________________
માતુર્માંસ પરિવર્તન વ્યાખ્યાન
YFF
પ્રાજ જ આપે. જાવ, પુણ્ય જમે રાખ્યું, તા દુČતિએ ન જાવ, તેના રસ્તે પણ ન જાવ, પુણ્ય રૂપી શરાફમાં દુર્ગતિમાં મેલે તેવી તાકાત નથી. શરાફથી એમ ન એલાય કે કલાલખાનામાં વેશ્યાવાડે જાય છે, માટે વ્યાજ નહિ આપું! મારે ત્યાં રકમ મૂકનારા વ્યાજ લઈ શું કરશે, તે શરાફને જોવાનુ નથી. શરાને માત્ર રસ સાગે ત્યારે આપી દેવી, પછી માલિક ચાડે તે કરે. મહારાજા હું તેને તા પેાતાની પ્રજાની મિલકત રહે ને પ્રજા ગમડી ન પડે તેમને સિ
જોવાનુ` હોય. એમ આત્મા ધમ મહારાજાની રૈયત અને
3 By
PICH
ત્ર મહારાજાની વફાદારીનુ' અને દ્રોહીપણાનુ' ફળ રાજા રક્ષણ કયાં સુધી કરે ? તેની રૈયત મનેા ત્યાં સુધી. રૈયતમાંથી નીકળી જાવ તે રાજાના શીરે જોખમ નથી, તેમ ́મેં ના શરણમાં રહે તેના પાપના હટ્ટો દૂર કરવાની જોખમદારી ધમ” મહારાજા રાખે છે. સદ્ગતિ મેળવી આપવાની ને દુર્ગંતિથી દૂર રાખવાની જોખમદારી ધમ મહારાજાની છે. ધમ મહારાજા કાને હવા ? મહારાણી વિકટોરિયા કહેવાતી, અને ઘેાડા પરાણે ખેચે તે મડીનુ નામ પણ વિકટોરિયા કહેવાય છે. વાહન વિકટોરિયા કે કવીન વિટારિયા ? તેમ તેનું નામ ધરાવ્યું ને ગુણ્ણા ન આવ્યા તે વિકટોરિયાં વાહન છે તેમ અહી' જેને આપણે મહારાજા કહીએ છીએ તે ગાયકાર્ડ–ગ્વાલિયર –સિધિયા-હાસ્કર નથી, પણ ચૌદરાજલેાકમાં જેનું રાજ્ય પ્રવત છે, જેની આણુ ચૌદ રાજલેાકમાં ચાલે છે, જેમની સત્તા નીચે ચૌદ રાજ્યાક છે એવા ધમ મહારાજા છે. > sp; રાજ્યમાં રહેનારા એ પ્રકારના હાય છે : વફાદાર અને ક્રોહી. રાજા જંગતનું ભલું કરવા પ્રવતેલા હાય, તેમાં તેનુ તથા ક્રિમના ભક્તનુ ભલુ થાય. ધ રાજાની સત્તા ચૌદ રાકમાં,પણુ ભલું તે। ભક્તનું થાય. તેમ દ્રોહી નીકળે તેના માટે જેલખાના હાય છે. જેલખાના તરીકે અહીં તિયંચગતિ ને નરકગતિ છે! ધમ જોડીને ત્યાં રાજ્યે જ છૂટકો. છૂટા ફરતા અને સમૃદ્ધિવાળા અને બાય ? વફાદારને. તેમ મનુષ્યપણામાં અને દેવપણામાં કાને રખાય ? તે કે
૮
૧૧૩
