Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૫૫૧ (૨) વૃષીણ, વરિપીણ = તે વરે. (૩) કાતીર્ષણ, કાતરિષીણ = તે બિછાવે.
ત્િતીષ્ટ - વાત્... ૩-૩-૧૩ થી સીખ પ્રત્યય. આત્+સીટ - 22વત્ ૪-૩-૩૬ થી સૌણ ને કિધ્વર્ભાવ.
મસ્તિ+સીટ – ઋત... ૪-૪-૧૧૬ થી ઋ નો રૂ. . . મતીર્તીણ - વાઢે.. ર-૧-૬૩ થી ૬ નો રૂ દીધું.
કાતીર્ષીણ - નાગ.. ૨-૩-૧૫ થી ૬ નો પૂ. વિકલ્પપક્ષે આ સૂત્રથી રૂટું થાય ત્યારે માતૃ++સી. - નામનો.. ૪-૩-૧ થી નો ગુણ મમ્ થવાથી માસ્તરસીદ, તા. ર-૩-૧૫ થી { નો ૬ થવાથી નાસ્તરિષીણ થશે. માત્મને તિ વિમ? પ્રવાહીત્ = તેણે ઢાંક્યું. પ્રાવૃત્ - હિતા.. ૩૩-૧૧ થી ૬ પ્રત્યય, પ્રવૃ++ - સિન. ૩-૪-૫૩ થી સિન્ પ્રત્યય, પ્રવૃ+રૂ++ન્ - તા. ૪-૪-૩૨ થી રૂદ્ આગમ, પ્રવૃ+3+દ્ - :સિગ. ૪-૩-૬૫ થી ૮, પ્રવૃર્ફદ્ - તિ ૪-૩-૭૧ થી સિદ્ નો લોપ, પ્રા+ઝવૃ+ફૅક્ - અ. ૪-૪-૨૯ થી અત્ આગમ, પ્રવૃ+ - સમાનાનાં. ૧-ર-૧ થી મા+= મા અને 3+= { પ્રવાસીદું – સિવિ... ૪-૩-૪૪ થી ઋ ની વૃદ્ધિ મા, પ્રારંવારીત્ - વિરામ. ૧-૩-૫૧ થી ૬ નો 7. અહીં સિદ્ પ્રત્યય આત્મપદ સંબંધી નથી પરસૈપદ સંબંધી છે તેથી આ સૂત્રથી વિકલ્પ ટું ન થતાં ૪-૪-૩ર થી નિત્ય દ્ થયો છે. એ જ પ્રમાણે – મતારી, મારીત્ પ્રયોગ થશે. આશીર્વાદમાં પરસ્મપદમાં તો ચકારાદિ પ્રત્યય હોવાથી ની પ્રાપ્તિ
જ નથી.
__ संयोगाद् ऋतः । ४-४-३७ અર્થ- આત્મને પદ વિષયક સિદ્ પ્રત્યયની આદિમાં તથા આશીર્વાદનાં
પ્રત્યયોની આદિમાં સંયુક્ત વ્યંજનથી પરમાં રહેલો 28 છે જેને એવા
ઋકારાન્ત ધાતુથી રૂદ્ વિકલ્પ થાય છે. | વિવેચન - (૧) અમરિષાતા, પૃષાતામ્ = તે બેએ સ્મરણ કર્યું.