Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
* ૪૭૭
એનૂ+{++ - બ.. ૪-૪-૨૯ થી અત્ આગમ. અનૂ+{++ફૅન્ - :સિન... ૪-૩-૬૫ થી {ત્ આગમ. બલૂ+3+ફૅન્ - આ સૂત્રથી સિદ્ગુ નો લોપ. અનૈરૂત્ - સિવિ. ૪-૩-૪૪ થી 8 ની વૃદ્ધિ મૌ. મસ્તાવિદ્ - મોટતો... ૧-૨-૨૪ થી ગૌ નો મા.. અનાવીલ્ - સમાનાનાં... ૧-૨-૧ થી રૂડું = . બનાવીન્ - વિરામે વી ૧-૩-૫૧ થી ટૂ નો તુ. અહીં સિદ્ પ્રત્યયનો લોપ થવા છતાં સ્થાનિવર્ભાવ થવાથી ૪-૩૪૪ થી વૃદ્ધિ થઈ છે. ફુટ રૂતિ વિમ્ ? ઊંતુ = તેણે કર્યું. સાધનિકા ૩-૪-૫૩ માં જણાવેલ બનષીત્ પ્રમાણે થશે. અહીં 2 ની વૃદ્ધિ સામ્ થશે. અહીં ૪-૪-૫૬ થી રૂ નો નિષેધ થતો હોવાથી સિદ્ પ્રત્યય રૂર્ થી પરમાં નથી તેથી આ સૂત્રથી સિદ્ પ્રત્યયનો લોપ થયો નથી. ફતીતિ વિમ? ગળષમ્ = હું બોલ્યો. મ+]- ટુ-તા. ૩-૩-૧૧ થી મમ્ પ્રત્યય. પ[+[+ગમ્ - સિઝ... ૩-૪-૫૩ થી સિદ્ પ્રત્યય.
++મમ્ - અ. ૪-૪-૨૯ થી મદ્ આગમ. ગમન+સૂ+ગમ્ - સ્વાદ્ય... ૪-૪-૩ર થી રૂદ્ આગમ. અનિષમ્ - નાગ... ૨-૩-૧૫ થી સ્ નો ૬. અહીં ર્ થી પરમાં સિદ્ પ્રત્યય છે પણ તેનાથી પરમાં ફત્ નથી તેથી આ સૂત્રથી સિદ્ પ્રત્યયનો લોપ થયો નથી. કેમકે તુ આગમ લિ અને સિ પ્રત્યયો પરમાં હોય તો જ થાય છે અહીં તો મમ્ પ્રત્યય છે.
सो धि वा । ४-३-७२ અર્થ- ધાતુથી વિધાન કરાએલાં ધકારાદિ પ્રત્યય પર છતાં પૂર્વનાં સ્ નો - લોપ વિકલ્પ થાય છે. વિવેચન- (૧) જાધિ, વાદ્ધિ = તું પ્રકાશિત થા. વેવામૃ-વીસી (૧૦૯૪) | વાસુ-હિ - તુ.... ૩-૩-૮ થી fહ પ્રત્યય.
