Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. १ पुण्डरीकनामाध्ययनम् ___ 'से मेहावी जाणेज्जा' अथ मेधावी एवं जानीयात्, 'बहिरंगमेय' बहिरङ्गमेतत्, सर्वमेतन्न मत्स्वरूपम्, किन्तु-बहिरङ्गम् विमिन्नमेव, 'इणमेव उवणीयतरग' इहमेवोपनीततरम्, एतेभ्यः खलु क्षेत्रादिभ्यः समीपवत्तिनो वक्ष्यमाणा मातृपित्रादयः, एव । 'तं जहा' तद्यथा-'माया मे पिया मे' माता मे पिता में 'भाया मे भगिणी मे' भ्राता में भगिनी मे 'मज्जा मे पुत्ता में भार्या मे पुत्रा मे 'धृया मे पेसा में दुहितारो में मेध्या में 'नत्ता मे सुण्हा में नप्ता मे नप्ता पौत्रा, स्नुषा मे-स्नुषा-पुत्र वधूः 'सुहा मे पिया में' मुहम्मे-मित्र में प्रिया मे 'सहा मे' सखा मे 'सयणसंगथसंथुया में स्व जनसंग्रन्थसंस्तुता मे, पूर्वाऽपरपरिचिताः जननीजन कादयः, तत्परिचिताः सम्बन्धिनश्च में विद्यन्ते, तत्र स्वजनाः जननीजनकादयः, तत्परिचिताः सम्बन्धिनश्च में विद्यन्ते, पूर्वसंयोगा:संग्रन्थाः, पश्चात् संयोगाः श्वशुरादयः, संस्तुताः सामान्यतः परिचितार, भी शान्ति ये प्रदान नहीं कर सकते। अतएव इनको ग्रहण न करना और अपना न मानना ही मेरे लिए श्रेयस्कर है। मैं इनका त्याग कर दूंगा!
बुद्धिमान् पुरुष ऐसा समझे-खेत, मकान आदि पदार्थ तो मुझसे भिन्न हैं ही, किन्तु इन पदार्थों से भी जो अधिक समीपवत्तीं हैं, जैसे कि मेरी माता है, मेरा पिता है मेरा भ्राता है, मेरी भगिनी है, मेरी भार्या (पत्नी) है, मेरे पुत्र है, मेरे नौकर चाकर हैं, मेरे नाती पोते हैं पुत्रवधू है, मित्र हैं, प्रियजन हैं, आगे पीछे के परिचित एवं सम्बन्धी हैं। स्वजन अर्थात् पूर्वापर परिचित माता पिता आदि, संग्रन्थ अर्थात् बाद के संबंधी जैसे श्वशुर आदि और संस्तुत अर्थात् सामान्य रूप से શાંતિ આપી શકતા નથી, તેથી જ તેને ગ્રહણ ન કરવું અને પિતાનું ન માનવું એ જ મારા માટે કલ્યાણ કારક છે. જેથી હું તેને ત્યાગ કરી દઈશ.
બુદ્ધિમાન પુરૂષ આ પ્રમાણે સમજે કે–ખેતર, મકાન, વિગેરે પદાર્થો તે મારાથી જુદા છે જ, પરંતુ આ પદાર્થોથી પણ જે વધારે નજીક છે જેમકે-આ મારી માતા છે, મારા પિતા છે, મારો ભાઈ છે, મારી બહેન છે, મારી સ્ત્રી છે, મારા પુત્રો છે, મારા નોકર ચાકર છે. મારા પૌત્રો છે. પુત્રવધૂઓ છે. પ્રિયજને છે, સખા છે. આગળ પાછળના પરિચિત અને સંબંધી વર્ગ છે, સ્વજન-અર્થાત્ પૂર્વાપરના પરિચયવાળા માતા પિતા વિગેરે સંબધી અર્થાત્ પછીના સંબંધ વાળાઓ જેમકે સાસરા વિગેરે અને સંરતુત
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
