Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १० उ० १ सू० १ दिवस्वरूपनिरूपणम् २१ एकेन्द्रियाणां देशश्च चतुरिन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३, एकेन्द्रियाणां देशाच, पश्चेन्द्रियस्य देशश्च वर्तते १, एकेन्द्रियाणां देशाश्च पश्चेन्द्रियस्य देशाश्व वर्तन्ते २, एकेन्द्रियाणां देशश्च पश्चेन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३, एकेन्द्रियाणां देशाश्च अनिन्द्रियस्य देशश्च १, एकेन्द्रियाणां देशाश्च अनिन्द्रियस्य देशाश्च २, एकेन्द्रियाणां देशाश्च अनिन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३ इति भावः। 'जे जीवपएसा ते नियमा एगिदियपएसा' आग्नेय्यां दिशि ये जीवप्रदेशाः सन्ति ते नियमात् नियमतः एकेन्द्रियप्रदेशा बोध्याः, 'अहवा एगिदियपएसा य, बेइंदियस्स पएसा' हैं २, एकेन्द्रियोंके अनेक देश और चौइन्द्रिय जीवोंके अनेक देश होते हैं ३, इसी प्रकारसे आग्नेयी दिशामें एकेन्द्रियोंके अनेक देश पंचेन्द्रियका एकदेश १, एकेन्द्रियोंके अनेक देश पंचेन्द्रियके अनेक देश २
और एकेन्द्रियोंके अनेक देश और पंचेन्द्रियोंके अनेक देश होते हैं। इसी प्रकार वहां एकेन्द्रियोंके अनेक देश, अनिन्द्रिय जीवका एक देश १, एकेन्द्रियोंके अनेक देश अनिन्द्रयके अनेक देश २, एवं एकेन्द्रियों के अनेक देश तथा अनिन्द्रिय जीवोंके भी अनेक देश होते हैं । 'जे जीव पएसा ते नियमा एगिदिय पएसा' जीव देशको प्रकट कर अब सूत्रकार इस सूत्र द्वारा जीव प्रदेशको प्रकट करते हुए कहते हैं कि उस आग्नेयी दिशामें जो जीवप्रदेश हैं, वे नियमसे एकेन्द्रियप्रदेश हैं 'अहवा एगिदियपएमा य बेइदियस्स पएमा अथवा आग्नेयी दिशामें ચૌઇન્દ્રિયે જીવના અનેક દેશ રહે છે() અથવા એકેન્દ્રિય ના અનેક દેશે તથા ચૌઈન્દ્રિય જીના અનેક દેશે રહે છે.
હવે એકેન્દ્રિયેના એને પંચેન્દ્રિયના ક્રિકસંગથી બનતા ત્રણ ભાંગાઓ પ્રકટ કરવામાં આવે છે-(૧) આયી દિશામાં જીવનના અનેક દેશે તથા પંચેન્દ્રિય જીવને એકદેશ રહે છે. (૨) અથવા એકેનિદ્રય જીના અનેક દેશો તથા જીવના અનેક દેશે રહે છે (૩) અથવા એકેન્દ્રિય જીના અનેક દેશે તથા પંચેન્દ્રિજીના અનેક દેશે રહે છે. એ જ પ્રમાણે આનેયી દિશામાં ૧) એકે. ન્દ્રિય જીના અનેક દેશે અને અનિન્દ્રિય જીવને એક દેશ રહે છે. (૨) અથવા એકેન્દ્રિય જીવેના અનેક દેશ અને અનિન્દ્રિય જીવના અનેક દેશે રહે છે. (૩) અથવા એકેન્દ્રિય જીવેના અનેક દેશે અને અનિન્દ્રિય જીવેના અનેક દેશો રહે છે.
“जे जीवपएसा ते नियमा एगि दियपएसा"वे सूत्रधार मानेया मां રહેલાં જીવપ્રદેશની વાત કરે છે-આનેયી દિશામાં જે જીવપ્રદેશ છે, તે નિયમથી
य ना प्रश। छ. “ अहवा एगिदियपएस। य बेइंदियस्स पएसा"
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
