Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. २ क्रियास्थाननिरूपणम्
भवति । क्रिया द्विविना द्रव्यक्रिया भावक्रिया च । तत्र घटपटादिक्रियामारभ्य शरीरान्तक्रिया द्रव्यक्रिया भवति । भावक्रियाष्टमकारा भवति, प्रयोगो-पाय
-
-
१५५
करणीय समुदायपथ- सम्यक्त्व- सम्यमिध्यात्व- क्रियाभे शत् । क्रियाणां स्वरूपं यथास्थानं सूत्रकृते प्रतिपादयिष्यते । एतासां क्रियाणां यत्स्थानं
एतासां
तत क्रियास्थानम् इत्येतादृशःक्रियास्थानस्यैव प्रकृताऽध्ययने निर्वचनं करिष्यते ।
*
,
अतः परमास्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुच्चारणीयम् ।
मूलम् - सूर्य मे आउसंतेणं भगवया एवमक्खायं-इह खलु किरियाठाणे नामज्झयणे पण्णत्ते, तस्स र्ण अयमट्ठे, इह खलु संजू हेणं दुवे ठाणे एवमाहिज्जति, तं जहा-धम्मे चैव अधम्मे चेव उवसंते चेत्र अणुत्रसंते चेत्र । तत्थ णं जे से पढमस्स ठाणस्स अहम्मपक्खस्स विभंगे, तस्स पर्ण अयमट्टे पण्णत्ते, इह दो प्रकार की होती है - द्रव्यक्रिया और भावक्रिया । घट पट आदि की क्रिया से लेकर शरीर के अन्त तक की क्रिया द्रव्य कहलाती है । भावक्रिया आठ प्रकार की होनी हैं-प्रयोग १, उपाय २, करणीय ३ समुदान ४, ईपत्र ५, सम्यक्त्व ६ और सम्यमिध्यात्व ७ क्रिया ८ इन क्रियाओं का स्वरूप सूत्रकार स्वयं ही यथास्थान प्रतिपादन करे गे । इन क्रियाओं का स्थान क्रियास्थान कहलाता है । प्रकृन अध्ययन में इस किया स्थान का ही व्याख्यान किया जाएगा। इसके अनन्तर सवलना आदि दोषों से रहित सूत्र का उच्चारण करना चाहिए ।
અથ છે. ક્રિયા એ પ્રકારની હાય છે. દ્રવ્યક્રિયા અને ભાવક્રિયા ઘટે પેટ, વિગેરેની ક્રિયાથી લઈને શરીરના અંત સુધીની ક્રિયા દ્રવ્ય ક્રિયા કહેવાય છે. ભાવક્રિયા આઠ પ્રકારની હોય છે. તે આ પ્રમાણે છે. પ્રયાગ ૧, ઉપાય કરણીય ૩, સુદાન ૪, ઇર્યાપથ ૫, સમ્યક્ત્વ ૬, અને સમ્યક્ મિથ્યાત્વ ૭, ક્રિયા ૮, આ ક્રિયાઓનું સ્વરૂપ સૂત્રકાર પેતે જ પ્રસ ંગાપાત યથાસ્થાન પ્રતિપાદન કરશે. આ ક્રિયાઓનુ સ્થાન ક્રિયાસ્થાન કહેવાય છે. ચાલુ આ ખીજા અધ્યયનમાં આ ક્રિયાસ્થાનનુ જ વ્યાખ્યાન કરવામાં આવશે તે પછી શખલતા વિગેરે દેષથી રહિત સૂત્રનું ઉચ્ચારણ કરવુ. જોઈ એ મા मध्ययनतु पहेलु सूत्र 'सुयं मे आउस तेणं' त्यिहि छे.
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૪