Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे वहिः प्रदेशे 'उत्तरपुरस्थिमे' उत्तरपूर्वस्या दिशोरन्तराले ईशानकोणे इति यावत् 'दिसीमाए' दिग्विभागे 'एत्थ ' अत्र खलु एतस्य राजगृहस्य 'बाहिरिया' बालभूमौ 'नालंदा नाम' नालन्दानाम्नी 'बाहिरया' बाहिरका-पाटकः-लघुग्राम: होत्या' आसीत् , साकीदृशी तत्राह-'अणेगभवण' इत्यादि । 'अणेगमवणसयसंनि: विट्ठ जाव पडिरूवा' अनेकभवनशतसन्निविष्टा-अनेकैः-बहुभिः भवनशतैः सन्त्रिविष्टा-युक्ता यावत्मतिरूपा आसीत्-अभूदिति । यावत्पदेन प्रासादीया दर्शनीया अभिरूपा इति ग्राह्यम् ॥ ०१-६८॥
मूलम्-तत्थ णं नालंदाए बाहिरियाए लेवे नाम गाहावई होत्था, अड़े दित्ते वित्ते विच्छिण्णविपुलभवणसयणासण. जाणवाहणाइण्णे बहुधणबहुजायरूवरजए आओगपओगसंपउत्ते विच्छड्डियपउरभत्तपाणे बहुदासीदासगोमहिसगवेलगप्पभूए बहुजणस्त अपरिभूए या वि होत्था । से णं लेवे नामं गाहावई समणोवासए या वि होत्था, अभिगयजीवाजीवे जाव लेना चाहिए, यावत् वह इतना सुन्दर था कि प्रत्येक दर्शक को उसका नया-नया ही रूप दृष्टिगोचर होता था। ___णं शब्द वाक्य के अलंकार के लिए है अर्थात् वाक्य की शोभा बढाने के लिए प्रयुक्त किया गया है । उस राजगृह के बाह्य प्रदेश में, उत्तर-पूर्व दिशा में अर्थात् ईशान कोण में नालन्दा नामक पाटक (पाडा) मुहल्ला या उपनगर था। उसमें सैकड़ों भवन थे यावत् वह प्रासादीय था, दर्शनीय था, अभिरूप एवं प्रतिरूपथा अर्थात् वह अतीव सुन्दर था ॥१॥ ચમ્પાનગરીને વર્ણનની જેમ સમજી લેવું. યાવત્ તે એટલું બધું સુંદર હતું કે- દરેક જેનારાને તેનું નવું જ સ્વરૂપ જોવામાં આવતું હતું.
બં’ શબ્દ વાક્યના અલંકાર માટે છે. અર્થાત્ વાક્યની શોભા વધારવા માટે તેને પ્રગ કરવામાં આવેલ છે. તે રાજગૃહના બહારના પ્રદેશમાં– ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં અર્થાત્ ઈશાન ખૂણામાં “નાલન્દા” નામનું પાટક (પાડા) મોહલ્લે અથવા ઉપનગર હતું. તેમાં સેંકડો ભવ હતા યાવત્ તે પ્રાસાદીય હતું, દર્શનીય હતું અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ હતું અર્થાત્ તે અત્યંત સુંદર હતું, સૂ
श्री सूत्रकृतांग सूत्र : ४ ।
