Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 545
________________

सूत्रकृतागसूत्रे
__ अन्वयार्थः-(गस्थि) नास्ति-न विद्यते (सिद्धी) सिद्धि रशेषकर्मक्षयरूपा (असिद्धी वा) असिद्धिः-सिद्धि व्यतिरिक्ता (णेवं सन्नं णिवेसए) नैवम्-नेशों पूर्वोक्तां संज्ञां बुद्धिं निवेशयेत्-कुर्यात् किन्तु-(अस्थि सिद्धी असिद्धी वा) अस्ति -विद्यते एव सिद्धिरसिद्धिश्च (एवं सन्नं णिवेसए) एवमीदशी संज्ञां-बुद्धिं निवेशयेत्-कुर्यादिति ॥२५॥ ___टीका-सिद्धी' सिद्धिः-अशेषकर्मक्षयरूपा-मोक्षाऽपरपर्याया। 'असिद्धी' असिद्धिस्तद्विपरीता संसाररूपा सिद्धा प्रसिद्धा च । 'पस्थि' ते न स्तः-न विधेते ‘एवं सन्नं' एवम्-एतादृशी संज्ञां-विचारधाराम् 'ण णिवेसए' न निवेशयेत्नैव कुर्यात् । किन्तु-'सिद्धी' सिद्धिः 'असिद्धी वा' असिद्धिश्च 'अस्थि' अस्तिविद्यते 'एवं सन्नं णिवेसए' एवं संज्ञां निवेशयेत्-भस्ति सिद्धिरसिद्धिश्वेत्येवं निर्णयोनिर्णयः तयोः सत्वमवश्यमभ्युपेतव्यम् । असिद्धिः-संसार स्तद्रूपवर्णनं पूर्वत्र गाथायां गीतम् । अशेषकक्षयरूपा सिद्धिरपि सिद्धा विद्यते एव । कर्मचयसञ्चितोऽत्यन्तं
टीकार्थ-- सिद्धि का अर्थ है-समस्त कर्मों का क्षय हो जाने पर अनन्त ज्ञान, दर्शन और सुख रूप शुद्ध आत्मस्वरूप की उपलब्धि, उसे मोक्ष भी कहते हैं । सिद्धि से जो विपरीत हो, वह असिद्धि है, अर्थात् शुद्ध स्वरूपकी उपलब्धि न होना और संसार में भ्रमण करना यह दोनों ही नहीं है, ऐसा विचार नहीं करना चाहिए। किन्तु ऐसा विचार करना चाहिए कि सिद्धि भी है और असिद्धि भी है। असिद्धि अर्थात् संसार के स्वरूप का वर्णन पूर्वगाथा में किया गया है । समस्त कमों का क्षय रूप सिद्धि भी सिद्ध ही है। किसी पुरुष का, किसी समय, संचित किया हुमा कर्मसमुदाय क्षीण हो जाता है, क्योंकि वह समुदाय है । जो जो समुदाय होता है उसका कभी न कभी क्षय
ટીકાઈ-સિદ્ધિ એટલે સમસ્ત કમેને ક્ષય થયા પછી અનંત જ્ઞાન, અનંત દર્શન, અને અનંત સુખ રૂપ શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિ, તેને મોક્ષ પણ કહે છે. સિદ્ધિથી જે ઉલટુ હોય તે અસિદ્ધિ છે અર્થાત શુધ્ધ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ ન થવી, અને સંસારમાં ભટકવું આ બને નથી. આ પ્રમાણેને વિચાર કર ન જોઈએ. પરંતુ એ વિચાર કર જોઈએ કે સિદ્ધિ પણ છે, અને અસિદિધ પણ છે.
અસિદ્ધિ અર્થાત્ સંસારના સ્વરૂપનું વર્ણન આના પહેલાની ગાથામાં કરવામાં આવેલ છે. સમસ્ત કર્મોના ક્ષય રૂપ સિદ્ધિ પણ સિદ્ધ જ છે. કોઈ પુરૂષ કઈ વખતે સંચિત કરેલ કર્મ સમુદાય ક્ષીણ થઈ જાય છે. કેમકે તે સમુદાય
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४


Page Navigation
1 ... 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795