Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01
Author(s): Bechardas Doshi, Amrutlal Bhojak
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001018/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JAINA - AGAMA-SERIES PART 1 VIYAHAPANNATTISUTTAN Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAgama-granthamAlA granthAGka 4 bhAga 1 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina-Agama-granthamAlA : granthAGka 4 (bhAga 1) paMcamagaNaharaajasuhammatherabhagavaMparaMparAsaMkaliavAyaNANugayaM 'bhagavatIsuttaM' ti pasiddhanAmagaM paMcamaM aMgaM AR viyAhapaNNattisuttaM prathamo bhAgaH sampAdakaH paNDita becaradAsa jIvarAja dozI mAmA zrI mahAvIra jaina vidyAlaya bambaI-400036 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama saMskaraNa: vIra saM0 2500/ vikrama saM0 2030/I0 sa0 1974 mUlya 40 rupayA prakAzaka jayantIlAla ratanacanda zAha bAlacanda gAMDAlAla dozI ratilAla cImanalAla koThArI mAnada maMtrIo zrI mahAvIra jaina vidyAlaya oNgasTa krAntimArga, bambaI-400036 mudraka vi. pu. bhAgavata mauja prinTiMga byUro khaTAvavADI, bambaI-400004 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jaina-Agama-Series No. 4 (Part I) VIYAHAPANNATTISUTTAN Editor Pt. BECHARDAS J. DOSHI Research Professor L. D. Institute of Indology, Ahmedabad - 9 2 March Festnetu Now TONU 90.9 SHRI MAHAVIRA JAINA VIDYALAYA BOMBAY - 400036 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Published: 1974 1974, by the Publishers Price: Rs. 40/ Printed in India By V. P. Bhagwat Mouj Printing Bureau Khatau Wadi, Bombay 400 004 Published by Jayantilal Ratanchand Shah Balchand Gandalal Doshi Ratilal Chimanlal Kothari Hon. Secretaries Shri Mahavir Jaina Vidyalaya August Kranti Marg, Bombay 400 036 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sImA dharasa vade prakAzakIya nivedana jJAnabhaktinI anumodanA RNasvIkAra saMpAdakIya zuddhipatrakavizeSa Editor's Note saGkatasUciH visayANukamo viyAhapaNNattisutaM suddhipatta (zuddhipatrakam ) Pain Education International granthAnukrama pRSThoMka 8 a-8 ka 8 Da - 12 13 14 15-17 19 19-22 23-25 27-56 1-484 1-3 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI zaMkhezvarapArzvanAthAya namaH // // zrI sadgurudevebhyo nmH|| sImAdharassa vaMde devAdhideva bhagavAna zrI arihaMta paramAtmA kevalajJAna pragaTa thayA pachI sarva jagatane mATe parama kalyANakArI tIrthanI sthApanA kare che tethI teozrI tIrthakara kahevAya che. A tIrtha zabdanI vyAkhyA karatAM bhagavAna umAsvAti mahArAja Adi pUrvAcAryo dvAdazAMgIrUpa pravacanane paNa tIrtharUpe jaNAve che. tIrthaMkara bhagavAna jyAre dezanA de che tyAre paNa namo tiratha ema kahIne pravacanarUpa zrutajJAnarUpa tIrthane praNAma karIne dezanA devAno prAraMbha kare che. bhagavAna jinezvarI paNa jene praNAma kare che te zrutajJAnanuM-pravacananuM kevuM apAra mahattva che te A uparathI samajI zakAya che. jaina zAsana eTale jaina pravacana. jaina pravacana eTale dvAdazAMgI, ema paNa kahI zakAya. A dvAdazAMgImAM bAramuM aMga daSTivAda ghaNAM ja varSo pUrve vicchinna thayeluM che. jyAre e hatuM tyAre paNa ene dhAraNa karanArA mahApurUSonI saMkhyA ghaNuM alpa hatI. eTale ekAdazAMgIno ja pracAra moTA bhAge pahelethI rahyo che. kevalamadhigamya vibhuH svayameva jJAnadarzanamanantam / lokahitAya kRtArtho'pi dezayAmAsa tIrthamidam // 18 // dvividhamanekadvAdazavidhaM mahAviSayamamitagamayuktam / saMsArArNavapAragamanAya duHkhakSayAyAlam // 19 // -tttvaarthkaarikaa| "yad bhagavadbhiH ........ arhadbhistatsvAbhAvyAt paramazubhasya ca pravacanapratiSThApanaphalasya tIrthakaranAmakarmaNo'nubhAvAduktaM bhagavacchiSyaiH ........."gaNadharairTabdhaM tadaGgapraviSTam" |-tttvaarthbhaassy 1 / 20 / "pravacana dvAdazAGgam , tato'nanyavRttirvA saMghaH / tasya pravacanasya pratiSThApanaM nirvartanaM prayojanamasya tat pravacanapratiSThApanaphalam , tasya / tIrtha tadeva gaNipiTakaM saMghaH samyagdarzanAditrayaM vA, tat kurvanti upadezayanti ye te tIrthakarAH, tAn nAmayati karoti yat tat tIrthakaranAma"-tattvArthasiddhasenIyA vRtti 1 / 20 / pR0 92 / "taraMti aneneti tIrtha,......''bhAvatitthaM jiNavayaNaM,...''iNameva niggaMthaM pAvayaNaM, ahavA........"dasaNaNANAdisaM juttaM titthaM.......ahavA titthaM gaNaharA......... ahavA tityaM cAuvvanno saMgho, taM jehiM kayaM te titthayarA"--AvazyakacUrNi pR0 84-85 // 2. " kiM bhagavaM katakicce titthapaNAmaM kareti ? ucyate--tappunviyA0 // 546 // tattha suyaNANeNa bhagavato titthakarattaM jAtaM, titthagaro ya sutavatiritto hoMtato suyaNANeNaM vAyajogI hoUNaM dhammaM kaheti" -AvazyakacUrNi pR0 329 / "namastIrthAya' ityabhidhAya praNAmaM ca kRtvA kthyti|......aahkRtkRtyo bhagavAn kimiti tIrthapraNAmaM karotIti ? ucyate-tappuvviyA arhyaa......||567 // tIrtha zrutajJAnam, tatpUrvi kA arhattA tIrthakaratA tadabhyAsaprApteH"-AvazyakahAribhadrI vRtti pR0 234-235 / "namastIrthAya pravacanarUpAyetyabhidhAya praNAmaM ca kRtvA kathayati |......nnu kRtakRtyo bhagavAn , tataH kimiti tIrthapraNAmaM karotIti? ucyate-tappunviA arihyaa......||56|| tatpUrvikA pravacanarUpa Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sImAdharassa vaMde 9 ba tIrthapUrvikA arhatA, pravacanaviSayAbhyAsavazatastIrtha karatva prApteH / yazca yata upajAyate sa taM praNamatIti bhagavAn tIrthe praNamati / " -- Avazyaka malayagirIyA vRtti. pR0 306 // ', vartamAna kALe upalabdha ekAdazAMgImAM ane ekaMdare samagra jaina AgamomAM sauthI moTuM pramANa zrI bhagavatIsUtranuM che. uparAMta, mukhyatayA anaMta labdhinidhAna guruzrI gautamasvAsIe ane prAsaMgika rIte anya zramaNa bhagavaMta Adie pUchelA 36000 praznonA bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAe zrImukhe ApelA 36000 uttarono saMgraha A bhagavatIsUtramAM thayelo che. tethI paMcama aMga bhagavatIsUtrano apAra mahimA zrI saMdhamAM varSothI cAlyo Ave che. prabhunI vANImAM samagra jIvanane parivartita karavAnuM ane pAvana karavAnuM adbhuta sAmarthya bhareluM che. tethI gaNadharabhagavAna zrI gautamasvAmIne saMbodhIne jinezvara bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAe je zabdo uccArelA te zabdone te ja rUpe sAMbhaLatAM bhAvika bhaktonuM hRdaya AnaMdathI nAcI UThe che ane harSathI temanAM romAMca khaDAM thaI jAya che. mATe ja bhUtakALamAM 39000 sonA mahoro AdithI pUjana karavA pUrvaka bhagavatIsUtranuM gurumukhe zravaNu karavAnA prasaMgo paNa itihAsamAM noMdhAyelA che. bhagavatIsUtranuM gurumukhe zravaNu karavuM e paNa jIvanano amUlya lhAvo zrIsaMdhamAM gaNAya che. bhagavatIsUtranuM mULa nAma to viyAvaLatti (vyavyAprAMta) che. paraMtu teno atizaya mahimA hovAne lIdhe maLavatI viyAAttI ema vizeSaNarUpe 'bhagavatI'zabdano mULamAM prayoga zarU thayelo. AgaLa jatAM e vizeSaNa ja ' bhagavatIsUtra' evA nAmarUpe zrIsaMdhamAM varSothI Dha thayeluM che. AgamaprabhAkara sva. munirAja zrI puNyavijayajI mahArAje sarva AgamonA prakAzananI yojanA vicArelI hatI, ane te mATe jIvanamAM anekAneka varSo sudhI e aMge anekAneka durlabha graMthonI sAmagrI adbhuta parizrama pUrvaka temaNe saMcita karI hatI. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya taraphathI thaI rahelI A AgamagraMthamAlAnA mukhya ane mUla sUtradhAra teo che. . jaina darzanamAM, ' zabdArtha jANavo ' ke ' bhAvArtha jANavo' eTalo ja saMkucita artha jJAna' zabdano karavAmAM Avyo nathI. jainazAsanamAM 'jJAna' zabda vizALa arthamAM prayojavAmAM Avelo che. vidhipUrvaka samyagnAnathI (narenAthI) jANavuM ane (pratyAkhyAnaparisAthI) jANelAne jIvanamAM utAravuM e 'jJAna ' zabdano paripUrNa--saphaLa artha che. mATe ja zAstronA adhyayanano zo uddeza che ane te te zAstronA paThana-pAThananA zravaNu-zrAvaNanA adhikArI koNa hoI zake, enuM vistRtarIte vivecana ane varNana zAstromAM jovAmAM Ave che. potapotAnA adhikAra pramANe bhAvika AtmAo paramapUjyazrI bhagavatIsUtranuM AvuM paripUrNa--saphaLa nAna saMpAdana karIne sva-para-kalyANane sAthe e ja zubhecchA. TruthaLI (ji mahesANA) vikramasaMvata 2030 vIranirvANasa~vat 2500 jevide 12. pUjyagurudevamunirAjazrI bhuvanavijayAtevAsI muni mUvi ja ya Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana jaina AgamasUtro ane Agama-paMcAMgIna pAyo athavA mULa strota aMgasUtro gaNAya che. A aMgasUtro mULe bAra hatAM. ane tethI jaina sAhityamAM "dvAdazAMgI" zabda khUba pracalita che. A bAra aMgasUtromAMnuM daSTivAda nAmanuM chelluM-bAramuM aMga vicchinna thatAM have jaina sAhityanA bhaMDAramAMthI agiyAra aMgasUtro ja upalabdha thAya che. je "ekAdazAMgI" nAmathI pracalita che. Ama to zramaNa bhagavAna mahAvIranI dezanA ane vANInA saMgraharUpe zrI zvetAMbara jaina saMghamAM zrI AcArAMgasUtra, zrI sUtrakRdaMgasUtra vagere agiyAre aMgasUtronI khUba nAmanA ane pratiSThA che, ane emanA tarapha ghaNuM Adara-bhakti-zraddhAnI lAgaNuM darzAvavAmAM Ave che. Ama chatAM pAMcamAM aMgasUtra zrI bhagavatIsUtra aparanAma zrI vyAkhyAprajJaptisUtra taraphanI zrI saMghanI zraddhAbhakti anokhI kahI zakAya evI che, e suvidita che. paMcama-aMga zrI bhagavatIsUtranuM nAma paDe che, ane jANe ApaNuM aMtara zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmI ane gaNadhara bhagavaMta zrI gautamasvAmInI punita smRtithI tema ja e graMthamAM sacavAyela, e be mahAna dharmapuruSonA anekAneka viSayone sparzatA praznottarInA saMgrahathI bhaktibhInuM banI jAya che. tethI ja cAturmAsamAM ke bIjA koI samucita samaye, jyAre paNa zrI bhagavatIsUtranuM vAcana-vivecana karavAmAM Ave che tyAre, e prasaMgane eka pavitra ane anokhA avasara tarIke vadhAvI levAmAM Ave che. zrI bhagavatIsUtra pratyenI zrI saMghanI bhakti AvI UMDI ane avihaDa che. amArI saMsthA zrI mahAvIra jaina vidyAlaye paramapUjyapAda AgamaprabhAkara, zrutazIlavAridhi munivarya zrI puNyavijayajI mahArAjazrInI preraNAthI ane teozrInA tathA amArA mitra paMDitavarya zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAnA mukhyasaMpAdapaNuM nIce, ApaNe badhAM pavitra mULa AgamasUtrone saMzodhita-saMpAdita karIne prakAzita karavA mATe "naina-mAna-granthamA" nAme granthamALA zarU karI che, te suvidita che. A granthamAlAnI yojanA pramANe, enA cothA graMthAMkanA prathama bhAga rUpe viyApauruttamutte prathama mApa:" nAme graMthane, zrI saMdha ane jijJAsuo tathA vidvAno samakSa bheTa dharatAM ame harSa, gaurava ane kRtakRtyatAnI UMDI lAgaNI anubhavIe chIe. A paMthamALAmAM atyAra sudhImAM A pramANe traNa AgamasUtro pragaTa thayAM che; (1) nahikutta, (2) majumodAravuM (banne eka ja graMthamAM), ane (3) gupvAyuraM (be bhAgamAM). emAM chelo graMtha vaUvAturaMnA bIjA bhAganuM prakAzana, traNa varSa pahelAM, tA. 14-3-1971ne ravivAranA roja, muMbaImAM bhAyakhalAnA suprasiddha jinamaMdiranA sabhAmaMDapamAM, pUjyapAda zrI puNyavijyajI mahArAjanI hAjarImAM, digaMbara jaina saMdhanA jANItA vidvAna svargastha DaoN. hIrAlAlajI jainanA zubha haste karavAmAM AvyuM hatuM. A pachI barAbara traNa mahine, tA. 14-6-1971 ne somavAranA roja, pUjyapAda munipravara zrI puNyavijayajI mahArAja svargavAsI thatAM A graMthamALAnuM kAma have AgaLa kevI rIte cAlu rAkhavuM enI moTI vimAsaNu ane muzkelI amArA mATe UbhI thaI hatI. A pachI keTalIka vAto ane vicAraNAone aMte A graMthamALAnA prakAzananuM kArya cAlu rAkhavA mATe nIce mujaba goThavaNa nakkI karavAmAM AvI - (1) paramapUjya vidarya munirAja zrI aMbUvijayajI mahArAje A kAryamAM pUro sAtha ane sahAkara ApavAnI amArI vinatino svIkAra karyo eTale atyAre A kArya mukhyatve teonA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana salAhasUcana ane mArgadarzana pramANe AgaLa vadhI rahyuM che ane teo pote atyAre prathama aMgasUtra zrI AcArAMgasUtranuM saMzodhana--saMpAdana karI rahyA che. A bAbatanI saMsthAnI mUMjhavaNune dUra karavA mATe potAno sakriya sahakAra ApavA mATe ame paramapUjya munirAja zrI jaMbU vijayajI mahArAjano aMtaHkaraNathI khUba upakAra mAnIe chIe. 10 (ra) pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAjano svargavAsa thavAthI ane A graMthamALA mATe mukhyasaMpAdakanI jarUra na lAgavAthI mukhyasaMpAdakanuM sthAna kADhI nAkhavAmAM AvyuM che, ane sAthe sAthe paMDita zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyA, jeo A yojanAmAM zarUAtathI ja sakriya bhAga letA hatA ane niHsvArthabhAve tema ja pUrI niSThAthI sevA ApatA hatA teo, A yojanAmAMthI chUTA thayA che. ane pote A rIte chUTA thayA hovA chatAM, A yojanA mujaba kAma karanAra sau koIne, jarAya saMkoca rAkhyA vagara, pUrI udAratAthI, haMmezAM jarUrI sahAya ApatA ja rahe che. zrI dalasukhabhAInA AvA kheladilI ane udAratAbharyA sahakAra badala saMsthA teo pratye UMDI AbhAranI lAgaNI vyakta kare che. (3) pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAje pote ja je vidvAnone je AgamasUtranA saMzodhanasaMpAdananuM kAma soMpyuM hatuM, teo te kAma AgaLa vadhArI rahyA che. enI vigato A pramANe che : (a) paMcama-aMga zrI bhagavatIsUtra : paMDitavarya zrI khecaradAsabhAI jIvarAja dozI. (A) zrI dazavaikAlikasUtranuM saMzodhana-saMpAdana pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAje pote ja karIne enI presakaoNpI taiyAra karI rAkhI hatI. (4) pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAje sUcavelI prAcInaprAcInatamapratio tathA teozrIe zodhelI cUrNi ane pAyaTIkAnA AdhAre zrI uttarAdhyayanasUtranuM saMzodhana-saMpAdana paMDita zrI amRtalAla mohanalAla bhojake karyuM che. (I ) zrI upAsakadazAMgasUtranuM saMzodhana-saMpAdana paMDitavarSe zrI khecaradAsabhAI dozIe karIne saMsthAne dhaNA vakhata pahelAM soMpyuM che; paNa enI sAthe eka ja graMthamAM ApavAnAM khIjAM cAra sUtronuM saMzodhana-saMpAdana pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAje taiyAra karI rAkhelI sAmagrInA AdhAre 50 zrI amRtalAla bhojaka karaze. AgamaprakAzana graMthamALAnA chaThThA graMthAMkamAM A pAMca AgamasUtro A pramANe che--1. uvAsagadyasaMgasutta (upAsakadazAMgasUtra), 2. aMtaga'saMgasutta (antakRddazAMgasUtra), 3. aNuttarovavAyasaMgasutta (anuttaropapAtikadazAMgasUtra), 4. paNDAvAgaraNudasaMgasutta (praznavyAkaraNadazAMgasUtra), ane 5. vivAgadasaMgasutta (vipAkadazAMgasUtra). (3) khadhAM prakIrNakonuM saMzodhana-saMpAdana pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAje pote ja, teonI muMbainI sthiratA daramyAna karela che. ene presamAM ApatAM pahelAM enI presakaoNpI vagere karavuM jarUrI hoI ene mudraNa mATe ApatAM vakhata lAgaze. saMzodhita thaela zrI dazavaikAlikasUtra, zrI uttarAdhyayanasUtra ane zrI AvazyakasUtranuM mudraNa zarU thayuM che. zrI bhagavatIsUtranA khIjA bhAganuM mudraNa thoDA vakhata pachI thaze. zrI bhagavatIsUtra bhAga 2 ane 3no prakAzana kharca 30 65,830] zeTha amIcaMda panAlAla AdIzvara Tempala caeNriTebala TrasTa (muMbaI ) taraphathI maLela che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana zrI bhagavatIsUtranA saMzodhaka-saMpAdaka paMDitavarya zrI becaradAsabhAI dozI AgamasUtro tema ja jaina sAhityanA UMDA abhyAsI che, ane pUjyapAda zrI puNyavijyajI mahArAja sAthe teo ghaNuM dAyakAothI gADha ane bhaktibharyo paricaya dharAvatA hatA tethI ja, teonI AgamasUtro saMbaMdhI vidvattAthI prerAIne, pUjyapAda zrI puNyavijyajI mahArAje zrI bhagavatIsUtranA saMzodhanasaMpAdananuM kArya emane soMpyuM hatuM. vaLI paMDitajIe A pahelAM paNa bhagavatIsUtranA saMzodhana ane bhASAMtaranuM kArya karela ja che. eTale teo A kArya mATe adhikArI vidvAna che. amArI graMthamALAnA prakAzanamAM Avo sAtha ApavA mATe ame paMDitavarya zrI becaradAsabhAIno khUba khUba AbhAra mAnIe chIe. A graMthanA prathama bhAga mATe maLelI sahAyatAne punita prasaMga, e pUjyapAda zrI puNyavijayajI mahArAjanI AgamasUtronA saMzodhana-prakAzana mATenI tIvra jhaMkhanA ane utkaTa bhaktinI tema ja A mahAna ane moTI Arthika javAbadArI mAgI letA kArya mATe vidyAlayane pUratI Arthika sahAya maLI rahe e mATenI sakriya ciMtAnI tathA pAMtrIsa hajAra jevI moTI sahAya udAratApUrvaka ApanAra mahAnubhAvonI prabhuzAsana, jinavANI tema ja paramapUjya mahArAjazrI pratyenI UMDI bhaktinI eka preraka kathA banI rahe evo che. A vigatavAra AbhAra-nivedana A graMthamAM anyatra Apela hovAthI ahIM to eno ATalo sAmAnya ullekha ja basa che. A graMthane taiyAra karavA mATe paMDita zrI amRtalAla mohanalAla tathA paMDita zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAe ghaNI jahemata uThAvI che. saMpAdakIya nivedananuM aMgrejI bhASAMtara DaoN. nagInadAsa je. zAhe karI ApyuM che. prapho tathA meTaranI meLavaNu karavAmAM paMDita zrI harizaMkarabhAI aMbArAma paMDyA tathA zrI nagInadAsa kevaladAsa zAhe bhAgI sahAya ApI che. A graMthanuM svaccha, sughaDa ane suMdara mudraNa muMbaInA suprasiddha mauja prinTiMga byuroe karI ApyuM che. A sau pratye ame amArI kRtajJatAnI lAgaNI darzAvIe chIe. Aja sudhImAM ame jaNAvelI sahAya uparAMta, zruta-zIlavAridhi AgamaprabhAkara pUjyapAda munivarya zrI puNyavijayajI mahArAja sAhebanI satreraNAthI amArI jaina-Agama graMthamALAnA saMzodhana-saMpAdana-prakAzana kArya mATe je je sahAya maLI che te nIce mujaba che - 1. zeTha zrI amIcaMda pannAlAla AdIzvara Tempala ceriTebala TrasTa taraphathI zrI bhagavatIsUtranA bIjA ane trIjA bhAganA prakAzana mATe rU. 65,830] aMke pAMsaThahajAra AThasotrIsa rUpIyA tA. 24-8-1973nA roja maLela che. 2. zeTha zrI zAMtilAla vardhamAna peDhI (pAleja) taraphathI rU0 1501 aMke eka hajAra pAMcaso eka rUpIyA tA. 27-8-1973nA roja maLela che. 3. pUjyapAda yugavIra AcArya bhagavaMta zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA pradhAna paTTadhara ziSya AcAryadeva zrI vijayasamudrasUrijI mahArAja sAhebanA dIrdhatapasvI ziSyaratna munivara zrI anekAntavijayajI mahArAja sAhebe vi. saM. 2026mAM muMbaImAM 71 divasanA upavAsa karelA ane te tapanA aMte temano dehavilaya thayo. A nimitte muMbaImAM phaMDa ekatra thayuM hatuM. te samaye ekatra thayela rakamano Agama prakAzana kAryamAM upayoga karavA mATe pUjyapAda AgamaprabhAkarajI mahArAje preraNA ApI hatI. tadanusAra rU. 40,000 aMke cAlIsa hajAra rUpIyA zrI goDIjI mahArAja jaina derAsara ane dharmAdA khAtAo taraphathI tA. 1-3-1974nA roja maLela che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 prakAzakIya nivedana upara jaNAvelI dravya sahAya mATe zubha nirNaya lenAra te te saMsthAnA sujJa adhikArIvahivaTakartA mahodayono ame anumodanApUrvaka aMta:karaNathI AbhAra mAnIe chIye. zrI jinAgama TrasTanA nIce mujaba TrasTI mahAnubhAvo tathA zrI Agama prakAzana samitinA sabhyamitrono, emaNe Apela sahakAra badala, ame AbhAra mAnIe chIe - zrI jinAgama TrasTanA TrasTIo 1 zrI bhogIlAla laheracaMda 2 zrI pravINacaMda hemacaMda kApaDiyA 3 zrI vADIlAla catrabhuja gAMdhI 4 zrI jayaMtilAla ratanacaMda zAha 5 zrI vrajalAla kapuracaMda mahetA zrI Agama prakAzana samitinA sabhyo 1. zrI kezavalAla kalAcaMda zAha) (pATaNa jaina 2. zrI popaTalAla bhIkhAcaMda 5 maMDaLanA 3. zrI sevaMtIlAla khemacaMda ! pratinidhio) 4. zrI amRtalAla kALIdAsa dozI 5. zrI jesiMgalAla lallubhAI 6. DaoN. jayaMtIlAla suracaMda badAmI 7. DaoN. ramaNalAla cImanalAla zAha 8. zrI rAyacaMda kesuracaMda 9. zrI prANalAla kAnajIbhAI dozI zrI sevaMtIlAla cImanalAla zAha zrI jayaMtIlAla ratanacaMda zAha 12. zrI bAlacaMda gAMDAlAla dozI ke maMtrIo 13. zrI ratilAla cImanalAla koThArI ). 14. zrI ramaNalAla nagInadAsa zAhe koSAdhyakSa 15. zrI manubhAI gulAbacaMda kApaDiyA naina-mAna-manyamALAnuM kArya vadhAre jhaDapathI AgaLa vadhe evI prArthanA sAthe ame A graMtha zrI saMdhanA karakamaLamAM bheTa dharatAM pharI dhanyatA anubhavIe chIe. oNgasTa krAMti mArga, muMbaI-400036 jayaMtIlAla ratanacaMda zAha zrI mahAvIra janma kalyANaka parva bAlacaMda gAMDAlAla dozI vi. saM. 2030, tA. 4-4-1974 ratilAla cImanalAla koThArI mAnada maMtrIo Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnabhaktinI anumodanA prastuta paMcama aMga zrI viyAhapaNuttisutta-zrI bhagavatIsUtramAM mukhyatayA parama tAraka caramatIrthAdhipati zramaNa bhagavAna zrI vIravaddhamAnasvAmIne temanA prathama gaNadhara bhagavaMta zrI gautamasvAmIe pUchelA anekAneka hakIkatone AvarI letA prazno ane tenA bhagavAne ApelA uttaro che. sAthe sAthe zrI agnibhUti Adi anya gaNadhara bhagavaMtonA tathA puruSAdAnIya prakaTaprabhAvI bhagavAna zrI pArzvanAthasvAmInI paraMparAmAM thayelA (pArthApatyaya) keTalAka zramaNa bhagavaMtonA tema ja keTalAka anya yuthika tyAgI mahAtmAonA praznonA bhagavAna zrI viravarlDamAnasvAmIe ApelA uttaro paNa prastuta bhagavatIsUtramAM che. A daSTie samagra vizva ane vizeSa karIne zrI jaina saMghane mATe A Agama graMtha bahumAnanIya che. AvA upakAraka graMthanA A prathama bhAganA prakAzana kharca mATe pATaNanivAsI sva. zrI maphatalAla javAcaMda zAha, sva. zrI cImanalAla laheracaMda zAha ane sva. zrI nemacaMda jesiMgalAla zAhanA zreyothe pUjyapAda AgamaprabhAkara munivarya zrI puNyavijayajI mahArAjanI preraNAthI teonA suputro taraphathI rU. 35000/- aMke pAMtrIsa hajAra rUpiyA maLela che. A bhAIone temanI jJAnabhaktinI AMtarika anumodanApUrvaka, ame aMtaHkaraNathI AbhAra mAnIe chIe. jayaMtIlAla ratanacaMda zAha bAlacaMda gAMDAlAla dozI ratilAla cImanalAla koThArI mAnada maMtrIo zrI mahAvIra jaina vidyAlaya Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RNasvIkAra jaina AgamagraMthonA saMzodhana-saMpAdana ane prakAzananA kAryamAM vega ApavAnA uddezathI, vi. saM. 2001 nI sAlamAM, pATaNa (u. gu.) mAM pUjyapAda muni zrI puNyavijayajI mahArAjanI preraNAthI ane mu. zrI kezavalAla kilAcaMdanA prayAsothI sthapAyela zrI jinAgama prakAzinI saMsada (The. zrI pATaNa jaina maMDaLa, 77, marIna DrAIva, muMbaI-20) taraphathI zrI mahAvIra jaina vidyAlaya (muMbaI) nI mULa jaina Agamo prakAzita karavAnI yojanA mATe rU. 1,35,566-00 aMke eka lAkha, pAMtrIsa hajAra, pAMcaso chAsaTha rUpiyA pUrA maLyA che; A bhavya sahakAra mATe ame zrI jinAgama prakAzinI saMsadano, zrI pATaNa jaina maMDaLano tathA e banne saMsthAnA kAryakarono aMta:karaNapUrvaka AbhAra mAnIe chIe. jayaMtIlAla ratanacaMda zAha bAlacaMda gAMDAlAla dozI ratilAla cImanalAla koThArI mAnada maMtrIo zrI mahAvIra jaina vidyAlaya Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya prastuta zrI vivAhapaNuttisutta-zrI bhagavatIsUtra-nA saMzodhanamAM kAgaLa upara lakhAyelI cAra prAcIna prationo upayoga kyAM che. A granthanA prAyaH ardhA bhAga sudhI meLavatAM A cAra prationA pAThabhedomAM upayogitAnI dRSTie pharaka na AvavAthI zeSa ardho bhAga kevaLa eka ja 1 saMsaka pratinI sAthe akSarazaH meLavela che. ane jyAM jyAM pAThabheda AvyA che tyAM tyAM saMdigdha sthAno anya pratiomAM tapAsela che. A cAra pratio uparAMta eka mudrita pratino paNa upayoga karavAmAM Avyo che. ukta cAra pratio uparAMta parama pUjya sva. AgamaprabhAkara munivarya zrI puNyavijayajI mahArAje lakhAvela, jesalameranA loMkAgaccha jaina jJAnabhaMDAranI tADapatrIya pratinI, pAMcamA zatakanA trIjA uddezaka paryantanI apUrNa nakalano prastuta saMpAdanamAM upayoga karyo che ane tenI cha saMjJA ApI che. tathA Arya zrI jaMbUsvAmI jaina muktAbAI AgamamaMdirasatka AcArya zrI vijayaraivatasUrisaMgRhIta pU AcArya zrI vijayajaMbusUrisaMgRhIta hastalikhitaciTUMjanakoza-DabhoImAM surakSita zrI bhagavatIsUtranI prAcInatama truTaka tADapatrIya prati uparathI pUjya AgamaprabhAkarajIe karAvelI nakalano paNa ahIM prAraMbhanA bhAgamAM upayoga karyo che, jethI zrI bhagavatIsUtranI TIkA racAyA pahelAMnI A pratinI vAcanA ane prAcIna prayogono vAcakone sAmAnya khyAla Avaze. AnI saMjJA naM rAkhI che. ahIM prAraMbhamAM jaNAvelI kAgaLa upara lakhAyelI cAra pratio, zrI lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira-amadAvAdamAM surakSita vividha jaina bhaMDAronI che. ahIM te te pratino kramAMka ane aMtamAM lekhake lakhelI pupikA ApavAmAM Ave che - 2 prati- zeTha zrI ANaMdajI kalyANajI jaina jJAnabhaMDAra naM. 2 nI A prati che. tenAM patra 308 che. zrI lA 60 bhA0 saM0 vidyAmaMdiranI sUcimAM Ano juno kramAMka 6 che. pratina aMtamAM lekhakalikhita pupikA A pramANe che-vaM. 26000 4 zrImavatI sahita suprItA zAMtidA varadAstu me ||ch|| cha / shriiH||ch|| saMvat 1552 varSe jyeSThavadi 4 some bhagavatyA saha #virAja samarthitA cha zrIsaMghastha ma cha maMchuM mahAzrI || zrI || R. jhAjhA cho. A pupikA uparathI jANI zakAya che ke A prati lakhAvanAre agiyAra aMgasUtra lakhAvyAM hatAM. zA 2 prati-AcArya zrI kIrtisUri jaina jJAnabhaMDAranI A prati che. tenAM patra 313 che. zrI lAda. bhA. saM. vidyAmaMdiranI sUcimAM Ano kramAMka 100 80 che. pratinA aMtamAM lekhakalikhita pupikA A pramANe che-ti zrImakAvatIsUtraraMvamAna samAptAni graMthA graMtha 27q saMthAni | guma mUyAta cha | (4)HTho [] || cAmaDu | zrI cha | pratinA aMtamAM lekhanasaMvata lakhyo nathI. Ama chatAM lipi ane AkAra-prakArathI anumAna karI zakAya che ke A prati vikramanA 17mA zatakamAM lakhAyelI hovI joIe. hA prati-AgamaprabhAkara pUjya munivarya zrI puNyavijayajI mahArAjanA hastalikhitagraMthasaMgrahanI A prati che. tenAM patra 378 che. zrI lA da0 bhAsaM. vidyAmaMdiranI prakAzita sUcimAM Ano kramAMka 3604 che. aMtamAM lekhakalikhita pulpikA ane prati lakhAyA pachI 138 varSa bAda Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 saMpAdakIya lakhAyelI pupikA, ema be pupikAo anukrame A pramANe che-ti zrIyaMtramAM sUtra satta(H) // saMvat 1580varSa / phAguNavadi 10 dazamyAM zanivAre mUlanakSatre / zrIsojhitanagaryo / raayshriiviirmdevijyraajye| zrIkharataragacche zrIzrIzrI 4 jincNdrsrivijyraajye| tatsi(cchiSya zrIratnasAgaropAdhyAya / tatsi(cchi)Sya vA0 caaritrmerugnni| tatsi(cchi)Sya paM0 cAruraMgena liSAvi(khApi)taM // zrI zubhaM mavatu | cAmag || cha || bIjI pupikA-saMvat 2728 neTavavi 34 kine zrImavatIsUvuM zrIjinaraMgasUrINAM jJAnavRddhayartha vihAritaM zrIAgarAmadhye pA0 zrIlakSmIdAsaputra zrIrAmacaMdrajI bhrAtR sAda zrImuddevanIvena niraMchAyusena [1] vIrthamAnA vira naMdu pratiniyam A pupikAnI pachI avAcya boDiyA akSaromAM prati vahorAvyAnI-apita karyAnI hakIkata hoya ema jaNAya che. hyA che prati-ujamaphoI upAzraya jaina jJAnabhaMDAranI A prati che. AnAM patra 307 che. zrI lA. da. bhA. saM. vidyAmaMdiranI sUcimAM Ano kramAMka 170 64 che. aMtamAM lekhakalikhita puSpikA A pramANe che-ti zrIma vatyAM samApti saMpUoi | cha || zrIH || cho saMpUo sarvagraMthAbaM 2750zrI | cha || guma mavatu: (tu) cha || cAmaDu | cha | saMvat 1576 varSe vairASa(4) zudi 14 bhaume likhitaM / cha / kalyANamastu / cha / zrIrastu / cha / mu athavA dina prati-zrI Agamodayasamiti taraphathI prakAzita AcArya zrI abhayadevasUrikRtavRttisahita bhagavatIsUtranI mULavAcanAno paNa ahIM saMpUrNa upayoga karyo che. AnI mu0 athavA mudrita saMjJA ApI che. A sivAya pUjya AgamaprabhAkarajIe zodhelI mudrita pratino paNa ahIM upayoga karyo che. A prati cha zataka sudhI ja zodhelI maLI che. bAkIno zodhelo bhAga teozrIe temanI hayAtImAM ja koIne maMgAvavAthI mokalela te Aja dina sudhI pAcho nathI Avyo. je koI vidvAna pAse A zodhelI prati hoya temane mArI namra prArthanA che ke te prati zrI lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira-amadAvAda. 9-ne mokalI Ape. viMda vahunA ? upara jaNAvelI pratiothI atirikta eka hastalikhita pratine paNa ahIM upayogamAM lIdhI che. AnI ca0 saMjJA ApI che. A pratinuM avadhAna rahyuM nathI tethI saMbhava che ke koI vRttiyukta tripATha pratinI mULavAcanA upayogamAM lIdhI hoya. TippaNIomAM jyAM mudritavRttinA pATha jaNAvyA che tyAM koI sthAnamAM mukitavRttithI kaMIka bhinnatA jaNAya to te pATha prAcIna hastalikhitavRttinI pratimAMthI noMdhyo che ema jANavuM. cAlu mudraNamAM paNa koIka vAra koIka pATha jevA mATe lA. da. bhA. saM. vidyAmaMdiranI pratio jevAmAM AvI che. A pratio paikInI koIka pratino pATha paNa TippaNamAM kavacita jaNAvyo che. tyAM "rjivita tyare" ema sUcana karyuM che. cAlu mudraNamAM mULavAcanA ane vRttinAM keTalAMka sthAna jovA mATe lA. da. bhA. saM. vidyAmaMdira sthita munirAja zrI puNyavijayajInA saMgrahanI 263-64 kramAMkavALI tripATha pratino ane vRttinAM keTalAMka sthAna jevA mATe 267 kramAMkavALI pratino lagAtAra upayoga karyo che. pAThabhedomAM upayogI pAThona AvavAnA kAraNe prastuta granthanA pAchaLanA bhAgamAM ? sivAyanI prationA pAThabhedo noMdhyA nathI. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya je TippaNInA aMtamAM koI paNa saMketa-saMjJA na hoya te TippaNI tathA je TippaNInA aMtamAM 40 athavA saMA saMjJA hoya te TippaNI saMpAdakanI lakhelI che, ema jANavuM. je TippaNInA aMtamAM saTTu athavA vRttI saMjJA ApI che te TippaNIno pATha AcArya zrI abhayadevasUrita bhagavatIsUtravRttino che, ema samajavuM. ane je koIka TippaNI AcArya zrI abhayadevasUrikta bhagavatIsUtravRttinA pAThane anusarIne lakhI che te TippaNInA aMtamAM "nRtyanusALa' lakhIne spaSTatA karI che. zrI viyAhapaNabhuttisutta-zrI bhagavatIsUtra-nA navamA zataka sudhIno A prathama bhAga ahIM jaNAvelI sAmagrInA AdhAre saMpAdita karavAmAM Avyo che. granthagata viSayane viSayAnukramaNikAnA AdhAre abhyAsI vidvAnone jANI levA bhalAmaNa che. vi. saM. 1974mAM meM zrI bhagavatIsUtra ane tenI vRttinA anuvAdanuM kArya kareluM tene tathA mArA AjIvana ardhamAgadhi-prAkRta Adi bhASAonA vidyAvyAsaMgane lakSamAM laIne zrI mahAvIra jaina vidyAlaya saMcAlita AgamaprakAzana granthamALAnA mukhya saMpAdako-rava0 AgamaprabhAkara pUjya munivarya zrI puNyavijayajI mahArAja sAheba tathA 50 zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAjIe temaja temane anusarIne zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA mAnada maMtrIo-zrI jayaMtIlAla ratanacaMda zAha, zrI bAlacaMda gAMDAlAla dozI ane zrI ratilAla cImanalAla koThArI tathA AgamaprakAzana granthamALAnI samitinA sagRhasthoe mane zrI bhagavatIsUtranA saMpAdananuM kArya soMpyuM te badala huM sarvanI pratye tajJatApUrvaka AbhAranI lAgaNI vyakta karuM chuM. A prasaMge mArA saMpAdanakAryamAM saMpUrNa rIte sahakAra zrI paM0 amRtalAla mohanalAla bhojake Apyo che. presakopIne aMtima rUpa ApavAmAM temaNe je parizrama karyo che te mATe ane granthanAM prapho tapAsavAnI pUrI javAbadArI temaNe uThAvI che te mATe temano AbhAra hRdayapUrvaka mAnuM chuM. A kAryamAM temanA taraphathI A prakArano sahakAra na maLyo hota to mArI nabaLI AMkhone kAraNe mArA saMpAdanamAM je pragati thaI che te saMbhavita na hatI. zrI lA. da. bhAratIya saMskRti vidyAmaMdiranA mukhya niyAmaka zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAe prastuta saMpAdanakAryamAM upayoga karavA mATe aneka hastalikhita pratio ApI che tathA aneka sthaLe parAmarza karIne je samaya Apyo che te badala temanA prati kRtajJatAnI lAgaNI vyakta karuM chuM. zrI kAMtilAla DAhyAbhAI korA (mahAmAtra, zrI mahAvIra jaina vidyAlaya)e potAnI jAta dekharekhathI mudraNa saMbaMdhita samagra kAryamAM niraMtara vyavasthA karI ApI che. tathA DaoN. zrI nagInadAsa jIvaNalAla zAha (upAdhyakSa, zrI lA. da. bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira-amadAvAda) prastuta "saMpAdakIya"no aMgrejI bhASAmAM anuvAda karI Apyo che. A banne mahAnubhAvo pratye mArI AbhAranI lAgaNuM vyakta karuM chuM. 5. zrI harizaMkarabhAI paMDyAe prastuta graMthanI mudraNAha nakala taiyAra karI che tathA prapha-patrAdi vAMcavAmAM temaNe tathA zrI nagInadAsa kevaladAsa zAhe paNa sahayoga Apyo che. A baMne bhAIonA sahakAra badala dhanyavAda. aMte muMbaInA sukhyAta mauja prinTiga nyUronA saMcAlaka zrI vipu. bhAgavata Adi sajjanoe mudraNakAryamAM saMpUrNa suvidhA ApI che te badala teo mAre mATe cirasmaraNIya banI rahyA che. becaradAsa jIvarAja dozI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhipatrakavizeSa patra azuddha jIva jIve 116 nodhamma noadhamma puggalamappA sijjhaNA lambita goymaa| no dhamma no adhamma puggalaappA sijjhaNAparUvaNA 'lambitagoyamA! 311 473 483 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITOR'S NOTE We have utilized four old paper mss. in preparing the critical edition of the Viyahapannattisutta alias the Bhagavatisutra. Having compared the first half of the text printed in this part with these four mss. we found that there is no notable and useful difference among variants yielded by them. So, we have compared the second half of the text printed in this part with only one ms. which has been given the sign or 8. Wherever we have noted down variants we have scrutinized the doubtful places in other mss. In addition to these four mss. we have consulted the printed edition also. Over and above these four mss. we have utilized the copy based on the palm-leaf ms. belonging to the Lonkagachha Jaina JnanaBhandara at Jesalmer. The copy is incomplete and ends with 3rd Uddesaka of 5th Sataka. This copy was prepared at the instance of late Agamaprabhakara Munivarya Sri Punyavijayaji. We have given sign af to it. Again, we have utilized the copy of the oldest palmleaf ms. preserved in Sri Vijayajambusuri-hastalikhita--cidranjanakosa-Dabhoi Collection built up by Sri Vijaya Raivatasuri and housed in the Arya Sri Jambusvami Jaina Muktabai Agama Mandir; many folios of the ms. are missing. This copy was also prepared at the instance of late Agamaprabhakara Muniraja Punyavijayaji. We have utilized this copy in order that readers may have general idea of the version and old usages contained in the concerned ms. belonging to the period of time prior to the commentary. We have given the sign 5. to it. The four paper mss. mentioned at the outset belong to the dif ollections preserved in the L. D. Institute of Indology, Ahmedabad. We give here the Serial Numbers and the copyists' colophons occurring at the end of the mss. -This ms. belongs to Sheth Shri Anandji Kalyanaji Jaina Jnana-bhandara, No. 2. It has 308 folios. In the Catalogue its old Serial Number is 6. The colophon of the copyist reads as follows: // gram 16000 || Sri Bhagavatisahita ekadasangi suprita samtida varadastu me // cha // srih / cha // Samvat 1552 varse jyesthavadi 4 some Bhagavatya saha ekadasangi samarthita // cha || srisanghasya samarthita // srisanghasya bhadram || cha // mangalam mahasri 11 cha || Sri sam o // cha // cha || cha || UTRThis ms, belongs to Acarya Sri Kirtisuri Jaina Jnana Bhandara. It contains 313 folios. In the catalogue published by the L.D. Institute of Indology it is numbered 10080. At the end there is a colophon of the copyist. It is as follows: Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 EDITORS' NOTE iti Sri Bhagavatisutrapancamangena samaptani li granthagrartha 15755 samkhyani || subham bhuyat // cha || lesa(kha)kapathakayo[:] || kalyanam astu // Sri // cha // The date of the ms. is not given at the end. But on the basis of the script, size, etc., we can infer that it should have been written in the 17th Cent. V.S. T3-This ms. belongs to Agamaprabhakara Muni Shri Punyavijayaji's Collection. It has 378 folios. In the published catalogue it is listed under No. 3604. At the end of the ms. we have two colophons, one by the copyist and another written 138 years after the first. They are as follows: The first colophon-iti sripancamangasutram samattam(aptam) // Samvat 1580 varse/phagunavadi 10 dasamyam sanivare mulanaksatre/ sri Sojhitanagaryam/rayasri Viramade-vijayarajye/sri Kharataragacche srisrisri 4 Jinacandrasurivijayarajye/tatsi(tacchi)sya sri Ratnasagaropadhyaya / tatsi(tacchi)sya va. Caritramerugani / tatsi(tacchi)sya pamo Carurangena lisavi(likhapi)tan // sri subham bhavatu // kalyanam astu // cha // The second colophon: Samvat 1718 Jethavadi 14 dine sri Bhagavatisutram sri Jinarangasurinam jnanavrddhyarthai viharitam sri Agaramadhye pa o sri Laksmidasaputra sri Ramacandraji bhratr saha sri Sukhadevajikena Ciramlalayutena [/] vacyamana cira nandatu pratiriyam // UTY-This ms. belongs to Ojamaphoi Upasraya Jaina Jnanabhandara. It contains 307 folios. In the catalogue it is listed under No. 17064. The colophon at the end of the ms. reads as follows: iti sri Bhagavatyangam samaptam sampurnam / cha ll srih //cha // sampurnam sarvagranthagram 15750 / sri // cha // subham bhavatuh(tu) / cha // kalyanam astu / chah // Samvat 1576 varse vaisasa(akha) sudi 14 bhaume likhitam / cha // kalyanam astu / cha || srirastu / cha // ma or -This is the printed edition published by Shri Agamodaya Samiti. This edition contains the Bhagavatisutra along with the commentary thereon by Ac. Shri Abhayadevasuri. We have fully utilised this edition. Again, we have utilized the said printed text corrected by Agamaprabhakara Muni Shri Punyavijayaji. We could get the corrected pages upto 6th Sataka. The corrected portion of the remaining printed text Late Muni Shri Punyavijayaji had given to somebody, on request, for use, which has not been returned by that Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE person till this day. So, we request the person whoever he is to return it to the L.D. Institute of Indology, Ahmedabad-9. In addition to the abovementioned mss., we have utilizsed one more ms. We have given sign to to it. But now we have forgotten as to which this ms. was. Possibly it was a ms. containing the Bhagavatisutra along with the vrtti thereon and it was written in tripatha style. In the variants noted by us from the printed text of the vstti if there is a variant different from the one found in the printed text of the vrtti, then that variant should be regarded as noted from the old ms. of the vrtti. Even when the work was under print we have consulted other mss. preserved in the L.D. Institute of Indology to check a particular reading. The readings from such mss. are noted by us with the remark likhitapratyantare'. While the work was under print we have constantly consulted the ms. belonging to the L.D. Institute of Indology (Muniraja Sri Punyavijayaji's Collection, Nos. 263, 264 and 267) for the text and the Vrtti. We have not noted, in the latter part of this work, the readings yielded by the mss. except the gr because the readings found in them were not useful and important. Explanatory notes having no sign at all or having the sign oor Asato are written by the editor himself; those having the sign 3TTO orqat are from the Bhagavatisutravitti of Ac. Abhayadevasuri ; and those that are written after the Vrtti by Ac. Abhayadevasuri contain at the end the remark 'vsttyanusarena'. On the basis of the abovementioned material we have critically edited in this first part the text of the Viyahapannattisutta alias the Bhagavatisutra upto Sataka IX. We request readers to read the contents for having the idea of the subject-matter of the text printed in this part. Taking into consideration the fact that I had translated some portion of Bhagavatisutra and its Vstti in 1974 V.S. as also the fact that I have devoted my whole life to the study and teaching of Praksta, Ardhamagadhi, etc., the general editors of Jaina-Agama-Series of Shri Mahavira Jaina Vidyalaya-Late Agamaprabhakara Munivara Shri Punyavijayaji and Pt. Shri Dalsukhbhai Malvania-, and following their suggestion the Hon. Secretaries of the said Vidyalaya-Shri Jayantilal Ratanchand Shah, Shri Balchand Gandalal Doshi and Shri Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EDITORS' NOTE Ratilal Chimanlal Kothari-and members of the Agama Publication Committee entrusted to me the work of critically editing the text of the Bhagavatisutra. For this I am extremely grateful to them all. Pt. Amrutlal Mohanlal Bhojak has extended his full cooperation to me in this task of mine. He has taken great pains in finalising the press-copy. Again, it is he who shouldered the responsibility of correcting proofs. But for his cooperation it would not have been possible for me to progress at such a speed in the work. I am very grateful to Pt. Shri Dalsukhbhai Malvania, for supplying me the necessary mss. as also for sparing his valuable time for the consultation and discussion. Shri Kantilal Dahyabhai Kora, Registrar, Shri Mahavira Jaina Vidyalaya, has taken personal interest in matters related to the Press. He has greatly facilitated my work by making all the necessary arrangements with the Press. He rightly deserves my heartfelt thanks. My thanks are also due to Dr. Nagin J. Shah, the Dy. Director of L.D. Institute of Indology, who has been kind enough to prepare this 'Editor's Note'-an English translation of 'Sampadakiya' of this part. I cannot forget Shastri Shri Harishankarabhai Ambaram Pandya who prepared the press-copy and helped me in correcting proofs. I am thankful to Pt. Shri Nagindas Kevaldas Shah who helped me in correcting proofs and noting variants. Shri V. P. Bhagwat of the famous Mouj Printing Bureau, Bombay, has left upon me an everlasting impression by providing me with various printing facilities. I am very thankful to him for his kind cooperation. -BECHARDAS JIVARAJ DOSHT Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a0 adhyAyaH abhidhAnappa0 - abhidhAnappadIpikA - pAlIzabdakoza, gujarAtavidyApITha gujarAta purAtattvamandiradvArA prakAzita amara0 kSIra0. - amarakozasya kSIrasvAmikRtA vRttiH - avR0 avRtti a0 vRtti AcAryazrI abhayadevasUrikRtA bhagavatIsUtravRttiH avRpA0 - AcAryazrIabhayadevasUrikRta bhagavatIsUtravRttau sUcitaM pAThAntaram avRpra0 -AcAryazrIabhayadevasUrikRta bhagavatI sUtravRtterhastalikhitapratyantaram avRmu0 mudrita avR0 mudritaTIkA mudritavRtti Agamo0 Agamodaya0 Agamodaya0 pra0 AgamodayaprakA ------------------ - - aupapA0 vR0 - aupapAtikasUtravRttiH gA0 - gAthA gUrjara grantha0 -- gUrjaraprantharatna kAryAlayaprakAzita jaM0 - .' jaM0 'saMjJakapratiH jIvA0 - jIvAbhigamasUtram je0 saGketasUciH -AgamaprabhAkaramunivaryazrIpuNyavijayazodhitamudritapratau jesalamera bhANDAgAraprateH saMjJA -' je0 'saMjJakapratau saMzodhitaH pAThaH - AcAryazrIabhayadevasUrikRta bhagavatIsUtravRttermudritaprati H-- Agamo - dayasamitiprakAzitA jesaM 0 - taMdula0 - taMdulaveyAliyapainnayaM tR0 pra0 - tRtIyapratipattiH durgapa0 vi0 durga0 vi0 devakA 0 ------ - pa0 - patra -AgamodayasamitiprakAzita - devakANDam } -- bhagavatIsUtradurgapadatrivaraNam Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saGketasUciH paJca0 pA0-paJcamAdhyAyasya pAdam paM0, paM.-paGkti pR0, pR.- pRSTham pratya0-tattatsthAnanirdiSTapranthasya hastalikhitapratyantaram prajJA-prajJApanAsUtram-paNNavaNAsuttaM ma0 vi0 mahA0 pra0 mahAvIra0 ..--mahAvIrajaina vidyAlayaprakAzita mahAvIravi0 mahAvIravidyA0 pra0 mahAvIravi0 pra0 / mahAvIra0 pa0 |-mhaaviirjain vidyAlayaprakAzite 'paNNavaNAsuttaM mahAvIra0 prajJA0 bhAga 1' granthe mu0- 'mu0' saMjJakapratiH laghuvR0- AcAryazrIdAnazekharasUrikRtA bhagavatIsUtralaghuvRttiH lA0--'lA0' saMjJakapratiH lA1-'lA1' saMjJakapratiH lA1 Ti--- 'lA1' saMjJakapratigatA TippaNI lA2-'lA2' saMjJakapratiH lA3- 'lA3' saMjJakapratiH lA4- 'lA4' saMjJakapratiH lA1-2-'lA1- lA2' saMjJakapratI lA1-2-3-'lA1-lA2-lA3' saMjJakapratayaH lA1-2-3-4-'lA1-lA2- lA3-lA4' saMjJakAtayaH lA1-2-4-'lA1- lA2-lA4' saMjJakapratayaH lA1-3-'lA1-lA3' saMjJakapratI lA1-3-4 -- 'lA1-lA3-lA4' saMjJakAtayaH lA1-4-'lA1-lA4' saMjJakapratI lA2-3 - 'lA2-lA3' saMjJakapratI lA2-3-4 --- 'lA2-lA3-lA4' saMjJakapratayaH lA2-4-'lA2-lA4' saMjJakapratI lA3-4 -'lA3-lA4' saMjJakapratI lo0-'loM0' saMjJakaprati Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saGketasUciH loM0saM0-'loM0' saMjJakAtau saMzodhitaH pAThaH vRttikArAH- bhagavatIsUtravRttikArA AcAryazrIabhayadevasUrayaH vRttikAraiH-bhagavatIsUtravRttikRdbhirAcAryazrIabhayadevasUribhiH vRttiH-AcAryazrIabhayadevasUrikRtabhagavatIsUtravRttiH vRttI-AcAryazrIabhayadevasUrikRtabhagavatIsUtravRttI zabdA0-- zabdAnuzAsanasya zlo0- zloka sampA0 |-prstutgrnthsmpaadkH saM0 / su0, su. suttaM sU0-sUtram haima0-haimakozaH- abhidhAnacintAmaNiH III Bain Education International Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayANukkamo suttaMko visao piDheko samaggasuttamaMgalaM paDhamaM sayaM paDhamasayasla visayasUcI maMgalaM ca / paDhamasayassa paDhamuddeso 'calaNaM' 1-15 paDhamasayassa paDhamuddesassa uvugghAo 1-3 'calamANe calie' iccAIgaM padANaM egaTTha-nANaTAiparUvaNA cauvIsadaMDage ThiipabhuiviyAro 3-11 jIvesu AraMbhaparUvaNA 11-12 cauvIsadaMDakesu bhAraMbhaparUvaNA salesesu jIvesu AraMbhaparUvaNA bhavaM paDucca NANAiparUvaNA 12-13 asaMvuDa-saMvuDasijhaNAviyAro 13-14 asaMjatajIvadevagaiviyAro vANamaMtaradevalogasarUvaM ca ... 14-15 1- 22. paDhamasayassa bitio uddeso 'dukkhe' 15-24 1. paDhamasatagassa bitiuddesassa uvakkamo 2-3. jIvaM paDucca egatta-puhatteNaM dukkhavedaNaparUvaNaM 15-16 jIvaM paDucca egatta-puhatteNaM bhAuyavedaNaparUvaNaM 5-11. cauvIsadaMDaesu samAhArAisattadAraparUvaNaM 16-21 12. cauvIsadaMDaesu lesaM paDucca samAhArAisattadAraparUvaNaM 13. lesAmeyaparUvaNaM 14-17. jIvAINaM saMsArasaMciTThaNakAlassa bheya-pabheyA appAbahuyaM ca / aMtakiriyAkAragAinirUvaNaM asaMjayabhaviyadevapabhiha-dasaNavAvannagapajaMtANaM pihappihadevalogaparUvaNaM 23 - 24 20- 22. asaNNiAuyassa bheyA, asaNNijIvassAuyabaMdhaviyAro, asaNNiAuyassa appAbahuyaM ca 1-15. paDhamasayassa taio uddeso 'kaMkhapaose' 25-30 1-2. jIva-cauvIsadaMDaesu kaMkhAmohaNijjakammassa kiri yAniphannattaparUvaNaM kaMkhAmohaNijjakammassa karaNa-cayaNAirUbo tikAlavisayo viyAro 25-26 m lm 22-23 sr sr 18. 19. bh Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayANukkamo suttaMko visao piTuko S 26-27 29-30 30-34 30-31 35-32 32 32-33 0 kaMkhAmohaNijakammavedaNakAraNANi bhArAhagasarUvaM asthitta-nasthittapariNAmo 8-9. kaMkhAmohaNijakammabaMdhaparUvaNaM 10-11. kaMkhAmohaNijasla udIraNA-uvasAmaNAi 12-13. kaMkhAmohaNijassa veynn-nnijrnnaaii| 14. cauvIsadaMDaesu kaMkhAmohaNijakammavedaNa-nijaraNAI 15. niggaMthe paDucca kaMkhAmohaNijavedaNaviyAro 1-18. paDhamasayassa cauttho uddesao 'pagaI' 'kati pagaDI' AipaMcadAraparUvaNa 2-5. udiNNa-uvasaMtamohaNijassa jIvassa uvaTrAvaNa-ava kamaNAiparUvaNaM kammavedaNaM paDucca mokkhaparUvaNaM 7-11. poggala-jIvANaM tikAlasAsayattaparUvaNaM 12-15. chaumattha-kevalINaM kamaso asijjhaNAi-sijjha NAiparUvaNaM 16- 18. kevalissa mokkho saMpuNNaNANittaM ca 1-36. paDhamasayassa paMcamo uddeso 'puDhavI' 1-5. cauvIsadaMDayANaM AvAsasaMkhAparUvaNA paMcamuddesagassa'sthAhigAradAragAhA 7-9. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApuvaM paDhama ThitiDhANaparUSaNadAraM 10-11. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApuvvaM bIyaM ogAhaNaThANadAraM 12-13. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApuvvaM taiyaM sarIradAraM 15. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApucvaM cautthaM saMghayaNadAraM 16-17. neraiyAgaM kohovauttAivattavvayApuvvaM paMcamaM saMThANadAraM 18-19. neraiyANaM kohovauttAivattanvayApucvaM chaTuM lesAdAraM 20-21. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApucvaM sattamaM diTThidAraM 22-23. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApucvaM aTTamaM nANadAraM 24 - 25. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApucvaM navamaM jogadAraM 26 - 27. neraiyANaM kohovauttAivattavvayApuvvaM dasamaM uvaogadAraM 28.. sattavihaneraiyANaM chaTe lesAdAre NANattaM bhavaNavAsINaM kohovauttAivattavvayApuvaM Thiti-o gAhaNAidasadAraparUvaNaM 30-32. egiMdiyANaM kohovauttAivattavvayApuvvaM Thiti-ogA haNAidasadAraparUvaNaM 34-42 34-35 35-37 n n n n 0 n n n 400 0 0 n n j j 0 0 40-41 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suttako 33. 34. 35. 36. 1- 27. 1- 4. 5-6. 7-11. 25. 26. 27. 1- 22. 1 - 2. 3-4. 12. 13 - 24. rohANagArapaNDuttare loyAloya-jIvAjIvAibhaNegabhAvANaM sAsayatta- aNANupuNvIparUvaNaM gothamapaNDuttare vatthiudAharaNajuyaM logaTTiibheya parUvaNaM haradagayanAvAdiTTaMtajuyaM jIva- poggalANamannonnabaddha ttAiparUvaNaM suhumAukAyassa pavaDaNaparUvaNaM kAlaTThiI ya paDhamasatagassa sattamo uddeso 'neraie ' raatmANe cavIsadaMDaesa desa-savvehiM ucaaaNA-AhArAhiyAro 5. 6. 7-8. 9. 10 -12. 13 - 15. 16 - 18. 19 - 20. 21. 22. visayANukamo visao vigAlaMdiyANaM ko hovauttAivattanvayApubvaM Thiti-o gAhaNAidasadAraparUvaNaM pAMcadiyatirikkhANaM kohovauttAivattavvayApuvvaM Thiti-ogAhaNAidasadAraparUvaNaM massANaM kohovauttAivaktavvayApuvvaM Thiti-bhogAhaNAidasadArapavaNaM vANamaMtarAI koho uttAivattabvayApuNvaM Thiti-ogAhaNAidasadAraparUvaNaM paDhamasayassa chaTTo uddeso 'jAvaMte' sUriyassa udaya'tthamaNAI paDucca aMtara- pagAsakhettAiparUvaNaM loyaMta- aloyaMtAINaM phusaNAparUvaNaM uccamANesu cauvIsadaMDaesu desa-savvehiM uccaTTaNAmahArAhiyAro ucavanna-uvvaTTeSu cauvIsadaMDa esa desa-savvehiM uvavanna ubvaTTa-tattayAhArAhiyAro uvavajjamANAIsu cauvIsadaMDaesa bhadva savvehiM uvavajjaNAitattayAhArAhiyAro jIva- cauvIsadaMDaesa egatta-puhatteNaM viggahagaiparUvaNaM devarasa cavaNAnaMtara bhavAuyapaDisaMvedaNA hiyAro garbhaM vakkamamANassa jIvassa saiMdiyatta sasarIratta AhArA hiyAro gabbhagayajIvassa AhAra-uccAra-kavalAhArAhiyAro gabbhayasarIrassa mAi-piiaMgavibhAgA mAi- piisarIrakAlaTThiI ya gabbhammi miyassa jIvassa naraya-devalo guvavAyAhiyAro bhaTThiyasa jIvassa bhAgAra - kiriyAparUvaNaM pasavaNasamae tayaNaMtaraM ca jIvAvatthAnirUvaNAi piTThako 41 42-49 42-43 43 - 44 jIva- cauvIsadaMDagesu pANAivAyAipAvaTThANapabhava kammaphusaNAparUvaNaM 44-45 rogassa aNagArassa vaNNao 45 41 42 42 46-47 47-48 48-49 49 49-55 49-50 50 50 -51 51 51 52 52 53 53-54 54-55 55 55 29 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 susaMko 1-11. 1 - 3. 4 -8. 9. 10- 11. 1-28. 1 - 3. 4-5. 25. 26. 27. 28. 6. 7- 16. 17 - 18. lAghaviyAijuesu akasAIsu ya pasatyattaparUvaNaM sijjhaNAe kaMkhA-padosakhayassa pAhaNNaparUvaNaM 19. 1-3. 20. evaM jIvaM pahuca iha-parabhaviyAuyANaM egasamayabaMdhaNiseho 21 - 24. pAsAvaccijjassa kAlAsavesiyaputtassa sAmAiyAivisayA pucchA, therakayasamAhANaM paMcajAmadhammapaDivajjaNaM nivvANaM ca goyamapucchAra seTThipabhiDaM paDucca apaccakkhANakiriyAparUvaNaM mahAkammabhoNa gurukammayAparUvaNaM 9. 2. 9. 2-54. 2. viyANukamo 47. 8-9. visabho paDhamasayassa aTThamo uddeso 'bAle ' egaMtabAla - paMDita - bAlapaMDitamaNussANaM bhAuya baMdhaparUvaNAi miyakUDapAsakAraga-tiNadAhagAipurisANaM kAiyAi kiriyAparUvaNaM jujjhamANAnaM jaya-parAjaya heunirUvaNaM jIva- cauvIsadaMDaesu savIriyatta-avIriyattaparUvaNaM paDhamasayassa navamo uddeso 'garue' jI garuyatta-lahuyAINaM he uparUvaNaM sattamabhavAsaMtara-taNuvAyAIsu garuyatta-lahuyattaparUvaNaM cavIsadaMDa garuyatta-lahuyattaparUvaNaM atdhikAya-samaya-kamma- lesA - diTTiAIsu garuyatta-la huyattaparUvaNaM phAsuesaNijabhoiNo lahukammayAparUvaNaM athira-thara-bAlAINaM parivaTTaNA- aparivaTTaNA-sAsayAiparUvaNaM paDhamasayassa dalamo uddeso 'calaNAo' calamANacalitAcalita- paramANupoggalasaMhananA saMhanana -bhAsA'bhAsAkiriyA dukkhAsdukkhAIsu bhannautthiyaparUvaNA tappaDiseho ya egaM jIvaM paca aNNautthiyANaM egasamayakiriyAduyaparUvaNAe paDiseho nirayagaIe uvavAtassa virahakAlo baaiM sayaM bIyasaya dasu sanAmaparUvaNaM bitiya yassa paDhamo uddeso 'ANamati' bitiyasayassa paDhamuddesassuvugdhAo egidie UsAsAiparUvaNaM jIva-cauvIsadaMDa esu UsAsAidagvasarUvaparUvaNAi uvasaMta- khINakasAINaM niggaMthANaM saMsArabhamaNa- sidvigamaNaparUvaNaM piTuko 56-61 56 - 57 57-59 59 60-61 61-69 61 61-62 62-63 63 - 64 64 64 64-65 65 - 67 67 68 68 69 69-72 69-71 71 72 73 - 118 73 73 - 95 73 73-74 74-75 75-76 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piDheko 76-95 76-77 77-78 78-80 80-82 82-84 84-85 visayANukkamo suttako visao 10.. bhagavao mahAvIrassa rAyagihAmao vihAro 11-54. khaMdagaparivvAyagavuttaMto 11. bhagavao mahAvIrassa kayaMgalAnayarIe samosaraNaM 12. . sAvatthIvatthavvakhaMdayaparivvAyagaparicao 13-16. khaMdayaparivvAyayaM pai piMgalayaniyaMThassa saaMta-aNaMtalogAivisae pucchA khaMdayassa tusiNIyattaM ca 17 - 19. kayaMgalAnayarIsamosariyassa bhagavato mahAvIrassaMtie sAvatthI nayarIo khaMdayassa AgamaNaM 20 - 22. khaMdaya-goyamapaNhuttare bhagavabho mahAvIrassa paricao, khaMdayakayaM mahAvIrassa vaMdaNAi loga-jIva-siddhi-siddhe paDucca saaMta-aNaMtavisayAe khaMdayapucchAe samAhANaM 25-31. maraNaM paDucca saMsArava DDhi-hANivisayAe khaMdayapucchAe bAla-paMDi ___ yamaraNaparUvaNApuvvayaM samAhANaM 32-38. khaMdayassa paDiboho pabvajjAgahaNaM viharaNaM ca, bhagavamo vi viharaNaM 39-46. khaMdayassa ekkArasaMga'jjhayaNaM bhikkhupaDimArAhaNA guNarayaNatavo ___ kammANuTThANaM ca 47-51. khaMdayassa saMlehaNAbhAvaNA saMlehaNA kAlagamaNaM ca 52. bhagavao purao therakayaM khaMdayapatta-cIvarasamANayaNaM 53 -54. khaMdayabhavaMtaravisayagoyamapucchAsamAhANe bhagavao - accuyakappovavAya-tayaNaMtarasijjhaNAparUvaNA bitiyasayassa bIo uddeso 'samugghAyA' sattasamugghAyanAmAijANaNatthaM paNNavaNAsuttasamugghAya padAvaloyaNaniheso bitiyasayassa taio uddeso 'puDhavI' sattanirayanAmAijANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNanideso . 1. bitiyasayassa cauttho uddeso 'iMdiya' iMdiyavattavvayAe paNNavaNAsuttAvaloyaNaniheso 1-27. bitiyasayassa paMcamo uddeso 'niyaMTha' niyaMThadevapariyAraNAe annautthiyamataparihArapucvayaM bhagavao .... parUSaNaM 2-6. udagagabbha-tirikkhajoNiyagabbha-maNussIganbha-kAyabhavattha-... joNibbhUyabIyANaM kAlaTThitiparUvaNaM 88-91 91-93 94-95 96-109 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 suttako 7-8. . 9. 10. 11. 12. 13 - 15. tuMgiyAnagarIsamaNovAsayakathaM pAsAvaccijjatherANaM abhigama-vaMdaNapajjuvAsaNAiyaM, therakayA dhammadesaNA ya 16 - 19. pAsAvaccijjatherANaM desaNAe tava saMjama phalaparUvaNApugvayaM devalobhovavAhe uparUvaNA, therANaM jaNavayavihAro ya 26. 27. 20 - 25. rAyagihe bhikkhAyariyAgayassa goyamassa tuMgiyAnagarittha . 1. 1 - 2. 1. 2. 1. 1. 1. visayANukamo visabho egabhavaggaNaM paDucca egajIvassa jaNaya- puttasaMkhAparUvaNaM mehuNa sevaNAbhasaMjamassodAharaNaM bhagavabho jaNavayavihAro tuMgiyAnagarIsamaNovAsayANaM vaNNao pAsAvacicajjatherANaM vaNNao 1- 22. 1-6. 78. pAsAvaccijjatheraparUvaNAnisamaNaM, bhagavato purako pucchA, pAsAvacicajjatheraparUvaNAe bhagavo avirohaniddeso ya samaNa- mAhaNapajjuvAsaNAe aNaMtara paraMparaphalaparUvaNA bhAraphavAho bhAgagaya' mahAtavovatIra 'nAmagaharayavisae aNNautthiyaparUvaNApaDisehapuvvayaM bhagavabho parUvaNA batiyalayassa chaTTho uddeso 'bhAlA ' bhAsAsaruvAi jANaNatthaM paNNavaNAsuttassa bhAsApadAvaloyaNaniso bitiyasayassa sattamo uddeso 'deva' devANaM bheyaparUvaNA cavvidevaThANa - kappapaTThANAijANaNatthaM paNNavaNAsutajIvAbhigamasuttAvaloyaNaniddeso bitiya yassa aTTamo uddeso 'sabhA' camarassa asuriMdarasa sabhAe parUvaNA bitiyasayasa dasamo uddeso 'atthikAya ' athikAyANaM bheya pabheyAiparUvaNaM paMcamatthikAyANaM saMkhvaM 9. bhamuttajIvalakkhaNavattavvayA 10- 12. bhAgAsatthikAyassa bheyA sarUvaM ca 13. paMcahamatthikAyANaM pamANaM 14 - 22. aholoyAINaM ogha-vibhAgehiM dhammasthikAyAiphusaNAvattavvayA bitiyasayassa navamo uddeso 'dIva' samayakhettaparUvaNAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNaniso piTThako 98-99 99 99 99-101 101 101-3 104-5 105-8 108 108 - 9 109 109 109-10 109 110 110-12 110 - 12 112 - 13 112 - 13 113-18 113-14 114 - 15 115 116 116 117-18 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayANukkamo 33 suttaMko visamo piDheko 119 7-10. 11-12. taiyaM sayaM 119-78 taiyasayadasuddesa'tthAhigAragAhA 119 2-65. taiyasayassa paDhamo uddeso 'moyA-kerisaviuvvaNA' 119-40 taiyasayassa paDhamuddesassuvugghAo 3 - 6. aggibhUipucchAe bhagavo camara-tassAmANiya-tAyattIsaga-loga pAla aggamahisINaM iDDhi-juti-bala-jasa-sokkha-aNubhAgaviuvvaNAparUvaNA 119-22 aggibhUiparUviyacamarAivattavvayaM asahatassa vAubhUissa saMkAe bhagavao samAhANaM, aggibhUiM pai vAubhUikayaM khAmaNAi ya 122 - 23 vAubhUipucchAe bhagavao bali-tassAmANiyAdINaM iDDhi-viuvvaNAiparUvaNA 123-24 aggibhUipucchAe bhagavao dharaNiMda-tassAmANiyAINaM iDhi-viuvvaNAiparUvaNA 124-25 dAhiNilla-uttarillANaM suvaNNakumArAithaNiyakumAra-vANamaMtara-jo isiyANaM tassAmANiyAINaM ca iDDhi-viuvvaNAivisayAe kamaso aggibhUi-vAubhUipucchAe bhagavao parUvaNA 125 - 18. sakkadeviMda-tIsayadeva-sakkasAmANiyAINaM iDDhi-viuvaNAivisayAe aggibhUipucchAe bhagavao parUvaNA 125-27 19- 21. IsANadeviMda-IsANovavannakurudattaputta-IsANasAmANiyAINaM iDDhi viuvaNAivisayAe vAubhUipucchAe bhagavao parUvaNA 127 - 28 -30. saNaMkumArAibhaccuyapajatANaM sasAmANiyAINaM iDDhi-viuvaNAiparUvaNA 128 31. bhagavao moyAnagarIo jaNavayavihAro 32 - 33. IsANadeviMdassa bhagavato vaMdaNatthaM rAyagihe AgamaNaM to paDigamaNaM ca 129 34. kUDAgArasAlAdiTuMtapucvayaM IsANiMdadeviDDhIe IsANiMdasarIrANuppavesaparUvaNA 129-30 35 - 52. IsANadeviMdassa puSvabhavavuttaMto 130-37 35-37. tAmaligAhAvatissa dhammajAgariyAe pANAmApaccajAgahaNaabhiggaha- . gahaNasaMkappo pavvajjAigahaNaM ca 130-32 gotamapucchiyassa bhagavao pANAmApavvajjAsarUvapaNNavaNA .. 132 39-40. tAmalissa bAlatavANuTTANANaMtaraM aNasaNapaDivajaNaM 133 41-44. tAmalitavassi pai balicaMcArAyahANIvatthavvadeva-devIkayA nipphalA balicaMcArAyahANIiMdattabhaniyANakaraNavinnatI 133 -35 tAmalitavassissa IsANadevidatteNa uvavAo 129 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayANukkamo suttaMko visao piDheMko 46-49. balicaMcAvatthavvAsurakayatAmalitAvasamaDayAvahIlaNavuttaMtasavaNANaM___ taraM IsANiMdakao balicaMcAdevaparitAvo 135-37 50-51. IsANiMdaM pai balicaMcAdevANaM avarAhakhAmaNaM ANAvasavaTTitta ca 137 52. IsANadeviMdadeviDDhivattavvayAe uvasaMhAro 53 -54. IsANiMdassa Thiti-aNaMtarabhavaparUvaNA 138 55-61. sakIsANANaM paropparaM vimANauccattAi-pAubbhava-pecchaNA-saMlAvakiccakaraNa-vivAdanivAraNaparUvaNA 138-39 62-64. saNaMkumAradeviMdassa bhavasiddhiyattAi-Thiti-aNaMtarabhavaparUvaNA 139-40 65. .. taiyasayapaDhamuddesassa 16-64 suttANaM saMgahaNigAhAo 140 1-45. taiyasayassa biio uddasao 'camaro' 140-54 1-2. taiyasayabiiuddasassuvugghAo 140 3-4.. asurakumAraThANaparUvaNA 141 asurakumArANaM ahogaivisayaparUvaNA 141 8-10. asurakumArANaM tiriyagaivisayaparUvaNA 141-42 11-13. asurakumArANaM uDDhagaivisayaparUvaNA 142-43 14-16. asurakumArANaM sohammakappagamaNakAlaMtara nissAiparUvaNA 17-18. camarassa uDDhAhogamaNaparUvaNA 143 - 44 19- 43. camariMdassa vuttaMto 144-53 19-21. pUraNassa tavassissa dANAmApavvajAgahaNaM aNasaNaM ca 144-45 22. bhagavo mahAvIrassa suMsumArapurAvatthANaM 145 23 - 27. pUraNassa tavassissa camariMdatteNa uvavAyANaMtaraM sohammidaM pai kovo 145bhagavao nissAe camarakayaM sohammidAvamANaNaM 147-48 29-30. sohammidanisaTravajabhIyassa camarassa bhagavao pAyAvalaMbaNaM 148-49 31-32. bhagavao pasAyAo sakkakovovasamo camaranibbhayattaM ca 149-50 33. mahiDDhiyadevakhittapuggalagahaNaparUvaNA 150-51 saka-vaja-asurakumAradevANaM uDDhAhogaivegaparUvaNA 35-37. sakka-camara-vajadevANaM gaikhetta'ppAbahuyaM 151-52 38-40. sakka-camara-vajadevANaM gaikAla'ppAbahuyaM 41. . sakka-camara-vajadevANaM paropparaM gaikAla'ppAbahuyaM 152 42-43. sakkakayAvamANaNApazcaiyakheyakahaNANaMtaraM NiyasAmANiyadevehiM saddhiM ..... camarakayaM bhagavao baMdaNa-pajjuvAsaNAi 153 camarassa Thiti-bhavaMtarasiddhiparUvaNaM 154 asurANaM sohammadevaloyagamaNavisae kAraNaMtaraparUvaNaM 154 1-17. taiyasayassa taio uddesao 'kiriyA' 154-58 1-7. maMDiyaputtapaNhuttare kAiyAipaMcavihakiriyAbheya-pabheyaparUvaNaM 154 - 55 -rrrr mm Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. 17. visayANukkamo visao piDheko kamma-veyaNANaM. puvva-pacchAbhAvittaparUvaNA 9-10. samaNaM paDucca kiriyAsAmittaparUvaNaM 11-14. sakiriya-akiriyajIvANaM aMtakiriyAnatthitta-atthittaparUvaNaM bhaki riyajIvaMtakiriyAsamatthagA taNahatthaya-udagabiMdu-nAvAdiTuMtA . 156-58 15. pamattasaMjayapamattasaMjamakAlaparUvaNaM 158 appamattasaMjayaappamattasaMjamakAlaparUvaNaM goyamapaNhuttare samvadvAbhAvibhAvaMtaraparUvaNAe lavaNasamuddavattavvayAnideso 158 1-19. taiyasayassa cauttho uddesao 'jANaM' 159-62 bhAviyappamaNagAraM paDucca kayauttaraveubviyasarIradeva-devI-jANAi jANaNa-pAsaNaparUvaNaM, rukkha-mUlAiaMto-bAhipAsaNaparUvaNaM ca 159 6 -7. vAukAyassa ithi-purisAirUvaviuvaNApaDisehapuvvayaM . paDAgAsaMThiyakhvaviuvvaNAparUvaNAi 159-60 8-11. balAhagassa ithipabhiipariNAmaNAipaNNavaNaM 160-61 12-14. cauvIsadaMDayauvavajjamANajIvalesAparUvaNA 15- 19. bhAviyappamaNagAraM paDucca vebhArapavvayANullaMghaNa-ullaMghaNaparUvaNA rUvaviuvvaNaparUvaNAi ya 161-62 1-16. taiyasayassa paMcamo uddesao 'itthI' ahavA _ 'aNagAravikuvvaNA' 163-65 bhAviyappamaNagAraM paDucca isthirUva-asi-paDAgA-jaNNovaitapalhasthiya-paliyaMka-AsAirUvaviuvvaNApaNNavaNAdi 163-65 taiyasayapaMcamuddesa'sthAhigArasaMgahaNIgAhA . -15. taiyasayasta chaTTho uddesao 'nagara' ahavA 'aNagAravIriyaladdhI' 166-69 1-5. bhAviyappaNo micchaddiTissa'NagArassa vIriyAiladdhippabhAvo nagaraMtararUvajANaNA-pAsaNAparUvaNA , ... ... . 166-67 6- 10. bhAviyappaNo sammahiTissa'NagArassa vIriyAiladdhippabhAvao nagaraMtararUvajANaNA-pAsaNAparUvaNA 11- 13. bhAviyappamaNagAraM paDucca nagarAisvaviuvaNAparUvaNA 168 14 - 15. camarAINaM iMdANaM bhAyarakkhadevasaMkhAparUvaNA 168-69 1-7. taiyasayassa sattamo uddesao 'logapAlA' ... 169-76 taiyasayasattamuddesuvugdhAo 169 2-3. sakkassa logapAla-tavimANanAmAI 169 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutaMko w h 6 H H 1-3. s s q s q visayANukkamo visao piTTako somalogapAlasaMbaMdhitavimANaThANa-pamANa-rAyahANI-ANAvattidevatadAyattakajja-avaccIbhUyadeva-ThiiparUvaNA 169-71 jamalogapAlasaMbaMdhitaSimANaThANa-pamANa-rAyahANImAINaM parUvaNA 172-73 varuNalogapAlasaMbaMdhitavimANaThANa-pamANa-rAyahANImAINaM parUvaNA 173-74 vesamaNalogapAlasaMbaMdhitavimANaThANa pamANa-rAyahANImAINaM parUvaNA 174-76 taiyasayassa aTThamo uddesao 'ahivaI' 176-78 bhavaNavAsidevAhivaiparUvaNaM 176-77 vANamaMtara-jotisa-vemANiyadevAhivaiparUvaNA 177-78 taiyasayassa navamo uddesao 'iMdiya' 178 iMdiyavisayabheyajANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNaniheso 178 taiyasayassa dasamo uddesao 'parisA' bhavaNavaiAiaccuyakappapajaMtadevaparisAparUvaNA cautthaM sayaM 179-81 cautthasayassa uddesAhigArasaMgahaNIgAhA cautthasayassa paDhama-biiya-taiya-cautthA uddesA IsANalogapAlavimANANaM 179-80 2-5. cauNhaM IsANalogapAlANaM vimANaTThANAiparUvaNA 179-80 cautthasayassa paMcama-chaTTha-sattama-aTThamA uddesA IsANa logapAlarAyahANINaM cautthasayassa navamo uddeso 'neraia' neraiyANaM uvavAyAiparUvaNAjANaNatthaM paNNavaNAsuttAvaloyaNanideso cautthasayassa dasamo uddeso 'lessA' lesANaM pariNAmAipaMcaisAhigAraparUvaNAjANaNatthaM paNNavaNAsuttAvaloyaNanihaso 181 paMcamaM sayaM ... 182-229 paMcamasatassa uddesagANamatthAhigArA 182 2-27. paMcamasayassa paDhamo uddeso 'ravi' 182-87 2-3. paDhamuddesassa uvugdhAo 182 d z Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 visayANukkamo suttaMko viso .. piTTako 4-6 jaMbuddIve sUriyaudaya'tthamaNa-divasa-rAiparUvaNA 182-83 7-13. jaMbuddIve divasa-rAikAlamANaparUvaNA 183-84 14- 21. jaMbuddIvadAhiNaDDha-uttaraDDha-purathima-paJcatthimAIsu vAsA-hemaMtagimha-ayaNAi-osappiNI-ussappiNIparUvaNA 185-86 22-27. lavaNasamudda-dhAyaisaMDa-kAloyasamudda-pukkhara su sUriya-udayatthamaNapabhiiussappiNIpajavasANA parUvaNA 186-87 1-18. paMcamasayassa bitio uddesao 'aNila' 188-91 paMcamasayassa bitiuddesassuvugdhAmo 188 disA-vidisAsu purevAtAdicauvihavAuparUvaNA 188 5-6. disANaM paropparovanibaMdheNa vAuparUvaNA 188 dIviJcaya-sAmuddayavAtANaM IsiMvAtAdiparUvaNA 189 payAraMtareNa vAtasarUvatigaparUvaNA 189-90 13. vAukAyassa sAsucchAsAdiparUvaNA 190 bhodaNa-kummAsa-surANaM vaNaphati-agaNijIvasarIrattaparUvaNA 190 aya-taMba-tauyAidavvANaM puDhavi-agaNijIvasarIrattaparUvaNA 190-91 bhaTThi-camma-roma-nahAidavvANaM tasajIvasarIrattaparUvaNA, aTTijjhAma-cammajjhAma-romajhAma-nahajjhAmAidavvANaM tasa-agaNijIva sarIrattaparUvaNA ya iMgAla-chAra-bhusa-gomayANaM egidiyAipaMciMdiyajIva-agaNijIvasarIrattaparUvaNA 191 lavaNodahisarUvaparUvaNA 191 1-5. paMcamasayasa taio uddesao 'gaMThiya' 192-93 egaM jIvaM paDucca egaMsi samae iha-parabhaviyAuyavedaNavisae aNNautthiyamayanirAsapuvvayaM bhagavamao samAdhANaM 192 jIva-cauvIsadaMDagesu AuviyAro cauvvihaM joNiM paDucca mAubaMdhaviyAro 193 1-36. paMcamasayassa cauttho uddesao 'saha' 193-203 1 - 4. chaumattha-kevalINaM saMkha-siMgAisahasavaNaviyAro 193 - 95 5-6. chaumattha-kevalINaM hAsa-ussuAvaNaviyAro 195 7 - 9. hasamANa-ussuyamANesu jIva-cauvIsadaMDaesu egatta-puhatteNaM satta'TakammabaMdhaparUvaNA 195 10- 11. chaumatha-kevalINaM nihAviyAro 195-96 12-14. nihAyamANa-payalAyamANesu jIva-cauvIsadaMDaesu egatta-puhatteNaM satta'TakammabaMdhaparUvaNA 196 193 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ B8 visayANukkamo suttaMko visao piTuko 15-16. gambhAvahAravisae hariNegamesidevavattavvayA 196 17. , . paDiggaharUvanAvAe udagaMsi abhiramamANaM aimuttayamuNiM pecchiya saMjAyasaMsayANaM therANaM aNusaTTipuSvayaM bhagavayA parUviyA aimuttayamuNisijmaNAvattavvayA 197 18. mahAsukkadevajuyalapucchAe bhagavao sattasayANaM sissANaM sijhaNAvattavvayA 198 sissasijmaNApucchayadevasaMbaMdhiyAe goyamapucchAe bhagavao ___nidesANusAreNa goyamassa devehito sabbhAvAvagamo 198-99 20-23. goyamassa devapaJcaiyAe saMjaya-asaMjaya-saMjayAsaMjayattapucchAe ___ bhagavao samAhANaM. 200 24. devANaM addhamAgahabhAsAbhAsittaM 200 25- 28. kevali-chaumatthe paDucca aMtakarajANaNA-caramakamma-caramanijjarajANaNAvattavvayA 200-1 29-30. kevali-vemANiyadeve paDucca paNIyamaNa-vadhAraNavattavayA 31-32. saTrANaTriyaaNuttaradevANaM kevaliNA saha AlAvAivattanvayA 33. .. aNuttaradevANamuvasaMtamohaNIyattaM kevalissa iMdiyapaJcaiyajANaNA-pAsaNANaM paDiseho 202 kevalissa hattha-pAyAINaM mAgAsapaesAvagAhaNaM paDucca vaTTamANakAla. essakAlavattavvayA 203 coisapuci paDucca ghaDa-kaDa-rahAidabvANaM sahassaguNakaraNasAmathaparUvaNaM 203 000 paMcamasayasla paMcamo uddesao 'chauma' 204 chaumatthaM paDucca kevaleNaM saMjameNaM asijjhaNAvattavvayA 2-4. jIva-cauvIsadaMDaesu evaMbhUya-aNevaMbhUyaveyaNAvattavvayA 204 1-20. paMcamasayasla chaTTho uddesao 'Au' 205-10 1-4. appAuya-dIhAuya-asubhadIhAuya-subhadIhAuyakammabaMdhaheuparUvaNA 205 5-8. bhaMDavikkiNamANagAhAvai-kAyayAgaM bhaMDAvahAraM paDuJca AraMbhiyAipaMcakiriyAvattavayA 206-7 palitta-vokasijamANe agaNikAe appakamma-kiriyAsava-vedaNatarattaparUvaNA 207 10-11. dhaNupakkhevagapurisa-dhaNunivvattaNanimittajIva-dhaNuavayavANaM kAiyAdiyAo paMca kiriyAo 207-8 12. dhaNupakkhevagapurisa-dhaNunivvattaNanimittajIvANa kahaM cinimittAbhAvapasaMge kAhayAdiyAo cauro kiriyAo. dhaNuavayava-dhaNUvaggahaciTThamANajIvANaM ca paMca kiriyAo 208 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suttako 13. 14. 15- 18. 19. 20. 1-44. 1-2. 3 - 8. 9-10. 11 - 13. 14 - 28. 29. 30 - 36. 37 - 44. 1 - 28. 1- 2. 3 - 4. 5-9. viyANukamo visao bhannautthiyANaM cau-paMcajoyaNasayamaNusta bahusamAio maNusaloyaparUvaNAe parihArapuvvayaM cau-paMcajoyaNasayaneraiyaba husamA iNNanirayaloyaparUvaNA neraiyavikubvaNAva ttavvathA AhAkammAdirAya piMDa tANa aNavajattaM pahAragANaM bahujaNamajjhabhAsagapannagANaM, AhAkammAipiMDe aNavajjarUveNa bhuMjaMtANaM annasAhUNaM samayANaM aNAloyagANaM bhArAhaNA'bhAvavattavva yA; AloyagANaM ca ArAhaNAsambhAvavattanvayA gaNasArakha bhagilAyamANANaM bhAyariya uvajjhAyANaM tanbhavAitibhavaggaNehiM sijjhaNA abhakkhANapaccaiyakammabaMdhavakttavvayA paMcamasayassa sattamo uddeso 'eyaNa' paramANupuggala - dupade siyAikhaMdhANaM eyaNAdivattanvayA paramANupoggala - dupae siyAikhadhANaM asidhArAoogAhaNa-agaNikAyamajjhajhADaNa- pukkhala saMvaTTagame hollIbhavaNa- gaMgApaDisoyAgamaNavatta vvayA paramANu poggala - dupae siyAikhaMdhANaM sabhaddha-samajha-sapa dekhiyAivatta vvayA paramANupoggala - dupaesiyAikhaMdhANaM paropparaM phusaNAva ttabvayA paramANupoggala-dupaesiyAikhaMdhasaMbaMdhidavva-khetta-kAla-bhAvANaM paMcamasassa aTTamo uddeso 'niyaMTha' bhagavaoo sissANaM nArayaputta-niyaMThiputtANaM etthaviharaNaM puggala paccaiyasabhaddha - samajjha sapade sAdivisayAe niyaMThiputtapucchAe nArayaputtassa paccattaraM dagvAdibhadesehiM savvapoggalANaM nArayaputtaparUvaNAe niyaMThiputtakayanisehANaMtaraM nArayaputtassa niyaMThiputtaM pai sabbhAvaparUvaNatthaM vinnattI, niyaMThiputtakayaM davvAdibhAdesehiM puggalabhappAbahuyapuvvayaM samAhANaM ca 10 - 13. jIva - cauvIsa daMDaga- siddhesu caDDhI hANI - avadvitattavattavvayA 14. jIvesu savvaddhAbhavatittaparUvaNA kAlao vaktavvayA davvANAuya - khettadvANAuya - ogAhaNaTThANAuya bhAvaTThANAuyANaM appA bahu cauvIsadaMDagesu sAraMbhAivattavvayA paMcappayAraheu aheUNaM vaktavvayA piTuMko 208-9 209 209-10 210 210 210 - 19 210-11 211 - 12 212 212-13 214-15 215-16 216 - 18 218-19 219-25 219 219-20 220-21 222 222 39 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 suttako visabha 15 - 19. cauvIsadaMDagesu vaDDhI-hANI - avaTThitakAlamANaparUvaNA siddhe vaDDhI avatikAla mANaparUvaNA 20. 21 - 28. jIva- cauvIsadaMDaga- siddhesu sovacayAdicaubhaMgIvattavvayA 1-18. 9. 2. 3. 4 - 9. 10 - 13. 14 - 16. 17. 18. 1. 1. 1. 2-14. 2 - 4. 5. 6. 7-12. 13. 14. 1. 1. 1- 29. 9. 2 - 3. 'viyANukamo paMcamasyassa navamo uddeso 'rAyagiha' paMcamasayassa navamuddesagassa uvugdhAo aMgabhUya-aMtaTThiyavasthusamA eNa rAyagihanagarapaccabhiNNAva ttavvayA ujjoya - aMdhayAravattavvayA cavIsadaMDara ujjoya - aMdhayAravattacvayA cauvIsadaMDagesu samayAdikAlanA Nava ttavvayA asaMkheja loyAipucchAe samAhANAnaMtaraM pAsAvaccijjatherANaM paMcAmadhamma DipAlaNApuvvaM siddhi-devalo gagamaNavaktavvayA devalogacaubhedaparUvaNA navamuddesa'sthAhigAragAhA paMcamasayassa dasamo uddeso 'caMpAcaMdimA ' jaMbuDIve caMdaudaya- atthamaNAiva ttavvayA cha sayaM chaTThassa sassa dasuddesa'tyAhigAra saMgahaNIgAhA chaTThasayassa paDhamo uddasao 'veyaNa' tvathaduya-ahigaraNI-sukkataNahatthaya- udgabiMduudAharaNehiM mahAveyaNANaM jIvANaM mahAnijjarAva ttavvayA karaNabheyaparUvaNA cavIsa daMDa karaNabheyaparUvaNA cavIsadaMDa karaNaM paDucca veyaNAveyaNava ttavvayA jIvesu mahAveyaNA- mahAnijjarAvattavvayA chaTThasayassa paDhamudde sassa'tthA higAra saMgahagAhA chaTTayassa bIo uddesao ' AhAra' AhAravattanvayA paNNavaNAsuttAvaloyaNani so chaTThasayassa taio uddesao 'mahassava ' chaTThasayasa iu sassa'tyAhigAradAragAhAbho paDhamaM dAraM - ahayAi - jaliyAivatthudAharaNapuNvaM mahAsava- appAsavANaM puggalabaMdha-bheyavattavvayA piTThako 222-23 223 224-25 225-29 225 225 225-26 226 226-27 227-28 229 229 229 229 230 - 72 230 230-33 230-31 232 232 232-33 233 233 233 233 234-42 234 234-35 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sutko 4. 5. 6-7. 8-9. 10 - 11. 12 - 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. duvAlasamaM dAraM-bhAsayAbhAsae pahuccA aTTahaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA terasamaM dAraM parittAparittAi paDuccA aTTahaM kammapagaDINaM baMdha parUvaNA 22-23. cohasamaM dAraM-pANi-aNNANiNo paDucca bhaTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA panarasamaM dAraM-maNajogibhAi pahuca bhaTTaNhaM kammapagaDINaM baMdha parUvaNA solasamaM dAraM- sAgAra-aNAgArovautte paDucca ahaM kamma pagaDI baMdhaparUvaNA sattarasamaM dAraM- AhAraya- aNAhArae paDucca ahaM kammapagaDINaM baMdhavA aTThArasamaM dAraM- suhuma-bAyarAi paDucca bhaTThaNhaM kammapagaDINaM baMdha parUvaNA egUNavIsaimaM dAraM- carimAcarime pahuca bhaTThaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA vIsaimaM dAraM - chaTTAi - egUNavIsaimapajjaMtadAraMtaggayapadANamappAbahuyaM chaTThasayassa cauttho uddeso 'sapaesa' kAlAdeseNaM jIva-cauvIsadaMDagesu egatta-puhatteNaM sapadesaapadesavattanvayA 21. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 1 - 25. 1- 6. IV vANuko visao biiyadAre vatthaM pahuca purisavAvAra sabhAvehiM puggalovacayavattabvayA biiyadAre jIva- cauvIsadaMDaesa purisavAvAra-sabhAvehiM kammovacayavattavvayA tayadAre vatthapoggalovacayassa jIvakammovacayassa ya sAdi-sapajjavasiyAivattavvayA 236 236-37 taidAre vatthassa jIvANa ya sAdi-sapajjava siyAivattavvayA cautthaM dAraM-kammapagaDibheya- ThiibaMdhaparUvaNA 237 238 paMcamaM dAraM- isthi- puM- napuMsae paDucca bhaTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA 237 - 38 chaTuM dAraM- saMjaya- asaMjayAi paDucca bhaTuNDaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA sattamaM dAraM- samma hiTTibhAi paDuca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA aTTamaM dAraM-saNNi-asaNibhAi paDucca bhaTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA 238 navamaM dAraM-bhava siddhiyAi paDuca aTTahaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA dasamaM dAraM- cakkhudaMsa NibhAi paDucca bhaTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA ekkArasamaM dAraM- pajjattApajjattAi paDucca bhaTUhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA piTThako 235 235 238-39 239 239 239-40 240 240 240 241 241 241 241 242 242 242-47 242-43 41 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1-43 visayANukkamo suttako visao piDheMko AhAragAi-bhavasiddhiyAi-saNNiAi-salesAi-sammabiTiAi saMjatAi-sakasAyAi-NANAi-sajogiAi-sAgArovauttAi saveyagAi-sasarIriAi-pajjattayAIsu sapadesa-apadesavattaccayA 243 - 45 20. paDhamAiegUNavIsaimapajaMtasuttavisayasaMgahaNIgAhA jIva-cauvIsadaMDagesu paJcakkhANa-apaJcakkhANAivattavvayA 246 22-23. jIvAIsu paJcakkhANajANaNA-kuvaNAvattavayA 246 24. jIvAIsu paJcakkhANanivvattiyAuyAivattavvayA 246 25. egavIsaimAicauvIsaimapajjaMtasuttavisayasaMgahaNIgAhA 247 chaTTasayassa paMcamo uddeso 'tamue' 247-56 tamukkAyasarUvaM 247 2-5. tamukkAyassa samuTThANa-saMThANa-vikkhaMbha-parikkheva-pamANavattavvayA 247-48 tamukkAe giha-gAmAiabhAvaparUvaNA 249 8-9. balAhaya-thaNiyasadda-bAdaravijjUNaM tamukkAe atthittaM devAikaDattaM ca 249 10-11. tamukkAe bAdarapuDhavikAya-agaNikAyANaM caMda-sUriyAINaM ca abhAvaparUvaNA 249 tamukkAe caMdAbhA-sUrAbhANaM NasthittaparUvaNA 250 tamukkAyassa vaNNaparUvaNA 250 14. tamukkAyassa nAmadhejjANi 250 15. tamukkAyassa Au-jIva-puggalapariNAmattaparUvaNA 250 16. savvesi pANAINaM tamukkAe aNaMtaso uvavannapuvattavattavvayA 250-51 17-18. kaNharAINaM saMkhA-ThANAiparUvaNA 251 kaNharAINaM AyAma-vikkhaMbhaparUvaNA 251-52 20. kaNharAINaM pamANaparUvaNA 252 21-22. kaNharAIsu geha-gehAvaNa-gAmAiabhAvaparUvaNA 252 23-24. orAlabalAhaya-bAdarathaNiyasahANaM kaNharAIsu asthittaM devakaDattaM ca 252 25-27. kaNharAIsu bAdaraAu-agaNi-vaNassatikAyANaM caMda-sUriyacaMdAbhAINaM ca abhAvaparUvaNA 252-53 kaNharAINaM vaNNaparUMvaNA 253 29. kaNharAINaM nAmadhejANi 253 kaNharAINaM puDhavI-jIva-puggalapariNAmattaparUvaNA 253 31. samvesiM pANAINaM kaNharAIsu aNaMtaso ughavannapuvvattavattavvayA 253 32-35. kaNharAiovAsaMtaragayalogaMtiya vimANANaM NAmAI ThANAIca 254 36-40. logaMtiyadevANaM nAmAiM vimANanAmAiM parivAradevasaMkhA ya 254-55 logaMtiyavimANANa patiTrANa-bAhalla-uccatta-saMThANAivattavvayA 255 logaMtiyadevANaM ThitiparUvaNA 256 logaMtiyavimANa-logaMtANaM aMtaraparUvaNA 256 12. 28. 30. rrr m mm 41. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suttaMko visayANukkamo visao piTuko 1-8. chaTThasayasta chaTTho uddeso 'bhavie' 256-58 1 - 2. cauvIsadaMDayAgaM AvAsAivattavvayAnideso 256 3-8. mAraNaMtiyasamugdhAyasamohayajIvassa cauvIsadaMDaesu AhArAivattavvayA 256-58 chaTThasayassa sattamo uddeso 'sAlI' 258 -63 1-3. koTThAiAguttANaM sAliAi-kalAyAi-ayasiAINaM dhaNNANaM joNikAlaparUvaNA 4-5. muhuttAi-sIsapaheliyApajaMtassa gaNiyakAlamANassa vittharao parUvaNA 259-60 6-8. paliovamAi-ussappiNipajaMtassa ovamiyakAlamANassa vityarao parUvaNA 260-61 imIse osappiNIe susamasusamAe bharahavAsassa AgArabhAvapaDoyArapakhvaNaM 262-63 1-36. cha?sayassa aTThamo uddeso 'puDhavI' 263-67 aTupuDhaviparUvaNA 2-3. rayaNappabhAe puDhavIe gehAi-gAmAINaM abhAvaparUvaNA 263 4-7. rayaNappabhAe puDhavIe urAlabalAhaya-bAdarathaNiyasahANaM asthittaM devaasura-nAgakaDattaM ca 263 8-10. rayaNappabhAe puDhavIe bAdaraagaNikAya-caMdAi-caMdAbhAINaM abhAva parUvaNA 11- 14. sakkarappabhAi-tamatamApajaMtANaM bitiyAidasamasuttapajaMtavattavvayAniddesapuvvayaM visesavattavvayA 264 sohammIsANesu gehAiabhAvaparUvaNA 264 16-18. sohammIsANesu balAhaya-thaNiyasahANaM asthittaM deva-asurakaDattaM ca 264 - 265 19- 22. sohammIsANesu bAdarapuDhavikAya-agaNikAya-caMdAi-gAmAi-caMdAbhAINaM abhAvaparUvaNA 265 23 - 25. saNaMkumArAIsu devaloesu paNarasamAibAvIsaimasuttavattavvayApuvvayaM visesavattavvayA 265 26. tamukkAya-vivihadevaloya-rayaNappabhAipuDhavIsu bAdarapuDhavikAyAINaM paMcaNhaM pihappihaM abhAvavattavyayA 265 27-28. AuyabaMdhassa meyachakkaM cauvIsaidaMDaesu chavihAuyabaMdhaparUvaNA ya 265-66 29-34. jAtinAmanihattAINaM duvAlasaNhaM daMDagANaM jIva-cauvIsadaMDagesu vattavvayA 266 35. lavaNasamuddAisayaMbhUramaNasamuddapajjavasANANa sarUvavaNNaNA 267 dIva-samudANaM nAmadhejA 267 263 36. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sutaMko 1 - 13. 1. 2 - 5. 6- 12. 13. 5ddle fee 1 - 15. 9. 2-5. 6 - 8. 9-10. 11. 14. 15. 1. 2-20. 12 - 13. cauvIsadaMDaesu bhAyasarIrakhetto gADhapoggalAhAraparUvaNA kevalassa iMdiyajANaNA-pAsaNAni sehaparUvaNA chaTThasayasa dasamuddesassa bhatthasaMgrahaNIgAhA 2. 3 - 4. 5. 6. 7- 8. 9-10. 11 - 13. visayANukamo visao chaTTusayassa navamo uddeso ' kamma nANAvaraNAi baMdhayajIvAINaM kammapayaDibaMdhajANaNatthaM paNNavaNAsutAvaloyaNaniso devaM pahuca egavaNa egarUvAivi ubvaNAe bAhirayapoggala paribhAdA " NaparUvaNA devaM pahuca puggalANaM vaNNa-gaMdha-rasa- phAsavipariNAmaNAe bAhiraya - poggala paribhA dANaparUvaNA avisuddha - visuddhalessadevassa avisuddha visuddha lessa devAijANaNA pAsaNAparUvaNA chaTThalayassa dasamo uddaso 'annautthI' savvaloyajIvANaM annajIvAo suha-duhAbhinivaTTaNavisa anauthiyamatanirAsapuvvayaM sodAharaNA nisehaparUvaNA ceyaNassa jIva- cauvIsa daMDaesu parUvaNA 'jIvati ' padassa jIva - cauvIsadaMDaesu parUvaNA bhavasiddhiyassa caDavIsadaMDaesu parUvaNA annautthiyamatanirAsa puvvayaM savvesiM pANAINaM egaMtasAyAsAyaveNAviyAra parUvaNA sattamaM sataM sattamasayassa uddesagANamatyA higArA sattamasayassa paDhamo uddeso 'AhAra' sattamasassa paDhamudde sassa uvugdhAo jIva- cauvIsadaMDaesu aNAhAra- savvappAhAravattavvayA logasaMThANaparUvaNA assAmAiyassa samaNovAsayassa kiriyAvattavvayA samaNovAsagassa vatA'NavicAravattavvayA tahAruvasamaNa - mAhaNapaDilAbhagassa samaNovAsayassa lAbhacayaNA parUvaNA ammassa gatipariNNANaheUNaM nissaMgatAINaM chaNhaM sodAharaNA parUvaNA 14 - 15. jIva - cauvIsadaMDaesa dukkha phusaNAiyattavvayA piTThako 267-69 267 268 268-69 269 270-72 270 270-71 271 271 271 - 72 272 272 272 273 - 318 273 273 - 79 273 273 273-74 274 274 274-75 275 - 76 276 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayANukkamo suttako visao piDheko aNAuttassa aNagArasta gamaNa-tuyaTTaNa-vatthAigahaNanikkhivaNesu kiriyAvattavvayA 276-77 17-20. saiMgAlAdi-bItigAlAdi-khettAtirkatAdi-sasthAtItAdipANabhoyaNassa atthaparUvaNA 277-79 281 27. 1-38. sattamasayasta bIo uddeso 'virati' 279-84 supaJcakkhAya-dupaJcakkhAyasarUvaM 279-80 2-8. paJcakkhANabheya-pabheyaparUvaNA 280-81 9-13. jIva-cauvIsadaMDayANaM mUluttaraguNapaccakkhANi-apaJcakkhAgIhiM vattambayA 14-16. mUluttaraguNapaJcakkhANi-apaccakkhANINaM jIva-pAMcaMdiyatirikkhamaNuyANaM appAbahuyaM 281 17 - 22. jIva-cauvIsadaMDayANaM sabva-desamUlaguNapaccakkhANi-apaccakkhAgIhiM vattavvayA 282 23. savva-desamUlaguNapaJcakkhANi-apaJcakkhANINaM jIva-paMciMdiyatirikkhamaNuyANaM appAbahuyaM 282 24-26. jIva-cauvIsadaMDayANaM savva-desuttaraguNapaJcakkhANi-apaJcakkhANIhiM vattavvayA 282-83 savva-desuttarapaJcakkhANi-apaJcakkhANINaM jIva-paMceMdiyatirikkhamaNuyANaM appAbahuyaM 283 jIva-cauvIsadaMDayANaM saMjata-asaMjata-saMjatAsaMjatehiM vattavvayA ___ appAbahuyaM ca 283 29-32. jIva-cauvIsadaMDayANaM paJcakkhANi-apaJcakkhANi-paJcakkhANApaccakkhANIhiM vattavvathA 283 33-35. paJcakkhANi-apaJcakkhANi-paJcakkhANApaJcakkhANINaM jIvAINaM appAbahuyaM 283-84 36-38. jIva-cauvIsadaMDayANaM sAsatAsAsataparUvaNA 284 1-24. sattamasayassa taio uddeso 'thAvara' 284-88 1-2. vaNaspatikAiyANaM heupubvayaM savvappAhAra-sabvamahAhArakAlavattavvayA 284-85 mUlajIvAipuTThANaM mUlAINaM mAhAragahaNavattavvayA 285 AluyAivaNaspatINaM aNaMtajIvattaparUvaNA 285 cauvIsadaMDayANaM lessaM paDaca appakammataratta-mahAkammatarattaparUvaNA 285-86 10. kamma-NokammANaM kameNa NijarA-vedaNAbhAvaparUvaNA 286 11-12. cauvIsadaMDaesu kamma-NokammANaM kameNa NijarA-vedaNAbhAvaparUvaNA 286 - 87 13-15. vedita-nijaritANaM oha-vibhAgao puhattaparUvaNA vedijamANa-nijarijamANANa vedissamANa-nijarissamANANa ya oha-vibhAgao puhattaparUvaNA 287 287 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ N 289 289 - visayANukamo suttaMko visao piTuko 20-22. vedaNAsamaya-nijarAsamayANaM moha-vibhAgao puhattaparUvaNA 287-8 23 - 24. cauvIsadaMDaesu sAsayatta-asAsayattaparUvaNA 288 1-2. sattamasayassa cauttho uddeso 'jIvA' 289 sattamasayassa cautthuddesassa uvugdhAo chavihasaMsArasamAvannajIvavattavvayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttaniheso sattamasayassa paMcamo uddeso 'pakkhI' 289 sattamasayassa paMcamuddesassa uvugyAo 289 khahayarapaMceMdiyajoNIsaMgahavattanvayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttaniddeso 289 1-37. sattamasayassa chaTTho uddeso 'Au' 290-96 sattamasayassa chaTThaddesassa uvugghAo 290 cauvIsadaMDagesu bhaviyaM jIvaM paDucca igata-uvavajamANauvavannavivakkhAe AuyabaMdhavattavvayA 290 5-6. cauvIsadaMDaesu bhaviyaM jIvaM paDucca ihagata-uvavajamANa uvavannadhivakkhAe AuyapaDisaMvedaNAvattavvayA cauvIsadaMDa esu bhaviyaM jIvaM paDaca ihagata-uvavajjamANa__uvavannavivakkhAe mahAvedaNAivattavvayA 290-91 12-14. jIva-cauvIsadaMDaesa aNAbhoganivvattiyAuyattaparUvaNA 291 15-18. jIva-cauvIsadaMDaesu baMdhaheupuSvayaM kaksaveyaNIyakammabaMdhaparUvaNA 291 19- 22. jIva-cauvIsadaMDaesu jIva-maNussANaM baMdhaheupuSvayaM akakkasaveyaNIyakammabaMdhaparUvaNA 292 23 - 26. jIva-cauvIsadaMDarasu baMdhaheupuvvayaM sAtAvedaNijjakammabaMdhaparUvaNA 292 27 - 30. jIva-cauvIsadaMDaesu baMdhaheupuvvayaM asAtAvedaNija__ kammabaMdhaparUvaNA 292-93 31-33. dUsamadUsamAe samAe bharahavAsassa bharahavAsabhUmIe bharahavAsamaNuyANa ya AgArabhAvapaDoyAraparUvaNA 293 - 95 dUsamadUsamAe bharahavAsamaNuyANaM AhAraparUvaNA 295 35-37. dUsamadUsamAe samAe bharahavAsamaNuya-sIhAdi-DhaMkAdINaM jammaMtaragaiparUvaNA 295-96 1-28. sattamasayasa sattamo uddeso 'aNagAra' 296-301 saMvuDassa aNagArassa kiriyAparUvaNA 296 2-11. kAma-bhogANaM rUvitta-sacittAcittatta-jIvAjIvattaparUvaNA jIva nissiyattaM bheyaparUvaNA ya kAmabhogAgaM paMcabheyaparUvaNaM 298 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 300 301 visayANukamo suttako visao pirTIko 13 - 18. jIva-cauvIsadaMDaesu kAmitta-bhogittavattavvayA 298 19. kAmabhogi-nokAmi-nobhogi-bhogINaM jIvANamappAbahayaM 299 20-23. bhaviyadeva-bhaviyaAhohiya-bhaviyaparamAhohiya-bhaviyakevalINaM khINadehANaM maNussANaM bhogittaparUvaNA 299 24. asaNNINaM akAmanikaraNavedaNAparUvaNA 25-26. rUvAidaMsaNasamatthassa vi heunihesapuvayaM akAmanikaraNavedaNA parUvaNA 27-28. ruvAidaMsaNasamatthassa vi heunihesapuvayaM pakAmanikaraNayedaNA parUvaNA 1-9. sattamamayassa aTThamo uddeso 'chaumattha' 301-2 chaumatthAi kevalINaM kamaso asijjhaNAi-sijjhaNAiparUvaNaniheso 301 2. hasthi-kuMthUNaM samajIvattaparUvaNe rAyapaseNaijasuttaniddeso -4. cauvIsadaMDaesu pAvakammakaraNa-nijiNaNAI paDucca kamaso duha suhaparUvaNA cauvIsadaMDaesu dasavihasaNNAparUvaNA 302 neraiesu dasavihaveyaNAparUvaNA 302 hatthi-kuMthUNaM apaJcakkhAgakiriyAe samANattaparUvaNaM 302 AhAkammabhoiNo baMdhAdiparUvaNaniddeso 302 1-24. sattamasayassa navamo uddeso 'asaMvuDa' 303-12 asaMvuDa-saMvuDANaM aNagArANaM egavaNNa-egarUvAivikuvvaNAvattavayA 303 mahAsilAkaMTayasaMgAme koNiyassa jayo 303-4 6- 13. mahAsilAkaMTagasaMgAmassa savittharaM vaNNaNaM 304-5 mahAsilAkaMTagasaMgAmasarUvaM 305-6 12- 13. mahAsilAkaMTagasaMgAmahatANaM maNussANaM saMkhA maraNuttaragaI ya 14. rahamusalasaMgAme koNiyassa jayo 15-18. rahamusalasaMgAmavaNNaNaM 306-7 rahamusalasaMgAmasarUvaM 307 17-18. rahamusalasaMgAmahatANaM maNussANaM saMkhA maraNuttaragaI ya 307 19. sakkadeviMda-camarakae koNiyasAhije heuparUvaNaM 20. saMgAmahatamaNussasaggagamaNanirUvagajaNamatanirAsaparUvaNe rahamusalasaMgAmanioiyanAganattuyavaruNassa tappiyavayaMsassa ya savittharaM jujjha-dhammArAhaNAiparUvaNaM 21 - 22. sohammakappovavannassa nAganattuyavaruNasta cavaNANaMtaraM mahAvidehe sijjhaNAparUvaNA GmM 307 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 piDheko 312 312-18 312-14 visayANukamo suttaMko visao 23-24. varuNapiyavayaMsassa sukuluppattikameNa sijmaNAparUvaNA 1-22. sattamasayassa dasamo uddeso 'annautthi' 1-6. kAlodAipamuhaannausthiyamihokahAe NAtaputtaparUviya paMcatthikAyasavasaMdehe goyamakayaM samAhANaM 7-11. kAlodAikayAe paMcatthikAyasaMbaMdhiyavivihapucchAe NA taputtakayaM samAhANaM 12. kAlodAissa niggaMthapabvajAgahaNaM viharaNaM ca bhagavao mahAvIrassa jaNavayavihAro 14-18. kAlodAikayAe pAvakamma-kallANakammaphalavivAga pucchAe bhagavao samAhANaM 19. kAlodAikayAe agaNikAyasamArabhaNa-nivvAvaNasaMbaM dhiyakammabaMdhapucchAe bhagavao samAhANaM 20-21. kAlodAikayAe acittapoggalAvabhAsaNa-ujjovaNasaM baMdhiyapucchAe bhagavao samAhANaM kAlodAissa nivvANaparUvaNA 13. 315 315-16 317 318 2-91. aTTamaM sataM 319-405 bhaTThamassa sayassa uddesanAmaparUvaNA 319 aTThamassa sayassa paDhamo uddeso 'poggala' 319-33 aTThamasayassa paDhamuddesassa uvugghAo payoga-mIsasA-vIsasApariNatabheehiM poggalANaM bhedattayaM payogapariNatANaM poggalANaM iMdiyabheyAiaNegapagArehi vittharo NavadaMDagamayA bheya-pameyaparUvaNA 46-47. payogapariNatapoggalabheyAivattavvayANusAreNa mIsasApariNatapoggalabheya pameyavattavvayAniiso vIsasApariNatapoggalabheya-pameyaparUvaNatthaM paNNavaNAsuttaniheso 326 49-79. vivihabheya pabheyavibhAgapuvvayaM egassa davvassa payoga-mIsavIsasApariNatattaparUvaNA 326-31 -85. vivihabheya-pabheyavibhAgapuvvayaM doNhaM davvANaM payoga-mIsavIsasApariNatattaparUvaNA 331-32 -88. vivihabheya-pabheyavibhAgapuvvayaM tiNhaM davANaM payoga-mIsavIsasApariNatattaparUvaNA 332 -90. vivihabheya-pabheyavibhAgapucvayaM catuppabhitiaNaMtadavvANaM payogamIsa-vIsasApariNatattaparUvaNA 332-33 payoga-mIsa-vIsasApariNatANaM poggalANamappAbahuyaM 333 326 48. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 piDheko 333-52 333 334 334-36 336 336-37 rrr mm 9999 337-39 339-52 339 339 340 visayANukamo suttaMko visabho 1-162. aTTamasayassa bIo uddeso 'AsIvise' AsIvisANaM bheyaduyaparUvaNA jAtimAsIvisANaM caubheyaparUvaNA 3-6. vicchuyaAINaM cauNhaM jAtiAsIvisANaM visayaparUvaNA 7-19. tirikkhajoNiya-maNussa-devANaM tiNhaM kammaAsIvisANaM vittharao parUvaNA 20-21. chaumasthassa sabvabhAvajANaNAmavisayAiM kevaliNo ya sabvabhAvajANaNAvisayAI dasa ThANAI 22-23. paMcavihanANabheyAijANaNatthaM rAyapaseNaiyasuttAvaloyaNaniddeso 24-28. aNNANANaM bheya-pameyaparUvaNA 29-38. jIva-cauvIsadaMDaya-siddhesu nANi-annANivattavvayA 39-159. gaiAivIsaidAresu nANi-aNNANivattavvayA 39-43. paDhamaM gaidAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 44-48. biiyaM iMdiyadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 49-52. taiyaM kAyadAraM paDuzca nANi-annANiparUvaNA 53 - 55. cautthaM suhumadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 56-70. paMcamaM pajattadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 71-75. chaTuM bhavatthadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 76-78. sattamaM bhavasiddhiyadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 79-81. bhaTTamaM sannidAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 82-117. navamaM laddhidAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 82-90. dasavihaladdhibheya-pabheyaparUvaNA 91-99. nANa-annANaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA 100-3. dasaNaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA 104-6. carittaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA 107. carittAcarittaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA 108-12. dANa-lAbha-bhoga-uvabhoga-vIriyaladdhimaMtajIvesu nANi annANiparUvaNA 113-17. iMdiyaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA 118-30. dasama uvaogadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 131-33. egArasaM jogadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 134-37. bArasamaM lessAdAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 138-39. terasamaM kasAyadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 140-41. cohasamaM vedadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 142-43. panarasamaM mAhAradAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA 114-51. solasamaM visayadAraM-nANa-annANavisayaparUvaNA 340-41 341 342 342 342-47 342-43 343 -44 344-45 345-46 346 346-47 347-48 349 349 349 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 suttako visao 152-53. sattara samaM kAladAraM paDucca nANi annANiparUvaNA aTThArasamaaMtaradArava ttavvayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNa niso 154. guNI imapabahuttadAravattavvayAjANaNatthaM panavaNAsuttAvaloyaNa niddeso vIsaimaM pajjavadAraM-nANa- annANapajjavaparUvaNA nANapajjavANaM annANapajjavANaM nANa'nnANapajjavANaM ca appAbahuyaM 155. 156 - 59. 160 - 62. 1 - 8. 1- 5. 6. 7- 8. 1-2. 9. 2. 1 - 15. 9. 2-5. 2 - 3. 4 - 5. 6 - 8. 9. 10. 99. 12. 13. 14. 15. visayANukamo aTThamalayassa tatio uddeso 'rukkha' rukkhabheya pabheyAiparUvaNA kummAipANINaM chinnabhAgaMtare jIvapadesattaM, chinnabhAgatarajIvapadese satyasaMkamAbhAvo ya bhAipuDhavINaM caramAcaramaparUvaNatthaM pannavaNAsutAvaloyaNaniso aTThamasayassa cauttho uddeso 'kiriyA ' aTTamasayassa cautthuddesagassa uvugdhAo kiriyAbheyAiparUvaNatthaM panavaNAsuttAvaloyaNaniddeso aTThamasayassa paMcamo uddeso 'AjIva' aTTamasayassa paMcamuddesagassa uvugdhAo AjIvika hiya niggaMthasaMbaMdhiparUvaNAe bhagavao saheuyA aNumatI kayasAmAiyassa samaNovAsayassa sakIyabhaMDesu apariNNAtattaM kayasAmAiyassa samaNovAsayassa sakIyabhajAe pejjabadhaNAvocchinnattaM paccAikkhamANassa samaNovAsayassa tIta paDuppanna aNAgayathUla gapANAivAyAi pahuca paDikkamaNa-saMvaraNa-paccakvANarUvA vittharao tiviha-tivihAibhaMgaparUvaNA samaNovAsa AjIviyovAsagANa bhinnatAniddeso AjIviyasamayaparUvaNA AjIviyovAsagANaM duvAlasa nAmANi AjIviyovAsagANaM AcAraparUvaNA AjIviyovAsagehiMto pannarasakammAdANavajjayANaM samaNovAsagANaM pAhaNNaparUvaNA samovAsa gANaM devagaigAmittaM devalo gabheyaparUvaNA piTThako 351 351 351 351 - 52 352 352 - 54 352 - 53 353 354 354 354 354 354 - 60 354 355 - 56 355 355 - 56 356 - 58 358 358 359 359 359 - 60 360 360 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 361 visayANukamo suttaMko visao piDheko 1-29. aTThamasayassa chaTTo uddeso 'phAsugaM' 360-66 tahAvihasamaNa-mAhaNe phAsuesaNijapaDilAhagassa samaNovAsagassa nijarAkaraNaparUvaNA 360 tahAvihasamaNa-mAhaNe aphAsuyaaNesaNijapaDilAhagassa samaNovA sagassa bahunijarA-appakammakaraNaparUvaNA tahAvihaM asaMjayAiyaM paDilAhagassa samaNovAsayassa egaMtakamma baMdhanijjarA'bhAvaparUvaNA gAhAvaidiNNapiMDa-paDiggaha-gocchaga-rayaharaNa-colapaTTaga-kaMbala-laTThI saMthAragesu gAhaganiggaMthaM paDucca dAyaganiddesANusAriNI uvabhogaparUvaNA 361-62 piMDavAyapatiNNAe gAhAvaikulamaNupaviTThassa aNNayaraakiJcaTThANa sevissa AloyaNAdipariNAmassa niggaMthassa ArAhagattaM 362-63 8-9. viyAra-vihArabhUmiNikkhaMtassa gAmANugAmaM dUijamANassa ya annayaraakiJcaThANasevissa AloyaNAdipariNAmassa niggaMthassa ArAhagattaM 363 sattama-aTThama-navamasuttavaNNitavisae niggaMthIe ArAhagattaM 363 sattamAidasamasuttapajaMtaparUviya ArAhagatta'samatthaNe uNNAlomAi-ahayavasthAidiTuMtajurga 363-64 12-13. jhiyAyamANe padIce agAre ya joijalaNapaDivAdaNaM 364-65 14- 29. jIva-cauvIradaMDaesu egatta-puhatteNaM ega-bahuorAliyAipaMcasarIrehiM kiriyAparUvaNA 365-66 aTTamasayassa sattamo uddeso 'adatte' 366-70 1-2. rAyagihe nagare annautthiyavAso bhagavao samosaraNaM ca 366 annautyiyAgaM niggaMthatherehiM saha adiNNAdANavisao vivAdo 366 - 68 16-24. annautthiyANaM niggaMthatherehiM saha puDhavihiMsAvisao vivAdo 368-70 25. gaippavAyabheyaparUvaNatthaM paNNavaNAsuttAvaloyaNaniddeso 370 1-47. aTTamasayassa aTThamo uddeso 'paDiNIe' 370-79 aTThamasayassa aTThamuddesagassuvugdhAo 370 2-7. guru-gai-samUha-aNukaMpA-suya-bhAvapaDigIyabheyaparUvaNA 370-71 paMcavihavavahAraparUvaNA 371 paMcavihavavahAravavaharamANe niggaMthe ArAhae 371-72 baMdhassa bheyajugaparUvaNA 372 11 - 14. vivihamavekkhAe vittharao iriyAvahiyabaMdhasAmiparUvaNA 372-73 15-16. iriyAvahiyabaMdhaM paDucca sAdisapajavasiyAi-desasavvAibaMdhaparUvaNA 373-74 17-20. vivihaavekkhAe vittharao saMparAiyabaMdhasAmiparUvaNA 374 10. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 suttako 21 - 22. 23. 24. visabho saMparAiyabaMdhaM paDucca sAdisapaz2avasiyAi - desasavvAibaMdhaparUvaNA kammapayaDibheyaparUvaNA parIsahabheya parUvaNA 25- 29. u kammapayaDI parIsaha saMkhAparUvaNA 30 - 34. aTThaviha-sattaviha chavviha ekkavihabaMdhage abaMdhage ya parI sahasaMkhAparUvaNA 35-45. uccatta-khettagamaNa- khettAvabhAsaNa khe tujjovaNa- khettatavaNakhettabhAsaNAI paDucca vittharabho jaMbuddIvasUriyava ttavvayA 46 - 47. caMdAiuDDhova vannagaparUvaNAijANaNatthaM jIvAbhigama suttAloya naso visayANukamo 1 - 129. aTThamasayassa navamo uddeso 'baMdha' 9. payogabaMdha-vIsasAbaMdhanAmaM baMdhabheyajugaM 2-11. vIsasAbaMdhassa bheya-bheyanirUvaNApuvvaM vittharabho parUvaNA 12 - 129. payogabaMdhassa vittharao parUvaNA 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18- 20. 21 - 23. 24 - 129. payoga baMdhassa bheya- pabheyaparUvaNA AlAvaNabaMdhaparUvaNA aliyAvaNabaMdhassa lesaNAbaMdha / ibhedacaukkaM lesaNAbaMdhaparUvaNA uccayabaMdhaparUvaNA samuccayabaMdhaparUvaNA sAhaNaNAbaMdhassa bheyajuyaparUvaNA sarIrabaMdhassa bheyajuyaparUvaNA sarIrappaogabaMdhassa vittharabho parUvaNA 24. sarIrappaogabaMdhassa orAliyAipaMcabheyaparUvaNA 25- 50. bhorAliyasa rIrappaogabaMdhassa bheya - pabheyAi nirUvaNApuvvaM vittharabha parUvaNA 51 - 82. veuvviyasarIrappaogabaMdhassa bheyAi nirUvaNApuvvaM vittharabho parUvaNA 83 - 89. AhAragasarIrappabhogabaMdhassa vittharabho parUvaNA 90 - 96. teyagasarIrappaogabaMdhassa bheya- pabheyAinirUvaNApuvvaM vittharabho parUvaNA 97 - 119. kammagasarIrappaogabaMdhassa bheya - pabheyAi nirUtraNApuvvaM vittharabho parUvaNA 120 - 28. orAliyAINaM paMcaNha sarIrANamaNNoNNaM savva desabaMdhava ttavvayA orAliyAipaMcasarIradesaMbaMdhaga-sabvabaMdhagANaM jIvANamappAbahuyaM 129. piTThako 374-75 375 375 375-76 376-77 377-78 378-79 379 - 97 379 379 - 80 380 - 97 380 381 381 381 381 382 382 383 383 - 97 383 383 - 87 387 - 90 391 392 392 - 95 395-96 397 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GN: visayANukkamo suttaMko visao piDheMko 1-61. aTTamasayassa dasamo uddeso 'ArAhaNA' 397-405 bhaTThamasayassa dasamuddesassuvugdhAo bhannautthiyavattavvanirAsapuvvayaM sIla-suyajuttapurise paDucca bhagavao ArAhaga-virAhagaparUvaNA 397 - 98 3-6. ArAhaNAe NANAtibheyA taSpameyA ya 398 ArAhaNAbheyAgaM paropparamavanibaMdhaparUvaNA 398-99 10-18. ukkosa-majjhima-jahannANaM NANa-dasaNa-carittArAhaNANaM phalaparUvaNA 19- 22. poggalapariNAmabheya-pameyaparUvaNA 23 -28. egAiaNaMtapuggalasthikAyapadese paDucca dava-davvadesAiyA vattavvayA 400-1 29-30. logAgAsa-jIvapadesANaM asaMkhejjattaparUvaNA 401 31. kmmpyddibheypruuvnnaa| 401 32. cauvIsadaMDaesu aTTakammapayaDiparUvaNA 33 -36. cauvIsadaMDaesu aTaNhaM kammapagaDINaM aNaMtabhavibhAgapalicchedaparUvaNA 401 37-41. jIva-cauvIsadaMDayajIvapadesammi aTaNhaM kammapagaDINaM avibhAgapalicchedAveDhaNapariveDhaNavattavvayA 402 42 - 45. nANAvaraNijassa dasaNAvaraNAdIhiM sattahiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavvayA 402-3 dasaNAvaraNijassa veyaNijAIhiM chahiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavvayA 403 47-50. veyaNijasla mohaNijAIhiM paMcahiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavvayA 403 -4 51-52. mohaNijassa AuyaAIhiM cauhiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavvayA 404 53 -55. Auyassa nAmAIhiM tIhiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattanvayA 404 56-57. nAmassa goya-aMtarAiyakammapagaDIhiM sahabhAvavattavvayA 404 58. goyassa aMtarAiyakammapagaDIe sahabhAvavattanvayA 405 59-61. jIva-cauvIsadaMDaya-siddhasu poggali-poggalavattavvayA 405 406-84 640 406 navamaM sataM navamasatassa uddesanAmaparUvaNA navamasatassa paDhamo uddeso 'jaMbuddIve' navamasatassa paDhamuddesassuvugghAo jaMbuddIvavattavvayAjANaNatthaM jaMbuddIvapaNNattisuttAvaloyaNaniddeso navamasatassa bitio uddeso 'joisa' navamasatassa bitiuddesassuvugdhAo 1-5. 406-7 406 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 409 visayANukamo suttako visao piTuko 2-5. jaMbuddIva-lavaNasamudda-dhAyaisaMDa-kAlodasamudda-pukkharavaradIvAIsu caMdasaMkhAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNaniddeso 407 1-3. navamasatassa taiuddesAitIsaimapajaMtA uddesA aMtaradIvA' 407-9 navamasatassa taiyAitIsaimapajaMtauddesANamuvugdhAo 2-3. egoruyAdiaTThAvIsaiaMtaradIvavattavvayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNaniheso 408-9 1-44. navamasatassa egattIsaimo uddeso 'asoca' 409-20 navamasatassa egattIsaimuddesassuvugdhAo 2- 12. kevali-kevalisAvagAIhiMto asoccA suddhadhamma-bohi-aNagAritA baMbhaceravAsa-saMjama-saMvara-AbhiNibohiyAipaMcanANANaM lAbhAlAbhavattavvayA 409-12 biiyasuttAibArasamasuttapajaMtavattavvayAe samuccaeNaM parUvaNA 412-13 14 -31. asuyakecaliAivayaNe vibhaMganANAo pattaohinANe lesA-nANa-joga uvaoga-saMghayaNa-saMThANa-uccatta-Auya-veda-kasAya-ajjhavasANa parUvaNApubvaM kameNa kevalanANuppatti-sijjhaNAivattavvayA 414-17 32. bitiyasatta uttapajjaMtagaya asoccA'padaparUviyavattavvayAThANe 'soccA' padapubviyA vattavvayA 33 - 44. suyakevaliAivayage ohinANimmi coddasamAiigatIsaimasuttagayavattavvayA 418-20 1-59. navamasayassa battIsaimo uddeso 'gaMgeya' 420-49 1-2. navamasatassa battIsaimuddesassuvugdhAo 420 3-55. pAsAvaccijagaMgeyaaNagArassa pucchAo bhagavao samAhANaM ca 420-49 3-13. cauvIsaidaMDaesu saMtara-niraMtarovavAya-uvvaNaparUvaNA 420-21 pavesaNagassa bheyacaukkaM 421 15- 29. neraiyapavesaNagaparUvaNA 422-42 15. neraiyapavesaNagassa satta bheyA 422 16 - 27. neraiyapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejANaM neraiyANaM satta __narayapuDhavIo paDucca vittharao bhaMgaparUvaNA 422-40 28. payAraMtareNa neraiyapavesaNagaparUvaNA 441-42 rayaNappabhAineraiyapavesaNagassa appAbahuyaM 442 30-34. tirikkhajoNiyapavesaNagaparUvaNA 442-43 tirikkhajoNiyapavesaNagassa paMca bheyA 442 31 - 32. tirikkhajoNiyapavesaNae pavisamAgANaM egAdiasaMkhejANaM tirikkhajoNiyANaM egiMdiyAipaMceMdie paDucca bhaMgaparUvaNA 443 14. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suttako 33. 34. 35 - 41. 35. massapavesaNagassa do bhaiyA 36-39. maNussapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejANaM maNussANaM sammucchima ganbhayamaNusse pahuca bhaMga parUvaNA payAraMtareNa maNussapavesaNagaparUvaNA sammucchima- ganbhavatiyamaNussapavesaNagassa appAbahuyaM 40. 41. 42 - 46. devapavesaNagaparUvaNA 45. 46. 42. devapavesaNagassa bheyaca ukkaM 43 - 44. devapavesaNara pavisamANANaM egAdiasaMkhejjANaM devANaM bhavaNavAsi Aideve pahuca bhaMgaparUvaNA payAraMtareNa devapavesaNagapatraNA bhavaNavAsiAi devapavesaNagassa appAbahuyaM neraiya-tirikkhajoNiya - maNussa- deva pavesaNagANamappAbahuyaM cavIsadaMDa saMtara-niraMtarovavAya- ubvaTTaNAparUvaNA vilayANukamo visa payAraMtareNa tirikkhajoNiyapavesaNa gaparUvaNA egiMdiyAditirikkhajoNiyapavesaNagassa appAbahuyaM maNussa pavesaNagaparUvaNA 47. 48. 58. 49 - 57. payAraMtareNa cauvIsadaMDaesu uvavAya- uvvaTTaNAparUvaNA bhagavao savvaNNutte gaMgeyANagArassa paJcabhiNNA gaMgeyANagArastra paMcajAmadhammapaDivajaNaM nivvANaM ca 59. 1 - 20. 4- 12. 1 - 112. navamasatassa tettIsahamo uddeso 'kuMDaggAme' usa bhadattamAhaNa-devANaMdAmAhaNI ahiyAro 15 - 20. 21 - 112. mAhaNakuMggAmasamosadassa bhagavao baMdaNatthaM usabhadattadevAda vibhUIe gamaNaM 13 - 14. bhagavaMtadaMsaNAga yapaNhaya devANaMdAsaMbaMdhiyagoyamapucchAe bhagavaoo samAhANaM usabhadatta - devANaMdANaM pavvajjAgahaNaM nivvANaM ca jamAlimahiyAro 45. 22. jamAlisa bhogova bhogAi vibhavavaNNaNaM 23 - 28. bhagavaMtAgamaNasavaNAnaMtaraM jamAlissa khattiyakuMDaggA mAo mAhaNakuMDaggAme bhagavao samIvamAgamaNaM 29 - 33. bhagavaMtadesaNAsa vaNANaMtaraM ammA-piINaM purao jamAlissa pavvajjAgahaNa saMkaSpakaNaM 34. puttapavvajjA gahaNavayaNasavaNAnaMtaraM jamAlimAyAe mucchAnivaDaNaM 35 - 44. pavvajjikAmassa jamAlissa pavvajjA gahaNanivAraehiM ammApisaha lAva jamAlipavvajjAgahaNe ammA- piINamaNumatI piTThako 443 443 443 - 45 443 444 444 444-45 445-46 445 445 445 446 446 446-47 447 - 49 449 449 650 - 82 450 -54 450 -53 453 453-54 455 - 82 455 455-58 458-59 460 460-64 464 55 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 visayANukamo suttaMko visao piDheko 46 - 82. visiDhavibhUivaNNaNApuvvaM jamAlipavvajjAgahaNavisaiyaM vittharo vaNNaNaM jamAlissa pavajjAgahaNaM ca 465-75 83 - 87. bhagavaMtANumaiuvehagassa jamAlissa jaNavayaviharaNaM 475-76 88-91. jamAlissa sAvatthIe bhagavao ya caMpAe viharaNaM 476 92. jamAlisarIre rogAyaMkuppattI 476 93 - 97. uppannarogAyakassa jamAlissa saMthAragakaraNapaNhuttaragaya kaDemANakaDa'visaiyA vipariNAmaNA 477-78 96-97. 'calamANa-caliya'AibhagavaMtavayaNaviruddhAejamAlikayAe parUvaNAe kesiMci jamAlisissANamasaddahaNA bhagavaMtasamIvagamaNaM ca 477-78 98. caMpAe bhagavaMtasamIvAgayassa jamAlissa appANamuhissa kevalittaparUvaNaM 478 99-102. goyamakayapaNhaniruttarassa bhagavaMtakayasamAhANamasadahaMtassa ya jamAlissa maraNaM laMtayadevakibbisiesu uvavAo ya 478-79 103. goyamapaNhuttare bhagavaMtakayaM jamAligaiparUvaNaM 479-80 104-9. devakibbisiyANaM bheya-ThANa-uvavAyaheu-aNaMtaragaiparUvaNA 480-81 110-11. jamAlissa devakibbisiovavAyaheuparUvaNA 481 112. jamAlissa paraMpareNa sijmaNAparUvaNA 481-82 1-25. navamasatassa cauttIsaimo uddaso 'purise' 482-84 navamasatassa cauttIsaimuddesassuvugghAo 482 2-6. purisa-Asa-hatthiAi-annayaratasapANa-isihaNamANe purise tadaNNajIvahaNaNaparUvaNA 482-83 haNamANassa purisassa veraphAsaNAvattavvayA 483 9-15. puDhavikAiyAINaM paMcaNhaM ucchAsAiparUvaNA 483-84 16 - 22. ucchasaMtAIsu puDhavikAiyAIsu paMcasu kiriyAparUvaNA 484 23 - 25. rukkhamUla kaMda-bIyANi pacAlemANe pavADemANe ya vAukAe kiriyA parUvaNA 484 - Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // Namo tthu NaM samaNassa bhagavao mahaimahAvIravaddhamANasAmissa // Namo aNuogadharANaM therANaM paMcamagaNaharaajasuhammatherabhagavaMparaMparAsaMkaliavAyaNANugayaM bhagavatIsuttaM ti pasiddhanAmagaM paMcamaM aMgaM viyAhapaNNattisuttaM [suttaM 1. samaggasuttamaMgalaM] 1. namo arhNtaannN| namo siddhaannN| namo AyariyANaM / namo uvajjhAyANaM / namo svvsaahuunnN| namo baMbhIe liviie| [suttAI 2-3. paDhamasatagassa visayasUcI maMgalaM ca] - 2. rAyagiha calaNa 1 dukkhe 2 kaMkhapaose ya 3 pagati 4 puddhviio5| jAvaMte 6 neraira 7 bAle 8 guruMe ya 9 calaNAo 10 // 1 // .. 3. namo suyss| - [suttaM 4. paDhamuddesagauvugdhAo] 4. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nayare hotthA / vnnnno| tassa NaM rAyagihassa nagarassa bahiyAM uttarapurasthime disIbhAge guNasilae nAmaM cei~e ho / [2] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthagare saMhasaMbuddhe purisuttame purisasIhe purisavarapuMDarIe purisavaragaMdhahetthI logaNAhe 15 1. arihaM abRpA0 lA0 laa2-3| bharuhaM avRpA0 // 2. namo loe savva lA0 lA 2.3 abRpaa0||3. jAvaMto neraIe lA0 lA 3 // 4. guru ya lA lA 3 // 5. 'vaNNao' padena atra uvavAia-aupapAtika-sUtrasya prathamasUtranirdiSTaM 'campA'nagaryAH samastaM varNanam anusandheyam // 6. yA puradeg loN0|| 7. ceIe lA0 lA 3 // 8. sthaa| seNie raayaa| cillaNA devii| [2] teNaM lA0 lA 3 // 9. sayaMsaM lA 1 // 10. purusu lA 1 // 11. purusa lA 1 // 12. hatthI logottame loga mu0 lA0 lA 1-2-3 // ___ Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapatisutaM [ sa0 130 1 logappadIve logapajjoyagare abhayadaye cakkhudaye maggadaye saraNadaye dhammadesae dhammasArahI dhammavaracAuraMtacakkavaTTI appaDihayavara nANa - daMsaNadhare viyaTTachaume jiNe jIvae buddhe bohae mu~tte moyae savvaNNU savrvvadarisI sivamaya lamarujamaNaM tamakhayamavvAbIhaM 'siddhigati 'nAmadheyaM ThANaM saMpAviukAme jAvaM samosaraNaM / pairisA 5 niggayA / dhammo kahio / parisA paDigayA / 2 [3] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jeTTe aMtevAsI iMdabhUtI nAmaM aNagAre goya~masagote NaM sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie vajjarisabhanArAyasaMghayaNe kaNagapulagaNighasapamhagore uggatave dittatave tattatave mahAMtave orAle ghore ghoraguNe ghoratavassI ghorabaMbhaceravAsI ucchUDhasarIre saMkhitta10 vipulateyailese caudasaputrI caunANovagae savvakkharasannivAtI samaNassa bhagavato mahAvIrassa adurasAmaMte uDDhaM jANU ahosire jhANakoTThovagae saMjameNaM tavasA~ appANaM bhAvemANe viharai / [4] tae NaM se bhagavaM goyame jAyasaDDhe jAyasaMsae jAyakorjehale, uppannasaDDhe uppannasaMsae uppannakkoU~hale, saMjAyasaDDhe saMjAya saMsae saMjAyako Uhalle, 15 samuppannasaDDhe samuppannasaMsae samuppannakoU~hale uTThAe uTTheti, uTThAe uTThettA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikhutto yAhiNapayA hiNaM kaeNreti, tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karettA vaMdati, "" 1. dhammadaye dhammasA lA2 anupA0 / dhammadaye dhammadesara dhammasAdeg loM0 lA 0 laa1-3|| 2. jANae a0 mu0 lA 2 // 3. mukke modeg lA0 lA 3 // 4-1 'etacca padadvayaM kvacinna dRzyate " iti a0 // 6. 'vvadaMsI lA 2 // 7. marugamakkhayamaNaMtamavvA loM0 // 8. 'kvaimandA lA0 lA 3 // 9. bA au siddhi' lA0lA 3 / 'bAhamapuNarAvatayaM siddhi' lA 1 mu0 // 10. ' jAva' padena atra samagro mahAvIra bhagavadvarNakaH uvavAiasUtrasthadazamasUtra gatavarNakavad vAcyaH // 11. atrApi bhagavataH zramaNazramaNI - samavasaraNa dharmazravaNAgata devadevIprabhRtikAnAM varNakaH uvavAiasUtrasya sUtra 14 - 27 vad anusandheyaH // 12. goyame gotteNaM loM0 / goyamagotte NaM lA0 lA 1-2-3 // 13. tave ghoratave urAle lA0 lA 3 // 14. 'ucchUDhasarIrasaMkhittavipulateyale se' iti mUlaTIkAsammata pAThanirdezo 'bhayadevIyavRttau // 15. teulese lA0lA 3 // 16. se coDsa' loM0 lA0 lA 2-3 // 17. " tavasA anazanAdinA, 'ca 'zabdaH samuccayArtho luptaH atra draSTavyaH " avR0 / ataH ' tavasA ya' iti pAThaH atra bodhyaH // 18- 20. kouha' lA 2 // 21. tikhutto lA0 lA 3 // 22. kareti, 2 tavaM mu0 / kareti vadati NarmasaMti, 2 ttA naccA lA0 lA 3 // I Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 4-6] calamANe calie izcAipadANaM egaTThAiparUvaNA namasati, naccAsanne nAidUre sussUsamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliyeDe pajjuvAsamANe evaM vadAsI [paDhamo uddeso 'calaNaM'] [suttaM 5. 'calamANe calie' iccAINaM padANaM egaTTha-nANaTThAiparUvaNA] 5. [1] se nUNaM bhaMte ! calamANe calite 11 udIrijamANe udI- 5 rite 21 veIjjamANe veie 31 pahijjamANe pahINe 4 1 chijjamANe chinne 51 bhinjamANe bhinne 61 DajhamANe DaMDDhe 71 mijjamANe maDe 81 nijarijamANe nijiNNe 91 haMtA goyamA! calamANe calie jAva nijarijjamANe nijinnnne| [2] ee NaM bhaMte ! nava padA kiM egaTThA nANAghosA nANAvaMjaNA udAhu nANaTThA nANAghosA nANAvaMjaNA ? goyamA! calamANe calite 1, udIri- 10 jamANe udIrite 2, veIjamANe veie 3, pahijjamANe pehINe 4, ee NaM cattAri padA egaTThA nANAghosA nANAvaMjaNA uppannapakkhassa / chijamANe chinne 1, bhijjamANe bhinne 2, DaijjhamANe DaDDhe 3, mijamANe maMDe 4, nijarijamANe nijjiNNe 5, ee NaM paMca padA nANaTThA nANAghosA nANAvaMjaNA vigatapakkhassa / [suttaM 6. caupIsadaMDake ThiipabhuiSisaye viyAro] 6. [1.1] neraiyANaM bhaMte ! kevaikAlaM ThiI paNNattA ? goyamA ! jahanneNaM dasa vAsasahassAiM, ukkoseNaM tettIsa sAgarovamAiM ThiI paNNattA / [1.2] neraiyA NaM bhaMte! kevaikAlassa ANamaMti vA pANamaMti vA UsasaMti vA nIsasaMti vA? jahA uusaasNpde| 1. degmANe namasamANe adeg lA0 lA 1-2.3 // 2. degliuDe lA0 / lipuDe lA 1 // 3. "ayaM ca AditaH Arabhya bhaMte' tti paryanto grantho bhagavatA sudharmasvAminA paJcamAGgasya prathamazatasya prathamoddezakasya sambandhArthamabhihitaH" avR0|| 4. vedijamANe vedie lA0 / vijamANe vevie lA 2 // 5. degmANe pahie? chi lo0 lA 1 // 6. dajjhamANe daDDhe loM0 / daDDhamANe daDDhe lA 1 / dajjhamANe daDhe lA 3 // 7. DaDDhe majamA jaM0 / DaDDhe mayamANe mae lA 1 // 8. vedijjamANe vedie lA0 / vijjamANe vevie lA 2 // 9. pahie 4 loM0 lA 1-2 / vehie lA 3 // 10. chinnamANe lA0 lA 3 / chiNNamANe chiNNe bhija dajma miyamANe Nijarideg lA 1 // 11. dajhamANe daDhe lA0 lA 3 // 12. mae 4 lA0 lA 3 // 13. kevatiyaM kA lA 1 // 14. tiptIsA sAgarovamA Thideg lA 2 // 15. paNNavaNAsuttaM sU0693-724 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa0 1 0 1 [13] neraiyA NaM bhaMte! AhAraTThI ? jahA NNavaNAe paDhamae AhArauddesae tathA bhANiyavvaM / 15 Thiti ussAsAhAre kiMvA '' horeMti savvao vA vi / katibhAgaM savvANi va kIsa va bhujjo pariNamaMti ? // 2 // * ma [1*4] neraitiyANaM bhaMte! putrAhAritA poggalA pariNatA 1 1 AhAritA AhArijjamANA poggalA pariNatA 2 ? aNAhAritA A~hArijissamANA poggalA pariNayA 3 ? aNAhAriyA aNAhArijjissamANA poggalA pariNayA 41 goyamA ! neratiyANaM puvvAhAMritA poggalA pariNatA 1, AhAritA AhArijamANA poggalA pariNatA pariNamaMti ya 2, aNAhAritA AhArijissamANA poggalA no pariNatA, 10 pariNamissaMti 3, aNAhAriyA aMNAhArijissamANA poggalA no pariNatA, no pariNeM missati 4 / [15] neraiyaNaM bhaMte! puvvAhAriyA poggalA citA0 pucchA / jahA pariNayA tahA~ ciyA vi / evaM uvacitA, udIritA, veditA, nijjiNNA / gAhA pariNata cita uvacitA udIritA vediyA ya nijjiNNA / ekkmmapadammI cauvvihA poggalA hoMti // 3 // [16] neraiyANaM bhaMte ! kativihA poggalA bhijjaMti ? goyamA ! 1. bhAhAruse va loM0 / paNNavaNAsutaM sU0 1793 - 1864 // 2. tahA bhANi lA1-2-3 // 3. hAraMti lA 1-2 // 4. " idaM ca saGgraha gigAthAvivaraNasUtraM kvacitsUtra pustaka eva sandRzyate" iti avR0 // 5. niSkrAntA RteH - sanmArgAt nirRtiH / tatra bhavA nairRtikAH ityevaM 'neratiya' zabdasya vyutpAdanam / 'nirRti' zabda : amarakoze narakavarge nirdiSTaH / evaM vyutpattau, 'neratiyA' ityatra takAraH na 'ta' zrutirUpaH, kintu 'nirRti'zabdasthaH // 6 svAhA' lA 3 // 7 bhAhArijassamA lA0 lA 3 // 8 yA AhArijassamA lA0 lA 3 / 'yA bhAhArijjissimA lA4 // 9. 'hArAya pogga' lA // 10, 12. 'namassaMti lA 2-4 // 11. aNAhArijamANA lA 2 // 13. saMti, evaM ciyA uvaciyA udIriyA vediyA ya nijiNNA lA 2-4 // 14. niSkrAntaH ayAt nirayaH, tatra bhavaH nairayikaH iti 'nairayika' zabdasya vyutpAdanam / ayo nAma anukUlaM daivam / ayaM zabdo'pi amarakoze kSIrasvAmivRtto narakavarge nirUpitaH / " nirgatam ayam iSTaphalaM karma yebhyaH te nirayAH teSu bhavA nairayikAH- nArakAH" iti avR0 // 15. hA evaM ciyA uvaciyA udI lA0 // 16. ciyAi uvadeg lA 3 // * Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su06] cauvIladaMDage ThiipabhuiviyAro kammadavvavaggaNaM ahikica duvihA poggalA bhijati / taM jahA-aNU ceva, bAdarA ceva 1 / neraiyANaM bhaMte ! kativihA porAlA cijati ? goyamA ! AhAradavvavaggaNaM ahikica duvihA poggalA citi / taM jahA--aNU ceva bAdarA ceva 2 / evaM uvacijati 3 / neraiyA NaM bhaMte ! kativihe poggale udIreMti ? goyamA! kammadavvavaggaNaM a~hikiJca duvihe poggale udIreMti / taM jahA-aNU ceva bAdare cervaM 4 / evaM vedeti 5 / nijareMti 6 / oyaTiMsu 7 / oyaTeMti 8 / oTTissaMti 9 / saMkomiMsu 10 / 'saMkAmeti 11 / saMkAmissaMti 12 / niha~tiMsu 13 / nihatteti 14 / nihattissaMti 15 / nikAyaMsu 16 / nikAeMti 17 / 10 nikAissati 18 / savvesu vi kammadavvavaggaNamahiki / gAhA bhedita citA uvacitA udIritA vediyA ya nijiNNA / oyeMTTaNa-saMkAmaNa-nihattaNa-nikAyaNe tiviha kAlo // 4 // [1.7] neraiyA NaM bhaMte ! je poggale teyAkammattAe geNhaMti te kiM tItakAlasamae geNhaMti 1 peMDuppannakAlasamae geNhaMti 1 aNAgatakAlasamae geNhaMti 1 15 goyamA ! no tItakAlasamae geNhaMti, pa~DuppannakAlasamae geNhaMti, no aNAgatakAlasamae geNhaMti 1 / 1.8] neraiyA NaM bhaMte ! je poggale teyAkammattIe gahie udIreMti te kiM tItakAlasamaiyagahite poggale udIreMti ? paDuppannakAlasamayagheppamANe poggale udIreMti 1 gahaNasamaiyapurekkhaDe poggale udIreMti 1 goyamA ! tIyakAla- 20 1.4, 7. abhikideg lA0 lA 3 / adhiki lA 4 / 2. kiccA lA 1 // 3.v| evaM uvacijaMti 3. nera laa0|| 5. giJca lA 1 // 6. evaM Thavijjati laa3|| 8.ceva | sesA vi evaM ceva bhaanniybvaa| evaM vedeti 5 lA 1-2-3-4 mu0|| 9. uyadeg lA lA 3-4 / uyaTTesu uya' lA 1 // 10-11. uya lA0 lA 3-4 // 12. sakA lA0 lA 3 // 13. saMkAmIsu lA 1 / sakAmesu lA 4 // 14. hattIsu lA 1 / hattesu lA 4 // 15. kAiMsu nikAiMti lo0 // 16.degkAyaMti lA0 lA 3 / 17. degssaMti / bhedita lA 2 // 18. ca / bhedita lo0 // 19. uya lA0 / ucca lA 2-4 // 20-21. paccupaNNakA' lA 1-2 // 22. degttAe udI loM0 lA 1-2 // 23. degmae gahideg laa0|| 24. degmae dhippa lA0 / mayakhippa lA2 // 25. mayaM purakaDe po lA0 lA 3 / 'mayapurekaDe po lA 1 / degmayapurakkhaDe lA 4 / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u01 samayagahie poggale udIta , no paDuppannakAlasamayagheppamANe poggale udIreMti, no gahaNasamayapurekkhaDe poggale uMdIreMti 2 / evaM vedeti 3, nijareMti 4 / [1.9] neraiyA NaM bhaMte ! jIvAto kiM caliyaM kammaM baMdhati ? acaliyaM kammaM baMdhaMti ? goyamA ! no caliyaM kammaM baMdhati, acalitaM kammaM baMdhaMti 1 / 5 evaM udIreMti 2 vedeti 3 oyaTeMti 4 saMkAmeti 5 nihatteMti 6 nikAeMti 7 / savvesu No caliyaM, acaliyaM / [1.10] neraiyANaM bhaMte ! jIvAto kiM caliyaM kammaM nijareMti" 1 acaliyaM kammaM nijareMti ? goyamA! caliaM kammaM nijareMti, no acaliyaM kamma nijareMti 8 / gAhA baMdhodaya-vedovveTTa-saMkame taha nihttnn-nikaae| acaliyaM" kammaM tu bhave calitaM jIvAu nirae~ // 5 // [2.1] asurakumArANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM ThitI paNNau 1 jahanneNaM dasa vAsasahassAiM, ukkoseNaM sAtiregaM saagrovmN| 10 1. degdIreti lA0 // 2. yakheppamANe pugga' lA 2 / 'yapurekaDe podeg lA0 lA 3 // 3. degmayapurakkhaDe lA 2-4 // 4. udIreti 2 / evaM vedeti lA0 // 5. likaM kadeg lA 4 // 6. kammaM baMdhati / raiyA NaM bhaMte ! jIvAto kiM caliyaM kamma udIreMti? bhacaliyaM kamma udIreMti? goyamA! no calitaM kamma udIrati acalitaM kammaM udiireNti| evaM vedeti je0 vinaa| kammaM bNdhNti| neraiyA NaM bhaMte ! kiM jIvAto caliyaM kammaM udIreMti? bhacaliyaM kammaM udiireNti| evaM vedeti, uvaTTeti, saMkAmaMti, nihattaMti, nikaayNti| samvesu calitaM. no acalitaM lA laa3| 7. nikAiMti |1-10ner lo0 je0 la vinaa|| 8.te! kiM caliyaM lA0 lA 3 // 9. jareti lA0 lA 3 // 10. degti kiM aca lA 2 // 11. jarijaMti 8 / gAhA lA0 lA 3 // 12. 'dovaTTa-saMdeg lA0 lA 1-2-3 / 'doyaTTa loM0 lA 4 // 13. niyattaNa lA 2 // 14. degliya kammaM loM0 / lita kammaM laa0|| 15. jareMti // lA0 lA 3 / jarie lA 1-2 // 16. e|| evaM ThitI AhAro ya bhaanniyvvo| ThitI jahA ThitIpade tahA bhANiyabvA svvjiivaannN| AhAro vi jahA paNNavaNAe paDhame AhArauddesae tahA bhANiyavvo, etto ADhatto neraiyANaM bhaMte ! kiM AhAraTThI? jAva dukkhattAe bhujo bhujo prinnmNti| [2-1] asuradeg lA0 lA 2-3-4 / lA 1 pratau evameva etat pAThAntaraM kevalaM 'jahA' sthAne 'jadhA' iti / apicAtra nirdiSTa eSo'dhikaH pATho'maulikaH pratibhAti, prAcInatamatADapatrIyAdarzadvayAnupalambhAt sUtra 6 [1-1] taH [1-3]gatapAThe nirdiSTatvAcAsya vaktavyasya // 17. kevaI kAdeg lA 4 // 18. tA? go! jadeg lA 2 // Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su06] cauvIsadaMDage ThihapabhuiviyAro [2.2] asurakumArA NaM bhaMte ! kevaikAlassa ANamaMti vA 41 goyamA ! jahanneNaM sattaNhaM thovANaM, ukkoseNaM sAiregassa pakkhassa ANamaMti vA 4 / [2.3] asurakumArA NaM bhaMte ! AhAraTThI ? haMtA, aahaartttthii| [2.4] asurakumArANaM bhaMte ! kevaikAlassa AhAraDhe samuppajjai 1 goyamA ! asurakumArANaM duvihe AhAre pnnnnte| taM jahA-Abhoganivvattie ya, aNAbhoganivva- 5 ttie y| tattha NaM je se aNAbhoganivvattie se aNusamayaM avirahie AhAraTTe smuppji| tattha NaM je se Abhoganivvattie se jahanneNaM cautthabhattassa, ukkoseNaM sAiregassa vAsasahassassa AhAraTe smuppji| [2.5] asurakumArA NaM bhaMte! kiM AhAraM AhAreti ? goyamA ! davvao aNaMtapaesiyAI davvAiM, khitta-kAla-bhAvA paNNavaNAgameNaM / sesaM jahA neraiyANaM 10 jA~va te NaM tesiM poggalA kIsattAe bhujo bhujo pariNamaMti ? goyamA! soiMdiyattAe 5 surUvattAeM suvaNNattAe ittAe icchiyattAe abhiA~jjhayattAe, uDDhattAe, No ahattAe, suhattAe, No duhattAe bhujo bhujo prinnmNti| [2.6] asurakumArANaM puvvAhAriyA puggalA pariNayA? asurakumArAbhilAveNaM jehA neraiyANaM jAva caliyaM kammaM nijrNti| [3.1] nAgakumArANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM ThitI paNNatA ? goyamA ! jahanneNaM dasa vAsasahassAiM, ukkoseNaM desUNAI do pliovmaaii| [3.2] nAgakumArA NaM bhaMte ! kevaikAlassa ANamaMti vA 41 goyamA ! jahanneNaM sattaNhaM thovANaM, ukkoseNaM muhuttapuMhattassa ANamaMti vA 4 / [3.3] nAgakumArA NaM bhaMte ! AhAraTThI? haMtA, goyamA ! aahaartttthii| 20 [3.4] nAgakumArANaM bhaMte ! kevaikAlassa AhAraTTe samuppajai 1 goyamA! / .1. vA0 pucchA go0! jadeg lA 2-4 // 2. atra 6 [1-2] sUtravat 'pANamaMti vA UsasaMti vA nIsasaMti vA' yojniiym|| 3. vaiyakA loN0|| 4. atra 'jAva'padena 'asurakumArANAM viSaye prajJApanAnusAreNa avazeSAH praznAH nairayikavat praSTavyAH' iti jJeyam // 5. etena aGkena cakSuH-dhrANa-rasanA-sparzanAni indriyANi // 6. degttAe ittA lo0 // 7. 'abhibhyitatA'. zabdasya etad ruupm| abhidhyA-abhilASaH, abhidhyAyuktaH abhibhyitH|| 8. dukkhattAe lo0 // 9. atra pUrvoktaM nairayikaviSayakaM vivaraNam anusandheyam, tadartha dRzyatAM 6 [1-4] taH 6 [1-10] paryantaH suutrpaatthH|| 10. degpahuttassa lA 2 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u01 nAgakumArANaM duvihe AhAre pnnnntte| taM jahA-Abhoganivvattie ya aNAbhoganivattie y| tatthaNaM je se aNAbhoganivatie se aNusamayaM avirahie AhAraTTe samuppajjai, tattha NaM je se Abhoganivvattie se jahanneNaM cautthabhattassa, ukkoseNaM divasapuMhattassa AhAraTTe smuppjji| sesaM jahA asurakumArANaM jAva caliyaM kammaM nijareMti, 5 no acaliyaM kammaM nijreNti| [4-11] evaM suvaNNakumArANa vi jAva thaNiyakumArANaM ti| [12.1] puDhavikkAiyANaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM ThitI paNNatA ? goyamA ! jahanneNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM bAvIsaM vaasshssaaii| [12.2] puDhavikkAiyA kevaikAlassa ANamaMti vA 41 goyamA ! 10 vemAyAe ANamaMti vA 4 / [12.3] puDhavikkAiyA AhAraTThI ? haMtA, aahaartttthii| [12.4] puDhavikkAiyANaM kevaikAlassa AhAraTTe samuppajjai ? goyamA ! aNusamayaM avirahie AhAraTTe samuppajjai / [12.5] puDhavikkAiyA kiM AhAraM AhAreMti ? goyamA ! davaMo jahA 15 neraiyANaM jAva nivvAghAeNaM chadisi vAghAyaM paDucca siya tidisiM, siya cauddisiM siya pNcdisiN| vaNNao kaal-niil-lohit-haalidd-sukilaanni| gaMdhao subbhigaMdha 2, rasao titta 5, phAsao kakkhaDa 8 / sesaM thev| nANattaMkatibhAgaM AhAreMti ? kaibhAgaM phA~sAdeti ? goyamA ! asaMkhijaibhAgaM AhAreMti, aNaMtabhAgaM phAsAdeMti jAvaM te NaM tesiM poggalA kIsattaue bhujo bhujo pariNamaMti ? 1. "pRthaktvaM tu dviprabhRtiH AnavabhyaH saGkhyAvizeSaH samaye prasiddhaH" avR0 / degpahuttassa lA 2-4 // 2. jAva no acaliyaM loM0 lA 2-4 // 3. jreti| evaM lA 2 // 4. degvikAi loM // 5. 'vvao aNaMtA jahA loN|| 6. o dunbhigaMdeg lo0 // 7. anena 2 aGkena 'surabhi-durabhi' itiprakAraM gandhadvayam // 8. etena 5 aGkena 'tikta-kaTuka-kaSAya-amla-madhura' itiprakAraM rasapaJcakam // 9. anena 8 aGkena 'karkaza-mRduka-guruka-laghuka-zIta-uSNa-snigdha-rUkSa' itiprakAraM sparzASTakam // 10. "bhaNitAvazeSaM tathaiva-yathA nArakANAM tathA pRthiviikaayikaanaampi| tacca idam-jAI bhaMte! lukkhAI AhAreMti tAI kiM puTThAI apuTThAI ? jai puTThAI kiM ogADhAI aNogADhAI ityAdi "avR0|| 11. 'phAsAeMti' pAThe sprshynti| phAsAdeMti athavA phAsAeMti vA pAThe sparzAsvAdayanti-sparzana AsvAdayanti prAkRtazailyA, athavA sparzena Adadati sparzAdadati ityapi prAkRtazailyA / vRttyanusAreNa // 12. asaMkhejjai loN0|| 13. jatiM bhAgaM lA 2 // 14. 'jAva' padena avazeSAH praznA nairayiMkavat prssttvyaaH|| 15. degttAe pujjo 2 paraNadeg lA 4 // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6] cauvIsadaMDage ThihapabhuiviyAro . goyamA ! phAsiMdiyavemAyattAe bhujo bhujo prinnmNti| sesaM jahA neraiyANaM jIva caliyaM kammaM nijareMti, no acaliyaM kammaM nijreNti| [13-16] evaM jAve vrnnssikaaiyaannN| navaraM ThitI vaNNeyavvA jA jassa, ussAso vemaayaae| [17.1] beiMdiyANaM ThiI bhANiyavvA / UsAso vemaayaae| 5 [17.2] beiMdiyANaM AhAre pucchaa| aNAbhoganivvattio thev| tattha NaM je se Abhoganivattie se NaM asaMkhejasamaie aMtomuhuttie vemAyAe AhAraTTe smuppji| sesaM taheva jAva aNaMtabhAgaM aasaayNti|| [17.3] beiMdiyA NaM bhaMte ! je poggale AhArattAe geNhaMti te kiM savve AhAreMti ? no savve AhAreMti ? goyamA ! beiMdiyANaM duvihe AhAre 10 pnnnntte| taM jahA-lomAhAre paMkkhevAhore y| je poggale lomAhArattAe giNhaMti te savve aparisesie aahaareNti| je poggale pakkhevAhArattAe giNhaMti tesiM NaM poggalANaM asaMkhijabhAgaM AhAreMti', aNegAiM ca NaM bhAgasahassAI aNAsAijamANAiM aphAsAijamANAiM viddhNsmaagcchNti| [17.4] etesiM NaM bhaMte ! poggalANaM aNAsAijamANANaM aphAsAija- 15 mANANa ya kayare kayarehiMto appA vA 41 goyamA! sarvatthovA puggalA aNAsAijjamANA, aphAsAijamANA annNtgunnaa| [17.5] beiMdiyA NaM bhaMte ! je poggale AhArattAe giNhaMti te NaM tesiM puggalA kIsattAe bhujo bhujo pariNamaMti ? goyamA ! jibhiMdiya-phAsiMdiyavemAyattAe bhujo bhujo prinnmNti| [17.6] beiMdiyANaM bhaMte ! puvvAhAriyA puggalA pariNayA taheva jAve / caliya kammaM nijrNti| 1. jAva no acaliyaM loM0 lA 2-4 // 2. 'jAva' padena ap-vaayu-tejskaayikaaH|| 3 vaNapphatikA lA 2 // 4. jasAmaie lo0 // 5. AsAdeti loN0|| 6. ti? beiMdi loN0|| 7. hArae ploN0|| 8. pakkheppAhAre lA 2 // 9. hArae ya loN0|| 10. degti NegAI lA 2 // 11. mAvajaMti loM0 lA 2-4 // 12. kayare kayare appA vA 4 lA 2-4 // 13. anena aGkena 'bahuA vA tulA vA visesAhiyA vA' iti yojyam // 14. dhvatthevA lA 2 // 15. jAva acaliyaM loM0 / atra 'jAva' padena 6 [1-4] taH 6 [1-10] paryantaH sUtrapAThaH draSTavyaH // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ So viyAhapaNNattisutaM [sa0 1 u01 [18-19.1] teiMdiya-cauriMdiyANaM NANattaM ThitIe jAva NegAiM ca NaM bhAgasahassAiM aNAghAijjamANAiM aNAsAijamANAiM aphAsAijamANAI viddhNsmaagcchNti| [18-19.2]etesiMNaM bhaMte! poggalANaM aNAghAijamANANaM 3,0pucchauN| 5 goyamA ! savvatthovA poggalA aMNAghAijjamANA, aNAsAijamANA aNaMtaguNA, aphAsAijamANA annNtgunnaa| [18.3] teiMdiyANaM ghANidiya-jibhidiya-phAsiMdiyavemAyattAe bhujo bhujo prinnmNti| [19.3] cauriMdiyANaM cakkhidiya-ghANidiya-jibhidiya-phAsiMdiya10 tAe bhujo bhujo prinnmNti| [20] paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM ThitiM mANiUNa UsAso vemaayaae| AhAro aNAbhoganivvattio aNusamayaM avirhio| Abhoganivvattio jahanneNaM aMtomuhuttassa, ukkoseNaM phutttthbhttss| sesaM jahA cauridiyANaM jArvaM caliyaM kammaM nijreNti| [21] evaM maNussANa vi| navaraM Abhoganivvattie jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aTThamabhattassa / soiMdiya 5 vemAyattAe bhujo bhujo prinnmNti| sesaM taheva jAva nijreNti| [22] vANamaMtarANaM ThiIe naannttN| avasesaM jahA nAgakumArANaM (su. 6 [3]) / 1. degmAvajaMti loM0 lA 2-4 // 2. aNagyAideg lA 2 // 3. ghAija0 3 pudeg lo0 // 4. anena aGkena 'aNAsAijamANANaM aphAsAijamANANaM' iti yojyam // 5. 'pucchA' padena 6 [17.4] sUtragataH 'kayare' ityAdikaH pATho yojyH|| 6. aNagyAideg lA 2 // 7. "tiryakpaJcendriyANAmAhArAthai prati yaduktam 'ukkoseNaM chaTThabhattassa' ti, tad devakuruuttarakurutiryakSu labhyate" avR0|| 8. atra 6 [18-19. 1-2, 19.3] sUtragataH 6 [1-4] taH 6 [1-10] paryantazca sUtrapATho'nusandheyaH // 9. "manuSyasUtre yaduktam 'aSTamabhaktasya' iti, tad devakurvAdimithunakanarAn Azritya samavaseyam" apR0 // 10. paJcamena aGkena 'cakkhidiyaghANidiya-jibhidiya-phAsiMdiya0' iti yojyam // 11. nijaraNaM lo0 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 su0 6-7] jIvesu AraMbhaparUvaNA [23] evaM joisiyANa vi| navaraM ussAso jahanneNaM muhuttaMpuhettassa, ukkoseNa vi muhurtpuhttss| AhAro jahanneNaM divasapuhatassa, ukkoseNa vi divspuhttss| sesaM thev| [24] vemANiyANaM ThitI bhANiyavvA ohiyaa| UsAso jahanneNaM muhuttapuhattassa, ukkoseNaM tettIsAe pkkhaannN| AhAro Abhoganivvattio jahanneNaM 5 divasapuhattassa, ukkoseNaM tetIsAe vaasshssaannN| sesaM taheva jAva nijareMti / [su. 7. jIvesu AraMbhaparUvaNA] 7. [1] jIvA NaM bhaMte ! kiM AyAraMbhA ? parAraMbhA ? tadubhayAraMbhA ? aNAraMbhA ? goyamA ! atthegaiyA jIvA AtAraMbhA vi, parAraMbhA vi, tadubhayAraMbhA vi, no annaarNbhaa| atthegaiyA jIvA no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA, 10 annaarNbhaa| [2] se keNadveNaM bhaMte ! evaM vucati-atthegaiyA jIvA AyAraMbhA vi ? evaM paDiuccAratavvaM / goyamA ! jIvA duvihA paNNattA / taM jahA-saMsArasamAvannagA ya asaMsArasamAvannagA y| tattha NaM je te asaMsArasamAvannagA te NaM siddhA, siddhA NaM no AyAraMmA jA~va annaarNbhaa| tattha NaM je te saMsArasamAvannagA te duvihA 15 / / pnnnnttaa| taM jahA-saMjatA ya, asaMjatA y| tattha NaM je te saMjatA te duvihA pnnnnttaa| taM jahA-pamattasaMjatA ya, appamattasaMjatA y| tattha Na je te appamattasaMjatA te NaM no AyAraMbhA, no parAraMbhA, jAva annaarNbhaa| tattha NaM je te pamattasaMjayA te subhaM jogaM paDuca no AyAraMbhA jIva aNAraMbhA, asumaM jogaM paDucca AyAraMbhA vi jA~va no annaarNbhaa| tattha NaM je te asaMjatA te aviratiM paDucca 20 1, 3. degttapahutta lA 2, lA 2 pratau 'puhatta' sthAne 'pahutta' iti| "ttapuhutta lA 4, lA 4 pratau 'puhatta' sthAne 'puhutta' iti // 2. hatteNaM ukko' loN|| 1. ss| avasesaM tadeg loN|| 5. atra 6 [1-4] taH 6 [1-10] paryantaH suutrpaattho'nusndheyH|| 6. tadubhatAraM lA 1 // 7. atra 'parAraMbhA vi tadubhayAraMbhA vi' ityAdikaM praznavacanaM yojyam // 8. atra 'jAva' padena pUrvagataM 'no parAraMbhA no tadubhayAraMbhA' iti uttaravacanaM yojyam // 9. jayA asaMjayA laa0|| 10. 'jAva' padena 'no tadubhayAraMbhA' iti padaM yojym|| 11. suhaM jo lo0 lA lA 1-2-3-4 // 12. 'no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA' iti padadvayaM yojyam 'jAva' pden|| 13. asubhajo loN|| 14. 'parAraMbhA vi tadubhayAraMbhA vi' iti yojyam 'jaav'itynen|| . Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u01 AyAraMbhA vi jAMva no annaarNbhaa| se teNadveNaM gotamA ! evaM vuccai-atthegaiyA jIvA jova annaarNbhaa| [su. 8. cauvIsaidaMDakesu AraMbhaparUvaNA] 8 [1] neraiyA NaM bhaMte! kiM AyAraMbhA ? parAraMbhA 1 tadubhayAraMbhA ? 5 aNAraMbhA ? gotamA ! neraiyA AyAraMbhA vi jA~va no annaarNbhii| se keNaTTeNaM ? goyamA! aviratiM paDucca / se teNaTeNaM jaoNba no annaarNbhaa| [2-20] evaM jAvaM asurakumArA vi, jAvaM pNciNdiytirikkhjonniyaa| [21] maNussA jadhA jiivaa| navaraM siddhavirahitA bhANiyavvA / [22-24] vANamaMtarA jAvaM vemANiyA jaghA nertiyaa| [su. 9. salesesu jIvesu AraMbhaparUSaNA] 9. [1] salesA jaghA ohiyA (su. 7) / [2] kiNhalesa-nIlalesa-kAulesA jahA ohiyA jIvA, navaraM pamattaappamattA na bhaanniyvvaa| teulesA pamhalesA sukkalesA jadhA ohiyA jIvA (su. 7), navaraM siddhA na bhANitavvA / [su. 10. bhavaM paDucca NANAiparUSaNA] 10. [1] ihabhavie bhaMte! nANe ? parabhavie nANe 1 tadubhayabhavie nANe? goyamA ! ihabhavie vi nANe, parabhavie vi nANe, tadubhayabhavie vi nANe / 1, 3. 'parAraMbhA vi tadubhayAraMbhA vi' iti yojyam 'jAva' ityanena // 2. 'jAva' padena 'AyAraMbhA vi. parAraMbhA vi. tadabhayAraMbhA vi. no annaarNbhaa| atthegaiyA jIvA no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA' iti yojyam // 4. raMbhA vi| lA 1 // 5.' AyAraMbhA vi. parAraMbhA vi, tadubhayAraMbhA vi' iti yojyam // 6. evaM jAva pNciNdiytirikkhjonniyaa| [21] maNussA lA 1-2-3 // 7. 'asurakumArA NaM bhaMte! kiM AyAraMbhA' ityAdi prazna-prativacane yojye| evameva nAgakumAraprabhRtistanitakumAraparyantaH pATho jJeyaH // 8. atra pRthvIkAyika-apkAyikaagnikAyika-vAyukAyika-vanaspatikAyikAnAm paJcAnAm sthAvarANAM tathA dvIndriya-trIndriyacaturindriyANAM trasAnAM sambandhe'pi pUrvavat prazna-prativacane jJeye // 9. jyotiSkadevaviSaye'pi evameva prazna-prativacane yojye // 10. degsassa nIlalesassa kAulesassa jahA lA0 lA 1-2-3 avR0|| 11. deglesassa pamhalesassa sukkalesassa jahA o lA0 lA 1-2.3 ava0 // - 12. bhatabhavie? go lA 2 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su08-11] iha-parabhaviyanANAi sijhaNA'sijjhaNA ya [2] daMsaNaM pi evameva / [3] ihabhavie bhaMte ! carite ? parabhavieM carite ? tadubhayabhavieM carite ? goyamA ! ihabhavie caritte, no parabhavie~ carite, no tadubhayabhavie crite| [4] evaM tave, sNjme| [su. 11. asaMvuDa-saMvuDasijjhaNAdhiyAro] 11. [1] asaMvuDe NaM bhaMte! aNagAre kiM sijhaMti ? bujjhati ? muJcati ? parinivvAti ? savvadukkhANamaMtaM kareti ? goyamA ! no igaTe samaDhe / se keNaTTeNaM jAva no aMtaM karei 1 goyamA! asaMvuDe aNagAre AuyavajjAo satta kammapagaDIo siDhilabaMdhaNabaddhAo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo paikaireti, hassakAladvitIyAo dIhakAladvitIyAo pakareti, maMdANubhAMgAo tivANubhAMgAo pakareti, appapade- 10 saMggAo bahuppadesaggAo pakareti, AugaM ca NaM kammaM siya baMdhati, siya no baMdhati, a~ssAtAvedaNijaM ca NaM kammaM mu~jo bhujo uvaciNAti, aMNAdIyaM ca NaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAurataM saMsArakaMtAraM annupritttti| se" teNaTeNaM goyamA ! asaMvuDe aNagAre no sijjhati 5" / [2] saMqDe NaM bhaMte ! aNagAre sijjhati 571 haMtA, sijjhati jAva aMtaM 15 kreti| se keNaguNaM ? goyamA ! saMvuDe aNagAre AuyavajAo satta kammapagaDIo dhaNiyabaMdhaNabaddhAoM siDhilabaMdhaNabaddhAo pakareti, dIhakAladvitIyAo hU~ssakAla / 1. emeva / ihabhavie vi bhaMte! lA0 lA 3 // 2-3. dege vi cadeg lA0 lA 3 // 4. "e vi ca' laa0|| 5,10. asaMbuDe lA0 lA 3 / assaMvu lA 2 // 6. gAre si loM // 7. prati bujhaMti muccaMti parinivAyati savvadukkhANaM aMtaM kareMti laa0|| 8. iNamaDhe lA 2 // 9. 'jAva' padena 'bhaMte! evaM vuccai-asaMvuDe -NaM bhaMte! aNagAre no sijjhai no bujjhai no muccai no parinivvAti no savvadukkhANamaMtaM kareti' ityAdikamanuktamapi uttaravAkyamatra anusandheyam // 11 pagatIo lA 2 // 12 kareMti laa0|| 13. hasvakA lA0 / hussa loM0 / hassa lA 2-4 // 14-15. bhAvAo mu0 // 16.degsagAu bahupadesagAu padeg lA 3 // 17. assAyave lA 2 // 18. bhujo uva laa0|| 19. aNAdiyaM loM0lA. vinA // 20. degyadRti / se lA0 lA 1-2 // 21. se eNa?' lA 2 // 22. asaMbuDe lA0 // 23. anena 5, aGkena 'no bujjhati no muJcati no parinivvAti no savvadukkhANamaMta kareti' padAni bodhyAni // 24. saMkhuDe lA0 // 25. anena 5 aGkena 'bujjhati, muccati, parinivvAti, savvadukkhANamaMtaM kareti' iti yojyam // 26. dego saDhiladeg lA 1 / 'bho sithiladeg lA 2 // 27. hussa loM0 / hassa lA 2.4 // . Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u02 dvitIyAo pakareti, tivvANubhAMgAo maMdANubhAMgAo pakareti, bahupaesaggAo appapaesaggAo pakareti, AuyaM ca NaM kammaM na baMdhati, assAyAveyaNijaM ca NaM kammaM no bhujo bhujjo uciNAti, aNAIyaM ca NaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAurataM saMsArakaMtAraM vItIvayati / se teNadveNaM goyamA ! evaM vuccai-saMvuDe aNagAre 5 sijjhati jAva aMtaM kareti / [su. 12. asaMjatajIvadeSagaipiyAro, vANamaMtaradeSalogasarUpaM ca 12.[1] jIve NaM bhaMte ! asaMjate avirate appaDihayapaJcakkhAyapAvakamme ito cue peccA deve siyA 1 goyamA! atthegaie deve siyA, atthagaie no deve siyaa| se keNaTeNaM jA~va ito cue pecA atthegaie deve siyA, atthegaie no deve 10 siyA? goyamA! je ime jIvA gAmA''gara-nagara-nigama-rAyahANi-kheDa-kaMbaDa* maDaMba-doNamuha-paTTaNA''sama-sannivesesu akAmataNhAe akAmachuhAe akAmabaMbhaceravAseNaM aMkAmaaNhANagaseya-jala-mala-paMkaparidAheNaM appataro vA bhujataro vA kAlaM appANaM parikilesaMti, appANaM parikilesaittA kAlamAse kAlaM kiccA annatarekheM vANamaMtaresu devalogesu devattAe uvavattAro bhvNti| [2] kerisA NaM bhaMte! tesiM vANamaMtarANaM devANaM devalogA paNNatA ? goyamA! se jahAnAmae 'IMhaM asogavaNe i vA, sattavaNNavaNe i vA, caMpagavaNe i vA, cUtavaNe i vA, tilagavaNe i vA, lauyavaNe ti vA~, NiggohavaNe i vA, chattovavaNe i vA, asaNavaNe i vA, saNavaNe i vA, ayasivaNe i vA, kusuMbhavaNe 1-2. bhAvAo mu0|| 3. degvaciNei adeg lA 2 // 4. se eteNaTe lA 4 // 5. evaM0 saMvuDe lA0 lA 2-3-4 // 6. ito cuto pacchA de laa0|| 7. gaiyA no lo0 // 8. atra 'jIve NaM bhaMte! asaMjate' praznavacanaM yojanIyam // 9. kabbaDa-doNamuha-maDaMba-paTTaNA loM0 lA 1-3-4 // 10. akAmasItAtavadaMsamasagaaNhANagadeg loM0 lA 1-4 // 11. "appataro vA bhujjataro vA kAlaM ti prAkRtatvena vibhaktivipariNAmAt alpataraM vA bhUyastaraM vA-bahutaraM kAlaM yAvat , 'vA' zabdau devatvaM prati alpa-itarakAlayoH samatAbhidhAnAau~" avR0|| 12. parikalessaMti, parikilesittA lA 1 // 13. su vA vANamaMtaresu vA de lA 3 // 14. ihaM mANussalogammi aso lA0 lA 1-2-3 / ihaM maNussaloye aso' lA 4 // 15. "asogavaNe i vA" ityetasya 'azokavanamiti vA' tathA 'azokavane iva' iti dvAvau~ avRttau| etadanusAreNa " sattavaNNavaNe i vA" ityAdipadAnAM kRttivyAkhyA'vaboddhavyA // 16. sattivaNNadeg lA 1-2 // 17. vA chattoyavaNe i vA niggohavaNe i vA asaNadeg loN| vA chattovavaNe ti vA asaNa' lA 1 // 18. "chattohavaNe i vA pratyantare" lA 1Ti0 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1] jIvesu dukkhavedaparUvaNaM ivA, siddhatthavaNe i vA, baMdhujIvagavaNe i vA NicaM kusumitamA~italavaitathavaiyaguluita gucchitaja malirtajvalitaviNamitapaNamitasuvibharttapiMDimaMjari vaDeMsagadhare sirIeM aIva aIva uvasobhemANe uvasobhemANe ciTThati, evAmeva tesiM vANamaMtarANaM devANaM devalogA jahanneNaM dasavAsasahassaTThitIeM hiM ukkoseNaM paliovamaTTitIe hiM bahUhiM vANamaMtarehiM devehiM" ya devIhi ya AiNNA "vitikiNNA uvatthaDA saMthaDA phuDA avagADhagADhA sirIe atIva atIva uvasobhemANA ciTTheti / airasagA NaM gotamA ! tesiM vANamaMtarANaM devANaM devalogA paNNattA / se teNaTTeNaM gotamA ! evaM vuJcati - jIve NaM assaMjae java deve siyA / 5 sevaM bhaMte ! setraM bhaMte! tti bhagavaM gotame samuNaM bhagavaM mahAvIraM vadati nama'sati vaMdittA namaMsittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharati / // "paDhame sate paDhamo uddeso // [bitio uddeso 'dukkhe '] [su. 1. ubakamo ] 1. rAyaga nagare samosaraNaM / parisA niggatA jIva evaM vadAsI [ su. 2- 3. jIvaM paDucca egatta-puhatteNaM dukkhavedNaparUvaNaM] 2. jIve NaM bhaMte ! sayaMkaDaM dukkhaM vedeti ? goyamA ! atthegaiyaM vedeti, atthegaiyaM no vedeti / se keNaTTheNaM bhaMte! evaM buccai - atthegaiyaM vedeti, 1. vaNe ti vA kusumiyamoiya lA0 lA 2-3 // 2. kusumiyamo yariya durga 0 vi0 / kusumiyamohayalA 2 // 3. 'mAIya' lA 1 // 4. 'gulaiyagocchiya' lA // 5. " yadyapi ca stabaka- gucchayoH avizeSaH nAmakoze adhItaH tathApi iha puSpa patrakRto vizeSo bhAvanIyaH " a0 // 6. liyajugaliya durga 0 vi0 // 7 degliyaviNamiyasuvi durga0 vi0 // 8. bhattapaDimaMjari lA 3 / bhattapeMDimaMjari loM0 // 9dege aIva uva loM0 / e bhatIva bhatIva uvasobhemANe ciTThai, evAdeg lA0 lA 1-2 // 10. dvitiehiM loM0 // 11. maTThitiehiM loM0 // 12. hiM taddevIhiMya lA 1 // 13. viiNNA lA 4 // 14. avagADhA sideg lA 3 / avagAhagADhA si lA 2 // 15. erisigA lA 1 // 16. ' jAva' padena atra 12 [1] sUtragatamuttaravacanaM yojyam // 17. vaMdati NamaMsaMti lA0 // 18. paDhamasae lA 3 / paDhamassa paDhamo uso sammanto lA 1 // 19. ' jAva' zabdena prathamoddezakasya upodghAtasambandhi TippaNamanusandheyam // 20. buccai lA0, asminnAdarze 'vuccai' sthAne bahuSu sthaleSu ' buccai' prAyo dRzyate // . 10 15 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 5 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u0 2 atthegaiyaM no vedeti ? goyamA ! udiNNaM vedeti', aNudiNNaM no vedeti, se teNadveNaM evaM vuJcati - atthegaiyaM vedeti, atthegaiyaM no vedati / evaM cauvvIsadaMDaNaM jAva mANie / 10 3. jIvA NaM bhaMte sayaMkaDaM dukkhaM vedeMti ? goyamA ! atthegaiyaM vedeMti, atthegaiyaM No vedeti / se keNaTTeNaM ? goyamA ! udiSNaM vedeMti, no aNudiNNaM vedeMti, se teNadveNaM evaM jAMva vemANiyA / . [su. 4. jIvaM paDucca egatta-puhatteNaM AuyavedaNaparUvaNaM ] 4. jIve NaM bhaMte! sayaMkaMDaM AuyaM vedeti ? goyamA ! atthageiyaM vedeti 0 jadhA dukkheNaM do daMDagA tahA AueNa vi do daMDagA egattai - pohattiyA; egatteNaM tadmANiyA, hatteNa vi tava / [su. 5-11. cauvIsadaMDaesa samAhArAisattadAra parUvaNaM ] 5. [1] neraiyA NaM bhaMte! savve samAhArA, savve samasarIrA, savve samussAsa-nIsAsa ? goyamA ! no ITTe samaTThe / se keNaTTeNaM bhaMte! evaM buccati - neraiyA no savve samAhArA, no savve samasarIrA, no savve samussAsa - nissAsA ? 15 goyamA ! neraiyA duvihA paNNattA / taM jahA - mahAsarIrA ya appasarIrA ya / tattha NaM je te ma~hAsarIrA te bahutarAe poggale AhAreMti, bahutarAe poggale pariNAmeMti, bahuterIe pole ussasaMti, bahutarAe poggale" nIsasaMti, abhikkhaNaM 1. degti no aNudinaM vedei lA 1 / degti no aNudiyaM vedeti lA 2 / 2. se eeNaTTeNaM loM0 // 3. TeNaM evaM jAva vaimANie lA 1-2 // 4. vemANiyA loM0 // 5. atthegaIe no vedeti / se lA0 // 6 degti evaM jAva vemA'lA 1 // 7. aNudinaM, se eeNaTTeNaM loM0 // 8. degti evaM jAva vemANiyA lA 2 // 9. 'jAva' padena nairayikAd Arabhya 'vaimAnika ' paryantAH caturviMzatirdaNDakA veditavyAH // 10. kayaM AloM0 // 11 ta puhattiyA / 5. [1] neraiyA NaM lA0 / - vohattiyA / 5. [1] NeraDyA NaMlA 1-2 ta puhattayA / 5. [1] NeraDyA NaM lA 3 / ekavacana bahuvacanayuktA ityarthaH // 12. ' jAva ' zabdena etatsarve vaktavyaM caturviMzatidaNDakeSu yojyam // 13. etat ' samAhArA' ityAdikaM sarve nirUpaNaM prajJApanAsUtre saptadaze lezyApade prathamoddeza savistaraM vartate / samAhAragA loM0 // 14. sA ? no loM0 // 15. itthe samatthe lA 1 // 16. " tattha NaM je te ityAdi ye te, iha 'ye' ityetAvataiva arthasiddhau yat 'te' iti ucyate tad bhASAmAtrameva" avRR0 // 17. mahassarI lA 2 // 18, 20, 22. bahuttarae lA 3, asyAM prata 'bahuttara e ' sthAne 'bahutarAe' iti saMzodhitam // 19. " pariNAmazca apRSTo'pi AhAra kAryam iti kRtvA uktaH " a0 // 21. gale NissasaMti, balA 1 // 23. le ussasaMti, bhadeg lA 1 // 6 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 3-5 ] cavIsa daMDagesu samAhArAidAraparUvaNaM AhAreMti, abhikkhaNaM pariNArmeti, abhikkhaNaM UsasaMti, abhikkhaNaM nissasaMti / tattha NaM je te appasarIrA te NaM appatarAe puggale AhAreMti, appatarAe puggale pariNAmeMti, appatarAe pole ussasaMti, appatarAe poggale nIsasaMti, Ahacca AhAreMti, Acca pariNAmeMti, Ahaca ussasaMti, Ahacca nIsasaMti / se teNaTTeNaM goya! evaM vuJcai-neraiyA~ no savve samAhArA jAva no savve samussAsa - nissAsA / 1 / -1 [2] neraiyA NaM bhaMte! savve samakammA 1 goyamA ! No iNaTTe samaTThe / se keNeNaM 1 goyamA ! neraiyA duvidhA paNNattA / taM jahA - puvvovavannagA ya pacchIvavannagA ya / tattha NaM je te puvvovavannagA te NaM appakammatarAgA / tattha NaM je te pacchovavannagA te NaM mahAkammatarAgA / se teNaTTeNaM goyamIM ! 0 / 2 / [3] neraiyA NaM bhaMte! savve saMmatraNIM ? goyamA ! no iNaTThe samaTThe / se 10 hNaNaM taha ceva ? goyamA ! je te puvvovavannagA te NaM visuddhavaNNatarAgA taheva se te dveNaM' 0 / 3 / 15 [4] neraiyA NaM bhaMte! savve samalesA ? goyamA ! no iNaTThe samaTThe / se keNadveNaM jAveM no savve samalesA ? goyamA ! nereMi~yA duvihA paNNattA / taM jahApuvvovavannagA ya pacchotravannagA ya / tattha NaM je - te puvvovavannagA te NaM visuddhale - 15 satarAgA, tattha NaM je te pacchovavannargI te NaM avisuddhale saMtarAgA / se teNaTTeNaM" 0 / 0 / 4 / 1. parigamaMti lA0 // 2. NaM nIsasaM lA0 // 3. pariNAmaMti lA0 // 4. ugale nIsasaM lA0 // 5. Usa lA0 // 6. goyamA ! 0 / [2] neraiyA NaM bhaMte ! loM0 // 7. neraiyA sabve no samAhArA / [2] ratiyA NaM bhaMte! lA 1-2 // 8. 'jAva' padena atra 'no savve samasarIrA' iti yojyam // 9degNaM evaM ? go' lA 1 // 10. ' goyamA ! 0 3 padAnantaram ' evaM buccai neraiyA NaM no savve samakammA' iti yojyam // 11. samavaNNagA ? lA 2 // 12. NNA ? no iNaTThe lA0 // 13. taM caiva lA 1 / ' taha ceva' padena atra 'bhaMte! evaM vaccai - neraiyA savve no samavaNNA' iti praznavacanamAmreDitavyam // 14. ' taheva' padena 'je te pacchovavannagA te NaM avisuddhavaNNatarAgA' ityAdi anusandheyam // 15 NaM evaM 0 / [4] neradeg lA 1 // 16. 'jAva ' padena 'bhaMte! evaM vuccai - neraiyA NaM' iti bodhyam // 97. keSuciddhastalikhita pustakeSu 'NeraiyA' iti pAThaH / tathaiva anyatrApi padeSu yatra 'na' zrutiH tatra sarvatra prAyaH 'Na' zrutiH // 18. 'gA taheva te NaM avi loM0 // 19. hastalikhitapustikAsu 'lesA, lessA, lesa, lessa' ityevaM pAThAH prApyante " na dIrghAnusvArAt |8|2| 12 | iti niyamaM samAzritya uccAraNApekSayA'pi ca atra sampAdane 'lesA' 'lesa' iti pAThayoranyataraH svIkRtaH // 20. atra 'goyamA ! evaM gas neraiyA NaM savve no samalesA' iti yojyam // 2 17 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u02 [5] neraiyA NaM bhaMte ! savve samavedaNA 1 goyamA ! no iNaDhe smddhe| se keNadveNaM ? goyamA ! neraiyA duvihAM pnnnntaa| taM jahA-saNNibhUyA ya asaNNi yA ya / tattha NaM je te saNNibhUyA te NaM mahAveyaNA, tattha NaM je te asaNNibhUyA te NaM appveynntraagaa| se teNaTeNaM goyamA ! 0 / 5 / [6] neraiyA NaM bhaMte ! savve samakiriyA 1 goyamA ! no iNadve smjhe| se keNaTeNaM ? goyamA ! neraiyA tivihA pnnnnttaa| taM jahA-sammaTThiI micchAdiTThI smmaamicchdditttthii| tatthaNaM je te sammAdiTThI tesi NaM cattAri kiriyAo paNNattAo, taM jahA-AraMmiyA 1 pAriggahiyA 2 mAyAvattiyA 3 apaJcakkhANakiriyA 4 / tattha NaM je te micchAdiTThI tesi NaM paMca kiriyA~o kajaMti, taM jahA10 AraMbhiyA jAvaM micchaadsnnvttiyaa| evaM sammAmicchAdiTThINaM pi| se teNaTeNaM goyamA !0 / 6 / [7] neraiyA NaM bhaMte ! savve samAuyA ? savve samovavannagA ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| se keNadveNaM ? goyamA ! neraiyA caunvihA paNNattA taM jahA atthegaiyA samAuyA samovavannagA 1, atthegaiyA samAuyA visamovavannagA 2, 15 atthegaiyA visamAuyA samovavannagA 3, atthegaiyA visamAuyA visamovavannagA 4 / se teNa?NaM goyamA ! 0 / 7 / 6. [1] asurakumArA NaM bhaMte! savve samAhArA ? savve samasarIrA ? - 1. hA-saNNibhUlA 1 // 2. bhUbhA ya laa0|| 3. atra 'evaM vuccai-neraiyA NaM savve no samaveyaNA' iti yojyam // 4. se keNaM ? go0 ratiyA vivihA lA 1 // 5. likhivAsu pustikAsu tesi NaM' 'eesi NaM' ityevaMprakArANi rUpANi prAya uplbhynte| vyAkaraNadRSTyA tu 'tesiM NaM' 'eesiM ' iti rUpANi ucitaani| yatra tu 'NaM' nAsti tatra taireva lipikAraiH 'tesiM paMca' (atratyaM saptamI TippaNI dRzyam ) ityevaMrUpaM likhitm|| 6. pariggadeg laa0|| 7. tesiM paMca laa0|| 8. degyA kadeg laa0|| 9. pratiSu kvacit kvacit 'taM jahA' sthAne 'taM' ityevaM saMkSiptameva dRshyte|| 10. 'jAva' padena 'pAriggahiyA mAyAvattiyA apaccakkhANakiriyA' iti atra yojym|| 11. atra 'evaM vuccai neraiyA NaM savve no samakiriyA' iti yojym| likhitapustikAsu kvacit kvacit 'goyamA' sthAne 'go'. ityevaM saMkSiptamapi likhitam // 12. he saMmalA0 // 13. degNaM evaM0? go0 ! neradeg laa0|| 14. deg0 / 6. [1] asura' lA0 // 15. atra 'evaM vuccai neraiyA NaM savve no samAuyA no samovavannagA' iti yojyam // 16. hArakA savve lA 1 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-7] cauvIsaidaMDagesu samAhArAidAraparUvaNaM jadhA neraiyA to bhaanniyvvaa| navaraM kamma-vaNNa-lesAo paritthalleyavAopuvvovaivannagA mahAkammatarAgA, avisuddharvaNNatarAgA, avisuddhlestraagaa| pacchovavannagA pstthaa| sesaM thev| [2] evaM jA~va thnniykumaaraa| 7. [1] puDhavikAiyANaM AhAra-kamma-vaNNa-lesA jahA neriyaannN| 5 [2] puDhavikkAiyA NaM bhaMte! savve samavedaNA ? haMtI, smveynnaa| se keNa TeNaM ? goyamA! puDhavikAiyA savve asaNNI asaNNibhUtaM aNidaue veyaNaM ... vedeti| se tennttennN"| [3] puDhavikkAiyA NaM bhaMte! samakiriyA ? haMtA, smkiriyaa| se keNadveNaM 1 goyamA ! puDhavikkAiyA savve mAImicchAdiTThI, tANaM neyatiyAo paMca 10 1. pUrvamasyoddezakasyArambhe nairayikANAM viSaye 'samAhArA' ityAdi nirUpaNaM samAgatameva, draSTavyaM s05|| 2. parivaNNeyabvAmao evaM jAva thnniykmaaraannN| 7. paDhavikAyA NaM bhaMte ! AhAra lA0 / atra mUlapAThasya 'parityalleyavvAo' padasya ayamarthaH-'paritthalleyavvAo' paryastayitavyAHviparivartanIyAH, arthAt yathA-'ye nairayikAH pUrvopapannakAH te alpakarmatarAH' ityAdikaM yad nirUpitam tad atra asurakumArANAM prakaraNe viparItaM bhAvanIyam , yathA-asurakumArAH pUrvopapannakAH te mahAkarmatarAH ityevaM viparyastIkRtya sarva jJeyam / evameva varNalezyApekSayA'pi viparItaM bodhyam // 3. vAo / 7. puDhavi lA 2 // 4. degvavannAmaloM0 // 5.mmatarA adeg lo0 // 6. vannatarA bhvisuddhlestraa| ploN0|| 7. degvanA ploN0||8. 'jAva' padena asurakumAravat 'nAgakumArA suvaNNakumArA vijjukumArA aggikumArA dIvakumArA udadhikumArA, dikumArA vAyukumArA ya' bhaavniiyaaH|| 9. degvikAi la0 lA0 / likhitAsu pustikAsu 'vikAI' athavA 'vikkAi' iti rUpadvayamapi dRzyate // 10.haMtA, savve samadeg laa0|| 11. likhitapratipustake 'se keNa?NaM' sthAne 'se keNaM' ityevaM saMkSiptaH pAThaH bhusthlessu| evameva 'se teNaTeNaM' sthAne bahusthaleSu 'se teNaM' ityapi pAThaH, kvacit kvacit 'se eeNatuNaM' ityapi dRshyte|| 12. asannIbhUyA ANiMdae ceyaNaM laa0|| 13. degNNibhUmA asaNNiyAe veyaNaM lA 2 // 14. ayaM nidA vA anidAzabdaH vedanAyA vishessnniibhuutH| 'nidA' 'anidA' padayoH svarUpamevam-" nitarAM nizcitaM vA samyag dIyate cittam asyAm iti nidA-(bahulAdhikArAt upasargAt AtaH ['upasargAt aH' iti malayagirizabdA0 kRdante paJca0 paa0| sU065] adhikaraNe ghaJ)-sAmAnyena cittavatI samyaga vivekavatI vA ityrthH| itarA tu anidA-cittavikalA samyagvivekavikalA vA" prajJApanAvRttipatra0 557 / "asaNNibhUyaM ti asaMjJibhUtAm-asaMjJinAM yA jAyate tAm , etadeva vyanakti-aNidAe tti anirdhAraNayA vedanA vedayanti-vedanAmanubhavanto'pi na...mithyAdRSTitvAt avagacchanti vimanaskatvAda vA matta-marchitAdivat iti bhAvanA"-avR0 patra 44 // 15. atra 'goyamA! puDhavikAiyA NaM savve samaveyaNA' iti yojyam // 16. mAyAmi lA 1 // 17. 'TThI te NaM niyayAmo paMca lA0 // 18. tANaM NitiyAbho lA 2 / tANaM NiyaiyAo lo0 // - Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa0 1 u02 kiriyAo kajaMti, taM jahA-AraMbhiyA 1 jAva micchAdasaNavattiyA 5 / se teNeMDeNaM. smkiriyaa| [4] samAuyA, samovavannagA jadhA neraiyA tathA bhANiyavvA / 8. jadhA puDhavikkAiyA tathA jAvaM cauriMdiyA / 9. [1] paMciMdiyatirikkhajoNiyA jahA neraiyA / nANattaM kiriyAsu [2] paMciMdiyatirikkhajoNiyA NaM bhaMte ! savve samakiriyA 1 go0 ! No iNaDhe smddhe| se keNaTeNaM 1 goyamA! paMciMdiyatirikkhajoNiyA tividhA pnnnntaa| taM jahA-sammaddiTThI, micchAdiTThI, sammAmicchAdiTThI! tattha NaM je te sammaddiTThI te duvihA paNNattA, taM jahA-assaMjatA ya, saMjatA'saMjatA y| tattha 10 NaMje te saMjatA'saMjatA tesi NaM tinni kiriyAo kajati, taM jahA-AraMbhiyoM 1 pAriggahiyA 2 mAyAvattiyA 3 / a~saMjatANaM cttaari| micchAdiTThINaM pNce| sammAmicchAdiTThINaM paMca / 10. [1] maNussA jaihA neraiyA (su. 5) / nANattaM-je mahAsarIrA te Ahaca aahaaraiti| je appasarIrA te abhikkhaNaM AhAreMti 4 / sesaM jahA neraiyANaM 15 jAva veynnaa| [2] maNussA NaM bhaMte ! savve samakiriyA 1 goyamA ! No iNaDhe smddhe| se keNadveNaM ? goyamA! massA tivihA pnnnnttaa| taM jahAsammaeNTThiI micchAdiTThI smmaamicchoNditttthii| tattha NaM je te sammaMdiTTI te tividhA 1. 'jAva' padena 'pAriggahiyA mAyAvattiyA apaccakkhANakiriyA' iti yojyam // 2. teNa / [4] samA lA 1 // 3. vvA / 8. puDhavi laa0|| 4. degvikAi loM0 lA0 / likhitAsu pustikAsu 'vikAi' athavA 'vikkAi' iti rUpadvayamapi dRzyate // 5. atra 'jAva' padena 'dvIndriyAH trIndriyAH' boddhvyaaH|| 6. atra mUlasUtrazabdArthasaGgatikaraNAya pattikAravivecanamavazyam anusandheyam // 7. te samadiTThI lA0 // 8. assaMjayA i saM lA0 // 9 degyA pariggadeg lA0 / / 10. assaMja' loN0|| 11. 'AraMbhiyA pAriggahiyA mAyAvattiyA apaccakkhANakiriyA' ityevaM catasraH kriyaaH|| 12. ekAdazaTippaNe darzitAsu kriyAsu 'micchAdasaNavattiyA' kiyA prakSepyA, evaM ca paJca kriyA bodhyaaH|| 13. lA 1 pustake 'jahA' 'tahA' sthAne vizeSataH 'jadhA' 'tadhA' ityevaM paatthH|| 14. 'pariNAmeMti UsasaMti nIsasaMti' ityevaM kriyApadatrayamapi yojyam // 15. 'jAva' padena 'samakammA samavaNNA samalesA sama' ityevamapi praSTavyaM suucitm| atra prativacanam nArakavaktavyatAvad jJeyam // 16. kiriyA? no lo0|| 17. maNUsA tideg loN|| 18. sammadiTThI loM0 vinA // 19. micchahiTThI lo0 // 20. sammadiTThI laa0|| Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su08-12] cauvIsadaMDaesu lesaM paDuzca samAhArAisattadArAI paNNattA, taM jahA-saMjatA assaMjatA saMjatAsaMjatA y| tattha NaM je te saMjatA te duvihA paNNatA, taM jahA-sarAgasaMjatA ya vItarAgasaMjatA y| tattha NaM je te vItarAgasaMjatA te NaM akiriyaa| tattha NaM je te sarAgasaMjatA te duvihA paNNattA, taM jahA-pamattasaMjatA ya apamattasaMjatA y| tattha NaM je te appamattasaMjatA tesi NaM egA mAyAvattiyA kiriyA kajati / tattha NaM je te pamattasaMjatA tesi NaM 5 do kiriyAo kajaMti, taM0-AraMbhiyA ya 1 mAyAvattiyA ya 2 / tattha NaM je te saMjatAsaMjatA tesi NaM oilAo tinni kiriyAo kjNti| assaMjatANaM caittAri kiriyAo kajaMti-AraM0 4 / micchAdiTThINaM pNc| sammAmicchAdiTThINaM paMca 5 / 11. vANamaMtara-jotisa-vemANiyA jahA asurakumArA (su. 6) / navaraM 10 veyaNAe~ nANataM-mAyimicchAdiTThIuvavannagA ya appavedaNatarA, amAyisammadiTTIuvavannagA ya mahAveyarNaMtarAgA bhANiyabvA jotis-vemaanniyaa| [su. 12. cauSIsadaMDaesu lesaM paDucca samAhArAisattadAraparUvaNaM] 12. salesA NaM bhaMte ! neraiyA savve samAhAragA? ohiyANaM, salesANaM, sukkalesANaM, eesi NaM tiNhaM aikko gmo| kaNhalesa-nIlalesANaM pi eko gamo, 15 navaraM vedaNAe--mIyimicchAdiTThIuvavannagA ya, amAyisammaddiTThIuvavaNNagA ya bhaanniyvvaa| maNussA kiriyAsu sarAga-vIyarIMga-paimattApamattA Na bhaanniyvvaa| kAulesANa vi eseva gamo, navaraM neraie jahA ohie daMDae tahA bhANiyavvA / teulesA pamhalesA jassa atthi jahA ohio daMDao tahA bhANiyavvA, navaraM maNussA sa~rAgA vIyarAgA ya na bhaanniyvvaa| gohA . 20 dukkhA''ue udiNNe, AhAre, kamma-vaNNa-lesA y| samavedaNa samakiriyA samAue ceva boddhavvA // 1 // 1. saMjatA saMjatAsaMjatA bhassaMjavA loN0|| 2. bhAimAmo lo0 lA 1 / AimAyAmo laa0|| 3. atra AdyAH catasraH kriyA bodhyaaH|| 4. sammami loN|| 5. vANamaMvarA joislaa0||6.jodis lA 1 // 7. dege mAyAmicchaTTiI // 8.degNatarA bhA loN0|| 9. ekko tti ekaH samAnaH-tulyaH, gamaH-pAThaH // 10. ego lo0 // 11. mAyamicchadi laa0|| 12. rAgA pamatta'pamattA ya mA lA0 // 13. pamatta'ppama loN|| 14. sarAgavIvarAgA lA0 lo0 // 15. uddezakanirUpitaviSayasUcikA saGgrahagAthA // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u02 [su. 13. lesAbheyaparUSaNaM] 13. kati NaM bhaMte ! lesAo paNNattAo? goyamA challesAo pnnnnttaao| taM jahA-lesANaM bIo uddesao bhANiyanvo jAva iddddhii| [su. 14-17. jIpAINaM saMsArasaMciTThaNakAlassa bheya-pabheyA appAbahuyaM ca] 5 14. jIvassa NaM bhaMte ! tItaddhAe AdiTThassa kaivihe saMsArasaMciTThaNakAle paNNatte ? goyamA ! cauvihe saMsArasaMciTThaNakAle pnnnnte| taM jahA-NeraiyasaMsArasaMciTThaNakAle, tirikkhajoNiyasaMsArasaMciTThaNakAle, maNussasaMsArasaMciTThaNakAle, devasaMsArasaMciTThaNakAle ya pnnnntte| . 15. [1] neraiiyasaMsArasaMciTThaNakAle NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? 10 goyamA ! tivihe pnnnnte| taM jahA--sunnakAle, asunnakAle, missakAle / [2] tirikkhajoNiyasaMsArasaMciTThaNakAle pucchaa| goyamA ! duvihe pnnnntte| taM jahA-asunnakAle ya missaMkAle ya / [3] maNussANa ya, devANa ya jahA neraiyANaM / 16. [1] eyassa NaM bhaMte ! neraiyasaMsArasaMciTThaNakAlassa sunnakAlassa 15 asunnakAlassa mIsakAlassa ya kayare kayarehiMto appe vA, bahue vA, tulle vA, visesAhie vA ? goyamA ! savvatthove asunnakAle, missakAle aNaMtaguNe, sunnakAle annNtgunne| [2] tirikkhajoNiyANaM savvathove asunnakAle missakAle aNaMtaguNe / [3] ma[ssa-devANa ya jahA neraiyANaM / 20 17. eyassa NaM bhaMte ! neraiyasaMsArasaMciTThaNakAlassa jAMva devasaMsAra 1. bIya uddesau bhA lA0 / "atra sthale kvacid mUlasUtrapAThapustake 'dvitIya' padasthAne 'prathama' iti padaM dRzyate sa apapAThaH" iti avR0 / prajJApanAsUtre SaDuddezakayuktaM saptadazaM lejhyApadaM vidyate tataH atra lezyAviSayakaH dvitIya uddezakaH 'jAva iDDhI' paryantaH samanusandheyaH / asmin uddezake ante lezyAviSayakam RddhivarNanamapi vidyate tatsUcanAya eva atra mUlasUtrapAThe 'jAva iDDhI' iti nirdiSTam / eSa adhyAhRtaH samagraH pAThaH vRttau sUcita eva // 2. tirikkhamaNussadevasaMsAra' lA 1 // 3. neraiyANaM saMciTaNadeg lA 1 // 4, 6, missAkA lA 1 // 5. saMsAra0 pucchA lo0 // 7. kAlassa asuNNakAlassa mIsakAlassa suNNakAlassa ya loN0|| 8. maNussA devA ya lo0 // 9. 'jAva' padena 'tirikkhajoNiyasaMsArasaMciTThaNakAlassa maNussasaMsArasaMciTThaNakAlassa' iti yojym|| Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 13-19] saMsArasaMciTaNAi-asaMjayAidevalogagamaNavattavvayA 23 saMciTThaNaM jIva visesAdhie vA 1 goyamA ! sarvatthove maeNNussasaMsArasaciTThaNakAle, neraiyasaMsArasaMciTThaNakAle asaMkhenjaguNe, devasaMsArasaMciTThaNakAle asaMkhejaguNe, tirikkhajoNiyasaMsArasaMciTThaNakAle annNtgunne| [su. 18. aMtakiriyAkAragAinirUvaNaM] 18. jIve NaM bhaMte! aMtakiriyaM karejA ? goyamA ! atthegetie karejA, 5 . atthagatie no karejA / aMtakiriyApadaM neyavvaM / [su. 19. asaMjayabhaviyadavyadevapabhii-dasaNavAvannagapajjaMtANaM pihappihadevalogaparUSaNaM] 19. aha bhaMte! asaMjayabhaviyadavvadevANaM 1, avirAhiyasaMjamANaM 2, virAhiyasaMjamANaM 3, avirAhiyasaMjamAsaMjamANaM 4, virAhiyasaMjamAsaMjamANaM 5, 10 asaNNINaM 6, tAvasANaM 7, kaMdappiyANaM 8, caragaparivvAyagANaM 9, kidivasiyANaM 10, tericchiyANaM 11, AjIviyANaM 12, oNbhiogiyANaM 13, saliMgINaM daMsaNavAvannagANaM 14, eesi NaM devalogesu uvavajamANANaM kassa kaihiM uvavAe paNNate? goyamA ! assaMjatabhaviyadavvadevANaM jahanneNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM uvarimagevijaesu 1 / avirAhiyasaMjamANaM jahanneNaM sohamme kappe, ukkoseNaM sabaTThasiddhe 15 vimANe 2 / virAhiyasaMjamANaM jahanneNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM sodhamme kappe 3 / avirAhiyasaMjamA'saMjamANaM jahanneNaM sohamme kappe, ukkoseNaM accue kappe 4 / virAhiyasaMjamAsaMjamANaM jahanneNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM jotisiesu 5 / asaNNINaM jahanneNaM bhavaNavAsIsu, ukkoseNaM vANamaMtaresu 6 / avasesA sabve jahanneNaM bhavaNavAsIsuH ukkosagaM vocchAmi-tAvasANaM jotisiesu7| kaMdappiyANaM sohamme 20 1. NakAle jAva lA0 / atra "saMciTThaNa0' iti 'saMciTThaNakAlassa' ityasya saMkSipta rUpam // 2. 'jAva' padena 'kayare kayarehiMto appe vA bahue vA tulle vA' iti yojyam // 3. vvathodeg loN|| 4. mANussa laa0|| 5-6. gaie loN0|| 7. prajJApanAsUtrasya viMzatitamam antakriyApadam atra sampUrNam anusandheyam // 8. bhassaMjaya laa0| atra 'asaMjayabhaviyadavvadeva' padasya vivaraNe vRttau prajJApanAsUtravacanAni samuddhRtya savistarA carcA kRtA'sti, eteSAM ca 'asaMyatabhavyadravyadeva' prabhRtInAM caturdazAnAmapi padAnAM lakSaNAni vRttau matAntarapUrvakaM viziSTavipratipattinirAkaraNapUrvakaM ca savistaraM pradarzitAni // 9. tiricchiyA laa0|| 10. Abhiyogideg laa0|| 11. saliMgANaM lA 1 / saliMgINaM 14 ee' loN0|| 12. kahi laa0|| 13. 'dde| virA' lA 1 // 14, 16-19. jahaM0 loM0 laa0| likhitapustikAsu bahuSu sthaleSu 'jahanneNaM' ityasya 'jahaM' iti saMkSiptaM dRshyte|| 15. ukkosao so' lA 1 // . Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u02-3 kappe 8 / caraga-parivAyagANaM baMbhaloe kappe 9 / kidivasiyANaM letage kppe10| tericchiyoNaM sahassAre kappe 11 / AjIviyANaM accue kappe 12 / AbhiogiyA~NaM accue kappe 13 / saeNliMgINaM daMsaNavAvannagANaM uvarimagevenjaesu 14 / / [su. 20-22. asaNNiAuyassa bheyA, asaNNijIvassAuyabaMdhaSiyAro, asaNNiAuyassa appAbahuyaM ca] 20. kativihe NaM bhaMte! asaNNiyAue paNNate? goyamA! cauvihe asaNNiAue pnnnnte| taM jahA-neraiya-asaNNioNue 1, tirikkhaMjoNiyaasaNNiAue 2, maNussaasaNNiAue 3, devaasaNNiAue 4 / 21. asaNNI NaM bhaMte! jIve kiM neraiyAuyaM pakareti, tirikkha10 joNiyAuyaM pakarei, maNussAuyaM pakarei, devAuyaM pakareI 1 haMtA, goyamA! neraiyAuyaM pi pakarei, tirikkhajoNiyAuyaM pi pakarei, maNussAuyaM pi pakarei, devAuyaM pi pkrei| neraiyAuyaM pakaremANe jahanneNaM dasa vAsasahassAiM, ukkoseNaM paliovamassa asaMkheja bhAgaM pkreti| tirikkhajoNiyAuyaM pakaremANe jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejjaibhAgaM pkrei| maNussAue vi evaM 15 ceva / devAuyaM pakaremANe jahA neriyaa| 22. eyassa NaM bhaMte ! neraiyaasaNNiAuyassa tirikkhajoNiyaasaNNiAuyassa maNussaasaNNiAuyassa devaasaNNiAuyassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA ? goyamA! savvatthove devasa~NNiAue, maiMNussaasaNNiAue asaMkhejaguNe, tiriyajoNiyaasaNNiAue asaMkhejaguNe, neraiyaasaNNiAuye 20 asNkhengunne| sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! ti"|| // bitio uddesao smtto|| 1. laMtakappe laa0|| 2.cchiyA sloN0|| 3. bhAjIviyA bhadeg lo0 // 4. giyA madeg lo0 // 5. saliMgI daloM0 lA 1||6-7.nniyaaue loN||4.tirikkh-mnnuss-dev04 loM0 laa0|| 9. tirikkha-maNussa-devAuyaM laa0|| 10. reti ? golaa| rei ? go0 nirayAu loN0|| 11. tiri-maNussa-devAulA0 // 12. jatibhA laa0|| 13. yassa masaloM ||14.tirisnnu-devbhsniaau lA0 // 15. 'jAva' padena 'appe vA bahue vA tulle vA' iti yojyam // 16. sAhiyA vAlA 1 // 17. savvatthovA devAsanimA laa0|| 18. satriyAu loN|| 19. maNuya0 saMkhejaguNe laa0|| 20, tiriya0 asaMkheja laa0|| 21. tti paDhamasae dvitIyodezakaH // laa0|| For Private & Personal.Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20-22, 1-3] jIva-daMDagesu kaMkhAmohaNijassa vivihA vattavvayA 25 [taio uddeso. 'kaMkhapaose'] [su. 1-2. jIva-cauSIsadaMDaesu kaMkhAmohaNijakammassa kiriyAniSphannattaparUSaNaM] 1. [1] jIvANaM bhaMte ! kaMkhAmohaNije kamme kaDe 1 iMtA, kdde| [2] se bhaMte ! kiM deseNaM dese kaDe 11, deseNaM savve kaDe 2 1, savveNaM 5 dese kaDe 31, savveNaM savve kaDe 41 / goyamA ! no deseNaM dese kar3e 1, no deseNaM savve kaDe 2, no savveNaM dese kaDe 3, savveNaM savve kaDe 4 / 2. [1] neraiyANaM bhaMte ! kaMkhAmohaNije kamme kaiDe 1 haMtA, kaDe jAva savveNaM savve kaiMDe 4 / [2] evaM jAvaM vemANiyANaM daMDao bhaanniybvo| [su. 3. kaMkhAmohaNijjakammassa karaNa-cayaNAharUSo tikAlavisayo viyAro] 3. [1] jIvA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM kammaM karisu ? hatA, kariMsu / [2] taM bhaMte ! kiM deseNaM desaM karisu ? eteNaM abhilAveNaM daMDao jAva vemANiyANaM / [3] evaM kareMti / ettha vi daMDao jaoNva vemANiyANaM / [4] evaM karessati / ettha vi daMDao jIva vemANiyANaM / [5] evaM cite-ciNiMsu, ciNaMti, ciNissaMti / uvacite-uvaciNisu, uvaciNaMti, uvaicinnissNti"| uMdIreMsu, udIreMti, udIrissaMti / vedise, vedeti, vedissaMti / nijjareMsu, nijjareMti, nijjarissati / gAdhA nn| 1. jIve gaM lA 1 // 2. kaDe jAva samveNaM loN0|| 3. kaDe jAva vemA loM0 laa0|| 4. 'jAva' padena daNDakAnAM caturviMzatiH pUrvoktA samaprA jJeyA, antyo daNDakaH vaimAnikAnAm // 5. kareMsu loM, asyAM pustikAyAM prAyaH sarvatra ekArayuktaH paatthH| karesu lA0, asyA pustikA prAyaH sarvatra anusvArarahita ekArayuktaH pAThaH // 6-7,10. 'jAva' padena daNDakArnA caturviMzatiH pUrvoktA samayA jheyA, antyo daNDakaH vaimAnikAnAm // 8,11. degnniyaa| evaM loM0 laa0|| 9. karissAMta loN0|| 12. cite vi ciNaMsu laa0|| 13. ciNaMsu laa0|| 14. uvadhiNassaMti laa0|| 15. vi| udIrie udIreMsu loN|| 16. udIreMti udIriMsu udIrissaMdeg laa0|| 17. vedesu vedeti laa2| vedeMsu vedeti loN0|| 18. nijjaresu lA 2, evameva anyakriyApadeSu api anusvArarahitAni rUpANi adhikAni uplbhynte|| Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u03 kaDa cita, uvacita, udIriyA, vediyA ya, nijiNNA / Aditie caubhedA, tiyabhedA paMcchimA tiNNi // 1 // . [su. 4-5. kaMkhAmohaNijjakammavedaNakAraNANi] 4. jIvA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijaM kammaM vedeti ? hatA, vedeti / 5 . . . . 5. kehaM NaM bhaMte ! jIvA kaMkhAmohaNijaM kammaM vedeti ? goyamA ! tehiM tehiM kAraNehiM saMkirgoM kaMkhigA vitikiMchitA bhedasamAvannA kelusasamAvannA, evaM khalu jIvA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti / [su. 6. ArAhagasarUvaM 6. [1] se nUNaM bhaMte! tameva sacaM NIsaMkaM jaM jiNehiM paveditaM ? haMtA, 10 goyamA ! tameva saccaM NIsaMkaM jaM jiNehiM paveditaM / [2] se nUNaM bhaMte! evaM maNaM dhAremANe, evaM pakaremANe evaM ciTThANe, evaM saMvaremANe ANAe aurAhae bhavati ? haMtA, goyamA ! evaM maNaM dhAremANe jAve bhavati / [su. 7. asthittanatthittapariNAmo] 7. [1] se nUNaM bhaMte ! atthittaM atthitte pariNamai, natthittaM natthitte 15 pariNamati ? haMtA, goyamA ! jAva prinnmti|| [2] 'jaM taM bhaMte ! atthittaM atthitte pariNamati, natthittaM natthitte pariNamati taM kiM payogasA vIsasA ? goyamA ! payogasauM vi taM, vIsasA vi tN| 1. pacchamA lA 1-2||2.vedNti laa0||3. kaha NaM loN||4. saMkiyA kaMkhiyA vitigicchiyA bhelA 2 // 5. kalusaM sadeg lA 2 / kesasamA lA 3 // 6. maNaM padhA laa0|| 7. degmANe ANAe lA 3 // 8. evaM ciMtemA laa0|| 9. "manaH ceSTayan nAnyamatAni satyAni ityAdicintAyAM vyApArayan , ceSTamAno vA vidheyeSu tapodhyAnAdiSu" avR0|| 10. bhArAhI bhadeg laa0|| 11. degti ? goya. eva maNaM dharemA laa0|| 12. 'jAva' padena 'evaM pakaremANe evaM ciThemANe evaM saMvaremANe ANAe ArAhae' iti yojyam // 13. degNamaMti ? haMtA, lA0 / asyAM pustikAyAM bahuSu sthaleSu atra prakaraNe ekavacane bahuvacanaM dRzyate kvacicca tat haritAlikayA saMzodhitamapi // 14. 'jAva' padena 'atthittaM atthitte pariNamai, natthitte natthitte' iti yojyam // 15. jaM gaM meM lAra mu0|| 16. paogasA loM0 lA0 / IdRzAH ante 'sA' yuktAH tRtIyAvibhako prayogAH prAcInabauddhazAstre prayuktAyAM mAgadhIbhASAyAm-pAlIbhASAyAmapi dRshynte"ghlsaa| jlsaa| mA kAsi mukhasA"-pAliprakAze nAmakalpeakArAnta buddha'zabdarUpeSu TippaNe // 17. degsA vIsasA vi taM laa0|| . Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 4-9] kaMkhAmohaNijakammabaMdhaparUvaNAra [3] jahA te bhaMte ! atthitaM asthitte pariNamai tadhA te natthittaM natthitte pariNamati ? jahA te natthittaM natthitte pariNamati tahA te atthitaM atthitte pariNamati ? haMtA, goyamA ! jahA me atthitaM atthitte pariNamati tahA me natthittaM natthite pariNamati, jahA me natthitaM natthite pariNamati tahA me atthittaM atthitte pariNamati / [4] se NUNaM bhaMte ! atthitaM atthite gamaNijjaM ? jadhA pariNamai do AlAvagA tathA gamaNi jeNa vi do olAvagA bhANitavvA jAva tathA me atthittaM atthite gamaNijjaM / [5] jaidhA te bhaMte ! etthaM gamaNijjaM tathA te ihaM gamaNijjaM ? jadhA te ihaM gamaNijjaM tathA te etthaM gamaNijjaM ? haMtA, goyamA ! jahA me aitthaM gamaNijaM 10 java tahA me aitthaM gamaNijjaM / [ su. 8- 9. kaMkhAmohaNijjakammabaMdha he uparUSaNaM ] 8. jIvA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijjaM kammaM baMdhaMti ? haMtA, baMdhaMti / 9. [1] kaihaM NaM bhaMte! jIvA kaMkhAmohaNijjaM kammaM baMdhaMti ? goyamA ! pamAdapaccayA joganimittaM ca / [2] se NaM bhaMte! pamAde kiMvahe ? goyamA ! jogappavahe / [3] se NaM bhaMte! joge kiMpavahe ? goyamA ! vIriyappavahe / [4] se NaM bhaMte! vIrie kiMpa he ? goyamA ! sarIrappavahe / 1. imau dvau AlApako vRttau nirUpitau // 2. jahA te etthaM loM0 // 3,50 itthaM lA0 // 4. ' jAva' padena 'gamanIya' padasahitaH AlApako yojyaH // 6. kaha NaM loM0 // 7. pamAdapazcarya lA 2 - 3 / vRttikAreNAtra 'pamAdapacayA' 'pramAdapratyayAt' iti vyAkhyAtamasti / durgapadavivaraNe tu pratIkarUpeNa 'pamAyapaccayaM' ' joganimittayaM' ityeva pAThaH mudritaH / tathA vivaraNe'pi eSa eva pAThaH mudritaH // 8. 'pavahe' lA 0 1 atra kenacit saMzodhakena 'pava' he '' ityevam aGkitatvena 'pahave' iti zodhitam evaM yatra 'pavahe' tatra sarvatra ' pava' he " iti nirmitaM lA 1 pratau / atra vRttikAreNa pAThAntareNa ' kiMprabhavaH' iti nirdizya 'pavahe' sthAne 'pahave' iti pAThAntaraM sUcitam // 9 pabhave lA0 // 10. ' utthAnamiti vA karma iti vA balam iti vA vIryam iti vA puruSakAraparAkramaH iti vA' ityevaM padavibhAgoM jJeyaH // ; 27 [5] se NaM bhaMte! sarIre kiMpavahe ? goyamA ! jIvappavahe / evaM sati atthi uTThANe ti vA, kamme ti vA bale ti vA, vIrie ti vA, purisakkAraparakkameti vA / 20 15 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 viyAhapaNNattasutaM [su. 10-11. kaMkhAmohaNijjassa udIraNA - uSasAmaNAi ] 10. [1] se NUNaM bhaMte ! appaNA ceva udIrei, appaNA ceva garahai, appaNA ceva saMvareI ? haMtA, goyamA ! ampaNA caiva taM caiva uccAreyavvaM 3 / [2] jaM taM bhaMte ! appaNA ceva udIrei appaNA ceva gairahei, appaNA ceva 5 saMvarei taM kiM udiNNaM udIrei 1 aNudiNNaM udIrei 2 aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei 3 udayANaMtairapacchAkaDaM kammaM udIrei 4 ? goyamA ! no udiNNaM udIrei 1, no aNudiNNaM udIrei 2, aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM uMdIrei 3, No udayAnaMtarapacchAkaDaM kammaM udIrei 4 / [sa0 1 u0 3 [3] jaM taM bhaMte ! aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei taM kiM uTThA10 NeNaM kammeNaM baleNaM vIrieNaM purisakkAraparakkameNaM aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei 1 udAhu taM aNuTTANeNaM akammeNaM abaleNaM avIrieNaM apurisakkAraparakkameNaM aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei ? goyamA ! taM uTThANeNa vimmeNa vi leNa vi vIrieNa vi purisakkAraparakkameNa vi aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIres, No taM aNuTThANeNaM akammeNaM abaleNaM avIrieNaM apurisakkAraparakkameNaM 15 aNudiNNaM udIraNAbhaviyaM kammaM udIrei / evaM sati asthi uTThANe i vA kamme ivAbale i vA vIrie i vA purisakkAraparakkame i vA / 11. [1] se nUNaM bhaMte! appaNA ceva uvasAmei, appaNA ceva garahai, appaNA ceva saMvarei ? haMtA, goyamA ! ettha vi taM caiva bhANiyavvaM, navaraM aNudiNNaM uvasAmei, sesA paMDi seheyavvIM tiNNi / [2] jaM taM bhaMte! aNudiNNaM uvasAmei taM kiM uTThANeNaM jIva purisakkAraparakkameNa vA / 1. saMvareti lA0, asyAM pustikAyAM ' udIrei' prabhRti kriyApadeSu ante 'ti ' prayukto labhyate // 2. anena trirUpeNa ana 'udIrei' ityAdikaM kriyApadatrayaM prayojyam // 3. garahati loM0 // 4. " yad udIraNAbhavikam - tatra 'bhaviSyati' iti bhavA, sA eva bhavikA, udIraNA bhavikA yasya iti prAkRtatvAt udIraNAbhavikam, anyathA 'bhavikodIraNam' iti syAt, udIraNAyAM vA bhavyam yogyam udIraNAbhavyam " aSR0 // 5. 'varaM pacchA' lA 2 // 6. bhaMte ! udIraNA loM0 // 7. taha ceva lA0 / taheva lA 2 // 8. udINNaM 1, aNudiSNaM udIraNAbhaviyaM 2, udayAnaMtarapacchAkaDaM kammaM 3, ete trayo vikalpA niSedhyAH // 9. paDisehiya lA0 // 10. 'bvA / 12. le nUNaM loM0 // 11. ' jAva' padena 'kammeNaM, baleNaM, vIrieNaM' // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 10-14] kaMkhAmohaNijakammassa vivihA vattavvayA [su. 12-13. kaMkhAmohaNijjassa gheyaNa-NijjaraNAI] 12. se nUNaM bhaMte ! appaNA ceva vedeI appaNA ceva garahai 1 ettha vi sa caiva privaaddii| navaraM udiNNaM veei, no aNudiNNaM veei| evaM jAva purisakkAraparakkame i vaa| 13. se naNaM bhaMte ! appaNA ceva nijareti appaNA ceva garahai ? ettha 5 vi saM ceva privaaddii| navaraM udayANaMtarapacchAkaeNDaM kammaM nijarei, evaM jAva parakkamei vaa| [su. 14. cauvIsadaMDaesu kaMkhAmohaNijjakammavedaNa-nijjaraNAI] 14. [1] neraiyA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNijja kammaM veeMti 1 jadhA ohiyoM jIvA tadhA neraiyA jAva thnnitkumaaraa| [2] puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kaMkhAmohaNija kammaM vedeti ? hatA, vedeti / [3] kahaM NaM bhaMte ! puDhavikkAiyA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti? goyamA! tesi NaM jIvANaM No evaM takA i vA saNNA i vA paNNA i vA maNe i vA vaI ti vA 'amhe NaM kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedemo' vedeti puNa te / - [4] se gUNaM bhaMte ! tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM pavediyaM / "sesaM taM. 15 ceva jIva purisakAraparakameNaM ti vA / 1. vedekhi lA0 asyAM pustikAyAM prAyaH bahuvacanaM sarvatra labhyate // 2. appa0 ettha vi loN|| 3. sAceva laa||1. kaDakammaM loN0|| 5, 'audhikA jIvAH' ityanena jIvAnAM sAmAnyarUpA vaktavyatA sUcyate, sA ca pUrva 12-13 sUtrayoH samAgatA // 6. 'jAva' padena asura-nAgasuparNa-vidyut-agni dvIpa-udadhi-dik-vAyukumArANAM tadante ca stanitakumArANAM vaktavyatA jnyeyaa|| 7,9. vedeti laa0|| 8. kaha NaM lo0|| 10. "evaM 'takA iva' ti evaM vakSyamANollekhena tarkaH vimarzaH, strIliGganirdezazca prAkRtatvAt" avR0| atra 'i' padaM 'iti' padabhAvabodhakaM pratibhAsate-'tarka iti vA' ityAdi sN0|| 11. vA SayI ti loM0 / vA vAmA ti lA 2 / atra 'vaI ti vA' sthAne 'vAyA i vA' ityevaM pratIkarUpeNa mudritam-durga pa0 vi0|| 12. atra 'zeSa' padena bodhyaM pAThaM vRttikAraH svayameva vRtau sUcitavAn-"haMtA, goyamA! tameva sacvaM nIsaMkaM jaM jiNehiM paveiyaM / se NUNaM bhaMte! evaM maNaM dhAremANe ityAdi tAvad vAcyam yAvat 'se gUNaM bhaMte! appaNA ceva nijarei, appaNA ceva garahai' ityAdeH sUtrasya 'purisakAraparakame iva' ti padam" bhavR. // 13. 'jAva' padena 'kammeNaM, baleNaM, vIrieNaM' iti yojyam // 14. rakkame i vA mu0|| Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapaNNattasutaM [4] evaM jIva cauriMdiyA / [6] paMciMdiyatirikkhajoNiyA jIva vemANiyA jadhA ohiyA jIvA / [su. 15. niggaMthe paDaca kaMkhAmohaNiavedaNadhiyAro ] 15. [1] asthi NaM bhaMte! samaNA vi niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM 5 vedeti ? haMtAM, atthi / 15 [2] kahaM NaM bhaMte ! samaNA vi niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeMti ? goyamA ! tehiM tehiM nANaMtarehiM daMsaNaMtarehiM caritaMtarehiM liMgaMtarehiM pavayaNaMtarehiM pAvayaNaMtarehiM kappaMtarehiM maggaMtarehiM mataMtarehiM bhaMgaMtarehiM nayaMtarehiM niyamaMta rehiM pramANaMtarehiM saMkiyA kaMkhiyA vitikiMchitA bhedasamAvannA, kalusasamAvannA, evaM 10 khalu samaNA niggaMthA kaMkhAmohaNijjaM kammaM vedeti / [sa0 1 u0 3-4 [3] se nUNaM bhaMte ! tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM paveiyaM ? haMtA, goyamA ! tameva saccaM nIsaMkaM jAva purisakkAraparakkame ivA~ / sevaM bhaMte! sevaM bhaMte ! | tatibha // 1-3 // [cauttho uddesao 'pagaI '] [su. 1. ' kati pagaDI' AipaMcadAraparUSaNaM ] 1. kati NaM bhaMte ! kammapagaDIo paNNattAo ? gotamA ! aTTha kammapagaDIo paNNattAo / kammapagaDIe paDhamo uddeso netavvo jAva aNubhAgo sammatto / gAdhA 1. ' jAva' padena apkAyikAH tejaskAyikAH vAyukAyikAH vanaspatikAyikAH dvIndriyAH trIndriyAH jIvA yojyAH // 2. 'jAva' padena manuSyAH vyantarAH tathA jyotiSkA api bodhyAH // 3. haMta'tthi loM0 // 4. cAritaM lA 2 // 5. gicchimA vA bheda' lA 2 // 6. bhedabhAvanA kalusamAva lA 1 // 7 vA / NavaraM asthi NaM bhaMte ! samaNA NiggaMdhA NaM kaMkhAmohaNijjaM kamma baMdhaMti ? sesaM taheva / sevaM bhaMte 2 tiloM0 lA 3 lA0 // 8. prajJApanAsUtrasya trayoviMzatitamasya karmaprakRtinAmakapadasya prathamoddezakaH atra anusandheyaH, asya coddezakasya upayukto bhAgo vRttikAreNa sUcita eva // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 15, 1-4] udiNNuvasaMtamohassa uvaTThAvaNa-avakkamaNaparUvaNaM kati pagaDI 11 kaha baMdhai 12 katihiM va ThANehiM baMdhatI pagaDI 13 / kati vedeti va pagaDI 1 4 aNubhAgo kativiho kassa 15 // 1 // [su. 2-5. udiNNa-upasaMtamohaNijjassa jIvassa uvaTThASaNa-avakkamaNAiparUSaNaM] 2. [1] jIve NaM bhaMte ! mohaNijeNaM kaDeNaM kammeNaM udiNNeNaM uvaTThAeMjA ? haMtA, uvtttthaaejjaa| [2] se bhaMte ! kiM vIrittAe uvaDhAejjA ? avIriyattAe uvaTAejjA ? gotamA ! vIriyattAe uvaTThAejjA, no avIriyattAe uvtttthaaejjaa| [3] di vIriyattAe uvahAeMjjA kiM bAlavIriyattAe uvaTThAejjA ? paMDitavIriyattAe uvaTThAejjA ? bAla-paMDitavIriyattAe uvaTThAejjA ? goyamA ! bAlavIriyattAe uvaTThAejjA, No paMDitavIriyattAe uvaTThAejjA, no bAla-paMDita- 10 vIriyattAe ughttttaaejjaa| 3. [1] jIve NaM bhaMte! mohaNijjeNaM kaDeNaM kammeNaM udiNNeNaM avakkamejA ? hatA, avkkmejjaa| [2] se bhaMte ! jIva bAlapaMDiyavIriyattAe avakkamejA 31 goyamA ! bolavIriyattAe avakkamejjA, no paMDiyavIriyattAe avakkamejjA, siya bAla- 15 paMDiyavIriyattAe~ avkkmejjaa| 4. jadhA udiNNeNaM do AlAvagA tathA uvasaMteNa vi do AlAvagA mANiyavvA / navaraM uvaTThAejA paMDiyavIriyattAe, avakamajjA baal-pNddiyviiriyttaae| 1. kiha loM* lA 1-2.3 // 2.hiM ThA laa0|| 3. baMdhae jIvo prjnyaa0|| 4. "mohaNijeNaM ti mithyAtvamohanIyena" avR0|| 5. "uieNaM-uditena" durga pa0 vi0 pR. 23 pr0|| 6. eja lA 2 // 7. "vIryayogAd vIryaH prANI tadbhAvo vIryatA, athavA vIryameva svArthikapratyayAd vIryatA, vIryANAM bhAvo vA vIryatA tayA" avR0||8,10. eja lA0 loM0 / lo0 pustake sarvatra 'eja' iti| "upatiSTheta-paralokakriyAsu abhyupagamaM kuryAt" avR0||9. jati lA 3||11.hNt avalameja lo0 // 12. 'jAva' padenAtra "kiMvIriyattAe avakkamejjA ? avIriyattAe avakkamejA ? gotamA! vIriyattAe avakkamejA, no avIriyattAe avkkmejaa| jadi vIriyattAe avakkamejA kiM bAlavIriyattAe avakkamijjA 1 paMDiyavIriyattAe avakamijA ? bAla-paMDiyavIriyattAe" iti yojyam // 13. atra vRttikAra-durgapadavivaraNakArau "vAcanAntare tu evam-bAlavIriyattAe, no paMDiyavIrithattAe, no bAla-paMDiyavIriyattAe" iti nirdizya pAThAntaraM drshitvntau| asmin pAThAntare 'siya' padaM nAsti // 14. degttaae| 4. jahA loN0|| 15. atra vRttikAra-durgapadavivaraNakArau "vRddhastu kAzcid vAcanAm Azritya" ityAdinA arthAntaraM pAThAntaraM ca pradarzitavantau // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 viyAhapaNNattisunta [sa0 1304 5. [1] se bhaMte! kiM otAe avakkamai ? aMNAtAe avakkamai 1 goyamA ! AtAe avakkamai, No aNAtAe avakkamai, mohaNijjaM kammaM vedemANe / [2] se kaihameyaM bhaMte ! evaM ? gotamA ! puvviM se etaM evaM royati idANiM se evaM evaM no royai, evaM khalu etaM evaM / [su. 6. kammavedaNaM paDuca mokkhaparUvaNaM ] 10 6. se nUNaM bhaMte ! neraiyassa vA, tirikkhajoNiyassa vA, maeNNUsassa vA, devassa vA je kaDe pAMve kamme, natthi NaM tassa avedaittA mokkho 1 haMtA, gotamA ! neraiyassa vA, tirikkhajoNiyassa vA, maNussassa vA, devassa vA je kaDe pAve kamme, natthi tassa avedaittA mokkho / se keNaNaM bhaMte ! evaM vuJcati neraiyassa vA jAva mokkho ? evaM khalu mae goyamA ! duvihe kamme paNNatte, taM jahA - padesakamme ya, aNubhAgam ya / tattha NaM jaM taM padesakammaM taM niyamA vedeti, tattha NaM jaMtaM aNubhAgakammaM taM atthegaiyaM vedeti, atthegaiyaM no veei / NAyametaM arahatA, sutametaM arahatA, viSNAya metaM arahatA - " imaM kammaM ayaM jIve aMbbhovagamiyAe vedaNAe veissai, imaM kammaM ayaM jIve uvakkamiyAe vedaNAra veIssai / ahAkammaM 15 adhAnikaraNaM jadhA jadhA taM bhagavatA diGkaM tathA tathA taM vippariNamissatIti / se teNeNaM gotamA ! neraiyassa vA 4 jAva mokkho / [su. 7-11. poggala - jIvANaM tikAlasAsayattaparUvaNaM ] 7. esa NaM bhaMte! poggale tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM 'bhuMvi' iti vattavvaM 1- 2. " bhAvAe - svayam, aNAtAe- pareNa " ityarthaH // 3. se kahUM bhaMte! evaM lA0 / se kaha bhaMte ! evaM loM0 / ' kahaM ' ' kaha' ityevaM rUpadvayamapi samIcInam 'mAMsAdervA ' 8 / 1 / 29 / haimaM sUtraM dRzyam // 4. maNussassa loM0 // 5. pAvakamme lA0 / / 6. avedayantAe mokkhe ? lA0 / avediyattA mo' lA 2 // 7. tiriyassa vA maNuyassa vA lA 3 // 8. pAvakamme lA 3 // 9. " abbhovagamiyAe ti prAkRtatvAd abhyupagamaH..., , tena nirvRttA AbhyupagamikI, tathA " aSR0 / mudritamUlapAThe mudritaTIkAya tvatra " ajjhovagamiyAe " iti vartate // 10. vedessati lo0 // 11. pAlibhASAyAm bhUtakAlasUcakaM 'bhU' dhAtoH 'abhavi' 'abhavI' vA iti rUpadvayaM prasiddham / atrApi ArSatvAd AdibhUtasya 'a' Agamasya lope guNAbhAve ca athavA haimaprAkRtavyAkaraNasya 8|4|60 | sUtreNa 'bhuva' Adeze 'bhuvi ' ' bhuvI' vA ityevaM jJeyam / athavA ArSatvAd eva 'bhU' dhAtoH pUrvoktasUtreNa 'bhuva' rUpe jAte tatazca bhUtakAlasUcake haima0 prA0 8|3|163 | sUtreNa 'Ia' pratyaye 'bhuvIa' iti setsyati, tasya ca bAhulyena 'bhuvi', 'bhuvI' vA rUpaM sAdhyam / mUlapAThe 'bhuvIti' prayogaH tasya sandhivicchede bhuvi + iti' athavA 'bhuvI + iti' syAt / 'etat kriyApadam 'abhUt' ityarthe atra prayuktam // Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-15] . kammavedaNaM paDuJca mokkhaparUvaNAi siyA ? haMtA, goyamA ! esa NaM poggale tItamaNataM sAsayaM samayaM 'bhuvi' iti vattavvaM siyA / 8. esa NaM bhaMte ! poggale paDuppannaM sAsayaM samayaM bhavati' iti vattavvaM siyA 1 haMtA, goyamA ! taM ceva uccAretavvaM / 9. esa NaM bhaMte ! poggale aNAgatamaNataM sAsataM samayaM bhavissati' 5 iti vattavvaM siyA ? haMtA, goyamA ! taM ceva uccAretavvaM / 10. evaM khaMdheNa vi tiNNi AlAvagA / 11. evaM jIveNa vi tiNNi AlAvagA bhANitavvA / [su. 12-15 chaumattha-kevalINaM kamaso asijhaNAi-sijhaNAiparUvaNaM] 12. chaumatthe NaM bhaMte ! maNUse tItamaNaMtaM sAsataM samayaM kevaleNaM 10 saMjameNaM, kevaleNaM saMvareNaM, kevaleNaM baMbhaceravAseNaM, kevalAhiM pavayaNamAtAhiM sijhiK bujhisu jAva savvadukkhANamaMtaM karisu ? gotamA ! no iNaDhe smddhe| se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai taM ceva jAva aMtaM kareMsu ? gotamA ! je keI aMtakarA vA, aMtimasarIriyA vA sabadukkhANamaMtaM kareMsu vA kareMti vA karissaMti vA savve te uppannanANa-daMsaNadharA arahA jiNe kevalI bhavittA tato pacchA sijhaMti 15 bujhaMti muccaMti parinivvAyati savvadukkhANamaMtaM kareMsu vA kareMti vA karissaMti vA, se teNadveNaM gotamA ! jAva savvadukkhANamaMtaM kareMsu / 13. paDuppanne vi evaM ceva, navaraM 'sijhaMti' mANitavvaM / 14. aNAgate vi evaM ceva, navaraM 'sijjhissaMti' bhANiyavvaM / 15. jahA chaumattho tathA AMdhohio vi, tahA paramAhohio vi| 20 tiNNi tiNNi AlAvagA bhANiyavvA / 1. bhavissaMti tti va loM0 // 2 bhaMte tIta laa0|| 3. degsayaM kevadeg laa0|| 4. sijhaMsu bujhaMsu laa| "sijhisu ityAdau bahuvacanaM prAkRtatvAt" avR0|| 5. su? je kei lo0 // 6. kevi lA 2 // 7. arihA jiNA ke loM0 lA 2 / arhA jiNA ke lA 3 // 8. chaumatthe vahA Ahohio vi / tinni tinni AlAvagA laa0|| 9. mAhohio lA2-3 // 10. "parama Adho'vadhi kAda yaH sa paramAdho'vadhikaH, prAkRtatvAcca vyatyayanirdezaH" avR0 / paramohio lo0 lA 1-2-3 avRpA0 // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa 10 15 20 viyAhapaNNantisutaM [su. 16-18. kevalissa mokkho saMpuNNaNANittaM ca] 16. kevalI NaM bhaMte! maNUse tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM jAva aMtaM kareMsu 1 haMtA, sijjhisuM jAva aMtaM kareMsu / ete tiNNi AlAvagA bhANiyavvA chaiumatthassa jadhA, navaraM sijjhisu~, sijjhaMti, sijjhissNti| 17. se nUNaM bhaMte ! tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM duppannaM vA sAsayaM samayaM, aNAgatamaNaMtaM vA sAsayaM samayaM je keI aMtakarA vA aMtimasarIriyA vA savvadukkhApamaMtaM kareMsu vA kareMti vA karissaMti vA savve te uppannanANa-daMsaNadharA arahA jiNe kevalI bhavittA tao pacchA sijjhati jAva aMtaM karessaMti vA ? haMtA, goyamA ! tItamataM sAsataM samayaM jAva aMtaM karessaMti vA / 18. se nUNaM bhaMte ! uppannanANa- daMsaNadhare arahA jiNe kevalI ' a~lamatthu ' tti vattavvaM siyA ? haMtA, goyamA ! uppannanANa - daMsaNadhare arahA jiNe kevalI ' alamatthu 'tti vattavvaM siyA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 / // cattho // [sa0 1305 paMcamo uddeso 'puDhavI' [su. 1-5. cauvIsadaMDayANaM AvAsasaMkhAparUSaNaM ] 1. kati NaM bhaMte! puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! satta puDhavIo paNNattAo / taM jahA - rayaNappabhA jIva tamatamA / 2. imIse NaM bhaMte! rataNappabhAe puDhavIe kati nirayAvAsasaya sahassA paNNattA ? gotamA ! tIsaM nirayAvAsa saya sahassA paNNattA / gAdhA-- tIsA ya paNNavIsA paNNarasa daseva yA sayasahassA / tiNNegaM paMcUrNa paMceva aNuttarA nirayA // 1 // 5. 1, 3. sijjhaMsu lA 0 // 2. chaumattheNaM jahA lA0 / chaumatthe jahA lA 2 // 4. paccuppa lA 2 // kevi lA 2 / 6. jiNA loM0 lA 2 // 7. " alamatthu - paryAptaM bhavatu, ' nAtaH paraM kiJcid jJAnAntaraM prAptavyam asya asti' iti etad vaktavyaM syAt " anu0 // 8. 'jAva' padena 'sakkarApabhA, vAlugApabhA, paMkapabhA, dhUmapabhA, tamA' ityetAni padAni yojyAni // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-7] cauvIsadaMDayANaM AvAsasaMkhA 35 3. kevatiyA NaM bhaMte ! asurakumArAvAsasatasahassA paNNattA 1 evaM ---- coyaTTI asurANaM, caurAsItI ya hoti nAgANaM / / bAvattarI suvaNNANa, vAukumArANa chaNNautI // 2 // dIva-disA-udahINaM vijjukumAriMda-thANiya-maggINaM / chaNhaM pi jaeNyalagANaM chAvattarimo satasahassA // 3 // 4. kevatiyA NaM bhaMte ! puDhavikkAiyAvAsasatasahassA paNNattA 1 goyamA ! asaMkhejA puDhavikkAiyAvAsasayasahassA paNNattA jAva asaMkhijjA jodisiyavimANAvAsasayasahassA pnnnnttaa| 5. sohamme NaM bhaMte ! kappe kati vimANAvAsasatasahassA paNNatA ? goyamA ! battIsaM vimANAvAsasatasahassA paNNattA / evaM battIsa'TThAvIsA bArasa aTTha cauro stshssaa| paNNA cattAlIsA chaca sahassA sahassAre // 4 // ANaya-pANayakappe cattAri satA''raNa-'ccue tiNNi / satta vimANasatAI causu vi eesu kppesuN||5|| ekkArasuttaraM heTThimesu sattuttaraM ca majjhimae / satamegaM uvarimae paMceva aNuttaravimANA // 6 // [su. 6. paMcamuddesagassa atthAhigAradAragAhA 6. puMDhavi "TThiti 1 ogAhaNa 2 sarIra 3 saMghayaNameva 4 saMThANe 5 / lesA 6 diTThI 7NoNe 8 joguvaoge 9-10 ya dasa tthaannaa||14|| [su. 7-9. neraiyANaM kohovauttAivattavyayApuvyaM paDhamaM ThitiTThANaparUSaNadAraM] 20 ____7. imIse NaM bhaMte ! rataNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasatasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi neratiyANaM kevatiyA ThitiThANA paNNattA 1 goyamA ! 1. causaTThI lA 3 // 2. hoMti lA 3 // 3. degya-aggI lo0 // 4. juvala lo0 // 5. 'o iti pAdapUrako nipAtaH' sN0||6. 'jAva' padena apkAyikAd Arabhya vAnavyantaraparyantA yojyAH // 7. degsiyA videg lA 3 // 8. sohame NaM bhaMte ! kati vi lA 3 // 9. "puDhavI iti luptavibhaktikatvAd nirdezasya pRthivISu upalakSaNatvAca asya pRthivyAdiSu jIvAvAseSu iti draSTavyam" avR0 / puDhavi ThitI laa0| puDhavi ThiI loN0|| 10. "Thiti tti 'sUcanAt sUtrasya' iti nyAyAt sthitisthAnAni vAcyAni iti" avR0||11. "ekArAntaM ca padaM prathamaikavacanAntaM dRzyam" avR0|| 12. NANA lo0 // 13. degvatIyA lA0 / degvaiyA ThANA loN0|| Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ viyAhapaNNattisuttai si0 105 asaMkhejo ThitiThAMNA paNNattA / taM jahA--jahanniyA ThitI, samayAhiyo jahanniyA ThiI, dusamayAhiyA jahanniyA ThitI jAvaM asaMkhejasamayAhiyA jahanniyA ThitI, tappAuggukkosiyA tthitii| 8. imIse NaM bhaMte ! rataNappabhAe~ puDhavIe tIsAe nirayAvAsasatasahassesu 5 egamegasi nirayAvAsaMsi jahanniyAe ThitIe vaTTamANA neraiyA kiM kodhovauttA, mANovauttA, mAyovauttA, lobhovauttA 1 goyamA ! savve vi tAva hojA kohovauttA 1, ahavA kohovauttA ya mANovautte ya 2, ahavA kohovauttA ya mANovauttA yaM 3, ahavA kohovauttA ya mAyovautte ya 4, ahavA kohovauttA ya mAyovauttA ya 5, ahavA kohovauttA ya lobhovautte ya 6, ahavA kohova10 uttA ya lobhovauttA ya 7 / ahavA kohovauttA ya mANovautte ya mAyovautte ya 1, kohovauttA ya mANovautte ya mAyovauttA ya 2, kohovauttA ya mANovauttA ya mAyovautte ya 3, kohovauttA ya mANovauttA ya mAyAuvauttA ya 4 / evaM koha-mANa-lobheNa vi cau 4 / evaM koha-mAyA-lobheNa vi cau 4, evaM 12 / pacchA mANeNa mAyAe lobheNa ya kodo bhaiyavvo, te kohaM amuMcatA 8 / 15 evaM sattAvIsaM bhaMgA nneyvvaa| 9. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi samayAdhiyAe jahannahitIe vaTTamANA neraiyA kiM kodhovauttA, mANovauttA, mAyovauttA, lobhovauttA ? goyamA ! kohovautte ya mANovautte ya mAyovautte ya lobhovautte ya 4 / kodhovauttA ya mANovauttA ya 20 mAyovauttA ya lobhovauttA ya 8 / adhavA kohovautte ya mANovautte ya 10, 1. "prathamapRthivyapekSayA jaghanyA sthitiH daza varSasahasrANi, utkRSTA tu saagropmm| etasyAM ca ekaikasamayavRddhayA asaGkhayeyAni sthitisthAnAni bhavanti" avR0|| 2. hiyA dusamayA lo0 // 3. 'jAva' padena trisaGkhyAtaH saGkhayeyasaGkhyArUpa 'zIrSaprahelikA'paryantA sakalA saGkhyA yojyA, arthAt tisamayAhiyA jAva sIsapaheliyAsamayAhiyA, asaMkhejasamayAhiyA jahanniyA tthitii|| 4. dege tIsAe loN||5.kohovuttaa ya mAyoghauttA ya evaM sattAvIsaM neyamvA lA0 laa3|| 6. ya 3, evaM mAyA vi, lobho vi koheNa bhiyvvo| aha kohovauttA ya mANovautte ya mAyovautto ya / pacchA mANeNa lobheNa y| pacchA mAyAe lobheNa y| pacchA mANeNa mAyAe lobheNa ya koho bhiymvo| te kohaM amuMcatA lA 1 / ya 3, evaM mAyA vi lome vi 7 pacchA mANeNa lobheNa ya 11 pacchA mAyAe lobheNa ya 15 pacchA mANeNa mAyAe 19 lobheNa ya mANeNa ya mAyAe koho bhaiyanvo te kohaM amuMcatA lA 4 // 7. y| evaM sattAvIsaM lA 2 // Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 8-13] cauvIsadaMDaesu kohovauttAijuyaM ThitiAidAradasagaM adhavA kohovautte ya mANovayuttA ya 12, evaM asIti bhaMgA neyavvA, evaM jAva saMkhijasamayodhiyA ThiI / asaMkhejasamayAhiyA~e ThiIe tappAuggukkosiyAe ThiIe sattAvIsaM bhaMgA bhaanniybaa| [su. 10-11 neraiyANaM kohoghauttAivattabdhayAputvaM bIyaM ogAhaNaThANadAraM] 10. imIse NaM bhaMte ! rataNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasaya- 5 sahassesu egamegasi nirayAvAsaMsi neraiyANaM kevatiyA ogAhaMNAThANA paNNatA ? goyamA ! asaMkhejA ogAhaNAThANA pnnnnttaa| taM jahAjaghanniyA ogAhaNA, padesAhiyA jahanniyA ogAhaNA, duppadesAhiyA jahanniyA ogAhaNA jAva asaMkhijjapadesAhiyA jahanniyA ogAhaNA, tappAuggukkosiyA ogaahnnaa| 11. imIse NaM bhaMte ! rataNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu 10 egamegaMsi nirayAvAsaMsi jahanniyAe ogAhaNAe vaTTamANA neratiyA kiM kohovauttA0 1 asIti bhaMgA bhANiyavA jIva saMkhijapadesAdhiyA jahanniyA ogaahnnaa| asaMkhejapadesAhiyAe jahanniyAe ogAhaNAe vaTTamANANaM tappAuggukkosiyAe ogAhaNAe vaTTamANANaM neraiyANaM dosu vi sattAvIsaM bhaMgA / [su. 12-13. neraiyANaM kohovauttAivattavyayApuvvaM taiyaM sarIradAraM] 15 12. ImIse NaM bhaMte ! rayaNa0 jAvaM egamegasi nirayAvAsaMsi neratiyANaM kati sarIrayA paNNattA 1 goyamA ! tiNNi sarIrayA paNNattA / taM jahA--veutrie teyae kammae / 13. [1] imIse NaM bhaMte ! jAvaM veubviyasarIre vaTTamANA neratiyA kiM kohovayuttA0 1 sattAvIsaM bhNgii| [2] eteNaM gaimeNaM tiNNi sarIrA bhaanniyvvaa| 20 1. nAyavvA lA 2 // 2. degyaahiytthitii| adeg lo0 lA0 lA 3 // 3. hiyaThitIe ta lA lA 3 // 4. bhaMgA NeyavvA lA0 lA 3 // 5-6. hagaTTANA loM0 laa0|| 7. 'Ava' padena ekapradezAdhikA dvipradezAdhikA ityevam sarvA'pi saGkhyeyarUpA saGkhyA zIrSaprahelikAparyantA yojyaa||8.maannaannN dosu loM0 lA 1 / degmANANaM jAva NeraiyANaM sattA lA0 lA 3 // 9. imIse NaM raya lo0 // 10. 'jAva' padena 'rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu' iti yojyam // 11. 'jAva' padena 'rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesa egamegaMsi nirayAvAsaMsi' iti bodhym|| 12.gaabhaanniyvvaa| lA 3 / / 13. gamaeNaM lA lA 4 / / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u05 [su. 14-15. neraiyANaM kohoghauttAivattavvayApuvvaM cautthaM saMghayaNadAraM]] 14. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe jova neraiyANaM sarIragA kiMsaMgharyaNA paNNatA ? goyamA ! chaNhaM saMghayaNANaM asaMghayaNI, neva'TThI, neva chirA, neva haaruunni| je poggalA aNiTThA akaMtA appiyA asubhA amaNuNNA amaNAMmA 5 te tesiM sarIrasaMghAtattAe prinnmNti| 15. imIse NaM bhaMte ! jAva chaNhaM saMghayaNANaM asaMghayaNe vaTTamANA neratiyAM kiM kohovauttA0 ? sattAvIsaM bhNgaa| [su. 16-17. neraiyANaM kohoghauttAivattabdhayApuvvaM paMcamaM saMThANadAraM] 16. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhA jAvaM sarIrayA kiMsaMThitA paNNattA ? 10 goyamA ! duvidhA paNNattA / taM jahA-bhavadhAraNijjA ya uttaraveubviyA ya / tattha NaM je te bhavadhAraNijjA te huMDasaMThiyoM paNNatA / tattha NaM uttaraveubviyA te vi huMDasaMThiyA pnnnnttaa| 17. imIse NaM jAva huMDasaMThANe vaTTamANA neratiyA~ ki kohovauttA0 1 sattAvIsaM bhNgaa| 15 [su. 18-19. neraiyANaM kohoghauttAivattavyayAputvaM chaTheM lesAdAraM] 18. imIse NaM bhaMte ! raiyaNappabhAe puDhavIe~ neraiyANaM kati lesAo paNNatAo 1 goyamA! ekA kAulesA paNNattA / 19. mIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe jAva kAulessAe vaTTamANA0 1 sattAvIsaM bhNgaa| 1. NaM jAva lA0 / NaM bhaMte ! jAva jaM0 lA 2 // 2. 'jAva' padena 'rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi vaTTamANANaM' iti yojyam // 3. degrayA kiMsaMghayaNI paNNa lA 2-3 // 4. saMghataNI padeg lA 4 // 5. nnhaaru| je jN0|| 6. degNAmA etesiM lA 3, yadyapi mudritamUlapATha-vRttyorayameva pATho'sti kintu prAcInatamavRttipustake mudritAnusArI pATho noplbhyte|| 7. tesi saMghAlA 4 // 8. asaMghayaNA vaTTa loN0|| 9. degyA0? sattA loN|| 10. 'jAva' padena 'rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi vaTTamANANaM neratiyANaM' iti yojyam // 11. raviuvvA ya lA 1 // 12. degyA / 17. ideg jN0|| 13. 'jAva'padena imIse gaM rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi' iti yojyam // 14.tiyA0? sttaajN0|| 15.020 kati jaM0 // 16. vIe kati lo0 // 17. imIse NaM jAva kA jaM. loN0|| . Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 14-25] cauvIsadaMDapasa kohovauttAijuyaM ThitibhAidAradasagaM [su. 20-21. neraiyANaM kohova uttAivattavyayApuvyaM sattamaM diTThidAraM ] 20. imIse NaM jIva kiM sammadiTThI micchadiTThI sammAmicchaddiTThI ? tiNNi vi / 21.[1] imIse NaM jaoNva sammadaMsaNe vaTTamANA neraiyA 0 1 sattAvIsaM bhaMgA / [2] evaM miccheddaMsaNe vi / [3] sammAmicchadaMsaNe asIti bhaMgA / [su. 22-23. neraiyANaM kohovauttAiva ttavtrayA putraM aTThamaM nANadAraM ] 22. imIse maiM bhaMte ! jIva kiM NANI, aNNANI ? - goyamA ! NANI vi, aNNANI vi / tiNNi nANANi niyamA, tiNNi aNNANAI bhayaNAe / 23. [1] imIse NaM bhaMte! jAva AbhiNibohiyaNANe vaTTamANA 0 1 10 sattAvIsa bhNgaa| [2] evaM tiNi NANAI, tiNNi ya aNNANAI bhAMNiyavvAI | [su. 24-25. neraiyA NaM kohogha uttAiSattavtrayApuvvaM navamaM jogadAraM ] 24. imIse NaM jAva kiM saNajogI, vaiijogI, kAyajogI ? tiNi vi / 25. [1] imIse NaM jIva maNajoe vaTTamANa kiM kohovauttA0 ? sattAvIsaM bhNgaa| [2] evaM vaIjoe~ / evaM kAyajoe / 1. ' jAva' padena ' rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvA sasayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi vaTTamANA neratiyA' iti bodhyam // 2. ' jAva' padena 'syaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsa - sayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi ' iti yojyam // 3. micchAdaMsaNe vi / sammAmicchAdaMsaNe jaM0 loM0 // 4. NaM jAva kiM loM0 // 5. 'jAva 'padena ' rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsa sayasahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi vaTTamANA neratiyA' iti bodhyam // 6. nANAI Niya' lA 2-4 // 7 NaM jAva bhAbhi loM0 // 8. 'mANe lA 2 // 9. bhaNideg loM0 // 10. NaM bhaMte ! jAva jaM0 // 11. vayajo lA 2 // 12. 'jAva 'padena 'rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasaya sahassesu egamegaMsi nirayAvAsaMsi vamANA neratiyA' iti bodhyam // 13. 'NA0 ? sattA jaM0 // 14. vayajo' lA 2 // 15. e kAya' lA 2 lA0 // 39 15 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u05 [su. 26-27. neraiyANaM kohoghauttAivattavyayApuvyaM dasamaM upaogadAraM] 26. imIse NaM jAva neraiyA kiM sAgArovayuttA, aNAgArovayuttA ? goyamA ! sAgArovauttA vi, aNAgArovayuttA vi / 27. [1] imIse NaM jAva sAgArovaoge vaTTamANAM kiM kohovauttA0 ? 5 sattAvIsaM bhNgaa| [2] evaM aNAgorovautte vi sattAvIsaM bhNgaa| [su. 28. sattapihaneraiyANaM chaThe lesAdAre NANattaM] 28. evaM satta vi puDhavIo netvvaao| NANattaM lesAsu, gAdhAkAU ya dosu, tatiyAe mIsiyA, nIliyA cutthiie| paMcamiyAe mIsA, kaNhA, tatto paramakaNhA // 7 // [su. 29. bhaSaNavAsINaM kohovauttAivattavdhayApuvvaM Thiti-ogAhaNAi dasadAraparUvaNaM] ___29. causaTThIe NaM bhaMte ! asurakumArAvAsasatasahassesu egamegaMsi asurakumArAvAsaMsi asurakumArANaM kevatiyA ThiIMThANA paNNattA 1 goyamA ! 15 asaMkhejA ThitiThANA paNNatA / taM jahA-jahanniyA ThiI jahA~ neratiyA tahA~, navaraM paDilomA bhaMgA bhANiyavvA-savve vi tAva hoja lobhovayuttA, adhavA lobhovayuttA ya mAyovautte ya, ahavA lobhovayuttA ya mAyovayuttA y| eteNaM gameNaM netavvaM jIva thaNiyakumArA, navaraM NANattaM jANitavvaM / [su. 30-32. egidiyANaM kohovauttAivattavyayApuvvaM Thiti ogAhaNAidasadAraparUvaNaM 30. asaMkhejjesuNaM bhaMte ! puDhavikAiyAvAsasatasahassesu egamagaMsi puDhavikAiyAvAsaMsi puDhavikkAiyANaM kevatiyA ThitiThANA paNNattA ? goyamA! asaMkhejjA 1. degNA ? sattA jaM0 lA0 // 2. gArovauttA vi sattA lA 1 // 3. neyAmao lA 2 // 4. ThitIThANA lA0 / ThitiDhANA lo0 // 5. degttA / taM. jaha jaM. loM0 lA0 // 6. yathA pUrva nairayikavaktavyaM tadatrAnusandheyam / jadhA jaM0 // 7. tadhA jaM0 // 8. hojA loM0 laa.3|| 9. mAyovauttA ya lobhovauttA ya mAovauttA ya eeNaM lA0 // 10. 'jAva' padena 'nAga-suvaNNa-vAu-dIva-disA-udahi-vijju' padAni kumArAntAni yojyAni // . . Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 26-34] cauvIsadaMDaesu kohovauttAijuyaM ThitiAidAradasagaM ThitiThANA pnnnnttaa| taM jahA - jahanniyA ThiI jAva tappAuggukkosiyA tthitii| 31. asaMkhejesu NaM bhaMte ! puDhavikkAiyAvAsasatasahassesu egamegaMsi puDhavikkAiyAvAsaMsi jahannaThitIe vaTTamANA puDhevikkAiyA kiM kodhovauttA, mANovayuttA, mAyovauttA, lobhovauttA ? goyamA ! kohovauttA vi mANovauttA vi mAyovayuttA vi lobhovauttA vi / evaM puDhavikkAiyANaM sanvesu vi ThANesu abhaMgayaM, 5 navaraM teulessAe asIti bhNgaa| 32. [1] evaM AukkAiyA vi| [2] teukkAiya-vAukkAiyANaM savvesu vi ThANesu abhaMgayaM / [3] vaNapphatikAiyA jadhA puddhvikkaaiyaa| [su. 33. vigaliMdiyANaM kohovauttAivattavyayApuvvaM Thiti-ogAhaNAi- 10 dasadAraparUvaNaM] 33. beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiyANaM jehiM ThANehiM neratiyANaM a~sIi bhaMgA tehiM ThANehiM a~sIiM cev| navaraM abbhahiyA sammatte, AbhiNibohiyanANe suryanANe ya, eehiM asIi bhaMgA; jehiM ThANehiM netiyANaM sattAvIsaM bhaMgA tesu ThANesu savvesu abhaMgayaM / [su. 34. paMciMdiyatirikkhANaM kohovauttAivattavyayApuvvaM Thiti ogAhaNAidasadAraparUvaNaM] 34. paMciMdiyatirikkhajoNiyA jadhA neraiyA tathA bhANiyavvA, navaraM jehiM sattAvIsaM bhaMgA tehiM abhaMgayaM kaaryvvN| jattha asIti tattha asIti ceva / 1. yathA pUrva nairayikavaktavyatAyAM jaghanyA sthitiH, samayAdhikA jaghanyA sthitiH, dvisamayAdhikA jaghanyA sthitiH ityAdi uktam tatsarvam atra anusandheyam , navaram - pRthivIkAyikAnAM sthitimAzritya // 2. degvikAIyA laa0|| 3. mAyAva jaM0 // 4. asItI jaM0 / asI bhaMdeg loM0 / isIha meM lA 4 // 5. vaNassaikA lA 4 // 6. beMdiya-teMdiya-cau lA0 // 7. asItI meM jaM. // 8. asItI ceva jaM0 loM0 / "vRddhaistviha sUtre kuto'pi vAcanAntaravizeSAd yatrAzItistatrApyabhaGgakamiti vyAkhyAtam" iti avR0|| 9. yanANa-suyanANehiM asIiM bhaMgA lA 2 // 10. yaNANe ya asIti bhaMgA; jehiM jaM0 / yaNANa, eehiM lA 3 // 11. asI bhaMdeg loM. lA 1 // 12. neraiyANaM asIti bhaMgA tesu lA 3 // 13. abhaMgAI lA 2 // 14. varaM jahiM loM0 lA0 // 15. gA tahiM lo0 // 16. yavaM / 35. maNussANa vi lA0 lA 2.3 // 17. asItI tadegloM0 / asI tadeg lA 1 // 18. asIti ceva loM0 / asIceva lA 1 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 1 u06 [su. 35. maNussANaM kohovauttAivattavyayApuvvaM Thiti-ogAhaNAi dasadAraparUvaNaM] 35. maNussA vi| jehiM ThANehiM neraiyANaM asIti bhaMgA tehiM ThANehiM maNussANa vi asIti bhaMgA bhANiyavvA / jesu ThANesu sattAvIsA tesu abhaMgayaM, 5 navaraM maNussANaM abbhahiyaM-jahanniyAe ThiIe AhArae ya asItiM bhNgaa| [su. 36. ghANamaMtarAINaM kohoghauttAivattavyayApuvvaM Thiti-ogAhaNAi dasadAraparUvaNaM] 36. vANamaMtara-jodisa-vemANiyA jahA bhavaNavAsI (su. 29), navaraM NANattaM jANiyavvaM jaM jaissa; jAva annuttraa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 / paMcamo uddeso samatto // 5 // [chaTTho uddeso 'jAvaMte'] [su. 1-4. muriassa udaya'sthamaNAI paDucca aMtara-pagAsakhettAiparUvaNaM] 1. jAvatiyAto NaM bhaMte ! ovAsaMtarAto udayaMte sUrie cakkhupphAsaM 15 havvamAgacchati, atthamaMte vi ya NaM sUrie tAvatiyAo ceva ovAsaMtarAo cakkhuphAsaM havvamAgacchati ? haMtA, goyamA ! jAvatiyAo NaM ovAsaMtarAo udayaMte sUrie cakkhuphAsaM havvamAgacchati atthamaMte vi sUrie jAva havvamAgacchati / 2. jIvatiyaM NaM bhaMte ! khettaM udayaMte sUrie AtaveNaM savvato samaMtA obhAseti ujjoeti taveti pabhAseti atthamaMte vi ya NaM sUrie tAvaiyaM ceva 1. "maNussA vi tti yathA nairayikA dazasu dvAreSu abhihitAH tathA manuSyA api bhaNitavyA iti prakramaH" avR0 / maNussANa vi / lA 2.3.4 mu0, mudritavRttAvapyayameva pATho'sti kintu prAcInatamatADapatrIyavRttipustakeSu 'maNussA vi' iti pATha upalabhyate // 2. asI bhaMdeg lA 1 // 3. jesu sattA loM0 lA0 / jehiM ThANehiM sattA lA 4 // 4. jahaniyaThitIe lA0 / / 5. jss| sevaM bhaMte 2 tti paMcamo uddesao lA0 lA 2-3 // 6. 'jAva'padena 'sohamma IsANa' ityevam AditaH Arabhya 'aNuttara' paryatAnAM devalokAnAM tAni nAmAni yojyAni yeSu nAnAtvam // 7. bhaMte // 5 // loN| 8. khuphAsa loM0 lA 1 // 9. vi nAva havva lo0 // 10. jAvatiyA gaM lA 3 / jAvaiyeNaM lA 4 // 11. ujjovei tAvei lo0 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-5] sUriapagAsakhettAiparUvaNA khetaM AMtavaNaM savvato samaMtA obhoseti ujjoeti taveti pabhAseti ? haMtA, goyamA! jAvatiyaM NaM khettaM jAva pbhaaseti| 3. [1] taM bhaMte ! kiM puDhe obhAseti apuDhe obhAseti ? jAva chadisiM obhaaseti| [2] evaM ujjovedi ? taveti ? pabhAseti ? jAva niyamA chuddisiN| 5 4. [1] se nUNaM bhaMte ! savvaMti savvAvaMti phusamANakAlasamayaMsi jAvatiyaM khettaM phusai tAvatiyaM phusamANe puDhe tti vattavvaM siyA ? haMtA, goyamA ! savvaMti jAva vattavvaM siyaa| [2] taM bhaMte ! kiM puDhe phusati apuDhe phusai ? jAva niyamA cNddisiN| __ [su. 5-6. loyaMta-aloyaMtAINaM phusaNAparUvaNaM] 5. [1] loaMte bhaMte ! aloaMtaM phusati ? aloaMte vi loaMtaM phusati ? hatA, goyamA ! logate alogaMtaM phusati, alogate vi logaMtaM phusati / 10 1. haveNaM lA 2 // 2. obhAseDa? hatA. lA 4 // 3. jovei ta loM0 lA 1-2 // 4. 'jAva'padena yad atra yojyama tat "iha 'yAvat' karaNAt idaM dRzyam" iti nirdizya vRttikArAH evaM sUcayanti " goyamA! puDhe obhAsei no apuDhe / taM bhaMte ! ogADhaM obhAsei ? aNogADhaM obhAsei 1 goyamA ! ogADhaM obhAsei, no aNogADhaM / evaM aNaMtarogADhaM obhAsei, no paraMparogADhaM / taM bhaMte ! kiM aNuM obhAsei 1 bAyaraM obhAsei ? goyamA ! aNuM pi obhAsei, bAyaraM pi obhAsei / taM bhaMte! uDDhe obhAsai, tiriyaM obhAsai, ahe obhAsai ? goyamA ! uDDhaM pi, tiriyaM pi, ahe vi obhaasi| taM bhaMte! AI obhAsai majjhe obhAsai aMte obhAsai ? goyamA! AI pi majjhe vi aMte vi obhAsai / taM bhaMte! savisae obhAsai avisae obhAsai ? goyamA ! savisae obhAsai, no avise| taM bhaMte! ANupunviM obhAsai ? aNANupunvi obhAsai ? goyamA! ANupudiva obhAsai, no annaannupunvi| taM bhaMte! kaidisiM obhAsai ? goyamA ! niyamA chaddisiM ti"| avR0|| 5. chabisaM evaM bhobhA lA0, asyAM pratau bahuSu sthaleSu 'disaM' iti dRshyte| chahisiM evaM obhA loN|| 6. "obhAsai ityanena saha sUtraprapaJca uktaH sa eva 'ujoyai' ityAdinA padatrayeNa vAcyaH" avR0||7,10. chahisaM lA 3 // 8. vRttau 'savvaMti', padasya 'sarvataH sarvamiti' iti dvAvau~ tathA 'savvAvaMti'padasya 'sarvAtmanA sarvApattiH sarvApamiti savyApamiti' catvAro'rthA vyutpattipuraHsaraM nirUpitAH // 9. phusati0 ? jAva niyamA loM. lA 1-2 // 11. maloyaMtaM phusati AloyaMte vi loyaMte phusa lA 3 // 12. vRttikAraiH bhasya pAThasya pUrtirUpaH pAThaH evaM sUcita:-'jAva niyamA chahirsi' // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u06 [2] taM bhaMte ! kiM puDhe phusati ? jAMva niyamA chaddisiM phusati / 6. [1] dIvaMte bhaMte ! sAgaraMtaM phusati ? sAgarate vi dIvaMtaM phusati ? haMtA, jA~va niyamA chadisiM phusati / [2] evaM eteNaM abhilAveNaM u~dayaMte podaMtaM, chidaMte dUsaMtaM, choyaMte 5 ArtavaMtaM ? jAvaM niyamA chaddisiM phusati / [su. 7-11. jIva-cauvIsadaMDagesu pANAivAyAipAvaTThANapabhavakamma phusaNAparUvaNaM] ___ 7. [1] atthi NaM bhaMte ! jIvANaM pANAtivAteNaM kiriyA kajati ? hatA, atthi| [2] sA bhaMte ! kiM puTThA kajati ? apuTThA kajati ? jAMva nivvAghAteNaM chaddisiM, vAghAtaM pahu~ca siya tidisiM, siye caudisiM, siya paMcadisi / [3] sA bhaMte! kiM kaDA kajati ? akaDA kajati ? goyamA! kaDA kanjati, no akaDA kajati / [4] sA bhaMte! kiM attakaDA kajati? parakaDA kajati ? tadubhayakaDA 15 kajati ? goyamA! attakaDA kanjati, No parakaDA kajati, No tadubhayakaDA kajati / [5] sA bhaMte ! kiM ANupubikaDA kajati ? aNANupuvikaDA kajati ? goyamA ! ANupunvikaDA kajati, no aNANupuzvikaDA kajati / jA ya kaDA, jA ya kajati, jA ya kajissati savvA sA ANupusvikaDA; no aNANuputvikaDa 20 ti vattavvaM siyaa| 1, 3, 7. 'taM bhaMte! kiM puDhe obhAsei' iti sUryasparzaviSayAyAM carcAyAM 'jAva'padena yad vRttyanusAreNa TippaNaM savistaraM sUcitaM tadatra sarva yojyam // 2. degtA goyamA! jAva loN|| 4. udayaMte podaMte lA 2 / udaMte podaMtaM lA 4 / udaMte podaMte chiIte dUsaMte chAyaMte AyavaM lA3 / atra 'podaMte' iti rUpaM saMskRta potAntaH' ityasya samAnam-potasya antaH potAntaHzaurasenIbhASAyAM 'ta'kArasya 'da' zrutau 'podaMte' iti // 5. chAdate Atadeg lA 4 // 6. AyavaMtaM lA 2 // 8. haMtatthi loM0 / haMtA gotamA ! atthi lA 2-3 // 9. atra 3 [1] sUtragata 'jAva'. padoparigataM TippaNaM yojyama, kevalaM sarvatra 'kajjati' kriyA yojyaa|| 10. paDuccA lA 1 // 11. siyA tidisaM lA 3 / siyA ti lA 2 sitA tilA 4 // 12. siyA lA 2 // 13. siyA lA 2-3 // 14. ti si godeg loN|| Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-12] jIva-daMDagesu pAvaTThANapabhavA kammaphusaNA 8. [1] asthi NaM bhaMte ! neraiyANaM pANAtivAyakiriyA kanjati ? haMtA, asthi / [2] sA bhaMte ! kiM puTThA kajati ? apuTThA kanjati ? jAva niyamA chaddisiM kajati / [3] sA bhaMte ! kiM kaDA kajati ? akaDA kajati ? taM ceva jAva no 5 aNANupubbikaiMDa tti vattavvaM siyaa| 9. japA neraiyA (su. 8) tahA egiMdiyavajjA bhANitavvA jA~va vemaanniyaa| 10. ekiMdiyA jadhA jIvA (su. 7) tahA bhANiyavvA / 11. jahA pANAdivAte (su. 7-10) tathA musAvAde tathA adinnAdANe 10 mehuNe pariggahe kohe jAva micchAdasaNasalle evaM ete aTThArasa, cauvIsaM daMDagA bhANiyavvA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti bhagavaM gotame samaNaM bhagavaM jA~va viharati / [su. 12. rohassa aNagArassa ghaNNao] 12. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtevAsI rohe nAmaM aNagAre pagatibhaddae~ pagatimaue pagativiNIte pagatiuvasaMte pagati- 15 pataNukoha-mANa-mAya-lobhe midumaddavasaMpanne allINe bhaddae viNIe samaNassa bhagavato mahAvIrassa adUrasAmaMte uDDhaMjANU ahosire jhANakoTThovagate saMjamaNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharati / tae NaM se rohe" nAmaM aNagAre jAtasaDDhe jAva paJjuvAsamANe evaM vadAsI 1. chahisaM lA 3 // 2. 'jAva' padena 'goyamA ! ANupunvikaDA kannati, no aNANupuzvikaDA kajati / jA ya kaDA, jA ya kajati jA ya kajissati savvA sA ANupuzvikaDA' eSa uttarapATho yojyaH // 3. kaDA vatta loM0 / kaDA / jA ya kajati savvA sA ANupusvikaDA no bhaNANapavikaDa tti vattavvaM laa||1. atra dvIndriyAdivaimAnikaparyantA daNDakA yojyaaH|| 5. 'kohe' padAnantarama aSTAdazapApasthAneSu kathitAni mAnaprabhRtIni pApasthAnAni yojyAni / atra vRttivilokanIyA // 6. maNaM jAva loM0 lA 1-2-4 // 7. "vaMdai, namasai" ityAdikaM prathamoddezakagatam uddezakAntimavacanaM yojyam // 8. dege viNIe pagati laa0|| 9. alINe lA0 / AlINe lA 2 / "AlINe tti AlInaH garusamAzritaH saMlIno vA" avR. // 10. rohe bhagavaM aNadeg lA 2 // 11. 'jAva'padena atra prathamoddezake upoddhAte zrIgautamavarNake darzitAni yAni 'jAyasaMsae, jAyako uhalle' ityAdIni vizeSagarUpANi padAni tAni yojyAni // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutta [sa0 1 u0 6 [su. 13-24. rohANagArapaNhuttare loyAloya-jIpAjIpAiaNegabhAvANaM sAsayatta-aNANupuvIparUvarNa] 13. puTviM bhaMte ! loe ? pacchA aloe ? puTviM aloe ? pacchA loe ? rohA ! loe ya aloe ya puMlviM pete, pacchA pete, do vi te sAsatA bhAvA, 5 aNANupuvvI esA rohA ! / 14. puvi bhaMte ! jIvA ? pacchA ajIvA ? puTviM ajIvA ? pacchA jIvA ? jaheva loe ya aloe ya taheva jIvA ya ajIvA ya / 15. evaM bhavasiddhiyA ya abhavasiddhiyA ya, siddhI asiddhI siddhauM asiddhaa| 16. puTviM bhaMte ! aMDae ? pacchA kukkuMDI ? puTviM kukkuMDI ? pacchA 10 aMDae ? rohA ! se NaM aMDae ka~to ? bhagavaM ! taM kukkuDIto, sA NaM kukkuMDI kato ? bhaMte ! aMDagAto / e~vAmeva rohA ! se ya aMDae sA ya kukkuDI, puci pete, pacchA pete, do vete sAsatA bhAvA, aNANupubbI aisA rohA ! / 17. puTviM bhaMte ! loaMte ? pacchA aloyaMte ? puvaM aloaMte ? pacchA loaMte ? rohA ! loaMte ya aloaMte ya jIva aNANupubbI esA rohA ! / 18. puTviM bhaMte ! loaMte ? pacchA sattame ovAsaMtare ? pucchaa| rohA ! loaMte ya sattame ya ovAsaMtare pudi pete jA~va aNANupuvvI esA rohA ! / 19. evaM loaMte ya sattame ya tnnuvaate| evaM ghaNavAte, ghaNodahI, . sattamA puddhvii| 20. evaM loaMte ekekeNaM saMjoaitavve ImehiM ThANehiM, taM jahAovAsa vAta ghaNa udahI puDhavI dIvA ya sAgarA vaasaa| neraiyA~dI asthiya samayA kammAI lessaao||1|| 1. pundhi ee pacchAvee dovi ee sA laa0|| 2. degsagA bhAlA 1 // 3. "bhaviSyati iti bhavA, bhavA siddhiH-nirvRtiH yeSAM te bhavasiddhikAH bhavyAH" avR0 // 4. ddhaa| 16. pudeg lA 1-4 // 5-6. kukkaDI lA // 7. kuto lA 4 // 8. kaku(kuka)DI lA0 // 9. kuto lA 1-2-3.4 // 10. evameva lo0 // 11. kukaDI laa0|| 12. pugviM ete laa0|| 13. pacchAvete loM0 lA 1 // 14. eA rodeg jaM0 // 15, 17. 'jAva'padena 'puTviM pete pacchA pete do vete sAsatA bhAvA' eSa pATho yojyaH // 16. pugviM pi dee (ede) jAva jN.|| 18.te sattame tnnuvaae| laa0|| 19. tauvAe ghaNodahi sattamA jaM0 // 20. ekekaM saMdeg lA 1 // 21. eyavvA ilaa0|| 22. imehiM taM0-ovAsa jN0|| 23. yAdI ya'sthiya jN0|| Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 su013-25] rohANagArapaNDattare loyAloyAibhAvaparUvarNa diTThI daMsaNa NANA saNNa sarIrA ya joga uvoge| davva padesA pajjava addhA, kiM puvi loyaMte ? // 2 // pub ibhaMte ! loyaMte pacchA savvaddhA? 0 / 21. jahA loyaMteNaM saMjoiyA savve ThANA ete, evaM aloyaMteNa vi saMjoetavvA svve| 22. puTviM bhaMte ! sattame ovAsaMtare ? pacchA sattame taNuvAte ? evaM sattama ovAsaMtaraM savvehiM samaM saMjoetavvaM jAva savvaddhAe / 23. pulviM bhaMte ! sattame taNuvAte ? pacchA sattame ghaNavAte ? eyaM pi taheva netavvaM jAve svvddhaa| 24. evaM uvarilaM ekekaM saMjoyaMteNaM jo jo heDillo taM taM chaDDeteNaM 10 neyavvaM jAva atIta-aNAgataddhA pacchA savvaddhA jAva aNANuputvI esA rohaa!| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti! jAva viharati / [su. 25. goyamapaNhuttare patthiudAharaNajuyaM logaTTiibheyaparUvaNaM] 25. [1] bhaMte tti bhagavaM gotame samaNaM jA~va evaM vedAsi-- kativihA NaM bhaMte ! loyadvitI paNNatA ? goyamA ! aTTavihA loyadvitI 15 paNNattA / taM jahA-AgAsapatiTTite vAte, 1, vAtapatiTThite udahI 2, udahipatihitA puDhavI 3, puDhavipatihitA tasa-thAvarA pANA 4, ajIvA jIvapatihitA 5, jIvA kammapatihitA 6, ajIvA jIvasaMgahitA 7, jIvA kammasaMgahitA 8 / 1. NANe jaM0 lA 2 / nANe lA 3 // 2, 5. 'jAva'padena pUrvadarzitagAthAdvaya (1-2) gatAni padAni yojyAni // 3. taNUvAe padeg jaM0 // 4. evaM pi loM0 lA 2-4 // 6. saMjoeMteNa jo jo e hiTille taM taM laa0|| 7. dvAviMzasUtragata jAva' zabdoparivarti TippaNaM dRzyam // . 'jAva'padena 'putvi pete pacchA pete do vete sAsatA bhAvA' eSA padAvalI yojyA // 9. 'jAva'padena 'rohe aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdati namaMsati vaMdittA, namaMsittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe' eSA padAvalI yojyA // 10. 'jAva'padena 'bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei karittA vaMdai namasai vaMdittA namaMsittA NaccAsanne nAidUre sussasamANe namaMsamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pajjuvAsamANe' eSA padAvalI yojyA // 11. vadAsI loM0 lA 2-3-4 // 12. loe ThideglA 4 // 13. payaTTi jN0|| 11. tasA thAvarA ya paalaa|| 15. bhajIvA jIvapa jN0|| Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutta sa0 1 u06 [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccati aTThavihA jAva jIvA kammasaMgahitA ? goyamA ! se jahAnAmae kei purise vaitthimADoveti', vatthimA~DovittA u~ppi sitaM baMdhati , baMdhittA maeNjjhe NaM gaMThiM baMdhati, majjhe gaMThiM baMdhittA uvarilaM gaThiM muyati, muittA uvarilaM desaM vAmeti, uvarillaM desaM vAmettA uvarilaM desaM AuyAyassa 5 pUreti, pUrittA uppiM sitaM baMdhati, baMdhittA maMjjhilaM gaMThiM muyti| se nRNaM gotamA ! se AuyAe tassa vIuyAyassa uppiM uvaritale ciTThati ? haMtA, ciTThati / se teNaTeNaM jAva jIvA kmmsNghitaa| [3] se jahA vA kei purise vatthimADoveti", ADovittA kaDIe baMdhati, baMdhittA a~tthAhamatAramaiporusiyaMsi u~dagaMsi ogaahejaa| se nUNaM gotamA ! se 10 purise tassa A~uyAyassa u~varimatale ciTThati ? haMtA, citttthti| evaM vA aTTavihA loyaTTitI paNNattA jAva jIvA kmmsNghitaa| [su. 26. haradagayanAvAdiTuMtajuyaM jIva-poggalANamannonnabaddhattAiparUvaNaM] 26. [1] atthi NaM bhaMte ! jIvoM ya poggalA ya annamannabaddhA annamannapuTThA annamannamogADhA annamannasiNehapaDibaddhA annamannadhaiMDattAe ciTThati ? haMtA, 15 asthi / [2] se keNaTeNaM bhaMte ! jAva ciTuMti ? goyamA ! se jahAnAmae herade siyA puNNe puNNappamANe vola?mANe vosaTTamANe samabharaghuDattAe ciTThati, a~he NaM 1. asya padasya vyutpattyarthabodhAya vRttirvilokyA // 2. vatthImA jaM0 // 3. ti mADovettA loN0|| 4.mADovaittA lA0 // 5. uppiM sitiM baMdeg lA 1 / uppiM siyaM baMdeg lA 2 / asya padasya padavibhAgabodhArtha tadarthAvagamArtha ca vRttirvilokanIyA // 6.ti majhe gaMThiMbaMdhati uvari gaMThiyaM muyati uvarilaM laa0|| 7. majjhe gaMdeg lo0 // 8. Auyassa jN0| mAussa lA0 / AuvAyassa lA 2 // 9. degti uvarilaM desaM AuyAyassa pUrettA uppiM loN0|| 10. majhilliM gaMThiM lA0 // 11. goyama! jN0|| 12. vAuyassa uppi udeg lA0 / vAuyassa uppiM uvaritale lA 2 // 13. degti kaDIe lo0 // 14. 'atthAha' Adipadasya vyutpattibodhArtha vRttivilokyaa| 15. 'atAra 'sthAne 'apAra' iti pAThAntaram avR0|| 16. degmaporisi laa0|| 17. udayasi lA 1-2 // 18. "heja / se jaM. lo0 // 19. bhAuyasta lA0 // 20. uvaritale ja. lo0|| 21. "lokasthityadhikArAdevedamAha-asthi NamityAdi, anye tu Ahu :-'ajIvA jIvapaiDiyA' ityAdeH padacatuSTayasya bhAvanArtham ayaM mUlasUtrapAThaH" iti avR0|| 22. vA po laa0|| 23. atra 'ghaDa' ityasya samAnasaMskRtapadaM samudAyArthasUcakaM 'ghaTA' iti padam vRttau|| 24. harate jaM0 lA 1 / "hRdo nadaH" avR0 // 25. voludRmA loM0 lA 4 // 26. atra 'hRdakSiptasamabharaghaTavat' ityevaM nirdizya 'ghaTa'zabdaH sUcitaH vRttau // 27. ahe ti ke lA 3 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 26-27] suhumaAukAyapavaDaNaparUvarNAha kei purise taMsi haradaMsi egaM mahaM nAvaM sadAsarva saMtachiDDe ogaahejjii| se nUNaM gotamA ! sA NAvA tehiM AsavaMdArehiM ApUramANI ApUramANI puNNA puNNappamANA volaeNTTamANA vosaTTamANA samabharaghaDatAe ciTThati 1 haMtA, ciTThati / se teNaTeNaM goyamA ! atthi NaM jIvA ya jAva ciTThati / [su. 27. suhumaAukAyassa pavaDaNaparUSaNaM kAlaTTiI ya] 5 27. [1] asthi NaM bhaMte ! sadA samitaM suhune siNehakAye paMvaDati ? haMtA, atthi| [2] se bhaMte ! kiM u~DDhe pavaDati, ahe pavaDati 'tirie pavaDati ? gotamA ! uDDhe vi pavaDati, ahe vi pavaDati, tirie vi pavaDati / [3] jahA se bA~dare AukAe annamannasamAutte ciraM pi dIha~kAlaM ciTThati 10 tahA NaM se vi ? no iNaDhe samaDhe, se NaM khippomeva viddhaMsamAgacchati / sevaM "bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti !0 / "chaTo uddeso samatto // 6 // 15 [sattamo uddeso 'neraie'] [su. 1-2. ughavajjamANesu caudhIsadaMDaesu desa-savvehiM uvavajjaNA- AhArAhiyAro] 1. [1] neraie NaM bhaMte ! neraiesu uvavajjamANe kiM deseNaMdesaM uvavajjati 1, deseNaMsavvaM uvavajjati 2, savveNaMdesaM uvavajjati 3, savveNaMsavvaM 1. sadachiI lA0 / sayacchehUM jaM0 // 2. heja jaM0 / 3. vadAre jaM0 lo0 lA 2 vinA / / 4. voleha jaM0 / voludR' lA 4 // 5. suhame jaM0 lA0 // 6. paDati jaM0 / pavaTThati lA 1 // 7. ur3e ya paDati jaM0 / ur3e ya payati lA 1 / uTTe paDai lA 2 // 8. ahe ya pava lA0 / mahe va payaDati lA 1 / ahe ya paDadeg lA 2 / ahe vaya paDati jN.|| 9. tirie ya paDati jN0| tirie payaDati lA 1 / tiriyaM paDa lA0 avR0|| 10. uDDhe vi ya paDati jaM. lA 2 // 11. ahe vi ya paDati jaM0 lA 2 / bhahe ya paDadeg lA0 // 12. vi ya paDati jaM0 lA0 lA 2 // 13. bAyare bhAuyAe jaM0 / bAdare yAuyAe laa0|| 14. dIhaM kAlaM lo0 // 15 khippame lA 4 // 16. bhaMte 2 // chaTTho // jN0|| 17. chaTo // loN| chaTo uddeso // laa0|| 18. "dezena ca dezena ca yadutpAdanaM pravRttaM tad dezenadezam , chAndasatvAcAvyayI. bhAvapratirUpaH samAsaH, evamuttaratrApi" avR0|| Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM . [sa0 1 u07 uvavajati 4 1 goyamA ! no deseNaMdesaM uvavajjati, no deseNaMsavvaM uvavanaMti, no savveNaMdesaM uvavajati, savveNaMsavvaM uvavajjati / [2] jahA nereie evaM jA~va vemANie / 1 / 2. [1] neraie NaM bhaMte ! neraiiesu uvavajjamANe kiM deseNaMdesaM AhA5 reti 1, deseNaMsavvaM AhAreti 2, savveNaMdesaM AhAreti 3, savveNaMsavvaM AhAreti 4 1 goyamA ! no deseNaMdesaM AhAreti, no deseNaMsavvaM AhAreti, savveNa vA desaM AhAreti, savveNa vA savvaM AhAreti / [2] evaM jAva vemANie / 2 / [su. 3-4. uvvaTTamANesu cavIsadaMDaesu desa-sabehiM ubaTTaNA ___ AhArAhiyAro] ___3. neraie NaM bhaMte! neraiehito uvvaTTamANe kiM deseNaMdesaM uvvadRti ? jahA uvavajamANe (su. 1) taheva uvvaTTamANe vi daMDago bhANitavyo / 3 / 4. [1] neraie NaM bhaMte ! neraiehiMto uvvaTTamANe kiM deseNaMdesaM AhAreti ? taheva jAva (su. 2 [1]), savveNa vA desaM AhAreti, savveNa vA savvaM 15. aahaareti| [2] evaM jAva vemANie / 4 / [su. 5. uvaSana-uvvaddesu cauSIsadaMDaesu desa-savyehi upapanna-uvvaTTa tattayAhArAhiyAro] 5. [1] neraie NaM bhaMte! neraiesu uvarvanne kiM deseNaMdesaM uvavanne ? 20 eso vi teheva jAva savveNaMsavvaM uvavanne / 1. jati, samveNaMdesaM lA 3 abRpA0, etadvAcanAntarapAThaH prAcInatamaTIkAkArasammata iti avR0 nirdezaH; atra ca mUlavAcanAgatapAThAnusAriNIM cUrNimanusRtya avR0vyAkhyA // 2. neratie jaM0, ayaM zabdo na tazrutiyuktaH kintu vaitaraNIvAcaka nirRti'zabdasamutpannaH // 3. 'jAva'padena caturviMzatirapi daNDakA vaimAnikaparyantA bodhyAH // 4. neratiesu je0 // 5. ata Arabhya sUtratraya(sU0 3 taH 5) sthAne abhayadevIyavRttau pustakAntarapAThanirdezapUrvakaM sUtraSaTai (sU0 3 taH 8) nirdiSTaM vyAkhyAtaM ca, tatkramazcettham-tRtIya-caturthasUtre utpanna-tadAhAraviSayake, paJcama-SaSThasUtre udvartamAnatadAhAraviSayake, saptamASTamasUtre ca udvRtta-tadAhAraviSayake // 6. ehi udeg lA0lA 2 // 7. uvavaTTa loM0 lA 1-2-3 // 8. degvnnnne| eso vi jaM0 // 9. taha ceva loM0 lA 1-3.4 / vahA ceva lA 2 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su02-8] cauvIsadaMDaesu uvavajaNAi-viggahagatiparUvaNA [2] jahA uvavajamANe uvvaTTamANe ya cattAri daMDagA tahA uvavanneNaM uvvaTTeNa vi cattAri daMDagA bhANiyavvA / savveNaMsavvaM uvavanne; savveNa vA desaM AhAreti, savveNa vA savvaM AhAreti, eeNaM abhilAveNaM uvavanne vi, unvaTTe vi neyavvaM / 8 // 5 [su. 6. upavajjamANAIsu caupIsadaMDaesu addha-sabehiM uvavajjaNAi- tattayAhArAhiyAro 6. neraie NaM bhaMte ! neraiesu uvavajamANe kiM addheNaMaddhaM uvavajati 11 addheNaMsavvaM uvavajati 2? savveNaMaddhaM uvavajjai 31 savveNaMsavaM uvavajati 4 ? jahA paDhamilleNaM aTTha daMDagA tahA addheNa vi aTTa daMDagA bhANitavvA / navaraM jahiM deseNaMdesaM uvavajeti tahiM addheNaMaddhaM uvavajjAveyavvaM, eyaM 10 NANattaM / ete savve vi solasa daMDagA bhANiyavvA / [su. 7-8. jIva-caughIsadaMDaesu egatta-puhatteNaM ghiggahagaiparUSaNaM] 7. [1] jIva NaM bhaMte ! kiM viggahagatisamAvannae ? aviggahagatisamAvannae ? goyamA ! siya viggahagatisamAvannae, siya avigghgtismaavnnge| [2] evaM jAva vemaannie| 8. [1] jIvA NaM bhaMte ! kiM viggahagatisamAvannagA ? aviggahagatisamAvannagA ? goyamA ! viggahagatisamAvannagA vi, aviggahagatisamAvannagA vi / [2] neraiyA NaM bhaMte ! kiM viggahagatisamAvannagA 1 aviggahagatisamAvannagA ? goyamA ! savve vi tAva hojA aviggahagatisamAvannagA 1, ahavA aviggahagatisamAvannagA ya viggahagatisamAvannage ya 2, ahavA aviggaha- 20 gatisamAvannaMgA ya viggahagatisamAvannagA ya 3 / evaM jIva~-egiMdiyavajjo tiybhNgo| 1. uvvadRNe vi jaM0 // 2. jati taM imehi bhaddheNaMdeg loM0 lA 2 // .3. uvavajai iti bhANiyanvaM mu0|| 4. evaM laa0|| 5. vA ege aviggahagatisamAvannage ya viggahagatisamAvannagA y| evaM jIva lA 3 // 6. mage ya lA 2 // 7. jIve egidiyavaje ti loN|| Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 5. 10 vivAhapaNNattasutaM [su. 9. devassa cavaNAnaMtara bhaSAuyapa DisaMvedaNAhiyAro ] 9. deve NaM bhaMte ! mahiDdieM mahajjutIe mahabbale mahAyase mahesakkhe mahANubhAve aviukkaMtiyaM cayamANe kiMci vi kAlaM hirivattiyaM duguMchAvattiyaM parissahavattiyaM AhAraM no AhAreti; ahe NaM AhAreti, AhArijjamANe AhArie, pariNAmijjamANe pariNAmie, paMhINe ya Aue bhavai, jaMttha uvavajjati tamAuyaM paDisaMvedeti, taM jahA - tirikkhajoNiyAuyaM vA maNussAuyaM vA ? haMtA, goyamA ! deve NaM mahiDDhIe jAva maNussAugaM vA / 20 [su. 10-12. gabbhaM vakkamamANassa jIvassa saiMdiyatta - sasarIrattaAhArAhiyAro] [ sa0 1 u0 7 10. jIve NaM bhaMte ! gabbhaM vakkamamANe kiM saiMdie vakkamati, aNiMdie vakkamati ? goyamA ! siya saiMdie vakkamai, siya aniMdie vakkamaI / "se keNaTTeNaM ? goyamA ! davviMdiyAI paDucca aiidae vakkamati, bhAviMdiyAI paDucca saiMdie vakkamati, se teNaTTeNaM0 / 11. jIve NaM bhaMte! gabbhaM vakkamamANe kiM sasarIrI vakkamai ? asarIrI 15 vakkamai ? goyamA ! siya sasarIrI vakkamati, siya asarIrI vakkamati / se keNeNaM ? goyamA ! orAliya- veuvviya-auMhArayAI paDuca asarIrI vakkamati, teyA- kammAI paDuca sasarIrI vakkamati se teNaTTeNaM goyamA ! 0 / 12. jIve NaM bhaMte ! gabbhaM vakkamamANe tappaDhamatAe kimAhAramAhAreti ? goyamA ! mauuoyaM piusukkaM taM tadubhayaisaMsiddhaM kasaM kivvisaM" tappaDhamatAe AhAramAhAreti / 5. kiMci 1. DIela0 // 2. mahAsokkhe loM0 avRpA0 / mahAsukkhe lA 2 / mahAsukhe lA 4 // 3. 'bhAge avi' lA0 // 4. tiyaM vayaM cayamANe loM0 lA 3 anupA0 // kAlA 2 // 6. durguchava lA 3 // 7 " aratiparISaho grAhyaH " avR0 // 8. lajjAdikSaNAnantaram " a0 // 9. pahINe eya bhAu lA0 // 10. jatthu loM0 // 11. 'i | go0 duvvidi lA 1 // / 12. se keNaM ? gotamA lA 2-4 // 13. se keNaM ? godeg loM0 lA 1-2 // 14. bhAhArajAI lA 4 / AhArAI lA0 lA 2 // 15. mAtuuuyaM lA0 / mAtuM bhayaM pituM suloM0 / mAuyaM bhayaM piuM sukaM lA 2 / mAtuuyaM pitusukkaM lA 4 // loM0 lA0 // 17. 'saM paDhadeg loM0 // 16. bhayaM saM '' atha ' / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 su09-16] gabhayajIvaM paDucca vivihA vattabdhayA [su. 13-15. gabhagayajIvassa AhAra-uccAra-kavalAhArAhiyArA] 13. jIve NaM bhaMte ! gaMbhagae samANe kimAhAramAhAreti 1 goyamA ! jaM se mAtA nANAvihAo resavigatIo AhAramAhAreti taidekkadeseNaM oyamAhAreti / 14. jIvassa NaM bhaMte ! gabhagatassa samANassa atthi uccAre i vA pAsavaNe i vA khele i vA siMghANe i vA vaMte i vA pitte i vA ? No iNaDhe smjhe| se 5 keNaTeNaM ? goyamA ! jIve NaM gabhagae samANe jamAhAreti taM ciNAMi taM sotiMdiyattAe jAva phAsiMdiyattAe ahi-advimiMja-kesa-maMsu-roma-nahattAe~, se" teNaTeNaM0 / 15. jIve NaM bhaMte ! gabhagate samANe pabhU muheNaM kAvaliyaM AhAraM AhArittae~ ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| sekeNaDeNaM ? goyamA! jIve NaM gabbhagate samANe savvato AhAreti, savvato pariNAmeti, savvato ussasati, savvato . nissasati, abhikkhaNaM AhAreti, abhikkhaNaM pariNAmeti, abhikkhaNaM ussasati, abhikkhaNaM nissasati, Aca AhAreti, Ahacca pariNAmeti, Ahacca ussasati, Ahacca nIsasati / mAtujIvarasaharaNI puttajIvarasaharaNI mAtujIvapaDibaddhA puttajIvaM" phuDA tamhA AhArei, tamhA pariNAmeti, avaroM vi ya NaM puttajIvapaDibaddhA mAujIvaphuDA tamhA ciNAti, tamhA uvaciNAti; se teNaTeNaM. jAva no pabhU 15 muheNaM kA~valikaM AhAraM AhArittae / [su.16-18.gabhayasarIrassa mAi-piiaMgavibhAgA mAi-piisarIrakAlaTTiI ya] 16. kati NaM bhaMte! mA~tiaMgA paNNattA ? goyamA! tao mAtiyaMgA pnnnntaa| taM jahA--maMse soNite" mtthuluNge| 1. gabhaM gate sadeg lo0 // 2. rasavaIo Adeg lA 1-2 // 3. tadegade loM0 / tadekade lA 1 / tadekadesena odeg lA 2 // 4. pAsavaNA ti vA khelA ti vA siMghANae ti vA lo0 // 5. vA siMghANae ti vA vaMtaM pi vA pideg lA 4 / vA saMghANe i vA ? no iNadeg laa|| 6. se keNaM? jI lA 1 // 7. keNaTeNaM bhaMte! jIvassa NaM gabbhagayassa samANassa natthi uccAre i vA pA0 5? godeg loMsaM0 // 8. ciNoti lA 1 // 9. aTimaja-ke lA 2 // 10. dege rasattAe se seNaM go.! gambhagavassa jIvassa natthi uccAre i vA pA0 5 / 15. jIve losaM0 // 11. se teNaM0 / 15. jIve lA 1-4 // 12. dege? No iNa lo0 lA 1 // 13. se keNaM? godeg lo. laa0|| 14. jIvaphuDA tamhA lA 2-4 laa0|| 15. DA tamhA pariNAmeti, ava lo0 // 16. rA ya NaM lA 1 // 17. kAvalikaM lA 2 // 18. mAiyaMgA loN0|| 19. degNitaM lA 1 // 20. "matthuluMga tti mastakabhejakam / anye tvAhuH medaH phipphisAdi mastuluGgam" iti avR0|| Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 .u07 17. kati NaM bhaMte! pitiyaMgoM paNNatA ? goyamA! tao petiraMgA paNNattA / taM jahA--aTThi advimiMjA kesa-maMsu-roma-nahe / 18. ammApetie NaM bhaMte ! sarIrae kevaiyaM kAlaM saMciTThati ? goyamA ! jAvatiyaM se kAlaM bhavadhAraNije sarIrae abbAvanne bhavati eNvatiyaM kAlaM saMciTThati, 5 ahe NaM samae samae vorkasijjamANe 2 caramakAlasamayaMsi vocchinne bhavai / [su. 19-20. gabhammi miyassa jIvassa naraya-deSaloguSaghAyAhiyAroM] 19. [1] jIve NaM bhaMte ! gabhagate samANe neraiesu uvavajejA ? goyamA ! atthegaie uvavajenjA, atthegaie no uvvjjejaa| [2] se keNaTTeNaM ? goyamA ! se NaM sannI paMciMdie savvAhiM pajattIhiM pajattae 10 vIriyaladdhIeM veuvviyaladdhIe parANIyaM AgayaM socA nisamma padese nicchubhati, 2 veubviyasamugghAeNaM samohaNNai, veubbiyasamugdhAeNaM samohaNNittA cAuraMgirNi seNaM viuvvaI, cAuraMgiNiM seNaM viujvettA cAuraMgiNIe seNAe parANIeNaM saddhiM saMgAmaM saMgAmei, se NaM jIve atthakAmae rajjakAmae bhogakAmae kAmakAmae, atthakaMkhie rajakaMkhie bhogakaMkhie kAmakaMkhie, atthapivAsite rajapivAsite 15 bhogapivAsie kAmapivAsite, taccitte tammaNe tallese tadajjhavasie tattivvajjhavasANe tadaTThovautte tadappitakaraNe tabbhAvaNAbhAvite etasi NaM aMtaraMsi kAlaM kareja neratiesu uvavajjai; se teNaTeNaM goyamA ! jAva atthegaie uvavajejA, atthegaiie no uvvjejaa| 20. jIve NaM bhaMte ! gabhagate samANe devalogesu uvavajejjA ? goyamA ! atthegaie uvavajjejjA, atthegaie no uvvjejaa| se keNaTeNaM"? goyamA ! seNaM sannI paMciMdie savvAhiM pajjattIhiM pajjattae~ tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA aMtie 1. paiyaMgA lA0 / pItiyaM lA 1 / pitIyaMgA lA 4 / pIiyaMgA lo0 // 2. pIiaMgA loM0 / pii aMgA lA 4 // 3. degmmApitie NaM lA 4 // 4. kevaikAlaM loM0 lA0 // 5. raNijja lA 1 // 6. ajjhovavanne tAvaiyaM kA laa0|| 7. evatikAlaM lo0 // 8. voyasijamANe lA0 lA 2-4 // 9. carima lA0 lA 4 // 10. dege vibhaMganANalaDIe veuvi taMdula0, etatsarva varNanaM 'taMdulaveyAliya' nAmake prakIrNake samAyAti tata etat pAThAntaraM darzitam / / 21. samohaNai lA 1-3-4 // 12. sinnaM lA 1 // 13. vvai 2 cAuraMgiNIe lA 1 // 14-15. gatie lA 1 // 16. TeNaM? se NaM laa0|| 17. dege veu0landvIe vIriyala. ohinANala dvIe tahArU taMdula0 // Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su017-22] gabhagayajIvavivihavattavvayAi egamavi oriyaM dhammiyaM suvayaNaM socA nisamma tato bhavati saMvegajAtasaDDhe tivvadhammANurAgaratte, se NaM jIve dhammakAmae puNNakAmae saggakAmae mokkhakAmae, dhammakaMkhie puNNakaMkhie saggakaMkhie mokkhakaMkhie, dhammapivAsie puNNapivAsie saggapivAsie mokkhapivAsie, tacitte tammaNe tallese tadajjhavasite tattivvajjhavasANe tadaTThovautte tadappitakaraNe tabbhAvaNAbhAvite eyaMsi NaM aMtaraMsi 5 kAlaM kareja devaloesu uvavajati; se teNaTeNaM goyamA! / [su. 21. gabbhaTThiyassa jIvassa AgAra-kiriyAparUvaNaM] 21. jIve NaM bhaMte ! gabhagae samANe uttANae vA pAsillae vA aMbakhujjae vA accheja vA ciTeja vA nisIeja vA tuyaTTeja vA, mAtue suvamANIe suvati, jAgaramANIe jAgarati, suhiyAe suhite bhavai, duhitAe duhie bhavati ? haMtA, 10 goyamA! jIve NaM gabbhagae samANe jAva duhiyAe duhie bhavati / [su. 22. pasavaNasamae tayaNaMtaraM ca jIvAvatthAnirUvaNAi] 22. ahe NaM paisavaNakAlasamayasi sIseNa vA pAehiM vA Agacchati saMmamAgacchai tiriyamAgacchati viNihAyamAvajati / veNNavajjhANi ya se kammAiM baddhAiM puTThAI nihattAI kaDAiM paTThavitAI abhiniviTThAI abhisamannAgayAiM udi- 15 NNAI, no uvasaMtAI bhavaMti; tao bhavai durUve duvvaNNe duggaMdhe dUrase dupphAse aNiDhe akaMte appie asubhe amaNuNNe amaNAme hINassare dINassare aNiTThassare akaMtassare appiyassare asubhassare amaNuNNassare amaNAmassare aNAdejavayaNe paJcAyAe yA'vi bhavati / vaNNavajjhANi ya se kammAI no baddhAiM0 pasatthaM netavvaM jAva AdejjavayaNe paJcAyAe yA'vi bhavati / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| ||sttmo uddeso smtto|| 1. mAyariyaM lA 4 // 2. ti tivya tNdul0|| 3. puNNa-sagga-mokkhaka lA 1 // 4. puNNa-sagga-mokkhapi lA 1 // 5. pAsallae loM0 lA0 / pAsallie lA 1 // 6. nisiyaja lA0 // 7. dukkhiyAe dukkhie lA 2 // 8. pasavakA laa0|| 9. sammamA lA 1-2-4 apA0 / samAga laa0|| 10. vaNNavajjhANi tathA vaNNabajjhANi iti pAThadvayAnusAriNI avR0|| 11. tti0| sttmo|| loM0 lA 2-4 / tti. sattamo uddeso|| laa|| Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa01 u08 [aTThamo uddeso 'bAle'] [su. 1-3. egaMtabAla-paMDita-bAlapaMDitamaNussANaM AuyabaMdhaparUpaNAI] 1. eMgaMtabAle NaM bhaMte ! maNusse kiM neraiyAuyaM pakareti ? tirikkhAuyaM pakareti ? maNussAuyaM pakareti ? devAuyaM pakareti ? neraiyAuyaM kiccA neraiesu 5 uvavajjati ? tiriyAuyaM kiccA tiriesu uvavajai ? maNussAuyaM kiccA maNussesu uvavajjai ? devAuyaM kiccA devalogesu uvavajjati ? goyamA ! egaMtabAle NaM maNusse neraiyAuyaM pi pakareI, tiriyAuyaM pi pakarei, maNuyAuyaM pi pakarei, devAuyaM pi pakarei; NeraiyAuyaM pi kiccA neraiesu uvavannati, tiriyAuyaM pi kiccA tiriesu uvavajati, maNussAuyaM pi kiccA maNussesu uvavajjati, devAuyaM pi kiccA devesu uvavajjati / 2. egaMtapaMDie NaM bhaMte ! maNusse kiM neraiyAu~yaM pakarei 1 jaoNva devAuyaM kiccA devaloesu uvavajjati ? goyamA ! egaMtapaMDie NaM maNusse AuyaM siya pakareti, siya no pakareti / jai pakarei no neraiyAuMyaM pakarei, no tiriyAuyaM pakarei, no maNussAuyaM pakarei, devAuyaM pakarei / no neraiyAuyaM 15 kiccA neraIesu uvavajjai, No tiri0, No maNussA0, devAuyaM kiccA devesu uvavajati / se keNaTeNe jAva devAuyaM kiccA devesu uvavajati ? goyamA! egaMtapaMDitassa NaM maiNussassa kevalameva do gatIo pannAyaMti, taM jahA-aMtakiriyA ceva, kaeNppovavattiyA ceva / se teNaTeNaM gotamA! jIva devAuyaM kiccA devesu uvavajati / 3. bAlapaMDite NaM bhaMte ! maiNusse kiM neraitAudaM pakareti jAva devAuyaM 1. itaH pUrva mudritAdarze "rAyagihe samosaraNaM jAva evaM vayAsI / " ityadhikaH sUtrapATho vartate, nopalabdhazcAyaM pATho'smadupayuktasUtrapratiSu, nApi ca vyAkhyAto vRttau // 2. maNUse lo0 // 3. 'i jAva devAuyaM pi pakarei / 2. egaMtapaM lA0 // 4. deguyaM pi kareti0 pucchA / goyamA ! jaM. lA 1 // 5. jAva devAuyaM pi pakarei egaMtapaMDie NaM bhaMte ! maNusse kiM neraiyaM jAva devAuyaM kiccA devaloesu uvavajati ? lA0 // 6. maNUse lo0 // 7. pagarei, lo0 // 8. uyaM pi pakarei, no tiri0, no maNu0, devAuyaM pi pakarei / lA0 // 9. degitesUvavajati 3 jaM0 // 10. bhaMte ! evaM jAva devesu jN0|| 11. maNUsassa jaM0 lo0 // 12. kevalaM do gatIto 5deg jN0|| 13. pnnnntaao| taM lA 1 // 14. kappavimANovavattiyA ceva jN0|| 15. jAva devesu uvavati jaM0 // 16. maNUse jN0|| Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-4] egaMtavAla-paMDitAimaNussANaM AubaMdhaparUvaNAi kicA devesu uvavajati ? gotamA ! no neraiyAuyaM pakareti jAva devAuyaM kiccA devesu uvavajjati / se keNeTTeNaM jAva devAuyaM kicA devesu uvavajati? goyamA! bAlapaMDie NaM maNusse tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA~ aMtie egamavi oNriyaM dhammiyaM suvayaNaM socA nisa~mma desa uvaramati, desaM no uvaramai, desaM paJcakkhAti, desaM No paJcakkhAti; se NaM teNaM desovarama-desapaJcakkhANeNaM no 5 neraiyAuyaM pakareti jAva devAuyaM kicA devesu uvavajati / se teNaTeNaM jAva devesu uvvji| [su. 4-8. miyakUDapAsakAraga-tiNadAhagAipurisANaM kAiyAikiriyAparUvaNaM] . 4 purise NaM bhaMte! kacchaMsi vA 1 dahaMsi vA 2 udagaMsi vA 3 daviyaMsi vA 4 valayaMsi vA 5 nUmaMsi vA 6 gahaNaMsi vA 7 gahaNa- 10 vidaggaMsi vA 8 paMcataMsi vA 9 pavvataviduggaMsi vA 10 vaNaMsi vA 11 vaNaviduggaMsi vA 12 miyavittIe miyasaMkappe miyapaNihANe miyavahAe gaMtA 'ete mie'tti kAuM annayarassa miyassa vahAe kUDa-pAsa uddAi, tato NaM bhaMte ! se purise katikirie ? goryamA ! jAvaM ca NaM se purise kacchaMsi vA 12 jAva kaDa-pAsaM uddAi tAvaM ca NaM se purise siya tikirie, siya caukirie, siya 15 paMcakirie / se kepaTTeNaM bhaMte ! eNvaM vucati 'siya tikirie, siya caukirie, siya paMcakirie' 1 goyamA ! je bhavie uddavaNayAe, No baMdhaNayAe, No mAraNayAe, tAvaM ca NaM se purise kAiyAe~ ahigaraNiyAe pAdosiyAe tIhiM 1. go. bAlapaMDite No NeratitAuyaM pakareti, No tiri0, No maNu0, devAu 50; No NeratitAuyaM kiccA Neratitesu utvajati 3 jAva devAuyaM jaM. // 2. keNa jAva devesu jN0|| 3. maNUse jaM0 lo0 // 4. vA egamavi mAyariyaM lA0 // 5. yAriyaM jN0|| 6. yaM vayaNaM lA 2 // 7. degsammA laa0|| 8. degvaramaNa-desa jN0|| 9. degNaM go0 evaM jAva jN0|| 10.vA dargasi vA jN0|| 11. pavvadaMsi vA pavvadavi jN0|| 12. miyauttIte miyasaM jN0|| 13. ete miyA ti kaTTu ma jN0|| 14. vadhAte jN0|| 15. "kUTaM ca mRgagrahaNakAraNaM gartAdi, pAzazca tadvandhanam iti kUTapAzam" avR0|| 16. oDDAti loN0|| 17. tae. NaM lA 1 / tate NaM lA0 // 18. go0 evaM ca NaM jN0| goyamA ! siya tikirie siya caukirie siya pNckirie| se keNaTeNaM laa0|| 19. moDDAi loN0|| 20. evaM jAvaM ca NaM se purise se kAlakUDapAsaM udAti tAvaM ca NaM se purise siya jN0|| 21. uvaddavaNayAe lA0 / moDavaNayAe lo| "uddavaNayAe tti kUTapAzadhAraNatAyAH, 'tA' pratyayazca iha svArthikaH" avR0|| 22. baMdhaNAe lA 1 / baMdhaNAe No mAraNAe evaM ca NaM jN0|| 23. dege mAhideg lo.|| 24. pAmosi lA / pAtosi lo0 // Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 5 5. purise NaM bhaMte! kacchaMsi vA jAva vaNaviduggaMsi vA taNAI Usaviya Usaviya agaNikAyaM nisirai tAvaM ca NaM bhaMte! se purise katikirie ? goyamA ! siya tikirie siya caukirie siya paMca kirie / se keNaTTeNaM ? gotamA ! je bhavie ussavaNayAe tihiM; ussavaNayAe vinisiraNayAe vi, no 10 dahaNayAe cauhiM; je bhavie ussavaNayAe vi nisaraNayAe vi dahaNayAe vi tAvaM caNaM se purisekAiyAeM jAva paMcahiM kiriyAhiM puTThe / se teNaTTeNaM goyamA ! 0 / 15 vivAhapaNNattisutaM [sa0 1. u0 8 kiriyAMhiM puTThe / je bhavie uddavaNayAe vi baMdhaNayAe vi, No mAraNayAe tAva caNaM se purise kAiyAe ahigaraNiyAe pAosiyA pauriyAvaNiyAe caiuhiM kiriyAhiM puTTe | je bhavie uddavarNayAe vi baMdhaNayAe vi mAraNayAe va tAvaM ca NaM se purise kA~iyAe jAva pANAtivAtakiriyAe paMcahiM kiriyAhiM puTThe / se teNeNaM jAva paMca karie / 20 6. purise NaM bhaMte! kacchaMsi vA jAva vaNaviduggaMsi vA miyaivittIe miyasaMkappe miyapaNihANe miyavahAe gaMtA 'ee miye ' tti kAuM annayarassa miyassa vahAe usuM nisiraM, tato NaM bhaMte! se purise katikirie ? goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya paMcakirie / se keNaTTeNaM ? goyamA ! je bhavi nirifyAe tihiM; je bhavie nisiMraNayAe vi viddhaMsaNayAe~ vi, no mAraNayAe cauhiM; je bhavie nisiraNayAe vi viddhaMsaNayAe vi mAraNayAe vi tAvaM ca NaM se purise jAva paMcahiM kiriyAhiM puTThe / se teNaTTeNaM goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya paMcakirie / 7. purise NaM bhaMte! kacchaMsi vA jAva annayarassa miyassa vahAe AyatakaNNAyataM usuM auyAmettA ciTThijjA, anne ya se purise maggato Agamma sayapANiNA asiNA sIsaM chiMdejA, se ya usU tAe ceva puvtrAyAmaNayAe taM miyaM viMdhejjA, se NaM bhaMte! purise kiM miyavereNaM puDhe ? purisavereNaM puTThe ? gotamA ! je miyaM 1. yAdhiM puTThe jaM0 // 2. bhoDAvaNa loM0 / uddAvaNatAe baMdhaNAe No mAra jaM0 // 3. pariyA lA0 loM0 // 4. cadhiM kiriyAdhiM jaM0 // 5. uDDaNatAe loM0 // 6. 'tAe baMdhaNatAe mAraNavAe tAvaM ca jaM0 // 7. kAiAde paMcahiM jaM0 // 8. teNa0 go0 evaM jAvaM ca NaM se purise kacchaMsi vA kUDapAsaM tAvaM ca NaM se purise sida tikirie 3 / jaM0 // 9. " utsRpyautsarpa kRtvA UrdhvakRtya " avR0 // 10. e evaM jAva paMca lA0 / 11. miyasaMvittIe lA0 // 12. nisarai lA0 // 13. 'NavAe lA 1 / 'NayAte loM0 // 14. 'e no mAraNyAe vi te ca' lA 2 // 15. AyamettA lA 1 // Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-9] migakUDapAsakAragAIsu kiriyAparUvaNAra mAreti se miyavereNaM puTThe, je purisaM mArei se purisavereNaM puTThe / se keNaNaM bhaMte ! evaM buccai jAva se purisavereNaM puTThe ? se nUNaM goyamA ! kajjamANe kaDe, saMdhijamANe saMdhite, nivtrattimANe nivvattie, nisirijjamANe nisaTTe tti vattavvaM siyA ? haMtA, bhagavaM ! kajamANe kaDe jAva nisaTTe tti vattavvaM siyA / se teNaTTeNaM goyamA ! je miyaM mAreti se miyavereNaM puTThe, je purisaM mArei se purisavereNaM puTThe / aMto chainhaM mAsANaM marai kAiyAe jAva paMcahiM kiriyAhiM puTThe, bAhiM chaNhaM mAsANaM marati kAiyAe jAva pAritAvaNiyAe cauhiM kiriyAhiM puTThe / 8. purise NaM bhaMte! purisaM sattIe samabhidhaMseja, sayapANiNA vA se asiNA sIsaM chiMdejjA, tato NaM bhaMte! se purise katikirie ? goyamA ! jAvaM ca NaM se purise taM purisaM sattIe samabhidhaMsei sayapANiNA vA se asiNA sIsaM chiMdai tAvaM ca NaM se purise kAiyAe ahigaraNi0 jAva pANAtivAyakiriyAe paMcahiM kiriyAhiM puTTe, AsannavaharaNa ya aNavakakhaNarvattieNaM purisavereNaM puTThe / [su. 9. jujjhamANANaM jaya-parAjaya heu nirUpaNaM ] 9. do bhaMte ! purisA saMrisayA saritayA saMrivvayA sarisabhaMDamaittovagaraNA annamanneNaM sArddhaM saMgAmaM saMgAmeMti, tattha NaM eMge purise pairAiNai ege purise 15 pairAijjai, se ka~hameyaM bhaMte ! evaM ? gotamA ! savIrie parAyiNati, avIrie pairAijjati / se keNaTTeNaM jAva paeNrAijjati ? goyamA ! jassa NaM vIriyavajjhAI kammAiM no baddhAI no puTThAI jAva no abhisamannAgatAI, no udiNNAiM, uvasaMtAiM bhavaMti se NaM pairAyiNati; jassa NaM vIriyavajjhAI kammAI baddhAI jAva udiNNAI, kammAI no uvasaMtAI bhavaMti se NaM purise pairAyijjati / se teNaTTeNaM goyamA ! 20 evaM buccai savIrie pairAjiNai, avIrie pairAijjati ! 1. nivvittie lA0 // 2. nisiTThe lA0 // 3. atra SaDmAsAdikAlanirNayajJAnAya vRttirvilokanIyA // 4. jA pANiNA vA loM0 / 'jjA sapANiNA vA lA0 / sejja sapANiNA vA lA 2 // 5. sapANi loM0 lA0lA 2 // 6. chiMdeha loM0 // 7 nabaMgheNa loM0 / 'nabaMdhaNa lA0 // 8. vattaNaM loM0 lA0 // 9. sarisA sari loM0 // 10. sarisavvayA lA 2 // 11. saMskRtabhASAyAM 'mAtrA 'zabdaH parivAravAcakaH prasiddhaH, tatsamAnaH prAkRtabhASAyAM 'mattA' zabdaH tadarthaka eva tathA saM0 'amatra 'zabdaH tatsamAnaH prA0 ' amatta 'zabdo'pi bhAjanavAcakaH prasiddhaH / atra 'matta ' padasya vivaraNaM vRttau draSTavyam // 12, 15 parAyaNati lA0 // 13, 16-17 parAyijjati lA0 // 14. kahamiNaM bhaMte ! lA0 // 18. degti jassa loM0 // 19, 21. parAyaNati lA0 // 20, 22. parAyajjati lA0 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - viyAhapaNNattisuttaM sa0 1 u0 8-9 [su. 10-11. jIva-cauvIsadaMDaemu sapIriyatta-apIriyattaparUSaNaM] 10. jIvA NaM bhaMte ! kiM sIriyA ? aMbIriyA 1 goyamA ! savIriyA vi, avIriyA vi / se keNadveNaM ? goyamA ! jIvA duvihA paNNattA; taM jahAsaMsArasamAvannagA ya, asaMsArasamAvannagA ya / tattha NaM je te asaMsArasamAvannagA te NaM siddhA, siddhA NaM aviiriyaa| tattha NaM je te saMsArasamAvannagA te duvihA pannattA; taM jahA selesipaDivanagA ya, aselesipaDivanagA ya / tattha NaM je te selesipaDivannagA te NaM laddhivIrieNaM savIriyA, karaNavIrieNaM aviiriyaa| tattha NaM je te aselesipaDivannagA te NaM laddhivIrieNaM savIriyA, karaNavIrieNaM savI riyA~ vi avIriyA vi / se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccati jIvA duvihA paNNatA; 10 taM jahA-savIriyA vi, avIriyA vi| 11. [1] neraiyA NaM bhaMte ! kiM savIriyA ? avIriyA ? goyamA ! neraiyA leddhivIrieNaM savIriyA, karaNavIrieNaM savIriyA vi" avIriyA vi"| "se keNaDhaNaM ? goyamA! jesi NaM neraiyANaM atthi u~hANe kamme bale vIrie purisakAraparakkame te NaM neraiyA laddhivIrieNa vi savIriyA, karaNavIrieNa vi savIriyA, jesi "NaM neraiyANaM natthi uTThANe jAva parakkame te NaM neraiyA laddhivIrieNaM savIriyA, karaNavIrieNaM avIriyA / se teNaTeNaM0 / [2] jahA neraiyA evaM jIva pNciNdiytirikkhjonniyaa| [3] maNussA jahA ohiyA jIvA / navaraM siddhavannA bhANiyavvA / 1, 3. aviriyA lo0 ||2.maa! jIvA sadeg lA 1 // 4. " sakaraNavIryAbhAvAd avIryAH siddhAH" avR0 // 5. "zIlezaH sarvasaMvararUpacaraNaprabhuH tasya iyam avsthaa| zailezo vA meruH tasya iva yA avasthA sthiratAsAdhAt sA zailezI" avR0 / sela (zaila)+isI (RSi, selesI tathA se'lesI ityAdikA api vyutpattayaH 'zailezI' zabdasya sUcitA vizeSAvazyakabhASyakAraiH zrImadbhiH jinabhadragaNikSamAzramaNaiH, draSTavyA gA0 3663.3664 mudrita pRSTha 728 // 6. avIritA jN0|| 7. riyA ya bhavIriyA ya / se lA 1 // 8. evaM0 jIvA savIritA jN.|| 9. laddhiciteNaM sviirijN0|| 10. ya lA0 lA 2 // 11. ya lA 1-2 / ilaa0|| 12. sekeNaTreNaM jAva karaNavIri0 savIrika avIriyA vi? jesiNaM NeratitANaM jN0|| 13. uTTANe i vA kamme i vA bale i vA vIrite ti vA purisAyAraparakkame i vA te NaM jN0|| 14. NaM rati0 natthi uThANe ti vA kaM0 te NaM ratiyA laddhivIri0 savI0, karaNavIriteNaM savIritA vi avIriyA vi| evaM jAva vemaanniyaa| sevaM bhaMte! 2 bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM jAva viharati jN0|| 15. 'jAva' padena bhavanavAsi-pRthvyAdi-vikalendriyA jIvA jnyeyaaH|| 16. maNUsA loN|| Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su010-11, 1-4] jIvesu garuyatta-lahuya tahe uparUvaNAra [4] vANamaMtara - jotisa - vemANiyA jahA neraiyAM | sevaM bhaMte! sevaM bhaMte ! ti0 / // paDhamasae aTTamo uddeso samatto // [navamo uddeso 'garue '] [su. 1 - 3. jIvesu garuyatta - lahuyattAINaM heuparUvaNaM ] 1. kahaM NaM bhaMte! jIvA garuyattaM havvamAgacchaMti ? goyamA ! pauNAtivAteNaM musA~vAdeNaM adiNNA0 mehuNa0 pariggR0 koha0 mANa0 mAyA0 lobha0 peja 0 dosa0 kalaha * abbhakkhANa0 pesunna0 rati-arati0 paraparivAya0 mAyAmosa * micchAdaMsaNasalleNaM, evaM khalu goyamA ! jIvA garuyattaM havvamAgacchaMti / 0 2. kahaM NaM bhaMte ! jIvA lahuyattaM havvamAgacchaMti ? goyamA ! pauNAti - 10 vAtaveramaNeNaM jAva micchAdaMsaNasallaveramaNeNaM, evaM khalu goyamA ! jIvA lahuyattaM havvamAgacchaMti / 3. evaM AkulIkaeNreMti, evaM parittIkareMti / evaM dIhIkareMti, evaM issI - kareMti / evaM aNupariya~TTaMti, evaM vItIvayaMti / pasatthA cattAri / appasatthA cattAri / [su. 4 - 5. sattamaoghAnaMtara taNuvAyAIsu garuyatta-lahuyattAiparUSaNaM ] 4. sattame NaM bhaMte ! ovAsaMtare kiM gerue, lahue, garu~yalahue, agaruyalahue ? goyamA ! no garue, no lahue, no garuyalahue, agaruyalahue / 1. yA / aTTamo vaggo sammatto lA0 / 'yA / aTTamo / lA 2 / yA paDhamasae aTTamo // loM0 je0 lA 4 // 2. pANAdivAteNaM jAva micchAdaMsaNasaNaM jaM0 // 3. sAvAteNaM adiNNAdANeNaM mehu0 parideg loM0 // 4. 0 aratirati mAyAmosa0 micchA lo0 lA 1 // 5. pANAdivAdaveramaNeNaM 5 ko vivegeNaM 4 pejjavivegeNaM 9, evaM khalu goyamA ! jIvA lahuyattaM inva0 / 3. kaha NaM bhaMte! jIvA saMsAraM bhAulIkareMti ? go0 pANAtipAteNaM 18 / viparIteNaM pariptIkareMti / dIhIkareMti, hassIkareMti / aNupariyahaMti, vItivayati / jaM0 // 6. evaM saMsAraM bhAu mu0 / evaM bhAule kareti, evaM parittIkareti, evaM hrasvIkareti, evaM aNu lA 4 // 7. atra 'pANAivAyAiNA AulIkareMti' iti bodhyam // 8. 'pANAivAyaveramaNAiNA parittIkareMti' iti bodhyam // 9. 'vaM rahassI' lA 2 / 'vaM hussI' loM0 // 10. 'yarheti loM0 // 11. gurue jaM0 lo0 lA 0 vinA // 12. garualahude ? go0 No garude No lahude No garualahute agarualahude jaM0 / jaM0 pratipAThe 'garute, lahude' athavA 'lahute' ityevaM pAThA vizeSato vidyante // 61 15 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa01 u09 5. [1] sattame NaM bhaMte ! taNuvAte kiM garue, lahue, garuyalahue, agaruyalahue 1 goyamA ! no garue, no lahue, garuyalahue, no agruylhue| [2] evaM sattame ghaNavAe, sattame ghaNodahI, sattamA puDhavI / [3] ovAsaMtarAiM savvAiM jahA sattame ovAsaMtare (su. 4) / 5 [4] [sesau] jahA tnnuvaae| evaM--ovAsa vAya ghaNaudahi puDhavI dIvA ya sAgarA vaasaaN| [su. 6. cauvIsadaMDaesu garuyatta-lahuyattAiparUvaNaM] 6. [1] nereMiyANaM bhaMte ! kiM garuyA jAva agaruyalahuyA ? goyamA ! no garuyA, no lahuyA, garuyalahuyA vi, agaruyalahuyA vi / se keNaTeNaM ? goyamA ! 10 veubviya-teyAiM paDucca no guruyA, no lahuyA, garuyalahuyA, no agruylhuyaa| 1. evaM ghaNavAto ghaNodahI sattamA ya puDhavI tatiteNaM / evaM jAva puDhamA puddhyii| movAsaMtarA satta vi cautthaeNaM / jaMbuddIve jAva sayaMbhuramaNe tatiyeNaM / evaM sodhamme jAva isIpabbhArA, NeraiyAvAsA jAva vemANiyAvAsA tadideNaM jaM0 // 2. mUlapAThe pratiSu 'sesA'padaM na dRzyate parantu 'jahA taNuvAe' iti vacanena 'sesA' padam apekSyate ataH mudritavyAkhyAprajJaptipAThe saMzodhakairetat padaM ( ) etAdRzacihne sthApitam , ataH asmAbhiH api svIkRtam / vRttau asya padasya na nirdezaH // 3. evaM garuyalahue ovAsa loM0 lA 4 // 4. atra vRttAvidaM gAthAdvayamuddhRtam-ovAsa-vAya-ghaNaudahi-puDhavi-dIvA ya sAgarA vaasaa| neraiyAI atthi ya samayA kammAi lesAi // 1 // diTThI saNa nANe saNNi sarIrA ya joga uvaoge / davva paesA pajava tIyA AgAmi savvaddhA // 2 // 5. 'neraiyA NaM bhaMte!' ityata Arabhya 'savvaddhA cauttheNaM padeNaM (su. 16)' iti etAvataH pAThasya evaM pAThAntaram-NeratiyA gaM kiM garuyA pucchA / go0! veuvitateyAI paDucca tadideNaM, jIvaM ca kammaM ca paDucca cautthadeNaM / se teNa. NeratitA No garuA, No lahuA, garuyalahuyA vi agurulahuyA vi| evaM jaM jassa sarIragaM taM tss......nneyaa| teadeNa saddhiM heTThimAiM taiteNaM, jIvo kammaM ca cauttheNaM / dhammasthikAe adhamma AkAsa. jIvatthi. cautthadeNaM / poggalatthikAe pucchaa| go0 ! garualahude vi| se keNa ? go0! garualahumadabvAiM paDucca tatiteNaM, bhAvalesaM paDucca cutthdennN| evaM jAva sukklesaa| tividhA diTThI, caunvidhaM dasaNaM, paMcavidhaM NANaM, tividhaM ca'NNANaM, cattAri saNNAo, sanvANi vi cautthadeNaM / orAliyagheubdhiya-AdhAraga-teyAiM ttiytennN| kammaNaM cutthtennN| maNa-vatijogA cautthateNaM / kAyayogo ttittennN| sAgAra-aNagArayogA cautthadeNaM / samvadanvA savvapadesA savvapajjavA ya jadhA poggltthikaayo| tIyaddhA aNAgadaddhA savvaddhA ya cautthadeNaM jaM0 // 6. teyayAI lA 2-4 // 7. garutA, no lahutA loM0 / evaM 'tA' tathA 'ta' yuktaH pAThaH atra pratau bahusthAne upalabhyate // Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-14] cauvIsadaMDayAIsu garuyatta-lahuyattaparUvaNaM jIvaM ca kammaNaM ca paDucca no garuyA, no lahuyA, no garuyalahuyA, agaruyalahuyA / se tenntttthnnN0| [2] evaM jAva vemaanniyaa| navaraM NANattaM jANiyavvaM sarIrehiM / [su.7-16. atthikAya-samaya-kamma-lesA-didviAIsu garuyatta-lahuyattaparUSaNaM] 7. dhammatthikAye jA~va jIvatthikAye caiutthapadeNaM / 8. poggalatthikAe NaM bhaMte! kiM garue, lahue, garuyalahue, agaruyalahue ? goyamA! No garue, no lahue, garuyalahue vi, agaruyalahue vi / se keNaTTeNaM ? goyamA! garuyalahuyadavvAiM paDucca no garue, no lahue, garuyalahue, no agruylhue| agaruyalahuyadavvAiM paDucca no garue, no lahue, no garuyalahue, agruylhue| 9. samayA kammANi ya cautthapadeNaM / 10. [1] kaNhalesANaM bhaMte ! kiMgaruyA, jAva agaruyalahuyA ? goyamA ! no garuyA, no lahuyA, garuyalahuyA vi, agaruyalahuyA vi / sekeNadveNaM 1 goyamA ! davvalesaM paDucca taMtiyapadeNaM, bhAvalesaM paDucca cautthapadeNaM / [2] evaM jAva sukkalesA / 11. diTThI-dasaNa-nANa-aNNANa-saNNAo cautthapadeNaM nnetvvaao| 12. heTThilA cattAri sarIrA neyavvA taitiyaeNaM padeNaM / kaimmayaM cautthaeNaM padeNaM / 13. maNajogo vaijogo cautthaeNaM padeNaM / kAyajogo tatieNaM padeNaM / 14. sAgArovaogo aNAgArovaogo" caiutthaeNaM padeNaM / 1. kammaM ca lA0 laa4| kammagaM ca loM0 laa2| kammakaM calA 1 // 2.0NaM go0!| [2] evaM lA 2 // 3. "yAvatkaraNAd 'ahammatthikAe AgAsatthikAe' tti dRzyam' 'avR0 / / 4. "cautthapaeNaM ti 'agurulaghu' ityanena padena vAcyAH " avR0|| 5. "gurulaghu ityanena tRtIyavikalpena vyapadezyA" avR0|| 6. deglessA lo0 // 7. nANAiM annANa-saNNAo vi cadeg lo0 // 8. tnvaaii| 12. hedeg loM0 / nAyavvAo lA0 // 9. taiyeNaM lo0 // 10. kammayA loM0 lA 2 // 11. 'gajogA vaijogA cadeg laa0|| 12. go ya caudeg lA0 // 13. cauttheNaM loM0 vinA // Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa0 1 u06 15. savvadavyA savvapadesA savvapajjavA jahA poggalatthikAo (su. 8) / 16. tItaddhA aNAgataddhA savvaddhA cauttheNaM paideNaM / [su. 17-18. lAghaviyAijuesu akasAIsu ya pasatthattaparUvaNaM] 17. se nUNaM bhaMte ! lApaviyaM appicchA amucchA agehI apaDibaddhatA 5 samaNANaM NiggaMthANaM pasatthaM ? haMtA, goyamA ! lAghaviyaM jAva pasatthaM / 18. se nUNaM bhaMte ! akohattaM amANataM amAyattaM alobhattaM samaNANaM niggaMthANaM pasatthaM ? haMtA, goyamA ! akohattaM jAva pasatthaM / [su. 19. sijhaNAe kaMkhA-padosakhayassa pAhaNNaparUSaNaM] 19. se nUNaM bhaMte ! kaMkhA-padose khINe samaNe niggaMthe aMtakare bhavati, 10 aMtimasarIrie vA, bahumohe viyaNaM pulviM viharittA a~ha pacchA saMvuDe kAlaM kareti tao pacchA sijjhati 3 jAva aMtaM karei ? haMtA goyamA ! kaMAM-paidose khINe jAva aMtaM kreti| [su. 20. egaM jIpaM paDucca iha-parabhaviyAuyANaM egasamayabaMdhaNiseho] 20. annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti" evaM bhAseMti evaM paNNaveMti 15 evaM parUveMti-"evaM khalu ege jIve egeNaM saimaeNaM do AuyAiM pagareti, taM jahA--ihabhaviyAuyaM ca, parabhaviyAugaM ca / jaM samayaM ihabhaviyAugaM pakareti-taM samayaM paramaviyAugaM pakareti, jaM samayaM paramaviyAugaM pakareti taM samayaM ihabhaviyAugaM pakarei; ihabhaviyAugassa pakaraNayAe parabhaviyAugaM pakarei, parabhaviyAugassa pagaraNatAe ihabhaviyAuyaM pakareti / evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM do AuyAiM pakareti, taM0-ihabhaviyAuyaM ca, parabhaviyAuyaM ca / " se kahametaM bhaMte! evaM? goyamA! jaM NaM te aNNautthiyA evamAikkhaMti jAva 1. padeNaM / 17. adha bhaMte ! jaM0 lA0 // 2. degyaM appicchA jAva jN0|| 3. 104 samadeg jaM0 // 4. akodhattaM jAva niggaMthANaM pasatyaM jN0|| 5. kaMkhappadose jaM0 / / 6. masArIride vA jaM0 loM0 / masarIride vAloMsaM0 // 7. adha jaM0 / ahA lA0 // 8.kaMkhappado jN0|| 9. degpatose lo0|| 10. amotthiyA laa0|| 11. ti 4 evaM khalu jN.|| 12. samadeNaM jaM. // 13. utAiM lo0 // 14. taM0 iha jaM. lo0 // 15. 'pakareti' sthAne prAyaH sarvatra pa.' iti jN0|| 16. samadeNaM jN0|| 17. yaM para jN0|| Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 15-21] iha-parabhaviyAuyabaMdhaparUSaNAi parabhaviyAuyaM ca / je te evamAhaMsu micchaM te evamAhaMsu / ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemi-evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM ega AugaM pakareti, taM jahA-ihabhaviyAuyaM vA, parabhaviyAuyaM vA; jaM samayaM ihabhaviyAuyaM pakareti No taM samayaM parabhaviyAuyaM pakareti, jaM samayaM parabhaviyAuyaM pakarei No taM samayaM ihabhaviyAuyaM pakarei; ihabhaviyAuyassa pakaraNatAeM No parabhaviyAuyaM pakareti, 5 parabhaviyAuyassa pakaraNatAe No ihabhaviyAuyaM pakareti / evaM khailu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM pakareti, taM0-ihabhaviyAuyaM vA, parabhaviyAuyaM vaa| sevaM bhaMte ! se bhaMte ! ti bhagavaM goyame jAva viharati / [su. 21-24. pAsAvaJcijjassa kAlAsavesiyaputtassa sAmAiyAivisayA pucchA therakayasamAhANaM paMcajAmadhammapaDiSajjaNaM nivyANaM ca] 10 21. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAsavicijje kAlAsavesiyaputte NAmaM aNagAre jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchati, uvAgacchittA there bhagavaMte evaM vayAsI-therA sAmAiyaM NaM jANaMti, therA sAmAiyassa aTTha Na yANaMti, therA paccakkhANaM Na yANaMti, therA paJcakkhANassa aMDha Na yANaMti, therA saMjamaM Na yANaMti, therA saMjamassa aTTha Na yANaMti, therA saMvaraM Na yANaMti, therA saMvarassa aTTha Na 15 yANaMti, therA vivegaM Na yANaMti, therA vivegassa aTuM Na yANaMti, therA viu~ssaggaM Na yANaMti, therA viussaggassa aTTha Na yANaMti / [2] taie NaM te therA bhagavaMto kAlAsavesiyaputtaM aNagAraM evaM vaiyAsIjANAmo NaM ajjo! sAmAiyaM, jauNAmo NaM ajjo ! sAmAiyassa aTuM jAva jANAmo NaM ajjo ! viussaggassa attuN| [3] tae NaM se kAlAsavesiyaputte aNagAre te there bhagavaMte evaM yAsIjati NaM ajjo ! tubbhe jA~Naha sAmAiyaM, jANaha sAmAiyassa aTuM jAva jANaha 1. dege no taM padeg lA 2 // 2. khalu jIve lA0 // 3. bhaMte ! evaM bhaMdeg loM0 lA 4 // 1. tti jAva lA // 5 degsAvacchajje loN0|| 6. theraM bhagavaM evaM lA 2 // 7. vadAsI lA0, aMtra prAyaH sarvatra 'vayAsI'sthAne ayameva paatthH| vadAsi loM0 lA 1, atra prAyaH sarvatra 'vayAsI'sthAne ayameva pAThaH // 8. Na yANati loM0 lA0 lA 1, atra prAyaH sarvatra ayameva pAThaH / ayameva ca pAThaH mAgadhIbhASAyAM prsiddhH-8|4|292|| haimaM sUtraM draSTavyam // 9. bhatthaM lA 1 // 10. viosagaM loM11. tate laa0|| 12. vadAsi lA // 13-14. jANAmo laa0|| 15. gAre there lA0 lA 4 / 'gAre bhagavaMte evaM vadAsi lA 1 // 16. vayAsi lo0 // 17. jANAha lA0 // 18. jANahA laa0|| 20 . Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u09 viussaggassa aTTha, kiM bhe ajo ! sAmAie ? kiM bhe ajo! sAmAiyassa aDhe 1 jAva kiM bhe viussaggassa aTTe ? [4] tae NaM te therA bhagavaMto kAlAsavesiyaputtaM aNagAraM evaM vayAsI-AyA Ne ano! sAmAie, AyA Ne ajo! sAmAiyassa aTTe jAva 5 viussaggassa atttthe| [5] tae NaM se kAlAsavesiyaputte aNagAre the bhagavaMte evaM vayAsIjati bhe ajo! AyA sAmAie, AyA sAmAiyassa aMDe evaM jAva AyA viussaggassa aTTe, avahaTTa koha-mANa-mAyA-lobhe kimaDhe ajo ! garahaha ? kAlAsa0 ! sNjmtttthyaae| [6] se bhaMte ! kiM garahA saMjame ? agarahA saMjame ? kAlAsa0 ! garahA saMjame, no aMgarahA saMjame, garahA vi ya NaM savvaM dosaM paviNeti, savvaM bAliyaM pariNAe evaM khaM Ne AyA saMjame uvahite bhavati, evaM khu Ne AyA saMjame uvacite bhavati, evaM khu Ne AyA saMz2ame uvahite bhavati / 22. [1] ettha NaM se kAlAsavesiyaputte aNagAre saMbuddhe there bhagavaMte vaMdati 15 NamaMsati, 2 evaM vayAsI-etesi NaM bhaMte! padANaM puci aNNANayAe aeNsavaNayAe abohIe aNabhigameNaM adiTThANaM assutANaM amutANaM aviNNAyANaM a~ndogaDANaM abbocchinnANaM aNijjUDhANaM aNuvadhAritANaM aitamaDhe No saiddahite, No paittie, No roie| idANi bhaMte! etesiM padANaM jANatAe saivaNatAe bohIe abhigamaNaM diTThANaM sutANaM muyANaM viNNAtANaM vogaDANaM vocchinnANaM NijjUDhANaM uvaidhAritANaM 20 etamalu sadahAmi, pattiyAmi, roemi / evametaM se jaheyaM tubbhe vadaha / 1. viosagassa lo0 // 2-4. ke bhe loM0 je0 lA 1-2-4 // 5. tae NaM therA lo0 // 6. there evaM vadAsI laa0|| 7. jadi lA 2 / jati NaM bhaMte ! ajjo! sAmAie AyA, sAmAiyassa aTTe jAva bhAyA aDhe lA0 // 8. aTTho lA 1 // 9. kAlAsavesiya! saMdeg lA0 // 10. agarihA lA0 // 11. pariNNAya lA 1 // 12. khu NNe Adeg lA0 lA 2 // 13. tattha lA 2 // 14. eesiM lo0|| 15. asamaNatAe lo0 // 16. asuyANaM laa0|| "assuyANaM ti asmRtAnAm" avR0|| 17. anvokaDANaM loM0 lA 1 // 18. aNavadhA lA0 loN|| 19. eyama lA 4 // 20. sadahati lA0 // 21. 'no pattie'tti no naiva pattiyaM ti prItiH ucyate tadyogAt pattie tti prItaH-prItiviSayIkRtaH athavA na prItitaH, na pratyayito vA hetubhiH" abR0| pattiie lA 2-3 / pattitelA 1-4 // 22. savaNAe lA 2 // 23. avadhAlA 1 // 24. royAmi lA 1-4 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 22-25] kAlAsaveliya puttassa paMcajAmadhammapAlaNApuvvaM nivvANaM [2] tae NaM te therA bhagavaMto kAlasavesiyaputtaM aNagAraM evaM vayAsIitsAhi ajjo ! pattiyAhi ajjo ! roehi ajjo ! se jahetaM amhe vadAmo / 23. [1] tae NaM se kAlAsavesiyaputte aNagAre there bhagavaMte vaMdai namaMsai, 2 evaM vadAsI-- icchAmi NaM bhaMte! tubbhaM aMtie cAujjAmAo dhammAo paMcamaddavvaiyaM sapa DikkamaNaM dhammaM uvasaMpajjittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! 5 mA DibaMdha kare | [2] tae NaM se kAlasavesiyaputte aNagAre there bhagavaMte vaMdai namasa vaMdittA namaMsittA cAujjAmAo dhammAo paMcamahavvaiyaM sapaDikkamaNaM dhammaM uvasaMpajjittANaM viharai / 24. tae NaM se kAlAsavesiyaputte aNagAre bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM 10 pAuNai, 2 jassaTThAe kIrati naggabhAve muMDabhAve aNhANayaM adaMtadhuvaNayaM acchattayaM aNovAhaNayaM bhUmisejjA pha~lagasejjA kaMTThasejjA kesaloo baMbhaceravAso paragharapaveso laddhAvaladdhI, uccAvayA gAmakaMTagA bAvIsaM parisahovasaggA ahiyAsijjati tama ArAhei, 2 caramehiM ussAsa - nIsAsehiM siddhe buddhe mukke parinivvuMDe savvadukkhappahINe / [su. 25. goyamapucchAra seTThipabhiI paDucca apaccakkhANakiriyAparUvaNaM ] 25. ' bhaMte!' tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati, 2 evaM vadAsI-se nUNaM bhaMte ! seTThissa ya taNaiyassa ya kivirNaissa ye khaittiyassa ya saiMmA ceva apaJcakkhANakiriyA kajjai ? haMtA, goyamA ! seTThissa ya jAva apaJcakkhANakiriyA kajjai / se keNadveNaM bhaMte ! 0 1 goyamA ! aviratiM paDucca; se teNa eNaM goyamA ! evaM vuccai seTThisseM ya taNu0 jAva kajjai / 1. saddAhi lA 4 // 2. pasihAhi lA0 // 3. mahavvayAiyaM lA 1 // 4. baMdhaM vinA / lA0 // 5. paMcamahanvayAiyaM lA* // 6. bhadaMtavaNayaM lA0 lA1 // 7 phalahasejjA loM0 lA 0 lA 1 / phalagaha sejjA lA4 // 8. kASThazayyA, kaSTazayyA, amanojJA vasatiH iti trayo'rthAH avR0, atra yadA ' vasati' rUpo bhAvo grAhyaH tadA 'kaTThasejjA 'padasya samAna-saMskRtaH 'kaSTasadyA 'zabdo bodhyaH sadanam, sadma, sadyA ete paryAyazabdAH ' vasati 'vAcakAH // 9. jjaMti evama lA0 // 10. mutte lA 2 // 11. 'Ninbute sa lA 1 // 12. siTTissa lA0 sauvarNapaTTavibhUSitaziroveSTanopetapaurajananAyakasya' " avR0 // 13. " 14 " raGkasya " anu0 // 15. "rAjJaH " avR0 // 16. sama cceva loM0 // / " zrIdevatA'dhyAsitadaridrasya " avR0 // 17. seThissa lA 0 // 67 15 20 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u09-10 [su. 26. AhAkammabhoiNo gurukammayAparUSaNaM] 26. AhAkammaM NaM bhuMjamANe samaNe niggaMthe kiM baMdhati 1 kiM pakareti ? kiM ciNAti ? kiM uvaciNAti ? goyamA! AhAkammaM NaM bhuMjamANe AuyavajAo satta kammappagaDIo siDhilabaMdhaNabaddhAo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo pakarei jAva 5 annupriyttttii| se keNaTThaNaM jIva aNupariyaTTai 1 goyamA! AhAkammaM NaM bhuMjamANe AyAe dhammaM atikkamati, AyAe dhammaM atikkamamANe puDhavikAyaM NAvakaMkhati jAva tasakArya NAvakaMkhati, jesi pi ya NaM jIvANaM sarIrAiM AhAramAhArei te vi jIve nAvakaMkhati / se teNa?NaM goyamA ! evaM vuccai-AhAkamma NaM bhujamANe AuyavajjAo satta kammapagaDIo jA~va annupriyttttti| [su. 27. phAsuesaNijabhoiNo lahukammayAparUvaNaM] - 27. phAsuesaNijaM NaM bhaMte ! bhuMjamANe kiM baMdhai jAva uvaciNAi ? goyamA! phAsuesaNijaM NaM bhuMjamANe AuyavAjao satta kammapayaDIo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo siDhilabaMdhaNabaddhAo pakarei jahA saMvuDe NaM (sa0 1 u0.1 su. 11 [2]), navaraM AuyaM ca NaM kammaM siya baMdhai, siya no bNdhi| 15 sesaM taheva jAva viitiivyti| se keNaTeNaM jAva vItIvayati ? goyamA! phAMsu esaNijaM bhuMjamANe samaNe niggaMthe AtAe dhammaM NAikkamati, AtAe dhamma aNatikamamANe puDhavikAyaM avakaMkhati jAva tasakAyaM avakakhati, jesi pi ya NaM jIvANaM sarIrAiM AhAreti te vi jIve avakaMkhati, se teNaTeNaM jAva vItIvayati / 1. 'mANe kiM loN0|| 2. i jAca AhAkammaM NaM bhuMjamANe jAca aNupariyaTTailA lA 1.2 // 3. 'jAva'padena atra 'AulIkareti, dIhIkareti' pade bodhye|| 4. sarIrayAI loM laa2-4|| 5. se eeNaTeNaM loN0|| 6. mANe aNupariyati loN|| 7. gaDIu dhaNiyabaMdhaNabaddhAu siDhilabaMdhaNabaddhAu pakareti jahA saMvuDe gavaraM laa0|| 8. 'jAva'padena 'siDhilabaMdhaNabaddhAo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo pakarei, hassakAlaThitiyAo dIhakAlaThitiyAo pakarei, maMdANubhAvAo tivvANubhAvAo pakarei, appapaesaggAo bahupaesaggAo pakarei, AuyaM ca NaM kammaM siya baMdhai, siya no baMdhai, assAyAvedaNijaM ca NaM kammaM bhujo bhujo uvaciNai, aNAiyaM ca NaM aNavayaggaM dIhamaddhaM cAuraMtasaMsArakaMtAraM' iti yojyam // 9. suyaesa laa1|| 10. vitIvayai lo0 // 11. phAsuyaesaNijaM bhuMjamANe AtAe laa1|| 12. mANe bhAyAe loM0 laa4|| Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 26-28, 1] calamANAivisayAe annautthiyaparUvaNAe nirAso [su. 28. athira-thira-bAlAINaM pariSaTTaNA-aparivaTTaNA-sAsayAiparUvaNaM] 28. se nUNaM bhaMte ! athire palodRti, no thire palodRti; athire bhajjati, no thire bhajjati; sAsae bolae, bAliyattaM asAsayaM; sAsate paMDite, paMDitataM asAsataM 1 iMtA, goyamA ! athire palodRti jAva paMDitattaM asAsataM / sevaM bhaMte ! se bhaMte ti jAva viharati / // navamo uddeso smtto|| [dasamo uddeso 'calaNAo'] [su. 1. calamANacalitAcalita-paramANupoggalasaMhananAsaMhanana-bhAsA'bhAsA kiriyAdukkhA'dukkhAIsu annautthiyaparUSaNA tappaDiseho ya] 1. annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAvaM evaM parUveMti-"evaM 10. khalu calamANe acaMlite jAva nijarijjamANe aNijiNNe / do paramANupoggalA eMgayao na sAhannaMti / kamhA do paramANupoggalA eMgayato na sAhannaMti ? doNhaM paramANupoggalANaM natthi siNehakAe tamhA do paramANupoggalA eMgayao na sAhannaMti / tiNNi paramANupoggalA aigayao sauhannati, kamhA tiNNi paramANupoggalA eNgayao sA~hannaMti ? tiNhaM paramANupoggalANaM asthi siNehakAe tamhA tiNNi 15 paramANupoggalA eMgayao saaNhnnNti| te bhijamANA duhA vi tihA~ vi kainaMti, duhA kanjamANAaiMgayo divaDDhe paramANupoggale bhavati, eNgayao vi divaDDhe paramANupoggale bhavati; tihA kajamANA tiNNi paramANupoggalA bhavaMti, aivaM jAva cattAri, paMca paramANupoggalA eNgayao sA~hannaMti, egayao sauhannittA dukkhattAe kanjaMti, dukkhe vi ya NaM se sAsate sayau~ sa~mitaM cijati ya avacijati ya / mugviM bhAsA bhAsA, 20 1. palodRti athire bhajai No thire palodRti no thire bhajati laa0|| 2. bAle bAliyaM asA laa0|| 3. nvmo|| loM0 je0 // 4. va parUvaMti lA 2-3 // 5. 'calitaM lA 3 // 6, 10. egatato lA0 lA 1-3 // 7, 9, 11, 13. sAhaNaMti lA lA 3 // 8. egatato . lA 3 / egatamo lA0 lA 1 // 12. egatamao lA 1 / egayato lA 3 // 14. egatao lA0 lA 3 // 15, 17, 24. sAhaNaMti lA0 laa3|| 16. egatato laa1| egatamo laa0|| 18. tivihA laa2|| 19. kijjati laa2|| 20. egatamo lA0 laa1|| 21. egayato laa3|| 22. evaM pattA laa3|| 23. egato lA0 laa1|| 25. sAhaNittA laa3|| 26. satA laa1|| 27. samiyaM upacijati ya avlaa2-3|| 28. puvvaM laa2|| Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa01 u010 bhAsijjamANI bhAsA abhAsA, bhAsAsamayavItikaMtaM ca NaM bhausiyA bhAsA bhAsA; sA kiM bhosao bhAsA ? abhAsao bhAsA ? abhAsao NaM sA bhAsA, no khalu sA bhausao bhAsA / puci kiriyA dukkhA, kajjamANI kiriyA adukkhA, kiriyAsamayevItikaMtaM ca NaM kaDA kiriyA dukkhA; jA sA puci kiriyA dukkhA, kajjamANI kiriyA adukkhA, kiriyAsamayavIikaMtaM ca NaM kaDA kiriyA dukkhA, sA kiM karaNato dukkhA akaraNato dukkhA ? akaraNao NaM sA dukkhA, No khalu sA karaNato dukkhA, sevaM vattavvaM siyaa| akiccaM dukkhaM, aphusaM dukkhaM, akajjamANakaDaM dukkhaM akaTu akaTu pANa-bhUta-jIva-satA vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyaa"| se kahameyaM bhaMte ! evaM 1 goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti 10 jAva vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyA, je te evamAhaMsu micchA te evamAhaMsu / ahaM puNa gotamA ! evamAikkhAmi-evaM khalu calamANe calite jAva nijarijamANe nijinnnne| do paramANupoggalA egayao sAhannaMti / kamhA do paramANupoggalA egayao sAhannati ? doNhaM paramANupoggalANaM atthi sikAe, tamhA do paramANu poggalA egayao sAhannaMti, te bhijamANA duhA kajaMti, duhA kanjamANe egayao 15 paramANupoggale egayao paramANupoggale bhavati / tiNNi paramANupoggalA eNgayao sAhannaMti, kamhA tiNNi paramANupoggalA egayao sAhannaMti ? tiNhaM paramANupoggalANaM atthi siNehakAe, tamhA tiNNi paramANupoggalA egayao sauhaNaMti; te bhijjamANA duhA vi tihA vi kanjaMti, duhA kanjamANA egayao paramANupoggale, eMgayao dupadesie khaMdhe bhavati, tihA kanjamANA tiNNi paramANupoggalA bhavaMti / evaM jAva 20 cattAri paMca paramANupoggalA eNgayao sA~hannaMti, sAhannittA khaMdhattAe kajaMti, khaMdhe viyaNaM se asAsate sa~yA samiyaM uvacijai ya avacijai y| puTviM bhAsA abhAsA, bhAsijjamANI bhAsA bhAsA, bhAsAsamayavItikaMtaM ca NaM bhAsitA bhAsA abhAsA; jA sA pudhviM bhAsA abhAsA, bhAsinjamANI bhAsA bhAsA, bhAsAsamayavItikaMtaM ca NaM bhAsitA bhAsA abhAsA, sA kiM bhAsato bhAsA abhAsao bhosA ? bhA~sao NaM sA 1. bhAsitA lA3 // 2. bhAsato laa1||3. abhAsato laa1-3|| 4. degyA na dukkhA avR0|| 5. yavatika laa1| yavaika laa2|| 6. yAviikaMtasamayaM ca laa1| 'yAikaMtasamayaM ca lA0 // 7. yavaika laa2|| 8. adhaM laa1|| 9. sAhaNaMti lA3 // 10. sineha laa0|| 11. degmANA e' lA0 laa1.2-3|| 12. egatamo laa0|| 13. sAhaNaMti lA0 laa3|| 14. kijaMti laa2|| 15. degmANe e' laa3|| 16. egatamao laa1|| 17. sAhaNaMti, sAhaNittA lA0 // 18. satA lA0 laa1|| 19. bhAsA! go0 ? bhAsa jN.|| 20. bhAsato lA0 lA 1-3 // Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-2] egasamayakiriyAduvakaraNanirAso bhAsA, no khalu sA abhAsao bhAsA / purvi kiriyA adukkhA jahA bhAsA tahA bhANitavvA kiriyA vi jAva karaNato NaM sA dukkhA, no khalu sA akaraNao dukkhA, sevaM vattavvaM siyaa| kicaM dukkhaM, phusaM dukkhaM, kajamANakaDaM dukkhaM kaTu kaTu pANa-bhUta-jIva-sattA vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyaa| 5 [su. 2. egaM jIpaM paDucca aNNautthiyANaM egasamayakiriyAduyaparUSaNAe paDiseho] 2. annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva-evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM do kiriyAo pakareti, taM jahA~-iriyAvahiyaM ca saMparAiyaM ca / jaM samayaM iriyAvahiyaM pakarei taM samayaM saMparAiyaM pakarei0, paraMutthiyavattavvaM neyavvaM / saMsamayavattavvayAe neyatvaM jAvaM iriyAvahiyaM vA saMparAiyaM vaa| 10 1. kkhA, kajjamANI kiriyA dukkhA, kiriyAikkatasamayaM ca kayA kiriyA adukkhA; jA sA pulvi kiriyA adukkhA, kajjamANI kiriyA dukkhA, kiriyAikaMtasamayaM ca kayA kiriyA adukkhA sA kiM karaNato dukkhA akaraNado dukkhA ? go0! karaNado NaM sA dukkhA, No khalu sA akaraNato dukkhA, sevaM jN0|| 2. utthidA jN0|| 3. kiridAdo jN0|| 4. hA-riyA je. lo0 // 5. yaM riyA je0 loN0|| 6. vidhitaM kiritaM padeg jN0|| 7. samadaM jaM0 // 8. "parausthiyavattavvaM ti iha sUtre anyayUthikavaktavyaM svayamuccAraNIyam , pranthagauravabhayenAlikhitatvAt , taccedam-jaM samayaM saMparAiyaM pakarei taM samayaM iriyAvahiyaM pakarei iriyAvahiyApakaraNatAe saMparAiyaM pakarei, saMparAiyapakaraNayAe iriyAvahiyaM pakarei; evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM do kiriyAbho pakareti, taM jahA--iriyAvahiyaM ca saMparAiyaM ca / " iti avR0|| 9. " sasamayavattavvayAe neyavvaM sUtramiti gamyam , sA caivam-se kahameyaM bhaMte ! evaM? goyamA ! ja NaM te annautthiyA evamAikkhaMti jAva saMparAiyaM ca, je te evamAhaMsu micchA te evamAhaMsuH ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi 4-evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM ega kiriyaM pakarei, taM jahA-ityAdi pUrvoktAnusAreNAdhyeyam / " iti avR0 / atra parayUthika(TippaNI 8)-svasamayavaktavyatAviSayako vRttikArAnusandhitaH sUtrapAThasandarbhaH asmadupayukteSu lo0 lA 1.4 AdarzeSu anyeSvapi keSucidAdarzeSUpalabhyate'pi, kintu yeSvAdazeSUpalabhyate'yaM teSu 'parausthiyavattavvaM neyavvaM / sasamayavattanvayAe neyavvaM' iti pATho'pi vidyata eva, ataH 'vRttikAranirdiSTo'yaM sUtrapAThasandarbhaH kaizcidvidvadbhiH sukhAvagamArtha likhitaH katicidAdarzeSu' ityasmanmatam / yadyapyatretthaM vRttikArasammato mUlapAThaH tadanusArI ca mUlapAThaH sarveSvapyAdarzeSUpalabhyate tathApi AcAryazrIjambUsUrisaMgrahasthAyAM dhRttiracanApUrva likhitAyAM bhagavatIsUtrasya prAcInatamAyAM khaNDitatruTitAyAM tADapatrIyapratau "parautyiyavattavvaM neyadhvaM / sasamayavattavvayAe neyavvaM / " iti pATharahitaH samagro'vikalo vRttikArAnusandhitapAThAdapi suspaSTataraH sUtrapATho vidyate; tatra sUtrasyAsya pUrvabhAgagatasya pAThasya khnnddittvaannoddhRto'traasmaabhiH|| 10. dha riyA je0 lo0 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .72 viyAhapaNNattisutaM [sa0 1 u0 10-su. 3] [su. 3. nirayagaIe upaghAtassa virahakAlo] 3. nirayagatI NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM virahitA uvavAteNaM paNNattA ? goyamA ! jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| aivaM vakaMtIpadaM bhANitavvaM nirvsesN| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharati / / dsmo| // paDhamaM saMtaM samattaM // 5 1. uvvaaennN| evaM vakkaMtIpadaM savvaM (paNNavaNAsuttassa chaTuM pdN)| bArasa ya0 gAhA / (paNNavaNA su0 559 pR0 163) / sevaM bhaMte ! jN0|| 2. evaM jAva pakkaMtIe padaM bhA lA3 / evaM jAva pakkaMtIe bhA' lA 2 // 3. sayaM sammattaM jaM0 lA 1-2-3 // Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. bIaM sayaM [su. 1. bIyasayadamuddesanAmaparUvaNaM] 1. ANamati 1 samugghAyA 2 puDhavI 3 iMdiya 4 NiyaMTha 5 bhAsA ya 6 / deva 7 sabha 8 dIva 9 asthiya 10 bIyammi sade dasuddesA // 1 // [paDhamo uddeso 'ANamati'] [su. 2. paDhamuddesassuvugghAo] 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare hotyaa| vnnnno| sAmI samosaDhe / parisA niggatA / dhammo kahito / paDigatA parisA / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jeDhe aMtevAsI jAva pajjuvAsamANe evaM vadAsI-' [su. 3. egidiesu UsAsAiparUSaNaM] 3. je ime bhaMte ! beiMdiyA teiMdiyA cauriMdiyA paMciMdiyA jIvA eesi NaM ANAmaM vA pANAmaM vA ussAsaM vA nIsAsaM vA jANAmo paasaamo| je ime puDhavikkAiyA~ jAva varNassatikAiyA egidiyA jIvA eesi NaM ANAmaM vA pANAma vA ussAsaM vA nissAsaM vA NaM yANAmo Na pAsAmo, aie vi ya NaM bhaMte ! 1. yadyapi prathamazatake Adau eva viSayasaMgrahaNI gAthA vidyate, sA vRttikAreNa vyAkhyAtA'pi, parantu asya dvitIyazatakasyAdAviyaM samahaNIgAthA vRttikRlaghuvRttikRdyA vyAkhyAtA nAsti, tathApi zrIjambUsUrimahArAjasyAtiprAcInatame vyAkhyAprajJaptisUtrAdarza eSA saGgrahaNIgAthA yathopalabdhA tathaivAtra mUlavAcanAya svIkRtA'sti / nopalabhyate gAtheyaM je0-loM0 suutraadrshyoH| vidvadvaryaAgamaprabhAkaramunivaryazrIpuNyavijayasaMzodhitabhagavatIsURttAviyaM gAthA uddezakasyAdAvitthaMrUpA tADapatrIyavRttipratalikhitA'sti--bIe khaMdaya 1 samughAya 2 puDhavi 3 taha iMdiya'nautthI ya 4-5 / majJAmi 6 deva 7 nayarI 8 samayakkhetta'sthikAyA ya 9-10 // lA. lA 1-2-3 pratiSu mudrite ceyaM gAthA itthaMrUpA'sti-UsAsa khaMdae vi ya 1 samugdhAya 2 puDhArvidiya 3-4, amAutthi 5 bhAsA ya 6 / devA ya 7 camaracaMcA 8 samayakkhitta 9 'sthikAya 10 bIyasae // navaraM mudrite'syA gAthAyA Adau 'gAhA' iti padamasti // 2. teNaM kAleNaM 2 rAyagihe smosrnnN| bhagavaM go. jAva evaM vadAsI jaM0 // 3. vAsI iMdabhUtI NAma bhaNagAre jAva pajju laa0|| 4. beMdiyA teMdiyA laa0|| 5. etesi NaM mAhAraM vA NIhAraM vA UsAsaM cA NIsAsaM vaajN0|| 6. gaM jIvANaM Adeg lo0 // 7. yA 4 egiMdiyA jN0|| 8. NapphaikAiyA jIvA loN|| 9.NaM mAhAraM vA 4Na yA jN0|| 10. Na jaannaalaa0|| 11. eeNaM laa0| eesiNaM bhaMte! loN|| Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa02 u01 jIvA ANamaMti vA pANamaMti vA ussasaMti vA nIsasaMti vA ? haMtA, goyamA ! ee vi ya NaM jIvA ANamaMti vA pANamaMti vA UsasaMti vA nIsasaMti vA / [su. 4-7. jIva-caupIsadaMDaemu UsAsAidavyasarUSaparUSaNAi] 4. [1] ki NaM bhaMte ! ete jIvA A~NamaMti vA pANamaMti vA ussasaMti 5 vA nIsasaMti vA ? goyamA ! davvato NaM aNaMtapaiesiyAI davvAiM, khettao' NaM asaMkhejapaesogADhAI, kAlao annayaradvitIyAI, bhAvao VNNamaMtAI gaMdhamaMtAI rasamaMtAI phAsamaMtAI ANamaMti vA pANamaMti vA UsasaMti vA nIsasaMti vA / [2] jAiM bhAvao vaNNamaMtAI ANa. pANa. Usa0 nIsa0 tAI kiM egavaNNAI ANamaMti pANamaMti Usa0 nIsa0 1 A~hAragamo neyavvo jAMva 10 ti-cu-pNcdisiN| 5. kiM NaM bhaMte ! neraiyA A0 pA0 u. "nI0 1 taM ceva jAva niyamA A0 pA0 u. nI0 / jIvA egidiyA vAghAya-nivvAghAya bhaanniyvvaa| sesA niyamA chddisiN| 6. vAuyAe NaM bhaMte ! vA~uyAe ceva ANamaMti vA pANamaMti vA UsasaMti 15 vA nIsasaMti vA ? haMtI, goyamA ! vAuyAe NaM vAuyAe jAva nIsasaMti vaa| 1. 'ANamaMti, pANamaMti, UsasaMti, nIsasaMti' ityeteSAM padAnAM viSaye AcAryazrImalayagirikRtaprajJApanAvRttau evaM spaSTIkaraNam-""ANamaMti' Ananti 'an prANane' iti dhAtupAThAt , makAraH alaakssnnikH| evamanyatrApi yathAyogaM paribhAvanIyam |......athvaa Anamanti prANamanti iti 'Nam prahRtve' ityasya draSTavyam , dhAtUnAmanekArthatayA zvasanArthatvasya api avirodhH| apare AcakSate-'Ananti prANanti' ityanena antaHsphurantI ucchvAsaniHzvAsakriyA parigRhyate, 'ucchvasanti niHzvasanti' ityanena tu bAhyA"-pR. 220 // 2. kiM bhaMte ! loN| kinheM bhaMte ! jIvA lA0 // 3. mANAmati jaM0 // 4. padesayAI lA0 // 5. bho aNaMtapae lo0 // 6. pateso jN0|| 7. vaNNamaMtAI jAva phAsamaMtAI jaghA bhAdhAragamo jAva nivAghAeNaM chahisiM vAghAtaM paDuzca siya tidisi jAva savvappaNatAte ANamaMti vA 15.. kiM NaM jN.|| 8. "AhAragamo neyavvo tti prajJApanASTAviMzatitamAhArapadoktasUtrapaddhatirihAdhyeyetyarthaH" iti avR0|| 9. jAva paMca loM0 laa0|| 10. nI0 evaM ceva NiyamA chiddisiN| evaM jAva vemaanniyaa| egidiesu NivAghA...to avasesesu NiyamA chahirsi jN0|| 11. niyamA chaddisiM bhA0 pA0 u0 nI / jIvegiMdiyA loM0 / niyamA chadisaM ANamaMti vA pANamaMti vA a0 NI / jIvegiMdiyA laa0|| 12. "matublopAd vyAghAtanirvyAghAtavanto bhnnitvyaaH| iha caivaM pAThe'pi nirvyAghAtazabdaH pUrva draSTavyaH tadabhilApasya sUtre tathaiva dRzyamAnatvAt" iti avR0|| 13. vAuyANaM lo0 lA0 // 14. vAumA ceva jN.|| 15. vA? go0 vAu loN|| 16. haMtA, go0! bAuAte NaM vAuA eva ANamaMti vA 4 / jN.||..... Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su04-8] jIva-cauvIsadaMDaesu UsAsAidavvasarUvaparUvaNAi . 7.[1] vAuyAe NaM bhaMte ! vAuyAe ceva aNegasayasahassakhutto uddAittA udAittA tattheva bhujo bhujjo paJcAyAti ? haMtA, goyamA ! jAtra paJcAyAti / [2] se bhaMte kiM puDhe uddAti ? apuDhe uddAti ? goyamA ! puDhe uddAi, no apuDhe uddaai| [3] se bhaMte ! ki sasarIrI nirkhamai, asarIrI nikkhaimai ? goyamA ! siya~ sasarIrI nikkhamai, siya asarIrI nikkhamai / se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai siyaM sasarIrI nikkhamai, siya asarIrI nikkhamai ? goyamA ! vAuyAyassa NaM cattAri sarIrayA paNNattA, taM jahA-orAlie veuvie teyae kammae / orAliya-veubviyAiM vippaMjahAya teya-kammaehiM nikkhamati, se teNaDeNaM goyamA! 10 evaM vuccai-siya sasarIrI siya asarIrI nikkhamai / [su. 8-9. upasaMta-khINakasAINaM niggaMthANaM saMsArabhamaNa-siddhigamaNaparUvaNaM] 8. [1] ma~DAI NaM bhaMte ! niyaMThe no niruddhabhave, no niruddhabhavapavaMce, no pahINasaMsAre, No pahINasaMsAravedaNijje, No vocchiNNasaMsAre, No vocchi-.. NNasaMsAravedaNijje, no niTThiyaDhe, no niTThiyaTThakaraNijje puNaravi IttatthaM havvamA- 15 gacchati ? haMtA, goyamA ! maDAI NaM niyaMThe jAva puNaravi ittatthaM havvamAgacchai / [2] se NaM bhaMte ! kiM ti vattavvaM siyA ? goyamA ! pANe tti vattavvaM siyA, bhUte ti vattavvaM siyA, jIve ti vattavvaM siyA, satte ti vattavvaM siyA, 1. tattheva 2 bhujjo 2 laa0| tattheva tattheva bhujN0|| 2. se taM bhaM jN0|| 3. kiM sarIrI nideg jaM. loM0 laa0|| 4-5 nikamai jN0|| 6. mA! sarI0 Nikamai, No asarIrI Nikamati jN0||7,9. siya sarIrI loM0 laa0||8. evaM0 sarIrI Ni0, No asarIrI jN0|| 10. vAukAiyANaM cattAri sarIrA pa jN0|| 11. teyate jaM. // 12. vippahAya loN|| 13. teyA-kammadeg jaM0 // 14. se tennttennN0| 8. maDA loM0 laa0|| 15. vu0 sasarIrI Nika, No'sarIrI Nikamati / jaM0 // 16. maDAyI NaM loM0 / mayAyI NaM jaM0 / "maDAI... mRtAdI-prAsukabhojI, upalakSaNatvAdeSaNIyAdI ceti dRzyam / " iti avR0 / "mRtam-yAcitam atti iti mRtaadii| 'dve yAcitAyAcitayoH yathAsaMkhyaM mRtAmRte'-amarako0 dvitIyakA. vaizyava0 zlo0 3 / 'mRtaM tu yAcitam' abhidhAnacintA0 martyakA0 zlo0 866 // " iti sampA0 // 17. No padhINasaMsAraveyaNijje jN0|| 18. "ittatthaM ti ityartham-etamartham" iti ava0 / ityattaM abRpaa0|| Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAha paNNattisutaM [sa02 u0 1 viSNU ti vattavvaM siyA, vedA ti vattavvaM siyA - pANe bhUe jIve satte viNNU vedA ti vattavvaM siyA / se keNaTTeNaM' bhaMte! pANe tti vattavvaM siyA jAva vedA ti vattavvaM siyA ? goyamA ! jamhA ANamai vA pANamai vA ussasai vA nIsasai vA tamhA pANe ti vattavvaM siyA / jamhA bhUte bhavati bhavissati ya tamhA bhUe tti vattaM siyA / jamhA jIve jIvai jIvattaM AuyaM ca kammaM uvajIvai tamhA jIve tti vattavvaM siyA / jaimhA satte subhAsubhehiM kammehiM tamhA satte tti vattavvaM siyA / jamhA titta- kaDu - kasAyaMbila - mahure rase jANai tamhA viSNU ti vattavvaM siyA / jamhA vede ya suha- dukkhaM tamhA vedA ti vattavvaM siyA / se teNaTTeNaM jAva pANe tti vattavvaM siyA jAva vedA ti vattavvaM siyA / 5 76 9. [1] maeNDAI NaM bhaMte! niyaMThe niruddhaMbhave niruddhabhavapavaMce jAva niTThiyaTThakaraNijje No puNaravi IMttatthaM havvamAgacchati 1 haMtA, goyamA ! ma~DAI NaM niyaMThe jAva no puNaravi IttatthaM havamAgacchati / 15 [2] se NaM bhaMte! kiM ti vattavtraM siyA ? goyamA ! siddhe tti vattavvaM siyA, buddhe tti vattavvaM siyA, mutte tti vattavyaM 0, pAMraMgae tti va0, paraMparagae tti va0, siddhe buddhe mutte parinivvuDe aMtakaDe savvadukkhappahINe tti vattavvaM siyA / sevaM bhaMte! sevaM bhaMte ! tti bhagavaM goyeMme samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai, 2 saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharati / [ su. 10. bhagavao mahAvIrassa rAyagihAo bihAro ] 10. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre rAyagihAo nagarAo guNasilAo 20 ceiyAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA bahiyA jaNavayavihAraM viharai / [su. 11 - 54. khaMdayaparivvAyagavuttaMto] [su. 11. bhagavao mahAvIrassa kathaMgalAnayarIe samosaraNaM] 11. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kayaMgalA nAmaM nagarI hotthA / vaNNao / tIse NaM kayaMgalAe nagarIe bahiyA uttarapuratthi me disIbhAge chattapalAsae nAmaM 1. NaM pANe loM0 // 2. jamhA subhAsumehiM kAmehiM tamhA lA0 // 3. vinnatti lA0 // 4. siyA / vedeti ya loM0 vinA // 5, 7. maDAyI NaM loM0 // 6, 8. itthattaM lA0 vinA // 9. pArae tti loM0 // 10. goyamo loM0 // / 11. mahAvIre bhannayA kayAI pADihAriyaM pIDhaphalagasijjAsaMthAraMgaM paccappiNa, 2 rAya loMsaM0 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su09-13] khaMdagaparivvAyagaSuttaMto ceie hotthA / vnnnno'| tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre uppaNNanANa-dasaNadhare . jIva samosaraNaM / parisA niggcchti| [su. 12. sApatthIvatthavakhaMdayaparivyAyagaparicao] 12. tIse NaM kayaMgalAe nagarIe adUrasAmaMte sAvatthI nAmaM nayarI hotthA / vnnnno| tattha NaM sAvatthIe nayarIe gaddabhAlassa aMtevAsI khaMdae nAmaM 5 kaccAyaNasagotte parivvAyage parivasai, riuvveda-jajuvveda-sAmaveda-athavvaNaverdai . itihAsapaMcamANaM nighaMTa~chaTThANaM caMuNhaM vedANaM saMgovaMgANaM sarahassANaM sAraeM vArae pArae saDaMgavI seMdvitaMtavisArae saMkhANe sikkhA-kappe vAgaraNe chaMde nirutte jotisAmayaNe annesu ya bahUsu baMbhaNNaesu pArivvAyaesu ya nayase supariniTTie yAvi hotthaa| [su.13-16.khaMdayaparivyAyayaM pai piMgalayaniyaMThassa saaMta-aNaMtalogAighisae pucchA khaMdayassa tusiNIyattaM ca] 13. tattha NaM sAvatthIe nayarIe piMgalae nAmaM niyaMThe vesauliyasAvae parivasai / tae NaM se piMgalae NAmaM NiyaMThe vesAliyasAvae aNNadA kayAI jeNeva khaMdae kaccAyaNasagote teNeva uvAgacchai, 2 khaMdagaM kaccAyaNasagottaM iNamakkhevaM 15 1. bho| teNaM kAleNaM te 2 samaNe lA0 // 2. "iha 'yAvat' karaNAt 'arahA jiNe kevalI savvaNNU savvadarisI AgAsagaeNaM chatteNaM' ityAdi samavasaraNAntaM vAcyam" iti avR0|| 3. ""gardabhAla' bhabhidhAnaparivrAjakasya" avR0 / gahabhAlissa je0 vinaa| uttarAdhyayanasUtre aSTAdazame 'saMjaijja'nAmake adhyayane 'gaddabhAli' nAmakasya anagArasya ullekho vidyate evam-"gahabhAlissa bhagavao aNagArassa antie" gA0 19 "gaddabhAlI mamAyariyA vijAcaraNapAragA" gA0 22 / "gaddabhAliM aNagAraM" kAmpilyapuratIrthakalpe 25 // 4. degNassagodeg lA0, asyAM pratau sarvatra 'Nassago' IdRzaH paatthH|| 5. ahavvaveda je0|| 6. "SaSThIbahuvacanalopadarzanAd Rgveda-yajurveda-sAmavedAtharvavedAnAm" iti avR0 // 7. "nighaNTo nAmakozaH" avR0 / nirukte saMskRtazabdakoze ca "nighaNTurnAmasaGagrahaH" (haima0 devakA0 2 zlo0 258) iti 'nighaNTu' zabdaH prtiitH|| . cauNha lo0 // 9. dege dhArae pAradeg lA. apA0 // 10. "kApilIyazAstrapaNDitaH" avR0 / nandisUtre'pi asya granthasya nAma AyAtam / asya vizeSaparicayaH tattvasaMgrahanAmake bauddhanyAyagranthe granthanAmnA paricaye draSTavyaH // 11. vAkaraNe loM0 laa0|| 12. vesAlisA loM0 lA0, anayoH sarvatretya pAThaH / "vizAlA-mahAvIrajananI, tasyA apatyaM iti vaizAlikaH-bhagavAn" avR0 // 13. kadAyi loN0|| 14. degNassago lA0, asyAM pratau sarvatra 'Nassago' IdRzaH paatthH|| Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 14. tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagotte piMgalaeNaM NiyaMTheNaM vesAlI5 sAvaeNaM iNamakkhevaM pucchie samANe saMkie kaMkhie vitigiMchie~ bhedasamAvanne kalasamAvanne No saMcAei piMgalayassa niyaMThassa vesaliyasAvayassa kiMci vi pamokkhamakkhAiuM, tusiNIe saMcii | vivAhapatitaM [sa0 2 u0 1 pucche - mArgahA ! kiM saaMte loke, aNaMte loke 1, saaMte jIve aNaMte jIve 2, saaMtA siddhI anaMtA siddhI 3, saaMte siddhe aNaMte siddhe 4, keNa vA maraNeNaM maramANe jIve vaDDhati vA hAyati vA 51 etAvaM tAva AyakkhAhi buccamANe evaM / 15. tae NaM se piMgalae niyaMThe vesAlIsAvae khaMdayaM kaccAyaNasagotaM doccaM pi taccaM pi iNamakkhevaM pucche - mAgahA ! kiM saaMte loe jAva keNa vA maraNeNaM maramANe jIve vaDDhai vA hAyati vA ? aitAvaM tAva AikkhAhi gccamANe evaM | 10 15 20 16. tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagotte piMgalaeNaM niyaMTheNaM vesAlIsAvaeNaM doccaM pitacaM pi iNamakkhevaM pucchie samANe saMkie kaMkhie vitigicchie bhedasamAvaNNe kalusamAvanne no saMcAei piMgalayassa niyaMThassa vesAlisAvayassa kiMci vipaimokkhamakhAiuM, tusiNIe sacivai / [su. 17- 19. kayaMgalAnayarI samosariyassa bhagavato mahAvIrassaMtie sAvatthaniyarIo khaMdayassa AgamaNaM ] 17. tae NaM sAvatthIe naya~rIe siMghADaga jAva mahApahesu mahayA jaiNasammadde i vA jaNavUhe i vaoN parisA niggacchai / tae NaM tassa khaMdayassa kaccAyaNasaMgottassa bahujaNassa aMtie eyamahaM soccA nisamma imeyArUve ajjhatthie 1. pucchei - magahA ! lA0 // 2. " mAgaha tti magadhajanapadajAtatvAd mAgadhaH, tasya AmantraNam he mAgadha !" atrR0|| 3. kiM sAbhante loM0, atra pratau ' saaMta' ityasya sthAne sarvatra 'sAaMta " ityeSa pAThaH // 4. etAva tAva loM0 / etAva tA bhAlA0 // 5 bhAikkhAhi vuccamANo loM0 // 6. gicchie loM0 // 7 piMgalassa loM0 // 8. sAlisA' loM0 / 'sAlIsA' lA0 // 9. pi eyamakkhevaM pucche saaMte lA0 // 10. etAva tAva AyikkhA loM0 / etAva tA lA0 // 11. saMcAti piMdeg lA0 // 12. " pramucyate paryanuyogabandhanAd anena iti pramokSama - uttaram " a0 // 13. nagarIe maMhayA jaNasadde ti vA jaNavUhe ti vA loM0 lA0 // 14. jaNasar3e i vA avRpA0 // 15. " atredamanyad dRzyam " iti nirdezapUrvakaM vRttAvayaM pATho niSTaGkitaH - " jaNabole i vA jaNakalakale i vA jaNummI i vA jaNukkaliyA i vA jaNasannivAe i vA bahujaNo annamannassa evamAikkhai 4- evaM khalu devANuppiyA ! samaNe 3 Aigare jAva saMpAviukAme punvANupuvi Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su014-18] khaMdagaparivvAyagavuttaMto ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajitthA- seyaM khalu me samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdittA NamaMsittA sakkArettA sammANittA kalANaM maMgalaM devataM cetiyaM pajjuvAsittA imAiM ca NaM eyArUvAiM aTThAI 5 heUI pasiNAI kAraNAI vAgaraNAiM pucchittae~' ti kaTTa evaM saMpehei, 2 jeNeva parivAyAvasahe teNeva uvAgacchai, 2ttA tidaMDaM ca kuMDiyaM ca kaMcaNiyaM ca karoDiyaM ca bhisiyaM ca kesariyaM ca chainnAlayaM ca aMkusayaM ca pavittayaM ca gaNettiyaM ca chattayaM ca vAhaNAo ya pAuyAo ya dhAurattAo ya geNhai, geNhaittA parivvAyAvasahAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA tidaMDa-kuMDiya-kaMcaNiya-karoDiya- 10 bhisiya-kesariya-channAlaya-aMkusaya-pavittaya-gaNettiyahatthagae chattovAhaNasaMjutte dhAuratavatthaparihie sAvatthIe nagarIe majhamajjheNaM niggacchai, niggacchittA jeNeva ka~yaMgalA nagarI jeNeva chattapalAsae ceie jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNevaM pahArettha gmnnaae| 18. [1] 'goryamA !' i samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM 15 vayAsI-decchisi NaM goyamA ! puvasaMgatiyaM / caramANe gAmANugAma duijjamANe kayaMgalAe nagarIe chattapalAsae ceie ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhittA saMjameNa tavasA appANaM bhAvemANe vihri| taM mahapphalaM khalu bho devANuppiyA! tahArUvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM nAma-goyassa vi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNa-vaMdaNa. namaMsaNa-paDipucchaNa-pajjuvAsaNayAe ? egassa vi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNayAe ? kimaMga puNa viulassa aTThassa gahaNayAe? taM gacchAmo NaM devANuppiyA! samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdAmo namaMsAmo sakkAremo sammANemo kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pjjuvaasaamo| eyaM Ne peccabhave hiyAe suhAe khamAe nisseyasAe ANugAmiyattAe bhavissai tti kachu bahave uggA uggaputtA evaM bhogA rAiNNA khattiyA mAhaNA bhaDA johA mallaI lecchaI anne ya bahave rAIsara-talavara-mADaM viya-kohUM biya-inbha-seTThi-seNAvai-satthavAhapabhiyao jAva ukkiTThasIhanAya-bola-kalayalaraveNaM samuddaravabhUyaM piva karemANA sAvatthIe nayarIe majjhamajheNaM niggcchNti"| asya samagrasya pAThasya vRttau vivaraNamapi kRtm|| 1. >etacihadvayAntargataH pATho je0-loM0-lA. AdarzeSu nAsti, nApi ca vRtto vyaakhyaatH| 2. yaM saMpajju loN0|| 3. dege ti kaTTo evaM lA0,asyAM pratau 'kaTu' sthAne 'kaTTo' ityeva paatthH||4. chantrAlayaM ca laa0||5. gaNattiyaM ca laa0||6.tidNddN kuMDiyaM kaMcaNiyaM karoDiyaM bhiseyakesariya lA0 // 7. kayaMgalAe NagarIe jeNeva laa0|| 8. lAsaceie lo0 // 9. va uvAgacchai, 2ttA pahArestha laa0|| 10. 'goyamA itti gautama ! iti-evam Amantrya...athavA . (gotama!) ayi iti AmantraNArthameva" avR0 / "gautamAdiH zramaNo bhagavAn , arthAt gautamasya . AdibhUtaH" iti malayagirayaH rAyapaseNayiyasUtravRttau // 11. dacchihi NaM loN| dacchihisi NaM laa0|| . Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuca [sa02 u01 [2] kaM bhaMte ! 1 khaMdayaM nAma / [3] se kAhe vA 1 kiha vA ? kevaccireNa vA? evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM 2 sAvatthI nAma nagarI hotthaa| vnnnno| tattha NaM sAvatthIe nagarIe gaddabhAlassa aMtevAsI khaMdae NAmaM kaccAyaNasagotte parivvAyae parivasai, taM ceva jAva jeNeva mamaM 'aMtie teNeva pahArettha gmnnaae| se ya adUrAite bahusaMpatte addhANapaDivanne aMtarApahe vaTTai |ajjev NaM dacchisi goymaa!| . [4] 'bhaMte!' tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM vaMdai namasai, 2 evaM vadAsI-pahU NaM bhaMte ! khaMdae kaccAyaNasagotte devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA NaM agArAo aNagAriyaM pavvaittae 1 haMtA, pabhU / 19. jAvaM ca NaM samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavao goyamassa eyama parikahei tAvaM ca se khaMdae kacAyaNasagote taM desaM havvamAgate / [su. 20-22 khaMdaya-goyamapaNhuttare bhagavao mahASIrassa paricao, - khaMdayakayaM mahAvIrassa baMdaNAi] 20. [1] tae NaM bhagavaM goyame khaMdayaM kaccAyaNasagottaM adUraAgayaM 15 jANittA khippAmeva abbhuTTeti, khippAmeva paccuvagacchai, 2 jeNeva khaMdae kaccAyaNa sagotte teNeva uvAgacchai, 2 tA khaMdayaM kaccAyaNasagottaM evaM vayAsI'he khaMdayA!, sAgayaM khaMdayA!, susAgayaM khaMdayA!, aNurAgayaM khaMdayA !, sAgayamaNurAgayaM khNdyaa!| se nUNaM tumaM khaMdayA! sAvatthIe nayarIe piMgalaeNaM niyaMTheNaM vesAliyasAvaeNaM iNamakkhevaM pucchie 'mAgahA! kiM saaMte loge 20 aNaMte loge? evaM taM ceva' jeNeva ihaM teNeva hvvmaage| se nUNaM khaMdayA! aMtthe samatthe ? haMtA, asthi / 1. atie khaMdae te laa0||2. pAhArastha lo0|| 3. rAyite loN||4. gaM pecchasi loM0 / NaM dacchasi lA0 // 5. muMDie bhadeg loN|| 6. vesAlisA loM0 laa0|| 7. kiM sAte loke evaM taM ceva loN|| 8. loke laa0|| 9. bhaTTe sama?? loM0 lA. avRpA0 / "mUlapAThagatasya 'atthe samatthe' iti padastha' 'asti eSa arthaH' ityarthaH arthAt asmin pAThe padatrayam, makArazca ArSatvAt AgamikaH / 'aDhe samaDhe' iti pAThAntare 'arthaH samarthaH?' ityevaM padadvayam , kAkvA ca prshnaanynm| samarthaH-saMgataH" iti vRttivyaakhyaataatprym-smpaa0|| Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 19.-22] . khaMdayakayaM bhagavao mahAvIrassa baMdaNAi [2] tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagote bhagavaM goyamaM evaM vayAsI-se kesa NaM goyamA! tehArUve nANI vA tavassI vA jeNaM tava esa aTTha mama tAva rahassakaDe havvamakkhAe, jao NaM tumaM jANasi 1 / tae Na se bhagavaM goyame khaMdayaM kaccAyaNasagotaM evaM bayAsI-evaM khalu khaMdayA! maima dhammAyarie dhammovaesae samaNe bhagavaM mahAvIre uppannaNANa-daMsaNadhare arahA jiNe kevalI tIya-paccuppannamaNAgayaviyANae savvaNNU savvadarisI jeNaM mamaM esa aDhe tava tAva rahassakaDe havvamakkhAe, jao NaM ahaM jANAmi khaMdayA ! / [3] tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagote bhagavaM goyamaM evaM vayAsIgacchAmo NaM goyamA ! tava dhammAyariyaM dhammovadesayaM samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo NamaMsAmo jAva pjjuvaasaamo| ahAsuhaM devANuppiyA! mA pddibNdhN0| 10 [4] tae NaM se bhagavaM goyame khaMdaeNaM kaccAyaNasagotteNaM saddhiM jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva~ pahArettha gamaNayAe / 21. teNaM kAleNaM 2 samaNe bhagavaM mahAvIre viryaMDabhoI yA'vi hotthA / tae NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa viyaDabhogissa sarIrayaM orAlaM siMgAraM kallANaM sivaM dhaNaM maMgalaM saMssirIyaM aNalaMkiyavibhasiyaM lakkhaNa-vaMjaNaguNovaveyaM .15 sirIe atIva 2 uvasobhemANaM ciTThai / 22. tae NaM se khaMdae kaccAyaNasagote samaNassa bhagavao mahAvIrassa viyaDabhogissa sarIrayaM orAlaM jAva atIva 2 uvasobhemANaM pAsai, 2 tA 1. tadhArUve loN0|| 2. NaM bhadeg loM0 laa0|| 3. mamaM lo0 // 4. gayANaM viyA laa0|| 5. mama loM // 6. NaM bhadeg lA0 // 7. va pAhAre loN|| 8 viyahAbhotI je. lo| viyaDabhotI laa0| atra vRttikArA mUlapAThe 'viyabhoi' tti pAThaM sviikurvnti| "vyAvRtte vyAvRtte sUrye bhuGkte ityevaMzIlaH vyAvRttabhojI pratidinabhojI ityarthaH" ityevaM ca tasya pAThasya vyAkhyA kurvanti / asmAbhistu ubhayatra 'viyaDabhoI' tathA 'viyaDabhogissa' ityevaM pAThaH svIkRtaH, AcArAgasUtre navame upadhAnazrutAdhyayane bhagavatazcaritavarNane eva aSTAdazagAthAyAM "jaM kiMci pAvagaM bhagavaM taM akuvaM viyarDa bhuMjitthA" ityevaMvidhAnAt tathA uttarAdhyayanasUtre municaryAyAm dvitIye upasargAkhye adhyayane caturthagAthAyAm "viyaDassesaNaM care' ityevaM suspaSTavidhAnAcca tathA asmadIya lA0-lA 3 pratyoH etAdRzasya pAThasya suspaSTatayA samupalambhAcca / anyacca samavAyAne ekAdazasamavAye 'viyaDabhoI' padamasti, tatra 'prakAzabhojI', iti vyAkhyA'sti // 9. viyaTTAbhogissa je0 loN0|| 10. 'sassirIyaM' iti je. loM pratyorna vartate, nApi vRttau // 11. viyadyAbhogissa je0 loM0 / viyaDabhotissa lA0 lA 3 // Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 2.u0 1 haTTatuTThacittamANadie naMdie pIImaNe paramasomaNassie harisavasavisappamANahiyae jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, 2 tA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNappayAhiNaM karei jAva pajjuvAsai / [su. 23-24. loga-jIva-siddhi-siddhe paDucca saaMta-aNaMtaSisayAe khaMdayapucchAe samAhANaM] 23. 'khaMdayA !' ti samaNe bhagavaM mahAvIre khaMdayaM kaccAya0 evaM vayAsI-se nUNaM tuma khaMdayA ! sAvatthIe nayarIe piMgalaeNaM NiyaMThaNaM vesAliyasAvaeNaM iNamakkhevaM pucchie 'mA~gahA! kiM saaMte loe~ aNaMte loe ?' evaM taM ceva jAva jeNeva mamaM aMtie teNeva havvamAgae / se nUNaM khaMdayA ! ayamaDhe 1. samaDhe 1 haMtA, atthi| 24. [1] je vi ya te khaMdayA! ayameyA~ruve ajjhathie ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajjitthA--kiM saMaMte loe, aNaMte loe 1 tassa vi ya NaM ayamaDhe-evaM khalu mae khaMdayA! caMuvihe loe paNNate, taM jahA-davvao khetao kAlao bhaavo| davvao NaM ege loe saMaMte / khetao NaM loe 15 asaMkhenjAo joyaNakoDAkoDIo AyAma-vikkhaMbheNaM, asaMkhenjAo joyaNakoDA koDIo parikkheveNaM pa0, atthi puNa se aNte| kAlao NaM loe Na kayAvi na A~sI na kayAvi na bhavati na kayAvi na bhavissati, bhuviM ca bhavati ya bhavissai ya, dhuve Niyae sAsate a~kkhae avvae avaTThie Nicce, Natthi puMNa se aNte| bhAvao NaM loe aNaMtA vaNNapajjavI gaMdha0 rasa0 phausapajavA, aNatA 20 saMThANapajjavA, aNaMtA garuyalahuyapajjavA, aNaMtA agaruyalahuyapajavA, natthi puNa 1. pItImaNe lo0 // 2. vesAlisA loM0 / besAlIsA lA0 lA 3 // 3. magahA lA0 lA 3 // 4. loke aNate loke lA0 lA 3 // 5. yA! bhatthe jaM0 / 'yA! aDhe je0 lo0 lA0 lA 3 // 6. mayanaM eyArUve lA0 lA 3 // 7. degyArUe jN0|| 8. sAte loM0, asyA pratau 'saaMte' sthAne bahuzaH 'sAaMte' iti / sAMte jN0|| 9. cauvidhe jN0|| 10. saMte jN0|| 11. khettato NaM asaM jaM0 // 12. puNAI se jaM0 / puNaM se lo0 // 13. Na kayAdi NAsi Na kayAdi Nasthi Na kayAdi Na bhavissa jaM0 / Na vi kadAi na loM0 lA 3 // 15. mAsi loM0 lA0 lA 3 // 15. kadAyi loM0 lA 3 // 16. bhurvisu ya bhadeg lA0 lA 3 // 17. Niyite aM0 / Nitae loM / Nitie lA 3 // 18. akkhate jN0|| 19. puNAI se jN0|| 20. vA evaM gaMdha0 jaM0 // 21. phAsa0, bhaNaMtA loM0 laa1|| 22. puNAI se jN0| puNaM se laa|| Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 23-24] logAI saaMta-anaMtavisayAe se aMte / se `taM khaMdagA ! davvao loe saaMte, khettao loe seaMte, kAlato loe aNaMte, bhAvao loe aNaMte / [2] je viya te khaMdayA~ ! jAva saaMte jIve, aNaMte jIve ? tassa vi ya NaM ayamaTThe - evaM khalu jAva davvao NaM ege jIveM saNte| khettao NaM jIve asaMkhejjapa~esie asaMkhejjapadesogADhe, atthi purNa se aMte / kAlao NaM jIve na kaMyAvi na Asi jIva nice, natthi puNAi se aMte / bhAvao NaM jIve anaMtA NANapajjavI anaMtA daMsaNapajjavA aNaMtA cairittapajjavA aNaMtA garuyala huyapajjavA aNaMtA agaruyalahuyapajjavA, natthi puNa se aMte / se taM davvao jIve" saaMte, khettao jIve" saaMte, kA~lao jIve aNaMte, bhAvao jIve aNate / [3] je viya te khaMdaryo ! puMcchA / davvao NaM egA siddhI 10 1. taM dagvaoo jaM0 loM0 laa0| taM khaM0 lA 3 // 2. sAMte jaM0, 'saaMte' sthAne 'sAMte' iti pAThAntaram atra pratau anyatrApi // 3. khaMdayA ! imevArUve ajjhatthide citie jAva samuppa jitthA kiM sAMte jIve a 2 tassa jaM0 // 4. jAva aNaMte jIve laoN0 lA0 // 5. evaM khaMdathA ! mae [ca] ubvihe jIve paNNatte-dabvavo 4 / davato ege jaM0 // 6. ve sAMte jaM0 // 7 patesite jaM0 / 'padesogADhe a' lA 1 // 8. puNAI se jaM0 / purNa loM0 // 9. kadAyi Na lA 1 / kayAi NAsi jaM0 // 10. jAva natthi jaM0 // 11. puNa se lA0 // 12. vA evaM daMsaNa- carittapa0 garu- agarulahuyapajjavA jaM0 // 13. cArita loM0 // 14. puNAi se jaM0 // 15-16. jIve sAMte jaM0 // 17. kAla 0 aNaMte, bhAvado jaM0 // 18. 'yA ! imeyArUve ajjhatthite kiM sAMtA siddhI 0 ? tassa vi ya NaM ayamaTThe -- evaM khalu khaMdyA ! mate caunviddA siddhI paNNattA, taM jahA-dabvao khettado kAlado bhAvado / dabvavo NaM egA siddhI sAMtA, khettato NaM siddhI paNayAlIsaM joyaNasayasahassAiM bhAyAma - vikkhaMbheNaM egA joyaNakoDI bAyAlIsaM sayasahassAiM doNNi ya auNApaNNe joyaNasade kiMci visesAhiye parikkheveNaM pa0 atthi puNAI se aMte / kAlato NaM siddhI ja kayAdi NAsi jAva Natthi puNAI se aMte / bhAvato NaMtA vaNNapajjavA jAna agarulahuapajjavA, Natthi puNAI se aMte / se saM davvato siddhI sAMtA 4 / [4] je vi ya saMdayA ! ime kiM sAMte siddhe bha0 2 / tassa vi ya NaM bhayamaTThe-evaM khalu khaMdayA !0 4, taM0 - dagvaoo NaM ege siddhe sAMte, khettato jadhA jIve, kAlado sAdIte apajjavasite, natthi puNAI se aMte / bhAvato rNa siddhe aNaMtA nANapaujavA, aNaM0 daMsaNa0, anaMtA bhagarulahuA pajjavA, Natthi puNAI se aMto se taM dabvado siddhe sAMte 4 jaM0 // 19. " 'puccha 'tti anena samagra siddhipraznasUtram upalakSaNatvAcca uttarasUtrAMzazca sUcitaH tacca dvayamapi evam ---- je vi ya te khaMdayA ! imeyArUve jAva kiM saaMtA siddhI, aNaMtA siddhI ? tassa vi ya NaM ayamaTThe - evaM khalu mae khaMdA ! cavvihA siddhI paNNattA, taMjahA -- davvao khettao kAlao bhAvao tti" bhaTa0 / atra yaH uttarasUtrAMzaH zeSaH sa mUlapAThe nirdiSTaH / pucchA -- ayamevArUve0 ciMti0 sAMvA siddhI 2 / vassa vi ya NaM bhayamaTThe - mae caubviddA siddhI pa0 / dabbato NaM egA lA 1 // 5 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa02 u01 saMaMtA; khettao NaM siddhI paNayAlIsaM joyaNasayasahassAI AyAma-vikkhaMbheNaM, egA joyaNakoDI bAyAlIsa ce joyaNasayasahassAI tIsaM ca joyaNasahassAI donni ya auNApanne joyaNasae kiMci visesAhie parikkheveNaM pa0, atthi puNa se aMte; kAlao NaM siddhI na kayAvi na oNsi0; bhAvao ya jahA loyassa tahA bhANi5 yanvA / tattha davvao siddhI saMaMtA, khettao siddhI saMaMtA, kAlao siddhI . aNaMtA, bhAvao siddhI aNaMtA / . [4] je vi ya te khaMdayA ! jAva kiM aNaMte siddha ? taM ceva jAva davvao NaM ege siddhe saaMte; khetao NaM siddhe asaMkhejapaesie asaMkhejapadesogADhe, atthi puNa se aMte; kAlao NaM siddhe sAdIe apajavasie, natthi puMNa se aMte; bhAvao 10 siddhe aNaMtA NANapajavA, aNaMtA saNapajavA jAva aNaMtA agaruyalahuyapajavA, natthi puNa se aNte| se taM vvao siddhe saMaMte, khettao siddhe saMaMte, kAlao siddhe aNaMte, bhAvao siddhe aNgte| [su. 25-31. maraNaM paDucca saMsArakhaDDhi-hANivisayAe khaMdayapucchAe bAla-paMDiyamaraNaparUSaNApuvyayaM samAhANaM] 25. je vi ya te khaMdayA ! imeyArUve ajjhathie ciMtie jAva samuppajitthA keNa vA maraNeNaM maramANe jIve vaDDhati vA hAyati vA 1 tassa vi ya NaM ayamadve-evaM khalu khaMdayA ! mae duvihe maraNe paNNatte, taM jahA--bAlamaraNe ya paMDiyamaraNe y| 26. se kiM taM bAlamaraNe 1 bAlamaraNe duvAlasavihe pa0, taM-layamaraNe 1 vaisaTTamaraNe 2 aMtosallamaraNe 3 tabbhavamaraNe 4 giripaDaNe 5 tarupaDaNe 6 20 jalappavese 7 jalaNappavese 8 visabhakkhaNe 9 satthovADaNe 10 vehoNase 11 gaiddhapaDhe 12 / icceteNaM khaMdayA ! duvAlasaviheNaM bAlamaraNeNaM maramANe jIve aNaMtehiM neraiyabhavaggahaNehiM appANaM saMjoe~i, tiriya0 maNuya0 deva0, 1, 6-7 sAtA lo0 lA 1-3 // 2. ca sayasaha loM0 lA 1-2-3 // 3. degsaisaha lA0 // 4. kadAyi lo0| kadAi lA0 // 5. Asi kAlao, bhAvao loM0 lA0 // 8-9, 11. puNaM lo0 lA 1-2 // 10. vA aNaMtA loM0 lA 3 // 12. taM lA 2-4 // 13-14. sAte lo0 // 15. aNate taM ceva jAva siddhe annNte| 25. je lA 4 // 16. ya khaMdayA! jN0|| 17. metArUve 5 keNa vA jaM0 lA 1 lA 4 // 18. valAyadeg loM0 lA 1 // 19. vasaTTama0 tabbhavama0 aMtosallamaraNe giri jaM0 // 20. vihA lA0 lA 2-3 // 21. gidyapaDhe mu0|| 22. haNeNaM bhadeg lA0 lA 3 // 23. saMjoteti 4 jAva devabhavaggahaNehiM bhaNAdIyaM jaM0 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 25-33] saMsAravaDDhi-hANiAivisayAe khaMdayapucchAe samAhANaM 85 . aNAiyaM ca NaM aNavaMdaggaM dIhamaddhaM cAurataM saMsArakaMtAraM aNupariyaTTai, se taM maramANe vaDDhai vaDDhai / se taM baalmrnne| 27. se kiM taM paMDiyamaraNe ? paMDiyamaraNe duvihe pa0, taM0-pAovagamaNe ya bhattapaccakkhANe y| 28. se kiM taM pAovagamaNe 1 pAovagamaNe duvihe pa0, taM0-nIhArime 5 ya anIhArime ya, niyamA appaDikamme / se taM pAovagamaNe / 29. se kiM taM bhattapaJcakkhANe 1 bhattapaJcakkhANe duvihe paM0, taM0-- nIhArime ya anIhArime ya, niyamA sapaDikamme / se taM bhattapaJcakkhANe / 30. icceteNaM khaMdayA ! duviheNaM paMDiyamaraNeNaM maramANe jIve aNaMtehiM neraiyabhavaggahaNehiM appANaM visaMjoei jAva vIIvaMyati / se taM maramANe hAyai 10 hAyai / se taM pNddiymrnne| 31. icceeNaM khaMdayA! duviheNaM maraNeNaM maramANe jIve vaDDhai vA hAyati vaa| [su. 32-38. khaMdayassa paDiboho pavya jAgahaNaM viharaNaM ca, bhagavao vi piharaNaM] 32. [1] aittha NaM se khaMda~e kaccAyaNasagotte saMbuddhe samaNaM bhagavaM 15 mahAvIraM vaMdai namasai, 2 evaM vadAsI-icchAmi NaM bhaMte ! tuma aMtie~ kevalipannattaM dhammaM nisAmetta~e / [2] ahAsuhaM devANuppiyA! mA paDibaMdha / 33. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre khaMdayassa kaccAyaNasagottassa tIse ya mahatimahAliyAe~ parisAe dhamma prikhei| dhammakahA bhaanniyvvaa| 1. aNAdIyaM lA0 lA 1 // 2. vayaggaM je0 mu. vinA // 3. 'tAraM pari lo0 ||1.se taM lA 1.2 // 5. maNe bhatsa loN||6.paatov jaM. lA 1 // 7-8. se taMlA 1 // 1. vItIvatati jaM. lA / bItIvayati lA 4 / vIyIvayai loN||10,12. se taMlA 1.2 // 11. hAyai thaa| 30 icce je0 loM0 / hAyati / 30 icceteNaM lA0 lA 2-3-4 // 13. icceeNaM se lA 2 // 14. khaMdate jN0|| 15. tujjhaNhaM aMdeg lA 2 // 16. atite lA 4. // 17. mettade / 32. tade NaM sa jaM0 // 18. tate NaM se samadeg lA0 lA 3 / tate NaM lA 1 // 19. khaMdagassa lA 3-4 // 20. dege mahanvayaparisAte dhadeg jN0|| 21. kaheti-"jaha jIvA basaMtI, muccaMtI." sA mahatimahAliyA jAva parisA pddigyaa| 33. vate NaM se khaMdae kaccA0 samaNassa jaM0 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM - [sa02 u0 1 . 34. tae NaM se khadae kacAyaNasagote samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma socA nisamma haTTatuDhe jAva hiyae uThAe udvei, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto oNyAhiNaM payAdiNaM karei, 2 evaM vadAsI-sadahAmi NaM bhaMte ! niggathaM pAvayaNaM, pattiyAmi NaM bhaMte ! niggaMthaM pAvayaNaM, roeMmi NaM bhaMte ! niggaMthaM pAvayaNaM, abbhuDhemi NaM bhaMte ! niggaMthaM pAvayaNaM, evameyaM bhaMte !, tahameyaM bhaMte !, avitahameyaM bhaMte !, asaMdiddhameyaM bhaMte !, icchiyameyaM bhaMte !, paDicchiyameyaM bhaMte !, icchiyapaDicchiyameyaM bhaMte !, se jaheyaM tunbhe vadaha ti kaTTa samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati, 2 uttarapurasthimaM disIbhAyaM avakkamai, 2 tidaMDaM ca kuMDiyaM ca jAva dhAturattAo ya eMgate eDei, 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karettA jAva namasittA evaM vadAsI-Alite NaM bhaMte ! loe, palitte NaM maMte ! loe, Alittapalite NaM bhaMte ! loe jarAe maraNeNa y| se jahAnAmae keI gAhAvatI agAraMsi jhiyAyamANaMsi je se tattha bhaMDe bhavai appasAre mollaMgarue taM gahAya AyAe egaMtamaMta avakamai, esa me nityArie samANe pacchA purA 15 ya hiyAe suhAe khamAe nissesAe ANugAmiyattAe bhavissai / evAmeva devANuppiyA! majjha vi AyA ege bhaMDe iDhe kaMte pie~ maNunne maNAme theje vesauMsie sammae bahumae aNumae bhaMDakaraMDagasamANe, mA NaM sItaM, mA NaM u~NDa, mA NaM khuhA, mA NaM pivAsA, mA~ NaM corA, mA NaM vAlA, mA NaM daMsA, mA NaM masagA, mA NaM vAiya-pittiya-siMbhirya-sannivAiye vivihA rogAyaMkA parIsaho1. khaMdate lA 4 // 2. atide ja0 / avite lA 4 / aMtie eyamaDhe soccA lo0 // 3. nisammA loM0 // 4. jAva hayahidae lA 1 / jAva hayahiyae lo0 lA 2-3-4 // 5. bhAdAhiNapayA loN| bhAdAhiNapadAhiNaM lA 1 // 6. vadAsi lA 1 / vayAsi lA 2 // 7. NiggaMthapAvayaNaM, patti0, roemi0, anbhuTemi NaM bhaMte ! NiggaMthapAvayaNaM, abhigacchAmi gaM bhaMte NiggaM0, evameyaM bhaMte! jaM0 // 8. royAmi lA 1 // 9. 'yamevaM bhaMte !, sacce NaM esama? jaM NaM tumme vadadha ti kaDe tikkhutto mA0 vaMdati jN0|| 10. kaDu lA 4 / kaTTo lA0 // 11. ca jAva hAurattavasthAI egate jaM0 / ca jAva dhAdeg lA 2 // 12. egate saMte eddeiloN|| 13. mAdAhiNapadAhiNaM lA 1||14.jdhaanaamte ke hi purise bhagA jN0|| 15. kevi loN| keti lA 2 // 16. lagurudeg lA 2 // 17. purAto hitAte sujaM0 // 18. subhAe lA0 lA 2.3.4 // 19. nisseyasAe lo0 // 20. ssatI lA0 lA 1-2.3.4 // 21. AtA jN.|| 22. bhaMDae ideg lA0 lA 3 // 23. pite lA 2 // 24. vessasi lA 4 // 25. karaMDakasa jN0|| 26. uNhaM, evaM khuhaa0|| 27. mA gaM vAlA jaM. // 28. seMbhiya' lA // 29. "atra prathamAbahuvacanalopo dRzyaH" avR0||30. parissaho lA 1-2-4 // Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 34-37] khaMdayassa pavvajAgahaNaM saMjamArAhaNaM ca vasaggA phusaMtu ti kaTu, esa me nitthArie samANe paraloyassa hiyAe suhAe khamAe nIsesAe ANugAmiyattAe bhvissi| taM icchAmi NaM devANuppiyA ! sayameva pavAviyaM, sayameva muMDAviyaM, sayameva sehAviyaM, sayameva sikkhAviyaM, sayameva AyAra-goyaraM viNaya-veNaiya-caraNa-karaNa-jAyA-mAyAvattiyaM dhmmmaaikkheiN| 35. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre khaMdayaM kaccAyaNasagottaM sayameva pavvAvei jAva dhammamAikkhai-evaM devANuppiyA ! gaMtavvaM, evaM ciTThiyavvaM, evaM nisItiyavvaM, evaM tuyaTTiyavvaM, evaM bhuMjiyavvaM, evaM bhAsiyavvaM, evaM udyAya udyAya pANehiM bhUehiM jIvahiM sattehiM saMjamaNaM saMjamiyavvaM, assiM ca NaM aTe No kiMci vi pmaaiyvvN| 36. tae NaM se khadae kaccAyaNasagotte samaNassa bhagavao mahAvIrassa imaM eyArUvaM dhammiyaM uvaesaM sammaM saMpaDivajjati, tamANAe taha gacchai, taha ciTThai, taha nisIyati, taha tuyaTTai, taha bhuMjai, taha bhAsai, taha uTThAya 2 pANehiM bhUehiM jIvahiM sattehiM saMjameNaM saMjamai, assiM ca NaM aDhe No pamAyai / 37. tae NaM se khaMdae kacAyaNasagote aNagAre jAte iriyAsamie bhAsAsamie esaNAsamie AyANabhaMDamattanikkhevaNAsamie uccAra-pAsavaNa-khelasiMghANa-jalla-pAriTThAvaNiyAsamie maNasamie vaiyasamie kAyasamie maNagutte vaigutte kAyagutte gutte guttidie guMtabaMbhacArI cAI laijjU dhaNe khaMtikhame 1. "tti kaTTa ti ityabhisandhAya yaH pAlita iti zeSaH" avR0|| 2. esa nideg lA0 lA 1.3.4 // 3. icchAmo NaM lA0 lA 3 // 4. vvAviyaM, evaM muMDA jaM0 // 5. govaraM lA 1 // 6. viNataveNatiya lA 1.3.4 // 7. jAtAmAtAuttiyaM jN0|| 8. 'mAtAvittiyaM lA 1-2 / 'mAyAdhuvaM dhamma lo0 // 9. kkhiDaM loN| kkhitaM lA 1 / kkhituM lA 2 // 10. jAva caraNa-karaNa-jAvA-mAtAvuttiyaM dhamma jN0| 11. uTThAe uThAe pANANaM 4 saMjameNaM jN0|| 12. atthe, khaNamavi No pamAi jN0|| 13. kiMci pa loN0|| 15. khaMdae pari0 samadeg jN0|| 15. imeyArUvaM jN0| imaM eyANuruvaM lA 2 // 16. samma paDicchati jaM0 / samma paDiva lA 1-2-4 // 17. tadha gacchati jAva saMjameNaM saMjamai ti| 36. tae NaM se khaMdae jagAre jAe riyAsamite 5maNagatte 3 gutte jN0||18. pANehaM bhUehiM jIvehi sattehi saM. lA 3 // 19. jAte riyAsalA 1 // 20. samide lA 1||21.l-jll-sNghaannpaari lA0 lA 3 / la-jalla-siMghANapAri' lA 2-4 // 22. ghaisa lA 1.3 lA0 // 23. vayagu lA. lA 1.2.3 / vatigutte lA 4 // 24. guttabaMbhacere cAlA 4 // 25. "lajju tti saMyamavAn rajjuH iva vA rajjuH-avakravyavahAraH" avR0 / lajjadhaNe lA 1 / lajjadhammeM lA 4 // 26. dhaNNe tavassI khaMtideg jN0|| . Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa02 u01 jitidie sohieM aNiyANe appussue abahilesse susAmaNNarae daMte iNameva NiggaMthe pAvayaNaM purao kAuM vihri| 38. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre kayaMgalAo nayarIo chattapalA~sAo ceiyAo paDinikkhamai, 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharati / 5 [su. 39-46. khaMdayassa ekkArasaMga'jjhayaNaM bhikkhupaDimA''rAhaNA guNarayaNatadhokammANuTThANaM ca] . 39. tae NaM se khaMdae aNagAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAiyAiM ekkArasa aMgAI ahijjai, 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, 2 evaM vayAsI-icchAmi NaM bhaMte ! tunbhehiM abbhaNuNNAe samANe mAsiyaM bhikkhupaDima uvasaMpajitANaM viharittae / ahA~suhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdha" kreh| 40. tae NaM se khaMdae~ aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe haRs jAva namaMsittA mAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajjittANaM vihri| 41. [1] tae NaM se khaMdae aNagAre mAsiyaM bhikkhupaDimaM ahAsuttaM 15 ahAkappaM ahAmaggaM ahAtaccaM ahAsammaM kAraNa phAseti pAleti soheti tIreti pUreti kiTTeti aNupAlei ANAe ArAheI, kAraNa phAsittA jAva ArAhettA 1. "sohie tti zobhitaH...zodhito vA...sauhRdam maitrI sarvaprANiSu tadyogAt sauhRdo vA" avR0 // 2. rade jaM0 / rate lA 3 // 3. "dAntaH dvayanto vA rAga-dveSayoH antArtha pravRttatvAt" avR0|| 4. iNAmeva jaM0 lA0 lA 4 // 5. purato kaTu uvasaMpajjittANaM vihrh| 38. te NaM se khaMdae aNagAre samaNassa bha0 vahArUvANaM therANaM aMtite sAmAiyamAIyAI ekArasa jN0|| 6. NagarAto lA0 lA 3 // 7. lAsayAmo lA 1 mu0 / lAsAvo lA0 lA 3-4 // 8. degvihAre vihadeg lA 4 // 9. bhahijjati, 2 bahUhiM cauttha-cha?'Tama-dasamaduvAlasahiM mAsa'ddhamAsakhamaNehiM vicittehiM tavokammehi appANaM bhAvemANe viharati jN0|| 10. atra vaidikasaMskRte pAlibhASAyAM ca prayujyamAnasya 'tvAna' iti pratyayasya 'ttANaM' ityevaM parivartanaM jnyeym-smpaa0|| 11. adhAsuhaM jaM0 / / 12. dhN| vae gaM lA. lA 3 vinA // 13. khaMdate lA 1 // 14. have namaMdeg lA0 laa3-4|| 15. mahAsuhaM mahAsuttaM lA0 lA 3 // 16. vaccaM mahAsaccaM sammaM kAteNa pAleti phAseti jN0|| 17. sodheti jN0| sobheti loM0 lA0 lA 1-3-4 / "zobhayati zodhayati vA" avR0|| 18. tIreti kiTTeha bhArAheti mANAe annupaalti| mAsiyaM bhi. adhAsuttaM 5 maM kAteNa pAlettA jeNeva jaM0 // 19. degi, sammaM kAeNaM lo0 lA 1-2-3-4 // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 38-44] khaMdayassa bhikkhupaDimArAhaNaM guNarayaNatavocaraNaM ca jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, 2 samaNaM bhagavaM jAva namaMsittA evaM vayAsI -- icchAmi NaM bhaMte! tubbhehiM abbhaNuNNAeM samANe domAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajjitaNaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM0 / [2] taM caiva / 42. evaM temAsiyaM cAummAsiyaM paMca-cha- sattamA 0 | peMDhamaM sattarAiMdiyaM, 5 do satta iMdiyaM tacaM sattarAtiMdiyaM, rAtiMdiyaM, egarAiyaM / 43. tae NaM se khaMdae aNagAre egarAiyaM bhikkhupaDimaM ahAsutaM jAva AhettA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchati, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM jAva namaMsittA evaM vadAsI - icchAmi NaM bhaMte! tubmehiM abbhaNuNNAe samANe guNaraNasaMvaiccharaM tavokammaM uvasaMpajittANaM viharittae / ahAsukhaM devANu- 10 ppiyA ! mA paDibaMdhaM0 / 44. tae NaM se 'khaMdae aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM anbhaNuNNA samANe jAva namaMsittA guNarayaNasaMvaccharaM tavokammaM uvasaMpajjittANaM viharati / taM jahA-paDhamaM mAsaM cautthaM cauttheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA~ ThA~NukkuDue sUrAbhimu AyAvaNabhUmIe AyAvemANe, ratiM vIrAsaNeNaM avAuDeNa ya / doca mAsaM chaTTaM chaTTaNaM anikkhitteNaM diyA ThAkuDue sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe, retiM vIrAsaNeNaM avArDeDeNa ya / evaM taccaM mAsaM aTThamaM aTThameNaM, 1. utrA0, vaMdati, 2 evaM va0 icchAmi jaM0 // 2. 'e domA' jaM0 // 3. uvasaMpa0 taheva / evaM temAsiyaM pi, cAu0 paMca0 cha0 sattamA si pi / paDhadeg (su. 41 ) jaM0 // 4. tA vidda lA 2 // 5. paMcamA siyaM chammAsiyaM sattamA siyaM / paDhamasatta' lA 1 // 6. paDhamasatta' jaM0 loM0 // 7. doccasatta' jaM0 loM0 lA 4 // 8 taccasatta jaM0 loM0 // 9 yaM, ahorAviMdiyaM, egarA viMdiyaM lA 1 mu0 / ahorA iMdiyaM egarAIdiyaM / icchAmi NaM bhaMte ! ( su. 42 ) jaM0 // 10. 'taNaM saM' lA 1 // 11. saMvatsaraM lA 4 // 12. khaMde aNa' jaM0 // 13. "guNarayaNasaMvaccharaM ti guNAnAM... racanam saMvatsareNa satribhAgavarSeNa yasmin tapasi tad guNaracanasaMvatsaram, guNA eva vA ratnAni yatra sa tathA guNaratnaH saMvatsaro yatra tad guNaratnasaMvatsaraM tapaH - iha ca trayodaza mAsAH saptadazadinAdhikAH tapaH kAlaH trisaptatizca dinAni pAraNakakAlaH " iti a0 // 14. degti / paDhamaM jaM0 // 15. divA jaM0 // 16. ThANukkuDara lA 1-2 / thANukkuDae lA0 lA 3 // 17. rAI jaM0 18. bhavAuDateNa jaM0 // 19. doccamA loM0 / docce mAse lA0lA 2-3-4 // 20. seNaM tavo0 diyA dvANu0 sUrA jaM0 // 21. kuDa lA0 // 22. rAtiM jaM0 // 23. 'ur3adeNa ya jaM0 // 24 bhaTTamaM taheva, cautthaM mAsaM dasamaM 2 jaM0 // // 89 15 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNasisunta [sa0 2 u0 1 cautthaM mAsaM dasamaM dasameNaM, paMcamaM mAsaM bArasamaM bArasameNaM, chaTuM mAsaM codasamaM codasameNaM, sattamaM mAsaM solasamaM 2, aTThamaM mAsaM aTThArasamaM 2, navamaM mAsaM vIsatimaM 2, dasamaM mAsaM bAvIsatimaM 2, ekkArasamaM mAsaM cauvvIsatimaM 2, bArasamaM mAsaM chavvIsatimaM 2, terasamaM mAsaM aTThAvIsatimaM 2, codasamaM 5 mAsaM tIsa timaM 2, pannarasamaM mAsaM battIsatimaM 2, solasamaM mAsaM cottIsatimaM 2 anikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDue sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe, ratiM vIrAsaNeNaM avAuDeNaM / 90 45. tarphe NaM se khaMdae aNagAre guNarayaNasaMvaccharaM tavokammaM ahAsutaM ahAkappaM jAva ArAhettA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, 2 samaNaM 10 bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, 2 bahUhiM cauttha chaTThaTThama - dasama - duvAlasehiM mAsa'ddhamAsakhamaNehiM vicittehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANe viharati / 46. taie NaM se khaMdae aNagAre teNaM orAleNaM vipuleNaM payatteNaM paggahieNaM kalANeNaM siveNaM dhaNNeNaM maMgaleNaM saMssirINaM udaggeNaM udatteNaM uttameNaM udAreNaM mahANubhAgeNaM tavokammeNaM sukke lekkhe nimmaMse acimmAvaNaddhe kiDi - 15 kiDiyA~bhUe kise dhamaNisaMtae jAte yAvi hotthA, jIvaMjIveNa gacchai, jIvaMjIveNa ciTTha, bhAsaM bhAsittA vi gilAi, bhAsaM bhAsamANe gilAti, bhAsaM bhAsissAmIti gilAti se jaMhA nAma aiM kaTThasagaDiyA i va pattasagaDiyA i vo pattatila 1. mAsaM duvAlasamaM duvAlasameNaM jaM0 / mAsaM bArasaM bAra lA0 // 2. mAsaM codasamaM0, sattamaM mAsaM solasamaM0, aTTamaM mAsaM bhaTThA lo0 // 3 avAu0 guNarayaNasaMvaccharaM tavo jAva viharati jaM0 // 4 tate NaM lA1-4 // 5, vate NaM jaM0 // 6. NaM kallANeNaM jaM0 / " orAlena AzaMsArahitatathA pradhAnena " aSR0 / urAleNaM lA 3-4 // 7 " pradattena anujJAtena... prayatena vA - prayatnavatA " avR0 // 8. pariggahi lA 2 // 9. sassirieNaM lA 4 // 10. e viuleNaM payateNaM paggahiteNaM udatteNaM uyaggeNaM udAreNaM uttameNaM mahANubhAgeNaM jaM0 / ehiM udaggeNaM tavokameNaM utta' lA 3 // 11. udaggeNaM tavokameNaM uttameNaM lA0 / udaggeNaM uttimeNaM lA4 // 12. " uttameNaM ti Urddha tamasaH - ajJAnAt... tena... uttamapuruSAsevitvAd vA uttamena " avR0 // 13. bhAveNaM lA 4 // 14. sukke bhukkhe NimaMse kiDakiDiyAbhUte maTTicammAvaNade jaM0 // 15. lukkhe bhukkhe NimmaMse loM0 // 16. " kiTikiTikA nirmAsAsthisambandhyupavezanAdikriyAsamutthaH zabdavizeSaH, tAM bhUtaH prAptaH " aSR0 // 17. gilAyi jaM0 // 18. gilAyati mu0 // 19. jahA NAma de iMgAlasagaDiyA vA pattasagaDi0 tilasagaDibhA i yA eraMDasagaDibhAi tA unhe jaM0 // 20. " e "iti vAkyAlaGkAre" iti prAcInatamaaSR0 Adarza, mudritavRttau tvatra 'e' ityetadakSaravikalaH pATho vartate // 21. vA tilabhaMDagasagaDiyA ti ghAlA 1 / 22. vA tilakaTThagasagaDiyA i vA edeg avRpA0 // Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su045-48] khaMdayassa guNarayaNasaMvaccharatavo'NuTThANAi bhaMDagasagaDiyA i vA eraMDakaTThasagaDiyA i vA iMgolasagaDiyA i vA uNhe diNNA sukkA samANI sasadaM gacchai, sasadaM ciTThai, eNvAmeva khaMdae vi aNagAre sasaI gacchai, sasadaM ciTThai, uvacite taveNaM, avacie maMsa-soNiteNaM, heyAsaNe vivaM bhAsarAsipaDicchanne, taveNaM teeNaM tavateyasirIe atIva 2 uvasobhemANe 2 citttti| [su. 47-51. khaMdayassa salehaNAbhASaNA saMlehaNA kAlagamaNaM ca] 47. teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nagare jAva samosaraNaM jAva parisA pddigyaa| 48. tae NaM tassa khaMdayassa aNagArassa aNNayA kaMyAi puMvarastAvaratakAlasamayaMsi dhammajAgariyaM jAgaramANassa ImeyArUve ajjhathie ciMtie jAva 10 (su. 17) samuppajitthA-"evaM khalu ahaM imeNaM eyAraveNaM orAleNaM jAva (su. 46) kise dhamaNisaMtae jAte jIvajIveNaM gacchAmi, jIvaMjIveNaM ciTThAmi, jAvaM gilAmi, jAva (su. 46) evAmeva ahaM pi sasadaM gacchAmi, sasadaM ciTThAmi, taM atthi tA me uTThANe kamme bale vIrie purisakkAraparakkame taM jAvatA me asthi uDhANe kamme bale vIrie purisakkAraparakkame jAva ya me dhammAyarie dhammovadesae 15 samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe suhatthI viharai tAvatA me seyaM kalaM pAuppabhAyAe rayaNIe phulluppela-kamalakomalummilliyammi a~hapaMDare pabhAe rattAsoyappakAsakiMsuyasuyamuha-guMja'ddharAgasarise kamalAgarasaMDabohae uTThiyammi sUre sahassarassimmi diNayare teyasA jalaMte samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdittA namaMsittA jAva pajjuvAsittA, samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe sayameva paMca mahanvayANi 1. gAlakaTasa lo0 // 2. unne lA 3 // 3. sukkhA samANA lA 1 // 4. evameva jN0|| 5. hatAsane viva lA 1 // 6. iva jN0|| 7. he samosaDhe parisA jAva paDigayA jN.| he samosa loM0 / he nagare samo' lA 2-3-4 // 8. aNNavA kayAyi lA 1 // 9. kadAyI jaM0 / kathAI laa3| kayAti lA 4 // 10. 'puvvarattAvarattakA' ityatra 'avaratta' zabdaH 'aparAtra' iti athavA 'apararAtra' itirUpeNa darzito vRttau // 11. ssa ayameyArUve lA 2 // 12. hame etArUve lA 1 // 13. khalu iha imeNa jN0|| 14. anusandhAnArtha dRzyatA sUtraM 45, navaraM tatra kriyApade 'gilAi' iti tRtIyapuruSo'sti atra tu 'gilAmi' iti prathamapuruSaprayogo jnyeyH|| 15. kamme saddhAdhitisaMvege taMjAva me jN0|| 16. 'TANe jAvaM ca me jaM0 // 17. "suhatyi tti zubhAthI...suhastI vA puruSavaragandhahastI" avR0|| 18. vidharati jN0|| 19. 'ppalavimala jAva teyasA jalaMte jaM0 // 20. mahApaMDure lA 2-3-4 // 21. degNNAyassa samANassa sayameva jaM0 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa02 u0 1. ArovettA, samaNA ya samaNIo ya khAmettA, tahAravehi therehiM kaiDA''IhiM saddhiM vipulaM pavvayaM saNiyaM saNiyaM durUhittA, meghaghaNasannigAsaM devasannivAtaM puDhavIsilAvaTTayaM paDilehitA, dabmasaMthArayaM saMtharittA, dabbhasaMthArovagayassaM saMlehAMjhasaNAjhasiyassa bhatta-pANapaDiyAikkhiyassa pAovagayassa kAlaM aNavakaMkhamANassa viharittae~ ti kaTTha evaM saMpehei, 2 tA kalaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva jalaMte jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre jAva pjjuvaasti| 49. 'khaMdaiyA !' i samaNe bhagavaM mahAvIre khaMdaiyaM aNagAraM evaM vayAsIse nUNaM tava khaMdayA! punvarattAvaratta0 jAva (su. 48) jAgaramANassa imeyArUve ajjhatthie jAva (su.17) samuppajitthA-'evaM khalu ahaM imeNaM eyAraveNaM orA10 leNaM vipuleNaM taM ceva jAva (su. 48) kAlaM aNavakaMkhamANassa viharittae ti kaTTha' evaM.saMpehesi, 2 kalaM pAuppabhAyAe jAva jalaMte jeNeva mama aMtie teNeva hvvmaage| se nUNaM khaMdayA! aDhe samaDhe ? haMtA, atthi| ahAsuhaM devANuppiyA! mA paDibaMdha kareha / 50. tae NaM se khaMdae aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNu15 NNAe samoNe haTTatuTTha0 jAva hayahiyae uThAe uTTei, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei jIva namaMsittA sayameva paMca mahavvayAI auruhei, 2 tA samaNe ya samaNIo ya khAmeI, 2 tA tahArUvehiM therehi kaiMDA''IhiM saddhiM vipulaM pavvayaM saNiyaM 2 durUhei, 2 meghaghaNasannigAsaM devasannivAyaM puDhavisilAvaTTayaM paDilehei, 2 uccArapAsavaNabhUmi paDilehei, 2 1. AruhettA jaM0 // 2. rUvehaM therehaM lA 3 / svehiM kaDAyIhiM therehiM pattiehiM saddhiM saNiyaM vipulaM pavvayaM ruhittA, mehaghaNasanikAsaM jaM0 // 3. "kRtayogi' AdibhirityarthaH / kaDA''yIhiM lo0 // 4. hittA lo| duhittA lA 1-2-3 // 5. degsannikAsaM loN0|| 6. degttA saMlehaNA la0 // 7. ssa saMledhaNAjhosiyassa jN0||8. NAjUsaNAjUsi mu0 / NAjhasiyassa lA 1.3.4 / NAsitassa laa0|| 9. pANA paDi jN0|| 10. degttade ti jN0||11. kaTTo lA0 lA 3 // 12. khaMdagA! ti sajaM0 / khaMdayA! di saloM0 // 13. khaMdagaM maNagAraM bhAmaMtettA evaM va0 se NUNaM te khaMdagA! pu jaM. // 14. 'vararatta jN0|| 15. ime eyArUve laa0|| 16. kaho laa0|| 17. saMvehesi jeNeva idhaM teNeva havamAgate / se nUNaM jN0|| 18. baMdhaM / lA0 vinA // 19. 'mANe haTTatuTe samaNaM bha0 tikkhutto bhAdA. vaMdati NamaM0 sayameva paMca jN0||20. 'jAva' padena vaMdai vaMdittA namasai iti yojyam // 21. bhAlbhei loM0 lA0 lA 1 // 22. i tadheva viulA''lAvaeNaM puDhavisilApaTTayaM paDileheti jN0|| 23. kar3A''dIhiM loM0 / kaDA''yIhiM laa1|| 24. hai loN| duhati lA 1 // 25. nikAsaM laa0|| Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 49-51] khaMdayasla saMlehaNApuvvaM kAlagamaNaM 66 dabbhasaMthArayaM saMdherei, 2 dabbhasaMthArayaM durUhei, 2 dabmasaMthArovagate puratthAbhimudde saMpaliyaMkanisaNNe karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM maitthae aMjali kaTTu evaM vadAsi - namo'tthu NaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jAva saMpattANaM, namo'tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva saMpAviukAmassa, vaMdAmi NaM bhagavaMtaM tatthagryaM ihagate, pAsau me bhayavaM tatthagae ihagayaM ti kaTTu vaMdai nama'sati, 2 evaM vadAsI- 5 puvi pi mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie savve pANAtivAe paccakkhAe jAvajIvAe jIva micchAdaMsaNasale paccakkhAe jAvajIvAe, iyANi piyaNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie savvaM pANAivAyaM paccakkhAmi jAvajjIvAe jAva micchAdaMsaNasalaM paccakkhIMmi / evaM savtraM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM caunvihaM pi" AhAraM paJcakkhAmi jAvajIvAe / jaM pi ya imaM sarIraM ivaM kaMtaM piyaM jIva 10 phusaMtu ti kai eyaM piNaM caiMrimehiM ussAsa- nIsAsehiM vosirA~mi "tti keMDa saMlehaNaMjhUsaNAjhasie bhatta - pANapaDiyA ikkhie pAovagae kAlaM aNavakaMkhamANe viharati / 51. tae NaM se khaMdae aNagAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa tahArUvANaM rANaM aMtie sAmaiyamAdiyAI ekkArasa aMgAI ahijittA bahupaDipuNNAI 15 duvAlasa vasAI sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUsittA sardvi bhattAiM aNasaNIe chedettA AloiyapaDikkaMte samAhipatte ANupuvvIe kAlagae / ' jAva' padena 7. me se 'musAvAde kkhAmi / 10. 1. saMthara, 2 tA puratyA jaM0 vinA, navaraM saMtharayati, dubbhasaMdhArayaM saMtharitA purasthA' lA 1 // 2. " zirasA aprAptam-aspRSTam athavA zirasi AvartaH... Avartanam yasya asau saptamyalopAt zirasyAvartaH, tam " avR0 // 3. matthayeNaM adeg loM0 // 4. kaTTo lA0 lA 3 // 5. 'jAva ' zabdena pUrve samAgataH bhagavato varNakaH sampUrNo vAcyaH // 6. bhadeg lA0 lA 1-2-3 // / 8 'gayaM vaMdamANaM tilA 2 // 9. adinnAdANe' ityAdIni aSTAdaza pApasthAnakavAcakAni padAni yojyAni // savvaM lo0 lA0 lA 2-3-4 // 11. asaNa- pANakhAima- sAimaM loM0 lA0 lA 1-2-3-4 // 12.pi pacca lA 2 // 13. pi imaM laoN0 lA 2 // 14. 'jAva' padena ' maNunne maNAme theje sAsie sammae bahumae aNumae bhaMDakaraMDagasamANe' ityAdIni padAni dvitIyAntAni kRtvA yojyAni tathA etat ' vivihA rogAyaMkA parIsahovasaggA' iti paryantaM yojyam // 15 kaTTo evaM pilA0 // 16. caramehiM lA 2 // 17. vo sirissAmIti lA 2-4 // 18. kaTTo lA0 // 19. nAsite lA0lA 3 / / 20. mAiyAi e lA 2 // 21. vAsAI parideg loM0 lA0 lA 1-2-3 // 22. nAilA0 // 93 gaI lA 3 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [ sa0 2301-3 [su. 52. bhagAo purao therakayaM khaMdayapatta- cIdharasamANayaNaM ] 52. tae NaM te therA bhagavaMto khaMdayaM aNagAraM kAlagayaM jANittA parinivvANavattiyaM kAussaggaM kareMti, 2 patta - cIvarANi giNhaMti, 2 vipulAo pavvayAo saNiyaM 2 pacoruhaMti, 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva 5 uvAgacchaMti, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti namasaMti, 2 evaM vadAsI - evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI khaMdae nAmaM aNagAre pagaibhaddae~ pagativiNIe pagatiuvasaMte pagatipayaNukoha - mANa- mAyA-lobhe miu-maddavasaMpanne allINe bhaddae viNIe~ / se NaM devANuppiehiM abbhaNuNNAe samANe sayameva paMca mahavvayANi ArovittA samaNe ya samaNIo ya khAmettA, amhehiM saddhiM vipulaM 10 pavvayaM taM caiva niravasesaM jAva (su. 50 ) ahANupubbIe kAlagae / ime ya se AyArabhaMDa | [su. 53-54. khaMdayabhavaMtaraSisayagoyamapucchAsamAhANe bhagavao accuyakappoSaSAya-tayaNaMtara sijjhaNAparUSaNA ] 15 53. ' bhaMte!' tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati, 2 evaM vayAsI -- evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI khaMdae nAmaM aNagAre kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gae, kahiM uvavaNNe ? ' goya~mA !' i samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM vayAsI - evaM khalu goyamA ! mamaM aMtevAsI khaMdae nAmaM aNagAre pagatibhaddae jAva se NaM mae abbhaNuNNAe samANe sayameva paMca mahavvayAI ArovittA taM caiva savvaM avisesiyaM neyavvaM jAva (su. 50 -51) 20 AloiyapaDikkaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA accue kappe devattAe uvavaNNe / tettha NaM egaiyANaM devANaM bAvIsaM sAgarovamAiM ThitI pa0 / tattha NaM khaMdayassa vi devassa bAvIsaM sAgarovamAI ThitI paNNattA / 54. se NaM bhaMte! khaMdae deve" tAo devalogAo AukkhaeNaM 94 1. " parinirvANam - maraNam " aSR0 // 2. rubhaMti lA0 lA 1-3 // 3. e pagatiuvasaMte lo0 lA0 lA 1-2-3 // 4. bhallINabhadae lo0 lA0 lA 4 | bhalINabhaddae lA 3 / / 5. cilINe loM0 // 6. AruhettA lA 1-2 / / 7. goyamA di sadeg lo0 lA 2 / gotamA disadeg lA0lA 1-3-4 // 8. ArubhettA lA0 lA 3 / ArovettA lA 2-4 // 9. tattha NaM atyegaiyANaM lo0 lA0 // 10. deve tato deva' lA0 // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su052-54, 1, 1] samugghAyaparUvaNA nirayavaruvaNA ya bhavakkhaeNaM ThitIkhaeNaM aNaMtaraM cayaM caittA kahiM gacchihiti 1 kahiM uvavajihiti 1 goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihiti bujjhihiti muJcihiti parinivvAhiti savvadukkhANamaMtaM karehiti / // khaMdao samatto' / bitIyasayassa paDhamo // 2.1 // [bIo uddeso 'samugghAyA'] [su. 1. sattasamugghAyanAmAijANaNatthaM paNNaSaNAsuttasamugghAya padAvaloyaNaniddeso] 1. kati NaM bhaMte ! samugdhAtA paNNattA 1 goyamA ! satta samugghAyA paNNatA, taM jahA--chAumatthiyasamugghAyavajaM samugghAyapadaM NeyatvaM / // vitIyasae bitIyodeso // 2.2 // [taio uddeso 'puDhavI'] [su. 1. sattanirayanAmAijANaNatyaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNanideso] 1. kati NaM bhaMte ! puDhavIo. paNNatAo 1 jIvAbhigame neraiyANaM jo bitio uddeso so neyvyo| puMDhavi ogAhittA nirayA saMThANameva bohllN| jAva kiM savve pANA 15 uvavannapuvvA 1 iMtA, goyamA ! asaI aduvA annNtkhutto| ||"puddhvii uddeso||2.3|| 1. "cayaM ti zarIraM 'caitta' tti tyaktvA athavA cayaM cyavam-cyavanam 'caitta' tti cyutvAkRtvA" avR0|| 2. kahiM gamihiti loM0 lA 2.4 / kahiM gate ? kahiM lA0 lA3 / / 3. kareti lA. lA 3 / karehi lA 2 // 4. ti / vitIyasa lo0 // 5. to| 2.1 // lA0 // 6. ta0-vedaNAsamugghAe / evaM samugghAyapadaM chAtumasthiyasamugdhAtavajjaM bhANiyadhvaM jAva vemANiyANaM kasAyasamugghAyA appAbahuyaM / aNagArassa NaM bhaMte ! bhAviyappaNo kevalIsamugdhAya jAva sAsayamaNAgayaddhaM ciTuMti / samugdhAtapadaM tabvaM lA 1 mu0 // 7. samudghAtapadaM ca prajJApanAsatre SaTatriMzatamama // 8.vaM // 2.2 // lo0 // 9. jIvAbhigamasatrasya tatIyapratipattedvitIyoddezaH iti jnyeym|| 10. "sUtrapustakeSu ca pUrvArdhameva likhitam , zeSANAM vivakSitAnA 'yAvat' zabdena sUcitatvAt" iti sUcayitvA asyA sampUrNAyA gAthAyAH vivaraNaM vRttau niruupitm| puDhavI lA 2-4 // 11. bAhullaM lA 1 / bAhelaM lA lA 3-4 / bAhallaM / vikkhaMbhaparikkhevo vo gaMdho ya phAso y|| kiM savya pA loM0 lA 2 // 12. sancapANA je0 vinaa|| 13. masati lA 1.4 // 15. puDhavi udeg lA 4 // . Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa02 u045 [cauttho ubeso 'iMdiya'] [su. 1. iMdiyavattavyayAe pannaSaNAttApaloyaNanideso] 1. kati NaM bhaMte ! iMdiyA paNNatA 1 goyamA ! paMca iMdiyA paNNatA, taM jahA-paMDhamillo iMdiyauddesao neyavvo, 'saMThANaM bAhalaM pohattaM jAva alogoN'| iMdiyauddeso // 2.4 // [paMcamo uddeso 'niyaMTha'] [su. 1. niyaMThadevapariyAraNAe annautthiyamataparihArapuvyayaM bhagavao parUvaNaM] 1. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti bhAsaMti paNNaveMti parUveti1. evaM khalu niyaMThe kAlagate samANe devabhUeNaM appANeNaM se NaM tattha No anne deve, no annesiM devANaM devIo ahijuMjiya 2 pariyArei 1, No appaNaciyAo devIo abhimuMjiya 2 pariyArei 2, appaNA meva appANaM viu~vviya 2 pariyArei 3, ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do vede vedei, taM jahA--itthivedaM ca purisavedaM ca / evaM parautthiyavattavvayA neyavvA jA~va itthivedaM ca purisavedaM ca / se kahameyaM bhaMte ! evaM 1 goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti" jAva isthivedaM ca purisavedaM c| je te evamAiMsu micchaM te evamAiMsu, ahaM puNa goyamA! evamAikkhAmi bhA0pa0 parU0-evaM khalu niaMThe kAlagae samANe 1. degttA paDha lA0 lA 3 // 2. prajJApanAyAH paJcadazapadasya prathama uddezakA'tra natama 3. "iha ca sUtrapustakeSu dvAratrayameva likhitam , zeSAstu tadarthAH 'yAvat'zabdena sUcitAH" iti sUcayitvA asyA sampUrNAyA gAthAyA vivecanaM vRttau vihitam // 4. 'go // 2.4 // lA 3 // 5. mAdikkhaMti jN0|| 6. ti, taM jahA-evaM mu0|| 7.vabhUteNaM lA0 lA 3 / vibhUteNaM lA 1 // 8. abhijaMjiu padeg lA0 lA 3 / bhabhijuMjita 2 padeg lA 1-4 / ahiyujiya 25deg loM0 / abhiuMjiya lA 2 // 9. appaNoccideg je0 lA 2 loM0 / appaNidhiyAto lA 1 / appaNociyA lA 3.4 // 10. abhiuMjiya 2 loM0 lA 2 // 11. gheunvi lA 3 // 12. paviyA loM0 / paDiyA' lA 4 // 13. ya ja NaM lo0 // 14. 'jAva' padena 'jaM samaya itthiveyaM veei, taM samayaM purisaveyaM veei jaM samayaM purisaveyaM veei taM samayaM isthiveyaM veei, itthiveyassa veyaNAe purisaveyaM veei, purisaveyassa veyaNAe itthIveyaM' ityeSa mAlApako bodhyH|| 15. ti taM ceva jAva jaM. // 16. micchA jaM0 // 17. adhaM jN.|| Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1,1-2] niyaMThadevapariyAraNAvattavvayA annayaresu devaloesuM devattAe uvavattAro bhavaMti mahiDDhiesu jIva mahANubhAgesu daragatIsu cirdvitiies| se NaM tattha deve bhavati mahiDDhIe jAvaM dasa disAo ujjovemANe pabhAsemANe jA~va pddiruuve| se NaM tattha anne deve, annesiM devANaM devIo abhimuMjiya 2 pariyArei 1, appaNaciyAo devIo abhimuMjiya 2 pariyArei 2, no appaNAmeva appANaM viuvviya 2 pariyArei 3, eMge vi ya NaM 5 jIve egeNaM saimaeNaM egaM vedaM vedei, taM jahA-itthivedaM vA purisavedaM vA, jaM. . samaya itthivedaM vedei NotaM samaya purisaveyaM veei, jaM samayaM purisaveya veei No" taM samayaM iMtthiveyaM vedei, ithiveyassa udaeNaM no purisavedaM veei, purisaveyassa udaeNaM no itthiveyaM veei / evaM khalu ege jIve egeNaM samaeNaM egaM vedaM vedei, taM jahA--itthiveyaM vA purisaveyaM vaa| itthI itthiveeNaM udiNNeNaM purisaM 10 patthei, puriso purisaveeNaM udiNNeNaM iMtthiM pttheii| do vi te annamannaM pattheMti, taM jahA--itthI vA purisaM, purise vA itthiM / [su. 2-6. udagagabbha-tirikkhajoNiyagabbha-maNussIgabbha-kAyabhavattha joNibhUyabIyANaM kAladvitIparUSaNaM] 2. udagaganbhe NaM bhaMte! 'dagaganbhe' ti kAlato kevaicciraM hoi ? 15 goyamA! jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM chmmaasaa| 1. degsu uvava lo0 // 2. 'jAva' padena 'mahajjuiesu mahAbalesu' ityAdikaM yojyam / atra 'mahajjuia', 'mahAbala''mahAsokkha' prabhRtayaH zabdAH saptamyantAH kRtvA yojyaaH||3. dUraMgatItesu jaM0 // 4. ciraMThitI lA0 lA 3 // 5. madhiDDhIte jAva mahANubhAge dUraMgatIte ciraTritIte hAravirAiyavacche jAva pabhAsemANe / se NaM jN0|| 6. atra 'jAva' padena 'mahajjuie mahAbale mahAyase mahAsokkhe mahANubhAge hAravirAiyavacche (athavA vatthe) kaDayatuDiyathaMbhiyabhue aMgayakuMDalamaTThagaMDakaNNapIDhadhArI vicitahatthAbharaNe vicittamAlAmaulimauDe' ityAdi yAvat riddhIe juIye pabhAe chAyAe acIe teeNaM lesAe dasa disAo ujjovemANe pabhAsemANe' ityAdikaH AlApakaH vRttikAreNa nirdiSTaH vyAkhyAtazca ||7.'jaav' padena 'pAsAIe darisaNijjeabhirUve' etAni padAni vRttikAreNa sUcitAni vyAkhyAtAni ca yojyAni // . abhiuMjiya jaM. loM0 laa2| bhabhijaMjita laa0||9. appaNiyAmo jaM0 / appaNici lA 1 // 10. bhamiuMjiya loM0 lA 2 abhiyaMjiya lA 1 // 11. paritAreti jN0|| 12. ceubviyA lA3 / viubdhiyA laa0||13 vaya gaM samaeNaM ega loM0 // 14. samadeNaM jaM0 // 15-16. No yaM sa jN0|| 17. isthivedaM0 / evaM khalu lA0 lA 3-4 / isthivedaM vedei / evaM khalu lo0 je0 // 18. udateNaM jN0|| 19. veNaM jN0|| 20. itthiyaM lA 2 // 21.ha / evaM te madegjaM0 // 22. puriso vA jaM0 lA0 lA 3 // 23. dagaga jaM0 lA0 lA 3 avRpaa0|| 24. 'dagaga jaM0 lA0 lA 3 avRpaa0|| 25. kevaciraM loM0 laa3| kecciraM lA 2 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. 10 vivAhapaNNasisutaM [sa0 205 '3. tirikkhajoNiyagabme NaM bhaMte! 'tirikkhajoNiyaganbhe' tti kAlao kevaicciraM hoti ? goyamA ! jahannaNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aTTha saMvaiccharAI / *4. maNussIgabbhe NaM bhaMte! ' maNussIganme 'tti kAlao kevaicciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM bArasa saMvaccharAI / 5. kAyabhavatthe NaM bhaMte! ' kAyabhavatthe 'tti kAlao kevaMcciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM cauvvIsaM saMvaccharAI / 06. maNussa-paMceMdiyatirikkhajoNiyabIeM NaM bhaMte! joNiblUe kevatiyaM kAlaM saMcivai ? goyamA ! jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM bArasa muhuttA / [su. 7-8 egabhaSaggahaNaM paDucca egajIvassa jaNaya- puttasaMkhAparUSaNaM ] 7. egajIve NaM "bhaMte! egabhavagaihaNeNaM kevatiryauNaM puttattAe haiMvvamAgacchati ? goyamA ! jahanneNaM Ikkassa va donhaM vA tiNDaM vA, ukkoseNaM sayaputtassa jIvANaM puttattAe havvamAgacchati / 8. [1] egajIvassa NaM bhaMte ! egabhavaggahaNeNaM kevaiyA jIvA puttattae havvamAgacchaMti ? goyamA ! jahaneNaM ikko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saya15 sahassapuhattaM jIva NaM puttattae havvamAgacchaMti / [2] se keNaTTeNaM *bhaMte! evaM vuccai - jAva havvamAgacchati 1 goyamA ! 1 1. sUtrasyAsya nAsti vyAkhyA vRttau // 2. kecciraM jaM0 / kicciraM lA 1 / kevaciraM lA0 lA 2-3 // 3. saMvatsarAI lA 3-4 // 4. sUtrasyAsya nAsti vyAkhyA vRttau // 5. maNuganbhe jaM0 / maNusse gabbhe lA0 // 6. kecciraM jaM0 / kicciraM lA 1 / kevazciraM lA 2 // 7. vatthe ' i kAla loM0 // 8. kevazciraM lA 2 // 9. rANi jaM0 / '"'cauvvIsaM saMvaccharAI' ti strIkA dvAdaza varSANi sthitvA punarmRtvA tasminneva AtmazarIre utpadyate dvAdazavarSasthitikatayA ityevaM caturviMzatirvarSANi bhavanti / kecid AhuH --- dvAdaza varSANi sthitvA punastatraiva anyabIjena taccharIre utpadyate dvAdazavarSasthitiH " iti atrR0 // 10. sUtrasyAsya nAsti vyAkhyA vRttau // 11. 'bIte jaM0 // 12. bhaMte! joNie bIyabbhUe kevati mu0|| 13. gadhaNaM kevatiANaM jaM0 // 14. yA jIvANaM putta' jaM0 // 15. dhanva' jaM0 // 16. egassa vA 2 / 3 / ukko0 sayapudhattassa jIvANaM puttatA dhavvamA jaM0 // 17. vA doNhassa vA lA0 lA 3-4 / vA doNha vA tinha vAlA 1 // 18. 'vatiyA puntalA0 lA 3 // 19. tAde jaM0 // 20. jadhanne jaM0 // 21. ukko0 sadasahassapudhattaM jaM0 // 22. jIvA putta lA0 // 23. sAde havvamAyacchaMti jaM0 // 24. bhaM0 ! jAva 6deg jaM0 // Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 3-11] gabbha-bIyakAlaTThiAparUSaNAi itthIe ya purisassa ya kaimmakaDAe joNIeM mehuNavattie nAmaM saMjoe smuppjji| te duhao siNehaM saMciNaMti, 2 tattha NaM jahanneNaM ekko vA do vA tiNi vA, ukkoseNaM sayasahassapuhattaM jIvA~ NaM puttattAe hvvmaagcchNti| se teNaDeNaM jAva iivvmaagcchNti| [su. 9. mehuNasevaNAasaMjamassodAharaNa] 9. mehu~NaM bhaMte ! sevamANassa kerisieM asaMjame kanjai 1 goyamA ! "se jahAnAmae kei purise rUyanAliyaM vA bUranAliyaM vA tattaNaM kaNaeNaM samabhidhaMsejau / erisae NaM goyamA ! mehuNaM sevamANassa asaMjame kajjai / "sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! jAva viharati / [su. 10. bhagavao jaNaSayaSihAro] 10. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre rAyagihAo nagarAo guNasilAo ceyAo paDinikkhamai, 2 bahiyA jaiNavayavihAraM viharati / [su. 11. tuMgiyAnagarIsamaNovAsayANaM SaNNao] 11. teNaM kAleNaM 2 tuMgiyA nAma nagarI hotthaa| vnnnno| tIse NaM 1. itthIte ya jaM0 / itthI vA puri lA 3 / itthIe puri lA 2 // 2. " 'kammakaDAe joNIe'tti nAmamanirvartitAyo yonau athavA: kamma' karma-madanoddIpako vyApAraH tatkRtaM yasyAM sA karmakRtA" avR0 / athavA 'kamma' kAmyam-kAmasaMbaddham pravartanam tat kRtaM yasyAM sA kAmyakRtAsampA0 // 3. degNIte ettha NaM medhuNava' je0| NIe methuNava' lA 1 // 4. haM riNati, tattha loM / haM ciNaMti, lA 1-2-4 / haM ciNAti, tattha lA 3 // 5. diNNi jaM0 / teNNi lA 1 // 6. ukko0 sayasadhassapudhattaM jIvA NaM jaM0 // 7. jIvANaM puttattAe havvamAgacchati loM0 lA 2 // 8-9. dhanva jaM0 // 10. mehune gaM loM0 / mehuNe NaM lA0 lA 3 // 11. kerise loM0 je0 // 12. se jadhAnA jN0|| 13. degse egamahaM rUyajaM0 / degse rUvaNAli lA 1 // 14. 'kaNaeNaM' kanakaH lohamayaH jnyeyH| dharmasamahaNImule "kaNago tahiM visai"-gA0 981, "lohamayaH kanakaH tasyAM vizati" iti dharmasamahaNIvRttiH, atra sthale vyAkhyAprajJaptisUtrasya ayameva mUlapAThaH vRttau samuddhRtaH // 15. "iha cAyaM vAkyazeSo dRzyaH-evaM maithuna sevamAno yonigatasattvAn mehanena abhidhvaMsayet / ete ca kila granthAntare paJcendriyAH zrUyante iti" avR0|| 16. sevaM bhaMte ! bhagavaM goyame ! jAva bahiyA jaNavadavihAraM viharati / [11.] teNaM kAleNaM tuMgitA NAma nagarI jN0| sevaM bhaMte ! jAva viharati / [11.] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM tuMgiyA laa0|| 17. lAto citipAo lA 1 // 18. jaNavihAraM loM0 / jaNavaivihAraM lA 3 // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapaNNasisuptaM [sa02 u05 tuMgiyAe nagarIe bahiyA uttarapuratthime disIbhAe puppharvatIe nAmaM cetie hotthA / vaNNao / tattha NaM tuMgiyAe nagarIe baihave samaNovAsayA parivasaMti aDDhA da vitthiNNavipulabhavarNaM-sayaNA''saNa - jANa - vAhaNAiNNA bahudhaNa - bahujAya ruva- rayayA Ayoga-payogasaMpauttA vicchaDDiyavipulabhatta- pANA bahudAsI - dAsa - go-mahisa-gavelayappabhUtA bahujaNassa aparibhUrtA abhigatajIvAjIvA uvaladdhapuNNa-pAvA AsavasaMtrara-nijjara-kiriyahikaraNa- baMdhUMmokkhakusalA aMsahejjadevAsura-nAga-suvaNNa-jakkharakkhasa-kinnara-kiMpuriseM-garula- gaMdhavva-mahoragA diehiM devagaNehiM niggaMthAto pAvayaNAto aNatikkamaNijI, NiggaMthe pAvayaNe nissaMkiyA nikkaMkhitA nivvitigiMcchA laddhaTThA gahitaTThA pucchitaTThA abhigataTThA viNicchiyaTThA, aTThi- miMjape mmANurAgarattA' ayamAuso ! niggaMthe pAvayaNe aTThe, ayaM paramaTThe, sese aNaTThe,' Usiya~phalihA avagutaduvArA cittaMte ura-gharappavesA, bahUhiM sIlavvata-guNa- veramaNa-paccakkhANaposahovavAsehiM cAudasamuddiTThapuNNamAsiNIsu paMDipuNNaM posaI sammaM aNupAlemANA, samaNe" niggaMthe phAsuesaNijjeNaM asaNa- pANa- khAima - sAimeNaM 10 100 5. "" 1. tuMgivAte NagarIe jaM0 / 2. vatite NAmaM cetite hotthA / tattha NaM jaM0 // 3. bahavo lA0 // 4 saya - jANA saNa vAhaNAi jaM0 // 5. " yAnam gantryAdi / vAhanaM tu azvAdi " a0 // 6. rUya-rayayA Aogapabhoga jaM0 // 7 ppabhUyA jAva bahu jaM0 // 8. tA vAyA abhi jaM0 // 9. 'yAdhika jaM0 // 10. baMdhappamo lA 2 - 3 // 11. " asAhAyyAH te ca te devAdayazca iti karmadhArayaH, athavA vyastameva idam tena asAhAyyAH a0 // 12. sa-mahoragAditehiM deva jaM0 / 'sa-mahoragAdiehiM lA0 lA 3 // 13. 'jA nissaM jaM0 // 14. gicchA lA0 lA 3-4 / gicchiyA lA 2 // 15. miMjApe loM0 lA0lA 3 / miMjapemA' jaM0 // 16. " ucchritam unnatam sphaTikamiva sphaTikam cittaM yeSAM te..." iti vRddhavyAkhyA / anye tu AhuH- ucchritaH argalAsthAnAda apanIya UrdhvakRtaH - na tiracInaH, kapATapazcAdbhAgAd apanItaH parighaH argalA yeSAM te; athavA ucchritaH gRhadvArAt apagataH parigho yeSAM te ucchritaparighAH - bhikSukANAM gRhe pravezanArtham anargalitadvArA ityarthaH " avR0 // 17. " aprAvRtadvArAH- taddarzanalAbhena na kuto'pi pASaNDikAd bibhyatizobhanamArgaparigraheNa udghATitazirasaH tiSThanti iti bhAvaH iti vRddhavyAkhyA / anye tvAhuH-- bhikSukapravezArtham audAryAd asthagitagRhadvArA ityarthaH " aSR0 // 18. " ciyatto tti lokAnAM prItikara eva antaHpure gRhe vA pravezo yeSAM te tathA atidhArmikatayA sarvatra anA - zaGkanIyAste / anye tvAhuH ciyatto na aprItikaraH antaHpura- gRhayoH pravezaH ziSTajanapravezanaM yeSAM te anIrSyAlutApratipAdanaparaM cetthaM vizeSaNam athavA ciyatto tyaktaH antaHpura-gRhayoH parakIyayoH yathAkathaMcit pravezo yaiH te" a0 // 19. 'tepura' lo0 lA0 // 20. "paDipuNNaM posahaM ti AhArAdibhedAt caturvidhamapi sarvataH " avR0 // 21. Ne ya niggaMthe phAsa jaM0 // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 12-13 ] tuMgiyAnagarIsa maNovAsaya-pAsAvazcijatherANaM vaNNao vattha-paDiggaha-kaMbala-pAdapuMchaNeNaM pIDha- phalaMga-sejA - saMthAragaNa osada - mesa jeNa ya paDilAbhemANa, ahApariggahiehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANA viharaMti / [su. 12. pAsAvavijatherANaM vaNNao ] 12. tegaM kAleNaM 2 pAsAveMcijjA therA bhagavaMto jAtisaMpannA kulasaMpannA balasaMpannA rUvasaMpannau viNayasaMpannA NANasaMpannA daMsaNasaMpannA ca~rittasaMpannA lajjAsaMpannA lAghavasaMpanna oyaMsI teyaMsI vaMcaMsI jasaMsI jitakohA jiyamANA jiyamAyA jiyalobhA jiyaniddA jitiMdiyA jitaparIsahA jIviyAMsA-maraNabhayavippamukkI jIva kuttiyAvaNabhUtA bahussuyA bahuparivArA, paMcahiM aNagArasatehiM saddhiM saMparivuDA, ahANupuvi caramANA, gAmINugAmaM duijamANA, suhaMsuheNaM viharamANA jeNeva tuMgiyA nagarI, jeNeva pupphavatIe cetie tethe uvAgacchaMti, 2 ahApaDirUvaM uggahaM 10. ogiNhittANaM saMjameNa tavasA appANaM bhAvemANA viharaMti / [13-15. tuMgiyAnagarIsamaNovAsayakayaM pAsAvavijatherANaM abhigama-vaMdaNapajjuvAsaNAiyaM, therakayA dhammadesaNA ya] 13. tae NaM tuMgiyae nagarIe siMghADaga-tiga- caMukka-caccara-mahApahapahesu java egadisAbhimuddA NijjAyaMti / 1. laha-se jaM0 // 2. 'NaM paDilA loM0 lA0 lA 2-3-4 // 3. 'NA bahUhiM sIlavvayaguNanvaya- veramaNa-pacakkhANa-posahovavAsehiM appANaM bhAvemANA cAuddasamudiTThapuNimA siNIsu adhApariggahiteNaM posahovavAsegaM appAnaM bhAvemANA viharaMti jaM0 // 4. vaccejjA loM0 // 5. nA vIriyasaMpannA NANa jaM0 // 6. cArita0 lajjA0 lAghavasaMpannA lA0 lA 2-4 // 7. lajjA - lAghavasaMpannA lA0lA 1-3 // 8. nA teyaMsI ojaMsI jasaMsI vaccaMsI jiyakohA jaM0 // 9. " vaccaMsi tti varcasvinaH... vacasvino vA" iti a0 / "vRttameva svaM yeSAM te vRttasvAH vRttasvinaH -- cAritradhanAH, ityartho'pi nAsaGgato'tra " iti sampA0 // 10. yAsa-madeg loM0 lA 2 // 11. kA bahusutA jAva kuttiyAvaNabhUyA paMcahiM jaM0 // 12. ' jAva' padena 'tatrappahANA guNappahANA karaNappahANA caraNApahANA niggahappahANA nicchayApahANA maddava pahANA ajava pahANA lAghava pahANA khaMtippahANA muttippahANA evaM vijjA maMta-veya baMbha-naya-niyama- saccasoppANA cArupaNA sohI aNiyANA appussuyA abahillesA susAmaNNarayA acchiddapa siNavAgaraNA kuttiyAvaNa" avR0, vRttikRdbhiretAni padAni sacarce vyAkhyAtAni // 13. 'bhUyA paMcahiM loM0 lA0 je0 lA 2 // 14. adhANu jaM0 // 15. mANu0 jAva adhApaDirUvaM jaM0 // 16. teNevAgacchaM loM0 // 17. NaM te jAva viharaMti jaM0 // 18. tuMgitAte NagarIte jaM0 // 19. cau0 jAva parisA niggacchati / [ 14.] tate NaM te samaNo' jaM0 // 20. 'jAva' padena 'bahujaNasadde i vA jaNabole i vA jaNakalakale i vA jaNummI i vA jaNasannivAe i vA bahujaNo annamannassa 88 101 5 15 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 viyAhapaNNattisuttaM [sa02 u05 14. tae NaM te samaNovAsayoM imIse kahAe laddhaTThA samANA haTTatuTThA jAve saddAveMti, 2 evaM vadAsI-evaM khalu devANuppiyA! pAsAvacennA therA bhagavaMto jAtisaMpannA jIva ahApaDirUvaM uggahaM uggiNDittANaM saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANA viharati / taM mahAphalaM khalu devANuppiyA ! tahArUvANaM therANaM bhagavaMtANaM NAma-gottassa vi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNa-vaMdaNa-namaMsaNapaDipucchaNa-pajuvAsaNayAe ? jAva gahaNayAe ?, taM gacchAmo NaM devANuppiyA ! there bhagavaMte vaMdAmo namaMsAmo jArvaM pajuvAMsAmo, eyaM 'NaM ihabhave vA parabhave vA jIva aNugAmiyattAe bhavissatIti kaTTa annamannassa aMtie aiyamadvaM paDisuNeti, 2 jeNeva saMyAiM sayAiM gihAiM teNeva uvAgacchaMti, 2 NhAyA kayabalikammA kata10 kouyamaMgalapAyacchittA, suddhappAvesAI maMgallAI vatthAI paivarAiM parihiyA, appa mahagghAbharaNAlaMkiyasarIrA saehiM 2 gehehiMto paDinikkhamaMti, 2 tA eMgatao melAyaMti, 2 pAyavihAracAreNaM tuMgiyAe nagarIe majjhamajjheNaM NiggacchaMti, 2 jeNeva puppharvatIe cetie teNeva uvAgacchaMti, 2 there bhagavaMte paMcaviheNaM abhigameNaM abhigacchaMti", taM jahA-sacittANaM davvANaM viosaraNatAe 1 acittANaM davvANaM evamAikkhai 4 evaM khalu devANuppiyA ! pAsAvaccijA therA bhagavaMto jAtisaMpannA' ityAdi sarvavarNanaM pUrvasamAgatAt 'jAtisaMpannA' ityAdikAt padAt prArabhya 'appANaM bhAvamANA viharaMti' iti padaparyantaM bodhyam // 1. degyA bahujaNassa aMtite eyamaDhe soccA 2 haTTatuTThA aNNamaNNaM sahAveMti jN0|| 2. 'jAva' padena 'cittamANaMdiA NaMdiA paramANaMdiA pIimaNA paramasomaNasiA hari. savasavisappamANahiayA dhArAhayanIvasurahikusumacaMcumAlaiyataNU UsasiyaromakUvA' ityAdikaM varNanaM yad bahuvAra pUrva samAgataM tad atra yojyam // 3. jAva viharati / vaM mahAphalaM khalu bho ! devA jN0|| 4. degphalaM khutahArUvANaM loN0|| 5. maga jAva kimaMgaM pu0 vipulassa aTThassa gahaNatAte? taM gacchAmo jN0|| 6. 'jAva' padena 'egassa vi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNatAe kimaMga puNa viulassa atthassa gahaNayAe' iti yojyam / / 7. dAmo jAva ANugAmi jN0|| 8. 'jAva' padena 'sakkAremo sammANemo kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsAmo' iti yojyam // 9. vAsAmo jAva bhavissatIti kaTTha loM0 je0 lA 2-3.4 // 10. 'eyaM Ne' iti pAThaH aupapA0 ghR0 pR0 58, tadarthazca "etat bhagavadvandanAdi asmAkam" // 11. 'NaM' iti 'tad' arthe'pi athavA alaMkArArtho vA / smpaa0|| 12. 'jAva'padena 'hiyAe suhAe khamAe nisseyasAe' iti yojyam // 13. evaM paDideg lA0 lA 3 // 14. sagAI jaM0 // 15. "prAyazcittAni duHsvapnAdivighAtArtham avazyakaraNIyatvAt...anye tvAhuH-pAdena pAde vA chuttAH cakSurdoSaparihArArtha pAdachuptAH" avR0|| 16. sukhappave lA0 / suddhapAvesAI maMgalAI jN0|| 17. pavara parihiyA jaM0 lo0 // 18. parahiyAI, madeg jaM0 loM0 lA 1 // 19. ego lA 2 / egadado melaMti, 2 tuMgiyA teNa majheNa NiggacchaMti jN0|| 20. vatite cetite jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti, there bhagavaMte jaM0 // 21. ti, sazcittANaM jN0|| Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 14-15] tuMgiyAsAvayavaMdiyANaM pAsAyazcijatherANaM dhammadesaNA 103 aviosaraNatAe 2 egasADieNaM uttarAMsaMgakaraNeNaM 3 cakkhupphAse- aMjalippaggaheNaM 4 maiNaso egattIkaraNeNaM 5, jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti, 2 tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM kareMti, 2 jAva tivihAe pajuvAsaNAe pajjuvAseMti, / taM jahA-kAi0 vAi0 maann| tattha kAiyAe-saMkuciyapANi-pAe sussUsamANe NamaMsamANe abhimuhe viNaeNa paMjaliuDe pjjvaasNti| 5 vAiyAe-jaM jaM bhagavaM vAgareti evameyaM bhaMte !, tahameyaM maM0 !, avitahameyaM bhaM0!, asaMdiddhameyaM bhaM0 !, icchiyameyaM bhaM0 !, paDicchiyameyaM bhaM0!, icchiyapaDicchiyameyaM bhaM0 !, vAyAe apaDikUlemANA viNaeNaM pajuvAsaMti / mANasiyAe-saMvegaM jaNayaMtA tivvadhammANurAgarattA vigaha-visottiyaparivajjiyamaI annattha katthai maNaM akuvvamANA viNaeNaM pajjuvAsaMti / 15. tae NaM te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsayANaM tIse ya mahatimahAliyA~e parisAe cAujjAmaM dhammaM parikaheMti, jahAM kesisAmissa jIva samaNovAsiyattAe ANAe ArAhage bhavati jIva dhammo khio| 1. rAsaMgeNaM 3 ca jaM0 // 2. maNasA jN0|| 3. bhAdAhiNapadAhiNaM loM0 / AyAhiNapayAhiNaM jaM0 lA 1.2 // 4. 'jAva' padena 'vaMdati NamaMsaMvi NaccAsanne NAidUre sussUsamANA NamaMsamANA abhimuhA viNaeNaM paMjaliuDA' iti pATho bodhyaH / / 5. vAsaNAde jaM0 / / 6. I> etaccihnadvayAntargataH pATho jaM0 pratAveva, vRttau tvatra " iha paryupAsanAtraividhyaM mano-vAkkAyabhedAt" iti saMkSiptavyAkhyA'sti / aupapAtikasUtre mUlapAThe "taM jahA-kAiyAe vAiyAe maannsiyaae| kAiyAe tAva saMkuiaggahattha-pAe sussUsamANe NamaMsamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pjjuvaasi| vAiyAe jaM jaM bhagavaM vAgarei evameyaM bhaMte! tahameyaM bhaMte! avitahameyaM bhaMte ! asaMniddhameyaM bhaMte ! icchiameaMbhaMte ! paDicchiameaM bhaMte ! icchiyapaDicchiyameyaM bhaMte ! se jaheyaM tunbhe vadaha apaDikUlamANe pjuvaasti| mANasiyAe mahayA saMvega jaNaittA tivvadhammANurAgaratto pjuvaasi|" sUtra 32 pR075 tathA aupapAtikasUtravRttau (pR0 59-60) "itaH vAcanAntaragataM baha likhyate" iti nirdizya vividhazabdaiH upAsanAyAH svarUpaM darzitama. "kAyikaparyupAsanAmAha-susamAhiyapasaMtasAhariyapANi-pAyA aNjlimuliyhtthaa| vAcikaparyupAsanAmAhaevameyaM bhaMte ! avitahameyaM asaMdiddhameyaM icchiyameyaM paDicchiyameyaM icchiyapaDicchiyameyaM sacce NaM 'esa mddhe| mANasiyAe-taccittA tammaNA tallessA tayajjhavasiyA tattivvajjhavasANA tadappiyakaraNA tayaTThovauttA tabbhAvaNabhAkyiA egamaNA avimaNA aNannamaNA jiNavayaNadhammANurAgarattamaNA viyasiyavarakamalanayaNavayaNA...tathA pryupaaste|" api ca vyAkhyAtAni caitAni vAcanAntarANi aupapAtikasUtravRttau // 7. 'yAe mahallaparisAte jaM0 / degyAe jAdha dhammo kahilo je0 lo0 // 6. kaheMti / parisA pddigyaa| [16.] te NaM te samaNovAsayA jaM0 // 9. jahA kesisAmissa jAva0 hiyayA tikkhutto bhAdAhiNapadAhiNaM kareMti, 2 evaM cayAsi-saMjame NaM (su. 16) lA 1 // 10. atra 'jAva'padena rAyapaseNiyasUtragataH (pR0 120) zrIkezisvAmikathitaH dharmopadezAdivRttAnto yojyaH / sa ca "tIse mahatimahAliyAe mahaccaparisAe cAujAmaM dhamma parikahei, taM jahA Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 viyAhapaNyattisutaM [sa02 u05 [su. 16-19. pAsApacijatherANaM desaNAe tapa-saMjamaphalaparUSaNApuvvayaM devalooSavAyaheuparUvaNA, therANaM jaNavayavihAro ya] 16. tae NaM te samaNovAsayA therANaM bhagavaMtANaM aMtie dhammaM socA nisamma haTTatuTTa jA~va hayahidayA tikkhutto oNyAhiNapayAhiNaM kareMti, 2 jAva 5 tivihAe pajuvAsaNAe pajuvAsaMti, 2 evaM vadAsI-saMjame NaM bhaMte! kiMphale 1 tave NaM bhaMte ! kiMphale 1 tae NaM te therA bhagavaMto te samaNovAsae evaM vadAsIsaMjame NaM ajo ! aNaNhayaphale, tave vodANaphale / 17. [1] tae NaM te samaNoSAMsayA there bhagavaMte evaM vadAsI-jai NaM bhaMte ! saMjame aNaNhayaphale, tave vodANaphale kiMpattiyaM NaM bhaMte ! devA devaloesu 10 uvavajaMti ? [2] tattha NaM kAliyaputte nIma there te samaNovAsae evaM vadAsI-puvvataveNaM ajo ! devA devaloesu uvvti| [3] tattha NaM "mehile nAma there te samaNovAsae evaM vadAsI-puvvasaMjameNaM ajo ! devA devaloesu uvvjjti| 15 [4] tattha NaM ANaMdarakkhie NAma there te samaNovAsae evaM vadAsIkammiyAe~ ajo ! devA devaloesu uvvti| . [5] tattha NaM kAsave NAma there te samaNovAsae evaM vadAsI-saMgiyAe ajo! devA devaloesu uvavanaMti, puvataveNaM puvasaMjameNaM kammiyAe saMgiyAe savvAo pANAivAyAo veramaNaM, savvAo musAvAyAo veramaNaM, savvAo adinnAdANAo veramaNaM, savvAo bahiddhAdANAo veramaNaM" ityAdirUpaH // 1. tate lA 2 // 2. 'tuTThA uThAe uTTeti, 2 there bhagavaMte, vaMdati NamaM0,2 evaM va0-saMjame NaM je0 // 3. atra 'jAva'padena 'hatuTThacittA ANaMdiyA pIimaNA paramasomaNasiyA' ityAdikA pUrva samAgatA padAvalI yojyA // 4. AdAhiNapadAhiNaM lo0 // 5. degti jAva evaM vadAsI lo0 // 6. tave NaM kiM ja0 / tave ki lA 2 // 7. vayaMsu-saMjadeg lA 4 // 8. degvAsagA there bhaga0-jati NaM jaM0 // 9. kiMpattie gaM lA0 lA 3 // 10. NAma there bhagavaMte te samaNo j0|| 11. meghilaputte NAmaM jN0|| 12. "kammiyAe tti karma vidyate yasya asau karmI tadbhAvaH tattA tayA krmityaa| anye tvAhuHkarmaNAM vikAraH kArmikA tayA-akSINena karmazeSeNa" avR0 // 13. taveNaM ajo! devA devaloesu uvavajati, pubbasaMjamegaM a0! devA0, kammiyAte ma0! devA0, saMgiyAte ma.! devA jAva uvavarjati jaM. // . Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 16-22] pAsAvaJcijatherade lagAe devalogovavAya he uparUvaNA 105 ajjo ! devA devaloesu uvavajaMti / sacce NaM aisa maTThe, no ceva NaM Ata - bhAvavattavvayAe / 18. tae NaM te samaNovAsayAM therehiM bhagavaMtehiM imAI eyArUvAI vAgaraNAI vAgariyA samANA haTTatuTTA there bhagavaMte vaMdaMti narmasaMti, 2 pasiNAI pucchaMti, 2 aTThAI uvAdiyaMti, 2 uDAe uTTheti, 2 there bhagavaMte tikkhutto vaMdaMti NamaMsaMti, 2 therANaM bhagavaMtANaM aMtiyAo pupphavatiyAo ceiyAo paDinikkhamaMti, 2 jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disiM paDigayA~ / 19. tae NaM te therA annayA kayAi tuMgiyAo pupphavaticeiyAo peMDiniggacchaMti, 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharaMti | [su. 20 - 25 rAyagihe bhikkhAyariyAgayassa goyamassa tuMgiyAnagarittha- 10 pAsAvaccijjatheraparUvaNAnisamaNaM, bhagavao purao pucchA, pAsAvaJcijjatheraparUSaore bhagavao avirohaniddeso ya] 20. teNaM kAle 2 rAyagihe nAmaM nagare jAva parisA paDigayA / 21. teNaM kAleNaM 2 samaNassa bhagavao mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUtInAmaM aNagAre jova saMkhittaviulateyalesse chachaTTeNaM anikkhitteNaM tavokammeNaM 15 saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe jAva viharati / 22. tae NaM se bhagavaM gotame chaTThakkhamaNapAraNagaMsi paDhemAe porisIe sajjhAyaM kareI, bIyAe porisIe jhANaM jhiyayai, tatiyAe porisIe aturiyamacavalamasaMbhaMte muhapottiyaM paDileheti, 2 bhAyaNAI vatthAI paDilehei, 2 bhauyaNAI 1. eseva bhaTThe loM0 // 2. yA there bhagavaMte vaMdaMti namaMsaMti, 2 pasiNAI pucchaMti, 2 aTThAI uvAdiyaMti jAmeva disaM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA je0 loM0 lA0 // 3. 'yA / teNaM kAleNaM je0 loM0 lA0 lA 3-4 // 4 paDinikkhamaMti lA 2 // 5. 'jAva ' padena " goyamasagote sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie vairo sahanArAyasaMghayaNe kaNagapulaka nigdhasa pamhagore uggatave dittatave tattatave mahAtave ratave urAle ghore ghoraguNe ghoratavassI ucchUDhasarIre " ityAdiH aupapAtika pR0 83 gataH AlApako bodhyaH // 6. viulalese lA0 // 7 tavasA jAva viharati lA0lA 2-4 // 8. Ne viharati / [ 22.] tae NaM samaNe bhagavaM loM0 // 9 paDhamapori loM0 // 10. reti, bitiyAe porusIe lA 1-2 // 11. jhiyAi loM0 / ziyAti lA0 // 12. porasIe lA 2-3-4 // 13. bhAyaNa - tratthAiM loM0 lA0lA 2-3 // 14. bhAyaNavatthAI pama lA0lA 3 // 5 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 viyAhapaNNantisuttaM [sa02 u05 pamajati, 2 bhAyaNAiM uggAheti, 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchati, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati, 2 evaM vadAsI-icchAmi gaM bhaMte ! tumahiM abbhaNuNNAe chaTThakkhamaNapAraNagaMsi rAyagihe nagare ucca-nIya majjhimAiM kulAiM gharasamudANassa bhikkhoyariyAe aDittae / ahAsuhaM devANuppiyA! 5 mA paDibaMdha kre| 23. tae NaM bhagavaM gotame samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo guNasilAo cetiyAo paDinikkhamai, 2 aturitamacavalamasaMbhaMte jugaMtarapaloyaNAe diTThIe puraMto riyaM sohemANe 2 jeNeva rAyagihe nagare teNeva uvAgacchai, 2 rAyagihe nagare uda10 nIya-majjhimAI kulAiM gharasamudANassa bhikkhAyariyaM aDati / 24. tae NaM se bhagavaM gotame rAyagihe nagare jAva (su.23) aDamANe bahujaNaMsadaM nisAmeti-"evaM khalu devANuppiyA! tuMgiyAe nagarIe bahiyA puppharvatIe cetie pAsAvaccijjA therA bhagavaMto samaNovAsaehiM imAI etArUvAiM vAgaraNAiM pucchiyA-saMjame the bhaMte ! kiMphale, teMve NaM bhaMte ! kiMphale ? / tae NaM 15 te therA bhagavaMto te samaNovAsae evaM vadAsI-saMjame NaM ajo! aNaNhayarphale, tave vodANaphale taM ceva jAva (su. 17) punvataveNaM puvvasaMjameNaM kammiyAe saMgiyAe ajo! devA devaloesu uvavajjati, sacce NaM esa maDhe, No ceva NaM AyabhAvavattavayAe" se kahametaM manne evaM ? / 25. [1] tae~ NaM se bhagavaM goyame imIse kahAe laddhaDhe samANe jAyasaDDhe 20 jAva samuppannakotuhalle ahApajjataM samudANaM geNhati, 2 rAyagihAto nagarAto paDinikkhamati, 2 aturiyaM jAva sohemANe jeNeva guNasilae cetie jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvA0, 2 sama0 bha0 mahAvIrassa adarasAmaMte gamaNAgamaNAe paDikkamati, esaNamaNesaNaM Aloeti, 2 bhattapANaM paDidaMseti, 2 1. aNuNAte chadeg lA 4 // 2. bhikkhAiriyAe loM0 // 3. degbNdh| 23. tate gaM lA0 vinA / / 4. purato iriyaM lA0 lA 3 / purito iriyA lA 4 // 5. kkhAiriyaM loM0 / kkhAyariyAe aDa lA 4 // 6. degvaticehae lA0 lA 3 / vatie ce' lA 1.2 // 7. tave kiMdeg lA0 lA 1-3-4 / tave NaM kiM lA 2 // 8. vayAsi lA 4 // 9. "phale, taMce jAva puvva lo0 // 10. mAyavatta lA 4 // 11. kahametaM bhaMte! evaM lA 1 // 12. manne ? / tae loM0 / 'eyaM manne' arthAt 'etat janasamudAyakathanam evaMprakArakam kathaM manye' iti bhAvaH // 13. tae NaM samaNe0 goyame mu0|| 14. degmaNae mu0|| 15. maNesaNeNaM lA0 lA 3 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 su0 23-25] pAsAvaJcijatheraparUvaNAe bhagavao aviroho samaNaM bha0 mahAvIraM jAva evaM vadAsi-" evaM khalu bhaMte ! ahaM tubbhehiM abbhaguNNAte samANe rAyagihe nagare ucca-nIya-majjhimANi kulANi gharasamudANassa bhikkhoyariyAe aDamANe bahujaNasadaM nisAmemi evaM khalu devA0 ! tuMgiyAe nagarIe bahiyA pupphavaIe ceie pAsAvacinjA therA bhagavaMto samaNovAsaehiM imAI etArUvAiM vAgaraNAiM pucchitA-saMjame NaM bhaMte ! kiMphale 1 tave kiMphale 1 5 taM ceva jAva (su. 17) sacce NaM aisa maTe, No ceva NaM aaybhaavvttvvyaae'| [2] "taM paMbhU NaM bhaMte ! te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsayANaM imAI etArUvAiM vAgaraNAI vAgarittae ? udAhu appabhU 1, samiyA NaM bhaMte ! te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsagANaM imAiM etArUvAiM vAgaraNAI vAgarittae 1 udAhu asamiyA ?, AMujiyA NaM bhaMte ! te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsayANaM imAI 10 eyArUvAiM vAgaraNAiM vAgarittae 1 udAhu aNAunjiyA ?, paliujiyA NaM bhaMte ! te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsayANaM imAI eyArUvAI vAgaraNAI vAgarittae 1 udAhu apaliujiyA 1, puvataveNaM ajjoH! devA devaloesu uvavajjati, puvvasaMjameNaM0, kammiyAe0, saMgiyAe0, puvvataveNaM puvvasaMjameNaM kammiyAe saMgiyAe ajo! devA devaloeMsu uvavajaMti / sacce NaM esa maDhe No ceva NaM AyamAvavattavvayAe ?" / 15 [3] paima NaM gotamA ! te therA bhagavaMto tesiM samaNovAsayANaM imAiM eyArUvAiM vAgaraNAiM vAgarettae, No"ceva NaM appabhU, taha ceva neyavvaM avisesiyaM jAva pabhU samiyA AujiyA paliMujiyA jAva sacce NaM esa maTe, No ceva NaM aaybhaavvttvvyaae| [4] ahaM pi" ya NaM goyamA ! evamAikkhAmi bhAsemi paNNavemi 20 parUvemi-punvataveNaM devA devaloesu uvavajaMti", puvvasaMjameNaM devA devaloesu 1. degmAI kulAI ghadeg lA 3 // 2. bhikkhayadeg lA 4 / bhikkhAiriyAe lo0 // 3. pupphavaie lA 1-2 / puSphavatIce lA0 lA 3 // 4. vaccejjA loM0 // 5. esa aDhe lA 3 // 6. pahU lA0 lA 3 // 7. 'samyak ' iti athavA samyaJcaH athavA samitAH (sam +itAH) athavA zramitAH-kRtazAstrazramAH abhyAsavantaH-iti vRttikAravyAkhyAgatA arthAH // 8. assamiyA lo| assamiA lA 2 // 9. "Aujjiya tti AyogikA:-upayonavanto jJAnina ityarthaH" avR0|| 10. "paliubjiya tti pari-samantAd yogikAH-parijJAnina ityarthaH" avR0|| 11. pahU lA 4 // 12. no appabhU lA 2-4 // 13. 'jAva' padena 'no asamiyA' ityAdIni 'no apaliujiyA' iti padaparyantAni pUrvokapadAni yojyAni // 14. piNaM lo0 // 15. degti saMjameNaM0, kammiyAe loM0 lA0 lA 3 // Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 . viyAhapaNNattisuttaM [sa02 u0 5-7 uvavajaMti, kammiyAe devA. devaloesu uvavajaMti, saMgiyAe devA devaloesu uvavajaMti, puvvataveNaM punasaMjameNaM kammiyAe saMgiyAe ajo! devA devaloesu uvavajati; sacce NaM esa maTe, No ceva NaM AyabhAvavattavayAe / [su. 26. samaNa-mAhaNapajjuSAsaNAe aNaMtara-paraMparaphalaparUSaNA 26. [1] tahArUvaM NaM bhaMte ! samaNaM vA mAhaNaM vA pajjuvAsamANassa kiMphalA pajjuvAsaNA ? goyamA ! savaNaphalA / [2] se NaM bhaMte ! savaNe kiMphale 1 nnaannphle| [3] se NaM bhaMte ! nANe kiMphale 1 vinnnnaannphle| [4] se NaM bhaMte ! viNNANe kiMphale ? paJcakkhANaphale / [5] se NaM bhaMte ! paJcakkhANe kiMphale 1 sNjmphle| [6] se NaM bhaMte ! saMjame kiMphale 1 aNaNhayaphale / [7] evaM aNaNhaye tavaphale / tave vodANaphale / vodANe akiriyAphale / [8] se NaM bhaMte ! akiriyA kiMphalA ? siddhipajjavasANaphalA paNNattA goyamA ! / gAhA15 savaNe NANe ya viNNANe paJcakkhANe ya saMjame / aNaNhaye tave ceva vodANe akiriyA siddhI // 1 // [su. 27. vebhArapavvayAhobhAgagaya mahAtapovatIra'nAmagaharayadhisae aNNa- . utthiyaparUvaNApaDisehapuvvayaM bhagavao parUvaNA] 27. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti bhAseMti paNNaveMti paraveMti20 evaM khalu rAyagihassa nagarassa bahiyA vebhArassa pabvayassa ahe ettha NaM mahaM ege harae aMdhe paNNate aNegAiM joyaNAI AyAma-vikkhaMbheNaM nANAdumasaMDamaMDiuddese sassirIe jA paDirUve / tattha NaM bahave orAlA balAhayA saMseyaMti sammucchaMti 1. 'ayam uSNajaladharo hRdo vartamAnakAle'pi sarveH pratyakSaM darIdRzyate, kecana janAstatra dharmabuddhayA slAnti api / tathA zarIrasya tvararogopazamanAya api kecit snAnti' sampA0 // 2. "kvacit tu harae tti na dRzyate" avR0|| 3. appe pannatte lo| "aghe tti aghaabhidhaanH| 'aghe' ityasya ca sthAne appe tti dRshyte| tatra ca ApyaH-apAM prabhavaH hRda eva" avR0|| 4. "jAva' padena 'pAsAdIe abhirUve' ityAdi yojyam // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 26-27,1,1] samaNa-mAhaNapajjuvAsaNAphalaparUvaNAi 109 vAsaMti tavvatiritte ya NaM sayA samiyaM usiNe 2 AukA abhinissavai / se kehametaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaM NaM te aNNautthiyA evamAikkhaMti jAva je te evaM parUveMti micchaM te evamAikvaMti jAva savvaM neyavvaM / ahaM puNa gotamA ! evamAikkhAmi bhA0 paM0 pa0 - evaM khalu rAyagihassa nagarassa bahiyA vebhArassa pavvatassa adUrasAmaMte ettha meM mahAta~vovatIrappabhave nAmaM pAsavaNe paNNatte, paMca 5 dhaNusatANi AyAma - vikkhaMbheNaM nANAdumasaMDamaMDiuddese sassirIe pAsAdIe darisaNije abhirUve paDirUve / tattha NaM bahave usiNajorNiyA jIvA ya poggalA ya udgattAe vakkamaMti viukkamaMti cayaMti uvavanaMti tavvatiritte viM ya NaM sayA samitaM usiNe 2 AuyAe abhinissavati - esa NaM gotamA ! mahAta~vovatIrappabhave pAsavaNe, esa NaM gotamA ! mahA~tavovatIrappabhavassa pAsavaNassa aTThe paNNatte / sevaM bhaMte ! 2tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati // 10 11 2.4 11 [chaTTho uddeso 'bhAsA '] [su. 1. bhAsAsarUSAijANaNatthaM paNNavaNAsuttassa bhAsApadAvaloyaNaniddeso ] 1. se NUNaM bhaMte! ' maMnnAmI 'ti odhAriNI bhAsI 1 evaM bhAsauMpadaM 15 bhANiyavvaM / // 2.6 // [sattamo uddeso 'deva'] [su. 1. deSANaM bheyaparUSaNA ] i NaM bhaMte! devA paNNattA 1 goyamA ! cauvvihA devA paNNattA, taM 20 jahA - bhavaNavati - vANamaMtara - jotisa - vemANiyA 1. Aue lA0 lA 2-3 / AuyAe lA 1-4 // 2. kayameyaM loM0 // 3. je NaM loM0 // 4. kkhati / ahaM puNa lA 2 // 5. NaM mahaM mahA lo0 lA0 lA 3 // 6. mahaimahA lA 4 // 7. 'tavotIrappabha loM0 je0 lA0 lA 2 // 8. joNIyA lA 2 // 9. vi yattha NaM loM0 lA 1 // 10. ' mannAmi' ityevaMrUpeNa bhASyamANA bhASA iti bhAvaH // 11. dhAriNIti bhA lA 3 // 12. bhAsA ? bhAsApadaM loM0 // 13. prajJApanAsUtrasthAtra ekAdazaM bhASApadam jJeyam // 14. kati NaM lA 2-3-4 / kativihA NaM mu0 // Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa0 2 u0 7-8 [su. 2. caunvihadevaThANa-kappapaDDANAijANaNatthaM paNNaSaNAmutta-jIvAbhigama . suttAvaloyaNanideso 2. kahi NaM bhaMte ! bhavaNavAsINaM devANaM ThANA paNNattA 1 goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe jahA ThANapade devANaM vattavvayA sA bhA~NiyavvA / 5 uvavAdeNaM loyassa asaMkhejaibhAge / evaM savvaM bhANiyavvaM jAva (paNNavaNAsutaM su. 177 taH 211) siddhagaMDiyAM samattA / / "kaeNppANa paMtiTThANaM bAhallucattameva saMThANaM / " jIvAMbhigame jo vemANiyuddeso so bhANiyavvo svvo| // 2.7 // [aTThamo uddeso 'sabhA'] [su. 1. camarassa asuriMdassa sabhAe parUSaNA] 1. kahi NaM maMte ! camarassa asuraraNNo sabhA suhammA paNNatA ? goyamA ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM tiriyamasaMkhene dIva-samudde vIIvaittA aruNavarassa dIvassa bAhirillAto veiyaMtAto aruNodayaM samudaM bAyA 1. kahaM NaM lA0 lA 3 / kaha NaM lA 1 // 2. vAsIdevANaM lo0 // 3. prajJApanAyA dvitIyaM sthAnapadamatra bodhyam / vRttau sthAnapadasya atropayuktaH pAThaH pradarzitaH tasya vivaraNamapi kRtam // 4. bhAsiya lA 2 // 5. bvaa| navaraM bhavaNA pnnnnttaa| uvacAdeNaM iti sarveSvapi sUtrAdarzeSUpalabhyamAno'pyayamasalataH pATho nAhato'bhayadevIyavRti prajJApanAsatraM cAnusatyAtra mUlavAcanAyAma / tathA ca avR0-"sA iti tathAprakArA bhaNitavyeti / 'navaraM bhavaNA paNNatta'tti kvacid dRzyate, tasya ca phalaM na smygvgmyte"| atra sUtragata'ThANA paNNattA'ityasya sthAne 'bhavaNA paNNattA ?' iti pAThanirdezAya 'navaraM bhavaNA paNNattA' itirUpo'dhiko'saGgataH pAThaH zrImadabhayadevasUribhiH kvacit sUtrAdarza dRSTaH, na ca mUlavAcanApAThatvenAdRtaH, prajJApanAsUtrasya sarveSvapyAdarzeSu 'ThANA paNNattA?' ityeva pATho vartate // 6. "iha ca devasthAnAdhikAre yat siddhagaNDikAbhidhAnaM tat sthAnAdhikArabalAt iti avaseyam" bhvR0|| 7. "tathA idam aparamapi jIvAbhigamaprasiddhaM. vAcyam, tadyathA-kappANa paiTThANaM kalpavimAnAnAm AdhAro vaacyH|...baahll tti vimAnapRthivyAH piNDo vaacyH| ...uccattameva tti kalpavimAnoccatvaM vAcyam |...sNtthaannN ti vimAnasaMsthAnaM vAcyam" avR0, atra vRttau jIvAbhigamasUtrapAThA apyuddhRtAH santi // 8. paDiTThA lA 1 // 9. jIvAjIvAbhigamasUtre caturthapratipattau ayaM vaimAnikoddezako dvitIyo'tra bodhyaH, pR0 394-395 sUtra 209-12 // 10. asurakumAraraNNo lA 1 mu0|| 11.vItIvatittA lA 3 // 12. aruNodaM salA0 lA 3 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 2,1] camarasamAvaNNaNaM lIsaM joyaNasahassAI ogAhittA ettha NaM camarassa asuraraNNo tigichikUDe nAmaM uppAyapavvate paNNate, sattarasaekavIsa joyaNasate uDDe uccatteNaM, cattAritIse joyaNasate kosaM ce uvveheNaM; gotthurbhassa AvAsapabayassa pamANeNaM neyavvaM, navaraM uvarilaM pamANaM majjhe bhANiyavvaM jAva mUle vitthaDe, majjhe saMkhitte, upi visAle, varavairaviggahie mahAmauMdasaMThANasaMThie savvarayaNAmae acche jAMva pddiruuve| se NaM egAe paumavaraveiyA~e egeNaM vaNasaMDeNa ya savvato samaMtA saMparikkhitte / paiumavaraveiyAe vaiNasaMDassa ye vaNNao / tassa NaM tigichika~Dassa uppAyapavayassa uppiM bahusamaramaNijje bhUmibhAge pnnnnte| vainnnno| tassa NaM bahusamaramaNijassa bhUmibhAgassa bhumjjhdesbhaage| ettha NaM mahaM ege pAsAtavaDiMsae paNNate aDDhAinAI joyaNasayAI uDDhaM uccatteNaM, paNavIsaM 10 joyaNasayaM vikkhaMbheNaM / paasaayvnnnno| ulloybhuumivnnnno| aTTha joyaNAI 1. asurakumAraraNNo lA 1 mu0 // 2. tigicchikU lA0 / tigiMchakU lA 1 / tigicchiyakU mu0|| 3. cattAri joya' lA 4 mu0|| 4. ta lA 1 // 5. gothubhassa loM0 // 6. ssa mANe lA 2 // 7. yadhvaM-mUle dasabAvIse joyaNasate vikkhaMbheNaM, majo cattAri cauvIse joyaNasate vikkhaMbheNaM, uvariM sattatevIse joyaNasate bikkhaMbheNaM; mUle tiNi joyaNasahassAI doNi ya battIsuttare joyaNasae kiMcivisesUNe parikkhevaNaM, majjhe egaM joyaNasahassaM tiNNi ya iguyAle joyaNasae kiMcivisesUNe parikkheveNaM, uvari doNNi ya joyaNasahassAiM doNNi ya chalasIe joyaNasae kiMcivisesAhie parikkheveNaM; jAva mUle vitthaDe, mu0 lA 1 apaa0|| 8. visAle majne varava mu0|| 9. 'jAva'padena "saNhe laNhe ghaDhe maDhe nIrae nimmale nippaMke nikaMkaDacchAe sappa samariIe saujjoe pAsAIe darisaNijje abhirUve" ityAdIni vRttau darzitAni padAnyatra thojyAni // 10. pAe vaNalA 1 mu0 binA // 11. padmavaravedikAvarNako vRttAvevam-"sA NaM paumavaraveiyA akhaM joyaNa uDDaM uccatteNaM, paMca' ghaNusayAI kkhiMbheNaM, savvarayaNAmaI tigicchikUDauvaritalaparikkhevasamA parikkhevaNaM, tIse NaM paumavaraveiyAe ime eyArUve vaNNAvAse paNNatte--varAmayA nemaa"|| 12. "vanakhaNDavarNakastvevam-'se NaM vaNasaMDe desUNAI do joyaNAiM cakavAlavikkhaMmeNaM paumavaraveiyAparikkhevasame parikkheveNaM, kiNhe kiNhobhAse' ityaadi|" iti avR0|| 13. ya cetiyassa ghaNNadeg lA 2 // 14. vigicchikU loM0 vinA // 15. bhUmibhAgavarNako vRttAvevam---" se jahAnAmae AliMgapukkhare i vA muiMgapukkhare i vA saratale i vA karatale i vA yasamaMDale i vA caMdamaMDale i vA ityaadi"|| 16. "prAsAdavarNako vAcyaH, sa caivam-anbhuggayamUsiyapahasie maNi-kaNaga-rathaNabhatticitte' ityATi"| av0|| 17."ulocavarNakaH-prAsAdasyoparibhAgavarNakaH sa caivama tassaNaM pAsAyavaDiMsagassa imeyArUve ulloe paNNatte-hAmiga-usama-taraNa-nara-magara-vihaga-vAlaga-kinnarasa-sarabha-camara kuMjara-vaNalaya-paumalayabhatticitte jAva savvatavaNijjamae acche jAva pddiruuve| bhUmivarNakastvevam -'tassa NaM pAsAyavaDiMsayassa bahusamaramaNijje bhUmibhAge paNNatte, taM jahAAliMgapukkhare i vA' ityAdi" avR0|| Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapazyatitaM . siM0 2 u09-10 mnnipeddhiyaa| camarassa sIhAsa] saMcarivAra mANiyavvaM / tassa NaM tigichikUDassa dAhiNeNaM chakkoDisae paNapannaM ca koDIo paNatIsaM ca satasahassAI- paNNAsaM ca sahassAI aruNodae samudde tiriyaM vIivaittA, ahe ya rataNaSpabhAe puDhavIe cattAlIsaM joyaNasahassAiM ogAhittA ettha NaM camarassa asuriMdassa asuraraSNo camaracaMcA nAmaM rAyahANI paNNatA, egaM joyaNasatasahassaM AyAma-vikkhaMbheNaM jaMbuddIvapamANAM / ovAriyaleNaM solasa joyaNasahassAiM AyAmavikkhaMbheNaM, pannAsaM joyaNasahassAiM paMca ya sattANaue joyaNasae kiMcivisasUNe parikkheveNaM, savvappamANaM vemANiyappamANassa addhaM neyavvaM / sabhA suhammA uttarapurasthimeNaM, jiNagharaM, tato uvavAyasamA harao abhiseya. alaMkAro jahA vijayassa / 10 . uvavAo saMkappo abhiseya vibhUsaNA ya vvsaao| aJcaNiya suhagamo vi ya camara parivAra iMDDhataM // 1 // > bIyasae aTThamo // 2.8 // livamo uddeso 'dIva'] [su. 1. samayakhettapAvaNAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttApaloyaNanideso] 15 . 1. kimidaM bhaMte ! 'samayakhette 'ti pavucati 1 goyamA ! aDDhAijA dIvA do ya samuddI-esa NaM evatie 'samayakhetteti pvuccti| 'tattha NaM ayaM 1. "saparivAra ti camarasambandhiparivArasiMhAsanopetam, tacaivama-tassa NaM sIhAsaNassa avaruttareNaM uttaremaM uttarapurasimeNaM elya gaM camarassa causaTTIe sAmANiyasAhassINaM causaTThIe bhadAsaNasAhassIo paNNatAo, evaM purathimeNaM paMcaNDaM aggamahisINaM saparivArANaM paMca bhavAsaNAI saparivArAI, dAhiNapurathimeNaM abhitariyAe parisAe cauvvIsAe. devasAhassINaM cauvvIsaM bhaddAsaNasAhassIo, evaM dAhiNeNaM majjhimAe aTThAvIsaM bhaddAsaNasAhassIo, dAhiNapaJcatthimeNaM bAhiriyAe battIsaM bhaddAsaNasAhassIo, pacatthimeNaM sattaNhaM aNiyAhivaINaM satta bhaddAsaNAI caudisiM AyarakkhadevANaM cattAri bhadAsaNasahassacausaTThIo tti, 'tettIsaM bhoma' tti vAcanAntare dRzyate, tatra bhaumAni-viziSTa sthAnAni nagarAkArANItyanye" / avR0|| 2. aruNode sa lA0 lA 4 // 3. masurakumAraraNo mu0|| 4. degNA | pAgAro vivaDDhe joyaNasayaM uDDhaM uccatteNaM, mUle pacAsaM joSaNAI vikkhaMbheNaM, uvari maddhaterasajoyaNA RSisIsagA bhaddhajoyaNamAyAma korsa vikkhaMbheNaM desUrNa bhaddhajoyaNaM uDDaM uccatteNaM egamegAe bAhAra paMca paMca dArasayA, bhaDDhAilAI joyaNasayAI-250 uDDhaM uccatteNaM, bhaddhaM-125 vikkhaMbheNaM / ovAriyaleNaM lA 2 mu0 // 5. "ovAriyaleNaM ti gRhasya pIThabandhakalpam" avR0 // 6. <> etacihnadvayAntargataH pATho lA 2-mu0 AdarzayovinA nopalabhyate zeSeSvAdazeMSu // 7. degya siddhAyaNa gamo vi ya NaM camara mu0|| 8. ihattaM mu0 // 1. yakhitte pavu lA 2 // 10. degdA ya esa lA 4 // . Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01,1-4] samayakhettaparUvaNA asthikAyameya-pameyAi ya 113 jaibuddIve dIve' savvadIva-samuddANaM savvanmaMtarae' (jIvAjIvAmika sU. 124, patra 177) evaM jIvAbhigamavattanvayA naiyabvA jAva abhitaraM pukkharaddhaM joIsavihUNaM / bitIyassa navamo uddeso // 2.9 // [dasamo uddeso 'asthikAya'] [saM. 1-6. asthikAyANaM bheya-pabheyAiparUSaNaM] 1. kati NaM bhaMte ! asthikAyA paNNattA 1 goyamA ! paMca asthikAyA paNNattA, taM jahA-dhammatthikAe adhammatthikAe AgAsasthikAe. jIvatthikAe poggltthikaae| 2. dhammasthikAe NaM bhaMte ! kativaSNe katigaMdhe katirase katifAse 1 10 goyamA ! avaNNe agaMdhe arase aphAse aMruvI aMjIve sAsate avaTTite loMgadavve / se samAsato paMcavihe paNNate, taM jahA-davvato khetato kAlavI bhAvato gunnto| davvato NaM dhammatthikAe ege davve / khetato gaM logppmaannmete| kAlato na kadAyiM na Asi, na kayAi natthi, jAva nice| bhAvato avaNNe agaMdhe arase aphAse / guNato gmnngunne|| 3. adhammatthikAe vi evaM ceva / navaraM guNato ThANaguNe / 4. AgAsatthikAe vi evaM vev| navaraM khetI gaM AmAsatyikAe / loyAloyappamANamette aNate ceva jAba (su. 2) guNao avgaahnnaagunne| . 1. dIve dIva lA 2 // 2. "jIvAbhigamavaktavyatayA neyaM asyoddezakasya sUtraM 'jAva imA gAha 'tti samahagAthA, sA ca--'arahaMta samaya vAyara vijU thaNiyA balAhagA agaNI / Agara . nihi nai uvarAga niggame vuDDhivayaNaM ca // 1 // " iti avR0, apicaiSA gAthA vyAkhyAtA'pi vRttau / evaMsthite'pyatra 'jAva imA gAhA' ityetatpAThapUrvikeyaM samahagAthA jIvAjIvAbhigamasUtrasya bhagavatIsUtrasya ca sUtrAdarzeSu nopalabhyate // 3. joisamaTaviNaM akRpA0 // 4. 'asti' zabdena pradezA ucyante, ataH teSAM kAyAH-rAzayaH astikaayaaH| athavA 'asti' ityayaM nipAtaH kAlatrayAbhidhAyI tataH asti iti santi Asana bhaviSyanti ca ye kAyAH pradezarAzayaH te astikAyAH" avR0 // 5. marUve bhajjIve lA 4 // 6. bhajjIve lA 2 7. degyi jAva nicce lo0 // 8. atra 'jAva' padena 'na kayAi na bhakssii, bhuviM ca, bhavai a, bhavissai a, dhuve niyae sAsae akkhae avaTThie' ityetAvanti padAni yojyAni // / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 vivAhapaNNatisutaM [sa02 u010 5. jIvatkiAe NaM maMte ! kativaNNe katigaMdhe katirase kaiphAse ? goyamA ! avaNNe jAva (su. 2) arUvI jIve sAsate avaTTite logdvve| se samAsao paMcavihe paNNatte; taM jahA-davvato jAva guNato / davvato NaM jIvatyikAe aNaMtAI jiivdvaaiN| khettao logappamANamette / kAlato na kayAi na Asi jAva (su. 2) nice / bhAvato puNa avaNNe agaMdhe arase aphAse / guNato uvyoggunne| 6. poggalatthikAe NaM bhaMte ! kativaNNe katigaMdhe 0rase 0phAsa 1 goyamA! paMcavaNNe paMcarase dugaMdhe aTThaphAse rUvI ajIve sAsate avaTTite logdvve| se samAsao paMcavihe paNNatte; taM jahA--dabato khettao kAlato bhAvato gunnto| 10 davvato NaM poggalatthikAe aNaMtAI davvAiM / khetato logappamANamette / kAlato na kayAi na Asi jAva (su.2) nice / bhAvato vaNNamaMte gaMdha0 rasa0 phAsamaMte / guNato ghnngunne| [mu. 7-8. paMcaNhamatthikAyANaM sarUpaM] 7. [1] ege bhaMte !, dhammatthikAyapadese 'dhammatthikAe 'tti vattavvaM 15 siyA 1 goyamA ! No iNaDhe smddhe| [2] evaM doNNi tiNNi cattAri paMca cha satta aTTha nava dasa saMkhenA asaMkhejA bhaMte! dhammatthikAyappadesA 'dhammatthikAe'tti vattavvaM siyA 1 goyamA ! No iNaDhe smddhe| [3] eMgapadesUNe vi ya NaM bhaMte ! dhammatthikAe 'dhammatthikAe 'tti 20 vattavvaM siyA 1 No iNaDhe smddhe| [4] se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai 'ege dhammatthikAyapadese no dhammatyikAe ti vattavvaM siyA jAva (su. 7 [2]) egapadesUNe vi ya NaM 1. tthiyAe lo0 // 2. kayAdi lo / kadAyi lA0 // 3. uvajoga lA0 lA 3 // 4. 'vaNNe dogaMdhe paMcarase bhaTTa lA 2-4 // 5. loyappamANakhette lo0 // 6. kayAti loN| kadAi lA0 / kayAyi lA 1 // 7. do videg lA 3 // 8. egadesUNe vi yaNaM dhammasthikAe no vatsavvaM siyA / se keNaTeNaM bhaMte! evaM buJcati jAva egapadesUNe vi no dhammatthikAe ti battavvaM siyA lA lA 3 // Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 5-9] paMca'sthikAyasarUvaM amuttajIvalakkhaNaM ca 115 dhammatthikAe no dhammatthikAe ti vattavvaM siyA ?' / se nUrNa goyamA ! khaMDe cakke ? sagale cakke ? bhagavaM! no khaMDe cakke, sagale cakke / evaM chatte camme daMDe dese Ayuhe moye| se teNaTeNaM goyamA! evaM vuccai-'ege dhammatthikAyapadese no dhammatthikAe ti vattavvaM siyA jAva egapadesUNe vi ya NaM dhammatthikAe no dhammasthikAe ti vattavvaM siyaa'| 8.[1] se kiM khAI NaM maMte ! 'dhammatthikAe 'tti vattavvaM siyA ? goyamA ! asaMkhejA dhammatthikAyapadesA te savve kasiNA paDipuNNA niravasesA eNgaragahaNagahiyA, esa NaM goyamA ! 'dhammatthikAe ' ti vattavvaM siyA / [2] evaM ahammatthikAe vi| [3] AgAsatthikAya-jIvatthikAya-poggalatthikAyA vi evaM ceva / navaraM 10 padesA aNaMtA bhANiyavvA / sesaM taM ceva / [su. 9, amuttajIvalakkhaNavattavvayA] 9. [1] jIva NaM bhaMte ! sauTThANe * sakamme sabale savIrie sapurisakkAraparakame AyabhAveNaM jIvabhAva uvadaMsetIti vattavvaM siyA ? haMtA, goyamA ! jIva NaM sauTThANe jAva uvadaMsetIti vattavvaM siyaa|| [2] se keNaMTeNaM jAva vattavvaM siyoM ? goyamA ! jIve gaM aNaMtANaM AmiNibohiyanANapajjavANaM evaM sutanANapajavANaM ohinANapajjavANaM maNapajjavanANapajavANaM kevalanANapajjavANaM matiaNNANapajavANaM sutaaNNANapajavANaM vibhaMgaNANapajjavANaM cakkhudasaNapajjavANaM acakkhudaMsaNapajjavANaM ohidasaNapajavANaM kevaladaMsaNapajavANaM uvaogaM gacchati, uvayogalakkhaNe NaM "jIve / "se teNadveNaM 20 evaM bucai-goyamA ! jIve NaM sauhANe jAva vattavvaM siyaa| 1. bhagavaM! sagale cakke, No khaMDe cakke / evaM lA 1 // 2. dUse Ayuhe mo' iti mUlavAcanAgataH pAThaH pUjyapAdAgamaprabhAkarazodhito jJeyaH / dUse heyue mo' loM0 / dUse hadhue modeg lA. lA 3 / dUse hae modeg lA 4 / dUse mAupahe modeg mu0|| 3. "se ki khAI ti atha kiM punar ityarthaH" avR0|| 4. khAi lA 4 // 5. ekaggaha lA 2 // 6. dhammasthikAe / esa gaM goyamA ! dhammasthikAye tti vattaSvaM lo0 lA0 // 7. jIva-poggalatthikAe evaM ceva lA 3 // 8. navaraM tiNDa pi padesA lA lA 2-3-4 // 9. keNaTreNaM vatta lA0 laa3||10. siyA? jIve lA 4 // 11. jIve / [10.] kativihe lo0 lA 4 // 12. se eeNaTeNaM lA 2 // . Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNatisutaM [sa0.2 u0 10 [su. 10-12. AgAsasthikAyassa bheyA sarUvaM ca] 10. kativihe NaM maMte.! AkAse paNNate ? goyamA ! duvihe AgAse paNNatte, taM jahA-loyAkAse ya aloyAgAse ya / 11. loyAMkAse NaM bhaMte ! kiM jIvA jIvadesA jIvapadesA, aMjIvA ajIvadesA a~jIvapaesA 1 goyamA ! jIvA vi jIvadesA vi jIvapadesA vi, ajIvA vi ajIvadesA vi ajIvapadesA vi| je jIvA te niyamA egidiyA beiMdiyA teiMdiyA cauriMdiyA paMceMdiyA aNiMdiyA / je jIvadesA te niyamA egidiyadesA jIva aNidiyadesA / je jIvapadesA te niyamA egidiyapadesA jAva aNiMdiyapadesA / je ajIvA te duvidhA paNNatA, taM jahA-rUvI ya arUvI y| 1. je rUvI te cauvidhA paNNattA, taM jahA-khaMdhA khaMdhadesA khaMdhapadesA paramANu poggalA / je arUvI te paMcavidhA paNNatA, taM jahA-dhammatthikAe, nodhammatthikAyassa dese, dhammatthikAyassa padesA, adhammatthikAe, noadhammatthikAyassa dese, adhammatthikAyassa padesA, addhAsamae / 12. a~logAgAse NaM bhaMte ! kiM jIvA ? pucchA tadha ceva (su. 11) / - 15 goyamA ! no jIvA jAva no ajIvappaesA / eMge ajIvadavvadese aMguruyalahue aNaMtehiM aguruyalahuyaguNehiM saMjutte savvAgAse aNaMtAMgaNe / [su. 13. paMcaNhamatthikAyANaM pamANaM] 13. [1] dhammasthikAe NaM bhaMte ! kemahAlae paNNatte 1 goyamA ! loe loyamette loyappamANe loyaphuDe loyaM ceva phusittANaM ciTThai / [2] evaM adhammatthikAe, loyAMkAse, jIvasthikAe, poggalatthikAe / paMca vi ekkaabhilaavaa| 1. bhAgAse lA 2 // 2. atra 'loyAkAse' iti padaM "lokAkAze adhikaraNe" iti vRttikAravacanAt saptamIvibhaktyantaM bodhyam / sampA0 // 3. ajIcA lA 2-4 // 4. majIva lA 2-4 // 5. 'jAva'padena 'beiMdiyadesA teiMdiyadesA cauriMdiyadesA paMceMdiyadesA aNidiyadesA' iti yojyam // 6. desA, loM0 lA 1 // 7. bhaloyAgA loM0 lA 1 // 8. ege ajIvadese lA0 lA 3 / ege bhajIce padese lA 4 // 9. agaruya' lA 1-2 // 10. guunne| loyAgAse gaM bhaMte ! katighaNNe 2 pucchA / go.! bhavaNNe 4 jAva aphAse ege ajIvadagvadese aguruyalahue aNaMtehiM aguruyalahuyaguNehiM saMjutte savvAgAsassa annNtbhaago| 13. [2] dhammasthideg lA 2 // 11. degppamatte loya lA 1 // 12. degyAgAse lA 2 mu0|| Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su010-20] AgAsasthikAyabheyA asthikAyapamANaM dhammatthikAyaphusaNA ya 117 [su.14-22. aholoyAINaM ogha-vibhAgehiM dhammatthikAyAiphusaNAvattavyayA] 14. aheloe NaM bhaMte ! dhammatthikAyassa kevatiyaM phusati ? goyamA ! sAtiregaM addhaM phusati / 15. tiriyaloe NaM bhaMte !0 pucchA / goyamA ! asaMkhejjaibhAgaM phusi| 16. uDDhaloe NaM bhaMte !0 pucchaa| goyamA ! 'desoNaM addhaM phusi| 5 17. ImA NaM bhaMte ! rataNappabhA puDhavI dhammasthikAyassa kiM saMkhejaibhAgaM phusati ? asaMkhejaibhAgaM phusai 1 saMkhije bhAge phusati 1 asaMkhene bhAge phusati 1 savvaM phusati 1 goyamA ! No saMkhejaibhAgaM phusati, asaMkhejaibhAgaM phusai, No saMkheje0, No asaMkheje0, no savvaM phusati / 18. ImIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe ghaNodahI dhammatthikAyassa 10 kiM saMkhejahabhAgaM phusati 10 / jadhA rataNappabhA (su. 17) tahA ghaNodaihi-ghaNavAta-taNuvAyA vi| 19. [1] imIse NaM bhaMte ! rataNappabhAe puDhavIe ovAsaMtare dhammatthikAyassa kiM saMkhejaibhAgaM phusati, asaMkhejaibhAgaM phusai jAva (su. 17) savvaM phusai 1 goyamA ! saMkhejaibhAgaM phusai, No asaMkhejaibhAgaM phusai, no saMkhenje0, 15 no asaMkheje0, no savvaM phusi| [2] ovAsaMtarAiM savvAI jaMhA rynnppbhaae| 20. jadhA rayaNappabhAe puDhavIe. vattavvayA bhaNiyA evaM jAva ahesttmaae| 1. desUrNa loM0 lA 3 // 2. atra vRttikRdbhirevaM sUcitam--" iha pratipRthivi paJca sUtrANi (sarvANi paJcatriMzat), devalokasUtrANi dvAdaza, aveyakasUtrANi trINi, anuttara-ISatprArabhArAsUtre dve, evaM dvipaJcAzat sUtrANi" / anayA vRttikAragaNanayA jambUdvIpAdikadvIpAnAm lavaNasamudrAdikasamudrANAM ca sUtrANi atra naiva saGghaTante, ata eva 'jaMbuddIvAiyA dIvA lavaNasamuddAiyA samuddA.' etAdRzaH pAThaH samitimudrite pustake vidyamAno'pi atra na gRhItaH / tathA enameva bhAvaM 'puDhavodahI ghaNa taNU kappA' ityeSA gAthA api smrthyti| smpaa0|| 3. ssa saMkhedeg lA0 lA 2-3 // 4. saMkhejabhAge savvaM phusati lA0 lA 3 // 5. 'jabhAgaM lA0 lA 3 // 6. imIse raya laa0|| 7. dahI ghaNavAtA vaNu' lA0 lA 3 // 8. saMkhejA no lA0 / saMkhejjA, no asaMkhejA, no sa lA 3 // 9. jahA rayaNappabhAe puDhavIe va jaM0 lA 1-2 vinA // 10. degyA bhANiyacyA evaM loM0 lA0 lA 3-4 // 11. 'jAva' padena 'sakarApabhA'prabhRtIni saptAnAmapi narakANAM nAmAni yojyAni // 12. 'mAe jaMbuddIvAIyA diiv-smuddaa| [21.] evaM so' lA 1 mu0|| Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 viyAhapaNNattisuttaM . [sa0 2-3 u010,1 21. evaM sohamme kappe jAva IsipamArApuDhevIe / ete savve vi asaMkhejaibhAgaM phusati, sesA paDisehetavvA / 22. evaM adhammatthikAe / evaM loyAgAse vi / gAhApuDhavodahI ghaNa taNU kappA geveja'NuttarA siddhI / saMkhejjaibhAgaM aMtaresu sesA asaMkhejjA // 1 // // 2.10 // // vitiya sayaM samattaM // 2 // 1. 'jAva'padena IzAnata Arabhya graiveyakaparyantAnAm devalokAnAM nAmAni yojyAni // 2. ddhvii| ete loM0 laa0|| 3. aMtarAsu sesA lA 4 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . taiyaM sayaM [su. 1. taiyasayadasuddesa'sthAhigAragAhA] 1. kerisa viuvvaNA 1 camara 2 kiriya 3 jANitthi 4-5 nagara 6 pAlA ya 7 / ahivati 8 iMdiya 9 parisA 10 tatiyammi sate dasuddesA // 1 // [paDhamo uddeso 'moyA-kerisa viuvvaNA'] [su. 2. paDhamuddesassuvugghAo] 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM moyA nAma nagarI hotthA / vennnno| tIse NaM moyAe nagarIe bahiyA uttarapurasthime disImAge NaM naMdaNe nAmaM cetie hotthaa| vaNNao / teNaM kAleNaM 2 sAmI samosaDhe / parisA niggacchati / paDigatA parisA / [su. 3-6. aggibhUipucchAe bhagaSao camara-tassAmANiya-tAyattIsaga-loga- 10 pAla-aggamahisINaM iDDhi-juti-bala-jasa-sokkha-aNubhAga-viuSaNAparUSaNA] 3. teNaM kAlaNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa docce aMtevAsI aggibhUtI nAmaM aNagAre gotame gotteNaM sattussehe jA~va pajuvAsamANe evaM vadAsI-camare NaM bhaMte ! asuriMde asurarAyA kemaeNhiDDhIe 1 kemahanjutIe ? kemahAbale ? kemahAyase 1 kemahAsokkhe 1 kemahANubhAge? kevatiyaM ca / NaM pabhu vikuvittae 1 goyamA! camare NaM asuriMde asurarAyA mahiDDhIe jAva mhaannubhaage| se NaM tattha cottIsAe bhavaNAvAsasatasahassANaM, causaTThIe sAmANiyasAhassINaM, tAyattIsAe tAyattIsagA~NaM jA~va viharati / emahiDDhIe 1. pAlaya tti| lghuvR0|| 2. "moyA samattA-mokAbhidhAnanagaryAm asya uddezakArthastha kIdRzI kkuirvaNA' ityetAvadrUpasya uktatvAd 'mokA' eva ayam uddezaka ucyate" ityasya prathamoddezakasyAnte avR0|| 3. etau nagarI-caityavarNako pUrvavarNakavad vaacyau|| 4. atra 'jAva'padena prathamazatake prathamoddezake AgataH zrIgautamasvAminaH samagro varNako vaacyH|| 5. kemahaDDhI laa0|| 6. tAvattIdeg lo0 lA 1 // 7. abhidharmakoze "SaD devAH cAturmAhArAjika-trayastriMzayAmatuSita-nirmANarati-paranirmitavazavartinaH iti devAH" abhidhaH / tAvatisA iti paalishbdH|| 8. 'jAva'padena 'cauNhaM logapAlANaM paMcaNhaM aggamahisINaM saparivArANaM, tiNhaM parisANaM, sattaNhaM aNiyANaM, sattaNhaM aNiyAhivaINaM, cauNhaM causaThThINaM AyarakkhadevasAhassINaM, annesiM ca bahUNaM camaracaMcArAyahANivatthavvANaM devANa ya devINa ya AhevaccaM porevaccaM sAmittaM bhaTTittaM ANAIsaraseNAvacaM kAremANe pAlemANe mahayA''hayanaTTa-pIya-vAiya-taMtI-tala-tAla-tuDiya-ghaNamuiMgapaDuppabAiyaraveNaM dibvAiMbhogabhogAI bhuMjamANe' iti vAcyam // Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapaNNattattaM [sa0 3 u01 jIva emahANubhAge / evatiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae - se jahAnAmae juvaMtI juvANe hattheNaM hatthe geNhejA, cakkassa vA nAbhI araMgAuttA sita, evAmeva goyamA ! camare asuriMde asurarAyA veuvviyasamugdhAteNaM samohaNNati, 2 saMkhejjAiM joarNAMiM daMDaM nisirati, taM jahA -rataNANaM jA~va riTThANaM ahAbAyare 5 poggale parisADeti, 2 ahAsuhume poggale pariyAMiyati, 2 doccaM pi veuvviyasamugdhAeNaM saimohaNNati, 2 pabhU gaM gotamA ! camare asuriMde asurarAyA kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhi ya AiNNaM vitikiNNaM uvatthaDe saMtha phuDaM avagADhAvagADhaM karettae / aduttaraM ca NaM gotamA ! pabhU camare asuriMde asurarAyA tiriyamasaMkhejje dIva-samudde bahUhiM asurakumArehiM devehiM 10 devIhi ya AiNNe vitikiNNe uvatthaDe saMthaDe phuDe avagADhAvagADhe karettae / esa NaM gotamA ! camarassa asurridassa asuraraNNo ayametArUve visae visayamette bhu~ie, No ceva NaM saMpattIe vikuvvi~su vA, vikuvvati vA, vikuvvissati vA / 120 4. jati NaM bhaMte ! camare asuriMde asurarAyA emahiDDhIe jAveM evaiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae, camarassa NaM bhaMte! asuriMdassa asuraraNNo sAmANiyA 15 devA kemahiDDhIyA java kevatiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae 1 goyamA ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo sAmANiyA devA mahiDDhIyA jAva mahANubhAgA / te NaM 1. ' jAva' padena 'emahajjutIe emahAbale emahAya se emahAsokkhe emahANubhAge' ityAdi vAcyam // 2. juvati judhANe loM0 lA0 " yathA yuvatiM yuvA hastena haste gRhNAti bRddhaistu vyAkhyAtam yathA yAtrAdiSu yuvatiH yUno haste lamA pratibaddhA gacchati bahulokapracite deze " atrR0 // 3. " arakaiH AyuktA arakAyuktA syAt athavA arakA uttAsitA AsphAlitA yAM arakottAsitA" aSR0 // 4. siyA loM0 // 5. samohaNai lA0 mu0 mudritaTIkAyAM ca, bhagavatIsUtrasya prAcIna prAcInatameSu sUtrAdarzeSu nRtyAdarzeSu cAtrA'nyatra ca ' samohaNNati - NNa'nai' ityeva pATha upalabhyate, apica prajJApanAsUtre'pi sarveSu mUla- TIkAdarzeSu 'samohaNNai samohaNaNaMti' itirUpaH pATha upalabhyate; dRzyatAM paNNavaNAsuttaM sU0 2170 [12] tathA prajJApanAsUtraTIkA patra 602 pRSThi 1 // 6. NAI uDDhaM daMdeg lA 1 // 7. ' jAva ' padena ' vairANaM veruliyANaM lohiyakkhANaM masAragallANaM haMsagabbhANaM pulayANaM sogaMdhiyANaM jotIrasANaM aMkANaM aMjaNANa rayaNANaM jAyarUvANaM aMjaNapulayANaM phalihANaM' iti vAcyam // 8. ahabAdeg loM0 lA0 // 9. yatiyati loM0 lA0 // 10. bharagADhA jesaM0 lA 0 lA 1 / aragADhAgADhaM loM0 // 11. AgADhAgADhe loM0 / aragADhAvagADhe lA 1 // 12. buite lA0 // 13. " 'vikurva ' ityayaM dhAtuH sAmayikossti, 'vikurvaNA' ityAdiprayogadarzanAt " aSR0 // 14. ' jAva 'padena 'emahajutIe emahAbale emahAyase emahAsokkhe emahANubhAge' iti vAcyam // 15. evayaM loM0 / evvaiya lA0 // 16. ' jAva' padena ' ke mahajjutIyA kemahAbalA' ityAdi pUrvavadaH vAcyam // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 4-6] . camara-tassAmANiyAINaM iDDhi-jutiAiparUvaNA tattha sANaM sANaM bhavaNANaM, sANaM sANaM sAmANiyANaM, sANaM sANaM aggamahisINaM, jIva divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANA viharati / emahiDDhIyA jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvittae-se jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejA, cakkassa vA nAmI arayAuttA siyA, evAmeva gotamA ! camarassai asuriMdassa asuraraNNo egamege sAmANie~ deve veu~bviyasamugghAteNaM samohaeNNNai, 2 jAva docaM pi 5 veuniyasamugghAeNaM samoheNNai, 2 pabhUNaM gotamA ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo egamege sAmANie deve kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhi ya AiNNaM vitikiNNaM uvatthaDaM saMthaDaM phuDaM avagADhAvagADhaM karettae / aduttaraM ca NaM gotamA ! pabhU camarassa asuriMdassa asuraraNNo egamege sAmANiyadeve tiriyamasaMkheje dIva-samudde bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhi ya AiNNe vitikiNNe 10 uvatthaDe saMthaDe phuDe avagADhAvagADhe karetae / esa NaM gotamA ! camarassa . asuriMdassa asuraraNNo egamegassa sAmANiyadevassa ayametArUve visae visayamete (ie, No ceva NaM saMpattIe vikubisu vA virkuvvati vA vikubbissati vA / 5. [1] jai NaM bhaMte ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo sAmANiyA devA emahiDDhIyA jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvittae camarassa NaM bhaMte ! 15 asuriMdassa asuraraNNo tIyattIsiyA devA kemahiDDhIyA ? tIyattIsiyA devA jahA. sAmANiyA tahA neyvvaa| [2] loyapAlA taheva / navaraM saMkhejA dIva-samuddA bhANiyavvauM / 6. jati NaM bhaMte ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo logapAlA devA emahiDDhIyA jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvittae, camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa 20 asuraraNNo aggamahisIo devIo kemahiDDhIyAo jA~va kevatiyaM ca NaM pabhU / ' 1. 'jAva'padena "annesiM ca bahUNaM devANa ya devINa ya AhevaccaM porevacaM sAmittaM bhaTTittaM AgAIsarasegAvacaM kAremANA pAlemANA mahayA''hayanagIyavAiyataMtItalatAlatuDiyaghaNamuiMgapaDuppavAiyaraveNaM divvAI' iti vAcyam // 2. ssa vi adeg lo0 // 3. 'Niyadeve lA 1 . lA* // 4. veyubbi lo0 // 5. haNai lA0 mu0 // 6. aragADhA loM0 lA0 lA 1 // 7. aragADhAgADhe lA0 lA 1 // 8. buite lA0 / vuide lA 1 // 9. vikuvvaMti vA vikusvissaMti vA loM0 lA 1 // 10. tAvattIsAo devA laa| tAvattIsatA devA lA 1 / vAvattIsiyA loM0 / 'bAyastriMzapatiH' iti haimaamidhAnacintAmaNau // 11. tAvattIsayA loM. lA 1 laa.|| 12. vA bahUhiM bhasurakumArehiM 2 mAiNNe jAva viuvissaMti vaa| lA 1 mu0|| 13. degssa NaM asuriMdassa lo0 // 14. 'jAva' padena 'kemahajjutIyAo' ityAdikAni strIliGgasahitAni padAni yojyAni // 15. kevai ca NaM lo0 // ..... Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 biyAhapaNNattisutaM [sa0 3 u0 1 vikuvvittae ? goyamA ! camarassa NaM asuriMdassa asuraraNNo aggamahisIo devIo mahiDDhIyAo jAva mahANubhAgAo / tAo NaM tattha sANaM sANaM bhavaNANaM, sANaM sANaM sAmANiyasAhassINaM, sANaM sANaM mahattariyANaM, sANaM sANaM parisANaM jAva emahiDDhIyAo, annaM jahA logapAlANaM (su. 5 [2]) aparisesaM / [su. 7-10. aggibhUiparUSiyacamarAiSattavyayaM asadahaMtassa ghAu bhUissa saMkAe bhagavao samAhANaM, aggibhUiM para bAubhUikayaM khAmaNAi ya] 7. sevaM bhaMte ! 2 tti bhagavaM docce gotame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai, 2 jeNeva tacce goyame vAyubhUtI aNagAre teNeva uvAgacchati, 2 taccaM goyamaM vAyubhUrti aNagAraM evaM vadAsi - evaM khalu gotamA ! camare 10 asuriMde asurarAyA emahiDDhIe taM ceveM evaM savvaM apuTThavaiAgaraNaM neyavvaM aparisesiyaM jAva aggamahisINaM vattavvaiyA samattA / 8. tae NaM se tacce goyame vAyubhUtI aNagAre doccassa gotamassa aggibhUtissa aNagArassa evamAikkhamANassa bhA0 paM0 parU0 etamaTThe no saddaiti, no pattiyati, no royati; eyamaGkaM asaddahamANe apattiyamANe aMroemANe u~TThAe uTTheti, 15 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai jAva pajjuvAsamANe evaM vayAsI - evaM khalu bhaMte ! mama doce gotame aggibhUtI aNagAre evamAikkhati bhAsai paNNavei parUvei-evaM khalu gotamA ! caMmare asuriMde asurarAyA mahiDDhIe jIva mahANubhAve se NaM tattha cottIsAe bhaivaNAvAsasayasahassANaM evaM taM caiva savvaM aparisesaM" bhANiyavvaM jAva (su. 3 - 6) aggamaiMhisINaM vattavvatA samattA / se 20 kahametaM bhaMte ! evaM 1 ' gotamA ' di samaNe bhagavaM mahAvIre teccaM gotamaM vAyubhUtiM aNagAraM evaM vadAsi - jaM NaM gotama ! tava docce goyame aggibhUtI aNagAre evamAikkhai 4 - " evaM khalu goyamA ! camare 3 mahiDDhIe~ evaM taM caiva savvaM - 1. mayahariyANaM loM0 / mahAtAriyANaM lA 1 // 2. bhaMte ! evaM bhaMte pti lo0 lA 1 // 3. vAubhUdeg lA0 asminnAdarze prAyaH sarvatra evameva pAThaH // 4. va savvaM lA0 // 5. vAkaraNaM lA 1 // 6. 'bvatA sammattA lA0 lA 1 // 7. uDDhAe loM0 // 8. 'jAva' padena gautamakRtA samagrA paryupAsanA yojyA // 9. camare 3 madeg loM0 // / 10. jAva se NaM loM0 lA 0 // 11. bhavaNavA0 taM caiva savvaM bhANiyavvaM jAva aggamahisIo se kahameyaM bhaMte ! evaM loM0 // 12. saM vavvaM jAva lA 1 // 13 mahisImo / se kahameyaM lA0 // 14. dI lA 1 // 15 taccaM go0 evaM vadAsi -- tatra docce loM0 // 16. 'mA ! docce go0 aggibhUtI aNagAre tava eva lA 1 // 17. e taM caiva lA0 // Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 7-11] bali-tassAmANiyAINaM iDDhiAiparUvaNA 123 jAva aggamahisINaM vattavvayA samattA", sacce NaM esa maTe, ahaM pi NaM goyamA ! evamAikkhAmi bhA0 pa0 parU0 / evaM khalu goyamA ! caimare 3 jAva mahiDDhIe so ceva bitio gamo bhANiyavvo jAva aggamahisIo, sacce NaM esa mddhe| 9. sevaM bhaMte 2 0 tacce goyame vAyubhUtI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdai namasai, 2 jeNeva doce goyame aggibhUtI aNagAre teNeva uvAgacchai, 5 2 docaM goyamaM aggibhUtiM aNagAraM vaMdai namasati, 2 eyamahU~ sammaM viNaeNaM * bhujo 2 khaameti| 10. ta~e NaM se doce goyame aggibhUI aNa0 tacceNaM go0 vAyubhUhuNA aNa* eyamaDheM sammaM viNaeNaM bhujo 2 khAmie samANe uTThAe uTTei, 2 tacceNaM go0 vAyubhUiNA aNa0 saddhiM jeNeva samaNe bhagavaM0 mahAvIre teNeva uvAgacchaMi, 10 2 samaNaM bhagavaM0 vaMdai0, 2 jAva pajjuvAsai / [su. 11-12. pAubhUipucchAe bhagavao bali-tassAmANiyAdI] ___ iDDhi-viuvyaNAiparUSaNA] 11. tae NaM se tace go0 vAyubhUtI aNa0 samaNaM bhagavaM. vaMdai namasai, 2 evaM vadAsI-jati NaM bhaMte ! camare asuriMde asurarIyA emahiDDhIe 15 jAva (su. 3) evaMtiyaM ca NaM pabhU vikuvittae, balI NaM bhaMte ! vairoyarNide vaiiroyaNarAyA kemahiDDhIe~ jAva (su. 3) kevaiyaM ca NaM pabhU vikuvittae ? goyamA ! balI NaM vairoyaNiMde vairoyaNarAyA mahiDDhIe~ jAva (su. 3) mhaannubhaage| se NaM tattha tIsAe bhaMvaNAvAsasayasahassANaM, saTThIe sAmANiyasAhasINaM sesaM 1. mahisIo, sacce NaM loM0 lA0 // 2. camare 3 mahiDDhIe taM ceva jAva aggamahisIo saJcamese maTe loM0 lA0 // 3. bitiyagamao bhANideg lA 1 // 4. saccamese atte| 9. sevaM bhaMte evaM bhaMte ti0 tacce lA 1 // 5. tacce NaM go laa0|| 6. bhUhaM vaMdai loM // 7. tate NaM se tacce gotame vAyubhUtI aNagAre docceNaM goyameNaM aggibhUtiNA (bhUviNAmeNaM mu0)maNagAreNa sAda jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre jAva pajjuvAsamANe evaM ghayAsI-jati NaM (su. 11) mu0 lA 1 // 8.cchati, 2 jAva pajavAsati / tae laa0|| 9. camare 3 mahiDDhIe jAva lA0 // 10. rAyA mahideg lo0 // 11. evayaM ca NaM lo0 // 12. vairoya loM0 / vayaroyaNide veroyaNarAyA lA0 // 13. vairoya' loN|| 14.dege 6 keva laa| e 6 kevayaM ca NaM lo0 // 15. mA mahiDDhIe 6 se NaM loM0 lA0 // 16. dege jahA camarassa tahA balissa vi, nava lA 1 // 15. bhavaNavAsa lo0 // 18. ssINaM nahA camarassa, NavaraM laa0|| Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u0 1 jahA camarassa, navaraM cauNhaM saTThINaM AyarakkhadevasAhassINaM annesiM ca jAva bhuMjamANe viharati / se jahAnAmae evaM jahA camarassa; NavaraM sAtiregaM kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM ti bhANiyanvaM / sesaM taheva jAva viuvvissati vA (su. 3) / 12. jai NaM bhaMte ! balI vairoyaNiMde vairoyaNarAyA emahiDDhIe jAva (su. 3) evaiyaM ca NaM padma viuvittae balissa NaM vairoyaNassa sAmANiyadevA kemahiDDhIyA ? evaM sAmANiyadevA tAvattIsA lokapAla'ggamahisIo ya jahA camarassa (su. 4-6), navaraM sAiregaM jaMbuddIvaM jAva egamegAe aggamahisIe devIe, ime vuie visae jAva viuvvissaMti vaa| sevaM bhaMte! 2 tacce go0 vAyubhUtI aNa0 samaNaM bhagavaM mahA0 vaMdai Na0, 2 na'ccAsanne jAva pjjuvaasi| 10 [13. su. aggibhUipucchAe bhagapao dharaNiMda-tassAmANiyAINaM iDDhi viuvyaNAiparUSaNA] 13. tee NaM se docce go0 aggibhUtI aNa0 samaNaM bhagavaM vaMdai0,2 evaM vadAsi-jati NaM bhaMte! balI vairoyaNiMde vairoyaNarAyA emahiDDhIe jAva evaiyaM ca NaM pabhU vikuvittae dharaNe NaM bhaMte ! nAgakumAriMde nAgakumArarAyA~ kemahiDDIe - 15 jAva kevatiyaM ca NaM pay vikuvittae ? goyamA ! dharaNe NaM nAgakumAriMde nAga kumArarAyA~ emahiDDhIe jAva se NaM tattha coyAlIsAe bhavaNAvAsasayasahassANaM, chaNhaM sAmANiyasAhassINaM, tIyattIsAe tIyattIsagANaM, cauNhaM logapAlANaM, ... chaNhaM aggamahisINa saparivArANaM, tiNhaM parisANaM, sattaNhaM aNiyANaM, sattaNhaM aNiyAhivatINaM, cauvIsAe AyarakkhadevasAhassINaM, annesiM ca jAva viharai / evatiyaM ca NaM pabhU viuvittae-se jahAnAmae juvati juvANe jAva (su. 3) pabhU kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM jIva tiriyamasaMkheje dIva-samudde bahuhiM nAgakumArehiM nAgakumArIhiM jAva viuvvissati vA / sAmANiya-tIyattIsa-logapAla - 1, degssa tahA balissa vi neyavaM; navaraM sAtirega kevala mu0 // 2. dIvaM bhANideg lo0 // 3. sesaM ta ceva NiravasesaM NeyanvaM, NavaraM NANattaM jANiyanvaM bhavaNehiM sAmANiehiM, sevaM bhaMte 2 tti vacce goyame vAyubhUtI jAva viharati / bhaMte tti bhagavaM docce goyame aggibhU' (sU0 13) mu0||4. vairoyaNarAye mahi loM0 // 5. tate NaM laa0|| 6. 'yA jAya kevaIyaM laa0|| 7. goyamA! mahiDDhIe jAva seNaM loM0 laa0|| 8. yA mahiDDhIe jAva evatiyaM jahA camare tadhA dharaNe vi| NavaraM saMkhejje dIva-samudde bhANiyabvaM / [14] evaM jAva thaNiyakumArA lA 1 // 9. bhavaNavAsaloM0 lA0 // 10. tAvattIloM // 11. jAva tiriya saMkhejje dIva mu0|| 12. tAvattIsa loM0 laa0|| Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 12-15] sesabhavaNavaiAisakkatANaM iDDhiAiparUvaNA 125 ggamahisIo ya taheva jahA camarassa (su. 4-6) / navaraM saMkheje dIva-samudde bhANiyadhvaM / [su. 14. dAhiNilla-uttarillANaM suSaNNakumArAithaNiyakumAra-dhANamaMtarajoisiyANaM tassAmANiyAINaM ca iDDhi-viuvyaNAivisayAe kamaso aggibhUi pAubhUipucchAe bhagavao parUSaNA] 14. evaM jAva thaNiyakumArA, vANamaMtara-jotisiyA vi / navaraM dAhiNile savve aggibhUtI pucchati, uttarile savve vAubhUtI pucchdd| [su. 15-18. sakadeviMda-tIsayadeva-sakasAmANiyAINaM iDDhi-viuvvaNAivisayAe aggibhUipucchAe bhagavao parUSaNA] 15. 'bhaMte !' ti bhaMgavaM docce goyame aggibhUtI aNagAre samaNaM 10 bhagavaM ma. vaMdati namasati, 2 evaM vayAsI-jati NaM bhaMte ! jotisiMde jotisarAyA emahiDDhIe jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvittae sakke NaM bhaMte ! deviMde devarAyA kemahiDDhIe jAva kevatiyaM ca NaM pabhU viuvvittae 1 goyamA ! sakke NaM deviMde devarAyA mahiDDIe jAva mahANubhAge / se NaM tattha battIsAe vimANAvAsasayasahassANaM caurAMsIe sAmANiyasAhassINaM jAva cauNDaM caurAMsINaM Ayarakkha- 15 devasAhassINaM annesiM ca jAva viharai / emahiDDhIe jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvittae / evaM jaheva camarassa taheva bhANiyavaM, navaraM do kevalakappe jaMbuddIve dIve, avasesaM taM ceva / esa NaM goyamA ! sakassa deviMdassa devaraNNo imeyArUve visae visayamette NaM vuie, no ceva NaM saMpattIe vikuvisu vA vikuvvati vA vikubbissati vaa| .. ssa / evaM dharaNe paM nAgakumArarAyA mahiDDhIe jAva evatiyaM jahA camare tahA dharaNe vi, navaraM saMkhene mu0|| 2. deg vvaM jAva thaNiya lA0 // 3. "eteSu ca sarveSu api dAkSiNAtyAn indrAn AdityaM ca agnibhUtiH pRcchati, udIcyAn candraM ca vaayubhuutiH| ...... yaca iha adhikRtavAcanAyAm asUcitam api vyAkhyAtam tad vAcanAntaram upajIvya iti bhAvanIyam" avR0|| 4. bhagavaM goyame docce aggideg lo0 // 5. jai lo0 // 6. evayaM ca gaM lo0 // 7. NaM battI loM0 lA0 lA 1 // 8. vimANavAsa loM0 lA0 // 9. rAsItIe lA0 lA 1 // 10. rAsItINaM lA0 lA 1 / / 11. rakkhasA loM0 lA0 // 12. kuvaMti vA vikabvissaMti lA0 / / Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNantisutaM [sa0 3 u01 16. jai NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyAM emahiDDhIe jAva evatiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI tIsae NAmaM aNagAre pagatibhaddae jAva viNIe chachaTTheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANe bahupaDipuNNAI aTTha saMvaccharAI sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUsettA sardvi bhattAiM aNasaNAe chedettA AloiyapaDikkaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA sohamme kappe sarAMsi vimANaMsi uvavAyasabhAe devasayaNijaMsi devadUtarie aMgulassa asaMkherjeibhAgamettIe ogAhaNAe sakkassa deviMdassa devaraNNo sAmANiyadevattAe uvavanne / tae NaM tIsae deve ahuNovavannamette samANe paMcaivihAe pattIe pajjattibhAvaM gacchai, taM jahA - AhArapajjattIe 10 sarIra0 iMdiya0 ANApANupajjatIe bhAsAmaNapajjattIe / tae NaM taM tIsayaM devaM paMcavihAe pajjattIe pajjattibhAvaM gayaM samANaM sAmANiyaparisIvavannayA devA karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTu jaeNaM vijaeNaM vaddhAviMti, 2 evaM vadAsi - aho ! NaM devANuppiehiM divvA deviDDhI, divvA devajutI, divve devANubhAve laddhe patte abhisamannAgate, jArisiyA 15 NaM devANuppiehiM divvA deviDDhI divvA devajjutI divve devANubhAve laddhe patte abhisamannAgate tArisiyA NaM sakkeNaM deviMdeNaM devaraNNA divvA "deviDDhI jAva abhisamannAgatA, jArisiyA NaM sakkeNaM deviMdeNaM devaraNNA divtrA deviDDhI jAva abhisamannAgatA tArisiyA NaM devANuppiehiM divtrA deviDDhI jAva abhisamannAgatA / se NaM bhaMte! tIsae deve kemahiDDhIe jauva kevatiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae ? goyamA ! mahiDDhIe jAva mahANubhAge, se NaM tattha sayassa vimANassa, caunhaM sAmANiyasAhassINaM, caunhaM aggamahisINaM saparivArANaM, tinhaM parisANaM, sattaNhaM a~NiyANaM, sattaNDaM aNiyAhivatINaM, solasaNhaM AyarakkhadevasAhassINaM annesiM ca bahUNaM vemANiyANaM devArNe ya devINa ya jAva viharati / emahiDDhIe jAva evaiyaM 126 5 20 "" 1. yA mahilA0 // 2. vikarettara lA0 // 3. mAsiyarsa lA0 // 4. ujabhAga lA0 // 5. "paryAptiH AhAra zarIrAdInAm abhinirvRttiH / sA ca anyatra SoDhA uktA / iha tu paJcadhA / bhASA-manaH paryAptyoH bahuzrutAbhimatena kenA'pi kAraNena ekatvavivakSaNAt / avR0 // 6. ANapANa bhAsamaNe / tae NaM lA0 // 7. kaTTo lA0, asmin Adarza prAyaH sarvatra 'ka' sthAne 'kaTTo' iti // 8. degppie / divvA mu0 // 9 jArisA NaM loM0 // 10. degppiehaM divvA devaDDhI lA0, asmin Adarze ' hiM' pratyayasthAne bahuzaH 'haM' iti vartate // 11. devaDDhI lA0 // 12. jAva mahANubhAge, se NaM tattha lA0 // 13. aNIyANaM loM0 // 14. Na ya jAva loM0 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 16-20] - IsANiMda-tassAmANiyAINaM iDDhiAiparUvaNA . 127 caNaM pabhU vikuvittae se jahANAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejA jaheva sakkassa taheva jAva esa NaM goyamA ! tIsayassa devassa ayameyArUve visae visayamete buMie, no ceva NaM saMpattIe viuvvisu vA 3 / 17. jati NaM bhaMte ! tIsa~e deve emahiDDhIe jAva evaiyaM ca NaM pabhU vikuvittae, sakkassa gaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo avasesA sAmANiyA devA 5 kemahiDDhIyA taheva savvaM jAva esa NaM goyamA ! sakkassa deviMdassa devaraNNo egamegassa sAmANiyassa devassa imeyArUve visae visayamette vuie, no ceva NaM saMpattIe viuvvisu vA vikuvaMti vA vikuvvissaMti vaa| 18. tAyattIsaya-logapAla-aggamahisINaM jaheva cmrss| navaraM do kevalakappe jaMbuddIve dIve, annaM taM cev| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti docce goyame 10 jAva viharati / [su. 19-21. IsANadeviMda-IsANodhanakurudattaputta-IsANasA mANiyAINaM iDDhi-viuvvaNAivisayAe vAubhUipucchAe bhagavao parUSaNA] 19. bhaMte 'tti bhagavaM tacce goyame vAubhUtI aNagAre samaNaM bhagavaM jAva evaM vadAsI-jati NaM bhaMte! sake deviMde devarAyoM emahiDDhIe jAva evaiyaM 15 ca NaM pabhU viuvittae, IsANe NaM bhaMte! deviMde devarAyA kemahiDDhIe 1 evaM taheva, navaraM sA~hie do kevalakappe jaMbuddIva dIve, avasesaM taheva / 20. jati NaM bhate.! IsANe deviMde devarAyA~ emahiDDhIe jAva evatiyaM ca NaM pabhU viuvittae, evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI kurudattaputte nAmaM pagatibhadae jAva viNIe aTThamaMaTThamaNaM aNikkhitteNaM pAraNae AyaMbila~pariggahieNaM 20 tavokammeNaM uDDhaM bAhAo paginbhiya 2 sUrAbhimuhe AyAvaNabhUmIe AtAvemANe bahupaDipuNNe chammAse sAmaNNapariyAgaM pAuNittA addhamAsiyAe saMlehaNAe attANaM 1. buite lA0 // 2. jai lo0 // 3. tIsate deve mahiDDhIe lA0 // 4. NiyadevA lA0 // 5. yadevassa lA* // 6. buite lA0, asmin Adarza prAyaH sarvatra 'vuie' sthAne ayameva pAThaH // 7. vAbattI loM0 lA 1 / vAyattIsa-lo laa0|| 8. lokapA loM0 // 9. degvaM goyame lA0 // 10. vAyubhU lo0 // 11. jaha loM0 laa0|| 12. degyA jAva mahi loM0 lA0 // 13. evaM taM ceva, gavaraM lA0 // 14. sAhIe lo0 // 15, ve, avasesaM taM ceva / lA0 // 16. degyA mahi lo0 // 17. kuradatta lA0 // 18. deglae paraggahie teNaM tavokameNaM laa0|| .19. pagambhiya pagambhiya lA0, vaidikadhAtu-gRbha saM0 gRh / pagijjiya sUrA lA 1 // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 viyAhapaNNattisuttaM . [sa0 3 u0 1 jhosittA tIsaM bhattAiM aNasaNAe chedittA AloiyapaDikkaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA IsANe kappe sayaMsi vimANaMsi jA ceva tIsae vattavvayA sa cceva aparisesA kurudattaputte vi| navaraM sAtirege do kevalakappe jaMbuddIve dIve, avasesaM taM ceva / 21. evaM sAmANiya-tAyattIsa-logapAla-aggamahisINaM jAva esa NaM goyamA ! IsANassa deviMdassa devaraMNNo evaM egamegAe aggamahisIe devIe ayamayArUve visae visayamette vuie, no ceva NaM saMpattIe viuvviMsu vA vikuvvaMti vA vikuvvissaMti vaa| [su. 22-30. saNaMkumArAiaccuyapajaMtANaM sasAmANiyAINaM iDDhi-ghiuvyaNAiparUSaNA] 22. [1] evaM saNaMkumAre vi, navaraM cattAri kevalakappe jaMbuddIve dIve, aduttaraM ca NaM tiriymsNkheje| [2] evaM sAmANiya-tAyattIsa-logapAla-aggamahisINaM asaMkhene dIvasamudde savve viuvvNti| 23. saNaMkumArAo AraddhA uvarillA logapAlA savve vi asaMkhene 15 dIva-samudde viuvvaMti / 24. evaM mAhiMde vi / navaraM sAirege cattAri kevalakappe jaMbuddIve dIve / 25. evaM baMbhaloe vi, navaraM aTTha kevalakappe0 / 26. evaM laMtae vi, navaraM sAtirege aTTa kevalakappe0 / 27. mahAsukke solasa kevalakappe0 / 28. sahassAre sAtirege solasa0 / 29. evaM pANae vi, navaraM battIsaM kevala0 / 30. evaM accue vi, navaraM sAtirege battIsaM kevalakappe jaMbuddIve dIve / annaM taM cev| 1. jhusettA loM0 lA 1 // 2. jA tIsae lA0 / jA tIsa devavata lo0 // 3. vvatA laa0|| 4. kuradatta lA0 // 5. tAvattIsagalogadeg loM0 tAvattIsalogavAladeg lA 1 // 6. raNNo egamegA lo0 // 7. tAvattIsagaloga loM0 lA0 lA 1 // 8. logavAlA lA 1 // 9. vikuvaMti lA 1 // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 21-34] saNakumArAiiDDhiparUvaNAi 129 sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti tacce goyame vAyubhUtI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasati jAva viharati / [su. 31. bhagavao moyAnagarIo jaNavayavihAro] 31. tee NaM samaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAI moyAo nagarIo naMdaNAo cetiyAo paDinikkhamai, 2 bahiyA jagavayavihAraM vihri| 5 [su. 32-33. IsANadeviMdassa bhagavato vaMdaNatthaM rAyagihe AgamaNaM tao paDigamaNaM ca] 32. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare hotthaa| vnnnno| jAva parisA pjjuvaasi| 33. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM IsANe deviMde devarA~yA sUlapANI vasabha- 10 vAhaNe uttaraDDhalogAhibaI aTThAvIsavimANAvAsasayasahassAhivaI arayaMbaravatthadhare AlaiyamAlamauDe navahemacArucittacaMcalakuMDalavilihijjamANagaMDe jAva dasa disAo ujjovemANe pabhAsemANe IsANe kappe IsANavaDiMsae vimANe jaheva rAyappaseNaije jAva (rAja. patra 44-54) divvaM deviDhi jAva jAmeva 'disiM pAunbhUe tAmeva disiM pddige| [su. 34. kUDAgArasAlAdiTuMtapuvyayaM IsANiMdadeviDDhIe IsANiMdasarIrANuppavesaparUvaNA] 34. [1] 'bhaMte !' tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati NamaMsati, 2 evaM vadAsI--aho NaM bhaMte ! IsANe deviMde devarAyA mhiddddhiieN| IsANassa NaM bhaMte ! sA divvA deviDDhI kahiM gatA ? kahiM aNupaviTThA ? 20 goyamA ! sarIraM gatA, sarIraM aNupaviTThA / [2] se keNaDeNaM bhaMte ! evaM vuccati sarIraM gatA, sarIraM aNupaviTThA ? 1. bhaMte evaM bhaMte tti lA 1 // 2. tate NaM lA0, 'tae NaM' sthAne sarvatra 'tate Na' ityasminnAdarze // 3. yAto nagarIto naMdagAto citiyAto paDideg lA0 // 4. Navaivi laa0|| 5. deggihe nagare laa0|| 6. deveMde devarAyA IsANavaDeMsae vimANe jaheva rAipaseNaie jAva deviDiMDha jAva jAmeva disaM paDigate / bhaMte tti laa0|| 7. deg rAyA IsANavaDesae vimANe jaheba rAyappa loM0 je0|| 8. disaM loM, asmin Adarza 'disiM' sthAne 'disaM' pAThaH // 9. dege kUDAgArasAlAdiTuMto bhANiyavvo je0 loM0 laa0|| 10. gate lA 1 // 11. aNupaviThU lA 1 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * viyAhapaNNattisutaM [sa03 u01 goyamA ! se jahAnAmae kUDAgArasAlA siyA duhao littA guttA guttaduvArA NivAyA NivAyagaMbhIrA, tIse NaM kUDAgAra0 jAva (rAja. patra 56) kUDAgArasAlAdidruto bhaanniyo| [su. 35-52. IsANadeviMdassa puvyabhavavuttaMto] 5 [su. 35-37. tAmaligAhAvatissa dhammajAgariyAe pANAmApavajAgahaNa abhiggahagahaNasaMkappo pavvajAigahaNaM ca] 35. IsANeNaM bhaMte ! devideNaM devaraNNA sA divvA deviDDhI divvA devajutI divve devANubhAge kiNA laddhe ? kiNA patte? kiNA abhisamannAgae ? ke vA esa Asi putrabhave ? kiMNAmae vA 1 kiMgotte vA ? kataraMsi vA gAmaMsi 12 vA nagaraMsi vA jAva sannivesaMsi vA? kiM vA daccA ? kiM vA bhocA ? kiM vA kiccA ? kiM vA samAyarittA ? kassa vA tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA aMtie egamavi oNriyaM dhammiyaM suvayaNaM socA nisamma jaM NaM IsANeNaM deviMdeNaM devaraNNA sA divvA deviDDhI jAva abhisamannAgayA ? evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse tAmalitI nAmaM nagarI 15 hotthaa| vnnnno| tattha NaM tAmalittIe nagarIe tAmalI nAma moriyaputte gAhAvatI hotthA / aDDhe ditte jAva bahujaNassaM aparibhUe yAvi hotthaa| 36. tae NaM tassa moriyaputtassa tAmalissa gAhAvaMtissa annayA kaiyAi puvvarattAvarattakAlasamayaMsi kuDuMbajAgariyaM jAgaramANassa ImethArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA-"atthi tA me purA porANANaM suciNNANaM suparakaMtANaM subhANaM kallANANaM kaDANaM kammANaM kallANe phalavittivisese jeNAhaM hiraNNeNaM vaDDhAmi, suvaNNeNaM vaDDhAmi, dhaNeNaM vaDDhAmi, dhanneNaM vaDDhAmi, puttehiM vaDDhAmi, pasUhiM vaDUDhAmi, viuladhaNa-kaNaga-rayaNa-maNi-mottiya-saMkha-sila-ppavAla-rattarayaNasaMtasArasAvatejeNaM atIva 2 abhivaDDhAmi, taM kiM NaM ahaM purA porANANaM 1. kUDAkAra0 jAva kUDAkArasAladiTuMto laa2|| 2. vA succA kiM vA dacA laa0|| 3. degyariyA? lA0 // 4. aMte ega lA 1 // 5. mAyariyaM lA 1 // 6. nisammA lA0 // 7. tAmallatI NAma NagarI lA 1 // 8. tAmallitIe lA 1 // 9. degssa aMtie apari laa0|| 10. vaiyassa mu0||11. kayAI lA0 / kayAyi lA 1 // 12. ime eyA" lA0 // 13. suciNNANaM jAva phaladeg laa0|| 14-15. vaDDhAmo lA0 // 16. puttehiM pasUhaM vaDDhAmi laa0|| Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 35-36] IsANadeviMdassa punvabhavavuttato 135 suciNNANaM jAva kaDANaM kammANaM egaMtasokkhayaM uvehemANe viharAmi ?, taM jAva tAva ahaM hiraNNeNaM vaDDhAmi, jAva atIva 2 abhivaDDhAmi, jAvaM ca NaM me mitta-nAti-niyaga-saMbaMdhipariyaNo ADhAti pariyoNai sakkArei sammANei kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM viNaeNaM pajjuvAsai tAvatA me seyaM kalaM pAuppabhAtAe rayaNIe jAva jalaMte sayameva dArumayaM paDiggahayaM karettA viulaM asaNa-pANa- 5 khAtima-sAtima uvakkhaDAvetA mitta-jAti-niyaga-saMbaMdhipariyaNaM AmaMtettA taM mitta-nAi-niyaga-saMbaMdhipariyaNaM viuleNaM asaNa-pANa-khA~tima-sAtimeNaM vatthagaMdha-mallA-'laMkAreNa ya sakArettA sammANettA tasseva mitta-nAi-niyaga-saMbaMdhipariyaNassa purato jeheM puttaM kuTuMbe ThAvettA taM mitta-nAti-Niyaga-saMbaMdhipariyaNaM jeTTaputtaM ca ApucchitA sayameva dArumayaM paMDiggahaM gahAya muMDe bhavittA pANAmAe 10 pavvajAe pvvitte| pavvaite vi ya NaM samANe imaM eyArUvaM abhiggahaM abhigihissAmi-'kappai me jAvajIvAe chaTuMchaTTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM uDDhaM bAhAo pagibbhiya pagibbhiya sUrAbhimuhassa AtAvaNabhUmIe AyAvemANassa viharittae, chaTThassa vi ya NaM pAraNayaMsi AyAvaNabhUmIto paccorubhittA sayameva dArumayaM paMDiggahayaM gahAya tAmalittIe nagarIe ucca-nIya-majjhimAiM 15 kulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDittA suddhodaNaM paDiggAhettA, taM tisattakhutto udaeNaM pakkhAlettA, tao pacchA AhAraM AhArittae 'tti kaiM?" evaM saMpehei, 2 kalaM pAuppabhAyAe jAva jalaMte sayameva dArumayaM paDiggahayaM karei, 2 viulaM asaNa-pANa-khAima-sAimaM uvakkhaDAvei, 2 tao pacchA NhAe kayabalikamme kayakouyamaMgalapAyacchite suddhappAvesAiM maMgalAI vatthAI pavara parihie 20 appamahagyA''bharaNAlaMkiyasarIre bhoyaNavelAe bhoyaNamaMDavaMsi suhAsaNavaragate / tae NaM mitta-nAi-niyaMga-saMbaMdhiparijaNeNaM saddhiM taM viulaM asaNa-pANa-khAtimasAimaM AsAdemANe vIsAdemANe paribhAemANe paribhujemANe viharaG / 1. jAva Na tAra lA0 // 2. degyANAti lA 1 // 3. maMgalaM lA0 // 4. devayaM viNaeNaM ceiyaM pajju lA0 lA 1 // 5. degggahaM kadeg lo0 // 6. khAimasAimaM lo0 // 7. degkhAimasAimeNaM lo0|| 8. tassa mideg loN|| 9. jeTe putte kuTuMbe lo0 // 10. paDiggahayaM gadeg loM0 lA0 // 11. paNAmAe laa0|| 12. bhUmIe palA0 // 13. paDiggahaM loN0|| 14. kaho lA0 // 15, kArei loM0 lA 1 // 16. pAssAI loM0 / 'ppavesAiM lA0 // 17. niyaga-sayaNasaMbaMdhi' loM0 lA 1 mu0|| 18. AssAemANe laa0|| 19. pariAbhAemANe paribhuMjamANe lo0 // Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u01 37. jimiyabhuttuttarAgae vi ya NaM samANe AyaMte cokkhe paramasuibhUe taM mitta jAva pariyaNaM viuleNaM asaNapANa0 4 puppha-vattha-gaMdha-mallA'laMkAreNa ya sakArei, 2 tasseva mitta-nAi jAva pariyaNassa purao jeheM puttaM kuTuMbe ThAvei, 2 tA taM mitta-nAi-Niyaga-saMbaMdhiparijaNaM jeTTaputtaM ca Apucchai, 2 muMDe bhavittA pANAmAe pavvajAe pvvie| pavvaie vi ya NaM samANe imaM eyArUvaM abhiggahaM abhigiNhai-'kappai me jAvajjIvAe chaTuMchaTTeNaM jAva AhArittae 'tti kaTu imaM eyArUvaM abhiggahaM abhigiNhai, 2 tA jAvajIvAe chaTuMchaTThaNaM anikkhitteNaM tavokammeNaM uDDhaM bAhAo pagibbhiya 2 sUrAbhimuhe AtAvaNabhUmIe AtAvemANe vihri| chaTThassa vi ya NaM pAraNayaMsi AtAvaNabhUmIo pacorubhai, 2 sayameva 10 dArumayaM paDiggaheM gahAya tAmalittIe nagarIe ucca-nIya-majjhimAiM kulAI gharasamuMdANassa bhikkhAyariyAe aDai, 2 suddhoyaNaM paDiggAhei, 2 tisattakhutto udaeNaM pakkhAlei, tao pacchA AhAraM aahaarei| - [su. 38. gotamapucchiyassa bhagavao pANAmApavyajjAsarUpapaNNaSaNA] 38. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai-pANAmA pavvajjA ? goyamA ! pANAmAe NaM pabajAe pavvaie samANe jaM jattha pAsai iMdaM vA khaMdaM vA rudaM vA "sivaM vA vesamaNaM vA ajaM vA kokiriyaM vA raoNja vA jA~va satthavAhaM vA kAgaM vA sANaM vA pANaM vA uccaM pAsai u~ccaM paNAmaM kareti, nIyaM pAsai "nIyaM paNAmaM karei, jaM jahA pAsati tassa tahA paNAmaM krei| se teNeMTeNaM jAva pvvjjaa| 1. asaNa 4 vastha loM0 / asaNavattha lA0 // 2. jeTTaputtaM kuTuMbe Thavei lo0 // 3. degnAi jAva pariyaNaM loM0 lA 1 // 4. ga-sayaNa-saM mu0|| 5. paNAmAe laa0||6. kaTTo laa0|| 7. pAraNaye AyAvaNabhUmIto laa0|| 8. ruhai mu0|| 9. gahayaM gadeg loM0 laa0|| 10 littIo ucca lo0 // 11. muyANassa bhikkhAiriyAe lo0 // 12. "skandaM vA kArtikeyam" avR0 // 13. "rudaM vA mahAdevaM" avR0 // 14. "sivaM va ti vyantaravizeSam , AkAravizeSadharaM vA rudrameva" avR0|| 15. "uttara dikpAlam" avR0 // 16. "AryA-prazAntarUpAM caNDikAm" avR0|| 17. "caNDikAmeva raudrarUpAm mahiSakuTTana kriyAvatIm" avR0|| 18. rAyaM vA mu0 // 19. ""yAvat 'karaNAd idaM dRzyam-IsaraM vA talavaraM vA mADaMbiyaM vA koDaMbiyaM vA seTiM vA" avR0 // 20. kAkaM loM0 lA 1 // 21. "ucca-pUjyam" avR0|| 22. "atizayena praNamati" avR0 // 23. "nIyaM ti apUjyam" avR0 // 24. "anatyarthaM praNamati" avR0 // 25. teNaTeNaM goyamA! evaM vuccai pANAmA jAva pavvajA je. loM0 vinA // Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 37-41] IsANadeviMdassa puvvabhavavuttaMto 133 [su. 39-40. tAmalissa bAlatayoNuTThANANaMtaraM aNasaNapaDivajaNaM] 39. tae NaM se tAmalI moriyaputte teNaM orAleNaM vipuleNaM payatteNaM paggahieNaM bAlatavokammeNaM sukke bhukkhe jAva dhamaNisaMtate jAe yAvi hotthA / 40. tae NaM tassa tAmalissa bAlatavassissa annayA kaiyAi puvvarattAvarattakAlasamayaMsi aNiccajAgariyaM jAgaramANassa ImeyArUve ajjhathie ciMtie 5 jAva samuppajjitthA-' evaM khalu ahaM imeNaM orAleNaM vipuleNaM jAva udaggeNaM udatteNaM uttameNaM mahANubhAgeNaM tavokammeNaM sukke bhukkhe jAva dhamaNisaMtate jAte, taM atthi jA me uTThANe kamme bale vIrie purisakkAraparakkame tAvatA me seyaM kalaM jAva jalaMte tAmalittIe nagarIe diTThAbhaTTe ya pAsaMDatthe ye gihatthe ya punasaMgatie ya pariyAyasaMgatie ya ApucchittA tAmalittIe nagarIe majhamajjheNaM niggacchittA 10 pAuggaM kuMDiyamAdIyaM uvakaraNaM dArumayaM ca paDiggahayaM egaMte eDittA tAmalittIe nagarIe uttarapurathime disIbhAe NiyattaNiyamaMDalaM AlihittA saMlehaNAjhusaNAjhUsiyassa bhatta-pANapaDiyAikkhiyassa pAovagayassa kAlaM aNavakaMkhamANassa viharittae ti kaTTa evaM sNpehei| evaM saMpehettA kalaM jAva jalaMte jAva Apucchai, 2 tAmalittIe~ egaMte eDei jAva bhatta-pANapaDiyAikkhie pAovagamaNaM nivnne| 15 [su. 41-44. tAmalitavassi pai balicaMcArAyahANavitthavyadeva-devIkayA nipphalA balicaMcArAyahANiiMdattalaMbhaniyANakaraNavinnattI] 41. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM balicaMcA rAyahANI ajiMdA apurohiyA .. yAvi hotthA / tae NaM te balicaMcArAyahANivatthavvayA bahave asurakumArA devI ya devIo ya tAmaliM bAlatavassiM ohiNA oNbhoyaMti, 2 annamannaM sadAveMti, 2 evaM 20 vayAsI-" evaM khalu devANuppiyA ! balicaMcA rAyahANI ajiMdA apurohiyA, amhe ya NaM devANuppiyA ! iMdAdhINA iMdAdhiTThiyA iMdAhINakajA / ayaM ca Na devANuppiyA ! 1. payateNaM loM * // 2. kayAti loM0 // 3. ime eyArUve lA0 // 4. udaggeNaM mahA loM. je0 lA0 // 5. asthi i me uhANe lo0 // 6. setaM lA 1 // 7. ya puvasaMgatie ya gihatthe ya pacchAsaMgatie ya pari' mu0|| 8. degyAgasaMga lA 1 // 9. " nivartanam-kSetramAnavizeSaH, tatparimANaM nivartanikam / nijatanupramANam iti anye" avR0||10. kaTTo laa0|| 11. dege [egate eDeha] jAva jalate jAva bhatta mu0|| 12. devA dedeg lo0 // 13. AbhoeMti lA. lA 1 / AhoyaMti mu0|| 14. vadAsi lo0 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 - viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u0 1 tAmalI bAlatavassI tAmalittIe nagarIe bahiyA uttarapurasthime disIbhAe niyattaMNiyamaMDalaM AlihittA saMlehaNAjhUsaNAjhasie bhatta-pANapaDiyAikkhie pAovagamaNaM nivanne / taM seyaM khalu devANuppiyA! amhaM tAmaliM bAlatavassiM balicaMcAe rAyahANIe ThitipakaippaM pakarAvettae" ti kai annamannassa aMtie eyamaDhe paDisuNeti, 2 balicaMcAe rAyahANIe majjhamajjheNaM niggacchaMti, 2 jeNeva ruyagiMde uppAyapavvae teNeva uvAgacchaMti, 2 veuvviyasamugghAeNaM samoheNNaMti jAva uttaraveubviyAI rUvAiM vikuvvaMti, 2 tAe ukkiTThAe turiyAe cavalAe caMDAe jaiNAe cheyAe sIhAe sigghAe divvAe uddhayAe devagatIe~ tiriyama saMkhejANaM dIva-samudANaM majhamajheNaM jeNeva jaMbuddIve dIve jeNeva bhArahe vAse 10 jeNeva tAmalittI nagarI jeNeva tAmalI moriyaputte teNeva uvAgacchaMti, 2 tA tAmalissa bAlatavassissa uppiM sapakkhi sapaDidisiM ThicA divvaM deviDhiM divvaM devajjutiM divvaM devANubhAgaM divvaM battIsativihaM naTTavihiM uvadaMseMti, 2 tAmaliM bAlatavassiM tikkhutto AdauhiNaM padAhiNaM kareMti vaMdati namasaMti, 2 evaM vaidAsI-" evaM khalu devANuppiyA ! amhe balicaMcArAyahANIvatthavvayA bahave 15 asurakumArA devA ya devIo ya devANuppiyaM vaMdAmo namasAmo jAva pjjuvaasaamo| amhaM NaM devANuppiyA ! balicaMcA rAyahANI aNiMdA apurohiyA, amhe ya NaM devANuppiyA ! iMdAhINA iMdAhiTThiyA iMdAhINakajjA, taM tubbhe NaM devANuppiyA ! balicaMcaM rAyahANiM ADhAha pariyANaha sumaraha, aTuM baMdhaha, NidANaM pakareha, ThitipakappaM pakareha / tae NaM tubbhe kAlamAse kAlaM kiccA balicaMcArAyahANIe 20 uvavajissaha, tae NaM tubbhe amhaM iMdA bhavissaha, tae NaM tunbhe amhehiM saddhiM divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANA vihrissh"| 42. tae NaM se tAmalI bAlatavassI tehiM balicaMcArAyahANivatthavvaehiM bahUhiM asurakumArehiM devehiM ya devIhi ya evaM vutte samANe eyamadvaM no ADhAi, no pariyANei, tusiNIe sNcitttthi| 25 4 3. tae NaM te balicaMcArAyadhANivatthanvayA bahave asurakumArA devA ya 1. ttaNiyaM maMDadeg lo0 // 2. kappaM karAve loM0 lA 1 // 3. kaTTo lA0 // 4. ruigiMde lA0 // 5. haNaMti mu0|| 6. jayaNAe lA0 // 7. dege jeNeva tAmalitI nagarI lo0 // 8. devaDhi laa0|| 5. upadaMseti lA0, asmin pustake prAyaH kriyApadeSu ekavacanaM labhyate yathA 'kareti vaMdati' ityaadi|| 10. dAhiNapadA loM0 lA 1 // 11. badAsi loM0 lA 1 // 12. butte lA0, asmin pustake bahuSu sthaleSu 'butte' pAThaH // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 42 - 46] IsANadeviMdassa puvvabhavavRttaMto devIo ya tAmaliM moriyaputtaM docaM pi tacaM pi tikkhutto AdAhiNappadAhiNaM kareMti, 2 jAva amhaM ca NaM devANuppiyA ! balicaMcA rAyahANI ajiMdA jAva ThitipakappaM pakareha, jAva docaM pi tacaM pi evaM vutte samANe jAva tusiNIe sNcitttthi| 44. tae NaM te balicaMcArAyahANivatthaibayA bahave asurakumArA devA ya 5 devIo ya tAmaliNA bAlatavassiNA aNADhAinamANA apariyANijamANA jAmeva 'disiM pAdunbhUyA tAmeva disiM pddigyaa| [su. 45. tAmalitavassissa IsANadevidatteNa upavAo] 45. teNaM kAleNaM teNaM samaraNaM IsANe kappe aNiMde apurohite yAvi.. hotthA / tae NaM se tAmalI bAlatavassI risI bahupaDipuNNAI sahi vAsasahassAI 10 pariyAgaM pAuNittA domAsiyAe saMlehaNAe aMttANaM jhU sittA savIsaM bhattasayaM aNasaMNAe chedittA kAlamAse kAlaM kiccA IsANe kappe IsANavaDiMsae vimANe uvavAtasabhAe devasayaNijjasi devasaMtarite aMgulassa asaMkhenjabhAgamettIe ogAhaNAe IsANadeviMdavirahakAlasamayaMsi IsANadeviMdattAe uvavanne / tae NaM se IsANe deviMde devarAyA ahuNovavanne paMcavihAe pajjattIe paMjattIbhAvaM gacchati, taMjahA- 15 AhArapajattIe jAva bhaasaa-mnnpjjttiie| [su. 46-49. balicaMcAvatthavvAsurakayatAmalitApasamaDayAvahIlaNavuttaM tasavaNANaMtaraM IsANiMdakao balicaMcAdevaparitAko 46. tae NaM balicaMcArAyahANivatthavvayA bahave asurakumArA devA ya : devIo ya tAmaliM bAlatavassi kAlagayaM jANittA IsANe ya kappe devidattAe .. uvavannaM pAsittA AsuruttA kuviyA caMDikkiyA "misimisemANA- balicaMcAe rAyahANIe majjhamajheNaM niggacchaMti, 2 tAe ukkiTThAe jAva jeNeva mArahe vAse jeNeva tAmalittI nayarI jeNeva tAmalissa bAlatavassissa sarIrae teNeva uvAgacchaMti, 2 vAme pAe suMbeNaM baMdhati, 2 tikkhutto muMhe uTThahaMti, 2 tAmalittIe 1. Ne tusi lo0 // 2. sthavvA loM0 // 3. disaM lA0, pustake'smin disi " sthAne 'disaM' pATho'nekazo dRzyate // 4. ssI bahu loM0 lA 1 // 5. appANaM lA0 // 6. saNetAte che' lA 1 // 7. jatibhA lA0 lA 1 // 8. rahiyakA lo0 laa0|| 9. 'jattibhAloM 10. devattAe lo0 // 11. misamisedeg lA0 // 12. muhe piTThabhaMti lA0 // Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u01 ... nagarIe siMghADaga-tiga-caukka-caccara-caummuha-mahApaha-pahesu AkaDDhavikaDiMDha karemANA mahayA 2 saddeNaM ugghosemANA 2 evaM vadAsi-kesa NaM bho! se tAmalI bAlatavassI saMyaMgahiyaliMge pANAmAe pavvajAe pavvaie ! kesa NaM se IsANe kappe IsANe deviMde devarAyA' iti kaMTu tAmalissa bAlatavassissa sarIrayaM 5 hIlaMti niMdaMti khisaMti garihaMti avamannaMti tajati tAleMti parivahati pavvaheMti AkaDDhavikaDDhi kareMti, hIletA jAva AkaDDhavikaDDhi karettA egaMte euMti, 2 jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disiM pddigyaa| 47. tae NaM IsANakappavAsI bahave vemANiyA devA ya devIo ya balicaMcArAyahANivatthavvaehiM bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhi ya tAmalissa 10 bAlatavassissa sarIrayaM hIlijjamANaM niMdijjamANaM jAva AkaDDhavikaDDhi kIramANaM pAsaMti, 2 AsuruttA jAva misimisemANA jeNeva IsANe deviMde devarAyA teNeva uvAgacchaMti, 2 karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTa jaeNaM vijaeNaM vaddhAti, 2 evaM vadAsI-evaM khalu devANuppiyA! balicaMcArAya hANivatthavvayA bahave asurakumArA devA ya devIo ya devANuppie kAlagae 15 jANittA IsANe ya kappe iMdattAe uvavanne pAsettA AsuruttA jAva egaMte eDeMti, 2 jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disiM pddigyaa| 48. tae NaM se IsANe deviMde devarAyA tesiM IsANakappavAsINaM bahUNaM vemANiyANaM devANa ya devINa ya aMtie eyamahU~ socA nirsaMmma Asurute jAva 'misi misemANe tattheva sayaNijjavaragae tivaliyaM bhiuDiM niDAle sAhaTTa balicaMcaM 20 rAyahANi ahe saipakkhiM sapaDidisiM samabhiloei, tae NaM sA balicaMcA rAyahANI IsANaNaM devideNaM devaraNNA ahe sapakkhi sapaDidisiM samabhiloiyA samANI teNaM divvappabhAveNaM iMgAlabbhUyA mummurabbhUyA chArinbhUyA tattakavellaMkabbhUyA tattA samajoinbhUyA jAyA yAvi hotthaa| 49. tae NaM te balicaMcArAyahANivatthavvayA bahave asurakumArA devA ya 1. saMghADaga lA0 // 2. bho tAmadeg lo0 lA 1 // 3. saiMgihiya lo0 lA0 / satiMgiDiya' lA 1 // 4. pamANAe lA0 // 5. IsANadevarAyA vi ka loM0 / IsANe devarAya tti kalA 1 // 1. kaTTo lA0 // 7. garuhaMvi lA 1 // 8. nisammA loM0 lA0 // 9. misamisedeg lA0 // 10.sAhaTTo laa0|| 11. sapakkhaM laa0|| 12. velayabhUtA lA* // 13. degjotibhUyA laa|| Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 47-52] IsANadeviMdarasa pugvabhavavuttaMto 137 devIo ya taM balicaMcaM rAyahANi iMgAlabbhUyaM jAva samajotibbhUyaM pAsaMti, 2 bhIyA tatthA tasiyA untriggA saMjAyabhayA savvao samaMtA AdhAveMti paridhAveMti, 2 annamannassa kAyaM saimaturaMgemANA 2 ciTThati / [su. 50-51. IsArNidaM pai balicaMcAdevANaM avarAhakhAmaNaM ANAvasavattiM ca ] 50. tae NaM te balicaMcArAyahANivatthaivvayA bahave asurakumArA devA ya devIo ya IsANaM deviMdaM devarAyaM parikuviyaM jANittA IsANassa deviMdassa devaraNNo taM divvaM deviDDhi divvaM devajjutiM divvaM deSANubhAgaM divvaM teyalessaM asahamANA savve pakkhi sapaDidisiM ThiccA karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjali kaTTu jaeNaM vijayeNaM vaddhAviMti, 2 evaM vayAsI - aho NaM devArNuppi - 10 ehiM divvA deviDDhI jAva abhisamannAgatA, taM diTThA NaM devArNuppiyANaM divvA deviDDhI jAva laddhA pattA abhisamannAgayA / taM khAmemo NaM devANuppiyA !, khamaMtu NaM devANuppiyA !, khaMtumarihaMti NaM devANuppiyA !, NAi bhuMjjo evaM karaNayAe tti kaTTu eyamahaM sammaM viNayeNaM bhujjo 2 khAmeMti / 51. tate NaM se IsANe deviMde devarAyA tehiM balicaMcArAyahANIvatthavvaehiM 15 bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhi ya eyamahaM sammaM viNaeNaM bhujjo 2 khAmie samANe taM divvaM deviDDhi jAva teyalessaM paDisAharai / tappabhitiM ca NaM goyamA ! te balicaMcArAyahANivattharvvayA bahave asurakumArA devA ya devIo ya IsANaM deviMdaM devarAyaM ADhati jAva pajjuvAsaMti, IsANassa ya deviMdassa devaraNNo ANA - uvavAya-vayaNa- niddese ciTTheti / [su. 52. IsANadeviMdadeviTivattavyA upasaMhAro ] 52. evaM khalu goyamA ! IsANeNaM deviMdeNaM devaraNNA sA divvA deviDUMDhI jAva abhisamannAgayA / 88 1. degtibhUtaM lA0 // 2. samacchuraMge loM0 / " samaturaMgemANAH samAzliSyantaH / anyonyam anupravizantaH iti vRddhAH " abR0 // 3. sthabvA loM0 // 4. 'Nupi loM0 // 5. khamaMtumarihaMtu NaM lA 2-3-4 mu0 / khamaMtumarihaMti NaM devA lA0 // 6. bhujo 2 evaM lA0 mu0 // deveDhi loM0 / devaDDhi lA0 // 8. vvagA bahave devA ya loM0 // 9. devaDDhI lA0 // 7. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u01 " [su. 53-54. IsANidassa Thiti-aNaMtarabhaSaparUSaNA] 53. IsANassa NaM bhaMte! deviMdassa devaraNNo kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA ? goyamA! sAtiregAiM do sAgarovamAiM ThitI pannattA / 54. IsANe NaM bhaMte ! deviMde devarAyA tAo devalogAo AukhaeNaM 5 jAva kahiM gacchihiti ? kahiM uvavajjihiti ? go0 ! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva aMtaM kaahiti| [su. 55-61. sakIsANANaM paropparaM vimANauccattAi-pAunbhaSa-pecchaNA saMlApa-kiccakaraNa-viSAdanivAraNaparUvaNA] 55. [1] sakkassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo vimANehiMto IsANassa deviMdassa devaraNNo vimANA IsiM uccayarA ceva IsiM unnayatarA ceva ? IsANassa vA deviMdassa devaraNNo vimANehiMto sakkassa deviMdassa devaraNNo vimANA IsiM nIyayarA ceva IsiM niNNayarA ceva ? haMtA, gotamA! sakkassa taM ceva savvaM neyavvaM / [2] se keNaTeNaM ? goyamA! se jahAnAmae karatale siyA dese ucce dese unnaye, dese NIe dese niNNe, se teNa?NaM0 / 56. [1] pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAunbhavittae ? haMtA, pabhU / [2] se NaM bhaMte ! kiM ADhAmINe pabhU , aNADhAmINe pabhU? goyamA ! ADhAmINe pabhU, no aNADhAmINe pabhU / 57. [1] pabhU NaM bhaMte ! IsANe deviMda devarAyA sakkassa deviMdassa 20 devaraNNo aMtiyaM pAubbhavittae 1 haMtA, pbhuu| [2] se bhaMte! kiM ADhAmINe pabhU, aNADhAmINe pabhU? goyamA ! ADhAmINe vi pabhU, aNADhAmINe vi pbhuu| 58. pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANaM deviMdaM devarAyaM sapakkhi sapaDidisiM samabhiloettae ? jahA pAdubbhavaNA tahA do vi AlAvagA neyavvA / 1. mANi lo0 // 2. degkkhaeNaM kahi laa0|| 3. NaTeNaM goyamA! sakkassa deviMdassa devaraNNo jAva IsiM niNNatarA cev| jesaM0 mu0|| 4. aMtie lA0, anyatrApi evameva paatthH|| 5. se bhaMte ! loM0 laa0|| 6. mADhAmINe pabhU, no aNADhAmINe pabhU laa0|| Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 53-62] sakkIsANavimANauccattAi parUvaNAi 59. pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANeNaM deviMdeNaM devaraNNA saddhiM AlAvaM vA saMlAvaM vA karettae ? haMtA, pabhU / jahA pAdubbhavaNA / 60.. [1] asthi NaM bhaMte! tesiM sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM kiccAiM karaNijaiM samuppajjaMti ? haMtA, atthi / [2] se kahamidANiM kareMti ? goyaimA ! tAhe ceva NaM se sakke deviMde 5 devarAyA IsANassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubbhavati, IsANe NaM deviMde devarAyA sakkassa deviMdassa devairaNNo aMtiyaM pAubbhavai - ' iti bho ! sakkA ! deviMdA ! devarAyA ! dAhiNaDDhalo gAhivatI ! '; ' iti bho ! IsANA ! deviMdA ! devarAyA ! uttaraDDhalogA hivatI ! / ' iti bho !, iti bho'tti te annamannassa kicAI karaNijAI paJcaNubhavamANA viharaMti / 61. [1] atthi NaM bhaMte ! tesiM sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM vivAdA samupajjaMti ? haMtA, atthi / [2] se kahamidANiM pakarati ? goyamA ! tAhe ceva NaM te sakkIsANA deviMdA devarAyANo saNakumAraM deviMdaM devarAyaM maNasIkareMti / tae NaM se saNakumAre deviMde devarAyA tehiM sakkIsANehiM deviMdehiM devaIhiM maNasIkae samANe khippAmeva 15 sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM aMtiyaM pAdubbhavati / jaM se vadai tassa ANAuvavAya- vayaNa- niddese ciTThati / 139 [su. 62 - 64. sarNakumAradeviMdassa bhavasiddhiyattAi Thiti- aNaMtarabhavaparUvaNA] 62. [1] saNakumAre NaM bhaMte! deviMde devarAyA kiM bhavasiddhie, abhavasiddhie ? sammaddiTThI, micchaddiTThI ? parittasaMsArae, anaMtasaMsArae ? sulabha- 20 bohie, dulabhabohie ? ArAhae, virAhae ? carime acarime ? goyamA ! sakumAre NaM deviMde devarAyA bhavasiddhIe no abhavasiddhIe, evaM sammaddiTThI paritasaMsAra sulabhabodie ArAhae carime, pasatthaM neyavvaM / 1. jAI ? haMtA loM0 lA0 // 4. rAyIhiM loM0 lA 1 // 5. 7. evaM saM0 pa0 su0 bha0 ca0, [2] se keNaTTeNaM bhaMte ! ? goyamA ! saNakumAre deviMde devarAyA bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvagANaM bahUNaM sAvigANaM hiyakAmae suhakAe~ 25 10 3 2. gotamA ! to ceva lA0 // 3. varAyassa a lA 1 // rAyINaM loM0 // 6 tastha ANA ityetadanusAreNa anu0 // pasatthaM lo0 lA0 // Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 10 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 01-2 patthakAmae ANukaMpie nisseyasie hiya - suha - nissesakAmae, se teNeM goyamA ! sakumAre NaM bhavasiddhie jAva no acarime / 63. saNakumArassa NaM bhaMte! deviMdassa devaraNNo kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA ? goyamA ! satta sAgarovamANi ThitI paNNattA / 64. se NaM bhaMte! tAo devalogAto AukkhaeNaM jAva kahiM uvavajjihiti? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhidditi jAva aMtaM karehiti / sevaM bhaMte / 20 / [su. 65. taiyasayapaDhamuddesassa 16-64 suttANaM saMgahaNigAhAo ] 65. gAhAo - chaTThaTThama mAso addhamAso vAsAiM aTTha chammAsA / tIsaga - kurudattANaM tava bhaittapariNNa pariyAo // 1 // uccatta vimANANaM pAdubbhava pecchaNA ya saMlAve / kicca vivAduppattI saNakumAre ya bhaviyattaM // 2 // moryAM samattA / taiyara paDhamo uddeso samatto // 3.1 // [biio uddesao 'camaro'] [su. 1 - 2. ubugdhAo] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare hotthA jAva parisA pajuvAsai / 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM camare asuriMde asurarAyA camaracaMcAe rAyahANIe~ sabhAe suhammAe camaraMsi sIhAsaNaMsi causaTThIe sAmANiyasAhassIhiM 20 jAva naTTavihiM uvadaMsettA jAmeva disiM pAublUe tAmeva disiM paDigae / 1. 0 / [62.] saNaMku loM0 je0 lA0 // 2. tAto lA0 // 3. se evaM bhaMte loM0 // 4. asyAM gAthAyAM tIsaga kurudattANaM anukrameNa tapaHprabhRtikaM sUcitam, tadyathA-- tiSyakasya tapaH SaSTham, mAsaH anazanam, aSTau varSANi paryAyaH / kurudattasya aSTamaM tapaH, ardhamAsaH anazanam, SaNmAsAH paryAyaH // 5. bhattaMte u parideg lA0 // 6. adhunA paTaNAnagarasya nAtipArzve 'mokAmAghATa' iti nAmakaM sthalaM vidyate, tat prAyaH prastutAyA mokAnagaryAH sthAnaM sambhavet // 7. e suhammAe sabhAe calA 1 // 8. disaM lA 1 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 63-65, 1-8] asurakumArANe ThANa-aho-tiriyagaivisayaparUvaNA 141 [su. 3-4. asurakumAraThANaparUSaNA] 3. [1] bhaMte ! tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati, 2 evaM vadAsI-atthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe asurakumArA devA parivasaMti ? goyamA! no iNaDhe samaDhe / [2] evaM jAva ahesattamAe puDhavIe, sohammassa kappassa ahe jAva 5 atthi NaM bhaMte ! IsipabbhArAe puDhavIe ahe asurakumArA devA parivasaMti ? No iNaDhe smddhe| 4. se kahiM khAI NaM bhaMte ! asurakumArA devA parivasaMti ? goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe asIuttarajoyaNasatasahassabAhallAe, evaM asurakumAradevavattavvayA jAva divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANA viharati / [su. 5-7. asurakumArANaM ahogaivisayaparUvaNA] 5. atthi NaM bhaMte ! asurakumArANaM devANaM ahe gativisae pa0 1 haMtA, atthi| 6. kevatie ca NaM bhaMte! asurakumArANaM devANaM ahegativisae paNNate ? goyamA ! jAva ahesattamAe puDhavIe, taccaM puNa puDhaviM gatA ya, gamissaMti ya / 15 7. kiMpattiyaM NaM bhaMte ! asurakumArA devA taccaM puDhaviM gatA ya, gamissaMti ya ? goyamA ! puvvaveriyassa vA vedaNaudIraNayAe, puvvasaMgatiyassa vA vedaNauvAmaNayAe / evaM khalu asurakumArA devA taccaM puDhaviM gatA ya, gamissaMti y| [su. 8-10. asurakumArANaM tiriyagaivisayaparUvaNA] 8. atthi NaM bhaMte ! asurakumArANaM devANaM tiriyaM gativisae paNNate ? haMtA, asthi / 1. khAI NaM loN|| 2. AsI' loM0 lA0 // 3. "evam-anena sUtrakrameNa / sa ca evamuvariM ega joyaNasahassaM ogAhettA, heTThA ca ega joyaNasahassaM vajjettA majjhe aTThahattare joyaNasayasahasse, ettha NaM asurakumArANaM devANaM cosaddhiM bhavaNAvAsasayasahassA bhavaMtIti akkhAyaM" avR0|| 4. ravattavatA jAca laa0|| 5. paNatte ? jAva loM0 laa0|| 6. sAmaNAe loN0|| Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra vivAhapaNNatti suptaM [sa03.02 9. kervatiyaM ca NaM bhaMte! asurakumArANaM devANaM tiriyaM gativisae paNNatte ?- goyamA ! jAva asaMkhejjA dIva- samuddA, naMdissaravaraM puNa dIvaM gatA ya, missaMti ya / 10. kiMttiyaM NaM bhaMte! asurakumArA devA naMdIsaravaradIvaM gatA ya, 5 gamissaMti ya ? goyamA ! je ime arihaMtA bhagavaMtA etesiM NaM jammaNamahesu vA nikkhamaNamahesu vA NANupattimahimAsu vA parinivvANamahimAsu vA evaM khalu asurakumArA devA naMdIsaravaraM dIvaM gatA ya, gamissaMti ya / [su. 11-13. asurakumArANaM uDDhagai visayaparUSaNA ] 11. atthi NaM bhaMte! asurakumArANaM devANaM uDDhaM gativisae pa0 ? 10 haMtA, atthi / 12. kevaeNtiyaM ca NaM bhaMte! asurakumArANaM devANaM uDUDhaM gativisae? goyamA ! jA~va accuto kappo / sohammaM puNa kappaM gatA ya, gamissaMti ya / 13. [1] kiMpattiyaM NaM bhaMte! asurakumArA devA sohammaM kappaM gatA ya, gamissaMti ya ? goyamA ! tesi NaM devANaM bhavapaccaiyaverANubaMdhe / te NaM devA 15 vikuvvemANA pariyAremANA vA Ayarakkhe deve vittAseMti" / ahAlahu~ssagAI rayaNAI gAya auyAe egaMtamaMtaM avakkamaMti / [2] atthi NaM bhaMte! tesiM devANaM ahAla hussagAI rayaNAI ? haMtA, asthi / [3] se kahamidANiM pakareMti ? teo se pacchA kArya pavtrati / [4] pabhU NaM bhaMte! te asurakumArA devA tatthagayA ceva samANA tAhiM 29 accharAhiM saddhiM divvAI bhogabhogAI bhuMjamANA viharitae ? No iNaTThe samaTThe, te NaM tao paMDiniyattaMti, tao paDiniyattittA ihamAgacchaMti, 2 jati NaM tAo 3. naMdissara lo0 lA0 1. 'vaiyaNNaM bhaMte loM0 // 2. pattieNaM lA0 // // 4. "ppayama N mu0 / pannama lA 1 // 5. vaiyaM NaM loM0 // 6. jAvaccuto lA 1 // 7e kappe mu0 // 8. hamakappaM galA0 // 9. 'hammakappaM lA0 // 10. " paricArayantaH - parakIyadevInAM bhogaM kartukAmAH " abru0 // 11. ti 2 ahAla husayAI lA 1 / degti, 2 lahusayAI lA0 // 12. husagAI rayagAI loM0 // 13. AyAe tti AtmanA, svayamityarthaH " abru0 // 14. sagAI lo0 lA 1 // 15. tate se lA 1 // Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su09-17] asurakumAraNaM uDDhagaivisayaparUvaNAi accharAo ADhAyaMti pariyANaMti, paMbhU NaM te asurakumArA devA tAhiM accharAhiM saddhiM divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANA viharittae, aha NaM tAo accharAo no ADhAyaMti no pariyANaMti No NaM pabhU te asurakumArA devA tAhiM accharAhiM saddhiM divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANA vihritte| [5] evaM khalu goyamA ! asurakumArA devA sohammaM kappaM gatA ya, 5 gamissaMti ya / [su. 14-16. asurakumArANaM sohammakappagamaNakAlaMtara-nissAiparUSaNA] 14. kevatikAlassa NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDhaM uppayaMti jAva sohammaM kappaM gayA ya, gamissaMti ya ? goyamA ! aNaMtAhiM osappiNIhiM aNaMtAhiM ussappiNIhiM samatikaMtAhiM, asthi NaM esa bhAve loyaccherayabhUe samuppajai- 10 jaM NaM asurakumArA devA uDDhaM uppayaMti jAva sohammo kappo / 15. kiMnissAe NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDhe uppayaMti jAva sohammo kappo ? se jahAnAmae IMha sabarA i vA babbarA i vA TaMkaNA i vA cuccuyA i vA paeNlhayA i vA puliMdA i vA egaM mehaM gaDDhe vA duggaM vA dariM vA visamaM vA pavvataM vA NIsAe sumahallamavi AsabalaM vA hatthibalaM vA johabalaM vA gheNubalaM 15. vA AgaleMti, evAmeva asurakumArA vi devA, Na'nnattha arahaMte vA, arahaMtaceiyANi vA, aNagAre vA bhAviyappaNo nissAe uDDe uppayaMti jAva sohammo kppo| 16. savve vi NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDe uppayaMti jAva sohammo kappo ? goyamA ! No iNaDhe samaDhe, mahiDDhiyA NaM asurakumArA devA uDDhaM uppayaMti jAva sohammo kappo / 20 [su. 17-18. camarassa uDDhAhogamaNaparUSaNA] 17. esa vi ya NaM bhaMte! camare asuriMde asurakumArarAyA uDDhaM uppatiyapuvve jAva sohammo kappo ? haMtA, goyamA ! esa vi ya NaM camare asuriMde asurarAyA uDDhaM uppatiyapuvve jAva sohammo kppo| / 1. pabhU NaM bhaMte ! te adeg sarveSvapi sUtrAdarzeSu // 2. bhAdati lo0 // 3. sohamme kappe lA 1 // 4. ihaM loM0 lA 1 // 5. babarA lA 1 // 6. DhaMkaNA lA lA 1 // 7. caccuyA loM0 / cucuyA lA0 / bhuttuyA mu0 lA 2-4 // 8. palhA ti vA loM0 // 9. mahaM rajhaM vA gahu~ jesN0|| 10. vA khaDDa vA du mu0 // 11. "dhaNubalaM ti dhanurddharabalam" avR0||. . Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 144 . viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u02 18. ahe NaM bhaMte ! camare asuriMde asurakumArarAyA mahiDDhIe mahajjutIe jAva kahiM paviTThA ? kUDAgArasAlAdidruto bhaanniybvo| / [su. 19-43. camariMdassa puvyabhavavuttaMto] .-- [19-21. pUraNassa tavassissa dANAmApadhajjAgahaNaM aNasaNaM ca] 5 19. camareNaM bhaMte ! asuriMdeNaM asuraraNNA sA divvA deviDDhI taM ceva kiNA laddhA pattA abhisamannAgayA~ ? evaM khalu goyamA! teNaM kAleNaM teNaM samaraNaM iheva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse viMjhagiripAyamUle bebhele nAma sannivese hotthA / vnnnno| tattha NaM bebhele sannivese pUraNe nAmaM gAhAvatI parivasati aDDhe ditte jahA tAmalissa (u. 1 su. 35-37) vattavvayA tahA netavvA, navaraM cauppuDayaM dArumayaM paDiggahaM karettA jAva vipulaM asaNa-pANa-khAima-sAimaM jAva sayameva cauppuDayaM dArumayaM paDiggahayaM gahAya muMDe bhavittA dANAmAe pavvajAe pavvaittae / 20. panvaie vi ya NaM samANe taM ceva, jAva AyAvaNabhUmIo pacorubhai pacorubhittA sayameva cauppuDayaM dArumayaM paDiggahayaM gahAya bebhele sannivese 15 ucca-nIya-majjhimAiM kulAiM gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDettA 'jaM me paDhame puDae paDai kappai me taM paMthiryapahiyANaM dalaittae, jaM me doce puDae paDai kappai me taM kAMka-suNayANaM dalaittara, jaM me tace puDae paDai kappai me taM maccha-kacchamANaM dalaittae, jaM me cautthe puDae paDai kappai me taM appaNA AhAraM AhArittae' ti ka~Tu evaM saMpehei, 2 kalaM pAuppabhAyAe rayaNIe taM ceva 20 niravasesaM jAva jaM se cautthe puDae paDai taM appaNA AhAraM aahaarei| 21. tae NaM se pUraNe bAlatavassI teNaM orAleNaM viuleNaM payatteNaM paggahieNaM bAlatavokammeNaM taM ceva jAva bebhelassa sannivesassa majjhaMmajjheNaM niggacchati, 2 pAuya-kuMDiyamAdIyaM uvakaraNaM cauppuDayaM ca dArumayaM paDiggahayaM egaMtamaMte eDei, 2 bebhelassa sannivesassa dAhiNapurathime disImAge addhaniyatta 1. aho loM0 je0 lA0 vinA // 2. lAladideg lA 1 // 3 . degddhA? evaM lo0 lA0 lA 1 // 4. praznasyaitasya nigamanaM yAvat catuzcatvAriMzattamaM sUtram // 5. "dANAmAe tti dAnamayyA" avR0 / dANAmAyAe lo0 // 6. bhUmIe paccodeg lo0 // 7. dAyassa lA 1 // 8. paMthe pahi mu0|| 9. kAga-sudeg mu0|| 10. kaTTo laa0|| 11. payateNaM loN0|| Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su018-25] camariMdassa puvvabhavavRttaMto NiyamaMDalaM AlihitA saMlehaNAjhUsaNAjhU sie bhatta-pANapaDiyAikkhie pAovagamaNaM nivnnnne| [su. 22. bhagadhao mahAvIrassa suMsumArapurAvatthANaM] 22. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ahaM goyamA ! chaumatthakAliyAe ekkArasavAsapariyAe chaTuMchadreNaM anikkhitteNaM tavokammeNaM saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe 5 puvvANupuTviM caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe jeNeva suMsumArapure nagare jeNeva asogavaNasaMDe ujjANe jeNeva asogavarapAyave jeNeva puDhavisilAvaTTae teNeva uvAgacchAmi, 2 asogavarapAyavassa heTThA puDhavisilAvaTTayaMsi aTThamabhattaM pagiNhAmi, do vi pAe sauhaTu vaigyAriyapANI egapoggalaniviTThadiTThI aNimisanayaNe IsipAraMgaeNaM kAraNaM ahApaNihiehiM gattehiM savviMdiehiM guttehiM egarAtiyaM 10 mahApaDimaM uvasaMpajjittANaM viharAmi / [su. 23-27. pUraNassa tapassissa camariMdatteNa upavAyANaMtaraM ___ sohammidaM pai koSo] 23. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM camaracaMcA rAyahANI ajiMdA apurohiyA yA'vi hotthaa| tae NaM se pUraNe bAlatavassI bahupaDipuNNAI duvAlasa vAsAiM 15 pariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhusettA saDhi bhattAI aNasaNAe chedettA kAlamAse kAlaM kiccA camaracaMcAe rAyahANIe uvavAyasabhAe jAva iMdattAe uvvnne| 24. tae NaM se camare asuriMde asurarAyA ahuNovavanne paMcavihAe pajattIe pajattIbhAvaM gacchai, taM jahA-AhArapajattIe jAva bhaas-mnnpjjttiie|| 25. tae NaM se camare asuriMde asurarAyA paMcavihAe pajattIe pajattIbhAvaM gae samANe uDDhaM vIsa~sAe ohiNA Abhoei jAva sohammo kppo| pAsai ya 1. ekArasa laa0|| 2. Ahaha loM0 / sAhaTo lA0 // 3. "vagghAriyapANi tti pralambitabhujaH" avR0 // 4. "prArabhAraH-agratomukhamavanatatvam" avR0|| 5. jAva devattAe lo0 // 6. bhAsA-maNadeg lA 1 // 7. "vIsasAe tti svabhAvata eva" avR0|| 10 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u0 2 tattha sakkaM deviMdaM devarAyaM maMghavaM paugasAsaNaM satakkatuM saMhassakkhaM vajapANiM puraMdaraM jAva dasa disAo ujjovemANaM pbhaasemaannN| sohamme kappe sohammavaDeMsae vimANe sabhAe suhammAe sakkaMsi sIhAsaNaMsi jAva divvAiM bhogabhogAiM bhuMjamANaM pAsai, 2 imeyArUve ajjhathie ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajitthA-kesa NaM 5 esa apatthiyapatthae duraMtapaMtalakkhaNe hiri-siriparivajie hINapuNNacAuIMse je NaM mamaM imAe eyArUvAe divvAe deviDDhIe jAva divve devANubhAve laddhe patte jAva abhisamannAgae uppiM appussue divvAiM bhogabhogAI bhuMjamANe viharai 1 evaM saMpehei, 2 sAmANiyaparisovavannae deve saddAvei, 2 evaM vayAsI-kesa NaM esa devANuppiyA ! apatthiyapatthae jAva bhuMjamANe viharai ? 26. tae NaM te sAmANiyaparisovavannagA devA camareNaM asuriMdeNaM asuraraNNA evaM vuttA samANA haTTatuTThA0 jAva hayahiyayA karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjali keTu jayeNaM vijayeNaM vaddhAti, 2 evaM vayAsIesa NaM devANuppiyA ! sakke deviMde devarAyA jAva vihri| 27. tae NaM se camare asuriMde asurarAyA tesiM sAmANiyaparisova15 vannagANaM devANaM aMtie eyamaDhe socA nisamma Asurute ruDhe kuvie caMDikkie misimisemANe te sAmANiyaparisovavannae deve evaM vayAsI-'anne khalu bho ! se sakke deviMde devarAyA, anne khalu bho ! se camare asuriMde asurarAyA, mahiDDhIe khalu se sakke deviMde devarAyA, appiDDhIe khalu bho! se camare asuriMde 1. "maghAH-mahAmeghAH te yasya vaze santi asau maghavAn" avR0|| 2. pAkasA lA0 / "pAko nAma balavAn ripuH taM yaH zAsti-nirAkaroti asau pAkazAsanaH" avR0|| 3. katU sahassakkhe vajapANI puraMdaro jAva laa0| "zataM RtUnAm-pratimAnAmabhigrahavizeSANAm , zramaNopAsakapratimArUpANAM vA kArtikazreSThibhavApekSayA yasya asau zatakratuH" avR0 // 4. "sahasram akSaNAM yasya asau sahasrAkSaH, indrasya kila mantriAM paJca zatAni santi, tadIyAnAM ca akSNAm indraprayojanavyApRtatayA indrasambandhitvena vivakSaNAt tasya sahasrAkSatvam" avR0|| 5. "asurAdipurANAM dAraNAt purandaraH" avR0||6. "yAvatkaraNAt dAhiNaDDhalogAhivaiM battIsavimANasayasahassAhivaI erAvaNavAhaNaM suriMdaM arayaMbaravatthadharaM......AlaiyamAlamauDaM navahemacArucittacaMcalakuMDalavilihijjamANagaMDaM" avR0 // 7. "hInAyAM puNyacaturdazyAM jAtaH hInapuNyacAturdazaH, kila caturdazI tithiH puNyA janma Azritya bhavati, sA ca pUrNA atyantabhAgyavato janmani bhavati. ataH AkrozatA uktam hInapuNNacAuddasa ti" avR0 // 8. ise jaM gaM lo0 mu0 // 9. patte abhideg lA0 // 10. "appussae tti alpautsukyaH" avR0 // 11. buttA lA0 // 12. kaho laa0|| 13. nisammA loM0 // 14. misamisemANe laa.|| Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 su0 26-28] bhagavaMtanissAe camariMdakayaM sakAvamANaNaM asurraayaa| taM icchAmi gaM devANuppiyA ! sakkaM deviMdaM devarAyaM sayameva accAsAdettae 'tti kaTu usiNe usiNabhUeM yA'vi hotthA / [su. 28. bhagavao nIsAe camarakayaM sohammidApamANaNaM] 28. tae NaM se camare asuriMde asurarAyA ohiM pauMjai, 2 mamaM ohiNA Abhoei, 2 imeyArUve ajjhathie jAva samuppanjitthA---'evaM khalu samaNe 5 bhagavaM mahAvIre jaMbuddIve dIve bhArahe vAse suMsumArapure nagare asogavaNasaMDe ujjANe asogavarapAyavassa ahe puDhavisilAvaTTayaMsi aTThamabhattaM pagiNhittA egarAiyaM mahApaDimaM uvasaMpajittANaM viharati / taM seyaM khalu me samaNaM bhagavaM mahAvIraM nIsAe saMkaM deviMdaM devarAyaM sayameva accAsAdettae' ti kaTu evaM saMpehei, 2 sayaNijjAo abbhuDhei, 2 tA devadUsaM pariheI, 2 uvavAyasabhAe purathimilleNaM dAreNaM 10 Niggacchai, 2 jeNeva sabhA suhammA, jeNeva coppAle paharaNakose teNeva uvAgacchai, 2 tA phaliharayaNaM parAmusai, 2 ege a~biie phaliharayaNamAyAe mahayA amarisaM vahamANe camaracaMcAe rAyahANIe majjhamajjheNaM niggacchai, 2 jeNeva tigichika~De uppAyapavvae teNevaM uvAgacchai, 2 tA veuvviyasamugghAeNaM saMmohaNNai, 2 to saMkhejAI joyaNAI jAva uttaraveuvviyaM ruvaM vikunvai, 2 tA tAe ukkiTThAe jAva 15 jeNeva puDhavisilAvaTTae jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchati, 2 mamaM tikkhutto AdAhiNapadAhiNaM kareti, 2 jAva namaMsittA evaM vayAsI 'icchAmi NaM bhaMte ! tubhaM nIsAe sakaM deviMdaM devarAyaM sayameva acAsAdittae' ti kaTu uttarapurasthimaM disibhAgaM avakkamai, 2 veubiyasamugdhAteNaM saMmohaNNai, 2 jAva docaM pi veubviyasamugghAteNaM saMmohaNNai, 2 ega mahaM ghoraM ghorAgAraM bhImaM bhImAgAraM bhAsaraM bhayANIyaM gaMbhIraM uttAsaNayaM kAlaDDharatta-mAsarAsisaMkAsaM joyaNasayasAhassIyaM mahAboMdi viuvvai, 2 apphoDei, 2 vaggai, 2 gajjai, 2 hayahesiyaM karei, 2 hatthigulugulAiyaM karei, 2 rahaghaNaghaNAiyaM karei, 2 pAyadaddaragaM karei, 2 bhUmicaveDayaM dalayai, 2 sIhaNAdaM nadai, 2 uccholeti, 2 paccholeti, 1. kaho lA0 // 2. dege jAe yA loM0 / dege jAte yA lA 1 // 3. anbhatthie lA0 // 4. si egarA lo0 lA lA 1 // 5. sake deviMde devarAyA laa0|| 6. degi jeNeva sabhA suhammA loM0 lA 1 // 7. abIe je0 loM0 lA 1 vinA / / 8. tigicchakU je0 loM0 lA 1 vinA // 9. teNAmeva loM0 je0 lA 1 vinA // 10. samohaNai je0 loM0 lA 1 vinA // 11. degttA jAva Da je. loM0 lA 1 // 12. disIbhAgaM lA 1 // 13. mahAghoraM lA 1 // 11. degtta-bhAsarA laa0||15. hassiyaM loM0 lA 1||16.i, 2 gajai je0 loM0 // Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u02 2 tivaI chiMdai, 2 vAma bhuyaM Usavei, 2 dAhiNahatthapadesiNIai ya aMguTThanaheNa ya vitiricchaM muhaM viDaMbaI, 2 mahayA 2 saddeNaM kalakalaravaM karei, ege aMbbitie phaliharayaNamAyAe uDDhaM vehA~saM uppatie, khobhaMte ceva aheloyaM, kaMpemANe va mei~NitalaM, sAkaDDhate va tiriyaloyaM, phoDemANe va aMbaratalaM, katthai gajaMte, katthai vijjuyAyate, katthai vAsaM vAsamANe, katthai rayugghAyaM pakaremANe, katthai taimukkAyaM pakaremANe, vANamaMtare deve vittAsemANe2, joIsie deve duhA vibhayamANe 2, Ayarakkhe deve vipalIyamANe 2, phaliharayaNaM aMbaratalaMsi viyaDDhamANe 2, viu~bbhAvamANe 2 tAe ukkiTThAe jAva tiriyamasaMkhejANaM dIva-samuddANaM majjhaM majheNaM vIyIvayamANe 2, jeNeva sohamme kappe, jeNeva sohammavaDeMsae vimANe, 10 jeNeva sabhA sudhammA teNeva uvAgacchai, 2 egaM pAyaM paumavaraveiyAe karei, egaM pAyaM sabhAe suhammAe karei, phaliharayaNeNaM mahayA 2 sadeNaM tikkhutto iMdakIlaM AuDeti, 2 evaM vayAsI-'kahiM NaM bho! sakke deviMde devarAyA ? kahiM gaM tAo caurA~sII sAmANiyasAhassIo ? jAva kahiM NaM tAo cattAri caurA~sIIo AyarakkhadevasAhassIo ? kahiM NaM tAo aNegAo 15 accharAkoDIo? aja haNAmi, anja mahemi, ajja vahemi, aja mamaM avasAo accharAo vasamuvaNamaMtu 'tti kaTu taM aNiTuM akaMtaM appiyaM asubhaM amaNuNNaM amaNAmaM pharusaM giraM nisiri| [su. 29-30 sohammidanisaTThaSajjabhIyassa camarassa bhagavao pAyAvalaMbaNaM] 29. tae NaM se sakke deviMde devarAyA taM aNiTuM jAva amaNAmaM assuya20 puvvaM pharusaM giraM socA nisamma Asurute jAva misimisemANe tivaliyaM bhiuDiM 1. tivatiM chideg lo0 / tivayaM chi lA0 // 2. dege aMgu loM0 lA0 // 3. viDivei loM0 / viDiveti lA 1 // 4. abitie lA 1 / abIe lA 2-3.4 mu0|| 5. vihAsaM loN|| 6. aholoyaM lA0 // 7. metiNideg lA 1 / meyaNideg lA 2-3-4 mu0|| 8. 'talaM bhAka loM0 lA0 lA 1 // 9. katthati lA0 / katthati lA 1 // 10. "jAgaya'mAnaH, ArSatvAt prAkRte Adau jakArAbhAvaH, garjanAtizayasUcanAya yaGantaM prayuktam" sN0|| 11. tamukAyaM lo0|| 12. jotisideve loN0|| 13. deglAemANe loN0|| 14. "viubbhAvemANe tti vyuddhAjamAnaHzobhamAnaH, vijRmbhamANo vA vyudbhAjayan vA, ambaratale parigharatnamiti yogaH" avR0 / "atra vyudbhAmayan ityapyarthaH saGgatimaJcati" saM0 / viujjhAedeg mu0|| 15. suhammA laa0|| 16. rAsIti lA0 laa1|| 17. rAsIo lo0 // 18. kaTTo laa0|| 19. asuyadeg lA 1 // 20. nisammA loM0 lA 1 // 21. misamisemA lA0 // Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 su0 29-31] bajabhIyassa camariMdassa bhagavaMtapAyAvalaMbaNaM niDAle sAhaTu camaraM asuriMdaM asurarAyaM evaM vadAsI-haM bho! camarA ! asuriMdA ! asurarAyA ! apatthiyapatthayA ! jAva hINapuNNacAuddasA ! ajaM na bhavasi, nAhi te suhamatthi' ti kaTu tattheva sIhAsaNavaragate vajaM parAmusai, 2 taM jalaMtaM phuDataM taDataDataM ukkAsahassAI viNimmuyamANaM 2, jAlAsahassAiM pamuMcamANaM 2, iMgAlasahassAiM pavikkhiramANaM 2, phuliMgAlAmAlAsahassehiM 5 cakkhuvikva-didvipaDighotaM pi pakaremANaM hutavahaatiregateya~dippaMtaM jaiNavegaM phullakiMsuyasamANaM mahabbhayaM bhaMyakaraM camarassa asuriMdassa asuraraNNo vahAe vajaM nisiri| ___30. tate NaM se camare asuriMde asurarAyA ta jalataM jAva bhaMyakaraM vajamabhimuhaM AvayamANaM pAsai, pAsittA jhiyAti pihAi, pihAi jhiyAi, 10 jhiyAyittA pihAyittA taheva saMbhaggamauDaviDeve sAlaMbahatthAbharaNe uDDhapAe ahosire kakkhAgayaseyaM piva viNimmuyamANe 2 tAe ukkiTThAe jAva tiriyamasaMkhejANaM dIva-samuddANaM majjhamajheNaM vItIvayamANe 2 jeNeva jaMbuddIve dIve" jAva jeNeva asogavarapAyave jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchai, 2 tA bhIe bhayagaggarasare 'bhagavaM sairaNaM' iti buyamANe mamaM doNha vi pAyANaM aMtaraMsi jhatti 15 vegeNaM smotite| [su. 31-32. bhagavao pasAyAo sakkovoSasamo camaranibbhayattaM ca] 31. tae NaM tassa sakkassa deviMdassa devaraNNo imeyArUve ajjhathie jAva samuppanjitthA 'no khalu paMbhU camare asuriMde asurarAyA, no khalu sa~matthe camare asuriMde asurarAyA, no khalu visae camarassa asuriMdassa asuraraNNo 20 appaNo nissAe uDDhaM uppatittA jAva sohammo kappo, Na'nnattha arahaMte vA, arahaMtaceiyANi vA, aNagAre vA bhAviyappaNo nIsAe uDDe uppayati jAva sohammo kappo / taM mahAdukkhaM khalu tahArUvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM aNagArANa 1. sAhaTTo lA0 // 2. bhaja loM0 lA 1 // 3. "nAhi te tti naiva tava" avR0 / nahi lo0 // 4. jAlamA laa1|| 5. ghAyaM pakare loM0 lA 1 vinA // 6. "api vizeSaNasamuccaye" avR0|| 7. teyaditta jadeg lo0 // 8. bhayaMkara je0 loM0 vinA mudritaTIkAyAM ca // 9. viDae lA. lA 1 // 10. dIve jeNeva jAva aso lo0 // 11. saraNaM me ti buya lo0 // 12. vaDie mu0|| 13. "pabhu tti zaktaH" avR0|| 14. "samatthe tti saGgataprayojanaH" avR0|| 15. uppaittA mu0|| 16. uppayaMti loM0 laa0|| Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u02 ya accAsAyaNAe' ti kai? ohiM pahuMjati, 2 mamaM ohiNA Abhoeti, 2 'hA! hA! aho! heto ahamasi'ti kaTTa tAe ukkiTThAe jAva divvAe devagatIe vajassa vIhiM aNugacchamANe 2 tiriyamasaMkhejANaM dIva-samuddANaM majhamajjheNaM jAva jeNeva asogavarapAdave jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchai, 2 mamaM 5 cauraMgulamasaMpattaM vajaM paDisAharai / aviyA''I me gotamA ! muTTivAteNaM kesagge vIitthA / 32. tae NaM se sakke deviMde devarAyA vajaM paDisAharati, paDisAharitA mamaM tikkhutto AdAhiNapadAhiNaM karei, 2 vaMdai namasai, 2 evaM vayAsI-"evaM khalu bhaMte ! ahaM tujha nIsAe camareNaM asuriMdeNaM asuraraNNA sayameva acaasaaie| 10 tae NaM mae parikuvieNaM samANeNaM camarassa asuriMdassa asuraraNNo vahAe vaje nistttte| tae Na me imeyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA-no khalu pabhU camare asuriMde asurarAyA taheva jAva ohiM pauMjAmi, devANuppie ohiNA Abhoemi, 'hA~ ! hA ! aho ! hato mI ti kaTu tAe ukkiTThAe jAva jeNeva devANuppie~ teNeva uvAgacchAmi, devANuppiyANaM cauraMgulamasaMpattaM vajaM paDisAharAmi, 15 vajapaDisAharaNaTThatAe NaM ihamAgae, iha samosaDhe, iha saMpatte, iheva anja uvasaMpa jittANa viharAmi / taM khAmemi NaM devANuppiyA !, khamaMtu NaM devANuppiyA !, khaMmitumarahaMti NaM devANuppiyA!, NAi bhujo evaM pakaraNatAe"tti kaTTha mamaM vaMdai namaMsai, 2 uttarapurasthimaM disImAgaM avakkamai, 2 vAmeNaM pAdeNaM tikkhutto bhUmi dailei, 2 camaraM asuriMdaM asurarAyaM evaM vadAsI-'mukko si NaM bho! 20 camarA ! asuriMdA ! asurarAyA ! samaNassa bhagavao mahAvIrassa pabhAveNa, nahi te dauNi mamAo bhayamatthi' ti kaTTu jAmeva disiM pAunbhUe tAmeva disiM pddige| [su. 33. mahiDDhiyadevakhittapuggalagahaNaparUSaNA] 33. 127 bhaMte ! tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati0, 1. kaTro lA0 // 2. hao mi iti kaTTo lA0 // 3. "aviyA''I ti 'apica' ityabhyuccaye, 'AI'ti vAkyAlaGkAre" avR0|| 4. NaM mamaM ideg loM0 lA 1 // 5. degNupie loM0, asmin IdRza eva pAThaH bahuzo lbhyte|| 6. hA hA jAva jeNeva loM0 je0 laa0|| 7. ppiyA teNeva laa0|| 8. mapattaM lA0 // 9. khaMtumarihaMti loM0 / khamitumarhati lA 1 // 10. dAlei loM0 lA0 // 11. nAhi lA0 lA 1 // 12. idANiM lA0 // Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 32-35] saka-vaja-asurakumArANaM gaivegaparUvaNAi 151 2 evaM vadAsi deve NaM bhaMte! mahiDDhIe mahajjutIe jAva mahANubhAge puvAmeva poggalaM khivittA pabhU tameva aNupariyaTTittANaM giNhittae ? haMtA, pabhU / [2] se keNaTeNaM' bhaMte ! jAva giNhittae ? goyamA ! poggale NaM khitte samANe puvvAmeva sigghagatI bhavittA tato pacchA maMdagatI bhavati, deve NaM mahiDDhIe pulviM pi ya pacchA vi sIhe sIhagatI ceva, turite turitagatI cev| se teNaTeNaM 5 jAva pabhU gennhitte| [su. 34. sakka-dhaja-asurakumAradevANaM uDDhAhogaivegaparUvaNA] 34. jati NaM bhaMte ! deve mahiDDIe jAva aNupariyaTTittANaM gaNhittae / kamhA NaM bhaMte ! sakkeNaM devideNaM devaraNNA camare asuriMde asurarAyA no saMcAie sAhatthi geNhittae ? goyamA! asurakumArANaM devANaM ahegativisae~ sIhe sIhe 10 ceva, turite turite ceva / uDDhaMgativisae appe appe ceva, maMde maMde ceva / vemANiyANaM devANaM uDDhaMgativisae sIhe sIhe ceva, turite turite cev| ahegativisae appe appe ceva, maMde maMde ceva / jAvatiyaM khetaM sakke deviMde devarAyA uDDhaM uppatati ekkeNaM samaeNaM taM vaje dohiM, jaM vaje dohiM taM camare tIhiM; savvatthove sakkassa deviMdassa devaraNNo 15 uDDhaloyakaMDae, aheloyakaMDae sNkhejgunne| jAvatiyaM khettaM camare asuriMde asurarAyA ahe ovayati eNkkeNaM samaeNaM taM sakke dohiM, jaM sakke dohiM taM vaje tIhiM, savvatthove camarassa asuriMdassa asuraraNNo aMheloyakaMDae, uDDhaloyakaMDae sNkhejgunne| ___ evaM khalu goyamA! sakkeNaM deviMdeNaM devaraNNA camare asuriMde asurarAyA 20 no saMcAie sAhitthiM gennhitte| [su. 35-37. sakka-camara-dhajjadevANaM gaikhetta'ppAbahuyaM] 35. sakkassa NaM bhaMte! deviMdassa devaraNNo uDDhaM ahe tiriyaM ca gativisayassa katare katarehiMto appe vA, bahue vA, tulle vA, visesAhie vo? 1. mahaDDIe lA 1 // 2. NaM jAva lA0 // 3. 'ggale nikkhitte mu0|| 4. deviMde madeg mu0|| 5. e sigdhe sigdhe ceva loM0 // 6. cceva lA 1 // 7. ekeNaM laa0|| 8. "zakrasya Urdhvalokagamane kaNDakam-kAlakhaNDam UrdhvalokakaNDakam" abR0|| .. aholoya lA0 // 10. sAhatthaM lA 1 // 11. vA? savva loM0 laa0|| Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u02 goyamA! savvatthovaM khettaM sakke deviMde devarAyA ahe ovayai aikaNaM samaeNaM, tiriyaM saMkheje bhAge gacchai, uDDhaM saMkheje bhAge gcchi| 36. camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asuraraNNo uDDhaM ahe tiriyaM ca gativisayassa katare katarehiMto appe vA, bahue vA, tulle vA, visesAhie vA ? 5 goyamA! savvatthovaM khetaM camare asuriMde asurarAyA uDDhaM uppayati ekeNaM samaeNa, tiriyaM saMkheje bhAge gacchai, ahe saMkheje bhAge gacchai / 37. vajaM jahA sakkassa deviMdassa taheva, navaraM visesAhiyaM kAyavvaM / [su. 38-40. saka-camara-dhajjadevANaM gaikAla'ppAbahuyaM] 38. sakkassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo ovayaNakAlassa ya 10 uppayaNakAlassa ya katare katarehiMto appe vA, bahue vA, tulle vA, visesAhie vA ? goyamA ! savvatthove sakkassa deviMdassa devaraNNo uppayaNakAle, ovayaNakAle saMkhejaguNe / 39. camarassa vi jahA sakkassa, NavaraM savvatthove ovayaNakAle, uppayaNakAle sNkhejgunne| 15 40. vajassa pucchaa| goyamA ! savvatthove uppayaNakAle, ovayaNa kAle visesaahie| [su. 41. sakka-camara-dhajjadevANaM paropparaM gaikAla'ppAbahuyaM] 41. eyassa NaM bhaMte ! vajassa, vajAhivatissa, camarassa ya asuriMdassa asurareNNo ovayaNakAlassa ya uppayaNakAlassa ya kayare kayarehiMto appe vA 20 4 ? goyamA ! sakkassa ya uppayaNakAle camarassa ya ovayaNakAle, ete gaM biNNi vi tullA savvatthovA / sakkassa ya ovayaNakAle vajjassa ya uppayaNakAle, esa NaM doNha vi tulle sNkhejgunne| camarassa ya uppayaNakAle vajassa ya ovayaNakAle, esa NaM doNha vi tulle visesaahie| 1. ekeNaM laa0|| 2. saMkhejjaibhAge lo0 // 3. ssa taheva loM0 laa0|| 4. 'hiMto? savvatthove loM0 lA0 / 'hiMto 1 go0! savva lA 1 // 5. 'raNNo uppayaNakAlassa uvayaNakAlassa katare 2 hito. ? goyamA! lA0 // 6. deg hiMto? go' lo0 // Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . su0 36-43] sakka-camara-vajANaM gaikheta-kAla'ppAbahuyAi 153 [su. 42-43. sakkayASamANaNApaccaiyakheyakahaNANaMtaraM NiyasAmANiyadehiM saddhiM camarakayaM bhagavao caMdaNA-pajjuSAsaNAi] 42. tae NaM se camare asuriMde asurarAyA vajjabhayavippamukke sakkeNaM devideNaM devaraNNA mahayA avamANeNaM avamANite samANe camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe camaraMsi sIhAsaNaMsi ohatamaNasaMkappe ciMtAsokasAgarasaMpaviDhe 5 karatalapalhatthamuhe aTTajjhANovagate bhUmigatadiTThIe jhiyAti / 43. tate NaM taM camaraM asuriMdaM asurarAyaM sAmANiyaparisovavannayA devA ohayamaNasaMkappaM jAva jhiyAyamANaM pAsaMti, 2 karatala jAva evaM vayAsi-kiM NaM devANuppiyA ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyaMti ? tae NaM se camare asuriMde asurarAyA te sAmANiyaparisovavannae deve evaM vayAsI-' evaM khalu devANu- 10 ppiyA ! mae samaNaM bhagavaM mahAvIraM nIsAe kaTu sakke deviMde devarAyA sayameva acAsodie / tae NaM teNaM parikuviteNaM samANeNaM mamaM vahAe vaje nisiDhe / taM bhaI NaM bhavatu devANuppiyA ! samaNassa bhagavao mahAvIrassa jaissa mhi pabhAveNa akiDe avvahie aparitAvie ihamAgate, iha samosaDhe, iha saMpatte, iheva ajaM uvasaMpajittANaM viharAmi / taM gacchAmo NaM devANuppiyA ! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo 15 NamaMsAmo jAva pajjuvAsAmo' ti kaTTha causaTThIe sAmANiyasAhassIhiM jAva sabiDDhIe jAva jeNeva asogavarapAdave jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchai, 2 mamaM tikkhutto AdAhiNapadAhiNaM jAva namasittA evaM vadAsi-'evaM khalu bhaMte ! mae tubbhaM nIsAe sakke deviMde devarAyA sayameva accAsA~die jAva taM bhadaM NaM bhavatu devANuppiyA~NaM jassa mhi pabhAveNaM akkiDe jAva viharAmi / taM 20 khAmemi NaM devANuppiyA !' jAva uttarapurasthimaM disImAgaM avakkamai, 2 tA jAva battIsaibaddhaM naTTavihiM uvadaMsei, 2 jAmeva disiM pAdubhUe tAmeva disiM pddigte| 1. jhiyAyaha? mu0 // 2. degsAtite / tate NaM lA 1 // 3. jassi mi pabhA loM0 laa1| jassa siM pabhA je0 / jassa mamhimanupabhA mu0|| 4. aja lA 1 // 5. savvaDDhI laa0|| 6. padAhiNaM kareMti jAva laa0|| 7. sAtie lA0 laa1|| 8. NaM mamhi jassa aNupamA mu0|| 9. jassa ssiM pabhA loM0 / jassa siM pabhA je0 / jassa mimhi pabhA laa1|| 10. degsaviha paTTavihaM uva lA0 / degsabaddhaM NaTTavihaM uva' laa1|| Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 viyAhapaNNattisutaM [sa03 u02-3 [su. 44. camarassa Thiti-bhayaMtarasiddhiparUSaNaM] 44. evaM khalu goyamA ! camareNaM asuriMdaNa asuraraNNA sA divvA deviDDhI laddhA pattA jAva abhismnnaagyaa| ThitI sAgarovamaM / mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva aMtaM kAhiti / 5 [su. 45. asurANaM sohammadevaloyagamaNavisae kAraNaMtaraparUSaNaM] 45. kiM pattiyaM NaM bhaMte ! asurakumArA devA uDDhaM uppayaMti jAva sohammo kaippo 1 goyamA ! tesiM NaM devANaM ahuNovavannagANa vA carimabhavatthANa vA imeyArUve ajjhathieM jAva samuppajati-aho ! NaM amhehiM divvA deviDDhI laddhA pattA jAva abhismnnaagyaa| jArisiyA NaM amhehiM divvA deviDDhI jAva abhisamannAgayA tArisiyA NaM sakkeNaM deviMdeNaM devaraNNA divvA deviDDhI jAva abhisamannAgaiyA, jArisiyA NaM sakkeNaM devideNaM devaraNNA jAva abhisamannAgayA tArisiyA NaM amhehiM vi jAva abhismnnaagyaa| taM gacchAmo NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAtubhavAmo, pAsAmo tA sakkassa deviMdassa devaraNNo divvaM deviDiMDha jAva abhisamannAgayaM, pAsatu tAva amha vi sakke deviMde devarAyA 15 divvaM deviDDhi jAva abhisamaNNAgayaM, taM jANAmo tAva sakkassa deviMdassa devaraNNo divvaM deviDiMDha jAva abhisamannAgayaM, jANau tAva amha vi sakke deviMde devarAyA divvaM deviDiMDha jAva abhisamaNNAgayaM / evaM khalu goyamA ! asurakumArA devA uDDhe uppayaMti jAva sohammo kppo| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| camaro samatto // 3.2 // [taio uddesao 'kiriyA'] [su. 1-7. maMDiyaputtapaNhuttare kAiyAipaMcavihakiriyAbheya-pabheyaparUvaNaM] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare hotthA jAva parisA pddigyaa| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva aMtevAsI maMDiyaputte NAmaM aNagAre 1. kappo? tesiM loN0|| 2. dege samu loN|| 3. gae je0 lo / gate laa0|| 4. pAdubbhavA' lA 1 // 5. bhaMte! evaM bhaMdeg lo0 // 6. teNaM jAva aMtedeg lo0 // 7. gAre hotthA paga loM0 // Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 44-45, 1-10] maMDiyaputtapaNDuttare kiriyAmeya parUvaNAra pagatibhaddae jAva pajjuvAsamANe evaM vadAsI 2. kati NaM bhaMte! kiriyAo paNNattAo ? maMDiyaputtA ! paMca kiriyAo paNNattAo, taM jahA - kAiyA ahigaraNiyA pAosiyA pAriyAvaNiyA pANAtikiriyA / 4. adhigaraNiyA NaM bhaMte! kiriyA kativihA paNNattA ? maMDiyaputtA ! duvihA paNNattA, taM jahA - saMjoyaiNAhirgeraNa kiriyA ya nivvattaNAhigaraNakiriyA ya / 5. pAdosiyA NaM bhaMte ! kiriyA kativihA paNNarttA ? maMDiyaputtA ! duvihA paNNattA, taM jahA - jIvapA~dosiyA ya ajIvapA~dosiyA ya / 3. kAiyA NaM bhaMte! kiriyA kativihA paNNattA ? maMDiyaputtA ! duvihA 5 paNNatA, taM jahA - aNuvarayakAya kiriyA ya duppauttakAya kiriyA ya / 6. pAritAvaNiyA NaM bhaMte! kiriyA kaivihA paNNattA ? maMDiyaputtA ! duvihA paNNattA, taM jahA - sahatthapAritAvaNigA ya parahatthapAritAvaNigA ya / 7. pANAtivAtakiriyA NaM bhaMte !0 pucchA / maMDiyaputtA ! duvihA paNNattA, taM jahA - sahatthapANAtivAtakiriyA ya parahatthapANAtivAtakiriyA ya / [su. 8. kammatreyaNANaM puvya- pacchAbhAvittaparuSaNA ] 8. puvviM bhaMte! kiriyA pacchA vedaNA ? puvviM vedaNA pacchA kiriyA ? maMDiyaputtA ! puvviM kiriyA, pacchA vedaNA; No puvviM vedaNA, pacchA kiriyA / 10. kahaM NaM bhaMte! samaNANaM niggaMthANaM kiriyA kajjai ? maMDiyaputtA ! pamAyapaccayA joganimittaM ca, evaM khalu samaNANaM niggaMthANaM kiriyA kajjati / 155 1. duppadutta' lA 1 // 2. ahiMga lA 1 // 3. saMyoyaNA lA 1 // 4. hikaraNa' loM0 lA 1 // 5. hikaraNa loM0 lA0 // 6. 'ttA ? duvihA lA0 // 7 pAtosiyA lA0 // 8. hA pucchA / maMDiyadeg loM0 // [ su. 9-10. samaNaM paDucca kiriyAsAmittaparUSaNaM ] 9. atthi NaM bhaMte! samaNANaM niggaMthANaM kiriyA kajjai 1 haMtA, 20 atthi / 10 15 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u03 [su. 11-14. sakiriya-akiriyajIvANaM aMtakiriyAnasthitta-atthittaparUghaNaM akiriyajIvaMtakiriyAsamatthagA taNahatthaya-udagabiMdu-nAvAdiTuMtA ya] 11. jIve NaM bhaMte ! saiyA samiyaM eyati veyati calati phaMdai ghaTTai khubbhai udIrati taM taM bhAvaM pariNamati ? haMtA, maMDiyaputtA! jIve NaM saMyA samitaM 5 eyati jAva taM taM bhAvaM pariNamati / 12. [1] jAvaM ca NaM bhaMte! se jIve saMyA samitaM jAva pariNamati tAvaM ca NaM tassa jIvassa aMte aMtakiriyA bhavati ? No iNaDhe samaDhe / [2] se keNaTeNaM bhaMte! evaM vuccai-jAvaM ca NaM se jIve sadA samitaM jAva aMte aMtakiriyA na bhavati 1 maMDiyaputtA ! jAvaM ca NaM se jIve sayA 10 samitaM jAva pariNamati tAvaM ca NaM se jIve Arabhati saurabhati samArabhati, AraMbhe vaTTati, saoNraMbhe vaTTati, samAraMbhe vaTTati, ArabhamANe saurabhamANe samArabhamANe, AraMbhe vaTTamANe, sAraMbhe vaTTamANe, samAraMbhe vaTTamANe bahUNaM pANANaM bhUtANaM jIvANaM sattANaM dukkhAvaNatAe soyAvaNatAe jUrAvaNatAe tippAvaNatAe piTTAvaNatAe paritAvaNatAeM vadRti, se teNeMTeNaM maMDiyaputtA ! evaM vucati-jAvaM 15 ca NaM se jIve saiyA samitaM eyati jAva pariNamati tAvaM ca NaM tassa jIvassa aMte aMtakiriyA na bhavati / .. 13. jIve NaM bhaMte ! sayA samiyaM no eyati jAva no taM taM bhAvaM pariNamati ? haMtA, maMDiyaputtA ! jIve NaM sayA samiyaM jAva no pariNamati / 14. [1] jAvaM ca NaM bhaMte! se jIve no eyati jAva no taM taM bhAvaM 20 pariNamati tAvaM ca NaM tassa jIvassa aMte aMtakiriyA bhavati ? haMtA, jAva bhavati / [2] se keNaRsNaM bhaMte ! jAva bhavati ? maMDiyaputtA! jAvaM ca NaM se jIve sayA samiyaM No eyati jAva No pariNamai tAvaM ca NaM se jIve no 1. satA lA0 lA 1 // 2. se keNaM bhaMte ! lA 1 // 3. maMDiyA! jAvaM ca loN| maMDiya! jAvaM ca lA0 // 4. saMrabhati lA0 // 5. saMraMbhe laa0|| 6. bhAraMbha laa0|| 7. saMraMbha laa0|| 8. dukkhaNayAe abRpA0, mudritavRttau tvatra pAThabhede 'dukkhAvaNayAe' ityasti // 9. atra sandarbhe 'kilAmaNayAe uddavaNayAe' ityadhikaM padadvayaM pAThAntaratvena nirdiSTaM avRttau // 10. teNaM maMDiya' lA 1 // 11. buJca lA0 // 12. satA lA 1 // 13. maMDiyA! jIve loN|| 14. maMDiyA! jAvaM loM0 laa0|| Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 11-14] sakiriya-akiriyajIve paDuzca aMtakiriyAvattavvayA 157 Arabhati, no sArabhati, no samArabhati, no AraMbhe vaTTai, No sAraMbhe vaTTai, No samAraMbhe vaTTai, aNArabhamANe asArabhamANe asamArabhamANe, AraMbhe avaTTamANe, sAraMbhe avaTTamANe, samAraMbhe avaTTamANe bahUNaM pANANaM 4 adukkhAvaNayAe jAva apariyAvaNayAe vtttti| [3] se jahAnAmae kei purise sukaM taNahatthayaM jAtateyaMsi pakkhivejA, 5 se nUNaM maMDiyaputtA ! se sukke taNahatthae jAyateyaMsi pakkhitte samANe khippAmeva masamasAvijai ? haMtA, masamasAvijai / [4] se jahAnAmae kei purise tattaMsi ayakavalaMsi udayabiMduM pakkhivejA, se nUNaM maMDiyaputtA ! se udayabiMdU tattaMsi ayakavallaMsi pakkhitte samANe khippAmeva viddhaMsamAgacchai ? haMtA, viddhaMsamAgacchai / [5] se jahAnAmae ha~rae siyA puNNe puNNappamANe volaTTamANe vosaTTamANe samabharaghaDattAe ciTThati ? haMtA ciTThati / ahe NaM kei purise taMsi harayaMsi egaM mahaM nAvaM saMtAsavaM sayacchidaM ogAhejA, se nUNaM maMDiyaputtA! sA nAvA tehiM AsavaddArehiM ApUremANI 2 puNNA puNNappamANA volaTTamANA vosaTTamANA samabharaghaDatAe ciTThati 1 haMtA, ciTThati / ahe NaM kei purise tIse nAvAe savvato 15 samaMtA AsavaddArAI pihei, 2 nAvAussiMcaNaeNaM udayaM ussiMcijA, se nUNaM maMDiyaputtA ! sA nAvA taMsi udayaMsi uMssittaMsi samANaMsi khippAmeva uDDaM u~dAti ? haMtA, udAti / evAmeva maMDiyaputtA ! attattAsaMvuDassa aNagArassa iriyAsamiyassa jAva guttabaMbhayArissa, AuttaM gacchamANassa ciTThamANassa nisIyamANassa tuyaTTamANassa, AuttaM vattha-paDiggaha-kaMbala-pAdapuMchaNaM geNhamANassa, 20 nikkhivamANassa jAva caikkhupamhanivAyamavi veA~yA suhumA iriyAvahiyA kiriyA kajai / sA paDhamasamayabaddhapuTThA bitiyasamayavetitA tatiyasamayanijariyA, sA baddhA 1. raMbhamA lA0 // 2. degNe, No AraMbhe vaTTamANe, No sAraMbhe vaTTamANe, samAraMbhe avaTTalA 1 // 3. anena aGkena 'bhUyANaM jIvANaM sattANaM' iti yojyam // 4. sukkhaM lA0 // 5. tiNahadeg avR0|| 6. 'yabiMdU je0 lo0 lA 1 vinA // 7. harate sitA lA 1 // 8. satA sacchidaM lA 1 // 9. ussicijasi mu0|| 10. udAi mu0 laa1| tudAi loM0 / "uddAi tti udyAti-jalastho. pari vartate" avR0|| 11. "AtmanyAtmanA saMvRtasya-pratisalInasyetyarthaH" avR0|| 12. ssa riyAsa loM0 lA 1 // 13. "cakSuHpakSmanipAto'pi, prAkRtatvAd liGgavyatyayaH" avR0|| 14. "kvacid 'vimAtrA' ityasya sthAne 'sapehAe' ti dRzyate, tatra ca svaprekSayA-svecchayA" avR0|| 15. mA riyA loM0 lA 1 // 16. tadiya lA 1 // Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 15 vivAhapaNNattasutaM [ sa0 3 u0 3-4 puTThA udIriyA vediyA nijiNNA seyakAle aMkammaM cAvi bhavati / se teNaTTeNaM maMDiyaputtA ! evaM vaiccati - jAvaM ca NaM se jIve sayA samitaM no eyati jAva aMte aMta kiriyA bhavati / [su. 16. appamatta saMjaya appamatta saMjama kAlaparUvaNaM ] 16. appamattasaMjayassa NaM bhaMte ! appamattasaMjame vaTTamANassa savvA vi 10 ya NaM appamattaddhA kAlato ke ciraM hoti ? maMDiyaputtA ! egajIvaM paDucca jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puvvakoDI desUNA / NANAjIve paDucca savvaddhaM / 20 [su. 15. pamatta saMjayapamatta saMjamakAlaparUvaNaM ] 15. pamattasaMjaya NaM bhaMte! pamattasaMjame vaTTamANassa savvA vi ya NaM pamattaddhA kAlato kevaicciraM hoti ? maMDiyaputtA ! egajIvaM paDuca jahanneNaM ekaM samayaM ukkoseNaM desUNA puvvakoDI / NANAjIve paDucca savvaddhA / sevaM bhaMte ! 2 ti bhagavaM maMDiyaputte aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdanamaMsai, 2 saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / [su. 17. goyamapaNDuttare savvAbhAvibhAvaMtaraparUvaNAe lakSaNasamuddavattavyayAniddeso ] 17. ' bhaMte! 'tti bhagavaM gotame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, 2 ttA evaM vadAsi - kamhANaM bhaMte ! lavaNasamudde cAuddasa -'TThamuddiTThapuNNamAsiNIsu atireyaM vaDDhati vA hAyati vI ? lavaNasamuddavattaivvayA neyavvA jAva loya~tI / jAva loyANubhAve / sevaM bhaMte ! evaM bhaMte! tti jAva viharati / kiriyA lamattA 14 // tatiyassa sayassa taio // 3.3 // 1. " akarmAspi ca bhavati " a0 // 2. vAvi lA 1 mu0 abrumu0 // 3. buccati lA0 It 4. sa patte saMjame lA 1 // 5. 'vaciraM loM0 // 6. vaciraM loM0 // 7. maMDiya ! ega lA0 / maMDiyA ! ega lo0 // 8. NaM desUNA puvvakoDI / NANA lA 1 // 9. bhaMte! evaM bhaMte! ti loM0 // 10. lavaNe samudde lA 1 // 11. vA jahA jIvAbhigame, lavaNa mu0 // 12. dRzyatAM jIvAjIvAbhigamasUtrasya patra 304 -5, sU0 324 - 25 // 13. loyadvitI / jaM NaM lavaNasamudde jaMbuddIvaM dIvaM No uppIleti (opIleti lA 1) No ceva NaM egodagaM karei loyANubhAve ( bhAge lA 1) / sevaM bhaMte ! lA0lA 1 mu0 // 14 // 3 // 3 // lA0 // Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 su0 15-17, 1-6] bhAviyappamaNagAra paDucca vivihA paruvaNA [cautyo uddesao 'jANaM'] [su. 1-5. bhAviyappamaNagAraM paDucca kayauttaragheubdhiyasarIradeSa-devI-jANA ijANaNa-pAsaNaparUvaNaM, rukkha-mUlAiaMto-trAhipAsaNaparUvaNaM ca] 1. aNagAre NaM bhaMte! bhAviyappA devaM veuvviyasamugghAeNaM samohayaM jANarUveNaM jAyamANaM jANai pAsai ? goyamA ! atthegaie devaM pAsai, No jANaM 5 pAsai 1; atthegaie jANaM pAsai, no devaM pAsai 2, atthegaie devaM pi pAsai, jANaM pi pAsai 3; atthegaie no devaM pAsai, no jANaM pAsai 4 / 2. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA deviM veuvviyasamugghAeNaM samohayaM jANarUveNaM jAyamANiM jANai pAsai 1 goyamA ! evaM ceva / 3. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA devaM sadevIyaM veuvviyasamugghAeNaM 10 samohayaM jANarUveNaM jAyamANaM jANai pAsai ? goyamA ! atthegaie devaM sadevIyaM pAsai, no jANaM pAsai / eeNaM abhilAveNaM cattAri bhNgaa| 4. [1] aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA rukkhassa kiM aMto pAsai, bAhiM pAsai ? cubhNgo| [2] evaM kiM mUlaM pAsai, kaMdaM pA0 1 caubhaMgo / mUlaM pA0 khaMdhaM pA0 1 15 cubhNgo| [3] evaM mUleNaM bIjaM saMjoeyavvaM / evaM kaMdeNa vi samaM saMjoeyavvaM jAva bIyaM / evaM jAva puppheNa samaM bIyaM saMjoeyavvaM / 5. aNagAre NaM bhaMte! bhAviyappA rukkhassa kiM phalaM pA0 bIyaM pA0 ? cubhNgo| 20 [su. 6-7. pAukAyassa itthi-purisAirUpaviuvvaNApaDisehapuvvayaM paDAgAsaMThiyarUpaviuvyaNAparUSaNAi] 6. pabhU NaM bhaMte ! vAukAe egaM mahaM itthirUvaM vA purisarUvaM vA 1. "jAyamANaM ti yAntaM-gacchantam" avR0 / jAmANaM lA 1 // 2. devaM pijANaM pi pAsa laa0|| 3. jAmANaM lA0 // 4. 'ppA kiM rukkhassa aMto lo0 // 5. gaM vAukA loN|| 6. kAyo lA 1 // Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u04 hatthirUvaM vA jANarUvaM vA evaM jugga-gilli-thilli-sIya-saMdamANiyarUvaM vA viuvvittae~ ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| vAukkAe NaM vikuvvamANe egaM mahaM paDaoNgAsaMThiyaM rUvaM vikubbi| 7. [1] pabhU NaM bhaMte ! vAukAe egaM mahaM paDAMgAsaMThiyaM rUvaM viuvvittA 5 aNegAiM joyaNAI gamittae ? haMtA, pabhU / [2] se bhaMte ! kiM AyaDDhIe gacchai, pariDDhIe gacchai 1 goyamA ! AtaDDhIe gacchai, No pariDDhIe gcchi| [3] jahA oNyaDDhIe aivaM ceva AyakammuNA vi, AyappaogeNa vi bhANiyavvaM / . [4] se bhaMte ! kiM U~siodayaM gacchai, paMtodayaM gacchai ? goyamA ! UMsiodayaM pi gacchai, paMtodayaM pi gacchai / [5] se bhaMte ! kiM egaopaDAgaM gacchai, duhaopaDAgaM gacchai ? goyamA ! egaopaDAgaM gacchai, no duhaopaDAgaM gacchai / [6] se" NaM bhaMte ! kiM vAukAe paDAgA 1 goyamA ! vAukAe NaM se, 15 no khalu sA pddaagaa| [su. 8-11. balAhagassa ithipabhiipariNAmaNAipaNNavaNaM] 8. pabhU NaM bhaMte ! balAhage egaM mahaM itthirUvaM vA jAva saMdamANiyarUvaM vA pariNAmettae ? haMtA, pabhU / 9. [1] pabhU NaM bhaMte ! balAhae egaM mahaM itthirUvaM pariNAmattA 20 aNegAiM joyaNAI gamittae ? haMtA, pabhU / 1. vA evaM lo0 // 2. "juggaM gollaviSayaprasiddhaM jampAnaM dvihastapramANaM vedikopazobhitam / gelli tti hastina upari kollararUpA yA mAnuSaM gilati iva / thillIti lATAnAM yad azvapalyAnaM tad anyaviSayeSu thilliityucyte| sIya tti zibikA kUTAkArAcchAdito jmpaanvishessH| saMdamANiya tti puruSapramANAyAmo jmpaanvishessH|" avR0 // 3. thillirUvaM vA sIyarUvaM vA saMdamA lA 1 // 4. dege? no tiNaTe lA0 // 5. 'DAyAsaM lA 1 // 6. DAgasaMdeg lA 1 // 7. AtiDDhIe lA 1 // 8. usitodayaM laa1|| 9. payodayaM lA // 10. dugatopa laa1|| 11. se bhaMte laa1|| Jain Education Interrfational Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su. 7-15] [2] se bhaMte! kiM no AtiDDhI gacchati, pariDDhIe gacchai / balAhagassa itthiAiparUvaNAI yaDDhIe gacchai, pariDDhIe gacchai ? goyamA ! [3] evaM no AyakammuNA, parakammuNA / no AyapayogeNaM, parappayogeNaM / [4] OMsitodayaM vA gacchai paMtodayaM vA gacchai / 10. se bhaMte! kiM balAhae itthI ? goyamA ! balAhae NaM se, No khalu 5 sA itthI / evaM purise, Ase, hatthI / 11. [1] pabhU NaM bhaMte! balAhae evaM mahaM jANarUvaM pariNAmettA aNegAIM joyeNAI gamitae jahA itthirUvaM tahA bhANiyavvaM / NavaraM egaocakkavAlaM pi, duhaocakkavAlaM pi bhANiyavvaM / [2] jugga- gilli - thilli - sIyA - saMdamANiyANaM tava / [su. 12-14. cauvIsadaMDaya uvavajja mANajIvalesa parUvaNA] 12. jIve NaM bhaMte! je bhavie neraiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiMlesesu uvavajjati ? goyamA ! jalesAiM davvAiM pariyAittA kAlaM karei tallesesu uvavajjai, taM0 - kaNhalesesu vA nIlalesesu vA kAulesesu vA / 14. jIve NaM bhaMte! je bhavie vemANiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiMlessesu uvavajjai ? goyamA ! jallesAiM davvAiM pariyAittA kAlaM karei tallesesu uvavajjai, taM0 - teulessesu vA pamhalesesu vA sukkalesesu vA / 15 13. evaM jassa jA lessA sA tassa bhANiyavvA jAva jIve NaM bhaMte ! je bhavie jotisiesa uvavajjittae0 pucchA / goyamA ! jalesAI davvAiM pariyAittA kAlaM karei tallesesu uvavajjai, taM0 - teulessesu / [su. 15 - 19. bhAviyappamaNagAraM paDucca vebhArapavtrayANullaMghaNa ullaMghaNaparUvaNA rUvavi uvvaNaparUvaNAi ya] 15. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale aMpariyAittA pabhU vebhIraM pavvayaM ullaMghettae vA pailaMghettae vA ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe | 1. AiDDhIe lA 1 // 2. usitodagaM vA lA0 lA 1 // 3. payoyayaM lA 1 / patodagaM loM0 lA 0 // 4. 'lu itthI loM0 // 5. joyaNasayAI loM* // 6. pi gacchai (tti) bhANi mu0 // 7. kinha lA0 // 8. 'lesA' 'lestA' iti ubhayathA loM0 // 9 pariyAviittA ityevaM pAThaH bahulatayA loM0 // 10. apariyAdiittA loM0 lA 1 // 11. vebhArapanca lo0 lA0 // 12. pallaMghe loM0 lA 1 // 11 161 10 20 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 viyAhapaNNattisutta sa0 3 u0 4-5 16. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale pariyAittA pabhU vebhAraM pavvayaM ulaMghettae vA palaMghettae vA ? haMtA, pbhuu| 17. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale apariyAittA jAvaiyAI rAyagihe nagare rUvAI evaiyAiM vikugvittA vebhAraM pavvayaM aMto aNuppavisittA 5 pabhU samaM vA visamaM karettae, visamaM vA samaM karettae ? goyamA ! No iNaDhe smjhe| 18. evaM ceva bitio vi AlAvago ; NavaraM paMriyAtittA pabhU / 19. [1] se bhaMte ! kiM mAyI vikuvvati, amAyI vikuvvai ? goyamA ! mAyI vikumbai, no amAI vikuvvati / [7 se keNa?NaM bhaMte ! evaM vuccai jAva no amAyI vikuvvai ? 10 goyamA ! mAyI NaM paNIyaM pANa-bhoyaNaM bhoccA bhocA vAmeti, tassa NaM teNaM paNIeNaM pANabhoyaNeNaM ahi-advimiMjA bahalIbhavaMti, payaNue maMsa-soNie bhavati, je vi ya se ahAbAdarA poggalA te vi ya se pariNamati, taM jahA-sotiMdiyattAe jAva phAsiMdiyattAe, aTThi-advimiMja-kesa-maMsu-roma-nahattAe sukkattAe sonniyttaae| amAyI NaM lUhaM pANa-bhoyaNaM bhocA bhocA No vAmei, tassa NaM teNaM laheNaM 15 pANa-bhoyaNeNaM aTThi-advimiMjA0 pataNUbhavati, bahale maMsa-soNie~, je vi ya se ahAbAdarA poggalA te vi ya se pariNamaMti; taM jahA--uccArattAe~ pAsavaNattAe jAva sonniyttaae| se teNa?NaM jAva no amAyI vikubi| [3] mAyI NaM tassa ThANassa aNAloiyapaDikkaMte kAlaM karei natthi tassa aaraahnnaa| [4] amAyI NaM tassa ThANassa AloiyapaDikaMte kAlaM karei atthi tassa aaraahnnaa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti / taiyasae cauttho uddeso samatto // 3.4 // 20 1. pariyAdiittA loM0 laa1||2. vebhArapabva lo0 // 3 apariyAdiittA loM0 lA 1 // 4. mAI lA0 / mAtI lA 1 // 5. su-nahadeg lo0 // 6. romattAe sudeg lA 1 // 7. dege bhavati, je vi laa0|| 8. dege jAva sonniyloN0|| 9. jAva asAyI Na viku laa|| 10. "pUrva mAyitvAd vaikriyaM praNItabhojanaM kRtavAn , pazcAd jAtAnutApaH amAyI san tasmAt sthAnAt AlocitapratikrAntaH, tasya asti ArAdhanA" avR0|| 11. sla aNAloiyadeg lA 1 // 12. kareti tassa bhatthi bhArAlA 1 // 13. deg! evaM bhaMte! tti loM0 lA 1 // 14. tti // 3 // 4 // loN.|| Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 16-19,1-5] bhAviyappamaNagAraM paDucca vivihA vattavvayA [paMcamo uddesao 'itthI' ahavA 'aNagAravikuvvaNA'] . [su. 1-15. bhASiyappamaNagAraM paDucca itthirUpa-asi-paDAgA-jaNNovaita palhasthiya-paliyaMka-AsAirUpaviuvvaNApaNNaSaNAdi] 1. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale apariyA~ittA pabhU egaM mahaM isthirUvaM vA jAva saMdamANiyarUvaM vA vikuvittae ? No i0| 5 2. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale pariyAittA pabhU egaM mahaM itthirUvaM vA jAva saMdamANiyarUvaM vA vikuvittae ? haMtA, pabhU / 3. [1] aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA kevatiyAiM pabhU itthirUvAiM vikuvittae 1 goyamA ! se jahAnAmae juvai juvANe hattheNaM hatthaMsi geNhejA, cakkassa vA nAbhI aragAuttA siyA evAmeva aNagAre vi bhAviyappA veubviyasamugghAeNaM samoha~NNai jAva pabhU NaM goyamA ! aNagAre NaM bhAviyappA kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM bahUhi itthIrUvehiM AiNNaM vitikiNNaM jAva esa NaM goyamA ! aNagArassa bhAviyappaNo ayameyArUve visae visayamette buie, no ceva NaM saMpattIe vikugviMsu vA 3 / [2] evaM parivADIe neyavvaM jAva sNdmaanniyaa| 4. se jahAnAmae kei purise asicammapAyaM gahAya gacchejjA evAmeva aNagAre NaM bhAviyappA aMsicammapAyahatthakiJcagaeNaM appANeNaM uDDhaM vehAsaM uppaijjA ? haMtA, uppijjaa| 5. aNagAre NaM bhaMte! bhAviyappA kevatiyAiM pabhU asicammapAyahatthakiccagayAiM rUvAiM viuvvittae 1 goyamA ! se jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM 20 hatthe geNhejjA taM ceva jAva viuviMsu vA 3 / 1. uddezakasya AdipraznApekSayA etad nAma // 2. etacca samagroddezakaviSayApekSayA // 3. 'yAdiittA loM / yAdittA lA 1 // 4. degte ! bAhirae laa0|| 5. hatthe gedeg lA 1 // 6. haNai lA0 mu0 // 7. isthirU lo0 // 8. "asicarmapAtram-sphurakaH, athavA asizca khaDgaH, carmapAtraM ca sphurakaH khaDgakozako vA asicarmapAtram" avR0|| 9. degpAtaM lA 1 // 10. "asicarmapAtraM haste yasya saH tathA, kRtyaM-saGghAdiprayojanaM gataH-AzritaH tataH karmadhArayaH / athavA asicarmapAtraM kRtvA haste kRtaM yena asau asicarmapAtrahastakRtvAkRtaH tena, prAkRtatvAt ca evaM smaasH| athavA asicarmapAtrasya hastakRtyam-hastakaraNaM gataH-prApto yaH saH tathA tena" avR0|| 11. degpAtaha laa1|| 12. uppaija? loM0 / upatejA laa1|| 13. masihatyakiJcaga loM. lA0 laa1|| Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 viyAhapaNNattisutaM [sa03 u05 6. se jahAnAmae kei purise eMgaopaDAgaM kAuM gacchenjA, evAmeva aNagAre vi bhAviyappA egaopaDAgahatthakiccagaeNaM appANeNaM uDDhaM vehAsaM uppatejA ? haMtA, goyamA ! upptejjaa| 7. [1] aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA kevatiyAiM pabhU egaopaMDAgahattha5 kiccagayAiM rUvAI vikuvittae ? aivaM gheva jAva vikuTvisu vA 3 / [2] evaM duhaopaDAgaM pi| 8. se jahAnAmae kei purise eMgaoja'NNovaitaM kAuM gacchejA, evAmeva aNagAre vi bhA0 eMgaoja'NNovaitakiJcagaeNaM appANeNaM uDDhaM vehAsaM uppatejA~ ? haMtA, upptejaa| 9. [1] aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA kevatiyAiM pabhU egatojaNNovatitakiccagayAiM rUvAiM vikuvittae 1 taM ceva jAva vikuvisu vA 3 / [2] evaM duhaojaNNovaiyaM pi| 10. [1] se jahAnAmae kei purise egaopalhatthiyaM kAuM ciDejA evAmeva aNagAre vi bhAviyappA ? taM ceva jAva vikuvisu vA 3 / 15 [2] evaM duhaopalhatthiyaM pi| 11. [1] se jahAnAmae keyi purise egaoliyaMkaM kAuM ciDejA. 1 taM ceva jAva vikuTviMsu vA 3 / > [2] evaM duhaopaliyakaM pi| 12. aNagAreNaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale apariyoittA pabhU egaM 20 mahaM AsarUvaM vA hatthirUvaM vA sIha-vaggha-vaga-dIviya-accha-taraccha-parAsararUvaM 1. egatopa lA1 // 2. degDAgAha lA0 laa1|| 3. 'ppaeja ? lo0 // 4. degmA!0 / loM0 lA0 laa1|| 5. evAmeva jAva laa0|| 6. egatoja lA0 lA 1 // 7. degjaNNopaI lo. laa0|| 8. jA? haMtA, goymaa!0| lA0 // 9.1> etaccidvayAntargataH pATho mudrite nAsti // 10. palitaMkaM kAtuM lA 1 // 11. palitaMkaM lA 1 // 12. degyAdittA lA 1 // 13. sIharUvaM vA vaggharUvaM vA vagarUvaM vA dIviyarUva vA maccharUvaM vA taraccharUvaM vA parAsararUvaM vA abhideg lA 1 // 14. dIviya tti catuSpadavizeSaH, bhASAyAm 'dIpaDo', sN0|| 15. 'accha' tti RkSaH bhASAyAm rIcha', saM0 / 'rUkSaH' lA 1 tti0|| 16. 'taraccha 'tti vyaaghrvishessH| 'parAsara'tti sarabhaH / sN0|| 17. "aSTApadAkhyaH" lA 1 tti0|| Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-16] bhAviyappamaNagAraM paDuzca vivihA pattavdhayA vo abhimuMjittae 1 No iNaDhe samaDe, aNagAre NaM evaM bAhirae poggale pariyodittA pbhuu| 13. [1] aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA egaM mahaM AsarUvaM vA abhijuMjittA [? pabhU] aNegAI joyaNAI gamittae 1 haMtA, pbhuu| [2] se bhaMte ! kiM AyaDDhIe gacchati, pariDDhIe gacchati ? goyA~ ! 5 AyaDDhIe gacchai, no pariDDhIe gacchai / [3] evaM AyakammuNA, no prkmmunnaa| AyappayogeNaM, no parappayogeNaM / [4] ussiodagaM vA gacchai patodagaM vA gacchai / 14. [1] se NaM bhaMte ! kiM aNagAre Ase ? goyamA ! aNagAre NaM se, no khalu se aase| [2] evaM jAva parAsararUvaM vaa| 15. [1] se bhaMte! kiM mAyI viku~cati ? amAyI vikunvati ? goyamA ! mAyI vikuvvati, no amAyI vikunvti| [2] mAI NaM tassa ThANassa aNAloiyapaDikkate kAlaM karei annayaresu Abhiogiesu devalogesu devattAe uvavajjai / [3] amAI NaM tassa ThANassa AloiyapaDikaMte kAlaM karei annayaresu aNAbhiogiesu devalogesu devattAe uvavajjai / sevaM bhaMte 2 ti| / [16. paMcamuddesa'sthAhigArasaMgahaNIgAhA 16. gAhA-itthI asI paDAgA jaNNovaite ya hoi boddhavve / palhatthiya paliyaMke abhiyogavikuvvaNA mAyI // 1 // taie sae paMcamo uddeso samatto // 3.5 // 1. "iha anyAni api 'zRgAla' AdipadAni vAcanAntare dRzyante" avR0|| 2. yAdiittA * lA 1 // 3. bhAiDaDhIe loM0 / AtiDDhIe lA 1 // 4. degmA! appaDDhIe gachati no paraDDhIe gcchti| evaM AuyakammuNA laa0||5. usitodagaM laa0|| 6. gaM khalu se, no khalu bhAse lo0 // 7. khalu Ase lA 1 // 8. etatsUtragata 'vikuvvati' padasthAne 'abhijuMjai' iti padaM prAdhAnyena vyAkhyAtaM a0vRttau / tathA ca avR0-"mAI abhimuMjai'tti kaSAyavAn abhiyuGkte ityrthH| adhikRtavAcanAyAM 'mAI vikuvvaitti dRzyate, tatra ca abhiyogo'pi vikurvaNA iti mantavyam , vikriyArUpatvAt tasya" // 9. karei kahiM uvavajati ? goyagA! akSayaresu mu0 // 10. degtti jAva viharati / itthI lA0 // 11. degmAI // 3.5 // je loM0 lA0 // Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa03 u06 [chaTo uddesao 'nagara' ahavA * arNagAravIriyaladdhI'] [su. 1-5. bhASiyappaNo micchaddihissa'NagArassa vIriyAiladdhippa bhAvao nagaraMtararUSajANaNA-pAsaNAparUSaNA] 1. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA mAyI micchaddiTThI vIriyaladdhIe 5 veubviyaladdhIe vibhaMganANaladdhIe vANArasiM nagari samohae, samohaNNittA rAyagihe nagare rUvAiM jANati pAsati ? haMtA, jANai paasi|| 2. [1] se bhaMte ! kiM tahAbhAvaM jANai pAsai ? annahAbhAvaM jANai pAsai 1 goyamA ! No tahAbhAvaM jANai pAsai, aNNahAbhAvaM jANai pAsai / [2] se keNadveNaM bhaMte ! evaM dhUcai 'no tahAbhAvaM jANai pAsai, anna10 hAbhAvaM jANai pAsai ?' / goyamA ! tassa NaM evaM bhavati-evaM khalu ahaM rAyagihe nagare samohae, samohaNittA vANArasIe nagarIe rUvAiM jANAmi pAsAmi, se se daMsaMNe vivacAse bhavati, se teNaTeNaM jAva pAsati / 3. aNagAre NaM bhaMte! bhAviyappA mAyI micchaddiTThI jAva rAyagihe nagare samohae, samohaNNittA vANArasIe nagarIe rUvAiM jANai pAsai ? haMtA, jANai 15 paasi| taM ceva jAva tassa NaM evaM hoi-evaM khalu ahaM vANArasIe nagarIe samohae, 2 rAyagihe nagare rUvAiM jANAmi pAsAmi, se se dasaNe vivaccAse bhavati, se teNaTeNaM jAva annahAbhAva jANai pAsai / 4. aNagAreNaM bhaMte ! bhAviyappA mAyI micchaddiTThI vIriyaladdhIe veuviyaladdhIe vibhaMgaMNANaladdhIe vANArasiM nagari rAyagihaM ca nagaraM aMtarA ya egaM mahaM jaNavayavaggaM samohae, 2 vANArasiM nagari rAyagihaM ca nagaraM taM ca aMtarA egaM mahaM jaNavayavaggaM jANati pAsati ? haMtA, jANati pAsati / 5. [1] se bhaMte ! kiM tahAbhAvaM jANai pAsai ? annahAbhAvaM jANai pAsai ? goyamA ! No tahAbhIvaM jANati pAsai, annahAbhAvaM jANai pAsai / 20 1. uddezakasya AdI 'nagara' zabdasya nirdezApekSayA // 2. idaM ca nAma uddezakavarNitaviSayApekSayA // 3. haNittA mu0 // 4. buccai lA0 // 5. daMsaNe vivarIe vivaJcAse avRpA0 / dasaNaviva' lA0 lA 1 // 6. haNittA lA0 mu0 // 7. tasannaM bhavati-evaM lA0 // 8. degsaNaviva' lA0 lA 1 // 9. vibhaMgaladdhIe lA 1 // 10. garaM taM ca aMta loM0 // 11. vayaggaM lA0, Adarze'smin sarvatra ayameva pAThaH // 12. bhAvaM, annahA loM0 // Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-10] micchahiTiM sammahiTuiM ca bhAviyappamaNagAraM paDucca vattavyayA 167 [2] se' keNadveNaM jAva pAsai ? goyamA ! tassa khalu evaM bhavati-esa khalu vANArasI nagarI, esa khalu rAyagihe nagare, esa khalu aMtarA ege mahaM jaNaveyavagge, no khalu esa mahaM vIriyaladdhI veunviyaladdhI vibhaMganANaladdhI iDDhI jutI jase bale vIrie purisakkAraparakkame laddhe patte abhisamannAgae, se se dasaNe vivaccAse bhavati, se teNaTeNaM jAva pAsati / [su. 6-10. bhAviyappaNo sammaddihissa'NagArassa vIriyAiladdhippabhASao nagaraMtararUpajANaNA-pAsaNAparUSaNA] 6. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA amAyI sammaddiTTI vIriyaladdhIe veubbiyaladdhIe ohinANaladdhIe raoNyagihe nagare samohae, 2 vANArasIe nagarIe rUvAiM jANai pAsai 1 haMtA / 7. [1] se bhaMte ! kiM tahAbhAva jANai pAsai ? annahAbhAvaM jANati pAsati ? goyamA ! tahAbhAvaM jANati pAsati, no annahAbhAvaM jANati paasti| [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai ? goyamA ! tassa NaM evaM bhavati-evaM khalu ahaM rAyagihe nagare samohae, samohaNNittA vANArasIe nagarIe 15 rUvAiM jANAmi pAsAmi, se se daMsaNe avivaJcAse bhavati, se teNaTeNaM goyamA ! : evaM vuccati / 8. bIo vi AlAvago evaM ceva, navaraM vANArasIe nagarIe samohaNAveyavvo, rAyagihe nagare rUvAiM jANai pAsai / 9. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA amAyI sammaTThiI vIriyaladdhIe 20 veuvviyaladdhIe ohinANaladdhIe rAyagihaM nagaraM vANArasiM ca nagari aMtarA ya egaM mahaM jaNavayavaggaM samohae, 2 rAyagihaM nagaraM vANArasiM ca nagariM taM ca aMtarA egaM mahaM jaNavayavaggaM jANai pAsai ? haMtA, jANai paasi| 10. 1] se bhaMte ! kiM tahAbhAvaM jANai pAsai 1 annahAbhAvaM jANai pAsai ? goyamA ! tahAbhAvaM jANai pAsai, No annahAbhAvaM jANai paasi| 25 1. se keNa0 jAva pAsai go' loM0 lA 1 // 2. degvayagge lo0, atrApi sarvatra evameva paatthH|| 3. degsayArapa' lo0 // 4. degsaNaviva loM0 lA0 // 5. rAyagihaM NagaraM samo lA0 lA 1 // 6. bhaMte ! tassa loM0 lA0 // 7. degnnN| bitio vi lA lA 1 // 8, samohaNA neyadhA lA0 // Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u0 6-7 [2] se kepaTTeNaM' ? goyamA ! tassa NaM evaM bhavati-no khalu esa rAyagiheNagare, No khalu esa vANAraMsI nagarI, no khalu esa aMtarA ege jaNavayavagge, esa khalu mamaM vIriyaladdhI veubviyaladdhI ohiNANaladdhI iDDhI jutI jase bale vIrie purisakkAraparakkame laddhe patte abhisamannAgae, se se dasaNe avivaccAse bhavati, se teNadveNaM goyamA ! evaM vucati-tahAbhAvaM jANati pAsati, no annahAbhAvaM jANati pAsati / [su. 11-13. bhAviyappamaNagAraM paDucca nagarAirUvaviuvvaNAparUSaNA] 11. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale apariyAittA paMbhU __ egaM mahaM gAmarUvaM vA nagararUvaM vA jA~va sannivesaruvaM vA vikuvittae 1 No 10 iNaDhe smddhe| 12. evaM bitio vi AlAvago, NavaraM bAhirae poggale pariyAdittA pbhuu| 13. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA kevatiyAiM pabhU gAmarUvAiM vikuvvitae ? goyamA ! se jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejA taM ceva jAva vikuvisu vA 3 / evaM jAva sannivesarUvaM vaa| 15 [su. 14-15. camarAINaM iMdANaM AyarakkhadeSasaMkhAparUSaNA] 14. camarassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asuraraNNo kati AyarakkhadevasAhassIo paNNattAo 1 goyamA ! cattAri causaTThIo AyarakkhadevasAhassIo pnnnnttaao| te NaM AyarakkhA0 vaNNaoM jahA raayppsennijje| 1. degNaM bhaMte ! ? goyamA laa0|| 2. deghe, No khalu loM0 // 3. rasI, No khalu lA 1 // 4. saNaaviva laa1||5. yAtiittA pabhUlA 1 // 6.pabhUNa ega laa0|| 7."'yAvat karaNAd idaM dRzyam nigamarUvaM vA, rAyahANirUvaM vA, kheDarUvaM vA, kabbaDarUvaM vA, maDaMbarUvaM vA, doNamuharUvaM vA, paTTaNarUvaM vA, AgararUvaM vA, AsamarUvaM vA, saMvAharUvaM vA" avR0|| 8. yAdiittA lA 1 // 9. dego| [15.] evaM loM0 lA0 / "AtmarakSadevAnAM varNako vAcyaH sa cAyam-sannaddhabaddhavammiyakavayA uppIliyasarAsaNapaTTiyA piNaddhagevejjA baddhaAviddhavimalavaraciMdhapaTTA gahiyAuhapaharaNA tiNayAiM tisaMdhiyAI vayarAmayakoDINi dhaNUI abhigijjha payao parimAiyakaMDakalAvA nIlapANiNo pIyapANiNo rattapANiNo evaM cArucAva-camma-daMDa-khagga-pAsapANiNo nIla-pIya-ratta-cArucAva-camma-daMDa-khagga-pAsavaradharA AyarakkhA rakkhovagayA guttA guttapAliyA juttA juttapAliyA patteyaM patteyaM samayao viNayao kiMkarabhUyA iva ciTuMti / ayaM ca pustakAntare sAkSAd dRzyate eva" avR0|| Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 su0 11-15, 1-4] bhAviyaSpamaNagAraM paDuzca nagarAirUvaviubvaNAparUvaNAi 15. evaM savvesiM iMdANaM jassa jattiyA AyarakkhA te bhAMNiyavvA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti0 / // taiyasara chaTTo uddeso samatto // 3.6 // [ sattamo uddesao 'logapAlA '] [ su. 1. sattamuddesubugdhAo ] 1. rAyagihe nagare jAva pajjuvAsamANe evaM vaiyAsI [ su. 2 - 3. sakkassa logapAla-tavvimANanAmAI] 2. sakkassa NaM bhaMte! deviMdassa devaraNNo kati logapAlA paNNattA ? goyamA ! cattAri logapAlA paNNattA, taM jahA- some jame varuNe vesamaNe / 10 3. etesi NaM bhaMte! caunhaM logapAlANaM kati vimANA paNNattA ? goyamA ! cattAri vimANA paNNattA, taM jahA - saMjhappabhe vairasiTThe saiMtaMjale vaggU / [su. 4. somalogapAlasaMbaMdhitaSimANaThANa pamANa- rAyahANI - ANAvattideSa- tadAyattaka- aSaccIbhUyadeva ThiiparUSaNA ] 4. [1] kahi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappa NAmaM mahAvimANe paNNatte ? goyamA ! jaMbuddIve 2 maMdarassa pavvayassa dAhiNaNaM imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo uDDhaM caMdima-sU~riya-gaha gaNa-nakkhatta- tArArUvANaM bahUI joyaNAI jAva paMca vaDiMsayA paNNattA, taM jahA-asoyavaDeMsae saMttavaNNavaDiMsae caMpayavaDiMsae cUyavarDisae majjhe sohammavarDisae / tassa NaM sohamma vaDeMsayassa mahAvimANassa puratthimeNaM sohamme kappe asaMkhejjAI joyaNAiM vItIvaittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe nAmaM mahAvimANe paNNatte aMterasa joyaNasayasahassAiM AyAma - vikkhaMbheNaM, U~yAlIsa joyaNasayasahassAI bAvaNNaM ca sahassAiM aTTha ya 1. bhAsiya loM0 // 2. tti // 36 // loM0 je0 // 3. vadAsi lA 1 // 4. NaM devi loM0 // 5. varasiddhe loM0 lA 1 // 6 sayaMjule loM0 / sayaMjale mu0 // 7 sUrima-gaha lA0 lA 1 // 8. sattivannacaM payavaDeMsa lA0 // 9 nAmaM vimA lA0 // 10. bhaDDhate loM0 // 11. uyA loM0 lA 1 vinA // 15 20 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u07 aDayAle joyaNasae kiMcivisesAhie parikkheveNaM pa0 / jA sUriyAbhavimANassa vattavvayA sA aparisaisA bhANiyavvA jAva abhiseyo navaraM some deve| [2] saMjhappabhassa NaM mahAvimANassa ahe sapakkhiM sapaDidisiM asaMkhejAI joyaNasayasahassAiM ogAhittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa 5 mahAraNNo somA nAmaM rAyahANI paNNatA, ega joyaNasayasahassaM AyAma-vikkhaMbheNaM jNbuddiivpmaannaa| [3] vemANiyANaM pamANassa addhaM neyavvaM jAva uvariyaleNaM solasa joyaNasahassAI AyAma-vikkhaMbheNaM, paNNAsaM joyaNasahassAiM paMca ya sattANaue joyaNasate kiMcivisesUNe parikkheveNaM paNNatte / pAsAyANaM cattAri parivADIo 1. neyavvAo, sesA~ nthi| [4] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo ime devA ANAuvavAya-bayaNa-nidese ciTThati, taM jahA-somakAiyA ti vA, somadevayakAiyA ti vA, vijjukumArA vijjukumArIo, aggikumArA aggikumArIo, vAyukumArA vAukumArIo, caMdA sUrA gahA nakkhattA tArArUvA, je yAvanne tahappaMgArA savve 15 te tabbhattiyA tappakkhiyA tabbhauriyA sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo oNNA-uvavAya-vayaNa-niddese ciTThati / [5] jaMbuddIve 2 maMdarassa pavvayassa dAhiNaNaM jAI imAiM samuppajaMti, taM jahA-gaha~daMDA ti vA, gahamusalA ti vA, gahagajiyA ti vA, 1. degNavattabdha lA 1 / "sU riyAbhavimANassa tti sU rikAbhavimAnaM rAjapraznIyopAGgoktasvarUpam tadvaktavyatA iha vAcyA tatsamAnalakSaNatvAd asyeti| kiyatI sA vAcyA? ityAha-yAvad abhiSekaHabhinavotpannasya somasya rAjyAbhiSekaM yAvad iti| sA ca iha atibahutvAd na likhitA" avR0|| 2. somo devo lo0 lA 1 // 3. degNasaha loM0 lA 1 // 4. "vaimAnikAnA saudharmavimAnasatkaprAsAda-prAkAra-dvArAdInAM pramANasyeha nagaryAmaddhe jnyaatvym"avR0||5. uvagAriyadeg loM. 01 / uvayAriyalA. . paMcasattAloM0 lA 1 // 7. "sesA natthi tti sudharmAdikAH sabhA iha na santi" avR0|| 8. devakA mu0|| 9. vAyaku loM0 lA 1 // 10. ppakArA lA0 1 // 11. " tadbhAryAH tasya somasya bhAryA iva bhAryAH atyantaM vazyatvAt poSaNIyatvAcca tadbhAryAH, tadbhAro vA yeSAM voDhavyatayA asti te tadbhArikAH" avR0|| 12. ANAvayaNani loM0 laa1|| 13. "grahadaMDAH-daNDA iva daNDAH tiryagAyatAH zreNayaH, grahANAM majalAdInAM tri-caturAdInAM daNDA grhdnnddaaH| evaM grahamuzalAdIni, navaram UrdhvAyatAH zreNayaH" avR0 / eteSAM 'gahadaMDa' prabhRtInAM vizadaM varNanam zrIvarAhamihireNa svaracitAyAM bRhatsaMhitAyAM savistaraM salakSaNaM gha kRtamasti / gargasaMhitAyAmapi etad vidyate iti varAhamihiraH sUcayati / tathA etAni kAryANi Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su04-0] somassa logapAlassa vimANaThANAiparUvaNA __171 evaM gahajuddhA ti vA, gahasiMghADagA ti vA, gahAvasavvA i vA, abbhA ti vA, abbharukkhA ti vA, saMjhA i vA, gaMdhavvanagarA ti vA, ukkApAyA ti vA, disIdAhA ti vA, gajiyA ti vA, vijjuyA ti vA, paMsuvuTThI ti vA, jUveti vA, jakkhAlitta ti vA, dhUmiyA ivA, mahiyA i vA, rayugghAyA ivA, caMdovarAgA ti vA, sUrovarAgA ti vA, caMdaparivesA ti vA, sUraparivesA ti vA, paDicaMdA i vA, 5 paDisUrA ti vA, iMdadhaNU ti vA, udagamaccha-kapihasiya-amoha-pAINavAyA ti vA, paMDINavAtA ti vA, jAva saMvaTTayavAtA ti vA, gAmadAhA i vA, jA~va sannivesadAhA ti vA pANakkhayA jaNakkhayA dhaNakkhayA kulakkhayA vasaNabbhUryAM aNAriyA je yAvanne tahappagArA Na te sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo aNNAyA adiTThA asuyA amuyA aviNNAyA, tesiM vA somakAiyANaM devaannN| 10 [6] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo ime ahAvacA abhiNNAyA hotthA, taM jahA-iMgAlae viyAlae lohiyakkhe saNicchare caMde sUre sukke buhe bahassatI raahuu| [7] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saittibhAgaM paliovamaM ThitI paNNatA / ahAvaJcAbhiNNAyANaM devANaM egaM palioma ThiI 15 pnnnnttaa| aimahiDDhIe jAvai emahANubhAge some mhaaraayaa| lokapAlAdhInAni ityapi bRhatsaMhitAyAmapi sUcitam tadyathA- "svAstrANi saMsRjanti ete zubhAzubhanivedinaH / lokapAlA mahAtmAnaH grgH| tathA astrANi lokapAlA lokabhAvAya santyajanti ulkAH" (bRhatsaMhitA pR0 456) // 1. evaM gahajuddha gahasiMghADaga gahAvasabvAi vA abbharukkha saMjhAi vA gaMdhavanagara ukkApAyA ti vA gajiyA ti vA vijaya paMsumuTThI ti vA jUva jakkhAlittaya dhUmiya mahiya rayugdhAya caMdovarAga sUrovarAga caMdapariesA i vA sUrapariesA i vA paDicaMdA ti vA loN0|| 2. vijutA paMsuvuTThI ti vA jUvA jakkhAlittaya dhUmiya mehiya raugghAta caMdovarAgA sUrovarAgA caMdaparivesA ti vA sUraparasA ti vA paDicaMdA ti vA lA0 // 3. kaiha loM0 lA0 lA 1 // 4. bhAmoha lA0 lA 1 // 5. padINa jAva saMvaTyA gAma laa0|| 6. "yAvatkaraNAd idaM dRzyam-dAhiNavAyA i vA udINavAyA i vA uDDhavAyA i vA ahovAyA i vA tiriyavAyA i vA vidisIvAyA i vA vAubbhAmA i vA vAukkaliyA i vA vAyamaMDaliyA i vA ukkaliyAvAyA i vA maMDaliyAvAyA i vA guMjAvAyA i vA jhaMjhAvAyA ivA" avR0, eteSAM sarveSAM sUtrapadAnAM vivaraNamapi vRttau vihitamasti // 7. atra 'nigama-rAyahANI-kheDa -kabbaDa-maDaMbadoNamuha-paTTaNa-Agara-Asama-saMvAha' zabdA api 'dAha'antA yojniiyaaH|| 8. yA maNAriyA loM0 lA0 lA 1 // 9. degccA mahAbhiNNAyA loM0 laa0|| 10. satibhA loM0 lA0 laa1|| 11. "eteSu yadyapi candra-sUryayorvarSalakSAdyadhikaM palyopamaM tathApyAdhikyasyAvivakSitatvAd aGgArakAdInAM ca grahatvena palyopamasyaiva sadbhAvAt 'palyopamam' ityuktamiti" avR0|| 12. emmahi loM0 / evaM mahideg mu0 // 13. va emmahA loM0 / degva mahANu mu0 // Jajn Education International Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 viyAhapaNNattisuttaM [sa03 u07 [su. 5. jamalogapAlasaMbaMdhitavimANaThANa-pamANa-rAyahANIAINaM parUvaNA] 5. [1] kahi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo varasiTe gAma mahAvimANe paNNatte ? goyamA ! sohammavaDiMsayassa mahAvimANassa dAhiNeNaM sohamme kappe asaMkhejjAiM joyaNasahassAI vIIvaittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo varasiTe NAmaM mahAvimANe paNNatte addhaterasa joyaNasayasahassAiM jahA somassaM vimANaM tahA jAva abhiseo| rAyahANI taheva jAva paasaaypNtiio| [2] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo ime devA oNNA0 jAva ciTuMti, taM jahA-jamakAiyA ti vA, jamadevayakAiyA i vA, peyakAiyA ivA, 10 peyadevayakAiyA ti vA, asurakumArA asurakumArIo, kaMdappA nirayevAlA AbhiogA je yAvanne tahappagArA savve te tabbhattigA, tappakkhitA tabbhAriyA sakkassa deviMdassa devaraNNo jamassaM mahAraNNo ANA jAva ciTThati / [3] jaMbuddIve 2 maMdarassa patrayassa dAhiNeNaM jAI imAI samuppAjaMti, taM jahA-DiMbA ti vA, DamarA ti vA, kalahA tivA, bolA ti"vA, khArA ti 15 vA, mahAjuddhA ti vA, mahAsaMgAmA ti vA, mahAsatthanivaDaNA ti vA, evaM mahA purisanivaDaNA ti vA, mahArudhiranivaDaNA i vA, dubbhUyA ti vA, kularogA ti vA, gAmarogA ti vA, maMDalarogA ti vA, nagararogA ti vA, sIsaveyaNA i vA, acchiveyaNA i vA, kaiNNa-naha-daMtaveyaNI i vA, iMdaggahA i vA, khaMdaggahA i vA, kumAraggahA0, jakkhagga0, bhUyagga0, egAhiyA ti vA, behiyA~ ti vA, tehiyA ti vA, cAutthayA ti vA, uvveyagA ti vo, kAsA0, khAsA i vA, sAsA ti vA, sosauM ti vA, jarA i vA, dAhA0, kacchakohI ti 1. varasiddha lo0 // 2. NAmaM vimA lA0 // 3. vItIva loN0|| 4. ssa ya mahA loN|| 5. aDutte lo0 // 6. ssa tahA lo0 // 7. ANA-uva. ciTuMti laa0|| 8. degvnikaaiyaaloN|| 9. degyapAlA lo0 // 10. ssa0 ciTuMti jAva [3] jaMbuddI lo0 // 11. ANAe jAva mu0|| 12. di vA loN0|| 13. evaM puri mu0|| 14. kularoga-gAmaroga-maMDalarogA i vA nagararogA0 sIsa loM0 lA0 // 15. kaNNavedaNA ti vA, nahavedaNA ti vA, daMtavedaNA ti vA iMda' lA 1 // 16. degNA iMdaggahA khaMda lo0 // 17. 'ggahA ti vA, jakkhaggahA ti vA, bhUtaggahA ti vA, egA lA 1 // 18. beAhiyA ti vA, teyAhiyA ti vA, cAutthahiyA ti vA, ubve lA 2-3 mu0 / behia tehiya cautthaya uvve lA0 / behima tehiya cAutthiya uvvee(ya)gA loN|| 19. vA 20 kA lo0 // 20. soseti vA mu0|| 21. hA ajIloM0 laa0|| Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-6] jamassa varuNassa ya logapAlassa vimANaThANAiparUvaNA 173 vA, ajIrayA, paMDuroyo, arisA i vA, bhaigaMdalA i vA, hitayasUlA ti vA, matthayasU0, joNisU0, pAsasU0, kucchisU0, gAmamArIti vA, nagara0, kheDa0, kabbaDa0, doNamuha0, maDaMba0, paTTaNa0, Asama0, saMvAha0 sannivesamArIti vA, pANakkhayA, dhaNakkhayA, jaNakkhayA, kuMlakkhayA, vasaNan yA aNAriyA je yAvanne tahappagArA na te sakkassa deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo 5 aNNAyA0 5, tesiM vA jamakAiyANaM devANaM / [4] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo ime devA ahAvaccA abhiNNAyA hotthA, taM jahA aMbe 1 aMbarise ceva 2 sAme 3 sabale tti" yAvare 4 / ruddovarudde 5-6 kAle ya 7 mahAkAle ti yAvare 8 // 1 // 10 aMsI ya 9 asipatte 10 kuMbhe 11 vAlU 12 vetaraNI ti ya 13 / kharassare 14 mahAghose 15 ee pannarasA''hiyA // 2 // [5] saMkkassa NaM deviMdassa devaraNNo jamassa mahAraNNo sattibhAgaM paliovamaM ThitI paNNattA / ahAvaccAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThitI paNNattA / emahiDDhie jAva jame mhaaraayaa| [su. 6. gharuNalogapAlasaMbaMdhitaSimANaThANa-pamANa-rAyahANIAINaM parUSaNA] 6. [1] kahi NaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa devaraNNo varuNassa mahAraNNo saMyaMjale nAma mahAvimANe paNNatte ? goyamA ! tassa NaM sohammavaDiMsayassa mahAvimANassa pacatthimeNaM sohamme kappe asaMkhejAiM jahA somassa tahA vimANarAyahANIo bhANiyavvA jAva pAsAyavaDiMsayA, navaraM nAmanANattaM / 20 1. paMDarogA ti vA harisA lA 1 / paMDuragA harisA mu0|| 2. arasA lA0 // 3. bhagaMdarA i mu0|| 1. hiyaya loM0 mu0|| 5. 'nagara' zabdAta 'saMnivesa' paryantAni padAni / samastAni snti| sN0|| 6. kheDagamA0 kabbaDamArI ti vA, maDaMbamArI ti vA, bhAsamamArI ti vA, saMvAhamArI ti vA, sanni lA 1 // 7. kulavasaNabhUyamaNArideg mu0|| 8. bhUyamaNArideg loM0 laa0|| 9. sakkassa0 jamassa loM0 lA0 // 10. ssa0 ime laa0|| 11. ti loM0 lA0 lA 1 // 12. asiyapatte dhaNU kuMbhe loM0 lA 1 lA0 avapA0 // 13. vedaraNI lA 1 // 14. eme padeg loN0|| 15. degssa sattibhAga palitova laa0|| 16. evaM mahi mu0 / emmahi loN0|| 17. sayajale loM0 lA 1 // 18. nAme nA lo0 // Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u07 ___ [2] sakkassa gaM0 varuNassaM mahAraiNNo ime devA ANA0 jAva ciTThati, taM0-varuNakAiyA ti vA, varuNadevayakAiyA i vA, nAgakumArA nAgakumArIo, udahikumArA udahikumArIo, thaNiyakumArA thaNiyakumArIo, je yAvaNNe tahappagArA savve te tabbhattiyA jAva citttthti|| [3] jaMbuddIve 2 maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM jAI imAiM samuppajaMti, taM jahA-ativAsA ti vA, maMdavAsA ti vA, suvuTThI ti vA~, duvvuTThI ti vA, udabbheyA ti vA, udappIlA i vA, udavAhA ti vA, pavAhA~ ti vA, gAmavAhA ti vA, jAva sannivesavAhA ti vA, pANakkhayA jAva tesiM vA varuNakAiyANaM devANaM / [4] sakkasse NaM deviMdassa devaraNNo varuNasaM mahAraNNo jAva ahAvaccA10 bhiNNAyA hotthA, taM jahA--kakoDae kadamae aMjaNe saMkhavAlae puMDe palAse moeMjae dahimuhe ayaMpule koyrie| [5] sakkasse NaM deviMdassa devaraNNo varuNassa mahAraNNo desUNAI do paliovamAI ThitI pnnnnttaa| ahAvacAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThitI paNNattA / (mahiDDhIe jAva varuNe mhaaraayaa| 15 [su. 7. vesamaNalogapAlasaMbaMdhitavimANaThANa-pamANa-rAyahANIAINaM parUvaNA] 7. [1] kahi NaM bhaMte ! sakkassa 'deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo vaggUNAmaM mahAvimANe paNNatte ? goyamA ! tassa NaM sohammavaDiMsayassa mahAvimANassa uttareNaM jahA somassa vimANa-rAyahANivattavvayA tahA neyavvA jAva paasaayvddiNsyaa| [2] sakkassa 'Na deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo ime devA ANA-uvavAya-vayaNa-niddese ciTThati, taM jahA--vesamaNakAiyA ti vA, vesamaNadevayakAiyA ti vA, suvaNNakumArA suvaNNakumArIo, dIvakumArA dIvakumArIo, 1. ssa jAva ci loM0 laa0|| 2. degraNNo jAva ci lA 1 // 3. thA maMdabuTThI ti vA, uda loM0 lA0 lA 1 // 4. pamvAhA lA 1 mu0|| 5. degssa NaM varuNassa0 jAva mahA loM0 laa0|| 6. ssa jAva lA 1 // 7. kakoDe ka loN0|| 8. "puNDrAdayo'pratItAH" avR0|| 9. degse pavalAse moye jae dahi loM0 lA 1 // 10. moe jae laa0|| 11. ayaMbule lA 1 // 12. kAyatarie lA0 / kAyarite lA 1 // 13. degssa f0 varuNassa desU loM0 laa0|| 14. evaM mahi mu0|| 15. de. vesa loM0 // 16. degssa vaisa' laa|| 37. vimANassa rAyahA lo0 // 18. zaM. vesamaNassa ime loM0 laa0|| Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ damaNassa logapAlassa vimANaThANAiparUvaNA disAkumArA disAkumArIo, vANamaMtarA vANamaMtarIo, je yAvanne tahappagArA savve te tabbhattiyA jAva ciTTheti / 7] su0 7 [3] jaMbuddIve 2 maMdarassa pavvayassa dAhiNaNaM jAI imAI samuppajjaMti, taM jahA--ayAgarA i vA, teuyAgarA i vA, taMbaiyAgarA i vA, evaM sIsAgarA i vA, hiraNNa0, suvaNNa0, rayaNa0, vayarAgarA i vA, vasuMdhArA ti vA, hiraNNavAsA 5 ti vA, suvaNNavAsA ti vA, rayaNa0, vaira0, AbharaNa0, patta0, puppha0, phala0, bIya0, malla0, vaNNa0, cuNNa0, gaMdha0, vatthavAsA ivA, hiraNNavuTTI i vA, suM0, 20, va0, A0, pa0, pu0, pha0, bI0, ma0, va0, cuNNa0 gaMdhavuTTI 0, vatthavuTThIti vA, bhAyaNavuTTI ti vA, khIrabuTTI ti vA, su~kAlA ti vA, dukkAlA ti vA, appagdhA ti vA, mahagghA ti vA, subhikkhA ti vA, dubhikkhA ti vA, 10 kayavikkayA ti vA, sannihi tti vA, sannicayA ti vA, nihI ti vA, NihANA ti vA, ciraMporANAi vA, pahINa sAmiyAti vA, pahINase tuyAti vA, pahINamaggANi vA, pahINagottagArAi vA ucchannasAmiyAti vA ucchannasetuyAti vA, ucchannagotAgArAti vA siMghauDaga-tiga- caukka - carcareM- caummuha - mahApaha-pahe niddhamaNesu~ susANa-giri-kaMdara-saMti-se lovaTThANa -bhavaNagihesu sannikkhittAiM vinaMti, Na tAI sakkassa deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo aNNAyAiM adiTThAI asuyAiM avinnAyAI, tesiM vA vesamaNakAiyANaM devANaM / nagara [4] sakkassa NaM deviMdarasa devareMNNo vesamaNassa mahAraNNo ime devA ahAvaccAbhiNNAyA hotthA, taM jahA - puNNabhadde mANibhadde sAlibhadde 1. usAgarA i vA taMbagAgarA loM0 // 2. taMbAgarA lA0 lA 1 // 3. vasuhArA mu0 // 4. rayaNavAsA ti vA, vairavAsA ti vA, AbharaNavAsA ti vA, pattavAsA ti yA puSpavAsA vivA, phalavAsA ti vA, bIyavAsA ti vA, malavAsA ti vA, vaNNavAsA ti vA, cuNNavAsA ti thA, gaMdhavAlA ti vA, vastha lA1 // 5. vANa0 lA0 // 6. atra 'suvaNNavuTThI ti vA, rayaNavuTThI ti vA ityevaM sarvatra 'vuTThI' padAntaH prayogaH lA 1 // 7. suyAlA ti loM0 / sukkAlA lA 1 // 8. sannihiyA ti vA mu0 // 9. ciraporANapahINa sAmiyA ti vA loM0 // 10. 'gotAkArA loM0 lA0 lA 1 // 11. ucchinna lA0 mu0 avRmu0 // 12. gotAkArAvi vA saMghAlA0 // 13. siMghADagA ti vA, tigA ti vA, caukkA ti vA, vavarA ti vA mahApahadeg lA 1 // 14. ra mahApaha loM0 // 15. 'suvA, Nagarinindra lA 1 // 16. sumA sulA0 lA 1 mu0 // 17. sA ciTThati loM0 lA0 // 18. tAtiM lA 1 // 19. sa0 aNNA' lA 1 // manAyA jAva tesiM vA lA0 // 20. aNNAyA adiTThA asuyA bhaviNNAyA tesiM loM0 lA 1 / 21. raNNo ime lA 1 // 22. ssa ime loM0 // 175 15 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3 u08 sumaNabhadde cakkarakkhe puNNarakkhe savvANe savvajase savvakAmasamiddhe amohe asNge| [5] sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa mahAraNNo do paliovamANi ThitI pnnnnttaa| ahAvaccAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThitI paNNattA / emahiDDhIe jAva vesamaNe mhaaraayaa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ttiH / taiyasate sattamo uddesao samatto // 3.7 // [aTThamo uddesao 'ahivai'] [su. 1-3. bhavaNavAsideghAhiSaiparUvaNaM] 1. rAyagihe nagare jAva pajjuvAsamANe evaM vadAsI-asurakumArANaM bhaMte ! devANaM kati devA AhevacaM jAva viharaMti ? goyamA ! dasa devA AhevacaM jAva viharaMti, taM jahA--camare asuriMde asurarAyA, some, jame, varuNe, vesamaNe, balI vairoyaNiMde vairoyaNarAyA, some, jame, varuNe, vesamaNe / 2. nAgakumArANaM bhaMte ! pucchaa| goyamA ! dasa devA AhevaccaM jAva viharaMti, taM jahA--dharaNe nAgakumAriMde nAgakumArarAyA, kAlavAle, kolavAle 15 selavAle, saMkhavAle, bhUyANaMde nAgakumAriMde NAgakumArarAyA, kAlavAle, kolavAle, saMkhavAle, selvaale| 3. jahA nAgakumAriMdANaM eMtAeM vattavvatAe NIyaM evaM imANaM neyavvaMsuvaNNakumArANaM veNudeve, veNudAlI, citte, vicitte, cittapakkhe, vicittapakkhe / vijukumArANaM harikaMta, harissaha, paMbha, suppabha, pabhakaMta, suppabhakta / aggikumArANaM aggisIhe, aggimANava, teu, teusIhe, teukaMte, teuppabhe / dIvakumArANaM puNNa, 1. cakke rakkhe pudeg mu0 // 2. kAme samiddhe mu0 // 3. asaMte lo0 lA0 // 4. 'vamA ThitI lA0 lA 1 // 5. degsayassa sattamudde lA 1 // 6. atra asurAdInAM ye adhipatayo nirUpitAH teSAM nAmnAm vizeSaspaSTIkaraNAya sasUtraH tattvArthasUtrabhASyagataH pAThaH draSTavyaH "pUrvayoH dvIndrAH" a0 4 sU0 6 // 7. degvAle selavAle saMkhavAle / iti avR0 svIkRtavAcanApAThaH, tathAca adhu0-"evaM dvitIyAdayo'pyabhyUhyAH / iha ca pustakAntare'yamoM dRzyate-dAkSiNAtyeSu lokapAleSu pratisUtraM yau tRtIya-caturthI tAvaudIcyeSu caturtha-tRtIyAviti" // 8. eyAe vattavvayAe neyavvaM evaM mu0|| 9. etayA (paripATyA) vaktavyaM tAvad nItam evam iti zabdArthaH // 10. degttanvaM suvaNNa loN0|| 11. paha-suppahA pbhkNt-suppbhkNtaa| adeg lA 1 // 12. kNtaa| laa.|| 13. aggisIha loN0|| 14. teusIha teukaMta teupabha loM0 lA 1 // Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-6 ] cauvihANaM devANaM ahivaraNo 177 visi?, rUya, surUya, rUyakaMta, ruuyppbh| udahikumArANaM jalakaMte, jalappabha, jala, jalarUya, jalakaMta, jalappabha / disAkumArANaM amiyagati, amiyavAhaNa, turiyagati, khippagati, sIhagati, siihvikkmgti| vAukumArANaM velaMba, pabhaMjaNa, kAla mahAkAlA aMjaNa riTThA / thaNiyakumArANaM ghosa, mahAghosa, Avatta, viyAvatta, naMdiyAvatta, mahAnaMdiyAvatta / evaM bhANiyavvaM jahA asurkumaaraa| 5 so0 1 kA0 2 ci0 3 pa04 te 5 rU. 6 ja0 7 tu0 8 kA0 9 aa010| [su. 4-6. ghANamaMtara-jotisa-vemANiyadevAhivaiparUvaNA] 4. pisAyakumArANaM pucchA / goyamA ! do devA AhevacaM jAva viharaMti, taM jahA kAle ya mahAkAle surUva paDirUva punnabhadde ya / amaravai mANibhadde bhIme ya tahA mahAbhIme // 1 // kinnara kiMpurise khalu sappurise khalu tahA mahApurise / atikAya mahAkAe gItaratI ceva gIyajase // 2 // ete vANamaMtarANaM devANaM / 5. jotisiyANaM devANaM do devA AhevacaM jAva viharaMti, taM jahAcaMde ya sUre y| 6. sohammIsANesu NaM bhaMte ! kappesu kati devA AhevacaM jAva viharaMti ? goyamA! dasa devA jAva viharaMti, taM jahA--sakke deviMde devarAyA, some, jame, varUNe, vesamaNe / IsANe deviMde devarAyA, some, jame, varuNe, vesmnne| 20 1. pasiha lo0 // 2. ruya-rUyaMsa-ruyakaMta-ruyappamA laa0| ruya rUyaMsa rUyakaMta lo0 // 3. jalakaMta loM0 laa0||4. kAla aMjaga ritttth| lA0 // 5. cattA lA 1 // 6. "vAcanAntare tu etAnyeva gAthAyAm , sA ceyam-some ya 1 kAlavAle 2 citta 3 ppabha 4 teu5 taha rue ceva 6 / jala 7 taha turiyagaI yA 8 kAle 9 Autta 10 paDhamA u||1|| evaM dvitIyAdayaH api abhyuuhyaaH| iha ca pustakAntare ayam artho dRzyate-dAkSiNAtyeSu lokapAleSu pratisUtraM yo tRtIyacaturthI tau udIcyeSu caturtha tRtIyau" avR0, atra mudritavRttau 'kAlavAle' sthAne 'mahAkAle' itysti|| 7.ru. loM0 lA 1 // 8.pisAyAgaM pucchA laa0|| 12 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 3-4 u09-10, 1-4 esA vattavvayA savvesu vi kappesu, ete ceva bhANiyavvA / je ya iMdA te' ya bhaanniyvvaa| sevaM bhaMte ! sevaM! bhaMte tti| // taiiyasate aTThamo uddaseo smtto| 3.8 // [navamo uddesao 'iMdiya'] [su. 1. iMdiyavisayabheyaparUSaNA] ... 1. rAyagihe jAva evaM vadAsI-kativihe NaM bhaMte ! iMdiyavisae paNNate ? goyamA ! paMcavihe iMdiyavisae paNNatte, taM0-sotiMdiyavisae, jIvAbhigame jotisiyauddeso neyavvo apariseso / // taiyasae navamo uddesao samatto // 3.9 // [dasamo uddesao 'parisA'] [1. bhavaNavaiAiaccuyakappapajatadevaparisAparUSaNA] 1. [1] rAyagihe jAva evaM vayAsI-camarassa NaM bhaMte ! asuriMdarasa asuraraNNo kati parisAo paNNattAo? goyamA ! tao parisAo paNNattAo, 15 taM jahA-samitA caMDA jaataa| [2] evaM jahANupuvIe jAva accuo kappo / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| // taiyasae dasamoheso / 3.10 // // tatiyaM sayaM samattaM // 1. te bhA' lo0 // 2. tatiyassa aTThamao // lA 1 // 3. jIvAbhigamasUtre tRtIyAyAM pratipattI dvitIye uddezake, pR0 373-374 sU0 191 // 4. so|| u0 9 // lA 1 // 5. tti / tatiyaM sa lA 1 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cautthaM sayaM [su 1. cautthasayassa uddesatthAhigArasaMgahaNIgAhA] 1. cattAri vimANehiM 1-4, cattAri ya hoti rAyahAMNIhiM 5-8 / neraie 9 lessAhi 10 ya dasa uddesA cautthasate // 1 // [paDhama-biiyattaiya-cautthA uddesA IsANalogapAlavimANANaM] [su. 2-5. cauNhaM IsANalogapAlANaM ghimANaTThANAiparUSaNA] 2. rAyagihe nagare jAva evaM vayAsI-IsANassa NaM bhaMte ! deviMdassa devaraNNo kati logapAlA paNNattA ? goyamA! cattAri logapAlA paNNatA, taM jahA-some jame vesamaNe vrunne| 3. etesi NaM bhaMte ! logapAlANaM kati vimANA paNNatA ? goyamA ! 10 cattAri vimANA paNNattA, taM jahA--sumaNe savvatobhadde vaggU suvaggU / 4. kahi NaM bhaMte ! IsANassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo sumaNe nAmaM mahAvimANe paNNate ? goyamA ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa uttareNaM imIse rayaNappabhAe puDhavIe jAva IsANe NAmaM kappe pnnnnte| tattha NaM jAva paMca vaDeMsayA paNNattA, taM jahA--aMkavaDeMsae phalihavaDiMsae rayaNavaDeMsae 15 jAyarUvavaDiMsae, majjhe ya'ttha iisaannvddeNse| tassa NaM IsANavaDeMsayassa~ mahAvimANassa purathimeNaM tiriyamasaMkhejAiM joyaNasahassAI vItitittA tattha NaM IsANassa deviMdassa devaraNNo somassa 2 sumaNe nAmaM mahAvimANe paNNatte, aMddhaterasajoyaNa0 jahA sakkassa vattavvatA taitiyasate tahA IsANassa vi jAva acaNiyA sNmttaa| 5. cauNha vi logapAlANaM vimANe vimANe uddeso| causu vimANesu cattAri uddesA aparisesA / navaraM ThitIe nANattaM 20 1.hANIo / nedeg lA0 lA 1 // 2. lesAhi lA lA 1 / / 3. he jAva lA0 // 4. vadAsi loM0 lA 1 // 5. jame varuNe vesmnne| etedeg loM0 / / 6. ya tattha mu0|| 7. ssa vimANassa lo0 // 8. bItIva lo0 // 9. aDDhatedeg lo0 // 10. tRtIyazate saptamoddezako issttvyH|| 11.sammattA laa1|| Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM sa04305-8,9,10 Adi duya tibhAgUNA paliyA dhaNayassa hoti do ceva / do satibhAgA varuNe paliyamahAvaJcadevANaM // 1 // cautthe sae paDhama biiya-taiya cautthA uddesA samattA // 4.1-4 // [paMcama-chaTTha-sattama-aTThamA uddesA IsANalogapAlarAyahANINaM] 1. rAyahANIsu vi cattAri uddesA bhANiyavvA jAva eNmahiDDhIe jAva varuNe mhaaraayaa| cautthe sae paMcama-chaThTha-sattama-aTTamA uddesA samattA // 4.5-8 // [mavamo uddeso 'neraia'] [su. 1. neraiyANaM upadhAyAiparUSaNA] 1. neraie NaM bhaMte ! neratiesu uvavajai 1 aneraie neraiesu uvavajai ? paNNavaNAe lessA~pade tatio uddesao bhANiyanvo jA~va naannaaNii| cautthasae navamo uddeso samatto // 4.9 // 1. vANaM // 4 // 4 // loM0 laa0|| 2. uddesayA mA loM0 laa0|| 3. "rAyahANIsa cattAri uddesayA bhaanniyvvaa| te caivam-'kahiM NaM bhaMte ! IsANassa deviMdassa devaraNNo somassa mahArano somA nAma rAyahANI paNNattA 1 goyamA ! sumaNassa mahAvimANassa ahe sapakkhiM' ityAdi pUrvoktAnusAreNa jIvAbhigamoktavijayarAjadhAnI(jIvA0 pR0 217-219)varNakAnusAreNa ca ekaika uddezakaH adhyetavyaH" avR0|| 4. evamahi mu0|| 5. yaa||4|| 8 // loM0 lA0 // 6. dege bhaMte ! nera lo0 // 7. ""lessApae 'tti saptadazapade / 'taio uddesao bhANiyavvo'tti / kvacid 'dvitIyaH' iti dRzyate, sa ca apapAThaH iti / sa caivam-goyamA ! neraie neraiesu uvavanai, no aNeraie neraiesu uvavajjai ityAdi" avR0 / prajJApanAsUtre saptadazapadaM lezyApadaM tatra tRtIyoddezakaH pR0 287 pRSThataH ma0 vi0 / tatra ca ayaM praznaH prArambhe eva vidyate // 8. ""jAva nANAI 'ti| ayam uddezakaH jJAnAdhikArAvasAnaH adhyetvyH| sa cAyam-" kaNhalesse NaM bhaMte! jIve kayaresu NANesu hojjaa| dosu hojjamANe AbhiNibohiya-suyaNANesa hojA ityAdi" avR0 / ayamapi pAThaH prajJApanAyAM saptadaze lezyApade tRtIye eva uddezake 291 pRSThataH ma0 vi0|| 9. degNAI // 4 // // loM0 lA0 // Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01,1,1] IsANalogapAlarAyahANI-nerahaovadhAya-lesAparUvaNA 181 [dasamo uddeso 'lessA'] [su. 1. lesANaM pariNAmAipaMcadasAhigAraparUSaNA] 1. se nUNaM bhaMte ! kaNhalessA nIlalessaM pappa tArUvattAe tAvaNNattAe ? evaM cauttho uddesao paNNavagAe ceva lessApade neyanvo jAva pariNAma-vaNNa-rasa-gaMdha-suddha-apasattha-saMkilijhuNhA / gati-pariNAma-paMdesogAha-vaggaNA-ThANamappabahuM // 1 // sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| cautthasae dasamo uddaso samatto // 4.10 // // cautthaM sayaM samattaM // 4 // 1. tanvaNa lA 1 // 2. ""evaM cauttho uddesao' ityAdivacanAd evaM draSTavyam-tAgaMdhattAe tArasattAe tAphAsattAe bhajo bhajo pariNamati 1 tA. goyamA! kaNDalesA nIlalesaM pappa tArUvattAe 5 bhujjo 2 pariNamati" ava0 / ayaM ca sarvo'pi savistaraH pAThaH vRttau darzitaH / sa ca prajJApanAyAM lezyApade caturthe uddezake, 292 pRSThataH (ma0 vi0) uddezakasamAptiM yAvat samavagantavyaH // 3. mUlapAThe uddhRtA iyaM gAthA prajJApanAyAH saptadazapadasya caturthe uddezake Ado eva nirdiSTA, pR. 291 ma0 vi0|| 4. degpadesAvagAhavaggaNaThANANamadeg prajJA0, ma0 vi0|| 5. gADhavaggaNaThANANamappa prajJApanApAThaH, Agamo0 // 6. tti| cautthaM sataM saMmattaM // lA 1 // Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaM sayaM [su. 1. paMcamasatassa dasuddesagANamatthAhigArA] 1. caMpa ravi 1 aNila 2 gaMThiya 3 sadde 4 cheumAyu 5-6 eyaNa 7NiyaMThe 8 / rAyagihaM 9 caMpAcaMdimA 10 ya dasa paMcamammi sate // 1 // [paDhamo uddeso 'ravi'] [su. 2-3. paDhamuddesassa uvugdhAo] 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nagarI hotthA / vnno| tIse NaM caMpAe nagarIe puNNabhadde nAme cetie hotthA / vnnnno| sAmI samosaDhe jAva 10 parisA pddigtaa| 3. teNaM kAleNaM tegaM samaeNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTTe aMtevAsI iMdabhUtI NAmaM aNagAre gotame goteNaM jA~va evaM vedAsI [su. 4-6. jaMbuddIghe sUriyaudaya'tthamaNa-divasa-rAiparUpaNA] 4. jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve sUriyA udINa-paudINamuggaccha podINa15 dAhiNamAgacchaMti ? pAdINa-dAhiNamuggaccha dAhiNa-pAdINamAgacchaMti 1 dAhiNa pAdINamuggaccha pAdINa-udINamAgacchaMti? pAdINa-udINamuggaccha udIcipAdINamAgacchaMti ? haMtA, goyamA! jaMbuddIve NaM dIve sUriyA udINa-pAdINamuggaccha jAve udiici-paadiinnmaagcchNti| 1. 'caMparavi' anena vAkyena campAnagayo raviviSayakaH praznaH carcitaH iti sUcanam // 2. chayumA lo0 // 3. 'caMpAcaMdimA' anena vAkyena campAnagaryA candraviSayakaH praznaH carcitaH iti sUcanam // 4. nagarIvarNakaH pUrvasUcitanagarIvarNakavad vaacyH|| 5. caityavarNako'pi pUrvapradarzitacaityavarNakavad vaacyH|| 6. 'jAva' padena pariSadaH nirgamanAd Arabhya pratigamanaparyantaM sarvo'pi varNakaH pUrvanirUpitapariSadvarNakavad vAcyaH' iti sUcanam // 7. gotamagotte NaM lA0 mu0|| 8. 'jAva' padena gautamasya varNakaH upAsanA ca ityAdi pUrvasUcitavarNaka-upAsanAvarNakavad vAcyam / / 9. badAsi loM0 lA 1 // 10. vRttikArasUcanena atra 'sUryo' iti dvivacanasambandhI artho bodhyaH / / 11. degpAINadeg laa0|| 12. pAINadeg laa0|| 13. degNa-paDINa mu0|| 14. ccha paDINaudINamAga mu0|| 15. 'jAva' padena sampUrNa praznavAkyaM sUcitam // 16. pAINamA' lA // Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-8] igera sUriyaudayatthamaNa-divasa- rAiparUvaNAi 183 5. jaMdA NaM bhaMte! jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe divase bhavati tadA NaM uttaraDDhe divase bhavati ? jadA NaM uttaraiDDhe divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa puratthima- pacatthimeNaM rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jadA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNa~DDhe divase jAva rAtI bhavati / 6. jadA NaM bhaMte! jaMbu0 maMdarassa pavtrayassa puratthimeNaM divase bhavati 5 tadANaM pacatthameNa vi divase bhavati ? jadA NaM paJcatthimeNaM divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve dIve maMdararsa pavtrayassa uttara - dAhiNeNaM rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jaMdA NaM jaMbu0 maMdara0 puratthimeNaM divase jAva rAtI bhavati / [su. 7-13. jaMbuddIve divasa - rAikAlamANaparUvaNA] 7. jaMdA NaM bhaMte! jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe ukkosa~e aTThArasamuhutte divase 10 bhavati tadANaM uttaraDDhe vi ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati ? jadA NaM uttaraDDhe ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa puratthima-paccatthimeNaM jahanniyA duvAlasamuhuttA rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jaMdA NaM jaMbu0 jAva duvAlasamuhuttA rAtI bhavati / 8. jadA NaM jaMbu0 maMdarassa puratthimeNaM ukkosae aTThAra jAva tadA NaM 15 jaMbuddIve dIve paccatthimeNa vi ukko0 aTThArasamuhutte divase bhavati ? jayA NaM pacatthimeNaM ukkosa aTThArasamuhutte divase bhavati tadA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve uttara0 duvAlasamuhuttA jAva rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jAva bhavati / "" 1. jatA lA 1 // 2. ' bharate' lA 1 TippaNI // 3. 'iha ca yadyapi 'dakSiNArdhe tathA uttarArdhe ' iti uktam tathApi 'dakSiNabhAge uttarabhAge ca' iti boddhavyam, 'ardha ' zabdasya bhAgamAtrArthatvAt / yato yadi dakSiNArdhe uttarArdhe ca samagre eva divasaH syAt tadA kathaM pUrveNa apareNa ca rAtriH syAt iti vaktuM yujyeta, ardhadvayagrahaNena sarvakSetrasya gRhItatvAt itazca dakSiNArdhAdizabdena dakSiNAdidigbhAgamAtrameva avaseyam, na tu ardham " abru0 // 4. 'airavate' lA 1 TippaNI // 5. raDDhe vi dideg mu0 // 6. gaDDhe vidi mu0 / / 7. NaM jaMbu0 loM0 // 8. ssa utta loM0 lA 1 // 9. jatA loM0 lA 1 // 10. sate lA 1 // 11. jatA lA 1 / / 12. jaMbU maMdara pura ukkosae bhaTThArasa jAva tate NaM jaMbU uttaradAhiNeNaM uttara aTThAra bhavati tadA NaM jaMbU maMdara pura sAtiregA duvAlasamuhantA rAtI bhavati ? goyamA ! jayA NaM jaMbU jAva rAtI bhavati / [9] jadA lA0 / / 13. degsa jAva tadA NaM jaMbu0 uttara0 jAva rAtI bhavati / [9] jadA lo0 lA 1, navaraM lA 1 pratau ' uttara0' ityetatsthAne 'uttaradAhiNeNaM' iti vartate // Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 10 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u01 9. jadA NaM bhaMte ! jaMbu0 dAhiNaDDhe aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM uttare aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati ? jadA NaM uttare aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM jaMbu0 maMdarassa pavvayassa puratthima-pacatthimeNaM sAtiregA duvAlasamuhuttA rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jaidA NaM jaMbu0 jAva rAtI bhavati / 10. jadA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa purathimeNaM aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM paJcatthimeNaM aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati 1 jadA NaM pacatthimeNaM aTThArasamuhuttANaMtare divase bhavati tadA NaM jaMbUdIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM sAiregA duvAlasamuhuttA rAtI bhavati 1 haMtA, goyamA ! jAva bhvti| 11. evaM eteNaM kameNaM osAreyavvaM-sattarasamuhutte divase, terasamuhattA raatii| sattarasamuhuttANaMtare divase, sAtiregA terasamuhattA raatii| solasamuhatte divase, codasamuhuttA raatii| solasamuhuttANaMtare divase sAtiregA codasamuhattA raatii| pannarasamuhutte divase, pannarasamuhuttA raatii| pannarasamuhuttANaMtare divase, sAtiregA pannarasamuhuttA raatii| codasamuhutte divase, solasamuhuttA raatii| 15 coddasamuhuttANaMtare divase, sAtiregA solasamuhuttA raatii| terasamuhutte divase, sattarasamuhuttA rAtI / terasamuhuttANaMtare divase, sAtiregA sattarasamuhuttA raatii| 12. jadA NaM jaMbu0 dAhiNaDDhe jahannae duvAlasamuhutte divase bhavati tayA NaM uttaraDDhe vi? jayA NaM uttaraDDhe tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa purathimeNaM ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! evaM ceva 20 uccAreyavyaM jAva rAtI bhavati / 13. jadA NaM bhaMte ! jaMbu0 maMdarassa pavvayassa puratthimeNaM jahannae duvAlasamuhutte divase bhavati tadA NaM paJcatthimeNa vi0 1 jayA NaM paJcatthimeNa vi tadA NaM jaMbu0 maMdarassa pavvayassa uttaradAhiNeNaM ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAtI bhavati ? haMtA, goyamA ! jAva rAtI bhvti| 1. uttara0aTThA loM0 lA 1 // 2. jadA jaMbu0 jAva duvAla samuhuttA rAtI laa0|| 3. degccsthimennN| jatA NaM paccatthimeNaM tadA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa uttaradAhiNeNaM sAtiregA duvAlasamuhuttA rAtI bhavati / evaM eteNa loM0 lA 1 // 4. rAtI bhavati / satta laamu0|| 5. degtare sAtirege terasa lo0 // 6. rAtI bhavati / panna' lA0 mu0|| 7. sAtiregasolasamuhuttANatarA rAtI bhavati / terasa lA 1 // 8. regasoladeg loN0|| 9. regasatta loM. laa0|| 10. tatA lA 1 // 11. 'buddIve maMdarapurasthimapaJcasthimeNaM ukkosiyA loN|| Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su09-18] jaMbuddIce divasarAhakAlamANa-hemaMtAiparUvaNA [su. 14-21. jaMbuddIvadAhiNaDDha-uttaraDDha-purathima-paJcatthimAIsu bAsAhemaMta-gimha-ayaNAi-osappiNI-ussappiNIparUvaNA] 14. jayA NaM bhaMte ! jaMbu0 dAhiNaDDhe vAsANaM paDhame samae paDivajjati tayA NaM uttaraDDhe vi vAsANaM paDhame samae paDivajai ? jayA NaM uttaraDDhe vAsANaM paDhame samae paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa purathimapaJcatthimeNaM aNaMtarapurakkhaDasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivajjati ? haMtA, goyamA ! jadA NaM jaMbu0 2 dAhiNaDDhe vAsANaM pa0 sa0 paDivajati taha ceva jAva paDivajjati / 15. jadA NaM bhaMte ! jaMbu0 maMdarassa0 puratthimeNaM vAsANaM paDhame samae paDivajati tayA NaM paJcatthimaNa vi vAsANaM paDhame samaie paDivajjai 1 jayA gaM paJcatthimeNa vAsANaM paDheme samae paDivajjai tayA NaM jAva maMdarassa pavvayassa / / uttaradAhiNaNaM aNaMtarapacchAkaDasamayaMsi vAsANaM pa0 sa0 paDivanne bhavati ? iMtA, goyamA! jadA NaM jaMbu0 maMdarassa pavvayassa purathimeNaM evaM ceva uccAreyavvaM jAva paDivanne bhavati / 16. evaM jahA samaeNaM abhilAvo bhaNio vAsANaM tahA AvaliyAe vi bhANiyavvo 2, ANApANUNa vi 3, thoveNa vi 4, laveNa vi 5, muhutteNa 15 vi 6, ahoratteNa vi 7, pakkheNa vi 8, mAseNa vi 9, uMuNA vi 10 / etesiM savvesiM jahA samayassa abhilAvo tahA bhaanniyvyo| 17. jadA NaM bhaMte ! jaMbuM0 dAhiNaDDhe hemaMtANaM paMDhame samae paDivajati ? jaheva vAsANaM abhilAvo taheva hemaMtANa vi 20, gimhANa vi 30 bhANiyavyo jAva uMU / evaM ete tinni vi / etesiM tIsaM AlAvagA bhaanniyvvaa| 18. jayA NaM bhaMte ! jaMbu0 maMdarassa pavvayassa dAhiNaDDhe paDhame ayaNe / paDivajjati tadA NaM uttaraDDhe vi paDhame ayaNe paDivajai 1 jahA samaeNaM abhilAvo taheva ayaNeNa vi bhANiyavvo jAva aNaMtarapacchAkaDasamayaMsi paDhame ayaNe paDivanne bhvti| 20 1. jaMbUdIve dIve dAhiNaDDhavAsANaM lA0 // 2. 'DDhe vi vA mu0 // 3. bhae ? jayA lo0 // 1. degNa vi vA mu0|| 5. paDhame tadA loN0|| 6. uDuNA vi loN0|| 7. degbU hemaMvANaM lo0 lA0 lA 1 // 8. paDhamasamae lo0 // 9. uDU / evaM loM0 lA0 // 10. evaM tiNNi lA 1 // 11. jaMbUdIve dIve dAhiNaDDhe laa0|| 12. tahA bhayadeg laa0|| 13. ayaNe paDivajjai / [19.] jahA loN0|| Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u01 19. jahA ayaNeNaM abhilAvo tahA saMvacchareNa vi bhANiyavvo, jueNa vi, vAsasateNa vi, vAsasahasseNa vi, vAsasatasahasseNa vi, puvvaMgeNa vi, puvveNa vi, tuDiyaMgeNa vi, tuDieNa vi, evaM pugve 2, tuDie 2, aDaDe 2, avave 2, huhUMe 2, uppale 2, paume 2, naliNe 2, atthaNiure 2, aue 2, gaue 5 2, paue 2, cUliyA 2, sIsapaheliyA 2, paliovameNa vi, sAgarovameNa vi, bhaannitvvo| 20. jadA NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve dAhiNaDDhe paDhamA osappiNI paDivajati tadA NaM uttaraDUDhe vi paDhamA osappiNI paDivajai ? jatA NaM uttaraMDDhe vi paDivajjai tadA NaM jaMbuddIve dIva maMdarassa pavvayassa purathima-paJcatthimeNaM 10 Nevatthi osappiNI Nevatthi ussappiNI, avahiteNaM tattha kAle pannate samaNAuso ! ? haMtA, goyamA ! taM ceva uccAreyavvaM jAva smnnaauso!| 21. jahA osappiNIe AlAvao bhaNito evaM ussappiNIe vi bhaannitvyo| [su. 22-27. lavaNasamudda-dhAyaisaMDa-kAloyasamudda-pukkharaddhesu 15 sUriyaudaya'tthamaNapabhihaussappiNIpajaghasANA parUvaNA] 22. lavaNe NaM bhaMte ! samudde sUriyA udIci-pAINamuggaccha ja Jceva jaMbuddIvassa vatavvatA bhaNitA sa cceva savvA aparisesitA lavaNasamudassa vi bhANitavvA, navaraM abhilAvo i~mo jANitavvo-'jatA NaM bhaMte ! lavaNe samudde dAhiNaDDhe divase bhavati tadA NaM lavaNe samudde puratthima-pacatthimaNaM rAtI bhavati ?' eteNaM abhilAveNaM netavvaM-jadA NaM bhaMte ! la~vaNasamudde dAhiNaDDhe paDhamA osappiNI paDivajati tadA NaM uttareDDhe vi paDhamA osappiNI paDivajai ? jadA NaM uttaraDDhe paDhamA osappiNI paDivajai tadA NaM lavaNasamudde puratthima-pacatthimeNaM nevatthi 1. hUhuya 2 loN0laa0|| 2. tyaNipure lA0 // 3. Nauyate ya 2 paue ya 2 loM0 / Naute ya paue ya lA0 // 4. degraDDhe o. paDi loM0 lA 1 // 5. udINapA loM0 // 6. aparisesA lA0 // 7. imo Neyavvo lA0 mu0 // 8. yadA NaM lA0 / jadA NaM lA 1 // 9. degti taM ceva jAva tadA NaM lA1 mu0 // 10. lavaNe sadeg laa0|| 11. 'raDDhe osappiNI paDhamA? jatA NaM sA paDhamA paDi0 tadA NaM lavaNadeg loM0 / raDDhe osappiNI paDhamA? jayA NaM o0 paDhamA paDi0 tadA NaM lavaNa laa1|| - Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su019-27] lavaNasamuhAIsu sUriyaudaya'tthamaNAiparUSaNA 187 osappiNI, Nevatthi ussappiNI samaNAuso ! 1 haMtA, goyamA ! jAva smnnaauso!| 23. dhAya'tisaMDe NaM bhaMte ! dIve sUriyA udIci-pAdINamuggaccha jaheva jaMbuddIvassa vattavvatA bhaNito sacceva dhAyaisaMDassa vi bhANitavvA, navaraM imeNaM abhilAveNaM savve AlAvagA bhANitavvA-jatA NaM bhaMte ! dhAyatisaMDe dIve dAhiNaDDhe divase bhavati tadA NaM uttaraDDhe vi ? jadA NaM uttaraDDhe vi taidA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvatANaM puratthima-paJcatthimeNaM rAtI bhavati ? haMtA, goyA~ ! evaM jAva rAtI bhavati / 24. jadA NaM bhaMte ! dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvatANaM puratthimeNaM divase bhavati tadA NaM paccatthimeNa vi ? jadA NaM paccatthimeNa vi tadA NaM dhAyaisaMDe 10 dIve maMdarANaM pavvayANaM uttaradAhiNeNaM rAtI bhavati 1 haMtA, goyamA ! jAva bhavati / 25. evaM eteNaM abhilAveNaM neyavvaM jAva jaMdA NaM bhaMte ! dAhiNaDDhe paDhamA osappiNI ta~dA NaM uttaraDDhe, jadA NaM uttaraDDhe tayA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pavvayANaM puratthima-paccatthimeNaM Nevatthi osappiNI jAva samaNAuso! ? haMtA, goyamA ! jAva samaNAuso ! / 26. jahA lavaNasamudassa vattavvatA tahA kAlodassa vi bhANitavvA, navaraM kAlodassa nAmaM bhANitavvaM / 27. abhiMtarapukkharaddhe NaM bhaMte ! sUriyA udIci-pAINamuggaccha jaheva dhAyaisaMDassa vattavvatA taheva abhitarapukkharaddhassa vi bhANitavvA / navaraM abhilAvo jANeyanvo jAva tadA NaM abhitarapukkharaddhe maMdarANaM puratthima- 20 paccatthimeNaM nevatthi osappiNI nevatthi ussappiNI, avahite NaM tattha kAle pannatte smnnaauso!| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tiH / paMcamasatassa paDhamao uddesao // 5.1 / 1. yaIsaMDe mu0 // 2. degtA taheva dhA lo0 // 3. tatA lA0 // 4. 'mA! jAva laa1|| 5. uttareNaM dAhiNeNaM mu0|| 6. jatA lA 1 // 7. tatA lA 1 // 8. dhAtai laa0|| 9. udIyipA loM0 / udINapA laa0|| 10. lAvo jAva jANitabbo lA 1 / lAyo bhANiyacco laa0|| Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 viyAhapaNNatisutaM . [sa05 u02 [biio uddesao 'aNila'] [su. 1. bitiodesassuvugdhAo] 1. rAyagihe nagare jAva evaM vadAsI[su. 2-4. disA-pidisAsu purevAtAdicauviSAuparUvaNA] 2. asthi NaM bhaMte ! Isi purevAtA, patthA vAtA, maMdA vAtA, mahAvAtA vAyaMti ? haMtA, atthi| 3. atthi NaM bhaMte ! purasthimeNaM IsiM purevAtA, patthA vAtA, maMdA vAtA, mahAvAtA vAyaMti ? hatA, atthi / 4. evaM paJcatthimeNaM, dAhiNeNaM, uttareNaM, uttara-purasthimeNaM, purathima1. dAhiNeNaM, dAhiNa-paJcatthimeNaM, pacchima-uttareNaM / [su. 5-6. disANaM paropparopanibaMdheNa pAuparUSaNA] 5. jadA NaM bhaMte ! puratthimaNaM IsiM purevAtA patthA vAtA maMdA vAtA mahAvAtA vAyaMti tadA NaM paJcatthimeNa vi isiM purevAtA0 1 jayA NaM paJcatthimaNaM IsiM purevAtA0 tadA NaM puratthimeNa vi ? haMtA, goyamA jaMdA NaM purathimeNaM 15 tadA NaM paccatthimeNa vi IsiM, jayA NaM paccatthimeNaM tadA NaM puratthimeNa vi IsiM / evaM disaasu| 6. evaM vidisAsu vi| 1. "IsiM purevAya'tti manAk satrehavAtAH [satrehA nAma sasnehAH] / patthA vAya tti pathyA vanaspatyAdihitA vAyavaH / maMdA vAya tti mandAH zanaiH saJcAriNaH amhaavaataaH| mahAvAya tti uddaNDavAtA analpA ityarthaH" avR0|| 2. vAtaMti lo0 // 3. degttareNa vi| uttara-purathimeNaM IsiM purevAtA pacchAvAtA maMdAvAtA mahAvAyA vAyaMti ? haMtA, asthi| evaM dAhiNa-purathimeNaM, dAhiNapaJcatthimeNaM, uttr-pursthimennN| [5.] yadA NaM laa0||4. degNaM dAhiNa-paJcasthimeNaM dAhiNa-purasthimeNaM uttara-paJcatthimeNaM dAhiNa-purasthimeNaM uttr-pnyctthimennN| [5.] jatA NaM lA0 / degNaM dAhiNapaJcatthimeNaM, dAhiNa-purathimeNaM, uttara-purathimeNa, uttara-paJcasthimeNaM lo0 // 5. jatA loM. lA 1 // 6. tatA lA 1 // 7. jatA lA 1 // 8. purathimeNa vi? haMtA, go0 javA gaM purathimeNa tatA NaM paJcatthimeNa vi IsiM, jatA NaM paJcasthimeNaM IsiM tadA NaM purathimeNa vi IsiM / evaM disAsu lA 1 // Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-12] vivihA vAuparUvaNA [su. 7-9. dIviccaya-sAmuddayaghAtANaM IsiMghAtAdiparUvaNA] 7. asthi NaM bhaMte ! dIviccayA IsiM 1 haMtA, asthi / 8. atthi NaM bhaMte ! sAmuddayA IsiM 1 iMtA, asthi / 9. [1] jayA NaM bhaMte ! dIviccayA IsiM taidA NaM sAmuddayA vi IsiM, jadA NaM sAmuddayA IsiM tadA NaM dIviccayA vi IsiM 1 No INaDhe samaDhe / [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccati 'jadA NaM dIviccayA IsiM No NaM tayA sAmuddayA IsiM, jayA NaM sAmuddayA IsiM No NaM tadA dIviccayA IsiM 1 goyamA ! tesi NaM vAtANaM annamannassa vivaccAseNaM lavaNe samudde velaM nAtikkamati se teNa?NaM jAva vAtA vAyati / 5 [su. 10-12. payAraMtareNa ghAtasarUpatigaparUSaNA] 10. [1] asthi NaM bhaMte ! IsiM purevAtA patthA vAtA maMdA vAtA mahAvAtA vAyaMti ? haMtA, asthi / [2] phaiyA NaM bhaMte ! IsiM jIva vAyaMti ? goyamA ! jaiyA NaM vAuyAe ahAriyaM riyati tadA NaM IsiM jAva vAyaMti / 11. [1] asthi NaM bhaMte ! IsiM 1 haMtA, asthi / [2] kayA NaM bhaMte ! "IsiM 1 gotamA ! jayA NaM vAuyAe uttarakiriyaM riyai tayA NaM "iisiN| 12. [1] atthi NaM bhaMte ! IsiM ? haMtA, atthi / [2] kayA NaM bhaMte IsiM purevAtA patthA vAtA0 1 goyamA ! jayA NaM 1. cavA lo0 // 2. tatA lA0 // 3. deghatA lo0 // 4. tiNaTe lA0 // 5. catA loM. lA 1 // 6. tavA lA0 // 7. aNNamaNNaviva' lA 1 // 8. lavaNasamu loM0 laa0|| 9. "iha ca prathamavAkyaM prastAvanArthamiti na punaruktamityAzaGkanIyam" avR0|| 10. degvA, / vaayNti| [2] kayA lA0 // 11. katA loM0 lA0 lA 1 // 12. 'jAva' padena praznavacanaM sampUrNa vAcyam // 13. jatA lo0 // 14. tatA lA0 lA 1 // 15. Isi purevAyA patthA.? go' loM. mu0|| 16. IsiM jAva vaayNti| 12. [1] asthi mu0|| 17. jatA lA0 lA 1 // Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa05 u03 vAukumArA vAukumArIo vA appaNo vA parassa vA tadubhayassa vA aTTAe vAukAyaM udIta tayA NaM IsiM purevAyA jAva vaayNti| [su. 13. vAukAyassa sAsucchAsAdiparUSaNA] 13. vAukAe NaM bhaMte ! vA~ukAyaM ceva ANamati vA pANamati vA ? 5 jahA khaMdae tahA cattAri AlAvagA neyavvA-aNegasatasahassa0 / puDhe uddAta vaa| sasarIrI nikkhmti| [su. 14. odaNa-kummAsa-surANaM vaNapphati-agaNijIvasarIrattaparUSaNA] 14. aha bhaMte ! odaNe kuMmmAse surA ete NaM kisarIrA ti vattavvaM siyA ? goyamA! odaNe kummAse suMrAe ya je ghaNe davve ee NaM puvvabhAvapaNNavaNaM 10 paDucca vaNassatijIvasarIrA, tao pacchA satthAtItA satthapariNAmitA agaNijjhA mitA agaNijjhasitA agaNipariNAmitA agaNijIvasarIrA I vattavvaM siyaa| surAe ya je dave vve ee NaM puvvabhAvapaNNavaNaM paDucca AujIvasarIrA, tato pacchA satthAtItA jAva aMgaNisarIrA ti vattavvaM siyaaN|| [su. 15. aya-taMba-tauyAidavvANaM puDhavi-agaNijIvasarIrattaparUSaNA] 15. aha NaM bhaMte ! aye taMbe taue sIsae uvale kasaTTiyA, ee NaM kiMsarIrA i vattavaM siyA ? goyamA ! ae taMbe taue sIsae uvale kasaTTiyA, 1. vAyakumArA vAyakumArIo loM0 / vAtakumArA vAtakumArIo laa0|| 2. tavA loM0 lA. lA 1 // 3. vaataa0| [13.] vAuyAe loM0 lA0 lA 9 // 4. vAuyAyaM loM0 lA 1 // 5. ANamaMti vA pANamaMti vA lA 1 vinA // 6. iyaM carcA dvitIye zatake prathamoddezake yathA samAgatA, atra sA tathaiva vAcyA // 7. "tatra prathamo darzita ev| 'maNega' ityaadidvitiiyH| sa ca evam-vAuyAe NaM bhaMte! vAuyAe ceva aNegasayasahassakhutto uddAittA udAittA vattheva bhujjo bhujo paJcAyAi? havA, goymaa!| 'puDhe uddAi 'tti tRtiiyH| sa caivam se bhaMte ! kiM puDhe uddAi, apuDhe uddAi ? goyamA! puDhe uddAi, no apuDhe / 'sasarIrI' ityAdiH caturthaH / sa caivam-se bhaMte ! kiM sasarIrI nikkhamai, asarIrI nikkhamai ? goyamA ! siya sasarIrI ityAdi" avR0|| 8. degti| sasa' lA 1 // 9. kummAsA loM0 lA0 lA 1 // 10. " kiMsarIra tti keSAM zarIrANi kiNshriiraanni|" avR0|| 11. "surAe ya je ghaNe tti surAyAM dve dravye syAtAm-dhanadravyaM dravadravyaM ca, tatra yad ghanadravyam" avR0|| 12. agaNijjhasiyA agaNiseviyA agaNiparideg mu0| "agninA zoSitAni...agminA sevitAni vA, 'juSi prIti-sevanayoH' ityasya dhAtoH prayogAt" avR0|| 13. ti lA0 lA 1 // 14. agaNikAyasarIrA mu0|| 15. sivA loN|| 16. ae loN0|| 17. kasaTTitA loN| kasavahitA laa0|| Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 13-18] odaNAi-ayatabAi-iMgAlAIsu jIvaparUvaNA 191 ee NaM puvvabhAvapaNNavaNaM paDucca puDhavijIvasarIrA, tao pacchA satthAtItA jAvaM agaNijIvasarIrA ti vattavvaM siyaa| [su. 16. aTThi-camma-roma-nahAidavyANaM tasajIvasarIrattaparUSaNA, aTThijjhAmacammajjhAma-romajjhAma-nahajjhAmAidavyANaM tasa-agaNijIvasarIrattaparUvaNA ya] 16. aha bhaMte ! aTThI advijjhAme, camme cammajjhAme, rome roma- 5 jjhAme, siMge siMgajjhAme, khure khurajjhAme, nakhe nakhajjhAme, ete NaM kiMsarIrA ti vattavvaM siyA ? goyamA ! aTThI camme rome siMge khure nahe, ee NaM tspaannjiivsriiraa| advijjhAme cammajjhAme romajjhAme siMgajjhAme khurajjhAme NahajjhAme, ee NaM puvvabhAvapaNNavaNaM paDucca tasapANajIvasarIrA, tato pacchA satthAtItA jAva aMgaNi0 jAva siyaa| [su. 17. iMgAla chAra-bhusa-gomayANaM egidiyAipaMciMdiyajIva agaNijIvasarIrattaparUvaNA] 17. aha bhaMte ! iMgAle chArie, bhuse gomae ee NaM kiMsarIrA ti vattavvaM siyA ? goyamA ! iMgAle chArie bhuse gomae ee NaM puvvabhAvapaNNavaNAe egidiyajIvasarIrappaogapariNAmiyA vi jAva paMciMdiyajIvasarIrappaogapariNAmiyA 15 vi, tao pacchA satthA~tIyA jAva agaNijIvasarIrA ti vattavvaM siyaa| [su. 18. lavaNodahisarUvaparUvaNA] 18. lavaNe NaM bhaMte ! samudde kevatiyaM cakkavAlavikkhaMbheNaM pannatte 1 evaM neyaMvvaM jAva logaTTitI logANubhAve / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti bhagavaM jAva viharati / paMcamasara biio| 5.2 // 1. 'jAva' padena 'satthapariNAmitA' ityAdIni pUrvavatpadAni vAcyAni / / 2. Nakkhe, ete lA0 / Nakhare NakharajhAme, ete laa1|| 3. siMga-khura-NahajhAme, lA0 / / 4. agaNijIva tti vattavvaM siyA mu0 / / 5. sitA loM0 / / 6. degvaNaM paDucca egideg mu0|| 7. degtthAdIyA loN0|| 8. degkkhaMbheNaM? evaM lo0 // 9. ayaM samagraH pATho mudrite jIvAbhigamasUtre (pR. 324-25) tRtIyapratipattau lavaNasamudrAdhikAre dvitIyoddezake (sU0 173) vrtte| avRttau atra jIvAbhigamasUtranirdezo'sti // Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 vivAhapaNNattasutaM [taio uddesao 'gaMThiya '] [su. 1. egaM jIvaM paDucca egaMsi samae iha - parabhaviyAuyaveda Navisae aNNautthiyamaya nirAsapuvyayaM bhagavao samAdhANaM ] 5 1. aNNautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti bhA0 pa0 evaM parUveMtise jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA ANupuvvigaMDhiyA aNaMtaragaMDhiyA paraMparagaMDhitA annamannargaDhitA annamannaguruyattAe annamannabhAriyattAe annamannarguruya saMbhAriyattAe annamannaghaDattAe~ ciTThati, evAmeva bahUNaM jIvANaM bahUsu AjAtisahassesu bahUiM AuyasahassAiM ANupuvvigaDhiyAI jAva ciTThati / ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM do AuyAI paDisaMvedayati, taM jahA - ihabhaviyAuyaM ca parabhaviyAuyaM ca; 10 jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei taM samayaM parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, jAva se kahameyaM bhaMte ! evaM ? gotamA~ ! jaM NaM te annautthiyA taM caiva jAva~ parabhaviyAuyaM ca; je te evamAhaMsu~ micchA te evamAhaMsu / ahaM puNa goyamA ! evamaikkhAmi jAvaM paruvema - jahAnAmae jAlagaMThiyA siyA jAva annamannaghaDattAe ciTThati, aivAmeva egamegassa jIvassa bahUhiM aujAtisahassehiM bahUI AuyasahassAiM 15 ANupuvvigaDhiyAI jAva ciTTheti / ege vi ya NaM jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM paDisaMvedei, taM jahA-ihabhaviyAuyaM vA parabhaviyAuyaM vA, jaM samayaM ihabhaviyAuyaM paDisaMvedei no taM samayaM para0 paDisaMvedeti, jaM samayaM paiM0 no taM samayaM ihabhaviyAuyaM paiM0, ihabhaviyAuyassa paDisaMveyaNAe no parabhaviyAuyaM paDisaMvedei, parabhaviyAuyassa paDisaMveyaNAe no ihabhaviyAuyaM paDisaMvedeti / evaM khalu ege 20 jIve egeNaM samaeNaM egaM AuyaM paiM0, taM jahA - ihabhaviyAuyaM vA, parabhavi - yAjayaM vA / [sa05703 1. gaMThiyA loM0 vinA, navaraM 'gahiyA mu0 // 2. 'gurusaMbhA loM0 lA 0 lA 1 // 3. 9 jAva ciTThati lA0 // 4. AjAtisaya sahassesu mu0 / bhAyAtisaha lo0 lA0 // 5. mA ! bhannautthiyA taM caiva jaM samayaM iddabhaviyAuyaM paDisaMvedeti taM samayaM parabhaviyAuyaM paDhisaMvedeti 2 je te eva lA0 // 6. pUrvoktaH praznasaMbaMdhI samagraH pAThaH ' jAva' padena // 7. sutaM micchA / ahaM mu0 / sutaM NaM micchA / ahaM loM0 // 8. 'mAi jAva annamanaghaDattAe ciTThati lA 1 lA0 // 9. jAva annamanna lo0 / 'jAva' padena praznagataH sodAharaNaH samagro'pi pAThaH // 10 evameva lA 1 // 11. AyAtisaha loM0 lA0 // 12. 'puvviyaga' lA 0 // 13. '50' ityanena 'parabhaviyAjyaM ' jJeyam // 14. ' pa0 ' ityanena 'paDisaMvedei' jJeyam // " Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-5] egajIvaegasamayaiha-parabhaviyAuvedaNavattavvayAI [su. 2-4. jIva-cauvIsadaMDagesu AughiyAro] 2. jIve NaM bhaMte! je bhavie neraiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM sAue saMkamati, nirAue saMkamati ? goyamA ! sAue saMkamati, no nirAue saMkamati / 3. se NaM bhaMte ! Aue kahiM kaDe ? kahiM samAiNNe ? goyamA ! purime bhave kaDe, purime bhave smaainnnne| 4. evaM jAva vemANiyANaM dNddo| [su. 5. cauvvihaM joNiM paDucca AubaMdhaSiyAro] 5. se nUNaM bhaMte ! je jaM bhavie joNiM uvavajittae se taimAuyaM pakarei, taM jahA-neratiyAuyaM vA jAva devAuyaM vA ? haMtA, goyamA ! je jaM bhavie joNiM uvavajittae se tamAuyaM pakare', taM jahA-neraiyAuyaM vA, tiri0, maNu0, 10 devAuyaM vaa| neraiyAuyaM pakaremANe sattavihaM pakarei, taM jahA-rayaNappabhApuDhavineraiyAuyaM vA jAve ahesatamApuDhavineraiyAuyaM vA / tirikkhajoNiyAuyaM pakaremANe paMcavihaM pakarei, taM jahA--egiMdiyatirikkhajoNiyAuyaM vA, bhedo savvo bhaanniyvvo| maNussAuyaM duvihaM / devAuyaM cauvvihaM / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| // paMcamasae taio uddesao // 5.3 // [cauttho uddesao 'sadda'] [su. 1-4. chaumattha-kevalINaM saMkha-siMgAisahasavaNaSiyAro] 1. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse A~uDijamANAiM saddAiM suNeti, taM jahA-saMkhasaddANi vA, siMgasadANi vA, saMkhiyasadANi vA, khairamuhisadANi vA, 20 1. "je jaM bhavie joNi uvavajittae tti vibhaktipariNAmAt yaH yasyAM yonau utpattuM yogya ityarthaH" avR0|| 2. ttamA loM0 lA0 // 3. karati rati lA 1 // 4. degi neratiyA laa0|| 5. 'jAva' padena 'zarkarAprabhA' AdikAH paJca narakabhUmayo vAcyAH // 6. degttamapudeg lA 1 // 7. dvIndriyAdiko bhedo jnyeyH|| 8. sNmuuchim-grbhjbheden|| 9. bhavanapatyAdibhedena // 10. maNUse lA0, asmin pustake vizeSataH ayaM paatthH|| 11. "juDa bandhane' iti vacanAd AjoDyamAnebhyaH-AsaMbadhyamAnebhyaH mukha-hastadaNDAdinA saha zaGka-paTaha-jhalaryAdibhyo vAdyavize. SebhyaH, AkuzyamAnebhyo vA ebhya eva ye jAtAH zabdAH, ......tAn zabdAn shRnnoti| iha ca prAkRtatvena 'zabda 'zabdasya napuMsakanirdezaH" avR0|| 12. "zaGkhikA-hasvaH zaGkhaH" avR0|| 13. "kAhalA" avR0 / kharamuhiyasa lo0 // Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNantisutaM sa05 u04 poyAMsadANi vA, peripiriyAsadANi vA, paiNavasadANi vA, paiDahasadANi vA, bhaMbhAsaddANi vA, horaMbhaMsadANi vA, bherisadANi vA, aeNlarisadANi vA, duMdubhisaMghANi vA, tetANi vA, vitatANi vA, ghaNANi vA, jhusirANi vA ? haMtA, goyamA ! chaumatthe NaM maNUse AuDijamANAiM saddAI suNeti, taM jahA-saMkhasaddANi vA jAva 5 jhusirANi vaa| 2. tAI bhaMte ! kiM puMDrAiM suNeti ? apuTThAiM suNeti 1 goyamA ! puTThAI suNeti, no apuTThAI suNeti jAva NiyamA chaddisiM suNeti / 3. chaumatthe NaM bhaMte ! maiNusse kiM auragatAiM saddAiM suNei ? pAraMgatAI saddAiM suNei ? goyamA ! AragayAiM saddAiM suNei, no pAragayAiM sadAiM suNei / 4. [1] jahA NaM bhaMte ! chau~matthe maNusse AragayAiM saddAiM suNei, no pAragayAiM saddAiM suNei tahA 'NaM bhaMte ! kevalI kiM AragayAiM saddAiM suNe, no pAragayAiM sadAiM suNei ? goyamA ! kevalI NaM AragayaM vA pAragayaM vA savvadUramUlamaNaMtiyaM sadaM jANai pAsai / [27 se keNaTeNaM taM ceva kevalI NaM AragayaM vA jAva pAsai ? goyamA ! 15 kevalI NaM purathimeNaM miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai; evaM dAhiNaNaM, 1. porAsa loM0 / povAsa lA0 / "poyA-mahatI kAhalA" abR0 // 2. "kolikapuTakAvanaddhamukho vAdyavizeSaH" avR0|| 3. "bhANDapaTaho laghupaTaho vaa| tadanyastu paTahaH" avR0|| 4. "bhaMbhA DhakkA" avR0|| 5. "horaMbha tti rUDhigamyA" avR0|| 6. "bherI mahADhakkA" avR0|| 7. "jhalarI valayAkAro vAdyavizeSaH" avR0| bhASAyAm 'jhAlara' iti nAmnA suprasiddhaH devamandireSu vAdyamAnaH // 8. "devavAdyavizeSaH" avR0|| 9. "tatAni vINAdivAdyAni. tajjanitazabdA api ttaaH| evamanyadapi padatrayam , navaramayaM vizeSastatAdInAma-tataM vINAdikaM jJeyaM vitataM paTahAdikam / ghanaM tu kAMsyatAlAdi vaMzAdi zuSiraM mtm"| avR0|| 10. " "puTThAiM suNei' ityAdi tu prathamazate AhArAdhikAravad avaseyam' avR0|| 11. maNUse lA0; asminpustake vizeSataH ayaM paatthH|| 12. "ArAdbhAgasthitAn indriyagocaram AgatAn" avR0|| 13. "pAragatAI ti indriyaviSayAt parataH avasthitAn " avR0|| 14. matthamaNUse lo0 // 15. NaM kevalI lo0 // 16. degvalI maNusse kiM mu0|| 17. i? pAragayAiM lA0 mu0 // 18. "sarvathA dUram- viprakRSTam, mUlaM ca-nikaTam sarvadUramUlam , tadyogAt zabdo'pi sarvadUramUlaH, ataH tam , atyathai dUravartinam atyantAsannaM cetyrthH| antikam-Asannam, taniSedhAd anantikam , namaH alpArthatvAt , na atyantam antikam adUrAsannamityarthaH, tadyogAt zabdo'pi anantikaH, ataH tam / athavA 'savva' tti anena 'savvao samaMtA' iti upalakSitam , dUramUlaM ti anAdikamiti hRdym| aNaMtiyaM ti anantikama" avR0|| 19. gayaM vA pAragayaM vA jAva mu0|| 20. jANati pAsati, amiyaM lA0 / / Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 su0 1-10] chaumattha-kevalINaM saMkhAisahasavaNaviyArAi paJcatthimeNaM, uttareNaM, uDDhaM, ahe miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai, savvaM jANai kevalI, savvaM pAsai kevalI, savvato jANai pAsai, savvakAlaM jA0 pA0, savvabhAve jANai kevalI, savvabhAve pAsai kevalI, aNate nANe kevalissa, aNaMte daMsaNe kevalissa, nivvuDe nANe kevalissa, nivvuDe daMsaNe kevalissa / se teNaTeNaM jAva paasi| [su. 5-6. chaumattha-kevalINa hAsa-ussuAvaNadhiyAro] 5. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse haseja vA ? ussuAeja vA 1 haMtA, haseja vA, ussuyAejja vaa| 6. [1] jahA NaM bhaMte ! chaumatthe maNusse haseja vA ussu0 tahA NaM kevalI vi haseja vA, ussuyAeja vA ? goyamA ! no iNaDhe smjhe| [2] se keNaTeNaM bhaMte ! jAva no NaM tahA kevalI haseja vA, ussuyAeja vA? goyamA ! jaM NaM jIvA carittamohaNijakammassa udaeNaM hasaMti vA ussuyAyaMti vA, se NaM kevalissa natthi, se teNaTeNaM jAva no NaM tahA kevalI haseja vA, ussuyAeja vA / [su. 7-9. hasamANa-ussuyamANesu jIpa-caughIsadaMDaesu egatta-puhatteNaM sattaTTakammabaMdhaparUvaNA] 7. jIve NaM bhaMte ! hasamANe vA ussuyamANe vA kati kammapagaDIo baMdhati ? goyamA ! sattavihabaMdhae vA aTThavihabaMdhae vA / 8. evaM jAva vemaannie| 9. pohattiehiM jIvegiMdiyavajjo tiyabhaMgo / [su. 10-11. chaumattha-kevalINaM nidAviyAro] 10. chaumatthe NaM bhaMte ! maNUse nidAeja va ? payalAeja vA 1 haMtA, nidAeja vA, payalAeja vaa| 1. "vAcanAntare tu 'nivvuDe vitimire visuddhe' tti vizeSaNatrayam" avR0 // 2. NaM kevalI jAva pAsati laa0|| 3. " ussuyAeja tti anutsuka utsuko bhaved-utsukA reta" avR0||4. jassa kI laa.mu0|| 5. 'Ava' padena caturvizatirdaNDa kA vaimAnikaparyantA bodhyAH // 6. vemANiyA lA 1 // 7. 'pohatirahiM' ti pRthaktvapUtre-bahuvacanapUtreca, 'jIvA NaM' ityAdi bahuvacanavAkyasUtraiH // 15 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 15 L vivAhapaNNattamuttaM [sa05 u0 4 11. jahA iseja vA tahA, nevaraM darisaNAvara Nijjassa kammassa udaeNaM niddAyaMti vA, payalAyaMti vA / se NaM kevalissa natthi / annaM taM caiva / [su. 12-14. nidAyamANa- payalAyamANesu jIva - cauvIsadaMDaesa egatta-puhatteNaM sattaTThakammabaMdhaparUvaNA ] 12. jIve NaM bhaMte! niddAyamANe vA payalAyamANe vA kati kammapagaDIo baMdhati ? goyamA ! sattavihabaMdhae vA aTThavihabaMdhae vA / 13. evaM jAva vemANie / 14. pohattiesu jIvegiMdiya~vajjo tiyabhaMgo / [su. 15-16. gabhAvahAravisae hariNegamesidevavattavyA ] 15. harI NaM bhaMte ! negamesI sakkadUte itthIgabbhaM saharamANe kiM ga~bbhAo gamaM sAharati ? gabbhAo joNiM sAharai ? joNIto gabbhaM sAharati ? joNIto jo sAharai ? goyamA ! no gabbhAto gabdhaM sAharati, no gabbhAo joNi sAharati, no joNIto joNiM sAharati, parAmasiya parAmasiya avvAbAheNaM avvAbAhaM joNIo gabbhaM sAharai / 16. pabhU NaM bhaMte ! hariNegamesI sakkasa dUte itthIgabbhaM nahasiraMsi vA romakUvaMsi vA sAharittae vA nIharitae vA ? haMtA, pabhU, no ceva NaM tassa gabbhassa kiMciM vi AMbAhaM vA vibAhaM vA uppAejjA, chaivicchedaM puNa karejjA, esuhumaM ca NaM sAharijja vA, nIharijja vA / 1. hasejjA tahA lA0 // 2. Navari loM0 // 3. " iha ca (9 sUtre) pRthivyAdInAM hAsaH prAgbhavikatatpariNAmAd avaseyaH " abR0 // 4. " iha ca yadyapi mahAvIrasaMvidhAnAbhidhAyakaM padaM na dRzyate tathApi 'harinaigameSI ' iti vacanAt tadeva anumIyate / harinaigameSiNA bhagavato garbhAntare nayanAt / yadi punaH sAmAnyato garbhaharaNavivakSA abhaviSyat tadA 'deve NaM bhaMte!' iti avakSyaditi tatra hariH indraH tatsambandhitvAt harinaigameSI iti nAma " a0 // 5. bhaMte hariNegame mu0 // 6. saMharemANe avR0 / saMharaNamANe mu0 // 7. " ihacaturbhaGgikA, tatra garbhAd-garbhAzayAd avadheH garbhamgarbhAzayAntaram saMharati- pravezayati garbham - sajIvapudgalapiNDalakSaNamiti prakRtamityekaH 1 / tathA garbhAd avadheH yonim-garbhanirgamadvAraM saMharati-yonyodarAntaram pravezayatItyarthaH 2 / yonitaH yonidvAreNa garbham saMharati - garbhAzayaM pravezayati 3 / yonitaH yoneH sakAzAd yoniM saMharati- nayati, yonyA udarAd niSkAzya yonidvAreNaiva udarAntaraM pravezayatItyartha 4" avR0 / atra ' sAhara i ' kriyApadasya ' pravezayati' ityevam arthaH tathA ' nayati' ityapi arthaH pradarzitaH // 8. ssa NaM dUra mu0 // 9. kiMci A' loM0 // 10. " AbAhaM ti ISadvAdhAm " avR0 // 11. chavikreyaM loM0 // Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 11-17] gambhAvahArassa aimuttayamuNisijjhaNAe ya vattavvayA / [su. 17. paDiggaharUvanAvAe udagaMsi abhiramamANaM aimuttayamuNiM pecchiya saMjAyasaMsayANaM therANaM aNusadvipuvvayaM bhagaghayA parUpiyA aimuttayamuNisijjhaNApattavyayA] 17. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtevAsI atimutte NAmaM kumArasamaNe pagatibhaddae jAva vinniie| 5 [2] tae NaM se atimutte kumArasamaNe annayA kayAi mahAvuTTikAryasi nivayamANasi kakkhapaDiggaha-rayaharaNamAyAe bahiyA saMpaTTite vihaaraae| [3] tae NaM se atimutte kumArasamaNe vAhayaM vahamANaM pAsati, 2 maTTiyAMpAliM baMdhati, 2 'nAviyA me 2' NAvio viva NAvamayaM paDiggahakaM, udagaMsi kaTTha pavvAhamANe pavvAhamANe abhiramati / [4] taM ca therA adakkhu / jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchaMti, 2 evaM vadAsI--evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI atimutte NAmaM kumArasamaNe, se NaM bhaMte ! atimutte kumArasamaNe katihiM bhavaggahaNehiM sijjhihiti jAva aMtaM karehiti ? 'ajo!' ti samaNe bhagavaM mahAvIre te there evaM vadAsI-evaM khalu ajo ! mamaM aMtevAsI atimutte NAmaM kumArasamaNe 15 pagatibhadae jAva viNIe, se NaM atimutte kumArasamaNe imeNa ceva bhavaggahaNeNaM sijjhihiti jAva aMtaM karehiti / taM mA NaM ajjo ! tubbhe atimuttaM kumArasamaNaM hIleha niMdaha khiMsaha garahaha avamannaha / tubbhe NaM devANuppiyA! atimuttaM kumArasamaNaM agilAe saMgiNhaha, agilAe u~vagiNhaha, agilAe bhatteNaM pANeNaM viNayeNaM veyAvaDiyaM kareha / atimutte Na kumArasamaNe aMtakare ceva, aMtimasarIrieM 20 cev| [5] tae NaM te therA bhagavaMto samaNeNaM bhagavatA mahAvIreNaM evaM vuttA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti NamaMsaMti, atimuttaM kumArasamaNaM agilAe saMgiNhaMti jAva veyAvaDiyaM kareMti / 1. yAe pA mu0 // 2. kumAre samaNe lA0 // 3. 'jAva' padena 'bujjhihiti' 'mucihiti' ityAdIni pUrva samAgatAni pratItAni sarvANi padAni yojanIyAni // 4. ogeNhaha lA 2 // 5. dege| [5] tae loN0|| Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u04 [su. 18. mahAsukadevajuyalapucchAe bhagavao sattasayANaM sissANaM sijjhaNAvattavyayA] 18. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM mahAmukkAto kappAto mahAsAmANAto vimANAto do devA mahiDDhIyA jIva mahANubhAMgA samaNassa bhagavao mahAvIrassa 5 aMtiyaM paaunbhuutaa| [2] tae NaM te devA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti, namasaMti, vaMdittA namaMsittA maNasA ceva imaM etArUvaM vAgaraNaM pucchaMti--kati NaM bhaMte ! devANuppiyANaM aMtevAsisayAiM sijjhihiMti jAva aMtaM karehiMti ? tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre tehiM devehiM maNasA puDhe, tesiM devANaM maNasA cevaM imaM 10 etArUvaM vAgaraNaM vAgareti-evaM khalu devANuppiyA ! mama satta aMtevAsisatAI sijjhihiMti jAva aMtaM krehiNti|| [3] tae NaM te devA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM maNasA puDheNaM maNasA ceva imaM etArUvaM vAgaraNaM vAgariyA samANA haTTatuTThA jAva hayahiyayA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati NamaMsaMti, 2 tA maNasA ceva sussUsamANA NamaMsamANA abhimuhA 15 jAva pjjuvaasNti| [su. 19. sissasijjhaNApucchayadevasaMbaMdhiyAe goyamapucchAe bhagavao nidesANusAreNa goyamassa dehito sabbhAvAvagamo] 19. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa je? aMtevAsI iMdabhUtI NAmaM aNagAre jAva adUrasAmaMte uDUMjANU jAva viharatI / [2] tae NaM tassa bhagavato gotamassa jhANaMtariyAe vaTTamANassa imeyArUve ajjhathie jAva samuppajitthA--'evaM khalu do devA mahiDDhIyA jAva mahANubhAgA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiya pAunbhUyA, taM no khalu ahaM te deve jANAmi kayarAto kappAto vA saggAto vA vimANAto vA kassa vA atthassa aTThAe ihaM havvamAgatA ?' taM gacchAmi NaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmi 1. mahAsaggAo mahAvimANAbho do mu0 // 2. 'jAva' padena 'mahajjutI' prabhRtIni pUrva devavarNake samAyAtAni padAni yojyaani|| 3. bhAvA lo0 // 4. mahAvIraM maNasA va loM0 mu0|| 5. degvAsIsayA mu0 // 6. cceva lA 1 // 7. mamaM lA 1 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 18-19] bhagavao sattasayasissasijhaNAvattavyayA 199 NamaMsAmi jIva pajjuvAsAmi, imAiM ca NaM eyArUvAiM vAgaraNAiM pucchissAmi tti kaTTa evaM saMpeheti, 2 uTThAe uTheti, 2 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre jAva pajjuvAsati / [3] 'goyamA !' I samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM vadAsI-se nUNaM tava goyamA ! jhANaMtariyAe vaTTamANassa imetArUve ajjhathie jAva jeNeva 5 mama aMtira teNeva havvamAgae / se nUgaM gotamA ! a~Te samaDhe ? haMtA, asthi / taM gacchAhi NaM gotamA ! ete ceva devA imAI etArUvAI vAgaraNAI vAgarehiMti / [4] tae NaM bhagavaM gotame samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati NamaMsati, 2 jeNeva te devA teNeva pahArettha 10 gmnnaae| [5] tae NaM te devA bhagavaM gotamaM ejamANaM pAsaMti, 2 haTThA jAva yahidayA khippAmeva abbhuDheMti, 2 khippAmeva paccuvagacchaMti, 2 jeNeva bhagavaM gotame teNeva uvAgacchaMti, 2 tA jAva NamaMsittA evaM vadAsI-evaM khalu bhaMte! amhe mahAmukkAto kappAto mahAsAmANAto vimANAto do devA 15 mahiDDhiyA jAva pAdubbhUtA, tae NaM amhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadAmo NamaMsAmo, 2 maNasA ceva imAiM etArUvAiM vAgaraNAI pucchAmo-kati NaM bhaMte! devANuppiyANaM aMtevAsisayAI sijjhihiMti jAva aMtaM karehiMti ? tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre amhehiM maNasA puDhe amhaM maNasA ceva imaM etArUvaM vAgaraNaM vAgareti-evaM khalu devANuppiyA ! mama satta aMtevAsi0 jAva aMtaM karehiMti / 20 tae NaM amhe samaNeNaM bhaMgavayA mahAvIreNaM maNau puDheNaM maNasA cevaM imaM etArUvaM vAgaraNaM vAgariyA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo, 2 jAva pajjuvAsAmo ti kaTTa bhagava gotamaM vaMdaMti namasaMti, 2 jAmeva "disiM pAunbhUtA tAmeva "disiM pddigyaa| 1. pUrva samAgataM zrIgautamasvAminA samAcaritaM ArAdhanAparyupAsanAsaMbandhi savai varNanaM vAcyaM 'jAva' padena // 2. kaTTo laa0|| 3. di lA 1 mu0|| 4. atthe samatthe ? mu0|| 5. degva uvaagcchti| [5] tae laa0|| 6. pAhAre lA 1-2 // 7. mahAsaggAto mahAvimA mu0|| 8. bhagavatA vIreNaM lA 1 // 9. degsA ceva pudeg mu0|| 10. va lA 1 // 11. kaho lA0 // 12. disaM lA0 lA 1-2 / / Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u04 [su. 20-23. goyamassa devapaccaiyAe saMjaya-asaMjaya saMjayAsaMjayattapucchAe bhagavao samAhANaM] 20. 'bhaMte' tti bhagavaM gotame samaNaM jAva evaM vadAsI--devA NaM bhaMte ! 'saMjayA' ti vattavvaM siyA? gotamA ! No iNaDhe smjhe| abbhakkhANameyaM devANaM / - 21. bhaMte ! ' asaMjatA' ti vattavvaM siyA ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| NiTuravayaNameyaM devANaM / 22. bhaMte ! 'saMjayAsaMjayA' ti vattavvaM siyA ? goyamA ! No iNadve smddhe| asanbhUyameyaM devANaM / - 23. se kiM khauti NaM bhaMte ! devA ti vattavvaM siyA 1 goyamA ! devA 10 NaM 'no saMjayA' ti vattavvaM siyA / [su. 24. devANaM addhamAgahabhAsAbhAsittaM] 24. devA NaM bhaMte ! kayarAe bhAsAe bhAsaMti ? katarA vA bhAsA bhAsinjamANI visissati ? goyamA ! devA NaM addhamAgahAe bhAsAe bhAsaMti, sA vi ya NaM addhamAgahA bhAsA bhAsijjamANI visissati / [su. 25-28. kevali-chaumatthe paDucca aMtakarajANaNA-caramakamma caramanijarajANaNApattavyayA] 25. kevalI bhaMte ! aMtakaraM vA aMtimasarIriyaM vA jANati pAsai ? haMtA, goyamA ! jANati pAsati / 26. [1] jahA NaM bhaMte ! kevalI aMtakaraM vA aMtimasarIriyaM vA 20 jANati pAsati tathA NaM chaumatthe vi aMtakaraM vA aMtimasarIriyaM vA jANati pAsati ? goyamA ! No iNaDhe samaThe, socA jANati pAsati pamANato vaa| [2] se kiM taM socA ? socA NaM kevalissa vA, kevalisAvayassa vA, kevalisAviyAe vA, kevaliuvAsagassa vA, kevaliuvAsiyAe vA, tappakkhiyassa vA, tappakkhiyasAvagassa vA, tappakkhiyasAviyAe vA, tappakkhiyauvAsagassa vA 25 tappakkhiyauvAsiyAe vA / se taM socaa| 1. assaMjadeg lA 1-2 // 2. khAi NaM lA 2 // 3. aMtakaDaM lA 1 // 4. ttaM lA 2 // Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20-30] devANaM nosaMjayattaparUvaNAi 201 [3] se kiM taM pamANe 1 pamANe cauvihe paNNatte, taM jahA--paJcakkhe, aNumANe, ovamme, aagme| jahA aNuyogaddAre tahA NeyavvaM pamANaM jAva teNa paraM no attAgame, no aNaMtarAgame, paraMparAgame / 27. kevalI NaM bhaMte ! caramakammaM vA caramanijaraM vA jANati, pAsati ? haMtA, goyamA ! jANati, pAsati / 28. jahA NaM bhaMte ! kevalI caramakammaM vA0, jahA NaM aMtakaraNaM AlAvago tahA caramakammeNa vi aparisesito nneyvvo| [su. 29-30. kevali-vemANiyadedhe paDucca paNIyamaNa-ghaidhAraNavattavyayA] 29. kevalI NaM bhaMte ! paNItaM maNaM vA, vaI vA dhArejjA ? haMtA, dhArejjA / 30. [1] jeNaM bhaMte ! kevalI paNIyaM maNaM vA vaiM vA dhArejjA taM gaM 10 vemANiyA devA jANaMti, pAsaMti ? goyamA ! atthegaiyA jANaMti pAsaMti, atthegaiyA ne jANaMti ne pAsaMti / [2] se keNadveNaM jAva na jANaMti na pAsaMti ? goyamA ! vemANiyA devA duvihA paNNatA, taM jahA-mAyimicchAdiTThiuvavannagA ya, amAyisammaddiTThiuvavanagA yaM / evaM aNaMtara-paraMpara-pajjattA'pajjattA ya uvauttA annuvuttaa| tattha NaM 15 je te uvauttA te jANaMti pAsaMti / se teNaTeNaM0, taM ceva / 1. dRzyatAM 'naMdisuttaM aNuogaddArAI ca' granthe 436 taH 470 sUtrANi, pR0 173-79 // 2. AtAgame lA0 lA 2 // 3. jaMNaM lA 2 / jahA gaM mu0||4. te NaM lA 2 tahA NaM mu0|| 5. no lA 1 // 6. mAimi mu0 / mAyamicchaTTiIu laa0|| 7. amAyasa lA / amAisa mu0 // 8. ya tattha Na je te mAthimicchAdiTThIuvavanagA te na jANaMti Na paasNti| evaM aNaM lA 1 / ya tattha NaM je te mAimicchAdiTThIuvavannagA te na yAti na paasNti| tattha NaM je te amAIsammAdiTThIuvavanagA te NaM jANaMti paasNti| se keNaTeNaM evaM vu. amAIsammadiTThI jAva pA0 ? goyamA! bhamAIsammadiTThI duvihA paNNattA-aNaMtarovavannagA ya paraMparovavanagA y| tattha aNaMtarovavannagA na jA0, paraMparovavannagA jANaMti / se keNaTeNaM bhaMte ! evaM paraMparovavannagA jAva jANaMti ? goyamA ! paraMparovavanagA duvihA paNNattA-pajjattagA ya apajjattagA y| pajattA jA0 / apajattagA na jaa| evaM aNaMtara-paraMpara-pajjatta-apajattA ya upauttA annuvuttaa| tattha NaM mu0| vRttikAraistu svasammatavAcanAmanusRtyAtra mUlavAcanAgataM pAThaM vyAkhyAya etanmu0saMjJakAdarzagatapAThaviSaye'pItthaM nirdiSTam-"vAcanAntare tvidaM sUtraM saakssaadevoplbhyte"| evaMsthite'pi mu0saMjJakAdarza vRttikAranirdiSTavAcanAntarapAThAnantaraM vRttikArasvIkRtavAcanApATho'pi vartate, arthAd abhinnavAcanArUpeNa vAcanAdvayapATho vartate // Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u04 [su. 31-32. saTThANaTThiyaaNuttaradevANaM kevaliNA saha AlAghAivattavyayA] 31. [1] pabhU NaM bhaMte ! aNuttarovavAtiyA devA tatthagayA ceva samANA ihagateNaM kevaliNA saddhiM AlAvaM vA saMlAvaM vA karettae ? 5 haMtA, pbhuu| [2] se keNaTeNaM jAva pabhU NaM aNuttarovavAtiyA devA jAva karettae ? goyamA ! jaM NaM aNuttarovavAtiyA devA tatthagatA ceva samANA aTuM vA heuM vA pasiNaM vo kAraNaM vA vAgaraNaM vA pucchaMti, taM NaM ihagate kevalI alu vA jAva vAgaraNaM vA vAgareti / se teNaTeNaM0 / 10 . 32. [1] jaM NaM bhaMte ! ihagae ceva kevalI aTuM vA jAva vAgareti taM NaM aNuttarovavAtiyA devA tatthagatA ceva samANA jANaMti, pAsaMti ? haMtA, jANaMti paasNti| [2] se keNadveNaM jAva pAsaMti ? gotamA ! tesi NaM devANaM aNaMtAo maNodavvavaggaNAo laddhAo pattAo abhisamannAgatAo bhavati / se teNaTeNaM jaM 15 NaM ihagate kevalI jAva pA0 / [su. 33. aNuttaradevANamuvasaMtamohaNIyattaM] 33. aNuttarovavAtiyA NaM bhaMte ! devA kiM udiNNamohA uvasaMtamohA khINamohA ? goyamA ! no udiNNamohA, uvasaMtamohA, no khINamohA / 20 [su. 34. kevalissa iMdiyapaJcaiyajANaNA-pAsaNANaM paDiseho] 34. [1] kevalI NaM bhaMte ! AyANehiM jANai, pAsai ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| [2] se keNaTTeNaM jAva kevalI NaM AyANehiM na jANati, na pAsati ? goyamA ! kevalI NaM purathimeNaM miyaM pi jANati, amiyaM pi jANai jAva nivvuDe dasaNe kevliss| se teNaTeNaM0 / 1. atthaM lA 2 // 2. vA vAgaraNaM vA kAraNaM vA pucchaMti / tae NaM mu0 // 3. seeNaTeNaM lA 2 // Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 31-36] saTThANaTThiyadeva kevalINaM AlAvavattavvayAi 203 [su. 35. kevalissa hattha-prAyAINaM AgAsapaesAvagAhaNaM paDucca ghaTTamANakAla-essakAlaghattavyayA] 35. [1] kevalI NaM bhaMte ! assiM samayaMsi jesu AMgAsapadesesu hatthaM vA pAdaM vA bohaM vA aruM vA ogAhittANaM ciTThati, pabhU Na bhaMte ! kevalI seyakAlaMsi vi tesu ceva AgAsapadesesu hatthaM vA jAva ogAhittANaM ciTThittae 1 5 goyamA ! No iNaDhe smddhe| [2] se keNaTeNaM bhaMte ! jAva kevalI NaM assi samayaMsi jesu AgAsapadesesu hatthaM vA jAva ciTThati no NaM pabhU kevalI seyakAlaMsi vi tesu ceva AgAsapadesesu hatthaM vA jAva ciTThittae ? goyamA! kevalissa NaM vIriyasajogasaddavvatAe calAiM uvagaraNAiM bhavaMti, calovagaraNaTThayAe ya NaM kevalI assiM samayaMsi jesu 10 AgAsapadesesu hatthaM vA jAva ciTThati No NaM pabhU kevalI seyakAlaMsi vi tesu ceva jAva ciTTittae / se teNaTeNaM jAva vuccai-kevalI NaM assiM samayasi jAvaM cittttitte| [su. 36. coddasapubdhi paDucca ghaDa-kaDa-rahAidavyANaM sahassaguNakaraNasAmatthaparUvaNaM] 36. [1] pabhU NaM bhaMte ! coi~sapuvvI ghaDAo ghaDasahassaM, paDAo paDasahassaM, kaDAo kaDasahassaM, rahAo rahasahassaM, chattAo chattasahassaM, daMDAo daMDasahassaM abhinivvattittA uvadaMsettae ? haMtA, pabhU / [2] se keNaTeNaM pabhU coddasapuvvI jAva uvadaMsettae ? gIyamA ! cauddasapulvissa NaM aNaMtAI davvAiM ukkAriyAbhedeNaM bhijamANAI laddhAiM pattAI 20 abhisamannAgatAiM bhavaMti / se teNadveNaM jAva uvadaMsittae / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| 1. AkAsa lA 1-2 // 2. bAhuM vA mu0 // 3. cauddasa lA0 // 4. dhvaTTettA lA 1 mu0|| 5. "utkArikAbheda eraNDabIjAnAmiveti tatrotkArikAbhedena bhidyamAnAni" av0|| Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u05-6 [paMcamo uddesao.'chauma'] [su. 1. chaumatthaM paDucca kevaleNaM saMjameNaM asijjhaNAvattavyayA] 1. chaumatthe NaM bhaMte ! maNUse tIyamaNaMtaM sAsataM samayaM kevaleNaM saMjameNaM0 jahA paDhamasae caMutthuddese AlAvagA tahA neyavvaM jAva 'alamatthu' tti vattavvaM siyaa| 5 [su. 2-4. jIva-caupIsadaMDaesu evaMbhUya-aNevaMbhUyadheyaNAvattavyayA] ___2. [1] annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva parUveMti savve pANA savve bhUyA savve jIvA savve sattA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti, se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti jAva vedeti, je te evamAhaMsu micchA te evmaahNsu| ahaM puNa goyamA! evamAikkhAmi jAva parUvemi-atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti, atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA aNevaMbhUyaM vedaNaM vedeti / [2] se keNaTeNaM atthegaiyA0 taM ceva uccAreyavvaM / goyamA ! je NaM pANA bhUyA jIvA sattA jahA kaDA kammA tahA vedaNaM vedeti te NaM pANA bhUyA jIvA sattA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti / je NaM pANA bhUyA jIvA sattA jahA kaDA 15 kammA no tahA vedaNaM vedeti te NaM pANA bhUyA jIvA sattA aNevaMbhUyaM vedaNaM vedeti / se teNadveNaM0 taheva / 3. [1] neratiyA NaM bhaMte! kiM evaMbhUtaM vedaNaM vedeti ? aNevaMbhUyaM vedaNaM vedeti ? goyamA ! neraiyA NaM evaMbhUyaM pi vedaNaM vedeti, aNevaMbhUyaM pi vedaNaM vedeti| [2] se keNa?NaM 01 taM ceva / goyamA! je NaM neraiyA jahA kaDA kammA 2. tahA veyaNaM vedeti te NaM neraiyA evaMbhUyaM vedaNaM vedeti / je NaM neratiyA jahA kaDA kammA No tahA vedaNaM vedeti te NaM neraiyA aNevaMbhUyaM vedaNaM vedeti| se teNa?NaM0 / 4. evaM jAva vemANiyA / saMsAramaMDalaM neyavvaM / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti jAva viharai // // paMcamasae paMcamo uddesao samatto // 5.5 // 1. cautthe uddese lA 2 // 2. neyadhA mu0 // 3. degmAdikkhA lA 2 // 4. neyavvaM / jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve bhArahe vAse imIse ussa(osa mu0)ppiNIsamAe kai kulagarA hotthA ? goyamA ! satta 7 / evaM tisthayarA, [titthayara mu0] mAyaro piyaro paDhama(paDhamA mu0) Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-4, 1-4) evaMbhUyAiveyaNAvattavvayA AuyabaMdhaheuNo ya 205 chaTTho uddesao 'Au'] [su. 1-4 appAuya-dIhAuya-asubhadIhAuya-subhadIhAuyakammabaMdhaheuparUvaNA] 1. kahaM NaM bhaMte! jIvA appAuyattAe kammaM pakareMti ? gotamA ! tihiM ThANehiM, taM jahA-pANe aivAettA, musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhettA, evaM khalu jIvA 5 appAuyattAe kammaM pakareMti / 2. kahaM NaM bhaMte ! jIvA dIhAuyattAe kammaM pakareMti ? goyamoM ! tihiM ThANehiM-no pANe ativAittA, no musaM vadittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsuesaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhettA, evaM khalu jIvA dIhAuyattAe kammaM pkreNti| 3. kahaM NaM bhaMte ! jIvA asubhadIhAuyattAe kammaM pakareMti ? goyamA ! pANe ativAittA, musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA hIlittA niMdittA khiMsittA garahittA avamannittA, annatareNaM amarguNNeNaM apItikAraeNaM asaNa-pANakhAimasAimeNaM paDilAbhettA, evaM khalu jIvA asubhadIhAuyattAe kammaM pakareMti / 4. kahaM NaM bhaMte ! jIvA subhadIhAuyattAe kammaM pakareMti 1 goyamA ! 15 no pANe ativAtittA, no musaM vaittA, tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA vaMdittA namaMsittA jAva pajuvAsittA, annatareNaM maNuNNeNaM pItikAraeNaM asaNa-pANa-khAimasAimeNaM paDilAbhattA, evaM khalu jIvA subhadIhAuyattAe kammaM pakareMti / sissinniio| cakkavaTTI, mAyaro, piyaro, isthirynnN| baladevA, vAsudevA, [vAsudeva mu0] mAyaro, piyro| eesi paDisattU jahA samavAe nAmaparivADI tahA neyvaa| sevaM maMte! lA0 lA 2 mu0 / etatpAThAntaraM vAcanAntararUpeNa nirdiSTaM vRttikRdbhiH tathA ca vRttiH-"evam uktakrameNa vaimAnikAvasAnaM saMsArijIvacakravAlaM netavyam ityarthaH / atha ca iha sthAne vAcanAntare kulakaratIrthakarAdivaktavyatA dRshyte| tatazca saMsAramaNDalazabdena pAribhASikasaMjJayA sA iha sUcitA iti sambhAvyate iti"|| 1. go.! pANe lA0 ||2.maa pANe ativAittA lA 1 // 3. ativatittA lA 2 // 4. atra vRttau "athavA iha ApekSikI alpAyuSkatA" ityAdikaM nirdizya anyamatapradarzanapUrvaka savistaraM carcitam // 5. degmA! No pANe lA 1-2 // 6. vatittA lA 2 // 7. ""mA hana' ityevaM yaH anya vakti svayaM hanananivRttaH san asau mAhanaH, brahma vA brahmacaryama, kuzalAnuSThAnaM vA asya astIti brAhmaNaH" avR0|| 8. dIrghAyuSkatAviSaye'pi vRttau savistarA crcaa'sti|| 9. 'guNNeNaM aphAsueNaM aNesaNijeNaM asaNadeg avR0nirdiSTo vAcanAntarapAThabhedaH // 10. maNuNNeNaM phAsueNaM esaNijjeNaM iti avR0 nirdiSTo vAcanAntarapAThabhedaH // 11. jIvA jAva pakadeg lA 1-2 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 viyAhapaNNattisuttaM sa05 u0 6 [su. 5-8. bhaMDavikiNamANagAhApai-kAyayANaM bhaMDAvahAraM paDucca AraMbhiyAipaMcakiriyApattavyayA] 5. gAhAvatissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNamANassa kei bhaMDaM avaharejA, tassa NaM bhaMte ! taM bhaMDaM aNugavesamANassa kiM AraMbhiyA kiriyA kajjai 1 pAriggahiyA0, mAyAvattiyA0, apaJcakkhA0, micchAdasaNa0 1 goyamA ! AraMbhiyA kiriyA kanjai, pAri0, mAyA0, apacca0; micchAdasaNakiriyA siya kanjati, siya no kanjati / aha se bhaMDe abhisamannAgate bhavati tato se pacchA savvAo tAo pynnuiibhvNti| 6. gAhAvatissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNamANassa kaiie bhaMDaM sAtijejjA, 10 bhaMDe ya se aNuvaNIe siyA, gAhAvatissa NaM bhaMte ! tAo bhaMDAo kiM AraMbhiyA kiriyA kanjai jAva micchAdaMsaMNavattiyA kiriyA kajai ? kaiyassa vA tAo bhaMDAo kiM AraMbhiyA kiriyA kajai jAva micchAdaMsaMNavattiyA kiriyA kajjai ? goyamA ! gAhAvatissa tAo bhaMDAo AraMbhiyA kiriyA kajjai jAva apaJcakkhANiyA; micchAdasaNavattiyA kiriyA siya kanjai, siya no kanjai / 15 kaiyassa NaM tAo savvAo paiyaNuIbhavaMti / 7. gAhAvatissa NaM bhaMte ! bhaMDaM vikkiNamANassa jAva bhaMDe se uvaNIe siyA, kaiyassa NaM bhaMte ! tAo bhaMDAo kiM AraMbhiyA kiriyA kajati ? gAhAvatissa vA tAo bhaMDAo kiM AraMbhiyA kiriyA kanjati0 1 goyamA ! kaiyassa tAo bhaMDAo heTThilAo cattAri kiriyAo kajaMti, micchAdaMsaNakiriyA 20 bhayaNAe / gAhAvatissa NaM tAo savvAo pynnuiibhvNti| 8.[1] gAhAvatissa NaM bhaMte ! bhaMDaM jAva dhaNe ya se aNuvaNIe siyA0 1 aiyaM pi jahA 'bhaMDe uvaNIte' tahA neyavvaM / 1. pariggadeg lA 2 mu0||2. micchadaMsa lA 1 // 3. savvAto lA 1 // 4. bhaMte! taM bhaMDaM mu0|| 5. katie lA 1 // 6. bhaMDe mu0|| 7. "sAijeja tti svAdayet satyakAradAnataH svIkuryAt" avR0|| 8. tAto lA 1 // 9. saNakiriyA lA 1 mu0|| 10. katiyassa lA 1 // 11. payaNuyA bhadeg lA 1 // 12. katiyassa lA 1 // 13. "evaM dhanasyApi vAcyam / tatra prathamamevam-gAhAvaissa NaM bhaMte! bhaMDaM vikkiNamANassa kaie bhaMDaM sAijjejA, dhaNe ya se aNuvaNIe siyA, kaiyassa NaM tAo dhagAo kiM AraMbhiyA kiriyA kajjai 5? gAhAvaissa ya tAo dhaNAo kiM AraMbhiyA kiriyA kajjai 5? goyamA! kaiyassa tAo dhaNAo heTThilAo cattAri kiriyAo kajaMti, micchAdaMsaNakiriyA bhynnaae| gAhAvaissa NaM tAo savvAo pataNuIbhavaMti" avR0|| Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 su0 5-10] bhaMDavikiNamANa-kAyaesu paMcakiriyAvattavvayAi [2] uttho AlAvago-dhaNe ya se uvaNIe siyA jahA paDhamo AlAvago 'bhaMDe ya se aNuvaNIe siyA' tahA neyvyo| paDhama-cautthANaM aiko gmo| bitiya-taMtiyANaM ekko gmo| [su. 9. palitta-ghokasijamANe agaNikAe appakamma kiriyAsava-vedaNatarattaparUvaNA] 9. agaNikAe NaM bhaMte ! aMhuNojalite samANe mahAkammatarAe ceva mahAkiriyatarAe ceva, ma~hAsavatarAe ceva, mahAvedaNatarAe ceva bhavati / ahe NaM samae samae vokkasinjamANe vokkasinjamANe vocchijjamANe carimakAlasamayaMsi iMgAlabhUte mummurabhUte chAriyabhUte, tao pacchA appakammatarAe ceva, appakiriyatarAe ceva, appAsavatarAe ceva, appavedaNatarAe ceva bhavati ? haMtA, 10 goyamA ! agaNikAe NaM ahuNujalite samANe0 taM cev| [su. 10-11. dhaNupakkheSagapurisa-dhaNunivvattaNanimittajIpa dhaNuavayavANaM kAiyAdiyAo paMca kiriyAo] 10. [1] purise NaM bhaMte ! dhaNuM parAmusati, dhaNuM parAmusittA usuM parAmusati, usuM parAmusittA ThANaM ThAti, ThANaM ThicA AyatakaNNAyayaM usuM kareti, 15 AyayakaNNAyayaM usuM karettA uDDhaM vehAsaM usu uvvihati, 2 tato NaM se usuM uDDhaM vehA~saM uvihie samANe jAI tattha pANAI bhUyAI jIvAiM sattAI abhihaNati vatteti lesseti saMghAeti saMghaTeti paritAveti kilAmeti, ThANAo ThANaM saMkAmeti, jIvitAto vavaroveti, tae NaM bhaMte ! se purise katikirie ? goyamA ! jAvaM ca NaM se purise dhaNuM parAmusati jAva unvihati tAvaM ca NaM 20 se purise kAiyAe jAva pANAtivAtakiriyAe, paMcahi kiriyAhiM puDhe / , "caturtha tvevamadhyeyam-gAhAvaissa NaM bhaMte! bhaMDaM vikkiNamANassa kaie bhaMDaM sAijejA dhaNe ya se uvaNIe siyA, gAhAvaissa NaM bhaMte! tAo dhaNAo kiM AraMbhiyA kiriyA kajai 5? kaiyassa vA tAo dhaNAo kiM AraMbhiyA kiriyA kanai 5? goyamA! gAhAvaissa tAo dhaNAo AraMbhiyA 4, micchAdasaNavattiyA siya kanjai, siya no kajai / kaiyassa NaM tAo savvAo payaNuIbhavaMti" avR0 / evaM ca prathamasUtrasamamidaM caturthamiti, etadanusAreNa ca sUtrapustakAkSarANi anugantavyAni" avR0|| 2. dhaNe se mu0|| 3. ego lA 1 // 4. titiyA lA 1 // 5. ahaNujalideg lA 1 // 6. kiriyAta' lA 1 // 7. mahassA lA 1-2 // 8. voyasijjamANe 2 cadeg lA 1 // 9.mANe 2 crim'mu0|| 10.vehAse lA 2 // 11. leseti lA 1-2 // 12. saMghaDetilA 1 // Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 viyAha paNNattisuta [sa0 5 u0 6 [2] jesi pi ya NaM jIvANaM sarIrehito dhaNU nivvattie te vi ya gaM jIvA kAiyAe jAva paMcahiM kiriyAhiM puddhe| 11. evaM dhaNupuDhe paMcahiM kiriyAhiM / jIvoM paMcahiM / pahArU paMcahiM / usU paMcahiM / sare pattaNe phale prahArU pNchiN| 5 [su. 12. dhaNupakkhevagapurisa-dhaNunivvattaNanimittajIvANaM kahaMcinimittAbhASapasaMge kAiyAdiyAo cauro kiriyAo, dhaNuavayava-dhaNUSaggaha ciTThamANajIvANaM ca paMca kiriyAo] 12. ahe NaM se usU appaNo garuyattAe bhAriyattAe gurusaMbhAriyattAe ahe vIsasAe paccovayamANe jAI tattha pANAiM jAvaM jIvitAto vavaroveti, 1. evaM ca NaM se purise katikirie ? goyamA ! jAvaM ca NaM se usU appaNo garuyayAe jAva vavaroveti tAvaM ca NaM se purise kAiyAe jAva cauhiM kiriyAhiM pddh'e| jesi pi ya NaM jIvANaM sarIrehiM dhaNU nivvattie te vi jIvA cauhiM kiriyAhiM / dhaNupuDhe cauhiM / jIvAM cauhiM / NhArU cuhiN| usU paMcahiM / sare, pattaNe, phale, hArU paMcahiM / je vi ya se jIvA ahe paccovayamANassa 15 urvaggahe ciTThati te vi ya NaM jIvA kAiyAe jAva paMcahiM kiriyAhiM puTThA / [su. 13. annautthiyANaM cau-paMcajoyaNasayamaNussabahusamAiNNamaNussaloyaparUvaNAe parihArapuvyayaM cau-paMcajoyaNasayaneraiyabahusa mAiNNanirayaloyaparUvaNA] 13. annautthiyA NaM bhaMte! evamAikkhaMti jAva parUveMti-se jahAnAmae 20 juvatiM juvANe hattheNaM hetthe geNhejjA, cakkassa vA nAbhI aragAuttA siyA 1. sarIrehiM dhadeg lA 1-2 mu0| "dhanurAdinirvatakazarIrANAM tu jIvAnAM kathaM paJca kriyAH?" ityAdipraznam utthApya tatprativacanavidhAne ante vRttAvevaM sUcitam-"kiJca, sarvajJavacanaprAmANyAta yathoktaM tata tathA zraddheyameva" avR0|| 2. 'jIvA' iti dhanuSo gu 3. aha se lA 2 avRpr0|| 4. usuM mu0|| 5. gurudeg mu0 / guruyayAe bhAriyayAe lA 2 // 6. 'jAva' padena 'bhUyAiM jIvAiM sattAI abhihaNati vatteti lesseti saMghAeti saMghaTeti paritAveti kilAmeti ThANAo ThANaM saMkAmeti' iti bodhyam // 7. ti tAvaM ca lA 1-2 mu0||8.guruy lA 2 mu0|| 9. jIvA-jyA, pratyaJcA, dhanurguNa iti yAvat // 10. gahe vaTuMti lA 1-2 // 11. juvati juvANe lA 1-2 // 12. hatthaM lA 2 // Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 11-16] 209 evAmeva jAvaM cattAri paMca joyaNasatAI bahusamAiNe maNuyaloe maNussehiM / se kahametaM bhaMte ! evaM 1 gotamA ! jaM NaM te annautthiyA jAva maNussehiM, je te evamAhaMsu micchA0 / ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva evAmeva cattAri paMca joyaNasatAiM bahusamAiNNe nirayaloe neraiehiM / AhAkammapiMDavattagvayAha [su. 14. neraiya vikuvyaNAvattavyayA ] 14. neraiyA NaM bhaMte! kiM egattaM pabhU viuvvittae ? puhattaM pabhU vikuvvittae 1 jahA jIvobhigame AlAvago tahA neyavvo jAva durahiyAsaM / [su. 15-18. AhAkammAdirAyapiMDaMtANaM aNavajjattaM pahAragANaM bahujaNamajjhabhAsaga-pannavagANaM, AhAkammAipiMDe aNavaJjaruveNa bhuMjaMtANaM annasAhUNaM samappayANaM aNAloyagANaM ArAhaNA'bhAva vattavyA, AloyagANaM ca ArAhaNAsambhAvavattavyayA ] 15. [1] 'AhAkammaM NaM aNavajje 'tti maNaM pahArettA bhavati, se NaM tassa ThANassa aNAloiyapaDikkate kAlaM kareti natthi tassa ArAhaNA / ArAhaNA / [2] se NaM tassa ThANassa AloiyapaDikkaMte kAlaM kareti atthi tassa [3] eteNaM gameNaM neyavvaM-kIryakaDaM ThaviyagaM raiiyagaM kaMtArabhattaM dubbhikkhabhattaM vaiddaliyAbhattaM gilANabhattaM sijjAtarapiMDaM rAyapiMDaM / 16. [1] 'AhAkammaM NaM aNavaje ' tti bahujaNamajjhe bhAsittA sayameva paribhuMjittA bhavati, se NaM tassa ThANassa jAve atthi tassa AhaNA / [2] eyaM pi taha caiva jAva rAyapiMDaM / 1. 'AlApakaca evam --'goyamA ! egattaM pi pahU viuvvittae puhattaM pi pahU viuvvittae / egattaM biuvvamANe egaM mahaM moggararUvaM vA musuMDhirUvaM vA' ityAdi / 'puhataM viuvvamANe moggararUvANi vA' ityAdi / tAiM saMkhejjAiM no asaMkhejjAI / evaM saMbaddhAI 2 sarIrAI viuvvaMti, viuvvittA annamannassa kArya abhihaNamANA 2 veyaNaM udIreMti ujjalaM viulaM pagADhaM kakkasaM kaDuyaM pharasaM niDuraM khaMDa tivvaM dukkhaM duggaM durahiyAsaM ti " atru / ayaM ca AlApako vRttau ' ityAdi-ityAdi ' nirdizya saMkSipya sUcitaH, saMpUrNo'yaM jIvAjIvAbhigamasUtre tRtIyapratipattau nAraka svarUpavarNane dvitIye uddeza pa0 117 pra0, paM. 2-8 paryantam // 2. 'yagaDaM mu0 // 3. "raiyagaM ti modakacUrNAdi punarmodakAditayA racitam auddezikabhedarUpam " avR0 // 4. " vArdalikA - meghadurdinam " a0 // 5. ' jAva' padena 'aNAloiya' ityAdi tathA 'Aloiya' ityAdi pUrvavad vAcyam // . 4 15 20 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 15 viyAhapaNNantisutaM [sa05 u0 6-7 17. ' AhAkammaM NaM aNavajje ' tti sayaM annamannassa aNuppadovettA bhavati, se NaM tassa0 eyaM taha ceva jAva rAyapiMDaM / 20 18. 'AhAkammaM NaM aNavajje ' tti bahujaNamajjhe pannavaittA bhavati, se NaM tassa jAvai athi ArAhaNA jAva rAyapiMDaM / 19. Ayariye~-uvajjhAe NaM bhaMte ! saivisayaMsi gaNaM agilAe saMgiurmANe agilAe uvagiNhamANe katihiM bhavaggahaNehiM sijjhati jAva aMtaM kareti ? gotamA ! atthegaie teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhati, atthegaie docceNaM bhavaggahaNeNaM 10 sijjhati, taccaM puNa bhavaggaNaM nAtikkamati / [su. 19. gaNasArakhaNe agilAyamANANaM Ayariya - uvajjhAyANaM tanbhavAitibhavaggaNehiM sijjhaNA ] [su. 20. abbhakkhANapaccaiyakammabaMdhavattavtrayA ] 20. je NaM bhaMte ! paraM alieNaM asaMtaeNaM abbhakkhANeNaM abbhakkhAti tassa NaM kahappagArA kammA kajaMti ? goyamA ! je NaM paraM alieNaM asaMtaeNaM abbhakkhANeNaM abbhakkhAti tassa NaM tahappagArA ceva kammA kajjaMti, jattheva NaM abhisamAgacchati tattheva NaM paDisaMvedeti, tato se pacchA vedeti / sevaM bhaMte ! 2ttiM ' 0 / // paMcamasara chaTTo uddesao // 5.6 // [sattamo uddeso 'eyaNa '] [su. 1 - 2. paramANupuggala - dupadesiyAhakhaMdhANaM eyaNAdivattavvayA ] 1. paramANupoggale NaM bhaMte ! eyati veyati jA~va taM taM bhAvaM pariNamati ? goyamA ! siya~ eyati veyati jAva pariNamati, siya No eyati jAva No pariNamati / 1. aNupadAvatittA bhavati lA 1-2 // 3. patAvatittA lA0 | 1bhAsaittA lA 3 / pabhAvaittA lA 4 // 3. ' jAva' padena 'aNAloiya' ityAdi tathA 'Aloiya' ityAdi pUrvavad vAcyam // 4. ribhovajjhAe lA 1 // 5. savisasi 'tti svaviSaye arthadAna- sUtradAnalakSaNe " avR0 // 6. 'Ne uvagideg lA 2 // 7. duzceNaM lA 2 // 8. asambhUteNaM abbha' lA 1 mu0 / / 9. bhasaMtavayaNeNaM lA 1 mu0 // 10. " vedayati - nirjarayati" avR0 // 11. nti // 5 // 6 // lA 1-2 // 12. ' jAva' padena 'calati phaMdati khobhati' ityevaM kriyApadAni yojyAni // 13. "siya eyai tti kadAcidejate, kAdAcitkatvAt sarvapudgaleSu ejanAdidharmANAm " a0 // Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 17-20, 1-6] paramANupoggala-khaMdhANaM eyaNAdivattavvayAdi 211 2. [1] dupadesie NaM bhaMte ! khaMdhe eyati jAva pariNamai 1 goyamA ! siya eyati jAva pariNamati, siya No eyati jAva No pariNamati; siya dese eyati, dese no eyti| [2] tipadesie NaM bhaMte! khaMdhe eyati01 goyamA! siya eyati 1, siya no eyati 2, siya dese eyati, no dese eyati 3, sie dese eyati, 5 no desA eyaMti 4, siya desA eyaMti, no dese eyati 5 / / [3] cauppaesie NaM bhaMte ! khaMdhe eyati0 1 goyamA ! siya eyati 1, siya no eyati 2, siya dese eyati, No dese eyati 3, siya dese eyati, No desA eyaMti 4, siya desA eyaMti, no dese eyati 5, siya desA eyaMti, no desA eyaMti 6 / [4] jahA cauppadesio tahA paMcapadesio, tahA jAva annNtpdesio| [su. 3-8. paramANupoggala-dupaesiyAikhaMdhANaM asidhArAogAhaNa-agaNi kAyamajhajhADaNa-pukkhalasaMvaTTagamehollIbhaSaNa-gaMgApADisoyAgamaNavattavyayA] 3. [1] paramANupoggele NaM bhaMte ! asidhAraM vA khuradhAra vA ogAhejA ? hatA, ogaahejaa| [2] se NaM bhaMte ! tattha chijjejja vA bhijjejja vA 1 gotamA ! No iNaDhe samaDhe, no khalu tattha satthaM kamati / 4. evaM jAva asNkhejpesio| 5. [1] aNaMtapadesie NaM bhaMte ! khaMdhe asidhAraM vA khuradhAraM vA ogAhejA ? haMtA, ogaahejaa| [2] se NaM tattha chijjeja vA bhinjeja vA 1 goyamA! atthegaie chijjeja vA bhinjena vA, atthegaie no chijjeja vA no bhijeja vaa| 6. evaM agaNikAyassa majjhaMmajjheNaM / tahiM NavaraM 'jhiyAejjA' mANitavvaM / 20. 1. jAva parideg laa1|| 2. degpoggalA lA 1 // 3. hatA, goyamA! bhogA' lA 1 // 4. se gaM tastha bhaMte ! chijjeja lA 1 // 5.chajajeja bhejjeja vA lA 2 / "chidyeta dvidhAbhAvaM yAyAt / bhidyeta vidAraNabhAvamAtra yAyAt" avR0 // 6. gatite lA 1 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 5 u07 7. evaM pukkhalasaMvaTTagassa mahAmehassa majjhamajjheNaM / tahiM 'ulle siyaa'| 8. evaM gaMgAe mahArNadIe paDisotaM hvvmaagcchejaa| tahiM 'viNipAyamAvajjejjA, udagAvattaM vA udagabiMduM vA ogAhejA, se NaM tattha priyaavjejaa'| [su. 9-10. paramANupoggala-dupadesiyAikhaMdhANaM saaddha-samajha sapadesiyAivattavvayA] 9. paramANupoggale NaM bhaMte ! kiM saMaDDhe samajhe sapadese ? udAhu aNaDDhe amajjhe apadese 1 gotamA ! aNaDDhe amajjhe apadese, no saMaDDhe no samajhe no spdese| 10. [1] dupadesie NaM bhaMte ! khaMdhe kiM sa~addhe samajjhe sapadese ? 10 udAhu aNaddhe amajjhe apadese 1 goyamA ! saaddhe amajjhe sapadese, No aNaddhe No samajhe No apdese| [2] tipadesie NaM bhaMte ! khaMdhe0 pucchA / goyamA! aNaddhe samajjhe sapadese, no saMaddhe No amajjhe No apdese| [3] jahA dupadesio tahA je samA te bhaanniyvvaa| je visamA te 15 jahA tipaesio tahA bhANiyavvA / [4] saMkhejapadesie NaM bhaMte ! khaMdhe kiM saMaDDhe 6, pucchA / goyamA ! siya saiaddhe amajhe sapadese, siya aNaDDhe samajhe sapadese / [5] jahA saMkhejapadesio tahA asaMkhejapadesio vi, aNaMtapadesio vi| [su. 11-13. paramANupoggala-dupaesiyAikhaMdhANaM paropparaM phusaNAvattavyayA] 11. [1] paramANupoggale NaM bhaMte ! paramANupoggalaM phusamANe kiM deseNaM desaM phusati 11 deseNaM dese phusati 21 deseNaM savvaM phusati 31 desehiM desaM 1. degssa majjhaM lA 1 // 2. degNatIe lA 1 // 3. viNihAyadeg lA 2 mu0 / " viNighAyamAvajeja tti pratiskhalanam Apadyeta" avR0|| 4. "paryApadyeta vinazyet" avR0|| 5. saDDhe lA 1 / saddhe lA 2 // 6. saddhe samajhe sapaese lA 1.2, navaraM saDDhe lA 2 // 7. saaDDhe lA 1 // 8. sabhaDDhe amajhe apaese lA 1-2, navaraM samaddhe lA 1 // 9. saaddhe lA 1 // 10. ayam SaTasaMkhyAsUcakaH aGkaH 'saaDDe 1 samajhe 2 sapadese 3 udAhu aNaDDhe 4 amajjhe 5 apadese 6' ityevaM praznATakaM sUcayati // 11. saaDDhe lA 2 // 12. aNaddha lA 1 // Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 7-13] paramANupogala-khaMdhANaM sabhaddhAi-phusaNAvattavvayA phusati 4 ? desehiM dese phusati 51 desehiM savvaM phusati 61 savveNaM desaM phusati 71 savveNaM dese phusati 8 1 savveNaM savvaM phusati 91 goyamA ! no deseNaM desaM phusati, no deseNaM dese phusati, no deseNaM savvaM phusati, No desehiM desaM phusati, no desehiM dese phusati, no desehiM savvaM phusati, No savrveNaM desaM phusati, No savveNaM dese phusati, savveNaM savvaM phusati / [2] evaM paramANupoggale dupadesiyaM phusamANe sattama - NavamehiM phusati / [3] paramANupoggale tipade siyaM phusamANe niSpacchimaehiM tihiM phusati / [4] jahA paramANuporaMgalo tipadesiyaM phuMsAvio evaM phusAveyavvI jAva aNatapadesio / 12. [1] dupadesie NaM bhaMte ! khaMdhe paramANupoggalaM phusamANe 0 pucchA ? 10 tatiya-navamehiM phusati / [2] dupae sio dupadesiyaM phusamANo paDhama-taiya-sattama-NavamehiM phusati / [3] dupaesao tipadesiyaM phusamANo Adillaehi ya pacchila ehi ya tihiM phusati, majjhimaehiM tihiM vi paDiseheyavvaM / [4] dupadesio jahA tipadesiyaM phusAvito evaM phusAveyanvo jAva aNatapadesiyaM / 13. [1] tipadesie NaM bhaMte ! khaMdhe paramANupoggalaM phusamANe0 pucchA / tatiya-chaTTa - navamehiM phusati / [2] tipadesio dupadesiyaM phusamANo paDhamaeNaM tatiyaeNaM cauttha chaTThasattama - vahiM phusati / [3] tipadesio tipadesiyaM phusamANo savvesu vi ThANesu phusati / [4] jahA tipadesio tipadesiyaM phusAvito evaM tipadesio jAva aNatapaesieNaM saMjoeyavvo / [5] jahA tipadesio evaM jAva aNatapaesio bhANiyavvo / 1. 'poggale lA 1 // 2. phusAtito lA 2 // 3. dupadesiyaM phu0 mu0 // 4. mAdillehi ya pacchilehi ya lA 2 // 5. pucchA / goyamA ! tatiya' lA 1 // 6. eNaM joetanvo lA 1 // 213 15 20 25 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u07 -- [su. 14-28 paramANupuggala-dupadesiyAikhaMdhasaMbaMdhidavya-khetta bhAvANaM kAlao pattavyayA] 14. [1] paramANupoggale NaM bhaMte ! kAlato kevaicciraM hoti 1 goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kAlaM / [2] evaM jAva annNtpdesio| 15. [1] egapadesogADhe NaM bhaMte ! poggale see~ tammi vA ThANe annammi vA ThANe kAlao keciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / [2] evaM jAva asaMkhejapadesogADhe / 1. [3] egapadesogADhe NaM bhaMte ! poggale niree kAlao keciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kAlaM / [4] evaM jAva asaMkhejapadesogADhe / 16. [1] egaguNakAlae NaM bhaMte ! poggale kAlato kevaMciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kAlaM / 15 [2] evaM jAva annNtgunnkaale| 17. evaM veNNa-gaMdha-rasa-phAsa. jAva aNaMtaguNalukkhe / .... 18. evaM suhumapaMriNae poggle| 19. evaM bAdarapariNae poggle| 20. saddapariNate NaM bhaMte ! puggale kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! 20 jahanneNaM eMgaM samayaM ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejaibhAgaM / 21. asaddapariNate jahA eggunnkaale| 1. degvaciraM laa1-2|| 2. puggale lA 2, atra pratau kvacit 'puggale' kvacica 'poggale' iti ubhayathA'pi pAThaH // 3. "see tti saijaH-sakampaH" avR0|| 4. tammi vA aNNammi vA ThANe ma' lA 1 // 5. keciraM lA 2 // 6. "niree tti nirejaH-niSprakampaH" avR0|| 7. kecciraM lA // 8. vacciraM lA 1 // 9. dhannarasagaMdhaphAsa lA 1 // 10. pariNAmae laa.1|| 11. ekaM lA 1 // Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 14-29] paramANuAisaMbaMdhidavva-khetta-bhAvANaM kAlao vattavvayA 215 22. paramANupoggalassa NaM bhaMte ! aMtaraM kAlato kevaMciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kaalN| 23. [1] duppadesiyassa NaM bhaMte ! khaMdhassa aMtaraM kAlao kevaMciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM / [2] evaM jAva annNtpdesio| 24. [1] egapadesogADhassa NaM bhaMte ! poggalassa seyassa aMtaraM kAlato kevaMciraM hoi 1 goyamA ! jahannaNaM egaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kaalN| [2] evaM jAva asaMkhejapadesogADhe / 25. [1] egapadesogADhassa NaM bhaMte ! poggalassa nireyassa aMtaraM kAlato keciraM hoi ? goyamA ! jahanneNaM egaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe 10 asNkhejjibhaagN| [2] evaM jAva asaMkhejapaesogADhe / 26. vaiNNa-gaMdha-rasa-phAsa-suhumapariNaya-bAdarapariNayANaM aitesiM ja Jceva saMciTThaNA taM ceva aMtaraM pi bhANiyav / 27. saddapariNayassa NaM bhaMte ! poggalassa aMtara kAlato kevaciraM hoi 1 15 goyamA ! jahanneNaM aigaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kaalN| 28. asadapariNayassa NaM bhaMte ! poggalassa aMtaraM kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! jahannaNaM egaM samayaM, u~koseNaM AvaliyAe asaMkhejjaibhAgaM / [su. 29. davaTThANAuya-khettaTThANAuya-ogAhaNaTThANAuya ____ bhATThANAuyANaM appAbahuyaM] | .. 29. eyassa NaM bhaMte! davvaTThANAuyassa khettaTThANAuyassa ogAhaNaTThANAuyassa bhAvaTThANAuyassa kayare kayarehiMto jAva visesAhiyA vA 1 goyamA! savvatthove khettaTThANAue, ogAhaNaTThANAue asaMkhejaguNe, davvaTThANAue asaMkhejjaguNe, bhAvaTThANAue asNkhejgunne| 1. kecciraM lA 1 // 2. kevacciraM lA 1 // 3. vaNNa-rasa-gaMdha-phAsa lA 1 // 4. etesiM jaM ceva mu0|| 5. ekaM lA 1-2 // 6. asaMkhijjatikAlaM lA 2 // 7. ukkasseNaM lA 1 // 8, kayare jAva laa1-2|| Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...... dhiyAhapaNNattisuttaM [sa05 u07 khecogAhaNa-davve bhAvaTThANAuyaM ca appabahuM / khette savvatthove' sesA ThANA asaMkhaguNA // 1 // ..... [su. 30-36. cauccIsaidaMDagesu sAraMbhAivattavyayA] 30. [1] neraiyA NaM bhaMte ! kiM sAraMbhA sapariggahA ? udAhu aNAraMbhA 5 apariggahA ? goyamA ! neraiyA sAraMbhA sapariggahA, no aNAraMbhA No aprigghaa| [2] se keNadveNaM jAva apariggahA ? goyamA ! neraiyA NaM puDhavikAyaM samAraMbhaMti jAva tasakAyaM samAraMbhaMti, sarIrA pariggahiyA bhavaMti, kammA pariggahiyA bhavaMti, sacitta-acitta-mIsayAI davvAiM pariggahiyAI bhavaMti; se teNaTeNaM taM ceva / 31. [1] asurakumArA NaM bhaMte ! kiM sauraMbhA sapariggahA ? udAhu 10 aNAraMbhA apariggahA ? goyamA! asurakumArA sAraMbhA sapariggahA, no aNAraMbhA aprigghaa| [2] se keNaTeNaM0 1 goyamA ! asurakumArA NaM puDhavikAyaM samAraMbhaMti jAva tasakAyaM samAraMbhaMti, sarIrA pariggahiyA bhavaMti, kammA pariggahiyA bhavaMti, bhavaNA pari0 bhavaMti, devA devIo maNussA maNussIo tirikkhajoNiyA 15 tirikkhajoNiNIo pariggahiyAo bhavaMti, AsaNa-sayaNa-bhaMDamattovagaraNA pariggahiyA bhavaMti, sacitta-acitta-mIsayAI davvAiM pariggahiyAI bhavaMti; se teNadveNaM thev| . [3] evaM jAva thnniykumaaraa| 32. egidiyA jahA neraiyA / 33. [1] beiMdiyA NaM bhaMte ! kiM sAraMmA sapariggahA 10 taM ceva jAva 'sarIrA pariggahiyA bhavati, bAhirayA bhaMDamattovagaraNA pari0 bhavaMti, sacittaacitta0 jAva bhvNti| [2] evaM jAva curiNdiyaa| 1. sthobA laa1-2|| 2. asNkhejaa||1|| mu0|| 3. sAraMbhA pucchA? lA1-2 mu0|| 4. "iha bhANDAni mRNmayabhAjanAni / mAtrANi kaaNsybhaajnaani| upakaraNAni lauhI-kaDacchukAdIni" avR0|| 5. "bAhirayA bhaMDamattovagaraNa tti upakArasAdhAd dvIndriyANAM zarIrarakSAthai tatkRtagRhakAdIni" avR0|| Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0deg 30-34] cauvIsadaMDagesu sAraMbhAivattavvayA ... 34. paMceMdiyatirikkhajoNiyA NaM bhaMte ! taM ceva jAva kammA pariggahiyA bhavaMti, TaMkA kUDA selA siharI panbhArA pariggahiyA bhavaMti, jala-thala-bila-gRhaleNAM pariggahiyA bhavaMti, ujjhara-nijhara-cilala-palala-vappiNI pariggahiyA bhavaMti, aMgaDa-taDAga-daha-nadIo vaoNvi-pukkhariNI-dIhiyA guMjauliyA sa~rA sarapaMtiyAo sarasarapaMtiyAo bilapaMtiyAo pariggahiyAo bhavaMti, aurAma-ujjANA~ kANaNA 5 vaNAI vaNasaMDAI vaNarAIo pariggahiyAo bhavaMti, devaula-sabhA-pavA-thUbhA khA~tiya-paeNrikhAo pariggahiyAo bhavaMti, paugAra'dyAlaiMga-cairiyA-daura-gopurA~ pariggahiyA bhavaMti, pausAda-dhaira-saraNa-leNa-AvaNA pariggahitA bhavaMti, siMghADagatiga-caukka-caccara-caiummuha-mahApa~hA pariggahiyA bhavaMti, sagaDa-raha-jANa-juggagilli-thilli-sIya-saMdamANiyAo pariggahiyAo bhavaMti, "lohI-loIMkaDAha- 10 1. "chinnaTaGkAH" avR0|| 2. "kUTAni-zikharANi vA hastyAdibandhanasthAnAni vA" avR0|| 3. "muNDaparvatAH" avR0|| 4. "zikhariNaH-zikharavanto girayaH" avR0|| 5. "ISadavanatA giridezAH" av0|| 6. grahA-leNA mu0 / gRhalayaNA lA 2 // 7. "leNa ti utkIrNaparvatagRham" avR0|| 8. "avajharaH parvatataTAd udakasya adhaHpatanam" avR0|| 9. "nirjharaH udakasya sravaNam" avR0||10. "cillala tti cikkhallamizrodako jalasthAnavizeSaH" avR0|| 11. "prahlAdanazIlaH" avR0 // 12. "kedAravAn taTavAn vA dezaH, kedAra eva iti anye" avR0|| 13. "kUpaH" avR0|| 14. "vApI-caturasro jalAzayavizeSaH" avR0|| 15. "puSkariNI-vRttaH sa eva, puSkaravAn vA' avR0|| 16. dIhiya-guMjAliya-sarA lA 1-2 / "dIhiya tti sAriNyaH" avR0|| 17. "vakrasAriNyaH" avR0|| 18. "sarAMsisvayaMsambhUtajalAzayavizeSAH" avR0|| 19. "saraHpaGktayaH" avR0|| 20. "yAsu saraHpaGktiSu ekasmAt sarasaH anyasmin , anyasmAd anyatra, evaM saJcArakapATakena udakaM saJcarati tAH * // 21. "Aramanti yeSu mAdhavIlatAdiSu dampatyAdIni te ArAmAH" avR0|| 22. ujANa-kA lA 1 // 23. "udyAnAni-puSpAdimavRkSasaMkulAni utsavAdau bahujanabhogyAni" avR0|| 24. vaNA vasaMDA vaNarAImo lA 1.2 / "vanAni nagaravi. prkRssttaani| vanakhaNDAH (vanaSaNDAH)-ekajAtIyavakSasamUhAtmakAH" av0|| 25. deuldeglaa| 26. degsama-pava-thUbha-khAtiya lA 1.2 // 27. "khAtikAH-uparivistIrNAdhaHsakaTakhAtarUpAH" avR0||28. "parikhAH-adha upari ca samakhAtarUpAH" avR0|| 29. pAgAragahAlagacariyAdArA gopurA lA 1 / pAgAriTTAlagadeg lA 1 // 30. "aTTAlaga tti prAkAropari AzrayavizeSAH" avR0|| 31. "carikA-gRhaprAkArAntare hastyAdipracAramArgaH" avR0|| 32. "dvArakhaDaktikA" avR0|| 33. "gopuraM-nagarapratolI" avR0|| 34. "prAsAdA devAnAM rAjJAM ca bhavanAni athavA utsedhabahalAH prAsAdAH" avR0|| 35. "gRhANi-sAmAnyajanAnAma sAmAnyAni vA" avR0|| 36. "zaraNAni tRNamayAvasarikAdIni" avR0 // 37. "ApaNAH-haTAH" avR0|| 38. siMgADaga lA 2 // 39. "caturmukhadevakulakAdi" avR0|| 40. pahapahA lA 1 / 51. "lauhI maNDakAdipacanikA" avR0|| 42. "lohakaDAha tti kavellI" avR0|| Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 viyAhapaNNattisutta [sa05 u07-8 kaMDacchuyA parigahiyA bhavaMti, bhavaNAM pariggahiyA bhavaMti, devA devIo maNussa maNussIo tirikkhajoNiyA tirikkhajoNiNIo AsaNa-sayaNa-khaMbha-bhaMDa-sacittA acitta-mIsayAI danvAiM pariggahiyAI bhavaMti; se teNaTTeNaM0 / 35. jahA tirikkhajoNiyA tahA maNussA vi bhaanniyvvaa| 5 36. vANamaMtara-jotisa-vemANiyA jahA bhavaNavAsI tahA neyavvA / - [su. 37-44. paMcappayAraheu-aheUNaM pattanvayA] *37. paMca hetU paNNatA, taM jahA-hetuM jANati, hetuM pAsati, hetuM bujjhati, hetuM abhisamAgacchati, hetuM chaumatthamaraNaM mrti| 38. paMceva hetU paNNattA, taM jahA--hetuNA jANati jAva hetuNA 10 chaumatthamaraNaM marati / 39. paMca hetU paNNattA, taM jahA-hetuM na jANai jAva hetuM aNNANamaraNaM mrti| 40. paMca hetU paNNattA, taM jahA-hetuNA Na jANati jAva hetuNA aNNANamaraNaM marati / 41. paMca aheU paNNattA, taM jahA-aheuM jANai jAva aheuM kevalimaraNaM mrti| 42. paMca aheU paNNatA, taM jahA- aheuNA jANai jAva aheuNA kevalimaraNaM mri| 43. paMca aheU paNNatA, taM jahA-aheuM na jANai jAva aheuM chaumatthamaraNaM mri| 20 1. kaDucchayA lA 1 / kaDacchayA lA 2 / "kaDacchuya tti pariveSaNArthoM bhAjanavizeSaH" avR0 / bhASAyAm "kaDachI athavA kddcho"| mudritamUle mudritavRttau ca 'kaDucchuyA' iti pAThaH // 2. pariggihiyA lA 1 // 3. "bhavaNa tti bhavanapatinivAsaH" avR0|| 4. 37 taH 44 paryantaM sUtrASTakaM vyAkhyAya, ante vRttikRdbhistadurgamatvamapi sUcitam, tathA ca vRtti :- "gamanikAmAtramevedam aSTAnAmapi suutraannaam| bhAvArtha tu bahuzrutA vidanti" // 5. paMca he lA 1 // Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 35-44, 1-4] paMcappayAraheu-aheuvattavvayAi 219 44. paMce aheU paNNatA, taM jahA-ahe uNA na jANai jAva aheuNA chaumatthamaraNaM mri| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| // paMcamasaMpa sattamo uddesao samatto // 5.7 // [aTThamo uddeso 'niyaMTha'] [su. 1-2. bhagavao sissANaM nArayaputta-niyaMThiputtANaM egatthaviharaNaM] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jA~va parisA pddigtaa| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI nArayaputte nAmaM aNagAre pagatibhaddae jaoNva viharati / 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrasse aMtevAsI 10 niyaMThiputte NAmaM aNagAre pagatibhaddae jAva viharati / [su. 3-4. puggalapaccaiyasaaddha-samajha-sapadesAdivisayAe ___ niyaMThiputtapucchAe nArayaputtassa paccuttaraM] 3. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre jeNAmeva nArayaputte aNagAre / teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA nArayaputtaM aNagAraM evaM vadAsI-savvapoggalA hai| te ajo! kiM saMaDDhA samajjhA sapadesA ? udAhu aNaDDhA amajjhA apaesA ? 'anjo' ti nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM evaM vadAsIsavvapoggalA me ajo! saiaDDhA samajjhA sapadesA, no aNaDDhA amajjhA , apesaa| 4. [1] tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nAradaputtaM aNagAraM evaM 20 vadAsI-jati NaM te ajo! savvapoggalA saaDDhA samajjhA sapadesA, no aNaDDhA 1. paMcetra malA 1 // 2. "sayassa sattamao // 3. degNaM jAva parisA lA 2 // 4. 'jAva' zabdena pUrvasUcitaM 'samosaDhe' paryantaM bhagavadvarNanaM tathA pariSado varNanaM ca yojanIyam // 5. ssa jAva aMtedeg mu0|| 6. 'jAva'padena 'viNIe' ityAdikaH zramaNavarNakaH pUrvasUcito yojniiyH|| 7. NAradapu laa1|| 8. degcchati, teNeva uvA laa|| 9. sadhA po mu0|| 10. samaddhA laa1|| 11. uvAhu aNaddhA madeg lA1 // 12. vadAsi lA1 / vayAsi lA2 // 13. sabhaddhA lAra, atra pustake kvacit 'adA' tathA kvacit 'aDDhA' ityevaM dvidhA pAThaH // 14. vadAsi jati laa1|| Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 viyAhapaNNattisuttaM .. [sa05 u08 amajjhA apadesA; kiM davvAdeseNaM ajo! savvapoggalA saaDDhA samajjhA saMpadesA, no aNaDDhA amajjhA apadasA ? khettAdeseNaM ajjo ! savvapoggalA saaDDhA samajjhA sapadesA? taha ceva / kAlAdeseNaM0? taM ceva / bhIvAdeseNaM ajo!01 taM cev| [2] tee NaM se nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM evaM vaidAsIdabAdeseNa vi me ajjo ! savvapoggalA saaDDhA samajhA sapadesA, no aNaDDhA amajjhA apadesA; khettAeseNa vi savvapoggalA saaDDhA0; taha ceva kAlAdeseNa vi; taM ceva bhAvAdeseNa vi| [su. 5-9. dayAdiAdesehiM savyapoggalANaM nArayaputtapasvaNAe niyaMThiputtakayanisahANaMtaraM nArayaputtassa niyaMThiputtaM pai sabbhAvaparUvaNatthaM vinattI, niyaMThiputtakayaM davyAdiAdesehiM puggalamappAbahuyapuvvayaM samAhANaM ca] 5. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nArayaputtaM aNagAraM evaM vayAsI-jati NaM ajjo ! davvAdesaNaM savvapoggalA saaDDhA samajjhA sapaesA, no aNaDDhA amajjhA apaesA; evaM te paramANupoggale vi saaDDhe samajjhe sapaese, No aNaDDhe amajjhe apaese; jati NaM ajo! khettAdeseNa vi savvapoggalA saa03, jAva evaM te egapadesogADhe vi poggale saaDDhe samajjhe sapadese; jati NaM ajjo ! kAlAdeseNaM savapoggalA saaDDhA samajjhA sapaesA, evaM te egasamayaThitIe vi poggale 3 taM ceva, jati NaM ajo! bhAvAdeseNaM sabapoggalA saaDDhA samajjhA sapaesA 3, evaM te egaguNakAlae vi poggale saaDDhe 3 taM ceva; aha te evaM na bhavati, to jaM vadasi dabAdeseNa vi savvapoggalA saa0 1. "davvAdeseNaM ti dravyaprakAreNa dravyataH paramANutvAdi Azritya iti yAvat" avR0 / / 2. savve pogga laa1|| 3. "iha ca yat saviparyayasArdhAdipudgalavicAre prakrAnte sapradezA'pradezA eva te prarUpitAH, tat teSAM prarUpaNe sArdhatvAdi prarUpitameva bhavati iti kRtvA iti avaseyam" avR0|| 4. "khettAdeseNaM ti ekapradezAvagADhatvAdinA" avR0|| 5. samaddhA0 taha ceva lAra // 6. taheva ceva mu0 / / 7. "kAlAdeseNaM ti ekAdisamayasthitikena" avR0|| 8. "bhAvAdeseNaM ti ekaguNakAlakatvAdinA" avR0|| 9. tate laa1-2|| 10. vadAsi laa1|| 11. aNaddhA laa|| 12. savve po mu0|| 13. tRtIyAGkena 'jAva'padena ca 'saaDDhA samajjhA sapadesA' ityAdikaM yojanIyam // 14. gale sabhaDDhe, samajhe, saMpadese0 taM ceva laa1|| 15. sama0 3, evaM te laa1.2|| 16. evaM bhaMdeg laa1-2|| Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-9] nArayaputtaparUvaNAnisehapuvvaM niyaMThiputtakayaM samAhANaM 221 3, no aNaDDhA amajjhA apadesA, evaM khettAdeseNa vi, kAlA0, bhAvAdeseNa vi taM NaM micchaa| 6. tae NaM se nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM evaM vadAsino khalu vayaM devANuppiyA ! etamahra jANAmo pAsAmo, jati NaM devANuppiyA ! no giloyaMti parikahittae taM icchAmi NaM devANuppiyANaM aMtie etamaDheM socA , nisamma jANittae / 7. tae NaM se niyaMThiputte aNagAre nArayaputtaM aNagAraM evaM vadAsIdavvAdeseNa vi me ajo saMvvapoggalA sapadesA vi apadesA vi aNaMtA / khettAdeseNa vi evaM ceva / kAlAdeseNa vi bhAvAdeseNa vi evaM cev| je davvato apadese se khettao niyamA apadese, kAlato siya sapadese siya apadese, 10 bhAvao siya sapadese siya apadese / je khetao apadese se davvato siya sapadese siya apadese, kAlato bhayaNAe, bhAvato bhayaNAe / jahA khettao evaM kAlato / bhAvato je davvato sapadese se khettato siya sapadese siya apadese, evaM kAlato bhAvato vi / je khettato sapadese se davvato niyamA sapadese, kAlao bhayaNAe, bhAvato bhayaNAe / jahA davvato tahA kAlato bhAvato vi| 8. etesi NaM bhaMte ! poggalANaM davvAdeseNaM khettAdeseNaM kAlAdeseNaM bhAvAdeseNaM sapadesANa ya apadesANa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? nArayaputtA! savvatthovA poggalA bhAvAdeseNaM apadesA, kAlAdeseNaM apadesA asaMkhejaguNA, davAdeseNaM apadesA asaMkhejaguNA, khettAdeseNaM apadesA asaMkhejaguNA, khettAdeseNaM ceva sapadesA~ asaMkhejaguNA, davvAdeseNaM sapadesA visesAhiyA~, 20 kAlAdeseNaM sapadesA visesAhiyA~, bhAvAdeseNaM sapadesA visesAhiyA~ / 9. tae NaM se nArayaputte aNagAre niyaMThiputtaM aNagAraM vaMdai namasai, niyaMThiputtaM aNagAraM vaMdittA namaMsittA etamaTuM sammaM viNaeNaM bhujo bhujo khAmeti, 2ttA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / 1. vadAsi No khalu ahaM devA' lA 1 // 2. gilAyaMti, taM lA 2 // 3. vadAsi lA 1 // 4. savve po mu0||5. sANaM apade laa1|| 6. degyapottA laa1|| 7. degsA saMkheja laa|| 8. degyA vA, kA lA 1 // 9. degyA cA, bhA' lA 1 // 10. degyA vaa| [9.] tae lA 1 // 11. saMjameNaM jAva viha lA 1 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u08 [su. 10-13. jIva-cauvdhIsaidaMDaga-siddhesu SaDDhI-hANI-apaTTitattavattavyayA] 10. 'bhaMte!' ti bhagavaM gotame samaNaM jAva evaM vadAsI-jIvA NaM bhaMte ! kiM vaDDaMti, hAyaMti, avaTThiyA ? goyamA ! jIvA No vaDDaMti, no hAyaMti, avtttthitaa| 11. neratiyA NaM bhaMte ! kiM vadati, hAyaMti, avaTThitA 1 goyamA ! neraiyA veDDhaMti vi, hAyaMti vi, avaTThiyA vi| 12. jahA neraiyA evaM jAva vemaanniyaa| 13. siddhA NaM bhaMte !0 pucchaa| goyamA ! siddhA vaDDaMti, no hAyaMti, avahitA vi| [su. 14. jIvesu savyaddhAavadvitattaparUSaNA] 14. jIvA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM avaTThitA ? goyamA ! savvaddhaM / [su. 15-19. cauSIsadaMDagesu SaDDhI-hANI-avadvitakAlamANaparUSaNA] 15. [1] neratiyA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM vaDDhaMti ? goyamA ! jahanneNaM eMgaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejatibhAgaM / [2] evaM hAyati / [3] neraiyA NaM bhaMte ! ketiyaM kAlaM avaTThiyA ? goyamA ! jahanneNaM aigaM samayaM, ukkoseNaM cauvvIsaM muhuttaa| [4] evaM sattasu vi puDhavIsu 'vaDdati, hAyaMti' bhANiyavvaM / navaraM avaTTitesu imaM nANattaM, taM jahA--rayaNappabhAe puDhavIe aDatAlIsaM muhuttA, 20 sakkarappabhAe coi~sa roiMdiyAI, vAluyappabhAe mAsaM, paMkappabhAe do mAsA, dhUmappabhAe cattAri mAsA, tamAe aTTha mAsA, tamatamAe bArasa maasaa| 1. gotame jAva mu0 // 2. vaDDate lA 2 // 3. ekaM samaya, ukkasseNaM lA 1 // 4. degvaikAlaM laa1|| 5. ekaM lA1 / ikaM lA2 // 6. deguvIsAI mudeg lA2 // 7. "evaM ratnaprabhAdiSu yo yatra utpAda-udvartanAvirahakAlaH caturviMzatimuhUrtAdikaH vyutkrAntipade abhihitaH" ityAdike vRttipAThe yad vyutkrAntipadaM nirdiSTaM tat padaM prajJApanAsUtre SaSThaM vartate, mahAvIra0 pa0 pR. 163-183 // 8. caudasa laa1|| 9. rAtidiyANaM, vA mu0 // Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 10-20] jIvAIsu vaDDhI-hANI-avaTTitattavattavyayAdi 223 16. [1] asurakumArA vi vaDDaMti hAyaMti, jahA neriyaa| avaTThitA jahannaNaM evaM samayaM, ukkoseNaM aTThacattAlIsaM muhuttaa| [2] evaM dasavihA vi| 17. egidiyA vaDdati vi, hAyaMti vi, avaTThiyA vi / etehiM tihi vi jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejatibhAgaM / 18. [1] beiMdiyA vaDDaMti hAyaMti taheva / avadvitA jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM do aNtomuhuttaa| [2] evaM jAva cturiNdiyaa| 19. avasesA savve vaDdati', hAyaMti taheva / avaTThiyANaM NANattaM imaM, taM jahA--sammucchimapaMciMdiyatirikkhajoNiyANaM do aMtomuhuttA / gabbhavatiyANaM 10 cauvvIsa muhuttA / sammucchimamaNussANaM aTThacattAlIsaM muhuttaa| ganbhavatiyamaNussANaM cauvvIsaM muhuttaa| vANamaMtara-jotisa-sohammIsANesu aTTacattAlIsaM muhuttaa| saNaMkumAre aTThArasa rAtidiyAiM cattAlIsa ya muhuttA / mAhiMde cauvIsaM rAtidiyAI, vIsa ya muhuttaa| baMbhaloe paMca cattAlIsaM rAtiMdiyAiM / laMtae nautiM raatidiyaaiN| mahAsukke sa~Dhe rAtidiyasataM / sahassAre do raatidiystaaii| ANaya-pANayANaM 15 saMkhejA maasaa| AraNa'ccuyANaM saMkhajAI vaasaaiN| evaM gevejaMgadevANaM / vijaya-vejayaMta-jayaMta-aparAjiyANaM asaMkhijjAI vaasshssaaii| savvaTThasiddhe ya paliovamassa sNkhejtibhaago| evaM bhANiyavvaM-vaDdati hAyaMti jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejjatibhAgaM; avaTThiyANaM jaM bhaNiyaM / 20 [su. 20. siddhesu vaDDhI-avadvitakAlamANaparUSaNA] 20. [1] siddhA Na bhaMte ! kevatiyaM kAlaM vaDdati ? goyamA ! jahaNNeNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM aTTha smyaa| [2] kevatiyaM kAlaM avaTThiyA ? goyamA ! jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM chmmaasaa| 1. ikaM lA 2 // 2. jabhAgaM lA 1 // 3. bediyA lA 1 // 4. ti vaha ceva / ava lA 1 // 5. attAlIsaM lA 1 // 6. nauiM lA 1 // 7. sadi lA 2 mu0|| 8. pANaesu saMdeg laa2|| 9. 'jadevA mu0|| Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u0 89 [su. 21-28. jIva-cauvvIsaidaMDaga-siddhesu soghacayAicaubhaMgIpattavyayA] 21. jIvA NaM bhaMte ! kiM sovacayA, sAvacayA, sovacayasAvacayA, niruvacayaniravacayA ? goyamA ! jIvA No sovacayA, no sAvacayA, No sovaMcayasAvacayA, niruvcynirvcyaa| 22. egiMdiyA tatiyapade, sesA jIvA cauhi vi paidehiM bhANiyavvA / 23. siddhA NaM bhaMte ! 0 pucchA / goyamA ! siddhA sovacayA, No sAvacayA, No sovacayasAvacayA, niruvacayaniravacayA / 24. jIvA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM niruvacayaniravacayA 1 goyamA! savvaddhaM / 25. [1] neratiyA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM sovacayA ? goyamA ! jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejaibhAgaM / [2] kevatiyaM kAlaM sAvacayA 1 evaM ceva / [3] kevatiyaM kAlaM sovaMcayasAvacayA ? evaM cev| .. [4] kevatiyaM kAlaM niruvacayaniravacayA ? goyamA ! jahanneNaM eka 15 samayaM, ukkoseNaM bArasa muhuttaa| 26. egidiyA savve sovacayasAvacayA savvaddhaM / . .. 27. sesA savve sovacayA vi, sAvacayA vi, sovacayasAvacayA vi, niruvacayaniravacayA vi jahanneNaM eMgaM samayaM, ukkoseNaM AvaliyAe asaMkhejatibhAgaM avaTThiehiM vakaMtikAlo bhaanniyvvo| . 28. [1] siddhA NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM sovacayA 1 goyamA ! jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM aTTha samayA / 20 1. sovacayA sAvacayA, NirupacayA nnirpcyaa| lA 1 // 2. padehi vi bhA' mu0|| 3. degcayA sAva lA 1 // 4. ekkaM lA 1-2 // 5. "vakkaMtikAlo bhANiyavvo-virahakAlo vAcyaH" avR0 / etadviSaye vizeSajJAnAya prajJApanAsUtragataM SaSThaM vyutkrAntipadaM samavalokyam // Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAyagihanagara pazcabhiNNAvattagvayAM [2] kevatiyaM kAlaM niruvacayanirakhacayA ? jahanneNaM ekkaM samayaM, su021-28, 1-3] ukkoseNaM chammAsA / sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! ti0 / // paMcamasae aTTamo uddeso // 5.8 // [navamo uddesao 'rAyagiha'] [su. 1. navamuddesagassa ubugdhAo ] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAvaM evaM vyAsI-- [su. 2. aMgabhUya- aMtaTThiyaSatthusamaghAeNa rAyagihanagarapaccabhiNNAvattavvayA ] 2. [1] kimidaM bhaMte! ' nagaraM rAyagihaM' ti paryuccati ? kiM puDhavI 'nagaraM rAyagihaM' ti pavuJcati ? AU ' nagaraM rAyagihaM' ti pavuJcati ? jaoNva vaNassatI ? jahA eNyaNuddesae paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM vattantratA tahA bhANiyavvaM jAva sacitta-acitta-mIsayAiM davvAiM 'nagaraM rAyagihaM 'ti pa~vuccati ? gotamA ! puDhavI vi 'nagaraM rAyagihaM 'ti pa~vuccati jAva sacitta - acitta - mIsiyAI davvAiM 'nagaraM rAyagihaM 'ti pavuccati / [2] se keNaTTeNaM 0 ? goyamA ! puDhavI jIvA ti ya ajIvA ti ya 'nagaraM rAyagihaM' ti pa~vuccati jAva sacitta - acitta-mIsiyAI davvAiM jIvA ti ya ajIvA ti ya ' nagaraM rAyagihaM 'ti pavuccati, se teNaTTeNaM taM caiva / [su. 3. ujjoya - aMdhayAraSattavyayA] 3. [1] se nUNaM bhaMte! diyA ujjote, rItiM aMdhakAre ? haMtA, goyamA ! jAva aMdhakAre / 1. ti0 / paMcamasatassa aTThamo // lA 1 // 2. 'jAva' padena pUrvasUcitaH bhagavato varNakaH, nagaryA varNakaH, samavasaraNasya varNakaH, sabhAyA Agamana - pratigamanayozca varNako yojyaH // 3. vadAsi - kimitaM bhaMdeg lA 1 / vayAsi - kimiyaM bhaMdeg lA 2 // 4 pabucca' lA 1 // 5. 'jAva 'padena teu vAupade api yojye // 6. " ejanoddezakaH asyaiva paJcamazatasya saptamaH tatra paJcendriyatiryagvaktavyatA TaMkA kUDA selA siharI ityAdikA yA uktA sA iha bhaNitavyA" avR0 // 7. pabuddha lA 1 // 8. i lA 1-2 // 9 yaraM lA 1 // 10. divaso udeg lA 1 // 11. rAI lA 2 // 15 225 10 15 20 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa05 u09 ..... [2] se keNadveNaM0 1 gotamA ! diyA subhA poggalA, subhe poggalapariNAme, rattiM asubhA poggalA, asubhe poggalapariNAme, se teNaTeNaM / [su. 4-9. cauvvIsaidaMDagesu uJjoya-aMdhayAravattavyayA] 4. [1] neraiyANaM bhaMte ! kiM ujjoe, aMdhakAre ? goyamA ! neraiyANaM 5 no ujjoe, aNdhyaare| [2] se keNadveNaM0 1 gotamA! neraiyANaM asubhA poggalA, asubhe poggalapariNAme, se tenndvennN0| 5. [1] asurkumaaronn bhaMte ! kiM ujjote, aMdhakAre 1 goyamA ! asurakumArANaM ujjote, no aMdhakAre / [2] se keNadveNaM0 1 gotamA ! asurakumArANaM subhA poggalA, subhe poggalapariNAme, se teNaTeNaM evaM vuccati / [3] evaM jAva thaMNiyANaM / 6. puDhavikAiyA jAva teiMdiyA jahA neraiyA / 7. [1] cariMdiyANaM bhaMte! kiM ujjote, aMdhakAre 1 gotamA ! ujjote 15 vi, aMdhakAre vi| . [2] se keNadveNaM0 1 gotamA ! caturiMdiyANaM subhA'subhA poggalA, subhA'subhe poggalapariNAme, se teNaTeNaM0 / 8. evaM jA~va margussANaM / 9. vANamaMtara-jotisa-vemANiyA jahA asurkumaaraa| 20 [su. 10-13. cauvvIsaidaMDagesu samayAdikAlanANavattavyayA] 10. [1] asthi NaM bhaMte ! neraiyANaM tatthaMgayANaM evaM paNNAyati, taM 1. divA lA 1 avR0|| 2. "rattiM ti rAtrau" avR0 / rAtiM mu0|| 3. asuhA mu0.|| 1. rANaM bhaMte! ujote lA 1 // 5. "asurakumArANaM0 tadAzrayAdInAM bhAsvaratvAt" adhR0|| 6. bucca lA 1 // 7. 'jAva' padena stanitakumAraparyantAH sarve asurakumArA yojniiyaaH|| 8. thaNiyakamArANaM mu0|| 9. 'jAva' padena atra 'AukAiyA, teukAiyA, vAukAiyA, vaNassaikAiyA' sarve ekendriyA jIvA tathA dvIndriyA api yojyaaH|| 10. 'jAva' padena 'paMceMdiyatirikkhajoNiyA' atra yojyaaH|| 11. degnnussaa| 9. vAdeg lA 1.2 // 12. "tatthagayANaM ti narake sthitaiH, SaSThayAH tRtIyArthatvAt" avR0|| 13. yati-sama mu0|| Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su04-14] ujoya-aMdhayAra-samayAdikAlanANavattamvayAdi 227 jahA-samayA ti vA AvaliyA ti vA jIva osappiNI ti vA ussappiNI ti vA? No INaDhe smddhe| 17 se keNadveNaM jIva samayA ti vA AvaliyA ti vA jAva osappiNI ti vA ussappiNI ti vA ? goyamA ! ihaM tersi mANaM, ihaM tesiM pamANaM, ihaM tersi evaM paNNAyati, taM jahA-samayA ti vA jAva ussappiNI ti vA / se teNaTeNaM jAva 5 no evaM paNNAyeti, taM jahA--samayA ti vA jAva ussappiNI ti vaa| 11. evaM jAva paMceMdiyatirikkhajoNiyANaM / 12. [1] asthi NaM bhaMte ! maNussANaM ihagatANaM evaM paNNAyati, taM jahA--samayA ti vA jAva ussappiNI ti vA ? haMtA, atthi| [2] se keNaTeNaM0 1 gotamA ! ihaM tesiM mANaM, ihaM tesiM pamANaM, ihaM 10 ceva tesiM evaM paNNAyati, taM jahA--samayA ti vA jAva ussappiNI ti vA / se tenntttthnnN| 13. vANamaMtara-jotirsa-vemANiyANaM jahA neraiyANaM / [su. 14-16. asaMkhejjaloyAipucchAe samAhANANaMtaraM pAsAvaJcijjatherANaM paMcajAmadhammapaDipAlaNApuvvaM siddhi-devalogagamaNavattavyayA] 15 14. [1] teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAsAvaccijA therA bhagavaMto jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchaMti, teNeva uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte ThicA evaM vadAsI-se nUNaM bhaMte ! asaMkheje loe, aNaMtA rAtiMdiyA uppajiMsu vA uppati vA uppajissaMti vA ?, vigacchiMsu vA vigacchaMti vA vigacchissaMti vA 1, parittA rAtidiyA uppajiMsu vA uppajjati 20 1. 'jAva 'padena lava-stoka-muhUrta-divasa-mAsaprabhRtayaH sarve'pi kAlavibhAgasUcakAH zabdA yojyA avasarpiNIparyantAH // 2. tiNaTe lA 1 // 3. 'jAva' padena samagraM praznavAkyameva punaruccAraNIyam / / 4. siM paNNA mu0|| 5. degyate lA 1 // 6. evaM jAva cauridiyA tirikkhjonniyaa| lA 1 // 7. "iha ca samayakSetrAd bahirvartinAM sarveSAm api samayAyajJAnam avseym| xxx tathA paJcendriyatiryaJcaH, bhavanapati-vyantara-jyotiSkAzca yadyapi kecid manuSyaloke santi, tathApi te alpAH prAyaH tadavyavahAriNazca, itare tu bahavaH iti tadapekSayA 'te na jAnanti' iti ucyate" avR0|| 8. joisiya-ve' lA 2 // 9. moppAjaMsu lA 1 / uppajaMsu lA 2 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 5. [2] se kerNeTTeNaM jAva vigacchissaMti vA ? se nUNaM bhe ajjo ! pAseNaM arahaiyA purisAdANIeNaM " sAsate loe bu~ite aNAdIe aNavadagge paritte parivuDe; heTThA vitthiNNe, majjhe saMkhitte, uppiM visAle, ahe paliyaMkasaMThite, majjhe varavaiiravigrgahite, uppiM uddhamu~iMgAkArasaMThite / te (? taM) siM ca NaM sAsayaMsi logaMsi aNAdiyaMsi aNavadaggaMsi parittaMsi parivuDaMsi heTThA vitthiNNaMsi, majjhe saMkhittaMsi, uppiM visAlaMsi, ahe paliyaMkasaMThiyaMsi, majjhe varavaMiravigga hiyaMsi, uppiM uddharmuiMgAkArasaMThiyaMsi aNaMtA jIvaghaNA uppacittA uppajittA nilIyaMti, parittA 10 jIvaghaNA uppajittA uppajjittA nilIyaMti / " se bhUe uppanne vigate pariNae aMjIvehiM lokkati, plokki| je lokkara se loe~ ? ' iMtA, bhagavaM !' / se teNaTTeNaM ajjo ! evaM vaiccati asaMkheje taM ceveM / 15 viyAhapaNNattasutaM [sa05 u09-10 vA uppajjissaMti vA ? vigAcchaMsu vo 31 haMtA, ajjo ! asaMkhejje loe, anaMtA rAtiMdiyA 0 taM ceva / 20 [3] tappabhitiM ca NaM te pAsAvajjA therA bhagavaMto samaNaM bhagavaM mahAvIraM paccabhijANaMti ' savvaNNuM savvadarisiM' / 2 15. tae NaM te therA bhagavaMto samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namasaMti, evaM vadAsi - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhaM aMtie cAujjAmAo dhammAo paMcamahavvaiyaM sappaDikkamaNaM dhammaM uvasaMpajittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdha" kareha / 16. tae NaM te pAsAvaJcijjA therA bhagavaMto jIva ca~rimehiM ussAsanissAsehiM siddhA jIva savvadukkhappahINA, atthegaiyA devA devalogesu uvavannA / 1. vA vigacchaMti vA vigacchissaMti vA lA 1 // 2. keNaM jAva lA 1-2 // 3. " anena lokasya asaMkhyeyatvaM pArzvajinasyApi sammatam iti darzitam " aSR0 // 4. buite lA 1 // 5. 'vara'lA 2 // 6. " varavajravigrahaH, svArthikazva 'ik' pratyayaH " a0 // 7 mutiMgA' lA 1 // 8. 'vara' lA 2 // 9 mutiMgA lA 1 // 10. se nUNaM bhUe mu0 // 11. ajItehiM loM0 // 12. " evaM lokasvarUpAbhidhAyakapArzvajinavacana saMsmaraNena svavacanaM bhagavAn samarthitavAn " avR0 // 13. buccati lA 1 // 14. lokasya pUrva sUcitAni vizeSaNAni samaprANi yojyAni // 15. dhaM / 16. tate NaM lA 1 // 16. 'jAva' padena nirvANa yAtukAmAnAM munInAM varNako vAcyaH / / 17. carimaussA lA 1 / caramaussA' lA 2 / / 18. ' jAva' padena 'buddhA parinivvuDA' ityAdIni padAni yojyAni / / Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 15-18, 1] pAsAvaJcijatherANaM siddhiAigamaNavattavyayAdi 229 [su. 17. devalogacaubhedaparUvaNA] 17. kativihA NaM bhaMte ! devalogA paNNattA 1 goyamA ! cauvvihA devalogA paNNatA, taM jahA--bhavaNavAsI-vANamaMtara-jotisiya-vemANiyabhedeNa / bhavaNavAsI dsvihaa| vANamaMtarA aTThavihA / jotisiyA paMcavihA / vemANiyA duvihA / [su. 18. navamuddesa'tthAhigAragAhA 18. gAhA-kimidaM rAyagihaM ti ya, ujjote aMdhAre samae ya / pAsaMtivAsipucchA rAtiMdiya, devalogA ya // 1 // sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| ___ paMcame sapa. navamo uddeso samatto // 5.9 // [dasamo uddesao 'caMpAcaMdimA'] [su. 1. jaMbuddIve caMdaudaya-atthamaNAivattavyayA] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpAnAmaM ngrii| jahA paMDhamillo uddesao tahA neryavvo eso vi / navaraM caMdimA bhANiyavvA / // paMcame sae dasamo uddeso samatto // 5.10 // 15 paMcamaM sayaM samattaM // 5 // 1. bhavaNA vANamaMtarA joisiyA vemANiyA bheeNa lA 2 // 2. 'vAsI vANamaMtarA jotisiyA vemANiyA bhedeNa lA 1 // 3. kimiyaM rA mu0|| 4. degkAra samate ya lA 1 / degkAra samae lA 2 // 5. vAsapucchA lA 1 // 6. paDhamiluo udeg lA 2 // 7. uddeso vahA lA 1 // 8. "etacca candrAbhilApena paJcamazatakaprathamoddezakavad neyam" avR0|| 9. eso| NavaraM lA 1 // 10. vaa| 10 / paMcamasayaM sammattaM lA 1 // Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha sayaM [su. 1. chaTTassa sayassa dasuddesa'tthA higArasaMgahaNIgAhA ] 1. 'veyaNa 1 AhAra 2 mahassave ya 3 sapadesa 4 tamuyae 5 bhavie 6 / sAlI 7 puDhavI 8 kammannautthi 9-10 dasa chaTTagammi sate // 1 // [paDhamo uddesao 'veyaNa '] [su. 2- 4. vatthaduya ahigaraNI - sukataNahatthaya - udgabiMdu udAharaNehiM mahAveyaNANaM jIvANaM mahAniarAdhattavyayA] 2. se nUNaM bhaMte ! je mahAvedaNe se mahAnijjare ? je mahAnijjare se mahAvedaNe ? mahAvedaNassaM ya appavedaNassa ya se see je pasaitthanijjarAe ? haMtA, 10 goyamA ! je mahAvedaNe evaM ceva / 3. [1] chaiTThI-sattamAsu NaM bhaMte! puDhavIsu neraiyA mahAvedaNA ? haMtA, mahAvedaNA / [2] te NaM bhaMte! samaNehiMto niggaMthehiMto mahAnijjairatarA ? goyamA ! iNa sama | 4. *se keNaDveNaM bhaMte ! evaM vuJcati je mahAvedaNe jAva pasatthanirjarAe (su. 2) 1 goyamA ! se jahAnAmae duve vatthe siyA, ege vatthe kaddamarAgaratte, aige vatthe khaMjaNarAgaratte / etesi NaM goyamA ! doNDaM vatthANaM kaMtare vatthe dudhoyatarAe ceva, duvAmatarAe ceva, duparikammatarAe caiveM ? kayare vA vatthe sudhoyatarAe ceva, suvAmatarAe ceva, suparikammatarAe ceveM, je vA se vatthe 20 kaddamarAgaratte ? je vA se vatthe khaMjaNarAgarate ? bhagavaM ! tattha NaM je se vatthe kddm|grtte se 'NaM vatthe dudhoyatarAe ceva duvAmatarAe ceva dupparikammatarAe 1. veyaNa lA 2 / mudrite'pi veyaNa / atra likhita pustake anyatrApi bahuzaH 'veyaNa' iti pAThaH / evameva anyatrApi 'da' sthAne 'ya' zrutiH tathA svarazrutiH lA 1-2 // 2. ssa appa lA0 // 3. satthanijare lA 1 / satthanijarae lA 2 // 4. chaTTa-sadeg lA 1 mu0 // 5. jaratarAgA ? lA 1 / 'nijjarAgA ? lA 2 // 6. se keNaM khAi bhaTTeNa lA 1-2 // 7. vedaNA lA 1 // 8. 'jarAtarAe lA 1 // 9. ege khaMjarA lA 1 / / 10. kayare lA 2 mu0 // 11. duchoyadeg lA 2 / / 12. cceva lA 1 // 13. NaM bhaMte ! dudho' lA 1 // Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 mahAveyaNANaM jIvANaM mahAnijarAvattavyayA ceva / evAmeva gotamA ! neraiyANaM pAvAI kammAiM gADhIkatAI cikkaNIkatAI siliTThIkatAI khilIbhUtAI bhavaMti; saMpagADhaM pi ya NaM te vedaNaM vedemANA no mahAnijarA, No mahApajavasANA bhavaMti / se jahA vA kei purise ahigaraNI AuDemANe mahatA mahatA sadeNaM mahatA mahatA ghoseNaM mahatA mahatA paraMparAghAteNaM no saMcAeti tIse ahigaraNIe ahAbAyare vi poggale parisADittae / evAmeva 5 goyamA! neraiyANaM pAvAiM kammAiM gADhIkayAiM jA~va no mahApajjavasAA~ bhavaMti / bhagavaM ! tattha je se vatthe khaMjaNarAgarate se NaM vatthe sudhoyatarAe cevaM suvAmatarAe ceva suparikammatarAe ceva / evAmeva goyamA ! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAyarAiM kammAiM siDhilIkatAI nihitAI kaDAiM vippariNAmitAiM khippAmeva viddhatthAI bhavaMti jAvatiyaM tAvatiyaM piNaM te vedaNaM vedemANA mahAnijarA mahApajjavasANAM 10 bhavaMti / se jahAnAmae kei purise sukkaM taNahatthayaM jAyateyaMsi pakkhivejA, se nUNaM goyamA ! se sukke taNahatthae jAyateyaMsi pakkhitte samANe khippAmeva masamasAvijati ? haMtA, msmsaavijti| evAmeva goyamA! samaNANaM niggaMthANaM ahAbAdarAI kammAiM jAva mahApajjavasANA bhavaMti / se jahAnAmae kei purise tattaMsi ayakavalaMsi udagaibiMda jIva hatA, viddhaMsamAgacchati / evAmeva goyamA ! 15 samaNANaM niggaMthANaM jAva mahApajjavasANA bhavaMti / se teNaTeNaM je mahAvedaNe se mahAnijare jA~va nijraae| 1. tAI siDhilIka lA 1 / tAiM (a)siDhilIka mu0, mudritavRttAvapyevameva saMzodhitapAThapratIkaM vidyate kintu prAcInatamatADapatrIyAdivRttipratiSvatra mUlavAcanAgatapAThasyaiva pratIkaM vartate // 2. atra mUlapAThaH 'degNIM' iti ArSApekSayA dIrghAntaH pAThaH / vyAkaraNaniyamAnusAreNa 'NiM' iti hasvAnta eva zuddhaH pAThaH / gujarAtIbhASAyAM suvarNakArasya upakaraNam 'eraNa' nAmnA prasiddham ahigaraNI - ahiyaraNI - 'eraNa' iti / ahikaraNiM lA 1 // 3. bhAkoDemANelA 1-2 mu0 // 4. tIe ahi lA 2 // 5. dege kei ahAbAyare po lA 1 mu0 / / 6. paDisA lA 2 // 7. 'jAva' padena 'cikaNIkatAI siliTrIkatAiM khilIbhUtAI' ityevaM padAni yojyAni / / 8.NAI bhadeg mu0 / / 9. cceva lA 1 / / 10. evamedha lA 1 // 11. tAI No ThitAI kaDAiM lA 1 // 12. "niTTiyAI kayAI ti nissattAkAni vihitAni" a0 // 13. jAyateiMsi lA 2 // 14. gabiMdu jAva lA 2 // 15. atra 'jAva' padena 'pakkhivejjA, se nUNaM goyamA ! se udagabiMdU tattaMsi ayakavalaMsi pakkhitte samANe khippAmeva viddhaMsamAgacchati' iti praznarUpA vAkyaracanA adhyAhAryA // 16. 'jAva' padena 'mahANijarA' iti padaM yojym|| 17. " yadapi 'yo mahAnirjaraH sa mahAvedanaH' iti uktam tat prAyikam , yato bhavati ayogI mahAnirjaraH, mahAvedanastu bhajanayA" avR0|| 18. atra 'jAva nijarAe' ityanena 'je mahAnijare se mahAvedaNe, mahAvedaNassa ya appavedaNassa ya se see je pasatthanijarAe' iti jJeyam // Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa06 u01-2 [su. 5. karaNabheyaparUSaNA] 5. kativihe NaM bhaMte ! karaNe paNNate ? gotamA ! cauvihe karaNe paNNate, taM jahA--maNakaraNe vaikaraNe kAyakaraNe kammakaraNe / [su. 6. cauvIsaidaMDaesu karaNabheyaparUvaNA] 6. NeraiyANaM bhaMte ! kativihe karaNe paNNatte ? goyamA ! cauvihe paNNatte, taM jahA--maNakaraNe vaikaraNe kAyakaraNe kmmkrnne| evaM paMceMdiyANaM savvesiM cauvihe karaNe paNNatte / egidiyANaM duvihe-kAyakaraNe ya kammakaraNe ya / vigaleMdiyANaM vaiikaraNe kAyakaraNe kammakaraNe / [su. 7-12. cavIsaidaMDaemu karaNaM paDucca gheyaNAyaNavattavyayA] ___7. [1] neraiyA NaM bhaMte ! kiM karaNato vedaNaM vedeti ? akaraNato vedaNaM vedeti ? goyamA ! neraiyA NaM karaNaMo vedaNaM vedeti, no akaraNaMo vedaNaM vedeti / [2] se keNadveNaM0 1 goyamA ! neraiyANaM cauvihe karaNe paNNatte, taM jahA-maNakaraNe veikaraNe kAyakaraNe kammakaraNe / icceeNaM caubiheNaM asubheNaM karaNeNaM neraiyA karaNato asAyaM vedaNaM vedeti, no akaraNato, se teNaTeNaM0 / 8. [1] asurakumArA NaM kiM karaNato, akaraNato ? goyamA ! karaNato, no akrnnto| [2] se keNaTeNaM0 1 gotamA ! asurakumArANaM cauvihe karaNe paNNate, taM jahA--maNakaraNe vaikaraNe kAyakaraNe kmmkrnne| icceeNaM subheNaM karaNeNaM asurakumArA NaM karaNato sAyaM vedaNaM vedeti', no akrnnto| 20 9. evaM jAva thaNiyakumArIM / 10. puDhavikAiyANaM aisa ceva pucchauM / navaraM icceeNNaM subhAsubheNaM karaNeNaM puDhavikAiyA karaNato vemAyAe vedaNaM vedeti , no akrnnto| 1. vigiliMdi' lA 1 // 2. patika' lA / vayaka lA 2 // 3.0 Nato asAyaM ve lA 1.2 mu0|| 4. degNo asAyaM ve' lA 1 mu0|| 5. vayakadeg lA 1 // 6. maNa-vaya-kAya-kamme / icce lA 2 // 7. vayaka mu0|| 8. sAyAve' lA 1 / sAyaM NaM ve' lA 2 // 9. veyaMti mu0|| 10. rANaM / mu0|| 11. eseva pudeg lA 2 / evAmeva pu mu0|| 12. degcchA / goyamA ! NavaraM mu0|| 13, eNaM asubheNaM lA 1 // 14. veyaMti mu0|| Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 su0 5-14, 1] karaNabheya-mahAveyaNA-mahAnijarAparUvaNAdi 233 11. orAliyasarIrA savve subhAsubheNaM vemAyAe / 12. devA subheNaM sAtaM / [su. 13. jIghesu mahAveyaNA-mahAnijjarAivattavyayA] 13. [1] jIvA NaM bhaMte ! kiM mahAvedaNA mahAnijarA 1 mahAvedaNA appanijarA ? appavedaNA mahAnijarA? appavedaNA appanijarA? goyamA ! atthe- 5 gaiyA jIvA mahAvedaNA mahAnijarA, atthegaiyA jIvA mahAvayaNA appanijarA, atthegaiyA jIvA appavedaNA mahAnijjarA, atthegaiyA jIvA appavedaNA appnijraa| [2] se kepaTTeNaM0 1 goyamA ! paDimApaDivannae aNagAre mahAvedaNe mhaanijre| chaTTha-sattamAsu puDhavIsu neraiyA mahAvedaNA appnijraa| selesiM paDivannae aNagAre appavedaNe mhaanijre| aNuttarovAiyA devA appavedaNA appnijraa| 10 sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| [su. 14. paDhamuddesassa'sthAhigArasaMgahagAhA] 14. mahavedaNe ya vatthe kaddama-khaMjaNamae ya adhikaraNI / taNahatthe'yakavalle karaNa mahAvedaNA jIvA // 1 // sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tiH / chaTThasayassa paDhamo uddeso samatto // 6.1 // [bIo uddesao 'AhAra'] [su. 1. AhAravattavyayAe paNNavaNAsuttadaTTavyayAnideso] 1. rAyagihaM nagaraM jAva evaM vaidAsI - AhArudeso jo paiNNavaNAe so savvo niravaseso neyvvo| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| chaTTe sae bIo uddeso samatto // 6.2 // 1. degsarIre savve lA 1 // 2. degvaNNe aNa' lA 2 // 3. sattamIpuDhadeg lA 2 // 4. selesipaDi' lA 1 // 5. degvAtigA lA 1 // 6. ahigaraNI lA 2 mu0 // 7. vayAsi lA 2 // 8. prajJApanAyAM aSTAviMzatitame AhArapade prathama uddezakaH, mahAvIra0 pR0 392-400 / AhArapadaM ca uddezakadvayarUpam / etatsamagram AhArapadaM tu pR0 392-406 // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa06 u03 [taio uddesao 'mahassava'] [su. 1. taiuddesa'tthAhigAradAragAhA] 1. bahukamma 1 vatthapoggala payogasA vIsasA ya 2 sAMdIe 3 / kammaTThiti-sthi 4-5 saMjaya 6 sammaTThiI 7 ya saNNI 8 ya // 1 // bhavie 9 daMsaNa 10 pejatta 11 bhAsaya 12 paritta 13 nANa 14 joge 15 y| uvaogA-''hAraga 16-17 suhuma 18 carima 19 baMdhe ya, appahuM 20 // 2 // [su. 2-3. paDhamaM dAraM-ahayAi-jalliyAivatthudAharaNapuvvaM mahAsaSa ... appAsavANaM puggalabaMdha-bheyapattavyayA] 2. [1] se nUNaM bhaMte ! mahAkammassa mahAkiriyassa mahAsavassa mahAvedaNassa savvato poggalA bajjhaMti, savvao poggalA cijaMti, savvao poggalA uvacijaMti, sayA samitaM ca NaM poggalA bajhaMti, sayA samitaM poggalA cijaMti, sayA samitaM poggalA uvacijaMti, sayA samitaM ca NaM tassa AyA durU15 vattAe duvaNNattAe dugaMdhattAe durasattAe duphAsattAe aNihattAe akaMtattAe appiya tAe asubhattAe amaNuNNattAe amaNAmattAe aNicchiyattAe abhijjhiyattAe; ahattAe, no uhattAe, dukkhattAe, no suhattAe bhujjo bhujjo pariNamai ? haMtA, goyamA ! mahAkammassa taM cev| [2] se keNaTeNaM0 1 goyamA ! se jahAnAmae vatthassa ahatassa vA 20 dhotassa vA "taMtuggatassa vA ANupubIe paribhujamANassa savvao poggalA bajhaMti, sabao poggalA cijati jAva pariNamaMti, se teNaTeNaM0 / 3.17 se nUNaM bhaMte ! appakammassa appakiriyassa appAsavassa appavedaNassa savvao poggalA bhijaMti, sabao poggalA chinati, savvao poggalA 1. sAtIe lA 1 // 2. pajatte lA 1 mu0||3. suhama carama lA 1 // 4. bahU lA 2 // 5. samiyaM lA 1-2 // 6. amaNomattAe lA 1 // 7. "abhijjhA rAgo" abhidhAnappa. paDhamo saggakaMDo zlo0 63 / / 8. dukkhAe lA 1 // 9. pariNamaMti lA 1 mu0||10. "taMtuggaya tti turI-vemAderapanItamAtrasya" avR0 / mudrite mUlapAThe vRttipAThe cAtra kramazaH 'taMtugayassa tathA 'taMtugaya tti' iti pATho vartate, kintu prAcInatamasUtra-vRttipratiSvatra mUlavAcanAgataH pATha evoplbhyte||11. appAsavassa appakammassa appakiriyassa appavedaNassa sabvabho lA 1 mu0|| Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su01-5] mahAsatra-appAsavANaM puggalabaMdha-meyavattavvayAdi 235 'viddhaMsaMti, savvao poggalA parividdhaMsaMti, sayA samitaM poggalA bhijati chijjati viddhaMsaMti parividdhaMsaMti, sayA samitaM ca NaM tassa AyA surUvattAe pasatthaM neyavvaM jAva suhattAe, no dukkhattAe bhujo 2 pariNamaMti ? haMtA, goyamA! jAva prinnmNti| [2] se keNaTeNaM0 1 goyamA! se jahAnAmae vatthassa jalliyassa vA paMkitassa vA mailiyassa vA illiyassa vA ANupuvvIe parikamminjamANassa suddheNaM 5 vAriNA dhovvamANassa sabato poggalA bhijaMti jAva pariNamaMti, se teNaTeNaM0 / [su. 4. biiyadAre patthaM paDucca purisapAdhAra-sabhAdhehiM puggalovacayapattavyayA] 4. vatthassa NaM bhaMte! poggalovacae kiM payogasA, vIsasA 1 goyamA ! payogasA vi, vIsasA vi| [su. 5. biDyadAre jIva-ca ughIsadaMDaesu purisavAvAra sabhASehiM kammovacayavattavyayA] 5. [1] jahA NaM bhaMte ! vatthassa NaM poggalovacae paMyogasA vi, vIsasA vi tahA NaM jIvANaM kammovacae kiM yogasA, vIsasA ? goyamA ! paMyogasA, no viissaa| [2] se keNaTeNaM0 1 goyamA ! jIvANaM tivihe payoge paNNate, taM 15 jahA-maNappayoge vaippayoge kAyappayoge ya / icceteNaM tiviheNaM prayogeNaM jIvANaM kammovacae yogasA, no vIsasA / evaM savvesiM paMceMdiyANaM tivihe peyoge bhANiyavve / puDhavikkAiyANaM aigaviheNaM payogeNaM, evaM jAva vaNassatikAiyANaM / vigaliMdiyANaM duvihe payoge paNNatte, taM jahA--vaiippayoge ya, kAyappaMyoge ya / icceteNaM duviheNaM payogeNaM kammovacae yogasA, no viissaa| 20 se eeNaDeNaM jAva no viissaa| evaM jassa jo prayogo jAva vemANiyANaM / 1. viddhassaMti lA 1 / / 2. degti sayA samiyaM poggalA viddhassaMti sayA samiyaM poggalA parividdhassaMti lA 2 // 3. viddhassaMti lA 1 mu0 // 4. 'jAva'padena 'suvaNNattAe sugaMdhattAe surasattAe suphAsattAe ittAe kaMtattAe piyattAe subhattAe maNuNNattAe maNAmattAe icchiyattAe aNabhijhiyattAe uDDattAe, no ahattAe, suhattAe' ityevaM padAni yojyAni // 5. ratilli lA 1 // 6. dhovemA mu0 // 7. paoga' lA 1 // 7. poga lA 1 mu0 / / 8. pabhogasA lA 1 mu0 // 9. paoge lA 1 mu0 // 10. degppaoge lA 1 mu0 / / 11. pabhogedeg lA 1 mu0|| 12. ekavi lA 1 // 13. vayaSpa lA 1-2 / / 14. seeNaM aTeNaM lA 1 / se teNaDhe lA 2 // 15. pogo lA 1 mu0|| Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 6 u0 3 [su. 6-7. taiyadAre patthapoggalovacayassa jIvakammoSacayassa ya sAdi-sapaJjayasiyAivattavyayA] 6. vatthassa NaM bhaMte ! poggalovacae kiM sAdIe sapajjavasite ? sAdIe apajjavasite ? aNAdIe sapajjavasite ? aNA0 apajjavasite 1 goyamA ! 5 vatthassa NaM poggalovacae sAdIe sapajjavasite, no sAdIe apajjavasite, no aNAdIe sapajjavasite, no aNAdIe apajjavasite / 7. [1] jahA NaM bhaMte! vatthassa poggalovacae sAdIe sapajjavasite, no sAdIe apajjavasite, no aNAdIe sapajjavasite, no aNAdIe apajjavasite tahA NaM jIvANaM kammovacae pucchaa| goyamA ! atthegaiyANaM jIvANaM kammovacae 10 sAIe sapajjavasite, atthe0 aNAIe sapajjavasie, atthe0 aNAIe apajjavasie, no ceva NaM jIvANaM kammovacae sAdIe apjjvsite| . [2] se keNaTeNaM0 1 goyamau ! iriyAvahiyAbaMdhayassa kammovacae sAIe sapa0 / bhavasiddhiyassa kammovacae aNAdIe spjjvsite| abhavasiddhiyassa kammovacae aNAIe apajjavasite / se teNaTeNaM0 / 15 [su. 8-9. taiyadAre vatthassa jIpANa ya sAdi-sapaJjaSasiyAivattavdhayA] 8. vatthe NaM bhaMte ! kiM sAdIe sapajjavasite ? ctubhNgo| goyamA! vatthe sAdIe sapajjavasite, avasesA tiNi vi paDiseheyavvA / 9. [1] jahA NaM bhaMte ! vatthe sAdIe sapajjavasie0 tahA NaM jIvA kiM sAdIyA sapajjavasiyA ? catubhaMgo, pucchA / goyamA ! atthegatiyA sAdIyA sapa0, 20 cattAri vi bhANiyavvA / 17 se keNadveNaM0 1 goyamA ! neratiyA tirikkhajoNiyA maNussA devA gatirAgatiM paDucca sAdIyA spjjvsiyaa| siddhA gatiM paDucca sAdIyA apajjava 1. ceva lA 1 // 2. degmA ! rIyAva lA 1 // 3. vasiddhIya lA 1-2 // 4. teNaTeNaM goyamA! / 8. vatthe lA 1 / teNaTeNaM goyamA! evaM vuJcaha atthe. jIvANaM kammovacae sAdIe [ ? jAva] no ceva NaM jIvANaM kammovacae sAdIe apjjvsie| 8. vatthe mu0 // 5. tini paDi' lA 1 // 6. degvasite, No aNAIe apajjava site. tahA NaM lA 1 / vasie no sAdIe apajava0, no aNAdIe sapa0, no anAdIe apajjavasie tahA NaM mu0|| Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-12] poggaloyacaya-kammovacayANa sAdiAivattavvayAdi 237 siyaa| bhavasiddhiyA laddhiM paDucca aNAdIyA spjjvsiyaa| abhavasiddhiyA saMsAraM paDucca aNAdIyA apajjavasiyo bhavaMti / se teNaTeNaM0 / / [su. 10-11. cautthaM dAraM-kammapagaDibheya-ThibaMdhaparUSaNAM] 10. kati NaM bhaMte ! kammapagaDIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha kamma- . ppagaDIo paNNattAo, taM jahA-NANAvaraNija daMsaNAvaraNijnaM jAva aMtarAiyaM / 5 11. [1] nANAvaraNijassa NaM bhaMte ! kammassa kevatiyaM kAlaM baMdhaThitI paNNattA ? goyamA ! jaha0 aMtomuhuttaM, ukko0 tIsaM sAgarovamakoDAkoDIo, tiNNi ya vAsasahassAI abAhA, abAhUNiyA kammahitI kmmniseo| [2] evaM darisaNAvaraNikaM pi| [3] vedaNijaM jaha0 do samayA, ukko0 jahA naannaavrnnijN| [4] mohaNijaM jaha0 aMtomuhuttaM, ukko0 sattari sAgarovamakoDAkoDIo satta ya vAsasahassANi abAdhA, abAhUNiyA kammaThiI kmmnisego| [5] AugaM jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukko0 tettIsaM sAgarovamANi punvakoDitibhAgamamahiyANi, kammahitI kmmniseo| [6] nAma-goyA~NaM jaha0 aTTha muhuttA, ukko0 vIsaM sAgarova- 15 makoDAkoDIo, doNNi ya vAsasahassANi abAhA, abAhUNiyA kammahitI kmmniseo| [7] aMtarAiyaM jahA nANAvaraNijjaM / [su. 12-13. paMcamaM dAraM-itthI-puM-napuMsae paDucca aTTaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA] 12. [1] nANAvaraNijaM NaM bhaMte ! kammaM kiM itthI baMdhati, puriso baMdhati, napuMsao baMdhati, NoitthInopurisononapuMsao baMdhai 1 goyamA! itthI vi 1. vasiddhIyA lA 2 // 2. degyaa| se lA 1 mu0|| 3. jaM jAva aMdeg lA 2 // 4. 'jAva'zabdena 'mohanIya'prabhRtIni aSTApi karmANi jJeyAni // 5. darasa' lA 1 // 6. sANi abAhA0 / [5] A lA 2 / smANi jAva nisego lA 1 // 7. gotANaM lA 1 / gottANaM lA 2 // Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 [2] evaM AugavajjAo satta kammappagaDIo | 13. AugaM NaM bhaMte ! kammaM kiM itthI baMdhai, puriso baMdhaI, napuMsao 5 baMdhai 10 pucchA / goyamA ! itthI siya baMdhai siya no baMdhai, evaM tiNi vi bhANiyavvA / noitthInopurisononapuMsao na baMdhai | vivAhapaNNattisutaM [la0 6 u0 3 baMdhara, puriso vi baMdha, napuMsao vi baMdhai, noitthInopurisononapuMsao siya baMdha, siya no baMdhai | [su. 14. chaThThe dAraM- saMjaya - asaMjayAi paDuca aTTaha kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA ] " 14 [1] NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM saMjate baMdhai, asaMjate 0, 10 saMjayA saMjae baMdhai, nosarjeenoasaMjaenosaMjayAsaMjae baMdhati ? goyamA ! saMjae siya baMdhati siya no baMdhati, asaMjae baMdhai, saMjayAsaMjae vi baMdhai, nosaMjaenoasaMjaenosaMjayAsaMjae na baMdhati / 15 20 [2] evaM AugavajjAo satta vi / [3] Auge heTThilA tiNNi bhayaNAe, uvarille Na baMdhai / [su. 15. sattamaM dAraM- sammaddiDiAi paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA ] 15. [1] NANAvaraNijjaM NaM bhaMte ! kammaM kiM sammaddiTThI baMdhai, micchaddiTThI baMdhai, [sammAmicchadiTThI baMdhai ] ? goyamA ! sammaddiTThI siya baMdhai siya no baMdhai, micchaddiTThI baMdhai, sammAmicchaddiTThI baMdhai | [2] evaM AugavajjAo satta vi / [3] Aue heTThillA do bhayaNAe, sammAmicchaddiTThI na baMdhai / [su. 16. aTTamaM dAraM- saNNi-asaNNiAi paDucca aTThaNhaM. kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA ] 16. [1] NANAvaraNijaM kiM saNNI baMdhai, asaNNI baMdhai, 1. mudrite mUlapAThe vRttipAThe cAtra 'Auge' iti pATho'sti prAcIna sUtra - vRtti pustakeSvatra 'AugaM' ityeva pATha upalabhyate / / 2. i0 ? pucchA lA 1 / 4. javAnobhasaMtAnosa lA 1 / / 5. Auyava lA 2 / / 3. 'jae0 ? evaM saMja' mu0 // 6. AUe lA 2 mu0 // Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 13-19] saMjayAra paDDucca kammapagaDibaMdhaparUSaNA 239 nosaNNInoasaNNI baMdhai 1 goyamA ! saNNI siya baMdhai siya no baMdhai, asaNNI baMdhai, nosaNNInoasaNNI na baMdhai / [2] evaM vedaNijjA''ugavajAo cha kmmppgddiio| [3] vedaNijaM heTThilA do baMdhaMti, uvarile bhayaNAe / AugaM heTThilA do bhayaNAe, uvarile na baMdhai / [su. 17. naghamaM dAraM-bhavasiddhiyAi paDucca aTTaNhaM ___ kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA] 17. [1] NANAvaraNijjaM kammaM kiM bhavasiddhIe baMdhai, abhavasiddhIe baMdhai, nobhavasiddhIenoabhavasiddhIe baMdhati ? goyamA ! bhavasiddhIe bhayaNAe, abhavasiddhIe baMdhati, nobhavasiddhIenoabhavasiddhIeM na baMdhai / [2] evaM AugavajjAo satta vi|| [3] AugaM heDillA do bhayaNAe, urvarilo na baMdhai / [su. 18. dasamaM dAraM-cakkhudaMsaNiAi paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA] 18. [1] NANAvaraNijaM kiM cakkhudaMsaNI baMdhati, acakkhudaMsaM0, 15 ohidaMsa0, kevala~daM0 1 goyamA ! heTThillA tiNNi bhayaNAe, uvarile Ne bNdhi| [2] evaM vedaNijjavajAo satta vi| [3] vedaNijja heDillA tiNNi baMdhati, kevaladasaNI bhynnaae| [su. 19. ekkArasamaM dAraM-pajattApajattAi paDucca aTTaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA] 19. [1] NANAvaraNijjaM kammaM kiM pajjattao baMdhai, apajjattao baMdhai, nopajattaenoapajjattae baMdhai 1 goyamA ! pajattae bhayaNAe, apajjattae baMdhai, nopajattaenoapajjattae na baMdhai / 1. dege nn| [2] evaM lA 1-2 // 2. degvarille lA 2 // 3. degsaNI baMdhati ? tohidaM lA 1 // 7. ladasaNI baMdhati ? heTilA lA 1 / / 5. nn| [2] evaM lA 1-2 / / 6. degttamonobhapajjattamao baMdeg lA 2 // Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 15 vivAhapaNNattisutaM [2] evaM AugavajjAo / [3] AugaM heTThillA do bhayaNAe, uvarille Na baMdhai / 20. vibhayaNAe / [su. 20. duvAlasamaM dAraM - bhAsayAbhAsa paDuccA aTTaha kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA] [1] nANAvara NijjaM kiM bhAsae baMdhai, abhAsa 0 1 goyamA ! do [2] evaM vedeNijjavajjAo satta / [3] vedaNijjaM bhAsae baMdhai, abhAsae bhayaNAe / [sa06 u03 [su. 21. terasamaM dAraM- parittAparittAi paDucca aTThaNhaM kammapagaDI baMdhaparUSaNA ] 21. [1] NANAvaraNijjaM kiM parite baMdhai, aparitte baMdhai, noparittenoaparitte baMdhai ? goyamA ! paritte bhayaNAe, aparite baMdhai, noparitteno aparitte nabaMdha | [2] evaM AugavajjAo satta kammapagaDIo / [3] Au parito vi, aparitto vi bhayaNAe / noparittonoaparitto na baMdhai / [su. 22-23. codasamaM dAraM- NANi - aNNANiNo paDuca aTTaha kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA ] 22. [1] NANAvaraNijjaM kammaM kiM AbhiNibohiyanANI baMdhai, suya20 nANI0, ohinANI 0, maNapajjavanANI 0, kevalanANI baM0 ? goyamA ! heTThilA cAri bhayaNAe, kevalanANI na baMdhai / 25 goyamA ! AugavajjAo satta vi baMdhati / AugaM bhayaNAe~ / I [2] evaM vedaNijjavajjAo satta vi / [3] vedaNijjaM heTThilA cattAri baMdhaMti, kevalanANI bhayaNAe / 23. NANAvaraNijjaM kiM matiaNNANI baMdhai, suya0, vibhaMga 0 1 1. e baMdhati ? lA 1 // 2. vedaNiyava mu0 // 3. no lA 2 // 4. vibhaMga0 lA 1-2 // 5. e evaM vedaNijjaM / 24 [1] nANA lA 1 // Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20-27] bhAsayAbhAsayAi paDuzca kammapagaDibaMdhaparUvaNA 241 [su. 24. panarasamaM dAraM-maNajogiAi paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA] 24. [1] NANAvaraNikaM kiM maNajogI baMdhai, vaya0, kAya0, ajogI baMdhai ? goyamA ! heTThilA tiNi bhayaNAe, ajogI na baMdhai / [2] evaM vednnijjvnaao| [3] vedaNijaM heTThilA baMdhaMti, ajogI na baMdhai / [su. 25. solasamaM dAraM-sAgAra-aNAgAroSautte paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA] 25. NANAvaraNijjaM kiM sAgArovautte baMdhai, aNAgArovautte baMdhaI 1 goyamA ! aTThasu vi bhynnaae| [su. 26. sattarasamaM dAraM-AhAraya-aNAhArae paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUvaNA] 26. [1] gANAvaraNinaM kiM AhArae baMdhai, aNAhArae baMdhaI ? goyamA ! do vi bhynnaae| [2] evaM vedaNija-AugavajjANaM chnnddN| [3] vedaNijaM AhArae baMdhati, aNAhArae bhynnaae| AugaM AhArae bhayaNAe, aNAhArae na baMdhati / [su. 27. aTThArasamaM dAraM-muhuma-bAyarAi paDucca aTThaNhaM kammapagaDINaM baMdhaparUSaNA] 27. [1] NANAvaraNijaM kiM suhume baMdhai, bAdare baMdhai, nosuhume- 20 nobAdare baMdhai ? goyamA ! suhame baMdhai, bAdare bhayaNAe, nosuhumenobAdare na bNdhi| [2] evaM AugavajjAo satta vi| [3] Aue suhume bAdare bhayaNAe, nosuhumenobAdare Na bNdhi| 1. vaijogI baMdhati, kAyajogI baMdhati, ajogI baMdhati ? heTilA lA 1 // 2. tinni vi bhaya' lA 1 // 3. jaa| [3] vedeg lA 1-2 // 4. dhati? bhaTTalA 1 // 5. degdhati? do vi lA 1 // 6. bhAue lA 2 mu0|| 7. no lA 2 // Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 10 15 viyAhapaNNantisutaM [su. 28. egUNavIsaimaM dAraM- carimAcarime pahucca aTTaha kampaasti baMdhapaNA ] 28. NANAvaraNijaM kiM carime baMdhati, acarime baM0 ? goyamA ! aTTha vi bhayaNAe / [su. 29. dAraM 20-chaTTAi egUNavIsaimapajjaMtadAraMta ggayapadANamappAbahuyaM ] 29. [1] eesi NaM bhaMte! jIvANaM itthavedagANaM purisavedagANaM napuMsagavedagANaM avedagANa ya kayare 2 appA vA 4 1 goyamA ! savvatthovA jIvA purisavedagA, itthavedagA saMkhejjaguNA, avedagA aNaMtaguNA, napuMsagavedagA aNataguNA / [sa0 6 u0 3-4 [2] aitesiM savvesiM padANaM appabahugAI uccAreyavvAI jAva savvatthovA jIvA acarimA, carimA anaMtaguNA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti0 / // chaTTae taio uddeso samatto // 6.3 // [cauttho uddeso 'sapaesa'] [su. 1 - 6. kAlAdeseNaM jIva - cauvIsadaMDagesu egatta-puhatteNaM sapadesa - apadesavatta vyayA ] 1. jIve NaM bhaMte! kAlAdeseNaM kiM sapadese, apadese ? goyamA ! niyamA sapadese | 1. 'eesiM savvesiM' ityAdi / eteSAM pUrvoktAnAM saMyatAdInAM caramAntAnAM caturdazAnAM dvAsaNAM tadgatabhedApekSayA alpabahutvamuccArayitavyam, tadyathA - eesiM NaM bhaMte! saMjayANaM asaMjayANaM saMjayAsaMjayANaM nosaMjayanoasaMjayanosaMjayAsaMjayANaM kayare kayarehiMto appA vA bahuyA vA 49 goyamA ! savvatthovA saMjayA, saMjayA saMjayA asaMkhejjaguNA, nosaMjayano asaMjayano saMjayA saMjayA anaMtaguNA, asaMjayA anaMtaguNA ityAdi prajJApanAnusAreNa vAcyam yAvat caramAdyalpabahutvam / etadevA''ha --- jAva savvatthovA jIvA acarimA ityAdi " abR0 pR0 259 / vRttikAradarzitaH prajJApanAsUtrapAThaH - mahAvIra0 prajJA0 pR0 101 / atra savizeSaM jijJAsunA prajJApanAyAH tRtIyaM padaM paThanIyam, tacca mahAvIra0 prajJA0 81 - 111 paryantam // Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 28-29, 1-8] kAlAdeseNaM jIvAIsu sapadesAiSattavvayAdi 243 2. [1] neratie NaM bhaMte! kAlAdeseNaM kiM sapadese, apadese ? goyamA ! siya sapadese, siya apadese / [2] evaM jAvaM siddhe / 3. jIvA NaM bhaMte! kAlAdeseNaM kiM sapadesA, apadesA 1 goyamA ! niyamAsapadesA / 4. [1] neraiyA NaM bhaMte! kAlAdeseNaM kiM sapadesA, apadesA ? goyamA ! savve vi tAva hojja sapadesA, ahavA sapadesA ya apadese ya, ahavA sapadesA ya apadesA ya / [2] evaM jIva thaNiyakumArA / 5. [1] puDhavikAiyA NaM bhaMte! kiM sapadesA, apadesA ? goyamA ! 10 sapadesA vi, apadesA vi / [2] evaM jIva vaiNapphatikAiyA / 6. sesA jahA neraiyA tahA jAva siddhA / [su. 7-19. AhAragAi-bhavasiddhiyAi-saNNiAi-sale sAi- sammaddidviAi-saMjatAi sakasAyAi - NANAi- sajogiAi-sAgArovauttAisave gAi- sasarIriAi-patta yAIsu sapadesa - apadesavatta vyayA ] 7. [1] AhAragANaM jIvegeMdiyarvajjo tiyabhaMgo / [2] aNAhAragANaM jIvegiMdiyavajjA chanmaMgA evaM bhANiyavvA - sapadesA vA, apaesA vA, ahavA sapadese ya apade se ya, ahavA sapadese ya apadesA ya, ahavA sapadesA ya apadese ya, ahavA sapadesA ya apadesA ya | siddhehiM tiyabhaMgo / 8. [1] bhavasiddhIyA abhavasiddhIyA jahA ohiyA / [2] nobhavasiddhiyanoabhavasiddhiyA jIva - siddhehiM tiyabhaMgo / 1. ' jAva' padena bhavanapatyAdi - vaimAnikadevaparyantA daNDakA vAcyAH // 2. 'jAva ' padena asurakumArAdayo bhavanavAsino grAhyAH // 3. 'jAva 'padena apkAyAdikA grAhyAH // 4. vaNassaikA lA 1 // 5. 'jAva 'padena vaimAnikaparyantA daNDakA grAhyAH // 6. ' vajjA tiyabhaMgA lA 1 // 15 20 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 viyAhapaNNattisutaM [sa06 u04 9. [1] saNNIhiM jIvAdio tiybhNgo| [2] asaNNIhiM egidiyavajo tiybhNgo| neraiya-deva-maNuehiM chnbhNgaa| [3] nosaNNinoasaNNiNo jIva-maNuya-siddhehiM tiybhNgo| 10. [1] salesA jahA ohiyaa| kaNhalessA nIlalessA kAulessA 5 jahA AhArao, navaraM jassa atthi eyaao| teulessAe jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM puDhavikAiesu Au-vaNapphatIsu chnbhNgaa| pamhalesa-sukkalessAe jIvAio tiybhNgo| maNusse chbbhNgaa| [2] alesehiM jIva-siddhehiM tiybhNgo| 11. [1] sammapiTThIhiM jIvAio tiyabhaMgo / vigaliMdiemu chbbhNgaa| [2] micchaddiTThIhiM eMgidiyavajjo tiybhNgo| [3] sammAmicchaddiTThIhiM chbbhNgaa| 12. [1] saMjatehiM jIvAMio tiybhNgo| [2] asaMjatehiM egidiyavajo tiybhNgo| [3] saMjatAsaMjatehiM tiyabhaMgo jiivaadio| [4] nosaMjayanoasaMjayanosaMjatAsaMjata jIva-siddhehiM tiybhNgo| 13 [1] sakasAIhiM jIvAdio tiybhNgo| egidiesu abhaMgakaM / kohakasAIhiM jIvegiMdiyavajjo tiybhNgo| devehiM chabhaMgA / mANakasAI mAyAkasAI jIvegiMdiyavajjo tiybhNgo| neratiya-devehiM chbbhNgaa| lobhakasAyIhiM jIvegiMdiyavajjo tiyabhaMgo / neratiesu chnbhNgaa| [2] akasAI jIva-maNuehiM siddhehiM tiybhNgo| 14. [1] ohiyanANe AbhiNibohiyanANe suyanANe jIvAdio 1. saMjJiSu-saMjJiviSaye ityarthaH // 2. degvAdiyo tiyo bhaMgo lA 1 // 3. " asaNNIhiM ityAdi, ayamarthaH-asaMjJiSu-asaMjJiviSaye dvitIyadaNDake" avR0|| 4. teyalesAe lA 1 // 5. jIvAito lA 1 / jIvAdiohio tiya lA 2 mu0|| 6. maNuesu cha lA 1-2 // 7. ekiMdiya lA 1 // 8. vAtio tio bhaMgo lA 2 // 9. sAdIhiM lA 1 // 10. degsAya jIva lA 1-2 // 11. ohitanA lA 1 // Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su09-19] saNNiAi-salesAIsu sapadesAivatta vayA . 245 tiybhNgo| vigaliMdiehiM chbbhNgaa| ohinANe maNapajjavaNANe kevalanANe jIvAdio tiybhNgo| [2] ohie aNNANe matiaNNANe suyaaNNANe egidiyavajo tiybhNgo| vibhaMgaNANe jIvAdio tiybhNgo| 15. [1] saMjogI jahA ohio| maNajogI vayajogI kAyajogI 5 jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM kAyajogI egidiyA tesu abhaMgakaM / [2] ajogI jahA alesaa| 16. sAgArovautta-aNAgArovauttehiM jIvegidiyavajo tiybhNgo| 17. [1] saveyagA ya jahA sakasAI / itthiveyaga-purisavedaga-napuMsagavedagesu jIvAdio tiyabhaMgo, navaraM napuMsagavede egidiesu abhNgyN| 10 [2] aveyagA jahA aksaaii| 18. [1] sasarIrI jahA ohio| orAliya-veuvviyasarIrINaM jIvaegidiyavajo tiybhNgo| AhAragasarIre jIva-maNuesu chbbhNgaa| teDaMga-kammagANaM jahA ohiyaa| [2] asarIrehiM jIva-siddhehiM tiybhNgo| 19. [1] AhArapajjattIe sarIrapajjattIe iMdiyapajjattIe ANApANapanattIe jIvegiMdiyavajjo tiybhNgo| bhAsAmaNapajjattIe jahA snnnnii| [2] AhAraapajattIe jahA annaahaargaa| sarIraapajjattIe iMdiyaapajattIe ANApANaapajjattIe jIvegiMdiyavajjo tiyabhaMgo, neraiya-deva-maNuehiM chbbhNgaa| bhAsAmaNaapajjattIe jIvAdio tiyabhaMgo, Neraiya-deva-maNuehiM 20 chnbhNgaa| 1. jIvAdito lA 1 // 2. sajoI lA 1 / sajotI lA 2 // 3. maNajoti vatijoti kAyajoti jIvA lA 1-2 // 4. abhaMgagaM lA 1-2 // 5. abhaMgagaM lA 1-2 // 6. sarIrANaM mu0 mudritavR0|| 7. teya-kammagAI jahA lA 1 // 8. degpANupa lA 1 // 9. jattI jahA lA 1.2 // 8. pANubha lA 1 // Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 6 u0 4-5 [su. 20. paDhamAiegUNavIsaimapajjaMtasuttavisayasaMgahaNIgAhA] 20. gAhA-sapadesA''hAraga bhaviya saNNi lessA di saMjaya ksaae| NANe joguvaoge vede ya sarIra pajjattI // 1 // [su. 21. jIva-caupIsadaMDagesu paccakkhANa-apaccakkhANAivattavyayA] 21. [1] jIvA NaM bhaMte! kiM paJcakkhANI, apacakkhANI, paJcakkhANApaJcakkhANI? goyamA! jIvA paJcakkhANI vi, apaJcakkhANI vi, paJcakkhANApaJcakkhANI vi| [2] sabajIvANaM evaM pucchaa| goyamA! neraiyA apaJcakkhANI jAva cauriMdiyA, sesoM do paDiseheyavvA / paMceMdiyatirikkhajoNiyA no paJcakkhANI, 10 apaJcakkhANI vi, paJcakkhANApaJcakkhANI vi / maNussA tiNNi vi / sesA jahA neratiyA / [su. 22-23. jIvAIsu paccakkhANajANaNA-kuvyaNApattavyayA] 22. jIvA NaM bhaMte ! kiM paJcakkhANaM jANaMti, apaJcakkhANaM jANaMti, paJcakkhANApaccakkhANaM jANaMti ? goyamA ! je paMceMdiyA te tiNNi vi jANaMti, 15 avasesA paJcakkhANaM na jANaMti / 23. jIvA NaM bhaMte ! kiM paJcakkhANaM kuvvaMti apaJcakkhANaM kuvvaMti, paJcakkhANApaccakkhANaM kuvvaMti ? jahA ohiyA tahA kuvvaNA / [su. 24. jIpAIsu paccakkhANanivyattiyAuyAivattavyayA] 24. jIvA NaM bhaMte ! kiM paJcakkhANanibattiyAuyA, apaJcakkhANani0, 20 pacakkhANApaJcakkhANani0 1 goyamA ! jIvA ya vemANiyA ya paJcakkhANaNivvatti yAuyA tiNNi vi / avasesA apcckkhaannnivvttiyaauyaa| 1. ssAdiTThI saMjaya ka mu0|| 2. "di tti dRg-dRSTiH" prAcInatamaavR0 pratau // 3. vajoge lA 1 // 4. etthaM pu lA 1 // 5. "pratyAkhyAna-dezapratyAkhyAne pratiSedhanIye, aviratatvAd nArakAdInAmiti" avR0|| 6. maNUsA lA 1 // 7.0 ti? je paM0 lA 1 // 8. degsA no paJcakkhANaM jA lA 1 / sA na pacakkhANaM jA lA 2 // 9. bhohio lA 1-2 // 10. vattitAutA lA 1 // 11. degyA / paJca mu0|| Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20-25, 1-2] jIvAIsu paJcakkhANa-apaJcakhANAivattavyayAdi 247 [su. 25. egavIsaimAicauvIsaimapajjaMtasuttaSisayasaMgahaNIgAhA] 25. gAthApaccakkhANaM 1 jANai 2 kuvvaMti 3 teNeva AunivvattI 4 / sapadesuddesammi ya emee daMDagA cauro // 2 // sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / ||chtttte sae cauttho uddeso // 6.4 // [paMcamo uddeso 'tamue'] [su. 1. tamukkAyasarUvaM] 1. [1] kimiyaM bhaMte ! tamukkAe tti pavuccai ? kiM puDhavI tamukkAe ti / pavucati, AU tamukkAe ti pavuJcati ? goyamA ! no puDhavI tamukkAe tti pavuccati, 10 AU tamukkAe ti pavuJcati / [2] se keNadveNaM0 1 goyamA ! puDhavikAe NaM atthegaie subhe desaM pakAseti, atthegaie desaM no pakAsei, se teNaTTeNaM0 / [su. 2-5. tamukkAyassa samuTThANa-saMThANa-vikkhaMbha-parikkheva pamANavattavyayA] 2. tamukkAe NaM bhaMte ! kahiM samuTThie ? kahiM sannihite ? goyamA ! jaMbudIvassa dIvassa bahiyA tiriyamasaMkheje dIva-samudde vItivaittA aruNavarassa dIvassa bAhirillAo vetiyaMtAo aruNodayaM samudaM bAyAlIsaM joyaNasahassANi ogAhittA uvarillAo jalaMtAo ekapadesiyAe seDhIe ittha NaM tumukkAe samuTThie, saMttarasa ekavIse joyaNasate uDDhaM uppatittA tao pacchA tiriyaM pavittharamANe pavittharamANe 20 sohammIsANa-saNaMkumAra-mAhiMde cattAri vi kappe AvarittANaM uDDhe pi ya NaM jAva baMbhaloge kappe riTThavimANapatthaDaM saMpatte, ettha NaM tamukkAe sanniTThite / 1. degti tinneva Audeg mu0 // 2. emete lA 1 // 3. tti // 6.4 // lA 2 / ti / chaTThasayassa cauttho uddeso|| lA 1 // 4. "mukAe lA 1.2, anayoH pratyoH vizeSata IdRza eva pAThaH / / 5. kahi lA 1 // 6. bAdAlI' lA 1 // 7. tattha lA 1 // 8. satarasa ekavIsajoya lA 1 // Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 viyAhapaNNantisutaM [sa0 6 u05 3. tamukkAe NaM bhaMte! kiMsaMThie paNNatte ? goyamA ! ahe malagamUlasaMThite, upiM kukkuDagaMpaMjaragasaMThie paNNatte / 4. tamukkAe NaM bhaMte! kevaMtiyaM vikkhabhaNaM ? kevatiyaM parikkheveNaM paNate ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA -- saMkhejjavitthaDe ya asaMkheja5 vitthaDe ya / tattha NaM je se saMkhejjavitthaDe se NaM saMkhejjAiM joyaNasahassAiM vikkhaMbheNaM, asaMkhejjAiM joyaNasahassAiM parikkheveNaM pa0 / tattha NaM je se asaMkhijjavitthaDe se asaMkhejjAiM joyaNasahassAiM vikkhaMbheNaM, asaMkhejjAI joyaNasahassAiM parikkheveNaM / 5. tamukkAe NaM bhaMte! kemahAlae pa0 1 goyamA ! ayaM NaM jaMbuddIve' 2 10 jaoNMva parikkheveNaM paNNatte / deve NaM mahiDDhIe jaoNva 'INAmeva iNAmeva ' tti kaMDa kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM tihiM accharAnivAehiM tisattakhutto aNupariyaTTittANaM havvamAgacchijjA | se NaM deve tAe ukkiTThAe turiyAe jAva devagaIe bIIvayamANe vIIvayamANe jAva aikAhaM vA duyAhaM vA tiyAhaM vA ukkoseNaM chammAse vItIvaejjA, atthegaiyaM taimukAyaM vItIvaejjA, atthegaiyaM tamukAyaM no vItIvaejjA / emahAlae 15 NaM gotamA ! tamukkAe pannatte / 1. 'gapiMjaraga' lA 1 // 2. kevaigaM lA 2 // 3. " kvacid ' AyAma vikkhaMbheNaM 'ti dRzyate / tatra AyAmaH - uccatvam" avR0 // 4. kkheveNaM paNNattAiM / lA 1 mu0 // 5. ve 2 savvadIvasamuddANaM savvabhaMtarAe jAva mu0 // 6. 'jAva 'padena " ayaM jaMbuddIve NAmaM dIve dIva-samuddANaM abhitarie savvakhuDDAe vaTTe tellApUyasaMThANasaMThite, vaTTe rahacakkavAlasaMThANasaMThite, vaTTe pukkharakaNNiyAsaMThANasaMThite, vaTTe paDipuNNacaMdasaMThANasaMThite ekkaM joyaNasayasahassaM AyAmavikkhaMmeNaM, tiNi joyaNasaya sahassAIM solasa ya sahassAIM doNNi ya sattAvIse joyaNasate tiNNi ya kose aTThAvIsaM ca dhaNusayaM terasa aMgulAI addhaMgulakaM ca kiMcivisesAhiyaM parikkheveNaM" (jIvAjIvAbhigama 3 pratipatti pa0 177 pra0 ) ityevaM jaMbudvIpapramANakathanam saMyojyam // 7. ' jAva' padena 'mahajjuIe mahAbale mahAjase mahesakkhe mahANubhAge' etAni padAni yojyAni / jAva mahANubhAve 'iNA mu0 // 8. " iNAmeva ti kaTTu idaM gamanamevam atizIghra tvAvedakacappuTikArUpahastavyApAropadarzanaparam / anusvArAzravaNaM ca prAkRtatvAt dvirvacanaM ca zIghratvAtizayo padarzanaparam iti. upapradarzanArthaH " avR0 // 9 kaTTo lA 1 // / 10. " kevalakappaM ti kevalajJAnakalpam paripUrNam / zrRddhavyAkhyA tu kevalaH saMpUrNaH kalpate iti kalpaH svakAryakaraNasamartho vasturUpa iti yAvat / kevalazca asau kalpazca iti kevalakalpaH, tam " abru0 // 11. " tihiM accharAnivAehiM-tisRbhiH cappuTikAbhiH" avR0 / ' cappuTikA' bhASAyAm capaTI capaTI vagADavI / / 12. ekkAhaM lA 2 // 13. tamakArya lA 2 / 14. 'iyaM no tamukAyaM vI lA 1 // Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 su03-11] tamukkAyavattavvayA [su. 6-7. tamukkAe giha-gAmAiabhAvaparUSaNA] 6. asthi NaM bhaMte ! tamukAe gehA ti vA, gehAvaNA ti vA 1 No iNaDhe smddhe| 7. atthi NaM bhaMte ! tamukAe gAmA ti vA jAva sannivesA ti vA ? No iNaDhe smjhe| [su. 8-9. balAhaya-thaNiyasadda-bAdaravijjUNaM tamukkAe asthittaM devAikAriyattaM ca] 8. [1] asthi NaM bhaMte ! tamukkAe orAlA balAhayA saMseyaMti, sammucchaMti, vAsaM vAsaMti ? haMtA, asthi / [2] taM bhaMte ! kiM devo pakareti, asuro pakareti ! nAgo pakareti ? 10 goyamA ! 'devo vi pakareti, asuro vi pakareti, NAMgo vi pakareti / ___ 9. [1] asthi NaM bhate ! tamukAe bAdare thaNiyasadde, bAyare vijae ? haMtA, asthi / [2] taM bhaMte ! kiM devo pakareti 3 ? tiNNi vi paeNkareMti / [su. 10-11. tamukkAe bAdarapuDhaSikAya-agaNikAyANaM ___caMda-sariyAINaM ca abhAvaparUvaNA] 10. atthi NaM bhaMte ! tamukAe bAdare puDhavikAe, bAdare agaNikAe ? No tiNaDhe samaDhe, Nannattha viggahagatisamAvannae~NaM / 11. asthi NaM bhaMte ! tamukAe caMdima-sUriya-gahagaNa-Nakkhatta-tArArUvA 1 No tiNaTe samaDhe, paMlipassato puNa atthi / 20 1. 'jAva'padena AgarA, paTTaNAI, nagarAI ityAdIni padAni yojyAni // 2. no tiNamaDhe lA 1 // 3. degti saMvAsaMti, vA ? mu0 // 4. devo pakarei, asuro pakarei, NAo vi lA 1 // 5. nAo lA 2 // 6. vijjute lA 1-2 // 7. pakarei lA 1 mu0 // 8. "tRtIyA ca iha paJcamyarthe prAkRtatvAt" avR0|| 9. "palipassao puNa asthi tti paripArzvataH punaH santi tamaskAyasya candrAdaya ityarthaH" avR0 / paliyassato lA 1 mu. mudritaa0 // Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 . viyAhapaNNattisuttaM [la0 6 u05 [su. 12. tamukkAe caMdAmA-sUrAbhANaM NasthittaparUvaNA] 12. atthi NaM bhaMte ! tamukAe caMdAmA ti vA, sUrAbhA ti vA 1 No tiNaDhe samaDe, kAMdUsaNiyA puNa sA / [su. 13. tamukkAyassa ghaNNaparUvaNA] 13. tamukkAe NaM bhaMte ! kerisae vaNNeNaM paNNatte 1 goyamA ! kAle kAlobhAse gaMbhIralomaharisajaNaNe bhIme uttAsaNae paramakiNhe vaNNeNaM pnnnnte| deve vi NaM atthegatie je NaM tappaDhamatAe pAsittA NaM khaMbhAejA, ahe NaM abhisamAgacchejjA, tato pacchA sIhaM sIhaM turiyaM turiyaM khippAmeva viitiivejaa| [su. 14. tamukkAyassa nAmadhenjANi] 14. tamukAyassa NaM bhaMte ! kati nAmadhejA paNNatA ? goyamA ! terasa nAmadhejA paNNatA, taM jahA-tame ti vA, tamukAe ti vA, aMdhakAre I vA, mahaMdhakAre i~ vA, logaMdhAre i vA, logatamisse I vA, devaMdhakAre ti vA, devaMtamisse ti vA, devAraNNe ti vA, devavUhe ti vA, devaphailihe ti vA, devapaDikkhobhe ti vA, aruNodae ti vA smudde| [su. 15. tamukkAyassa Au-jIva-puggalapariNAmattaparUSaNA] 15. tamukAe NaM bhaMte ! kiM puDhavipariNAma AupariNAme jIvapariNAme poggalapariNAme ? goyamI ! no puDhavipariNAme, AupariNAme vi, jIvapariNAme vi, poggalapariNAme vi| [su. 16. savyesi pANAINaM tamukkAe aNaMtaso uvaSannapuvvattavattavyayA] 16. tamukAe NaM bhaMte ! sabve pANA bhUtA jIvA sattA puDhavikAiyattAe jAva 1. "nanu tatpArzvatazcandrAdInAM sadbhAvAt tatprabhA api tatrAsti ? satyam , kevalaM kam-AtmAnaM Sayati tamaskAyapariNAmena pariNamanAt kadUSaNA, sA eva kadUSaNikA, dIrghatA ca prAkRtatvAt / ataH satyapyasau asatIti" avR0|| 2. puNaM lA 1 // 3. kAlAvabhA mu0 mudritavR0|| 4. "khabhAeja tti skamnIyAt-kSubhyet" avR0 / khubhAe mu0 mudritaavR0 / / 5. 'tariyaM tariya lA 1 prAcInatama avR0 pratau ca // 6. vItiva' lA 1 // 7. ti lA 1 // 8. loaMdhakAre ti vA logatamase ti vA lA 1 // 9. degtamase i lA 2 // 10. devatamase lA 1-2 // 11. degpharihe lA 1 / degphalahe lA 2 // 12. 'mA! no tiNa. puDhadeg lA 1 // 13. kAtivAtAe jAva lA 1 // 15 20 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251 su0 12-19] tamukkAyavattavvayA kaNharAIvattavvayA ya tasakAiyattAe uvavannapuvvA ? haMtA, goyamA ! asaiM aduvA aNaMtakhutto, No ceva NaM bAdarapuDhavikAiyattAe vA, bAdaraagaNikAiyattAe vaa| [su. 17-18. kaNharAINaM saMkhA-ThANAiparUSaNA] 17. kati NaM bhaMte ! kaNharIIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha kaNharAIo pnnnnttaao| 18. kahi NaM bhaMte ! eyAo aTTa kaNharAIo paNNattAo? goyamA! uppiM saNaMkumAra-mAhiMdANaM kappANaM, hevviM baMbhaloge kappe riTe vimANapatthaDe, ettha NaM akkhADaga-samacauraMsasaMThANasaMThiyAo aTTa kaNharAIo paNNattAo, taM jahApurasthimeNaM do, pacatthimeNaM do, dAhiNeNaM do, uttareNaM do| purasthimabhaMtarA kaNharAI dAhiNabAhiraM kaNharAI puTThA, dAhiNamaMtarA kaNharAI paJcatthimabAhiraM kaNha- 10 rAI puTThA, paJcatthimabhaMtarA kaNharAI uttarabAhiraM kaNharAI puTThA, uttara'bhaMtarA kaNharAI purathimabAhiraM kaNharAiM putttthaa| do purathimapaJcatthimAo bAhirAo kaNharAIo chalaMsAo, do uttaradAhiNabAhirAo kaNharAIo taMsAo, do purathimapaJcatthimAo abhitarAo kaNharAIo cauraMsAo, do uttaradAhiNAo abhiMtarAo kaNharIIo curNsaao| puvvAvarA chalaMsA, taMsA puNa dAhiNuttarA bjjhaa| abbhaMtara cauraMsA savvA vi ya kaNharAIo // 1 // [su. 19. kaNharAINaM AyAma-dhikkhaMbhaparUSaNA] 19. kaNharAIo NaM bhaMte ! kevatiyaM AyAmeNaM, kevatiyaM vikkhaMbheNaM, 1. rAtImo lA 1 / "kaNharAIo tti kRSNavarNapudgalarekhAH" avR0|| 2. "havi ti samaM kileti vRttikAraH prAha" avR0 / havvaM mudritaavR0 prAcInakAgadIyapratiSu c| hasthi lA 11 hiDeM mu0 / lA 2 pratimUlalekhakalikhitaM 'hayi' iti pAThaM vizodhya 'haTiMTha' ityamaulika pAThaparAvartanaM kRtaM zodhakena / yadyapi mudritaAvazyakavRttAvuddhRte pAThe'smin 'hechi' ityasti (dRzyatAM patra 135-2) tathApi AvazyakavRtteH prAcInatamatADapatrIya-kAgadIyapratiSvatra sthAne krameNa 'havi' iti pAThasUcakaH 'hadhiM' tathA 'haThiM' iti pATha uplbhyte| ato'tra 'halvi' iti pATho mauliktvenaahtH|| 3. vimANe pa0 lA 1 mu0||4. "AkhATakaH-prekSAsthAne AsanavizeSalakSaNaH, tatsaMsthitAH" avR0||5. rAtIo lA 1 // 6. mabhitarA lA 1-2 // 7. rAtI lA 1 // 8. bAhiriM lA 2 // 9, abhaMta lA 1 // 10. rAtIbho lA 1 // 11. amita lA 2 // Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 viyAhapaNNattisuttaM [sa06u05 kevatiyaM parikkheveNaM paNNattAo 1 goyamA ! asaMkhejAiM joyaNasahassAiM AyAmeNaM, asaMkhenjAiM joyaNasahassAI vikkhaMbheNaM, asaMkhejjAI joyaNasahassAI parikkheveNaM pnnnnttaao| [su. 20. kaNharAINaM pamANaparUSaNA] 20. kaNharAIo NaM bhaMte ! kemahAliyAo paNNattAo ? goyamA ! ayaM NaM jaMbuddIve dIve jAvaM addhamAsaM vItIvaejjA / atthegatiyaM kaNharAiM vItIvaejA, atthegaiyaM kaNharAI No vItIvaejjA / emahAliyAo NaM goyamA ! kaNharAIo pnnnnttaao| [su. 21-22. kaNharAIsu geha-gehAvaNa-gAmAiabhAvaparUvaNA] 21. atthi NaM bhaMte ! kaNharAIsu gehA ti vA, gehAvaNA ti vA 1 no iNaDhe smddhe| 22. atthi NaM bhaMte ! kaNharAIsu gAmA ti vA0 1 No iNaDhe samaDhe / [su. 23-24. orAlabalAhaya-AdarathaNiyasadANaM kaNharAIsu asthittaM devakAriyattaM ca] 23. [1] asthi NaM bhaMte ! kaNha0 orAlA balAhayA sammucchaMti 31 haMtA, asthi / [2] taM bhaMte ! kiM devo pa0 3 1 goyamA ! devo pakareti, no asuro, no nAgo ya / 24. asthi NaM bhaMte ! kaNharAIsu bAdare thaNiyasadde 1 jahA orAlA 20 (su. 23) tahA / [su. 25-27. kaNharAIsu bAdaraAu-agaNi-vaNassatikAyANaM caMda-sUriya-caMdAbhAINaM ca abhAvaparUvaNA] 25. asthi NaM bhaMte ! kaNharAIsu bAdare AukAe bAdare agaNikAe bAyare vaNapphatikAe ? No iNaDhe samaDhe, Na'NNattha viggahagatisamAvannaeNaM / 1. 'jAva' padasUcitapAThAvagamArtha dRzyatA paJcamaM sUtram , tatragatA TippaNI ca / atra 'ukkoseNaM addhamAsaM' iti jJeyam // 2. suro, nAgo u pa0 / 24. asthi lA 1 // Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su020-31] kaNharAIvattavvayA 26. asthi NaM bhaMte ! * caMdimasUriya0 4 pa0 1 No iNa / - 27. asthi NaM kaNha0 caMdAmA ti vA 21 No iNaDhe smjhe| [su. 28. kaNharAINaM vaNNaparUSaNA] 28. kaNharAIo NaM bhaMte ! kerisiyAo vaNNeNaM pannattAo? goyamA! kAlAo jIva khippAmeva viitiivejjaa| [su. 29. kaNharAINaM nAmadhejjANi] 29. kaNharaoNINaM bhaMte! kati nAmadhejA paNNattA ? goyamA! aTTha nAmadhejA paNNattA, taM jahA-kaNharAI ti vA, meharAI ti vA, maghA i vA, mAghavatI ti vA, vAtaphalihe ti vA, vAtapalikkhobhe i vA, devaphalihe i vA, devapalikkhobhe ti vaa| [su. 30. kaNharAINaM puDhavI-jIva-puggalapariNAmattaparUvaNA] 30. kaNharAIo NaM bhaMte ! kiM puDhavipariNAmAo, AupariNAmAo, jIvapariNAmAo, puggalapariNAmAo? goyamA ! puDhavipariNAmAo, no AupariNAmAo, jIvapariNAmAo vi, puggalapariNAmAo vi| [su. 31. savvesiM pANAINaM kaNharAIsu aNaMtaso uvaSannapuvyattapattavyayA] 15 31. kaNharAIsu NaM bhaMte! savve pANA bhUyA jIvA sattA uvavannapuvvA ? haMtA, goyamA! asaI aduvA aNaMtakhutto, no caiva NaM bAdaraAukAiyattAe, bAdaraagaNikAiyattAe~, bAdaravaNassatikAiyattAe vaa| 1. 'caMdima-sUrima-gahagaNa-Nakkhatta-tArArUvA' iti jJeyam // 2. 'jAva' padena 'tamaskAyaH kIdRzaH varNena' iti praznasya (sUtra 13) yaduttaram tadatra avadhAraNIyam , tathAhi-'kAlAvabhAsAo gaMbhIra lomaharisajaNaNAo bhImAo uttAsaNAo paramakiNhAo vaNNeNaM paNNattAo, deve vi atthegatie je NaM tappaDhamayAe pAsittANaM khabhAejA, ahe NaM abhisamAgacchejA, tao pacchA sIhaM sIhaM turiyaM turiyaM tattha khippAmeva vItIvaejjA' iti atra yojyam // 3. vatijA lA 1 // 4. rAIbho NaM mu0|| 5. rAti tti vA mu0|| 6. asaI lA 1 // 7. cceva lA 1 // 8. dege vA, bAda mu0|| 9. vaNapphati lA 2 mu0|| Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [la06 u05 [su. 32-35. kaNharAioSAsaMtaragayalogatiyaSimANANaM NAmAI ThANAI ca] 32. aiyAsi NaM aTThaNhaM kaNharAINaM aTThasu ovAsaMtaresu aTTha logatiyavimANA paNNattA, taM jahA-acI acimAlI vaiiroyaNe pamaMkare caMdAme sUrAme sukkAbhe supatiTThAme, majjhe ritttthaabhe| 33. kahi NaM bhaMte! accI vimANe pa0 1 goyamA ! uttarapurasthimeNaM / 34. kahi NaM bhaMte ! acimAlI vimANe pa0 1 goyamA ! purasthimeNaM / 35. evaM parivADIe neyavvaM jA~va kahi NaM bhaMte ! riDe' vimANe paNNate ? goyamA ! bhumjjhdesbhaage| [su. 36-40. logatiyadevANaM nAmAiM vimANanAmAI parivAradevasaMkhA ya] 36. etesu NaM aTThasu logatiyavimANesu aTThavihA logaMtiyA~ devA parivasati, taM jahA sArassayamAticA vaNhI varuNA ya gaddatoyA ya / tusiyA~ avvAbAhA aggiA ceva riTThA ya // 2 // 37. kahi NaM bhaMte ! sArassatA devA parivasaMti ? goyamA ! acimmi 15 vimANe privsNti| 1. etesiM NaM lA 1 mu0|| 2. vatiroM lA 1 // 3. 'jAva' padena vairocanavimAna-prabhAkara vimAna-candrAbhavimAna-sUryAbhavimAna-zukrAbhavimAna-supratiSThAbhavimAnaviSayA vaktavyatA yojyA // 4. riTThavimANe lA 2 // 5. tiyadevA mu0|| 6. atra abhayadevIyavRttAviyaM gAthA pratipadaM na vyaakhyaataa| sthAnAGgasUtra-AvazyakaniyuktigateyaM gAthA krameNa AcAryazrIabhayadevasUriAcAryazrIharibhadrasUribhyAM vyAkhyAtA'sti, tadvayAkhyAvizeSastvittham-"sArasvatAH 1 AdityAH 2 vahnayaH 3 varuNAH 4 gardatoyAH 5 tuSitAH 6 avyAbAdhAH 7 AmeyAH 8, ete kRSNarAjyantareSvaSTAsu privsnti| riSTAstu kRSNarAjimadhyabhAgavartini riSTAbhavimAnaprastaTe parivasanti / " (sthAnAGgaabhayadevIyavRtti patra 453-1) / "sArassayamAdicca tti sArasvatA''. dityAH, anusvArastvalAkSaNikaH; vaNhI baruNA ya tti prAkRtazailyA vakAralopAd vahnayaruNAzca gardatoyAzca tuSitA avyAbAdhAH, aggicA ceva rihA ya tti agnayaH saMjJAntarato maruto'pyabhidhIyante, riSTAzceti 'tAtsthyAt tadvyapadezaH' brahmalokasthariSTaprastaTAdhArASTakRSNarAji. nivAsina ityarthaH / " (AvazyakaharibhadrIyavRtti patra 135-2) // 7. degyA tavvA lA 1 // 8. ccA riTadevA ya lA 1 // 9. azcivi lA 1 mu0|| Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 32-41] logaMtiyadevavantadhvayA 38. kahi NaM bhaMte! AdiccA devA parivasaMti ? goyamA ! acimAlimmi vimANe 0 0 / 39. evaM neyavvaM jANupuvvIe jAva kahi NaM bhaMte! riTThA devA parivasaMti ? goyamA ! riTThammi vimANe / 40. [1] sArasya - mAdicANaM bhaMte ! devANaM kati devA, kati devasatA 5 paNNattA 1 goyamA ! satta devA, satta devasayAM parivAro paNNatto / [2] vahI - varuNANaM devANaM caiMuddasa devA, caiuddasa devasahassoM parivAro paNNatto / [3] gaddatoya-tusiyANaM devANaM satta devA, satta devasahassau parivAro paNNatto / [4] avasesANaM nava devA, nava devasaya parivAro paNNatto / paDhamajugalammi satta u sayANi bIya~mmi coddasa sahassA / tatie satta sahassA nava ceva sayANi sesesu // 3 // [2] evaM neyavvaM - ' vimANANaM patiTThANaM bAhaluccattameva saMThANaM ' / baMbhaloyavattavtrayA neyava jAva haMtA goyamA ! asatiM aduvA aNaMtakhutto, no ceva NaM devittAe / [su. 41. logaMtiya vimANANa patiTThANa bAhalla- uccatta-saMThANAivattavyA ] 41. [1] logaMtigavimANA NaM bhaMte! kiMpatiTThitA paNNattA ? goyamA ! 15 vAupatiTThiyA paNNattA | 1. mAlavimA mu0 // 2. 'yA paNNattA / [2] vaNhI lA 1 // 3. coisa lA 1-2 // 4. ssA paNNattA / [3] gaddadeg lA 1 // 5. 'ssA paNNattA / [4] bhava' lA 1 mu0 // 6. yA paNNattA / paDhamalA 2 vinA // 7 bitiyammi lA 1-2 // 8. bvA jahA jIvAbhigame devuddesa jAva lA 2, mudrite'yaM pAThaH koSThakAntare sthApitaH / " brahmaloke yA vimAnAnAM devAnAM ca jIvAbhigamoktA vaktavyatA sA teSu netavyA / kiyaddUram ? ityata Aha-jAvetyAdi, sA ceyaM lezataH-" loyaMtiyavimANA NaM bhaMte! kativaNNA paNNattA ? goyamA ! tivaNNA paM0 - lohiyA, hAlihA, sukilA / evaM pabhAe nizcAloyA, gaMdheNaM iTugaMdhA, evaM iTThaphAsA, evaM savvarayaNamayA / tesu devA samacauraMsA alamahugavaNNA pamhalesA / loyaMtiyavimANesu NaM bhaMte! savve pANA 4 puDhavikAiyattAe 5 devattAe uvavannapuvvA " avR0 / iyaM ca vaktavyatA jIvAbhigame, pR0 394-406 Agamo0 / tathA prajJApanAsUtre dvitIye sthAnapade brahmalokadevasthAnAdhikAre, pR0 73 mahAvIra0 // 255 10 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 viyAhapaNNattisuttaM sa0 6 u0 5-6 [su. 42. logaMtiyadevANaM ThitiparUSaNA] 42. logaMtigavimANesu logatiyadevANaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM ThitI paNNatA! goyamA ! aTTha sAgarovamAiM ThitI paNNattA / [su. 43. logaMtiyavimANa-logaMtANaM aMtaraparUvaNA] ___43. logaMtigavimADai bhaMte ! kevatiya abAhAe logate paNNate ? goyamA ! asaMkhenjAiM joyaNasahassAI abAhAe logaMte pnnnntte| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti / ||chtttthsyss uddesao paMcamao // 6.5 // [chaTo uddeso 'bhavie'] [su. 1-2. cauvIsadaMDayANaM ASAsAivattavyayAnideso] 1. [1] kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! satta puDhavIo paNNattAo, taM jahA-rayaNappabhA jova tamatamA / [2] rayaNappabhAdINaM AvAsA bhANiyavvA jAva ahesattamAe / 2. evaM je jattiyA AvAsA te bhANiyavvA jAva kati NaM bhaMte ! 15 aNuttaravimANA paNNatA ? goyamA ! paMca aNuttaravimANA paNNattA, taM jahA-- vijae jA~va savvaTThasiddhe / / [su. 3-8. mAraNaMtiyasamugghAyasamohayajIvassa caughIsadaMDaesu AhArAivattavyayA] 3. [1] jIve NaM bhaMte ! mAraNaMtiyasamugghAeNaM samohate, samohaNittA je 20 bhavie imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu annataraMsi 1. su NaM bhaMte ! lA 1 mu0|| 2. hiMto NaM mu0|| 3. "kevatiyaM ti chAndasatvAt kiyatyA, abAdhayA-antareNa" avR0||4. tti // 6 // 5 // lA 1 // 5. 'jAva'padena 'sakarappabhA' ityA. dikAnAM saptAnAmapi tamatamAparyantAnAM narakANAM nAmAni yojyAni / / 6.'jAva'padena bhavanavAsi. vimAnebhya Arabhya anuttaravimAnaparyantAnAM sarveSAM daNDakAnAM ullekhaH yojyH||7.khinnN laa1-2|| 8. 'jAva'padena 'vaijayanta prabhRtIni 'savvaTThasiddha' paryantAni anuttaravimAnAni vAcyAni // Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 42-43, 1-5] mAraNaMtiyasa mugdhAya samohayassa AhArAivattavvayAdi nirayAvAsaMsi neraiyattAe uvavajittae se NaM bhaMte! tatthagate ceva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA ? goyamA ! attheiie tatthagate ceva AhArejja vA, pariNAmeja vA, sarIraM vA baMdheja, atthegaMieM tato paDiniyattati, ihamAgacchati, AgacchittA docaM pi mAraNaMtiyasamugdhAeMNaM samohaNati, samohaNittA imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasaya sahassesu annayaraMsi nirayAvAsaMsi 5 neraiyattAe uvavaijjittA tato pacchA AhAreja vA pariNAmejja vA sarIraM vA baMdhejjA / [2] evaM jAva asattarmAM puDhavI / 4. jIve NaM bhaMte! mAraNaMtiyasamugdhAeNaM samohae, 2 je bhavie causaTThIe asurakumArAvAsasayasahassesu annataraMsi asurakumArAvAsaMsi asurakumArattAe uvavajjittae0 jahA neraiyA tahA bhANiyavvA jAva thaNiyakumArA / 5. [1] jIve NaM bhaMte! mAraNaMtiyasamugdhAeNaM samohae, 2 je bhavie asaMkhejesu puDhavikAiyAvAsasayasahassesu annayaraMsi puDhavikAiyAvAsaMsi puDhavikAiyattAe uvavajjittae se NaM bhaMte ! maMdarassa pavtrayassa puratthimeNaM kevatiyaM gacchejA, kevati pAuNejjA ? goyamA ! loyaMtaM gacchejjA, loyaMtaM pAuNijjA / 1. gaIe lA 1 // 2. e paDi lA 2 // 3. tati, tato paDiniyattittA iha mu0 // 4. iha samAgacchai mudritaavR0 // 5. vajittae, tato lA 1 mu0 // 6. mAe puDhavIe / lA 1 // 7. 'jAva' padena stanitakumAraparyantAnAM sarveSAm asurakumArANAM nAmAni atra yojyAni // 8. loyaMte lA 1 // 9. iha havamAga mu0 // 10. haNNati lA 2 // 11. 'jabhA lA 2 mu0 // 12. 'bhAgamattaM lA 2 // 13. likkha-jUA-jaba aMgula joyaNa lA 1 // 14. jAva' padena 'vihatyi vA syaNiM vA kucchi vA dhaguM vA kosaM vA joyaNaM vA joyaNasayaM bA joyaNasahasvaM vA joyaNasayasahassaM vA' iti yojyam // 17 [2] se NaM bhaMte ! tatthagae ceva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA 15 baMdhejjA ? goyamA ! atthegaie tatthagate ceva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejja, atthegaie tato paDiniyattati, 2 tA iMhamAgacchai, 2 ttA doccaM pi mAraNaMtiyasamugghAeNaM samorhaNati, 2 tA maMdarassa pavvayassa puratthimeNaM aMgulassa asaMkhejjaitibhAgamettaM vA saMkhejjatibhogamettaM vA, vAlaggaM vA, vAlaggapuhuttaM vA evaM likkhaM jUyaM javaM aMgulaM jaoNva joyaNakoDiM vA, joyaNakoDAkoDiM vA, saMkhejjesu 20 vA asaMkhejjesu vA joyaNasahassesu, logaMte vA egapadesiyaM seTiM mottUNa asaMkhejjesu puDhavikAiyAvAsasayasahassesu annayaraMsi puDhavikAiyAvAsaMsi puDhavikAiyattAe uvavajjettA tao pacchA AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA / 257 10 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 10 15 viyAhapaNNattasutaM [sa0 6 u0 6-7 [3] jahA puratthimeNaM maMdarassa pavvayassa AlAvago bhaNio evaM dAhiNeNaM, paJcatthimeNaM, uttareNaM, uDDhe, ahe / 6. jahA puDhavikAiyA tahA egiMdiyANaM savvesiM ekvekssa cha AlAvagA bhANiyavvA / 7. jIve NaM bhaMte! mAraNaMtiyasamugdhAteNaM samohate, 2 ttA je bhavie asaMkhejjesu beMdiyAvAsasayasahassesu annataraMsi beMdiyAvAsaMsi beiMdiyaMttAe uvavajjittae se NaM bhaMte! tatthagate cevaM0 jahA neraiyA / evaM jAva aNuttarovavAtiyA / 8. jIve NaM bhaMte ! mAraNaMtiyasamugghAteNaM samohate, 2 je bhavie evaM paMcasu aNuttaresu mahatimahAlaesu mahAvimANesu annayaraMsi anuttaravimANaMsi aNuttarovavAiyadevattAe uvavajjittae, se NaM bhaMte ! tatthagate ceSa jAva AhArejja vA, pariNAmejja vA, sarIraM vA baMdhejjA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti0 // chaTTo 'puDhavi 'uddeso samanto // 6.6 // [sattamo uddeso 'sAlI'] [su. 1 - 3. koTTAiAguttANaM sAliAi- kalAyAi - aya siAINaM dhaNNANaM joNikAlaparUvaNA ] 1. aha NaM bhaMte ! sAlINaM vIhINaM godhUmANaM javANaM javajavANaM etesi NaM dhannANaM koTTAuttANaM pallA uttANaM maMcAuttANaM mAlAuttANaM oliMtANaM littANaM pihitANaM muddiyANaM laMchiyANaM kevatiyaM kAlaM joNI saMciTThati ? goyamA ! jahanneNaM 1. bediyattA' lA 1 // 2. atra evaM praznavAkyaM pUraNIyam - " tatthagate ceva AhAreja vA parinAmeja vA sarIraM vA baMdhejjA ? " // 3. ' jAva 'padena anuttaraupapAtikaparyantAH sarve daNDakAH praznottara viSayA vidhAtavyAH // 4. yadyapi saptamasUtrAnte 'jAva aNuttarovavAtiyA' iti kathanena anuttaraupapAtikadeva vaktavyaM sUcitameva tathApi sarveSvapi sUtrAdarzeSUpalabhyamAnamidamaSTamaM sUtraM vizeSAvagamArthe jJeyam // 5. asya zatakasya prArambhe yA uddezanAmasUcikA anukramaprarUpikA gAthA samAyAtA tasyAM uddezakasya 'bhavie' iti nAma sUcitaM vRttikRdbhirvyAkhyAtaM ca parantu atra asya uddezakasya samAptau dvayorapi pratyoH mudritapustake ca ' puDhaviuddesao' ityeva nAmopalabhyate // 6. 'uddesabho lA 1-2 // 7 gohUmANaM lA 2 // 8. ullittANaM mu0 // 9. saMciTTheti lA 2 // Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-8, 1-4] koDAiAguttadhaNNANaM joNikAlaparUvaNAdi 259 aMtomuhuttaM 'ukkoseNaM tiNNi saMvaccharAiM, teNa paraM joNI pamilAti, teNa paraM joNI paviddhaMsati, teNa paraM bIe abIe bhavati, teNa paraM joNivocchede pannatte smnnaauso!| 2. aha bhaMte! kailAya-masUra-tila-mugga-mAsa-nipphAva-kulattha-AlisaMdagasaINa-palimaMthagamAdINaM etesi NaM dhannANaM0 1 jahA sAlINaM tahA eyANa vi, navaraM 5 paMca saMvaccharAI / sesaM taM ceva / 3. aha bhaMte! ayasi-kusuMbhaga-kodava-kaMgu-varaga-rAlaga-kodUsaga-saNasarisava-mUlagabIyamAdINaM etesi NaM dhannANaM0 1 etANi vi taheva, navaraM satta sNvcchraaii| sesaM taM cev| [su. 4-5. muhuttAi-sIsapaheliyApajjaMtassa gaNiyakAlamANassa 10 vittharao parUvaNA] 4. egamegassa NaM bhaMte! muhuttassa kevatiyA UsAsaddhA viyAhiyA ? goyamA ! asaMkhejANaM samayANaM samudayasamitisamAgameNaM sA egA Avaliya tti pavuccai, saMkhejA AvaliyA UsAso, saMkhejA AvaliyA nissAso / haiTThassa aNavagallassa niruvakiTThassa jaMtuNo / ege UsAsanIsose, esa pANu tti vuJcati // 1 // sata pANaNi se thove, satta thovAiM se lave / lavANaM sattahattarie esa muhutte viyAhite // 2 // tiNNi sahassA satta ya sayAI tettaraM ca UsAsA / esa muhutto diTTho savvehi aNaMtanANIhiM // 3 // 1. ukkasseNaM lA 2 // 2. pamilAyati mu0|| 3. joNI viddhaM lA 1 // 4. joNIvicchede lA 1 // 5. "kalAya ti kalAyAH, vRttacanakA itynye| masUra tti bhiliGgAH, canakikA itynye| nipphAva tti vallAH / kulattha tti cavalikAkArAH cipiTikA bhavanti / AlisaMdaga ti caklaka prakArAH, cavalakA evAnye / 'saINa' tti tuvrii| palimaMthaga tti vRttacanakAH, kAlacanakA ityanye" avR0|| 6. " ayasi tti bhaGgI / kusuMbhaga tti laTTA / varaga tti varaH / rAlaga tti kaGguvizeSaH / kodUsaga tti kodravavizeSaH / saNa tti tvakpradhAnanAlo dhAnyavizeSaH / sarisava tti siddhArthakAH / mUlagabIya tti mUlakabIjAni zAkavizeSabIjAni" avR0|| 7. mUlAbIyadeg lA 1-2 avR0 prAcInatamapratau ca // 8. "UsAsaddhA viyAhiya ti ucchAsAddhA iti ucchAsapramitakAlavizeSA vyAkhyAtAH" avR0|| 9. ussAse lA 1 // 10. NistAse lA 1 // 11. hiTThassa lA 1 // 12. nissAse lA 2 // 13. pANa tti lA 2 // 14. pANahaM lA 1 // 15. tesattari lA 1 // Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 6 u07 5. eteNaM muhuttapamANeNaM tIsamuhutto ahoratto, paNNarasa ahorattA pakkho, do pakkhA mAso, do mAsA uU, tiNNi uU ayaNe, do ayaNA saMvacchare, paMcasaMvaccharie juge, vIsaM jugAI vAsasayaM, dasa vAsasayAiM vAsasahassaM, sayaM vAsasahassAI vAsasatasahassaM, caurAsItiM vAsasatasahassANi se ege puvvaMge, caurAsItiM puvvaMgasayasahassAiM se ege puvve, evaM tuDiaMge tuDie, aDaDaMge aDaDe, avavaMge avave, hUhUaMge hUhUe, uppalaMge uppale, paumaMge paume, naliNaMge naliNe, atthaniuraMge atthaniure, auaMge aue, pauaMge paue ya, nauaMge naue ya, cUliaMge cUliA ya, sIsapaheliaMge siispheliyaa| etAva tAva gnnie| etAva tAva gaNiyassa vise| teNa paraM ovamie / 15 10 [su. 6-8. paliovamAi-ussappiNipajjatassa oSamiyakAlamANassa vittharao parUvaNA] 6. se kiM taM ovamie 1 ovamie duvihe paNNatte, taM jahA-paliovame ya, sAgarovame y| 7. se kiM taM paliome 1 se kiM taM sAgarovame ? satyeNa sutikkheNa vi chettuM bhettuM ca jaM kira na skaa| taM paramANu siddhA vadati oNdi pamANANa // 4 // aNaMtANaM paramANupoggalANaM samudayasamitisamAgameNaM sA egA ussaNhasaNDiyA ti vA, saNhasaNhiyA ti vA, uDDhareNU ti vA, tasareNU ti vA, rahareNU ti vA, vAlagge ti vA, likkhA ti vA, jUyA ti vA, javamajhe ti vA, aMgule ti vA / 20 aTTha ussaNhasaNhiyAo sA egA saNhasaNhiyA, aTTa saNhasaNhiyAo sA egA uDDhareNU , aTTha uDDhareNUo sA egA tasareNU , aTTha tasareNUo sA egA rahareNU aTTha rahareNUo se ege devakuru-uttarakurugANaM maNUsANaM vAlagge, evaM harivAsa 1. uue adeg mu0 // 2. ayaNo, be ayaNe saMva' lA 1 // 3. ayaNe mu0|| 4. ssANaM vAsa' lA 1 // 5. evaM puvve 2 aDaDe 2 avave 2 hUhUe 2 uppale 2 paume 2 NaliNe 2 acchaNiure 2 aue 2 paue ya 2 Naue ya 2 cUliyA 2 sIsapaheliyA 2 / etAva tAva laamu0||6. 'vame? sattheNa lA 1-2 // 7. 'siddha tti jJAnasiddhAH kevalinaH ityarthaH, na tu siddhAH siddhiM gatAH teSAM vadanasyAsambhavAditi" avR0|| 8. AyaM palA 1-2 // 9. uddhare lA 1-2 // 10. vA, jave ti vA javamajhe lA 1 // Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-8] gaNiyakAlamANassa vittharao parUvaNA 261 rammaga-hemavata-eraNNavatANaM puvvavidehANaM maNUsANaM aTTha vAlaggA sA egA likkhA, aTTha likkhAo sA egA jUyA, aTTa jUyAo se ege javamajhe, aTTa javamajjhA se ege aMgule, eteNaM aMgulapamANeNaM cha aMgulANi pAdo, bArasa aMgulAI vihatthI, caubIsaM aMgulANi rayaNI, aDayAlIsaM aMgulAI kucchI, chaNNautiM aMgulANi se ege daMDe ti vA, dhaNU ti vA, jUe ti vA, nAliyA ti vA, akkhe ti vA, 5 musale ti vA, eteNaM dhaNuppamANeNaM do dhaNusahassAI gAuyaM, cattAri gAuyAI joyaNaM, eteNaM joyaNappamANeNaM je palle joyaNaM AyAmavikkhaMbheNaM, joyaNaM uDDe uccatteNaM taM tiuNaM savisesaM pariraeNaM / se NaM egAhiya-beyAhiya-teyAhiya ukkosa sattarattapparUDhANaM saMsaTTe sannicite bharite vAlaggakoDINa, te NaM vAlagge no aggI dahejA, no vAto harejA, no kutthejA, no parividdhaMsejjA, no pUtittAe havva- 10 mAgacchejjA / tato NaM vAsasate vAsasate gate egamegaM vAlaggaM avahAya jAvatieNaM kAleNaM se palle khINe nIrae nimmale nihite nilleve avahaDe visuddhe bhvti| se taM paliome / gAhA etesiM pallANaM koDAkoDI haveja dsgunniyaa| taM sAgarovamassa tu ekkassa bhave parImANaM // 5 // 8. eeNaM sAgarovamapamANeNaM cattAri sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamasusamA 1, tiNNi sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamA 2, do sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamadUsamA 3, egA sAgarovamakoDAkoDI bAyolIsAe vAsasahassehiM UNiyA kAlo dUsamasusamA 4, ekvIsaM bAsasahassAI kAlo dUsamA 5, ekavIsaM vAsasahassAI kAlo dUsamadUsamA 6 / puNaravi ussappiNIe 20 aikkavIsaM vAsasahassAI kAlo dUsamadUsamA 1 // aikkavIsaM vAsasahassAI jIva cattAri sAgarovamakoDAkoDIo kAlo susamasusamA 6 / dasa sAgarovamakoDAkoDIo kAlo osppinnii| dasa sAgarovamakoDAkoDIo kAlo ussappiNI / vIsaM sAgarovamakoDAkoDIo kAlo osappiNI ya ussappiNI ya / 1. chaNNauti lA 2 mu0|| 2. DaMDe lA 1 // 3. samma4 lA 1mu0|| 4. degNaM te, se gaM vAladeg mu0|| 5. dahijA lA 2 // 6. vAU mu0|| 7. palitovame lA 1 // 8. degvame / etesiM lA 1-2 // 9. degyAlIsehiM vAsa lA 1 // 10. ikkavI lA 2 // 11. ekavI lA 1 // 12. 'jAva'padena atra avasarpiNIgaNanAvad kAlapramANaM bodhyam // Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 viyAhapaNNattisuttaM [sa06 u07-8 [su. 9. imIse osappiNIe susamasusamAe bharahavAsassa AgArabhAvapaDoyAraparUvaNaM] 9. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve imIse osappiNIe susamasusamAe samAe uttamaTThapattAe bhairahassa vAsassa kerisae AgArabhAvapaDogAre hotthA ? gotamA ! 5 bahusamaramaNijje bhUmibhAge hotthA, se jahAnAmae oNliMgapukkhare ti vA, evaM uttara kuruvattavvayA neyavvA jA~va AsayaMti syNti| tIse NaM samAe bhArahe vAse tattha tattha dese dese tahiM tahiM bahave uddAlA kuddAlA jA~va kusavikusavisuddharukkhamUlA jova 1. uttima lA 2 // 2. bharahavA lA 1-2 // 3. hutthA lA 2 // 4. "AliMgapukkhare tti murajamukhapuTam" avR0 / "AliGgaya vAdyate iti AliGgayaH-muravaH vAdyavizeSaH, eSa yakArAntaH zabdaH" jIvAjIvAbhigamasUtravRtti patra 266 / abhidhAnarAjendrakoSe 'AliMga' zabdasya AliMgapukkhare' zabdasya cetthamavataraNAni--"AliGgayo nAma yo vAdakena AliGgaya vAdyate, hRdi dhRtvA vAdyate ityarthaH / AliGgayaH-murajaH vAdyavizeSaH / eSa yakArAntaH zabdaH" jIvA0 tR0 pra0 / "AliMgo-mRNmayo murajaH" jIvA0 tR0 pra0 / "AliGgaya vAdyata ityAliGgayaH murajavAdyavizeSaH, tasya puSkaraM-carmapuTam , tat kilAtyantasamamiti tenopamA" AvazyakamalayagirIyA TIkA prathama khNdd|| 5. "lAghavAya sUtramatidizan Aha-'evaM' ityaadi| uttarakuruvaktavyatA ca jIvAbhigamoktA evaM dRzyA-'muiMgapukkhare ivA, saratale i vA-sarastalaM sara eva, karatale i vA-karatalaM kara eva ityAdIti / evaM bhUmisamatAyA bhUmibhAgagatatRNa-maNInAM varNapaJcakasya, surabhigandhasya, mRdusparzasya, zubhazabdasya, vApyAdInAM vApyAdyanugatotpAtaparvatAdInAmutpAtaparvatAdyAzritAnAM haMsAsanAdInAM latAgRhAdInAM zilApaTTakAdInAM ca varNako vaacyH| tadante caitad dRzyam-tattha NaM bahave bhArayA maNassA maNassIo ya AsayaMti sayaMti ciTThati nisIyaMti tuyati / ityAdi" avR0| etadabhayadevIyavRttyanurUpaM vyAkhyAnaM jIvAbhigamasUtravRttAvupalabhyate (patra 262 taH 270) evaM sthite'pi jIvAbhigamavRttikArasammatajIvAbhigamamUlasUtrAdarzAnusAryAdarzAnupalambhAd mudritajIvAbhigamasUtrapAThe'tra nopalabhyate jIvAbhigamavRttyanusArI bhagavatIvRttinirdezAnusArI ca vistRtaH sUtrapAThasandarbhaH, sUcitaM caitadgarbha jIvAbhigamasUtra-vRttisampAdakairAgamoddhArakaiH zrIsAgarAnandasaribhistatra ttippnke| asmatsaubhAgyena pUjyapAdaAgamaprabhAkaramunivarazrIpuNyavijayasaMskAritajIvAbhigamasUtrapAThavAcanAyAmupalabdho'tranirdiSTo vistRtaH sUtrapAThasandarbho jesalamerabhANDAgArIyatADapatrIyAdarzAt // 6. 'jAva'. padena jIvAbhigamoktaM varNanaM vAcyam , taca mudritajIvAbhigamasUtrapAThe atisNkssiptruupennaasti| jijJAsubhirdraSTavyA zrIlAlabhAIdalapatabhAIbhAratIyasaMskRtividyAmandirAntargatA AgamaprabhAkaravidvadvaramunizrIpuNyavijayasaMskAritA jIvAbhigamasUtravAcanA // 7. bahave orAlA kumu0|| 8. "yAvatkaraNAt kayamAlA NamAlA ityAdi dRzyam" avR0 / atra jIvAbhigamavRttyanusAreNa vRkSanAmAni evam-"uddAlAH koddAlAH moddAlA; kRtamAlAH nRttamAlAH vRttamAlAH dantamAlAH zRGgamAlAH zaGkamAlAH zvetamAlAH nAma dramagaNAH" (patra 264-2) // 9. "yAvatkaraNAd mUlamaMto kaMdamaMto ityAdi dRzyama' ava / "teca vRkSA mUlamaMto kaMdamaMto ityAdivizeSaNajAtaM jagatyapari vanaSaNDakavarNakavat tAvat paribhAvanIyaM yAvad aNegasagaDa-raha-jANa-jogga-gilli-thilli-sIya-saMdamANapaDimoyaNesu rammA pAsAIyA darasaNijjA abhirUvA paDirUvA iti" iti jIvAbhigamavRttau (patra 264.2) // Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 9, 1-7] osappiNIsusamasusamAe AgArabhAvaparUvaNAdi 263 chavvihA maNUsA aNusajjityo, taM0-pamhagaMdhA 1 miyagaMdhA 2 amamA 3 . teyalI 4 sahA 5 saNicArI 6 / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| sattamo sAliuddeso samatto // 6.7 // [aTThamo uddeso 'puDhavI'] [su. 1. aTThapuDhaviparUSaNA] 1. kai NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo? goyamA ! aTTha puDhavIo paNNattAo, taM jahA--rayaNappabhA jAva iisiipbmaaraa| [su. 2-3. rayaNappabhAe puDhapIe gehAi-gAmAINaM abhAvaparUvaNA] 2. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe gehA ti vA 10 gehAvaNA ti vA ? goyamA ! No iNaDhe smddhe|| 3. atthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe ahe gAmA ti vA jAva sannivesA ti vA ? no iNaDhe samaDhe / [su. 4-7. rayaNappabhAe puDhavIe urAlavalAhaya-bAdarathaNiyasaddANaM ___ atthittaM deva-asura-nAgakAriyattaM ca] 4. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ahe urAlA balAhayA saMseyaMti, sammucchaMti, vAsaM vAsaMti ? haMtA, asthi / 5. tiNNi vi pa~kariti-devo vi pakareti, asuro vi pa0, nAgo vip0| / 6. atthi NaM bhaMte ! iMmIse rayaNa0 bAdare thaNiyasadde ? haMtA, atthi| 7. tiNNi vi pkreNti| 1. maNussA mu0|| 2.sthA paNNattA, taM0 mu0||3. "pamhagaMdha tti pdmsmgndhyH| miyagaMdha tti mRgamadagandhayaH / amama tti mmkaarrhitaaH| teyatali tti tejazca talaM ca-rUpaM yeSAmasti te tejstlinH| saha ti sahiSNavaH-samarthAH / saNiMcAre tti zanaiH-mandam utsukatvAbhAvAt , carantItyevaMzIlAH zanaizcAriNaH / " avR0|| 4. teyatalI avR0 / teyAlIse mudritajIvAbhigamasUtre, kintu jIvAbhigamasUtrasya prAcInatamAdarzeSu 'teyalI' ityeva pATha uplbhyte||5. degttAo-rayaNa' lA 1 // 6. jAva isiM padeg lA 2 // 7. imIse ahe lA 1-2 // 8. pakareMti mu0|| 9. imIse bAdeg lA 1 // Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raka 264 viyAhapaNNattimuttaM [sa0 6 u08 [su. 8-10. rayaNappabhAe puDhavIe bAdaraagaNikAya-caMdAi caMdAbhAINaM abhAva-parUvaNA] | 8. atthi NaM bhaMte! imIse raiyaNappabhAe ahe bAdare agaNikAe ? goyamA! no iNaDhe samaDhe, na'nnattha viggahagatisamAvannaeNaM / 9. asthi NaM bhaMte ! imIse rayaNa0 ahe caMdima jAva tArArUvA ? no iNaDhe smjhe| 10. asthi NaM bhaMte! imIse rayaNappabhAe puDhavIe caMdAbhA ti vA 21 No iNaDhe smjhe| 5 [su. 11-14. sakkarappabhAi-tamatamApajaMtANaM bitiyAidasamasutta pajjaMtavattavyayAnidesapuvvayaM visesavattavyayA] 11. evaM docAe vi puDhavIe bhANiyavvaM / 12. evaM taccAe vi bhANiyavvaM, navaraM devo vi paikareti, asuro vi paikareti, No NAgo pakareti / 13. cautthIe vi evaM, navaraM devo ekko pakareti, no asuro0, no 15 nAgo pakareti / 14. evaM heDillAsu savvAsu devo ekko pakareti / [su. 15. sohamIsANesu gehAiabhAvaparUSaNA] 15. atthi NaM bhaMte ! sohammIsANANaM kappANaM ahe gehA i vA 21 no iNaDhe smddhe| [su. 16-18. sohammIsANesu balAhaya-NiyasadANaM asthittaM deva-asura-kAriyattaM ca] 16. atthi NaM bhaMte !0 urAlA balAhayA ? haMtA, asthi / 20 1. rayaNa. ahe lA 2 mu0|| 2. pagareti lA 2 // 3. pagarei, No NAo padeg lA 2 // 4. asuro ekko pakareti, No NAmo ekko pakareti lA 1 // 5. No nnaao| 14 evaM lA 1-2 // Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 8-27] nara-devalogANaM vivihA vattavvayA 17. devo pakareti, asuro vi pakarei, no nAo pakarei / 18. evaM thaNiyasade vi / [su. 19-22. sohammIsANesu bAdarapuDhavikAya - agaNikAyacaMdA - gAmA- caMdAbhAINaM abhAvaparUvaNA ] 19. atthi NaM bhaMte !0 bAdare puDhavikAe, bAdare agaNikAe ? no iNaTThe 5 samaTThe, na'nnattha viggahagatisamAvannaeNaM / 20. asthi NaM bhaMte ! caMdima0 ? No iNaTThe samaTThe / 21. atthi NaM bhaMte ! gAmAi vA0 ? No iNaTThe sa0 22. atthi NaM bhaMte ! caMdAbhA ti vA 2 ? gothamA ! No iNaTThe samaTThe | 0 [su. 23-25. saNakumArAIsu devaloesa paNarasamAibAdhIsahamasuttavattavyayApuvyayaM visesavattavyayA] 23. evaM saNakumAra - mAhiMdesu, navaraM devo ego pakareti / 24. evaM baMbhalo vi / 25. evaM baMbhalogassa uvariM savvahiM devo pakareti / [su. 26. tamukA - vivihadevaloya - rayaNappabhAipuDhavIsu bAdarapuDhavikAyANaM paMcaM pihappihaM abhAvavattavyA ] 26. pucchiyavve ya bAdare AukAe, bA~dare teukAe, bAyare vaNassatikAe / annaM taM caivaM / gAhA-- tamukAe kappapaNa agaNI puDhavI ya, agaNi puDhavIsu / AU-teu-vaNassati kappuvarima - kaNharAIsu // 1 // 1. asuro palA 1 // 2. bAdare agaNikAe, bAlA 1 mu0 // 3. 'va / tamu lA 1-2 // baMdhapaNNattA ? goyamA ! chanvihA bhAuyabaMdhA paNNattA, taM jahA mu0 // 4. [su. 27-28. AuyabaMdhassa bheyachakkaM cauvIsaidaMDaesa chavdhihA upabaMdhaparUvaNA ya] 27. kativihe NaM bhaMte! AuyabaMdhe paNNatte ? goyamA ! chavvihe 265 10 15 20 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 15 20 viyAhapaNNattisutaM [sa0 6 u08-9 AuyabaMdhe paNNatte, taM jahA - jAtinAmanihattAue gatinAmanihattAue ThitinAmanihattAue ogAiNAnAmanihattAue padesanAmanihattAue annubhaagnaamnihttaaueN| 28. evaM daMDao jAMva vemANiyANaM / [su. 29-34. jAtinAmanihattAIM duvAlasaNhaM daMDagANaM jIva - cauSIsadaMDaga vattavvayA ] 29. jIvA NaM bhaMte! kiM jAtinAmanihattI gatinAmanihattA jAveM aNubhAganAmanihattA ? gotamA ! jAtinAmanihattA vi jAva aNubhAganAmanihattA vi / 30. daMDao jAMva vemANiyANaM / 31. jIvA NaM bhaMte! kiM jAtinAmanihattAuyA jAva aNubhAganAmanihattAuyA ? goyamA ! jAtinAmanihattA uyA vi jAva aNubhAganAma nihattAuyA vi / 32. daMDao jAMva vemANiyANaM / 33. eNvamee duvAlasa daMDagA bhANiyavvA - jIvA NaM bhaMte! kiM jAtinAmanihattA 1, jAtinAmanihattAuyA0 2, jIvA NaM bhaMte! kiM jAtinAmaniuttA 3, jAtinAmaniuttAuyA0 4, jAtigoyanihattA 5, jAtigoyanihattAuyA 6, jAtigottaniuttA 7, jAtigottaniuttAuyA 8, jAtiNAma - gottanihattA 9, jAtiNAmagoyanihattAuyA 10, jAtiNAmagoyaniuttA 11, jIvA NaM bhaMte! kiM jAtinAmagotaniuttAuyA jAva aNubhAganAmagottaniuttAuryAM 121 gotamA ! jAtinAmagoyaniuttAuyA vi jAva aNubhAganAmagottaniuttAuyA vi / 34. daMDao jAMva vemANiyANaM / 1. e / 28. daMDao lA 1 mu0 // 2. 'jAva' padena nArakaprabhRtiko vaimAnikaparyanto daNDako bodhyaH // 3. 'ttA jAva mu0 // 4. 'jAva' padena Thiti - ogAhaNA-paesapadAni 'nihatta' padAntAni jIvavizeSaNarUpeNa yojyAni // 5. 'evamete duvAlasa daMDaga tti amunA prakAreNa dvAdaza daNDakA bhavanti / tatra dvAvAdyaiau darzitAvapi saMkhyApUraNArthaM punardarzayati - jAtinAmanidhattA ityAdi" avR0 // 6. " vAcanAntare cAdyA evASTau daNDakA dRzyanta iti " aSR0 // (( Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 28-36,1] jIvAIsu jAtinAmanihattAivattavvayAdi 267 [su. 35. lavaNasamuddAisayaMbhUramaNasamuddapajjavasANANa sarUvaSaNNaNA] ____35. lavaNe NaM bhaMte ! samudde kiM ussiodae, patthaDodae, khubhiyajale, akhubhiyajale ? goyamA ! lavaNe NaM samudde ussiodae, no patthaDodae; khubhiyajale, no akhubhiyjle| eto ADhattaM jahA jIvAbhigame jAva se teNa0 goyamA ! bAhirayA NaM dIva-samuddA puNNA puNNappamANA volaTTamANA vosaTTamANA samabharaghaDattAe 5 ciTThati, saMThANato egavihivihANA, vittharao aNegavihivihANA, duguNA duguNappamANato jaoNva assiM tiriyaloe asaMkhejjA dIva-samuddA sayaMbhuramaNapanjavasANA paNNatA smnnaauso!| [su. 36. dIva-samuddANaM nAmadhenA] 36. dIrva-samuddA NaM bhaMte ! kevatiyA nAmadhejehiM paNNattA ? goyamA ! 10 jAvatiyA loe subhA nAmA, subhA rUvA, subhA gaMdhA, subhA rasA, subhA phAsA evatiyA NaM dIva-samuddA nAmadhenjehiM pnnnntaa| evaM neyavvA subhA nAmA, uddhAro pariNAmo svvjiivaannN| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti0| cha?sayassa aTumo // 6.8 // [navamo uddeso 'kamma'] [su. 1. nANAvaraNAibaMdhayajIghAINaM kammapayaDibaMdhajANaNatthaM paNNavaNAsuttAvaloyaNaniddeso] 1. jIve NaM bhaMte ! NANAvaraNijaM kammaM baMdhamANe kati kammappagaDIo baMdhai 1 goyamA ! sattavihabaMdhae vA, aTThavihabaMdhae vA chavvihabaMdhae vA / baMdhuddeso 20 paMNNavaNAe neyvvo| 1. khuhiya lA 1 // 2. dRzyatAM savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya patra 320-21 // 3. bAhiriyA lA 1 // 4. gavihavilA 1 // 5. "iha yAvatkaraNAd idaM dRzyam-pavittharamANA 2 bahuuppalapaumakumuyanaliNasubhagasogaMdhiyapuMDarIyamahApuMDarIyasatapattasahassapattakesaraphullovaiyA ubbhAsamANavIiyA" avR0|| 6. etatsamavAyi sUtraM jIvAbhigame'pi vartate, dRzyatA savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya 372-2 tamaM patram // 7. uddhArAdipadAnAM vizeSAvagamArtha dRzyatAM savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya 372-73 tame patre // 8. dRzyantAM zrImahAvIrajainavidyAlayaprakAzitapaNNavaNAsuttavibhAga 1 granthasya 385-86-87 patrANi // Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 6 u09 [su. 2-5. deSaM paDucca egaSaNNa-egarUpAipiubaNAe bAhirayapoggalapari ____ AdANaparUvaNA]] 2. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe jAMva mahANubhAge bAhirae poggale apariyAdiittA pabhU egavaNaM egarUvaM viuvittae ? goyamA ! no iNaDhe / 5 3. deve NaM bhaMte ! bAhirae poggale pariyA~diittA pabhU ? haMtA, pamU / 4. se NaM bhaMte ! kiM ihagae poggale pariyA~diittA viubvati, tatthagae poggale pariyA~diittA vikuvvati, annatthagae poggale pariyaudiittA viuvvati ? goyamA ! no ihagate poggale pariyAdiittA viuvvati, tatthagate poggale pariyA diittA vikuvvati, no annatthagae poggale pariyAdiittA viuvvati / 10 5. evaM eteNaM gameNaM jAva egavaNaM egarUvaM, egavaNaM aNegarUvaM, aNegavaNNaM egarUvaM, aNegavaNNaM aNegarUvaM, cauNhaM cubhNgo| [su. 6-12. devaM paDucca puggalANaM SaNNa-gaMdha-rasa-phAsavipariNAmaNAe bAhirayapoggalapariAdANaparUvaNA] 6. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe jAva mahANubhAge bAhirae poggale apariyA~15 diittA pabhU kAlagaM poggalaM nIlaiMgapoggalattAe pariNAmittae ? nIla~gaM poggalaM vA kAlagapoggalattAe pariNAmittae ? goyamA ! no iNaDhe samaDhe, pariyAditittA pbhuu| 7. seNaM bhaMte! kiM ihagae poggale0 ceva, navaraM pariNAmeti tti bhANiyavvaM / 8. [1] evaM kolagapoggalaM lohiypogglttaae| [2] evaM kAlaeNa jA~va sukkilaM / 9. evaM NIlaeNaM jA~va sukkilN| 10. evaM lohieNaM jA~va sukkilaM / 11. evaM hAliddaeNaM jA~va sukkilaM / 1. 'jAva'padena "mahajjuie mahAbale mahAjase mahesakkhe (mahAsokkhe-mahAsakkhe) mahANubhAge" etAni padAnyavagantavyAni, dRzyatAM savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya 109 tamaM patram // 2. degyAittA mu0 // 3. degyAtiittA lA 1 // 4. degyAittA lA 2 mu0 // 5. kameNaM lA 1 // 6. rUvaM, caubhaMgo mu0|| 7. nIlapogga lA 1-2 // 8. kAlapo lA 1 // 9. kAlapo' lA 1-2 // 10. 'jAva'padena sarve varNA vAcyAH // 11. sukkilaM lA 2 // 12. evaM lohiyapoggalaM jAva sukkilattAe / 11. evaM mu0|| Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su02-13] devaM paDuzca bAhira poggalaparibhAdANaparUvaNAdi 12. evaM etAe parivADIe gaMdha-rasa - phAsa0 4 kakkhaDaphAsapoggalaM mauyaphAsapoggalattAe / evaM do do garuya-lahuya 2, sIya-usiNa 2, Niddhalukkha 2, vaiNNAi savvattha pariNAmei / AlAvagA ya do do-poggale apariyA~diittA, pariyaudiittA / > [su. 13. avisuddha - visuddha lessadevassa aSisuddha-vizuddhalessadevAha jANaNA-pAsaNAparUSaNA ] 13. [1] avisuddhalese NaM bhaMte! deve asamohateNaM ppANeNaM avisuddhalesaM devaM deviM annayaraM jANati pAsati ? No iNaTTe samaTThe 1 / 4 [2] evaM avisuddhalese0 asamoharaNaM appANeNaM visuddhalesaM devaM0 1 no iNaTThe samaTThe 2 / avisuddhale se 0 samoharaNaM appANeNaM avisuddhalesaM devaM 0 1 10 no iNaTThe samaTThe 3 / avisuddhale se deve samoharaNaM appANeNaM visuddhalesaM devaM 0 ? no iNaTTe samaTThe 4 | avisuddhale se 0 samohayAsamoharaNaM appANeNaM avisuddhale saM devaM0 ? No iNaTThe samaTThe 5 / avisuddhale se samohayAsamohateNaM 0 visuddhale saM devaM. ? no iNaTThe samaTThe 6 | visuddhale se 0 asamoharaNaM appANeNaM avisuddhalesaM devaM0 ? no iNaTThe samaTThe 7 / visuddha lese 0 asamoharaNaM visuddhalesaM devaM0 1 no 15 iNaTTe samaTThe 8 / visuddhale se NaM bhaMte! deve samohaeNaM0 avisuddhalesaM devaM 0 jANai0 ? haMtA, jANai0 9 / evaM visuddhalese0 samoharaNaM * visuddhalesaM devaM 0 jANai0 ? haMtA, jANai0 10 / visuddhale se 0 samohayAsa mohaeNaM appANeNaM avisuddhalesaM devaM jANai 21 haMtA, jANai0 11 / visuddha lese0 samohayAsamoharaNaM appANeNaM visuddhalesaM devaM0 ? [haMtA, ] jANai0 12 / heliehiM aTThahiM na jANai na pAsai, uvarillaehiM cauhiM jANai pAsai / evaM 20 sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! ti0 / chaTThasapa navamo uddeo // 6.9 // 1. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 _ viyAhapaNNatisuttaM [sa06 u0 10 [dasamo uddeso 'annautthI'] [su. 1. savvaloyajIvANaM annajIvAo suha-duhAbhiniSaTTaNaghisae annautthi yamatanirAsapuvyayaM sodAharaNA nisehaparUvaNA] 1. [1] annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jIva parUveMti-jAvatiyA 5 rAyagihe nayare jIvA evatiyANaM jIvANaM no cakkiyA keI suhaM vA duI vA jAva kolaTThigamAtamavi nipphAvamAtamavi kalamamAyamavi mAsamAyamavi muggamAtamavi jUMyAmAyamavi likkhAmAyamavi abhinivade'ttA uvadaMsittae, se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti jAva micchaM te evamAhaMsu, ahaM puNa gotamA! evamAikkhAmi jAva parUvemi savvaloe vi ya NaM savvajIvANaM 10 No cakkiyA keI suhaM vA taM ceva jAva uvdNsitte| [2] se karNadveNaM0 1 goyamA ! ayaM NaM jaMbuddIve 2 jAMva visesAhie parikkheveNaM pnnte| deve NaM mahiDDhIe jIva mahANubhAMge egaM mahaM savilevaNaM gaMdhasamuggagaM gahAya taM avadAleti, taM avadAlittA jIva iNAmeva kaTTa kevalakappaM jaMbuddIvaM 2 tihiM accharAnivAtehiM tisattahutto aNupariyaTTittANaM havvamAgacchejjA, 15 se nUNaM gotamA ! se kevalakappe jaMbuddIve 2 tehiM ghANapoggalehiM phuDe ? haMtA, phuDe / cakkiyA NaM gotamA ! kei tesiM ghANapoggalANaM kolaTThiyamAyamavi jA~va uvadaMsittae 1 No iNaDhe samaDhe / se teNatuNaM jAva uvdNsette| [su. 2-5. ceyaNNassa jIva-caubIsadaMDaesu parUSaNA] 2. jIve NaM bhaMte ! jIve ? jIve jIve ? goyamA ! jIve tAva niyamA 20 jIve, jIve vi niyamA jIve / 1. 'jAva' padena 'bhAsaMti' 'parUveMti' iti kriyApade anusandheye // 2. keti lA 16 3. dukkhaM vA lA 1-2 // 4. "jAva kolaTThiyamAyamavi AstAM bahu-bahutaraM vA yAvat kuvalAsthikamAtramapi, tatra kuvalAsthikaM-badarakulakaH / nipphAva tti vllH| kala tti klaayH|" avR0|| 5. jUyamAya lA 1-2 // 6. abhiDvettA lA 1 // 7. keti lA 1 / keI mu0|| ..keNaM? go' lA 1 // 9. 'jAva' padasUcitapAThAvagamArtha dRzyatAM savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya patra 177-1 // 10. 'jAva'padasUcitapAThAvagamArtha dRzyatAM savRttikasya jIvAbhigamasUtrasya 109 tamaM patram // 11. bhAve lA 1 // 12. 'jAva'padasUcitapAThAvagamArtha dRzyatA pazcamoddezakapaJcamasUtragata jAva'padoparilikhitaM TippaNam // 13. 'jAva'padena "kolaTThiyamAyamavi niSphAvamAtamavi kalamamAyamavi mAsamAyamavi muggamAtamavi jUyAmAyamavi likkhAmAyamavi abhinivadRttA" etAni padAni yojyAni // Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 su0 1-11] jIvAIsu ceyaNNaparUvaNAdi 3. jIve NaM bhaMte ! neraie ? neraie jIve ? goyamA ! neraie tAva niyamA jIve, jIve puNa siya neraie, siya anerie| 4. jIve NaM bhaMte ! asurakumAre ? asurakumAre jIve ? gotamA ! asurakumAre tAva niyamA jIve, jIve puNa siya asurakumAre, siya No asurakumAre / 5. evaM daMDao Neyabvo jAva vemANiyANaM / [su. 6-8. 'jIvati'padassa jIva-caughIsadaMDaemu parUSaNA] 6. jIvati bhaMte ! jIve ? jIve jIvati 1 goyamA ! jIvati tAva niyamA jIve, jIve puNa siya jIvati, siya no jIvati / 7. jIvati bhaMte ! neratie ? neratie jIvati ? goyamA ! neratie tAva niyamA jIvati, jIvati puNa siya neratie, siya anerie| 8. evaM daMDao neyavvo jAva vemANiyANaM / [su. 9-10. bhavasiddhiyassa cauvIsadaMDaesu parUSaNA] 9. bhavasiddhIe NaM bhaMte ! neraie ? neraie bhavasiddhIe 1 goyamA ! bhavasiddhIe siya neraie, siya anerie| neratie vi ya siya bhavasiddhIeM, siya abhavasiddhIe~ / 10. evaM daMDao jAva vemANiyANaM / [su. 11. annautthiyamatanirAsapuvyayaM savvesi pANAINaM egaMtasAyAsAyaveyaNASiyAraparUSaNA] 11. [1] annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva parUveMti-"evaM khalu savve pANA savve bhUyA savve jIvA savve sattA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti se 20 kahametaM bhaMte ! evaM ? gotamA ! jaM NaM te annautthiyA jAva micchaM te evmaahNsu| ahaM puNa gotamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemi-atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti, Ahaca sAtaM / atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA 1. Dao bhANiyavo mu0 // 2. dege vi, siya lA 1 // 3. dege vi| 10. evaM lA 1 // 1.mAyikkhA lA 1 // Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 viyAhapaNNattisuttaM sa06-7 u0 10, 1 egaMtasAtaM vedaNaM vedeti, AhAca asAyaM veyaNaM vedeti / atthegaiyA pANA bhUyA jIvA sattA vemAtAe veyaNaM veyaMti, Ahacca sAyamasAyaM / [2] se kepaTTeNaM0 1 goyamA ! neraiyA egaMtadukkhaM veyaNaM veyaMti, Ahaca sAtaM / bhavaNavati-vANamaMtara-joisa-vemANiyA egaMtasAtaM vedaNaM vedeti, Ahaca asAyaM / 5 puDhavikkAiyA jAva maNussA vemAtAe vedaNaM vedeti, Ahacca saatmsaatN| se teNadveNaM0 / [su. 12-13. cauSIsadaMDaemu AyasarIrakhettogADhapoggalAhAraparUSaNA 12. neratiyA NaM bhaMte ! je poggale attaimAyAe AhAreMti te kiM AyasarIrakkhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti 1 aNaMtarakhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti ? paraMparakhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti ? gotamA ! 10 AyasarIrakhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti, no aNaMtarakhettogADhe poggale attamAyAe AhAreMti, no prNprkhettogaaddhe| 13. jahA neraiyA tahA jAva vemANiyANaM dNddo| [su. 14. kevalissa iMdiyajANaNA-pAsaNAnisehaparUSaNA] 14. [1] kevalI NaM bhaMte ! AyANehiM jANati pAsati 1 gotamA ! no 15 innddhe0| - [2] se keNa?NaM0 1 goyamA ! kevalI NaM purathimeNaM mitaM pi jANati amitaM pi jANati jAva nivvuDe daMsaNe kevalissa, se teNaTeNaM0 / [su. 15. dasamuddesatthasaMgahaNIgAhA] 15. gAhA jIvANaM suhaM dukkhaM jIve jIvati taheva bhaviyA ya / egatadukkhavedaNa attamAyAya kevalI // 1 // sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tiH| // 6.10 // chaTuM sataM "samattaM // 6 // 1. assAyaM lA 2 mu0|| 2. assAI lA 1 // 3. maNUsA lA 2 // 4. "attamAyAe tti AtmanA AdAya-gRhItvetyarthaH" avR0|| 5. "AyasarIrakhettogADhe tti svazarIrakSetre'vasthitAn" avR0|| 6. degNati pAsati jAva lA 1 // 7. 'gAhA' iti pAThaH lA 1.2 pratyornAsti / / 8. Na ya saha-dukkhaM lA 1-2 // 9. bhavitA lA 1 // 10. sammattaM lA 1 // Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattamaM sataM [su. 1. sattamasayassa uddesagANamatthAhigArA] 1. AhAra 1 virati 2 thAvara 3 jIvA 4 pakkhI 5 ya Au 6 aNagAre 7 / chaumattha 8 asaMvuDa 9 annautthi 10 dasa sattamammi ste||1|| 5 [paDhamo uddeso 'AhAra'] [su. 2. paDhamuddesassa uvugghAo] 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva evaM vadAsI[su. 3-4. jIva-caupIsadaMDaemu aNAhAra-sabappAhAravattavyayA] 3. 17 jIve NaM bhaMte ! ke samayamaNAhArae bhavati ? goyamA ! paDhame 10 samae siya AhArae, siya annaahaare| bitie samae siya AhArae, siya annaahaare| tatie samae siya AhArae, siya annaahaare| cautthe samae niyamA aahaare| [2] evaM dNddo| jIvA ya egidiyA ya cautthe samae / sesA tatie sme| 4. [1] jIve NaM bhaMte! kaM samayaM savvappAhArae bhavati ? goyamA! paDhamasamayovavannae vA, caramasamayabhavatthe vA, ettha NaM jIve savvappAhArae bhavati / [2] daMDao bhANiyanvo jAva vemANiyANaM / [su. 5. logasaMThANaparUSaNA] 5. kiMsaMThite NaM bhaMte ! loe paNNatte ? goyamA ! supatidvagasaMThite loe 20 paNNatte, heTThA vitthiNNe jAva uppi uddhmuiNgaakaarsNtthite| taMsi ca NaM sAsayaMsi 1. matthe adeg lA 1 // 2. prathamoddezakanirdiSTavarNakavad atra sarvo'pi varNako vAcyaH // 3. vadAsi lA 1 // 4. "kaM samayaM aNAhArae tti parabhavaM gacchan kasmin samaye'nAhArako bhavati" avR0|| 5. carima lA 1 // 6. samae bhadeg mu0 // 7. uddhaM muhaM lA 1 // 18 Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 7 u01 logaMsi heTThA vitthiNaMsi jAva uppiM uddhamuiMgAkArasaMThitasi' uppannanANadaMsaNadhare arahA jiNe kevalI jIve vi jANati pAsati, ajIve vi jANati pAsati / tato pacchA sijjhati jAva aMtaM kareti / [su. 6. kaDasAmAiyassa samaNoSAsayassa kiriyApattavyayA] 6. [1] samaNovAsagassa NaM bhaMte ! sAmAiyakaDassa samaNovassae acchamANassa tassa NaM bhaMte ! kiM IriyAvahiyA kiriyA kanjai ? saMparAiyA kiriyA kanjati ? gotamA ! no iriyAvahiyA kiriyA kajati, saMparAiyA kiriyA knjti| [2] se keNaTeNaM jAva saMparAiyA0 1 goyamA ! samaNovAsayassa NaM sAmAiyakaDassa samaNovassae acchamANassa AyA ahikaraNI bhavati / AyAhi10 garaNavattiyaM ca NaM tassa no IriyAvahiyA kiriyA kajati, saMparAiyA kiriyA kanjati / se teNaTeNaM jAva saMparAiyA0 / [su. 7-8. samaNoSAsagassa ghatA'NaticArapattavyayA] 7. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvvAmeva tasapANasamAraMbhe paJcakkhAte bhavati, puDhavisamAraMbhe apaJcakkhAte bhavati, se ya puDhaviM khaNamANe annayaraM 15 tasaM pANaM vihiMsejA, se NaM bhaMte ! taM vataM aticarati ? No iNaDhe samaDhe, no khalu se tassa ativAtAe aauttttti| 8. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvAmeva vaNassatisamAraMbhe paJcakkhAte, se ya puDhaviM khaNamANe annayarassa rukkhassa mUlaM chiMdejA, se NaM bhaMte ! taM vataM aticarati ? No iNaDhe samaTe, no khalu se tassa ativAtAe AuTTati / 20 [su. 9-10. tahArUvasamaNa-mAhaNapaDilAbhagassa samaNopAsayassa lAbhacayaNAparUvaNA] 9. samaNovAsae NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsueNaM esaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhemANe kiM labhati ? goyamA ! 1. degsi arahA lA 1 // 2. zramaNopAzraye ityarthaH // 3. " tassa NaM ti yo yathArthastasya zramaNopAsakasyaiveti" avR0||4. kiM riyA lA 1 // 5. no riyA lA 1 // 6. vaNapphati lA 1 // 7. phAsuesaNi lA 1 mu0|| Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su06-13] kaDasAmAiyasamaNovAsayassa kiriyAvattavvayAi 275 samaNovAsae NaM tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA jAva paDilAbhemANe tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA samAhiM uppAeti, samAhikArae NaM tameva samAhiM pddilbhti| 10. samaNovAsae NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA jAva paDilAbhemANe kiM cayati ? goyamA ! jIviyaM cayati, duccayaM cayati, dukkaraM kareti, 5 dullabhaM labhati, bohiM bujjhati tato pacchA sijjhati jAva aMtaM kareti / [su. 11-13. akammassa gatipariNANaheUNaM nissaMgatAINaM chahaM sodAharaNA parUvaNA] 11. asthi NaM bhaMte ! akammassa gatI paNNAyati ? haMtA, asthi / 12. kahaM NaM bhaMte ! akammassa gatI paNNAyati ? goyamA ! nissaMgatAe 10 1 niraMgaNatAe 2 gatipariNAmeNaM 3 baMdhaNacheyaNatAe 4 niriMdhaNatAe 5 puvvapaogeNaM 6 akammassa gatI pnnnnaayti| 13. [1] kahaM NaM bhaMte ! nissaMgatAe 1 niraMgaNatAe 2 gatipariNAmeNaM 3 baMdhaNacheyaNatAe 4 niriMdhaNatAe 5 pucappaogeNaM 6 akammassa gatI paNNAyati ? go0 ! se jahAnAmae keyi purise sukkaM tuMbaM nicchidaM niruvahataM 15 ANupuvIe parikammemANe parikammemANe dabmehi ya kusehi ya veTeti, veDhittA aTThahiM maTTiyAlevehiM liMpati, 2 uNhe dalayati, bhUI bhUI sukaM samANaM atthAhamatAramaporisiyaMsi udagaMsi pakkhivejA, se nUNaM goyamA ! se tuMbe tesiM aTTaNhaM maTTiyAlevANaM guruyattAe bhAriyattAe~ salilatalamativatittA ahe dharaNitalapatiTThANe bhavati ? haMtA, bhavati / ahe NaM se tuMbe tesiM aTThaNhaM maTTiyAlevANaM parikkhaeNaM 20 dharaNitalamativatittA uppi salilatalapatiTThANe bhavati ? haMtA, bhavati / evaM khalu goyamA ! nissaMgatAe niraMgaNatAe gatipariNAmeNaM akagmassa gatI paNNAyati / [2] kahaM NaM bhaMte ! baMdhaNachedaNattAe akammassa gatI paNNattA ? goyamA! se jahAnAmae kalasiMbaliyA ti vA, muggasiMbaliyA ti vA, mAsasiMbaliyA ti vA, 1. tAmeya lA 1 // 2. degti, bu0 2 tato lA 1 // 3. "niraMgaNayAe tti nIrAgatayA" a0|| 4. bhUtiM bhUtiM lA 1 // 5. "atthAhetyAdi, iha makArau prAkRtaprabhAvataH, astAghe'ta evAtAre'ta eva apauruSeye-apuruSapramANe" avR0|| 6. leveNaM mu0 // 7. dege gurusaMbhAriyattAe salila' lA 110 // 8. "kalasiMbaliyAi vA-kalAyAbhidhAnadhAnyaphalikA / 'siMbali' tti vRkssvishessH| eraMDamiMjiyA-eraNDaphalam" avR0|| Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 viyAhapaNNattisutaM siMbalisiMbaliyA ti vA, eraMDamiMjiyA ti vA unhe diSNA sukkA samANI phuDatANaM gatamaMtaM gaccha evaM khalu goyamA ! 0 / [3] kahaM NaM bhaMte! niriMdhaNatAeM akammassa gatI 0 ? goyamA ! se jahAnAma dhUmassa iMdhaNavippamukkassa uDDhaM vIsasAe nivvAghAteNaM gatI pavattati 5 evaM khalu gotamA ! 0 / 20 [sa0 7 u0 1 [4] kahaM NaM bhaMte ! puvvappayogeNaM akammassa gatI paNNattA ? gotamA ! se jahAnAmae kaMDassa kodaMDavippamukkassa lakkhAbhimuhI nivvAghAteNaM gatI pavattati evaM khalu goyamA ! nIsaMgayAe niraMgaNayAe puvvappayogeNaM akammassa gatI paNNattA / [su. 14-15. jIva- cauvI sadaMDaesa dukkhaphusaNAivattavyayA ] 14. dukkhI bhaMte! dukkheNaM phuDe ? adukkhI dukkheNaM phuDe ? goyamA ! dukkhI dukkheNaM phuDe, no adukkhI dukkheNaM phuDe / 15. [1] dukkhI bhaMte! neratie dukkheNaM phuDe ? adukkhI neratie dukkheNaM phuDe ? goyamA ! dukkhI neratie dukkheNaM phuDe, no adukkhI neratie 15 dukkheNaM phuDe / [2] evaM daMDao jAva vemANiyANaM / [3] evaM paMca daMDagA neyavvA -- dukkhI dukkheNaM phuDe 1 dukkhI dukkhaM pariyAdiyati 2 dukkhI dukkhaM udIreti 3 dukkhI dukkhaM vedeti 4 dukkhI dukkhaM nijareta 5 / [su. 16. aNAuttassa aNagArassa gamaNa - tuyaTTaNa-vatthAigahaNanikkhivaNesu kiriyAvattavyA ] 16. [1] aNagArassa NaM bhaMte ! aNAutaM gacchamANassa vA, ciTThamANassa vA, nisIyamANassa vA, tuyaTTamANassa vA aNAuttaM vatthaM paDiggahaM kaMbalaM pAdapuMchaNaM gehamANassa vA, nikkhivamANassa vA, tassa NaM bhaMte! kiM iriyAvahiyA kiriyA 1. " duHkhanimittatvAd duHkhaM karma, tadvAn jIvo duHkhI, bhadanta ! duHkhena - du: khahetutvAt karmaNA, spRSTaH - baddhaH avR0 // " Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 su0 14-18] jIva-cauvIsadaMDaesu dukkhaphusaNAivattavvayAi kanjati ? saMparAiyA kiriyA kajati ? go0 ! no IriyAvahiyA kiriyA kajjati, saMparAiyA kiriyA kjti| [2] se keNeDeNaM0 1 goyamA ! jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA vocchinnA bhavaMti tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kannati, no saMparAiyA kiriyA kanjati / jassa NaM koha-mANa-mAyA-lobhA avocchinnA bhavaMti tassa NaM saMparAiyA kiriyA 5 kajati, no iriyaavhiyaa| ahAsutaM riyaM rIyamANassa iriyAvahiyA kiriyA kanjati / ussuttaM rIyamANassa saMparAiyA kiriyA kajati, se NaM ussuttameva riyati / se tenndvennN0| [su. 17-20. saiMgAlAdi-vItiMgAlAdi-khettAtikaMtAdi-satthAtItAdipANa bhoyaNassa atthaparUvaNA] 17. aha bhaMte ! saiMgAlassa sadhUmassa saMjoyaNAdosaduTThassa pANabhoyaNassa ke aTe paNNatte ? goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsuesaNijja asaNa-pANa-khAima-sAimaM paDigAhittA mucchite giddhe gaDhite ajjhovavanne AhAraM AhAreti esa NaM goyamA! saiMgAle paann-bhoynne| je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsuesaNijaM asaNa-pANa-khAima-sAimaM paDigAhittA mahayAappattiyaM kohakilAmaM karemANe AhAramAhAreti esa NaM goyamA ! sadhUme pANa-bhoyaNe / je NaM niggaMthe vA 2 jAva paDiggAhittA guNuppAyaNahetuM annadavveNaM sAddhaM saMjoettA AhAramAhAreti esa NaM goyamA ! saMjoyaNAdosaduDhe pANa-bhoyaNe / esa NaM gotamA ! saiMgAlassa sadhUmassa saMjoyaNAdosaduTThassa pANa-bhoyaNassa aTTe paNNatte / 18. aha bhaMte ! vItiMgAlassa vIyadhUmassa saMjoyaNAdosavippamukkassa 20 pANa-bhoyaNassa ke aDhe paNNatte ? goyamA ! je NaM NiggaMthe vA 2 jAva paDigAhettA amucchite jAva AhAreti esa NaM goyamA ! vItiMgAle paann-bhoynne| je NaM niggaMthe vA 2 jAva paDigAhettA No mahatAappattiyaM jAva AhAreti, esa NaM goyamA! vItadhUme pANa-bhoyaNe / je NaM niggaMthe vA 2 jAva paDigAhettA jahA laddhaM tahA AhAraM AhAreti esa NaM gotamA ! saMjoyaNAdosavippamukke paann-bhoynne| 25 1. no riyA lA 1 // 2. keNaM ? go lA 1 // 3. NaM riyA' lA 1 // 4. suttaM rIyamA lA 1 mu0|| 5. ssa riyA lA 1 // 6. riyamA lA 1 // 7. "mahayAappattiyaM ti mahadaprItikam-aprema" avR0|| Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u0 1-2 esa NaM gotamA ! vItiMgAlassa vItadhUmassa saMjoyaNAdosavippamukkassa pANa-bhoyaNassa aTTe paNNatte / 19. aha bhaMte ! khettAtikaMtassa kAlAtikatassa maggAtikaMtassa pamANAtikaMtassa pANa-bhoyaNassa ke aTTe paNNatte ? goyamA ! je NaM niggaMthe vA 5 niggaMthI vA phAsuesaNijaM asaNa-pANa-khAima-sAimaM aNuggate sUrie paDiggAhittA uggate sUrie AhAraM AhAreti esa NaM gotamA ! khettAtikaMte pANa-bhoyaNe / je NaM niggaMthe vA 2 jAva. sAimaM paDhamAe porisIeM paDigAhettA pacchimaM porisiM uvAyaNAvettA AhAraM AhAreti esa NaM goyamA ! kAlAtikaMte pANa-bhoyaNe / je NaM niggaMthe vA 2 jAva0 sAtimaM paDigAhittA paraM addhajoyaNamerAe vItikamAvattA AhAramAhAreti esa NaM goyamA ! maggAtikate pANa-bhoyaNe / je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA phAsuesaNijaM jAva sAtima paDigAhittA paraM battIsAe kukkuDiaMDagappamANamettANaM kavalANaM AhAramAhAreti esa NaM gotamA! pamANAtikaMte paann-bhoynne| aTThakukkuDiaMDagappamANamette kavale AhAramAhAremANe appAhAre, duvAlasarkukkuDiaMDagappamAgamette kavale AhAramAhAremANe avaDDhomoyariyA, solasakukkuDiaMDagappamANamette kavale AhAramAhAremANe dubhAgappatte, cauvvIsaM kukkuDiaMDagappamANamette jAva AhAramAhAremANe omodariyA, battIsaM kukkuDiaMDaMgappamANamette kavale AhAramAhAremANe pamANapatte, etto ekkeNa vi gA~seNaM UNagaM AhAramAhAremANe samaNe niggaMthe no pakAmarasabhoI iti vattavvaM siyaa| esa NaM goyamA! khettAdikaMtassa kAlAtikaMtassa maggAtikaMtassa pamANAtikaMtassa pANabhoyaNassa aTThe paNNatte / 20. aha bhaMte ! satthAtItassa satthapariNAmitassa esiyassa vesiyassa sAmudANiyassa pANa-bhoyaNassa ke aTe paNNatte ? goyamA ! je NaM niggaMthe vA niggaMthI vA nikkhiMtasatthamusale vaivagatamAlA-vaNNagavilevaNe vavagatacuya-caiya1.porusIe lA 1 // 2. porusi lA 1 // 3. uvAtiNAvettA lA 1 // 4. mAvaittA mu0 // 5. vRttau kukkuTIzabdAnusAreNa kukuTIzabdAnusAreNa ca vyAkhyA'sti, kukuTI-zarIram // 6. kukuDilA 1 // 7. darie mu0|| 8. aMDamette lA 1 / aMDagamette mu0|| 9. ghAseNaM lA 1 // 10. samudA mu0|| 11. "kimbhUto nirgranthaH1 ityAha-'nikkhittasatthamusale' tti tyaktakhaDgAdizastramuzalaH 'vavagayamAlA-bannagavilevaNe' tti vyapagatapuSpamAlAcandanAnulepanaH / svarUpavizeSaNe ceme, na tu vyavacchedArthe, nimranthAnAmevaMrUpatvAdeveti" iti avR0 / "ime dve vizeSaNe kAlanirdezake saptamyante cApi sambhAvyate, tadyathA-yasmin kAle gharaTTI-muzalaprabhRtIni zastrANi gRhasthaiH nikSiptAni-tyaktvA sthApitAni tasmin kAle; tathA yadA gRhastho mAlAdikaM nopabhuGkte tasmin kaale|" iti smpaadkH|| Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 19-20, 1] supaJcakkhAya-dupaJcakkhAyasarUvaM 279 cattadehaM jIvavippajaDhaM akayamakAriyamasaMkappiyamaNAhUtamakItakaDamaNuddiDhe navakoDIparisuddhaM dasadosavippamukkaM uggama-uppAyaNesaNAsuparisuddhaM vItiMgAlaM vItadhUmaM saMjoyaNAdosavippamukkaM asurasuraM acavacavaM adutamavilaMbitaM aparisADiM akkhovaMjaNa-vaNANulevaNabhUtaM saMyamajAtAmAyAvattiyaM saMjamabhAravahaNaTThayAe bilamiva pannagabhUeNaM appANeNaM AhAramAhAreti; esa NaM gotamA ! satthAtItassa satthapari- 5 NAmitassa jAva pANa-bhoyaNassa aTTe pnnte| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tiH / sattamasae paDhamo uddeso smtto||7.1|| 10 [bIo uddeso 'virati'] [su. 1. supaccakkhAya-dupaccakkhAyasarUvaM] 1. [1] se nUNaM bhaMte ! savvapANehiM savvabhUtehiM savvajIvahiM savvasattehiM 'paJcakkhAya' iti vadamANassa supaccakkhAyaM bhavati ? dupaccakkhAyaM bhavati ? gotamA! savvapANehiM jAva savvasattehiM 'paccakkhAyaM' iti vadamANassa siya supaccakkhAtaM bhavati, siya dupaccakkhAtaM bhavati / [2] se kepaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'savvapANehiM jAva siya dupaccakkhAtaM 15 bhavati ? ' gotamA! jassa NaM sabapANehiM jAva savvasattehiM 'paccakkhAya' iti vadamANassa No evaM abhisamannAgataM bhavati 'ime jIvA, ime aMjIvA, ime tasA, ime thAvarA' tassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehiM 'paccakkhAyaM' iti vadamANassa no supaccakkhAyaM bhavati, dupaccakkhAyaM bhvti| evaM khalu se dupaccakkhAI savvapANehiM jAva savvasattehiM 'paJcakkhAyaM' iti vadamANo no sacaM bhAsaM bhAsati, mosaM 20 bhAsaM bhAsai, evaM khalu se musAvAtI savvapANehiM jAva savvasattehiM tivihaM tiviheNaM assaMjayavirayapaDihayapaccakkhAyapAvakamme sakirie asaMvuDe egaMtadaMDe egaMtabAle yAvi bhavati / jassa NaM savvapANehiM jAva sabasattehiM 'paJcakkhAyaM' iti vadamANassa evaM abhisamannAgataM bhavati 'ime jIvA, ime ajIvA, ime tasA, ime thAvarA' 1. ayama? lA 1 mu0|| 2. massa pddhmo|| 7.1 // lA 1 // 3. ajIvA lA 1 // 4. degvAdI lA 1 // 5. De egaMtabAle yA lA 1 // Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u02 tassa NaM savvapANehiM jAva savvasattehiM 'paJcakkhAyaM' iti vadamANassa supaJcakkhAyaM bhavati, no dupaJcakkhAyaM bhavati / evaM khalu se supaccakkhAI savvapANehiM jAva savvasattehiM 'paJcakkhAyaM' iti vayamANe saccaM bhAsaM bhAsati, no mosaM bhAsaM bhAsati, evaM khalu se saccavAdI savvapANehiM jAva savvasattehiM tivihaM tiviheNaM saMjayavirayapaDihayapaJcakkhAyapAvakamme akirie saMvuDe [egaMtaadaMDe] egaMtapaMDite yAvi bhavati / se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai jAva siya dupaJcakkhAyaM bhavati / [su. 2-8. paJcakkhANabheya-pabheyaparUSaNA] 2. kativihe NaM bhaMte ! paJcakkhANe paNNatte 1 goyamA ! duvihe paJcakkhANe paNNatte, taM jahA--mUlaguNapaJcakkhANe ya uttaraguNapaJcakkhANe y| 3. mUlaguNapaJcakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNate ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-savvamUlaguNapaJcakkhANe ya desamUlaguNapaJcakkhANe ya / 4. savvamUlaguNapaJcakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNate, taM jahA--savvAto pANAtivAtAto veramaNaM jAva savvAto pariggahAto vermnnN| 15 5. desamUlaguNapaJcakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahAM-thUlAto pANAtivAtAto veramaNaM jAvaM thUlAto pariggahAto veramaNaM / 6. uttaraguNapaJcakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! duvihe paNNatte, taM0-savvuttaraguNapaJcakkhANe ya, desuttaraguNapaccakkhANe ya / 7. savvuttaraguNapaccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA! dasavihe paNNatte, taM jahA aNAgataM 1 atikaMtaM 2 koDIsahitaM 3 niyaMTiyaM 4 ceva / sAgAramaNAgAraM 5-6 parimANakaDaM 7 niravasesaM 8 // 1 // saukeyaM 9 ceva addhAe 10, paccakkhANaM bhave dasahA / 8. desuttaraguNapaccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA ! sattavihe paNNatte, taM jahA-disivvayaM 1 uvabhoga-parIbhogaparimANaM 2 aNatthadaMDa1. hA mUlAto lA 1 // 2. degva mUlAo parideg lA 1 // 3. sAeyaM lA 1 // 25 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0.2-16] paJcakkhANabheya-pabheyaparUvaNAi 281 veramaNaM 3 sAmAiyaM 4 desAvagAsiyaM 5 posahovavAso 6 atihisaMvibhAgo 7, apacchimamAraNaMtiyasaMlehaNA jhUsaNA''rAhaNatA / [su. 9-13. jIva-caughIsadaMDayANaM mUluttaraguNapaJcakkhANi ____ apaJcakkhANIhiM vattavvayA] 9. jIvA NaM bhaMte ! kiM mUlaguNapaccakkhANI, uttaraguNapaccakkhANI, 5 apaJcakkhANI ? goyamA ! jIvA mUlaguNapaJcakkhANI vi, uttaraguNapaJcakkhANI vi, apacakkhANI vi| 10. neraiyA NaM bhaMte ! kiM mUlaguNapaJcakkhANI0 1 pucchA / gotamA ! neraiyA no mUlaguNapaccakkhANI, no uttaraguNapaJcakkhANI, apcckkhaannii| 11. evaM jAva curiNdiyaa| 12. paMceMdiyatirikkhajoNiyA maNussA ya jahA jIvA (su. 9) / 13. vANamaMtara-jotisiya-tremANiyA jahA neraiyA (su. 10) / [su. 14-16. mUluttaraguNapaccakkhANi-apaccakkhANINaM jIva __paMciMdiyatirikkha-maNuyANaM appAbahuyaM] 14. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM mUlaguNapaJcakkhANINaM jAva apaJca- 15 kkhANINa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA jIvA mUlaguNapaJcakkhANI, uttaraguNapaJcakkhANI asaMkhejaguNA, apaccakkhANI aNaMtaguNA / 15. etesi NaM bhaMte ! paMceMdiyatirikkhajoNiyANaM0 pucchaa| goyamA ! savvatthovA jIvA paMceMdiyatirikkhajoNiyA mUlaguNapaJcakkhANI, uttaraguNapaJcakkhANI 20 asaMkhejaguNA, apaJcakkhANI asNkhijjgunnaa| 16. etesi NaM bhaMte ! maNussANaM mUlaguNapaccakkhANINaM0 pucchaa| goyamA ! savvatthovA maNussA mUlaguNapaccakkhANI, uttaraguNapaccakkhANI saMkhejaguNA, apaccakkhANI asaMkhejaguNA / 1. kkhAgINaM uttaraguNapaJcakkhANINaM apa' lA 1 / kkhANI uttaraguNapaJcakkhANI apaJcakkhANI ya kadeg mu0|| Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u02 [su. 17-22. jIpa-cauvIsadaMDayANaM savva desamUlaguNapaJcakkhANi apaccakkhANIhiM vattavdhayA] 17. jIvA NaM bhaMte ! kiM savvamUlaguNapaJcakkhANI ? desamUlaguNapaJcakkhANI ? apaJcakkhANI ? goyamA ! jIvA savvamUlaguNapaJcakkhANI, desamUlaguNapaJcakkhANI, 5 apaccakkhANI vi|| 18. neraiyANaM pucchA / goyamA ! neratiyA no savvamUlaguNapaJcakkhANI, no desamUlaguNapaJcakkhANI, apaJcakkhANI / 19. evaM jAva curidiyaa| 20. paMceMdiyatirikkhapucchA / goyamA ! paMceMdiyatirikkhA no 1. savvamUlaguNapaJcakkhANI, desamUlaguNapaJcakkhANI vi, apaccakkhANI vi / 21. maNussA jahA jiivaa| 22. vANamaMtara-jotisa-vemANiyA jahA neriyaa| [su. 23. savya-desamUlaguNapaJcakkhANi-apaccakkhANINaM jIva-paMciMdiyatirikkha-maNuyANaM appAbahuyaM] 23. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM sabamUlaguNapaJcakkhANINaM desamUlaguNapaJcakkhANINaM apaJcakkhANINa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savatthovA jIvA savvamUlaguNapaJcakkhANI / evaM appAbahugauNi tiNNi vi jahA paDhamillae daMDae (su. 14-16), navaraM savvatthovA paMceMdiyatirikkha joNiyA desamUlaguNapaJcakkhANI, apaJcakkhANI asaMkhejaguNA / 20 [su. 24-26. jIva-caughIsadaMDayANaM saba-desuttaraguNapaJcakkhANi . apacakkhANIhiM vattavyayA] 24. jIvA NaM bhaMte ! kiM savvuttaraguNapaJcakkhANI ? desuttaraguNapaccakkhANI ? apaJcakkhANI ? gotamA ! jIvA savvuttaraguNapaJcakkhANI vi, tiNNi vi| 1. degkkhAgI, desamUlaguNapaJcakkhAgI asaMkhejaguNA, bhapaJcakkhANI annNtgunnaa| evaM appA mu0|| 2. deggA tiNNi lA 1 // Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 17-33 ] jIvAINaM paJcakakhANi apaJcakkhANIhiM vattavvayAi 25. paMceMdiyatirikkhajoNiyA maNussA ya evaM ceva / 26. sesA apaJcakkhANI jAva vemANiyA / [su. 27 savtra desuttara guNapaccakkhANi apaccakkhANINaM jIva- paMceMdriyatirikkha- maNuyANaM appAbahuyaM ] 27. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM savyuttara guNapaJccakkhANI0, appAbahugANi 5 tiNNi vi jahA paDhame daMDae (su. 14-16) jAva maNUsANaM / [su. 28. jIva- caughIsadaMDayANaM saMjata - asaMjata - saMjatA saMjatehi vattavvayA appAbahuyaM ca ] 28. jIvA NaM bhaMte! kiM saMjatA ? asaMjatA ? saMjatAsaMjatA ? goyamA ! jIvA saMjayA vi0, tiNNi vi, evaM jaheva peNNavaNAe taheva bhANiyavvaM jAva vemANiyA / appA bahugaM taheva (su. 14 - 16 ) tinha vi bhANiyavvaM / [su. 29 - 32. jIva - caughIsadaMDayANaM paccakkhANi - apaccakkhANipaccakkhANApaccakkhANIhiM vattavyayA ] 29. jIvA NaM bhaMte! kiM paccakkhANI ? apaccakkhANI ? paccakkhANApaccakkhANI ? gotamA ! jIvA paccakkhANI vi, evaM tiNi vi / 30. evaM maNussA vi| 31. paMciMdiyatirikkhajoNiyA AdillavirahiyA / 32. sesA savve apaccakkhANI jAva vemANiyA / [su. 33-35. paccakkhANi apaccakkhANi paccakkhANApaccakkhANINaM jIvAINaM appAbahuyaM ] 33. etesi NaM bhaMte! jIvANaM paccakkhANINaM jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savtratthovA jIvA paccakkhANI, paccakkhANApaccakkhANI asaMkhejjaguNA, apaccakkhANI aNaMtaguNA / 1. vi, asaMjayA vi saMjayA saMjayA vi, tiSNi vi mu0 // 2. prajJApanAsUtre dvAtriMzattamaM padaM draSTavyam - prajJA0 mahAvIra0 pR0 414 // 3. vitinivi / 31. paMciM mu0 // 283 10 15 20 Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 viyAhapaNNantisuttaM [sa0 7 u0 2-3 34. paMceMdiyatirikkhajoNiyA savatthovA paccakkhANApaccakkhANI, apaccakkhANI asaMkhejjaguNA / 35. magussA savvatthovA paccakkhANI, paccakkhANApaccakkhANI saMkhejjaguNA, apaccakkhANI asaMkhejjaguNA / [su. 36-38. jIva-cauvIsadaMDayANaM sAsatAsAsataparUvaNA] 36. [1] jIvA NaM bhaMte ! kiM sAsatA ? asAsatA ? goyamA ! jIvA siya sAsatA, siya asAsatA / [2] se keNa?NaM bhaMte! evaM vuccai 'jIvA siya sAsatA, siya asAsatA'? gotamA ! davaTThatAe sAsatA, bhAvaTThayAe asAsatA / se teNaTeNaM gotamA ! evaM 10 vuccai jAva siya asAsatA / 37. neraiyA NaM bhaMte ! kiM sAsatA ? asAsatA ? evaM jahA jIvA tahA neraiyA vi| 38. evaM jAva vemANiyA jAva siya asAsatA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte / ti0 / sattamassa bitio uddeso samatto // 7.2 // 20 [taiA uddeso 'thAvara'] [su. 1-2. ghaNassatikAiyANaM heupuvvayaM sadhappAhAra sabamahAhArakAlavattavyayA] 1. vaNassatikAiyA NaM bhaMte ! ke kAlaM savvappAhAragA vA savvamahAhAragA vA bhavaMti ? goyamA ! pAusa-risArattesu NaM ettha NaM vaNassatikAiyA savvamahAhAragA bhavaMti, tadANaMtaraM ca NaM sarade, tayANaMtaraM ca NaM hemaMte, tadANaMtaraM ca NaM vasaMte, tadANaMtaraM ca NaM gimhe / gimhAsu NaM vaNassatikAiyA savvappAhAragA bhvNti| 1. siya sAsayA siya asA mu0|| 2. ssa sayassa bIo uddedeg lA 1 // 3. kiM lA 1 // 4. "prAvRT-zrAvaNAdiH" avR0|| 5. "varSArAtraH-azvayujAdiH" avR0|| 6. "zaratmArgazIrSAdiH" avR0|| Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 su0 34-38, 1-6] vaNassatikAiyANaM AhArakAlavattavyayAi 2. jati NaM bhaMte ! gimhAsu vaNassaikAiyA savvappAhAragA bhavaMti, kamhA NaM bhaMte ! gimhAsu bahave vaNassatikAiyA pattiyA puphiyA phaliyA haritagarerijamANA sirIe atIva atIva uvasobhemANA uvasobhemANA ciTThati ? goyamA ! gimhAsu NaM bahave usiNajoNiyA jIvA ya puggalA ya vaNassatikAiyattAe vakkamaMti viukkamati cayaMti uvavajaMti, evaM khalu goyamA ! gimhAsu 5 bahave vaNassatikAiyA pattiyA puphiyA jAva ciTThati / [su. 3-4. mUlajIvAipuTThANaM mUlAINaM AhAragahaNavattavyayA] 3. se nUNaM bhaMte ! mUlA mUlajIvaphuDA, kaMdA kaMdajIvaphuDA jIva bIyA bIyajIvaphuDA ? haMtA, gotamA ! mUlA mUlajIvaphuDA jAva bIyA bIyajIvaphuDA / 4. jati NaM bhaMte ! mUlA mUlajIvaphuDA jAva bIyA bIyajIvaphuDA, kamhA 10 NaM bhNte| vaNassatikAiyA AhAreMti ? kamhA pariNAmeMti ? goyamA ! mUlA mUlajIvaphuDA puDhavijIvapaDibaddhA tamhA AhAreMti, tamhA pariNAmeti / kaMdA kaMdajIvaphuDA mUlajIvapaDibaddhA tamhA AhAreMti, tamhA pariNAmeMti / evaM jAva bIyA bIyajIvaphuDA phalajIvapaDibaddhA tamhA AhAreMti, tamhA prinnaameti| [su. 5. AluyAivaNassatINaM aNaMtajIpattaparUvaNA] 5. aha bhaMte ! Alue mUlae siMgabere hirilI sirilI sissirilI kiTThiyA chiriyA chIravirAliyA kaNhakaMde vajjakaMde sUraNakaMde khilUDe bhaddamutthA piMDahaliddA lohI NIhU thibhagA muggakaNNI assakaNNI sIhakaNNI sIhaMDhI musuMDhI, je yAvanne tahappagArA savve te aNaMtajIvA viviha~sattA 1 haMtA, goyamA ! Alue mUlae jAva aNaMtajIvA vivihsttaa| [su. 6-9. caudhIsadaMDayANaM lessaM paDucca appakammataratta ___ mahAkammatarattaparUvaNA] 6. [1] siya bhaMte ! kaNhalese neratie appakammatarAe, nIlalese neratie mahAkammatarAe ? haMtA, goyamA ! siyaa| 1. "yAvatkaraNAt khaMdhA khaMdhajIvaphuDA, evaM tathA, sAlA, pavAlA, pattA, pupphA, phala tti dRzyam" avR0|| 2. khelUDe ahae bhadda mu0|| 3. "vi[? citta] vihasatta tti kvacid dRshyte| tatra vicitrA vidhayaH-bhedA yeSAM te tathA te satvA yeSu te tathA" avR0|| Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 5 10 15 20 viyAhapaNNattisutaM [sa0 7 u0 3 [2] se keNadveNaM bhaMte evaM vuJcati ' kaNhalese neratie appakammatarAe, nIlase neratie mahAkammatarAe' ? goyamA ! ThitiM paDucca, se teNaTTeNaM goyamA ! jAva mahAkammatarAe / 7. [1] siya bhaMte ! nIlalese neratie appakammatarAe, kAulese neratie mahAkammatarAe ? haMtA, siyA / [2] se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccati 'nIlalese appakammatarAe, kAulese neratie mahAkammatarAe 1' goyamA ! ThitiM paDucca, se teNaTTeNaM goyamA jAva mahAkammatarAe / 8. evaM asurakumAre vi, navaraM teulesA anbhahiyA / 9. evaM jAva vemANiyA, jassa jaMti lesAo tassa taiti bhANiyavvAo / jotisiyassa na bhnnnnti| jAva siya bhaMte ! pahale se vemANie appakammatarAe, sukkalese vemANie mahAkammatarAe ? haMtA, siyA / se keNadveNaM0 sesaM jahA neraiyassa jAva mahAkammatarAe / [su. 10 kamma - NokammANaM kameNa vedaNA- NijjarAbhAvaparUvaNA] 10. [1] se nUNaM bhaMte ! jA vedaNA sA nijjarA ? jA nijjarA sA vedaNA ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe / [2] se keNaNaM bhaMte! evaM buccai ' jA veyaNA na sA nijjarA, jA nijjarA na sA veyaNA' ? goyamA ! kammaM vedaNA, gokammaM nijjarA / se teNeNaM goyamA ! jAva na sA vedaNA / [su. 11 - 12. cauSI sadaMDaesa kamma - NokammANaM kameNa vedaNAjirAbhAvaparUvaNA ] 11. [1] neratiyANaM bhaMte! jA vedaNA sA nijjarA ? jA nijjarA sA vedaNA ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe / [2] se keNaTTeNaM bhaMte! evaM vuccati neraiyANaM jA vedaNA na sA 1. yati-yatsaMkhyAkAH // 2. tati - tatsaMkhyAkAH / tattiyA bhA mu0 // Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 7-20] kamma-NokammANaM karma NijarA-vedaNAbhAvaparUvaNAra nijjarA, jA nijjarA na sA veyaNA ? gotamA ! neraiyANaM kammaM vedaNA, kammaM nijjarA / se teNaTTheNaM gotamA ! jAva na sA veyaNA / 12. evaM jAva vemANiyANaM / 5. [su. 13-15. bedita-nijjaritANaM oha vibhAgao puhattaparUvaNA ] 13. [1] se nUNaM bhaMte! jaM vedeMsu taM nijjariMsu ? jaM nijjariMsu taM vedeMsu ? isama [2] se keNadveNaM bhaMte! evaM vuccati 'jaM vedeMsu no taM nijjareMsu, jaM nijjareMsu no taM vedeMsu ' 1 goyamA ! kammaM vedeMsu, nokammaM nijjariMsu, se teNaTTeNaM goyamA ! jAva no taM vedeMsu / 14. neratiyA NaM bhaMte ! jaM vedeMsu taM nijjariMsu ? evaM neraiyA vi / 15. evaM jAva vemANiyA / [su. 16 - 19 vedijjamANa-nijjarijjamANANa vedissamANa - nijjarissamANANa ya oha - vibhAgao puhattaparUvaNA ] 16. [1] se nUNaM bhaMte ! jaM vedeMti taM nijjariti, jaM nijjareMti taM vedeMti ? goyamA ! no iTThe samaTThe / [2] se keNaNaM bhaMte ! evaM vuccati jAva 'no taM vedeMti' ? gotamA ! kammaM vedeMti, nokammaM nijjareMti / se teNaTTeNaM goyamA ! jAva no taM vedeMti / 17. evaM neraiyA vi jAva vemANiyA / 18. [1] se nUNaM bhaMte ! jaM vedissaMti taM nijjarissaMti ? jaM nijjarisaMti taM vedissaMti ? goyamA ! No iNaTThe samaTThe / [2] se keNaTTeNaM jAva 'No taM vedissaMti' ? goyamA ! kammaM vedissaMti, nokrammaM nijjarissaMti | se teNDeNaM jAva no taM nijjari (vedi) ssaMti / 19. evaM neratiyA vi jAva vemANiyA / 287 10 15 [su. 20-22. ghedaNAsamaya - nijjarAsamayANaM oha - vibhAgao puhattaparUvaNA ] 20. [1] se NUM bhaMte ! je vedaNAsamae se nijjara samae, je nijjarA - 25 samae se vedaNAsamae ? goyamA ! no iNaTThe samaTThe / 20 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapaNNattisuttaM [sa0 7 u0 3-4-5 [2] se keNaNaM bhaMte ! evaM vuccati 'je vedaNAsamae na se NijjarAsamae, je nijarAsamae na se vedaNAsamae' 1 goyamA ! jaM samayaM vedeMti no taM samayaM nijjareMti, jaM samayaM nijjareMti no taM samayaM vedeMti; annammi samae vedeMti, annamma samae nijjareMti; anne se vedaNAsamae, anne se nijjarAsamae / se teNaTTeNaM jAva 5 na se vedaNAsamae / 288 21. [1] neratiyANaM bhaMte! je vedaNAsamae se nijjarAsamae ? je nijjarAsamae se vedaNA samae 1 goyamA ! No iNaTTe samaTThe / [2] se keNeNaM bhaMte! evaM vuccai 'neraiyANaM je vedaNAsamae na se nijjarAsamae, je nijjarAsamae na se vedaNAsamae ?' goyamA ! 10 neraiyA NaM jaM samayaM vedeti No taM samayaM nijjareMti, jaM samayaM nijjareMti no taM samayaM vedeMti; annamma samae vedeMti, annammi samae nijareMti; anne se vedaNAsamae, anne se nijjarAsamae / se teNaTTeNaM jAva na se vednn| samae / 22. evaM jAva vaimANiyANaM / 15 [su. 23-24. cauSI sadaMDaemu sAsayatta - asAsayattaparUSaNA ] 23. [1] neratiyA bhaMte! kiM sAsayA, asAsayA ? goyamA ! siya sAsayA, siya asAsayA / [2] se keNadveNaM bhaMte! evaM buccai 'neratiyA siya sAsayA, siya asAsayA' ? goyamA ! avvocchittinayaTThatAe sAsayA, vocchittiNayaTTayAe 20 asAsayA / se teNaTTheNaM jAva siya asAsayA / 24. evaM jAva vemANiyANaM jAva siya asAsayA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti0 / sattamasatassa tatiuddeso // 703 // 1. sattamassa sayassa lA 1 // Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su021-24, 1-2, 1-2] chavvihasaMsArasamAvannajIvavattamvayAi [cauttho uddeso 'jIvA'] [su. 1. cautthuddesassa uvugghAo] 1. rAyagihe nagare jAva evaM vedAsI[su. 2. chavvihasaMsArasamApannajIghavattavyayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttanideso] 2. kativihA NaM bhaMte ! saMsArasamAvannagA jIvA paNNattA 1 goyamA ! chavvihA saMsArasamAvannagA jIvA paNNattA, taM jahA-puDhavikAiyA evaM jahA jIvAbhigame jAva sammattakiriyaM vA micchattakiriyaM vA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte tti0 / ||sttmsysscuttho // 7.4 // 10 [paMcamo uddeso 'pakkhI'] [su. 1. paMcamuddesassa uvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vadAsI[su. 2. khahayarapaMceMdiyajoNIsaMgahavattavyayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttanideso 2. khahacarapaMceMdiyatirikkhajoNiyANaM bhaMte ! kativihe joNIsaMgahe paNNatte ? 15 goyamA! tivihe joNIsaMgahe paNNatte, taM jahA-aMDayA poya~yA smmucchimaa| evaM jahA jIvAMbhigame jAva no ceva NaM te vimANe viitiivejaa| emahAlayA NaM goyamA ! te vimANA pnnnnttaa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| sattamasatassa paMcamoheso // 7.5 // 1. vadAsi lA 1 // 2. jIvAbhigamasUtre sU0 100-104, patra 139-143 Agamo0 // 3. etadvayAkhyAnAnantaram-"vAcanAntare tu idaM dRzyate-jIvA chavviha puDhavI jIvANa ThitI bhavadvitI kAe / nillevaNa aNagAre kiriyA sammatta micchattA // 1 // " iti avR0 / asyA gAthAyA vivaraNaM vRttau vidyate // 4. potayA lA 1 // 5. jIvAbhigamasUtre sU0 96.99, patra 131-138, aagmo0|| 6. evaMmahA lA 1 mu0|| 7. etadvyAkhyAnAnantaram "vAcanAntare tu idaM dRzyate-joNIsaMgaha lesA diTThI NANe ya joga uvoge| uvavAya Thii samugghAya cavaNa jaaiikulvihiio||1||" iti avR0 / asthA gAthAyA vRttau vivaraNaM vidyte|| Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattimuttaM [sa07 u06 [chaTTho uddeso 'Au'] [su. 1. chadduddesassa uvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vadAsI[su. 2-4. cauvIsadaMDaesu bhaviyaM jIvaM paDucca ihagata-uvavajjamANa upavannavivakkhAe AuyabaMdhapattavyayA] 2. jIve NaM bhaMte ! je bhavie neraiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM ihagate neratiyAuyaM pakareti 1 uvavajamANe neratiyAuyaM pakareti ? uvavanne neraiyAuyaM pakareti ? goyamA ! ihagate neraiyAuyaM pakarei, no uvavajamANe neraiyAuyaM pakarei, no uvavanne neraiyAuyaM pakarei / 3. evaM asurakumAresu vi| 4. evaM jAva vemaanniesu| [su. 5-6. caupIsadaMDaesu bhaviyaM jIpaM paDucca ihagata-upavajjamANa upavanAvivakkhAe AuyapaDisaMvedaNAvattavyayA] 5. jIve NaM bhaMte ! je bhavie neratiesu uvavajjittae se NaM bhaMte ! kiM 15 ihagate neratiyAuyaM paDisaMvedeti ? uvavajamANe neraiyAuyaM paDisaMvedeti ? uvavanne neraiyAuyaM paDisaMvedeti 1 goyamA ! No ihagate neraiyAuyaM paDisaMvedei, uvavajamANe neraiyAuyaM paDisaMvedeti, uvavanne vi neraiyAuyaM paDisaMvedeti / 6. evaM jAva vemaanniesu| [su.7-11. caupIsadaMDaemu bhaviyaM jIvaM paDucca ihagata-uvavajamANa-upavana vivakkhAe mahAvedaNAivattavyayA] 7. jIve NaM bhaMte! je bhavie neratiesu uvavajjittae se NaM bhaMte! kiM ihagate mahAvedaNe ? uvavajjamANe mahAvedaNe 1 uvavanne mahAvedaNe 1 goyamA ! ihagate siya mahAveyaNe, siya appavedaNe; uvavajamANe siya mahAvedaNe, siya appavedaNe; ahe NaM uvavanne bhavati tato pacchA egaMtadukkhaM vedaNaM vedeti, 25 Ahacca sAtaM / Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 291 su0 1-18] daMDaesu bhaviyaM jIvaM paDucca vidhihabattabdhayAi 8. [1] jIve NaM bhaMte! je bhavie asurakumAresu uvavajittae pucchaa| goyamA ! ihagate siya mahAvedaNe, siya appavedaNe; uvavajamANe siya mahAvedaNe, siya appavedaNe; ahe NaM uvavanne bhavati tato pacchA egaMtasAtaM vedaNaM vedeti, Ahaca asaatN| [2] evaM jAva thnniykumaaresu| 9. jIve NaM bhaMte ! je bhavie puDhavikAesu uvavajjittae pucchaa| goyamA! ihagae siya mahAvedaNe, siya appavedaNe; evaM uvavajamANe vi; ahe NaM uvavanne bhavati tato pacchA vemAtAe vedaNaM vedeti / 10. evaM jAva maNussesu / 11. vANamaMtara-jotisiya-vemANiesu jahA asurakumAresu (su. 8[1]) / 10 [su. 12-14. jIva-cauvIsadaMDaesu aNAbhoganibattiyAuyattaparUvaNA] 12. jIvA NaM bhaMte ! kiM AbhoganibattiyAuyA ? aNAbhoganivattitAuyA 1 goyamA ! no AbhoganivvattitAuyA, annaabhognivvttitaauyaa| 13. evaM neraiyA vi| 14. evaM jAva vemaanniyaa| . [su. 15-18. jIva-cauSIsadaMDaesu baMdhaheupuvyayaM kakasapeyaNIyakammabaMdhaparUvaNA] 15. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM kakkasavedaNijjA kammA kajaMti 1 iMtA, atthi| 16. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM kakkasaveyaNijjA kammA kajaMti 1 goyamA ! 20 pANAtivAteNaM jAva micchAdasaNasalleNaM, evaM khalu goyamA ! jIvANaM kakkasavedaNijjA kammA kti| 17. atthi NaM bhaMte ! neraiyANaM kakkasaveyaNijjA kammA kanaMti 1 evaM cev| 18. evaM jAva vemANiyANaM / Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 10 viyAhapaNNattisutaM [sa07 u06 [su. 19-22. jIva-caughIsadaMDaemu jIva-maNussANaM baMdhaheupuvyayaM akakka saveyaNIyakammabaMdhaparUSaNA] 19. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM akakkasavedaNijjA kammA kati ? haMtA, asthi / 20. kaha NaM bhaMte ! jIvANaM akakkasavedaNijjA kammA kajati ? goyamA ! pANAtivAtaveramaNeNaM jAva pariggahaveramaNeNaM kohavivegeNaM jAva micchAdaMsaNasallavivegeNaM, evaM khalu goyamA ! jIvANaM akakkasavedaNijjA kammA kajaMti / 21. atthi NaM bhaMte ! neratiyANaM akakkasaveyaNijjA kammA kati ? goyamA ! No iNaDhe smddhe| 22. evaM jAva vemaanniyaa| navaraM maNussANaM jahA jIvANaM (su. 19) / [su. 23-26. jIva-cauvIsadaMDaesu baMdhaheupudhayaM sAtAdaNijjakamma baMdhaparUvaNA] 23. atthi NaM bhaMte ! jIvANaM sAtAvedaNijjA kammA kajaMti ? haMtA, atthi| 24. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM sAtAvedaNijjA kammA kati ? goyamA ! 15 pANA[kaMpAe bhUyANukaMpAe jIvANukaMpAe sattANukaMpAe, bahUNaM pANANaM jAva sattANaM adukkhaNayAe asoyaNayAe ajUraNayAe atippaNayAe apiTTaNayAe aparitAvaNayAe; evaM khalu goyamA ! jIvANaM sAtAvedaNijjA kammA kajjati / 25. evaM neratiyANa vi| 26. evaM jAva vemaanniyaannN| 20 [su. 27-30. jIva-cauSIsadaMDaesu baMdhaheupuvvayaM asAtA ghedaNijjakammabaMdhaparUvaNA] 27. atthi NaM bhaMte ! jIvANaM asAtAvedaNijjA kammA kajaMti ? haMtA, atthi| 28. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM assAyAveyaNijjA kammA kati ? goyamA ! 1. degNukaMpayAe lA 1 // 2. assAtA' lA 1 / bhassAyave' mu0 // Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 su0 19-31] jIvAIsu akakkasaveyaNIyakammabaMdhaparUvaNAi paradukkhaNayAe parasoyaNayAe parajUraNayAe paratippaNayAe parapiTTaNayAe paraparitAvaNayAe, bahUNaM pANANaM jAva sattANaM dukkhaNatAe soyaNayAe jAva paritAvaNayAe, evaM khalu goyamA ! jIvANaM asAtAvedaNijjA kammA kajaMti / 29. evaM neratiyANa vi| 30. evaM jAva vemANiyANaM / [su. 31-33. dUsamasamAe samAe bharahavAsassa bharahavAsabhUmIe bharahavAsamaNuyANa ya AgArabhASapaDoyAraparUSaNA] 31. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve bhArahe vAse imIse osappiNIe dussamadussamAe samAe uttamakaTThapattAe bharahassa vAsassa kerisae AkArabhAvapaDoyAre bhavissati ? goyamA ! kAle bhavissati hAhAbhUte bhaMbhAbhUe kolAhalabhUte, samayANu- 10 bhAveNa ya NaM kharapharusadhUlimailA duvvisahA vAulA bhayaMkarA vAtA saMvaTTagA ya vAiMti, iha abhikkhaM dhUmAhiti ya disA samaMtA rayassalA reNukalusatamapaDalanirAlogA, samayalukkhayAe ya NaM ahiyaM caMdA sItaM mocchaMti, ahiyaM sUriyA tavaissaMti, aduttaraM ca NaM abhikkhaNaM bahave arasamehA virasamehA khAramehA khaMttamehA aggimehA vijjumehA asaNimehA apibaNijodagA vAhirogavedaNodIraNApariNAmasa- 15 lilA amaNuNNapANiyagA caMDAnilapahayatikkhadhArAnivAyapeuraM vAsaM vaasihiti| jeNaM bhArahe vAse gAmAgara-nagara-kheDa-kabbaDa-maDaMba-doNamuha-paTTaNA''samagataM jaNavayaM, cau~ppayagavelae khahayare ya pakkhisaMghe, gAmA'raNNapayAranirae tase ya pANe 1. assAtA lA 1 / assAyAve mu0|| 2. dUsamadUsamAe mu0|| 3. "paramakASThAprAptAyAM .........paramakaSTaprAptAyAM vA" avR0| 'uttamakASThAprAptAyAm uttamakaSTaprAptAyAM vA' sN0|| 4. "bhAM bhAM ityasya zabdasya duHkhArtagavAdibhiH karaNaM 'bhambhA'ucyate tadbhUto yaH zabdaH sa bhambhAbhUtaH, bhambhA vA bherI, sA ca antaHzUnyA, tato bhambhA iva yaH kAlaH janakSayAt zUnyaH sa bhambhAbhUtaH" avR0|| 5. halagabhUte lA 1 // 6. samANubhA' lA 1 // 7. rayosalA lA 1 / raussalA mu0||8. "adhika ahitaM vA apathyam" avR0|| 9. degNaM abhikkhaNaM badeg lA 1 // 10. khaTTamehA lA 1 / "karISasamAnarasajalopetameghAH" avR0 / 'khatta'iti gUrjarabhASAyAM 'khaatr'|| 11. ajavaNijjodayA lA 1 avRpA0, tathA ca "ajavaNijodayA iti kvacid dRshyte| tatra ayApanIyam-na yApanAprayojanam udakaM yeSAM te ayApanIyodakAH" avR0|| 12. degpauravAsaM lA 1 mu0|| 13. bharahe lA 1 // 14. "jaNavayaM ti manuSyalokam" arba0 // 15. "iha catuSpadena mahiSyAdayo gRhyante, gozabdena gAvaH, elakazabdena tu urabhrAH " avR0|| Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u06 bahuppagAre, rukkha-guccha-gumma-laya-valli-taNa-pavvaga-haritosahi-pavAlaMkuramAdIe ya taNavaNassatikAie viddhNsehiNti| pavvaya-giri-DoMgarutthala-bhaTTimAdIe ya veyaDDhagirivaje viraavehiNti| salilabila-gaDDa-dugga-visamaniNNunnatAI gaMgA-siMdhUvajAiM smiikrehiNti| 32. tIse NaM bhaMte ! samAe bharahassa vAsassa bhUmIe kerisae AgArabhAvapaDoyAre bhavissati 1 goyamA ! bhUmI bhavissati iMgAlabhUto mummurabhUtA chAriyabhUtA vellayabhUyA tattasamajotibhUyA dhUlibahulA reNuMbahulA paMkabahulA paNagabahulA calaNibahulA, bahUNaM dharaNigoyarANaM sattANaM dunikamA yAvi bhavissati / 33. tIse NaM bhaMte ! samAe bhArahe vAse maNuyANaM kerisae AgArabhAvapaDoyAre bhavissati ? goyamA ! maNuyA bhavissaMti durUvA duvvaNNA dugaMdhA dUrasA dUphAsA, aNiTThA akaMtA jAva amaNAmA, hINassarA dINassarA aNiTThassarA jAva amaNAmassarA, aNAdinavayaNa-paJcAyAtA nilajjA kUDa-kavaDa-kalaha-vaha-baMdha-veranirayA majjAdAtikamappahANA akajaniccujjatA guruniyogaviNayarahitA ya vikalarUvA parUDhanaha-kesa-maMsuromA kAlA kharapharusajhAmavaNNA phuTTasirA kavilapaliyakesA bahuNharusaMpiNaddhaduIsaNijarUvA saMkuDiyavalItaraMgapariveDhiyaMgamaMgA jarApariNata vva theraganarA paviralaparisaDiyadaMtaseDhI u~bhaDaghaDamuhA visamayaNA vaMkanAsA vakavalIvigatabhesaNamuhA kaeNcchUkasarAbhibhUtA kharatikkhanaeNkkhakaMDUiya 1. "auSadhyaH-zAlyAdayaH, pravAlAH-pravAlAGkarAH, aGkarAH-zAlyAdibIjasUcayaH" avR0|| 2. parvatananAt-utsavavistAraNAt parvatA:-krIDAparvatAH-ujjayanta-vaibhArAdayaH / gRNanti-zabdAyante jananivAsabhUtatvena iti giryH-gopaalgiri-citrkuuttprbhRtyH| DuGgAnA-zilAvRndAnAm cauravRndAnAM ca astitvAd DuGgarAH ziloccayamAtrarUpAH / utthala tti ut-unnatAni sthalAni dhUlyucchrayarUpANi utthalAni / kvacid 'ut'zabdo na dRzyate / bhaTTi tti pAMzvAdivarjitA bhUmayaH" avR0|| 3. gUrjarabhASAyAm bhADaM-bhAThAno pradeza // 4. "virAvehiMti tti vidrAvayiSyanti" avR0|| 5. 'bhUtA'sthAne lA 1 pratau sarvatra 'bhUtA' iti pAThaH / / 6. " reNuH-vAlukA" avR0|| 7. "panakaH-prabalaH kardamavizeSaH" avR0 / / 8. "calanapramANaH kardamaH 'calanI' iti ucyate" avR0|| 9. "duHkhena nitarAM kramaH-kramaNaM yasyAM sA durnikramA" avR0|| 10. bharahe lA 1 // 11. aNAdeja lA 1 mu0|| 12. "vikIrNazirojAH" avR0|| 13. hAruNisaMdeg lA 1 mu0|| 14. "udbhaTaM--vikarAlaM ghaTamukham iva mukhaM tucchadazanaccha. datvAd yeSAM te| 'ubbhaDaghADAmuha 'tti kvacit tatra udbhaTe-spaSTe ghATAmukhe zirodezaviSayau yeSAM te" avR0 / ubbhaDadADhAmuhA lA 1 // 15. 'nayaNavaMkaNAsA lA 1 // 16. vaMgava lA 1 / "vata-vakram , pAThAntareNa vyaGgam-salAJchanam" avR0|| 17. "kacchU:-pAmA tathA, kazaraizcakhazaraiH abhibhUtAH" avR0|| 18. nakhakaM mu0|| Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 32-35] dUsamadUsamAe bharahavAsassa vivihA parUvaNA .. 295 vikkhayataNU deva-kiDibha-sijjhaphuDiyapharUsacchavI cittalaMgA Tolagati-visamasaMdhibaMdhaNaukkuDuadvigavibhattadubbalakusaMghayaNakuppamANakusaMThitA kuruvA kuTThANAsaNakusejakubhoiNo asuiNo aNegavAhiparipIliyaMgamaMgA khalaMtavinbhalagatI nirucchAhA sattaparivajiyA vigataceTTanaTThateyA abhikkhaNaM sIya-uNha-khara-pharusavAtavijjhaDiyamaliNapaMsurauMgguMDitaMgamaMgA bahukoha-mANa-mAyA bahulobhA asuha- 5 dukkhabhAgI osa~nnaM dhammasaNNA-sammataparibhaTThA ukkoseNaM raiyaNipamANamettA solasavIsativAsaparamAusA putta-NattuperiyAlapaNayabahulA gaMgA-siMdhUo mahAnadIo veyaDDhaM ca pavvayaM nissAe bahuttariM NigodI bIyaM bIyAmettA bilavAsiNo bhavissaMti / [su. 34. dUsamadUsamAe bharahavAsamaNuyANaM AhAraparUvaNA] 34. te NaM bhaMte ! maNuyA kamAhAramAhArehiMti ? goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM 10 samaeNaM gaMgA-siMdhUo mahAnadIo raha~pahavitthArAo akkhasotappamANamittaM jalaM vojjhihiMti, se vi ya NaM jale bahumaccha-kacchabhAiNNe Jceva NaM Aubahule bhvissti| tae NaM te maNuyA sUroggamaNamuhuttaMsi ya sUratthamaNamuhuttaMsi ya bilehiMto niddhAhiti, bilehiMto niddhAittA maccha-kacchabhe thalAiM gAhehiMti, maccha-kacchabhe thalAiM gAhettA sItAtavatattaehi maccha-kacchaehiM ekavIsaM vAsasahassAI vittiM kappemANA vihrissNti| 15 / [su. 35-37. dUsamadUsamAe samAe bharahavAsamaNuya-sIhAdi DhaMkAdINaM jammaMtaragaiparUvaNA] 35. te NaM bhaMte ! maNuyA nissIlA NigguNA nimmerA nippaccakkhANaposahoravAsA ussannaM maMsAhArA macchAhArA khodA~hArA kuNimAhArA kAlamAse kAlaM 1. "vikRtA-kRtavraNA tanuH" avR0 / "vikSatA-vizeSeNa kSatayuktA tanuH" ityapi, sampA0 // 2. "dadru-kiDibha-sidhmAni kSudrakuSThavizeSAH" avR0|| 3. "TolagatayaH-uSTrAdisamapracArAH, pAThAntareNa TolAkRtayaH-aprazastAkArAH" avR0 / ttolaagtidegmu0|| 4."azucayaH azrutayo vA" avR0|| 5. vigayaciTThA naTTa mu0, mudritavRttAvapItthameva pratIkam, kintu likhitavRttipustakeSvatra mUlavAcanAnusArI pAThaH // 6. "ugguMDiya-uddhUlita" avR0|| 7. "osannaMbAhulyena" av0| ussaNNaM lA 1||8."rtneH-hstsy yatpramANam aGgula-caturviMzatilakSaNam" avR0|| 9. "parivArapraNaya" avR0 / "pAThAntare paripAlaNabahulAH" avRpA0 // 10. mahANatIo vedaDDhaM ca lA 1 // 11. baavttrimu0|| 12. "nigodAH-kuTumbAni" avR0|| 13. mahAnatIo lA 1 // 14. "rathapathaH-zakaTacakradvayapramito mArgaH" avR0|| 15. "akSazrotaH -cakradhuraH pravezarandhram" avR0|| 16. "nirdhAviSyanti-nirgamiSyanti" avR0|| 17.NiddhAtettA lA 1 // 18. "khoddAhArA-madhubhojinaH, bhUkSodena vA AhAro yeSAM te" avR0|| Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 5 vivAhapaNNattisutaM [sa0 7 u0 6-7 kiccA kahiM gacchahiMti ? kahi uvavajjihiMti ? goyamA ! osannaM naraga-tirikkhajogiesu uvavajjihiMti / 10 36. te NaM bhaMte ! sIhA vagdhA vigA dIviyA acchA taraMcchA parassarA NissIlA taheva jAva kahiM uvavajjihiMti ? goyamA ! osannaM naraga - tirikkhajoNiesu uvavajjihiMti / 37. te NaM bhaMte ! DhaMkA kaMkA vikA ma~dugA siha NissIlA taheva jAva osannaM naraga -1 ga- tirikkhajoNiesu uvavajjihiMti / sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! ti0 / [ sattamo uddeso 'aNagAra '] [su. 1. saMvuDassa aNagArassa kiriyAparUSaNA ] 1. [1] saMvuDassa NaM bhaMte! aNagArassa AuttaM gacchamANassa jAva AuttaM tuyaTTamANassa, AuttaM vatthaM paDiggahaM kaMbalaM pAyapuMchaNaM giNhamANassa vA nikkhivamANassa vA, tassa NaM bhaMte! kiM iriyAvahiyA kiriyA kajjati ? saMpa - 15 rAiyA kiriyA kajjati ? gotamA ! saMvuDassa NaM aNagArasseM jAva tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjati, No saMparAiyA kiriyA kajjati / // sattamaM satassa chaTTo uddeso // 7-6 // [2] se keNaNaM bhaMte ! evaM buccai ' saMvuDassa NaM jAva no saMparAiyA kiriyA kajjati' ? goyamA ! jassa NaM koha- mANa - mAyA lobhA vocchinnA bhavaMti tassa NaM iriyAvahiyA kiriyA kajjati taheva jAva ussuttaM rIyamANassa saMparAiyA 20 kiriyA kajjati, se NaM ahAsuttameva rIyati; se teNaTTeNaM gotamA ! jAva no saMparAiyA kiriyA kati / "" " madravaH "" 8. 6 1. vagA lA 1 mu0 // 2. acchA-RkSAH anu0 // 3. "taracchA-vyAghravizeSAH avR0 // 4. parassarA- zarabhAH a0 // 5. TiMkA lA 1 // 6. vilAkA lA 1 // 7. jalavAyasAH avR0 // 8. " sihI- mayUrAH a0 // 9. massa chaTTo uddesao lA 1 mu0 // 10. ssa iriyA lA 2 // " 66 " "" Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 su0 36-37, 1-11] saMvuDANagArakiriyAparUvaNAi [su. 2-11. kAma-bhogANaM rUvitta-sacittAcittatta-jIvAjIvattaparUSaNA jIvanissiyattaM bheyaparUpaNA ya] 2. ruvI bhaMte! kAmA? arUvI kAmA ? goyamA ! baivI kAmo samaNAuso!, no arUvI kaamaa| 3. sacittA bhaMte ! kAmA ? acittA kAmA ? goyamA ! sacittA vi kAmA, 5 acittA vi kaamaa| 4. jIvA bhaMte ! kAmA ? ajIvA kAmA 1 gotamA ! jIvA vi kAmA, ajIvA vi kaamaa| 5. jIvANaM bhaMte! kAmA ? ajIvANaM kAmA ? goyamA! jIvANaM kAmA, no ajIvANaM kaamaa| 6. kativihA NaM bhaMte ! kAmA paNNattA ? goyamA ! duvihA kAmA paNNattA, taM jahA-saddA ya, rUvA y| 7. rUvI bhaMte ! bhogoM 1 arUvI bhogA ? goyamA ! rUvI bhogA, no arUvI bhogaa| 8. sacittA bhaMte ! bhogA ? acittA bhogA ? goyamA ! sacittA vi 15 bhogA, acittA vi bhogaa| 9. jIvA bhaMte ! bhogA 10 pucchA / goyamA ! jIvA vi bhogA, ajIvA vi bhogaa| 10. jIvANaM bhaMte ! bhogA ? ajIvANaM bhogA ? goyamA ! jIvANaM bhogA, no ajIvANaM bhogaa| 20 11. kativihA NaM bhaMte ! bhogA paNNattA 1 goyamA ! tivihA bhogA paNNatA, taM jahA-gaMdhA, rasA, phaasaa| 1. "rUpam-mUrtatA tad asti yeSAM te ruupinnH| kAmyante-abhilaSyante eva, na tu viziSTazarIrasaMsparzadvAreNa upabhujyante, ye te kAmAH-manojJAH zabdAH saMsthAnAni varNAzca" avR0|| arUvI lA 1 // 3. mA sajjIvA vi kAmA, ajjIvA lA 1 // 4. ajjIvANaM lA 1 // 5. "bhujyante-zarIreNa upabhujyante iti bhogAH" avR0|| 6. majIvANaM lA 1 // Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 viyAhapaNNattisutaM [sa07 u07 [su. 12. kAmabhogANaM paMcabheyaparUSaNaM] 12. kativihA NaM bhaMte ! kAmabhogA paNNatA ? goyamA ! paMcavihA kAmabhogA paNNatA, taM jahA-saddA rUvA gaMdhA rasA phaasaa| [su. 13-18. jIva-caupIsadaMDaesu kAmitta-bhogittapattavyayA] 13. [1] jIvA NaM bhaMte ! kiM kAmI 1 bhogI ? goyamA ! jIvA kAmI vi, bhogI vi| [2] se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccati 'jIvA kAmI vi, bhogI vi' ? goyamA ! soiMdiya-cakkhidiyAI paDucca kAmI, pANidiya-jibhiMdiya-phAsiMdiyAiM paDucca bhogii| se teNaTeNaM goyamA ! jAva bhogI vi| 14. neraiyA NaM bhaMte ! kiM kAmI 1 bhogI ? evaM ceva / 15. evaM jAva thnniykumaaraa| 16. [1] puDhavikAiyANaM pucchaa| goyamA ! puDhavikAiyA no kAmI, bhogii| [2] se keNaTeNaM jAva bhogI ? goyamA ! phAsiMdiyaM paDucca, se teNaDeNaM 15 jAva bhogii| [3] evaM jAva vaNassatikAiyA / 17. [1] beiMdiyA evaM ceva / navaraM jibhidiya-phAsiMdiyAiM paDuca / [2] teiMdiyA vi evaM ceva / navaraM ghANidiya-jibhidiya-phAsiMdiyAI pdducc| [3] cauriMdiyANaM pucchA / goyamA! cauriMdiyA kAmI vi bhogI vi| se keNadvegaM jAva bhogI vi ? goyamA! cakkhidiyaM paDucca kAmI, ghANiMdiyajibhidiya-phAsiMdiyAiM paDucca bhogii| se teNaTTeNaM jAva bhogI vi / 18. avasesA jahA jIvA jAva vemaanniyaa| 1. vikkAiyA lA 1 // 2. degtikkAiyA lA 1 // 3. 'paDucca' ityetadanantaraM 'bhogI' iti padaM mudrite'dhikaM vrtte|| Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 12-23] kAmabhoge paDuzca vivihA parUvaNA 299 [su. 19. kAmabhogi-nokAmi-nobhogi-bhogINaM jIvANamappAbahuyaM] 19. etesi NaM bhaMte ! jIvANaM kAmabhogINaM, nokAmINaM, nobhogINaM, bhogINa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA jIvA kAmabhogI, nokAmI nobhogI aNataguNA, bhogI aNaMtaguNA / [su. 20.23. bhaghiyadeva-bhaSiyaAhohiya-bhaviyaparamAhohiya bhaSiyakevalINaM khINadehANaM maNussANaM bhogittaparUvaNA] 20. chaumatthe NaM bhaMte ! maNusse je bhavie annayaresu devaloesu devattAe uvavajjittae, se nUNaM bhaMte ! se khINabhogI no pabhU uhANeNaM kammeNaM baleNaM vIrieNaM purisakkAraparakkameNaM viulAI bhogabhogAiM bhuMjamANe viharittae, se nUNaM bhaMte ! eyamaDhe evaM vayaha ? goyamA ! No iNaDhe samaDhe, pabhU NaM se uTThANeNa vi kammeNa 10 vi baleNa vi vIrieNa vi purisakkAraparakkameNa vi annayarAiM vipulAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharittae, tamhA bhogI, bhoge paricayamANe mahAnijare mahApajjavasANe bhavati / 21. Ahohie NaM bhaMte ! maNusse je bhavie annayaresu devaloesu0, evaM ceva jahA chaumatthe jAva mahApajjavasANe bhavati / 22. paramAhohie NaM bhaMte ! maNusse je bhavieM teNaM ceva bhavaggahaNaNaM 15 sijjhittae jAva aMtaM karettae, se nUNaM bhaMte ! se khINabhogI0 sesaM jahA chumtthss| 23. kevalI NaM bhaMte ! maNUse je bhavieM teNaM ceva bhavaggahaNeNaM0 evaM ceva jahA paramAhohie jAva mahApajjavasANe bhavati / 1. vANaM kAmINaM bhogINaM No kAmINaM lA 1 // 2. degvA kAmI bhogI, NokAmI lA 1 // 3. "bhogo jIvasya yatra asti tad bhogi-zarIram , tat kSINam-taporogAdibhiH yasya sa kSINabhogI-kSINatanuH, durbala iti yAvat" avR0|| 4. yaH chadmastho manuSyaH devaloke devatvena upapattuM yogyaH sa maraNAsannAvasthAyAM kSINabhogI durbalaH ataH sa antimAvasthAyAM jIvan api utthAnAdinA anyatarAn bhogAn bhoktuM na samarthaH ityevaM yUyaM vadatha ? yadi na samarthaH iti vadatha tadA sa kathaM bhogI ? iti praznaH / uttaraM tu-tAdRzo'pi durbalaH antimAvasthAyAM jIvana bhogAn bhoktuM samarthaH ata eva bhogI parantu bhogAn parityajan sa mahAnirjaraH iti / atra vRttikArA evaM spaSTayanti-"sa kSINabhogI manuSyaH 'annatarAIti ekatarAn kAMzcit kSINazarIrasAdhUcitAn , evaM ca ucitabhogabhuktisamarthatvAt bhogitvam , tatpratyAkhyAnAcca tattyAgitvam , tato nirjarA, tato'pi ca devalokagatiH // 5. vadaha lA 1 // 6.e teNeva bhava mu0|| Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattattaM [su. 24. asaNNINaM akAmanikaraNavedaNAparUvaNA ] 24. je ime bhaMte! asaNNiNo pANA, taM jahA - puDhavikAiyA jAva vaNassatikAiyA chaTThAya egaiyA tasA, ete NaM aMdhA mUDhA tamaM paviTThA tamapaDalamohajAlapalicchannA akAmanikaraNaM vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyA ? haMtA, goyamA ! 5 je ime asaNNiNo pANA jAva vedaNaM vedeMtIti vattavvaM siyA / 300 10 25. asthi NaM bhaMte! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti 1 haMtA, goyamA ! atthi / 26. kahaM NaM bhaMte! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti ? gotamA ! jeNaM NopabhU viNA padIveNaM aMdhakAraMsi ruvAIM pAsittae, je NaM nopabhU purato rUvAiM a~NijjhAittANaM pAsittae, je NaM nopabhU maggato ruvAiM aNavayakkhittANaM pAsittae, jeNaM nopabhU pAsato ruvAiM aNavaloettANaM pAsittae, jeNaM nopabhU uDDharUvAI aNAloettANaM pAsittae, jeNaM nopabhU ahe ruvAIM aNAloettANaM 15 pAsittae, esa NaM gotamA ! pabhU vi akAmanikaraNaM vedaNaM vedeti / atthi / [sa0770 7-8 [su. 25-26. ruvAidaMsaNasamatthassa vi heuniddesapuvvayaM akAmanikaraNavedaNAparUvaNA ] [su. 27-28 ruvAidaMsaNasamatthassa vi he uniddesapuvyayaM pakAmanikaraNavedaNAparUvaNA ] 27. atthi NaM bhaMte! pabhU vi kAmanikaraNaM vedaNaM vedeti ? haMtA, 9. " akAmanikaraNaM ti akAmaH vedanAnubhAve'nicchA manaskatvAt; sa eva nikaraNaM - kAraNaM yatra tad akAmanikaraNam ; ajJAnapratyayamiti bhAvaH, tad yathA bhavatItyevam" abR0 // 2. jAva puDhavikAiyA jAva vaNassaikAiyA chaTThA ya jAva vedaNaM mu0 // 3. " akAmanikaraNaM anicchApratyayamanAbhogAt; anye tvAhuH - akAmena - anicchayA nikaraNaM - kriyAyA iSTArthaprAptilakSaNAyA abhAvo yatra vedane tattathA tad yathA bhavatItyevam" avR0 // 4. " 'anirdhyAya-cakSura vyApArya " avR0 // y." 'anavekSya- pazcAdbhAgamanavalokya " a0 // 6. " pakAmanikaraNaM ti prakAma:IpsitArthAprAptitaH pravarddhamAnatayA prakRSTo'bhilASaH sa eva nikaraNaM kAraNaM yatra vedane tat tathA; anye tvAhuH------prakAme--tItrAbhilASe sati prakAmaM vA atyathai nikaraNam iSTArthasAdhakakriyANAmabhAvo yatra tat prakAmanikaraNam, tad yathA bhavatItyevam " avR0 // Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 24-28, 1-4] akAma-pakAmanikaraNavedaNAparUvaNAi 301 28. kahaM NaM bhaMte ! pabhU vi pakAmanikaraNaM vedaNaM vedeti 1 goyamA ! je . NaM nopabhU samudassa pAraM gamittae, je NaM nopabhU samudassa pAragatAI rUvAI pAsittae, je NaM nopabhU devalogaM gamittae, je NaM nopabhU devalogagatAI rUvAI pAsittae esa NaM goyamA ! pabhU vi pakAmanikaraNaM vedaNaM vedeti / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| // sattamassa sattamo uddesao samatto // 7.7 // [aTThamo uddeso 'chaumattha'] [su. 1. chaumatthAi-kevalINaM kamaso asijjhaNAi-sijhaNAiparUvaNanideso] 1. chaumatthe NaM maMte ! maNUse tIyamaNaMtaM sAsayaM samayaM kevaleNaM saMjameNaM evaM jahA paDhamasate cautthe uddesae (su. 12-18) tahA bhANiyavvaM jAva 10 almtthu| [su. 2. hatthi-kuMthUNaM samajIvattaparUvaNe rAyapaseNaijasuttanideso] 2. se gUNaM bhaMte ! hathissa ya kuMthussa ya same ceva jIve ? haMtA, goyamA ! hathissa ya kuMthussa ya evaM jahA royapaseNaije jAva khuDDiyaM vA, mahAliyaM vA, se teNaTeNaM goyamA ! jAva same ceva jIve / 15 [su. 3-4. caughIsadaMDaemu pAvakammakaraNa-nijiNaNAI paDucca kamaso duha-suhaparUvaNaM] 3. neraiyANaM bhaMte ! pAve kamme je ya kaDe, je ya kajati, je ya kajissati savve se dukkhe ? je nijiNNe se NaM suhe ? haMtA, goyamA ! neraiyANaM pAve kamme jAva suhe| 4. evaM jAva vemaanniyaannN| 1. dRzyatAM gurjaragrantharatnakAryAlayaprakAzite rAyapaseNiye pR0 324 taH 326 / zrIabhayadevIyavRttAvatra rAyapaseNiyagata upayuktaH pAThaH samullikhito'sti / rAyappa lA 1 mu0|| Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u0 8-9 [su. 5-6. cauvIsadaMDaesu dasaSihasaNNAparUvaNA] 5. kati NaM bhaMte ! saNNAo paNNattAo ? goyamA ! dasa saNNAo paNNattAo, taM jahA-AhArasaNNA 1 bhayasaNNA 2 mehuNasaNNA 3 parigga hasaNNA 4 kohasaNNA 5 mANasaNNA 6 mAyAsaNNA 7 lobhasaNNA 8 ohasaNNA 5 9 lorgasaNNA 10 / 6. evaM jAva vemANiyANaM / [su. 7. neraiesu dasavihaveyaNAparUvaNA] 7. neraiyA dasavihaM veyaNaM pacaNubhavamANA viharaMti, taM jahA-sItaM usiNaM khuhaM pivAsaM kaMDuM paramaM jaraM dAhaM bhayaM sogaM / [su. 8. hatthi-kuMthUNaM apaccakkhANakiriyAe samANattaparUpaNaM] 8. [1] se nUNaM bhaMte ! hatthissa ya kuMthussa ya samA ceva apaJcakkhANakiriyA kanjati ? haMtA, goyamA ! hatthissa ya kuMthussa ya jAva kajati / [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vucai jAva kajati 1 goyamA ! aviratiM paDucca / se teNaTTeNaM jAva kajjati / [su. 9. AhAkammabhoiNo baMdhAdiparUvaNanideso] 9. AhAkammaM NaM bhaMte! bhuMjamANe kiM baMdhati ? kiM pakareti 1 kiM ciNAti 1 kiM uvaciNAti 1 evaM jahA paDhame sate navame uddesae (su. 26) tahA bhANiyavvaM jAva sAsate paMDite, paMDitattaM asAsayaM / sevaM bhaMte ! sevaM bhate ! tti0 ! // sattamasayasla "aTThamo uddeso // 7.8 // 1. "saMjJAnaM saMjJA Abhoga ityarthaH / manovijJAnamityanye / saMjJAyate vA'nayA iti saMjJA vedanIya-mohanIyodayAzrayA jJAna-darzanAvaraNakSayopazamAzrayA ca vicitrAhArAdiprAptaye kriyA eva ityarthaH" avR0|| 2. "krodhodayAd AvezagarbhA prarUkSanayana-dantacchadasphuraNAdiceSTA eva saMjJAyate anayA iti krodhasaMjJA" avR0 // 3. mAyasa' lA 1 // 4. degNNA logasaNNA 9 ohasaNNA 10 lA 1 mu0|| 5. "matijJAnAvaraNakSayopazamAt zabdArthagocarA sAmAnyAvabodhakriyA eva saMjJAyate vastu anayA iti oghasaMjJA" avR0|| 6. evaM zabdAdyarthagocarA vizeSAvabodhakriyA eva saMjJAyate anayA iti lokasaMjJA / tatazca oghasaMjJA darzanopayogaH, lokasaMjJA tu jJAnopayogaH iti / vyatyayaM tvanye, anye punaritthamabhidadhati-sAmAnyapravRttiH oghasaMjJA lokadRSTistu lokasaMjJA" avR0 // 7. paMDittaM lA 1 // 8. aTThamudde lA 1 // Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 su0 5-9, 1-5] dasavihasaNNA-veyaNAparUvaNAi [navamo uddeso 'asaMvuDa'] [su.1-4. asaMvuDa-saMvuDANaM aNagArANaM egavaNNa-egarUvAivikuvyaNAvattavyayA] 1. asaMvuDe NaM bhaMte ! aNagAre bAhirae poggale apariyAdiittA pabhU egavaNaM egarUvaM viuvittae ? No iNaDhe samaDhe / 2. asaMvuDe NaM bhaMte ! aNagAre bAhirae poggale pariyodiittA pabhU 5 egavaNNaM egarUvaM jAva haMtA, pbhuu| 3. se bhaMte ! kiM IMhagate poggale pariyA~diittA viuvvai ? tatthagae poggale pariyA~diittA viuvvai 1 annatthagae poggale pariyoMdiittA viuvvai ? goyamA ! ihagae poggale pariyA~diittA vikuvvai, no tatthagae poggale pariyoMdiittA vikuvvai, no annatthagae poggale jAva vikuvvai / / 4. [1] evaM egavaNaM aNegarUvaM caubhaMgo jahA chaTThasae navame uddesae (su. 5) tahA ihAvi bhANiyavvaM / navaraM aNagAre IMhagae ihagae ceva poggale pariyAMdiittA vikuvvi| sesaM taM ceva jAva lukkhapoggalaM niddhapoggalattAe pariNAmettae ? haMtA, pbhuu| [2] se bhaMte ! kiM ihagae poggale pariyodiittA jAva (su. 3) no 15 annatthagae poggale pariyAMdiittA vikuvvai / . [su. 5. mahAsilAkaMTayasaMgAme koNiyassa jayo 5. NAyametaM arahatA, suMyametaM arahayA, viNNAyametaM arahayA, mahAsilAkaMTae saMgAme mahAsilAkaMTae saMgAme / mahAsilAkaMTae NaM bhaMte! saMgAme vaTTamANe 1. 'yAtittA lA 1 / degyAittA mu0|| 2. degyAdittA lA 1 / degmAittA mu0 // 3. 'jAva'padena 'viuvvittae' iti jJeyam // 4. "ihagae tti iha pRcchako gautamaH tadapekSayA 'iha'zabdavAcyo manuSyalokaH, tatazca ihagatAn naralokavyavasthitAn" avR0|| 5. yAittA lA 1 mu.|| 6. "tatthagae tti vaikriyaM kRtvA yatra yAsyati tatra vyavasthitAnityarthaH" avR0||7. "annatthagae tti uktasthAnadvayavyatiriktasthAnAzritAnityarthaH" avR0|| 8. "ihagae iti ihagataH anagAra iti, ihagatAn pudgalAn iti vAcyam / tatra tu SaSThe zatake tu devavikurvaNAvicAra iti hetoH devaH iti tatragatAn iti ca uktam " avR0|| 9. degyAittA lA 1 mu0|| 10. "suyaM ti smRtamiva smRtam spaSTapratibhAsabhAvAt" avR0||11. "mahAzilaiva kaNTako jIvitabhedakatvAd , mhaashilaaknnttkH| tatazca yatra tRNazalAkAdinA'pyabhihatasyAzva-hastyAdermahAzilAkaNTakenevAbhyAhatasya vedanA jAyate sa saGgrAmo mahAzilAkaNTaka evocyate / dvirvacanaM collekhasyAnukaraNe" avR0|| Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 viyAhapaNNattisuttaM . [sa07 u09 ke jayitthA ? ke pairAjaitthA ? goyamA ! vaijI videhaputte jaitthA, nava malaI nava lecchaI kAsI-kosalagA-aTThArasa vi gaNarAyANo praajitthaa| [su. 6-13. mahAsilAkaMTagasaMgAmassa savittharaM SaNNaNaM] 6. tae NaM se kUNie rAyA mahAsilAkaMTagaM saMgAmaM udvitaM jANittA 5 koDubiyapurise sadAvei, sadAvettA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANuppiyA ! udAiM hatthirAyaM paMrikappeha, haya-gaya-raha-johakaliyaM cAturaMgiNiM seNaM sannAheha, sannAhettoM jAva mama etamANattiyaM khippAmeva pccppinnh|| 7. tae NaM te koDaMbiyapurisA phaeNNieNaM raNNA evaM vuttA samANA haTThatuTThA jIva aMjaliM kaTTa 'evaM sAmI ! taha 'tti ANAe viNaeNaM vayaNaM paDisuNaMti, 10 paDisuNittA khippAmeva cheyAyariyovaesamatikappaNAvikappehiM suniuNehiM evaM jahA uvavAtie jAva bhImaM saMgAmiyaM a~ujjhaM udAI hatthirAyaM parikappeMti haya-gaya jAva sannAheMti, sannAhittA jeNeva kUNie rAyA teNeva uvA0, teNeva 2 kaeNrayala0 kUNiyassa raNNo tamANattiyaM paJcappiNaMti / 8. tae NaM se kUNie rAyA jeNeva majaNaghare teNeva uvA0, 2 cA 15 majaNagharaM aNuppavisati, majaNa02 NhAte katabalikamme kayakotuyamaMgalapAyacchitte savvAlaMkAravibhUsie sannaddhabaddhavammiyakavae uppIliyasarAsaNapaTTie piNaddha 1. "jaittha tti jitavAn " avR0|| 2. "parAjaittha tti parAjitavAn hAritavAnityarthaH" avR0|| 3. "vaji tti vajrI-indraH, videhaputte tti koNikaH, etAveva tatra jetArau, nAnyaH kazciditi" avR0 / atrArthe 'vajI-videhaputte' iti padadvayastha bhinnatAthai 'ya'kArasyAnupalambhAt pAlipiTakAdigranthAvalokanatazca 'vajI' iti videhaputrasya vaMzasUcakaM vizeSaNaM pratibhAti, vizeSajijJAsabhirdraSTavyaH "Dictionary of Pali Proper Names " granthe 'vajI' shbdH|-smpaadkH|| 4. koNie lA 1 // 5. uvaTTiyaM jANettA lA 1 mu0 // 6. vadAsi lA 1 // 7. udAyiM lA 1 // 8. "parikappeha tti sannaddhaM kuruta" avR0|| 9. degttA mama lA 1 mu0|| 10. koNieNaM lA 1 mu0|| 11. "yAvatkaraNAdevaM dRzyam-'haTTatuTThacittamANaMdiyA naMdiyA pIimaNA' ityAdi" avR0|| 12. "aMjaliM kaTu tti, idaM tvevaM dRzyam-karayalapariggahiyaM dasaNahaM sirasAvattaM masthae aMjaliM kaTu" avR0|| 13. dRzyatAM aupapA0 pR0 62, sU0 31, Agamodaya0 / atra nirdiSTa aupapAtikasUtrapATho vRttau niSTaGkito vyAkhyAtazca / 'eSa aupapAtikasUtrapATho bhagavatIsUtravAcanAntare upalabhyate' evaMrUpo vRttinirdezo'pyasti // 14. bhayojhaM lA 1 // 15. atrAsminneva sUtre nidarzitaM 'karayalapariggahiyaM' ityAdi yojyam // 16. koNiyassa lA 1 // 17. "pinaddhaMparihitam , praiveyaka-grIvAbharaNaM yena sa tathA, vimalavaro baddhaH cihnapaTTaH-yodhacivapaTTo yena sa tathA, tataH krmdhaaryH|" avR0|| Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 6-11] mahAsilAkaMTagasaMgAmasta savittharaM vaNNaNaM gevejjavimalavarabaddhaciMdhapaTTe gahiyAyuhappaharaNe saMkoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM caucAmaravAlavIiMtaMge maMgalajayasaddakatAloe evaM jahA uvavAtie jAva uvAgacchittA udAI hatthirAyaM durUDhe / 9. tae NaM se kUNie~ nariMde hArotthayasukayaratiyavacche jahA uvavAtie jAva seyavaracAmarAhiM uDuvvamANIhiM uddhavvAmaNIhiM haya-gaya-raha-pavarajohakalitAe cA~turaMgiNIe seNAe saddhiM saMparivuDe mahayA bhaDacaDagaravaMdaparikkhitte jeNeva mahAsilA kaMTae saMgAme teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA mahAsilAkaMTayaM saMgama oyAe, purao ya se sakke deviMde devarAyA egaM mahaM abhejjakavayaM vairapaDirUvagaM viuvvittANaM ciTThati / evaM khalu do iMdA saMgAmaM saMgAmeMti, taM jahAdeviMde ya maNuiMde ya, egahatthiNA vi NaM parbhU kUNie rAyA pairAjiNittae / 10. tae NaM se kUNie rAyA mahAsilAkaMTakaM saMgAmaM saMgAmemANe nava mallaI, natra lecchaI, kAsI kosalagA aTThArasa vi gaNarAyANo hayamahiyapavaravIraghAtiyaviveDiyaciMdhadhaya-paDAge kicchappANagate diso " disiM paDisehetthA / 1. " vanaspatinAmakozarUpe sva0 AgamaprabhAkara - munimahodaya zrI puNya vijayasampAdite AcAryazrIhemacandraracite saTIke nighaNTuzeSe (zlo0 245) 'kuraNTaka 'vRkSasya ' aparimlAnaH ' tathA 'amilAtaH' iti nAmadvayaM dRzyate, tato vijJAyate yad asya puSpANi bahukAlaM yAvad mlAnAni na bhavanti tata eva ca asya puSpamAlAbhiH chatraM vibhUSitaM kriyate / " sampAdakaH // 2. 'vItItaMge lA 1 // 3. dRzyatAM aupapAtikasUtram patra - 66 / Agamodaya0 / atra nirdiSTa aupapAtikasUtrapATha vRttau niSTaGkito vyAkhyAtazca // 4. udAyaM lA 1 // 5. 'e rAyA hA mu0 // 6. idaM koNikanRpavarNanam aupapAtikasUtre pR0 64 taH Arabhyate sU0 31 Agamodaya0 / ata etat sarve varNanaM tata eva bodhyam // 7. caturaMdeg lA 1 // 8. 'oyAe tti upayAtaH - upAgataH ava0 // 9. bhU koNie rAyA jaittae, egahatthiNA vi NaM pabhU kUNie rAyA parAjiNittae / 10 tate NaM se lA 1 // 10. " parAjiNittae tti parAnabhibhavitumityarthaH " avR0 // 11. kaMTagaM lA 1 // 12 viDiya lA 1 mu0 // 13. " diso disiM ti dizaH sakAzAdanyasyAM dizi... athavA disodisiM dig eva apadig tad digapadig... tadyathA bhavati evam " a0 // "" 20 [su. 11. mahAsilA kaMTagasaMgAmasarUvaM ] 11. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuJcati ' mahAsilAkaMTae saMgAme mahAsilA - 15 kaMTae saMgAme ' 1 goyamA ! mahAsilAkaMTae NaM saMgAme vaTTamANe je tattha Ase vA hatthI vA johe vA sArahI vA taNeNa vA kaTTheNa vA patteNa vA sakkarAe vA abhi 305 lf 5 10 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -306 10 viyAhapaNNattisuttaM hammata savve se jAti ' mahAsilAe ahaM abhihate mahAsilAe ahaM abhihate '; se teNaNaM goyamA ! mahAsilAkaMTae saMgAme mahAsilAkaMTae saMgAme | [su. 12 - 13. mahAsilAkaMTagasaMgAmahatANaM maNussANaM saMkhA maraNuttara gaI ya] 12. mahAsilAkaMTae NaM bhaMte ! saMgAme vaTTamANe kati jaNasatasAhassIo 5 vahiyAo ? goyamA ! caurAsItiM jaNasatasAhassIo vahiyAo / 15 [sa07 u09 13. te NaM bhaMte! maNuyA nissIlA jAva nippaJcakkhANaposahovavAsA sauruTThA parikuviyA samaravahiyA aNuvasaMtA kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gatA 1 kahiM uvavannA ? goyamA ! osannaM naraga-tirikkhajoNiesu uvavannA / [su. 14. rahamusalasaMgAme koNiyassa jayo] 14. yametaM arayA, sutametaM arahatA, viNNAyametaM arahatA rahamusale saMgAme rahamusale saMgAme / rahamusale NaM bhaMte! saMgAme vaTTamANe ke jaitthA ? ke parAjaitthA ? goyamA ! vajjI videhaputte camere ya asuriMde asurakumArarAyA jaitthA, nava malaI nava lecchaI parAjaitthA / [su. 15-18. rahamusalasaMgAmaghaNNaNaM ] 15. tae NaM se kUNie rAyA rahamusalaM saMgAmaM uvaTThitaM 0, sesaM jaihA mahAsilA kaMTae, navaraM bhUtANaMde hatthirAyA jAya~ rahamusalaM saMgAmaM oyAe, purato ya se sakke deviMde devarAyA / evaM taheva jA~va ciTThati, maggato ya se camare asuriMde asurakumArarAyA egaM mahaM AyasaM kiDhipaDirUvagaM viuvvittANaM ciTThati, evaM khalu tao iMdA saMgAmaM saMgAmeMti, taM jahA - deviMde maNude asuriMde ya / ega20 hatthiNA vi NaM pabhU kUNie rAyA jaittae taheva jAMva diso disiM paDisehetthA / 1. ' jAva' padena 'nigguNA nimmerA' ityevaM vizeSaNadvayam atra yojyam // 2. sAruha tti saMruSTAH" anu0 // 3. jAtamevaM arahatA viSNAtamevaM arahatA rahadeg lA 1 // 4. jativthA lA 1 // 5. 'mare asu lA 1 mu0 // 6. mahAzilAkaNTakasaGgrAmaprasaGge rAjJA koNikena yadyat kRtaM tatsarve pUrvavarNitamatrApi yojyam // 7. 'jAva' padena atra pUrvavarNitaM sarve kUNikavarNanaM bodhyam // 8. " kiThinaM - vaMzamayaH tApasasambandhI bhAjana vizeSaH, tatpratirUpakam - tadAkAraM vastu anu0 / atra 'kaDhiNa'' vRttipratyaMtare'vataraNam, tathA ' kaThinaM - vaMzamayaH' ityapi vRttipratyantarapAThaH // 9. ' jAva' padena sarve pUrvavarNitaM yuddhavarNanaM bodhyam // " Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 su0 12-20] rahamusalasaMgAmassa vittharaovaNNaNaM / [su. 16. rahamusalasaMgAmasarUvaM] 16. se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccati 'rahamusale saMgAme rahamusale saMgAme' 1 goyamA ! rahamusale NaM saMgAme vaTTamANe ege rahe aNAsae asArahie aNArohae samusale maihatAjaNakkhayaM jaNavahaM jaNappamadaM jaiNasaMvaTTakappaM ruhirakaddamaM karemANe savvato samaMtA paridhAvitthA; se teNaTeNaM jAva rahamusale sNgaame|| [su. 17-18. rahamusalasaMgAmahatANaM maNussANaM saMkhA maraNuttaragaI ya] 17. rahamusale NaM bhaMte ! saMgAme vaTTamANe kati jaNasayasAhassIo vahiyAo ? goyamA ! chaNNautiM jaNasayasAhassIo vhiyaao| 18. te NaM bhaMte ! maNuyA nissIlA jAva (su. 13) uvavannA ? goyamA ! tattha NaM dasa sAhassIo egAe macchiyAe kucchiMsi uvavannAo, ege devalogesu 10 uvavanne, ege sukule paccAyAte, avasesA osannaM naraga-tirikkhajoNiesu uvvnnaa| [su. 19 sakadeviMda-camarakae koNiyasAhijje heuparUvaNaM] 19. kamhA NaM bhaMte! sake deviMda devarAyA, camare asuriMde asurakumArarAyA kUNiyassa raNNo sAhajjaM dalaitthA ? goyamA ! sakke deviMde devarAyA puvvasaMgatie, camare asuriMde asurakumArarAyA pariyAyasaMgatie, evaM khalu goyamA ! sakke deviMde 15 devarAyA, camare ya asuriMde asurakumArarAyA kUNiyassa raNNo sAhoM dalaitthA / [su. 20. saMgAmahatamagussasaggagamaNanirUvagajaNamatanirAsaparUvaNe rahamusalasaMgAmanioiyanAganattuyavaruNassa tappiyavayaMsassa ya savittharaM jujjha-dhammArAhaNAiparUvarNa] 20. [1] bahujaNe NaM bhaMte ! annamannassa evamAikkhaMti jAva parUveti- 20 evaM khalu bahave maNussA annataresu uccAvaesu saMgAmesu abhimuhA ceva pahayA 1. "aNAsae tti avarahitaH" avR0 / anazva ityarthaH // 2. "mahatAjaNakkhayaM ti mahAjanavinAzam" avR0 // 3. "janasaMvarta iva-lokasaMhAra iva janasaMvartakalpaH, atastam" avR0|| 4. macchIe lA 1 mu0 / anena padena jalacararUpA matsI jJeyA // 5. sAhejaM mu0|| 6. sAhilaM mu0 // 7. 'yuddhena svargaprAptiH' iti vicAraH gItAyAmevaM pradarzitaH- "yadRcchayA copapannaM svargadvAramapAvRtam / sukhinaH kSatriyAH pArtha! labhante yuddhamIdRzam // 32 // hato vA prApsyasi svarga, jitvA vA bhokSyase mahIm / tasmAduttiSTha kaunteya ! yuddhAya kRtanizcayaH // 37 // (adhyAya 2) // Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 viyAhapaNNantisutaM [sa0 7 u09 samANA kAlamAse kAlaM kiccA annayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavaMti / se kahametaM bhaMte ! evaM ? goyamA ! jaM NaM se bahujaNe annamannassa evamAikkhati jAva uvavattAro bhavaMti, je te evamAhaMsu micchaM te evamAhaMsu, ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemi-- " [2] evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vesAlI nAmaM nagarI hotthA / vaNNao / tattha NaM vesAlIe NagarIe varuNe nAmaM NAganattue parivasati aDDhe jAva aparibhUte samaNovAsae abhigatajIvAjIve jAva paeNDilAmemANe chaTThachaNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANe viharati / " [3] tae NaM se varuNe jAganatue annayA kaiMyAI rAyAbhiogeNaM 10 gaNAbhiogeNaM balAbhiogeNaM rahamusale saMgAme ANatte samANe chaTTabhattie, aTTama - bhattaM aNuvaTTeti, aTThamabhattaM aNuvaTTettA koDuMbiyapuri se saddAveti, saddAvettA evaM vadAsI - khippAmeva bho ! devANuppiyA ! cAtugghaMTaM AsarahaM juttAmeva uvaTTAveha haya-gaya-rahRpavara jAva sannAhettA mama etamANattiyaM paJcappiha | " [4] tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva paDisuNettA khippAmeva sacchattaM 15 sajjhayaM jAva uvaTThAveMti, haya-gaya-raha jAva sannAheMti, sannAhittA jeNeva varuNe nAganatu jAva paJcappiNaMti / 1. "jaM NaM se bahujaNo annamannassa evaM Aikkhara ityatra ekavacanaprakrame 'je te evamAhaMsu ' ityatra yo bahuvacananirdezaH sa vyaktyapekSaH avaseyaH / " a0 // 2. adhunA ' vasADapaTTI 'nAmnA prasiddhaH laghugrAmaH yaH paTaNAnagarAt gaGgAmuttIrtha mujaphpharapuraM gatvA tataH moTarabasadvArA gantuM zakyaH sa ca ' vaizAlika ' ityaparanAmadhAriNaH bhagavato vIravardhamAnasya vAstavikatayA janmabhUmirUpaH / tatra ca adhunA ' ahiMsA vidyApITha' nAmnI prasiddhA saMsthA vidyate // 3 ' jAva' padenAtra 'ditte vitthiNNavipulabhavaNa-sayaNAsaNa jANa - vAhaNe bahudhaNa - bahujAyarUva-rayae vicchaDDiya vipulabhatta-pANe bahudAsI dAsa - go-mahisa - gavela gappabhUe bahujaNassa' ityanusandheyam // 8. " yAvatkaraNAt 'uvaladdhapuNNa-pAve Asava-saMvara- nijjara-kiriyAhikaraNa- baMdha mokkhakusale asahejje, devAsura-nAgasuvaNNa-jakkha-rakkhasakinnara - kiMpurisa- garula- gaMdhavva-mahoragAdIehi devagaNehiM niggaMthAo pAvayaNAo atikamaNijje, niggaMthe pAvayaNe nissaMkie nikkaMkhie nivvitigicche, laTThe gahiyaTThe pucchiyaTThe abhigayaTThe viNicchiyaTThe aTThimiMjapemmANurAgaratte ayaM Auo ! niggaMthe pAvayaNe aTThe ayaM paramaTThe sese aTThe Usiyaphalihe avaMguyaduvAre ciyattaM teuragharappavese bahUhiM sIlavvayaguNaveramaNapaccakkhANaposahovavAsehiM cA uddasamuddipuNNamAsiNIsu paDipuNNaM posahaM sammaM aNupAlemANe" ityAdi jJeyam / sampAdakaH // 5. "( 'paDilAmemANe tti idaM ca 'samaNe niggaMthe phAsueNaM esaNijjeNaM asaNapANa-khAima- sAimeNaM vattha - paDiggaha - kaMbala - raoharaNeNa pITha-phalaga-sejA- saMthAraeNa paDilA memANe viharai' ityevaM dRzyam / avR0 // 6. kadAyI rAdeg lA 1 / 7. uvaTuveMti lA 1 // Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20] rahamusalasaMgAmassa vittharao vaNNaNaM 309 "[5] tae NaM se varuNe nAganattue jeNeva majaNaghare teNeva uvAgacchati' jahA kUNio (su. 8) jAva pAyacchitte savvAlaMkAravibhUsite sannaddhabaddha0 sakoreMTamalladAmaNaM jAva dharijamANeNaM aNegagaNanAyaga jAva dUyasaMdhivAla. saddhiM saMparibuDe majjaNagharAto paDinikkhamati, paDinikkhamittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva cAtughaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA cAtughaMTe 5 AsarahaM durUhei, durUhittA haya-gaya-raha jAva saMparivuDe mahatA bhaDacaDaMgara0 jAva parikkhitte jeNeva rahamusale saMgAme teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA rahamusalaM saMgAmaM oyaate| "[6] tae NaM se varuNe NAganatue rahamusalaM saMgAmaM oyAte samANe ayameyArUvaM abhiggahaM abhigiNhai-kappati me rahamusalaM saMgAma saMgAmemANassa 10 je pujviM pahaNati se paDihaNittae, avasese no kappatIti / ayametArUvaM abhiggahaM abhigiNhittA rahamusalaM saMgAma saMgAmeti / "[7] taeNaM tassa varuNassa nAganatuyassa rahamusalaM saMgAma saMgAmemANassa ege purise sarisae sarittae sarivvae sarisabhaMDamattovagaraNe raheNaM paDirahe hvvmaagte| "[8] tae NaM se purise varuNaM NAgaNattuyaM evaM vayAsI-pahaNa bho! varuNA! NAgaNattuyA ! pahaNa bho! varuNA! nnaagnnttuyaa!| tae NaM se varuNe NAgaNattue taM purisaM evaM vedAsino khalu me kappati devANuppiyA ! puTviM ahayassa pahaNittae, tumaM ceva puvvaM pahaNAhi / " [9] tae NaM se purise varuNeNaM NAgaNattueNaM evaM vutte samANe Asurutte 20 jAva misimisemANe dhaNuM parAmusati, parAmusittA usuM parAmusati, usuM parAmusittA ThANaM ThAti, ThANaM ThicA AyatakaNNAyataM usu kareti, AyatakaNNAyataM usuM karettA varuNaM NAgaNattuyaM gADhappahArIkareti / 1. ti, teNeva uvAgacchittA jahA kUNio lA 1 // 2. hati cAtugghaMTaM AsarahaM duruhettA hayadeg lA 1 // 3. Dakaradeg lA 1 // 4. sarisattae sarisavvae mu0 mudritavRttau ca; hastalikhitasUtra vRttipustakeSu tu mUlAnusAryeva pAThaH // 5. vadAsI mu0|| 6. "Asurutte tti Azu-zIghram , ruptaH-kopodayAd vimUDhaH 'rUpa lupa vimohane' iti vacanAt ; sphuritakopaliGgo vA" avR0|| 7. parAmasati lA 1 // 8. parAmasittA lA 1 // Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 viyAhapaNNattisutaM " [10] tae NaM se varuNe NAgaNattue teNaM puriseNaM gADhappahArIkae samANe Asurute jAva misimisemANe dhaNuM perAmusati, dhaNuM perAmusittA usuM pairAmusati, usuM pairAmusittA, AyatakaNNAyataM usuM kareti, AyatakaNNAyataM usuM karettA taM purisaM aigAhacaM kUDAhacaM jIviyAto vavaroveti / 5 " [11] tae NaM se varuNe nAgaNattue teNaM puriseNaM gADhappahArIkate samANe atthAme abale avIrie apurisakkAraparakkame adhAraNijjamiti kaTTu turae nigiNhati, tura nigiNhittA rahaM parAvattei, 2 ttA rahamusalAto saMgAmAto paDinikkhamati, rahamusalAo saMgAmAto paDiNikkhamettA egaMtamaMtaM avakkamati, egaMtamaMtaM avakkamittA tura nigiNhati, nigiNhittA rahaM Thaveti, 2 ttA rahAto paJccoruhati, rahAto 10 paccoruhittA rahAo turae moeti, 2 turae visajeti, [graM0 4000 ] visajjittA dabbhasaMthAragaM saMthareti, saMtharittA dabbhasaMthAragaM duruhati, dabbhasaM 0 duruhittA puratthAbhimuhe saMpaliyaMkanisaNNe karayala jAva kaTTu evaM vayAsI--namo'arahaMtANaM jAva saMpattANaM / namo'tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa Aigarassa jAva saMpAviukAmassa mama dhammAyariyassa dhammovadesagassa / vaMdAmiNaM 15 bhagavaMtaM tatthagataM ihagate, pAsau me se bhagavaM tatthagate; jAva vaMdati namasati, vaMdittA namasittA evaM vayAsI - puvviM piNaM mae samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtiyaM thUlae pANAtivAte paccakkhAe jAvajjIvAe evaM jAva thUlae pariggahe paJcakkhAte jAvajjIvAe, iyANiM piNaM ahaM tasseva bhagavato mahAvIrassa aMtiyaM savvaM pANAtivAyaM paccakkhAmi jAvajjIvAe, evaM jahA khaMdao (sa0 2u0 1 su0 20 50) jAva etaM piNaM carimehiM ussAsa - NissAsehiM 'vosirissAmi' tti kaTTu sannAhapaTTaM muyati, sannAhapaTTaM muittA saluddharaNaM kareti, saluddharaNaM karettA AloiyapaDikkaMte samAhipatte ANupuvvI kAlagate / [sa07 u09 " [12] tara NaM tassa varuNassa nAganattuyassa ege piyabAlavayaMsae rahamusalaM saMgAmaM saMgAmemANe egeNaM puriseNaM gADhappahArIkae samANe atthAme abale 1. parAmasati lA 1 // 2. parAmasittA lA 1 // 3. "egAhacaM ti ekA AhatyA - AhananaM prahAro yatra jIvitavyaparopaNe tad ekAhatyam, tad yathA bhavati " avR0 // 4. kUDAhacaM ti kUTe iva tathAvidhapASANasampuTAdau kAlavilambAbhAvasAdharmyAd AhatyA - AhananaM yatra tat kUTAhatyam" a0 // 5. " adhAraNijaM ti Atmano dharaNaM kartumazakyam; ' iti kahu' tti iti kRtvA, iti hetorityarthaH " avR0 // 6. arihaMtassa bhadeg mu0 // Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20-22 ] rahamusala saMgAmassa vittharao vaNNaNaM jAva adhAraNijjamiti kaTTu varuNaM nAganattuyaM rahamusalAto saMgAmAto paDinikkhamamANaM pAsati, pAsittA turae nigiNhati, turae niginhittA jahA varuNe nAganattue jAva turae visajjeti, visarjittA dabbhasaMthAragaM dururhati, dabbhasaMthAragaM duruhittA puratthAbhimudde jAva aMjaliM kaTTu evaM vadAsI - jAI NaM bhaMte ! mama piyabAlavayaMsassa varuNassa nAganatu yassa sIlAI vatAiM guNAI veramaNAI paccakkhANaposahovavAsAI 5 tAI NaM mamaM pi bhavaMtu tti kaTTu sannAhapaTTe muyai, sannAhapaTTaM muittA saluddharaNaM kareti, saluddharaNaM karettA ANupuvvI kAlagate / "" " [13] tae NaM taM varuNaM nAgaNattuyaM kAlagayaM jANittA ahAsannihitehiM vANamaMtarehiM devehiM divve surabhigaMdhodagavAse vuTTe, dasavaNNe kusume nivADie, divve ya gIyagaMdhavvaninAde kate yAvi hotthA / " [14] tae NaM tassa varuNassa nAganattuyassa taM divvaM deviDDhi divvaM devajuI divvaM devANubhAgaM suNittA ya pAsittA ya bahujaNo annamannassa evamAi - kkhai jAva pairUveti--evaM khalu devANuppiyA ! bahave maNussA jAva uvavattAro bhavaMti " / 21. varuNe NaM bhaMte! nAganattue kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gate ? kahiM uvavanne ? goyamA ! sohamme kappe aruNAbhe vimANe devattAe uvavanne / tattha NaM atthegaiyANaM devANaM catAri paliovamAI ThitI paNNattA / tattha NaM varuNassa vi devassa cattAri paeNliovamAI ThitI paNNattA / [su. 21-22. sohammakappoghavannassa nAganattuyavaruNassa caghaNANaMtaraM 15 mahAvidesijjhaNA ] 22. se NaM bhaMte! varuNe deve tAo devalogAto AukkhaeNaM bhavakkhaNaM ThitikkhaeNaM 0 1 jAva mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva aMta kAhiti / 1. tApaDiyA lA 1 mu0 // 2. hati, paDisaMthA' lA 1 mu0 // 3. atraiva kathAyAM pUrvamuktaM yata - ' evaM khalu bahave maNussA annataresu uccAvaesu saMgAmesu abhimuhA ceva pahayA samANA kAlamAse kAlaM kiccA annayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavaMti (su. 20 [1])' iti atra yojyam // 4. palitomA lA 1 // 5. tAto lA 2 // 6. karehiti mu0 // 311 10 20 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 7 u09-10 [su. 23-24. gharuNapiyavayaMsassa sukuluppattikameNa sijhaNAparUSaNA] 23. varuNassa gaM bhaMte ! NAgaNatuyassa piyabAlavayaMsae kAlamAse kAlaM kicA kahiM gate ? kahiM uvavanne ? goyamA ! sukule paJcAyAte / 24. se NaM bhaMte ! tatohiMto aNaMtara uvvaTTittA kahiM gacchihiti ? 5 kahiM uvavajihiti? goyamA! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva aMtaM kAhiti / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti ! sattamasta navamo uddeso // 7.9 // [dasamo uddeso 'annautthi'] [su. 1-6. kAlodAipamuhaannautthiyamihokahAgae NAtaputtaparUviyapaMcatthi kAyasarUvasaMdehe goyamakayaM samAhANaM] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare hotthaa| vnnnno| guNasilae ceie / vnnnno| jAva puDhavisilApaTTae / vnnnno| 2. tassa NaM guNasilayassa cetiyassa adUrasAmaMte bahave annautthiyA parivasaMti; taM jahA-kAlodAI selodAI sevAlodAI udae NAmudae nammudae 15 annavAlae selavAlae suhatthI gAhAvaI / 3. tae NaM tesiM annautthiyANaM annayA kayAI egaryao sahiyANaM samuvAgatANaM sanniviTThANaM sannisaNNANaM ayameyArUve mihokahAsamullAve samuppanjitthA"evaM khalu samaNe NAtaputte paMca atthikAe paNNaveti, taM jahA-dhammatthikAyaM jA~va AgAsatthikArya / tattha NaM samaNe NAtaputte cattAri atthikAe ajIvakAe paNNaveti, taM0-dhammatthikAyaM a~dhammatthikAyaM AgAsatthikAyaM poggalasthikAyaM / egaM ca samaNe NAyaputte jIvasthikAyaM arUvikAyaM jIvakAyaM panaveti / tattha NaM 1. kareMti mu0|| 2. degmasayassa lA 1 // 3. tammudae mu0||4. sevAlae lA 1 // 5. kadAyI lA 1 / kayAI mu0|| 6. yao samuvA' lA 2 mu. avR0 / aSTamasUtrAntargata sahiyANa'padamanusRtyAtra 'sahiyANaM' iti pATho mUlavAcanAyAM svIkRto'sti // 7. 'jAva' padena 'adhammatthikAyaM jIvatthikAyaM poggalatthikAyaM' iti yojym-sN0|| 8. ahammadeg lA 1 // 9. "jIvasthikAyamityetasya svarUpavizeSaNAyAha-arUvikAyaM ti amUrtamityarthaH" avR0|| Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 23-24, 1-6] annautthiyapurao goyamassa asthikAyaparUvaNaM 313 samaNe NAyaputte cattAri asthikAe arUvikAe pannaveti, taM jahA-dhammatthikAyaM adhammatthikAyaM AgAsasthikAyaM jIvatthikAyaM / egaM ca NaM samaNe NAyaputte poggalasthikAyaM rUvikAyaM ajIvakAyaM pannaveti / se kahametaM manne evaM ? / " 4. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre jAve guNasilae samosaDhe jAvai parisA pddigtaa| 5. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTTe aMtevAsI iMdabhUtI NAma aNagAre gotamagote NaM evaM jahA bitiyasate niyaMThuddesae (sa0 2 u0 5 su021-23) jAva bhikkhAyariyAe aDamANe ahApajjataM bhatta-pANaM paDiggahittA rAyagihAto jAva aturiyamacavalamasaMbhaMte jAva riyaM sohemANe sohemANe tesiM annautthiyANaM adUrasAmaMteNaM vIivayati / 6. [1] tae NaM te annautthiyA bhagavaM goyamaM adUrasAmaMteNaM vIivayamANaM pAsaMti, pAsettA annamannaM saddAveMti, annamannaM sadAvettA evaM vayAsI-" evaM khalu devANuppiyA! amhaM imA kahA a~vippakaDA, ayaM ca NaM gotame amhaM adUrasAmaMteNaM vItIvayati, taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM gotamaM eyamaDhe pucchittae" ti kaTTha annamannassa aMtie eyamaDhe paDisuNeti, paDisuNittA jeNeva bhagavaM gotame 15 teNeva uvAgacchaMti, teNeva uvAgacchittA bhagavaM gotamaM evaM vadAsI-evaM khalu goyamA! tava dhammAyarie dhammovadesae samaNe NAyaputte paMca atthikAe paNNaveti, taM jahA-dhammatthikAyaM jAva AgAsatthikAya, taM ceva jAva rUvikAyaM ajIvakAyaM paNNaveti, se kahameyaM bhaMte ! goyamA ! evaM ? 17 tae NaM se bhagavaM gotame te annautthie evaM vayAsI- "no khalu 20 vayaM devANuppiyA ! asthibhAvaM 'nathi 'tti vadAmo, natthibhAvaM atthi 'ti vadAmo / amhe NaM devANuppiyA! savvaM atthibhAvaM 'atthI'ti vadAmo, savvaM natthibhAvaM 'natthI 'ti vdaamo| taM cedasA khalu tubbhe devANuppiyA! etamaDheM sayameva paccuvikkhaha" ti kaTTha te annautthie evaM vadati / evaM vadittA jeNeva 1. ajIva lA 1 // 2. pUrvadarzitavarNanavat sarva varNanam iha yojyam // 3. "api-AnukUlyena, prakRtA-prakrAntA, athavA na vizeSeNa prakaTA aviprakaTA" avR0 / aviuppakaDA lA 1 avRpA0, tathA ca avR0-'aviuppakaDa tti pAThAntaram, tatra avidvtprkRtaa-avijnyprkRtaa| athavA na vizeSataH ut-prAbalyatazca prakaTA avyutprkttaa"|| 4. atyIti va lA 1 // 5. "tat-tasmAt , cetasAmanasA; 'vedasatti pAThAntare jJAnena-pramANAbAdhitattvalakSaNena" avR0|| 6. vyaasii| evaM mu0|| Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNantisuttaM [sa07 u010 guNasilae cetie jeNeva samaNe0 evaM jahA niyaMThuddesae (sa0 2 u0 5 su0 25 [1]) jAva bhatta-pANaM paDidaMseti, bhatta-pANaM paDidaMsetA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namasati, vaMdittA namaMsittA naccAsanne jAva pajjuvAsati / [su. 7-11. kAlodAikrayAe paMcatthikAyasaMbaMdhiyaSivihapucchAe NAtaputtakayaM samAhANaM] 7. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre mahAkahApaDivanne yAvi hotthA, kAlodAI ya taM desaM hvvmaage| 8. 'kAlodAI 'ti samaNe bhagavaM mahAvIre kAlodAiM evaM vadAsI" se nUNaM te kAlodAI ! annayA kayAI egayao sahiyANaM samuvAgatA10 NaM sanniviTThANaM taheva (su. 3) jAva se kahametaM manne evaM 1 se nUNaM kAlodAI ! atthe samaDhe 1 haMtA, atthi| taM sacce NaM esamaDhe kAlodAI !, ahaM paMca asthikAe paNNavemi, taM jahA-dhammatthikAyaM jAva poggalatthikAyaM / tattha NaM ahaM cattAri atthikAe a~jIvakAe paNNavemi taheva jAva egaM ca NaM ahaM poggalatthikAyaM rUvikAyaM pnnnnvemi"| 9. tae NaM se kAlodAI samagaM bhagavaM mahAvIraM evaM vadAsI-eyaMsi NaM bhaMte ! dhammatthikAyaMsi adhammasthikAyasi AgAsatthikAyaMsi arUvikAyaMsi ajIvakAyaMsi cakkiyA kei Asaittae vA saittae vA ciTTittae vA nisIdittae vA tuyaTTittae vA ? No iNaDhe samaDhe kAlodAI ! / egaMsi NaM poggalatthikAryasi rUvikAyaMsi ajIvakAyaMsi cakkiyA kei Asaittae vA saittae vA jAva tuyaTTittae vaa| 10. eyaMsi NaM bhaMte ! poggalatthikAyaMsi rUvikAyaMsi ajIvakAyaMsi jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasaMjuttA kajaMti ? No iNaDhe samaDhe kAlodAI ! / 11. eyaMsi NaM jIvatthikAyaMsi arUvikAyaMsi jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasaMjuttA kajati 1 haMtA, kajaMti / 1. samaNe bhagavaM mahAvIre0 evaM mu0|| 2. "mahAkahApaDivanne tti mahAkathAprabandhena-mahAjanasya tattvadezanena" avR0|| 3. kadAyI egatao lA 1 // 4. ajjIva lA 1 / ajIvatthikAe ajIvatayA paNNavemi mu0 // 5. khvakA lA 1 // *6. pAvakammaphaladeg mu0|| Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 315 su. 7-16] kAlodAissa vidhihapucchAe samAhANAi [su. 12. kAlodAissa niggaMthapavajAgahaNaM viharaNaM ca] 12. ettha NaM se kAlodAI saMbuddhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namasati, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI-icchAmi NaM bhaMte ! tubbhaM aMtie dhammaM nisAmittae evaM jahA khaMdae (sa0 2 u0 1 su0 32-45) taheva pavaie, taheva ekkArasa aMgAI jAva viharati / [su. 13. bhagavao mahAvIrassa jaNavayavihAro 13. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAI rAyagihAto NagarAto guNasila0 paDinikkhamati, 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharai / [su. 14-18. kAlodAikayAe pAyakamma-kallANakammaphalavivAga pucchAe bhagavao samAhANaM] 14. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nagare, guNasilae ceie / tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAi jAva samosaDhe, parisA jAva pddigtaa| 15. tae NaM se kAlodAI aNagAre annayA kayAI jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, 15 vaMdittA namaMsittA evaM vadAsi-asthi NaM bhaMte ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasaMjuttA kajaMti ? haMtA, asthi / 16. kaI Na bhaMte ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAgasaMjuttA kati ? kAlodAI ! se jahAnAmae kei purise maNuNNaM thAlIpAgasuddhaM aTThArasavaMjaNAkulaM 1. aMtiyaM lA 1 mu0 // 2. kadAyI lA 1 // 3. atra 'guNasilayAo ceiyAo' iti jJeyam // 4. "sthAlyAm-ukhAyAM pAko yasya tat sthAlIpAkam , anyatra hi pakvamapakvaM vA na tathAvidha syAditIdaM vizeSaNam ; zuddhaM-bhaktadoSavarjitam , tataH karmadhArayaH; sthAlIpAkena vA zuddhamiti vigrahaH / " avR0|| 5. "aTThArasavaMjaNAulaM ti aSTAdazabhiH lokapratItaiH vyaJjanaiH-zAlanakaiH takrAdibhirvA AkulaM saGkIrNam , athavA aSTAdazabhedaM ca tad vyaJjanAkulaM ceti, atra 'bheda' padalopena smaasH| aSTAdaza bhedAzca ete-sUodaNo 1-2 javannaM 3 tiNNi ya maMsAI 6 goraso 7 jUso 8 / bhakkhA 9 gulalAvaNiyA 10 mUlaphalA 11 hariyagaM 12 DAgo 13 // hoi rasAlU ya 14 tahA pANaM 15 pANIya 16 pANagaM.17 ceva / aTThArasamo sAgo 18 niruvahao loio Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 viyAhapaNNattisuttaM [sa07 u010 visasaMmissaM bhoyaNaM bhuMjejjA, tassa NaM bhoyaNassa AvAte bhadae bhavati, tato pacchA pariNamamANe pariNamamANe durUvattAe duggaMdhattAe jahA mahassavae (sa06 u0 3 su0 2 [1]) jAva bhujo bhujjo pariNamati, evAmeva kAlodAI ! jIvANaM pANAtivAe jAva micchAdasaNasalle, tassa NaM AvAte bhaddae bhavai, tato paMcchA pariNamamANe pariNamamANe durUvattAe jAva bhujo bhujo pariNamati, evaM khalu kAlodAI ! jIvANaM pAvA kammA pAvaphalavivAga0 jAva kajati / 17. asthi NaM bhaMte ! jIvANaM kallANA kammA kallANaphalavivAgasaMjuttA kati ? haMtA, kajati / 18. kahaM NaM bhaMte ! jIvANaM kallANA kammA jAva kajaMti ? kAlodAI ! 10 se jahAnAmae kei purise maNuNNaM thAlIpAgasuddhaM aTThArasavaMjaNAkulaM osahasammissaM bhoyaNaM bhuMjejjA, tassa NaM bhoyaNassa AvAte No bhaddae bhavati, tao pacchA pariNamamANe pariNamamANe surUvattAe suvaNNattAe jAva suhattAe, no dukkhattAe bhujo bhujo prinnmti| evAmeva kAlodAI ! jIvANaM pANAtivAtaveramaNe jAva pariggaha veramaNe kohavivege jAva micchAdasaNasallavivege tassa NaM AvAe no bhaddae bhavai, 15 tato pacchA pariNamamANe pariNamamANe surUvattAe jAva suhattAe, no dukkhattAe bhujo bhujo pariNamai; evaM khalu kAlodAI ! jIvANaM kallANA kammA jAva kati / [su. 19. kAlodAikayAe agaNikAyasamArabhaNa-nivvASaNa saMbaMdhiyakammabaMdhapucchAe bhagavao samAhANaM] 19. [1] do bhaMte ! purisA sarisayA jAva sarisabhaMDamattovagaraNA anna piNddo|| tatra mAMsatrayam jalajAdisatkam / jUSaH-mudgA-tandula-jIraka-kaTubhaGgAdirasaH (kaTubhaGgamArdrakam zuNThI vaa)| bhkssyaanni-khnnddkhaadyaani| gulalAvaNiyA-guDaparpaTikA lokaprasiddhA guDadhAnA vA / mUla phalAni ekameva padam / haritakaM-jIrakAdi / DAkaH-vAstulakAdibharjikA (bhrjikaa-bhaajii)| rasAla:-marjikA, tallakSaNaM ca idam-do ghayapalA mahupalaM dahiyassa'ddhADhayaM miriya viisaa| dasa khaMDa-gulapalAI esa rasAlU nivijogo|| paan-suraadi| pAnIyaM-jalam / paankN-draakssaapaankaadi| shaakH-prsiddhH|" avR0 / abhayadevIyavRttigata 'rasAlU' zabdaparyAyabhUta 'maNikA'vat 'mArjitA' nAmakalehyollekha upalabhyate, tadyathA-"mArjitA-dadhi-sitA. marIcAdikaM lehyam -"ardhADhakaM suciraparyuSitasya dadhnaH khaNDasya SoDaza palAni shshiprbhsy| sarpiSpalaM madhupalaM maricadvikarSam zuNThyAH palArdhamapi cApalaM caturNAm // zlakSNe paTe lalanayA mRdupANighRSTA krpuurdhuulisurbhiikRtbhaannddsNsthaa| eSA vRkodarakRtA sarasA(surasA) rasAlA yA svAditAbhagavatA madhusUdanena // " sUdazAstram , amara0 kssiir0|| 1. pacchA vipari mu0 a0c|| Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su017-21] kAlodAisla vivihapucchAe samAhANaM 317 manneNaM saddhiM agaNikAyaM samArabhaMti, tattha NaM ege purise agaNikAyaM ujjAleti, ege purise agaNikAyaM nivvAveti / etesiNaM bhaMte ! doNhaM purisANaM katare purise mahAkammatarAe ceva, mahAkiriyatarAe ceva, mahAsavatarAe ceva, mahAvedaNatarAe ceva ? katare vA purise appakammatarAe ceva jAva appavedaNatarAe ceva ? je vA se purise agaNikAyaM ujjAleti, je vA se purise agaNikAyaM nivvAveti ? 5 kAlodAI! tattha NaM je se: purise agaNikAyaM ujjAleti se NaM purise mahAkammatarAe ceva jAva mahAvedaNatarAe ceva / tattha NaM je se purise agaNikAyaM nivvAveti se NaM purise appakammatarAe ceva jAva appaveyaNatarAe ceva / 27 sekeNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-'tattha NaM je se purise jAva appaveyaNatarAe ceva' 1 kAlodAI ! tattha NaM je se purise agaNikAyaM ujjAleti se NaM 10 purise bahutarAgaM puDhavikAyaM samArabhati, bahutarAgaM AukkAyaM samArabhati, appatarAgaM teukAyaM samArabhati, bahutarAgaM vAukAyaM samArabhati, bahutarAgaM vaNNassatikAyaM samArabhati, bahutarAgaM tasakAyaM smaarbhti| tattha NaM je se purise agaNikAyaM nivvAveti se NaM purise appatarAgaM puDhavikkAyaM samArabhati, appa0 Au0, bahutarAgaM teukkAyaM samArabhati, appatarAgaM vAukAyaM samArabhai, appatarAgaM 15 vaNassatikAyaM samArabhai, appatarAgaM tasakAyaM smaarbhi| se teNadveNaM kAlodAI ! jAvaM appavedaNatarAe cev| [su. 20-21. kAlodAikayAe acittapoggalAvabhAsaNa-ujjoSaNasaMbaMdhiya pucchAe bhagavao samAhANaM] 20. atthi NaM bhaMte ! acittA vi poggalA obhAseMti ujjoveti taveMti 20 pabhAseMti ? haMtA, asthi / 21. katare NaM bhaMte ! te acittA poggalA obhAsaMti jAva pabhAsaMti ? kAlodAI ! kuddhassa aNagArassa teyalessA nisaTThA samANI dUraM gaMtA dUraM nipatati, desaM gaMtA desaM nipatati, jahiM jahiM ca NaM sA nipatati tahiM tahiM ca NaM te acittA vi poggalA obhAseMti jAva pabhAseMti / ete NaM kAlodAyI ! te 25 acittA vi poggalA obhAseMti jAva pabhAseMti / 1. kiriyAtadeg lA 1 // 2. "kuddhassa tti vibhaktivipariNAmAt kruddhena" avR0| evaM 'aNagArassa' zabde'pi tRtIyArthe paSThI jnyeyaa|| Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 viyAhapaNNattisutaM [sa0 7-8 u0 10,1 [su. 22. kAlodAissa nivyANaparUvaNA] 22. tae NaM se kAlodAI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati, vaMdittA namaMsittA bahUhiM cauttha-chaTTha'TThama jAva appANaM bhAvemANe jahA paDhamasae kAlAsavesiyaputte (sa01 u09 su024) jAva savvadukkhappahINe / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| sattamassa satassa dasamo uddeso // 7.10 // sattamaM sataM samattaM // 01. degmasatassa lA 1 // Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aTThamaM sataM [su. 1. aTThamassa sayassa uddesanAmaparUSaNA] 1. poggala 1 AsIvisa 2 rukkha 3 kiriya 4 AjIva 5 phAsuga ___ madatte 6-7 / paDiNIya 8 baMdha 9 ArAhaNA ya 10 dasa aTThamammi sate // 1 // 5 [paDhamo uddeso 'poggala'] [su. 2. paDhamuddesassa uvugdhAo] 2. rAyagihe jAva evaM vadAsi[su. 3. payoga-mIsasA-vIsasApariNatabheehi poggalANaM bhedattayaM] 3. kativihA NaM bhaMte ! poggalA paNNattA 1 goyamA ! tivihA poggalA 10 paNNattA, taM jahA-payogapariNatA mIsaMsApariNatA viissaaprinntaa| [su. 4-46. payogapariNatANaM poggalANaM iMdiyabheyAiaNegapagArehi vittharao NavadaMDagamayA bheya-pabheyaparUvaNA] 4. payogapariNatA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA-egidiyapayogapariNatA beiMdiyapayogapariNatA jAva 15 pNciNdiypyogprinntaa| 5. egidiyapayogapariNatA NaM bhate! poggalA kaivihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA, taM jahA--puDhavikkAiyaegidiyapayogapariNatA jAva vnnsstikaaiyegidiypyogprinntaa| 6. [1] puDhavikkAiyaegidiyapayogapariNatA NaM bhaMte ! poggalA kati- 20 vihA paNNatA ? goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA--suhumapuDhavikkAiyaegidiyapayogapariNatA ya bAdarapuDhavikkAiyaegidiyapayogapariNatA y|| 1. phAsukama lA 1 // 2. mIsapa lA 1 // Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 - viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u01 [2] AukkAiyaegidiyapayogapariNatA evaM ceva / [3] evaM duyao bhedo jAva vaNassatikAiyA ya / 7. [1] beiMdiyapayogapariNatANaM pucchaa| goyamA ! aNegavihA pnnnnttaa| [2] evaM teiMdiya-cau~ridiyapayogapariNatA vi / 8. paMciMdiyapayogapariNatANaM pucchA / goyamA ! catumvihA paNNattA, taM jahA--neratiyapaMciMdiyapayogapariNatA, tirikkha0, evaM maNussa0, devapaMciMdiya0 / 9. neraiyapaMciMdiyapayoga0 pucchaa| goyamA ! sattavihA paNNatA, taM jahA-rataNappabhApuDhavineraiyapaMciMdiyapayogapariNatA vi jAva ahesattamapuDhavineraiyapaMciMdiyapayogapariNatA vi| 10. [1] tirikkhajoNiyapaMciMdiyapayogapariNatANaM pucchaa| goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-jalacarapaMciMdiyatirikkhajoNiya0 thalacaratirikkhajoNiyapaMciMdiya0 khahacaratirikkhapaMciMdiya0 / . [2] jalayaratirikkhajoNiyapaoga0 pucchaa| goyamA! duvihA paNNatA, taM jahA--sammucchimacalacara0, ganbhavatiyajalacara0 / 15 [3] thalacaratirikkha0 pucchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahAcauppadathalacara0 parisappathalacara0 / [4] cauppadathalacara0 pucchA / goyamA ! duvihA paNNatA, taM jahAsammucchimacauppadathalacara0, ganbhavatiyacauppayathalayara0 / [5] evaM eteNaM abhilAveNaM parisappA duvihA paNNattA, taM jahA-urapari20 sappA ya, bhuyaparisappA ya / [6] uraparisappA duvihA paNNattA, taM jahA-sammucchimA ya, gambhavakkaMtiyA y| [7] evaM bhuyaparisappA vi| 1. "duyao tti pRthivyapkAyapariNateSviva dvika:-dvipariNAmaH, dvipAdo vA" avR.|| 2. 'kAiyANaM / lA 1 // 3. idamanekavidhatvam vRttAvevaM sUcitam-"pulAka-kRmikAdibhedatvAd dvIndriyANAm" avR0|| 4. "kunthu-pipIlikAdibhedatvAt teSAm" avR0|| 5. "makSikA. mazakAdibhedatvAt teSAm" avR0|| 6. maho0 payoga lA 1 // Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 321 321 su07-17] payogapariNatapoggalANaM meya-pameyaparUvaNA [8] evaM khahacarA vi| 11. maNussapaMciMdiyapayoga0 pucchA / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA--sammucchimamaNussa0 gbbhvtiymnnuss0| 12. devAMciMdiyapayoga0 pucchaa| goyamA ! cauvvihA pannattA, taM jahA--bhavaNavAsidevapaMciMdiyapayoga0 evaM jAva vemANiyA / 13. bhavagavAsidevAMciMdiya0 pucchA / goyamA ! dasavihA paNNattA, taM jahA-asurakumAra0 jAva thaNiyakugAra0 / 14. evaM eteNaM abhilAveNaM aTThavihA vANamaMtarA pisAyA jAva gaMdhavvA / 15. joisiyA paMcavihA paNNattA, taM jahA-caMdavimANajotisiya0 jAva tArAvimANajotisiyadeva0 / 16. [1] vemANiyA duvihA paNNattA, taM jahA-kappovaga0 kppaatiitgvemaanniy0| [2] kapporagA duvAlasavihA paNNatA, taM jahA-sohammakappovaga0 jAva accuykppovgvemaanniyaa| [3] kappAtIta. duvihA paNNatA, taM jahA-gevejagakappAtItave0 15 annuttrovvaaiykppaatiitve0| [4] gevejagakappAtItagA navavihA paNNatA, taM jahA-heTThimaheTThimagevejagakappAtItagA jAva uvrimuvrimgevijgkppaatiityaa| [5] aNuttarovavAiyakappAtItagavemANiyadevapaMciMdiyapayogapariNayA NaM bhaMte! poggalA kaivihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA-vijaya- 20 aNuttarovavAiya0 jAva pariNayA jAva savvaTThasiddhaaNuttarovavAiyadevapaMciMdiya jAva prinntaa| 17. [1] suhumapuDhavikAiyaegiMdiyapayogapariNayA NaM bhaMte! poggalA kaivihA paNNatA 1 goyamA ! duvihA pnnnnttaa-| keI apajjattagaM paDhamaM bhaNaMti, pacchA pjttgN| -pajjatagasuhumapuDhavikAiya jAva pariNayA ya apajattaga- 25 suhumapuDhavikAiya jAva pariNayA ya / [2] bAdarapuDhavikAiyaegidiya0 1 evaM ceva / Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 viyAhapaNNattisuttaM [sa0.8 u01 18. evaM jAva vnnssikaaiyaa| ekkekA duvihA-suhumA ya bAdarA ya, pajjattagA apajattagA ya bhANiyavvA / 19. [1] beMdiyapayogapariNayANaM pucchA / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattabeMdiyapayogapariNayA ya, apajattaga jAva pariNayA ya / [2] evaM teiMdiyA vi| [3] evaM cauriMdiyA vi| 20. [1] rayaNappabhApuDhavineraiya0 pucchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajattagarayaNappabhApuDhavi jAva pariNayA ya, apajattaga jAva pariNayA y| [2] evaM jAva ahesattamA / 21. [1] sammucchimajalacaratirikkha0 pucchaa| goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattaga0 apajjattaga0 / evaM ganbhavatiyA vi| [2] sammucchimaca uppadathalacara0 / evaM ceva / evaM gabbhavavaMtiyA ya / [3] evaM jAva sammucchimakhahayara0 gabbhavakkaMtiyA ya ekkakke pajjattagA ya apajjattagA ya bhaanniyvvaa| 22. [1] sammucchimamaNussapaMciMdiya0 pucchaa| goyamA ! egavihA pannattA-apajjattagA ceva / [2] gabbhavakkaMtiyamaNussapaMciMdiya0 pucchA / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahA-pajjattagagabbhavatiyA vi, apajattagagabbhavakaMtiyA vi / 23. [1] asurakumArabhavaNavAsidevANaM pucchaa| goyamA! duvihA 2. paNNattA, taM jahA--pajjattagaasurakumAra0 apajattagaasura0 / [2] evaM jAva thaNiyakumArA pajattagA apajjattagA y| 24. evaM eteNaM abhilAveNaM duyaeNaM bhedeNaM pisAyA ya jAva gaMdhavvA, caMdA. jAva tArAvimANA, sohammakappovagA jAva accuo, hiTimahiDimagevija kappAtIta jAva uvarimauvarimagevija0, vijayaaNuttaro0 jAva aparAjiya0 / 25 25. savvaTThasiddhakappAtIya0 pucchA / goyamA ! duvihA paNNattA, taM jahApajattagasavvaTThasiddhaaNuttaro0 apajjattagasavvaTTa jAva pariNayA vi / 2 dNddgaa| Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 18-31] payogapariNatapoggalANaM meya-pameyaparUvaNA 26. je apanattAsuhumapuDhavIkAiyae giMdiyapayogapariNayA te orAliyateyA- kammagasarIrappayogapariNayA, je pajjattAsuhuma0 jAva pariNayA te orAliyateyA-kammagasarIrappayogapariNayA / evaM jAva cauriMdiyA pajjattA / navaraM je pajjettagabAdaravAukAiyae giMdiyapayogapariNayA te orAliya-veuvviya-teyAkammasarIra jAva pariNatA / sesaM taM caiva / 27. [1] je apjettrynnppbhaapuddhvineriypNciNdiypyogprinnyaa te vevviya-teSA - kammasarIrappayogapariNayA / evaM pajjattayA vi / [2] evaM jAva asattamA / 28. [1] je apajjattagasammucchimajalacara jAva pariNayA te orAliyateyA- kammAsarIra jAva pariNayA / evaM pajjattagA vi / [2] ganbhavakkaMtiyA apajjattayA evaM ceva / [3] pajjattayANaM evaM ceva, navaraM sarIragANi cattAri jahA bAdaravAukAiyANaM pajjattagANaM / [4] evaM jahA jalacaresu cattAri AlAvagA bhaNiyA evaM cauppadauraparisappa-bhuyaparisappa- khahayaresu vi cattAri AlAvagA bhANiyavvA / 29. [1] je sammucchimamaNussapaMciMdiyapayogapariNayA te orAliyayA - kammAsarIra jAva pariNayA / [2] evaM gabbhavavaMtiyA vi appajjattagA vi / [3] pajjattagA vi evaM ceva, navaraM sarIragANi paMca bhANiyavvANi / 1. jattAbAda lA 1 // 2. jattArataNapuDhavi' lA 1 // 3. apajjattAsa' lA 1 // 4. hamme kappe jAvasccuto, heTThima' lA 1 // 323 5 30. [1] je apajJattagA asurakumArabhavaNavAsi jahA neraiyA tava / 20 evaM pajjattagA vi / 10 [2] evaM duyaeNaM bhedeNaM jAva thaNiyakumArA / 31. evaM pisAyA jAva gaMdhavtrA, caMdA jAva tArAvimANA, sommo kappo jAva accuo, heTThimaheTThimagevejja jAva uvarimauvarimagevejja0, vijayaaNuttarovavAi jAva savvasiddha aNu0, ekkekkeNaM duyao bhedo bhANiyavvo jAva 25 15 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 viyAhapaNNattisutta [sa08 u01 'je pajjattasavvaTThasiddhaaNuttarovavAiyA jAva pariNayA te veubviy-teyaa-kmmaasriirpyogprinnyaa| daMDagA 3 / 32. [1] je apajattAsuhumapuDhavikAiyaegidiyapayogapariNatA te phaasiNdiypyogprinnyaa| [2] je pajattAsuhumapuDhavikAiyA0 evaM cev| [3] je apajjattAbAdarapuDhavikkAiyA0 evaM ceva / [4] evaM pajattagA vi| [5] evaM caukkaeNaM bhedeNaM jAva vnnssikaaiyaa| 33. [1] je apanattAbeiMdiyapayogapariNayA te jibhidiya-phAsiMdiya10 pyogprinnyaa| [2] je pajattAbeiMdiyA evaM ceva / [3] evaM jAva cauriMdiyA, navaraM ekeka iMdiyaM vaDDeyavvaM / 34. [1] je apajattArayaNappabhApuDhavineraiyapaciMdiyapayogapariNayA te soiNdiy-ckkhidiy-ghaannidiy-jibhidiy-phaarsidiypyogprinnyaa| 15 [2] evaM paJjattagA vi / 35. evaM sabve bhANiyavvA tirikkhajoNiya-maNussa-devA, je pajattAsavvaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva pariNayA te soiMdiya-cakkhidiya jAva prinnyaa| [daMDagA] 4 / 36. [1] je apajjattAsuhumapuDhavikAiyaegidiyaorAliya-teya-kammAsa20 rIrappayogapariNayA te phaasiNdiypyogprinnyaa| je pajattAsuhuma0 evaM ceva / [2] bAdara0 apajattA evaM ceva / evaM pajattagA vi / 37. evaM eeNaM abhilAveNaM jassa jati iMdiyANi sarIrANi ya tANi bhANiyavvANi jAva je pajjattAsavvaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva devapaMciMdiya veuviya-teyA-kammAsarIrapayogapariNayA te soiMdiya-cakkhidiya jAva phArsidiya25 pyogprinnyaa| [daMDagA] 5 / 1.je bhapajattAsavva lA 1 // Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 32-44] payogapariNatapoggalANaM bheya- pabheyaparUvaNA 325 38. [1] je apajjattAsuhumapuDhavikAiyaegiMdiyapayogapariNayA te vaNato kAlavaNa pariNayA vi, nIla0, lohiya0, hAli60 sukkila0 / gaMdhato subbhigaMdhapariNayA vi, dubbhigaMdhapariNayA vi / rasato tittara sapariNayA vi, kaDuyarasapariNayA vi, kasAyarasapa0, aMbilarasapa0, mahurarasapa0 / phAsato kakkhaDaphAsapari0 jAva lukkhaphAsapari0 / saMThANato parimaMDalasaMThANapariNayA vi 5 vaTTa0 taMsa0 cauraMsa0 AyatasaMThANapariNayA vi / [2] je pajjattAsuhumapuDhavi0 evaM ceva / 39. evaM jahA''NupuvvIe neyavtraM jAva je pajjattAsavvasiddha aNuttarovavAiya jAva pariNatA te vaNNato kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThA NapariNayA vi / [daMDagA ] 6 | 40. [1] je apajJattA suhumapuDha vi0 egiMdiyaorAliya- teyA-kammAsarIrappayogapariNayA te vaNNao kAlavaNNapari0 jAva AyayasaMThANapari0 vi / [2] je pajjattAsuhumapuDhadi 0 evaM caiva / 41. evaM jahA''NupuvvIeM neyavvaM jassa jati sarIrANi jAva je pajattAsambaddhasiddha aNuttarovatrAiyadevapaMciMdiya veu vdiyateyA- kammAsarIra jAva pari- 15 NayA te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva Ayata saMThANapariNayA vi [daMDagA ] 7 / 42. [1] je apajattAsu humapuDhatrikA iyaegiMdiyaphAsiMdiyapayogapariNayA te vaNNao kAlavaNa pariNayA jAva AyayasaMThANapariNayA vi 10 [2] je pacattAsuhamapuDhavi0 evaM caiva / 43. evaM jahA''NuputrIe jassa jati iMdiyANi tassa taiti bhANiya- 20 vvANi jAva je pajjattAsatraTThasiddha aNuttara jAva devapaMciMdiyasoiMdiya jAva phAsiMdiyapayogapariNayA vi te vaNNao kAlavaNNapariNayA jAva AyayasaMThANapariNayA vi / [ daMDagA ] 8 / 44. [1] je apajjattAsuhuma puDhavikAiyaegiMdiya orAliya-teyA- kammAsarIraphAsiMdiyapayogapariNayA te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva AyatasaMThANapa0 vi / [2] je pajjattAsuhumapuDhavi0 evaM caiva / 1. 'e bhANiyabvaM jalA 1 // 2. vattiyANi bhA0 mu0 // 25 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u01 45. evaM jahA''NupuvIe jassa jati sarIrANi iMdiyANi ya tassa tati bhANiyavvANi jAva je pajattAsavvaTThasiddhaaNuttarovavAiyA jAva devapaMciMdiyaveuvviya-teyA-kammAsoiMdiya jAva phArsidiyapayogapari0 te vaNNao kAlavaNNapari0 jAva AyayasaMThANapariNayA vi' / evaM ee nava daMDagA 9 / [su. 46-47. payogapariNatapoggalabheyAivattavyayANusAreNa mIsasApariNatapoggalabheya-pabheyavattavyayAniddeso] 46. mIsApariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA-egidiyamIsApariNayA jAva pNciNdiymiisaaprinnyaa| 47. egiMdiyamIsApariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNatA? 1. goyamA ! evaM jahA paogapariNaehiM nava daMDagA bhaNiyA evaM mIsApariNaehi vi nava daMDagA bhANiyavvA, taheva savvaM niravasesaM, navaraM abhilAvo ' mIsApariNayA' bhANiyavvaM, sesaM taM ceva, jAva je pajjattAsavvaTThasiddhaaNutaro0 jAva AyayasaMThANapariNayA vi| [su. 48. vIsasApariNatapoggalabheya-pabheyaparUSaNatthaM paNNaSaNAsuttanideso] 48. vIsasApariNayA NaM bhaMte ! poggalA kativihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA-vaNNapariNayA gaMdhapariNayA rasapariNayA phAsapariNayA sNtthaannprinnyaa| je vaNNapariNayA te paMcavihA paNNattA, taM jahA-kAlavaNNapariNayA jAva sukkilvnnnnprinnyaa| je gaMdhapariNayA te duvihA paNNattA, taM jahAsubbhigaMdhapariNayA vi, dubbhigaMdhapariNayA vi| evaM jahA paNNavaNAe taheva niravasesaM jAva je saMThANao AyatasaMThANapariNayA te vaNNao kAlavaNNapariNayA vi jAva lukkhaphAsapariNayA vi| [su. 49-79. viSihabheya-pabheyavibhAgapuvvayaM egassa dabyassa - payoga-mIsa-bIsasApariNatattaparUSaNA] 49. ege bhaMte ! davve kiM payogapariNae ? mIsApariNae ? vIsasApari25 Nae 1 goyamA ! payogapariNae vA, mIsApariNae vA, vIsasApariNae vaa| 1. vi| ete Nava lA 1 // 2. degNayA ya, durabhigaMdhapariNayA y| evaM lA 1 // 3. mahAvIravidyA0 pra. prajJApanAsUtre prathamaM padaM sUtra 10 [1-2] // 4. mIsapa lA 1 // Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 45-57] mIsasA-vIsasApariNatapoggalameya-pameyaparUvaNAi 327 50. jadi payogapariNae kiM maNappayogapariNae ? vaippayogapariNae ? kAyappayogapariNae ? goyamA ! maNappayogapariNae vA, vaippayogapariNae vA, kAyappayogapariNae vaa| 51. jadi maNappaogapariNae kiM saccamaNappaogapariNae ? mosamaNappayoga01 saccAmosamaNappayo01 asaccAmosamaNappayo0 1 goyamA ! saccamaNappayoga- 5 pariNae vA, mosamaNappayoga0 vA, saccAmosamaNappaM0, asaJcAmosamaNappa0 vaa| 52. jadi saccamaNappaogapa0 kiM AraMbhasaccamaNappayo0 1 aNAraMbhasacamaNappayogapari01 sAraMbhasaccamaNappayoga01 asAraMbhasaccamaNa01 samAraMbhasaccamaNappayogapari0 1 asamAraMbhasaccamaNappayogapariNae 1 goyamA ! AraMbhasaccamaNappaogapariNae vA jAva asamAraMbhasaccamaNappayogapariNae vaa| 10 53. [1] jadi mosamaNappayogapariNae kiM AraMbhamosamaNappayogapariNae vA 1 evaM jahA sacceNaM tahA moseNa vi| [2] evaM saccAmosamaNappayogapariNae vi| evaM asaccAmosamaNappayogeNa vi| 54. jadi vaippayogapariNae kiM saccavaippayogapariNae mosakyappayoga- 15 pariNae ? evaM jahA maNappayogapariNae tahA vayappayogapariNae vi jAva asamAraMbhavayappayogapariNae vaa| -- 55. jadi kAyappayogapariNae kiM orAliyasarIrakAyappayogapariNae 11 orAliyamIsAsarIrakAyappayo0 21 veubviyasarIrakAyappa0 3 1 veubviyamIsAsarIrakAyappayogapariNae 41 AhAragasarIrakAyappaogapariNae 51 AhAraka- 20 mIsAsarIrakAyappayogapariNae 61 kammAsarIrakAyappaogapariNae 7 ? goyamA ! orAliyasarIrakAyappaogapariNae vA jAva kammAsarIrakAyappaogapariNae vaa| 56. jadi orAliyasarIrakAyappaogapariNae kiM egidiyaorAliyasarIekAyappaogapariNae evaM jAva paMciMdiyaorAliya jAva pari0 1 goyamA ! egidiyaorAliyasarIrakAyappaogapariNae vA beMdiya jAva pariNae vA jAvA paMciMdiya jAva pariNae vaa| 57. jadi egidiyaorAliyasarIrakAyappaogapariNae kiM puDhavikkAiyaegidiya jAva pariNae jAva vaNassaikAiyaegidiyaorAliyasarIrakAyappaoga Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rU28 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u01 pariNae vA ? goyamA ! puDhavikkAiyaegidiya jAva payogapariNae vA jAva vaNassaikAiyaegidiya jAva pariNae vaa| 58. jadi puDhavikAiyaegidiyaorAliyasarIra jAva pariNae kiM suhumapuDhavikAiya jAva pariNae ? bAdarapuDhavikkAiyaegidiya jAva pariNae 1 goyamA ! 5 suhumapuDhavikkAiyaegidiya jAva pariNae vA, bAdarapuDhavikkAiya jAva pariNae vaa| 59. [1] jadi suhumapuDhavikAiya jAva pariNae kiM pannattasuhumapuDhavi jAva pariNae ? apajjattasuhumapuDhavI jAva pariNae 1 goyamA ! pajattasuhumapuDhavikAiya jAva pariNae vA, apajattasuhumapuDhavikAiya jAva pariNae vaa| [2] evaM bAdarA vi| [3] evaM jAva vaNassaikAiyANaM caukko bhedo| 60. beiMdiya-teiMdiya-cauriMdiyANaM duyao bhedo-pajattagA ya, apajattagA y| 61. jadi paMciMdiyaorAliyasarIrakAyappaogapariNae kiM tirikkhajoNiyapaMciMdiyaorAliyasarIrakAyappaogapariNae ? maNussapaMciMdiya jAva 15 pariNae ? goyamA! tirikkhajoNiya jAva pariNae vA, maNussapaMciMdiya jAva pariNae vaa| 62. jai tirikkhajoNiya jAva pariNae kiM jalacaratirikkhajoNiya jAva pariNae vA ? thalacara0 1 khahacara01 evaM caukkao bhedo jAva khhcraannN| 63. jadi maNussapaMciMdiya jAva pariNae kiM sammucchimamaNussapaMciMdiya jAva pariNae 1 gabbhavakaMtiyamaNussa jAva pariNae ? goyamA ! dosu vi / 64. jadi gabbhavatiyamaNussa jAva pariNae kiM pajjattagabbhavakaMtiya jAva pariNae ? apajattagabbhavakratiyamaNussapaMciMdiyaorAliyasarIrakAyappayogapariNae ? goyamA ! pajattagabbhavadaMtiya jAva pariNae vA, apajataganbhavatiya jAva 25 prinne|1| 1.Nate vA lA 1 // Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 58-69] egadavvasta payoga-mIsa-vIsasApariNatattaparUvaNA 329 65. jadi orAliyamIsAsarIrakAyappaogapariNae kiM egidiyaorAliyamIsAsarIrakAyappaogapariNae ? beiMdiya jAva pariNae jAva paMceMdiyaorAliya jAva pariNae ? goyamA ! egidiyaorAliya evaM jahA orAliyasarIrakAyappayogapariNaeNaM AlAvago bhaNio tahA orAliyamIsAsarIrakAyappaogapariNaeNa vi AlAvago bhANiyavvo, navaraM bAyaravA ukkAiya-gambhavakkaMtiyapaMciMdiyati- 5 rikkhajoNiya-gabbhavatiyamaNurasANa ya eesi NaM paMjattApannattagANaM, sesANaM apajattagANaM / 2 / 66. jadi veubviyasarIrakAyappayogapariNae kiM egidiyaveubviyasarIrakAyappaogapariNae jAva paMciMdiyaveubviyasarIra jAva pariNae ? goyamA! egidiya jAva pariNae vA paMciMdiya jAva pariNae / 67. jai egidiya jAva pariNae kiM vAukkAiyaegiMdiya jAva pariNae ? avAukkAiyaegidiya jAva pariNate 1 goyamA ! vAukkAiyaegidiya jAva pariNae, no avAukkAiya jAva pariNate / evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogauhaNasaMThANe veundhiyasarIraM bhaNiyaM tahA iha vi bhANiyavvaM jAva pajattasavvaTThasiddhaaNuttarovavAtiyakappAtIyavemANiyadevapaMciMdiyaveunbiyasarIrakAyappaogapariNae vA, apajjatta- 15 savvaTThasiddha jAva kAyappayogapariNae vA / 3 / 68. jadi veunviyamIsAsarIrakAyappayogapariNae kiM egidiyamIsAsarIrakAyappaogapariNae vA jAva paMciMdiyamIsAsarIrakAyappayogapariNae 1 evaM jahA veubviyaM tahA mIsagaM pi, navaraM deva-neraiyANaM apajattagANaM, sesANaM pajattagANaM taheva, jAva no pajjattasavvaTThasiddhaaNuttaro jAva pa0, apajjattasavvaTTha- 20 siddhaaNuttarovavAtiyadevapaMciMdiyaveubviyamIsAsarIrakAyappaogapariNae / 4 / - 69. jadi AhAragasarIrakAyappaogapariNae kiM maNussAhAragasarIrakAyappaogapariNae ? amaNussAhAraga jAva pa01 evaM jahA ogAhaNasaMThANe jAva iDDhipattapamattasaMjayasammadiTThipajjattagasaMkhejavAsAuya jAva pariNae, no aNiDDhipattapamattasaMjayasammaddiTThipaMjattagasaMkhenavAsAuya jAva pa0 / 5 / / 25 1. mIsasa' lA 1 // 2. pajattagANaM, sesANaM lA 1 // 3. mahAvIravi0 prajJApanAsUtre ogAhaNasaMThANapadaM ekaviMzatitamaM draSTavyam pR. 329-349, sU0 1474-1565 // 1. dRzyatA 68 sutragata ogAhaNasaMThANe'pade nirdiSTA ttippnnii|| 5. pajattAsaMkheja lA 1 // Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 71. jaMdi kammAsarIrakAyappaogapa0 kiM egiMdiyakammAsarIrakAyappaogapa0 0 jAva paMciMdiyakammAsarIra jAva pa0 1 goyamA ! egiMdiyakammAsarI - 5 rakAyappao0 evaM jahA ogohaNasaMThANe kammagassa bhedo taheva ihAvi jAva pajjattasavvaTThasiddhaaNuttarovavAiyadeva paMciMdiyakammAsarIrakAyappayogapariNae vA, apajattasavvasiddha aNu0 jAva pariNae vA / 7 / vivAhapaNNattisutaM [sa0 8 u01 70. jadi AhAragamIsAsarIrakAyappayogapa 0 kiM maNussAhAragamIsAsarIra0 1 evaM jahA AhAragaM taheva mIsagaM pi niravasesaM bhANiyavvaM / 6 / 72. jai mIsApariNae kiM maNamIsApariNae ? vayamIsApariNae ? kAyamI - sApariNae ? goyamA ! maNamIsApariNae vA, vayamIsApariNate vA kAyamIsA10 pariNae vA / 15 20 73. jadi maNamIsApariNae kiM saccamaNamIsApariNae ? mosamaNamIsApariNae ? jahA paogapariNae tahA mIsApariNae vi bhANiyavvaM niravasesaM jAva pajjattasavvaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva devapaMciMdiyakammAsarIragamIsApariNae vA, apajjattasavvavasiddhaaNu0 jAva kammAsarIramIsA pariNae vA / 74. jadi vIsasA pariNae kiM vaNNapariNae gaMdhapariNae rasapariNae phAsapariNae saMThANapariNae ? goyamA ! vaNNapariNae vA gaMdhapariNae vA rasapariNae vA phAsapariNae vA saMThANapariNae vA ! 75. jadi vaNNapariNae kiM kAlavaNNapariNae nIla jAva sukkilavaNNapariNae ? goyamA ! kA~lavaNNapariNae vA jAva sukkilavaNNapariNae vA / 76. jadi gaMdhapariNae kiM subbhigaMdhapariNae ? dubbhigaMdhapariNae 1 goyamA ! subhagaMdhapariNae vA, dubbhigaMdhapariNae vA / 77. jai rasapariNae kiM tittarasapariNae 5 pucchA / goyamA ! tittarasapariNae vA jAva mahurarasapariNae vA / 78. jai phAsapariNae kiM kakkhaDaphAsapariNae jAva lukkhaphAsa25 pariNae ? goyamA ! kakkhaDaphAsapariNae vA jAva lukkhaphAsapariNae vA / 1. sUtrasyAsya vyAkhyAyAM prAjJApanATIkA - zatakaTIkayorvyAkhyAmedo nirUpito vRttikRdbhiH, dRzyatAM avR0 patra 335-2 // 2. dRzyatAM 68 sUtragata 'ogAhaNasaMThANe ' pade nirdiSTA TippaNI // 3. kAlAva lA 1 // Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 70-83] donhaM davvANaM payoga-mIsa-vIsasApariNatattaparUvaNA 331 79. jai saMThANapariNae0 pucchA / goyamA ! parimaMDala saMThANapariNae vA jAva AyayasaMThANapariNae vA / [su. 80-85, viSihabheya - pameyavibhAgapuvyayaM donhaM davvANaM payoga - mIsa-vIsasApariNatattaparUSaNA] vIsasA - 5 80. do bhaMte ! davvA kiM payogapariNayA ? mIsApariNayA ? pariNayA ? goyamA ! paogapariNayA vA 1 / mIsApariNayA vA 2 / vIsasA - pariNayA vA 3 / avege paogapariNae, ege mIsApariNae 4 | ahavege paogapa0, ege vIsasApari0 5 | ahavege mIsApariNae, ege vIsasApariNae, evaM 6 | 81. jadi paogapariNayA kiM maNappayogapariNayA ? vaippayoga 0 1 kAyappayogapariNayA 1 goyamA ! maNappayoga pariNatA vA 1 / vaippayogapa0 10 2 / kAyappayogapariNayA vA 3 | ahavege maNappayogapariNate, ege vayappayogapariNate 4 | ahavege maNappayogapariNae, ege kAyappaogapariNae 5 | ahavege vayappayogapariNate, ege kAyappaogapariNate 6 | 82. jadi maNappayogapariNatA kiM saccamaNappayogapariNatA ? asacamaNappayogapa 0 ? saccAmo samaNappayogapa 0 1 asaccA'mosamaNappayogapa 0 1 goyamA ! 15 saccamaNappayogapariNayA vA jAva asaccAmosamaNappayogapariNayA vA / ahavege saccamaNappayogapariNae, ege mosamaNappaogapariNae 1 | ahavege sacamaNappaogapariNate, ege saccAmosamaNappaogapariNae 2 / ahavege saccamaNappaogapariNae, ege asaccAmosamaNappaogapariNae 3 | ahavege mosamaNappayogapariNate, ege saccAmosa maNappayogapariNate 4 | ahavege mosamaNappayogapariNate, ege asaccAmo - 20 samaNappayogapariNate 5 | ahavege saccAmosamaNappaogapariNate, ege asaccAmosamaNappaogapariNate 6 | 83. jai saccamaNappaogapariNatA kiM AraMbhasaccamaNappayogapariNayA jAva asamAraMbhasacca maNappayogapariNatA ? goyamA ! AraMbhasaccamaNappayogapariNayA vA jAva asamAraMbhasaccamaNappayogapariNayA vA / ahavege AraMbhasaJcamaNappayoga- 25 pariNate, ege aNAraMbhasaccamaNappayogapariNate / evaM eeNaM gamaeNaM duyasaMjoeNaM neyavvaM / savve saMyogA jattha jattiyA uTTheti te bhANiyavvA jAva savvavasiddhaga tti / 1. duyA lA 1 // 2. saMjogA lA 1 // Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u0 1-2 84. jadi mIsApariNatA kiM maNamIsApariNatA ? evaM mIsApariNayA vi / 85. jadi vIsasApariNayA kiM vaNNapariNayA, gNdhprinntaa01| evaM vIsasApariNayA vi jAva ahavege cauraMsasaMThANapariNate, ege AyayasaMThANapariNae vaa| [su. 86-88. vivihabheya-pabheyavibhAgapuvyayaM tiNhaM davyANaM ___payoga-mIsa-dhIsasApariNatattaparUSaNA] 86. tiNNi bhaMte ! davvA kiM payogapariNatA ? mIsApariNatA ? vIsasApariNatA ? goyamA ! payogapariNayA vA, mIsApariNayA vA, vIsasApariNayA vA 1 / ahavege payogapariNae, do mIsApariNatA 1 / ahavege payogapariNae, do vIsasA pariNatA 2 / ahavA do payogapariNayA, ege mIsApariNae 3 / ahavA do payoga1. pariNatA, ege vIsasApariNate 4 / ahavege mIsApariNae, do vIsasApariNatA 5 / ahavA do mIsasApariNatA, ege vIsasApariNate 6 / ahavege payogapariNate, ege mIsApariNate, ege vIsasApariNate 7 / 87. jadi payogapariNatA kiM maNappayogapariNayA? ippayogapariNatA ? kAyappayogapariNatA ? goyamA ! maNappayogapariNayA vA0 evaM ekkagasaMyogo, 15 duyasaMyogo tiSasaMyogo ya bhaanniyvyo| 88. jadi maNappayogapariNatA kiM saccamaNappayogapariNayA 4 1 goyamA ! saccamaNappayogapariNayA vA jAva asaccAmosamaNappayogapariNayA vA 4 / ahavege saccamaNappayogapariNae, do mosamaNappayogapariNayA evaM duyasaMyogo, tiyasaMyogo bhaanniybvo| ettha vi taheva jAva ahavA ege taMsasaMThANapariNae vA ege cauraMsasaMThANapariNae vA ege AyayasaMThANapariNae vaa| [su. 89-90. vivihabheya-pabheyavibhAgapuvyayaM catuppabhitiaNaMtadavyANaM payoga-mIsa-vIsasApariNatattaparUvaNA] 89. cattAri bhaMte ! davvA kiM paogapariNayA 31 goyamA ! payogapariNayA vA, mIsApariNayA vA, vIsasApariNayA vaa| ahavege paogapariNae, 25 tiNNi mIsApariNayA 1 / ahavA ege paogapariNae, tiNNi vIsasApariNayA 2 / ahavA do payogapariNayA, do mIsApariNayA 3 / ahavA do payogapariNayA, 1. vayippa lA 1 // Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 84-91, 1] ti-catuSpabhiidavvANaM payogAipariNatattaparUvaNAi 333 do vIsasApariNayA 4 / ahavA tiNi paogapariNayA, ege mIsasApariNae 5 / ahavA tiNNi paogapariNayA, ege vIsasApariNae 6 / ahavA ege mIsasApariNae, tiNNi vIsasApariNayA 7 / ahavA do mIsApariNayA, do vIsasApariNayA 8 / ahavA tiNi mIsApariNayA, ege vIsasApariNae 9 / ahavege paogapariNae ege mIsApariNae, do vIsasApariNayA 1; ahavege payogapariNae, do mIsApariNayA, 5 ege vIsasApariNae 2, ahavA do payogapariNayA, ege mIsApariNae, ege vIsasApariNae / 90. jadi payogapariNayA ki maNappayogapariNayA 31 evaM eeNaM kameNaM paMca cha satta jAva dasa saMkhejjA asaMkhejA aNaMtA ya davA bhANiyavvA / duyAsaMjoeNaM, tiyAsaMjogeNaM jAva dasasaMjoeNaM bArasasaMjoeNaM uvajuMjiUNaM jattha jattiyA saMjogA 1. udveti te savve bhANiyavvA / ee puNa jahA navamasae pavesaNae bhaNIhAmi tahA uvajuMjiUNa bhANiyavvA jAva asNkhejaa| aNaMtA evaM ceva, navaraM evaM padaM amahiyaM jAva ahavA aNaMtA parimaMDalasaMThANapariNayA jAva aNaMtA aayysNtthaannprinnyaa| [su. 91. payoga-mIsa-bIsasApariNatANaM poggalANamappAbahuyaM ] 91. eesi NaM bhaMte ! poggalANaM payogapariNayANaM mIsApariNayANaM 15 vIsasApariNayANa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA 1 goyamA ! savvatthovA poggalA payogapariNayA, mIsApariNayA aNaMtaguNA, vIsasApariNayA aNaMtaguNA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| aTThamasayassa paDhamo uddaso samatto // 8.1 // [bIo uddeso 'AsIvise'] [su. 1. AsIvisANaM bheyaduyaparUvaNA] 1. kativihA NaM bhaMte ! AsIvisA paNNattA, goyamA ! duvihA AsIvisA pannattA, taM jahA-jotiAsIvisA ya, kammaAsIvisA ya / 1. "pavesaNae tti navamazatakasatkatRtIyoddezake gAGgeyAbhidhAnAnagArakRtanarakAdigatipravezanavicAre" av0|| 2. jAtIAsI0 lA 1 / "jAtyA-janmanAzIviSA jAtyAzIviSAH" avR0|| 3."karmaNA-kriyayA zApAdinopaghAtakaraNena AzIviSAH karmAzIviSAH" avR0|| Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u02 . [su. 2. jAtiAsIvisANaM caubheyaparUSaNA] . 2. jAtiAsIvisA NaM bhaMte ! kativihA paNNatA 1 goyamA ! cauvihA paNNattA, taM jahA-vicchuyajAtiAsIvise, maMDukkajAtiAsIvise, uragajAtiAsIvise, maNussajAtiAsIvise / [su. 3-6. vicchuyaAINaM cauNDaM jAtiAsIvisANaM visayaparUSaNA] 3. vicchuyajAtiAsIvisassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte ? goyamA ! pabhU NaM vicchayajAtiAsIvise addhabharahappamANamettaM bodiM viseNaM visaparigayaM visaTThamANiM pakarettae / visae se visaTTayAe, no ceva NaM saMpattIe kareMsu vA, kareMti vA, karissaMti vA 1 / 4. mNddukkjaatiaasiivispucchaa| goyamA ! pabhU NaM maMDukkajAtiAsIvise bharahappamANamattaM boMdi viseNaM visaparigayaM0 / sesaM taM ceva, no ceva jAva karessaMti vA 2 / 5. evaM uragajAtiAsIvisassa vi, navaraM jaMbuddIvappamANamettaM bodiM viseNaM visprigyN0| sesaM taM ceva, no ceva jAva karessaMti vA 3 / 15 6. maNussajAtiAsIvisassa vi evaM ceva, navaraM samayakhettappamANamettaM bodi viseNaM visaparigayaM0 / sesaM taM ceva jAva karessaMti vA 4 / [su. 7-19. tirikkhajoNiya-maNussa-devANaM tiNhaM kammaAsIvisANaM vittharao parUvaNA] 7. jadi kammaAsIvise kiM neraiyakammaAsIvise, tirikkhajoNiya20. kammaAsIvise, maNussakammaAsIvise, devakammAsIvise ? goyamA ! no neraiyakammAsIvise, tirikkhajoNiyakammAsIvise vi, maNussakammAsIvise vi, devakammAsIvise vi| 8. jadi tirikkhajoNiyakammAsIvise kiM egiMdiyatirikkhajoNiyakammAsIvise ? jAva paMciMdiyatirikkhijoNiyakammAsIvise ? goyamA! no 1. "kareMsu tti akArpaH, vRzcikA iti gamyate / iha caikavacanaprakrame'pi bahuvacananirdezo vRzcikAzIviSANAM bahutvajJApanArtham , evaM kurvanti kariSyantyapi; trikAlanirdezazvAmISAM traikAlikatvajJApanArtham" avR0|| Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtibhasIvisa-kammaAsIvisANaM bheyAiparUvaNAi ergidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise jAva no caturiMdayatirikkhajoNiyakammAsIvise, paMciMdiyatirikkhajoNiya kammAsIvise / 9. jadi paMciMdiyatirikkhajoNiya kammAsIvise kiM sammucchimapaMceMdiyatirikkhajoNiyakammAsIvise 1 gabbhavakkaMtiyapaMciMdiyatirikkhajoNiyakammAsIvise ? evaM jahA veuvviyasarIrassa bhedo jAva pajjattAsaMkhejjavAsAuya - 5 gabbhavakkaMtiyapaMcidiyatirikkhajoNiyakammAsIvise, no apajjattAsaMkhejjavAsAuya jAva kammAsIvise | 10. jadi maNussakammAsIvise kiM sammucchimamaNussakammAsIvise 1 gabbhavakkaMtiyamaNussakammAsIvise 1 goyamA ! No sammucchimamaNussakammAsIvise, gagbhavakkaMtiyamaNussakammAsIvise, evaM jahA veuvviyasarIraM jAva paMjjattAsaMkhejja - vAsAuyakammabhUmagagabbhavakkaMtiyamaNUsakammAsIvise, no apajjattA jAva kammAsIvise / 10 su0 2-15] 11. jadi devakammAsIvise kiM bhavaNavAsIdevakammAsIvise jAva vemANiyadevakammAsIvise ? goyamA ! bhavaNavAsidevakammAsIvise, vANamaMtaradeva0, jotisiya0, vemANiyadevakammAsIvise vi / 12. jai bhavaNatrAsidevakammAsIvise kiM asurakumArabhavaNavAsideva- 15 kammAsIvise jAva thaNiyakumAra jAtra kammAsIvise ? goyamA ! asurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise vi jAva thaNiyakumAra jAva kammAsIvise vi / 13. [1] jai asurakumAra jAva kammAsIvise kiM pattaasurakumArabhavaNavAsidevakammAsIvise 1 aparjata asura kumAra bhavaNavAsiMdevakammAsIvise 1 goyamA ! no pajjaittaasurakumAra jAva kammAsIvise, apajjaitta asurakumArabhavaNavA - 20 sidevakammAsIvise | [2] evaM jAva thaNiyakumArANaM / 14. jadi vANamaMtara devakammAsIvise kiM prisAyavANamaMtara 0 1 evaM savvesi pi apajattagANaM / 15. jotisiyANaM savvesiM apajjattagANaM / T -> 888 1. "pajattaya + saMkhejja' pajjattaa + saMkhejja = pajjattAsaMkhejja" iti sandhiprayogeNa 'paryApta - saMkhyevarSAyuSka' ityartho jJeyaH // 2. ''pajjattAsaMkhejja' padavadatra 'aparyAptasaMkhyeya' ityarthaH // 3. jattAsu' lA 1 // 335 25 Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u02 16. jadi vemANiyadevakammAsIvise kiM kappovagavemANiyadevakammAsIvise 1 kappAtItavemANiyadevakammAsIvise 1 goyamA! kappovagavemANiyadevakammAsIvise, no kppaatiitvemaanniydevkmmaasiivise| 17. jati kappovagavemANiyadevakammAsIvise kiM sodhammakappova0 5 jAva kammAsIvise jAva accuyakappovaga jAva kammAsIvise 1 goyamA ! sodha mmakappovagavemANiyadevakammAsIvise vi jAva sahassArakappovagavemANiyadevakammAsIvise vi, no ANayakappovaga jAva no accutakappovagavemANiyadeva0 / 18. jadi sohammakappovaga jAva kammAsIvise kiM pajattasodhammakappovagavemANiya0 apajjattaMgasohammaga0 1 goyamA ! no pajattasohammakappovaga10 vemANiya0, apjttsodhmmkppovgvemaanniydevkmmaasiivise| 19. evaM jAva no pajattAsahassArakappovagavemANiya jAva kammAsIvise, apajattasahassArakappovaga jAva kammAsIvise / [su. 20-21. chaumatthassa savvabhASajANaNAaghisayAI kevaliNo ya savvabhAvajANaNAvisayAI dasa ThANAI] 20. dasa ThANAI chaumatthe savvabhAveNaM na jANati na pAsati, taM jahAdhammatthikAyaM 1 adhammatthikAyaM 2 AgAsatthikAyaM 3 jIvaM asarIrapaDibaddhaM 4 paramANupoggalaM 5 sadaM 6 gaMdhaM 7 vAtaM 8 ayaM jiNe bhavissati vA Na pA bhavissai 9 ayaM savvadukkhANaM aMtaM karessati vA na vA karessai 10 / 21. eyANi ceva uppannanANa-dasaNadhare arahA jiNe kevalI savvabhAveNaM 20 jANati pAsati, taM jahA-dhammatthikAyaM 1 jAva karessati vA na vA karessati 10 / [su. 22-23. paMcavihanANabheyAijANaNatthaM rAyapaseNaiyasuttApaloyaNaniddeso] 22. kativihe NaM bhaMte ! nANe paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe nANe paNNatte, taM jahA--AbhiNibohiyanANe suyanANe ohinANe maNapajjavanANe kevalanANe / 23. [1] se kiM taM AbhiNibohiyanANe 1 AbhiNibohiyanANe 25 catunvihe paNNate, taM jahA-uggaho IhA avAo dhaarnnaa| 1. sodhammAka' lA 1 // 2. jattAso' lA 1 // 3. jattAsaha lA 1 // Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 su0 16-29] nANa-annANANaM bheya-pabheyaparUvaNAi [2] evaM jahA rAyappaseNaie NANANaM bhedo taheva iha vi bhANiyavvo jAva se taM kevlnaanne| [su. 24-28. aNNANANaM bheya-pabheyaparUSaNA] 24. aNNANe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA--maiannANe suyaannANe vibhaMganANe / 25. se kiM taM maiaNNANe 1 maiaNNANe caubihe paNNatte, taM jahAuggaho jAva dhaarnnaa| 26. [1] se kiM taM uggahe ? uggahe duvihe paNNatte, taM jahAatthoggahe ya vaMjaNoggahe y| [2] evaM jaheva AbhiNibohiyanANaM taheva, navaraM eMgaTThiyavajaM jAva 10 noiMdiyadhAraNA, se taM dhAraNA / se taM mtiannnnaanne| 27. se kiM taM suyaaNNANe 1 sutaaNNANe jaM imaM aNNANiehiM micchadihiehiM jahA naMdIeM jAva catAri vedA sNgovNgaa| se taM suyannaanne| 28. se kiM taM vibhaMganANe ? vibhaMganANe aNegavihe paNNatte, taM jahAgAmasaMThie nagarasaMThie jAva saMnnivesasaMThie dIvasaMThie samuddasaMThie vAsasaMThie 15 vAsaharasaMThie pavvayasaMThie rukkhasaMThie thUbhasaMThie hayasaMThie gayasaMThie narasaMThie kinnarasaMThie kiMpurisasaMThie mahoragasaMThite gaMdhavvasaMThie usamasaMThie pasu-sayavihaga-vAnaraNANAsaMThANasaMThite pnnnntte| [su. 29-38. jIva-cauvIsadaMDaya-siddhesu nANi-aNNANivattavyayA] 29. jIvA NaM bhaMte ! kiM nANI, annANI 1 goyamA ! jIvA nANI vi, 20 annANI vi / je nANI te atthegatiyA dunnANI, atthegatiyA tinnANI, atthegatiyA ca unANI, atthegatiyA egnaannii| je dunnANI te AbhiNibohiyanANI ya 1. dRzyatAM gurjaragranthararana0 prakAzite rAjapaseNaiyasUtre pR0 305, kaNDikA 165 / "rAjapraznakRte dvitIyopAGge" iti avR0 / rAyappaseNaije gANANaM lA 1 / atra nandIsUtrAnusArivAcanAntaranirdezo vRttau suucitH|| 2. 'ekArthikarUpaparyAyazabdavarjam' iti AzayaH // 3. dRzyatA zrImahAvIravidyA. 'naMdisuttaM aNuogaddArAI ca' pR. 29-72 // 4. degpasata-videg lA 1 // 5. duNANI lA 1 // 6. duyaNANI lA 1 // 22 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u02 suyanANI ya / je tinnANI te AbhiNibohiyanANI sutanANI ohinANI, ahavA AbhiNibohiyaNANI sutaNANI mnnpjvnaannii| je cauNANI te AbhiNibohiyaNANI sutaNANI ohiNANI mnnpjvnnaannii| je eganANI te niyamA kevalanANI / je aNNANI te atthegatiyA duaNNANI, atthegatiyA tiannnnaannii| je duaNNANI te maiaNNANI ya suyaaNNANI ya / je tiaNNANI te matiaNNANI suyaaNNANI vibhNgnaannii| 30. neraiyA NaM bhaMte ! kiM nANI, aNNANI 1 goyamA ! nANI vi aNNANI vi / je nANI te niyamA tinnANI, taM jahA-AbhiNibohi0 suyanANI ohinANI / je aNNANI te atthegatiyA duaNNANI, atbhegatiyA tiannnnaannii| evaM tiNi aNNANANi bhynnaae| 31. [1] asurakumArA NaM bhaMte kiM nANI aNNANI 1 jaheva neraiyA taheva tiNNi nANANi niyamA, tiNNi ya aNNANANi bhynnaae| [2] evaM jAva thnniykumaaraa| 32. [1] puDhavikAiyA NaM bhaMte ! kiM naNI aNNANI? goyamA ! 15 no nANI, aNNAgI-matiaNNANI ya, sutaaNNANI ya / [2] evaM jAva vaNassaikAiyA / 33. [1] beiMdiyANaM pucchaa| goyamA ! NANI vi, aNNANI vi| je nANI te niyamA duNNANI, taM jahA-AbhiNibohiyanANI ya suyaNANI ya / je aNNANI te niyamA duaNNANI-AbhiNibohiyaaNNANI ya suyaaNNANI y| [2] evaM teiMdiya-cauriMdiyA vi / 34. paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM pucchA / goyamA ! nANI vi aNNANI vi| je nANI te atthegatiyA duNNANI, atthegatiyA tinnaannii| evaM tiNNi nANANi tiNNi aNNANANi ya bhynnaae| 35. maNussA jahA jIvA taheva paMca nANANi tiNNi aNNANANi 25 ya bhynnaae| 1. tiNANI lA 1 // 2. annnnaannii| je aNNANI te niyamA duaNNANI-matima mu.|| 3. niyama lA 1 // 4. degNNANI-matiaNNANI ya suyadeg lA 1 // 5. duNANI lA 1 // 6. tiNANI lA 1 // 7. NANAI lA 1 // 8. aNNANAI lA 1 // Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 30-48] gai-iMdiyadArAiM paDuzca nANi-annANiparUvaNAi 36. vANamaMtarA jahA neraiyA / / 37. jotisiya-vemANiyANaM tiNi nANA tiNNi annANA niymaa| 38. siddhA NaM bhaMte ! pucchA / goyamA ! NANI, no annnnaannii| niyamA egnaannii-kevlnaannii| [su. 39-159. gaiAivIsaidAresu nANi-aNNANivattavyayA] [su. 39-43. paDhamaM gaidAraM paDucca nANi-annAgiparUvaNA] 39. nirayagatiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI 1 goyamA! nANI vi, aNNANI vi / tiNNi nANAI niyamA, tiNNi annANAI bhayaNAe / 40. tiriyagatiyA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI, aNNANI ? goyamA ! do nANA, do annANA niymaa| 41. maNussagatiyA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI, annANI 1 goyamA ! tiNNi nANAI bhayaNAe, do aNNANAI niyemA / 42. devagatiyA jahA nirygtiyaa| 43. siddhagatiyA NaM bhaMte ! * / jahA siddhA (su. 38) / 1 / [su. 44-48. biiyaM iMdiyadAraM paDucca nANi-annANiparUSaNA] 15 44. saiMdiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI? goyamA ! cattAri nANAiM, tiNNi aNNANAI bhynnaae| 45. egidiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA puDhavikkAiyA / 46. beiMdiya-teiMdiya-caturiMdiyANaM do nANA, do aNNANA niymaa| 47. paMciMdiyA jahA siNdiyaa| 48. aNidiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA siddhA (su. 38) / 2 / 1. NANAI, tiNNi aNNANAI NiyamA lA 1 // 2. niyama lA 1 // Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u02 [su. 49-52. taiyaM kAyadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 49. sakAiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI annANI ? goyamA ! paMca nANANi tiNNi annANAiM bhynnaae| 50. puDhavikAiyA jAva vaNassaikAiyA no nANI, annnnaannii| niyamA 5 duaNNANI; taM jahA-matiaNNANI ya suyaaNNANI y| 51. tasakAiyA jahA sakAiyA (su. 49) / 52. akAiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI01 jahA siddhA (su. 38) / 3 / [su. 53.55. cautthaM suhumadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 53. suhumA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI. 1 jahA puDhavikAiyA (su.50)| 54. bAdarA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA sakAiyA (su. 49) / 55. nosuhumAnobAdarANaM bhaMte ! jIvA0 1 jahA siddhA (su. 38) / 4 / [su. 56-70. paMcamaM pajattadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 56. pajattA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA sakAiyA (su. 49) / 57. pajattA NaM bhaMte ! neratiyA kiM nANI0 ? tiNNi nANA, tiNNi aNNANA niymaa| 58. jahA neraiyA evaM jAva thaNiyakumArA / 59. puDhavikAiyA jahA egidiyA / evaM jAva caturiMdiyA / 60. pajattA NaM bhaMte ! paMciMdiyatirikkhajoNiyA kiM nANI, aNNANI ? tiNNi nANA, tiNNi aNNANA bhayaNAe / 61. maNussA jahA sakAiyA (su. 49) / 62. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA neraiyA (su. 57) / 20 1. nANA tiNNi bhaNNANA bhaya lA 1 // Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 341 su0 49-75] kAya-suhuma-pajatta-bhavatthadAresu nANi-annANiparUvaNA / 63. apajattA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI 21 tiNNi nANA, tiNNi aNNANA bhynnaae| 64. [1] apajatA NaM bhaMte ! neratiyA kiM nANI, annANI 1 tiNNi nANA niyamA, tiNNi aNNANA bhayaNAe / [2] evaM jAva thaNiyakumArA / 65. puDhavikkAiyA jAva vaNassatikAiyA jahA egidiyA / 66. [1] beMdiyA NaM0 pucchA / do nANA, do aNNANA nniymaa| [2] evaM jAva paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM / 67. apajjattagA NaM bhaMte ! margussA kiM nANI, annANI ? tiNNi nANAI bhayaNAe, do aNNANAI niymaa| 68. vANamaMtarA jahA neratiyA (su. 64) / 69. apajatagA jotisiya-vemANiyA NaM0 ? tiNNi nANA, tinni aNNANA niymaa| 70. nopajattaganoapajjattagA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA siddhA (su. 38) / 5 / [su. 71-75. chaTuM bhavatthadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 71. nirayabhavatthA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? jahA nirayagatiyA (su. 39) / 72. tiriyabhavatthA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? tiNNi nANA, tiNNi aNNANA bhayaNAe / 73. maNussabhavatthA paM0 1 jahA sakAiyA (su. 49) / 74. devabhavatthA NaM bhaMte !0 1 jahA nirayabhavatthA (su. 71) / 75. abhavatthA jahA siddhA (su. 38) / 6 / / 1. Niyama lA 1 // 2. maNUsA lA 1 // 3. niyama lA 1 // 4. jattA jo lA 1 // Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 viyAhapaNNattisuttaM sa0 8 u02 [su. 76-78. sattamaM bhavasiddhiyadAraM paDucca nANi-anAgiparUSaNA] 76. bhavasiddhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA sakAiyA (su. 49) / 77. abhavasiddhiyA f0 pucchaa| goyamA ! no nANI; aNNANI, tiNNi 5 aNNANAI bhynnaae| 78. nobhavasiddhiyanoabhavasiddhiyA NaM bhaMte! jIvA0 1 jahA siddhA (su. 38) / 7 // [su. 79-81. aTThamaM sanidAraM paDucca nANi annANiparUSaNA] ... 79. saNNI NaM0 pucchaa| jahA saiMdiyA (su. 44) / 80. aMsaNNI jahA beiMdiyA (su. 46) / 81. nosaNNInoasaNNI jahA siddhA (su. 38) [su. 82-117. navamaM laddhidAraM paDucca nANi-annANiparUSaNA] [su. 82-90. dasavihaladdhibheya-pabheyaparUSaNA] 82. kativihA NaM bhaMte! laddhI paNNatA? goyamA! dasavihA laddhI 15 paNNattA, taM jahA-nANaladdhI 1 daMsaNaladdhI 2 carittaladdhI 3 carittAcarittaladdhI 4 dANaladdhI 5 lAbhaladdhI 6 bhogaladdhI 7 uvabhogaladdhI 8 vIriyaladdhI 9 iMdiyaladdhI 10 / 83. NANaladdhI NaM bhaMte! kativihA paNNattA 1 goyamA! paMcavihA paNNattA, taM jahA-AbhiNibohiyaNANaladdhI jAva kevlnnaannlddhii| 84. aNNANaladdhI NaM bhaMte! kativihA paNNatA? goyamA! tivihA paNNatA, taM jahA-maiaNNANaladdhI sutaaNNANaladdhI vibhNgnaannlddhii| 85. dasaNaladdhINaM bhaMte ! kativihA paNNatA 1 goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-sammaiMsaNaladdhI micchAdasaNaladdhI smmaamicchaadsnnlddhii| 86. carittaladdhI NaM bhaMte! kativihA paNNattA? goyamA! paMcavihA - 1. assaNNI lA 1 // Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 76-94] bhavasidbhiya-sanni-laddhidAresu nANi-annANiparUvaNA 343 pannatA, taM jahA-sAmAiyacarittaladdhI chedovaTThAvaNiyaladdhI parihAravisuddhaladdhI suhumasaMparAgaladdhI ahakkhAyacarittaladdhI / 87. caritAcarittaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA 1 goyamA ! egAgArA pnnnnttaa| 88. evaM jAva uvabhogaladdhI egAgArA paNNattA / 89. vIriyaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA ? goyamA ! tivihA paNNattA, taM jahA-bAlavIriyaladdhI paMDiyavIriyaladdhI baalpNddiyviiriylddhii| 90. iMdiyaladdhI NaM bhaMte ! kativihA paNNattA 1 goyamA ! paMcavihA paNNattA, taM jahA--sotiMdiyaladdhI jAva phAsiMdiyaladdhI / [su. 91-99. nANa-annANaladdhimaMtajIyesu nANi-annANiparUSaNA] 10 91. [1] nANaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? goyamA ! nANI, no aNNANI; atyaMgatiyA dunaannii| evaM paMca nANAiM bhynnaae| [2] tassa aladdhIyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? goyamA ! no nANI, aNNANI; atyaMgatiyA duaNNANI, tiNNi aNNANANi bhayaNAe / ..... 92. [1] AbhiNibohiyaNANaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, 15 aNNANI 1 goyamA! nANI, no aNNANI; atthegatiyA duNNANI, cattAri nANAiM bhynnaae| [2] tassa aladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI aNNANI 1 goyamA ! . nANI vi, aNNANI vi / je nANI te niyamA egnaannii-kevlnaannii| je aNNANI te atthegatiyA duannANI, tiNNi aNNANAI bhayaNAe / . . 20 93. [1] evaM suyanANaladdhIyA vi| [2] tassa aladdhIyA vi jahA AbhiNibohiyanANassa aladdhIyA / 94. [1] ohinANaladdhIyA gaM0 pucchaa| goyamA ! nANI, no . aNNANI, atthegatiyA tiNANI, ...atthegtiyaa-cunaannii| je-tiNANI te 1. aNNANA bhadeg lA 1 // 2. niyama lA 1 // 3. yassa nANassa'laddhIyA lA 1 // Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u02 AbhiNibohiyanANI suyanANI ohinANI / je caunANI te AbhiNivohiyanANI sutaNANI ohiNANI maNapajjavanANI / [2] tassa aladdhIyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / evaM ohinANavajAiM cattAri nANAI, tiSNi aNNANAI bhayaNAe / 95. [1] maNapajjavanANaladdhiyA paM0 punchA / goyamA ! NANI, No aNNANI / atthegatiyA tiNANi, atthegatiyA caunANI / je tiNANI te AbhiNibohiyanANI sutaNANI mnnpjjvnnaannii| je caunANI te AbhiNibohiyanANI suyanANI ohinANI mnnpjjvnaannii| [2] tassa aladdhIyA NaM0 pucchA / goyamA ! NANI vi, aNNANI vi, 1. maNapajjavaNANavajjAiM cattAri NANAI, tiNNi aNNANAI bhynnaae| 96. [1] kevalanANaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, annANI ? goyamA ! nANI, no aNNANI / niyamA egaNANI-kevalanANI / [2] tassa aladdhiyA NaM0 pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANi vi| kevalanANavajjAiM cattAri NANAI, tiNNi aNNANAI bhynnaae| 97. [1] aNNANaladdhiyA paM0 pucchaa| goyamA ! no nANI, aNNANI; tiNNi aNNANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyA f0 pucchA / goyamA! nANI, no aNNANI / paMca nANAiM bhynnaae| 98. jahA aNNANassa laddhiyA aladdhiyA ya bhaNiyA evaM maiaNNA20 Nassa, suyaaNNANassa ye laddhiyA aladdhiyA ya bhaanniyvvaa|| 99. vibhaMganANaladdhiyANaM tiNNi aNNANAiM niymaa| tassa aladdhiyANaM paMca nANAI bhayaNAe / do aNNANAI nirymaa| [su. 100-103. daMsaNaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUSaNA] 100. [1] daMsaNaladdhiyA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI, aNNANI ? 25 goyamA ! nANI vi, aNNANI vi| paMca nANAI, tiNNi aNNANAI bhayaNAe / 1. niyama lA 1 // 2. maladdhIyANaM kevalanANavalA 1 // 3. maladdhIyANaM lA 1||4.sslddhii aladdhI ya bhaNiyA evaM matialA 1 // 5. yaladdhI maladdhI ya bhANi lA 1||6.nniym lA // Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 su0 95-107] laddhidAre nANi-annANiparUvaNA [2] tassa aladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI annANI ? goyamA ! tassa aladdhiyA nasthi / 101. [1] sammaiMsaNalauddhiyANaM paMca nANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyANaM tiNNi aNNANAiM bhynnaae| 102. [1] micchAdasaNalauddhayA NaM bhaMte !0 pucchA / tiNNi 5 aNNANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyANaM paMca nANAI, tiNNi ya aNNANAI bhayaNAe / 103. sammAmicchAdasaNaladdhiyA aladdhiyA ya jahA micchAdasaNaladdhI maladdhI taheva bhANiyavvaM / [su. 104-106. carittaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA] 10 104. [1] carittaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? goyamA ! paMca nANAiM bhynnaae| . [2] tassa aladdhiyANaM maNapajjavanANavajAiM cattAri nANAI, tinni ya annANAI bhynnaae| 105. [1] sAmAiyacarittaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, 15 annANI ? goyamA ! nANI, kevalavajjAiM cattAri nANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyANaM paMca nANAiM tiNNi ya aNNANAiM bhayaNAe / 106. evaM jahA sAmAiyacarittaladdhiyA aladdhiyA ya bhaNiyA evaM jAva ahakkhAyacarittaladdhiyA aladdhiyA ya bhANiyavvA, navaraM ahakkhAyacarittaladdhiyANaM paMca nANAI bhynnaae| 20 [su. 107. carittAcarittaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUSaNA] - 107. [1] carittAcarittaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI? goyamA! nANI, no annnnaannii| atthegatiyA duNNANI, atthegatiyA tinnnnaannii| 1. aladdhIyA lA 1 // 2. 'laddhiyA'sthAne sarvatra prAyaH 'laddhIyA' iti lA 1 pratau // 3. laddhIyANaM tiNNi lA 1 // Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u02 je dunnANI te AbhiNibohiyanANI ya, suyanANI y| je tinnANI te Ami0 sutanA0 ohinANI y| [2] tassa aladdhIyANa paMca nANAI, tiNNi aNNANAiM bhayaNAe / [su. 108-112. dANa-lAbha-bhoga-upabhoga-dhIriyaladdhimaMtajIvesu nANi-annANiparUvaNA] 108 [1] dANaladdhiyANaM paMca nANAI, tiNi aNNANAI bhayaNAe / [2] tassa aladdhIyA f0 pucchaa| goyamA ! nANI, no aNNANI niymaa| egnaannii-kevlnaannii| 109. evaM jAva vIriyassa laddhI aladdhI ya bhANiyavvA / 110. [1] bAlavIriyaladdhiyANaM tiNNi nANAI tiNNi aNNANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyANaM paMca nANAiM bhayaNAe / 111 [1] paMDiyavIriyaladdhiyANaM paMca nANAiM bhayaNAe / [2] tassa aladdhiyANaM maNapajjavanANavanjAI NANAI, aNNANANi tiNNi 15 ya bhynnaae| 112. [1] bAlapaMDiyavIriyaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA0 1 tiSNi nANAI bhynnaae| [2] tassa aladdhiyANaM paMca nANAI, tiSNi ya aNNANAI bhynnaae| [su. 113-117. iMdiyaladdhimaMtajIpesu nANi-annANiparUvaNA] 20 113. [1] iMdiyaladdhiyA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? goyamA ! cattAri NANAiM, tiNNi ya annANAiM bhynnaae| [2] tassa aladdhiyA NaM0 pucchaa| goyamA! nANI, no aNNANI niymaa| egnaannii-kevlnaannii| 114. [1] soiMdiyaladdhiyANaM jahA iMdiyaladdhiyA (su. 113) / 1. degNNANI ? cattAri lA 1 // Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 108-23] laddhi-uvagadAresu nANi annANiparUvaNA 347 [2] tassa aladdhiyA NaM0 pucchA / goyamA ! nANI va aNNANI vi / je nANI te atthegatiyA dunnANI, atthegatiyA egannANI / je dunnANI ANi bohiyanANI suyanANI / je eganANI te kevalanANI / je aNNANI te niyamA duannANI, taM jahA - maiaNNANI ya, sutaaNNANI ya / 115. cakkhidiya- ghANiMdiyANaM leddhiyANaM aladdhiyANa ya jaheva 5 soiMdiyassa (su. 114) / 116. [1] jibhidiyaladdhiyANaM cattAri NANAI, tiNNi ya aNNANANi bhayaNAe / [2] tassa aladdhiyA NaM0 pucchA / goyamA ! nANI vi, aNNANI vi / je nANI te niyamA eganANI - kevalanANI / je aNNANI te niyamA duannANI, 10 taM jahA - maiaNNANI ya, sutaannANI ya / 117. phAsiMdiyaleddhiyANaM aladdhiyANaM jahA iMdiyaladdhiyA ya aladdhiyA ya (su. 113) / 9 / [su. 118-130. dasamaM ucaogadAraM paDucca nANi annANiparUvaNA] 118. sAgArovayuttA NaM bhaMte! jIvA kiM nANI, aNNANI ? paMca 15 nANAI, tiNi aNNANAI bhayaNAe / 119. AbhiNibohiyanANasAkArovayuttA NaM bhaMte ! * 1 cattAri NANAI bhayaNAe / [?]) 120. evaM sutanANasAgArovauttA vi / 121. ohinANasAgArovauttA jahA ohinANaladdhiyA (su. 94 122. maNapajjavanANasAgArovajuttA jahA maNapajjavanANaladdhiyA (su. 95 [1]) / 123. kevalanANasAgArovajuttA jahA kevalanANalArddhayA (su. 96 [1] ) / 1. ladI aladdhI ya jaheva lA 1 // 2. 'ladvIyA aladdhIyA ya jahA lA 1 // 20 25 Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u02 124. maiaNNANasAgArovayuttANaM tiNNi aNNANAI bhynnaae| 125. evaM sutaaNNANasAgArovayuttA vi / 126. vibhaMganANasAgArovajuttANaM tiNNi aNNANAI niymaa| 127. aNAgArovayuttA NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI ? paMca 5 nANAI, tiNNi aNNANAI bhynnaae| 128. evaM cakkhudaMsaNa-acakkhudaMsaNaaNAgArovajuttA vi, navaraM cattAri NANAI, tiNNi aNNANAI bhynnaae| 129. ohidaMsaNaaNAgArovajuttA gaM0 pucchaa| goyamA ! nANI vi aNNANI vi| je nANI te atthegatiyA tinnANI, atyaMgatiyA cunaannii| je tinnANI te AbhiNiyohiya0 sutanANI ohinaannii| je cauNANI te AbhiNibohiyanANI jAva mnnpjvnaannii| je annANI te niyamA tiaNNANI, taM jahAmaiaNNANI sutaaNNANI vibhaMganANI / 130. kevaladaMsaNaaNAgArovajuttA jahA kevalanANaladdhiyA (su. 96 [1]) / 10 / 15 [su. 131-133. egArasaM jogadAraM paDucca nANi-annANiparUSaNA] 131. sajogI NaM bhaMte ! jIvA kiM nANI0 1 jahA sakAiyA (su. 49) 132. evaM maNajogI, vaijogI kAyajogI vi| 133. ajogI jahA siddhA (su. 38) / 11 / [su. 134-137. bArasamaM lessAdAraM paDucca nANi-annANiparUSaNA] 20 134. salessA NaM bhaMte !.0 1 jahA sakAiyA (su. 49) / 135. [1] kaNhalessA NaM bhaMte ! 0 1 jahA siNdiyaa| (su. 44) / [2] evaM jAva pamhalesA / 136. sukkalessA jahA salessA (su. 134) / 137. alessA jahA siddhA (su. 38) / 12 / Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 124-44] jogAIsu chasu dAresu nANi annANiparUvaNA 349 [su. 138-139. terasamaM kasAyadAraM paDucca nANi-annANiparUSaNA] 138. [1] sakasAI NaM bhaMte ! 0 1 jahA saiMdiyA (su. 44) / [2] evaM jAva lohakasAI / 139. akasAI NaM bhaMte ! kiM NANI0 1 paMca nANAI bhayaNAe / 13 / [su. 140-141. coddasamaM vedadAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 140. [1] savedagA NaM bhaMte ! 0 1 jahA saiMdiyA (su. 44) / [2] evaM isthivedagA vi| evaM purisveygaa| evaM napuMsakave0 / 141. avedagA jahA akasAI (su. 139) / 14 / [su. 142-143. panarasamaM AhAradAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 142. AhAragA NaM bhaMte! jIvA0 1 jahA sakasAI (su. 138), navaraM ,. kevalanANaM pi| 143. aNAhAragANaM bhaMte ! jIvA kiM nANI, aNNANI 1 maNapajjavanANavajAiM nANAI, annANANi yaM tiSNi bhayaNAe / 15 / [su. 144-151. solasamaM visayadAraM-nANa-annANavisayaparUSaNA] 144. AbhiNibohiyanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte 1 goyamA! 15 se samAsato cauvihe paNNate, taM jahA-davvato khettato kAlato bhaavto| davvato NaM AbhiNibohiyanANI AdeseNaM savvadavvAI jANati pAsati / khettato AbhiNibohiyaNANI AdeseNaM savvaM khettaM jANati pAsati / evaM kAlato vi / evaM bhAvao vi| 1. ya bhayadeg lA 1 // 2. atra jJAnAnAM 'viSayaH kiyAn' ityevaMrUpA yA carcA nirUpitA sA sarvA mahAvIravi0 pra0 nandisUtre tattajjJAnanirUpaNaprasaGge'pi samAyAti // 3. atra prayuktasyAsya 'Adeza'zabdasya vyAkhyA vRttau avazyaM vilokanIyA // 4. atra mUlapAThe 'davvato NaM AbhiNibohiyanANI AdeseNaM savvadavvAI jANati pAsati' / evameva 'khettato AdeseNaM savvavettaM jANati pAsati' tathaiva 'evaM kAlato vi, evaM bhAvao vi' ityAdi prarUpitam / atra vRttikArAH sUcayanti yat "idaM ca sUtraM nandyAm (mahA0 pra0 nandisUtre pR. 26 sa0 59) ihaiva [ca] vAcanAntare 'na pAsai' tti pAThAntareNa adhItam" avR0|| Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u02 145. sutanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte 1 goyamA ! se samAsao catuvihe paNNatte, taM jahA-vvato khettato kAlato bhaavto| vvato NaM sutanANI uvayutte savvadavvAiM jANati pAsati / evaM khettato vi, kAlato vi / bhAvato NaM suyanANI uvajutte savvabhAve jANati pAsaMti / 146. ohinANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte 1 goyamA ! se samAsao catuvihe paNNatte, taM jahA-dabato khettato kAlato bhaavto| davvato NaM ohinANI rUvidavvAiM jANati pAsati jahA naMdIe jAva bhaavto|| 147. maNapajjavanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte 1 goyamA ! se samAsao cauvvihe paNNate, taM jahA-davyato khettato kAlato bhaavto| 10 davvato NaM ujjumatI aNaMte aNaMtapadesie jahA naMdIe jAva bhaavo| 148. kevalanANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNatte 1 goyamA ! se samAsao catubihe paNNatte, taM jahA--davvato khetato kAlato bhAvato / vvato NaM kevalanANI savvadavvAiM jANati pAsati / evaM jAva bhaavo| 149. maiannANassa NaM bhaMte ! kevatie visae pannate 1 goyamA ! se samAsato catuvihe paNNatte, taM jahA--davvato khettato kAlao bhaavto| davvato NaM maiannANI maiannANaparigatAI davvAiM jANati pAsati / evaM jAva bhAvato maiannANI maiannANaparigate bhAve jANati pAsati / 150. sutaannANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNate ? goyamA ! se samAsato cauvihe paNNate, taM jahA--davvato khettato kAlato bhaavto| davvato 20 NaM suyaannANI sutaannANaparigayAiM davvAiM Aghaveti paNNaveti pruuveii| evaM khettato kAlato / bhAvato NaM suyaannANI sutaannANaparigate bhAve Aghaveti taM ceva / 151. vibhaMgaNANassa NaM bhaMte ! kevatie visae paNNate 1 goyamA ! se samAsato catuvihe paNNatte, taM jahA-davvato khetato kAlato bhaavto| davvato NaM 1. "pazyati ca zrutAnuvartinA mAnasena ackssurdrshnen| ...vRddhaiH punaH 'pazyati' ityatra idamuktamnanu pazyati iti katham ? kathaM ca na, sakalagocaradarzanAyogAt / atra ucyate, prajJApanAyAm (mahAvIravi0 pra0 pR. 410-triMzattamaM padam) zrutajJAnapazyattAyAH pratipAditattvAt anuttaravimAnAdInAM ca AlekhyakaraNAt" ityAdi avR0 // 2. "vAcanAntare punaH idamadhikamavalokyate-daMseti, nidaMseti, uvadaMseti tti" avR0|| Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 145-57] kAlAIsu causu dAresu nANi-annANiparUvaNA vibhaMganANI vibhaMgaNANaparigayAiM davAiM jANati paasti| evaM jAva bhAvato gaM vibhaMganANI vibhaMganANaparigae bhAve jANati pAsati / 16 / / [su. 152-153. sattarasamaM kAladAraM paDucca nANi-annANiparUvaNA] 152. NANI NaM bhaMte! ' NANi 'tti kAlato kevacciraM hoti 1 goyamA! nANI duvihe paNNatte, taM jahA-sAdIe vA apajjavasite, sAdIe vA spjjvsie| 5 tattha NaM je se sAdIe sapajjavasie se jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM chAvaDiM sAgarovamAiM saatiregaaii| 153. AbhiNibohiyaNANI NaM bhaMte! AbhiNibohiyaNANi ti01| evaM nANI, AbhiNibohiyanANI jAva kevalanANI, annANI, maiannANI, sutaannANI, vibhaMganANI; eesiM dasaNha vi saMciTThaNA jahA kAyaThitIe / 17 / 10 [su. 154. aTThArasamaaMtaradArapattavyayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNaniddeso] 154. aMtaraM savvaM jahA jIvAbhigame / 18 / [su. 155. egUSIsaimaappabahuttadArapattavyayAjANaNatthaM panavaNAsuttApaloyaNanideso] 155. appAbahugANi tiNNi jahA bahuvattavvatAe / 19 / [su. 156-159. pIsaimaM pajAdAraM-nANa-annANapajavaparUSaNA] 156. kevatiyA NaM bhaMte ! AbhiNibodiyaNANapanjavA paNNattA 1 goyamA ! aNaMtA AbhiNibohiyaNANapajavA paNNatA / 157. [1] kevatiyA NaM bhaMte ! sutanANapajavA paNNattA 1 evaM ceva / 20 [2] evaM jAva kevlnaannss|| 1. vibhaMga' lA 1 // 2. etesiM aTaNha vi lA 1 // 3. mahAvIravi0 pra0 prajJApanAsUtre aSTAdazatamaM kAyasthitipadamatra draSTavyam, pR0 304-317, sU0 1259-1398 / atra tu pR0 312, sU0 1346-1353 draSTavyam // 4. aMtaraM jahA savvaM jIvA lA 1 / zrIjIvAjIvAbhigamasUtre antaradarzakaH pAThaH pR0 455 prathamapArzve sUtra 263, Agamodaya0 pr0|| 5. mahAvIravi0 pra0 prajJApanAsUtre tRtIyaM bahuvattavvapadamatra draSTavyam pR0 81-111, sU0 212-334 // Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 15 vivAhapaNNattisutaM 158. evaM matiannANassa sutaannANassa / 159. kevatiyA NaM bhaMte! vibhaMganANapajjavA paNNattA goyamA ! aNaMtA vibhaMganANapajjavA paNNattA / 20 / 20 160. etesi NaM bhaMte ! AbhiNibohiyanANapajjavANaM suyanANapajjavANaM ohinANapajjavANaM maNapajjavanANapajjavANaM kevalanANapajjavANa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA maNapajjavanANapajjavA, ohinANapajjavA anaMtaguNA, sutanANapajjavA aNaMtaguNA, AbhiNibohiyanANapajjavA anaMtaguNA, 10 kevalanANapajjavA aNaMtaguNA / [su. 160 - 162. nANapajavANaM annANapaJjavANaM nANa'nnANapajjavANaM ca appAbahuyaM ] [sa0 8 u0 2-3 161. eesi NaM bhaMte! maiannANapajjavANaM sutaannANapajjavANaM vibhaMganANapajjavANa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA vibhaMganANapajjavA, sutaannANapajjavA aNaMtaguNA, matiannANapajjavA anaMtaguNA / 162. eesi NaM bhaMte ! AbhiNitrohiyaNANapajjavANaM jAva kevalanANapajjavANaM maiannANapajjavANaM suyaannANapajjavANaM vibhaMganANapajjavANa ya katare katarehiMto jAva visesAhiyA vA 1 goyamA ! savvatthovA maNapajjavanANapajjavA, vibhaMganANapajjavA aNaMtaguNA, ohiNANapajjavA aNaMtaguNA, sutaannANapajjavA aNaMtaguNA, sutanANapajjavA visesAhiyA, maiannANapajjavA anaMtaguNA, AbhiNibohiyanANapajjavA visesAhiyA, kevalanANapajjavA anaMtaguNA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 / aTTamassa yassa bitio uddeso // 8-2 // [tatio uddeso 'rukkha '] [su. 1-5 rukkhabheya - pabheyAiparUvaNA ] 1. kativihA NaM bhaMte! rukkhA paNNattA ? goyamA ! tivihA rukkhA 25 paNNattA, taM jahA - saMkhejjajIviyA asaMkhejjajIviyA anaMtajIviyA / 1. rukkhA ? goyamA ! lA 1 // Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 158-62,1-6]kummAipANIgaM chinnabhAgaMtare jIvapadesattAi 2. se kiM taM saMkhejajIviyA ? saMkhejajIviyA aNegavihA paNNatA, taM jahA-tAle tamAle takali tetali jahA paMNNavaNAe jAva nAlierI, je yAvanne tahappagArA / se taM sNkhejjiiviyaa| 3. se kiM taM asaMkhejajIviyA ? asaMkhejajIviyA duvihA paNNattA, taM jahA-aigaTThiyA ya bahubIyagA y| 4. se kiM taM egaThiyA ? egaTThiyA aNegavihA paNNattA, taM jahAnibaMbajaMbu evaM jahA paMNNavaNApae jAva phalA bhubiiygaa| se taM bhubiiygaa| se taM asNkhejjiiviyaa| 5. se kiM taM aNaMtajIviyA ? aNaMtajIviyA aNegavihA paNNattA, taM jahA-Alue mUlae siMgabere evaM jahA sattamasae (sa0 7 u0 3 su0 5) 10 jA~va sIuMDhI musuMDhI, je yAvanne thppkaaraa| se taM annNtjiiviyaa| [su. 6. kummAipANINaM chinnabhAgaMtare jIvapadesattaM, chinnabhAgaMtara jIvapadesesu satthasaMkamAbhAvo ya] 6. [1] aha bhaMte ! kumme kummAvaliyA, gohe gohAvaliyA, goNe goNAvaliyA, maNusse maNNussAvaliyA, mahise mahisAvaliyA, eesi NaM duhA vA tihA 15 vA saMkhenahA vA chinnANaM je aMtarA te vi NaM tehiM jIvapadesehiM phuDA? haMtA, phuddaa| [2] purise NaM bhaMte ! te aMtare hattheNa vA pAdeNa vA aMguliyAe vA, salAgAe vA kaTTeNa vA kaliMceNa vA AmusamANe vA sammusamANe vA AlihamANe vA vilihamANe vA annayareNa vA tikkheNaM satthajAteNaM AcchidemANe vA vicchidemANe vA, agaNikAeNaM vA samoDahamANe tesiM jIvapadesANaM kiMci 20 AMbAhaM vA vAMbAhaM vA uppAyai ? chavicchedaM vA karei 1 No iNaDhe samaDhe, no khalu tattha satthaM saMkamati / 1. mahAvIravidyA0 pra0 prajJApanAsUtre prathamapade pR0 20, sUtra 47 gAthA 37-38 // 2. egaTThIyA lA 1 // 3. mahAvIravidyA0 pra0 prajJApanAsUtre prathamapade pR0 11, sUtra 40 gAthA 13-14-15 // 4. jAva sIuNhI mudeg lA / jAva sIuNhe siuMDhI mu mu0 // 5. "je aMtara tti yAnyantarAlAni" avR0 / mudritavRttau tvatra pAThe 'jaM aMtaranti' ityasti // 6. te (jaM aMtaraM) te aMtare mu0|| 7. " te aMtare tti tAnyantarANi" avR0 // 8. "AbAhaM ti ISadbAdhAm" avR0|| 1. "vAbAhaM ti vyAbAdhA-prakRSTapIDAm" avR0|| 23 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piyAhapaNyattisuta sa0 8 u0 3-5 [su. 7-8. rayaNappabhAipuDhaSINaM caramAcaramaparUSaNatthaM panavaNAsuttApaloyaNaniddeso] 7. kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha puDhavIo pannattAo, taM jahA~rayaNappabhA jAva ahesattamA puDhavI, iisipbbhaa| / 8. imA NaM bhaMte ! rayaNappabhApuDhavI kiM carimA, acarimA 1 carimapadaM niravasesaM bhANiyavvaM jAva vemANiyA NaM bhaMte ! phAsacarimeNaM kiM carimA acarimA ? goyamA ! carimA vi acarimA vi| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti bhagavaM gotame0 / // 8.3 // [cauttho uddeso 'kiriyA'] [su. 1. cautthuddesagassa uvugghAo] 1. rAyagihe jAva evaM vadAsi[su. 2. kiriyAbheyAiparUvaNatthaM panavaNAsuttApaloyaNanideso] 2. kati NaM bhaMte ! kiriyAo paNNattAo ? goyamA ! paMca kiriyAo 15 paNNatAo, taM jahA-kAiyA ahigaraNiyA, evaM kiriyApadaM niravasesaM bhANiyatvaM jAva mAyAvattiyAo kiriyAo visesaahiyaao| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti bhagavaM goyame / // 8.4 // [paMcamo uddeso 'AjIva'] ... [su. 1. paMcamuddesagassa uvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vadAsi 20 1. degmA Isi lA 1 // 2. mahAvIravidyA0 pra0 prajJApanAsUtre carimapadaM dazamam, pR. 193208, sUtra 774-829 // 3. etat kiriyApadaM prajJApanAsUtre dvAviMzatitamam-mahAvIravidyA. pra0 prajJApanAsUtre pR0 350-362, sUtra 1567-1663 // Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su07-8, 1-2, 1-4] AjIviyaparUvaNAra bhagavao saheuyA'NumatI 355 [su. 2-5. AjISiyakahiyaniggaMthasaMbaMdhiparUvaNAe bhagavao saheuyA aNumatI] [su. 2-3. kayasAmAjhyassa samaNovAsayassa sakIyabhaMDesu aparigNAtattaM] 2. AjIviyA NaM bhaMte ! there bhagavaMte evaM vadAsi-- samaNovAsagassa NaM bhaMte ! sAmAiyakaDassa samaNovassae acchamANassa kei 5 bhaMDe avaharejA, se NaM bhaMte ! taM bhaMDaM aNugavesamANe kiM saMbhaMDaM aNugavesati ? pairAyagaM bhaMDaM aNugavesai 1 goyamA ! sabhaMDaM aNugavesati no pairAyagaM bhaMDaM aNugaveseti / 3. [1] tassa NaM bhaMte ! tehiM sIlavvata-guNa-veramaNa-paccakkhANaposahovavAsehiM se bhaMDe amaMDe bhavati 1 haMtA, bhavati / [2] se keNaM khA~i NaM aTeNaM bhaMte ! evaM vuccati 'sabhaMDaM aNugavesai 1. no parAyagaM maMDaM aNugavesai' 1 goyamA ! tassa NaM evaM bhavati-No me hiraNNe, no me suvaNNe, no me kaMse, no me dUse, no me viuladhaNa-kaNaga-rayaNa-maNimotiya-saMkha-sila-ppavAla-rattarayaNamAdIe saMtasArasAvadejje, mamattabhAve puNa se aMpariNAte bhavati, se teNaTeNaM goyamA ! evaM buccai-'saMbhaMDaM aNugavesai no parAyagaM bhaMDaM annugvesi| [su. 4-5. kayasAmAiyarasa samaNoSAsayassa sakIyabhajAe pejjabaMdhaNAvocchinnattaM] 4. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! sAmAiyakaDassa samaNovassae acchamANassa 1. "AjIvikAH gozAlakaziSyAH" avR0|| 2. "sAmAiyakaDassa tti kRtasAmAyikasya" avR0|| 3. "sabhaMDaM ti svakIyabhANDam" avR0, atra 'svakIyaM bhANDam' iti mudritvRttau| sayaM bhaMDaM mu0|| 4. parAtalA // 5. "shiilvrtaani-annuvrtaani| guNA:-guNavratAni / virmnnaani-raagaadivirtyH| prtyaakhyaanN-nmskaarshitaadi| pauSadhopavAsaH-parvadinopavasanam / tata eSAM dvandvaH" avR0|| 6. "khAi NaM ti punaH" avR0|| 7. sayaM bhaMDaM mu0|| 8. "evaM bhavai tti evambhUto manaHpariNAmo bhavati" avR0|| 9. "dhanaM-gaNimAdi gavAdi vaa| kanakaM pratItam / rtnaani-krketnaadiini| maNayaH-candrakAntAdayaH, mauktikAni zaGkhAzca prtiitaaH| zilApravAlAni-vidrumANi; athavA zilA-muktAzilAdyAH, prvaalaani-vidrumaanni| raktaratnAnipadmarAgAdIni / saMta tti vidyamAnam , sAra tti pradhAnam , sAvadena tti svApateyaM-dravyam" avR0|| 10. "aparijJAtaH-apratyAkhyAto bhavati, anumaterapratyAkhyAtatvAt , mamatvabhAvasya cAnumati. rUpatvAt" avR0|| 11. parAvagaM lA 1 // Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... viyAhapaNNattisutaM [sa0 8 u05 keI jAyaM carejjA, se NaM bhaMte ! kiM jAyaM carai, ajAyaM carai 1 goyamA ! jAyaM carai, no ajAyaM cri| 5 [1] tassa NaM bhaMte ! tehiM sIlavvaya-guNa-veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsehi sA jAyA ajAyA bhavai ? iMtA, bhvi| [2] se keNaM khAi NaM aTeNaM bhaMte ! evaM vuccai0 'jAyaM carai, no ajAyaM carai' 1 goyamA ! tassa NaM evaM bhavai-No me mAtA, No me pitA, No me bhAyA, No me bhagiNI, No me bhajjA, No me puttA, No me dhUtA, no me suNhA, pejabaMdhaNe puNa se avvocchinne bhavai, se teNaTeNaM goyamA ! jAva no ajAyaM cri| [su. 6-8. paccAikkhamANassa samaNopAsayassa tIta-paDuppanna-aNAgayathUlagapANAivAyAi paDucca paDikamaNa-saMvaraNa-paJcakkhANarUvA vittharao tiviha-tivihAibhaMgaparUvaNA] 6. [1] saimaNovAsagassa NaM bhaMte ! puvvAmeva thUlae pANAtivAte apaccakkhAe bhavai, se NaM bhaMte ! pacchA paJcAikkhamANe kiM kareti 1 goyamA ! tItaM 15 paDikkamati, paDuppannaM saMvareti, aNAgataM paJcakkhAti / ... [2] tItaM paDikkamamANe kiM 'tivihaM tiviheNaM paDikkamati 1, tivihaM duviheNaM paDikkamati 2, tivihaM egaviheNaM paDikkamati 3, duvihaM tiviheNaM paDikkamati 4, duvihaM duviheNaM paDikkamati 5, duvihaM eMgaviheNaM paDikkamati 6, ekkavihaM tiviheNaM paDikkamati 7, ekkavihaM duviheNaM paDikkamati 8, ekkavihaM egaviheNaM paDikkamati 9 1 goyamA ! tivihaM vA tiviheNaM paDikkamati, tivihaM vA duviheNaM paDikkamati taM ceva jAva ekkavihaM vA ekkaviheNaM paDikkamati / 1. " kei jAyaM careja tti kazcid upapatirityarthaH, jAyAM-bhAryA caret-seveta" bhvR0|| 2. "pejabaMdhaNe ti premaiva-ttiprItireva bandhanam premabandhanam , tat punaH 'se' tasya zrAddhasyAvyavacchinnaM bhavati, anumaterapratyAkhyAtatvAt , premAnubandhasya cAnumatirUpatvAditi" avR0|| 3. "tRtIyArthatvAt SaSThayAH zramaNopAsakenetyarthaH, sambandhamAtravivakSayA vA SaSThIyam" avR0|| 4. " vAcanAntare tu 'apaccakkhAe' ityasya sthAne 'paccakkhAe' tti dRshyte| 'paJcAikkhamANe' ityasya ca sthAne 'paccakkhAvemANe' tti dRzyate" avR0|| 5. "trividhaM-triprakAram karaNa-kAraNaanumatibhedAt prANAtipAtayogamiti gmyte| trividhena mano-vacana-kAyalakSaNena karaNena" adhR0|| 6. ekavi lA 1 // Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-6] samaNovAsayassa pANAivAipaDikkamaNAibhaMgaparUvaNA 357 tivihaM vA tiviheNaM paDikkamamANe na kareti, na kAraveti, kareMtaM NANujANati, maNasA vayasA kAyasA 1 / tivihaM duviheNaM paDikkamamANe na kareti, na kAraveti, kareMtaM nANujANati, maNasA vayasA 2, ahavA na kareti, na kAraveti, kareMtaM nANujANati, maNasA kAyasA 3; ahavA na karei, na kAraveti, kareMtaM NANujANati, vayasA kAyasA 4 / tivihaM eMgaviheNaM paDikkamamANe na kareti, na kAraveti, kareMtaM 5 NANujANati, maNasA 5, ahavA na karei, Na kAraveti, kareMtaM gANujANati, vayasA 6, ahavA na kareti, na kAraveti, kareMtaM NANujANati, kAyasA 7 / duvihaM tiviheNaM paDikkamamANe na karei, na kAraveti, maNasA vayasA kAyasA 8; ahavA na kareti, kareMta nANujANai, maNasA vayasA kAyasA 9; ahavA na kAravei, kareMtaM nANujANai; maNasA vayasA kAyasA 10 / duvihaM duviheNaM paDikkamamANe na kareti na kAraveti, maNasA vayasA 11; ahavA na kareti, na kAraveti, maNasA kAyasA 12; ahavA na kareti, na kAraveti, payasA kAyasA 13; ahavA na kareti, kareMtaM nANujANai, maNasA vayasA 14, ahavA na kareti, kareMta nANujANai, maNasA kAyasA 15, ahavA na kareti, kareMtaM nANujANati, vayasA kAyasA 16, ahavA na kAraveti, kareMta nANujANati maNasA vayasA 17, ahavA na 15 kAravei, kareMta nANujANai, maNasA kAyasA 18, ahavA na kAraveti, kareMtaM nANujANai vayasA kAyasA 19 / duvihaM ekkaviheNaM paDikkamamANe na kareti, na kAraveti, maNasA 20; ahavA na kareti, na kAraveti vayasA 21; ahavA na kareti, na kAraveti kAyasA 22; ahavA na kareti, karata nANujANai, maNasA 23; ahavA na karei, kareMtaM nANujANati, vayasA 24; ahavA na karei, kareMtaM 20 nANujANai, kAyasA 25; ahavA na kAravei, kareMtaM nANujANai, maNasA 26; ahavA na kAravei, karata nANujANai, vayasA 27, ahavA na kAravei, karata nANujANai, kAyasA 28 / egavihaM tiviheNaM paDikkamamANe na kareti, maNasA vayasA kAyasA 29; ahavA na kAravei maNasA vayasA kAyasA 30; ahavA kareMtaM nANujANati maNasA vayasA kAyasA 31; ekkavihaM duviheNaM paDikkamamANe na kareti 25 maNasA vayasA 32; ahavA na kareti maNasA kAyasA 33; ahavA na karei vayasA kAyasA 34; ahavA na kAraveti maNasA vayasA 35, ahavA na kAraveti maNasA kAyasA 36; ahavA na kAravei vayasA kAyasA 37, ahavA kareMtaM nANujANati 1. ekavilA 1 // Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u05 maNasA vayasA 38; ahavA kareMtaM nANujANati maNasA kAyasA 39; ahavA kareMtaM nANujANai vayasA kAyasA 40 / ekkavihaM egaviheNaM paDikkamamANe na kareti maNasA 41; ahavA na kareti vayasA 42; ahavA na kareti kAyasA 43, ahavA na kAraveti maNasA 44; ahavA na kAraveti vayasA 45, ahavA na kAravei 5 kAyasA 46; ahavA kareMtaM nANujANai maNasA 47, ahavA kareMtaM nANujANati vayasA 48; ahavA karata nANujANai kAyasA 49 / / [3] paDuppannaM saMvaramANe kiM tivihaM tiviheNaM saMvarei ? evaM jahA paDikkamamANeNaM egUNapaNNaM bhaMgA bhANayA evaM saMvaramANeNa vi egUNapaNNaM bhaMgA bhaanniyvvaa| [4] aNAgataM paccakkhamANe kiM tivihaM tiviheNaM paJcakkhAi ? evaM te ceva bhaMgA egUNapaNNaM bhANiyavvA jAva ahavA kareMtaM nANujANai kAyasA / 7. samaNovAsagassa NaM bhaMte! puvAmeva thUlamusAvAde apaJcakkhAe bhavai, se NaM bhaMte ! pacchA paccAikkhamANe evaM jahA pANAivAtassa sIyolaM bhaMgasataM (147) bhaNitaM tahA musAvAdassa vi bhANiyavvaM / 8. evaM adiNNAdANassa vi| evaM thUlagassa mehuNassa vi| thUlagassa pariggahassa vi jAva ahavA kareMtaM nANujANai kAyasA / [su. 9. samaNoSAsaga-AjISiyovAsagANaM bhinnatAnideso] 9. ee khalu erisagA samaNovAsagA bhavaMti, no khalu erisagA aujIviyovAsagA bhvNti| [su. 10. AjIviyasamayaparUvaNA] 10 A~jIviyasamayassa NaM ayamaDhe paNNatte-akkhINapaDibhoiNo savve sattA, se haMtA chettA bhatA luMpittA vilaMpittA uddavaittA AhAramAhAreti / 1. ekavi lA 1 // 2. sItAlaM lA 1 // 3. "gozAlakaziSyazrAvakAH / " avR0|| .. "AjIvikasamayaH-gozAlakasiddhAntaH, tasya 'ayama?' tti idamabhidheyam" avR0|| 5. "akkhINaparibhoiNo-akSINam-akSINAyuSkamaprAsukam paribhuJjate ityevaMzIlA akSINaparibhojinaH athavA inpratyayasya svArthikatvAt. akSINaparibhogAH anapagatAhArabhogAsakayaH" avR0|| 6. "haMta tti hatvA laguDAdinA" avR0|| 7. odava lA 1 // Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su07-13] AjIviyasaMbaMdhivivihaparUvaNA [su. 11. AjIviyoSAsagANaM dughAlasa nAmANi] 11. tattha khalu ime duvolasa AjIviyovAsagA bhavaMti, taM jahA-tAle 1 tAlapalaMbe 2 uvihe 3 saMvihe 4 avavihe 5 udae 6 nAmudae 7 Nammudae 8 aNuvAlae 9 saMkhavAlae 10 ayaMbule 11 kAyarae 12 / 10 [su. 12. AjIviyoSAsagANaM AcAraparUSaNA] 12. icchete duvAlasa AjIviyovAsagA arahaMtadevatAgA ammA-piusussUsagA; paMcaphalapaDikaMtA, taM jahA-uMbarehi, vaDehiM, borehiM saMtarehiM pilaMkhUhiM; palaMDu-lhasaNa-kaMda-mUlavivajagA aNilaMchiehiM aNakkabhinnehiM goNehiM tasapANavivajieMhiM cittehiM vittiM kappemANe viharati / [su. 13. AjISioSAsagehiMto panarasakammAdANadhajjayANaM samaNoSAsagANaM pAhaNNaparUSaNA] 13. 'ee vi tAva evaM icchaMti, kimaMga puNa je ime samaNovAsagA bhavaMti ?' jesiM no kappaMti imAiM paNNarasa kammAdANAI sayaM karettae vA, kAravettae vA, kareMtaM vA annaM na samaNujANettae, taM jahA-iMgAlaeNkamme vaNakamme sauDIkamme bhA~DIkamme phoDIkamme daMtavANijje lakkhavANijje kesavANijje rasA~Nijje 15 1. "tatra-evaM sthite asaMyatasattvavarge hananAdidoSaparAyaNe ityarthaH, AjIvikasamaye vA adhikaraNabhUte" avR0|| 2. "dvAdaza iti vizeSAnuSThAnatvAt parigaNitAH, 'Ananda' AdizramaNopAsakavat , anyathA bahavaste" avR0|| 3. nAmadae 7 Namudae 8 aNuvAlue 9 lA 1 // 4. kAtarae lA 1 // 5. " gozAlakasya tatkalpanayA arhattvAt" avR0|| 6. "udumbarAdIni paJca padAni paJcamIbahuvacanAntAni pratikrAntazabdAnusaraNAt" aba0 // 7. sayarehiM lA 1 // 8. degehiM chattehiM vittiM lA 1 // 9. "ete'pi tAvad viziSTayogyatAvikalA ityarthaH" avR0, arthAd gozAlakasamayopAsakA iti jJeyam // 10. "aGgArANAM karaNa-vikrayasvarUpam evamagnivyApArarUpam yad anyadapi iSTakApAkAdikaM karma tad aGgArakarma" avR0|| 11. "vanacchedanavikrayarUpam evaM bIjapeSaNAdyapi" avR0|| 12. "zakaTAnAM vAhana-ghaTana-vikrayAdi" avR0|| 13. "bhATayA-bhATakena karma, anyadIyadravyANAM zakaTAdibhiH dezAntaranayanaM go-gRhAdisamarpaNaM vA" avR0|| 14. "sphoTiH-bhUmeH sphoTanaM hala-kuddAlAdibhiH, saiva karma sphoTikarma" avR0|| 15. "dantAnAM hastiviSANAnAm , upalakSaNatvAt eSAM carma-cAmara-pUtikezAdInAM vANijya-kraya-vikrayaH" avR0|| 16. "lAkSAyA Akare grahaNato vikrayaH, etacca trasasaMsaktinimittasya anyasyApi tilAdeH dravyasya yad vANijyaM tasyopalakSaNam" avR0|| 17. "kezavajIvAnAM go-mahiSI-strIprabhUtikAnAM vikrayaH" avR0||18."mvaadirsvikryH" av0|| Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u0 5-6 visarvANije jaMtaMpIlaNakamme nilaMchaNakamme davaggidAvaNayA sara-daha-talAyaparisosaNayA astiiposnnyaa| [su. 14. samaNoSAsagANaM deghagaigAmittaM] 14. icchete samaNovAsagA su~kkA sukkAbhijAtIyoM bhavittA kAlamAse kAlaM 5 kicA annayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavati / [su. 15. devalogabheyaparUSaNA] 15. kativihA NaM bhaMte ! devalogA paNNattA ? goyamA ! cauvihA devalogA paNNatA, taM jhaa-bhvnnvaasi-vaannmNtr-jois-vemaanniyaa|' sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| aTThamasayassa paMcamo uddesao // 8.5 // [chaTTho uddeso 'phAsugaM'] [su. 1. tahAvihasamaNa-mAhaNe phAsuesaNijjapaDilAhagassa samaNovAsagassa nijarAkaraNaparUvaNA] 1. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA phAsuesa15 NijeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhemANassa kiM kejati ? goyamA ! egaMtaso se nijarA kajai, natthi ya se pAve kamme kejti| 1. "viSasya upalakSaNatvAt zastravANijyasyApi anenAvarodhaH" avR0|| 2. "yantreNa tilezvAdInAM yata pIDanama, tadeva karma yantrapIDanakarma" avR0|| 3. "nicchimameva-vardhitakakaraNameva karma nirlAJchanakarma" avR0||4. davAgneH-davasya dApanama, dAne prayojakatvama, upalakSaNatvAda dAnaM ca davAgnidApanam , tadeva prAkRtatvAd davaggidAvaNayA" avR0|| 5. "sarasaH-svayaMsambha jalAzayavizeSasya, hRdasya-nadyAdiSu nimnatarapradezalakSaNasya, taDAgasya-kRtrimajalAzayavizeSasya, parizoSaNam yat tat tathA tadeva prAkRtatvAt svArthika'tA' pratyaye sara-daha-talAyaparisosaNayA" avR0|| 6. "asaIposaNaya tti dAsyAH poSaNaM tdbhaattiigrhnnaay| anena ca kurkuTa-mArjArAdikSudrajIvapoSaNamapyAkSiptam" avR0|| 7. "iccete tti iti-evaMprakArAH ete-nirgranthasatkAH" avR0|| 8. "zuklAH-abhinavRttAH amatsariNaH kRtajJAH sadArambhiNaH hitaanubndhaashc| ...zuklAbhijAtyAH-zukpradhAnAH" avR0 // 9. yA bhaviyA bhavittA mu0|| 10. vAsI jAva vemA lA 1 // 11. degsaNija asaNa 4 paDilA lA 1 // 12. " kiM kajai ti kiM phalaM bhavatItyarthaH" avR0|| 13. "kriyate-bhavati" avR0|| ..... ....... ..... - Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 361 su0 14-15, 1-4] samaNa-mAhaNapaDilAhagassa nijarAparUvaNAi [su. 2. tahAvihasamaNa-mAhaNe aphAsuyaaNesaNijapaDilAhagassa samaNoSAsagassa bahunijjarA-appakammakaraNaparUSaNA] 2. samaNovAsagassa NaM bhaMte! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA aphAsueNaM aNesaNijeNaM asaNa-pANa jAva paDilAbhemANassa kiM kajjai ? goyamA ! bahutariyA se nijarA kajjai, appatarAe se pAve kamme kji| [su. 3. tahAvihaM asaMjayAiyaM paDilAhagassa samaNovAsayassa egaMtakammabaMdha-nijjarA'bhASaparUSaNA] 3. samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM assaMjayaavirayapaDihayapaccakkhAyapAvakammaM phAsueNa vA aphAsueNa vA esaNijjeNa vA aNesaNijeNa vA asaNa-pANa jAva kiM kanjai ? goyamA ! egaMtaso se pAve kamme kanjai, natthi se 10 kAi nijarA kji| [su. 4-6. gAhAvaidiNNapiMDa-paDiggaha-gocchaga-rayaharaNa-colapaTTagakaMvala-laTThI-saMthAragesu gAhaganiggaMthaM paDucca dAyaganidesANusAriNI upabhogaparUSaNA] 4. [1] niggaMthaM ca NaM. gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNupaviTTha 15 kei dohiM piMDehiM uvanimaMtejjA-egaM Auso! appaNA bhuMjAhi, ega therANaM dalayAhi, se ya taM piMDaM paMDiggahejA, therA ya se aNugavesiyavvA siyA, jattheva aNugavesamANe there pAsijjA tatthevA'NuppadAyabve siyA, no ceva NaM aNugavesamANe there pAsijjA taM no appaNA bhuMjejA, no annesiM dAvae, egaMte aNAvAe acitte bahuphAsue thaMDile paDilehettA, pamanjittA pariThThAvetavve siyaa| [2] niggaMthaM ca NaM gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNupavilu keti tihiM piMDehiM uvanimaMtejA-egaM Auso! appaNA bhuMjAhi, do therANaM dalayAhi, se ya te paDiggahejjA, therA ya se aNugaveseyavvA, sesaM taM ceva jAva parihAveyavve siyaa| [3] evaM jAva dasahiM piMDehiM uvanimaMtejA, navaraM egaM Auso ! appaNA bhuMjAhi, nava therANaM dalayAhi, sesaM taM ceva jAva pariTThAvetavve siyaa|| 25 20 1. paDiggAhijjA lA 1 // 2. degppayAtavye lA 1 // Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM . [sa08 u06 5. [1] niggaMthaM ca NaM gAhAvai jAva kei dohiM paDiggahehiM uvanimaMtejA-egaM Auso ! appaNA paribhujAhi, ega therANaM dalayAhi, se ya taM paDiggahejA, taheva jAva taM no appaNA paribhujejA, no annesiM dAvae / sesaM taM ceva jAva parihAveyavve siyaa| 5 [2] evaM jAva dasahiM paDiggahehiM / 6. evaM jahA paDiggahavattavvayA bhaNiyA evaM gocchaga-rayaharaNa-colapaTTagakaMbala-laTThI-saMthAragavattavvayA ya bhANiyavvA jAva dasahiM saMthAraehiM uvanimaMtejA jAva parihAveyavve siyaa| [su. 7. piMDavAyapatiNNAe gAhAvaikulamaNupaSiTThassa aNNayaraakiJcaTThANase1. vissa AloyaNAdipariNAmassa niggaMthassa ArAhagattaM] 7. [1] niggaMtheNa ya gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe paviTTeNaM annayare akiJcaTThANe paMDisevie, tassa NaM evaM bhavati-iheva tAva ahaM (yassa ThANassa Aloemi paDikamAmi niMdAmi garihAmi viu~TTAmi visohemi akaraNayAe abbhuTTemi, ahArihaM pAyacchitaM tavokammaM paDivajjAmi, tao pacchA therANaM aMtiyaM 15 AloessAmi jAva tavokammaM paDivajissAmi / se ya saMpaTThie, asaMpatte, therA ye amuhA siyA, se NaM bhaMte ! kiM ArAhae virAhae ?, goyamA ! ArAhae, no viraahe| [2] se ya saMpaTThie asaMpatte appaNA ya puvvAmeva amuhe siyA, se NaM bhaMte ! kiM ArAhae, virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| [3] se ya saMpaTThie, asaMpatte therA ya kAlaM karejA, se NaM bhaMte ! kiM ArAhae virAhae ? goyamA! ArAhae, no viraahe| [4] se ya saMpaTThie asaMpatte appaNA ya puvAmeva kAlaM karejA, se gaM bhaMte! kiM ArAhae virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| 1. asau 'evaM' iti pAThaH upyuktessvaadshessu labhyata eva // 2. paDisevai, tassa lA 1 // 3. "evaM bhavati-evaMprakAraM mano bhavati" avR0|| 4. "eyassa ThANassa tti vibhaktipariNAmAd etat sthAnam-anantarAsevitam" avR0|| 5. " viudyAmi tti vitroTayAmi" abR0|| 6. "aMtiyaM ti samIpaM gata iti zeSaH" av0|| 7. ya puvAmeva amuhA mu0|| 8. "amukhAHnirvAcaH syuH, vAtAdidoSAt " abR0|| 9. patte appaNA ya puvAmeva therA mu0|| Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su05-11] vivihaThANesu niggaMtha-niggaMthINaM ArAhagattaparUvaNA 363 [5] se ya saMpaTThie saMpatte, therA ya amuhA siyA, se NaM bhaMte ! kiM ArAhae virAhae ? goyamA ! ArAhae, no viraahe| [6-8] se ya saMpaTThie saMpatte appaNA ya0 / evaM saMpatteNa vi cattAri AlAvagA bhANiyavvA jaheva asaMpatteNaM / [su. 8-9. piyAra-vihArabhUmiNikkhaMtassa gAmANugAmaM dUijamANassa ya 5 annayaraakiccaThANasevissa AloyaNAdipariNAmassa niggaMthassa ArAhagattaM] 8. niggaMtheNa ya bahiyA viyArabhUmi vA vihArabhUmiM vA nikkhateNaM annayare akiJcaTThANe paMDisevie, tassa NaM evaM bhavati-iheva tAva ahaM0 / evaM aittha vi, te ceva aTTha AlAvagA bhANiyavvA jAva no viraahe| 9. niggaMtheNa ya gAmANugAmaM dUijjamANeNaM annayare akiJcaTThANe paMDisevie, 10 tassa NaM evaM bhavati-iheva tAva ahaM0 / ettha vi te ceva aTTha AlAvagA bhANiyavvA jAva no viraahe| [su. 10. sattama-aTThama-naghamasuttavaNNitaSisae niggaMthIe ArAhagattaM] 10. [1] niggaMthIe ya gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNupaviTThAe annayare akiJcaTThANe paDisevie, tIse NaM evaM bhavai-iheva tAva ahaM eyassa 15 ThANassa Aloemi jAva tavokammaM paDivajAmi tao pacchA pavattiNIe aMtiyaM AloessAmi jAva paDivajissAmi, sA ya saMpaTThiyA asaMpattA, pavattiNI ya amuhA siyA, sA NaM bhaMte ! kiM ArAhiyA, virAhiyA ? goyamA ! ArAhiyA, no viraahiyaa| [2] sA ya saMpaTThiyA jahA niggaMthassa tiNNi gamA bhaNiyA evaM niggaM- 20 thIe~ vi tiNNi AlAvagA bhANiyavA jAva ArAhiyA, no viraahiyaa| [su. 11. sattamAidasamasuttapajjaMtaparUviya ArAhagata 'samatthaNe . uNNAlomAi-ahayavasthAidiTuMtajugaM] 11. [1] se kepaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-ArAhae, no virAhae ? " goyamA ! se jahAnAmae kei purise egaM mahaM uNNAlomaM vA gayalomaM vA 25 1. paDisevai, tassa lA 1 // 2. ittha lA 1 // 3. paDisevai, tassa lA 1 // 4. nigaMThIe lA 1 // Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 . viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8.u06 saNalomaM vA kappAsalomaM vA taNasUyaM vA duhA vA tihA vA saMkhenahA vA chiMdittA agaNikAyaMsi pakkhivejA, se nUNaM goyamA ! chinnamANe chinne, pakkhippamANe pakkhitte, DajjhamANe daDDhe ti vattavvaM siyA? haMtA, bhagavaM ! chijjamANe chinne jAva daDDhe tti vattavvaM siyaaN| "[2] se jahA vA kei purise vatthaM ahataM vA dhotaM vA taMtuMggayaM vA maMjiTThAdoNIe pakkhivejA, se nUNaM goyamA! ukkhippamANe ukkhitte, pakkhippamANe pakkhitte, rajamANe ratte ti vattavvaM siyA ? haMtA, bhagavaM! ukkhippamANe ukkhitte jAva ratte tti vattavvaM siyaa| se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai-ArAhae, no viraahe"| 10 [su. 12-13. jhiyAyamANe padIve agAre ya joijalaNapaDipAdaNaM] 12. paIvassa NaM bhaMte ! jhiyA~yamANassa kiM paMdIve jhiyAMti, laiMTThI jhiyAi, vattI jhiyAi, "tele jhiyAi, dIvacaMpae jhiyAi, jotI" jhiyAi ? goyamA ! no padI jhiyAi, jAva no dIvacaMpae jhiyAi, jotI jhiyAi / 13. aMgArassa NaM bhaMte ! jhiyAyamANassa kiM agAre jhiyAi, kuDDA 15 jhiyAyaMti, kaiMDaNA jhiyAyaMti, dhAraNA jhiyAyaMti, bailaharaNe jhiyAi, vaMsI jhiyA yaMti, mellA jhiyAyaMti, vaiggA jhiyAyaMti, chittarA jhiyAyaMti, chauMNe jhiyAti, jotI 1. "taNasUyaM va tti tRNAgraM vA" avR0|| 2. degmANe Dajhe ti va lA 1 // 3. degyaa| jaha kei purise lA 1 / 4. "taMtumgayaM ti tantrodgataM-tUri-vemAderuttIrNamAtram" avR0 // 5. degmANe jAva lA 1 // 6. se eNaDhe lA 1 // 7. jhiyAyamANassa tti dhmAyataH-dhmAyamAnasya vA jvalata ityarthaH" avR0|| 8."pradIpaH dIpa-yaSTyAdisamudAyaH" avR0|| 9. "jhiyAti tti dhmAyati dhmAyate vA jvalati" avR0|| 10. "dIpayaSTiH" avR0|| 11. "dazA" avR0| 'battI' iti bhASAyAma, 'vATa' 'battI' iti prasiddhaM vcnm|| 12. tilaM lA 1 // 13. "dIvacaMpae tti dIpasthaganakam" avR0|| 14. "agniH" avR0|| 15. AgArassa lA 1 / "agAraM-kuTIgRham" avR0||16. "bhittayaH" avR0|| 17. "kaDaNa tti traTikAH" avR0|| 18. "dhAraNa tti balaharaNAdhArabhUte sthUNe" avR0|| 19. "dhAraNayoruparivarti tiryagAyatakASTham , 'mobha' iti yat prasiddham" avR0|| 20. "vaMzAH-chittvarAdhArabhUtAH" avR0|| 21. "mallA:-kuDyAvaSTambhana-sthANavaH, balaharaNAdhAraNAzritAni vA chittvarAdhArabhUtAni UrdhvAyatAni kASThAni" avR0|| 22. "valkAH-vaMzAdibandhanabhUtA vaTAditvacaH" avR0|| 23. "chittvarANi-vaMzAdimayAni chAdanAdhArabhUtAni kiliJjAni" avR0|| 24. "chAdanaMdarbhAdimayaM paTalam" avR0|| Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 12-24] - jhiyAyamANesu padIva-agAresu joijalaNanidesAi jhiyAti 1 goyamA ! no agAre jhiyAti, no kuDDA jhiyAti, jAva no chANe jhiyAti, jotI jhiyAti / [su. 14-29. jIva-cauvIsadaMDaesu egatta-puhatteNaM ega-bahuorAliyA ipaMcasarIrehi kiriyAparUSaNA] 14. jIve NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo katikirie 1 goyamA ! 5 siya tikirie, siya caukirie, siya paMcakirie, siya akirie| 15. neraie NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo katikirie 1 goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya pNckirie| 16. asurakumAre NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo katikirie 1 evaM ceva / 17. evaM jAva vemANie, navaraM maNusse jahA jIve (su. 14) / 10 18. jIve NaM bhaMte ! orAliyasarIrehiMto katikirie 1 goyamA ! siya tikirie jAva siya akirie| 19. neraie NaM bhaMte ! orAliyasarIrehiMto katikirie ? evaM eso jahA paDhamo daMDao (su. 15-17) tahA imo vi apariseso bhANiyanvo jAva vemANie, navaraM maNusse jahA jIve (su. 18) / 20. jIvA NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo katikiriyA 1 goyamA ! siya tikiriyA jAva siya akiriyaa| 21. neraiyA NaM bhaMte ! orAliyasarIrAo katikiriyA ? evaM eso vi jahA paDhamo daMDao (su. 15-17) tahA bhANiyanvo jAva vemANiyA, navaraM maNussA jahA jIvA (su. 20) / 20 22. jIvA NaM bhaMte ! orAliyasarIrehiMto katikiriyA 1 goyamA ! tikiriyA vi, caukiriyA vi, paMcakiriyA vi, akiriyA vi| 23. neraiyA NaM bhaMte ! orAliyasarIrehiMto kaikiriyA ? goyamA ! tikiriyA vi, caukiriyA vi, paMcakiriyA vi| 24. evaM jAva vemANiyA, navaraM maNussA jahA jIvA (su. 22) / 25 .. "audArikazarIrAt parakIyamaudArikazarIramAzritya" avR0|| Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 7 15 biyAha paNNattisutaM [sa0 8 u0 6-7 25. jIve NaM bhaMte! veuvviyasarIrAo katikirie ? goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya akirie / 26. neraie NaM bhaMte ! veuvtriyasarIrAo kati kirie ? goyamA ! siya tikirie, siya caukirie / 29. evaM jahA veuvtriyaM tahA AhAragaM pi, teyagaM pi, kammagaM pi 1. bhANiyavvaM / ekkekke cattAri daMDagA bhANiyavvA jAva vemANiyA NaM bhaMte ! kammagasarIrehiMto kaikiriyA 1 goyamA ! tikiriyA vi, caukiriyA vi / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 / 20 27. evaM jAva vemANie, navaraM maNusse jahA jIve (su. 25) / 28. evaM jahA orAliyasarIreNaM cattAri daMDagA bhaNiyA tahA veubviyasarIreNa vi cattAri daMDagA bhANiyavvA, navaraM paMcamakiriyA na bhaNNai, sesaM taM ceva / aTTamasayassa chaTTo uddesao samanto // 8-6 // [sattamo uddeso 'adatte '] [su. 1 - 2. rAyagihe nagare annautthiyavAso bhagavao samosaraNaM ca ] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nagare / vaNNao / guNasilae ceie / vaNNao, jAva puDhavisilAvaTTao / tassa NaM guNasilayassa ceiyassa adUrasAmaMte bahave annautthiyA parivasaMti / 2. teNaM kAleNaM teNaM samaraNaM samaNe bhagavaM mahAvIre AMdigare jAva samosaDhe jAva parisA paDigayA / [su. 3 - 15. annautthiyANaM niggaMthatherehiM saha adiNNAdANa - visao vivAdo ] 3. teNaM kAleNaM teNaM samaraNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa bahave aMtevAsI therA bhagavaMto jAtisaMpannA kulasaMpannA jahA bitiyasae ( sa. 2 u. 5 1. Adikare lA 1 // Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 25-29, 1-9] annautyiya-niggaMthANaM adinAdANavisao vivAdo 367 su. 12) jAva jIviyAsAmaraNabhayavippamukkA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte uDDhaMjANU ahosirA jhANakoTThovagayA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANA jAva vihrNti| 4. tae NaM te annautthiyA jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tubbhe gaM ajo! tivihaM tiviheNaM 5 assaMjayaavirayaappaDihaya jahA sattamasae bitie uddesae (sa. 7 u. 2 su. 1 [2]) jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 5. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-keNaM kAraNeNaM ajo ! amhe tivihaM tiviheNaM assaMjayaaviraya jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo 1 6. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tubbhe gaM ano! adinnaM geNhaha, adinnaM bhuMjaha, adinnaM sAtijaha / tae NaM tubne adinnaM geNhamANA, adinnaM bhuMjamANA, adinnaM sAtijamANA tivihaM tiviheNaM assaMjayaaviraya jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 7. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI keNaM kAraNeNaM 15 ajo! amhe adinnaM geNhAmo, adinnaM bhujAmo, adinnaM sAtijAmo, tae NaM amhe adinnaM geNhamANA, jAva adinnaM sAtijamANA tivihaM tiviheNaM assaMjaya jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo ? 8. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tumhANaM ajo ! dijamANe adinne, paMDigahejamANe apaDiggahie, nisirijamANe aNisaTTe, tumbhe 20 NaM ajo! dijamANaM paMDiggahagaM asaMpattaM ettha NaM aMtarA kei avaharijjA, gAhAvaissa NaM taM, no khalu taM tu , tae NaM tumbhe adinnaM geNhaha jAva adinnaM sAtijjaha, tae NaM tubbhe adinnaM geNhamANA jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 9. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-no khalu ajo! amhe adinnaM giNhAmo, adinnaM bhuMjAmo, adinnaM sAtijAmo, amhe 25 1. jhANakuTTho' lA 1 // 2. "svadadhve anumanyadhve ityarthaH" avR0 / sAijaha lA 1 // 3. tumhe lA 1 // 4. tumbhe NaM lA 1 // 5. paDigAhejadeg lA 1 // 6. apaDigAhie lA 1 // 7. " nisRjyamAnaM kSipyamANaM pAtrApekSayA" avR0|| 8. paDiggahaM asaM lA 1 // Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 . viyAhapaNNattisuMta [sa08 u07 NaM ajo! dinnaM geNhAmo, dinnaM bhuMjAmo, dinnaM sAtijAmo, tae NaM amhe dinnaM geNhamANA dinnaM bhuMjamANA dinnaM sAtijamANA tivihaM tiviheNaM saMjayavirayapaDihaya jahA sattamasae (sa. 7 u. 2 su. 1[2]) jAva egaMtapaMDiyA yAvi bhavAmo / 10. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-keNa kAraNaNaM 5 ajo ! tumhe dinnaM geNhaha jAva dinnaM sAtijaha, tae NaM tubbhe dinnaM geNhamANA jAva egaMtapaMDiyA yAvi bhavaha ? 11. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-amhe NaM ajo! dijamANe dinne, paMDigahejamANe paDiggahie, nisirijjamANe nisaTTe / amhaM NaM ajo! dijamANaM paDiggahagaM asaMpattaM ettha Na aMtarA kei avaharejA, amhaM NaM taM, No khalu taM gAhAvaissa, tae NaM amhe dinnaM geNhAmo dinnaM bhuMjAmo, dinnaM sAtijAmo, tae NaM amhe dinnaM geNhamANA jAva dinnaM sAtijamANA tivihaM tiviheNaM saMjaya jAva egaMtapaMDiyA yAvi bhvaamo| tubbhe gaM ajo! appaNA ceva tivihaM tiviheNaM assaMjaya jAva egaMtabAlA yAvi bhvh| 12. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-keNa kAraNeNaM 15 ajo! amhe tivihaM jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo ? 13. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-tubbhe gaM ajo! adinnaM geNhaha, adinnaM bhuMjaha, adinnaM sAijaha, tae NaM ajo! tubbhe adinnaM ge0 jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 14. tae NaM te annautthiyA te there bhagavate evaM vayAsI-keNa 2. kAraNeNaM ajo! amhe adinnaM geNhAmo jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo? 15. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-tubbhe NaM ajo! dijamANe adinne taM ceva jAva gAhAvaissa NaM taM, No khalu taM tubhaM, tae NaM tubbhe adinnaM geNhaha, taM ceva jAva egaMtabAlA yAvi bhvh| [su. 16-24. annautthiyANaM niggaMthatherehiM saha puDhavihiMsAvisao viSAdo] 16. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tubbhe gaM ajjo ! tivihaM tiviheNaM assaMjaya jAva egaMtabAlA yAvi bhvh| 1. paDiggAhijamANe paDiggAhie lA 1 // : Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 10-22] anautthiya-nigaMthANaM puDhavihiMsAvisao vivAo 3 69 17. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI--keNa kAraNeNaM amhe tivihaM tiviheNaM jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo ? 18. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayAsI-tubbhe gaM ajo ! 'rIyaM rIyamANA puDhaviM peceha abhihaNaha vatteha leseha~ saMghAeha saMghaTTeha paritAveha kilomeha uvaddaveha, tae NaM tubbhe puDhaviM peJcemANA jAva uvaddavemANA. 5. tivihaM tiviheNaM asaMjayaaviraya jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 19. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-no khalu ajjo ! amhe "rIyaM rIyamANA puDhaviM peJcemo abhihaNAmo jAva uvaddavemo, amhe NaM ajjo ! rIyaM rIyamANA koyaM vA joga vA riya" vA paDucca desaM deseNaM vayAmo, paesaM paeseNaM vayomo, teNaM amhe desaM deseNaM vayamANA paesaM paeseNaM vayamANA 10 no puDhavi peJcemo abhihaNAmo jAva uvaddavemo, tae NaM amhe puDhaviM apeJcemANA aNabhihaNemANA jAva aNuvaddavemANA tivihaM tiviheNaM saMjaya jAva egaMtapaMDiyA yAvi bhavAmo, tubbhe NaM ajo ! appaNA ceva tivihaM tiviheNaM assaMjaya jAva bAlA yAvi bhvh| 20. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM vayA~sI-keNaM kAraNeNaM 15 ajo ! amhe tivihaM tiviheNaM jAva egaMtabAlA yAvi bhavAmo? 21. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-tubbhe gaM ajo! rIyaM rIyamANA puDhaviM peJceha jAva uvaddaveha, tae NaM tubbhe puDhaviM peccamANA jAva uvaddavemANA tivihaM tiviheNaM jAva egaMtabAlA yAvi bhavaha / 22. tae NaM te annautthiyA te there bhagavaMte evaM bayAsI-tubbhe NaM 20 1. "rIta-gamanam , rIyamANAH-gacchantaH, gamanaM kurvANA ityrthH|" avR0|| 2. "pRthivImAkrAmatha" avR0|| 3. "abhihaNaha ti pAdAbhyAmAbhimukhyena hatha" avR0|| 4. "vatteha tti pAdAbhighAtena eva vartayatha-vakSNatAM nayatha" avR0|| 5. "leseha tti zleSayatha-bhUmyA (mi) zliSTAM kurutha" avR0|| 6."saMghAeha tti saMghAtayatha-saMhatAM kurutha" avR0|| 7. "saMghaTTeha tti saMghavyatha-spRzatha" aghR0||8. "paritAveha tti paritApayatha-samantAtU jAtasantApAM kurutha" avR0|| 9. "kilAmeha tti klamayatha-mAraNAntikasamudghAtaM gamayatha" avR0||10. "uvaddaveha tti upadravayatha-mArayatha" avR0||11. riyaM riyalA 1 // 12."kArya-zarIraM pratItyoccArAdikAryamityarthaH" avR0|| 13. yoga-glAnavaiyAvRtyAdivyApAraM pratItya" avR0|| 14. "riyaM vA paDucca tti RtaM-satyaM pratItya-apkAyAdijIvasaMrakSaNaM saMyamamAzritya" avR0|| 15. degyAmo, tae NaM amhe lA 1 // 16. vayAsi lA 1 // 24 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 o viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u0 7-8 ajo! gammamANe agate, vItikamijamANe avItikaMte rAyagihaM nagaraM saMpAviukAme asaMpatte ? 23 tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM vayAsI-no khalu ajo ! amhaM gammamANe agae, vIikkamijamANe avItikaMte rAyagihaM nagaraM jAva 5 asaMpatte, amhaM NaM ajo! gammamANe gae, vItikamijamANe vItikaMte rAyagihaM nagaraM saMpAviukAme saMpatte, tumbhaM NaM appaNA ceva gammamANe agae vItikkamijamANe avItikaMte rAyagihaM nagaraM jAva asaMpatte / 24. tae NaM te therA bhagavaMto te annautthie evaM paDihaNeti, paDihaNittA gaMippavAyaM nAmamajjhayaNaM pannavaiMsu / [su. 25. gaippavAyabheyaparUSaNatthaM paNNaSaNAsuttAghaloyaNaniddeso] 25. kaivihe NaM bhaMte ! gaippavAe paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe gaippavAe paNNate, taM jahA-payogagatI tatagatI baMdhaNacheyaNagatI uvavAyagatI vihaaygtii| etto Arabbha peyogapayaM niravasesaM bhANiyavvaM, jAva se te vihaaygii| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| aTThamasayassa sattamo // 8.7 // [aTThamo uddeso 'paDiNIe'] [su. 1. aTThamudesagassubugdhAo] 1. rAyagihe nayare jAva evaM vayAsI [su. 2-7. guru-gai-samUha-aNukaMpA-suya-bhAvapaDiNIyabheyaparUSaNA] 2. 2. gurU NaM bhaMte ! paDucca kati paDiNIyA paNNattA 1 goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA-AyariyapaDiNIe uvajjhAyapaDiNIe therapaDiNIe / 1. "gaippavAyaM ti gatiH prodyate-prarUpyate yatra tad gatipravAdam , gatervA-pravRtteH kriyAyAH prapAtaH prapatanasambhavaH prayogAdiSu artheSu vartanaM gatiprapAtaH tatpratipAdakamadhyayanaM gatiprapAtam, tatprajJApitavantaH gativicAraprastAvAditi" avR0|| 2. dRzyatAM zrImahAvIrajaina vidyAlayaprakAzita piNNavaNAsuttaM vibhAga 1' pR0 268 taH 273 // 3. taMlA 1 // 4. "gurU NaM ti gurUn-tattvopadezakAn , pratItya-Azritya" avR0|| Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 23-25, 1-9] guru-gai-samUhAipaDiNIyabheyaparUvaNAi 3. gaI NaM bhaMte! paDucca kati paDiNIyA paNNatA ? goyamA ! tao paDiNIyA paNNatA, taM jahA-ihalogapaDiNIe paralogapaDiNIe duhologpddinniie| 4. samUhaM NaM bhaMte! paDuca kati paDiNIyA paNNattA? goyamA! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA-kulapaDiNIe gaNapaDiNIe saMghapaDiNIe / 5. aNukaMpaM paDucca0 pucchA / goyamA! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA-tavassipaDiNIe gilANapaDiNIe sehapaDiNIe / 6. suyaM NaM bhaMte ! pahucca0 pucchA / goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, taM jahA-suttapaDiNIe atthapaDiNIe tdubhypddinniie| 7. bhAvaM NaM bhaMte ! paDucca0 pucchA / goyamA ! tao paDiNIyA paNNattA, 1. taM jahA-nANapaDiNIe daMsaNapaDiNIe carittapaDiNIe / [su. 8. paMcavihayavahAraparUSaNA] 8. kaivihe NaM bhaMte ! vavahAre paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe vavahAre paNNatte, taM jhaa-aagm-sut-aannaa-dhaarnnaa-jiie| jahA se tattha Agame siyA, AgameNaM vavahAraM paTTavejA / No ya se tattha Agame siyA; jahA se tattha sute 15 siyA, sueNaM vavahAraM pttttvejaa| No vA se tattha sue siyA; jahA se tattha ANA siyA, ANAe vavahAraM pttttvejaa| No ya se tattha AgA siyA; jahA se tattha dhAraNA siyA, dhAraNAe vavahAraM pttttvejjaa| No ya se tattha dhAraNA siyA; jahA se tattha jIe siyA jIeNaM vavahAraM pttttvejaa| icceehiM paMcahiM vavahAraM paTTavejA, taM jahA-AgameNaM sueNaM ANAe dhAraNAe jIeNaM / jahA jahA se Agame sue 20 ANA dhAraNA jIe tahA tahA vavahAraM pttttvejaa| [su. 9. paMcavihaSabahAraSavaharamANe niggaMthe ArAhae] 9. se kimAhu bhaMte ! AgamabaliyA samaNA niggaMthA icceyaM paMcavihaM 1. 'lokapa lA 1 // 2. duilo lA 1 // 3. "iceyaM ti ityetad vakSyamANam , athavA ityevamiti" avR0|| Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 viyAhapaNNattisut [sa0 8 u08 vavahAraM jayA jayA jahiM jahiM tayA tayA tahiM tahiM aNissiovassitaM samma vavaharamANe samaNe niggaMthe ANAe ArAhae bhavai ? [su. 10. baMdhassa bheyajugaparUvaNA] 10. kaivihe NaM bhaMte ! baMdhe paNNatte 1 goyamA ! duvihe baMdhe pannatte, 5 taM jahA-iriyAvahiyAbaMdhe ya saMparAiyabaMdhe y| [su. 11-14. vivihaadhekkhAe vittharao iriyAvahiyabaMdhasAmiparUSaNA] 11. iriyAvahiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraio baMdhai, tirikkhajoNio baMdhai, tirikkhajoNiNI baMdhai, maNusso baMdhai, maNussI baMdhai, devo baMdhai, devI baMdhai ? goyamA ! no neraio baMdhai, no tirikkhajoNIo baMdhai, no tirikkhajoNiNI baMdhai, no devo baMdhai, no devI baMdhai, puvvapaDivannae paiDucca maNussA ya, maNussIo ya baMdhati, paDivajjamANae paDucca maNusso vA baMdhai 1, maNussI vA baMdhai 2, maNussA vA baMdhaMti 3, maNussIo vA baMdhati 4, ahavA maNusso ya maNussI ya baMdhai 5, ahavA maNusso ya maNussIo ya baMdhati 6, ahavA maNussA ya maNussI ya baMdhati 7, ahavA maNussA ya maNussIo 15 ya baMdhati 8 / 12. taM bhaMte! kiM itthI baMdhai, puriso baMdhai, napuMsago baMdhati, itthIo baMdhati, purisA baMdhaMti, napuMsagA baMdhaMti ? noitthInopurisononapuMsago baMdhai ? goyamA ! no itthI baMdhai, no puriso baMdhai jAva no napuMsao baMdhai / puvapaDi vannae paDucca avagayavedA baMdhaMti, paDivajamANae ya paDucca avagayavedo vA baMdhati, 20 avagayavedA vA baMdhaMti / 1. "anizritopAzritam anizritaiH-sarvAzaMsArahitaH, upAzritaH-aGgIkRtaH, anizritopAzritaH, tam / athavA nizritazca ziSyatvAdipratipannaH, upAzritazca sa eva vaiyAvRttyakaratvAdinA pratyAsannataraH, tau; athavA nizritaM-rAgaH upAzritaM ca-dveSaH, te; athavA nizritaM ca-AhArAdilipsA, upAzritaM ca-ziSyapratIcchaka-kulAdyapekSA, te; na sto yatra tat tathA iti kriyAvizeSaNam , sarvathA pakSapAtarahitatvena yathAvadityarthaH" avR0|| 2. "atrottarAvagamArtham 'Ahureva' iti guruvacanaM gamyamiti / anye tu 'se kimAhu bhaMte! ityAdyevaM vyAkhyAnti-atha kimAhurbhadantaH AgamabalikA zramaNA nirgranthAH 'paJcavidhavyavahArasya phalam ?,' iti zeSaH / atrottaram AhaicceyaM ityAdi" avR0|| 3. paDuccA lA 1 // Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su. 10-15] vivihaavekkhAe iriyAvahiyabaMdhasAmiparUvaNAi 373 13. jai bhaMte ! avagayavedo vA baMdhai, avagayavedA vA baMdhati taM' bhaMte ! kiM itthIpacchAkaDo baMdhai 1, purisapacchAkaDo baMdhai 2, napuMsakapacchAkaDo baMdhai 3, itthIpacchAkaDA baMdhati 4, purisapacchAkaDA vi baMdhati 5, napuMsagapacchAkaDA vi baMdhati 6, udAhu itthipacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya baMdhati 4, udAhu itthIpacchAkaDo ya NapuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 4, udAhu purisa- 5 pacchAkaDo ya NapuMsagapacchAkaDo ya baMdhai 4, udAhu itthipacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya NapuMsagapacchAkaDo ya bhANiyavvaM 8, evaM ete chavvIsaM bhaMgA 26 jAva udAhu itthIpacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya napuMsakapacchAkaDA ya baMdhaMti ? goyamA! itthipacchAkaDo vi baMdhai 1, purisapacchAkaDo vi baMdhai 2 napuMsagapacchAkaDo vi baMdhai 3, itthIpacchAkaDA vi baMdhaMti 4, purisapacchAkaDA vi 10 baMdhati 5, napuMsakapacchAkaDA vi baMdhati 6, ahavA itthIpacchAkaDo ya purisapacchAkaDo ya baMdhai 7, evaM ee ceva chavvIsaM bhaMgA bhANiyavvA jAva ahavA itthipacchAkaDA ya purisapacchAkaDA ya napuMsagapacchAkaDA ya baMdhati / 14. taM bhaMte ! kiM baMdhI baMdhai baMdhissai 1, baMdhI baMdhai na baMdhissai 2, baMdhI na baMdhai baMdhissai 3, baMdhI na baMdhai na baMdhissai 4, na baMdhI baMdhai 15 baMdhissai 5, na baMdhI baMdhai na baMdhissai 6, na baMdhI na baMdhai baMdhissai 7, na baMdhI na baMdhai na baMdhissai 81 goyamA ! bhavAgarisaM paDucca atthegatie baMdhI baMdhai baMdhissai / atthegatie baMdhI baMdhai na baMdhissai / evaM taM ceva savvaM jAva atthegatie na baMdhI na baMdhai na baMdhissai / gahA~garisaM paDucca atthegatie baMdhI, baMdhai, baMdhissai; evaM jAva atthegatie na baMdhI, baMdhai, baMdhissai / No 20 ceva NaM na baMdhI, baMdhai, na baMdhissai / atthegatie na baMdhI, na baMdhai, baMdhissai / atthegatie na baMdhI, na baMdhai, na bNdhissi| [su. 15-16. iriyApahiyabaMdhaM paDucca sAdisapajayasiyAi desasavyAibaMdhaparUSaNA] 15. taM bhaMte ! kiM sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, sAIyaM apajjavasiya 25 baMdhai, aNAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM apajjavasiyaM baMdhai ? goyamA ! 1. "taM bhaMte! tti tadA bhadanta! tadvA-karma" avR0|| 2. "tad-iti aipithikaM karma" bhvR.|| 3. "baMdhIti baddhavAn" avR0|| 4. degNAkarilA 1 // Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 viyAhapaNNattisutaM [sa0 8 u08 sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no sAIyaM apajjavasiyaM baMdhai, no aNAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai, no aNAIyaM apajjavasiyaM baMdhai / 16. taM bhaMte ! kiM deseNaM desaM baMdhai, deseNaM savvaM baMdhai, savveNaM desaM baMdhai, savveNaM savvaM baMdhai ? goyamA ! no deseNaM desaM baMdhai, No deseNaM savvaM 5 baMdhai, no savveNaM desaM baMdhai, savveNaM savvaM baMdhai / [su. 17-20. ghivihaavekkhAe vittharao saMparAiyabaMdhasAmiparUvaNA] 17. saMparAiyaM NaM bhaMte ! kammaM kiM neraiyo baMdhai, tirikkhajoNIo baMdhai, jAva devI baMdhai ? goyamA ! neraio vi baMdhai, tirikkhajoNIo vi baMdhai, tirikkhajoNiNI vi baMdhai, maNusso vi baMdhai, maNussI vi baMdhai, devo 10 vi baMdhai, devI vi baMdhai / 18. taM bhaMte ! kiM itthI baMdhai, puriso baMdhai, taheva jAva noitthInopurisononapuMsao baMdhai ? goyamA ! itthI vi baMdhai, puriso vi baMdhai, jAva napuMsago vi bNdhd| ahavee ya avagayavedo ya baMdhai, ahavee ya avagayaveyA ya baMdhati / 15 19. jai bhaMte! avagayavedo ya baMdhai avagayavedA ya baMdhati taM bhaMte ! kiM itthIpacchAkaDo baMdhai, purisapacchAkaDo evaM jaheva iriyAvahiyAbaMdhagassa taheva niravasesaM jAva ahavA itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDA ya bNdhNti| 20. taM bhaMte! kiM baMdhI baMdhai baMdhissai, baMdhI baMdhai na baMdhissai 2; 20 baMdhI na baMdhai, baMdhissai 3; baMdhI na baMdhai, na baMdhissai 41 goyamA! atthegatie baMdhI baMdhai baMdhissai 1; atthegatie baMdhI baMdhai, na baMdhissai 2, atthegatie baMdhI na baMdhai, baMdhissai 3, atthegatie baMdhI na baMdhai na baMdhissai 4 / [su. 21-22. saMparAiyabaMdhaM paDucca sAdisapaJjayasiyAi desasavvAibaMdhaparUpaNA] 21. taM bhaMte ! kiM sAIyaM sapajjavasiyaM baMdhai ? pucchA taheva / goyamA ! sAIyaM vA sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM vA sapajjavasiyaM baMdhai, aNAIyaM vA apajjavasiyaM baMdhai, No ceva NaM sAIyaM apajavasiya baMdhai / 25 Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 16-28] vivihaavekkhAe saMparAiyabaMdhasAmiparUvaNAi .375 22. taM bhaMte ! kiM deseNaM desaM baMdhai 1 evaM jaheva iriyAvahiyAbaMdhagassa jAva savveNaM savvaM bNdhi| [su. 23. kammapayaDibheyaparUSaNA] 23. kai NaM bhaMte ! kammapayaDIo paNNattAo 1 goyamA ! aTTha kammapayaDIo paNNattAo, taM jahA-NANAvaraNijaM jAva aMtarAiyaM / [su. 24. parIsahabheyaparUvaNA] 24. kai NaM bhaMte ! parIsahA paNNattA 1 goyamA ! bAvIsa parIsahA paNNattA, taM jahA--digiMchAparIsahe 1, pivAsAparIsahe 2, jAva daMsaNaparIsahe 22 / [su. 25-29. causu kammapayaDIsu parIsahasaMkhAparUSaNA] 25. ee NaM bhaMte ! bAvIsa parIsahA katisu kammapagaDIsu samoyaraMti ? 10 goyamA ! causu kammapayaDIsu samoyaraMti, taM jahA--nANAvaraNije, veyaNijje, mohaNije, aNtraaie| 26. nANAvaraNije NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti 1 goyamA ! do parIsahA samoyaraMti, taM jahA---paNNAparIsahe nANaparIsahe y| 27. veyaNije NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti 1 goyamA! 15 ekkArasa parIsahA samoyaraMti, taM jahA paMceva ANupuvvI, cariyA, sejjA, vahe ya, roge ya / taNaphAsa jallameva ya ekkArasa vedaNijjammi // 1 // 28. [1] daMsaNamohaNije NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! ege daMsaNaparIsahe smoyri|| [2] carittamohaNije NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! satta parIsahA samoyaraMti, taM jahA aratI acela itthI nisIhiyA jAyaNA ya akkose / sakkArapurakAre carittamohammi sattete // 2 // 1. "digiMcha tti bubhukSA, saiva parISahaH" avR0|| 2. annANaparI' lA 1 / "granthAntare svajJAnaparISaha iti paThayate" avR0|| 3. ikkA lA 1 // 4. satteva // lA 1 // . .. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 viyAhapaNNattisutaM [sa08 u08 29. aMtarAie NaM bhaMte ! kamme kati parIsahA samoyaraMti ? goyamA ! ege alAbhaparIsahe smoyri| [su. 30-34. aTTaviha-sattaviha-chavviha-ekkaSihabaMdhage abaMdhage ya parIsahasaMkhAparUSaNA] 30. sattavihabaMdhagassa NaM bhaMte! kati parIsahA paNNatA ? goyamA ! bAvIsaM parIsahA paNNatA, vIsaM puNa vedei-jaM samayaM sIyaparIsahaM vedeti No taM samayaM usiNaparIsahaM vedei, jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei No taM samayaM sIyaparIsahaM vedei / jaM samayaM cariyAparIsahaM vedeti No taM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedeti, jaM samayaM nisIhiyAparIsahaM vedei No taM samayaM cariyAparIsahaM vedei / 31. aTThavihabaMdhagassa NaM bhaMte! kati parIsahA paNNattA 1 goyamA ! bAvIsaM parIsahA paNNatA0 evaM (su. 30) aTThavihabaMdhagassa / 32. chanvihabaMdhagassa NaM bhaMte ! sarAgachaumatthassa kati parIsahA paNNattA 1 goyamA ! cosa parIsahA paNNattA, bArasa puNa vedei-jaM samayaM sIya parIsahaM vedei No taM samayaM usiNaparIsahaM vedei, jaM samayaM usiNaparIsahaM vedei 15 no taM samayaM sIyaparIsahaM vedei| jaM samayaM cariyAparIsahaM vedeti No taM samayaM senAparIsahaM vedei, jaM samayaM sejAparIsaha vedeti No taM samayaM cariyAparIsahaM vedei| 33. [1] ekkavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! vIyarAgachaumatthassa kati parIsahA paNNattA ? goyamA ! evaM ceva jaheva chvvihbNdhgss| [2] egavihabaMdhagassa NaM bhaMte ! sajogibhavatthakevalissa kati parIsahA 2. paNNattA 1 goyamA ! ekkArasa parIsahA paNNattA, nava puNa vedei| sesaM jahA chvihbNdhgss| 34. abaMdhagassa NaM bhaMte ! ajogibhavatthakevalissa kati parIsahA paNNatA ? goyamA ! aikkArasa parIsahA paNNattA, nava puNa vedei, jaM samayaM 1. "yatra samaye" avR0|| 2. degttA, taM brahA-chuhAparIsahe pivAsAparIsahe sIyaparIsahe daMsaparIsahe masagaparIsahe jAva alaabhpriishe| evaM bhaTThaSihabaMdhagassa likhitapratyantare, mudrite tu etatpAThAnantaraM 'vi, sattavihabaMdhagassa vi' ityadhikapAThasahitaM mUle'sti // 3. cauddasa lA 1 // 5.sijjA lA // 5. ikArasa lA 1 // Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 29-39] aTTavihAibaMdhaga-abaMdhagANa parIsahasaMkhAparUvaNAi sIyaparIsahaM vedeti no taM samayaM usiNaparIsahaM vedei, jaM samayaM usiNaparIsahaM vedeti no taM samayaM sIyaparIsahaM vedei / jaM samayaM cariyAparIsahaM vedei no taM samayaM sejjAparIsahaM vedeti, jaM samayaM sejjAparIsahaM vedei no taM samayaM cariyAparIsahaM vedei| [su. 35-45. uccatta-khettagamaNa-khettAvabhAsaNa-khettujAvaNa-khettataSaNa- 5 khettabhAsaNAI paDucca vittharao jaMbuddISasariyavattavyayA] 35. jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti, majjhaMtiyamuhuttasi mUle ya dUre ya dIsaMti, atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti ? haMtA, goyamA! jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya taM ceva jAva atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti / 36. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi ya majjhaMtiyamuhuttaMsi ya, atthamaNamuhuttaMsi ya savvattha samA uccatteNaM 1 haMtA, goyamA ! jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uMggamaNa jAva uccatteNaM / 37. jai NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi ya majhaMtiyamuhuttaMsi ya atthamaNamuhuttaMsi jAva uccatteNaM se keNaM khAi aTeNaM 15 bhaMte ! evaM vuccai 'jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsati jAva atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mule ya dIsaMti ?' goyamA ! lesApaDighAeNaM uMggamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti, lesAbhitAveNaM mamaMtiyamuhuttaMsi mule ya dUre ya dIsaMti, lessApaDighAeNaM atthamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti, se teNaTeNaM goyamA! evaM vuccai-jaMbuddIve NaM dIve sUriyA uggamaNa- 20 muhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsati jAva atthamaNa jAva dIsaMti / 38. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA kiM tIyaM khettaM gacchaMti, paDuppannaM khetaM gacchaMti, aNAgayaM khettaM gacchaMti ? goyamA ! No tIyaM khetaM gacchaMti, paDuppannaM khettaM gacchaMti, No aNAgayaM khettaM gacchaMti / 39. jaMbuddIve NaM dIve sUriyA kiM tIyaM khettaM obhAsaMti, paDuppannaM 25 1. uggamamANalA ||2.seennttredeg lA 1 // Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 15 vivAhapaNNattisutaM [sa08 u08-9 khettaM obhAsaMti, aNAgayaM khettaM obhAsaMti ? goyamA ! no tIyaM khettaM obhAsaMti, paDuppannaM khettaM obhAsaMti, no aNAgayaM khettaM obhAsaMti / 41. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA kiM tIyaM khettaM ujjoveMti ? evaM ceva jIva niyamA chaddisiM / 42. evaM taveMti, evaM bhAsaMti jAva niryamA chaddisiM / 43. jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve sUriyANaM kiM tIe khette kiriyA kajjai, paDuppanne khitte kiriyA kajjai, aNAgae khette kiriyA kajjai 1 goyamA ! no tIe 10 khette kiriyA kajjai, paDuppanne khette kiriyA kajjai, No aNAgae khette kiriyA kajjai / 20 40. taM bhaMte! kiM puTThe obhAsaMti, apuThThe obhAsaMti ? goyamA ! puThThe obhAsaMti, no apuTThe obhAsaMti jAva niyamA chaddisiM / 44. sA bhaMte! kiM puTThA kajjati, apuTThA kajjai ? goyamA ! puTThA kajjai, no apuTThA jati jAva niryamA chaddisiM / 45. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve sUriyA kevatiyaM khettaM uDDha tavaMti, kevatiyaM khettaM ahe tavaMti, kevatiyaM khettaM tiriyaM tavaMti ? goyamA ! egaM joyaNasayaM uDDha tavaMti, aTThArasa joyaNasayAI ahe tavaMti, sIyAlIsaM joyaNasahassAI doNi tevaDhe joyaNasae ekkavIsaM ca saTThie joyaNassa tiriyaM tavaMti / [su. 46-47. caMdAiuDDhoghavannagaparUSaNAijANaNatthaM jIvAbhigamasutAvaloyaNaniddeso ] 46. aMto NaM bhaMte! mANusuttarassa pavvayassa je caMdima- sUriya- gahagaNaNakkhatta-tArArUvA te NaM bhaMte! devA kiM uDDhovavannagA 1 jahA jIvAbhigame tava niravasesaM jAva ukkoseNaM chammAsA / "" 1. 'iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam - ' taM bhaMte! kiM ogADhaM obhAsai, aNogADhaM obhAsai ? goyamA ! ogADhaM obhAsai, no aNogADhaM ' ityAdi, 'taM bhaMte! katidisiM obhAsei ? gothamA !' ityetadantamiti" a0 // 2. niyamaM lA 1 // sarvotkRSTa divase cakSuH sparzApekSayA'vaseyamiti " a0 // jIvAbhigamasUtra patra 345-46, Agamodaya 0 // 3. "sIyAlIsamityAdi, etacca 4. bhAge lA 1 // 5. dRzyatAM Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 379 su0 40-47, 1-7] uccattAi paDucca vittharao jaMbuddIvasUriyavattavvayAi 47. bahiyA NaM bhaMte ! mANusuttarassa0 jahA jIvAbhigame jAva iMdaTThANe NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM uvavAeNaM virahie pannate 1 goyamA! jahannaNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM chammAsA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| aTThamasae aTThamo uddeso samatto // 8.8 // [navamo uddeso 'baMdha'] [su. 1. payogabaMdha-dhIsasAbaMdhanAma baMdhabheyajugaM] 1. kaivihe NaM bhaMte ! baMdhe paNNatte ? goyamA ! duvihe baMdhe paNNate, taM jahA--payogabaMdhe ya, vIsasAbaMdhe ya / [su. 2-11. vIsasAbaMdhassa bheya-pabheyanirUSaNApubvaM vittharao parUSaNA] 1. 2. vIsasAbaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-sAIyavIsasAbaMdhe ya aNAIyavIsasAbaMdhe ya / 3. aNAIyavIsasAbaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA-dhammatthikAyaannamannaNAdIyavIsasAbaMdhe adhammatthikAyaannamannaaNAdIyavIsasAbaMdhe, aagaastthikaayannmnnannaadiiyviissaabNdhe| 15 4. dhammatthikAyaannamannaaNAdIyavIsasAbaMdhe NaM bhaMte! kiM desaMbaMdhe savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe, no savvabaMdhe / 5. evaM adhammatthikAyaannamannaaNAdIyavIsasAbaMdhe vi, evaM AgAsatthikAyaannamannaaNAdIyavIsasAbaMdhe vi / 6. dhammatthikAyaannamannaaNAIyavIsasAbaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM 20 hoi ? goyamA ! savvaddhaM / 7. evaM adhammasthikAe, evaM aagaastthikaaye| 1. dRzyatAM jIvAbhigamasUtra patra 346, Agamodaya0 // 2. aNAiya' lA 1 // 3. "dezataHdezApekSayA bandhaH dezabandhaH, yathA saGkalikAkaTikAnAm" avR0|| 4. "sarvataH-sarvAtmanA bandhaH sarvabandhaH, yathA kSIra-nIrayoH" avR0|| Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u09 8. sAdIyavIsasAbaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA ! tivihe paNNatte, taM jahA-baMdhaNapaJcaie bhAyaNapaJcaie prinnaampnycie| 9. se kiM taM baMdhaNapaJcaie ? baMdhaNapaJcaie, jaM NaM paramANupuggalA dupaesiya-tipaesiya-jAva-dasapaesiya-saMkhejapaesiya-asaMkhejapaesiya-aNaMtapaesi5 yANaM khaMdhANaM vemAyaniddhayAe vemAyalukkhayAe vemAyaniddha-lukkhayAe baMdhaNapaJcaieNaM baMdhe samuppajjai jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM asaMkhenaM kAlaM / se taM bNdhnnpnycie| 10. se kiM taM bhAyaNapaJcaie ? bhAyaNapaJcaie, jaM NaM juNNasurA-juNNagula-juNNataMdulANaM bhAyaNapaJcaieNaM baMdhe samuppajai jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkheja kaalN| se taM bhaaynnpnycie| 1. 11. se kiM taM pariNAmapaJcaie 1 pariNAmapaJcaie, jaM NaM abbhANaM abbha rukkhANaM jahA tatiyasae (sa0 3 u0 7 su. 4 [5]) jAva amohANaM pariNAmapaccaieNaM baMdhe samuppajjai jahannaNaM evaM samayaM, ukkoseNaM chmmaasaa| se taM prinnaampnycie| se taM saadiiyviissaabNdhe| se taM viissaabNdhe| [su. 12-129. payogabaMdhassa vittharao parUSaNA] [su. 12. payogabaMdhassa bheya-pabheyaparUvaNA] 12. se kiM taM payogabaMdhe ? payogabaMdhe tivihe paNNatte, taM jahAaNAIe vA apajjavasie 1, sAdIe vA apajjavasie 2, sAdIe vA sapajjavasie 3 / tattha NaM je se aNAIe apajjavasie se NaM aTThaNDaM jIvamajjhapaesANaM / tattha vi NaM tiNhaM tiNiM aNAIe apajjavasie, sesANaM saaiie| tattha NaM je se sAdIe 20 apajjavasie se NaM siddhANaM / tattha NaM je se sAIe sapajjavasie se NaM cauvihe paNNate, taM jahA-AlAvaNabaMdhe alliyAvaNabaMdhe sarIrabaMdhe sriirppyogbNdhe| 1. "bhAjanam-AdhAraH" avR0|| 2. "pariNAmaH-rUpAntaragamanam" avR0|| 3. 'puggale likhitapratipAThabhedaH // 1. etadvayAkhyA'nantaraM vRttau cUrNikAra-prAcInaTIkAkAravyAkhyayoH sugamatva-durgamatvanirdezo'sti, tadyathA-"iti cUrNikAravyAkhyA, TIkAkAravyAkhyA tu duravagamatvAt parihRteti" // 5. AlApyate-AlInaM kriyate ebhirityAlApanAni-rajjvAdIni, taiH bandhaH tRNAdInAm AlApanabandhaH" avR0|| 6. "alliyAvaNaM-dravyasya dravyAntareNa zleSAdinA''lInasya yat karaNam , tadrUpo yo bandhaH" avR0|| 7. "samuddhAte sati yo vistArita-saMkocitajIvapradezasambandhavizeSavazAt taijasAdizarIrapradezAnAM saMbandhavizeSaH sa zarIrabandhaH / zarIribandha ityanye" avR0|| 8. "zarIrasya audArikAdeH yaH prayogeNa-vIryAntarAyakSayopazamAdijanitavyApAreNa bandhaH-tatpudgalopAdAnam , zarIrarUpasya vA prayogasya yo bandhaH sa zarIraprayogabandhaH" avR0|| Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 381 su08-16] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA [su. 13. AlAvaNabaMdhaparUSaNA] 13. se kiM taM AlAvaNabaMdhe ? AlAvaNabaMdhe, jaM NaM taNabhArANa vA kaTThabhArANa vA pattabhArANa vA palAlabhArANa vA vellabhArANa vA vettalayA-vAga-varatta-rajju-balli-kusa-dabbhamAdiehiM AlAvaNabaMdhe samuppajjai; jahanneNaM aMtomuhutaM, ukkoseNaM saMkhenaM kAlaM / se taM AlAvaNabaMdhe / [su. 14. AlliyASaNabaMdhassa lesaNAbaMdhAibhedacaukaM] 14. se kiM taM alliyAvaNabaMdhe 1 alliyAvaNabaMdhe cauvvihe pannatte, taM jahA-lesaNAbaMdhe uccayabaMdhe samuccayabaMdhe saahnnnnaabNdhe| [su. 15. lesaNAbaMdhaparUvaNA] 15. se kiM taM lesaNAbaMdhe 1 lesaNAbaMdhe, jaM NaM kuDDANaM kuTTimANaM 10 khaMbhANaM pAsAyANaM kaTThANaM cammANaM ghaDANaM paDANaM kaDANaM chuhA~-cikhalla-silesaMlakkha-mahusitthamAiehiM lesaNaehiM baMdhe samuppajjai, jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkhenaM kaalN| se taM lesaNAbaMdhe / [su. 16. uccayabaMdhaparUvaNA] 16. se kiM taM uccayabaMdhe 1 uccayabaMdhe, jaM NaM taNarAsINa vA kaTTharAsINa 15 vA pattarAsINa vA tusarAsINa vA bhusarAsINa vA gomayarAsINa vA avagararAsINa vA uccaeNaM baMdhe samuppajai, jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkhenaM kaalN| se taM uccybNdhe| 1. "vetralatA-jalavaMzakambA, vAga tti valkaH, varatrA-carmamayI, rajjuH-sanAdimayI, vallI-trapuSyAdikA, kuzAH-nirmUladarbhAH, drbhaastu-smuulaaH| AdizabdAt cIvarAdigrahaH" av0|| 2. "zleSaNA-zlathadravyeNa dravyayoH sambandhanam , tadrUpo yo bandhaH sa" avR0 // 3. "uccayaH, Uva cayanaM-rAzIkaraNam tadrUpo candhaH uccayabandhaH" avR0 // 4. "saGgataH-uccayApekSayA viziSTatara uccayaH samuccayaH, sa eva bandhaH samuccayabandhaH" avR0|| 5. "saMhananam-avayavAnA saMghAtanam , tadrUpo yo bandhaH sa saMhananabandhaH / dIrghatvAdi ca iha prAkRtazailIprabhavam" avR0|| 6 "kuTimANaM ti maNibhUmikAnAma" avR0|| 7."chahA-sudhA. bhASAyAM 'cuno' zabdena prasiddhiH" smpaa0|| 8. "cikkhalla-yatra calan janaH punaH punaH skhalati sa paGkarUpaH paGkana gRhANi cIyante iti pratItam" smpaa0|| 9. "zleSaH vajralepaH" avR0||10. vA busarA likhitprtipaatthbhedH|| 11. "avagararAsINa va tti kacavararAzInAm" avR0|| 12. " uccaeNaM ti urdhva cayanena" avR0 / uccateNaM mu0|| Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : viyAhapaNNattisutaM [sa08 u09 [su. 17. samuccayabaMdhaparUSaNA] 17. se kiM taM samuccayabaMdhe 1 samuccayabaMdhe, jaM NaM agaDa-taDAga-nadidaha-vAvI-pukkharaNI-dIhiyANaM guMjAliyANaM sarANaM sarapaMtiANaM sarasarapaMtiyANaM bilapaMtiyANaM devakula-saMbhA-pavA-thUma-khAiyANaM pharihANaM pAgAra-'TTAlaga-cariya-dAra5 gopura-toraNANaM pAsAya-ghara-saraNa-leNa-AvaNANaM siMghADaga-tiya-caukka-caccara caummuha-mahApahamAdINaM chahA-cikkhalla-silesasamuccaeNaM baMdhe samuppajai, jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM saMkhenaM kAlaM / se taM samuccayabaMdhe / [su. 18-20. sAhaNaNAbaMdhassa bheyajuyaparUSaNA] 18. se kiM taM sAhaNaNAbaMdhe 1 sAhaNaNAbaMdhe duvihe pannatte, taM jahA10 desasAhaNaNAbaMdhe ya savvasAhaNaNAbaMdhe y| 19. se kiM taM desasAhaNaNAbaMdhe 1 desasAhaNaNAbaMdhe, jaM NaM saMgaDaraha-jANa-jugga-gili-thilli-sIya-saMdamANiyA-lohI-loha~kaDAha-kaiDacchua-AsaNasayaNa-khaMbha-bhaMDe-matta-uvagaraNamAINaM desasAhaNaNAbaMdhe samuppajjai, jahanneNaM aMto muhuttaM, ukkoseNaM saMkhenaM kaalN| se taM dessaahnnnnaabNdhe| 15 20. se kiM taM savvasAhaNaNAbaMdhe ? savvasAhaNaNAbaMdhe, se NaM khIrodaga maaiinnN| se taM svvsaahnnnnaabNdhe| se taM saahnnnnaabNdhe| se taM alliyaavnnbNdhe| 1. degsabha-ppava-thU lA 1 // 2. degcaumuha lA 1 // 3. "sagaDa tti gantrI" avR0 / bhASAyAm-chakaDo, gaaddN|| 4. "raha tti syandanaH" avR0|| 5. "jANa tti yAnamlaghugantrI" avR0|| 6. "jugga tti yugyam , gollaviSayaprasiddha dvihastapramANaM vedikopazobhitaM jampAnam" avR0| 'siMhaladvIpe gollanAmakaH pradezaH prasiddhaH' smpaa0|| 7. "gilli tti hastinaH upari kolaram yat mAnuSaM giltiiv| thili tti aDapallANam / sIya tti zivikAkUTAkAreNa AcchAdito jampAnavizeSaH" avR0|| 8. "saMdamANiya tti puruSapramANo jampAnavizeSaH" avR0| "spandamAnarUpaH-kiJcicalanAtmakaH vAhanavizeSaH, bhASAyAm yad vAhanaM 'myAno' nAmnA prasiddham tat kadAcana etat sambhavati" smpaa0|| 9. "lohi tti maNDakAdipacanabhAjanam" avR0 / bhASAyAm 'loDhI' nAmnA prsiddhm-smpaa0|| 10. "lohakaDAha tti bhAjanavizeSa eva" avR0 / "bhASAyAm 'loDhAnI kaDAI, nAnI ke moTI' iti prasiddham" smpaa0|| 11. "kaDacchuya tti pariveSaNabhAjanam" avR0, atra mudritavRttau kaDucchuya tti iti paatthH| "bhASAyAm 'kaDacho' athavA 'kaDachI' iti prasiddham" smpaa0|| 12. "bhaMDa tti mRNmayabhAjanam / matta tti amatram , bhAjanavizeSaH / uvagaraNa tti nAnAprakAraM tadanyopakaraNam" avR0|| Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 17-26] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA 383 [su. 21-23. sarIrabaMdhassa bheyajuyaparUpaNA] 21. se kiM taM sarIrabaMdhe 1 sarIrabaMdhe duvihe paNNate, taM jahA-punvappaogapaJcaie ya paDuppannappaogapaJcaie ya / 22. se kiM taM puvvappaogapaJcaie ? puvvappaogapacaie, jaM NaM neraiyANaM saMsAratthANaM savvajIvANaM tattha tattha tesu tesu kAraNesu samohannamANANaM jIvaippa- 5 desANaM baMdhe samuppajjai / se taM pucppyogpnycie| 23. se kiM taM paDuppannappayogapaJcaie 1 paiDuppannappayogapaJcaie, jaM gaM kevalanANissa aNagArassa kevalisamugghAeNaM samohayassa, tAo samugghAyAo paDiniyattamANassa, aMtarA paMthe vaTTamANassa teyA-kammANaM baMdhe samuppajai / kiM kAraNaM 1 tAhe se paesA egattIgayA bhavaMti ti / se taM pdduppnnppyogpnycie| 10 se taM sriirbNdhe| [su. 24-129. sarIrappaogabaMdhassa pittharao parUSaNA] [su. 24. sarIrappaogabaMdhassa orAliyAipaMcabheyaparUSaNA] 24. se kiM taM sarIrappayogabaMdhe 1 sarIrappayogabaMdhe paMcavihe pannatte, taM jahA-orAliyasarIrappaogabaMdhe veubdhiyasarIrappaogabaMdhe AhAragasarIrappaoga- 10 baMdhe teyAsarIrappayogabaMdhe kammAsarIrappayogabaMdhe / [su. 25-50. orAliyasarIrappaogabaMdhassa bheya-pabheyAinirUSaNApuvvaM vittharao parUvaNA] 25. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe pannatte, taM jahA-egiMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe beiMdiyaorAliya- 20 sarIrappayogabaMdhe jAva pNciNdiyoraaliysriirppyogbNdhe| 26. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA! paMcavihe paNNatte, taM jahA-puDhavikkAiyaegidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe, 1. degsAravatthANaM mu0|| 2. "jIvappadesANaM ti iha 'jIvapradezAnAm' ityuktAvapi zarIrabandhA. dhikArAt 'tAtsthyAt tadvayapadezaH' iti nyAyena jIvapradezAzritataijasa-kArmaNazarIrapradezAnAmiti draSTavyam" bhavR0 // 3. paccuppa lA 1 // 1. nANassa mu0|| 5. "se ti tasya kevalinaH" avR0|| 6. tejasa' lA 1 // 7. beMdiyadeg mu0|| Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 viyAhapaNNattisutaM [sa08 u09 evaM eeNaM abhilAveNaM bhedA jahA ogAhaNasaMThANe orAliyasarIrassa tahA bhANiyavvA jAva pajattaganbhavatiyamaNussapaMciMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe ya apajattagabbhavatiyamaNUsapaMciMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe ya / 27. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 5 goyamA ! vIriyaMsajogasaddavvayAe paimAdapaJcayA kammaM ca jogaM ca bhavaM ca AuyaM ca pahuMca orAliyasarIrappayoganAmakammassa udaeNaM orAliyasarIrappayogabaMdhe / 28. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte! kassa kammassa udaeNaM ? evaM cev| 29. puDhavikAiyaegidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe evaM ceva / 30. evaM jAva vaNassaikAiyA / evaM beiNdiyaa| evaM teiNdiyaa| evaM curiNdiyaa| 31. tirikkhajoNiyapaMciMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? evaM cev| 32. maNussapaMciMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa 15. udaeNaM ? goyamA ! vIriyasajogasaddavvayAe pamAdapacayA jAva AuyaM ca paDucca maNussapaMciMdiyaorAliyasarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM mnnusspNciNdiyoraaliysriirppogbNdhe| 1. bhedo mu0|| 2. dRzyatAM prajJApanAsUtrasyaikaviMzatitame 'ogAhaNasaMThANa' pade 1476 taH 1487 sUtrANi, zrImahAvIrajainavidyAlayaprakAzita 'paNNavaNAsuttaM, vibhAga 1' pR0 329-331 // 3. yavo mu0 // 4. "vIriyasajogasaddavvayAe tti vIryam-vIryAntarAyakSayAdikRtA zaktiH / yogAH-manaHprabhRtayaH, saha yogaivartate iti sayogaH / santi-vidyamAnAni, dravyANi-tathAvidhapudgalA yasya jIvasyAsau sadrvyaH / vIryapradhAnaH sayogaH, vIryasayogaH sa cAsau sadvyazceti vigrahaH tadbhAvaH tattA, tayA vIryasayogasadvyatayA, savIryatayA, sayogatayA, sadvyatayA jIvasya" avR0|| 5. 'pamAyapacaya tti pramAdapratyayAt-pramAdalakSaNakAraNAt" avR0|| 6. "kammaca tti karma ca ekendriyajAtyAdikamudayavarti" avR0|| 7. "jogaM ca tti yogaM ca-kAyayogAdikam" avR0|| 8. "bhavaM ca tti bhavaM ca-tiryagbhavAdikamanubhUyamAnam" avR0|| 9. "AuyaM ca tti AyaSka ca-tiryagAyaSkAdi udayavarti" avR0|| 10. par3accA lA 1 // 11. "evaM ceva tti anenAdhikRtasUtrasya pUrvasUtrasamatAbhidhAne'pi 'orAliyasarIrappaoganAmAe' ityatra pade 'egidiyaorAliyasarIrappaoganAmAe' ityayaM vizeSo dRzyaH, ekendriyaudArikazarIraprayoga. bandhasyehAdhikRtatvAt / evamuttaratrApi vAcyam" avR0|| 12. 0baMdhe gaM bhNte| Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 27-41] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA 385 33. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desaMbaMdhe, savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe vi savvabaMdhe vi / 34. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desaMbaMdhe, savvabaMdhe 1 evaM cev| 35. evaM puddhvikaaiyaa| 36. evaM jAva maNussapaMciMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desaMbaMdhe, savvabaMdhe 1 goyamA ! desabaMdhe vi, savvabaMdhe vi| 37. orAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevaicciraM hoi ? goyamA ! savvabaMdhe aikaM samayaM; desabaMdhe jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAiM smyuunnaaii| 38. egidiyaorAliyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao keva~ciraM hoi ? goyamA! sababaMdhe ekaM samayaM desabaMdhe jahanneNaM eka samayaM, ukkoseNaM bAvIsaM vAsasahassAiM smuunnaaii| 39. puDhavikAiyaegidiya0 pucchaa| goyamA ! savvabaMdhe evaM samayaM, desabaMdhe jahanneNaM khuDDAgabhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM bAvIsaM vAsasahassAiM .15 smuunnaaii| 40. evaM savvesiM savvabaMdho eka samayaM, desabaMdho jesiM natthi veunviyasarIraM tesiM jahanneNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM jA jassa ukkosiyA ThitI sA samaUNA kAyavvA / jesiM puNa atthi veuvviyasarIraM tesiM desabaMdho jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM jA jassa ThitI sA samaUNA kAyavvA jAva maNussANaM desabaMdhe jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM tiNNi paliovamAiM smyuunnaaii| 41. orAliyasarIrabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevaMciraM hoi 1 goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI 1. desaM baMdhe ? kiM sanvaM baMdhe ? goyamA ! desaM baMdhai, savvaM baMdhai / egideg lA 1 // 2. desaM baM0 evaM ceva puDhavi0 / evaM jAva lA 1 // 3. desaM baMdhe savvaM baM0 go0! desaM baM0 savvaM baM0 lA 1 // 4. kizciraM lA 1 // 5. ikaM lA 1 // 1. samayaUNAI mu0|| 7. kizciraM lA 1 // 8, ikaM lA 1 // 9. kizciraM lA 1 // 25 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u09 puvkoddismyaahiyaaii| desabaMdhataraM jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAiM tismyaahiyaaii| 42. egidiyaorAliya0 pucchaa| goyamA ! savvabaMdhataraM jahanneNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM bAvIsaM vAsasahassAI samayAhiyAiM / 5 desabaMdhaMtaraM jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / ___43. puDhavikkAiyaegidiya0 pucchaa| goyamA ! savvabaMdhataraM jaheva egidiyassa taheva bhANiyavvaM; desabaMdhaMtaraM jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM tiNNi smyaa| 44. jahA puDhavikkAiyANaM evaM jAva cauridiyANaM vAukkAiyavajANaM, 10 navaraM savvabaMdhataraM ukkoseNaM jA jassa ThitI sA samayAhiyA kAyavvA / vAukkAiyANaM savvabaMdhataraM jahanneNaM khuDDAgabhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM tiNNi vAsasahassAI smyaahiyaaii| desabaMdhataraM jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / . 45. paMciMdiyatirikkhajoNiyaorAliya0 pucchA / savvabaMdhataraM jahannaNaM 15 khuDDAgabhavaggahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM puvakoDI samayAhiyA, desabaMdhataraM jahA egiMdiyANaM tahA paMciMdiyatirikkhajoNiyANaM / 46. evaM maNussANa vi niravasesaM bhANiyavvaM jAva ukkoseNaM aMtomuhuttaM / 47. jIvassa NaM bhaMte ! egiMdiyatte Noegidiyatte puNaravi egidiyatte egidiyaorAliyasarIrappaogabaMdhataraM kAlao kevaJciraM hoi ? goyamA ! savva20 baMdhataraM jahanneNaM do khaMDAgabhavaggahaNAI tisamayUNAI, ukkoseNaM do sAgarovama sahassAI saMkhejavAsamanbhahiyAiM; desabaMdhaMtaraM jahanneNaM khuDDAgaM bhavaggahaNaM samayAhiyaM, ukkoseNaM do sAgarovamasahassAiM saMkhejjavAsamabbhahiyAI / 48. jIvassa NaM bhaMte ! puDhavikAiyatte nopuDhavikAiyatte puNaravi puDhavikAiyatte puDhavikAiyaegiMdiyaorAliyasarIrappayogabaMdhaMtaraM kAlao kevaciraM 25 hoi 1 goyamA ! savvabaMdhataraM jahanneNaM do khuDDAiM bhavaggahaNAiM tisamayaUNAiM; ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, aNaMtA ussappiNI-osappiNIo kAlao, khettao 1. khuDDAI bhavaggaNAI samaUNAI, ukko' lA 1 // Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 387 su0 42-53] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA aNaMtA logA, asaMkhejA poggalapariyaTTA, te NaM poggalapariyaTTA AvaliyAe asNkhejibhaago| desabaMdhaMtaraM jahanneNaM khuDDAgabhavaggahaNaM samayAhiyaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM jAva AvaliyAe asNkhejibhaago| 49. jahA puDhavikkAiyANaM evaM vaNassaikAiyavajANaM jAva mnnussaannN| vaNassaikAiyANaM doNNi khuDDAiM evaM ceva; ukkoseNaM asaMkhinaM kAlaM, asaMkhijAo 5 ussappiNi-osappiNIo kAlao, khettao asaMkhejA logaa| evaM desabaMdhaMtaraM pi ukkoseNaM puddhviikaalo| 50. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM orAliyasarIrassa desabaMdhagANaM savvabaMdhagANaM abaMdhagANa ya kayare kayarehito jAva visesAhiyA vA 1 goyamA ! savvatthovA jIvA orAliyasarIrassa savvabaMdhagA, abaMdhagA visesAhiyA, desabaMdhagA 10 asNkhejgunnaa| [su. 51-82. gheubviyasarIrappaAgabaMdhassa bheyAinirUSaNApuvvaM vittharao parUvaNA] 51. veubbiyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe pannatte 1 goyamA ! duvihe pannate, taM jahA-egidiyaveuvviyasarIrappayogabaMdhe ya, paMciMdiyave- 15 ubviyasarIrappayogabaMdhe y| 52. jai egidiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe kiM vAukkAiyaegidiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe, avAukkAiyaegidiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe 1 evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe veubviyasarIrabhedo tahA bhANiyabvo jAva paMjattasavvaTThasiddhaaNuttaroSavAiyakappAtIyavemANiyadevapaMciMdiyaveubviyasarIrappayo- 20 gabaMdhe ya apajjattasabaTThasiddhaaNuttarovavAiya jAva payogabaMdhe y| 53. veuvviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 goyamA! vIriyasajogasaddavvayAe jAva AuyaM vA laddhiM vA paDucca veubiyasarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM veunviyasarIrappayogabaMdhe / 1. prajJApanAsUtre 'ogAhaNasaMThANe' nAmakaM padam ekaviMzatitamam , tatra ca ayaM samagro nirdezaH, sUtra 1514-1520, pR0 335-338, mahAvIra0 prakAzana // 2. paryantatAsUcakaH ayaM pAThaH prajJApanAsUtre akSarazo na dRzyate parantu etasya tAtparya tatra sUcitam-"etesiM pajattA-'pajattAbhilAveNaM dugato medo" iti evaMrUpeNa vAkyena / pUrvasUcitaprajJApanAsUtra, sUtra 1520 [5], pR0 338 // Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM [sa0 8 u09 54. vAukkAiyaegidiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 goyamA ! vIriyasajogasaddavvayAe taM ceva jAva laddhiM vA paDucca vAukkAiyaegidiyaveubviya jAva baMdhe / 55. [1] rayaNappabhApuDhavineraiyapaMciMdiyaveubviyasarIrappayogabaMdhe gaM 5 bhaMte! kassa kammassa udaeNaM ? goyamA ! vIriyasajogasaddavvayAe jAva AuyaM vA paDucca rayaNappabhApuDhavi0 jAva bNdhe| / [2] evaM jAva ahesttmaae| 56. tirikkhajoNiyapaMciMdiyaveubviyasarIra0 pucchA / goyamA ! vIriya0 jahA vAukkAiyANaM / 10 57. maNussapaMciMdiyaveubviya0 1 evaM ceva / 58. [1] asurakumArabhavaNavAsidevapaMciMdiyaveubviya0 jahA rynnppbhaapuddhvineriyaa| [2] evaM jAva thaNiyakumArA / 59. evaM vaannmNtraa| 60. evaM joisiyaa| 61. [1] evaM sohammakappovagayA vemaanniyaa| evaM jAva acuya0 / [2] gevejakappAtIyA vemANiyA evaM ceva / [3] aNutarovavAiyakappAtIyA vemANiyA evaM ceva / 62. veuvviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desabaMdha, savvabaMdhe ? 2. goyamA ! desabaMdhe vi, savvabaMdhe vi| 63. vAukkAiyaegidiya0 / evaM ceva / 64. rayaNappabhApuDhavineraiya0 / evaM ceva / 65. evaM jAva aNuttarovavAiyA / 66. veubviyasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte! kAlao kevacciraM hoi ? . 1. kizciraM lA 1 // Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 54-75] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA 389 goyamA ! savvabaMdhe jahanneNaM ekaM samayaM, ukkoseNaM do smyaa| desabaMdhe jahanneNaM ekaM . samayaM, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAiM smyuunnaaii| 67. vAukkAiyaegidiyaveuvviya0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhe ekaM samayaM; desabaMdhe jahanneNaM evaM samayaM, ukkoseNaM aMtomuhuttaM / 68. [1] syaNappabhApuDhavineraiya0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhe ekkaM samayaM; 5 desabaMdhe jahanneNaM dasavAsasahassAI tisamayaUNAI, ukkoseNaM sAgarovamaM samaUNaM / [2] evaM jAva ahesttmaa| navaraM desabaMdhe jassa jA jahanniyA ThitI sA tisamaUNA kAyavvA, jA ca ukkosiyA sA smyuunnaa| 69. paMciMdiyatirikkhajoNiyANa maNussANa ya jahA vAukkAiyANaM / 70. asurakumAra-nAgakumAra0 jAva aNuttarovavAiyANaM jahA neraiyANaM, 10 navaraM jassa jA ThiI sA bhANiyavvA jAva aNuttarovavAiyANaM savvabaMdhe ekaM samaya desabaMdhe jahanneNaM aikkattIsa sAgarovamAiM tisamayUNAI, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI smyuunnaaii| 71. veubviyasarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte! kAlao kevaicciraM hoi ? goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, aNaMtAo 15 jAva AvaliyAe asNkhejibhaago| evaM desabaMdhaMtaraM pi| 72. vAukkAiyaveuvviyasarIra0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM paliovamassa asaMkhejaibhAgaM / evaM desabaMdhaMtaraM pi| 73. tirikkhajoNiyapaMciMdiyaveubviyasarIrappayogabaMdhaMtara0 pucchaa| goyamA ! sababaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM puvakoDIpuhattaM / evaM 20 desabaMdhataraM pi| 74. evaM maiNUsassa vi| 75. jIvassa NaM bhaMte ! vAukAiyatte novAukAiyatte puNaravi vAukAiyatte vAukAiyaegidiyaveuvviya0 pucchaa| goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, vnnssikaalo| evaM desabaMdhaMtaraM pi / ..... 1. samajaNAI lA 1 // 2. samajaNAI lA 1 // 3. degvA, jassa jAva ukkosA sA sadeg mu0|| 1. ikattIsaM lA 1 // 5. kizciraM lA 1 // 6. maNussassa lA 1 // Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u09 76. [1] jIvassa NaM bhaMte ! rayaNappabhApuDhavineraiyatte NorayaNappabhApuDhavi0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM dasa vAsasahassAI aMtomuhuttamanmahiyAI, ukkoseNaM vnnssikaalo| desabaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM; ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, vnnssikaalo| [2] evaM jAva ahesattamAe, navaraM jA jassa ThitI jahanniyA sA savvabaMdhaMtare jahanneNaM aMtomuhuttamabbhahiyA kAyabvA, sesaM taM ceva / 77. paMciMdiyatirikkhajoNiya-maNussANa jahA vAukkAiyANaM / 78. asurakumAra-nAgakumAra jAva sahassAradevANaM eesiM jahA rayaNappabhogANaM, navaraM savvabaMdhaMtare jassa jA ThitI jahanniyA sA aMtomuhuttamabbhahiyA 10 kAyavvA, sesaM taM cev| 79. jIvassa gaM bhaMte ANayadevatte noANaya0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhataraM jahanneNaM aTThArasasAgarovamAI vAsapuhattamabhahiyAiM; ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, vnnssikaalo| desabaMdhaMtaraM jahanneNaM vAsapuhattaM; ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, vnnssikaalo| evaM jAva acue; navaraM jassa jA ThitI sA savvabaMdhaMtare jahanneNaM 15 vAsapuhattamabhahiyA kAyavvA, sesaM taM ceva / 80. gevejakappAtIya0 pucchaa| goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM bAvIsa sAgarovamAI vAsapuhattamabbhahiyAiM; ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM, vaNassaikAlo / desabaMdhaMtaraM jahanneNaM vAsapuhattaM, ukkoseNaM vnnssikaalo| 81. jIvassa Na bhaMte ! aNuttarovavAtiya0 pucchA / goyamA ! savvabaMdhataraM 20 jahanneNaM ekttIsaM sAgarovamAiM vAsapuhattamabhahiyAI, ukkoseNaM saMkhenjAiM sAgarovamAI / desabaMdhaMtaraM jahanneNaM vAsapuhattaM, ukkoseNaM saMkhenjAiM sAgarovamAI / 82. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM veubviyasarIrassa desabaMdhagANaM, savvabaMdhagANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhiyA vA 1 goyamA ! savvatthovA jIvA veuvviyasarIrassa savvabaMdhagA, desabaMdhagA asaMkhejaguNA, aba25 dhagA anntgunnaa| 1. bhApuDhavIneraiyANaM mu0 // 2. "ukkoseNamityAdi / utkRSTaM sarvabandhAntaraM dezabandhAntaraM ca saMkhyAtAni sAgaropamANi, yato nAnantakAlamanuttaravimAnacyutaH sNsrti| tAni ca jIvasamAsamatena dvisaMkhyAnIti" avR0|| Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 76-89] payogabaMdhassa vittharao parUSaNA 391 [su. 83-89. AhAragasarIrappaogabaMdhassa vittharao parUvaNA] 83. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte 1 goyamA ! egAgAre paNNatte / 84. [1] jai egAgAre paNNatte kiM maNussAhAragasarIrappayogabaMdhe 1 kiM amaNussAhAragasarIrappayogabaMdhe ? goyamA ! maNussAhAragasarIrappayogabaMdhe, no 5 amnnussaahaargsriirppyogbNdhe| [2] evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe jAva iDDhipattapamattasaMjayasammaddiTThipajattasaMkhejavAsAuyakammabhUmigagabbhavakaMtiyamaNussAhAragasarIrappayogabaMdhe, No aNiDDhipattapamatta jAva aahaargsriirppyogbNdhe| 85. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 10 goyamA ! vIriyasajogasaddavvayAe jAva lAddhaM paDucca AhAragasarIrappayogaNAmAe kammassa udaeNaM AhAragasarIrappayogabaMdhe / 86. AhAragasarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desabaMdhe, savvabaMdhe 1 goyamA ! desabaMdhe vi, savvabaMdhe vi| 87. AhAragasarIrappaogabaMdhe NaM bhaMte! kAlao kevaciraM hoi 1 goyamA! 15 .. savvabaMdhe ekaM samayaM / desabaMdhe jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNa vi aMtomuhuttaM / 88. AhAragasarIrappayogabaMdhataraM NaM bhaMte! kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! savvabaMdhaMtaraM jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-aNaMtAo osappiNi-ussappiNIo kAlao, khettao aNaMtA loyA; avaDDhapoggalapariyaTTa desUNaM / evaM desabaMdhataraM pi| 20 89. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM AhAragasarIrassa desabaMdhagANaM, savvabaMdhagANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhiyA vA? goyamA ! savvatthovA jIvA AhAragasarIrassa savvabaMdhagA, desabaMdhagA saMkhenaguNA, abaMdhagA annNtgunnaa| 1. prajJApanAsUtre 'ogAhaNasaMThANa' nAmake ekaviMzatitame pade ayaM samagro nirdezaH sUtra-1533, pR0 342-343, mahAvIra0 prakAzana // Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u0 9 [su. 90-96. teyagasarIrappaogabaMdhassa bheya-pabheyAinirUSaNApuvvaM vittharao parUSaNA] 90. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA-egidiyateyAsarIrappayogabaMdhe, beiMdiya0, teiMdiya0, 5 jAva pNciNdiyteyaasriirppyogbNdhe| 91. egidiyateyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte 1 evaM eeNaM abhilAveNaM bhedo jahA ogAhaNasaMThANe jAva pajettasavvaTThasiddhaaNuttarovavAiyakappAtIyavemANiyadevapaMciMdiyateyAsarIrappayogabaMdhe ya apajjattasavvaTThasiddhaaNuttarovavAiya0 jAva baMdhe ya / 92. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM ? goyamA ! vIriyasajogasaddavvayAe jAva AuyaM vA paDucca teyAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM teyaasriirppyogbNdhe| 93. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desabaMdhe savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe, no svvbNdhe| 15 94. teyAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevaciraM hoi 1 goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-aNAIe vA apajjavasie, aNAIe vA sapajjavasie / 95. teyAsarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ? goyamA ! aNAIyassa apajjavasiyassa natthi aMtaraM, aNAIyassa sapajavasiyassa natthi aNtrN| 96. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM teyAsarIrassa desabaMdhagANaM abaMdhagANa ya 20 kayare kayarehito jAva visesAhiyA vA ? goyamA ! savvatthovA jIvA teyAsarIrassa ___abaMdhagA, desabaMdhagA aNaMtaguNA / [su. 97-119. kammagasarIrappaogabaMdhassa bheya-pabheyAinirUSaNApuvvaM vittharao parUSaNA] . 97. kammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! 1. prajJApanAsUtre 'ogAhaNasaMThANa' nAmake ekaviMzatitame pade ayaM samagro nirdeza; sUtra 15361539, pR0344. mahAvIra prakAzana // 2. atra yaH ayama paryantatAnirdezakArI pAThaH darzitaH sa prajJApanAsUtre na dRzyate parantu asya paryantatAnirdezakAriNaH pAThasya tAtparya tu vidyate eva // Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 90-104] payogabaMdhassa vittharaA parUvaNA 393 aTThavihe paNNate, taM jahA--nANAvaraNijakammAsarIrappayogabaMdhe jAva aNtraaiykmmaasriirppyogbNdhe| 98. NANAvaraNijakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 goyamA! nANapaDiNIyayAe NANaNiNhavaNayAe NANaMtarAeNaM NANappadoseNaM NANacAsAdaNAe NANavisaMvAdaNAjogeNaM NANAvaraNijakammAsarIrappayoganA- 5 mAe kammassa udaeNaM nnaannaavrnnijkmmaasriirppyogbNdhe| 99. darisaNAvaraNijammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 goyamA ! daMsaNapaDiNIyayAe evaM jahA NANAvaraNijjaM, navaraM 'daMsaMNa' * nAma ghettavvaM jAva daMsaNavisaMvAdaNAjogeNaM darisaNAvaraNijakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM jAva ppaogabaMdhe / 100. sAyAveyaNijakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM 1 goyamA ! pANANukaMpayAe bhUyANukaMpayAe, evaM jahA sattamasae dasamu(chaTTa)desae jAva apariyAvaNayAe (sa0 7 u0 6 su0 24) sAyAveyaNijakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM sAyAveyaNijakammA jAva baMdhe / 101. assAyAveyaNija0 pucchaa| goyamA ! paradukkhaNayAe paraso- 15 yaNayAe jahA sattamasae dasamu(cha8)desae jAva pariyAvaNayAe (sa0 7 u0 6 su0 28) assAyAveyaNijakammA jAva pyogbNdhe| 102. mohaNijakammAsarIrappayoga0 pucchaa| goyamA ! tivvakohayAe tivamANayAe tibvamAyAe tibalobhAe tivvadaMsaNamohaNijjayAe tivvacarittamohaNijayAe mohaNijakammAsarIra0 jAva payogabaMdhe / 103. neraiyAuyakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! pucchA0 / goyamA ! mahAraMbhayAe mahApariggahayAe paMciMdiyavaheNaM kuNimAhAreNaM neraiyAuyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM neraiyAuyakammAsarIra0 jAva payogabaMdhe / 104. tirikkhajoNiyAuyakammAsarIrappaoga0 pucchaa| goyamA ! mAilayAe niyaDillayAe aliyavayaNeNaM kUDatUla-kUDamANeNaM tirikkhajoNiyakammA- 25 sarIra jAva pyogbNdhe| 1. 'NANa' sthAne 'darzana' zabdo yojya iti bhAvaH // 2. "nikRtiH-paravaJcanArtha ceSTA; mAyApracchAdanArtha mAyAntaramityeke; atyAdarakaraNena paravaJcanamityanye" avR0|| Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 10 15 20 viyAhapaNNantisutaM [sa08 30 9 105. maNussaAuyakammAsarIra0pucchA / goyamA ! pagaibhaddayAe pagaiviNIyayAe sANukkosayAe amacchariyayAe maNussAuyakammA0 jAva payogabaMdhe / 106. devAuyakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! sarAgasaMjameNaM saMjamAsaMjameNaM bAlatavokammeNaM akAmanijjarAe devAuyakammAsarIra0 jAva payogabaMdhe / 107. subhanAmakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! kAyaujjuyayAe bhAvujjuyayAe bhAsujjuyayAe avisaMvAdaNajogeNaM subhanAmakammAsarIra0 jAva ppayogabaMdhe / 108. asubhanAmakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! kAya aNujjuyayAe bhAvaaNujjuyayAe bhAsaaNujjuyayAe visaMvAyaNAjogeNaM asubhanAmakammA 0 jAva payogabaMdhe / 109. uccAgoyakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! jAtiamadeNaM kulaama - deNaM balaamadeNaM rUvaamadeNaM tavaamadeNaM suyaamadeNaM lAbhaamadeNaM issariyaamadeNaM uccAgoyakammAsarIra0 jAva payogabaMdhe / 110. nIyAgoyakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! jAtimadeNaM kulamadeNaM balamadeNaM jAva issariyamadeNaM NIyAgoyakammAsarIra0 jAva payogabaMdhe / 111. aMtarAiyakammAsarIra0 pucchA / goyamA ! dANaMtarAeNaM lAbhaMtarAeNaM bhogaMtarAeNaM uvabhogaMtarAeNaM vIriyaMtarAeNaM aMtarAiyakammAsarIrappayoganAmAe kammassa udaeNaM aMtarAiyakammAsarIrappayogabaMdhe / 112. [1] NANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desabaMdhe savvabaMdhe ? goyamA ! desabaMdhe, No savtrabaMdhe / [2] evaM jAva aMtarAiyakammAsarIrappaogabaMdhe / 113. NANAvara NijjakammAsarIrappayogabaMdhe NaM bhaMte! kAlao kevacciraM sis ? goyamA~ ! NANAvaraNijjakammAsarIrappayogabaMdhe duvihe paNNatte, taM jahAaNAIe sapajjavasie, aNAIe apajjavasie vA, evaM jahA teyagasarIrasaMciTThaNA taheva / 114. evaM jAva aMtarAiya kammassa / 1. aMtarAiyaM / NANAva' lA 1 // 2. 'mA ! duvihe lA 1 // 3. aNAdIe0 evaM jahA teyaga' lA 1 // Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 105-23] payogabaMdhassa vittharao parUvaNA 395 115. NANAvaraNijakammAsarIrappayogabaMdhaMtaraM NaM bhaMte ! kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! aNAIyassa0 evaM jahA teyagasarIrassa aMtaraM taheva / 116. evaM jAva aMtarAiyassa / 117. eesi NaM bhaMte ! jIvANaM nANAvaraNijassa desabaMdhagANaM, abaMdhagANa ya kayare kayarehiMto0 jAva appAbahugaM jahA teygss| 118. evaM AuyavajaM jAva aNtraaiyss| 119. Auyassa pucchaa| goyamA ! savvatthovA jIvA Auyassa kammassa desabaMdhagA, abaMdhagA sNkhejgunnaa| [su. 120-128. orAliyAINaM paMcaNhaM sarIrANamaNNoNNaM savva-desabaMdhavattavdhayA] 120. [1] jassa NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa savvabaMdhe se NaM bhaMte ! veubviyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? goyamA ! no baMdhae, abaMdhae / [2] AhAragasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? goyamA ! no baMdhae, abNdhe| . [3] teyAsarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae 1 goyamA ! baMdhae, no abNdhe| 15 [4] jai baMdhae kiM desabaMdhae, sababaMdhae ? goyamA ! desabaMdhae, no svvbNdhe| [5] kammAsarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae 1 jaheva teyagassa jAva desabaMdhae, no svvbNdhe| 121. jassa NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa desabaMdhe se NaM bhaMte ! veuvviya- 20 sarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae 1 goyamA ! no baMdhae, abaMdhae / 122. evaM jaheva savvabaMdheNaM bhaNiyaM taheva desabaMdheNa vi bhANiyavvaM jAva kmmgss| 123. [1] jassa NaM bhaMte ! veuvviyasarIrassa savvabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae 1 goyamA ! no baMdhae, abNdhe| 25 [2] AhAragasarIrassa evaM cev| Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa0 8 u0 9-10 [3] teyagassa kammagassa ya jaheva orAlieNaM samaM bhaNiyaM taheva mANiyavvaM jAva desabaMdhae, no svvbNdhe| 124. [1] jassa NaM bhaMte ! veubbiyasarIrassa desabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? goyamA ! no baMdhae, abNdhe| [2] evaM jahA savvabaMdheNaM bhaNiyaM taheva desabaMdheNa vi bhANiyavvaM jAva kmmgss| 125. [1] jassa NaM bhaMte ! AhAragasarIrassa savvabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae 1 goyamA! no baMdhae, abNdhe| [2] evaM veubviyassa vi / 10 [3] teyA-kammANaM jaheva orAlieNaM samaM bhaNiyaM taheva bhANiyavvaM / 126. jassa NaM bhaMte ! AhAragasarIrassa desabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa0 evaM jahA AhAragasarIrassa sanvabaMdheNaM bhaNiyaM tahA desabaMdheNa vi bhANiyavvaM jAva kmmgss| 127. [1] jassa NaM bhaMte ! teyAsarIrassa desabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? goyamA ! baMdhae vA abaMdhae vaa| [2] jai baMdhae kiM desabaMdhae, savvabaMdhae ? goyamA ! desabaMdhae vA, savvabaMdhae vaa| [3] veubviyasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? evaM ceva / [4] evaM AhAragasarIrassa vi| [5] kammagasarIrassa kiM baMdhae, abaMdhae ? goyamA ! baMdhae, no abNdhe| [6] jai baMdhae kiM desabaMdhae, sababaMdhae ? goyamA ! desabaMdhae, no svvbNdhe| 128. jassa NaM bhaMte ! kammagasarIrassa desabaMdhe se NaM bhaMte ! orAliya25 sarIrassa0 jahA teyagassa vattavvayA bhaNiyA tahA kammagassa vi bhANiyavvA jAva teyAsarIrassa jAva desabaMdhae, no svvbNdhe| 1. teya-kammA' lA 1 // 2. kammAsarI' lA 1 // Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 124-29,1-2] sIla-sue paDucca ArAhaga-virAhagaparUvaNAi 397 [su. 129. orAliyAipaMcasarIradesabaMdhaga-sababaMdhagANaM jIvANamappAbahuyaM] 129. eesi NaM bhaMte'! jIvANaM orAliya-veubviya-AhAraga-teyAMkammAsarIragANaM desabaMdhagANaM savvabaMdhagANaM abaMdhagANa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhiyA vA 1 goyamA ! savvatthovA jIvA AhAragasarIrassa sababaMdhagA 1 / tassa ceva desabaMdhagA saMkhenaguNA 2 / veuvviyasarIrassa savvabaMdhagA asaMkheja- 5 guNA 3 / tassa ceva desabaMdhagA asaMkhejaguNA 4 / teyA-kammagANaM duNha vi tullA abaMdhagA aNaMtaguNA 5 / orAliyasarIrassa savvabaMdhagA aNaMtaguNA 6 // tassa ceva abaMdhagA visesAhiyA 7 / tassa ceva desabaMdhagA asaMkhenaguNA 8 / teyA-kammagANaM desabaMdhagA visesAhiyA 9 / veuvviyasarIrassa abaMdhagA visesAhiyA 10 / AhAragasarIrassa abaMdhagA visesAhiyA 11 / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| aTThamasayassa navamo uddesao samatto // 89 // disamo uddeso 'ArAhaNA'] [su. 1. dasamuddesassuvugghAo] 1. rAyagihe nagare jAva evaM vayAsI[su. 2. annautthiyavattavyanirAsapuvvayaM sIla-suyajuttapurise paDucca bhagapao ArAhaga-ghirAhagaparUvaNA] 2. annautthiyA NaM bhaMte ! evamAikkhaMti jAva evaM parUveMti-evaM khalu sIla seyaM 1, suyaM seyaM 2, suyaM seyaM sIla seyaM 3, se kahameyaM bhaMte! evaM? goyamA ! jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti jAva je te evamAiMsu micchA te 20 evamAiMsu, ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva parUvemi-evaM khalu mae cattAri purisajAyA paNNattA, taM jahA-sIlasaMpanne NAmaM ege, No suyasaMpanne 1; suyasaMpanne nAmaM ege, no sIlasaMpanne 2; ege sIlasaMpanne vi suyasaMpanne vi3, ege No sIlasaMpanne no suyasaMpanne 4 / tattha Na je se paDhame purisajAe se NaM purise 1. te ! savvajIvAgaM mu0 // 2. teya-kammA' lA 1 // 3. gANaM sabvabaMdhagANaM desavaM0 bhabaMdhagANa ya lA 1 // 4. gANaM abaMdhagA aNaMta lA 1 // Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 . viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u010 sIlavaM, asuyavaM, uvarae, aviNNAyadhamme, esa NaM goyamA ! mae purise desArAhae pnnnnte| tattha NaM je se do purisajAe se NaM purise asIlavaM, suyavaM, aNuvarae, viNNAyadhamme, esa NaM goyamA ! mae purise desavirAhae pnnnntte| tattha NaM je se tace purisajAe se NaM purise sIlavaM, suyavaM, uvarae, 5 viNNAyadhamme, esa NaM goyamA ! mae purise savvArAhae pnnnntte| tattha NaM je se cautthe purisajAe se NaM purise asIlavaM, asutavaM, aNuvarae, aviNNAyadhamme esa NaM goyamA ! mae purise savvavirAhae paNNatte / [su. 3-6. ArAhaNAe NANAitibheyA tappabheyA ya] 3. kativihA NaM bhaMte ! ArAhaNA paNNatA ? goyamA ! tivihA ArAhaNA 10 paNNatA, taM jahA-nANArAhaNA daMsaNArAhaNA critaaraahnnaa| 4. NANArAhaNA NaM bhaMte ! kativihA paNNatA ? goyamA! tivihA paNNattA, taM jahA--ukkosiyA majjhimiyA jahannA / 5. daMsaNArAhaNA NaM bhaMte !0 1 evaM ceva tivihA vi / 6. evaM carittArAhaNA vi| [su. 7-9. ArAhaNAbheyANaM paropparamuvanibaMdhaparUSaNA] 7. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA NANArAhaNA tassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA ? jassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa ukkosiyA NANArAhaNA ? goyamA ! jassa ukkosiyA NANArAhaNA tassa daMsaNArAhaNA ukkosiyA vA ajahannaukkosiyA vA, jassa puNa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa nANArAhaNA ukkosA vA jahannA vA ajahannamaNukkosA vaa| 8. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA NANArAhaNA tassa ukkosiyA caritArAhaNA? jaissukkosiyA caritArAhaNA tassukkosiyA NANArAhaNA 1 jahA ukkosiyA NANArAhaNA ya daMsaNArAhaNA ya bhaNiyA tahA ukkosiyA NANArAhaNA ya carittArAhaNA ya bhANiyavvA / 9. jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassukkosiyA carittArAhaNA 1 jassukkosiyA carittArAhaNA tassukkosiyA daMsaNArAhaNA 1 goyamA! 1. ducce lA 1 // 2. tassukko' lA 1 // 3. jassa ukko' lA 1 // 4. vassa ukko' lA 1 // 25 Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su03-18] ArAhaNAe meya-ppameyanirUvaNAi jassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa carittArAhaNA ukkosA vA jahannA vA ajahannamaNukosA vA, jassa puNa ukkosiyA carittArAhaNA tassa daMsaNArAhaNA niyamA ukkosaa| [su. 10-18. ukkosa-majjhima-jahannANaM NANa-daMsaNa carittArAhaNANaM phalaparUvaNA] 10. ukkosiyaM NaM bhaMte ! NANArAhaNaM aurAhettA katihiM bhavaggahaNehiM sijjhati jAva aMtaM kareti 1 goyamA ! atthegaie teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhati jAva aMtaM kareti / atyaMgatie dogheNaM bhavaggahaNeNaM sijjhati jAva aMtaM kareti / atgatie kappovaesu vA kappAtIesu vA uvavajati / 11. ukkosiyaM NaM bhaMte ! daMsaNArAhaNaM herAhettA katihiM bhavaggahaNehiM0 1 10 evaM cev| 12. ukkosiyaM NaM bhaMte ! caritArAhaNaM aurAhettA0 1 evaM ceva / navaraM atyaMgatie kappAtIesu uvvjti| 13. majjhimiyaM NaM bhaMte ! NANArAhaNaM aurAhettA katihiM bhavaggahaNehi sijhati jAva aMtaM kareti 1 goyamA ! atthegatie~ dogheNaM bhavaggahaNeNaM sijjhai 15 jAva aMtaM kareti, tacaM puNa bhavaggahaNaM nAikkamai / 14. majjhimiyaM NaM bhaMte ! daMsaNArAhaNaM ArAhettA0 1 evaM ceva / 15. evaM majjhimiyaM caritArAhaNaM pi| 16. jahanniyaM NaM bhaMte ! nANArAhaNaM aurAhettA katihiM bhavaggahaNehiM sijjhati jAva aMtaM kareti 1 goyamA ! atthegatie tacceNaM bhavaggahaNeNaM sijjhai 2. jAva aMtaM karei, satta-'TThabhavaggahaNAiM puNa nAi~kkamai / 17. evaM dasaNArAhaNaM pi| 18. evaM caritArAhaNaM pi| 1. ukkosiyA vA lA 1 // 2. bhArAhaittA lA 1 // 3. atthegaie ducceNaM jAva ataM kareti lA 1 // 1. sijijhati lA 1 // 5. dege ducceNaM lA 1 // 6. sijjhavi jAva aMvaM kareMti, sattadeg lA 1 // 7. kamaMti lA 1 // . Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u010 [su. 19-22. poggalapariNAmabheya-pabheyaparUSaNA] 19. kativihe NaM bhaMte ! poggalapariNAme paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe poggalapariNAme paNNate, taM jahA- vaNNapariNAme 1 gaMdhapariNAme 2 rasapariNAme 3 phAsapariNAme 4 saMThANapariNAme 5 / 5 20. vaNNapariNAme NaM bhaMte ! kaivihe paNNate ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA-kAlavaNNapariNAme jAva sukkilavaNNapariNAme / 21. eeNaM abhilAveNaM gaMdhapariNAme duvihe, rasapariNAme paMcavihe, phAsapariNAme aTTavihe / 22. saMThANapariNAma NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte 1 goyamA ! paMcavihe 10 paNNatte, taM jahA--parimaMDalasaMThANapariNAme jAva AyayasaMThANapariNAme / [su. 23-28. egAiaNaMtapuggalatthikAyapadese paDucca daba-dadhadesAiyA pattavyayA] 23. ege bhaMte ! poggalatthikAyapaese kiM davvaM 1, davvadese 2, davAI 3, davvadesA 4, udAhu davvaM ca davvadese ya 5, udAhu davvaM ca davvadesA ya 15 6, udAhu davAiM ca davvadese ya 7, udAhu davvAiM ca davvadesA ya 81 goyamA ! siya davvaM, siya davvadese, no davAiM, no davvadesA, no davvaM ca davvadese ya, jAva no davAiM ca davvadesA y| 24. do bhaMte ! poggalatthikAyapaesA kiM davvaM davvadese0 pucchA taheva / goyamA ! siya davvaM 1, siya davvadese 2, siya davvAiM 3, siya davvadesA 4, siya davvaM ca davvadese ya 5, no davvaM ca davvadesA ya 6, sesA pddiseheyvaa| 25. tiNNi bhaMte ! poggalatthikAyapaesA kiM davvaM, davvadese0 pucchA / goyamA ! siya davvaM 1, siya dabadese 2, evaM satta bhaMgA bhANiyavvA, jAva siya davvAiM ca davvadese ya; no davvAiM ca davvadesA y| 26. cattAri bhaMte ! poggalatthikAyapaesA kiM davaM0 pucchA / goyamA ! siya davaM 1, siya davvadese 2, aTTa vi bhaMgA bhANiyavvA jAva siya davvAiM ca davvadesA ya 8 / Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 401 su0 19-36] poggalapariNAmabheya-pameyaparUvaNAi 27. jahA cattAri bhaNiyA evaM paMca cha satta jAva asNkhejaa| 28. aNaMtA bhaMte ! poggalatthikAyapaesA kiM davvaM evaM ceva jAva siya dabAI ca davvadesA y| [su. 29-30. logAgAsa-jIvapadesANaM asaMkhejjattaparUvaNA] 29. kevatiyA NaM bhaMte ! loyAgAsapaesA paNNatA ? goyamA ! asaMkhejA 5 loyAgAsapaesA pnnnnttaa| 30. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa kevaiyA jIvapaesA paNNatA ? goyamA ! jAvatiyA logAgAsapaesA egamegassa NaM jIvassa evatiyA jIvapaesA pnnnnttaa| [su. 31. kammapayaDibheyaparUSaNA] 31. kati NaM bhaMte ! kammapagaDIo paNNattAo 1 goyamA ! aTTha kamma- 10 pagaDIo paNNattAo, baM jahA- nANAvaraNijaM jAva aMtarAiyaM / [su. 32. cauvIsaidaMDaemu aTThakammapayaDiparUvaNA] 32. [1] neraiyANaM bhaMte ! kai kammapagaDIo paNNattAo ? goyamA ! atttt| [2] evaM sabajIvANaM aTTha kammapagaDIo ThAveyavAo jAva vemaanniyaannN| 15 [su. 33-36. cauSIsadaMDaesu aTThaNhaM kammapagaDINaM aNaMtaavi bhAgapalicchedaparUvaNA] 33. nANAvaraNijassa NaM bhaMte ! kammassa kevatiyA avibhAgapalicchedA paNNattA 1 goyamA ! aNaMtA avibhAgapalicchedA paNNattA / 34. neraiyANaM bhaMte ! NANAvaraNijjassa kammassa kevatiyA avibhAga- 20 paliccheyA paNNattA 1 goyamA ! aNaMtA avibhAgapalicchedA paNNatA / 35. evaM savvajIvANaM jAva vemANiyANaM pucchA, goyamA ! aNaMtA avibhAgapalicchedA pnnnnttaa| 36. evaM jahA NANAvaraNijjassa avibhAgapalicchedA bhaNiyA tahA aTThaNha vi kammapagaDINaM bhANiyavA jAva vemANiyANaM aMtarAiyassa / 25 26 Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 5 10 15 20 viyAhapaNNattisutaM [sa0 8 u0 10 [su. 37-41. jIva - cauvIsadaMDayajIva pade sammi ahaM kammapagaDINaM avibhAgapalicchedAve DhaNapariveDhaNavattavyA ] 37. egamegassa NaM bhaMte! jIvassa egamege jIvapaese NANAvara Nijjassa kammassa kevaiehiM avibhAgapalicchedehiM AveDhiyapariveDhie siyA ? goyamA ! siya AveDhiyapariveDhie, siya no AveDhiyapariveDhie / jai AveDhiyapariveDhie niyamA aNatehiM / 38. egamegassa NaM bhaMte ! neraiyassa egamege jIvapaese NANAvaraNijassa kammassa kevaiehiM avibhAgapalicchedehiM AveDhiyapariveDhite ? goyamA ! niyamA aNatehiM / 39. jahA neraiyassa evaM jAva vemANiyassa | navaraM maNUsassa jahA jIvassa / 40. egamegassa NaM bhaMte ! jIvassa egamege jIvapae se darisaNAvaraNijjassa kammassa kevatiehiM0 ? evaM jaheva nANAvaraNijassa taheva daMDago bhANiyavvo jAva vemANiyassa / 41. evaM jAva aMtarAiyassa bhANiyavvaM, navaraM veyaNijjassa ouyassa nAmassa goyassa, eesiM cauNha vi kammANaM maNUsassa jahA neraiyassa tahA bhANiyavvaM, sesaM taM ceva / [su. 42-45. nANAvaraNijassa daMsaNAvaraNAdIhiM sattarhi kammapagaDIhiM sahabhAvavattavyayA ] 42. jassa NaM bhaMte! nANAvaraNijjaM tassa darisaNAvara NijjaM, jassa daMsaNAvaraNijjaM tassa nANAvaraNijjaM ? goyamA ! jassa NaM nANAvaraNijjaM tassa daMsaNAvara NijjaM niyamA atthi, jassa NaM darisaNAvara NijjaM tassa vi nANAvara NijjaM niyamA atthi / 43. jassa NaM bhaMte! NANAvaraNijjaM tassa veyaNijjaM, jassa veyaNijjaM 1. " AveDhiyapariveDhie tti AveSTitapariveSTitaH - atyantaM pariveSTita ityarthaH / AveSTaya pariveSTita iti vA a0 / atra mudritamUla-vRttyoH 'AveDhie pariveDhie' iti pAThaH // " 2. AAussa lA 1 // Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 37-49] kammapagaDiavibhAgapalicchedAveDhaNAdivattavvayAdi 403 tassa NANAvaraNijaM ? goyamA ! jassa nANAvaraNijaM tassa veyaNijjaM niyamA atthi, jassa puNa veyaNijaM tassa NANAvaraNijjaM siya asthi, siya natthi / 44. jassa NaM bhaMte ! nANAvaraNijaM tassa mohaNijaM, jassa mohaNijaM tassa nANAvaraNijjaM ? goyamA ! jassa nANAvaraNijaM tassa mohaNijaM siya atthi siya nasthi, jassa puNa mohaNijaM tassa nANAvaraNijjaM niyamA asthi / 5 45. [1] jassa NaM bhaMte ! NANAvaraNijjaM tassa AuyaM0 1 evaM jahA veyaNijeNa samaM bhANiyaM tahA AueNa vi samaM bhANiyavvaM / [2] evaM nAmeNa vi, evaM goeNa vi samaM / [3] aMtarAieNa vi jahA darisaNAvaraNijeNa samaM taheva niyamA paropparaM mANiyavvANi 1 / [su. 46. daMsaNAgharaNijjassa gheyaNijjAIhiM chahiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavbayA] 46. jassa NaM bhaMte ! darisaNAvaraNijaM tassa veyaNijjaM, jassa veyaNijaM tassa darisaNAvaraNijaM ? jahA nANAvaraNinaM uvarimehiM sattahiM kammehiM samaM bhaNiyaM tahA darisaNAvaraNijaM pi uvarimehiM chahiM kammehiM samaM bhANiyavvaM jAva 15 aMtarAieNaM 2 / [su. 47-50 veyaNijassa mohaNijAIhiM paMcahiM kammapagaDIhiM sahabhAvavattavyayA] 47. jassa NaM bhaMte ! veyaNijaM tassa mohaNija, jassa mohaNijaM tassa veyaNijjaM ? goyamA ! jassa veyaNijjaM tassa mohaNijaM siya asthi siya natthi, 20 jassa puNa mohaNijaM tassa veyaNijaM niyamA asthi / 48. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa AuyaM01 evaM eyANi paropparaM niymaa| 49. jahA AueNa samaM evaM nAmeNa vi, goeNa vi samaM bhANiyavvaM / 1. eNa samaM jahA mu0|| Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 viyAhapaNNattisuttaM [sa08 u010 50. jassa NaM bhaMte ! veyaNijjaM tassa aMtarAiyaM0 1 pucchaa| goyamA ! jassa veyaNijja tassa aMtarAiyaM siya asthi siya natyi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa veyaNi niyamA asthi 3 / [su. 51-52. mohaNijassa AuyaAIhiM cauhi kammapagaDIhiM sahabhAvavattavyayA] 51. jassa NaM bhaMte ! mohaNijaM tassa AuyaM, jassa AuyaM tassa mohaNije 1 goyamA ! jassa mohaNija tassa AuyaM niyamA atthi, jassa puNa AuyaM tassa puNa mohaNijjaM siya atthi siya natthi / 52. evaM nAmaM goyaM aMtarAiyaM ca bhANiyavvaM 4 / 10 [su. 53.55. Auyassa nAmAIhiM tIhi kammapagaDIhiM sahabhASavattavyayA] 53. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa nAmaM0 1 pucchA / goyamA ! do vi paropparaM niyamaM / 54. evaM gotteNa vi samaM bhANiyavvaM / 55. jassa NaM bhaMte ! AuyaM tassa aMtarAiyaM0 1 pucchaa| goyamA ! jassa AuyaM tassa aMtarAiyaM siya asthi siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa AuyaM niyamA 5 / [56-57. nAmassa goya-aMtarAiyakammapagaDIhiM sahabhASavattavyayA] 56. jassa NaM bhaMte ! nAmaM tassa goyaM, jassa NaM goyaM tassa Na nAma ? 20 goyamA ! jassa NaM NAmaM tassa NaM niyamA goyaM, jassa NaM goyaM tassa NaM niyamA nAma-goyamA ! do vi ee paropparaM niymaa| 57. jassa NaM bhaMte ! NAmaM tassa aMtarAiyaM0 ! pucchA / goyamA ! jassa nAmaM tassa aMtarAiyaM siya asthi siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa nAma niyamA asthi 6 // Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 su0 50-61] aTTaNhaM kammapagaDINaM sahabhAvavattavvayA [mu. 58. goyassa aMtarAiyapagaDIe sahabhAvavattavyayA] . 58. jassa NaM bhaMte ! goyaM tassa aMtarAiyaM0 1 pucchaa| goyamA ! jassa NaM goyaM tassa aMtarAiyaM siya asthi siya natthi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa goyaM niyamA asthi 7 / [su.59-61. jIpa-cautrIsadaMDaya-siddhesu poggali-poggalavattavyayA] 5 59. [1] jIve NaM bhaMte ! kiM poggalI, poggale 1 goyamA ! jIve poggalI vi, poggale vi| [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'jIve poggalI vi poggale vi' ? goyamA ! se jahAnAmae chatteNaM chattI, daMDeNaM daMDI, ghaDeNaM ghaDI, paDeNaM paDI, kareNaM karI evAmeva goyamA ! jIve vi soiMdiya-cakkhidiya-ghANidiya- 10 jibhidiya-phAsiMdiyAI paDuca poggalI, jIvaM paDucca poggale, se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai 'jIve poggalI vi poggale vi'| 60. [1] neraie NaM bhaMte ! kiM poggalI0 1 evaM ceva / [2] evaM jAva vemaannie| navaraM jassa jai iMdiyAiM tassa tai bhaanniyvaaii| 61. [1] siddhe NaM bhaMte ! kiM poggalI, poggale 1 goyamA ! no poggalI, poggle| [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai jAva poggale 1 goyamA ! jIvaM paDucca, se teNadveNaM goyamA ! evaM vuccai 'siddhe no poggalI, poggle'| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti| aTThamasae dsmo|| 8.10 // samattaM aTThamaM sayaM // 8 // 1. "poggalI vitti pudgalAH-zrotrAdirUpA vidyante yasyAsau pudgalI" avR0 // 2. "poggale vi tti pudgala iti sajJA jIvasya, tatastadyogAt pudgala iti" avR0|| Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaM sataM [su. 1. navamasatassa uddesanAmaparUvaNA] 1. jaMbuddIve 1 joisa 2 aMtaradIvA 30 asoca 31 gaMgeya 32 / kuMDaggAme 33 purise 34 navamammi saMyammi cottIsA // 1 // [paDhamo uddeso 'jaMbuddIve'] [su. 2. paDhamuddesassuvugdhAo] . 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM mihilA nAma nagarI hotthaa| vnnnno| mANibhadde ceie| vnnnno| sAmI samosaDhe / parisA niggyaa| dhammo khio| jAva bhagavaM goyame pajjuvAsamANe evaM vayA~sI10 [su. 3. jaMbuddIvavattavyayAjANaNatthaM jaMbuddIvapaNNattIsuttApaloyaNanideso] 3. kahi NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve 1 kiMsaMThie NaM bhaMte ! jaMbuddIve dIve ? evaM jaMbuddIvapaNNattI bhANiyavvA jAva evAmeva sapuvvAvareNaM jaMbuddIve dIve coIsa sa~lilAsayasahassA chappannaM ca sahassA bhavaMtIti makkhAyA~ / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti| navamasta paDhamo // 9.1 // [bitio uddeso 'joisa'] [su. 1. vitiuddesassuvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vaMyAsI 1. sae cauttIsA mu0||2. mahilA nAma nayarI husthA lA 1 // 3. mANabha mu0|| 4. dhayAsi lA 1 // 5. dRzyatAM jambUdvIpaprajJaptiH patra 1 taH 308 paryantam , Agamodaya0 prkaa0|| 6. cauddasa lA 1 // 7. "salilAzatasahasrANi-nadIlakSANi" avR0|| 8. etadvayAkhyAnAnantaraM vRttAvitthaM vAcanAntaraM niSTaGkitam--"vAcanAntare punaridaM dRzyate-jahA jaMbuddIvapannattIe tahA NeyavvaM joisavihUNaM jAva-khaMDA joyaNa vAsA pavvaya kUDA ya tittha seddhiio| vijaya iha salilAo ya piMDae hoti saMgahaNI // " avR0, vyAkhyAtazcAyaM vAcanAntarapATho'pi vRttau // 9. vayAsi lA 1 // Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407 jANaNAnidesAi 407 su0 1-3,1-5,1] jaMbuddIvAIsu caMdasaMkhAjANaNAnidesAi [su. 2-5. jaMbuddISa-lavaNasamudda-dhAyaisaMDa-kAlodasammudda-pukkharagharadIvAIsu caMdasaMkhAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttAvaloyaNanideso] 2. jaMbuddIve NaM bhaMte ! dIve kevaiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAseMti vA pabhAsissaMti vA 1 evaM jahA jIvAbhigame jAva-'nava ya sayA paNNAsA tArAgaNakoDikoDINaM' // sobhaM sobhiMsu sobhiMti sobhissaMti / / 3. lavaNe NaM bhaMte ! samudde kevatiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsiti vA pabhAsissaMti vA ? evaM jahA jIvAbhigame jAva taaraao| 4. dhAyaisaMDe kAlode pukkharavare abhiMtarapukkharaddhe maNussakhette, eesu savvesu jahA jIvAbhigame jAva-'ega sasI parivAro tArAgaNakoDikoDINaM // ' . 5. puMkkharaddhe NaM bhaMte / samudde kevaiyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsaMti vA 10 pabhAsissaMti vA 1 evaM savvesu dIva-samuddesu jotisiyANaM bhANiyavvaM jAva sayaMbhUramaNe jAva somaM sobhiMsu vA sobhaMti vA sobhissaMti vA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ttiH| navamalae bIo uddeso samatto // 9.2 // 15 [taiuddesAitIsaimapajaMtA uddesA 'aMtaradIvA'] [su. 1. taiyAitIsaimapajjaMtauddesANamuvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vayAsI 1. dRzyatAM jIvAbhigamasUtram , patra 300, sU0 153, Agamodaya0 prakA0 / niSTaGkito vyAkhyAtazcAyaM jIvAbhigamasUtrapATho vRttau // 2. jAva-egaM ca sayasahassaM tettIsaM khalu bhave shssaaiN| nava ya sayA mu0, nAdRto'yaM pATho mUlavAcanAyAM vRttikRdbhi!palabdhazvopayuktasUtrAdazeSu // 3. vA pucchA 3 / evaM lA 1 // 4. dRzyatAM jIvAbhigamasUtram, patra 303, sU0 155, Agamodaya0 prkaa0| niSTaGkito vyAkhyAtazcAyaM jIvAbhigamasUtrapATho vRttau // 5. abbhaMtara' lA 1 // 6. dRzyatAM jIvAbhigamasUtram , patra 327-35, sU0 175-77 Agamodaya0 prakA0 / niSTaGkito vyAkhyAtazcAyaM jIvAbhigamasUtrapATho vRttau // 7. pukkharode NaM avR0|| 8. "caMdA0 ityAdau prazne idamuttaraM dRzyam-saMkhejA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsaMti vA pabhAsissaMti vA, ityAdi" avR0|| 9. "evaM savvesu dIva-samuddesu tti pUrvoktena praznena yathAsambhavaM saMkhyAtA asaMkhyAtAzca candrAdaya ityAdinA cottareNetyarthaH" avR0|| 10. vayAsi lA 1 // Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 viyAhapaNNattisuttaM [sa0 9 u0 3-31 [su. 2-3. egoruyAdiaTThAghIsaiaMtaradavittavyayAjANaNatthaM jIvAbhigamasuttApaloyaNanideso] 2. kahi NaM bhaMte ! dAhiNillANaM egoruyamaNussANaM eMgoruyadIve NAma dIve pannatte 1 goyamA ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM evaM jahA 5 jIvAbhigame jAva suddhadaMtadIve jAva devalogapariggahA NaM te maNuyA paNNattA smnnaauso!| 1. egUruya lA 1 // 2. dAhiNeNaM cullahimavaMtassa vAsaharapabvayassa purathimillAo carimaMtAo lavaNasamuI uttarapurasthimeNaM disibhAgeNaM (etat "disibhAgeNaM' iti mudrite nAsti) tini joyaNasayAI ogAhittA estha NaM dAhiNillANaM egoruyamaNussANaM egoruyadIve nAmaM dIve paNNatte, [atra 'taM goyamA!' ityadhikaH pATho madrite] tini joyaNasayAI AyAmavikkhaMbheNaM, Nava ekUNavanne joyaNasae kiMcivisesUNe parikkheveNaM pnntte| se gaM egAe paumavaraveiyAe egeNa ya vaNasaMDeNaM savvao samaMtA saMparikkhitte, doNha vi pamANaM vanno ya, evaM eeNaM kameNaM jahA jIvAbhigame mu0, lA0 da0 saMgrahasthasavRttikavyAkhyAprajJaptisUtrasya hastalikhitapratau ca // 3. "vAcanAntare tvidaM dRzyate--evaM jahA jIvAbhigame uttarakuruvattavvayAe neyavvo, NANattaM aTTha dhaNusayA usseho, causaTThI piTThakaraMDayA, aNusajaNA natthi tti / " avR0, sacarca vyAkhyAtazcAyaM vAcanAntarapATho vRttau // 4. dRzyatAM jIvAbhigamasUtram , patra 144.56, sU0 109-12, Agamodaya0 prakA0 / atra nirdiSTe mudrite jIvAbhigamasUtre antarvIpanAmanirdezaka itthaM saMkSiptaH pATho vartate-"egoruyA AbhAsitA vesANiyA gaMgolI hayakaNNagA AyaMsamuhA AsamuhA AsakaNNA ukkAmuhA ghaNadaMtA jAva suddhdNtaa"| atra sthAne jaisalamerabhANDAgArIyatADapatrIyajIvAbhigamasUtrapratau tvitthaM sampUrNaH pATha upalabhyate--"egoruA 1 ago (AbhA0) 2 gaMgUliyA 3 vesANiyA 4 hayakaNNA 5 [gayakaNNA 6] gokaNNA 7 sakkulikaNNA 8 AdaMsamuhA 9 meMDhamuhA 10 ayomuhA 11 gomudhA 12 Asamu0 13 hatthimu0 14 sIhamu0 15 vagghamu0 16 AsakaNNA 17 sIhakaNNA 18 akaNNA 19 kaNNapAuraNA 20 ukkAmuhA 21 mehamuhA 22 vijujibbhA 23 vijudaMtA 24 ghaNadaMtA 25 laTThadaMtA 26 gUDhadaMtA 27 suddhadaMtA 28", etattADapatrIyapratipAThAnusAreNaivAsau sUtrapATho vyAkhyAta AcAryairmalayagirisU ribhiH svaracitajIvAbhigamasUtravRttau, navaraM trayoviMza-caturviMzAntIpayugmaM pUrvAparabyatyAsena vyaakhyaatmsti| prajJApanAsUtre etAnyaSTAviMzatyantIpanAmAnItthamupalabhyante-"egoruyA 1 AbhAsiyA 2 vesANiyA 3 gaMgolI 4 hayakaNNA 5 gayakaNNA 6 gokaNNA 7 sakkulikaNNA 8 AyaMsamuhA 9 meMDhamuhA 10 ayomuhA 11 gomuhA 12 AsamuhA 13 hatthimuhA 14 sIhamuhA 15 vagghamuhA 16 AsakaNNA 17 sIhakaNNA 18 akaNNA 19 kaNNapAuraNA 20 ukkAmuhA 21 mehamuhA 22 vijjumuhA 23 vijjudaMtA 24 ghaNadaMtA 25 laTThadaMtA 26 gUDhadaMtA 27 suddhadaMtA 28" (paNNavaNAsutta bhAga 1zrImahAvIravidyAlayaprakAzana, pR0 35, sU0 95) / etatprajJApanAsUtrapAThagatatrayoviMzavidyunmukhAntadvIpasthAne jIvAbhigamasUtre vidyujjihvAntIpo'sti / AcAryazrImalayagiribhiratra svaracitaprajJApanAsUtravRttau prajJApanAsUtragatapAThAnusAreNaiva vyAkhyAtamasti / vyAkhyAprajJaptisUtrasya vRttAvapyaSTAviMzatyantarvIpanAmAni vistareNollikhitAni, tatragatanAmAnItthaM santi-'ekoruka 1 AbhAsika 2 vaiSANika Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 409 su0 2-3, 1-2] aMtaradIvavattavvayAjANaNAnidesAi 3. evaM aTThAvIsaM pi aMtaradIvA saeNaM saeNaM AyAma-vikkhaMbheNaM' bhANiyabvA, navaraM dIve dIve uddeso| evaM savve vi aTThAvIsaM uddesgaa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tiH / navamassa taiyAiA tIsaMtA uddesA samattA / 9. 3-30 // [egattIsaimo uddeso 'asocca'] [su. 1. egattIsaimuddesassuvugdhAo] 1. rAyagihe jAva evaM vayAsI[su. 2-12. kevali-kevalisAvagAIhiMto asoccA suddhadhamma-bohi-aNagAritAbaMbhaceravAsa-saMjama-saMvara-AbhiNivohiyAipaMcanANANaM lAbhAlAbhavattavyayA] 2. [1] asocA NaM bhaMte ! kelissa vA kevalisAvagassa vA keva- 10 lisAviyAe vA kevaliuvAsagassa vA kevaliuvAsiyAe vA tappakkhiyassa vA tappakkhiyasAvagassa vA tappakkhiyasAviyAe vA tappakkhiya uvAsagassa vA tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalipaNNattaM dhammaM labhejA savaNayAe ? goyamA ! asocA NaM kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA atthegaie kevalipaNNattaM dhammaM labhejA savaNayAe, atthegatie ketralipaNNattaM dhammaM no labhejA svnnyaae| 15 3 lAGgalika 4 hayakarNa 5 gajakarNa 6 gokarNa 7 zaSkulIkarNa 8 Adarzamukha 9 meNdramukha 10 ayomukha 11 gomukha 12 azvamukha 13 hastimukha 14 siMhamukha 15 vyAghramukha 16 azvakarNa 17 hastikarNa 18 karNaprAvaraNa 19 prAvaraNa 20 ulkAmukha 21 meghamukha 22 vidyunmukha 23 vidyuddanta 24 ghanadanta 25 laSTadanta 26 gUDhadanta 27 zuddhadanta 28', atra jIvAbhigamasUtragatAntIpanAmabhiH saha kvacid bhinnatA vartate / vyAkhyAprajJaptivRttigatASTAviMzatyantIpanAmanirdezakaH sandarbhaH katicitprAcInAsu hastalikhitAsu vyAkhyAprajJaptisUtravRttipratiSu nopalabhyate, tena vyAkhyAprajJaptisUtravRttisthaprastutasandarbhagatASTAviMzatyantIpanAmanirdezakaH pAThaH kenApi viduSA sukhAvagamArtha prakSipta uta jIvAbhigamasUtra-prajJApanAsUtrayobhinnaprAcInaparamparAnusArI ? etadvicArArhamasti // 1. degNaM parikkheveNa [ya] bhANideg lA. da0 vidyAmandirasaGgrahasthavRttisahitavyAkhyAprajJaptisUtrasya hastalikhitapratigatamUlapAThe, lA0 da0 kramAGka 1850 // 2. "kevalinaH-jinasya" adhu0 // 3. "kevalI yena svayameva pRSTaH, zrutaM vA yena tadvacanam , asau kevalizrAvakaH, tasya" avR0 // 4. "kevalinaH upAsanAM vidadhAnena kevalinaivAnyasya kathyamAnaM zrutaM yenAsA kevalyupAsakaH" avR0|| 5. asaJcA lA 1 // 6. labhija lA 1 // Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 30 31 [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-asocANaM jAva no labhejA savaNayAe ? goyamA ! jassa NaM nANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asocA kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalipaNNattaM dhammaM labheja savaNayAe, jassa NaM nANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai se NaM asocA 5 kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalipaNNataM dhammaM no labheja savaNayAe, se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai-taM ceva jAva no labheja savaNayAe / ____3. [1] asocA NaM bhaMte ! kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalaM bohiM bujjhejA 1 goyamA ! asocA NaM kevalissa vA jAva atyaMgatie kevalaM bohiM bujjhejA, atthegaie kevalaM bohiM No bujjhejaa| [2] se keNatuNaM bhaMte ! jAva no bujjhejjA ? goyamA ! jassa NaM darisaNAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asocA kevalissa vA jAva kevalaM bohiM bujjhejA, jassa NaM darisaNAvaraNijANaM kammANaM khaovasame No kaDe bhavai se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM bohiM No bujjhejA, se teNaTeNaM jAva No bujjhejaa| 4. [1] asocA NaM bhaMte ! kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaejjA ? goyamA ! asocA NaM kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA atthegatie kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaijA, atthegatie kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM no pvvejaa| [2] se keNaTeNaM jAva no pavvaejA ? goyamA ! jassa NaM dhammaMtarAiyANaM khaovasame kaDe bhavati se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaejjA, jassa NaM dhammaMtarAiyANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavati se NaM asocA kevalissa vA jAva muMDe bhavittA jAva No pavvaejA, se teNaTeNaM goyamA ! jAva no pvvejaa| 20 1. labhijjA lA 1 // 2. asuccA lA 1 // 3. "iha darzanAvaraNIyaM darzanamohanIyamabhigRhyate, bodheH samyagdarzanaparyAyatvAt" avR0 // 4. seeNaTeNaM lA 1 // 5. "kevalAM-zuddhAM sampUrNA vA anagAritAmiti yogaH" avR0|| 6. "dharmasya-cAritrapratipattilakSaNasya antarA. yikANi dharmAntarAyikANi teSAm , vIryAntarAya-cAritramohanIyabhedAnAmityarthaH" avR0|| 7. seeNaTeNaM lA 1 // Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 3-7] kevaliAIhiMto asocA saddhammAilAbhAlAbhavattavvayA 5. [1] asocA NaM bhaMte ! kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA kevalaM baMbhaceravAsaM AvasejjA 1 goyamA ! asocA NaM kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA atthegatie kevalaM baMbhaceravAsaM AvasejjA, atthegatie kevalaM baMbhaceravAsaM no aavsejaa| [2] se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai jAva no AvasejjA ? goyamA! 5 jassa NaM carittAvaraNijANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asocA kevalissa vA jAva kevalaM baMbhaceravAsaM AvasejjA, jassa NaM carittAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai se NaM asocA kevalissa vA jAva no AvasenjA, se teNadveNaM jAva no aavsejjaa| 6. [1] asocA NaM! kevalissa vA jAva kevaleNaM saMjameNaM saMjamejA ? 10 goyamA ! asocA NaM kevalissa jAva uvAsiyAe vA jAva atthegatie kevaleNaM saMjameNaM saMjamejA, atthegatie kevaleNaM saMjameNaM no sNjmejaa| [2] se keNaTeNaM jAva no saMjamejA ? goyamA ! jassa NaM jayaNAvaraNijANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asocA kevalissa vA jAva kevaleNaM saMjameNaM saMjamejA, jassa NaM jayaNAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai 15 se NaM asoccA kevalissa vA jAva no saMjamejjA, se teNadveNaM goyamA ! jAva atthegatie no sNjmejaa| 7. [1] asocA NaM bhaMte ! kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA kevaleNaM saMvareNaM saMvarejjA 1 goyamA ! asoccA NaM kevalissa jAva atthegatie kevaleNaM saMvareNaM saMvarejjA, atthegatie kevaleNaM jAva no sNvrejaa| [2] se keNadveNaM jAva no saMvarejjA 1 goyamA ! jassa NaM ajjhavasANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevaleNaM saMvareNaM saMvarejA, jassa NaM ajjhavasANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame 20 1. AvAsijjA lA 1 // 2. te jAva lA 1 // 3. "iha vedalakSaNAni cAritrAvaraNIyAni vizeSato grAhyANi" avR0|| 4. se eeNa?NaM lA 1 // 5. jaiNA lA 1 / "yatanAvaraNAni cAritravizeSaviSayavIryAntarAyalakSaNAni mantavyAni" avR0|| 6. seeNaTeNaM lA 1 // 7. "saMvarazabdena zubhAdhyavasAyavRttervivakSitatvAt tasyAzca bhAvacAritrarUpatvena tadAvaraNakSayopazamalabhyatvAt , adhyavasAnAvaraNIyazabdeneha bhAvacAritrAvaraNIyAnyuktAni" avR0|| Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 viyAhapaNNattisutaM [sa0 9 30 31 No kaDe bhavai se NaM asoccA kevalissa vA jAva no saMvarejjA, 'se teNaTTeNaM jAva no saMvarejjA / 8. [1] asocA NaM bhaMte! kevalissa jAva kevalaM AbhiNibohiyanANaM uppADejjA ? goyamA ! asoccA NaM kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA atthe - tie kevalaM AbhiNibohiyanANaM uppADejjA, atthegaie kevalaM AbhiNibohiyanANaM no uppADejjA / 5 [2] se keNaTTeNaM jAva no uppADejjA ? goyamA ! jassa NaM AbhiNibohiyanANAvara NijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM AbhiNibohiyanANaM uppADejjA, jassa NaM AbhiNibohiyanANAvaraNi10 jjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM AbhiNibohiyanANaM no uppADejjA, 'se teNadveNaM jAva no uppADejjA / 15 9. asoccA NaM bhaMte! kevali0 jAva kevalaM suyanANaM uppADejjA ? evaM jahA AbhiNibohiyanANassa vattavvayA bhaNiyA tahA suyanANassa vi bhANiyavvA, navaraM suyanANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame bhANiyavve / 10. evaM ceva kevalaM ohinANaM bhANiyavvaM; navaraM ohiNANAvaraNijANaM kammANaM khaovasame bhANiyavve / 11. evaM kevalaM maNapajjavanANaM uppADejjA, navaraM maNapajjavaNANAvaraNijANaM kammANaM khaovasame bhANiyavve | 12. asoccA NaM bhaMte! kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA 20 kevalanANaM uppADejjA ? evaM ceva, navaraM kevalanANAvara NijjANaM kammANaM khae bhANiyavve, sesaM taM caiva / se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai jAva kevalanANaM uppADejA / [su. 13. biiyattAibAra samasutta parjatavattavyayAe samuccaeNaM parUvaNA] 13. [1] asoccA NaM bhaMte! kevalissa vA jAva tappakkhiyauvA25 siyAe vA kevalipannattaM dhammaM labhejjA savaNayAe 11, kevalaM bohiM bujjhejA 21, kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvajjA 31, kevalaM baMbhaceravAsaM 1. seeNadveNaM lA 1 // Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 8-13] kevaliAI hiMto asoccA sammaddhAilAbhAlAbhavattavvayA AvasejjA 41, kevaleNaM saMjameNaM saMjamejjA 51, kevaleNaM saMvareNaM saMvarejjA 6 1, kevalaM AbhiNibohiyanANaM uppADejA 71, jAvaM kevalaM maNapajjavanANaM uppADejA 10 1, kevalanANaM uppADejjA 111, goyamA ! asoccA NaM kevalissa vA jAva uvAsiyAe vA atthegatie kevalipannattaM dhammaM labhejA savaNayAe, atthegatie kevalipannattaM dhammaM no labhejjA savaNayAe 1; atthegatie kevalaM bohiM bujhejA, atyetie kevalaM bohiM No bujjhejjA 2; atthegatie kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvajjA, atthegatie jAva no pavvajjA 3; atthegatie kevalaM baMbhaceravAsaM AvasejjA, atthegatie kevalaM baMbhaceravAsaM no AvasejjA 4; atthegatie kevaleNaM saMjameNaM saMjamejA, atthegatie kevaleNaM saMjameNaM no saMjamejjA 5; evaM saMvareNa vi 6; atthegatie kevalaM AbhiNibo- 10 hiyanANaM uppADejjA, atthegatie jAva no uppADejjA7; evaM jAva maNapajjavanANaM 8- 9-10; atthegatie kevalanANaM uppADejjA, atthegatie kevalanANaM no uppADejA 11 / [2] se' keNaTTeNaM bhaMte ! evaM vuccai asoccA NaM taM caiva jAva atthegatie kevalanANaM no uppADejjA 1 goyamA ! jassa NaM nANAvaraNijjANaM kammANaM khao- 15 vasame no kaDe bhavai 1, jassa NaM darisaNAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai 2, jassa NaM dhammaMtarAiyANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai 3, evaM carittAvaraNijANaM 4, jayaNAvara NijjANaM 5, ajjhavasANA varaNijjANaM 6, AbhiNibohiyanANAvara NijjANaM 7, jAva maNapajjavanANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai 8 9 10, jassa NaM kevalanANAvaraNijANaM jAva khae no kaDe bhavai 11, se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalipannattaM dhammaM no labhejjA savaNayAe, kevalaM bohiM no bujjhejjA jAva kevalanANaM no uppADejjA / jassa NaM nANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavati 1, jassa NaM darisaNAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai 2, jassa NaM dhammaMtarAiyANaM 3, evaM jAva jassa NaM kevalanANAvaraNijANaM kammANaM khae kaDe bhavai 11 se 25 NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalipannattaM dhammaM labhejjA savaNayAe 1, kevalaM bohiM bujjhejA 2, jAva kevalaNANaM uppADejjA 11 / 1. " jAva' padena aSTamaM zrutajJAnaM navamaM ca avadhijJAnam atra yojyam // 2. praznasyAsya nigamanamekatriMzattamasUtrasyAnte'sti // 413 20 Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 viyAhapaNNattisutaM [sa0 9 30 31 [su. 14- 31. asuyakevaliAiSayaNe vibhaMganANAo pattaohinANe lesA - nANa - joga - uvaoga - saMghayaNa - saMThANa - uccatta Auya veda- kasAya - ajjhaSasANaparUghaNApuvvaM kameNa kevalanANuppatti - sijjhaNAiSatavyayA ] 14. tessa NeM chaTuMchaTTeNaM anikkhitteNaM tavokammeNaM uDDhaM bAhAo 5 pagijjhiya pagijjhi~ya sUrAbhimuhassa AyAvaNabhUmIe AyAvemANassa pagatibhaddayAe pagaiuvasaMtayAe pagatipayaNukoha - mANa - mAyA-lobhayAe miumaddavasaMpanna - yA allINatA bhaddatAe viNItatAe aNNayA kayAi subheNaM ajjhavasANeNaM, subheNaM pariNAmeNaM, lessAhiM visujjhamANIhiM taiyAvaraNijjANaM kammANaM khaovasa meNaM IhApoha - maggaNa - gavesaNaM karemANassa vibbhaMge nAmaM annANe samuppajjai, se NaM teNaM 10 vibbhaMganANeNaM samuppanneNaM jahantreNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAgaM, ukkoseNaM asaMkhejjAI joyaNasahassAiM jANai pAsai, se NaM teNaM vibbhaMganANeNaM samuppanneNaM jIve vi jA, ajIve va jANai, pAsaMDatthe sAraMbhe sapariggahe saMkilissamANe vi jANai, visujjhamANe vi jANai, se NaM puvvAmeva sammattaM paDivajjai, sammattaM paDivajjittA samaNadhammaM roeti, samaNadhammaM roettA caritaM paDivajjai, caritaM paDivajittA 15 liMgaM paDivajjai, tassa NaM tehiM micchattapajjavehiM parihAyamANehiM parihAyamANehiM, sammadaMsaNapajjavehiM parivaDDhamANehiM parivaDDhamANehiM se vibbhaMge annA sammattapariggahie khippAmeva ohI parAvattai / 20 15. " se NaM bhaMte! katisu lessAsu hojjA ? goyamA ! tisu visuddha - lessAsu hojjA, taM jahA - teulessAe pamhalessAe sukkalessAe / 16. se NaM bhaMte ! katisu NANesu hojjA ? goyamA ! tisu, AbhiNibohiyanANa- suyanANa - ohinANesu hojjA / "C 9. 'tassa tti yo'zrutvaiva kevalajJAnamutpAdayet tasya kasyApi " avR0 // 2. 'NaM' ityetadanantaraM 'bhaMte' ityadhikaM padaM sarveSvapi sUtrAdarzeSUpalabhyate / 'bhaMte 'padasyAtra svIkAre sUtramidaM praznanirvacanAtmakamapekSyate, nopalabhyate cAsya sUtrasyAnte nirvacanam api cAsya sUtrasya (14) trayastriMzattamasUtreNa sAmyamasti, tatra 'bhaMte' iti padaM nopalabhyate kasmiMzcidapi sUtrAdarze; ato'tra na svIkRtaM mUlavAcanAyAM 'bhaMte' iti padam / na vyAkhyAtaM caitat sthAnaM vRttau // 3. gijjhiyA lA 1 // 4. sUriyAbhi lA 1 // 5. 'vasaMtAe lA 1 // 6. " tayAvaraNijANaM ti vibhaGgajJAnAvaraNIyAnAm " a0 // 7. " pAsaMDatthe tti vratasthAn " avR0 // 8. " se NaM ti asau vibhaGgajJAnI / puvvAmeva tti cAritrapratipatteH pUrvameva " aSR0 // 9. " ohI parAvattaitti avadhirbhavati a0 // 10. " se NaM ti sa yo vibhaGgajJAnI bhUtvA'vadhijJAnaM cAritraM ca pratipannaH avR0 // " "" "" Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 14-24] vibhaMganANAo pattaohinANe lesAivattavvayA 17. [1] se NaM bhaMte ! kiM sajogI hojA, ajogI hojA ? goyamA ! sajogI hojA, no ajogI hojaa| [2] jai sajogI hojA kiM maNajogI hojA, veijogI hojA, kAyajogI hojjA ? goyamA ! maNajogI vA hojA, veijogI vA hojA, kAyajogI vA hojaa| 18. se NaM bhaMte ! kiM sAgArovautte hojjA, aNAgArovautte hojA? goyamA ! sAgArovautte vA hojA, aNAgArovautte vA hojjA / 19. se NaM bhaMte ! kayarammi saMghayaNe hojA? goyamA! vairosabhanArAyasaMghayaNe hojaa| 20. se NaM bhaMte! kayarammi saMThANe hojA 1 goyamA ! chaNhaM saMThANANaM 10 annayare saThANe hojaa| 21. se NaM bhaMte ! kayarammi uccatte hojjA ? goyamA! jahanneNaM satta rayaNI, ukkoseNaM paMcadhaNusatie hojaa| 22. se NaM bhaMte ! kayarammi Aue hojA 1 goyamA ! jahanneNaM sAtiregaTThavAsAue, ukkoseNaM puvvakoDiAue hojjA / 23. [1] se NaM bhaMte ! kiM savedae hojA, avedae hojA 1 goyamA ! savedae hojA, no avedae honA / [2] jai savedae hojA kiM itthIvedae hojA, purisavedae hojA, napuMsagavedae hojjA, purisanapuMsagavedae hojjA 1 goyamA ! no itthivedae honjA, purisavedae vA hojjA, no napuMsagavedae hojA, purisanapuMsagavedae vA hojaa| 20 24. [1] se NaM bhaMte ! kiM sakasAI hojA, akasAI hojA ? goyamA ! sakasAI hojjA, no akasAI hojaa| [2] jai sakasAI hojA~, se NaM bhaMte ! katisu kasAesu hojjA ? goyamA! causu saMjalaNakoha-mANa-mAyA-lobhesu hojjaaN| 1. vayajodeg lA 1 // 2. kairammi lA 1 // 3. degsAUe lA 1 // 4. bhAUe lA 1 // . 5. isthive' lA 1 // 6. vee lA 1 // 7. hujjA lA 1 // Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 31 25. [1] tassa NaM bhaMte ! kevatiyA ajjhavasANA paNNatA ? goyamA ! asaMkhejjA ajjhavasANA pnnnnttaa| [2] te NaM bhaMte! kiM pasatthA appasatthA ? goyamA! pasatthA, no appstthaa| 26. 'se NaM pasatyehiM ajjhavasANehiM vaTTamANe agatehiM neraiyabhavaggahaNehiMto appANaM visaMjoei, aNaMtehiM tirikkhajoNiya jAva visaMjoei, aNaMtehiM maNussabhavaggahaNehiMto appANaM visaMjoei, aNaMtehiM devabhavaggahaNehito appANaM visaMjoei, jAo vi ya se imAo neraiya-tirikkhajoNiyamaNussa-devagatinAmAMo uttarapayaDIo tAsiM ca NaM uvaggahie aNatANubaMdhI koha-mANa-mAyA-lobhe khavei, aNaMtANubaMdhI koha-mANa-mAyA-lobhe khavittA apaJcakkhANakasAe koha-mANa-mAyA-lobhe khavei, apaJcakkhANakasAe koha-mANamAyA-lobhe khavittA paccakkhANAvaraNe koha-mANa-mAyA-lobhe khavei, paJcakkhANAvaraNe koha-mANa-mAyA-lobhe khavittA saMjalaNe koha-mANa-mAyA-lobhe khavei / saMjalaNe koha-mANa-mAyA-lobhe khavittA paMcavihaM nANAvaraNikaM navavihaM 15 darisaNAvaraNija paMcavihamaMtarAiyaM tAlamatthakaDaM ca NaM mohaNijaM kaTu kammarayavikaraNakaraM apuvakaraNaM aNupaviTThassa aNaMte aNuttare nivvAghAe nirAvaraNe kasiNe paDipuNNe kevalavaranANa-daMsaNe smuppjjti| 27. se NaM bhaMte! kevalipaNNattaM dhammaM AghavejA vA pa~NNavejjA vA paravejA vA 1 no iNaDhe samaDhe, Na'nnattha egaNAeNa vA egavAgaraNeNa vaa| 1. se NaM bhaMte ! pasanthehiM sarvAsvapi pratiSu, navaraM se NaM bhaMte ! tehi pasatthehiM mu0|| 2. degmANehiM aNaM mu0||3.deg mAo cattAri uttara mu0|| 4. "mastakaM-mastakazUcI, kRttaM-chinnaM yasyAsau mastakakRttaH, tAlazcAsau mastakakRttazca tAlamastakakRttaH, chAndasatvAccaivaM nirdeshH| tAlamastakakRtta iva yat tat tAlamastakakRttam , ayamarthaH-chinnamastakatAlakalpaM mohanIyaM kRtvA, yathA hi chinnamastakatAlo kSINo bhavati evaM mohanIyaM ca kSINaM kRtveti bhaavH| idaM coktamohanIyamedazeSApekSayA draSTavyamiti / athavA............tAlamastakasyeva kRtvaM-kriyA yasya tat tAlamastakakRtvam , tadevaMvidhaM ca mohanIya kaTu tti iti zabdasyaha gamyamAnatvAd iti kRtvA-iti hetoH tatra kSapite jJAnAvaraNIyAdi kSapayatyeveti |............ih ca kSapaNAkramaH 'aNa miccha mIsa samma aTTha napuMsitthiveya chakkaM c| puMveyaM ca khaveI kohAIe ya saMjalaNe // 1 // ' ityAdigranthAntaraprasiddhaH, na cAyamihAzritaH, yathAkathaJcit kSapaNAmAtrasyaiva vivakSitatvAditi" avR0|| 5. samuppajati lA 1 // 6. "AgrAhayet ziSyAn , ardhApayed vA-pratipAdanataH pUjAM prApayet" avR0|| 7. "prajJApayet bhedabhaNanataH bodhayed vA" aghR0|| Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 25-32] vibhaMganANAo pattaohinANe lesAivattavvayA 28. se NaM bhaMte! pavAveja vA muMDAveja vA 1 No iNaDhe samaThe, uvadesaM puNa krejaa| 29. se NaM bhaMte! sijjhati jAva aMtaM kareti ? hatA, sijjhati jAva aMtaM kreti| 30. se NaM bhaMte! kiM uDDhe hojA, aho hojA, tiriyaM hojA 1 5 goyamA! uDDhaM vA hojA, aho vA hojjA, tiriyaM vA hojaa| uDDhaM homANe saMdAvai-viyaDAvai-gaMdhAvai-mAlavaMtapariyAesu vaTTaveyaDDhapavvaesu hojA, sAharaNaM paDucca somaNasavaNe vA paMDagavaNe vA hojaa| aho homANe gaDDAe vA darIe vA hojA, sAharaNaM paMDucca pAyAle vA bhavaNe vA hojaa| tiriyaM homANe paNNarasasu kammabhUmIsu hojA, sAharaNaM paMDucca a~DDhAijadIva-samuddatadekkadesabhAe hojaa| 10 31. te NaM bhaMte ! egasamaeNaM kevatiyA hojjA ? goyamA ! jahanneNaM ekko vA do vA tinni vA, ukkoseNaM dasa / se teNaTTeNaM goyamA ! evaM buccai 'asocA NaM kevalissa vA jAva atthegatie ketralipaNNataM dhammaM labhejA savaNayAe, atthegatira asocA NaM kevali jAva no labhejA savaNayAe jAva atthagatie kevalanANaM uppADejA, atthegatie kevalanANaM no uppaaddejaa| [su. 32. bitiyasuttAiterasamasuttapajaMtagaya 'asocA'padaparU viyavattavyayAThANe 'soccA padapubdhiyA pattavyayA] 32. soccI NaM bhaMte ! kevalissa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevalipaNNattaM dhammaM labhejA savaNayAe ? goyamA ! soccA NaM kevalissa vA jAva atyaMgatie kevalipaNNattaM dhammaM0 / evaM jI ceva asoccAe vattavvayA sauM ceva 20 soccAe vi bhANiyanvA, navaraM abhilAvo socceti / sesaM taM ceva niravasesaM jAva 'jassa NaM maNapajjavanANAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai, jassa NaM kevalanANAvaraNijANaM kammANaM khae kaDe bhavai se NaM soccA kevalissa vA jAva 1. hojamANe mu0 // 2. "zabdApAtiprabhRtayo yathAkrama jambUdvIpaprajJaptyabhiprAyeNa haimavatharivarSa-hairaNyavateSu, kSetrasamAsAbhiprAyeNa tu haimavatairaNyavata-harivarSa-ramyakeSu bhavanti" avR0|| 3. DuccA somaNassavaNe vA lA / / 4. aho hu~mANe gaDDA lA 1 / 5. paDuccA lA 1 // 6. hummANe lA 1 / hojamANe mu0|| 7. aTTAije dIvasamudde ya tadekka mu0|| 8. ego lA 1 // 9. seeNaTeNaM lA 1 // 10. succA lA 1 // 11. ja cceva lA 1 // 12. sa cceva lA 1 // 13. succa tti lA 1 // 27 Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisutaM sa0 9 30 31 uvAsiyAe vA kevalipaNNataM dhamma labhija savaNayAe, kevalaM bohiM bujjhejA jAva kevalanANaM uppADejA (su. 13 [2]) / [su. 33-44. suyakevaliAivayaNe ohinANimmi codasamAiigatIsaimasuttagayavattavyayA] 33. tassa NaM aTThamaMaTThamaNaM anikkhitteNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANassa pagaibhaddayAe taheva jAva gavesaNaM karemANassa ohiNANe samuppajai / se NaM teNaM ohinANeNaM samuppanneNaM jahanneNaM aMgulassa asaMkhejaibhAgaM, ukkoseNaM asaMkhejAiM aloe loyappamANametAiM khaMDAiM jANai pAsai / 34. se NaM bhaMte ! katisu lessAsu hojjA ? goyamA ! chasu lessAsu hojA, 1. taM jahA-kaNhalesAe jAva sukkalesAe / 35. se NaM bhaMte ! katisu NANesu hojA 1 goyamA! tisu vA causu vA hojaa| tisu hojamANe AbhiNibohiyanANa-suyanANa-ohinANesu hojA, causu hojamANe AbhiNibohiyanANa-suyanANa-ohinANa-maNapajavanANesu hojaa| 36. se NaM bhaMte! kiM sajogI hojA, ajogI hojA? evaM jogo 15 uvaogo saMghayaNaM saMThANaM uccattaM AuyaM ca eyANi savvANi jahA asoccAe (su. 17-22) taheva bhANiyavvANi / 37. [1] se NaM bhaMte ! kiM saMvedae0 pucchaa| goyamA ! saMvedae vA hojarjA, avedae vA hojjaa| [2] jai avedae hojjA kiM uvasaMtaveyae hojA, khINaveyae hojjA ? 2. goyamA ! no uvasaMtavedae hojA, khINavedae hojaa| [3] jai savedae hojjA kiM itthIvedae hojA0 pucchaa| goyamA ! itthIvedae vA hojA, purisavedae vA hojjA, purisanapuMsagavedae vA hojaa| 1. labbhai saba mu0|| 2. asaMkhijabhAgaM lA 1 // 3. kinhale lA 1 // 4. hujamANe tisu bhAbhi lA 1 // 5. evaM jogA uvaogA saMghadeg lA 1 // 6. savee yama. 2 pucchA lA 1 // 7. "saveyae vA ityAdi, akSINavedasyAvadhijJAnotpattau savedakaH sannavavijJAnI bhaveta, kSINavedasya cAvadhijJAnotpattAvavedakaH sanayaM syAt / no uvasaMtaveyae hoja tti upazAntavedo'yamavadhijJAnI na bhavati, prAptavyakevalajJAnasthAsya vivakSitatvAditi" avR0|| 8. 'hojA'sthAne vizeSataH 'hujjA' pAThaH lA 1 // Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 33- 42 ] suye kevaliAivayaNe ohinANimmi lesAivattavvayA 419 38. [1] se NaM bhaMte' ! sakasAI hojjA 1 akasAI hojjA ? goyamA ! sakasAI vA hojjA, akasAI vA hojjA / [2] jai akasAI hojjA kiM uvasaMtakasAI hojjA, khINakasAI hojjA ? goyamA ! no uvasaMtakasAI hojjA, khINakasAI hojjA / [3] jai sakasAI hojjA se NaM bhaMte! katisu kasAesa honA ? goyamA ! 5 causuvA, tisuvA, dosu vA, aikkammi vA hojA / causu hojjamANe causu saMjala koha- mANa- mAyA-lomesu hojjA, tisu hojjamANe tisu saMjalaNamANa - mA~yAlobhe hojA, dosu hojamANe dosu saMjalaNamAyA-lobhesu hojA, egammi hojeMmANe egammi saMjalaNe lobhe hojjA / 10 39. tassa NaM bhaMte! kevatiyA ajjhavasANA paNNattA 1 goyamA ! asaMkhejjA, evaM jahA asoccAe (su. 25-26) taheva jAva kevalavaranANa- daMsaNe samuppajjai (su. 26) / 40. se NaM bhaMte! kevalipaNNattaM dhammaM AghavijjA vA, paNNavejjA vA, parUvijA vA ? haMtA, Aghavija vA, paNNavejja vA, parUvejja vA / 41. [1] se NaM bhaMte! pavvAvejja vA muMDAveja vA ? haMtA, goyamA ! 15 pavvAvejja vA, muMDAveja vA / [2] tassa NaM bhaMte! sissA vi pavvAvejja vA, muMDAveja vA 1 iMtA, pavvAveja vA muMDAvejja vA / [3] tassa NaM bhaMte! pasissA vi pavvAveja vA muMDAveja vA 1 haMtA, pavvAvejja vA muMDAveja vA / 42. [1] se NaM bhaMte! sijjhati bujjhati jAva aMtaM karei ? haMtA, sijjhai jAva aMta kare / [2] tassa NaM bhaMte! siMssA vi sijjhati jAva aMtaM kareMti ? haMtA, sijjhati jAva aMta kareMti / 1. deg te ! kiM sakadeg mu0 // 2. ikkammi lA 1 // 3. 'mAya lo' lA 1 // 4. hujjamANe ege saMja' lA 1 // 5. sIsA lA 1 // 20 Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 5 viyAhapaNNattisuttaM sa09 30 31-32 [3] tassa NaM bhaMte ! pasissA vi sijhaMti jAva aMtaM kareMti ? evaM ceva jAva aMtaM kreNti| 43. se NaM bhaMte ! kiM uDDhaM hojA ? jaheva asocAe (su. 30) jAva tadekadesabhAe hojaa| 44. te NaM bhaMte ! egasamaeNaM kevatiyA hojA 1 goyamA ! jahanneNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM atttthsyN-108| se teNadveNaM goyamA! evaM vuccai-socA NaM kevalissa vA jAva kevaliuvAsiyAe vA jAva atthegatie kevalanANaM uppADejA, atthegatie kevalanANaM no uppaaddejaa| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti jAva vihri| navamasayassa igatIsaimo uddeso // 9.31 // [battIsaimo uddeso 'gaMgeya'] [su. 1-2. battIsaimuddesassuvugdhAo] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vANiyagAme nagare hotthA / vnnnno| tipalAse 15 ceie / sAmI samosaDhe / parisA niggayA / dhammo kahio / parisA paDigayA / 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM pAsAvaccije gaMgee nAmaM aNagAre jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte ThiccA samaNaM bhagavaM mahAvIraM evaM vayAsI[su. 3-55. pAsAyacijagaMgeyaaNagArassa pucchAo bhagavao samAhANaM ca] [su. 3-13. cauSIsaidaMDaesu saMtara-niraMtarovadhAya-uvvaTTaNaparUvaNA] 3. saMtaraM bhaMte ! neraiyA uvavajaMti, niraMtara neraiyA uvavajati ? gaMgeyA ! saMtaraM pi neraiyA uvavajaMti, niraMtaraM pi neraiyA uvavati / 1. seeNaTeNaM lA 1 // 2. uddesabho lA 1 // 3. degyaggAme nAma napare lA 1 // 4. dUipalAsae cedeg lA 1 // Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 43-44, 1-14] daMDaesu saMtara-niraMtarovavAya-ubvaTTaNaparUvaNA 4. [1] saMtaraM bhaMte! asurakumArA uvavajjaMti, niraMtaraM asurakumArA uvavajrjjati ? gaMgeyA ! saMtaraM pi asurakumArA uvavajraMti, niraMtaraM pi asurakumArA uvavajraMti / [2] evaM jAva thaNiyakumArA / 5. [1] saMtaraM bhaMte! puDhavikAiyA uvavajaMti, niraMtaraM puDhavikAiyA 5 uvavajraMti ? gaMgeyA ! no saMtaraM puDhavikAiyA uvavajrjjati, niraMtaraM puDhavikAiyA uvavajjaMti / [2] evaM jAva vaNassaikAiyA / 6. veiMdiyA jAva vemANiyA, ete jahA NeraiyA / 7. saMtaraM bhaMte! neraiyA uvvadRti, niraMtaraM neraiyA uvvaTTaMti ? gaMgeyA ! 10 saMtaraM pi neraiyA uvvahaMti, niraMtaraM pi neraiyA uvvaTTaMti / 8. evaM jAva thaNiyakumArA / 9. [1] saMtaraM bhaMte! puDhavikkAiyA uvvaTTaMti0 1 pucchA / gaMgeyA ! No saMtaraM puDhavikkAiyA uvvaTTaMti, niraMtaraM puDhavikkAiyA uvvati / [2] evaM jAva vaNassaikAiyA no saMtaraM, niraMtaraM uvva Mti / 10. saMtaraM bhaMte! beiMdiyA uvvati, niraMtaraM beMdiyA uvvahaMti ? gaMgeyA ! saMtaraM pibediyA uvva Mti, niraMtaraM pi beiMdiyA unnati / 11. evaM jAva vANamaMtarA / 12. saMtaraM bhaMte! joisiyA cayaMti 0 1 pucchA / gaMgeyA ! saMtaraM pi joisiyA cayaMti, niraMtaraM pi joisiyA cayaMti / 13. evaM jAva vemANiyA vi / [su. 14. pavesaNagassa bheyacaukkaM ] 14. kaivi NaM bhaMte! pavesaNae paNNatte 1 gaMgeyA ! cauvvihe pavesaNae paNNatte, taM jahA- neraiyapavesaNae tirikkhajoNiyapavesaNae maNussapavesaNae devapavesaNa / 1. puDhavikAi lA 1 // 2. 'taraM uva' lA 1 // 3. ubavahaMti mu0 // gatyantarAdvaduttasya vijAtIyagatau jIvasya pravezanam, utpAda ityarthaH " a0 // 5. tiriyajo0 mu0 // " 4. pavesaNa ti 421 15 20 25 Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 viyAhapaNNattisutaM [su. 15 - 29. neraiyapavesaNa gaparUSaNA ] [su. 15. neraiyapavesaNa gassa satta bhaiyA ] 15. neraiyapavesaNae NaM bhaMte! kaivihe paNNatte ? gaMgeyA ! sattavihe pannatte, taM jahA - rayaNappabhApuDhavineraiyapavesaNae jAva ahesattamApuDhavineraiya5 pavesaNae / [sa09 u0 32 [su. 16-27, neraiyapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejANa neraiyANaM satta narayapuDharSi paDucca vittharao bhaMgaparUvaNA ] 16. ege bhaMte! neraie neraiyapavesaNae NaM pavisamANe kiM rayaNappabhAe hojjA, sakkarappabhAe hojjA, jAva ahesattamAe hojjA ? gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA jAva ahesattamAe vA hojjA / 7' / 10 17. do bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojjA jAva asattamAe hojjA ? gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA jAva asattamAe vA hojjA / 7 / ahavA ege rayaNappabhAe hujjA, ege sakkarappabhAe hojjA 1 | ahavA 15 ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe hojjA 2 / jAva ege rayaNappabhAe, ege asattamAe hojjA, 3 - 4 - 5 - 6 | ahavA ege sakkarappabhAe ege vAluyappabhAe hojjA 7 / jAva ahavA ege sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjA, 8- 9-1011 | ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojA 12 / evaM jAva ahavA ege vAluyappabhAe, ege asattamAe hojjA, 13-14-15 / evaM ekkkA puDhavI chaDDeyavvA jAva ahavA ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA, 16-17-1819-20-21 ai / 18. tiNi bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojA jAva asattamAe hojjA ? gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojjA / OM / 1. ekaM nairayikaM pratItya narakapravezana ke'tra sarvasaMkhyayA sapta bhaGgAH // 2. dvau nairayikau pratItya narakapravezanake'tra ekasAMyogikAH 7 bhaGgAH, dvikasAMyogikAzca 21 bhaGgAH / sarvamilane 28 bhaGgAH // 3. ekasaMyoge 7 bhaGgAH // Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su015-18] neraiyapavesaNagaparUvaNA 423 ahavA ege rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe hojjA, 1 / jAva ahavA ege rayaNappabhAe, do ahesattamAe hojjA, 2-3-4-5-6 / ahavA do rayaNappabhAe, ege sakarappabhAe hojA 1 / jAva ahavA do rayaNappabhAe, ege ahesattamAe hojjA, 2-3-4-5-6=12 / ahavA ege sakkarappabhAe, do vAluyappabhAe hojA 1 / jAva ahavA ege sakarappabhAe, do ahesattamAe hojA, 2-3-4- 5 5=17 / ahavA do sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe hojA 1 / jAva ahavA do sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojA, 2-3-4-5= 22 / evaM jahA sakkarappabhAe vattavvayA bhaNiyA tahA sabapuDhavINaM bhANiyavvA, jAva ahavA do tamAe, ege ahesattamAe hojaa| 4-4, 3-3, 2-2, 1-1, 42 / ____ ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe hojjA 1 / 10 ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe hojjA 2 / jAva ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojA, 3-4-5 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe ege paMkappabhAe hojA 6 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe hojA 7 / evaM jAva ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege ahesattamAe hojA, 8-9 / ahavA 15 ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe hojA 10 / jAva ahavA ege rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojA, 11-12 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjA 13 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe hojA 14 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 15 / ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjA 16 / ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe hojjA 17 / jAva ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege ahesattamAe hojjA, 18-19 / ahavA ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe hojjA 20 / jA~va ahavA ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjA, 21-22 / ahavA ege sakkarappabhAe, 25 ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojA 23 / ahavA ege sakkarappabhAe, ege 1. evaM dvikasaMyoge 42 bhaGgAH // 2. 'jAva' padena 'ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAlayappabhAe, ege tamAe 8' ityaSTamo bhaGgo jJeyaH // 3. 'jAva' padena 'ahavA ege sakkarappabhAe, ege vAlayappabhAe, ege tamAe 18' ityaSTAdazo bhaGgo jnyeyH|| 4. 'jAva' padena 'ahavA ege sakkarappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamapabhAe 21' ityekaviMzo bhaGgo jnyeyH|| Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 dhUmappa0, ege ahesattamAe hojjA 24 / ahavA ege sakkarappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 25 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe honA 26 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege tamAe hojA 27 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe, ege ahesattamAe hojjA 28 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojA 29 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe honjA 30 / ahavA ege vAluyappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 31 / ahavA ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojA 32 / ahavA ege paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege ahesattamAe honA 33 / ahavA ege 10 paMkappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 34 / ahavA ege dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 35 / 84' / 19. cattAri bhaMte ! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojA0? pucchaa| gageyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojjA 7 / ____ ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi sakkarappabhAe hojjA 1 / ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi vAluyappabhAe hojjA 2 / evaM jAva ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi ahesattabhAe hojjA 3-6 / ahavA do rayaNappabhAe, do sakkarappabhAe hojA 1, evaM jAva ahavA do rayaNappabhAe, do ahesattamAe hojA 2-6-12 / ___ ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe hojjA 1 / evaM jAva ahavA 20 tiNNi rayaNappabhAe, ege ahesattamAe hojjA 2-6-18 / 1. trIn nairayikAn pratItya narakapravezanake'tra ekasaMyoge , dvikasaMyoge 42, trikasaMyoge 35 bhaGgAH, sarvamilane 84 bhnggaaH|| 2. ete ekasaMyoge 7 bhnggaaH|| 3. 'evaM jAva' ityanena 'ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi paMkappabhAe hojA 3 / ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi dhUmappabhAe hojjA 4 / ahavA ege rayaNappabhAe, tiNNi tamappabhAe hojA 5' iti tRtIya-caturthapaJcamabhaGgA jJeyAH // 4. 'evaM jAva' ityanena 'ahavA do rayaNappabhAe, do vAluyappabhAe hojjA, 2 / ahavA do rayaNappabhAe, do paMkappabhAe hojjA 3 / ahavA do rayaNappabhAe, do dhUmappabhAe hojA 4 / ahavA do rayaNappabhAe, do tamAe hojA 5 / ' iti dvitIya-tRtIya-caturtha-paJcamabhaGgA jJeyAH // 5. "evaM jAva' ityanena 'ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege vAlayappabhAe 2 / ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege paMkappabhAe 3 / ahavA tiNNi rayaNappabhAe, ege dhUmappabhAe 4 / ahavA tiNi rayaNappabhAe, ege tamAe 5 / ' iti dvitIya-tRtIya-caturtha-paJcamabhaGgA ksseyaaH|| Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 19] neraiyapavesaNagaparUvaNA ahavA ege sakkarappabhAe, tiNNi vAluyappabhAe hojjA 1, evaM jaheva rayaNappabhAe uvarimAhiM samaM cAriyaM tahA sakkarappabhAe vi uvarimAhiM samaM cAriyavvaM "2-15=33 / evaM ekekA samaM cAreyavvaM jAva ahavA tiNNi tamAe, ege asattamAe hojA *15-15=63* // ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do vAluyappabhAe hojA 1 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkara0, do paMkappabhAe hojjA 2 / evaM jAva ege rayaNappabhAe, ege sakkara0, do ahesattamAe hojjA 3 - 4-5 / 1. ete dvitIyataH paJcadazaparyantA bhaGgA itthamavaseyAH - " ahavA ege sakkarappabhAe, tiNNi paMkappabhAe 2 / ahavA ege sakkarappabhAe, tiSNi dhUmappabhAe 3 | ahavA ege sakkarappabhAe, tiNi tamAe 4 | ahavA ege sakkarappabhAe, tiSNi AhesattamAe 5 | ahavA ege vAluyappa bhAe, tiSNi paMkappabhAe 1 = 6 | ahavA ege vAluyappabhAe, tiNNi dhUmappabhAe 2=7 / ahavA ege vAluyappabhAe, tiNNi tamAe 3 = 8 ahavA ege vAluyappabhAe, tiNi ahesattamAe 4=9 / ahavA ege paMkappabhAe, tiSNi dhUmappabhAe 1 = 10 | ahavA ege paMkaSpabhAe, tiSNi tamAe 2 = 11 | ahavA ege paMkappabhAe, tiSNi AhesattamAe 3 = 12 / ahavA ege dhUmappabhAe, tiSNi tamAe 1 = 13 / ahavA ege dhUmappabhAe, tiSNi AhesattamAe 2 = 14 | ahavA ege tamAe, tiNNi AhesattamAe 1 = 15 / " // 2. ete paJcadaza paJcadaza bhaGgA itthamavaseyAH" do sakkarappabhAe, do vAluyappabhAe 1 / do sakkarappabhAe, do paMkappabhAe 2 / do sakarappabhAe, do dhUmappabhAe 3 / do sakkarappabhAe, do tamAe 4 / do sakkarappabhAe, do ahesattamAe 5 / do vAluyappabhAe, do paMkappabhAe 1 = 6 / do vAluyappabhAe, do dhUmappabhAe 2=7 / do vAlu bhAe, do tamAe 3 = 8 / do vAluyappabhAe, do AhesattamAe 4 =9 / do paMkappabhAe, do dhUmappabhAe 1 = 10 / do paMkappabhAe, do tamAe 2 = 11 / do paMkappabhAe, do AhesattamAe 3 = 12 / do dhUmappabhAe, do tamAe 1 = 13 / do dhUmappabhAe, do ahesattamAe 2 = 14 do tamAe, do ahesattamAe 1 = 15 / tiSNi sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe 1 / tiNNi sakarappabhAe, ege paMkappabhAe 2 / tiSNi sakarappabhAe, ege dhUmappabhAe 3 / tiSNi sakkarapabhAe, ege tamAe 4 / tiSNi sakkarappabhAe, ege ahesattamAe 5 / tiNNi vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe 1 = 6 / tiNNi vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe 2 = 7 / tiNNi vAluyappabhAe, ege tamAe 3 = 8 / tiNNi vAluyappabhAe, ege ahesattamAe 4 = 9 | tiSNi paMkappabhAe, ege dhUmappabhAe 1 = 10 / tiNi paMkappabhAe, ege tamAe 2 = 11 / tiSNi paMkappabhAe, ege ahesattamAe 3 = 12 / tiSNi dhUmappabhAe, ege tamAe 1 = 13 / tiSNi dhUmappabhAe, ege ahesattamAe 2 = 14 / tiNNi tamAe, ege ahesattamAe 1 = 15 // 3. ete dvikasaMyogena 18+15+15+15= 63 bhaGgAH // ahavA ege rayaNa0, do sakkara0, ege vAluyappabhAe hojjA 1 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, do sakkara, ege asattamAe honA 2-3-4-5 - 10 | 1.0 425 5 Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 ___ ahavA do rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluyappabhAe hojjA 1=11 / evaM jAva ahavA do rayaNa0, ege sakkara0, ege ahesattamAe hojA 5-15 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, do paMkappabhAe hojjA 1-16 / evaM jAva ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluya0, do ahesattamAe hojA 2-3-4-19 / 5 evaM eeNaM gamaeNaM jahA tiNhaM tiyajogo tahA bhANiyavvo jAva ahavA do dhUmappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 105' / ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege vAluyappabhAe, ege paMkappabhAe hojjA 1 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkara0, ege vAluya0, ege dhUmappabhAe hojjA 2 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, 10 ege tamAe hojjA 3 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, ege vAluyappa bhAe, ege ahesattamAe hojjA 4 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, ege dhUmappabhAe 1=5 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMkappabhAe, ege tamAe hojjA 2-6 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, ege ahesattamAe hojjA 3-7 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege sakkara0, ege dhUma0, ege tamAe hojjA 1 =8 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege dhUma0, ege ahesattamAe hojA 2-9 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkarappabhAe, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 1=10 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUmappabhAe hojA 1-11 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege paMka0, ege tamAe hojjA 2-12 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege 20 paMka0, ege ahesattamAe hojA 3-13 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege dhUma0, ege tamAe hojjA 1-14 / ahavA ege rayaNappabhAe, ege vAluya0, ege dhUma0, ege ahesattamAe hojjA 2-15 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 1-16 / ahavA ege rayaNa0, ege paMka0, ege dhUma0, ege tamAe hojA 1-17 / ahavA ege rayaNa0, ege paMka0, 25 ege dhUma0, ege ahesattamAe hojjA 2-18 / ahavA ege rayaNa0, ege paMka0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 1-19 / ahavA ege rayaNa0, ege dhUma0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 1-20 / ahavA ege sakkara0, ege vAlaya, ege paMka0, ege dhUmappabhAe hojjA 1-21 / evaM jahA rayaNappabhAe uvarimAo 1. ete trikasaMyogena 105 bhnggaaH|| Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20] neraiyapavesaNagaparUvaNA puDhavIo cAriyAo tahA sakkarappabhAe vi uvarimAo cAriyavvAo jIva ahavA ega sakkara0, ege dhUma0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 10 - 30 / ahavA ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUma0, ege tamAe hojjA 1 - 31 / ahavA ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUmappabhAe, ege asattamAe hojA 2-32 / ahavA ege vAluya0, ege paMka0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 3-33 / ahavA ege vAluya0, ege dhUma0, ege tamAe, ege asattamAe hojjA 4-34 / ahavA ege .paMka0, ege dhUma0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojjA 1-35 / 20. paMca bhaMte! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe hojjA 0 ? pucchA / gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA jAva ahesattamAe vA hojA~7 "C 1. ' jAva' padenedaM bhaGgASTakaM jJeyam- ege sakkara0, ege vAluya0, ege paMka0, ege tamAe0 2 - 22 / eMge sa0, ege vA0, ege paM0, ege ahesattamAe 3 - 23 / ege sa0, ege vA0, ege dhU0, ege 0 4 - 24 / ege sa0, ege vA0, ege dhU0, ege ahe0 5-25 / ege sa0, ege vA0, ege ta0, ege ahe0 6-26 / ege sa0, ege paM0, ege dhU0, ege ta0 7 - 27 / ege sa0, ege paM0, ege dhU0, ege ahe 0 8 = 28 / ege sa0, ege paM0, ege ta0, ege ahe 0 9-29 / " // 2. evamatra ekasaMyoge 7, dvikasaMyoge 63, trikasaMyoge 105, catuSkasaMyoge ca 35, iti caturo nai rayikAn pratItya narakapravezane'tra sarvamilane 210 bhaGgAH // 3. ete 7 bhaGgA ekasaMyogena // 4. ete ratnaprabhayA dvikasaMyoge 24 bhaGgAH // 5. ete zarkarAprabhayA dvikasaMyoge 20 bhaGgAH // 6. dvikarsayoge valukAprabhayA 16, paGkaprabhayA 12, dhUmaprabhayA 8, tamayA ca 4 bhaGgAH zarkarAprabhAdvikasAMyogikacaturviMzatibhaGgairvAlukAprabhAdvikasAMyogikaviMzatibhaGgaizca saha narakANAM dvikasaMyoge ahavA ege rayaNa0, cattAri sakkarappabhAe hojA 1 / jAva ahavA ege rayaNa 0, cattAri ahesattamAe hojjA 6 | ahavA do rayaNa0, tiNNa sakkarapabhAe hojjA 1-7 / evaM jAva ahavA do rayaNappabhAe, tiNNi asattamAe hojA 6=12 | ahavA tiNNi rayaNa0, do sakkarappabhAe hojA 1-13 / evaM jAva ahesattamAe hojjA 6 = 18 | ahavA cattAri rayaNa0, ege sakkarappabhAe hojA 1-19 / evaM jAva ahavA cattAri rayaNa0, ege ahesattamAe hojjA 6 = 24 / ahavA ege sakkara0, cattAri vAluyappabhAe hojA 1 / evaM jahA rayaNappabhAe samaM uvarimapuDhavIo cAriyAo tahA sakkarappabhAe vi samaM cAreyavvAo jAva ahavA cattAri sakkarappabhAe, ege ahesattamAe hojjA 20" / evaM ekkekkA samaM cAreyavvAo jAva ahavA cattAri tamAe, ege asattamAe hojA 84 / 15 84 bhaGgAH // 427 5. 20 Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivAhapaNNantisutaM [sa09 u0 32 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, tiNNi vAluyappabhAe hojjA 1 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, tiNNi asattamAe hojA 5 / ahavA ege rayaNa 0, do sakkara0, do vAluyappabhAe hojjA 1- 6 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, do sakkara0, do ahesattamAe hojA 5-10 | 5 rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do vAluyappabhAe hojjA 1 - 11 ahavA do rayaNappabhAe, ege sakkarappabhAe, do ahesattamAe hojjA ahavA ege rayaNa0, tiNNi sakkara0, ege vAluyappabhAe hojjA 1 - 16 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, tiNNi sakkara0, ege ahesattamAe hojjA 5-20 / ahavA do rayaNa0, do sakkara0, ege vAluyappabhAe hojA 1 - 21 / evaM jAva 10 do rayaNa0, do sakkara, ege ahesattamAe 5 - 25 | ahavA tiNNi rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluyappabhAe hojA 1 - 26 / evaM jAva ahavA tiNNi rayaNa0, ege sakkara, ege asattamAe hojjA 5-30 | ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, tiNNi paMkappabhAe hojjA 1-31 evaM eeNaM kameNaM jahA cauNhaM tiyasaMjogo bhaNito tahA paMcaNha vi tiyasaMjogo bhANiyavvo; navaraM 15 tattha ego saMcArijjai, iha doNNi, sesaM taM ceva, jAva ahavA tiNNi dhUmappabhAe ege tamAe ege asattamAe hojjA 210 ' / 428 ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, do paMkappabhAe hojjA 1 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0 do ahesattamAe hojjA 4 | ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, do vAluya0, ege 20 paMkappabhAe hojjA 1-5 / evaM jAva asattamAe 4-8 | ahavA ege rayaNa0, do sakkarappabhAe, ege vAluya0, ege paMkappabhAe hojjA 1 - 9 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0, do sakkara, ege vAluya0, ege asattamAe hojjA 4-12 / ahavA do rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, ege paMkappabhAe hojjA 1-13 / evaM jAva ahavA do rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, ege ahesattamAe hojjA 4-16 | ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, do dhUmappabhAe hojjA 1 - 17 / evaM jahA cauNDaM caukkasaMjogo bhaNio tahA paMcaNha vi caukkasaMjogo bhANiyavvo, navaraM abbhahiyaM ego saMcAreyavvo, evaM jAva 25 ahavA do evaM jAva 5-15 / 1. trikasaMyoge ratnaprabhayA 90, zarkarAprabhayA 60, vAlukAprabhayA 36, paGkaprabhayA 18, dhUmaprabhayA ca 6, bhaGgAH; sarvamilane trikasaMyoge 210 bhaGgAH // Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 20] nepavesaNagaparUvaNA ahavA do paMka0, ege dhUma0, ege tamAe, ege asattamAe, hojjA 140 / ' 1. evamatra catuSkasaMyoge 140 bhaGgA itthamavaseyAH 1 sakarA0 2 3 * 5 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 rayaNa0 "3 "" "" " "" 33 " " rayaNa0 "" = = " "" "" rayaNa 0 " "" "" sakkarA0 22 "" > SSSS " "" 32 " " vAluyA0 22 " paMka0 23 "3 13 " " 2 : "" " "" "" vAluyA 0 33 " 22 " paMka0 33 " dhUma0 vAluyA0 " - "" paMka0 2 dhUma0 paMka0 " "" dhUma0 " vAluyA0 "" 23 22 paMka0 2 dhUma0 "" tama 0 paMka0 " " dhUma0 " tama0 dhUma0 "" tama0 dr paMka0 " dhUma0 tama0 dhUma 0 "" tama0 " dhUma " tama0 " paMka0 dhUma0 tama0 ahe sattamA 0 dhUma0 tama0 asattamA0 tama0 ahe sattamA "" dhUma0 tama 0 asattamA0 tama0 ahe sattamA 0 " tama0 asattamA0 "" " dhUma0 tama0 ahesattamA tama0 ahe sattamA 0 " tama0 ahe sattamA 0 dr "" "3 tama0 asattamA0 0 "" (20) (10) etaiH paJcatriMzaddhaGgaiH "1-1-1-2, 1-1-2-1, 1-2-1-1, 2-1-1- 1" ityeteSAM caturNI guNakAre catuSkasaMyoge 140 bhaGgA bhavanti // (4) (1) 429 Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 ahavA 1-1-1-1-1 ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, ege paMka0 ege dhUmappabhAe hojjA 1 / ahavA ege rayaNa, ege sakkara0, ege vAluya0, ege paMka0, ege tamAe hojA 2 / ahavA ege rayaNa0, jAva ege paMka0 ege ahesattamAe hojA 3 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluyappabhAe, ege dhUmappabhAe, ege tamAe hojjA 4 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, ege dhUmAe, ege ahesattamAe hojjA 5 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege vAluya0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 6 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, ege dhUma0, ege tamAe hojA 7 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, ege dhUma0, ege ahesattamAe hojA 8 / ahavA 1. ege rayaNa0, ege sakkara0, ege paMka0, ege tama0, ege ahesattamAe hojA 9 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, ege dhUma0, ege tama0, ege ahesattamAe hojA 10 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUma0, ege tamAe hojA 11 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUma0, ege ahe sattamAe hojjA 12 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege paMka0, ege tama0, 15 ege ahesattamAe hojA 13 / ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, ege dhUma0, ege tama0, ege ahesattamAe hojjA 14 / ahavA ege rayaNa0, ege paMka0, jAva ege ahesattamAe hojA 15 / ahavA ege sakkara0 ege vAluya0 jAva ege tamAe hojA 16 / ahavA ege sakkara0 ege vAluya0, ege paMka0, ege dhUma, ege ahesattamAe hojjA 17 / ahavA ege sakkara0, jAva ege 20 paMka0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 18 / ahavA ege sakara0, ege vAluya0, ege dhUma0, ege tamAe, ege ahesattamAe hojA 19 / ahavA ege sakara0, ege paMka0, jAva ege ahesattamAe hojA 20 / ahavA ege vAluya0 jAva ege ahesattamAe hojA 21 / 462' / 21. chabbhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA kiM rayaNappabhAe 1. hojA01 pucchaa| gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojA 7 / 1. evaM paJca nairathikAn pratItyAtra ekasAMyogikAH 7 bhaGgAH, dvikasAMyogikAH 84 bhaGgAH, trikasAMyogikAH 210 bhaGgAH, catuSkasAyogikAH 140 bhaGgAH, paJcakasAMyogikAzca 21 bhaGgAH / iti sarvamilane 462 bhnggaaH|| 2. evamekasaMyoge 7 bhnggaa:|| Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 21] neraiyapavesaNagaparUvaNA 431 ahavA ege rayaNa0, paMca sakkarappabhAe vA hojA 1 / ahavA ege rayaNa0, paMca vAluyappabhAe vA hojA 2 / jAva ahavA ege rayaNa, paMca ahesattamAe hojA 6 / ahavA do rayaNa0, cattAri sakkarappabhAe hojA 1-7 / jAva ahavA do rayaNa0, cattAri ahesattamAe hojA 6-12 / ahavA tiNNi rayaNa, tiNNi sakkara0 1-13 / evaM eeNaM kameNaM jahA paMcaNDaM duyAsaMjogo tahA chaNha vi 5 bhANiyavvo, navaraM ekko anmahio saMcAreyavvo jAva ahavA paMca tamAe ege ahesattamAe hojA 105 / __ ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, cattAri vAluyappabhAe hojjA 1 / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, cattAri paMkappabhAe hojA 2 / evaM jAva ahavA ege rayaNa0 ege sakkara0 cattAri ahesattamAe hojjA 5 / ahavA ege 10 rayaNa0, do sakkara0, tiNNi vAluyappabhAe hojA 6 / evaM eeNaM kameNaM jahA paMcaNhaM tiyAsaMjogo bhaNio tahA chaNha vi bhANiyavvo, navaraM ekko abbhahio uccAreyavvo, sesaM taM ceva / 350 / 1. SaNNAM nairayikANAM '1+5 / 2+4 / 3+3 / 4+2 / 5+11' ityeSAM paJcAnAM vikalpAnAM "1 rtnprbhaa-shrkraaprbhaa| 2 rtnprbhaa-vaalukaaprbhaa|3 rtnprbhaa-pngkprbhaa| 4 rtnprbhaa-dhuumprbhaa| 5 rtnprbhaa-tmprbhaa| 6 rtnprbhaa-tmtmaaprbhaa|" ityetaiH SaDbhirguNakAre 30 bhnggaaH| evameva 'zarkarA-vAlukA yAvat tamatamAprabhA' ityetaiH paJcabhiH pUrvoktAnAM 1+5 ityAdikapaJcAnAM vikalpAnAM guNakAre 25 bhaGgAH / tathA evameva 'vAlukA-paGkaprabhA yAvat tamatamAprabhA' ityetaiH caturbhiH pUrvoktAnAM 1+5 ityAdikAnAM paJcAnAM vikalpAnAM guNakAre 20 bhnggaaH| evameva 'paGkapra0 -dhUmapra0 yAvat tamatamAprabhA' ityetaitribhiH 1+5 ityAdikAnAM paJcAnAM vikalpAnAM guNakAre 15 bhnggaaH| evameva 'dhUmapra0-tamapra0 yAvat tamatamAprabhA' ityAbhyAM dvAbhyAM 1+5 ityAdikAnAM paJcAnAM vikalpAnAM guNakAre 10 bhnggaaH| evameva 'tamapra0-tamatamAprabhA' ityanena 15 ityAdikAnAM paJcAnA vikalpAnAM guNakAre 5 bhnggaaH| evaM dvikasaMyoge sarvasaGkhyayA 105 bhnaaH|| 2. atra trikasaMyoge 350 saMkhyAkAnAM bhaGgAnAM gaNanA evam-prathamaM tAvat saptanarakANAM trikasaMyogavatAM vikalpA evaM kAryAHratnapra. zarkarA vaalukaapr0| pNkpH| dhUmapra0 / tmpr0|| vAlukA0 tmtmaapr0| pNkpr0| dhUmapra0 / tamapra0 / tmtmaapr0| Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [sa09 u032 viyAhapaNNattisuttaM caukkasaMjogo vi taheva / 350' / " ratnapra0 paMka dhuum0| tama.. tmtmaa| dhUmapra. tm0| tmtmaa| tamapra0 tmtmaa| zarkarA vAlukA. pNkpr0| dhuum| tamapra0 / tmtmaa| paMkapra0 dhUma0 / tmpr0| tmtmaa| dhUma. tama0 / tamatamA / tama0 vAlukA paMka0 dhuum0| tama0 / tmtmaa| tama0 / tmtmaa| tama0 tmtmaa| paMkapra0 dhUmapra0 tamapra0 / tmtmaa| tamapra0 dhUmapra0 etaiH paJcatrizadbhiH 1+1+4 / 1+2+3 / 2+1+3 / 1+3+2 / 2+2+2 / 3+1+2 1+4+1 / 2+3+1 / 3+2+1 / 4+1+1 / ityeSAM dazAnAM vikalpAnAM guNakAre paJcAzadadhikaM zatatrayaM bhaGgAnAM labhyate, tathA ca nrktriksNyoge| uktarItyA 350 bhaGgAnAM gaNanA spssttaa|| 1. trikasAMyogikabhaGganirUpakaTippaNe ye pazcatriMzad vikalpA darzitAH taiH vikalpaiH SaTsaMkhyAyAH catUrAzitayA sthApane kRte catuSkasaMyoge jAyamAnAnAM dazAnAM vikalpAnA guNakAre pUrvavadeva paJcAzadadhikaM zatatrayaM bhaGgAnAM labhyate eva / SaTasaMkhyAyAH catUrAzitayA dazadhA sthApanA evam dhUma0 " 33 35 " 1+1+1+3 +1+2+2 +2+1+2 2 +1+1+2 / 1+1+3+1 / 10 +3+1+12+2+1+1 3 +1+1+1 / +2+2+1 / 2+1+2+1 Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 21] neraiyapavesaNagaparUvaNA 433 paMcagasaMjogo vi taheva, navaraM eko anmahio saMcAreyavvo jAva pacchimo bhaMgo-ahavA do vAluya0, ege paMka0, ege dhUma0, ege tama0, ege ahesattamAe hojA / 105 / pakapra0 " ahavA ege rayaNa0 ege sakkara0 jAva ege tamAe hojA 1, ahavA ege rayaNa0 jAva ege dhUma0 ege ahesattamAe hojA 2, ahavA ege rayaNa0 5 jAva ege paMka0 ege tamAe ege ahesattamAe hojjA 3, ahavA ege rayaNa0 1. paJcasaMyogavatAm ekaviMzatirvikalpA vidhaatvyaaH| tadyathA1. ratnapra0 zarkarApra. vAlukApra0 paMkapra0 dhuumpr0| tmpr0| tmtmaapr0| dhUmapra0 tmaa| tmtmaa| tamA dhUma. tmaa| tmtmaa| tamA dhUmapra0 vAlukApra0 paMkaprabhA dhUmapra0 tmaa| tmtmaa| tamA tmtmaa| dhUmapra0 paMkapra0 zarkarApra0 vAlukApra0 paMkapra0 dhUmapra. tmaa| 17. tmtmaa| 18. tmtmaa| dhUmapra0 20. paMkapra0 21. vAlukApra0 , anayA ekaviMzatyA SaTasaMkhyAyAH paJcarAzitayA sthApane labdhAnAM paJcAnAM vikalpAnAM guNakAre paJcottaraM zataM labhyate bhaGgAnAm / evaM paJcasaMyoge 105 bhaGgA jaaynte| SaTsaMkhyAyAH paJcarAzitayA sthApanA evam tamA " tamA 19. 1+1+1+1+2 1 +1++2+1 +1+2+1+1 +2+1+1+1 / 2+1+1+1+1 // 28 Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 10 vivAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 jAva ege vAluya0 ege dhUma0 jAva ege ahesattamAe hojjA 4, ahavA ege rayaNa0 ege sakkara0 ege paMka0 jAva ege ahesattamAe hojjA 5, ahavA ege rayaNa0 ege vAluya0 jAva ege asattamAe hojjA 6, ahavA ege sakkarappabhAe ege vAluyappabhAe jAva ege asattamAe hojjA 7' / 924 / 2 22. satta bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA0 pucchA / gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA jAva ahesattamAe vA honA 7 / ahavA ege rayaNappabhAe, cha sakkarappabhAe hojjA / evaM eeNaM kameNaM jahA chahaM duyAsaMjogo tahA sattaNha vi bhANiyavvaM navaraM ego abbhahio saMcArijjai / sesaM taM ceveM / tiyAsaMjogo, ca~ukkasaMjogo, paMca saMjogo, chakkasaMjogo ya chaNhaM jahA tahA 1. ete SaTkasaMyoge 7 bhaGgAH // 2. evaM SaNNAM nairayikANAM narakapravezana ke ekasaMyoge 7, dviksaMyoge 105, trisaMyoge 350, catuSkasaMyoge 350, paJcakasaMyoge 105, SaTkasaMyoge ca 7 bhaGgAH / evaM sarvamilane 924 bhaGgAH // 3. eteSAM saptAnAM saMyogAnukrameNa saptasaMkhyAsthApanA yathA -- 7777777 / ekasaMyoge - ratna 0 1 / zarka 0 1 / vA0 1 / paMka0 1 | dhUma 1 / tamA 1 / tamatamA 1 / 7 bhaGgAH // 4. dviksaMyoge 16 / 2+5 / 3+4 / 4+3 / 5+2 / 6+1 / ityevaM saptasaMkhyAyAH ssddvikruupaaH| etaiH SaDbhirvikalpaiH saha nirayarUpasaptapadadvikasaMyogajanyAnAmekaviMzatisaMkhyakavikalpAnAM guNakAre SaDviMzatyadhikaM zataM bhaGgAnAM bhavati // 5. trikasaMyoge 1+1+5 / 1+2+4 / 2+1+4 / 1 +3+3 / 2+2+3 / 3+1+3 / 1+4+2 / 2+3+2 / 3+2+2 / 4+1+2 / 1+5+1 / 2/4/1 / 3+3+1 / 4+2+1 / 5+1+1 / ityevaM paJcadaza vikalpAH / etaiH paJcadazabhirvikalpaiH saha nirayarUpasaptapadatrika saMyogajanyAnAM paJcatriMzatsaGkhyakabhaGgAnAM guNakAre paJcaviMzatyadhikAni paJca zatAni bhaGgAnAM bhavanti 525 // 6. catuHsaMyoge 1+1+1+4 ityevaMprakAreNa pUrvAparANAmaGkAnAM cAlane viMzatiH vikalpA evaM vidhAtavyAH 1-1 / 1 / 1 / 4 / 2 -1 / 1 / 4 / 1 / 3 - 1 / 4 / 1 / 1 / 4-4 / 1 / 1 / 1 / 5 - 1 / 1 / 2 / 3 / 61 / 1 / 3 / 2 / 7 - 1 / 3 / 1 / 2 / 8 --~ 3 / 1 / 1 / 2 / 9 1 / 2 / 1 / 3 / 10 - 2 / 1 / 1 / 3 / 11 - 3 / 2 / 1 / 1 / 12 - 2 / 3 / 1 / 1 / 13 - 2 / 2 / 2 / 1 / 14-2 / 1 / 2 / 2 / - Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 22-23] neraiyapavesaNagaparUvaNA sattaha vi bhANiyavvo, navaraM ekkeko abbhahio saMcAreyavvo jAva chakkgasaMjogo / ahavA do sakkara * ege vAluya0 jAva ege asattamAe hojjA / ahavA ege rayaNa0 ege sakkara 0 1 / 1716' / jAva ege asattamAe hojI 5 23. aDDa bhaMte! neratiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA 0 pucchA / gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojjA jAva asattamAe vA hojjA 7 / ahavA 1+7 ege rayaNa0 satta sakkarappabhAe hojjA 1 / evaM duyA - saMjogo jAva chakkasaMjogo ya jahA sattaNhaM bhaNio tahA aTThaNha vi bhaNiyavvo, 15- 1 / 2 / 2 / 2 / 16 - 2 / 2 / 1 / 2 / 17- 1 / 2 / 3 / 11 etairviMzatibhirvikalpaiH saha nirayarUpasaptapadacatuSkasaMyogajanyAnAM paJcatriMzatsaGkhyakabhaGgAnAM guNakAre sapta zatAni bhaGgAnAM bhavanti 700 // 7. paJcasaMyoge saptasaGkhyAyAH sthApanA evam - 1+1+1+1+ 3 / atra eteSAmaGkAnAM pUrvAparacAlane paJcadaza vikalpA bodhyAH / etaiH paJcadazabhiH vikalpaiH saha nirayarUpasaptapadapaJcakasaMyogajanyAnAmekaviMzatisaMkhyakavikalpAnAM guNakAre trINi zatAni paJcadazottarANi bhaGgAnAM bhavanti 315 // 18- 1 / 3 / 2 / 1 / 19 - 2 / 113 / 1 / 20 - 3 / 1 / 2 / 1 / 8. SaTkasaMyoge saptasaGkhyAyAH sthApane SaD vikalpA bhavanti, tadyathA - 1+1+1+1+ 1+2 / 1+1+1+1+2+1 / 9+9+9+3+9+91 9+9+2+9+9+ 1 / 1+2+1+1+1+1 / 2+1+1+1+1+1 / etaiH SaDabhirvikalpaiH saha nirayarUpa saptapadaSaTkasaMyogajanyAnAM saptAnAM vikalpAnAM guNakAre dvicatvAriMzad bhaGgA jAyante 42 // 1. saptasaMyoge saptasaGkhyAsthApanA evam - 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / asau saptasAMyogika eko bhaGgaH // 2. evaM saptAnAM nairayikANAM narakapravezana ke ekasaMyoge 7, dviksaMyoge 126, trisaMyoge 525, catuSkasaMyoge 700, paJcakasaMyoge 315, SaTkasaMyoge 42, saptasaMyoge 1, bhaGgAH / sarvamilane 1716 bhaGgAH // 3. ete ekasaMyoge sapta bhaGgAH // 4. dviksaMyoge 1+7 / 2+6 / 3+5 / 4/4 / 5+3 / 6+2 / 7+1 / ityevaM sapta vikalpAH / ebhiH saptabhirvikalpaiH saha nairayikarUpasaptapadadvikasaMyogajanyAnAmekaviMzativikalpAnAM guNakAre 147 bhaGgAH / trikasaMyoge 1+1+6 / 1+2+5 / 1+3+4 / 1+4+3 / 1+5+2 / 1.+6+1 / 6+1+1 / 5+2+1 / 2+1+5 / 2+2+4 / 2+3+3 / 3+2+3 / 3 +4+1 / 3+3+2 / 5+1+2 / ityevamekaviMzativikalpaiH saha 2+4+2 / 2+5+1 / 3+1+4 / 4+2+2 / 4+3+1 / 4+1+3 / 435 Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 viyAhapaNNattisutaM [sa09 u0 32 navaraM ekeko anmahio sNcaareyvvo| sesaM taM ceva jAva chakkasaMjogassa / ahavA 3+1+1+1+1+1 tiNi sakkara0 ege vAluya0 jAva ege ahesattamAe hojA, ahavA ege rayaNa0 jAva ege tamAe do ahesattamAe hojA, ahavA ege rayaNa0 jAva do tamAe ege ahesattamAe hojA, evaM saMcAreyavvaM jAva ahavA do rayaNa. ege sakkara0 jAva ege ahesattamAe hojaa| 3003 / 24. nava bhaMte! neratiyA neratiyapavesaNae NaM pavisamANA0 pucchaa| gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojo 7 / nairayikarUpasaptapadatrikasaMyogajanyAnAM paJcatriMzadvikalpAnAM guNakAre paJcatriMzadadhikAni sapta zatAni bhavanti bhaGgAnAm 735 / catuHsaMyoge 1+1+1+5 / 1+1+2+4 / 1+2+1+4 / 2+1+1+4|1+1+ 3+3 / 1+2+2+3 / 2+1+2+3 +3+1+3 / 2+2+1+3 / 3+1+ 1+3 / 1+1+4+2 / 1+2+3+2 / 2+1+3+2 / 1+3+2+2 / 2+2+ 2+2 / 3+1+2+2 +4+1+2 / 2+3+1+2 / 3+2+1+2 / 4+1+ 1+2 / 1+1+5+1 / 1+2+4+1 / 2+1+4+1 / 1+3+3+1 / 2+2+ 3+1 3 +1+3+1 +4+2+1 / 2+3+2+1 / 3+2+2+1 / 4+1+ 2+1 / 1+5+1+1+2+4+1+1 3+3+1+14 +2+1+1 +1+ 1+1 / ityevaM paJcatriMzad vikalpA jAyante, taiH vikalpaiH saha nairayikasaptapadacatuSkasaMyogena jAyamAnAnAM paJcatriMzataH vikalpAnAM guNakAre paJcaviMzatyadhikAni dvAdazazatAni jAyante bhaGgAnAm 1225 / paJcakasaMyoge 1+1+1+1+4 / ityevaM pUrvAparasaGyAcAlanena paJcatriMzad vikalpA bhavanti. taiH vikalpaiH saha nairayikasaptapadapaJcakasaMyogena jAyamAnAnAmekaviMzatervikalpAnAM guNakAre sapta zatAni paJcatriMzadadhikAni bhaGgAnAM jAyante 735 / SaTkasaMyoge 1+1+1+1+1+3 / ityevaM pUrvAparasaMkhyAcAlanena vikalpAnAmekaviMzatirjAyate, tayA saha nairayikasaptapadaSaTkasaMyoge jAyamAnAnAM saptAnAM vikalpAnAM guNakAre saptacatvAriMzadadhikaM bhaGgazataM jAyate 147 / saptakasaMyoge 1+1+1+1+1+1+2 / 1+1+1+1+1+2+1 / 1+1+1 +1+2+1+1 / 1+1+1+2+1+1+1 / 1+1+2+1+1+1+1 / 1+ 2+1+1+1+1+1 / 2+1+1+1+1+1+1 / ityevaM vikalpasaptakaM jAyate, tasya saptanairayikapadasaMyoge sapta bhaGgA jAyante // 1. evamaSTAnAM nairathikANAM narakapravezanake ekasaMyoge 7, dvikasaMyoge 147, trikasaMyoge 735, catuSkasaMyoge 1225, paJcakasaMboge 735, SaTkasaMyoge 147, saptakasaMyoge ca 7 bhaGgAH, sarvamilane 3003 bhaGgAH // 2. rtn09| zake0 9 / vaalukaa09|pNkpr09| dhuumpr09| tmpr09| tmtmaapr09| ityevaM 7 bhaGgA asaayogikaaH|| Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 24-25] neraiyapavesaNagaparUvaNA ahavA 1-8 ege rayaNa0 aTTha sakkarappabhAe hojjA / evaM duyAsaMjogo jAva sattagasaMjogo ya / jahA aTTahaM bhaNiyaM tahA navaNhaM pi bhANiyavvaM, navaraM ekvekko abbhahio saMcAreyavvo, sesaM taM ceva / pacchimo AlAvago- ahavA tiNNi rayaNa0 ege sakkara * ege vAluya0 jAva ege ahesattamAe vA hojjA / 5005 / 25. dasa bhaMte! neraiyA neraiyapavesaNae NaM pavisamANA0 pucchA / 5 gaMgeyA ! rayaNappabhAe hojjA jAva asattamAe vA hoja 7 / ahavA 1+9 ege rayaNappabhAe, nava sakkarappabhAe hojjA / evaM duryosaMjogo 1. dviksaMyoge navasaGkhyAyAH sthApanA evam - 18 / 2+7 / 3+6 / 4+5 / 6+3 / 5+4 / 7+2 / 8 + 1 / eteSAmaSTAnAM vikalpAnAM nairayikasaptakadvikasaMyoge jAyamAnaiH ekaviMzatyA padaiH guNakAre aSTaSaSTyadhikaM zataM bhaGgAnAM jAyate 168 / navasaMkhyAyAH trikasaMyoge sthApanA - 1+1+7 / 2+3+4 / 4+1+4 / 1+2+6 / 2+4+3 / 4+2+3 / 1+3+5 / 2+5+2 / 4+3+2 / 1+4+4 / 2+ 6+1 / 4+4+11+5+3 / 3+1+5 / 5+1+3 / 1+6+2 / 3+2+ 4 / 5+2+21+7+1 / 3+3+3 / 5+3+1 / 2+1+6 / 3+4+2 / 6+1+2 / 2+2+5 / 3+5+1 / 6+2+1 / 7+1+1 / ityevaM jAyamAnAnAmaSTAviMzatervikalpAnAM nairayikatrikasaMyogapadeSu jAyamAnaiH paJcatriMzatA vikalpaiH guNane azItisamadhikAni nava zatAni bhaGgAnAM jAyante 980 // navasaMkhyAyAH catuSkasaMyoge sthApanA - 1+1+1+ 6 / ityevaMprakAreNa aGkAnAM parasparaM cAlanena SaTpaJcAzad vikalpA :jAyante, tairvikalpaiH nairayikasaptapadacatuSkasaMyoge jAyamAnAnAM paJcatriMzadvikalpAnAM guNakAre ekasahasraM navazataSaSTyadhikaM jAyate bhaGgAnAM 1960 / navasaMkhyAyAH paJcasaMyoge sthApanA - 1+1+1+1+5 / ityevaMprakAreNa aGkAnAM parasparaM cAlanena saptatirvikalpA jAyante / taizca vikalpaiH nairayikasaptapadapaJcakasaMyoge jAyamAnAnAmekaviMzatyA vikalpAnAM guNakAre ekasahasraM saptatyadhikaM ca catuHzataM bhavati bhaGgAnAm 1470 / navasaMkhyAyAH SaTkasaMyoge sthApanA - 1+1+1+1+1+4 / ityevaM parasparamaGkAnAM cAlanena SaTpaJcAzad vikalpA jAyante / taizca vikalpaiH nairayikasaptapadaSaTkasaMyoge jAyamAnasya vikalpa saptakasya guNane dvinavatisamadhikaM zatatrayaM bhaGgAnAM jAyate 392 / navasaMkhyAyAH saMyogasaptake 1+1+1+1+1+1+3 / ityevaM parasparamaGkAnAM cAlanena aSTAviMzarvikalpA bhavanti / taizca vikalpaiH nairayikapadasaptakasya saptasaMyoge jAyamAnA aSTAviMzatireva bhaGgAH 28 // 2. evaM navAnAM nairayikANAM narakapravezana ke ekasaMyoge 7, dvikasaMyoge 168, trikasaMyoge 980, catuSkasaMyoge 1960, paJcakasaMyoge 1470, SaTkasaMyoge 392, saptakasaMyoge ca 28 sarvamilane 5005 bhaGgAH // bhaGgAH; 3. ete asAMyogikAH 7 bhaGgAH // 4. dvikasaMyoge dazasaMkhyAsthApanA evam - 1+9 / 2+8 / 3+7 / 4+6 / 5+5 / 437 Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 viyAhapaNNattimuttaM [sa09 u0 32 jAva sattasaMjogo ya jahA navaNhaM, navaraM ekkeko abbhahio sNcaareyvvo| sesaM taM cev| apacchimaAlAvago-ahavA 4+1+1+1+1+1+1, cattAri rayaNa0, ege sakkarappabhAe jAva ege ahesattamAe hojjA / 8008 / 26. saMkhejjA bhaMte ! neraiyA neraiyappavesaNae NaM pavisamANA0 pucchaa| 5 gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojA 7 / ahavA ege rayaNappabhAe, saMkhejA sakkarappabhAe hojjA, evaM jAva ahavA ege rayaNappabhAe, saMkhejA ahesattamAe hojaa| ahavA do rayaNa0, saMkhenjA sakkarappabhAe vA hojjA; evaM jAva ahavA do rayaNa0, saMkhejjA ahesattamAe hojjaa| 6+4 / 7+3 / 8+2 / 9+1 / eteSAM navAnAM vikalpAnAM nirayasaptapadadvikasaMyoge jAyamAnaiH ekaviMzatyA vikalpaiH guNane ekonanavatisamadhikaM zataM bhaGgAnAM bhavati 189 / trikasaMyoge dazasaMkhyAsthApanA ythaa-1+1+8||1+2+ 1+3+6 / 14 +5 +5+4 / 1+6+3 / 1+ +2 1 + 8+1 / 2+ +1 / 2 + 6 + 2 / 2+ 5+3 / 2+4+4 / 2+3+5 / 2+2+6 / 2+1+ 13+6+1 3 +5+ 2 / 3 +4+3 / 3+3+4 / 3+2+5 / 3+1+6 / 4+5+ 1/4+4+2 / 4+3+3 / 4+2+4 / 4+1+5 :5+4+1 / 5+3+2 / 5+2+3 / 5+1+4 / 6+3 +1 / 6+2+2 / 6+1+3 / 7+2+1 / +1+2 / 8+1+1 / eteSAM SaTtriMzato vikalpAnAM nirayasaptapadatrikasaMyoge jAyamAnaiH paJcatriMzatA vikalpairguNane SaSTisamadhikAni dvAdaza zatAni bhaGgAnAM jAyante 1260 / catuSkasaMyoge 1+1+1+ ityevamaGkAnAM parasparaM cAlanena caturazItivikalpA bhavanti / taizcaturazItyA vikalpaiH saha nirayasaptakapadacatuSkasaMyoge jAyamAnAnAM paJcatriMzato vikalpAnAM guNane 84435 catvAriMzadadhikAni ekonatriMzacchatAni bhaGgAnAM bhavanti 2940 / paJcakasaMyoge dazasaMkhyAsthApanA-1+1+1+1+6 ityevamaGkAnAM parasparaM cAlanena SaDviMzatisamadhikaM zataM vikalyA jaaynte| taizca vikalpainirayasaptakapaJcakasaMyoge jAyamAnAnAM vikalpAnAmekaviMzaterguNakAre SaTacatvAriMzadadhikAni SaDaviMzatiH zatAni bhaGgAnAM bhavanti 2646 / SaTkasaMyoge dazasaMkhyAsthApanA-1+1+1+1+1+5 ityevaM parasparamakAnAM cAlanena 126 vikalpA jAyante / taizca vikalpairnirayasaptakaSaTakasaMyoge jAyamAnAnAM saptAnAM vikalpAnAM guNane 882 bhaGgA bhavanti / saptakasaMyoge dazasaMkhyAsthApanA-1+1+1+1+1+1+4 ityevamaGkAnAM parasparaM cAlane 84 vikalpA bhavanti / taizca vikalpairnirayasaptakasaptakasaMyogasamutpannasya ekasya vikalpasya guNane 84 bhaGgA bhavanti // 1. dazAnAM nArakANAM narakapravezanake ekasAMyogikAH 7, dvikasAMyogikAH 189, trikasAyogikA 1260, catuSkAyogikAH 2940, paJcakAyogikAH 2646, SaTkasAyogikAH 882, saptakasAMyogikAzca 84 bhaGgAH, evaM sarvamilane 8.08 bhaGgAH // 2. ete ekasaMyoge 7 bhnggaaH|| Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 26] neraiyapavesaNagaparUvaNA 439 ahavA tiNNi rayaNa0, saMkhejA sakkarappabhAe hojaa| evaM eeNaM kameNaM ekeko saMcAreyavo jAva ahavA dasa rayaNa0, saMkhejA sakkarappabhAe hojA, evaM jAva ahavA dasa rayaNa0, saMkhejjA ahesattamAe hojaa| ahavA saMkhejjA rayaNa0, saMkhejjA sakarappabhAe hojA, jAva ahavA saMkhejA rayaNappabhAe, saMkhejjA ahesattamAe hojjA / ahavA ege sakkara0, saMkhejA vAluyappabhAe hojjA; evaM jahA 5 rayaNappabhAe uvarimapuDhavIhiM samaM cAriyA evaM sakkarappabhAe vi uvarimapuDhavIhiM samaM cAreyavvA / evaM ekekA puDhavI uvarimapuDhavIhiM samaM cAreyavvA jAva ahavA saMkhejA tamAe, saMkhejjA ahesattamAe honA / 231' / ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, saMkhejA vAluyappabhAe hojaa| ahavA ege rayaNa0, ege sakkara0, saMkhejjA paMkappabhAe hojaa| jAva ahavA ege rayaNa0, ege 10 sakkara0, saMkhejjA ahesattamAe hojaa| ahavA ege rayaNa0, do sakkara0, saMkhenjA vAlayappabhAe hojA / jAva ahavA ege rayaNa0. do sakkara0, saMkhejA ahesattamAe hojA / ahavA ege rayaNa0, tiNNi sakkara0, saMkhejA vAluyappabhAe hojA / evaM eeNaM kameNaM ekeko sNcaareyvvo| ahavA ege rayaNa0, saMkhejA sakkara0, saMkhejA vAluyappabhAe hojjA; jAva ahavA ege rayaNa0, saMkhejA vAluya0, saMkhejjA 15 ahesattamAe hojaa| ahavA do rayaNa0, saMkhejA sakkara0, saMkhejjA vAluyappabhAe hojaa| jAva ahavA do rayaNa0, saMkhejA sakkara0, saMkhejjA ahesattamAe hojjA / ahavA tiNNi rayaNa0, saMkhejA sakkara0, saMkhejjA vAluyappabhAe hojaa| evaM eeNaM kameNaM ekeko rayaNappabhAe saMcAreyavvo jAva ahavA saMkhejA rayaNa0, saMkhejA sakkara0, saMkhejjA vAluyappabhAe hojA; jAva ahavA saMkhejjA rayaNa0, 20 saMkhejA sakkara0, saMkhejA ahesattamAe hojaa| ahavA ege rayaNa0, ege vAluya0, saMkhejA paMkappabhAe hojA; jAva ahavA ege rayaNa, ege vAluya0, saMkhejA ahesattamAe hojaa| ahaSA ege rayaNa0, do vAluya0, saMkhejjA 1. "ratnaprabhAyAM 1, zarkarAprabhAyAM saGkhyAtAH / ratna0 2, zarkarA0 saGkhyAtAH / ratna0 3, zarkarA0 snyaataaH| ratna0 4, zarkarA0 snggyaataaH| ratna0 5, zarkarA0 sngkhyaataaH| ratna06, zarkarA0 sngkhyaataaH| ratna0 7, zarkarA0 sngkhyaataaH| ratna08, zarkarA0 sngkhyaataaH| ratna0 9, zarkarA0 saGkhyAtAH / ratna0 10, zarkarA sngkhyaataaH| ratna0 saGkhyAtAH, zarkarA0 sngkhyaataaH|" ete ekadaza bhaGgA ratnaprabhAyAH zarkarAprabhayA saha bhavanti, evaM vAlukAprabhAdibhiH paJcabhirguNakAre 55 bhaGgAH, itthaM ratnaprabhAyAM 66 bhnggaaH| anena krameNa zarkarAprabhAyAM 55, vAlukAprabhAyAM 44, paGkaprabhAyAM 33, dhUmaprabhAyAM 22, tamaHprabhAyAM ca 11 bhnggaaH| evaM dvikasaMyoge 231 bhnggaaH|| 2. 'saGkhyeya padena ekAdazasaGkhyAtaH zIrSaprahelikAntAH saGkhyA boddhavyAH // Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 paMkappabhAe hojaa| evaM eeNaM kameNaM tiyAMsaMjogo caukkasaMjogo jAva saMttagasaMjogo ya jahA dasaNhaM taheva bhaanniyvvo| pacchimo AlAvago sattasaMjogassaahavA saMkhejjA rayaNa0, saMkhejA sakkara0, jAva saMkhejjA ahesattamAe hojA / 3337 / 27. asaMkhejA bhaMte ! neraiyA neraiyapavesaNae NaM0 pucchaa| gaMgeyA ! rayaNappabhAe vA hojA jAva ahesattamAe vA hojjA 7 / __ ahavA ege rayaNa0, asaMkhejA sakarappabhAe hojaa| evaM yAsaMjogo jAva sattagasaMjogo ya jahA saMkhijANaM bhaNio tahA asaMkhejANa vi bhANiyavvo, navaraM asaMkhejAo abbhahio bhANiyavvo, sesaM taM ceva jAva sattagasaMjogassa 1. pacchimo AlAvago-ahavA asaMkhejjA rayaNa0 asaMkhejA sakara0 jAva asaMkhejA ahesattamAe hojaa| 1. "ratnaprabhAyAM 1, zarkarAprabhAyAM 1, vAlukAprabhAyAM sngkhyaataaH|" ityanena krameNAGkAnA parasparaM cAlanena trikasaMyoge ekaviMzatirvikalpA bhavanti / taiH saha narakasaptapadatrikasaMyogajanyAnAM paJcatriMzato vikalpAnAM guNane 735 bhanAH triksaaNyogikaaH|| 2. "ratnaprabhAyAM 1, zarkarAprabhAyAM 1, vAlukAprabhAyAM 1, paGkaprabhAyAM sngkhyaataaH|" ityanena krameNAGkAnAM parasparaM cAlanena catuSkasaMyoge ekatriMzad vikalpA bhavanti / taiH saha narakasaptapadacatuSkasaMyogajanyAnAM paJcatriMzato vikalpAnAM guNane 1085 bhnggaashctussksaaNyogikaaH|| 3. "ratnaprabhAyAM 1, zarkarAprabhAyAM 1, vAlukAprabhAyAM 1, paGkaprabhAyAM 1, dhUmaprabhAyAM sngkhyaataaH|" ityanena krameNAGkAnoM parasparaM cAlanena paJcakasaMyoge ekacatvAriMzadu vikalpA bhvnti| taiH saha narakasaptapadapaJcakasaMyogajanyAnAmekaviMzatervikalpAnAM guNane 861 bhanAH paJcasAMyogikAH / "ratnaprabhAyAM 1, zarkarAprabhAyAM 1, vAlukAprabhAyAM 1, paGkaprabhAyAM 1, dhUmaprabhAyAM 1, tamaHprabhAyAM sngkhyaataaH|" ityanena krameNAGkAnAM parasparaM cAlanena SaTkasaMyoge ekapaJcAzad vikalpA bhvnti| taiH saha narakasaptapadaSaTkasaMyogajanyAnAM saptAnAM vikalpAnAM guNane 357 bhanAH ssttksaayogikaaH|| 4. pUrvoktaprakAreNa saptasAyogikA 61 bhaGgA bhavanti / / 5. evaM saGkhyeyAnA narakapravezanake ekasAyogikAH 5, dvikasAMyogikAH 231, trikasAMyogikAH 735, catuSkasAyogikAH 1085, paJcakasAMyogikAH 861, SaTkasAyogikAH 357, saptakasAMyogikAzca 61 bhaGgAH, sarvamilane 3337 bhaGgAH // 6. ete asaMkhyeyapadasyaikasAyogikAH sapta bhnggaaH|| 7. asaMkhyeyapadasya dvikAdisaMyoge vRttau bhaGgAnAM yA saMkhyA sUcitA sA evam-dvikasaM0 252, trikasaM0 805, catuSkasaM0 1190, paJcakasaM0 945, SaTkasaM0 392, saptakasaM0 67 / evamasaGkhayeyAnAM narakapravezanake sarvamilane 3658 bhaGgAH // www.jainejbrary.org Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 27-28] neraiyapavesaNagaparUvaNA [su. 28. payAraMtareNa neraiyapavesaNagaparUvaNA] 28. ukkosA NaM bhaMte ! neraiyA neratiyapavesaNae NaM0 pucchA ? gaMgeyA ! savve vi tAva rayaNappabhAe hojjA 7 / ahavA rayaNappabhAe ya sakkarappabhAe ya hojaa| ahavA rayaNappabhAe ya vAluyappabhAe ya hojjA, jAva ahavA rayaNappabhAe ya ahesattamAe ya hojo / 5 ahavA rayaNappabhAe ya sakkarappabhAe ya vAluyappabhAe ya hojA / evaM jAva ahavArayaNa0, sakkarappabhAe ya ahesattamAe ya hojA 5 / ahavA rayaNa0, vAluya0, paMkappabhAe ya hojA; jAva ahavA rayaNa0, vAluya0, ahesattamAe ya hojjA 4 / ahavA rayaNa0, paMkappabhAe ya, dhUmAe ya hojaa| evaM rayaNappamaM amuyaMtesu jahA tiNhaM tiyAsaMjogo bhaNio tahA bhANiyavvaM jAva ahavA rayaNa, tamAe ya, 10 ahesattamAe ya hojA~ 15 / - ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluya0, paMkappabhAe ya hojjA / ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluya0,dhUmappabhAe ya hojA; jAva ahavA rayaNappabhAe, sakkarappabhAe, vAluya0, ahesattamAe ya hojA 4 / ahavA rayaNa0, sakkara0, paMka0, dhUmappabhAe ya hojA / evaM rayaNappabhaM amuyaMtesu jahA cauNhaM caukkasaMjogo tahA 15 bhANiyavvaM jAva ahavA rayaNa0, dhUma0, tamAe, ahesattamAe hojA~ 20 / ahavA rayaNa, sakkara0, vAluya0, paMka0, dhUmappabhAe ya hojA 1 / ahavA 1. yadyapi mudrite kvacid likhitAdarza cAtra 'ukkoseNaM' iti pATho vartate tathApi likhitapratyantareSUpalabhyamAnaH 'ukkosA NaM' iti vRttyanusArI pAThaH svIkRto'tra muulvaacnaayaam| mudritavRttau kvacid likhitavRttipratau cAtra 'ukkoseNaM' iti pratIkamupalabhyate kintu likhitavRttipratyantareSvatra 'ukkosA gaM' iti vRttivyAkhyAsaGgataM pratIkamupalabhyate, tathA ca vRttiH"utkarSAH-utkRSTapadinaH, ye utkarSata utpadyante te|" atrApi vRttipAThe'smin 'ye' ityetatsthAne mudritavRttau 'yena' ityasaGgataH pATho'sti // . 2. atra dvikasaMyoge SaD bhaGgA itthm-12|13| 14 15 16 / 17 // 3. atra trikasaMyoge paJcadaza bhagA itym-123| 124 / 125 / 126 / 127 / 134 / 135 / 136 / 137 / 145 / 146 / 147 / 156 / 157 / 167 / / 4. atra catuSkasaMyoge viMzatirbhaGgA itthmuu-1234| 123 5 / 1236 / 1 2 3 5 / 1245 / 124 6 / 12 47 / 1256 / 1257 / 1267 / 1345 / 1346 / 13 47 / 1356 / 1357 / 1367 / 1456 1457 / 1467 / 1567 / / Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 10 vivAhapaNNantisutaM [sa0 9u0 32 rayaNappabhAe jAva paMka0, tamAe ya hojjA 2 / ahavA rayaNa0 jAva paMka0, asattamAe ya hojjA 3 | ahavA rayaNa0, sakkara0, vAluya0, dhUma0, tamAe ya star 4 / evaM rayaNappabhaM amuyaMtesu jahA paMcanhaM paMcakasaMjogo tahA bhANiyavvaM jAva ahavA rayaNa0, paMkappabhA0, jAva ahesattamAe hojI 15 / ahavA rayaNa0, sakkara, jAva dhUmappabhAe, tamAe ya hojjA 1 / ahavA rayaNa 0, jAva dhUma0, ahesattamAe ya hojjA 2 / ahavA rayaNa0, sakkara 0, jAva paMka0, tamAe ya, ahesattamAe ya hojjA 3 | ahavA rayaNa0, sakkara 0, vAluya0 " dhUmappabhAe, tamAe, ahesattamAe hojjA 4 | ahavA rayaNa0, sakkara0, paMka0 jAva ahesattamAe ya hojjA 5 | ahavA rayaNa0, vAluya0, jAva ahesattamAe hojo 6 / ahavA rayaNappabhAe ya, sakkara0, jAva ahesattamAe hojA 1 / [su. 29. rayaNappabhAdineraiyapavesaNagassa appAcahurya] 29. eyassa NaM bhaMte! rayaNappabhapuDhavineraiyapavesaNagassa sakarappA - puDhavi0 jAva ahesattamApuDhavineraiyapavesaNagassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA 1 gaMgeyA ! savvatthove asattamapuDhavineraiyapavesaNae, tamApuDhavi15 neraiyapavesaNae asaMkhejjaguNe, evaM paDilomagaM jAva rayaNappabhApuDhavineraiyapavesaNae asaMkhejjaguNe / [su. 30 - 34. tirikkhajoNiyapadhesaNagaparUvaNA ] [su. 30. tirikkhajoNiyapavesaNagassa paMca bheyA] 30. tirikkhajoNiyapavesaNae NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? gaMgeyA ! 20 paMcavihe paNNatte, taM jahA - egiMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae jAva paMceMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae / 1. atra paJcakasaMyoge paJcadaza bhaGgA ittham - 12345 12346 / 12357 / 12367 / 12456 | 12347 / 12356 / 12457 / 12467 / 12567 / 13467 / 13567 / 14567 // // 13456 / 13457 / 2. atra SaTkasaMyoge SaD bhaGgA ittham - 123456 / 123457 / 123 467 / 123567 / 124567 / 134567 // 3. atra saptakasaMyoge eka eva bhaGgaH // 4. bhAe puDhavi' lA 1 // 5. 'mAe puDhadeg lA 1 // Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 443 su0 29-35] tirikkhajoNiyapavesaNagaparUvaNA [su. 31-32. tirikkhajoNiyapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejANaM tirikkhajoNiyANaM egidiyAipaMceMdie paDucca bhaMgaparUSaNA] 31. ege bhaMte ! tirikkhajoNie tirikkhajoNiyapavesaNae NaM pavisamANe kiM egidiesu hojA jAva paMciMdiesu hojA ? gaMgeyA ! egidiesu vA hojA jAva paMciMdiesu vA hojaa| 32. do bhaMte ! tirikkhajoNiyA0 pucchA / gaMgeyA ! egidiesu vA hojA jAva paMciMdiesu vA hojA 5 / ahavA ege egidiesu hojA ege beiMdiesu hojaa| evaM jahA neraiyapavesaNae tahA tirikkhajoNiyapavesaNae vi bhANiyavve jAva asNkhejaa|| [su. 33. payAraMtareNaM tirikkhajoNiyapavesaNagaparUvaNA] 33. ukkosA bhaMte ! tirikkhajoNiyA0 pucchaa| gaMgeyA ! savve vi tAva egeMdiesu vA hojaa| ahavA egidiesu vA beiMdiesu vA hojaa| evaM jahA neratiyA cAriyA tahA tirikkhajoNiyA vi caareyvvaa| egidiyA amuyaMtesu duyAsaMjogo tiyAsaMjogo caukkasaMjogo paMcasaMjogo uvaujiUNa bhANiyanvo jAva ahavA egidiesu vA beiMdiya jAva paMciMdiesu vA hojaa| 15 [su. 34. egidiyAditirikkhajoNiyapaSesaNagassa appAbahuyaM] 34. eyassa NaM bhaMte ! egidiyatirikkhajoNiyapavesaNagassa jAva paMciMdiyatirikkhajoNiyapavesaNayassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA ? gaMgeyA! savvatthove paMciMdiyatirikkhajoNiyapavesaNae, cauriMdiyatirikkhajoNiyapa0 visesAhie, teiMdiya0 visesAhie, beiMdiya0 visesAhie, egidiyatirikkha0 20 visesaahie| [su. 35-41 maNussapavesaNagaparUSaNA] [su. 35. maNussapadhesaNagassa do bheyA] 35. maNussapavesaNae NaM bhaMte ! kativihe pannate 1 gaMgeyA ! duvihe paNNatte, taM jahA-sammucchimamaNussapavesaNae, gabbhavakkaMtiyamaNussapavesaNae y| 25 1. hujjA lA 1 // 2. amuMcatesu mu0 // 3. uvayujjideg lA 1 // Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SiyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 [su. 36-39. maNussapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejjANaM maNussANaM sammucchima-gabbhayamaNusse paDucca bhaMgaparUSaNA] 36. ege bhaMte ! maNusse maNussapavesaNae NaM pavisamANe kiM sammucchimamaNussesu hojA, gabbhavakkaitiyamaNussesu hojA 1 gaMgeyA ! sammucchimamaNussesu 5 vA hojA, gabbhavakaMtiyamaNussesu vA hojjaa| 37. do bhaMte ! maNussA0 pucchaa| gaMgeyA ! sammucchimamaNussesu vA hojA, gabbhavatiyamaNussesu vA hojaa| ahavA ege sammucchimamaNussesu vA hojjA, ege gabbhavakkaMtiyamaNussesu vA hojaa| evaM eeNaM kameNaM jahA neraiyapavesaNae tahA maNussapavesaNae vi bhANiyabve jAva dasa / 38. saMkhejjA bhaMte ! maNussA0 pucchaa| gaMgeyA ! sammucchimamaNussesu vA hojA gabbhavakaMtiyamaNussesu vA hojA / ahavA ege sammucchimamaNussesu hojjA, saMkhejjA gabbhavakkaMtiyamaNussesu hojaa| ahavA do sammucchimamaNussesu hojA, saMkhejA gabbhavakaMtiyamaNussesu hojjA / evaM ekekaM osAritesu jAva ahava saMkhejA sammucchimamaNussesu hojA, saMkhejA gabbhavatiyamaNussesu hojjA / 39. asaMkhenjA bhaMte ! maNussA0 pucchA / gaMgeyA! savve vi tAva sammucchimamaNussesu hojaa| ahavA asaMkhejA sammucchimamaNussesu, ege ganbhavatiyamaNussesu hojA / ahavA asaMkhejA sammucchimamaNussesu, do gabbhavakaMtiyamaNussesu hojjaa| evaM jAva asaMkhejA sammucchimamaNussesu hojA, saMkhejA gambhavakkaMtiyamaNussesu hojaa| [su. 40. payAraMtareNa maNussapasaNagaparUSaNA] 40. ukkosA bhaMte ! maNussA0 pucchA / gaMgeyA ! savve vi tAva sammucchimamaNussesu hojo| ahavA sammucchimamaNussesu ya ganbhavatiyamaNussesu vA hojaa| [su. 41. sammucchima-gabbhavatiyamaNussapavesaNagassa appAbahuyaM] 41. eyassa NaM bhaMte ! sammucchimamaNussapavesaNagassa gabbhavakaMtiyamaNu1. ussArideg mu0|| 2. jaa| ahavA ganbhavatiyamaNussesu vA hojaa| ahavA samma lA0 da0 sthitaUjamaphoIbhaMDArapratau zodhakapUrito'dhikaH pATho'yam // 25 Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 36-45] maNusa devapavesaNagaparUvaNA ssapavesaNagassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA 1 gaMgeyA ! savvatthove gabbhavatiyamaNussa pavesaNae, sammucchimamaNussapavesaNae asaMkhejjaguNe / 42. devapavesaNae NaM bhaMte! kativihe paNNatte ? gaMgeyA ! cauvvihe paNNatte, taM jahA - bhavaNavAsidevapavesaNae jAva vemANiyadevapavesaNae / [su. 43 - 44. devapavesaNae pavisamANANaM egAdiasaMkhejANaM devANaM bhaSaNavAsiAideve paDucca bhaMgaparUvaNA ] [su. 42 - 46. devapavesaNa gaparUvaNA] [su. 42. devapavesaNagassa bheyaca ukaM ] 44. do bhaMte! devA devapavesaNae0 pucchA / gaMgeyA ! bhavaNavAsIsu vA hojjA, vANamaMtara - joisiya- vemANiesu vA hojjA / 43. ege bhaMte ! deve devapavesaNae NaM pavisamANe kiM bhavaNavAsIsu hojjA vANamaMtara - joisiya-vemANiesu hojjA 1 gaMgeyA ! bhavaNavAsIsu vA honA 10 vANamaMtara - joisiya-vemANiesu vA hojjA / ahavA ege bhavaNavAsIsu, ege vANamaMtaresu hojjA / evaM jahA tirikkhajoNiyapavesaNa tahA devapavesaNae vi bhANiyavve jAva asaMkhijja tti / hojA / [su. 45. payAraMtareNa deSapavesaNagaparUSaNA ] 45. ukkosA bhaMte !0 pucchA / gaMgeyA ! savve vi tAva joisiesa ahavA joisiya-bhavaNavAsIsu ya hojjA / ahavA joisiya-vANamaMta resu ya hojjA | ahavA joisiya- vemANiesu ya hojjA / honA / ahavA joisiesu ya bhavaNavAsIsu ya vANamaMtaresu ya honA / ahavA joisiesu ya bhavaNavAsIsu ya vemANiesu ya hojjA / ahavA joisiesu ya vANamaMtaresu ya vemANiesu ya hojjA / ahavA joisiesu ya bhavaNavAsIsu ya vANamaMtaresu ya vemANiesu ya 445 5 15 20 25 Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 32 [su. 46. bhavaNavAsiAideSapadhesaNagassa appAbahuyaM] 46. eyassa NaM bhaMte ! bhavaNavAsidevapavesaNagassa vANamaMtaradevapavesaNagassa joisiyadevapavesaNagassa vemANiyadevapavesaNagassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA ? gaMgeyA ! savvatthove vemANiyadevapavesaNae, bhavaNavA5 sidevapavesaNae asaMkhejaguNe, vANamaMtaradevapavesaNae asaMkhejaguNe, joisiyadevapavesaNae sNkhejgunne| [su. 47. neraiya-tirikkhajoNiya-maNussa-deSapavesaNagANamappAbahuyaM] 47. eyassa NaM bhaMte ! neraiyapavesaNagassa tirikkha0 maNussa0 devapavesaNagassa ya kayare kayarehiMto jAva visesAhie vA ? gaMgeyA ! savvatthove 10 maNussapavesaNae, neraiyapavesaNae asaMkhejaguNe, devapavesaNae asaMkhejjaguNe, tirikkhajoNiyapavesaNae asaMkhejjaguNe / [su. 48 caughIsadaMDaesu saMtara-niraMtaroSavAya-uvyadRNAparUSaNA] 48. saMtaraM bhaMte ! neraiyA uvavajaMti niraMtaraM neraiyA uvavajaMti ? saMtaraM asurakumArA uvavajati ? niraMtaraM asurakumArA jAva saMtaraM vemANiyA 15 uvavajjati ? niraMtaraM vemANiyA uvavajati ? saMtaraM neraiyA uvvaTThati 1 niraMtaraM neratiyA uvvaTThati 1 jAva saMtaraM vANamaMtarA uvvati ? niraMtaraM vANamaMtarA uvvaTuMti ? -saMtaraM joisiyA cayaMti ? niraMtaraM joisiyA cayaMti ? saMtaraM vemANiyA cayaMti ? niraMtaraM vemANiyA cayaMti ? gaMgeyA ! saMtaraM pi neratiyA uvavajaMti, niraMtaraM pi neratiyA uvavajaMti jAva saMtaraM pi thaNiyakumArA uvavajaMti, niraMtaraM pi thaNiyakumArA uvvti| no saMtaraM puDhavikkAiyA uvavajjati, niraMtaraM puDhavikkAiyA uvavajjati; evaM jAva vnnssikaaiyaa| sesA jahA neraiyA jAva saMtara pi vemANiyA uvavajaMti, niraMtaraM pi vemANiyA uvavajaMti / saMtaraM pi neraiyA uvvaTuMti, niraMtaraM pi neraiyA uvvaTuMti; evaM jAva thaNiyakumArA / no saMtaraM puDhavikkAiyA unvaTaMti, niraMtaraM puDhavikkAiyA uvvada'tiH 1. "atha nArakAdInAmutpAdAdeH sAntarAditvaM pravezanakAt pUrva (sU. 3-13) nirUpitameveti kiM punastad nirUpyate ? iti, atrocyate-pUrva nArakAdInAM pratyekamutpAdasya sAntaratvAdi nirUpitam , tatazca tathaivodvartanAyAH; iha tu punarnArakAdisarvajIvAnAM samudAyataH samuditayoreva cotpAdodvartanayostannirUpyate iti / " adhu0 // 2. sAMvaraM lA 1 // Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su046-51] cauvIsadaMDaesu uvavAya-uvvaTTaNAparUvaNA 447 evaM jAva vnnssikaaiyaa| sesA jahA neraiyA, navaraM joisiya-vemANiyA cayaMti abhilAvo, jAva saMtaraM pi vemANiyA cayati, niraMtaraM pi vemANiyA cayati / [su. 49-57. payAraMtareNa caughIsadaMDaesu upavAya-uddhaTTaNAparUSaNA] 49. seo bhaMte ! neratiyA uvavajaMti ? asao bhaMte ! neraiyA uvavajaMti ? gaMgeyA ! saio neraIyA uvavajaMti, no asao neraiyA uvavati / evaM jAva 5 vemaanniyaa| 50. saio bhaMte ! neratiyA uvvadRti, aMsao neraiyA uvvadRti ? gaMgeyA ! seto neraiyA uvvaTuMti, no asao neraiyA uvvaTThati / evaM jAva vemANiyA, navaraM joisiya-vemANiesu 'cayaMti' bhANiyavvaM / 51. [1] sao bhaMte ! neraiyA uvavajaMti, asao neraiyA uvavajaMti ? 10 sao asurakumArA uvavajaMti jAva sato vemANiyA uvavajaMti, asato vemANiyA uvavanaMti ? sato neratiyA uvvaTuMti, asato neraiyA uvvaTuMti ? sato asurakumArA uvvaTuMti jAva sato vemANiyA cayaMti, asato vemANiyA cayaMti ? gaMgeyA ! sato neraiyA uvavajjati, no asao neraiyA uvavajjati, sao asurakumArA uvavajaMti, no asato asurakumArA uvavajaMti, jAva sao 15 vemANiyA uvavajaMti, no asato vemANiyA uvavajjati / sato neratiyA uvvaTuMti, no asato neraiyA uvvaTuMti; jAva sato vemANiyA cayaMti, no asato vemaanniyaa0| [2] se keNadveNaM bhaMte ! evaM vuccai sato neraiyA uvavajaMti, no asato neraiyA uvavajati; jAva sao vemANiyA cayaMti, no asao vemANiyA cayaMti ? 20 se naNaM gaMgeyA ! pAseNaM arahayA purisAdANIeNaM sAsae loe buie, aNAIe aNavayamge jahA paMcame sae (sa0 5 u0 9 su0 14 [2]) jAva je lokkA se loe, se teNaTeNaM gaMgeyA ! evaM vuccai jAva sato vemANiyA cayaMti, no asato vemANiyA cyNti| 1. sAMtaraM lA 1 // 2. saMvo mu0 // 3. asaMto mu0|| 4. "sao neraiyA uvavanaMti tti santaH-vidyamAnA......nArakA utpdynte,......| athavA sao tti vibhaktipariNAmAt satsu prAgutpanneSvanye samutpadyante, nAsatsu / " avR0|| 5. nUNaM bhaMte! gaMgeyA! mu0|| 6. se eeNaTeNaM lA 1 // Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 5 [2] se keNaNaM bhaMte ! evaM vuccai taM caiva jAva no asato vemANiyA cayaMti ? gaMgeyA ! kevalINaM puratthimeNaM miyaM pi jANai, amiyaM pi jANai, dAhiNeNaM evaM jahA saiduddesae (sa0 50 40 4 [2]) jAva nivvuDe nANe 10 kevalissa, se teNeNaM gaMgeyA ! evaM vuJcai taM ceva jAva no asato vemANiyA cayaMti / 15 viyAhapaNNattattaM [sa09 u0 32 52. [1] sayaM bhaMte ! etevaM jANaha udAhu asayaM 1 asoccA eMtevaM jAha udAhu soccA 'sato neraiyA uvavajjaMti, no asato neraiyA uvavajjaMti jAva sao vemANiyA cayaMti, no asao vemANiyA cayaMti' ? gaMgeyA ! sayaM aitevaM jANAmi, no asayaM; asoccA aitevaM jANAmi, no soccA, 'sato neraiyA uvavajjaMti, no asao neraiyA uvavajaMti, jAva sato vemANiyA cayaMti, no asato vemANiyA cayaMti' / 20 53. [1] sayaM bhaMte! neraiyA neraiesu uvavajjaMti ? asayaM neraiyA neraiesa uvavajjaMti ? gaMgeyA ! sayaM neraiyA neraiesu uvavajjaMti, no asayaM neraiyA neraiesu uvavajjaMti / [2] se keNaNaM bhaMte! evaM buccai jAva uvavajjaMti ? gaMgeyA ! kammo - daNaM kammaguruyattAe kammabharittAe kammagurusaMbhAriyattAe, asubhANaM kammANaM udaeNaM, asubhANaM kammANaM vivAgeNaM, asubhANaM kammANaM phalavivAgeNaM sayaM neraiyA neraiesu uvavajjaMti, no asayaM neraiyA neraiesu uvavajjaMti, se teNadveNaM gaMgeyA ! jAva uvavajjaMti / 54. [1] sayaM bhaMte! asurakumArA0 pucchA / gaMgeyA ! sayaM asurakumArA jAva uvavajjaMti, no asayaM asurakumArA jAva uvavajjaMti / [2] se keNaTTeNaM taM caiva jAva uvavajjaMti 1 gaMgeyA~ ! kammodaNaM kaeNmmavigatIe kammavisohIe kammavisuddhIe, subhANaM kammANaM udaeNaM, subhANaM kammANaM vivAgaNaM, subhANaM kammANaM phalavivAgeNaM sayaM asurakumArA asurakumAra 88 3. 'etevaM ti 'etadevam' ityarthaH " aSR0 / eyaM evaM lA 1 // 2. sagaDuddesalae mu0 // 3. se eeNaTTeNaM lA 1 / / 4. bhAriyayAe lA 1 // 5. yA kammovasameNaM kammaviga iti apR0 nirdiSTo vAcanAntarapATha medaH // 6. eNaM kammocasameNaM kammaviga mu0 // 7. 'karmaNAmazubhAnAM vigatyA - vigamena " avR0 // Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 52-59 ] cavI sadaMDapasu uvavAya - ubvaTTaNAparUvaNAi 1 ttA uvavajjaMti, no asayaM asurakumArA asurakumArattAe uvavajjaMti / se' teNaTTeNaM jAva uvavajjaMti / evaM jAva thaNiyakumArA / 55. [1] sayaM bhaMte! puDhavikkAiyA0 pucchA / gaMgeyA ! sayaM puDha - kAiyA jAva uvavajjaMti, no asayaM puDhavikkAiyA jAva uvavajrjjati / [2] se keNaTTheNaM bhaMte ! evaM vuccai jAva uvavajjaMti ? gaMgeyA ! kammo - 5 daNaM kammaguruyaittAe kammabhArittAe kammagurusaMbhAriyattAe, subhAsubhANaM kammANaM udaeNaM, subhAsubhANaM kammANaM vivAgeNaM, subhAsubhANaM kammANaM phalavivAgeNaM sayaM puDhavikAiyA jAva uvavajjaMti, no asayaM puDhavikAiyA jAva uvavajjaMti / se teNaTTheNaM jAva uvavajraMti / 56. evaM jAva maNussA / 57. vANamaMtara - joisiya-vemANiyA jahA asurakumArA / se teNaTTeNaM gaMgeyA ! evaM vuccai - sayaM vemANiyA jAva uvavajaMti, no asayaM jAva uvavajjaMti / kara [su. 58. bhagavao savyaNNutte gaMgeyANagArassa paccabhiNNA ] 58. tappabhiriM ca NaM se gaMgeye aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM paJcabhi- 15 jANai savvaSNU savvadarisI / 1. seeNaTTeNaM lA 1 // 2. 'yayAe lA 1 // 3. vikAi' lA 1 // 4. seeNaTTeNaM lA 1 // 5. darisiM lA 1 // 6. gaMgee lA 1 // 7. ti // 9 / 32 // lA 1 // 29 [su. 59. gaMgeyANagArassa paMcajAmadhammapaDivajaNaM nivvANaM ca ] 59. tae NaM se gaMgeye aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei, karettA vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte! tubbhaM aMtiyaM cAunAmAo dhammAo paMcamahavvaiyaM evaM jahA kAlAsave - 20 siyaputto (sa0 1 u0 9 su0 23-24) taheva bhANiyavvaM jAva savvadukkhappahINe / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 / gaMgeyo samatto // 9.32 // 10 Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 33 [tettIsaimo uddeso 'kuMDaggAme'] [su. 1-20. usabhadattamAhaNa-devANaMdAmAhaNIahiyAro] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM mAhaNakuMDaggAme nayare hotyA / vnnnno| bahusAlae cetie| vnnnno| 2. tattha NaM mAhaNakuMDaggAme nayare usamadatte nAmaM mAhaNe parivasatiaMDDhe ditte vitte jAvaM apribhuue| riuveda-jajuveda-sAmaveda-athavvaNaveda jahA khaMdao (sa0 2 u01 su0 12) jAva annesu ya bahusu babhaNNaesu naesu supariniTThie samaNovAsae abhigayajIvAjIve uvaladdhapuNNa-pAve jAva appANaM bhAvemANe viharati / 3. tassa NaM usabhadattamAhaNassa devANaMdA nAmaM mAhaNI hotthA, sukumAlapANi-pAyA jAva piyadaMsaNA surUvA samaNovAsiyA abhigayajIvAjIvA uvaladdhapuNNa-pAvA jAva vihri| [su. 4-12. mAhaNakuMDaggAmasamosaDhassa bhagavao vaMdaNatthaM usabhadatta devANaMdANaM vibhUIe gamaNaM] 4. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAmI samosaDhe / parisA jAva pjjuvaasti| 5. tae NaM se usamadatte mAhaNe imIse kahAe laddhaDhe samANe haTTa jAva hiyae jeNeva devANaMdA mAhaNI teNeva uvAgacchati, uvAgacchittA devANaMdaM mAhaNiM evaM vayAsI--evaM khalu devANuppie ! samaNe bhagavaM mahAvIre Adigare 20 jAva savvaNNU savvadarisI AgAsagaeNaM cakkeNaM jAva suhaMsuheNaM viharamANe jAva bahusAlae ceie ahApaDirUvaM jAva viharati / taM mahAphalaM khalu devANuppie~ ! tahArUvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM nAma-goyassa vi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNa-vaMdaNa-namaMsaNa-paDipucchaNa-pajjuvAsaNayAe ? egassa vi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNayAe kimaMga puNa viulassa aTThassa gahaNayAe ? taM 1. husthA lA 1 // 2. iDDhe lA 1 // 3. "vitte tti prasiddhaH" aya0 // 4. "yAvatkaraNAt 'vicchinnaviulabhavaNa-sayaNAsaNa jAva vAhaNAinne' ityAdi dRshym|" avR0|| 5. mahapphalaM lA 1 // 6.dege ! jAva thaamu0|| Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451 su0 1-9] usabhadattamAhaNa-devANaMdAmAhaNIahiyAro gacchAmo NaM devANuppie ! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo jAva pjjuvaasaamo| eyaM NaM ihabhave ya parabhave ya hiyAe suhAe khamAe nissesAe ANugAmiyattAe bhvissi| 6. tae NaM sA devANaMdA mAhaNI usabhadatteNaM mAhaNeNaM evaM vuttA samANI haTTa jAva hiyayA karayala jAvaM kaTu usamadattassa mAhaNassa eyamaDhe viNaeNaM 5 pddisunnei| 7. tae NaM se usabhadatte mAhaNe koDuMbiyapurise saddAvei, koDuMbiyapurise saddAvettA evaM vayAsi-khippAmeva bho! devANuppiyA! lahukaraNajuttajoiyasamakhura-vAlidhANasamalihiyasiMgaehiM jaMbUrNayAmayakalAvajuttapa'visiTThaehiM raiyayAmayaghaMTasuttarajjuyavarakaMcaNanatthapaggahoggahiyaehiM nIluppalakayAmelaehiM pavara- 10 goNajuvANaehiM nANAmaNirayaNaghaMTiyAjAlaparigayaM sujAyajugajotarajjuyajugapasatthasuviracitanimmiyaM pavaralakkhaNovaveyaM [granthAgram 6000] dhammiyaM jANappavaraM juttAmeva uvaTThaveha, uvaTThavittA mama eyamANattiyaM paJcappiNaha / 8. tae NaM te koDuMbiyapurisA usabhadatteNaM mAhaNeNaM evaM vuttA samANA haTTa jAva hiyayA karayala0 evaM vayAsI--sAmI ! 'taha' tANAe viNaeNaM vayaNaM 15 jAva paDisuNettA khippAmeva lahukaraNajutta0 jAva dhammiyaM jANappavaraM juttoMmeva uvaTThavettA jAva tamANattiyaM paJcappiNaMti / / 9. tae NaM se usamadatte mAhaNe NhAe jAva appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre sAo gihAo paDinikkhamati, sAo gihAo paDinikkhamittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA, jeNeva dhammie jANappavare teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA 10 dhammiyaM jANappavaraM durUDhe / 1. hidAe lA 1 // 2. "yAvatkaraNAdevaM dRzyam-haTTatuTThacittamANaMdiyA...pIimaNA...paramasomaNassiyA...harisavasavisappamANahiyayA" avR0|| 3. 'jAva' padena evaM bodhyam-'karayalapariggahiyaM sirasAvattaM dasanahaM matthae aMjaliM' // 4. vAladhAnaM-puccham // 5. degyasaMga lA 1 // 6. degNatAmatakadeg lA 1 / "jAmbUnadamayau yau kalApau-kaNThAbharaNavizeSau tAbhyAM yuktau prativiziSTako ca" avR0|| 7. parivi lA 1 vinaa|| 8. rayatAma lA 1 // 9. 'yaghaMTAsuttarajjuyapavara mu0|| 10. jutta lA 1 // 11. tti +ANAe =ttaannaae| tti ANAe mu0|| 12. juttameva lA 1 // Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 vivAhapaNNattisuttaM [sa0 9 40.33 10. taM NaM sA devANaMdA mAhaNI pahAyA jAva appamahagghAbharaNAlaM - kiyasarIrA bahUhiM khujjAhiM cilAiyAhiM jAva aMteurAo niggacchati; aMteurAo niggacchittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA, jeNeva dhammie jANappavare teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA jAva dhammiyaM jANappavaraM durUDhA / 11. tae NaM se usabhadatte mAhaNe devANaMdAe mAhaNIe saddhiM dhammiyaM jANappavaraM durUDhe samANe NiyagapariyAlasaMparivuDe mAhaNakuMDaggAmaM nagaraM majjhaMmajjheNaM niggacchai, niggacchittA jeNeva bahusAlae ceie teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA chattAdIe titthakarAtisae pAsai, 2 dhammiyaM jANappavaraM Thavei, ThavettA dhammiyAo jANappavarAo paJcoruhai, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM paMcaviNa 10 abhigameNaM abhigacchati, taM jahA - sacittANaM davvANaM viosaraNayAe evaM jahA biiyasae (sa0 2 u0 5 su0 14 ) jAva tivihAe pajjuvAsaNAe pajjuvAsai / 12. tae NaM sA devANaMdA mAhaNI dhammiyAo jANappavarAo pacoruhai0, paccoruhitA bahuyAhiM khujjAhiM jAva mahataragavaMdaparikkhittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM paMcaviheNaM abhigameNaM abhigacchai, taM jahA - sacittANaM davvANaM viosaraNayAe 1 acittANaM davvANaM avimoyaNayAe 2 viNayoNayAe gAyalaTThIe 3 cakkhuphAse aMjalipaggaheNaM 4 maNassa egattIbhAvakaraNeNaM 5 / jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM 15 1. " tae NaM sA devANaMdA mAhaNI ityAdi / iha ca sthAne vAcanAntare devAnandAvarNaka evaM dRzyate -' aMto aMteuraMsi vhAyA kayabalikammA kayakouyamaMgalapAyacchittA varapAdapattaneuramaNimehalAhAraraiyauciyakaDagakhuDDA gaegAvalI kaMThasutta uratthagevejaso NisuttagaNANAmaNirayaNabhUsaNavirAiyaMgI cIrNasuyavatthapavaraparihiyA dugullasukumAla uttarijjA savvojayasurabhikusumavariyasirayA varacaMdaNavaMdiyA varAbharaNabhUsiyaMgI kAlAgurudhUvadhUviyA sirIsamANavesA' / itaH prakRtavAcanA anukhiyate 'khujAhiM' ti" avR0 // 2. " cilAiyAhiM ti cilAtadezotpannAbhiH " avR0 // 3. " yAvatkaraNAdidaM dRzyam - vAmaNiyAhiM vaDahiyAhiM babbariyAhiM paosiyAhiM IsigaNiyAhiM vAsagaNiyAhiM joNhi('joNi 'pratya0 ) yAhiM palhaviyAhiM lhAsiyAhiM lausiyAhiM ArabIhiM damilAhiM siMhalI hiM puliMdIhiM pakkaNIhiM bahalIhiM muruMDIhiM sabarIhiM pArasI hiM nANAdesividesaparipiMDiyAhiM sadesane vatthagahiyavesAhiM iMgiyaciMtiyapatthiyaviyANiyAhiM kusalAhiM viNIyAhiM, yuktA iti gamyate / ceDiyAcakkavAlavarisadhara-therakaMcuijja- mahatarayavaMdaparikkhittA / iha ca sarva vAcanAntare sAkSAd vAsti" avR0 / atra vRttipAThe 'nANAdesividesa 0 ' sthAne 'nANAdesavidesa0 ' pAThastadvayAkhyA ca vartate, kintu prAcInatamapratiSu 'nANAdesi0 ' ityetadanusArI pAThastadvayAkhyA copalabhyate / upalabhyate cAyaM vRttinirdiSTo vAcanAntaragataH pAThaH lA 1 pratau anyAsu ca sUtrapratiSu kvacit pAThabhedena mUlavAcanApAThatvena // Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 10-16] usabhadattamAhaNa-devANaMdAmAhaNI ahiyAro payAhiNaM kares, karettA vaMdai namasai, vaMdittA namaMsitA usamadattaM mAhaNaM purao kaTTu ThiyAM caiva saparivArA sussUsamANI NamaMsamANI abhimuddA viNaeNaM paMjaliuDA pajjuvAsai / [su. 13 - 14. bhagavaMtadaMsaNa gayapaNDya devANaMdA saMbaMdhiyagoyamapucchAe bhagavao samAhANaM] 13. tae NaM sA devANaMdA mAhaNI AgayapaNhayA pepphuyaloyaNA saMvariyavalaya bAhA kaMcuyaparikkhittiyA dhArAhayakalaMbagaM piva samUsasiyaromakUvA samaNaM bhagavaM mahAvIraM aNimisAe diTThIe dehamANI dehamANI ciTThati / 14. ' bhaMte !' tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati, vaMdittA narmasittA evaM vyAsI - kiM NaM bhaMte! esA devANaMdA mAhaNI AgayapaNhayA taM caiva jAva romakUvA devANuppiyaM aNimisAe diTThIe dehamANI dehaari fast ? ' goya~mA ! ' di samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM vayAsIevaM khalu goyamA ! devANaMdA mAhaNI mama ammagA, ahaM NaM devANaMdAe mAhaNIe attae / teNaM esA devANaMdA mAhaNI teNaM puvvaputtasiNehANurAgeNaM AgayapaNyA jAva samrusasiyaromakUvA mamaM aNimisAe diTThIe dehamANI dehamANI ciTThai / [su. 15 - 20. usabhadatta devANaMdANaM pavvajjA gahaNaM nivvANaM ca ] 15. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre usabhadattassa mAhaNassa devANaMdAe ya mAhaNIe tIse ya mahati mahAliyAe iMsiparisAe jAva parisA paDigayA / 1. "UrdhvasthAnasthitA eva, anupaviSTetyarthaH " avR0 // 2. papphutalo' lA 1 // 3. te i bhagadeg lA 1 // 4. vayAsi lA 1 // 5 Nuppie mu0 // 6. aNami' lA 1 // 7. " goyamA itti gautama! 'iti' evamAmantrayetyarthaH / athavA 'gautama' iti nAmoccAraNaM 'ayi' iti AmantraNArtho nipAtaH he bho ityAdivat " avR0 / atra vRttipAThagata 'ayi' ityetatsthAne mudritavRttau 'aha' iti vartate // 8. " mahatimahAliyAe tti mahatI cAsau atimahatI ceti mahAtimahatI, tasyai / ' Ala' pratyayazceha prAkRtaprabhavaH " avR0 // 9. pazyantIti RSayaHjJAninaH " anu0 // 10. seyaM tujjhe vada mu0 // " 453 20 16. tae NaM se usabhadatte mAhaNe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiya dhammaM socA nisamma tuTThe uTThAe uTThei, uTThAe uTThettA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyA0 jAva namaMsittA evaM vayAsI - ' evameyaM bhaMte! tahameyaM bhaMte ! ' jahA khaMdao (sa0 2 u0 1 su0 34) jAva ' se" jaheyaM tubbhe vadaha' tti 10 15 Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 viyAhapaNNattisutaM [sa09 u0 33 kaTTu uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamai, uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamittA . sayameva AbharaNa-mallAlaMkAraM omuyai, sayameva AbharaNa-mallAlaMkAraM omuittA sayameva paMcamuTThiyaM loyaM kareti, sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM jAva namaMsittA evaM vayAsI-Alitte NaM bhaMte ! loe, palite NaM bhaMte ! loeM, evaM jahA khaMdao ( sa0 2 u0 1 su. 34) taheva pavvaio jAva sAmAiyamAiyAiM ikkArasa aMgAI ahijai jAva bahuhiM cauttha-chaTTha-'TThama-dasama jAva vicittehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANe bahUI vAsAiM sAmaNNapariyAyaM pAuNai, pAuNitA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUseti, mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhasittA sahi bhattAiM aNasaNAe chedeti, sahi~ bhattAI aNasaNAe chedettA jassaTTAe kIrati naggabhAvo jAva tamaDheM ArAhei, 2 jAva savvadukkhappahINe / 17. tae NaM sA devANaMdA mAhaNI samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhammaM socA nisamma haTTatuTThA0 samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM 15 jAva namaMsittA evaM vayAsi-evameyaM bhaMte !, tahameyaM bhaMte !, evaM jahA usabhadatto (su016) taheva jAva dhammamAikkhiyaM / 18. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre devANaMdaM mAhaNi sayameva pavAveti, sayameva muMDAveti, sayameva anjacaMdaNAe ajAe sIsiNittAe dalayai / 19. tae NaM sA ajacaMdaNA anjA devANaMdaM mAhaNiM sayameva pavAveti, 20 sayameva muMDAveti, sayameva sehAveti, evaM jaheva usabhadatto taheva ajacaMdaNAe ajAe imaM eyArUvaM dhammiyaM uvadesaM sammaM saMpaDivajjai-tamANAe tahA gacchai jAva saMjameNaM sNjmti| 20. tae NaM sA devANaMdA ajjA ajacaMdaNAe ajAe aMtiyaM sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAiM ahijai / sesaM taM ceva jAva svvdukkhpphiinnaa| 1. dege, Alittapalitte NaM bhaMte ! loe jarAe maraNeNa ya, evaM eeNaM kameNaM imaM jahA khaMdao . mu0|| 2, te avitahameyaM bhaMte! lA 1 // 3. "iha ca devAnandAyA bhagavatA pravAjanakaraNe'pi yadAryacandanayA punastatkaraNaM tat tatraiva anavagatAvagamakaraNAdinA vizeSAdhAnamityavagantavyam" avR0|| Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su017-23] jamAliahiyAro [su. 21-112. jamAliahiyAro] 21. tassa NaM mAhaNakuMDaggAmassa nagarassa paJcatthimeNaM, ettha NaM khaMttiyakuMDaggAme nAmaM nagare hotthA / vnnnno| [su. 22. jamAlissa bhogovabhogAivibhavavaNNaNaM] 22. tattha NaM khattiyakuMDaggAme nayare jamAlI nAma khattiyakumAre pari- 5 vasati, aDDhe ditte jAva aparibhUe uppi pAsAyavaragae phuTTamANehiM muiMgamatthaehiM battIsatibaddhehiM nADaeNhiM varataruNIsaMpauttehiM uvanacijamANe uvanacijamANe uvagijamANe uvagijamANe uvalAlijamANe uvalAlijamANe pA~usa-vAsArattasarada-hemaMta-vasaMta-gimhapajaMte chappi uU jahAvibhaveNaM mANemANe mANemANe kAlaM gA~lemANe iDhe sadda-pharisa-rasa-rUva-gaMdhe paMcavihe mANussae kAmabhoge paJcaNubhavamANe 1. vihri| [su. 23-28. bhagavaMtAgamaNasavaNANaMtaraM jamAlissa khattiyakuMDaggAmAo mAhaNakuMDaggAme bhagavao samISamAgamaNaM] 23. tae NaM khattiyakuMDaggoma nagare siMghADaga-tiya-caukka-caccara jAva 1. kSatriyakuNDagrAma nagara mAhaNakuNDagrAmasya pazcimAyAM dizi vidyate // 2. atra jamAlinAmakakSatriyakumArAdhikAre jamAleH piturmAtuzca nAmanirdezo nAsti / tasyASTau kanyAH pariNAyitA iti / sUcitam , parantu 'ayaM jamAlirbhagavato jAmAtA''sIt' iti mUle vRttau ca kvApi na nirdiSTam // 3. degehiM NANAvihavarata mu0 // 4. atra SaDRtunAmanirUpaNe prAvRRtumAdau kRtvA RtunAmAni nirdiSTAni tathA SaTsveteSu nAmasu ziziraRtornAma nAsti tatpUrtI ca varSArAtrakaRtunAmopalabhyate; ata etadviSayAbhyAsinAmupayogyayaM suutrpaatthH| etatsUtrapAThagatatattadRtugatamAsanirUpaNaM vRttAvitthamasti -"prAvRT ca-zrAvaNAdiH, varSA rAtraH-azvayujAdiH, zarad-mArgazIrSAdiH, hemantaH-mAdhAdiH, vasantaH-caitrAdiH, griissmH-jyesstthaadiH"| anyatra hemantaRtumAdau kRtvA tattadRtugata. mAsAnAmitthaM kramaH-hemantaH-mArgazIrSa-poSau, ziziraH-mAgha-phAlgunI, vasantaH-caitra-vaizAkhau, prISmaH-jyeSThASADhau, varSA-zrAvaNa-bhAdrapadau, zarad-azvayuk-kArtikau; etadanusAri nirUpaNa abhidhAnacintAmaNinAmamAlAdiSUpalabhyate; eSa kramazcAndramAsagaNanayA jnyeyH| sauramAsagaNanayA RtUnAM kramo jyotiSazAstre itthamupalabhyate-"mIna-meSagate sUrya vasantaH prikiirtitH| vRSabhe mithune grISmo, varSA siMhe'tha krktte||1|| kanyAyAM ca tulAyAM ca shrdRturudaahRtH| hemanto vRzcikadvandve, ziziro mRga-kumbhayoH // 2 // " // 5. "mANato mANato-bhogavato" iti bhASAyAm // 6. "gAlemANe ti gAlayan-ativAhayan" avR0|| 7. 'iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam-degcaummuha-mahApaha-pahesu tti' avR0|| Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u033 bahujaNasadde i vA jaMhA uvavAie jAva evaM paNNavei, evaM parUvei-evaM khalu devANuppiyA! samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare jAva savvaNNU savvadarisI mAhaNakuMDaggAmassa nagarassa bahiyA bahusAlae ceie ahApaDirUvaM jAva viharai / taM mahapphalaM khalu devANuppiyA ! tahArUvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jahA uvavAie jAva egAbhimuhe khattiyakuMDaggAmaM nagaraM majhamajjheNaM niggacchaMti, niggacchittA jeNeva mAhaNakuMDaggAme nagare jeNeva bahusAlae ceie evaM jahA uvavAie jAva tivihAe pajjuvAsaNAe pajjuvAsaMti / 24. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa taM mahayA jaNasadaM vA jAva jaNasannivAyaM vA suNamANassa vA pAsamANassa vA ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA--kiM NaM ajja khattiyakuMDaggAme nagare iMdamahe i vA, khaMdamahe i vA, muguMdamahe i vA, nAgamahe i vA, jakkhamahe i vA, bhUyamahe i vA, kUvamahe i vA, taDAgamahe i vA, naimahe i vA, dahamahe i vA, pavvayamahe i vA, rukkhamahe i vA, ceiyamahe i vA, thUmamahe i vA, jaM NaM ee bahave uggA bhogA rAinnA ikkhAgA NAyA koravvA khattiyA khattiyaputtA bhaDA bhaDaputtA seNAvai 22 1. "jahA uvavAie tti tatra cedaM sUtramevaM lezataH-jaNavUhe i vA jaNabole i vA jaNakalakale ti vA jaNummI i vA jaNukkaliyA i vA jaNasannivAe i vA bahujaNo annamannassa evamAikkhai evaM bhAsai tti" avR0 / asyArthaH vRttau vRttikAreNa nirUpitaH / aupapAtikasUtre etad varNanaM 57 tamapatrasya prathamapRSThe'sti Agamo0 aavRttau|| 2. 'iha yAvatkaraNAdidaM dRzyama-uggahaM ogiNhati, ogiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe tti' avR0|| 3. "jahA uvavAie tti tadeva lezato daryate-nAmagoyassa vi savaNayAe, kimaMga puNa abhigamaNa-vaMdaNa-NamaMsaNapaDipucchaNapajjuvAsaNayAe ?, egassa vi Ayariyassa suvayaNassa savaNayAe, kimaMga puNa viulassa aTThassa gahaNayAe, taM gacchAmo NaM devANuppiyA! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namaMsAmo sakkAremo sammANemo, ethaM Ne peccabhave hiyAe suhAe khamAe NisseasAe ANugAmiyattAe bhavissai tti kaTu bahave uggA uggaputtA evaM bhogA rAinnA khattiyA bhaDA appegaiyA baMdaNavattiya evaM pUaNavattiyaM sakkAravattiyaM sammANavattiyaM kouhalavattiyaM, appegaiyA 'jIyameyaMti kaTu vhAyA kayabalikammA0 ityAdi" avR0| eSa sandarbha aupapAtikasUtre pa0 57-59 paryantaM savistaro dRzyate, Agamo0 // 4. "evaM jahA uvavAie tti, tatra caitadevaM sUtram-teNAmeva uvAgacchaMti, teNAmeva uvAgacchittA chattAie titthayarAisae pAsaMti, jANa-vAhaNAI ThAiMti ityAdi" avR0| dRzyatAM aupapAtikasUtrasya 75-76 patragataM sUtraM 32, Agamo0 aavRttiH|| 5. vA imeyA lA 1 // 6. 'yAvatkaraNAdidaM dRzyam-ciMtie...patthie...maNogae...saMkappe' avR0|| 7. atra '2' ityanenAGkena 'puttA' iti saMyojya tat tat padaM jJeyam , yathA 'seNAvaiputtA' ityAdi / Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 24-28] jamAliahiyAro pasatthAro 2 lecchaI 2 mAhaNA 2 inbhA 2 jaMhA uvavAie jAva satthavAhappabhiio NhAyA kayabalikammA jahA uvavAie jAva niggacchaMti 1 evaM saMpahei, evaM saMpehittA kaMcuijjapurisaM saddAveti, kaMcuijjapurisaM saddAvettA evaM vayAsi-kiM NaM devANuppiyA ! anja khattiyakuMDaggAme nagare iMdamahe i vA jAva niggacchaMti ? 25. tae NaM se kaMcuijjapurise jamAliNA khattiyakumAreNaM evaM vutte samANe hadvatuTTha0 samaNassa bhagavao mahAvIrassa AgamaNagahiyaviNicchae karayala. jamAliM khattiyakumAraM jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei, vaddhAvettA evaM vayAsI-'No khalu devANuppiyA ! anja khattiyakuMDaggAme nayare iMdamahe i vA jAva niggacchaMti / evaM khalu devANuppiyA ! aja samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare jAva savaNNU savva- 10 darisI mAhaNakuMDaggAmassa nagarassa bahiyA bahusAlae ceie ahApaDirUvaM uggahaM jAva viharati, tae NaM ee bahave uggA bhogA jAva appegaiyA vaMdaNavattiyaM jAva niggcchNti'| 26. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre kaMcuijjapurisassa aMtie eyamadvaM socA nisamma haTTatuTTha0 koDuMbiyapurise saddAvei, koDaMbiyapurise sadAvaittA evaM 15 vayAsI--khippAmeva bho devANuppiyA ! cAugghaMTaM AsarahaM juttAmeva uvaTThaveha, uvaTThavettA mama eyamANattiyaM pnycppinnh| 27. tae NaM te koDuMbiyapurisA jamAliNA khattiyakumAreNaM evaM vuttA samANA jAva paJcappiNaMti / 28. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre jeNeva majaNaghare teNeva uvA- 20 1. 'jahA uvavAie tti, tatra cedamevaM sUtram-mAhaNA bhaDA johA malaI lecchaI anne ya bahave rAIsara-talavara-mADaMbiya-koDubiya-ibbha-seTThi-seNAvai tti' avR0 / dRzyatAM aupapAtikasUtrasya 27 tamaM sUtram pa057-59 Agamo0 AvRtti // " 2. "jahA uvavAie tti anena cedaM sUcitamkayakouyamaMgalapAyacchittA sirasAkaMThemAlAkaDA ityAdi" avR0 / aupapAtikasUtre patram 59 sU0 27 // 3. "iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam-appegaiyA pUaNavattiyaM evaM sakAravattiyaM sammANavattiyaM kouhallavattiyaM asuyAI suNissAmo, suyAI nissaMkiyAI karissAmo, muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaissAmo, appegaiyA hayagayA evaM gaya-raha-sibiyA saMdamANiyAgayA, appegaiyA pAyavihAracAriNo purisavaggurAparikkhittA mahatA ukkiTisIhaNAyabolakalakalaraveNaM samuddaravabhUyaM piva karemANA khattiyakuMDaggAmassa nagarassa majjhamajjheNaM ti" avR0|| . Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNacintaM [ sa094033 gachaci, teNeva uvAgacchittA hAe kayabalikamme jaMhA uvavAie parisAvaNNao tahA bhANiyavtraM jAva caMdaNokkhittagAyasarIre savvAlaMkAravibhUsie majjaNagharAo paDinikkhamai, majjaNagharAo paDinikkhamittA jeNeva bAhiriyA uvaTTANasAlA jeNeva cAughaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA cAughaMTaM AsarahaM durUhei, cAughaMTaM AsarahaM durUhittA sakoraMTaimalladAmeNa chatteNaM dharijjamANeNaM mahayA bhaDacaDakara pahakaravaMdaparikkhitte khattiyakuMDaggAmaM nagaraM majjhamajjheNaM niggacchai, niggacchittA jeNeva mAhaNakuMDaggAme nagare jeNeva bahusAlae ceie teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA turae~ nigiNhera, turae nigiNDittA rahaM Thavei, rahaM ThavittA rahAo paccoruhati, rahAo pacoruhitA puppha- taMbolAuhamAdIyaM vAhaNAo 10 ya visajjei, vAhaNAo visajjittA egasaDiyaM uttarAsaMgaM karei, egasADiyaM uttarAsaMgaM karettA AyaMte cokkhe paramasuibbhUe aMjalimauliyahatthe jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhuto AyAhiNapayAhiNaM karei, tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karettA jAva tivihAe pajjuvAsaNAe pajjuvAsei / 458 5. 15 [su. 29 - 33. bhagavaMtadesaNAsavaNANaMtaraM ammA-piNaM purao jamAlisa pavyajagahaNasaMkaSpakaNaM ] 29. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre jamAlissa khattiyakumArassa tIse ya mahatimahA liyAe isi0 jAva dhammakahA jAva parisA paDigayA / 30. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa 20 aMtie~ dhammaM socA nisamma haTTha jAva uTThAe uTThei, uTThAe uTThettA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto jAva namasittA evaM vayAsI - saddahAmi NaM bhaMte! niggaMthaM 1. " jahA uvavAie parisAvannao tti yathA kauNikasyopapAtike parivAravarNaka uktaH sa tathA'syApItyarthaH, sa cAyam - aNegagaNanAyaga-daMDanAyagarAIsara-talavara mADaMbiya - koDuMbiya maMtimahAmaMti-gaNaga-dovAritha amaca - ceDa - pIDhamadda-nagara-nigama-seTThi- [seNA vai- ] satthavAha dUya- saMdhivAla saddhiM saMparivuDe tti,...eSAM dvandvaH, taiH, iha tRtIyAbahuvacanalopo draSTavyaH sArddha - saha " avR0 / dRzyatAmaupapAtikasUtre patra 66, sU0 31 // 2. " amilAte syAdamlAto'parimlAnaH kuraNTakaH " / " na mlAyati abhilAtaH " - haimanighaNTuzeSe, asya raktAni vA pItAni vA puSpANi bhavanti tAni ca na mlAyanti // 3. e giNes, turae giNhittA rahaM lA 1 // 4. 'sADiM utta' lA 1 // 5. aMtiyaM lA 1 // Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 29-33] jamAliahiyAro pAvayaNaM, pattiyAmi NaM bhaMte! niggaMthaM pAvayaNaM, roemi NaM bhaMte! niggaMthaM pAvayaNaM, abbhumi NaM bhaMte! niggaMthaM pAvayaNaM, evameyaM bhaMte! tahameyaM bhaMte! avitahameyaM bhaMte ! asaMdiddhameyaM bhaMte ! jAva se jahevaM tubme vadaha, jaM navaraM devANuppiyA ! ammA- piyaro ApucchAmi, tae NaM ahaM devANuppiyANaM aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pevyayAmi / ahAsuraM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / 32. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA- piyaro evaM vayAsi -- dhanne siNaM tumaM jAyA !, kayatthe si NaM tumaM jAyA, kayapuNNe si NaM tumaM jAyA !, kayalakkhaNe siNaM tumaM jAyA !, jaM NaM tume samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhamme nisaMte, se vi ya te dhamme icchie paDicchie abhiruie / 31. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNa evaM vutte samANe haDatuDa0 samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto jAva namaMsittA tameva cAughaMTaM AsarahaM durUhei, durUhittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo bahusAlAo ceiyAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA saMkoraMTa jAva dharijjamANeNaM mahayA bhaDacaDagara0 jAva parikkhitte jeNeva khattiyakuMDaggAme nayare teNeva uvAga- 10 cchai, teNeva uvAgacchittA khattiya kuMDaggAmaM nagaraM majjhaMmajjheNaM jeNeva sarvaM gihe jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA turae nigiues, turae nigiNhittA rahaM Thavei, rahaM ThavettA rahAo pacoruhai, rahAo paccaruhittA jeNeva abhitariyA uvaTThANasAlA, jeNeva ammA-piyaro teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA ammA- piyaro jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei, vaddhAvettA 15 evaM vayAsI - evaM khalu amma ! tAo ! mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhamme nisaMte, se vi ya me dhamme icchie, paDicchie, abhiruie / 459 5 33. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA- piyaro docaM pi evaM vayAsI - evaM khalu mae amma ! tAo ! samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamme nisaMte jAva abhiruie / tae NaM ahaM amma ! tAo ! saMsArabhauvvigge, bhIe jaimmaNa-maraNeNaM, taM icchAmi NaM amma ! tAo ! tubbhehiM abbhaNuNNAe 25 samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae / 1. pacAmi lA 1 // 2. sakoriMTa lA 1 // 3 dege gehe lA 1 // 4. 'jammajarAmara mu0 // 20 Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 33 [su. 34. puttapanyajjAgahaNavayaNasavaNANaMtaraM jamAlimAyAe mucchAniSaDaNaM] 34. tae NaM sA jamAlissa khattiyakumArassa mAtA taM aNiha~ ataM appiyaM amaNuNNaM amaNAmaM asuyapuvvaM giraM socA nisamma seyAgayaromakUvapagalaMtavilINagattA sogaMbharapaveviyaMgamaMgI nitteyA dINavimaNavayaNA karayalamaliya vva kamalamAlA takkhaNaoluggadubbalasarIralAyannasunnanicchAyA gayasirIyA pasiDhilabhUsaNapaDaMtarkhaNNiyasaMcuNNiyadhavalavalayapanbhaTThauttarijA mucchAvasaNaTThacetaguruI sukumAlavikiNNakesahatthA parasuNiyatta vva caMpagalatA nivvattamahe vva iMdalaTThI vimukkasaMdhibaMdhaNA koTTimatalaMsi 'dhasa 'tti savvaMgehiM snnivddiyaa| [su. 35-44. pavyajjiukAmassa jamAlissa padhajjAgahaNanivAraehiM ammA-piIhiM saha saMlApo] 35. tae NaM sA jamAlissa khattiyakumArassa mAyA saMsaMbhamoyattiyAe turiyaM kaMcaNabhiMgAramuhaviNiggayasIyalajalavimaladhArApasiccamANanivvaviyagAyalaTThI ukkhevagatAliyaMTavIyaNagajaNiyavAeNaM saphusieNaM aMteuraparijaNeNaM AsAsiyA samANI royamANI kaMdamANI soyamANI vilavamANI jamAliM khattiyakumAraM evaM 15 vayAsI-tumaM si NaM jAyA ! amhaM ege putte iDhe kaMte pie maNuNNe maNAme theje vesAsie sammae bahumae aNumae bhaMDakaraMDagasamANe rayaNe rayaNabbhUe jIviUsaviye hiyayanaMdijaNaNe uMbarapuppha piva dullabhe savaNayAe kimaMga puNa pAsaNayAe ? taM no khalu jAyA ! amhe icchAmo tumbhaM khaNamavi vippaogaM, taM acchAhi tAva jAyA ! jAva tA~va amhe jIvAmo; tao pacchA amhehiM 20 kAlagaehiM samANehiM pariNayavaye vaiDDhiya kulavaMsataMtukajammi niravayakkhe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiya muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaihisi / 1. "zokabhareNa. pravepitaM-prakampitamaGgamaGgaM yasyAH sA" avR0 // 2. "khuNNiya tti bhUmipatanAt pradezAntareSu namitAni" avR0|| 3. " mUrchAvazAd naSTe cetasi gurvI-alaghu. zarIrA" avR0|| 4. "sasambhramApavartikayA, ceTayA iti gamyate / ...... athavA sasambhramAvartitayA......vimaladhArayA ityevaM vyAkhyeyam , luptatRtIyaikavacanadarzanAt" avR0 // 5. "jIvitam utsUte-prasUte iti jIvitotsavaH, sa eva jIvitotsavikaH; jIvitaviSaye vA utsavaH-mahaH sa iva yaH sa jIvitotsavikaH / 'jIvitocchvAsakaH' iti pAThAntaram' avR0|| 6. pupphamiva mu0|| 7. "yat punaH 'tAvat'zabdasyoccAraNaM tad bhASAmAtrameva" avR0|| 8. "vaDDhiya ti saptamyekavacanalopadarzanAd varddhite |......athvaa varddhitazabdaH karmadhArayeNa sambandhanIyaH" avR0|| Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 34-38] jamAliahiyAro 36. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsItahA vi NaM taM amma! tAo! jaM NaM tunbhe mama evaM vadaha 'tumaM si NaM jAyA! ahaM ege putte iDhe kaMte taM ceva jAva pavvaihisi', evaM khalu amma! tAo ! mANussae bhave aNegajAi-jarA-maraNa-roga-sArIra-mANasapakAmadukkhaveyaNa-vasaNasatovaddavAbhibhUe adhuve aNitie asAsae saMjhabbharAgasarise jalabubbudasamANe 5 kusaggajalabiMdusannibhe suviNagadaMsaNovame vijjulayAcaMcale aNicce saDaNa-paDaNaviddhaMsaNadhamme puni vA pacchA vA avassavippajahiyavve bhavissai, se kesa NaM jANai amma ! tAo ! ke puTviM gamaNayAe ? ke pacchA gamaNayAe ? taM icchAmi NaM amma! tAo ! tubbhehiM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva pavvaittae / 37. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro evaM vayAsI-imaM ca te jAyA ! sarIragaM pavisiTTharUvaM lakkhaNa-vaMjaNa-guNovaveyaM uttamabala-vIriyasattajuttaM viNNANaviyakkhaNaM sasohaggaguNasamussiyaM abhijAyamahakkhamaM vivihavAhirogarahiyaM niruvahayaudattalaTThapaMciMdiyapahuM, paDhamajovvaNatthaM aNegauttamaguNehiM juttaM, taM aNuhohi tAva jAva jAyA ! niyagasarIrarUvasohaggajovvaNaguNe, tao pacchA 15 aNubhUyaniyagasarIrarUvasobhaggajovvaNaguNe amhehiM kAlagaehiM samANehiM pariNayavaye vaDDhiya kulavaMsataMtukajammi niravayakkhe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pvvihisi| 38. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsItahA vi NaM taM amma ! tAo ! jaM NaM tubbhe mamaM evaM vadaha 'imaM ca NaM te jAyA ! 20 sarIragaM0 taM ceva jAva pavvaihisi' evaM khalu amma ! tAo! mANussagaM sarIraM dukkhAyayaNaM vivihavAhisayasanniketaM aTThiyakadruTThiyaM chirA-NhArujAlaoNaddhasaMpiNaddhaM maTTiyabhaMDaM va dubbalaM asuisaMkiliTuM aNiTThaviyasavvakAlasaMThappayaM jarAkuNima-jajaragharaM va saDaNa-paDaNa-viddhaMsaNadhammaM puTviM vA pacchA vA avassa 1. anie lA 1 / "aNitie tti 'iti' zabdaH niyatarUpopadarzanaparaH, tatazca na vidyate itiyaMtrAsau anitikaH-avidyamAnaniyatasvarUpaH" aba0 // 2. "se kesa NaM jANai tti atha ko'sau jAnAti" avR0 // 3. ammA ! lA 1 // 4. ghayAsi lA 1 // 5. "abhijAtaM-kulInam , mahatI kSamA yatra tat tathA, tataH krmdhaaryH| athavA abhijAtAnAM madhye mahat-pUjyam, kSama-samartha ca yat tat tathA" avR0||6. ammA! lA 1 // 7. "jarAkuNapazca-jIrNatApradhAnazabaH, jarjaragRhaM ca-jIrNageham , samAhAradvandvAd jarAkuNapa-jarjaragRham" avR0|| Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 33 vippajahiyavvaM bhavissai, se kesa NaM jANati amma ! tAo ! ke puTviM0 1 taM ceva jAva pvvitte| 39. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro evaM vayAsI-imAo ya te jAyA ! vipulakulabAliyAo kalAkusalasavvakAlalAliyasuhociyAo maddava5 guNajuttaniuNaviNaovayArapaMDiyaviyakkhaNAo maMjulamiyamahurabhaNiyavihasiyavippe kkhiyagativilAsaciTThiyavisAradAo avikalakulasIlasAliNIo visuddhakulavaMsasaMtANataMtuvaddhaNapaMgabbhavayabhAviNIo maNANukUlahiyaicchiyAo aTTha tujjha guNavallabhAo uttamAo nicaM bhAvANurattasavvaMgasuMdarIo bhAriyAo, taM bhuMjAhi tAva jAyA! etAhiM saddhiM viule mANussae kaoNmabhoge, tao pacchA bhuttabhogI 10 visayavigayavocchinnakouhalle amhehiM kAlagaehiM jAva pavvaihisi / 40. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsItahA vi NaM taM amma ! tAo ! jaM NaM tunbhe mama evaM vayaha 'imAo te jAyA ! vipulakula0 jAva pavvaihisi' evaM khalu amma ! tAo ! mANussagA kAmabhogA uccAra-pAsavaNa-khela-siMghANaga-vaMta-pitta-pUya-sukka-soNiyasamubbhavA amaNuNNadurUvamutta-pUiyapurIsapuNNA mayagaMdhussAsaasubhanissAsA uvveyaNagA bIbhacchA appakAliyA lahusagA kalamalAhivAsadukkhabahujaNasAhAraNA parikilesa-kicchadukkhasajjhA abuhajaNaseviyA sadA sAhugarahaNijA aNaMtasaMsAravaddhaNA kaDuyaphalavivAgA cuMDali vva amuccamANa dukkhANubaMdhiNo siddhigamaNavigdhA, se kesa NaM jANati amma ! tAo ! ke puTviM gamaNayAe ? ke pacchA gamaNayAe ? taM icchAmi NaM 20 amma ! tAo! jAva pvitte| 41. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro evaM vayAsI-ime ya te jAyA! ajaya-pajaya-piupajjayAgae subahuhiraNNe ya suvaNNe ya kaMse ya 1. degyAo [sarisiyAo pratyaM0] sarittayAo sarivvayAo sarisalAvaNNarUvajovvaNaguNovaveyAo sarisaehiMto kulehito ANieliyAo kalAkusala mu0 pratyantare ca // 2. paganbhunbhavapabhAviNIo avRpA0 // 3. dego, taM bhuMdeg lA 1 // 4. "iha kAmabhogagrahaNena tadAdhArabhUtAni strI-puruSazarIrANi abhipretAni" avR0|| 5. deggA asuI asAsayA vaMtAsavA pittAsavA khelAsavA sukkAsavA soNiyAsavA uccAra mu0|| 6. ubdhiya lA 1 // 7. degNaNise mu0|| 8. "cuDali vva pradIptatRNapUlikA iva" avR0 // 9. "amuccamANa tti iha prathamAbahuvacanalopo dRzyaH" avR0|| 10. pavvayattae lA 1 // Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su039-43] jamAliahiyAro dUse ya viuladhaNakaNaga0 jAva saMtasArasAvaeje alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo paikAmaM dAtuM, paikAmaM bhottuM, pakAmaM paribhAeuM, taM aNuhohi tAva jAyA ! viule mANussae iDDhisakArasamudae, to pacchA aNuhUyakallANe vaDDhiya kulavaMsataMtu jAva pvvihisi| 42. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsI-tahA 5 viNaM taM amma! tAo ! jaM NaM tubbhe mamaM evaM vadaha-'ime ya te jAyA ! ajaga-pajaga0 jAva pavvaihisi' evaM khalu amma ! tAo! hiraNNe ya suvaNNe ya jAva sAvaeje aggisAhie corasAhie rAyasAhie maccusAhie dAiyasAhie aggisAmanne jAva dAiyasAmanne adhuve aNitie asAsae puTviM vA pacchA vA avassavippajahiyavve bhavissai, se kesa NaM jANai0 taM ceva jAva 10 pvvitte| 43. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM amma-tAo jAhe no saMcAeMti visayANulomAhiM bahUrhi AghavaNAhi ya paNNavaNAhi ya sannavaNAhi ya viNNavaNAhi ya Aghavittae vA paNNavittae vA sannavittae vA viNNavittae vA tAhe visayapaDikUlAhiM saMjamabhayugvevaNakarIhiM paNNavaNAhiM paNNavemANA evaM vayAsIevaM khalu jAyA! niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare kevale jahA Avassae jAva savvadukkhANamaMta kareMti, a~hIva eMgaMtadiTThIe, khuro iva eMgaMtadhArAe, lohamayA javA cAveyavvA, vAluyAkavale iva nirassAe, gaMgA vA mahAnadI paDisoyagamaNayAe, mahAsamudde vA bhujAhiM duttare, tikkhaM kamiyavvaM, garuyaM laMbeyavvaM, asidhAragaM vataM cariyavvaM, no khalu kappai jAyA! samaNANaM niggaMthANaM AhAkammie 20 1."yAvatkaraNAdidaM dRzyam-rayaNa-maNi-mottiya-saMkha-sila-ppavAla-rattarayaNamAie ti" avR0|| 2. "jAva tti yatparimANam" avR0|| 3. pagAmaM lA 1 // 4. aniyae lA 1 // 5. yuvveyaNakarAhiM mu0|| 6. "evaM cedaM tatra sUtram-paDipuNNe... neyAue...saMsuddhe... sallagattaNe,...siddhimagge...muttimagge...nijANamagge...nivvANamagge... avitahe... avisaMdhi... savvadukkhappahINamagge... etthaM ThiyA jIvA sijhaMti, bujhaMti, muccaMti, parinivvAyaMti" avR0|| 7. "ahIva egaMtadiTThIe aheriva ekAntaH-nizcayo yasyAH sA dRSTiH-buddhiryasmin nirgranthapravacane cAritrapAlanaM prati tadekAntadRSTikam / ahipakSe AmiSagrahaNaikatAnatAlakSaNA ekAntAekanizcayA dRSTi:-dRga yasya saH ekAntadRSTikaH" av0||8. nirgranthapravacanasya vishessnnmidm|| 9. 'nirgranthapravacanaM mahAbhayakaram' ityetasyopamArthe idam // 10. bhASAyAm 'loDhAnA caNA cAvavA' iti prasiddham // 11. nissAe mu0|| 12. " tIkSNaM-khaGgAdi" avR0|| 13. "guruka-mahAzilAdikam lambathitavyam-avalambanIyam" avR0|| Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u033 ivA, uddesie i vA, missajAe i vA, ajjhoyarae i vA, pUie i vA, kIe ivA, pAmicce i vA, acchejje i vA, aNisaTTe i vA, abhihaDe i vA, kaMtArabhatte i vA, dubhikkhabhatte i vA, gilANabhatte i vA, vadaliyAbhatte i vA, pAhuNagabhatte ivA, senjAyarapiMDe i vA, rAyapiMDe i vA, mUlabhoyaNe i vA, kaMdabhoyaNe i vA, phalabhoyaNe i vA, bIyabhoyaNe i vA, hariyabhoyaNe i vA, bhuttae vA pAyae vA / tumaM si ca NaM jAyA ! suhasamuyite No ceva NaM duhasamuyite, nAlaM sIyaM, nAlaM uNhaM, nAlaM khuhA, nAlaM pivAsA, nAlaM corA, nAlaM vAlA, nAlaM daMsA, nAlaM masagA, nAlaM vAiya-pittiya-seMbhiya-sannivAie vivihe rogAyake parIsahovasagge udiNNe ahiyAsettae / taM no khalu jAyA ! amhe icchAmo tujjhaM khaNamavi vippayoga, taM acchAhi tAva jAyA ! jAva tAva amhe jIvAmo, tao pacchA amhehiM jAva pvvihisi| 44. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsI-tahA vi NaM taM amma ! tAo ! jaM NaM tubbhe mamaM evaM vadaha-evaM khalu jAyA ! niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare kevale taM ceva jAva pvvihisi| evaM khalu 15 amma! tAo ! niggaMthe pAvayaNe kIvANaM kAyarANaM kApurisANaM ihalogapaDibaddhANaM paralogaparammuhANaM visayatisiyANaM duraNucare, pAgayajaNassa, dhIrassa nicchiyassa vavasiyassa no khalu etthaM kiMci vi dukkaraM karaNayAe, taM icchAmi NaM amma ! tAo! tubbhehiM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva pvvitte| [45. jamAlipavyajAgahaNe ammA-piINamaNumatI] 45. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro jAhe no saMcAeMti visayANulomAhi ya visayapaDikUlAhi ya bahUhi ya AghavaNAhi ya paNNavaNAhi ya sannavaNAhi ya viNNavaNAhi ya Aghavettae vA jaoNva viNNavettae vA tAhe akAmAiM ceva jamAlissa khattiyakumArassa nikkhamaNaM aNumannitthA / 1. "adhyavapUraka iti vA tallakSaNaM cedam-svArtha mUlAgrahaNe kRte sAdhvAdyarthamadhikatarakaNakSepaNama" avR0|| 2. samucie mu0|| 3. "iha ca kacit prAkRtatvena dvitIyArthe prathamA dRzyA" avR0 / 'corA' 'vAlA' 'daMsA' iti evaMprakArANi padAni prAkRtavyAkaraNAnusAreNa dvitIyAntAni api sNbhvnti-smpaa0|| 4. itthaM lA 1 // 5. 'jAva'padena 'paNNavettae va saNNavettae vA' iti bodhyam // 6. akAmae ceva mu0 // Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 44-50] jamAlipavvajjAgahaNassa vittharao vaNNaNaM 465 [su. 46-82. visiTThaSibhUivaNNaNApuvyaM jamAlipavvAgahaNadhisaiyaM vittharao SaNNaNaM jamAlissa pavvajAgahaNaM ca] 46. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa piyA koDuMbiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANuppiyA ! khattiyakuMDaggAmaM nagaraM sabhitarabAhiriyaM AsiyasammajjivalitaM jaMhA uvavAie jAva pnycppinnNti| 5 47. tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyo docaM pi koDuMbiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI-khippAmeva bhI devANuppiyA! jamAlissa khattiyakumArassa mahatthaM mahagyaM maharihaM vipulaM nikkhamaNAbhiseyaM uvaTThaveha / 48. tae NaM te koDuMbiyapurisA taheva jAva paJcappiNaMti / 49. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro sIhAsaNavaraMsi 10 puratthAbhimuhaM nisIyAveMti, nisIyAvettA aTThasaeNaM sovaNNiyANaM kalasANaM evaM jahA rA~yappaseNaijje jAva aTThasaeNaM bhomijANaM kalasANaM sabviDDIe jA~va raveNaM mahayA mahayA nikkhamaNAbhisegeNaM abhisiMcai, nikkhamaNAbhisegeNa abhisiMcittA karayala jAva jaeNaM vijaeNaM vaddhAti, jaeNaM vijaeNaM vaddhAvettA evaM vayAsIbhaNa jAyA ! kiM demo ? kiM payacchAmo 1 kiNA vA te aTTho ? 50. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre ammA-piyaro evaM vayAsIicchAmi NaM amma ! tAo ! kuttiyAvaNAo rayaharaNaM ca paDiggahaM ca ANiuM kAsavagaM ca sddaaviuN| 1. "jahA uvavAie tti evaM caitat tatra-siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caummuha-mahApaha-pahesu AsittasittasuiyasammaTTharatyaMtarAvaNavIhiyaM...maMcAimaMcakaliaM NANAviharAgaucchiyajjhaya-paDAgAipaDAgamaMDiyaM..., ityAdi" avR0 / dRzyatAmopapAtikasUtre patraM 61 sU0 29 // 2. 'yA duzcaM lA 1 // 3. "evaM jahA rAyappaseNaine tti evaM caitat tatra-aTThasaeNaM suvaNNamayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM ruppamayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM maNimayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM suvaNNa-ruppamayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM suvaNNa-maNimayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM ruppa-maNimayANaM kalasANaM, aTThasaeNaM suvaNNa-ruppa-maNimayANaM kalasANaM" avR0 / dRzyatA rAyappaseNaijja(gurjaragrantha0) pR0 241-242 knnddikaa-135|| 4. "yAvatkaraNAdidaM dRzyam-savvajuIe...savvabaleNaM...savvasamudaeNaM... savvayareNaM...savvavibhUIe...samvavibhUsAe...savvasaMbhameNaM...savvapupphagaMdha-mallAlaMkAreNaM savvatuDiyasahasanninAeNaM mahayA iDDIe mahayA juIe mahayA baleNaM mahayA samudaeNaM mahayA varatuDiyajamagasamagappavAieNaM ... saMkha-paNava-paDaha-meri-jhallari-kharamuhi- huDukka muraya-muiMga-duMduhinigghosanAiya-" avR0|| 30 Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 466 viyAhapaNNantisutaM [sa090 33 51. tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyA koDuMbiya purise saddAvei, sadAvettA evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! sirigharAo tiNNi sayasahassAiM gahAyaM sayasahasseNaM sayasahasseNaM kuttiyAvaNAo rayaharaNaM ca paDigahaM ca ANeha, sayasahasseNaM ca kAsavagaM saddAveha | 52. tae NaM te koDuMbiya purisA jamAlissa khattiyakumArassa piuNA evaM vRttA samANA tuTThA karayala jAva paDisuNittA khippAmeva sirigherAo tiNNi sayasahassAiM tava jAva kAsavagaM saddAveMti / 53. tae NaM se kAsava jamAlissa khattiya kumArassa piuNo koTuMbiya - purisehiM saddAvite samANe haTThe tuTThe NhAe kayabalikamme jAva sarIre jeNeva jamA10 lissa khattiyakumArassa piyA teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA karayala0 jamAlisa khattiyakumArassa piyaraM jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei, jaeNaM vijaeNaM vaddhAvittA evaM vayAsI - saMdisaMtu NaM devANuppiyA ! jaM mae karaNijaM / 54. tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyA taM kAsavagaM evaM vayAsI - tumaM NaM devANuppiyA ! jamAlissa khattiya kumArassa pareNaM jatteNaM cau15 raMgulavajje nikkhamaNapAugge aggakese kappehi / 20 55. tae NaM se kAsavae jamAlissa khattiyakumArassa piuNA evaM vutte samANe tuTThe karayala jAva evaM sAmI ! tahattANAe viNaeNaM vayaNaM paDisuNei, paDiNittA surabhiNA gaMdhodaraNaM hattha pAde pakkhAlei, surabhiNA gaMdhodaraNaM hattha-pAde pakkhAlittA suddhAe aTThapaDalAe pottIe~ muhaM baMdhai, muhaM baMdhattA jamAlisa khattiyakumArassa pareNaM jatteNaM cauraMgulavajje nikkhamaNapAugge aggakese kappe | 56. tae NaM sA jamAlissa khattiyakumArassa mAyA haMsailakkhaNeNaM peMDasADaeNaM aggakese paDicchai, aggakese paDicchittA surabhiNA gaMdhodaNaM pakkhAlei, surabhiNA gaMdhodaNaM pakkhAlettA aggehiM varehiM gaMdhehiM malehiM acceti, accittA 25 suddhavattheNaM baMdhei, suddhavattheNaM baMdhittA rayaNakaraMDagaMsi pakkhivati, pakkhivittA "( 1. ya dohi sayasahassehiM kutti mu0 // 2. " sirigharAo tti bhANDAgArAt " avR0 // 3. puttIe lA 1 // 4. " zuklena haMsacihvena vA " a0 // 5. 'paTarUpaH zATakaH paTazATakaH, zATako hi zaTanakArako'pi ucyate iti tadvayavacchedArthe paTagrahaNam / athavA zATako vastramAtram, sa ca pRthulaH paTosbhidhIyate iti paTazATakaH avR0 // Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 51-57] jamAlipavvajAgahaNassa vittharao vaNNaNaM 467 hAra-vAridhAra-siMduMvAra-chinnamuttAvalippagAsAiM suyaviyogadUsahAI aMsUI viNimmuyamANI viNimmuyamANI evaM vayAsI-esa NaM amhaM jamAlissa khattiyakumArassa bahUsu tihIsaM ya paivvaNIsu ya ussavesu ya jaiNNesu ya chaiNesu ya apacchime darisaNe bhavissati iti kaTTha osIsagamUle Thaveti / 57. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa ammA-piyaro ducaM pi 5 uttarAvakkamaNaM sIhAsaNaM rayAti, ducaM pi uttarAvakkamaNaM sIhAsaNaM rayAvittA jamAliM khattiyakumAraM seyApItaehiM kalasehiM NhANeti, se02 pamhasukumAlAe surabhIe gaMdhaiMkAsAie gAyAiM lUheMti, surabhIe gaMdhakAsAie gAyAiM lUhettA saraseNaM gosIsacaMdaNeNaM gAyAiM aNuliMpati, gAyAiM aNuliMpittA nAsAnissAsavAyavojjhaM cakkhuharaM vaNNapharisajuttaM hayalAlApelavAtiregaM dhavalaM kaNaga- 10 khaciyaMtakammaM maharihaM haMsalakkhaNaM paDasADagaM parihiMti, parihittA horaM piNakheti, 2 addhahAraM piNaddhati, a0 piNaddhittA evaM jahA sUriyAbhassa alaMkAro taheva 1. "siMduvAra tti vRkSavizeSaH nirguNDI iti kecit , tatkusumAni sinduvArANi, tAni ca zuklAnIti" avR0|| 2. sahasahAI 8 lA 1 // 3. "madanatrayodazyAditithiSu / pavvaNIsu ya tti parvaNISu ca kArtikyAdiSu / ussavesu ya tti priyasaGgamAdimaheSu / jaNNesu ya tti nAgAdipUjAsu / chaNesu ya tti indrotsavAdilakSaNeSu" avR0|| 4. "apacchime tti akArasya amaGgalaparihArArthatvAt pazcima darzanaM bhaviSyati etat kezadarzanamapanItakezAvasthasya jamAlikumArasya yad darzanam sarvadarzanapAzcAtyaM tada bhaviSyatIti bhaavH| athavA na pazcimaM paunaHpunyena jamAlikumArasya darzanam etaddarzane bhaviSyatItyarthaH" av0|| 5. ttA do pi jamAlissa khattiyakamArassa sIyApIyaehi kalasehi nhANeti, sIyApIyaehiM kalasehiM nANhettA pamha mu0|| 6. sIyApIyaehiM mu0 amu0| "seyApIyaehiM ti rUpyamayaiH suvarNamayaizcetyarthaH" avR0|| 7. "gandhapradhAnayA kaSAyaraktayA, zATikayetyarthaH" avR0|| 8. "cakSurharam locanAnandadAyakatvAt , cakSurodhakaM vA ghanatvAt" avR0|| 9. svasutaM jamAliM kSatriyakumAraM paridhApayanti iti aashyH| atra 'parihiMti' kriyApadaM ArSatvAt 'paridhApayanti' arthe bodhyam / 'mAtApitaraH' kartRpadam // 10. "hAram-aSTAdazasarikam" avR0||11. "pinahyataH, pitarAviti zeSaH" avR0|| 12. "arddhahAram -navasarikam" avR0|| 13. "evaM jahA sUriyAbhassa alaMkAro taheva tti, sa caivam-egAvaliM piNaddhaMti, evaM muttAvali kaNagAvali rayaNAvaliM aMgayAiM keUrAiM kaDagAiM tuDiyAI kaDisuttayaM dasamuddayArNatayaM vacchasuttraM muraviM kaMThamuraviM pAlaMbaM kuMDalAiM cUDAmaNiM" avR0| vRttikRdbhireteSAmAbharaNAnAmartho'pi nirUpitaH, tatra yo vizeSaH sa evam-"aGgada keyUraM ca-bAhvAbharaNavizeSaH / etayozca yadyapi nAmakoze ekArthatoktA tathApIha AkAravizeSAd bhedaH avgntvyH| truttikm-baahurkssikaa| vakSaHsUtraM-hRdayAbharaNabhUtaM suvarNasaGkalakam , 'vecchAsuttaMti pAThAntaram , tatra vaikakSikAsUtram-uttarAsaGgraparidhApanIyaM saGkalakam / muravI-murajAkAram AbharaNam / prAlamba-jhumbanakam (bhASAyAm-jhUmaNuM sampA0) vAcanAntare tu ayam alaMkAravarNakaH sAkSAd likhita eva dRzyate" avR0 / eSa samagro'pi AbharaNavarNako rAyapaseNaijjasUtre'pi vartate, gurjaragrantha0 pR0 251-252, kNddikaa-137|| Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 30 33 jAva cittaM rayaNasaMkaDukkaDaM mauDaM piNaddhati, kiM bahuNA 1 gaMthima-veDhima-parimasaMghAMtimeNaM caunviheNaM malleNaM kapparukkhagaM piva alaMkiyavibhUsiyaM kareMti / 58. tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyA koDaMbiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsi--khippAmeva bho devANuppiyA ! aNegakhaMbhasayasanniviTTha lIlaTThiyasAlabhaMjiyAgaM jahA rAyappaseNaijje vimANavaNNao jAva maNirayaNaghaMTiyAjAlaparikhittaM purisasahassavAhaNIyaM sIyaM uvaTThaveha, uvaTThavettA mama eyamANattiyaM pnycppinnh| 59. tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva paJcappiNati / 60. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre kesAlaMkAreNaM vatthAlaMkAreNaM mallA10 laMkAreNaM AbharaNAlaMkAreNaM cauviheNaM alaMkAreNa alaMkarie samANe paDipuNNA laMkAre sIhAsaNAo abbhuDheti, sIhAsaNAo abbhuDhettA sIyaM aNuppadAhiNIkaremANe sIyaM durUhai, durUhittA sIhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhe sannisaNNe / 61. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa mAyA pahAyA kayabalikammA jAva sarIrA haMsalakkhaNaM paDasADagaM gahAya sIyaM aNuppadAhiNIkaremANI 15 sIyaM durUhai, sIyaM durUhittA jamAlissa khattiyakumArassa dAhiNe pAse bhaddAsaNa varaMsi snnisnnnnaa| 1. ghAyameNaM lA 1 // 2. "vAcanAntare punaridamadhikam-'dadaramalayasugaMdhigaMdhiehiM gAyAI bhukuMDeMti' tti dRzyate / tatra ca dardara-malayAbhidhAnaparvatayoH sambandhinaH tadudbhatacandanAdidravyajatvena ye sugandhayo gandhikAH-gandhavAsAH te tathA / anye tvAhuH-dardaraH-cIvarAvanaddhaM kuNDikAdibhAjanamukham tena gAlitAH tatra pakkA vA ye malaya ti malayodbhavatvena malayajasyazrIkhaNDasya sambandhinaH sugandhayo gandhikAH-gandhAste tathA, tairgAtrANi bhukuMDeMti tti udbhUlayanti" avR0|| 3. sAlibhaM lA 1 adhUmu0 / "vAcanAntare punaridamevaM dRzyate-abbhuggayasukayavairaveiyatoraNavararaiyalIlaTThiyasAlibhaMjiyAgaM ti" avR0|| 4. 'jahA rAyappaseNaijje vimANavaNNao tti, evamasyA api vAcya ityrthH| sa ca ayam-IhAmiya-usabha-turaga-nara-magara-vAlaga-vihagakinnara-ruru-sarabha-camara-kuMjara-vaNalaya-paumalaya-bhatticittaM, ...... khaMbhuggayavairaveiyAparigatAbhirAmaM ......vijjAharajamalajuyalajaMtajuttaM piva,...... aJcIsahassamAliNIyaM, ......rUvagasahassakaliyaM, bhisamANaM...bhibbhisamANaM, cakkhuloyaNalesaM,......suhaphAsaM sassirIyarUvaM ghaMTAvalicaliyamaharamaNaharassara, suhaM kaMtaM darisaNijaM niunnoviymisimisNtmnnirynnghNttiyaajaalprikkhittN......| vAcanAntare punarayaM varNakaH sAkSAd dRzyate eva" avR0 / ayaM varNakaH rAyappaseNaijasUtre (gurjaraprantha.) pR0 155 kaNDikA 97 pR0 182 kaNDikA 107 // 5. "yadyapi tasya tadAnIM kezAH kalpitAH iti kezAlaGkAro na samyak tathA'pi kiyatAmapi sadbhAvAt tadbhAva iti, athavA kezAnAm alaGkAraH puSpAdi kezAlaGkAraH tena" avR0|| Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 58-67] jamAlipavajAgahaNassa vittharao vaNNaNaM 62. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa ammadhAI NhAyA jAva sarIrA rayaharaNaM ca paDiggahaM ca gahAya sIyaM aNuppadAhiNIkaremANI sIyaM durUhai, sIyaM durUhittA jamAlissa khattiyakumArassa vAme pAse bhaddAsaNavaraMsi sannisaNNA / 63. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa piTThao egA varataruNI siMgArAgAracAruvesA saMgaya-gaya jIva rUvajovvaNavilAsakaliyoM suMdarathaNa0 5 hima-rayata-kumuda-kuMdeMduppagAsaM sakoreMTamalladAmaM dhavalaM AyavattaM gahAya salIla odharemANI odharemANI ciTThati / 64. tae NaM tassa jamAlissa ubhayopAsiM duve varataruNIo siMgArAgAracAru jAva kaliyAo nANAmaNi-kaNaga-rayaNa-vimalamaharihatavaNijjujjalavicittadaMDAo cilliyA~o saMkhaMka kuMdeMdu-dagarayaamayamahiyapheNapuMjasannikAsAo coma- 10 rAo gahAya salIla vIyamANIo vIyamANIo ciTThati / 65. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa uttarapurasthimeNaM egA varataruNI siMgArAgAra jAvaM kaliyA seyaM rayatAmayaM vimalasalilapuNNaM mattagayamahAmuhAkitisamANaM bhiMgAraM gahAya ciTThai / 66. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa dAhiNapuratthimeNaM egA 15 varataruNI siMgArAgAra jAvaM kaliyA cittaM kaNagadaMDaM tAlayaMTa gahAya ciTThati / 67. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa piyA koDubiyapurise saddAvei, koDubiyapurise saddAvettA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANuppiyA ! sarisayaM saritayaM sarinvayaM sarisalAvaNNa-rUva-jovvaNaguNovaveyaM egAbharaNavasaNagahiyanijoyaM koDubiyavarataruNasahassaM sddaaveh| .. "yAvaskaraNAdevaM dRzyam-saMgaya-gaya hasiya-bhaNiya-ciTThiya-vilAsa-saMlAvullAvaniuNajuttovayArakusalA" avR0|| 2. degyA saradavbha-hima-rayata lA 1 // 3. " suMdarathaNa ityanena 'suMdarathaNajahaNa-vayaNa-kara-caraNa-NayaNa-lAyaNNarUva-jovvaNaguNovaveya' tti sUcitam" avR0|| 4. salIlaM uvari dhAremANI 2 ciTThati mu0|| 5. "athAtra kanaka-tapanIyayoH ko vizeSaH ? ucyate-kanaka pItam , tapanIyaM raktamiti" adhu0 // 6. degttacittadaM mu0 // 7. degyAo vaniyAo saMdeg lA 1 / "cilliyAo tti dIpyamAne, 'lIne' ityeke avR0|| 8. degNapunapuMjadeg mu0|| 9. "yadyapi 'cAmara' zabdaH napuMsakaliGgo rUDhaH tathA'pIha strIliGgatayA nirdiSTaH tathaiva kvacid rUDhatvAditi" avR0 / atra "liGgam atantram" 8 / 4 / 445 / sUtraM dRshym| camaro, cAmaro 81167 / sUtre 'cAmara' zabdaH puMsyapi nirdissttH|| 10. dRzyatAM sUtra 63 gata 'jAva' zabdoparigatA TippaNI // 11. tAlaveMTa mu. pratya0 // 12. "niryogaH-parikaraH" avR0|| Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 33 68. tae NaM te koDaMbiyapurisA jAva paDisuNettA khippAmeva sarisayaM sarittayaM jAva sdaaveNti| 69. tae NaM te koDuMbiyapurisA(? taruNA) jamAlissa khattiyakumArassa piuNo koiMbiyapurisehiM sadAviyA samANA haTTatuTTha0 NhAyA kayabalikammA kayakouyamaMgalapAyacchittA egAbharaNa-vasaNagahiyanijoyA jeNeva jamAlissa khattiyakumArassa piyA teNeva uvAgacchaMti, teNeva uvAgacchittA karayala jAva vaddhAvettA evaM vayAsI-saMdisaMtu NaM devANuppiyA ! jaM amhehiM karaNija / 70. tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyA taM koDubiyavarataruNasahassaM evaM vadAsI-tubbhe NaM devANuppiyA ! hAyA kayabalikammA jAva 10 gahiyanijogA jamAlissa khattiyakumArassa sIyaM parivahaha / 71. tae NaM te koDubiyapurisA(? taruNA) jamAlissa khattiyakumArassa jAva paDisuNettA NhAyA jAva gahiyanijogA jamAlissa khattiyakumArassa sIyaM privhNti| 72. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa purisasahassavAhiNi sIyaM 15 durUDhassa samANassa tappaDhamayAe ime aTThamaMgalagA purao ahANupuvvIe saMpaTThiyA, taM0-sotthiya sirivaccha jIva dppnnaa| tadaNaMtaraM ca NaM puNNakalasabhiMgAraM jahA uvavAie jAva gagaNatalamaNulihaMtI purao ahANupuvIe saMpaTThiyA / evaM jahA 1. "aSTau aSTau iti vIpsAyAM dvivacanam , maGgalakAni-mAlyavastUni / anye tvAhuH-aSTasaMkhyAni aSTamaGgalakasaMjJAni vastUni" avR0||2. "jAva dappaNa tti (dappaNaM ti avRmu0) iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam-naMdiyAvatta-vaddhamANaga-bhaddAsaNa-kalasa-maccha tti| tatra vardhamAnakaM zarAvam , 'puruSArUDhaH puruSaH' ityanye, 'svastikapaJcakam' ityanye, 'prAsAdavizeSam(SaH)' ityanye / " aba0 // 3. "jahA uvavAie tti anena yadupAttaM tad vAcanAntare sAkSAdevAsti, taccedam-divvA ya chattapaDAgA...... sacAmarAdaMsa (rAdarasa avamu0) raiyaAloyadarisaNijjA ('sacAmarAdasaNaraiyaAloyadarisaNijjA' iti avapA0) vAuddhayavijayavejayaMtI ya UsiyA gagaNatalamaNulihaMtI" avR0 / etacca varNanama aupapAtikasUtre kUNikanRpatinirgamanavarNane pR0 69 prathamapArzve sU0 31 tame samAyAtam // 4. "jahA uvavAie tti anena yat sUcitaM tadidam-tayANaMtaraM ca NaM veruliyabhisaMtavimaladaMDaM, bhisaMta tti dIpyamAnam, palaMbakoraMTamalladAmovasohiyaM caMdamaMDalanibhaM samUsiyaM vimalamAyavattaM pavaraM sIhAsaNaM ca maNirayaNapAyapIDhaM sapAuyAjugasamAuttaM...bahukiMkarakammagarapurisapAyattaparikkhittaM ...purao ahANupuThavIe sNptttthiyN| tayANaMtaraM ca NaM bahave laDiggAhA kuMtaggAhA cAmaraggAhA pAsaggAhA cAvaggAhA potthayamgAhA phalagaggAhA pIDhayaggAhA vINaggAhA kUvayaggAhA kutapaHtailabhAjanavizeSaH, haDappaggAhA haDappo-drammAdibhAjanaM tAmbUlArtha pUgaphalAdibhAjanaM vA (bhASAyAm Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 68-73] jamAlapavvajjAgahaNassa vittharao vaNNaNaM uvavAie taheva bhANiyavvaM jAva AloyaM caM karemANA 'jaya jaya' saddaM caM paraMjamANA purao ahANupuvIe saMpaTTiyA / tadaNaMtaraM ca NaM bahave uggA bhogA jaihA uvavAie jAva mahApurisavaggurA parikkhittA jamAlissa khattiyakumArassa purao ya maggao ya pAsao ya ahANupuvvIe saMpaTTiyA / 73. tae NaM se jamAlissa khattiya kumArassa piyA hae katabalikamme 5 jAva vibhUsie hatthikhaMdhavaragae sakoriMTamaladAmeNaM chatteNaM dharijjJamANeNaM seyavara 'haDapho' iti prasiddham ) purao ahANupuvvIe saMpaTTiyA / tayANaMtaraM ca bahave daMDiNo muMNiNo sihaMDiNo ...jaDiNo... picchiNo... hAsakarA... DamarakarA... davakarA... cADukarA kaMdappiyA... kokuA... vAyaMtA ya gAyaMtA ya naccaMtA ya hAsaMtA ya bhAsiMtA ya sAsiMtA ya... sAveMtAya rakkhaMtA ya... / 'AlokaM ca karemANA' ityAdi tu likhitamevAstIti / etacca vAcanAntare prAyaH sAkSAd dRzyate eva / tathedamaparaM tatraivAdhikam -- tayANaMtaraM ca NaM jaccANaM varamallihANANaM caMcucciyalaliyapulayavikkama vilAsiyagaINaM harimelAmaulamalliyacchANaM thAsagaamilANacamaragaMDaparimaMDiyakaDINaM aTThasayaM varaturagANaM purao ahvANupubbIe saMpaTThiyaM / tayANaMtaraM ca NaM IsiMdaMtANaM IsiMmattANaM IsiMunnayavisAladhavaladaMtANaM kaMcanakosIpavidvadatovaso hiyANaM aTThasayaM gayakalahANaM purao ahANupuvvI e saMpaTTiyaM / tayANaMtaraM ca NaM sacchattANaM sajjhayANaM saMghaMTANaM sapaDAgANaM satoraNavarANaM sakhikhiNIhemajAlaperaMtaparikkhittANaM sanaMdighosANaM hemavayacittatiNisakaNaganijjuttadArugANaM susaMviddhacakkamaMDaladhurANaM kAlAyasa sukayane mijaMtakammANaM AinnavaraturagasusaMpauttANaM kusalanaraccheyasAra himupaggahiyANaM sarasatabattIsatoNaparimaMDiyANaM sakaMkaMDavaDeMsagANaM sacAvasarapaharaNAvaraNabhariyajuddhasajjANaM asayaM rahANaM purao ahANupuvvIe saMpaTThiyaM / tayANaMtaraM ca NaM asi satti - koMta- tomara- sUla-lauDabhiMDimAla dhaNu- bANasajjaM pAyattANIyaM purao ahANuputhvIe saMpaTThiyaM / tayANaMtaraM ca NaM bahave rAIsaratalavara-koDuMbiya mADaMbiya - ibbha- seTThi- seNAvai - satthavAhapabhiio appegaiyA hayagayA appegaiyA gayagayA appegaiyA rahagayA purao ahANupuvvIe saMpaTTiyA / tatra ca 'varamallihANANaM' ti varaM mAlyAdhAnaM-puSpabandhanasthAnaM ziraH kezakalApo yeSAM te varamAlyAdhAnAsteSAm, ikAraH prAkRtaprabhavaH ' valihANa' mityAdAviveti; athavA varamallikAvat zuklatvena pravaravica kilakusumavad ghrANaM nAsikA yeSAM te tathA teSAm / kvacit 'taramallihAyaNANaM' ti dRzyate, tatra taraH- vego balam, tathA 'mala malla dhAraNe' tatazca taromallI-tarodhArako vegAdidhArakaH, hAyanaH - saMvatsaro vartate yeSAM te taromalihAyanAH - yauvanavanta ityarthaH, atasteSAm ; varaturagANAmiti yogaH / 'varamallibhAsaNANaM' ti kvacid dRzyate, tatra tu pradhAnamAlyavatAm, ata eva dIptimatAM cetyarthaH / ...... caMcucciyaM ti prAkRtatvena caJcaritam - kuTilagamanam, athavA cacuH - zukacakSuH tadvad vakratayA uccitam - uccatAkaraNaM pAdasyotpATanaM vA [zuka] pAdasyeveti caJcaccitam " avR0 / varNakasyAsyAnyAnyapi katicit padAni tatpAThAntaraiH saha vRttau vyAkhyAtAni / samagro'yaM varNako dRzyatAmaupapAtikasUtre patra 64-74-75, sU0 31-32 // 1. vA mu0 lA 1 // 2. vA lA 1 // 3. " jahA uvavAie ti yAvatkara NAdidaM . dRzyam - rAinnA khattiyA ikkhAgA nAyA koravvA ityAdi " abR0 / etadvRttipAThagataM 'ikkhAgA' iti * padamaiaupapAtikasUtre nAsti, aupapAtikasUtravRttau caitat padaM pAThAntaratvena nirdiSTamasti dRzyatAmaupapA 0 pa0 58-59 sU0 27 // 4. pahAyA kayabalikammA mu0 // " 471 Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 10 viyAhapaNNattisutaM [sa0 94033 cAmarAhiM uddhavvaimANIhiM uddhavvamANIhiM haya-gaya-raha-pavarajohakaliyAe cAuraMgiNIe seNAe saddhiM saMparivuDe mahayA bhaDa - caDagara jAva parikkhitte jamAlissa khattiyakumArassa piTThao piTThao aNugacchai / 74. taNaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa purao mahaMAsA A~savarA, ubhao pAsiM NAgA NAgavarA, piTThao rahA rahasaMgelI / 75. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre abbhuggayabhiMgAre paggahiyatAliyaMTe Usaviyasetachatte pavIitasetacAmaravAlavIyaNIe savviDDhI jAve NAditairaveNaM khattiyakuMDaggAmaM nagaraM majjhaMmajjheNaM jeNeva mAhaNakuMDaggAme nayare jeNeva bahusAlae ceie jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva pahArettha gamaNAe / 76. tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa khattiya kuMDaggAmaM nagaraM majjhaMmajjheNaM niggacchamANassa siMghADaga-tiga- caukka jAva pahesu bahave atthatthiyA jahA~ uvavAie jAva abhinaMdatA ya abhitthuNaMtA ya evaM vayAsI - jaya jaya AsavarA - azvAnAM avR0; bhASAyAm ca NaM lauDa-asi rAIsara - talavara jAva * 1.mANe 2 haya mu0 / / 2. " mahaMAsa tti mahAzvAH avR0 / / 3. madhye varAH / AsavAra ti pAThAntaram, tatra azvavArAH - azvArUDhapuruSAH ' 'asavAra' iti sampA0 // 4. " rahasaMgelli tti rathasamudAyaH " avR0 / / 5. atra ' jAva' - padanirdiSTaH sandarbha aupapAtikasUtrAd jJeyaH, dRzyatAM tatra pa0 72 sU0 31 / / 6. 'tarave ariraM ca bahave laTThiggAhA kuMtaggAhA jAva puthayaggAhA jAva vINaggAhA / tayANaMtaraM caNaM asayaM gayANaM aTThasayaM turagANaM bhaTThasayaM rahANaM / tayAnaMtaraM koMtahatthANaM bahUNaM pAyattANINaM purao saMpaTTiyaM / tayAnaMtaraM ca NaM bahave satthavAhapabhiibha purao saMpaTThiyA jAva NAditaraveNaM mu0, etatpAThAntagata 'jAva NAditaraveNaM' ityetadvikalaH samagro'pyayaM pAThabhedaH pratyantareSvapyupalabhyate // 7. pahAritthA lA 1 / / 8. ' jAva' padena 'caccara - caummuha - mahApaha' etAni padAni atra yojyAni // 9. " jahA uvavAie tti [ yAvat ] karaNAdidaM dRzyam - kAmatthiyA bhogatthiyA lAbhatthiyA iDDisiyA kiTTisiyA (kvacit kiTTisikasthAne kivvisiya tti paThyate) kAroDiyA kAravAhiyA saMkhiyA cakkiyA naMgaliyA muhamaMgaliyA vaddhamANA pUsamANavA ( ' ijjisiyA piMDisiyA ghaMTiyA' iti kvacit dRzyate) tAhi iTThAhiM kaMtAhiM piyAhiM maNuSNAhiM maNAmAhiM orAlAhiM kallANAhiM sivAhiM dhannAhiM maMgalAhiM sassirIyAhiM hiyayagamaNijAhiM hiyayapalhAyaNijAhiM miya-mahura - gaMbhIra gAhiyAhiM (mithamahuragaMbhIrasassirIyAhiM ti kvacid dRzyate) aTThasaiyAhiM tAhiM apuNaruttAhiM vaggRhiM aNavarayaM ' abhinaMdatA ya' ityAdi tu likhitameva Aste " avR0, avRttau caitadvarNakagatAni samaprANi padAni vyAkhyAtAnyapi santi, tathA etadvarNake ( ) etAdRkoSThakAntargatAH pAThabhedA avRttAveva nirdiSTA jJeyAH / etadvarNakagatAnAM keSAJcid viziSTAnAM padAnAm avRttivyAkhyAnusAreNArtho nirUpyate'tra" kAmatthiyA - 'kAmau ' zubhazabda rUpe / bhogatthiyA - 'bhogAH ' zubhagandhAdayaH / iDDisiyA rUDhi - gamyAH / kiTTisiyA - ' kilbiSikAH ' bhANDAdayaH / kAroDiyA - kApAlikAH / kAravAhiyA - 'kAra "" 88 * Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su074-77] jamAlipavvajAgahaNasta vittharao vaNNaNaM gaMdA ! dhammeNaM, jaya jaya gaMdA! taveNaM, jaya jayaNaMdA ! bhadaM te, abhaggehi NANa-daMsaNa-carittamuttamehiM ajiyAiM jiNAhi iMdiyAiM, jiyaM ca pAlehi samaNadhammaM, jiyavigyo vi ya vasAhi taM deva! siddhimajjhe, NihaNAhi ya rAga-dosamale taveNaM ghitiNiyabaddhakacche, madAhi aTThakammasattU jhANeNaM uttameNaM sukkeNaM, appamatto harAhi ArAhaNapaDAgaM ca dhIra ! tilokaraMgamajjhe, pAva ya vitimiramaNuttaraM kevalaM ca 5 NANaM, gaccha ya mokkhaM paraM padaM jiNavarovaditRRNaM siddhimaggeNaM akuDileNaM, haMtA . parIsahacamuM, abhibhaviya gAmakaMTakovasaggA NaM, dhamme te avigdhamatthu / tti kaTu abhinaMdaMti ya abhithuNaMti ya / 77. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre nayaNamAlAsahassehiM picchijjamANe picchijjamANe evaM jahA u~vavAie kUNio jAva Niggacchati, niggacchittA 10 rAjadeyaM dravyaM vahantItyevaMzIlAH, karabAdhitA vaa| saMkhiyA-candanagarbhazaGkhahastA maGgalyakAriNaH zaGkahastA vaa| cakkiyA-'cAkrikAH' cakrapraharaNAH kumbhakArAdayo vaa| naMgaliyA-galAvalambita suvarNAdimayalAGgalapratikRtidhAriNo bhavizeSAH karSakA vaa| vaddhamANA-skandhAropitapuruSAH / pUsamANavA-mAgadhAH / ijisiyA- 'ijyAM' pUjAm icchanti eSayanti vA ye te ijyaiSAH, ta eva, svArthikakapratyayavidhAnAd ijyaiSikAH / evaM piNDaiSikA api, navaraM piNDaH' bhojanam / ghANTikAstu ye ghaNTayA caranti tAM vA vAdayanti / aTThasaiyAhi-arthazatikAbhiH; athavA 'sai' bahuphalatvam , arthataH saiyAo aTThasaiyAo tAhi" / eSa varNaka aupapAtikasUtrasya dvAtriMzattamasUtre vidyate, patra 73, tatra kvacit padAdhikyaM padanyUnatA pAThAntaraM kramabhedazca vidyte|| 1. "naMdA dhammeNaM ti nanda-varddhasva dharmeNa, evaM tapasA'pi; athavA jaya jaya vipakSam, kena? dharmeNa he nanda! ityevamakSaraghaTaneti" avR0 / / 2. "he jaganandikara !" avR0 / / 3. "vasa tvaM he deva ! siddhimadhye, deva-siddhimadhye vA" avR0|| 4. "dhRtireva dhanikam-atyathai baddhA kakSA yena sa tthaa| mallo hi mallAntarajayasamartho bhavati gADhabaddhakakSaH san" avR0 / / 5. "harAhi tti gRhANa" avR0||6. "hatvA parISahasainyam ; athavA hantA-ghAtakaH parISahacamvA iti, vibhaktipariNAmAt ; zIlArthaka'tRn'antatvAdvA hantA parISahacamUm" avR0|| 7. "abhibhaviya tti abhibhUya-jitvA; gAmakaMTakovasaggA NaM ti indriyaprAmapratikUlopasargAnityarthaH, NaM iti vaakyaalngkaare| athavA abhibhavitA-jetA grAmakaNTakopasargANAm" avR0|| 8. "evaM jahA uvavAie tti anena yat sUcita tadidama-vayaNamAlAsahassehiM amithumvamANe abhithuvvamANe, hiyayamAlAsahassehiM abhinaMdijamANe abhinaMdijamANe..., maNorahamAlAsahassehiM vicchippamANe vicchippamANe..., kaMtirUva-sohaggajovvaNaguNehiM patthijjamANe patthijamANe..., aMgulimAlAsahassehiM dAijamANe dAijamANe, dAhiNahatyeNaM bahUNaM naranArisahassANaM aMjalimAlAsahassAI paDicchamANe paDicchamANe, bhavaNabhittIsahassAI samaicchamANe samaicchamANe, taMtI-tala-tAla-gIya-vAiyaraveNaM...mahureNaM maNahareNaM "jaya jaya' sahagyosamIsaeNaM...maMjumaMjuNA ghoseNaM...apaDibujjhamANe ti apratibuddhayamAnaH zabdAntarANyanavadhArayan , apratyuhyamAno vA..., kaMdaragirivivarakuhara-girivara-pAsAduddhaghaNabhavaNadevakula-siMghADaga-tiga - caukka-caccara -ArAmujANa - kANaNa - sabha-ppavappadesa-desabhAge samai Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM . [sa09 30 33 jeNeva mAhaNakuMDaggAme nagare jeNeva bahusAlae ceie teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA chattAdIe titthagarAtisae pAsai, pAsittA purisasahassavAhiNiM sIyaM Thavei, ThavittA purisasahassavAhiNIo sIyAo pcoruhi| ___78. tae NaM taM jamAliM khattiyakumAraM ammA-piyaro purao kAuM jeNeva 5 samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai teNeva uvAgacchittA, samaNaM bhagavaM mahA.vIraM tikkhutto jAva namaMsittA evaM vadAsI-evaM khalu bhaMte ! jamAlI khattiyakumAre amhaM ege putte iThe kaMte jAva kimaMga puNa pAsaNayAe 1 se jahAnAmae uppale i vA paume i vA jA~va sahassapatte ivA paMke jAe jale saMvuDDhe Novalippati paMkaraeNaM Novalippai jalaraeNaM evAmeva jamAlI vi khattiyakumAre kAmehiM jAe bhogehiM saMvuDDhe Novalippai kAmaraeNaM Novalippai bhogaraeNaM Novalippai mitta-NAi-niyaga-sayaNasaMbaMdhi-parijaNeNaM, esa NaM devANuppiyA! saMsArabhauvigge, bhIe jammaNa-maraNeNaM devANuppiyANaM aMtie~ muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvayai, taM eyaM NaM devANuppiyANaM amhe sIsabhikkhaM dalayAmo, paDicchaMtu NaM devANuppiyA sIsabhikkhaM / 79. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre taM jamAliM khattiyakumAraM evaM vayAsI15 ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / 80. tae NaM se jamAlI khattiyakumAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vutte samANe haTTatuDhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto jAva namaMsittA uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamai, avakamittA sayameva AbharaNa-mallAlaMkAraM omuyai / 81. tate NaM se jamAlissa khattiyakumArassa mAyA haMsalakkhaNeNaM cchamANe......ayaM punardaNDakaH kvacidanyathA dRzyate-kaMdara-dari-kuhara-vivara-giri-pAyAra'dyAlacariya-dAra-goura-pAsAya-duvAra-bhavaNa-devakula-ArAmujANa - kANaNa-sabha-paese pratItArthazcAyam , paDisuyAsayasahassasaMkule karemANe karemANe..., hayahesiya-hatthigulugulAia-rahaghaNaghaNAiyasadamIsaeNaM mahayA kalakalaraveNa ya jaNassa sumahureNaM pUrato aMbara, samaMtA suyaMdhavarakusumacuNNauviddhavAsareNumailaM NabhaM kareMte..., kAlAguru-pavarakuMdurukka-turukka-dhUvanivaheNa jIvaloyaM iva vAsayaMte..., samaMtao khubhiyacakkavAlaM..., paurajaNa-bAla-buDDhapamuiyaturiyapahAviyaviulAulabolabahulaM nabhaM kareMte......khattiyakuMDaggAmassa nayarassa majjhaMmajjheNaM ti zeSaM tu likhitameva Aste iti" avR0, vyAkhyAtazcAyaM varNakaH avRttau| aupapAtikasUtrasya 31-32 sUtrayorayam varNako draSTavyaH, patra 68-75, tatra pAThAntarANyapi vidyante // 1. "iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam -kumude i vA naliNe i vA subhage i vA sogaMdhie i vA ityAdi eSAM ca bhedo rUDhigamyaH" avR0 // 2. "kAmalakSaNaM rajaH kAmarajastena kAmarajasA, kAmaratena vA-kAmAnurAgeNa" avR0 // 3. aMtiyaM lA 1 // Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 78-86 ] jamAlihala pavvajjA bhagavaMtA'NaNumaIe viharaNaM ca paDasADaeNaM AbharaNa-mallAlaMkAraM paMDicchati, paDicchitA hora- vAri jAva viNimmuyamANI viNimmuyamANI jamAliM khattiyakumAraM evaM vayAsI - ' ghaDiyavvaM jAyA !, jayavvaM jAyA !, parakkamiyavvaM jAyA !, assiM ca NaM aTThe No pamAyetavtraM ' ti kaTTu jamAlissa khattiyakumArassa ammA- piyaro samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti NamaMsaMti, vaMdittA NamaMsitA, jAmeva disaM pAubbhUyA tAmeva disaM paDigayA / 82. taNaM se jamAlI khattiyakumAre sayameva paMcamuTThiyaM loyaM kareti, karitA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA evaM jahA usabhadatto (su. 16) taheva pavvaio, navaraM paMcahiM purisasaehiM saddhiM tava savvaM jAva sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjai, sAmAiyamAiyAiM ekkArasa aMgAI ahijjetA bahUhiM cauttha chaTTha-'TThama jAva mAsamAsakhamaNehiM vicitehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANe viharai / 1 [su. 83 - 87. bhagavaMtANumaha uvehagassa jamAlissa jaNavayaviharaNaM ] 83. tae NaM se jamAlI aNagAre annayA kayAI jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNuNNAe 15 samANe paMcahi aNagArasaehiM saddhiM bahiyA jaNavayavihAraM viharittae / 84. tae NaM se samaNe bhagavaM mahAvIre jamAlissa aNagArassa eyama ADhAi, No parijANAi, tusiNIe saMcivai / 86. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre jamAlissa aNagArassa docaM pi tacca piyama No ADhAi jAva tusiNIe saMcivai / 85. taNaM se jamAlI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM doccaM pi taccaM pi evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte! tubbhehiM anbhaguNNAe samANe paMcahiM 20 aNagArasahiM saddhiM jAva viharittae / 1. " hAravAri iha 'yAvat' karaNAt idaM dRzyam -- dhArA siMduvAra - cchinnamuttAvalipayAsAiM aMsUNi tti" avR0 // 2. "evaM jahA usabhadatto tti ityanena yat sUcitaM tadidam -- teNAmeva uvAgacchai, ubAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, 2 vaMdai namaMsai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI- Alitte NaM bhaMte! loe ityAdi, vyAkhyAtaM cedaM prAgiti" avR0 // 475 10 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 33 87. tae NaM se jamAlI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo bahusAlAo ceiyAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA paMcahiM aNagArasaehiM saddhiM bahiyA jaNavayavihAraM vihri| [su. 88-91. jamAlissa sApatthIe bhagavao ya caMpAe piharaNaM] 88. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAvatthI nAma NayarI hotthA / vnnnno| koTThae ceie / vnnnno| jAva vnnsNddss| 89. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAma nayarI hotthaa| vnnnno| puNNabhadde ceie| vnnnno| jAva puddhvisilaavtttto| 90. tae NaM se jamAlI aNagAre annayA kayAi paMcahiM aNagArasaehiM saddhiM saMparivuDe puvvANupugviM caramANe gAmANugAma dUijjamANe jeNeva sAvatthI nayarI jeNeva koTThae ceie teNeva uvAgacchai, teNeva uvAgacchittA ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhati, ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe vihri| 91. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAi puvvANupuvviM caramANe jAva suhaMsuheNaM viharamANe jeNeva caMpA nagarI jeNeva puNNabhadde ceie teNeva uvAgacchai; teNeva uvAgacchittA ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhati, ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANe viharai / [su. 92. jamAlisarIre rogAyaMkuppattI] 92. tae NaM tassa jamAlissa aNagArassa tehiM arasehi ye virasehi ye aMtehi ye paMtehi ye lUhehi ye tucchehi ye kAlAikkatehi ye pamANAikkatehi ye sItaehi ye pANa-bhoyaNehiM annayA kayAi sarIragaMsi viule rogAtake pAunbhUe ujjale tiu~le pagADhe kakkase kaDue caMDe dukkhe dugge tivve durahiyAse, pittajjaraparigatasarIre dAhavakaMtie yAvi vihri| 1. kuTue lA 1 // 2. yA lA 1 // 3. "tiule tti trInapi manaHprabhRtikAnarthAn tulayatijayatIti tritulaH; kvacid 'viule' ityucyate, tatra vipulaH sakalakAyavyApakatvAt" avR0 / atra sUtrAdazeSu kvApi nopalabhyate 'tiule' iti, kintu sarvatra 'viule' iti pAThaH // Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 477 su0 87-97] jamAlissa bhagavaMtavayaNe vipariNAmaNA [su. 93-97. uppannarogAyaMkassa jamAlissa saMthAragakaraNapaNhuttaragaya _ 'kaDemANakaDa'visaiyA vipariNAmaNA] 93. tae NaM se jamAlI aNagAre veyaNAe abhibhUe samANe samaNe NiggaMthe saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI-tubbhe NaM devANuppiyA! mama saijjAsaMthAraMga sNthreh| 94. tae NaM te samaNA NiggaMthA jamAlissa aNagArassa eyamaDhe viNaeNaM paDisuNeti, paDisuNettA jamAlissa aNagArassa sejjAsaMthAragaM sNthti| 95. tae NaM se jamAlI aNagAre baliyataraM vedaNAe abhibhUe samANe docaM pi samaNe niggaMthe saddAvei, saddAvittA docaM pi evaM vayAsI-mamaM gaM devANuppiyA ! sejAsaMthArae kiM kaDe 1 kajai ? tae NaM te samaNA niggaMthA jamAliM 10 aNagAraM evaM vayAsI-No khalu devANuppiyANa sejjAsaMthArae kaDe, kajati / [su. 96-97. 'calamANa-caliya' AibhagavaMtaSayaNaviruddhAe jamAlikayAe parUSaNAe kesiMci jamAlisissANamasaddahaNA bhagavaMtasamIvagamaNaM ca] 96. tae NaM tassa jamAlissa aNagArassa ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA-jaM NaM samaNe bhagavaM mahAvIre evaM Aikkhai jAva evaM paravei- 15 'evaM khalu calamANe calie, udIrijamANe udIrie jAva nijarijamANe NijjiNNe' taM NaM micchA, imaM ca NaM paJcakkhameva dIsai senjAsaMthArae kannamANe akaDe, saMtharijamANe asaMtharie, jamhA NaM sejjAsaMthArae kanjamANe akaDe saMtharijamANe asaMtharie tamhA calamANe vi acalie jAva nijarijamANe vi aNijjiNNe / evaM saMpehei; evaM saMpehettA samaNe niggaMthe saddAvei; samaNe niggaMthe saddAvettA 20 evaM vayAsI-jaM gaM devANuppiyA ! samaNe bhagavaM mahAvIre evaM Aikkhai jAva paravei- evaM khalu calamANe calie taM ceva savaM jAva NijjarijjamANe annijjinnnne| 97. tae NaM tassa jamAlissa aNagArassa evaM AikkhamANassa jAva parUvemANassa atthegaiyA samaNA niggaMthA eyamaDheM sahahaMti pattiyati royaMti / atthegaiyA samaNA niggaMthA eyamaDheM No-sadahaMti No pattiyati No royati / tattha NaM 25 je te samaNA niggaMthA jamAlissa aNagArassa eyamadvaM saddahati pattiyaMti royaMti te NaM 1. "zayyAyai-zayanAya saMstArakaH zayyAsaMstArakaH" avR0 // Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 viyAhapaNNattisutaM [sa09 u0 33 jamAliM ceva aNagAraM uvasaMpajjittANaM viharati / tattha NaM je te samaNA niggaMthA jamAlissa aNagArassa eyamaDhe No saddahaMti No pattiyaMtiNo royati te NaM jamAlissa aNagArassa aMtiyAo koTTayAo ceiyAo paDinikkhamaMti, paDinikkhamittA puvANupurdivaM caramANA gAmANugAmaM dUijjamANA jeNeva caMpAnayarI jeNeva puNNabhadde ceie jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM kareMti, karittA vaMdaMti NamaMsaMti, 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM uvasaMpajjittANaM viharati / [su. 98. caMpAe bhagavaMtasamIvAgayassa jamAlissa appANamuddissa kevalittaparUSaNaM] 98. tae NaM se jamAlI aNagAre annayA kayAi tAo rogAyaMkAo vippamukke heDhe jAe aroe baliyasarIre sAvatthIo nayarIo koTThayAo ceiyAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA puvvANupuTviM caramANe gAmANugAmaM dUijamANe jeNeva caMpA nayarI jeNeva puNNabhadde ceie jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte ThicA samaNaM 15 bhagavaM mahAvIraM evaM vayAsI-jahA NaM devANuppiyANaM bahave aMtevAsI samaNA niggaMthA chaumatthA bhavettA chaumatthAvakkamaNeNaM avakaMtA, No khalu ahaM tahA chaumatthe bhavittA chaumatthAvakkamaNeNaM avakaMte, ahaM NaM uppannaNANa-dasaNadhare arahA jiNe kevalI bhavittA kevaliavakkamaNeNaM avakte / [su. 99-102. goyamakayapaNhaniruttarassa bhagavaMtakayasamAhANamasaddahatassa - ya jamAlissa maraNaM laMtayadevakibbisiesu upapAo ya] . 99. tae NaM bhagavaM goyame jamAliM aNagAraM evaM vayAsi-No khalu jamAlI ! kevalissa NANe vA daMsaNe vA selaMsi vA thaMbhaMsi vA thUbhaMsi vA Avarijai vA NivArijai vA / jai NaM tuma jamAlI! uppannaNANa-dasaNadhare arahA jiNe kevalI bhavittA kevaliavakkamaNeNaM avakaMte to NaM imAiM do vAgaraNAiM vAgarehi, 25 'sAsae loe jamAlI! asAsae loe jamAlI ! 1 sAsae jIve jamAlI ! asAsae jIve jamAlI ! ?' 1. haTe tuDhe jAe mu0 // 2. avakkamie mu0 // Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 98-103] jamAlisa maraNaM devalogovavAo ya 100. tae NaM se jamAlI aNagAre bhagavayA goyameNaM evaM vRtte samANe saMkie kaMkhie jAva kalusasamAvanne jAe yAvi hotthAM No saMcAeti bhagavao goyamassa kiMci vi paimokkhamAikkhittae, tusiNIe saMcii | 101. ' jamAlI 'ti samaNe bhagavaM mahAvIre jamAliM aNagAraM evaM vayAsI - atthi NaM jamAlI ! mamaM bahave aMtevAsI samaNA niggaMthA chaumatthA je 5 NaM pabhU eyaM vAgaraNaM vAgaritae jahA NaM ahaM, no ceva NaM eyappagAraM bhAsaM bhAsittae jahA NaM tumaM / sAsae loe jamAlI ! jaM NaM kayAvi NAsi Na, kayAvi Na bhavati Na, na kadAvi Na bhavissai; bhuviM ca, bhavai ya, bhavissai ya, dhaive Nitie sAsae akkhae avvae avaTThie Nicce / asAsae loe jamAlI ! jao osappiNI bhavittA ussappiNI bhavai, ussappiNI bhavittA osappiNI bhavai / sAsae jIve 10 jamAlI ! jaM NaM na kayAi NAsi jAva Nicce / asAsae jIve jamAlI ! jaM NaM neraie bhavittA tirikkhajoNie bhavai, tirikkhajoNie bhavittA maNusse bhavai, maNusse bhavittA deve bhavai / 479 102. tae NaM se jamAlI aNagAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa evamAikkhamANassa jAva evaM paruvemANassa eyamaGkaM No saddahai No pattiyai No 15 roei, eyamaGkaM asaddahamANe apattiyamANe aroemANe docaM pi samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo AyAe avakkamai, doccaM pi AyAe avakkamittA bahU hiM asambhAvubbhAvaNAhiM micchattAbhiNivesehi ya appANaM ca paraM ca tadubhayaM ca buggAmANe vuppAemANe bahUiM vAsAIM sAmaNNapariyAgaM pAuNai, pAuNittA addhamAsiyAe saMlehaNAe aMtANaM jhUsei, a0 jhUsettA tIsaM bhattAI aNasaNAe 20 chedeti, chedettA tassa ThANassa aNAloiyapaDikkaMte kAlamAse kAlaM kiccA laMtae kappe terasasAgarovamaThitIesa devakiJcisiesa devesu devakibbisiyattAe uvavanne / [su. 103. goyamapaNDuttare bhagavaMtakathaM jamAligaiparUvaNaM ] 103. tae NaM se bhagavaM goyame jamAliM aNagAraM kAlagayaM jANittA 25 jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati nama'sati, vaMdittA narmasittA evaM vayAsI evaM khalu devANuppiyANaM 1. hutthA lA 1 // 2. pamukkha' lA 1 // 3. dhuvae lA 1 // 4. appANaM lA 1 // Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyAhapaNNattisuttaM [sa09 30 33 aMtevAsI kusisse jamAlI NAmaM aNagAre, se NaM bhaMte ! jamAlI aNagAre kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gae ? kahiM uvavanne ? goyamA di samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyama evaM vayAsI-evaM khalu goyamA ! mamaM aMtevAsI kuMsisse jamAlI nAmaM aNagAre se NaM tadA mama evaM AikkhamANassa 4 eyamaTuMNo saddahai No pattiyai 5 No roei, eyama asaddahamANe apattiyamANe aroemANe docaM pi mamaM aMtiyAo AyAe avakamai, avakkamittA bahUhiM asanbhAvubbhAvaNAhiM taM ceva jAva devakibbisiyattAe uvavanne / [su. 104-9. devakibdhisiyANaM bheya-ThANa-uvadhAyaheu-aNaMtaragaiparUvaNA] 104. kativihA NaM bhaMte ! devakibbisiyA paNNattA ? goyamA ! tivihA 10 devakibbisiyA paNNattA, taM jahA-tipaliovamaTTiIyA, tisAgarovamaTTiIyA, terssaagrovmttttiiiyaa| 105. kahi NaM bhaMte! tipaliovamadvitIyA devakibbisiyA parivasaMti ? goyamA ! uppiM joisiyANaM, hiDiM sohammIsANesu kappesu, ettha NaM tipaliovamaTTiIyA devakibbisiyA parivati / 106. kahi NaM bhaMte ! tisAgarovamaTTiIyA devakibbisiyA parivasaMti ? goyamA ! uppiM sohammIsANANaM kappANaM, hiDiM saNaMkumAra-mAhidesu kappesu, ettha NaM tisAgarovamaTTiIyA devakibbisiyA parivasaMti / 107. kahi NaM bhaMte ! terasasAgarovamaTTiIyA devakibbisiyA devA parivasati 1 goyamA ! uppiM baMbhailogassa kappassa, hiDiM laMtae kappe, ettha NaM 20 terasasAgarovamaTTiIyA devakibbisiyA devA parivati / 108. devakibbisiyA NaM bhaMte ! kesu kammAdANesu devakiblisiyattAe uvavattAro bhavaMti ? goyamA ! je ime jIvA AyariyapaDiNIyA uvajjhAyapaDiNIyA kulapaDiNIyA gaNapaDiNIyA, saMghapaDiNIyA, Ayariya-uvajjhAyANaM ayasakarA avaeNakarA akittikarA bahuhiM asambhAvubbhAvaNAhi micchattAbhinivesehi ya appANaM ca 1. kusIse lA 1 // 2. goyamA I samaNe lA 1 / 'gautamaH Adi:-AdibhUto yasya zramaNasya sa gautamAdizramaNaH' ityevametatpadaM vyAkhyAtaM zrImalayagirisUrimI raajprshniiyaadivRttau| tattatsthAne asya padasya taireva sUribhiH kRtA anyA'nyA vyAkhyA pUrvameva sUcitA // 3. kusIse jadeg lA 1 / 4. bamhalo' lA // Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 104-12] devakiviliyameyAiparUvaNA paraM ca ubhayaM ca vuggAhemANA vuppAemANA bahUiM vAsAiM sAmaNNapariyAgaM pAuNaMti, pAuNittA tassa ThANassa aNAloiyapaDikkaMtA kAlamAse kAlaM kiccA annayaresu devakibbisiesu devakibbisiyattAe uvavattAro bhavaMti ; taM jahA - tipaliovamaTThitIesu vA tisAgarovamaTThitIesu vA terasasAgarovamaTThitIesu vA / 109. devakibbisiyA NaM bhaMte! tAMo devalogAo AukkhaeNaM 5 bhavakkhaeNaM ThiikkhaeNaM aNataraM cayaM caittA kahiM gacchaMti ? kahiM uvavajjaMti ? goyamA ! jAva cattAri paMca neraiya- tirikkhajoNiya - maNussa - devabhavaggahaNAI saMsAraM aNupariyaTTittA tao pacchA sijjhaMti bujjhaMti jAva aMtaM kareMti / atthegaiyA aNAdIyaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAuraMtasaMsArakaMtAraM aNupariyahaMti / [su. 110-11. jamAlissa devakibbisioghavAya he uparUvaNA ] 110. jamAlI NaM bhaMte! aNagAre aMrasAhAre virasAhAre aMtAhAre paMtAhAre lUhAhAre tucchAhAre arasajIvI virasajIvI jAva tucchajIvI uvasaMtajIvI pasaMtajIvI vivittajIvI ? haMtA, goyamA ! jamAlI NaM aNagAre arasAhAre virasAhAre jAva vivittajIvI / 481 111. jati NaM bhaMte! jamAlI aNagAre arasAhAre virasAhAre jAva vivittajIvI kamhA NaM bhaMte! jamAlI aNagAre kAlamAse kAlaM kiccA laMtae kappe terasasAgarovamaTTitIesu devakibbisiesu devesu devakibbisiyattAe uvavanne 1 goyamA ! jamAlI NaM aNagAre AyariyapaDiNIe uvajjhAyapaDiNIe Ayariya-uvajjhAyANaM ayasakArae jAva vuggAhemANe vuppAemANe bahUiM vAsAI sAmaNNapariyAgaM pAuNittA addhamAsiyAe saMlehaNAe tIsaM bhattAiM aNasaNAe chedeti, tIsaM 20 bhattA asaNAe chedettA tassa ThANassa aNAloiyapaDikkaMte kAlamAse kAlaM kiJcA laMta kappe jAva uvavanne / 1. vAtolA 1 // 2. " iha ca arasAhAre ityAdyapekSayA arasajIvI ityAdi na punaruktam, zIlAdipratyayArthena bhinnArthatvAt " aSR0 // 3. tato lA 1 // 4. vajjai ? mu0 // 5. mA ! cattAri paMca mu0 // 10 [su. 112. jamAlijIvassa paraMpareNaM sijjhaNAparUSaNA ] 112. jamAlI NaM bhaMte! deve tAo devaloyAo AukkhaeNaM jAva kahiM uvavaijjihiti ? goyamoM ! jAva paMca tirikkhajoNiya - maNussa - devabhavaggahaNAI 25 15 Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 _ viyAhapaNNattisuttaM sa0 9 u0 34 saMsAraM aNupariyaTTittA tato pacchA sijjhihiti jAva aMtaM kAhiti' / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti0 // jamAlI samatto // 9. 33 // [cauttIsaimo uddeso 'purise'] | [su. 1. cottisaimuddesassuvugdhAo] 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe jAva evaM vadAsI[su. 2-6. purisa-Asa-hatthiAi-annayaratasapANa-isihaNamANe purise tadaNNajIghahaNaNaparUSaNA] 2. [1] purise NaM bhaMte ! purisaM haNamANe kiM purisaM harNati, nopurisaM 10 haNati ? goyamA ! purisaM pi haNati, nopurise vi haNati / [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'purisaM pi haNai, nopurise vi haNai'1 gotamA! tassa NaM evaM bhavai-'evaM khalu ahaM egaM purisaM haNAmi' se NaM egaM purisaM haNamANe aNege jIve haNai / se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai 'purisaM pi haNai nopurise vi hnnti'| 3. [1] purise NaM bhaMte ! AsaM haNamANe kiM AsaM haNai, noAse vi haNai ? goyamA ! AsaM pi haNai, noAse vi hnni| [2] se keNadveNaM 1 aTTho thev| 4. evaM hatthiM sIhaM vagdhaM jAva cilllg| 5. [1] purise NaM bhaMte ! annayaraM tasapANaM haNamANe kiM annayaraM tasapANaM 20 haNai, noannayare tase pANe haNai ? goyamA ! annayara pi tasapANaM haNai, noannayare vi tase pANe hnni| 1. "atha bhagavatA zrImanmahAvIreNa sarvajJatvAdamuM tadvayatikaraM jAnatA'pi kimiti pravrAjito'sau ? iti ucyate, avazyambhAvibhAvAnAM mahAnubhAvairapi prAyo lavayitumazakyatvAd itthameva vA guNavizeSadarzanAt / amUDhalakSA hi bhagavanto'rhanto na niSprayojanaM kriyAsu pravartante iti" avR0|| 2. "chaNai tti kacit pAThaH; kSaNadhAtohi~sArthatvAt" avR0|| 3. "nopurisaM haNai tti puruSavyatiriktaM jIvAntaraM hanti" avR0|| 4. degNaM jAva nopurise lA 1 // 5. lgN| ete savve vi ekkgmaa| 6. [7] purise lA 1 // Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su0 1-10] purisAighAyage tadaNNajIvahaNaNaparUvaNAi 483 [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai 'annayaraM pi tasapANaM [haNati] noannayare vi tase pANe haNai' ? goyamA ! tassa NaM evaM bhavai-evaM khalu ahaM egaM annayaraM tasaM pANaM haNAmi, se NaM ega annayaraM tasaM pANaM haNamANe aNege jIve haNai / se teNaTTeNaM goymaa| taM ceva / ee savve vi ekkagamA / 6. [1] purise NaM bhaMte ! isiM haNamANe kiM isiM haNai, noisiM haNai ? 5 goyamA ! isi pi haNai noisi pi haNai / [2] se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai jAva noisi pi haNai 1 goyamA ! tassa NaM evaM bhavai-evaM khalu ahaM ega isiM haNAmi, se NaM ega isiM haNamANe aNaMte jIve haNai se teNaTeNaM nikkhevo|| [su. 7-8. haNamANassa purisassa veraphAsaNApattavyayA] 7. [1] purise NaM bhaMte ! purisaM haNamANe kiM purisavereNaM puDhe, nopurisavereNaM puDhe 1 goyamA ! niryamA tAva purisavereNaM puDhe 1, ahavA purisavereNa ya NopurisavereNa ya puDhe 2, ahavA purisavereNa ya nopurisaverehi ya puDhe 3 / [2] evaM AsaM, evaM jAva cillalagaM jAva ahavA cillalagavereNa ya. Nocillalagaverehi ya puDhe / 8. purise NaM bhaMte! isiM haNamANe kiM isivereNaM puDhe, noisivereNaM puDhe 1 goyagA! niyamA tAva isivereNaM puDhe 1, ahavA isivereNa ya NoisivereNa ya puDhe 2, ahavA isivereNa ya noisiverehi ya puDhe 3 / [su. 9-15. puDhaSikAiyAINaM paMcaNhaM ucchAsAiparUSaNA] 9. puDhevikAiye NaM bhaMte! puDhavikAyaM ceva ANamati vA pANamati vA 20 Usasati vA nIsasati vA 1 haMtA, goyamA! puDhavikkAie puDhavikkAiyaM ceva ArNamati vA jAva nIsa~sati vaa| .. 10. puDhavikkAie NaM bhaMte ! AukkAiyaM ANamati vA jAva nIsa~sati vA? haMtA, goyamA! puDhavikkAie AukkAiyaM ANamati vA jAva nIsa~sati vaa| 1. "ete-hastyAdaya ekagamAH-sadRzAbhilApAH" avR0|| 2. "isiM ti RSim" avR0|| 3. "nikkhevao tti nigamanam" avR0|| 4. NiyamaM lA 1 // 5. puDhavikAiyA gaM bhaMte ! puDhavikAyaM ceva ANamaMti vA pANamaMti vA, usasaMti vA nIsasaMti vA mu0|| 6. NamaMti mu0 // 7. degsasaMti mu0|| Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 viyAhapaNNattisuttaM [sa09 u0 34 11. evaM teukkAiyaM vAukkAiyaM / evaM vnnssikaaiyN| 12. AukkAie NaM bhaMte! puDhavikkAiyaM ANamati vA pANamati vA01 evaM cev| 13. AukkAie NaM bhaMte ! AukkAiyaM ceva ANamati vA0 1 evaM ceva / 14. evaM teu-vAu-vaNassaikAiyaM / 15. teukkAie NaM bhaMte ! puDhavikkAiyaM ANamati vA ? evaM jAva vaNassaikAie NaM bhaMte ! vaNassaikAiyaM ceva ANamati vA0 1 taheva / [su. 16-22. ucchasaMtAIsu puDhavikAiyAIsu paMcasu kiriyAparUSaNA] 16. puDhavikkAie NaM bhaMte ! puDhavikAiyaM ceva ANamamANe vA pANamamANe 10 vA UsasamANe vA nIsasamANe vA kaikirie ? goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya pNckirie| 17. puDhavikkAie NaM bhaMte ! AukkAiyaM ANamamANe vA01 evaM ceva / 18. evaM jAva vaNassaikAiyaM / 19. evaM AukAieNa vi savve vi bhANiyavvA / 20. evaM teukkAieNa vi| 21. evaM vAukkAieNa vi| 22. vaNassaikAie NaM bhaMte ! vaNassaikAiyaM ceva ANamamANe vA0 ? pucchA / goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya pNckirie| [su. 23-25. rukkhamUla-kaMda-bIyANi pacAlemANe pavADemANe ya pAukAe kiriyAparUvaNA] 23. vAukAie NaM bhaMte ! rukkhassa mUlaM pacAlemANe vA pavADemANe vA katikirie ? goyamA ! siya tikirie, siya caukirie, siya paMcakirie / 24. evaM kNdN| 25. evaM jIva bIyaM pacAlemANe vA0 pucchaa| goyamA ! siya tikirie, 25 siya caukirie, siya pNckirie| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ttika / ||cuttiisimo uddeso samatto // 9.34 // navamaM sataM samattaM // 9 // , NamaMti mu0 // 2. jAva mUlaM bIyaM mu0 // Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suddhipattayaM paMtIe asuddhaM sohaNIyaM zIrSake su01] atratyaM dRzyam kalpeakA durga pa. 23 su01-2] atratyA dRzyA kalpe akA durgapa0 zIrSake sutaM // 14 // neraiyA NaM pyArA G 0 vinA ||laa0|| bhAsA! go0? nayase namaMsA 0 neraiyANaM pyAro lA. vinaa|| bhAsA? go! nayesu namaMsA. loM 83 pRSThAMGkaH karaNIyaH zubhArthI degdviti haraNaM 29 loM zIrSake 29 zubhAthIM dvitI haraNa mANasi mANasi 115 119 124 126 127 129 jIva devAH" abhidh| 13 su. degpajatIe NasA mANi 1. kaI jIve devaaH"| su. 13 degpajattIe degNasAmANideg kayAi rAyahANIva kayAI 133 rAyahANavi 140 20 Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suddhipattayaM pattarasa paMtIe asuddhaM sohaNIyaM 144 164 170 degssa punvabhavavuttaMto yarUva lA0 1 ssa vuttato yarUvaM lA. 171 zIrSake 13 su. 4-0] dege, bhuse gomae degagaNi su04] dege bhuse gomae, agaNi 12 zIrSake sudeg0 su0 degttadaTTavvayAni 191 211 217 233 234 235 248 249 252 gAhA degttAvaloyaNani gAhAo] vayappa itiH devAikaDataM devakaDataM mugdhAya vayaSpa iti. devAikAriyattaM devakAriyattaM degmugdhAya kumaaraa| 10 bhavie 14 257 zIrSake kumaaraa| . baMdheja, moddAlA; 262 31 1 264 nAgakAriyattaM abhAva-pa asura-kAriyattaM bhavie 10 baMdheja; moddAlAH nAgakaDataM abhAvapa degasurakaDataM daMDagesu avR0|| gahaNa-ni taio 21 266 daMDagasu a0|| gahaNani taiA 20 1. .. vA kame NijarA-vedaNAbhAva raova 287 zIrSake 20 vA kameNa vedaNA-NijjarAbhAva rao va 307 319 12 ___ 343 zIrSake sidbhiya siddhiya Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suddhipattayaM pattassa paMtIe. asuddhaM sohaNIyaM 351 egUvIsa dAraMti premaiva-ttiprI egUNavIsa degdAraMtti premaiva-prI 356 2. 304 401 409 410 411 atra dvAdazatamI TippaNI phalgu jJeyA raA rao davvaM davvaM0 yenAsA yenAsau yANaM kha yANaM kammANaM kha NaM! NaM bhaMte! degvaraNAni degvaraNIyAni sammaddhAi saddhammAi 413 419 421 suyeke. suyake 24 jahA. rAdvadutta puDhavi pa degsattabhAe bhaGgAH jahAdegrAdudvatta degpuDhavIo padeg 424 sattamAe 427 bhaGgAH / 444 ahava ahavA 471 Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________