________________
(૪૯૭ સ્વર ત વિમ્ ? ૩પડી તે = વારંવાર નાશ પામે છે. ઉપદ્રીય - ના... ૩-૪-૯ થી ય પ્રત્યય. ઉપદ્રીતીય - સન્.. ૪-૧-૩ થી આઘ એકસ્વરાંશ દ્ધિત્વ. ૩પતીય - --... ૪-૧-૪૮ થી પૂર્વનાં રૂં નો ગુણ . તે-શવ પ્રત્યય, સુસ્મિા... થી ૩૫રીતે થશે. અહીં એ પ્રત્યય અશિ૮ ડિત છે પણ સ્વરાદિ નથી તેથી આ સૂત્રથી રસ ધાતુનો રીય આદેશ થયો નથી. તી એ પ્રમાણે ડિત્ કરેલું હોવાથી વસ્તુવન્ત માં આ સૂત્રથી તી ધાતુનો ઢીચું આદેશ નહીં થાય જેમ કે - ૩પતિઃ - ૩૫+ - ૩-૪-૯, ૩પદ્રીતીય – ૪-૧-૩, ૩પવીય - ૪-૧-૪૮, ૩પહેલી - ૩-૪-૧૪, એવી+ત - પ-૧-૧૭૪, ૩પ-ડૂત - ૪-૪-૩૨,
ઉપસ્થિત - ૨-૧-૫૬ મિ પ્રત્યય, સોર, પટ્ટાન્ડે... થી ૩પસ્થિત થશે. છે “રી હીડા પરોક્ષાયા” એ પ્રમાણે સૂત્ર કરવાથી પ્રયોગ સિદ્ધ હોવા છતાં વિતિ સ્વરે એ પ્રમાણે સૂત્રમાં મૂક્યું છે તે ઉત્તરસૂત્ર માટે છે.
રૂ-પુસ વાતો જુફ ા ૪-૨-૧૪ અર્થ- અશિત્ સ્વરાદિ કિત-ક પ્રત્યય પર છતાં તેમજ ફ ા અને પુત્ - પ્રત્યય પર છતાં નાકારાન્ત ધાતુનાં મા નો લોપ થાય છે. વિવેચન - (૧) પy: = તેઓએ પીધું. સાધનિકા ૪-૩-૨૧ માં જણાવેલ
નીવુડ પ્રમાણે થશે. પરંતુ ૨-૧-પ૬ સૂત્ર નહીં લાગે. (૨) અધત્ = તેણે પીધું. સાધનિકા ૩-૪-૫૯ માં કરેલી છે. (૩) પfપથ = તે પીધું.
પા+થ - પ... ૩-૩-૧૨ થી થવું પ્રત્યય. પાપાથ – દિર્ધાતુ:.. ૪-૧-૧ થી ધાતુ કિત્વ. પપાથ – દૂત્વ: ૪-૧-૩૯ થી પૂર્વનો સ્વર હૃસ્વ. પપ-રંથ – રૂ.. ૪-૪-૮૧ થી રૂ આગમ.
પfપથ - આ સૂત્રથી પા નાં મા નો લોપ. (૪) વ્યતિરે = પરસ્પર આપું છું. (બીજાનાં બદલે હું આવું છું.)
