________________
૫૨૪
(૧૧૩૯) અહીં પણ ધા નું વર્જન કરેલું હોવાથી આ સૂત્રથી ધાઁ નો ત્ આદેશ ન થતાં ધાĪ: ૪-૪-૧૫ થી ધા નો ત્તિ આદેશ થયો છે.
ત્ । ૪-૪-૨૦
અર્થ:- તકારાદિ કિત્ પ્રત્યય પર છતાં ધ વર્જીને વરૂ સંજ્ઞક ધાતુઓનો ત્ આદેશ થાય છે.
વિવેચન - (૧) ર્ત્ત: આપેલ. વા+7 - છૅ... ૫-૧-૧૭૪ થી ૪ પ્રત્યય,
ર:વદ્વાન્ત...
दत्त આ સૂત્રથી વા નો ત્ આદેશ, ત્તિ પ્રત્યય, સોહ:, થી ત્ત: થશે. એજ પ્રમાણે - તત્તવાન્.
1
-
=
(૨) વૃત્તિ: = આપવું. વા+તિ - સ્ત્રિયાં... ૫-૩-૯૧ થી ત્તિ પ્રત્યય, વૃત્તિ
આ સૂત્રથી 7 નો વત્ આદેશ, ત્તિ પ્રત્યય, સોહ:, ર:પવાસ્તે... થી વૃત્તિ: થશે. એજ પ્રમાણે ત્વા પ્રત્યય પર છતાં તત્ત્વા થશે.
ન
अध इत्येव - धीतः પીધું. ધાઁ ધાતુનું સૂત્રમાં વર્જન કરેલું હોવાથી આ સૂત્રથી ધા નો વત્ આદેશ ન થતાં ર્ત્યાને...૪-૩-૯૭ થી આ નો રૂં આદેશ થયો છે. એજ પ્રમાણે - ધીતવાદ્, ધીત્વા, ધીતિ: ૬ નૃત્યેવ - વાતું હિં: = તેણે બર્હિમ્ નામનાં ઘાસને કાપ્યું. અવવાતં મુલમ્ = તેણે મુખને સાફ કર્યું. વૈવ, વાંવ∞ ધાતુઓ વા સંજ્ઞક નથી તેથી આ સૂત્રથી ત્ આદેશ થયો નથી.
=
ઘતે - દ્રો ધાતુનાં અન્ય સ્વરનો ઢોસો... ૪-૪-૧૧ થી ૬ થાય છે તેથી વિઃ, વિતવાન્ પ્રયોગ થશે.
દ્દો-મો-મા-સ્થ રૂ: । ૪-૪-૧
અર્થ:- તાકારાદિ કિત્ પ્રત્યય પર છતાં ટ્રો-સો-મા-સ્થા ધાતુનાં અન્ય સ્વરનો રૂ આદેશ થાય છે.
-
વિવેચન - (૧) નિતિ: થી ત્હ પ્રત્યય, નિતિ - માત્... निर्दित આ સૂત્રથી અન્ય સ્વર આ નો હૈં, સિ પ્રત્યય, સોરું:, ર:પવાસ્તે... થી નિર્વિત: થશે.
=
કાપી નાંખેલ. નિ+રો+ત - w... ૫-૧-૧૭૪ ૪-૨-૧ થી તે નાં ઓ નો આ,
(૨) સિા = નાશ કરીને. સો+ત્ની - પ્રાપ્તેિ ૫-૪-૪૭ થી વક્ત્વા પ્રત્યય, सात्वा ઞાત્... ૪-૨-૧ થી સો નાં ઓ નો આ, સિત્તા - આ સૂત્રથી
