Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समथार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. ६ आईकमुनेर्गोशालकस्य संवादनि० ६७१
अन्वयार्थः- (संवच्छरेणावि य) संवत्सरेणापि-एकस्मिन् वर्षेऽपि (एगमेगं पाणं हणंता' एकैकमपि एकमपि यं कश्चनप्राणं प्राणिनं नन्तो व्यापादयन्तः (अणियत्तदोसा) अनिवृत्तदोषा एव ते स्युः (सेसाण जीवाण वहे ण लग्गा) शेषाणां जीवानां वधे-व्यापादने न लग्नाः (गिहिणोवि) गृहिण:-गृहस्था अपि (तम्हा) तस्मात् (थोमं सिया य) स्तोकम् अल्प यथा भवेत् तथा स्युः-भवेयुरिति ॥५३॥ ____टीका-मुनिराईको हस्तितापसान् प्रत्याह-एकस्मिन्नपि हायने यः कश्चित् एकमपि यं कश्चन प्राणिनं हिनस्ति सोऽपि मन्ये दोषभाक् स्यात्, किम्पुना पञ्चेन्द्रियं महाकाय गज यो हिनस्तीति । एतेषामर्थ प्रकाशयति-'संवच्छरेणावि य' पुरुष भी 'अणियंतदोसा-अनिवृत्तदोषाः' 'निर्दोष-निष्पाप नहीं कहे जा सकते' ऐसा हो तो जिन जीवों की गृहस्थ हिंसा करते हैं उनके सिवाय 'सेसाणं जीवाणं वहे ण लग्गा-शेषानां जीवानां वधे न लग्राः शेष जीवों की हिंसा न करने के कारण 'गिहिणो वि-गृहिणोऽपि' गृहस्थ भी थोभं सिया-स्तोकं स्युः' निर्दोष कहलाने लगेंगे।५३॥ ___ अन्वयार्थ--एक वर्ष में एक प्राणी की हिंसा करने वाले पुरुष भी निर्दोष-निष्पाप नहीं कहे जा सकते ऐसा हो तो 'जिन जीवों की गृहस्थ हिंसा करते हैं, उनके सिवाय' शेष जीवों की हिंसा न करने के कारण गृहस्थ भी निर्दोष कहलाने लगेंगे ॥५३॥
टीकार्थ--अकि मुनि हस्तितापस को उत्तर देते हैं-एक वर्ष में जो किसी एक प्राणी की हिंसा करता है, वह भी पाप का भागी होता है। फिर पंचेन्द्रिय और स्थूलकाय हाथी को मारने की बात ही क्याहै ? -अनिवृत्तदोषा' नि-निपा५ ४ी शय नहीं. मेम हेत। (स्था रे
वोनी सा ४२ छे) 'सेसाण जीवाण वहे ण लग्गा-शेषानां जीवानां वधे न लग्ना' तना सिपाय माझीन वानी हसा न ४२वाथी 'गिहिणो वि-गृहिणोऽपि गृहस्थ पण 'थोभं सिया-स्तोकं स्युः' निषि ४१. मति तसे। ५५ નિર્દોષ જ કહેવાશે. પવા
અન્વયાર્થ_એક વર્ષમાં એક પ્રાણીની હિંસા કરવાવાળા પુરૂષ પણ નિર્દોષ-નિષ્પાપ કહી શકાય નહી જે તેને નિષ્પાપ માનવામાં આવે છે (જે
ની ગ્રહ હિંસા કરે છે, તેના શિવાય) શેષ જીવેની હિંસા ન કર. વાના કારણે ગૃહસ્થ પણ નિર્દોષ કહેવડાવશે. આપણા
ટીકાથ–આદ્રક મુનિ હસ્તિતાપસોને ઉત્તર આપતાં કહે છે કે-એક વર્ષમાં જે કોઈ એક પ્રાણીની હિંસા કરે છે, તે તે પણ પાપના ભાગી જ કહેવાય છે. તો પછી પંચેન્દ્રિય અને સ્થૂલકાય હાથીને મારવાની તે વાત જ
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
