prANuonA prANanuM je rakSaNa karavuM teja mahArUM sarvasva ane Atmahita che. temaja hArI AjJA pramANe barobara tyAre vartavuM ane prANuMenI rakSA karavI ethI tuM maheTo puNyazAlI thaIza, kAraNake, jIva rakSA samAna bIjuM kaMI zubha kArya nathI. mATe je hAre ghera javAnI IcchA hoya te tuM ATaluM hAruM vacana mAnyakara. nahIM te kArAgRhanI mAphaka hArA sthAnamAM tuM ahIMja nivAsa kara, pAdazAhe vicAra karyo, gujareMdranI zakti apAra che, mATe emanuM vacana mAnya karyA sivAya ahIMthI huM vacanavIkAra. chuTavAne nathI. ema dhArI heNe zrI kumArapALanuM vacana kabula karyuM. kharekhara balavAnI AgaLa pitAne dhArelo vicAra siddha thatuM nathI. bAda zrIkumArapAlarAjA hene potAnA ghera laI gayA ane heNe bahu satkAryo. pachI lokamAM prasiddha karavA mATe traNa divasa pitAnA gharamAM hene rAkhe. tyArabAda bhUpatie jIvarakSA mATe zikSA ApI potAnA hita purUSo sAthe pAdazAhane AjJA ApI potAnA sthAnamAM mekalI dIdhuM. tyAM jaIne rAjAnA Asa purUSe cha mAsa sudhI gIjanImAM rahyA ane pAdazAhanI AjJAthI jIva rakSI pravartAvI. pachI pAdazAhe rAjayogya ghaNuM bheTa ApI rAjapurUSone vidAya karyA. teo For Private And Personal Use Only Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. (53) paNa pATaNamAM AvyA. naredranI AgaLa pAdazAhe ApelI vividha prakAranI azvAdika bheTa mUkI amArI karaNa-jIvarakSAnI vArtAo temaNe zrI kumArapAlane bahu prasanna karyo. rAjarSizrIkumArapAle pote e abhigraha lIdhe ke, jevA tevA paNa janamunine mahAre vAMdavA. evo niyama rAjarSi abhigraha. lIdhA pachI eka divasa zrI kumArapALa sainya sahita hastIpara besI rAjamArgamAM cAlate hate, tevAmAM eka hAthe pAna bIDuM pakaDeluM, pagamAM joDA paherelA, kAmanI ceSTAo vaDe vArAMganA-vezyAnA skaMdhapara eka hAtha mUkela ane bhArapurUSanI mAphaka kharAba ceSTAo karatA keIka muni henA jovAmAM Avyo. AcArathI bhraSTa evA te munine joIne paNa rAjAe zreNika rAjAnI mAphaka hAthInA kuMbha sthaLapara mastaka namAvI AnaMdapUrvaka praNAma karyo. vaLI bhUpatie vicAra karyo ke, A munine kiMcit mAtra paNa deSa nathI. kAraNake; dharmajJa purUSa paNa potAnA karmone lIdhe bahu kharAba karma upArjana kare che. keI vakhata jIva balavAnuM thAya che ane kaI vakhata karma balavAna thAya che. ATalA kAraNathI ja e baMnene paraspara niraMtara mATe dveSa rahelA che. uttama sAdhunI mAphaka vratathI bhraSTa thayelA te munine namelA rAjAne joI tenI pAchaLa rahelA naDDala rAjAe hAsya karyuM. te joI vAbheTa maMtrIne lajajA AvI ane henuM mana paNa bahu duHkhAyuM, jethI heNe zrI hemacaMdrasUrinI AgaLa te vAta jAhera karI. tyArabAda sUrIzvare vaMdya ane avaMghane vicAra jaNAvavA mATe rAjAne upadeza Ave.jJAna ane darzanayukta, kaSAyarahita, jIteMdriya ane sAmAyikamAM tatpara evA munio purUSone vAMdavA lAyaka che. temaja pAzvastha, avaSaNuka, zAstramAM kahelA kuzIla-zIlabhraSTa, saMsa For Private And Personal Use Only Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. kata ane IcchA mujaba vartanAra sAdhuo ave che. temAM sarva ane dezathI pArzvastha be prakAranA che. sattAna ane darzanAdikanA pArzva bhAgamAM rahI je pravRtti kare te sarvathI ane zAtAdithI je jIvikA kare te dezathI pArthastha kahyo che. temaja sarva ane dezathI aSaNa paNa be prakArano kahyo che. temAM bahu zamyAdikane grahaNa kare ane rAkhI mUkeluM bhajana kare te Adya jANa. ane AvazyakAdi kriyAomAM je jUnAdhika kare te bIje jANo. temaja jJAna, darzana ane cAritranI apekSAe traNa prakArane kuzIla jANa. temAM akAlamAM adhyayanAdi karanAre jJAna kuzIla jANa. zaMkAdika karavAmAM je taiyAra hoya te saddadarzana kuzIla jANa. dravya prAptinA upAyanI cejanA kare te vrata kuzIla jANa. paMca Azrava-prANAtipAtAdikamAM tatpara, traNa praDha garava -nAddhi, rasa ane sAtAthI garviSTha temaja strI gRhAdikathI saMkilaSTa hoya te saMsakta kahevAya che. pote usUtranuM AcaraNa karatA svachaMdatAmAM rahI je lokomAM utsutrane ja upadeza kare che te yathAda kahelo che. he rAjana ! AvA munionA vaMdanathI kIrti temaja nirjarA paNa thatI nathI, ulaTo kAyakaleza ane karma baMdha thAya che. e pramANe gurUne upadeza sAMbhaLI rAjAe vicAra karyo ke, te muninA vaMdananI vArtA jarUra koIe kahelI haze. jethI emaNe hune A pramANe zikSA ApI. pachI rAjA kiMcit hAsya karI bolyo! Ape hane zikhAmaNa ApI te bahu sArU karyuM. havethI huM haMmezAM ApanA kahyA pramANe cAlIza. rAjAe namaskAra karyo, tethI te adhama munine lajajA AvI ane te bhavyAtmA hovAthI pitAnA hRdayamAM sanipazcAttApa. vicAra karavA lAgya, adhama purUmAM zirA maNi samAna hune dhikkAra che, je maheM ati For Private And Personal Use Only Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. dulabha vratarUpa ciMtAmaNi pAmIne paNa hene mehathI pramAdarUpa sAgaramAM pheMkI dIdhe. prathamanA munie vidyamAna chatA paNa legone tyAga karI vrata grahaNa karatA hatA ane vratadhArI e paNa huM te avidyamAna bhAgenI IcchA karuM chuM. zakti nahIM hovAthI je purUSa dIkSA letuM nathI te kaMIka sAre paraMtu je purUSa vrata laIne choDI de che te niMdAne pAtra thAya che. vaLI A rAjAne dhanyavAda ghaTe che ke jeNe huM bhraSTa chuM chatAM paNa hune praNAma karyo. temaja hArA jevo koI A duniyAmAM kharAba nathI. AvA dharmiSTha rAjAne jeNe vaMdana karAvyuM. je pote AcArathI bhraSTa thaI sadAcArIone vaMdAve che tevA anAtmAnI gati narakamAM paNa thatI nathI. mATe sarvane tyAga karI hAlamAM huM tevI kaI pravRtti karuM ke jethI huM ane rAjarSi bane paNa kaI vakhata lajajAne pAtra thaIe nahIM. ema vicArakarIte munie baMdhananI mAphaka sarva dhanAdikane tyAga karI gurUnI pAse AlecanA pUrvaka pharIthI cAritra vrata lIdhuM. anazana rUpa jaLa vinA pApa rUpa tApathI utpanna thayelI mhArI heTI vipattio zAMta thaze nahIM, ema jANI teja vakhate te munie anazana vrata lIdhuM. duHkhe tyajavA lAyaka epaNa mahAmaha rAgadveSanA tyAgathI sukhethI tyajI zakAze. ema jANuM teNe sukRtanASI evA rAgadveSane tyAga karyo. saMsAra dAvAnalathI baLelA jIvanI zAMti sama. tAmRtavaDe thAya che ema jANuM te munie samatAmRtanuM pAna karyuM. te sAMbhaLI dareka pADAomAM rahenArA pATaNanA leke haMmezAM te muninI pAse AvatA ane uttama bhAvanAovaDe prabhAvanAo karatA hatA. anazana dhArI te munine jANa zrIkumAra pAla paNa bahu harSathI tyAM prabhAvanA mATe jato hato "karyo purUSa puNyanI IcchA na kare?" gurUne prathama namaskAra karI rAja For Private And Personal Use Only Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 146 ) zrIkumArapALacaritra. te munine name che teTalAmAM namaskArane niSedha karI munie rAjAne kahyuM, rAjana ? sAkSAt tamhe mhArA gurU che! huM ...tamhane kevI rIte vaDhAvuM ? kAraNa ke; ApanA namanathI mane edha thayA ane anazana vrata dhArI huMM thayA chuM. te vakhate tevI sthitimAM pazu mhane Ape vadana jo na karyuM hAta tA kalyANukArI A mhArUM cAritra ane anazana vrata kayAMthI siddha thAta ! bhavasAgaramAM jhumatAM hune ApanA namaskAra mhoTA vhANunI mAphaka hastanuM Alakhana thayA. je A dhArmika leAkeA ha thI mhArI prabhAvanA kare che te sa ApanA prasAdanu la che. 66 rAjAe paNa te vRttAMta sAMbhaLI sunine kahyuM, Apa bahu bhavyAzaya che. ATalAja mATe namaskAra mAtrarAjakita. thI Apane jaladI medha thayA ane abhavya prANIone te pote zrImAna savajJabhagavAn Adha Ape teA paNa tee sthUla pASANunI mAphaka kei divasa dha pAmatA nathI. sukha du:khanI prAptinI mAphaka prANIone dharmodharmanI prAptimAM paNa peAtAnu karma ja kAraNa bhUta thAya che. anyate mAtra sahAya kAraka thAya che. hAlamAM tameja dhanyavAdane lAyaka che. jeNe Avu' duSkara kArya karyuM. kAraNa ke; sukhanA paNa tyAga karIne duSkara vrata pAlana kANu kare ? " jema kAdavamAM khuMcI gayele kAIkaja hAthI potAnA uddhAra kare che, tema mAhamAM magna thayele keAikaja prANI bhraSTa vratanA uddhAra kare che. tame sukRtane viSe sthira thAo. uttama tejanA anubhava karo. bhava-saMsArane bhedavAmAM zikitamAn thAe, temaja meAkSa sukhamAM vyAsa thAo. e pramANe stuti karI khalAtkAre te munIMdrane namaskAra karI zrIkumArapAla rAAe puNyarUpa agIcAne amRtanI nIka samAna prabhAvanA karI, tyArada zubhadhyAnarUpapavana alpa For Private And Personal Use Only Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir navamasarga. . (547) vaDe raja-deSa rahita thayuM che mana jenuM evA te anazanadhArI muni keTalAka divasoe svargastha thayA. e pramANe zrI kumArapAla rAjA zatruMjayAdika uttama tIrthayAtrA ane siddhAMta tatvanA zravaNAdika kAryo vaDe puNyazrIthI ati pavitra divasone nirgamana 42tA tA. itizrIjainazAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapArINazrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradajainAcAryayoganiSThAdhyAtmajJAna divAkara zrImadbuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImada anitasAgarasUriviracitaparamArhatazrIkumArapAlabhUpAlacaritramahAkAvyagUrjarabhASAyAMdevAdhidevapratimA''nayanatIrtha yAtrAdivarNanonAma navamaH sargaH // For Private And Personal Use Only Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athazAsa zrIkumArapAlarAjAe vinayapUrvaka zrI hemacaMdrasUrine puchayuM, gurUmahArAja ? pUrvabhavamAM huM keNa hatA? devIprAdurbhAva. bhaviSyamAM huM koNa thaIza? siddharAje hArI upara balAtkAre zAmATe dveSa karyo? udayanamaMtrIne ane tAre prema hArI upara zA kAraNathI rahyo che? pUrvabhavanA saMbaMdha vinA keI paNa samaye keInI sAthe vaira ane mitrapaNuM atyaMta hotuM nathI. koIka jJAnavaDe A hakIkata jANIne satya vAta mane kaho, ApanA vinA bIje kaI sahAro saMdeha bhAgavAne samartha nathI. sUrIzvara belyA, je ke, hAlamAM keIpaNa evuM jJAna nathI. chatAM paNa devyAdikanA AdezathI hArA prakane uttara huM kahIza, pachI rAjAne vidAya karI sUrIzvara siddhapura jaI sarasvatI nadInA pavitra taTapara beThA. tyAM maMtramaya snAna karI dhyAnamAM sthira rahI sUrie traNa divasa sudhI sUrimaMtranuM ArAdhana karyuM. tethI temanI AgaLa traNa lokanI svAminI te sUrimaMtranA Adya pIThanI AdhaSThAtrI devI mUrtimatI ti hAyane zuM ? tema pragaTa thaI, he sUricUDAmaNi? zA kAraNathI ApazrIe mahAruM dhyAna kayuM che ? ema devInA pUchavAthI sUradra khuzI thaI devIne kahevA lAgyA. devi ? divya netra vaDe samyaka prakAre jANune zrI kumArapAlarAjAnA bhUta ane bhaviSyanA sarva bhava hune tuM nivedana kara. hastamAM rahelA mukatAphalanI mAphaka samagra bhAvane jANatI devI sUrie pUchelA praznone uttara kahI pitAnA sthAnamAM cAlI gaI. prAta:kAlamAM gurUmahArAje potAnA sthAnamAM AvI pAraNuM karyuM. pachI temaNe rAjAnI AgaLa tenA pUrvabhava kahevAne prAraMbha karyo. For Private And Personal Use Only Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (549) zrImedapATamevADa dezamAM keIka uMcA parvata para paramAra vaMzamAM janmele jayatAka nAme palIpati raheto pahApati hatA. jene bhuja raNasaMgrAmanI khajavaDe pracaMDa bhuja daMDane dhAraNa karatA zatruonA darpa varane zAMta karavA mATe eSidharUpa hatuM. temaja te vIrakuMjare zatruonA gAmane bhAgI bhAgIne pitAne prabhAva prasiddha karyo hate. kAraNa ke, zArya vaDe kaMIpaNa duSkara hetuM nathI. eka divasa dhanadatta nAme sArthavAha bahu dhana bharI potAnI pallInA najIka mArgamAM Avate tenA jevAmAM AvyuM. te sAthenI upara paDIne te pahelI patie pitAnA luMTArA subhaTo sAthe henuM samagra dhana laI lIdhuM. ane sAthe pati te koIpaNa sthale nAzI gayo. pachI sarvasva nAza thavAthI temaja tiraskArarUpa anivaDe dhanadattanuM hadaya bahu baLavA lAgyuM ane te vicAra karavA lAgyA. pizAcevaDe rAkSasa jema ati krUra cArothI vIMTAyele A pallI pati unmatta thaI kene atyaMta upadrava zAmATe kare che ! hAlamAM je A duSTane huM upAya nahIM karuM te A dubuddhi vAraMvAra hArA sArthane luMTI leze. mATe hAlamAM hArI pAse bhaMDAramAM je dhana hoya te kharacIne rAjAnA sainyavaDe kaMdanI mAphaka A duSTane je huM mULamAMthI ukheDI nAkhuM te sukha thAya. dhanadatta sArthavAha bheTa laI mAlava dezanA rAjA pAse gayo ane pitAne parAjaya tenI AgaLa nivedana mAlavarAja. karyo, mAlaveMdra bolyo, tuM tyAre sthAnamAM cAlyA jA, pallImAMthI hene nimela karI lhArUM dhana huM mokalAvI daIza. dhanadatte pharIthI kahyuM, rAjan ? mahAre dhananI kaMI jarUra nathI, paraMtu mahArI pratijJA evI che ke, e duSTane hArI jAte ja mahAre nimela kare. mATe ApanuM sainya For Private And Personal Use Only Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 550 ) zrIkumArapALacaritra. mhane Ape, jethI mhArI icchA huM pUrNa karU ane ApanA anugrahathI veravAnI huM' sukhI thAuM. e pramANe dhanadattanuM vacana svIkArI prasanna thaI mAlavAdhIze sainya sahita uddhRta evA pAtAnA senAdhipati haine ApyA. madonmatta hastI velaDIne jema dhanadatta zreSThI te sainyane AgaLa karI tyAM jai pakSInI cAre tarapha gherA ghAlI ubhA rahyo. detcAnA sainya samAna ati pracaMDa tenu sainya joi sagrAmamAM kuzala evA paNa te jayatAka tyAMthI nAzI gayA. pachI yuddha karavAmAM uddhRta evA tenA subhaTAnA sahAra karI samagra pallIne bALI nAMkhI ane tyAMthI nAsatI te padmIpati nI sagarbhA strIne teNe pakaDI lIdhI. bAda ni ya thaI teNe pAtAnA hAthe te strInuM udara cIrI te bALakane kASThanI mAphaka pattharapara pachADayA. pachI potAnI lakSmI vyAja sahita tyAMthI lai dhanadatta kuMtA thayA chatA mAlave dranI pAse gayA. nRpatikApa. kukRtyanI mAphaka dhanadattanuM kukarma sAMbhaLI mAlava dezanA rAjA bahu kApAyamAna thayeA, bhayaMkara brakruTI caDhAvI te meLye, re ? tu viNak kulamAM utpanna thayA che chatAM paNa karma vaDe cAMDAla dekhAya che. kAraNake; peAtAnA hAthe haiM... strI ane khAlakanA ghAta karyo. re re duSTa ? ane leAkane virUddha je kArya haiM karyuM che tevuM kArya kAi cAMDAla paNa kAi divasa kare nahIM. mATe re pApinna ? mhArI AgaLathI tu krUrajA, hArUM mukha paNa jovA lAyaka nathI, thArA da nathI paNa huM pApathI lepAuM chuM. e pramANe rAjAe tyenA mahu tiraskAra karI tenu sarvasva luMTI lai thane dezamAMthI kADhI sUkA. " kharekhara tIvra pApa tatkAla phaladAyaka thAya che. rAjAnA tiraskAra vaDe bahu duHkhI thayelA te sArthavAhAdhipati tApasa thai kAi vanamAM ati dustapa tapazcaryA karavA lAgyA. te "" te For Private And Personal Use Only Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (551) tApasa tIvratapavaDe marIne IMdra samAna tejasvI gurjaradezane adhipati jayasiMha nAme rAjA thayo, kaIka heTA vanamAM zaraNu rahita nAsatA jayatAkane zrI yazobhadrasUri maLyA, bhaviSyamAM bhadrakatAne zrIyazobhadrasUri. lIdhe bhakitathI namra thayelA jayatAkane sUrIzvare kahyuM, bhadra ? zuM koIe hAro tiraskAra karyo che? jethI tuM AvI dIna avasthAmAM AvI paDayo che. cAvaDe sArthAdhipati-dhanadattathI potAnA parAjayanuM kAraNa kahIne heNe sUrIzvara pAse kaMIka khAvAnuM bhAtu mAgyuM, pachI gurUmahArAja belyA, uttama lakSamI pAmIne paNa he zAmATe vRthA corI karI? jethI A pramANe tuM duHkhI thaye che, nirdhana mANase paNa je cerI karavI gya nathI, chatAM heM rAjyAdhipa thaIne te carya karma karyuM. tethI tyAre parAjaya thaye te gya che. je corI karavAthI tatkAla sthAnane bhraMza, kulane nAza ane sarva vaibhavano kSaya thAya che, tevI ceArIne kaye buddhimAna purUSa kare? vaLI janmaparyata daridrapaNuM kaMIka sArU, temaja lekanA tyAM dAsapaNuM sArU, paraMtu prANu nAzaka cerIthI prApta thayele mahAna vaibhava sAro nahIM, mATe he mahAzaya ? sajajanee niMdita evA zairya karmane janma paryata tyAga karI zreSTha kArya karavAmAM tuM ughukta thA. vijaLInA dIvA samAna gurUnA vAkya vaDe te ja vakhate tene sanmArganuM jJAna thayuM ane tatkAla teNe ku ekazilAnagarI. mArgane tyAga karyo. sUrIzvare bahu premavaDe zrAvaka pAsethI ghaNuM bhAtu hene apAvyuM. pachI te jayatAka pharato pharate ekazilAnagarImAM gayA. tyAM proDha lahamIvAna sarvasaMpattionAnidhAnarUpadaranAme prasiddha zreNI rahetA hatA. tenA tyAM dAsavRtti vaDe te dariddhI rahyo. anukrame For Private And Personal Use Only Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (552) zrIkumArapALacaritra. vihAra karatA te cazAbhadrasUrIMdra paNa leAkanA kalyANaarthe tyAM padhAryA, jayatAkane mAluma paDavAthI sUrIzvaranA darzana mATe te gayA, du:khanA samaye hita upadeza ane mArgamAM apAvelA bhAtAnuM smaraNa karatA kRtajJI te jayatAka gurUmahArAjanI sevA karavA lAgyA, anyadA eDhara zreSThIe thane pUchyuM. AjakAla AkhA divasa tuM kyAM rahe che ? jayatAka khelyA, yoAbhadra nAme mhArA gurU ahIM padhAryA che, hemanA vacanAmRtanuM pAna karatA huM temanI pAse rahuM chu. oDharazreNI. jayatAkanuM vacana sAMbhaLI eDhara zreSThIne gurUmahArAjanA darzananI icchA thai. jayatAka ane vivekane AgaLa karI zreNI gurU pAse gayA ane vinayapUrva kalheNe vaMdana karyuM, tenI bhadrakatA joI sarva prANIonA eka hitakArI gurUmahArAje zrAvaka dhanA kaMika upadeza ALye, zayyAmAMthI jAgrata thayelAnI mAphaka te ane jaNe gurUnuM vacana sAMbhaLI zuddha zraddhAvaDe zrAvaka dharmonA svIkAra karyA, pachI pramundrita thai Atara khelyA, prabheA? ApanA anugrahathI mhane jaina dharmanI prApta thai, Apane dakSiNAmAM huM zuM ApuM ? mahAmuni khelyA, amhArUM dana-sAdhu mA ni:saMga hAya che, tethI brAhmaNAnI mAphaka ame dakSiNA letA nathI, chatAM paNa mhaneka ika sevA khatAvA ema bahu AgrahathI lheNuM krIthI kahyuM tyAre gurUmahArAje kahyuM ke, jo thArA bhAva hAya teAtu' suMdara eka caitya-jInAlaya baMdhAva, pachI bahu puNyazAlI te utkRSTa eDharazreSThIe AkAza gaMgAnA pravAha samAna AcaraNu karatI patAkAovaDe gaganAMgaNane AcchAdita karatu zrIvIra bhagavAnanuM bhavya maMdira khaMdhAvyuM. bAda zrIyoAbhadrasUrinA mAMgalika haste te caityanI aMdara mahAtsava pUrvaka zrIvIrabhaga For Private And Personal Use Only Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (53) vAnI pratiSThA karAvI. tyArabAda sUrIzvaranI anya sthaLe vihAra karavAnI IcchA hatI chatAM paNa eDhara zreSThInI bahu prArthanAthI vaSo kAlamAM paNa gurUmahArAja tyAMja rahyA. te samaye megha ane sUrIzvara ane madhura svare garjanA karatA maheTA bhAgyazALI jananA kSetramAM puNyarUpa aMkurAne pragaTa karavA lAgyA. temaja gurU ane megha e baMne jaNe dhArA baMdha dharmAmRtanI vRSTi kare chate keTalAka bhavya je aMtara ane bahAranA paka-pApa samUhanuM prakSAlana karavA lAgyA. paryuSaNa parvamAM eTara zreSThInI sAthe jayatAke pAMca varATikA-kAMDIthI kharIdelAM puSpovaDe zrI jIteMdrabhagavAnanI pUjA karI. ane te divase upavAsa karI dharma kAryamAM tatpara thaI bhati pUrvaka munione aMna harAvyA bAda he pAraNuM karyuM. have eDhara zreSThI AyunA aMte marIne pUrvopArjIta puNyanA samUhavaDe udayana maMtrI thayo. temaja he rAjana? te jayatAka kAla dharma pAmIne gurjara dezane nAyaka e tuM zrI kumArapAlabhUpAla thayo. ane zrIyazobhadrasUri paNa kAla karI ujavala puNyathI hemacaMdra nAme huM tyAre pavitra dharmagurU thayo chuM. pUrvabhavanA vairathI sArthavAhane jIva siddharAja bhUpati hane mAravAnI atyaMta IcchA karato hato, kAraNake, "verabuddhi koI divasa jIrNa thatI nathI" udayanamaMtrI ane huM pUrva bhavanA snehathI mohita thaI hArI upara bahu snigdha thayA chIe. kharekhara sneha paNa pUrvabhavanA saMbaMdhane anusare che." pUrvabhavamAM keTalAka divasa tuM caryAdiniMdya kAryamAM rakata thayo hato, tenA pApathI A bhavamAM keTalAka samaya sudhI tyAre kaleza bhagavo paDaze. temaja pAMca kAMDIthI kharIdelAM puSpavaDe je huM zrImAna jIteMdra bhagavAnanI pUjA karI ane bahu bhakti pUrvaka je munione dAna ApyuM, tethI utpanna thayelA, saMpationA nidhAnanI mAphaka pracaMDa puNya For Private And Personal Use Only Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (554) zrIkumArapALacaritra. vaDe tuM pUchyuM lakSmInA adhipati paramA ta rAjA thayA, bhAva pUrNAMka tevI zrI anedrabhagavAnanI pUjA kayAM ? ekavAra ApeluM te munidAna kayAM ? ane AvuM adbhuta prakAranuM thArU ezvarya kAM ? ahA ! dharmonA mahimA alaikika hAya che. rAjan ! A tyAre pUrvabhavamhe' kahyo, emAM thane saMzaya hAya tA ekazilAnagarImAM koi thArA hita purUSane mAkalI A khAkhata tu puchAvI tapAsa kara. ADhara zreNInA putrAnA gharamAM koi vRddhadAsA che te vRddhA mULathI AraMbhI A sarva vRttAMtane kaheze. he rAjana ! have ahIMthI AyuSya pUrNa karI paDitamRtyu-jJAna pUrvaka mRtyuvaDe tuM jaMtara gatimAM uttama deva rItakhalarAjA. thaiza. tyAM paNa kalyANunI icchAvALA ane devAthI alaMkRta te surAttama bhUtalapara phrI phrIne zAzvata caityAnAM dana karaze. temaja te surAttama sAdhama sure'dranI mAphaka bhAva vaDe naMdIzvarAdi dvIpeAmAM mhoTA athAtmika mahAtsava karaze. vaLI te surAttama mahAvidehAdi kSetrAmAM pavitra munione vAraMvAra namaskAra karI zreAtrane amRta samAna pAna karavA lAyaka temanA upadeza rasanuM bahu bhAvathI pAna karaze. aneka zrI-lakSmI samAna devIe vaDe ala MkRta te surAttama nadanAdi vanAmAM potAnI icchA pramANe vilAsa karaze. pachI tyAMthI cavI te vyaMtaradra A bhArata kSetramAM rahelA ddilapura nagaramAM zatAnaMda rAjAne tyAM dhAriNI rANInI kukSithI utpanna thaIne atizaya vaibhavazALI zatakhala nAme prakhyAta putra thaze. khAlyAvasthAmAM paNa bRhaspatinI mAphaka haMmezAM kalAcA nI pAse rahI te kumAra uttama kalAomAM bahu nipuNu thaze. bhAganI prArthanA karatI evI paNa anya pramadAne tyAga karatA te zatakhala cAvana vayamAM paNa suzrAvakanI mAphka zIlavrata pALaze. tyArakhAda For Private And Personal Use Only Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasa. (444). rAjyapadavInA svIkAra karI upadeza vinA paNa te nRpati prAcIna dayAlutAne lIdhe hiMsAdika sAvadya kArya karaze nahI. temaja te sAkSAt parAkramanI bhUtti e samAna udbhuta sainyeAvaDe cakravattinI mArka lIlA mAtrathI pRthvIne jItaze. te samaye prathama naraka bhUmimAMthI nIkaLI zreNika rAjAne jIva A bharata kSetramAM padmanAbha ane thaze. padmanAbhajItedra anyadA dIkSA lai tapazcaryAvaDe karmAne kSINu karI kevala jJAnapAmI, yAcakAvaDe dAnavIra jema uttama sAdhuo vaDe sevAtA bhUtalapara vihAra karatA puNyavaDe jagama kalpavRkSa hAyane zuM? tema teo zrI lipuramAM Avaze. leAkeAnA mukhathI dhA`ikanI mAphaka temanuM Agamana sAMbhaLI sajjananI mAka pramudrita thai zrIzatamala rAjA haimanI pAse jai vaMdana karaze. pachI te atizaya sa'sAra tApathI tapI gayelAnI mAphaka bahu utkaMThita thai alaikika mAdhurya rasathI bharelI bhagavAnanI dezanArUpa amRtanu' pAna karaze. khAdya prabuddha thayelA te peAtAnA putrane rAjya ApI zrI jInedrabhagavAna pAse puNyazrInI sahacAriNI evI dIkSAne grahaNa karaze. pachI te zatakhalasuni dvAdazAMgInA abhyAsa karI agIyAramA gadhara thaze. bahu tapazcaryAe vaDe karmane kSINu karI kevalajJAna pAmaze. pachI te zata khala mahAzaya kevalajJAna rUpa sUrya vaDe kamalanI mAphka vizvane prakAzita karI mukita strIne varaze, he rAjana ! e pramANe A bhavathI trIje bhave jainadharmanA prabhAvavaDe kharekhara hane mAkSa lakSmI prApta thaze e pramANe zrIsUrimaMtranI adhiSThAyaka devInA vacanathI mhe thArA bhUtabhaviSyanA bhava yathArtha rIte kahyA. 1 svayamapi cirakAlaM saMyamaM pAlayitvA, svanazana vidhinA ca prApya mRtyuM sukhena / For Private And Personal Use Only Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org { 556 ) zrIkumArapALacaritra. ema sAMbhaLI tenA sthiradevIdAsI. pAtAnI siddhi najIkamAM thavAnI che lAbhathI jema bahu khuzI thaI zu zvara zrI kumArapAla rAjA gurUne vina Mti pUrvaka kahevA lAgyA, jJAnanAzaka A kaliyuganI aMdara hAlamAM sajJanI mAphaka ApanA sivAya bhUtabhaviSyanI vArtA khIjo kANu kahI zake ? jema zrImAna sarvajJabhagavAnanI vANI anyathA na thAya temaja A ApanI vANI paNa bhagavad dhyAnanA atizayathI jema satya haze. paraMtu hai gurUmahArAja ? Ape je hune pUrvabhava saMbaMdhI vRtAMta kahyuM te saMbaMdhI mhane kAtuka hAvAthI koi Apta purUSane ekazilAnagarImAM mekalI te vRddha dAsIne huM puchAvI jouM. rAjan ! A vRttAMta vizeSe karI tu puchAvI jo. ema gurUnA kahevAthI teja vakhate heMNe pAtAnA Apta purUSane eka zilAnagarImAM mekaklyA. "kharekhara kAtukIne ALasa hAtI nathI." te Apta purUSa eka zilAnagarImAM ADhara nibilasukhamanojJaM devalokaM turIyaM, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nihatasakalazokaM saMgamiSyAma Arya ? // 1 // bharatabhuvi naratvaM prApya bhUyo'pi bhavyaM kRtasukRtamanaskau tyaktabhogA'bhilASau / caramavayasi zuddhaM saMyamaM pAlayitvA, zivapadamapasAdaM bhUpa ! yAsyAba AvAm // 2 // 'he rAjana ! amhe pazu bahu samaya sudhI saMyama pALIne samyak prakAre anazanavidhivaDe samAdhi pUrvaka kAla karIne samagra sukhamaya ane samasta zAka rahita evA ceAthA devalAkamAM jaizuM." he bhUpAla ! bharata kSetramAM pharIthI pazu uttama narabhava pAmI sukRtanI rUcivALA ane bhAgAbhilASAnA tyAgI evA ApaNu bane jaNu vRddhAvasthAmAM zuddha saMyama pAlIne sa sukhamaya evA meAkSapadane pAmIzuM. ema zrIcAritrasuMdaragaNi svaracita zrI kumArapAlacaritramAM kahe che. For Private And Personal Use Only Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasa. (557) zreNInA putrAne ghera gayA, tyAM sthiradevI dAsIne mUlathI Ara'bhI sarva vRtAMta vheNe puchI lIdhu'. pachI eDhara zreSThIe baMdhAvelA zrIvIrabhagavAnanA caityanAM darzana karI te sevaka rAjAnI pAse AvyA, ane yathAsthita te sarva vRttAMta vheNuM bhUpatinI AgaLa nivedana karyuM. te sAMbhaLI zrIkumArapALa naredrane bahu pratIti thai, jethI bahu AnaMdavaDe heMNe saMgha samakSa peAtAnA gurUne " zrIkalikAla sarvajJa " evuM birUda ApyuM. zrImAn kumArapAlarAjA peAtAnI vRddhAvasthA joi rAtrinA samaye ekAMtamAM rahI peAtAnA gurUnI AgaLa rAjyaciMtA kahevA lAgyeA. sarva vidyAenA sAgara samAna Apa sarakhA gurU vidyamAna chatAM mhArA abhAgyane lIdhe gRhasthAzrama rUpa vRkSanA rUpa putra hune prApta thayA nahIM. ane divase divase aMgene kRza karatI A vRddhAvasthA rAjyadAnane lAyakanI ciMtA sAthe khalavAna thAya che. mATe huM bhagavan A rAjyanI kaMika vyavasthA karI huM samatArUpa amRta sAgaramAM huMsanI mAphka AcaraNa karavAne icchuM chuM. A rAjya ajayapAla nAme mhArA bhatrIjAne ApuM? kivA pratApamA nAme mhArA bhANejane ApuM ? ApanI zI AjJA che ? vicAra karI sUrie kahyuM, ajayapAla bahu duSTa che, mATe te dAsI putranI mAka rAjyane lAyaka nathI. vaLI aizvaryane prApta thayelA A ajayapAla vairInI mAphaka dharmasthAnanI zreNI samAna vanasthalIne madonmatta hastI jema bhAgI nAkhaze. ane A pratApamala te tevA duSTa buddhivALA nathI. mATe peAtAnA rAjavaibhava tu ene Apa, jethI pariNAme te hitAvaha thAya. guNuvAna purUSane viSe je lakSmI sthApana karAya che, paraMtu saba Mdhine apAtI nathI. kAraNa ke; peAtAnA putra zani vidyamAna chatAM paNa sUrya peAtAnA prakAzadIpamAM For Private And Personal Use Only Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (558) zrIkumArapALacaritra. sthApana kare che. he gurUmahArAja? samaya upara ApanuM huM vacana siddha karIza, ema kahI zrI kumArapALa rAjA potAnA sthAnamAM gayA. zrI mahAvIra svAmI para gazAlaka jema zrI hemacaMdrasUri para duSTa AzayavALe bAlacaMdra nAme hemane bAlacaMdraziSya. ziSya hatA. najIkamAM gupta rahelA sleNe rAjA ane sUrIzvarane gupta vicAra sAMbhaLI lIdho. teja vakhate heNe ajayapAla nAme pitAnA bALamitrane te sarva vRttAMta nivedana karyuM, "kharekhara khela purUSane aniSTa kartavya ucita hoya che." te vRttAMta sAMbhaLI ajayapAlanuM mukhakamala vikasvara thaI gayuM ane te bolyA ke he mune? A gupta vicAra jANe te bahu sArU thayuM. A vicAra rUpa velIne heM ja saphala karI. kAraNa ke, rAjAnA manamAM rahele vicAra hArI A gaLa he pragaTa karyo. vaLI he mune ? hAlamAM zrI kumArapALarAjAnA A hemAcArya gurU che tema je mahane rAjya maLaze to te samaye te ja hAre gurU thaIza. ema bAlacaMdrane kahI te divasathI AraMbhI duSTabuddhi ajayapAla zreNika rAjApara keNika jema zrIkumArapAla nareMdra para dveSa karavA lAgyA. trATveda, yajurveda ane sAmaveda rU5 traNa vidyAothI adhi SThita navIna zabdAnuzAsana Adi zubha graMtha aMtimadezanA vaDe jJAna yajJane pravartAvatA, kriyA mArgamAM pote pravRtti karatA ane anya janene paNa sthApana karatA, chaThTha, aThThama Adika tapazcaryAo vaDe dharmane vadhAratA, caMdra kumudachaMdane jema jainamatane vikasvara karatA zrI hemacaMdra sUrie rAzI varSanuM AyuSya pUrNa karyuM. pachI keIpaNa jJAnanA atizaya vaDe pitAnA AyuSanI samApti jANuM pitAnA gurUbhAI zrI pradyumnasUrine ga7nI zikSA ApI gurUzrIe saMgha For Private And Personal Use Only Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org dazamasa. (559) sahita naredrane melAvyA. peAtAnA zarIre paNa vairAgya bhAva dhAraNa karatA gurU mahArAje sarvanI samakSa vidhi pramANe anazana grahaNa karyuM . te samaye janmathI AraMbhI koi divasa aSTanI mAphka hemanA mukhakamalanA dazana mATe samasta leAkeA ahu pUrvikA -eka bIjAnI sarasAI vaDe tyAM ekaThA thayA. tyArabAda rAjA ane sarva saMgha sAvadhAna thaye chate gurU mahArAje vairAgya rasathI bharapUra dezanAnA prAraMbha karyAM. A asAra sasAramAM bhAvika janAne kanAyeAgathI cAregatimAM kiMcit mAtra paNa sukha nathI. prathama A jIvA kAya sthitinA Azraya laI anaMta samaya sudhI nigADha sthAnAmAM rahe che. vaLI te jIvA temAM eka zvAseAzvAsa mAM sattara maraNunI duHsahu vedanAne huMmezAM bhAgave che, narakasthAna mAM nArakI jIvAne je utkaTaka du:kha thAya che tethI anaMtagaNuM nigA danA jIvAne te du:kha thAya che. pachI bahu du:khavaDe tyAMthI nIkaLI te jIvA pRthvI, jala, agni ane vAyukAyamAM asaMkhyAta utsa piNI kAla sudhI rahe che. mahAkaSTa vaDe teemAMthI nIkaLI te jIve anaMta kAla sudhI bahu du:kha bhogavIne hajArA varSa sudhI vikale dvicAmAM rahe che. tyAra bAda nAnA prakAranA bhavabhramaNa karI te jIvA paMciyapaNuM pAmI jala, sthala ane khecara evA ti - cAmAM upanna thAya che. tyAM sthUla zarIravALA matsyAdikane jALA vaDe jalamAMthI khe'cI lai kara evA kevatto -masImArA tIkSNa kuThAra kAine jema cIrI nAkhe che. kSudhA, tRSA, aMgacheda, vicchedya, Dabha -DAma ane vADAdika kriyAo vaDe atyaMta pIDAtA vRSabhAdika Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIve pratyakSa dekhAya che. vAjhurA-jAla vigerenA prayAga vaDe mRgalAM vigere prANIone bAMdhI mAMsa pAkamAM pravINa evA vyAdha DhAkA tailAdikanI aMdara pakAve che. temaja bahu khedanI vAta che ke; dayAhIna evA kasAi leAkeA nAnA prakAranA kapaTa vaDe cakalAM vige For Private And Personal Use Only Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (560) zrIkumArapALacaritra. 2 pakSIone pakaDI lAhAdikanA khIlAopara temanu mAMsa pakAve che. tyAM krUratA vaDe hajArA pApa karI te prANIe zaraNurahita naraka ceAnine pAme che. tenI aMdara usanna thayelA te jIveA dareka aMga chedya, vAgni samAna dAha ane netrakAdrikavarDa ghaNI pIDA ne sahana kare che. vaLI pUrva vaira saMbhArI paraspara zastronA dhAta vaDe muzaLathI khAMDelA dANAonI mAphaka te pAte TukaDA thAya che. naraka sthAnamAM pacAtA nArakI jIvAne hamezAM je du:kha thAya che, te kahevAne lakSa jInhAvALA paNa koi samartha nathI. mAdakicita puNyanA ceAgathI kaMcit prakAre naraka sthAnamAMthI nIkaLelA prANIe naraka samAna srIonA garbhamAM utpanna thAya che. dareka rUMvATA emAM tapAvelI sUcIsAyA vaDe bhedAtA prANIne je du:kha thAya che tethI AThagaNu' du:kha garbhAvAsamAM thAya che. garbhAvAsamAM utkRSTathI khAra varSa sudhI nIcemukhe rahIne te prANIo janma samaye kaSTathI muDadA samAna acetana thAya che. khAlyAdika traNe avasthAAmAM azucipaNuM, virahAgni, vikalatA ane praca'Da rAgAdine lIdhe manuSyA bahu du:khathI gherAi jAya che, temaja ninatA, putranA abhAva, dAsya, vera, yuddhAdika ane janakAdikanA tiraskAra vaDe manuSya kevala du:khanA pAtra thAya che, tyAM paNa kai sukRta karI dAnAdika uttama kIvaDe bhadra AzayavALA keTalAka manuSyA devapaNu pAme che. temaja tyAM paNa duSkarmanA udayathI keTalAka kiviSikAdika devatAsvAmInI sevA vaDe kikaranI mAphaka bahu kheda kare che, vaLI keTalAka devatAo khIjAdevAnI zrI samRddhi ane strIone joi vajAgninA khIlAethI sAyelA hoya tema peAtAnA hRdayamAM maLe che. keTalAka kAmAMdha thayelA devatAe uttama evI anya devIAnu' haraNa karI kRSNarAjI vimAnAmAM ceranI mAphaka satAI jAya che. te hemanu akRtya jaNI temanA adhipati iMdra hemano For Private And Personal Use Only - Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. mastakapara vA mAre che. jethI tenI pIDAvaDe teo mUchitanI mAphaka cha mAsa sudhI bahu AkaMda kare che. vaLI teo potAnI bhAvaSyamAM thanAra durgati mAnIne temaja tevA prakArane vaibhava mAnI je duHkha bhogave che hene kahevA mATe keIpaNa samartha nathI, e pramANe IrSyA, mAna, mAyA, lAbha, udvega ane bhayAdika vaDe atyaMta vyAkula thayelA devatAo kevI rIte sukhI hoya? ema kevalaM du:kha maya samagra saMsArane vicAra karI vivekI purUSoe ekAMta sukhamaya mukti sAdhavAmAM ughukta thavuM. vaLI te muktinuM mukhya sAdhana sahurUSane AtamajJAna ja kahyuM che. kAraNa ke aMkurAonI utpatti bIja sivAya anyathI hotI nathI. jethI A pitAnA AtmAnuM svarUpa jaNAya teja zAstra, vivekIpaNuM, cAritra, tapa, dhyAna ane samAdhi paNa teja kahevAya. jeo A samasta vastune jANavA mATe bRhaspati samAna thAya che. teo paNa potAnA AtmAne jANavA mATe mUDhanI mAphaka maMda thAya che. phuraNAyamAna meharUpI mahA nidrAthI vyApta thayelA traNe lokamAM kharekhara jJAna cakSuvALe eka Atma jJAnIja jAge che. jyAM sudhI utkRSTa dhyAnarUpa amRtanA pUra vaDe A AtmA chevAtA nathI tyAM sudhI duHkharUpI zyAmatAmAM lIna thayelo te zuddha thatuM nathI. sarva iDhio jene vaza thaI haya, kAmAdika kaSAyono vijaya karyo hAya, hadayamAM vairAgya rahyo hoya, temaja mithyAdithI jenuM aMta: karaNa suvAsita hoya evo sapurUSa dhyAnane ucita thAya che. buddhimAna purUSe AtmajIjJAsA mATe piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta rU5 varjIta ema cAra prakAranuM dhyAna karavuM, zarIramAM rahelA karmathI nimukta ane jJAnavAna evA zrI jIteMdra bhagavAna jenI aMdara smaraNa karAya tepiMDastha dhyAna kahyuM che. zrImad For Private And Personal Use Only Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (52) zrI kumArapALacaritra. ahamaya ane caMdranA sarakhAM ujavala je maMtrIpado hRdaya kamalamAM ciMtavana karAya hene padastha dhyAna kahyuM che. prAtihArya sahita samavasaraNamAM beThelA zrIjInaMdra bhagavAnanuM temaja temanI prati mAnuM je dhyAna karAya te rUpastha dhyAna kahyuM che, amUrta-mUti rahita cinmaya siddha svarUpa, jyortimaya ane niraMjana evA paramAtmAnuM jenI aMdara smaraNa karAya te rUpAtIta dhyAna kahyuM che. e cAra prakAranuM dhyAna karanAra tevA bhAvathI raMjIta thayela dhyAnI purUSa bhramarI rUpa thayelA kITanI mAphaka tanmayatAne pAme che. yAtA ane dhyAna e baMnene nivRtta karanAra dhyeyanI sAthe jyAre ekatA thAya che. tyAre A aMtarAtmA paramAtmAne viSe lIne thAya che. tyArabAda ghAtI karmone nAza karI kevalajJAna pAmI daSTigocara thayelI vastunI mAphaka samagra vizvanuM ava lakana kare che. sarva kalezathI mukta thayela ane jIvana mukatapaNAne prApta thayelo te AtmA paramAtmAnI mAphaka A lekamAM paNa paramAnaMdane bhegave che. aMta-chevaTamAM zelezI dhyAna vaDe zeSa karmane kSaya karI zarIrane tyAga karavAthI AtmA para mAtmarUpa thaIne mekSa sukhamAM lIna thAya che. sarva devatAonuM sarvakAlamAM je sukha hoya che te mokSa sukhanA anaMtamAM bhAga jeTaluM paNa hotuM nathI. mATe he bhavyAtmAo ? jevI rIte mokSa sukha tanhArA hasta gocara thAya tevI rIte pramAdano tyAga karI tame yatna kare che ke kAlanA mahimAthI A janmamAM mukita sukha maLavAnuM nathI. te paNa AtmadhyAnamAM rakata thavAthI te mokSa sukha bhavAMtaramAM paNa prApta thAya, ema kahI AcArya mahArAja zAMta rahyA eTale keTalAka bhavya purUSoe mAnava bhavane durlabha mAnI samyaktvAdi abhigraha lIdhA. rAjarSi-zrIkumArapAlarAjA kSamApanAnA samaye caraNakamalamAM For Private And Personal Use Only Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org nareMdravilApa. dazamasa. ( 563 ) paDI netrAmAM azru vaSovatA gadgad kaOM gurUne kahevA lAgyA, dareka bhavamAM strI varga, tathA rAjya sukhArdika sulabha che. para Mtu kalpavRkSa samAna ApanA sarakhA kalyANakArI gurU maLavA bahu dula bha che. he bhagavana ! tame ne kevala dharma ApanAra nathI, kiMtu jIvita ApanArapaNa tamheja che. mATe ApanA RNu-devAmAMthI huM kevI rIte mukata thaiza ? he bhagavan ! Ape svargamAM javAnI taiyArI karI che teA hAlamAM hune akhaMDita dharma kriyAnA samUhapa nRtyanI zikhAmaNu kANu Apaze ? aMtima samayamAM agAdha evA mehu sAgaranI aMdara DubatA haeNne tamhArAtrinA niyaMmaNArUpa hastAvalaMbana krANu Apaze ? huM svAmin ! ApanA caraNakamalanI upAsanA jo mhArA manAratha pUrNa karanAra hAya tA te vaDe mAkSa paMta tasheja mhArA zurU thAe. e pramANe rAjAnA vilApavaDe sUrIzvaranuM hRdaya bhedAi gayuM ane netrAmAM prasaratA azrune bahu kaSTathI rAkIne te sUrIMdra peAtAnA caraNamAM paDelA zrIyuta kumArapAlane ati prayAsavaDe ubhA karI ga MgAnI laherI samAna zuddhavANI vaDe kahevA lAgyA. he rAjana ! janmathI ArabhI nikhAlasa bhakitamaya thArA hRdayamAM kAtarAyelAnI mAphaka huM svargamAM jaiza tA paNa hArAthI judA nathI. zuddha manavaDe jaina dharmanI hai' ArAdhanA karI che, mATe hArI AgaLa meAkSapaNu durlabha nathI. te sadgurUnu te kahevuMja zu' ? vaLI he rAjana ! amhArA vacanathI jaina dharmanA svIkAra karI bhUmaMDalamAM tenuM sAmrAjya pravartAvI tuM rUNarahita kema na thayeA gaNAya ? saSkriyA sthApana karavAmAM AcArya samAna hai rASe ! krIyAthI bhraSTa thayelA anya leAkeAne kriyA mArgamAM tu pravartAve che teA have hAre kai zikSA AkI rahI che ? prathama tyuM sarva leAkeAnI sAkSIe jene parAjaya na Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkumArapALacaritra. karyo che. te meha aMta samayamAM paNa kevI rIte hAra parAjaya karaze ? mATe sahaja dhairya vaDe tuM pitAnuM mana daDha kara, kAraNa ke ahArA maraNa pachI najIkamAM hArUM mRtyu thavAnuM che. maraNa samaye kSamApanA ane anazanAdika kiyA tyAre sArI rIte karavI, kAraNake, te sivAya prAcIna zubha kArya bhasmamAM hemelA havyanI mAphaka vRthA thAya che. paraloka saMbaMdhI sarva kriyA pitAnI meLeja tyAre karavI, kAraNake, apatya-putranA abhAvane lIdhe hArI pAchaLa te kriyA kaI paNa karavAne nathI. e pramANe subhASitanI mAphaka gurUnI vANIne svIkAra karI zrIkumArapAlarAjA Amennati mATe bahu bhakita svargavAsa karavA lAgya, anya rAjakumArI IcchA pramANe nRtya karavA lAgyA, zrAvake rAsa gAvA lAgyA, bhaTTa leka birUdAvalI bolavA lAgyA, gAyaka loko gAyana karavA lAgyA, pArzva bhAgamAM rahelA nareMdrAdika dharmavyayamAM lakSathI adhika navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karavA lAgyA, ane hajAro puNya karavA lAgyA. ati najIkamAM maraNa jANI dhyAna karavAnI IcchAthI sUrIzvare sarvatra prasaratA kelADalane niSedha karAvyA. ati unnata nivRtti rU5 valgA-lagAma vaDe utkaTa azva samAna iMdrione rodha karI, dhyAnarUpI pAzavaDe vAnara samAna caMcala cittane bAMdhI bahu samaya sudhI apUrva paramAtma saMbaMdhI tejanuM ciMtavana karatA zrI hemacaMdrasUrie brahmaraMdhra dvArA prANune tyAga karyo. kAladharma pAmelA gurUmahArAjane joI teja vakhate zrI kumArapAlarAjA potAnA jIva vaDe gurUnA kumArapALa mUcha. jIvanI pAchaLa gayo hoya tema acetana thaI gayo. kSaNamAtra pachI sacetana thaI sarva jagatane For Private And Personal Use Only Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasa, ( 15 ) zUnyanI mAka jotA ane iSTajanAne zAkAtura karatA te bhUpati gArlR kaThe olyA, huM prabhA ? AjasudhI mhArI upara Ave apUrva dha sneha dhAraNa karI hAlamAM Ape zA mATe nimatva dhAraNakaryuM ? kAraNa ke, mhane ahIM mUkIne Apa cAlyA gayA ?" athavA Apane peAtAnA zarIrapara paNa sneha na hatA, chatAM mhe Apane viSe atizaya sneha joyA te kevala mhArI bhrAMti ja che. " kAraNa ke; hAlamAM Ape snehanA tyAga karyAM che. " manuSyane Adha ApI kharekhara hAlamAM devatAone bedha ApavAnI IcchAthI Ape svarga vAsa karyo, " kAraNa ke; saMtapurUSo sarvane hitadAyaka hAya che. " vaLI he gurUmahArAja ? vAravAra eTaleA badhA haeNne pazcAttApa thAya che ke; rAjya maLyA pachI mhe. ApanA kaipaNu upakAra karyo nathI. "2 ziSyava peAtAnA gurUnA svargavAsathI aMta:karaNamAM du:khI thayelA rAmacaMdrAdika ziSyA te samaye karUNusvare vilApa karavA lAgyA ke; he prabhu! ? ApanA svargavAsathI prabhAvarUpI sAgara sukAi gayA, uttama guNAne Akara-nidhAna khaMdha thai gayA, ane jJAnarUpI yajJa kSINa thayA. udara mAtranI pUrtti karanAra AcArya hAlamAM dhaNA che, para Mtu tamhArI mAka rAjAne mAdha ApI jaga uddhAra keANa karaze ? he bhagavan ? jJAnanA pradIpa samAna Apa nirvANuM pada pAme chate ajJAnarUpa aMdhakAranA taraMge pRthvIne DubAvaze. viSavRkSanI mAphaka mithyAtvane nirmUla karI kalpavRkSanI mAphaka henA sthAnamAM samyaktvane kANu sthApana karaze ? ema vilApa karyo bAda zAkAzruthI alpa sAvarane nirmANa karatA saMgha ane rAjAe maLIne divya racanAthI sutheAbhita eka suMdara pAlakhI tatkAla taiyAra karAvI. prathama snAna karAvyuM pachI caMdana For Private And Personal Use Only Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kumArapALacaritra. lepa karyo temaja uttama rezamI vastra ane sugaMdhita mAlAethI alaMkRta gurUmahArAjanI mUrtine vRddha munioe te zibikAmAM sthApanA karI. bAda moTA utsava sAthe uttama zrAvake pAlakhIne nagaranI bahAra laI gayA. pachI kapUra ane agara caMdananA kASTho vaDe gurUmahArAjanA dehane saMskAra karyo. te samaye sUrya pariveSa-azubha sUcaka kuMDALAvALe arthAt jhAMkho thaI gaye, sarva dizAmAM dhULathI vyApata thaI gaI ane divasa bhUkhare thaI gaye. aha? "tevA uttama purUSane svargavAsa kene duHkhadAyaka na thAya?" jyAre te citAgni zAMta karyo tyAre gurU para atyaMta bhakti hovAthI zrI kumArapAlabhUpatie pite te citAmAMthI bhasma laI potAnA mastakSara sthApana karI, pachI dezAdhipa-sAmaMta rAjAe, zrAvaka ane sarva nagaravAsIlokee lezamAtra bhasma laI potapotAnA mastake dhAraNa karI, jethI te citAnI bhUmimAM DhIMcaNa jeTalo khADe paDaye. hAlamAM paNa pATaNanI najIkamAM hemagartA-khADa evA nAmathI te gartA prasiddha che. "ahe? mahAna purUSonI saMskAra bhUmi paNa khyAtine pAme che." zrIkumArapAlabhUpatie gurUnA svargavAsa nimitte pATa NamAM temaja anya nagaramAM vistArapUrvaka svarga kAla. hATA aSTAblika utsava karAvyA. zrIvikrama rAjAthI agIyArase pIsatALIsamA (1145) varSe kArtikI pUrNimAnA divase zrI hemacaMdrasUrine janma, agIyArase copana (1154) mAM temane dIkSA mahotsava, agIvAraso chAsaTha (1166) mAM sUripada ane bAraso ogaNatrIsa (1229) mAM svargavAsa thaye. zrIhemAcArya gurUnA viyegavaDe sarvathA zUnya cittavALo hoyane zuM? tema zrIkumArapAlarAja pitAnA kAryamAM vimUDha thaI gayA. tyArabAda rAmacaMdrAdika paMDi For Private And Personal Use Only Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (pa67) teo haMmezAM bodha karI keTalAka divase e hene zoka mahA muzIbate kaMIka ocho karAvyo. zrIkumArapAle vicAra karyo ke, zreSTha divasaI pratApamalla bhANejane potAnI rAjyagAdIe besArUM te viSaprayoga. ThIka ema te dhAratuM hatuM, teTalAmAM bahu tApane vistArate Akasmika javara pracaMDa javAlAthI vyApta agninI mAphaka henA zarIramAM pragaTa thaye. varAtura nareMdrane joI vaidya ke ekadama te varane utAravA mATe yatnapUrvaka sarvaupacAra karavA lAgyA. te samaye duSTa hadayavALA ajayapAle bahu yuktithI rAjAne jalanI aMdara viSa ApI dIdhuM. bAda keza-khajAnAnI kuMcI laI ane keTaluMka sainya balAtyAre pitAne svAdhIna karI te duSTabuddhi rAjyagrahaNa karavAmAM utsuka thaI beThA. have pitAnA zarIramAM saMkramelA viSane joI rAjAe jaladI viSane dUra karanAra chIpa pitAnA bhaMDAramAMthI maMgAvI, kezAdhipatie kahyuM ke, svAmina ? bhaMDAranI kuMcI ajayapAla mahArA hAthamAMthI balAtkAre laI gayela che ane te kezane cAre bAjue rokIne beThe che. e pramANe kezAdhipanuM vacana sAMbhaLI vizuddha manavALA rAjAne bIlakula ajayapAla upara krodha thaye nahIM, ane pote vicAra karyo ke, bhavitavyatA sivAya kaMIpaNa banatuM nathI. A gapaNa bhavitavyatAne lIdheja thayo che. rAjAe pote maMgAvelI paNa chIpa nahIM AvelI joI te samaye henI pAse rahele keIka cAraNa be, he rAjana ? ATalAM badhAM maMdire tame zA mATe baMdhAvyAM che? kAraNa ke, Apa svAmI chatAM paNa ApanI maMgAvelI eka chIpa na AvI te A maMdiranI kANuM sevA karaze ? kharekhara enuM kahevuM satya che ema camatkAra pAmI bhUpatie te cAraNane dAridra nAzaka pAri For Private And Personal Use Only Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pa68) zrI kumArapALacaritra. teSika ApyuM. pachI te ja samaye bhUpatie sarva mAM niraMtara pUjAo pravartAvI temaja sAdharmika sevA ane dInAdikane annAdikadAnanI pravRtti karAvI. rAjarSi-zrIkumArapAle rAmacaMdra munIzvarane bolAvyA, temaNe aMtima ArAdhanA karavAne vidhipUrvaka aMtima kSamApanA. prAraMbha karyo, sUryanA biMba samAna tejasvI zrIjIneMdra bhagavAnanI mUrti potAnI AgaLa sthApana karI vidhi pramANe pUjana karI vAraMvAra namaskAra karyo, zrI jIteMdra bhagavAnane sAkSIbhUta karI zrImAna kumArapAlabhUpatie pApa prakSAlananI IcchAthI zuddha manavaDe muninI AgaLa kahyuM ke, janmathI AraMbhI Aja sudhI sthAvara ane trasa prANIone je kAMI paNa he vadha karyo hoya te tenI huM vAraMvAra kSamA mAguM chuM. svArtha athavA parArtha vaDe skUla ke, sUkSma je kaMi amRtavacana balavAmAM AvyuM hoya tenuM huM ati yatnathI mithyA duSkRta mAguM chuM. nIti kiMvA anIti vaDe pArakuM dhanAdika dravya je ApaNA vinAnuM moM lIdhuM hoya tyene huM nirapekSa buddhie tyAga karUM chuM. pitAnI athavA para strI sAthe je he maithuna sevyuM heyakiMvA je divyabheganuM ciMtavana karyuM hoya tyenI huM vAraMvAra niMdA karUM chuM. dhana, dhAnya, kSetra, gRha, suvarNa, dAsa ane adhAdikamAM adhika vRddhi pAmelI tRSNane huM ekAgra manathI tyAga karUM chuM. janmathI AraMbhI maheM rAtrIe je bhejanAdika karyuM hoya temaja abhakyanuM bhakSaNa karyuM hoya te sarva gahitanI huM niMdA karUM chuM. temaja digyiratyAdikamAM ane sAmAyikAdikamAM he je ati cAra karyo hAya hemano huM pharIthI nahIM karavA mATe tyAga karUM chuM, vaLI pRthvIkAyAdinA svarUpa vaDe sthAvaromAM vAsa karatA mahArAthI je jIvene aparAdha thayo hoya te sarva jInI huM kSamA mAguM For Private And Personal Use Only Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (569) chuM. trapaNumAM temaja tirya, naraka, nara ane devatAonA bhavamAM rahI he je jIvane duHkha ApyuM hoya te prANIo hArI upara kSamAvAna thAo durvAjyAdika kahevA vaDe saMghane viSe je kaMI prANIone mahuM pIDA karI heya hemane huM hAtha joDI trikaraNa zuddhi-mana, vacana ane kAyAvaDe khamAvuM chuM. sarva jIva jAtiomAM bhramaNa karatA huM mana, vacana ane kAyAvaDe je kaMI pApa karyuM heya te hune mithyA duSkRta thAo, dAkSiNyavaDe athavA lebhavaDe anyane je mahe mRSA upadeza karyo hoya te sarva hArUM mithyA thAo, pramAdAdikanA gavaDe dharmakAryamAM mahuM je bala chupAvI rAkhyuM hoya te saMbaMdhI mithyA duSkRta thAo. caraNAdikanA spa vaDe pratimA pustakAdikanI je AzAtanA thaI hoya te sarva AzAtanA nAza pAme. e pramANe kSamApanA vaDe snAna vaDe jema sarvathA vizuddha che AtmA jene evA zrI kumArapAlarAjarSie anazanavrata. anazana grahaNa karyuM. pachI heNe kahyuM ke, nyAya mArga vaDe dhana saMpAdana karI sAta kSetramAM je kaMI paNa mahe vAgyuM hoya te puNyanI huM anumodanA karuM chuM. sadda deva ane gurUnI pUjAo vaDe temaja amArikaraNa ane niputraka vidhavAonA dhananI mukitavaDe je puNya upArjana karyuM hoya henuM huM smaraNa karuM chuM. pApane dUra karanArI zatruMjayAdika tIrthonI yAtrAo karI je puNya mahe meLavyuM hoya tenI huM bhAvanA karU chuM. tIrthakara bhagavAna, siddha bhagavAna, sAdhu ane dharma e cAre hAruM zaraNa thAo, temaja te jagat pUjya cAre hArA maMgala rUpa thAo. caitanyamaya svarUpa dhArI A mahAro AtmA ja hAro che. A sarve dehAdika bhAva sAMgika hevAthI pRthaka-bhinna che, A lokamAM jIvone je du:kha thAya che For Private And Personal Use Only Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 170) zrIkumArapALacaritra, te kharekhara dehAdikavaDe thAya che, mATe mana, vacana ane kAyAvare avazya tyAgavA lAyaka te daihArdikanA huM tyAga karU chuM. ema karyo bAda rAjarSie cittane sAvadhAna karI zubhadhyAnavaDe prapta carahita paMcaparameSThinA namaskAra-navakAra maMtranuM smaraNa karyuM . smaraNa tr pachI rAjarSi-zrIkumArapAla pote samAdhistha thayA. peAtAnA hRdayamAM sarvajJa bhagavAna zrIhemacaMdragurU ane rAjarSi svargavAsa, pAparUpI maSIne prakSAlana karavAmAM jaLasamA hemaNe kahelA dharmanuM smaraNa karI zrIkumArapAlabhUpati viSanI laharIthI pragaTa thayelI mUrchAvaDaeN kAla karI vikrama saMvat (1230) mAM vyatare drapaNe utpanna thayA. zrIkumArapAlabhUpatine svargavAsa thavAthI temanA sarva parivAra khinna thai gaye.. sUryanA asta thavAthI kamalAkara-kamalasamUha vikasvara kAMthA rahe ? " mhATI rUDhivaDe rAjanA saMskAravidhi karIne ajaya pAla vigere temanA bhatrIjAoe sarva kriyAo karI. tyAra mAda tevA uttama prakAranA dhArmika gurjarezvaranI vipattithI khinna thayAM che mana jemanAM ane jemanA guNu gaiAravanuM vAraMvAra smaraNa karatA uttama kavioe kAvya racanA karI. jemake;~~ kSINo dharmamahodayosa karuNA prApta kathA zeSatAM, zuSkA nItilatA vicArasaraNiH zIrNA gatA sAdhutA / aucityaM ca paricyutaM jinamatollAsaH krazIyAnabhU "" cchrI caulukya mahIpatau kSititalAt svarlokamA seduSi // 1 // " Aje zrIkumArapAlabhUpati bhUtalanA tyAga karI svarga lAkamAM padhAryA, jethI dharmonA mahAya kSINa thayA, karUNA-dayA nAma mAtra thai gai, nItirUpalatA-velI sukAI gaI, vicAra For Private And Personal Use Only Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazamasarga. (571) saraNi vikharAI gaI. sAdhutA naSTa thaI gaI, ucitapaNuM nirmUla thayuM, temaja jaina matane prabhAva bahu durbala thaI gaye." tathA ca. nirdagdhastridazadrumaH suragavI pracyAvitA prANato nItaH kAmaghaTaH kapAlaghaTanAM cintAmaNizcUrNitaH / ekaikocitadattalakSakanakaprojjIvitArthivanaM, devenA'dya kumArapAlanRpatiM nItvA yazaHzeSatAm // 1 // deve Aje zrI kumArapAlarAjAne svarga sthAnamAM maklI kalpavRkSane bALI nAkhe, kAmadhenune prANathI vimukta karI, kAma ghaTane bhAMgI nAkhe, eTaluM ja nahIM paNa ciMtAmaNi ratnanA curecurA karI nAkhyA. kAraNake, je bhUpatie ekeka ucita ApelAM lakSa suvarNa dAnavaDe aneka yAcakone jIvADayA hatA" "atyaMta bhuja baLavALA ghaNAya rAjAo thAya, paraMtu temAMthI ke paNa bhUpati zrIkumArapAlanI samAnatAne pAme tema nathI. kAraNake, jeNe samagra pRthvI maMDalamAM dhUtAdika sAte vyasanenuM nivAraNa karI rUdana karatI vidhavAonA dravyane choDI daI cAra varSa sudhI sarvatra amArI pravartAvI." loko mUDhatayA prajalpatu divaM rAjarSiradhyUSivAn, bUmo vijJatayA vayaM punarihaivAste cirAyuSkavat / svAnte saccaritanabhobdhimanubhiH kailAsavaihAsikaiH, prAsAdaizcabahiryadeSa sukRtI pratyakSa evekSyate // 1 // zrIkumArapAlarAjarSi svarga sthAnamAM gayA ema ajJAna tAne lIdhe lake bhale bole, paraMtu ahe te samajIne kahIe chIe ke, ciraMjIvInI mAphaka te rAjA A lokamAMja virAje che, kAraNake; hRdayamAM uttama caritravaDe ane bahArathI kailAsagirinuM For Private And Personal Use Only Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ajayapAla. ( 572 ) zrIkumArapALacaritra. upahAsa karanArA cAdasAcALIza (1440) prAsAda-jIna madi khaMdhAvavA vaDe A bhAgyazALI rAjA pratyakSa ja dekhAya che." bhujakhalavaDe te rAjya lakSmIne potAnI meLeja dhAraNa karatA jANIne rAjyanA adhikArI purUSoe mahAtsavapUrvaka ajayapAlane rAjagAdIe esAthe. " pAtAnI kAMtivaDe netrAne sicana karatA ane navIna udaya pAmatA caMdra samAna ajayapAlane joi nagaranA leAkA aMta:karaNamAM mhATA ullAsane pAmI te samaye kumuda samAna praphulla thayA." e pramANe aneka dhArmika kathAonA sArathI alaMkRta ane zreSTha vicArAthI bharapura evuM A zrIkumArapAlanaredranuM caritra sa MkSepavaDe saMpUrNa thayuM. vaLI te puNya purUSanuM Adya Mta caritra vistArapUrvaka kahevA mATe pote bRhaspati sahasra jIhvA dhAraNa kare te paNa te samartha thAya nahIM." A pavitra caritranI aMdara yatheAcita dharmAdika samagra purUSArtha prati pAdana karavAmAM AvyA che. mATe te dharma vigerenA jIjJAsu bhavya janAe haMmezAM A caritra samyak prakAre sAMbhaLavu. vaLI ciratra koM kahe che ke; mhArA A caritra racavAne parizrama prAcIna kavIzvarAnA yazanI prApti mATe nathI, temaja Adhunika samayamAM vidyamAna vidvAnonI samAnatA mATe nathI ane peAtAnI buddhi jaNAvavA mATe paNa nathI, kiMtu satpurUSAnu racelu' caritra ana Mta puNyanI samRddhi mATe thAya che ema vicAra karI mheM A zrIyuta kumArapAlarAjAnuM adbhuta caritra racyuM che. AvA prakAranuM rAjarSinuM prAcIna caritra keAi ThekANe racAyeluM nathI, para Mtu satpurUSAnA mukhamAM nAnA prakAranA prakhA vilAsa kare che, prabhAvaka caritrAdikamAM jevuM A caritra mhArA jovAmAM AvyuM te pramANe mhe A racanA karI che. mATe vidvAnoe spune nyUnAdhikanA doSa Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dazAmasarga. (573) Apa nahIM. A caritramAM apUrva ane navIna padaracanA nathI, mane raMjaka vicitratA nathI, zuddha alaMkAra nathI ane bhavya rasa paNa dIpato nathI, te paNa A zrImAna kumArapAlanarezanuM caritra jANu sukRtanI IcchA vaDe buddhimAna purUSAe zuddha karIne vAMcavuM tathA sAMbhaLavuM. zrIvikramarAjAthI caudabAvIza (1422) me varSe A graMtha racAya che. henuM pramANa anuSku loka (6307) che. aMtima maMgala yAvad dyotayataH svadIdhitibhAvApTathivyantaraM, . sUryAcandramasau nirastatamasau nityapradIpAviva / tAvat tarpayatAdidaM navasudhAnisyandavat sundaraM, pRthvIpAlakumArapAlacaritaM cetAMsi puNyAtmanAm // 1 // nitya pradIpa samAna aMdhakArane saMhAra karanAra sUrya ane caMdra potAnI kAMtinA samUhavaDe AkAza bhUminA aMtarane jyAM sudhI prakAzita kare tyAM sudhI navIna amRtanA jharaNAnI mAphaka zrI kumArapAla rAjAnuM A suMdara caritra puNyAtmaprANuonA hudaane tRta kare. itizrIzAsanonnatikArakasvaparasamayapArAvArapAragAmizrImattapAgacchaziromaNizAstravizAradayoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkara zrImadbhuddhisAgarasUrIzvaraziSyaratnazrImad-ajitasAgarasUriviracite paramAhatazrIkumArapAlabhupAlacaritramahAkAvyabhASAntare zrI kumArapAlasvargagamanavarNanonAma dazamaH sargaH // For Private And Personal Use Only Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir athagraMthakAraprazAsta. zrImamahAvIrabhagavAnanA gaNadhara zrIsudhamosvAmI hatA, temanA vaMzamAM zrI Aryasuhasti svAmI thayA, temanA ziSyamAM mukuTa samAna zrIguNasUrIzvara thayA. jemane cAraNamuninI labdhi prApta thaI hatI. te sUrIzvarathI cAraNa nAme gaNa prasiddha thaye, te cAraNagarAnI kalpavRkSanI mAphaka devatAone samUha jema aneka vidvAne sevA karatA hatA. te gaNanI cAra zAkhAo che, temAM vA nAgarI nAme tenI cothI zAkhA che. jene vistAra sarva dizAomAM prasarI rahyo che, guNathI uttama evI te zAkhAnA palava samAna zrIsthitadharma nAme dvitIya kula che, henI aMdara sImArahita labdhionA sthAnabhUta, namana karatA devatAonA samUhAe prasiddha karyuM che tapa jemanuM, ane dayAnA sAgara evA zrIkRSNanAme muni hatA." pitAnA mitrane nAza thavAthI bahu duHkhI thaI jemaNe cAritra vrata lIdhuM ane dugraha evA abhigraha dhAraNa karyo. temaja pitAnA caraNodaka vaDe jemaNe sarpa viSathI vyAkuLa thayelA prANuone jIvADyA. vaLI dareka varSe te munirAja mAtra trIza ja pAraNuM karatA hatA, samatArUpa saMpattine dhAraNa karatA ane rAjAone upadeza ApatA te zrIkRSNa muni bhavyAtmAonA harSa mATe thAo." temaja te munirAje pitAnI amRtamaya vANu vaDe zrInAgapura nagaramAM nArAyaNa zreNIne upadeza ApI henI pAse uttama prakAranuM eka caitya For Private And Personal Use Only Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janene ane prabhAva caraNa kamalana addhivALA graMthakAraprazasti. (575) janamaMdira baMdhAvyuM ane temAM zrIvIra saMvat (719) zuci -jayeSTa ASADha sudI paMcamInA divase zrI mahAvIra svAmInI pratiSThA karIne botera (72) goSika-kAryavAhaka gaThIonI sthApanA karI, hemanI pATaparaMparAe vismayakAraka ane suMdara cAritra dhAraka ghaNu sUradra thayA, anukrame vikrama saMvat (1301) mAM sUryasamAna tejasvI ane muniomAM cUDAmaNi samAna zrI jayasiMhasUri thayA. jemaNe marUdezamAM pIDAtA saMghane maMtrathI AkarSaNa karelA jalavaDe jIvADyo. temanI pATe prabhAvazAlI muniomAM cUDAmaNi samAna, namra janene ciMtAmaNi samAna ane utkRSTa buddhivALA zrI prasannacaMdrasUri thayA, jemanA caraNa kamalane rAjAe pitAnA mastakane dhAraNa karelA mukuTarUpa sUryanA aneka kiraNevaDe vikasvara karatA hatA. hemanI pATe zrI maheMdrasUri thayA, dareka varSe dIna ane du:khI janonA uddhArarUpa sukRta mATe lakSane AonuM mAnapUrvaka dAna ApatA hatA. hene tRNanI mAphaka nirlobhapaNuthI ekadama tyAga karI je mahAtmA zrImahaMmadasAhi nareMdranI stuti pAtra thayA ke, emanA sarakhA anya koI munIMdra nathI, evA zrImaheMdrasUri sarva tApane zAMta karo. temanI pATarUpa pUrvAcalane dIpAvavAmAM khAsa sUrya samAna bIjA zrIjayasiMhasUri thayA. jemaNe gurU prasAdathI A zrI kumArapAla nareMdranuM caritra racyuM. hemanA praziSya avadhAnamAM, pramANa-nyAyazAstramAM ane kavitvamAM kuzala evA zrInayacaMdrasUri thayA. jemaNe gurU bhaktivaDe A graMthano prathama Adarza-- lekha lakhe. atizaya manahara ane ullAsa pAmate samudra eja che jala jenuM, dizAe rUpa patranI zreNithI zuzobhita, pAtALamAM rahelA zeSanAgarU5 nAlavaDe saMyukta ane lakSamIdevInA For Private And Personal Use Only Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (576) zrIkumArapAtri vilAsane ucita evA pRthvIrUpa kamalamAM jyAM sudhI meragiri karNikA kezapaNAne vahana kare tyAM sudhI A vizuddha caritra vidvAnone atyaMta AnaMda Apo. 8 zAMti: 3. === / itizrIkumArapAlabhUpAlacaritraM / I[ saMpUrva II | >t== For Private And Personal Use Only Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only