Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 522
________________

समयार्थबोधिनी टीका द्वि. भु. अ. ५ आचारतनिरूपणम्
५११
शरीराभ्यां सम्बद्ध एवाssवर्तते । अतः कथञ्चित्स मूर्खोऽपि । स्वरूपतः स्वभावतथ अमूर्वोऽपि 'ज्ञान-दर्शन- चारित्रयात्मकोऽपि तेजसकार्मणशरीरसम्बन्धान्यूतौऽपि भवति । अतस्तस्य कर्मपुद्गलसम्बन्धात्मक बन्धनस्य अभावप्रतिपादनस्याशक्यत्वात् । बन्धसम्भवे च तदभावात्मकमोक्षोऽपि सम्भवत्येव । अतः बन्धमोक्षौ न विद्येते इति मर्ति परित्यज्य बन्धमोक्षौ विद्येते इत्येतादृशों मतिमेव धारयेत् । न तु कुतर्केण आग्रहेण शास्त्रमतिरपने येति ॥ १५ ॥ मूलम् - नस्थिं पुण्णे व पावे वा णैवं सन्नं णिवेसँए ।
अस्थि पुण्णे व पावे वा एवं सन्नं निवेसेंए ॥१६॥ छाया - नास्ति पुण्यं वा पापं वा नैरं संज्ञां निवेशयेत् । अस्ति पुण्यं वा पापं वा एवं संज्ञां निवेशयेत् ॥ १६ ॥
होता ही है। इसी प्रकार आत्मा का कर्मपुङ्गगल के साथ यदि सम्बन्ध हो तो इसमें कोई बाधक नहीं है। है। इसके अतिरिक्त संसारी आत्मा अनादि काल से तैजस और कार्मण शरीरों के साथ बद्ध होने के कारण कथंचित मूर्त्त ही है । अर्थात् अपने मूल भूत शुद्ध स्वभाव की अपेक्षा से आत्मा अमूर्त है ज्ञान-दर्शन चारित्र और तपमय है, फिर भी तैजस और कार्मण शरीर के साथ सम्बन्ध होने के कारण मूर्त भी है, । इस अपेक्षा से आत्मा का कर्मपुद्गलो के साथ बन्ध होना निर्वाध है और जब बन्ध होता है तो उसका अभाव भी संभव ही है ! अतएव बन्ध और मोक्ष नहीं हैं, इस प्रकार की बुद्धि को त्याग कर यही बुद्धि धारण करना चाहिए कि बन्ध भी है और मोक्ष भी है । कुतर्क और कदाग्रह करके शास्त्र संगत समझको त्याग देना उचित नहीं है ॥ १५ ॥ જ છે. એજ પ્રમાણે કર્મ પુદ્ગલેાની સાથે જો આત્માના સંબંધ હોય તે તેમાં કંઈ જ ખાધ નથી. આ સિવાય સ'સારી આત્મા અનાદિકાળથી તૈજસ અને કામ ણુ શરીરની સાથે બદ્ધ હાવાથી કથ ંચિત્ ભૂત જ છે અર્થાત્ પેાતાના મૂળભૂત શુદ્ધ સ્વભાવની અપેક્ષાથી આત્મા અમૂત છે. જ્ઞાન, દર્શન ચારિત્ર અને તપમય છે. તે પણ તૈજસ અને કામણ શરીરની સાથે સબંધ હાવાથી ભૂત પણ છે. આ અપેક્ષાથી કર્મ પુદ્ગલેાની સાથે આત્માને બધ થવા નિર્માધ-ખાધ દોષ વગરના છે. અને જ્યારે મધ થાય છે, તે તેના અભાવ પણ સભવે છે. તેથી જ મધ અને માથુ નથી. આવા પ્રકારની બુદ્ધિના ત્યાગ કરીને એવી જ બુદ્ધિ ધારણ કરવી જોઇએ કે-મન્ય પણ અને મેક્ષ પણ છે. કુતર્ક અને દાગ્રહ કરીને શાસ્ત્ર સંગત સમજણુને છેડી દેવી તે ચેગ્ય નથી, ૧પા
९
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૪


Page Navigation
1 ... 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795