________________
ગુજરાતી પત્રના અભિપ્રાય
ડૉ. ત્રિભુવનદાસના આ ગ્રંથમાં ઈ. સ. પૂર્વે ૯૦૦ થી ઈ. સ. પછી ૧૦૦ સુધીના એક હજાર વર્ષના જૈન દૃષ્ટિએ વિચારાયેલેા પ્રાચીન ભારતવર્ષના ઈતિડાસ આલેખાયેલા છે. જૈનાને માટે ઘણું અભિમાન લેવા જેવા આ ગ્રંથ છે.
X
X
X
લેખકના મત પ્રમાણે જે શિલાલેખા બૌદ્ધધર્મી મહારાજા અશાકના ચાક્કસ રીતે મનાયા છે, અને તેમાં અપાયેલા ઉપદેશ બૌદ્ધધર્મના છે એમ જે અત્યાર સુધી મનાતું આવ્યું છે, તે ખડકલેખા વગેરે અશાક મહારાજાના નથી, પણ એના પછી ગાદીએ બેસનાર તેના પૌત્ર જૈન મહારાજા પ્રિયદર્શી ઉર્ફે સંપ્રતિના છે, એમ તેમણે સિદ્ધ કરવાના પ્રયત્ન કર્યાં છે.
X
X
X
ચંદ્રગુપ્ત, અશાક, કુણાલ, પ્રિયદર્શી અને તેની રાણીઓ નક્કી કરવા માટે તેમણે પ્રાચીન સિક્કાના પણુ અભ્યાસ કર્યા છે, અને તેનાં બે મેટાં પ્રકરણા, સિક્કાઓનાં ચિત્રો સાથે આપ્યાં છે. આવા સિક્કાઓના અભ્યાસપૂર્ણ લેખ ગુજરાતી ભાષામાં પહેલવહેલા છે.
X
X
ખરેખર એક ગુજરાતી વિદ્વાનને હાથે લખાયેલા સાધાર ઐતિહાસિક શેાધખેાળના આ એક અદ્ભૂત ગ્રંથ છે, અને રીસર્ચ કરનારા વિદ્વાનોને મુંઝવણમાં નાંખનારા છે.
X
x
×
ડા. શાહે એક વરસમાં બે મેટા ગ્રંથા બહાર પાડચા છે, અને તેટલી જ ઝડપથી બાકીના બહાર પાડશે એવી આશા છે. આ ગ્રંથ ગુજરાતની દરેક લાયબ્રેરીએ શખવા જેવા છે. આના સારરૂપ જો એક અંગ્રેજી ગ્રંથ તૈયાર કરાવાય તે તેની ચર્ચા આખા ભારતખંડમાં થવા પામે.
×
X
*
આ આખા ગ્રંથ વાંચતાં અને આંખ ચેાળતાં આપણને ચમત્કાર, જાદુ, ઇંદ્રજાળ, માયાના વિસ્તાર જેવું જ લાગે છે, અને પ્રશ્ન થાય છે કે શું અત્યાર સુધીમાં બધા જ દેશી વિદેશી વિદ્વાના ખાટે માર્ગે જ ચઢી ગયા અને પ્રાચીન ઈતિહાસ ખાટાજ ચીતરી ગયા? અમે તે અમારા મત પ્રમાણે કિંચિત દિગ્દર્શન કરાવ્યું છે. વિશેષ તે બૌદ્ધ મતના અનુયાયીએ અને ઈતર વિદ્વાના જ કરી શકે.
મુંબઈ
તા. ૨૭~૯૩૬ તા. ૪-૧૦-૩૬
X
