________________
પરિછેદ ] વિશે સમજૂતિ
૨૪૧ છે. એટલે જે સંવત્સરને તે માન્ય રાખતા હોય shment of the new kingdom in તેને જ નિર્દેશ પિતે કરી શકે. આપણે વર્તમાન Seistan after its incorporation inકાળે સર્વ હિંદુ પ્રજા, બે સંવતસરને માન્ય to the Parthian einpire by Mithraરાખીએ છીએ. એક આપણે હિંદુજા તરીકે dates =લેખમાંના મહિનાનું નામ પાર્થિઅને અને બીજે આપણું ઉપર રાજ કરતી પ્રજાને છે; તે ઉપરથી એમ અનુમાન કરી શકીએ પહેલાનું નામ વિક્રમ સંવત છે; જ્યારે બીજાનું નામ કે, તે સંવત્સર પણ પાર્થિઅન સાથે સંબંધ ઇસ્વી સંવત છે. કેઈ ત્રીજા સંવતને ઉપયોગ ધરાવતે હશેશહેનશાહ મિગ્રેડેટસ પહેલાએ કરતા નથી. કેઈક ધાર્મિક પ્રસંગ હોય ત્યારે તે તે પાર્થિઅન સામ્રાજ્યમાં સિસ્તાનનું રાજ્ય ભેળવી ધિર્મના અનુયાયી પિતતાના ઈષ્ટદેવને સંવતસર લીધું ત્યારથી તે સ્થાપન થયો હોય એમ વિશેષ તે પ્રસંગનો સમય દર્શાવવા સાથે સાથે જોડી સંભવિત છે. ” આમ જણાવીને પછી પોતાને બતાવે છે, જેમકે પારસીભાઈઓ જરથોસ્ત સાહે- અભિપ્રાય જાહેર કરે છે કે “ If so, the બને, મુસ્લીમ ભાઈઓ મહમદ સાહેબને, બૌદ્ધ- date of the inscription would be ધર્મીઓ ગૌતમ બુદ્ધને તેમ જ જૈનો મહાવીર cir. 72 B. C. a year which may સ્વામીનો ઈ. ઈ. તેમ પ્રસ્તુત વિષયમાં પાતિકે well have fallen in the reign of પણ જે ક્ષહરાટ પ્રજાને પોતે હતા તથા તે Mauses=જે તેમ કરાય તે, લેખની તારીખ પ્રજા જે સંવતસરનો ઉપયોગ કરતી આવી હતી ઈ. સ. પૂ. ૭૨ અંદાજે આવે, કે જે વર્ષ તેને જ ઉપયોગ તેણે કર્યો હતો એવા મેઝીઝના રાજ્યઅમલ દરમ્યાનનું એક ગણાય” નિર્ણય ઉપર આપણે આવ્યા હતા. તેથી જ તે આ બે વાકયમાં બીજા ઘણું મુદ્દાઓ ચર્ચાસ્પદ આધારે ઉપરની હકીકતને સમય આંકી બતાવ્યું તો છે જ, પણ આપણે તે સાથે સંબંધ ન છે; જ્યારે વિદ્વાને તે ક્ષહરાટ સંવતના ઉદ્દભવ હોવાથી પડતા મૂકીશ; જે ઉપગી છે તેની જ અને વપરાશ બાબત અજ્ઞાત હોવાથી તેમણે વિચારણા કરીએ. જ્યારે ૭૨ ઈ. સ. પૂ. ગણાવે બીજી જ કલ્પના કરી છે. તેમાંની એક આ પ્રમાણે છે અને લેખન સંવત ૭૮ છે ત્યારે તેમની છે.૨૯ (૧) The Imonth in the inscription ગણત્રી એમ છે કે મિથ્રેડેટસે ૭૨૫૭૮=ઈ. સ. is Parthian and from this fact પૂ. ૧૫૦ માં સિસ્તાન જીતી લીધું હતું. હવે it may be inferred that the era it- મિડેટસને સમય ઇ. સ. પૂ. ૧૭૪ થી ૧૩૬ self is probably of Parthian origin, જણાવાયો છે (જુઓ પૃ. ૧૪૫ નો કોઠે ). It may possibly mean the establi. એટલે તેના રાજ્યઅમલના સ્મારક તરીકે તે
(૨૯) જુઓ. કે. હિ. ઈ. પૃ. ૫૭૦.
(૩૦) એમાં તે માત્ર second month“બીજો મહિને ” એટલું જ લખ્યું છે. એટલે કે મહિનાનું નામ પાર્થિઅન નથી જ. કદાચ પાર્થિ અનેની રીતિ આ પ્રમાણે લખવાની હતી એમ કહેવાને
આશય હોય, તે તેવા દાખલા ટાંકયા હેત તે વિશેષ અજવાળું પડત
ઊલટું ક્ષહરાટ સંવની તે પ્રથા હતી એમ આ પારિગ્રાફમાં જ જરા આગળ વાંચવાથી સમજી શકાશે,
