Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૪૩૬ કૃષ્ટ - ૧-૩-૬૦. ઉસ પ્રત્યય, સો:, :પાન્ડે.. થી પૃષ્ટ: પ્રયોગ થશે. અને પૃષ્ટવીન ૪-૨-૬૭ માં જણાવેલ હૃઝવાન પ્રમાણે થશે. અહીં મૃ - સહને ૨ (પર૮) ધાતું કે ઈવાળો હોવાથી કદિતો... ૪-૪-૪ર થી વલ્વા પ્રત્યય પર છતાં ? વિકલ્પ થાય છે તેથી વેટો. ૪-૪-૬૨ થી શું-જીવતુ પ્રત્યયની આદિમાં રૂ નો નિષેધ થાય છે માટે અનિટુ p-pવતુ પ્રત્યયને આ સૂત્રથી દ્વિભાવનો નિષેધ થતો નથી.
વત્તા / ૪-૩-૨૬ . . ' અર્થ:- ધાતુથી પરમાં રહેલ સેદ્ વત્વ પ્રત્યય કિદ્વત થતો નથી. વિવેચન - સેવિત્વ = રમીને.
વિ+વી - પ્રવિત્તેિ ૫-૪-૪૭ થી સ્વી પ્રત્યય. િિવત્વા – તા. ૪-૪-૩ર થી રૂ. િિવ ત્યા - આ સૂત્રથી સેટુ ર્વી ને કિવદ્ભાવનો નિષેધ. વિન્દી - તલોદ. ૪-૩-૪ થી ડું નો ગુણ . એજ પ્રમાણે – વિવા, વર્જિત્વા, ધૃણિત્વ, ધ્વસિલ્વા, વૃશ્ચિત્વી વિગેરે. આ સૂત્રથી સેટુ સ્વી પ્રત્યય કિધ્વદ્ ન થવાથી ગુણની પ્રાપ્તિ હતી ત્યાં ગુણ થયો, , બંન્ માં ઉપાજ્ય નું નો લોપ ન થયો અને વ્ર ધાતુમાં ૨ નું વૃત્ ઝ ન થયું. રેડિયેવ - Fી = કરીને. અહીં ત્યાં પ્રત્યયની પૂર્વે સ્વર... ૪૪-૫૬ થી રૂ નો નિષેધ થયો છે. તેથી અનિદ્ સ્વ પ્રત્યયને આ સૂત્રથી કિડ્વદ્ભાવનો નિષેધ થયો નથી. " ફર્થ રત્ ધાતોઃ ટિવ – અહીં ત્યાં પ્રત્યય સેટું છે તો આ સૂત્રથી કિર્વાદુર્ભાવનો નિષેધ થવાથી ઉપાજ્ય ૩ નો ગુણ થવો જોઈએ પણ કેમ નથી થયો? અહીં ગુણ નહીં થાય કેમકે રાત્રે ૪-૩-૧૭ થી ગિ–પિત્ પ્રત્યયને વર્જીને બધા પ્રત્યયો યુરિ ધાતુથી ડિવત થાય છે તેથી કોટિતા રૂપ ન થતાં ટિવી જ થશે.
<-સ્થ ! ૪-રૂ-૨૦ અર્થ:- ફ્રન્ટ અને અન્ ધાતુથી પરમાં રહેલ ક્વા પ્રત્યય કિવત્ થતો નથી.
