________________
૪૮૨
- દ્રિોદતિચાં વા ! ૪-૩-૭૬ અર્થ- અઘતનીના વિષયમાં ટુદ્ધિા ધાતુનાં મા નો લોપ વિકલ્પ થાય છે.. વિવેચન - સદ્ધિી , અદ્રિાસી = તે દરિદ્ર થયો. સાધનિકા ૪-૩-૭૧ માં
જણાવેલ બનાવીન્ પ્રમાણે થશે. પરંતુ ૪-૩-૪૪ અને ૧-૨-૨૪ સૂત્ર નહીં લાગે. અને આ સૂત્રથી ધાતુનાં મા નો લોપ વિકલ્પ થશે. વિકલ્પપક્ષે જયારે મા નો લોપ ન થાય ત્યારે બદ્રિાકકટ્ટર્ સુધી. ઉપર પ્રમાણે થશે. બદ્રિા ડું++ - યમ... ૪-૪-૮૬ થી રૂટું અને હું આગમ. બદ્રિા-ફંદ્ર - રૂતિ ૪-૩-૭૧ થી સિદ્ નો લોપ. . ૩દ્રિાણી - સમાનાનાં.... ૧-૨-૧ થી રૂ = રૂં. '
દ્રિાસીત્ - વિરામે વા ૧-૩-૫૧ થી ટૂ નો તુ. માવેશત્ નામ: વર્તવાન - એ ન્યાયથી પ્રથમ યમ... ૪-૪-૮૬ થી રૂટું અને હું અત્તે થવો જોઈએ પણ આ સૂત્રમાં વિષયનું કથન કરેલું હોવાથી રૂ અને હું અત્તે ન થતાં પહેલાં દ્રિા ધાતુનાં મા નો લોપ થાય છે અને લોપ થયા પછી રૂદ્ અને હું આગમની પ્રાપ્તિ નથી. તેથી અદ્વીત્ પ્રયોગ થશે. '
अशित्यस्सन्-णकज्-णकाऽनटि । ४-३-७७ અર્થ- સકારાદિ સન પ્રત્યય, વ, નક્ર અને મન પ્રત્યય વને અન્ય
અશિત પ્રત્યયનાં વિષયમાં દ્રિા ધાતુનાં મા નો લોપ થાય છે. વિવેચન - સુદ્રમ્ = દુઃખ, દુઃખદાયક દારિદ્રય.
કુદ્ધિા - ૩ઃસ્વી... પ-૩-૧૩૯ થી ઉત્ (ક) પ્રત્યય. તુરિદ્ર - આ સૂત્રથી ધાતુનાં અન્ય મા નો લોપ. મમ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી તુર્તર્િ થશે. દ્વિતિ. અહીં નું પ્રત્યય પ્રેરકનો થયેલ છે. તેથી ... ૪-૨૨૧ થી નકારાત્ત ધાતુથી પુ નો આગમ થવો જોઈએ પણ વિષયનું કથન કરેલું હોવાથી પહેલાં આ સૂત્રથી મા નો લોપ થશે. અને લોપ
થયા પછી આગમની પ્રાપ્તિ નથી. (૩) રિદ્રિતુન્. અહીં તુમ્ પ્રત્યય અશિત હોવાથી આ સૂત્રથી મા નો લોપ
