Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 602
________________

-
समयार्थबोधिनी रीका द्वि. श्रु. अ. ६ आर्द्रकमुनेगौशालकस्य संवादनि० ५९१
न हि वस्तुस्वरूपप्रतिपादनं निन्दा कस्याऽपि महापुरुषस्य । सति हि तथा-'शीतं जलमुष्णोऽग्निः' इति तत्वकथनमपि निन्दास्पृग्वचनं जायेत, एतत्सर्वमपि सूत्रेण अध्नाति सूत्रकृत् । 'ते समणा माहणा य ते साधवः श्रमणा माहनाश्च ब्राह्मणाश्च 'अन्नमन्नस्स' अन्योऽन्यस्य-परस्परस्य परस्परमन्यस्याऽन्यो निन्दा हास्यं च कुर्वन्ति। 'उ' तु 'गरहमाणा' गर्हमाणाः-निन्दन्तः 'अक्खति' आख्यान्ति-कथयन्ति । 'सतो य अत्थी' स्वतश्वास्ति-मदीयदर्शनोक्ताऽनुष्ठानेन धर्मों मोक्षो वा भवति । 'असतो य णत्थी' अस्वतश्च नास्ति, परकीयदर्शनरीत्या कर्माऽनुष्ठानेन धर्मादयो न भवन्ति, इति ते कथयन्ति । 'गरहामो दिहि' गर्दामहे दृष्टिम्, क्यन्तेषामेकान्तदृष्टिम् । 'सन्नेव पदार्थः-नित्य एव वा' इत्यायेकान्ता दृष्टि र्या तामेव केवलं निन्दामः । 'ण गरहामो किंचि' न गमिहे किश्चित् । एकान्तदृष्टे निन्दा कुर्मः, नत्वन्यत् किमपि ब्रूमः । वस्तुतस्तु-यस्य कस्याऽपि निरूपणम् एकान्तदृष्टिमुपगृह्येव सम्भवति । एकान्तदृष्टिमते पदार्थस्वरूपनिरूपणं न सम्भवति इति कथयामो नैतावता कस्यापि निन्दा भवति-इति आर्द्र कोक्तिः ॥१२॥
टीका-सुगमा ॥१२॥ मूलम्-ण किंचि रेवेणऽभिधारयामो सदिमिमग्गं तु करे, पांउं।
मैग्गे इमे किट्टिएँ आरिएंहि अणुत्तरे सप्पुरिसेहिं अंजू।१३। छाया-न कञ्चन रूपेणामिधारयामः स्वदृष्टिमार्गश्च कुर्मः पादुः ।
मार्गोऽयं कीर्तित आय्यरनुत्तरः सत्पुरुषैरञ्जः ॥१३॥ वस्तु के स्वरूप का प्रतिपादन करना किसी की निन्दा करना नहीं कहा जाता है। ऐसा न माना जाय तो जल शीतल है, अग्नि उष्ण है' इस प्रकार की वास्तविकता को प्रकट करना भी निन्दा करना कहलाएगा । यह सब सूत्रकारने सत्र के द्वारा ही दिखलाया हैं ॥१२॥
'ण किंचि रूवेणऽभिधारयामो' इत्यादि । शब्दार्थ--आर्द्रक मुनि कहते हैं-'किंचि-कमपि' हम किसी श्रमण
વસ્તુ સ્વરૂપનું પ્રતિપાદન કરવું કેઈની પણ નિંદા કરવી કહેવાય નહીં. એમ માની ન લેવાય કે-“પાણી ઠંડુ છે, અગ્નિ ગરમ છે,” આ પ્રમાણેના વાસ્તવિક પણને બતાવવું તે પણ નિન્દા કરવી તેમ કહેવાશે આ બધું કથન સૂત્રકારે સૂત્ર દ્વારા જ બતાવ્યું છે. ૧૨ા
'णकिचि रूवेणऽभिधारयामो' त्याह Awer:--MI मुनि ४ छ--किंचि-कमपि' ई ५५ श्रमण
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४

Loading...

Page Navigation
1 ... 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795