Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४७८
सूत्रकृताङ्गसूत्रे मूलम्-एएहिं दोहि टाणेहिं वैवहारो ण विजई। । एएहिं दोहिं ठाणेहिं अणायारं तु जाणए ॥३॥ छाया-एताभ्यां द्वाभ्यां स्थानाभ्यां व्यवहारो न विद्यते ।
एताभ्यां द्वाभ्यां स्थानाभ्या मनाचारन्तु जानीयात् ॥३॥ अन्वयार्थ:--'एएहि' एनाभ्याम्-एकान्तनित्यमेकान्ताऽनित्यमित्यम्युपगमाभ्याम् 'दोहिं' द्वाभ्याम् 'ठाणेहि' स्थानाभ्याम्-पक्षाभ्याम् 'वहारो' व्यवहारः -शास्त्रीयो लौकिको वा 'ण विन्नई' न विद्यते-न भवति, तथा-'एरहि' एता. भ्यामेव 'दोहि' द्वाभ्याम्-एकान्तनित्यत्वस्वीकारैकान्तानित्यत्वस्वीकाराभ्याम्
'एएहिं दोहिं ठाणेहिं' इत्यादि ।
शब्दार्थ-'एएहिं-एताभ्यां' एकान्त नित्य और एकान्त अनित्य 'दोहि-द्वाभ्यां' इन दोनों 'ठाणेहि स्थानाभ्याम्' स्थानों से अर्थात पक्षों से 'ववहारो-व्यवहारः' शास्त्रीय अधवा लौकिक व्यवहार ‘ण विज्जइ न विद्यते' नहीं होता। तथा 'एएहि-एताभ्याम्' इन दोहिं-द्वाभ्याम्' दोनों 'ठाणेहि-स्थानाभ्याम्' स्थानों से 'अणायारं-अनाचारम्' अना. चार 'जाणए-जानीयात्' जानना चाहिर । अर्थात् एकान्त नित्य और एकान्त अनित्य पक्ष में से किसी एक पक्षका स्वीकार करना अनाचार है यह सर्वज्ञ के आगम से बाहर है ॥३॥ ___अन्वयार्थ-एकान्त नित्य और एकान्त अनित्य इन दोनों स्थानो अर्थात् पक्षों से शास्त्रीय अथवा लौकिक व्यवहार नहीं होता। तथा इन दोनों स्थानों से अनाचार जानना चाहिए । अर्थात् एकान्त नित्य
एएहिं दोहि ठाणेहि' या
शहाथ-एएहि-एताभ्याम्' मेन्त नित्य भने सन्त भनित्य 'दोहि द्वाभ्यां सामने 'ठाणेहिं-स्थानाभ्याम्' स्थानीथी अर्थात् पक्षाथी ववहारो-व्यवहार' शश्रीय अथवा सो व्यवहा२ ‘ण विज्जइ-न विद्यते' या नथी तथा 'एएहि-एताभ्याम् मा 'दोहि-द्वाभ्याम्' भन्ने ठाणेहि-स्थानाभ्याम्' स्थानाथी 'अणायार-अनाचारम्' अनायार 'जाणए-जानीयात्' लयवा . अर्थात એકાન્ત નિત્ય અને એકાન્ત અનિત્ય પક્ષમાંથી કોઈ એક પક્ષને સ્વીકાર કરે તે અનાચાર છે. આ સર્વજ્ઞના આગમથી બહાર છે તેમ સમજવું. ૩
અન્વયાર્થ –એકાત નિત્ય અને એકાન્ત અનિત્ય આ બને સ્થાને અર્થાત પક્ષેથી શાસ્ત્રીય અથવા લૌકિક વ્યવહાર થતું નથી. આ બને
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
