________________
૪૨૩
બુટિતા. - અહીં તો... ૪-૩-૪ થી ગુણની પ્રાપ્તિ હતી પણ આ સૂત્રથી તા પ્રત્યય ડિર્ થવાથી ગુણનો નિષેધ થયો. એજ પ્રમાણે(૨) શુતા = વિષ્ટા કરશે. શું-પુરીપોત્સTM (૧૪૨૭) અહીં ! ધાતુમાં નામિનો... ૪-૩-૧ થી ગુણની પ્રાપ્તિ હતી તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થયો. अञ्णिदिति किम् ? उत्कोट : કુટિલતા કરનાર. उद्+कुट्+घञ् ભાવા... ૫-૩-૧૮ થી ધક્ પ્રત્યય. ૩+જોટ - લધો... ૪-૩-૪ થી ૪ નો ગુણ ઓ.
=
રત્નોટ - અયોને... ૧-૩-૫૦ થી ૬ નો ત્. અહીં પણ્ પ્રત્યય નિત્ છે તેથી આ સૂત્રથી પત્ ને હિદ્ભાવ ન થવાથી ગુણ થયો.
(૨) ૐન્નુોટ = ઘણી કુટિલતા કરી.
उद्+कुट्+अ પાર્... ૩-૩-૧૨ થી ર્ પ્રત્યય.
उद्+कुट्फुट्+अ
દિર્ધાતુ.... ૪-૧-૧ થી ધાતુ દ્વિત્વ.
उद्+कुकुटं
વ્યાન... ૪-૧-૪૪ થી અનાદિવ્યંજન ટુ નો લોપ.
उद्+चुकुट
નો ર્.
उत्कुट
રત્નુંજોટ - લો... ૪-૩-૪ થી ૩ નો ગુણ ો.
એ
અન્નુોટ - તવર્માસ્ય... ૧-૩-૬૦ થી ત્ નો પ્. અહીં ગણ્ એ ખિત્ છે તેથી णव् ને આ સૂત્રથી ઙિાવ ન થવાથી ગુણ થઈ શક્યો. ટારેિિત વ્હિમ્ ? તેવનીયમ્ = લખનાર. નિવૃત્-અક્ષરવિન્યાસે (૧૩૩૬) આ ધાતુ દ્દિ નથી તેથી આ સૂત્રથી અનીય પ્રત્યયને વિદ્ભાવ થતો નથી તેથી તો... ૪-૩-૪ થી ગુણ થયો છે. વિ ગણ ધાતુપાઠમાં ૧૪૨૬ થી ૧૪૬૪ નંબર સુધી છે.
ઙઈંગ્ ૪-૧-૪૬ થી પૂર્વનાં અષોને... ૧-૩-૫૦ થી ૬ નો ત્.
વિનૅટ્િ। ૪-૩-૧૮
અર્થ:- વિન્ ધાતુથી પરમાં રહેલ રૂટ્ કિજ્ થાય છે. વિવેચન - ૩દ્વિનિતા – ઉદ્વિગ્ન થશે. ઓવિનંતિ (૧૪૬૮) ઓવિનૈપ્ (૧૪૮૯) ભય-વતનયો.
