________________
૬૦૪
વિવેચન - મીત્ = તે ગયો. મૌ-વ્યગ્રક્ષતિ (૧૪૮૮) સાધનિકા
સ્વરાટે.. ૪-૪-૩૧ માં જણાવેલ માટી પ્રમાણે થશે. મ ધાતુ પ્રવિત્ હોવાથી ધૂલિતઃ ૪-૪-૩૮ થી વિકલ્પ દ્ ની પ્રાપ્તિ હતી તેનો બાધ કરીને આ સૂત્રથી નિત્ય વિધાન કર્યું છે.
' યૂસુતો. પરÁ ! ૪-૪-૮૬ અર્થ:- પરમૈપદમાં ધુ, અને તું ધાતુથી પરમાં રહેલાં સિદ્ પ્રત્યાયની
આદિમાં રૂદ્ આગમ થાય છે. વિવેચન - (૧) ધાવત્ = તેણે કંપાવ્યું, ગાવીત્ = તેણે દુઃખ આપ્યું,
સતાવત્ = તેણે સ્તુતિ કરી. સાધનિકા અદ્યતન્યાં... ૪-૪-૨૨ માં જણાવેલ અવધીત્ પ્રમાણે થશે. પરંતુ ૪-૪-૨૨ અને ૪-૩-૮૨ સૂત્ર નહીં લાગે તથા સિવિ... ૪-૩-૪૪ થી -૩ ની વૃદ્ધિ મૌ અને મોતીતો.. ૧-૨-૨૪ થી ગૌ નો માર્ થશે. પરસૈ રૂતિ વિમ્ ? ધોઈ = તેણે કંપાવ્યું. સાધનિકા : ૪-૪પર માં જણાવેલ પ્રષ્ટિ પ્રમાણે થશે. અહીં આત્મપદમાં સિદ્ પ્રત્યય હોવાથી તેની પૂર્વે આ સૂત્રથી રૂદ્ આગમ થયો નથી. એજ પ્રમાણે - સોણ, કોણ. , ધૂ ધાતુ વિત્ હોવાથી ધૂmતિઃ ૪-૪-૩૮ થી વિકલ્પ રૂદ્ ની પ્રાપ્તિ હતી અને પુંછ તથા છું ધાતુ અનિટુ હોવાથી રૂદ્ ની પ્રાપ્તિ ન હતી તેની આ સૂત્રથી પરસ્મપદમાં નિત્ય પ્રાપ્તિ કરી. દૂ ધાતુને ધૂવિત: થી જ્યારે રૂટું થાય ત્યારે આ.પ.માં અધવષ્ટ પ્રયોગ પણ થશે.
મિ-મિ-નીતિ: સોડા ! ૪-૪-૮૬ અર્થ - પરસ્મપદમાં યમ, રમ્, નમ્ અને ગાકારાન્ત ધાતુથી પરમાં રહેલાં સિદ્
પ્રત્યયની આદિમાં આગમ થાય છે. અને ધાતુનાં અન્ને ન્ આગમ
થાય છે. વિવેચન - (૧) સયંસીસ્ = તે અટક્યો. વગૅ-૩૫ (૩૮૬)
ય+સ્ - વિતા. ૩-૩-૧૧ થી ર્ પ્રત્યય. યમુદ્ - સિન૩-૪-૫૩ થી સિદ્ પ્રત્યય.
