________________
પરિછેદ ].
ઉત્પત્તિ વિશે
૩૩
and Malwa, where they had already settled=વધારે સંભવિત તે એમ છે કેગુર્જર અને શક પ્રજા તે બન્ને એક જ માંથી૩૧ ઉદ્દભવી છે અને સાથે જ હિંદમાં આવી છે. અને મૌર્ય સામ્રાજ્યની પડતી થતાં, તેઓએ ગુજરાત, કાઠિયાવાડ અને માળવામાં રાજ્ય સ્થાપ્યું છે. કે જ્યાં તેઓ કયારના ૩ર આવીને વસી રહ્યા હતા. હવે તેઓના ધર્મ સંબંધી ઉલ્લેખ કરીએ. હોવા જોઈએ. આ શિલાલેખી અનુમાનને
તે જાણવાનું મુખ્ય સાધન સિકકાના પુરાવાઓ ટેકો આપતા જણાય છે. ઉપરની તે શિલાલેખ અને સિ- સૈફૂટકવંશનાં સિક્કાઓ જોવાથી૩૩ માલૂમ પડશે
સર્વે કક્કાઓ સિવાય અન્ય કોઈ કે, તેમણે જૈનધર્મનાં જે ચિહ્નો, સૂર્ય, ચંદ્ર પ્રજાને જણાતું નથી, તેમ દૂસરાં અને ત્ય૩૪છે. તે સર્વે તેમાં કોતરાવ્યાં છે. વળી ધમ સાધન મળી આવે છે તેટલાં ઇતિહાસ પણ સાથી
ઈતિહાસ પણ સાક્ષી પૂરે છે કે મહારાષ્ટ્રના પ્રમાણિક ગણાય પણ નહીં. રાષ્ટિકવંશ-વૈરાષ્ટિકવંશના રાજાઓ જેમને ઐહિંદીશક પ્રજાનું વિવેચન કરતાં સાબિત ટકવંશી રાજાની ઓલાદ ગણવામાં આવે છે તે કરી ચૂક્યા છીએ કે તેઓ જૈનમતાનુયાયી હતા. જૈનમતાનુયાયી જ હતા. એટલે જ્યારે, તે વૈકૂટબીજી આભીર અને ત્રીજી વૈકુટકવંશી પ્રજાવિશે પણ વંશના આદિ અને અંતિમ પુરૂષો એક જ ધ ઉપરના પરિચ્છેદે જ તેમના શિલાલેખી પુરાવાથી પાળતા માલુમ પડયા છે ત્યારે વચ્ચગાળના રાજાઓ પુરવાર કરાયું છે કે તેઓ સર્વ એક જ વંશ- પણ તે જ ધર્મનું પાલન કરતા હશે એમ સહજ જાતિ કે કુળ (race & stock) માંથી અનુમાન કરી શકાય છે; છતાં આ અનુમાન કાંઈ ઉતરી આવેલ હતા; તેમજ તેમની લખાણું સર્વથા ટકી શકે નહીં જ. એવાં તો અનેક પુરાપદ્ધતિ પણ એક જ પ્રકારની હોઈ એમ માન- વાઓ અને દષ્ટાંતે ઈતિહાસના પાને નોંધાયેલાં વાને કારણ રહે છે કે તેઓ ધર્મો પણ એક જ છે કે, એક જવંશ-જે ઘણો લાંબે ઉપચા
(૩) સરખા ઉપરમાં શક, આભીર અને ત્રિકૂટ, ત્રણે એક જ પ્રજા છે એવી રજુઆત કરતી હકીકત : વળી આ શકનું ઉદ્ભવસ્થાન ભિન્નમાલ નગર હતું તેમજ આ ગુર્જર તરીકે ગણાતી ઓશવાળ, શ્રીમાલનું ઉદ્ભવસ્થાન પણ ભિન્નમાલ નગરનું હતું તે હકીક્ત સરખાવે. એટલે સૂત્ર સિદ્ધાંતના નિયમ પ્રમાણે શક પ્રજા અને ગુજર પ્રજા બનેનાં ઉત્પત્તિ સ્થાન, તથા વસવાટની હકીકત સમજાઈ જાશે.
(૩૨) જ્યારને એ શબ્દ જ સૂચવે છે કે તેમણે રાજ્ય સ્થાપ્યું તે પૂર્વે (ઈ. સ. પૂ. ની બીજી સદીમાં નહપાનું રાજ્ય છે) આ શક અને ગુજ૨ પ્રજાને વસવાટ થઈ રહ્યા હતા જ
(૩૩) પરિશિષની અને ખેડેલા સિક્કાચિત્ર
અને તેને લગતી સમતતિ જુઓ
(૩૪) આ ચિન્હોના અર્થ શું થાય છે તે પુ. ૨ ની આદિમાં સિક્કાને લગતાં બે પરિશ્યો જેડયાં છે તે તપાસી જુઓ.
(૩૫) જે વંશ લાંબે વખત ચાલ્યો હોય અને વારંવાર ધર્મપલટે જેના રાજવીઓએ કર્યો હોય તેના દષ્ટાંતમાં અંધ્રપતિનો શાતવાહન વંશ કહી શકાય. તેનું વત્તાંત પાચમા પુસ્તકમાં આવશે. લગભગ ૪૭૫ વર્ષ તે વંશ ચાલ્યો છે તેમાં પ્રથમ જનધમ,પછી વેકિધમ, તે બાદ જૈનધર્મ અને છેવટે વૈદિક ધર્મ પળાતે રહ્યો હતેઃ તેવી જ રીતે આ શક, આભીર ત્રિાટક અને રાષ્ટિક રાજાઓમાં પણ બનવા પામ્યું છે,
