Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૫૯
•અહીં ક્ અનુબંધ હોવાથી હિત.... ૩-૩-૨૨ થી આત્મનેપદ થયેલું હતું તેથી સત્ત્તત્ત એવા ધાતુથી પણ આ સૂત્રથી આત્મનેપદ થયું. (૨) ઉપપદવડે આત્મનેપદ :
अश्वेन संचिचरिषते
સમ્+વ+સ - તુમí... ૩-૪-૨૧ થી સત્ પ્રત્યય.
सम्+चचर्+स સન્યઙશ ૪-૧-૩ થી આઘ એકસ્વરી અંશ દ્વિત્વ.
અનુસ્વાર.
संचचर्+स. તૌ મુૌ... ૧-૩-૧૪ થી . મ્ નો સ્તાદ્યશિતો... ૪-૪-૩૨ થી રૂર્ આગમ.
संचचर्+इस
संचिचरि સન્યસ્ય ૪-૧-૫૯ થી 5 નો રૂ. संचिचरिष નામ્યનસ્થા... ૨-૩-૧૫ થી સ્ નો પ્. સંવિરિષ+તે - તિબ્ તસ્... ૩-૩-૬ થી તે પ્રત્યય. संचिचरिष+अ+ते ર્રાર્ય... ૩-૪-૭૧ થી શબ્ પ્રત્યય. संचिचरिषते
તુાસ્યા... ૨-૧-૧૧૩ થી પૂર્વનાં ઞ નો લોપ. અહીં ઉપપદવડે આત્મનેપદ થયેલું હતું તેથી સન્નન્ત એવા ધાતુથી પણ આ સૂત્રથી આત્મનેપદ થયું.
-
-
=
(૩) અર્થવિશેષ વડે આત્મનેપદ :
-
અશ્વવડે ફરવાની ઇચ્છા કરે છે.
शास्त्रे अस्य बुद्धिः चिकंसते જવાને ઇચ્છે છે.
-
=
+સ - તુમાઁ... ૩-૪-૨૧ થી સન્ પ્રત્યય.
क़क्रम्+स
શાસ્ત્રમાં આની બુદ્ધિ અટક્યા વિના
चक्रम्+स
कक्रम्+स. વ્યજ્ઞનસ્યા... ૪-૧-૪૪ થી અનાદિ વ્યંજન ૬ નો લોપ. sઇંગ્ ૪-૧-૪૬ થી क् નો વ્. રસ - શિશ્ને... ૧-૩-૪૦ થી પ્ નો અનુસ્વાર. चिकंस સન્યસ્ય ૪-૧-૫૯ થી 5 નો રૂ.
સન્યા ૪-૧-૩ થી આદ્ય એકસ્વરી અંશ દ્વિત્વ.
चिक्रंस+ते તિથ્ તપ્... ૩-૩-૬ થી તે પ્રત્યય.
વિજ્રસ+ગ+તે
... ૩-૪-૭૧ થી શબ્ પ્રત્યય.