________________
કિ.વ.
૨૬૯
વૈ-વે ધાતુનાં પરોક્ષાનાં રૂપો. - એ.વ. ૧.પુ. ૩ય,ડવીય,વવી કવિ, વિવ,વવિવ ર.પુ. ડવચિ,વવિથ શુ: કર્વથ: વેવથ: ૩.પુ. સવાય,વવી યg:, વતુ: વવતું:
બ.વ. યિમ, વિમ,વવિમા થિ, વય,વવિથ યુઃ કેવું:,વવું:
ज्यश्च यपि । ४-१-७६ અર્થ:- યક્ પ્રત્યય પર છતાં ચા અને વે ધાતુનું વૃત થતું નથી. વિવેચન - (૧) અન્યાય = ઘટીને
પ્ર+ન્યા+વા - ક્વી.. પ-૧-૧૩ થી ત્થા પ્રત્યય. પ્રખ્યાય - મન.. ૩-ર-૧૫૪ થી ત્વી નો | આદેશ. અહીં જા... ૪-૧-૮૧ થી વા નાં ચા નું વૃત રૂ થવાની પ્રાપ્તિ હતી
તેનો આ સૂત્રે નિષેધ કર્યો. (૨) પ્રવાય = વણીને. માત્., ૪-૨-૧ થી 3 ધાતુનાં નો આ આદેશ
થયા પછી સાધનિકા ઉપર પ્રમાણે થશે. અહીં યજ્ઞાદ્ધિ.. ૪-૧-૭૯ થી - વા નું વૃત ૩ થવાની પ્રાપ્તિ હતી તેનો આ સૂત્રે નિષેધ કર્યો.
વ્ય: | ૪-૨-૭૭ અર્થ:- વત્ પ્રત્યય પર છતાં ચે ધાતુનું વૃત્ થતું નથી. વિવેચન - (૧) પ્રવ્યાય = ઢાંકીને. .. ૪-૨-૧ થી બે ધાતુનાં નો
થયા પછી સાધનિકા ૪-૧-૭૬ માં જણાવેલ કન્યા પ્રમાણે થશે. - અહીં યનારિ... ૪-૧-૭૯ થી ચા ધાતુનાં ચા નું વૃત્ ર્ થવાની પ્રાપ્તિ
હતી તેનો આ સૂત્ર નિષેધ કર્યો. ૪ થો વિપ: ઉત્તરાર્થ: - ૪-૧-૭૬ સૂત્રથી ૪-૧-૭૭ સૂત્રને જુદું
બનાવ્યું તે ફક્ત ત્રે ધાતુને જ નીચેનાં સૂત્રમાં લઈ જવા માટે. જો “વ્યશ પ" આ પ્રમાણે સૂત્ર બનાવ્યું હોત તો નીચેનાં સૂત્રમાં ચા, વે અને ચે ત્રણે ધાતુની અનુવૃત્તિ આવત.
