________________
૪પ૯ માં જણાવેલ કે રતિ પ્રમાણે થશે. અહીં ળિ પ્રત્યય લાગેલો હોવાથી આ સૂત્રથી વૃદ્ધિનો નિષેધ થતો હોવાથી વૃદ્ધિ નહીં થાય. એજ પ્રમાણે - *-નાર, મૂ-નારંગારમ્, પન્ના : અહીં fબત-તિ પ્રત્યય છે પણ ઉગ અને નવું પ્રત્યય સિવાયનાં પ્રત્યય પર છતાં વૃદ્ધિ થતી ન હોવાથી અહીં વૃદ્ધિ થઈ નથી. નાજી ધાતુનાં સ્વરની ત્રિ-ત્િ પ્રત્યય પર છતાં જ વૃદ્ધિ થશે એવો નિયમ કરવો પણ બિ-ત્ પ્રત્યય પર છતાં ના ધાતુની જ વૃદ્ધિ થશે એવો વિપરીત નિયમ ન કરવો. કેમકે ઉદ્ધા.. ૪-૩-૫૮ થી પડ્યું પ્રત્યય વિકલ્પ દ્ થાય છે. એટલે ઉત્ થાય ત્યારે વૃદ્ધિ થાય છે. અને નનન... ૪-૩-૫૪ વિગેરેમાં ગત્ પ્રત્યય પર છતાં વૃદ્ધિનો નિષેધ પણ થાય છે. જો વિપરીત નિયમ કરીએ તો ત્રિ અને પત્ પ્રત્યય પર છતાં ના ધાતુ સિવાય કોઈ ધાતુનાં સ્વરની વૃદ્ધિ ન થાય.
સાત છે. ગ્ગી એ ૪-૩-૧૩ અર્થ- વત્ અને જિત્ એવા કૃદન્તનાં પ્રત્યય અને ત્રિ પ્રત્યય પર છતાં
નાકારાન્ત ધાતુનાં અન્ય સ્વરનો (ા નો) છે થાય છે. વિવેચન - (૧) ટ્રાયઃ = આપવું.
ટ્રા+ગ – બાવા... ૫-૩-૧૮ થી ઘમ્ પ્રત્યય. - હૈ - આ સૂત્રથી મા નો છે.
ટ્રાય તા. ૧-૨-૨૩ થી ૨ નો માર્યું. '
fસ પ્રત્યય, સો, પા.. થી ટ્રાયઃ પ્રયોગ થશે. (૨) ટ્રાય: = આપનાર. ટ્રા+4 - .. પ-૧-૪૮ થી 5 પ્રત્યય.
- આ સૂત્રથી ૮ નાં માં નો છે. રાય - તો... ૧-૨-૨૩ થી ૨ નો મા.
શિ પ્રત્યય, સો, પતાસે. થી ટ્રાયઃ પ્રયોગ થશે. (૩) મયિ = તેનાવડે અપાયું.
રા+ત - વિતા... ૩-૩-૧૧ થી તે પ્રત્યય.