Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan

Previous | Next

Page 605
________________ ૫૮૮ જીવંત પ્રત્યય તો પ-૧-૧૭૪ થી કર્તામાં જ થાય છે. તેથી આ સત્રથી ટું આગમનો નિષેધ વિકલ્પ થયો છે. સાધનિક રાત્રિ. ૪-૨-૬૯ માં જણાવેલ મિત્ર:, મિત્રવાનું પ્રમાણે થશે. લિત રૂતિ લિમ્ ? પ્રવિતિ: અહીં વિદ્ ધાતુ ના ઇવાળો ન હોવાથી આ સૂત્રથી રૂદ્ નો વિકલ્પ નિષેધ ન થતાં તા. ૪-૪-૩૨ થી નિત્ય ટૂ આગમ થયો છે. જી પ્રત્યયની આદિમાં થયેલો સ્ આગમ જી નો અવયવ હોવાથી કિ છે તેથી ગુણ થયો નથી. ' શી: જર્મન ! ૪-૪-૭રૂ અર્થ- ધાતુથી પરમાં રહેલાં કર્મમાં વિધાન કરાએલાં ૪-pવતું પ્રત્યયની આદિમાં રૂ આગમ વિકલ્પ થતો નથી. વિવેચન - શp:, $િ: વી પટ: ઋતુમ્ વૈ2 = ચૈત્રવડે ઘટ કરવા માટે શક્ય છે. શસ્તૃશtો (૧૩૦૦) સાધનિકા સુગમ છે. જળીતિ વિમ્ ? $: ૮ ઋતુમ ચૈત્ર: = ચૈત્રે કંટ કરવા માટે આરંભ કર્યો. અહીં બારમે ૫-૧-૧૦ થી આરંભ અર્થમાં જે પ્રત્યય થયેલો છે. કર્મમાં નથી તેથી આ સૂત્રથી રૂદ્ આગમનો વિકલ્પ નિષેધ થતો નથી. શરુ ધાતુ અનુસ્વાર ઇતવાળો એકસ્વરી હોવાથી સ્વર... ૪-૪-૫૬ થી રૂદ્ નો નિષેધ થયો છે. ' છે કર્મમાં વધુ પ્રત્યયનો સંભવ ન હોવાથી તેનું ઉદાહરણ આપ્યું નથી. vf વાત-શક્તિ-પૂર્વ-તત-અષ્ટ-છત્ર-જ્ઞાન્ ! ૪-૪-૭૪ અર્થ:- fણ પ્રત્યયાન્ત ટ્રમ્ ધાતુનું ટ્રાન્ત, શમ્ ધાતુનું શાન્ત, પૂર ધાતુનું પૂર્ણ રાત્ ધાતુનું વ્રત, સ્પર્ ધાતુનું સ્પષ્ટ, છત્ ધાતુનું છત્ર અને જ્ઞા ધાતુનું જ્ઞાત આ પ્રમાણે જે અન્તવાળા વિકલ્પ નિપાતન કરાય છે. વિવેચન - (૧) ટ્રાન્ત:, મિત: = દમન કરાએલો. મૂ+રૂ - પ્રયો$... ૩-૪-૨૦ થી " પ્રત્યય. મિ - મોડવામિ... ૪-૩-૫૫ થી વૃદ્ધિનો નિષેધ. મિ+ત - રુ... પ-૧-૧૭૪ થી છે પ્રત્યય. *ત - આ સૂત્રથી રૂદ્ નો નિષેધ અને નો લોપ નિપાતન.

Loading...

Page Navigation
1 ... 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654