________________
ભારતવર્ષ ]
ચાવી
તક્ષિલાનાં દાટ તથા સમય અને તેનાં કારણે ૨૭૪ તક્ષિલા અને નાલંદાની વિદ્યાપીઠની સરખામણી ૨૭૭ તશિલાના તામ્રપત્રમાં વપરાયેલ ૭૮ ના આંકનો બતાવેલ ઉકેલ. ૨૪૦ તક્ષિાના નામકરણની ચર્ચા ૨૬૬ તશિલાની ઉત્પત્તિ સાથે ભારતનું નામ જોડાયેલું છે તે ભારત રાજા ક્યા સમજવા? (૨૭૦) ર૭૧ તણિલાવાસીઓની કેટલીક રાહરસમોનું વર્ણન ૨૭૨ઃ તેમાંની કેટલીકનું વર્તમાન પારસી સામાજીક
સ્થિતિમાં થતું દર્શન ૨૦૨ (૨૭૨) દ્વીપ અને દુઆબના તફાવતનું વર્ણન (૩૪૬) દ્રાવિડ સાહિત્યના ત્રણ યુગની ચર્ચા ૨૮૭, ૨૮૮ (૨૮૮) ધર્મના વિષયને ઈતિહાસનું એક અંગ ગણાય કે કેમ તેની ચર્ચા અને રદિયા ૨૭૮ ધર્મ કે જાતિમાં કોઈ જાતને વિધિ નિષેધ કે ક્રિયાકાંડને વળગાડ ખરી રીતે સંભવિત નથી. ૨૪૮ ધમ અને કોમ : અને ક્ષેત્રોની સમજ : તેમાંથી વિપથ માર્ગ જવાથી નીપજતાં કડવાં પરિણામ (૨૭૮-૨૭૯) (રાજાઓનો) ધર્મ જાણવા માટે સાધનની અગત્યતા તથા તેનો અનુક્રમ ૨૪૩ ધર્મઝનુન, એકી વખતેજ મધ્ય અને દક્ષિણ હિંદમાં એક સમયે ચાલી રહ્યું હતું તેનું દૃષ્ટાંત ૭૫ ધર્મ સહિષ્ણુતા અને ધર્મધપણાની સરખામણું, દૃષ્ટાંત અને રાજ ઉપર થતી અસર ૫-૮ તથા ટીકાઓ (પ્રજાના) ધર્મમાં રાજસત્તા હસ્તક્ષેપ કરે તે કેવાં પરિણામ આવે તેને નમુના. ૧૧ ધર્મ અને સંસ્કૃતિની વ્યાખ્યા ૨૪૭ ઘર્મ શબ્દને તેના અનુયાયીઓએ બજારૂ વસ્તુ તરીકે ઉતારી નાંખ્યાની હકીકત ૨૪૭ (૨૪૭) (જેમ) ધર્મમાં તેમજ કોમ શબ્દના અર્થમાં પ્રવેશ પામેલી સંકુચિતતા ૨૪૭ (૨૪૭) નહપાણની રાજનીતિ લેકકલ્યાણકારી અને દીર્ધદષ્ટિવાળી હતી તેની સાબિતી નાત, જાતના વાડા વધારે મજબુતપણે બંધાવા લાગ્યાના સમયની કલ્પના (૨૦૧૨) નદીએ સામાન્ય રીતે સરોવરમાંથી નીકળે છે પણ તેને મળતી નથી. આ નિયમના અપવાદ રૂપ
દૃષ્ટાંતો (૧૩૩). પતંજલી અને પુષ્યમિત્રના જીવનની સરખામણી ૭૭ પતંજલી મહાશયને ગોત્ર ઉપર વિચાર કરવા માટે રજુ કરેલ કેટલાક મુદાઓ ર૨૬-૨૭ પારૂષિમાંના ઋષિ શબ્દનું અપભ્રંશ થઈ “પારસી' શબ્દ થયેલ દેખાય છે. તેનું તથા તેના અધિકારનું
વર્ણન ૨૯૫ પાણિનિ, ચાણક્ય અને વરરૂચિની ત્રિપુટિમાંના દરેકે જુદા જુદા ક્ષેત્રે નામ કાઢયાની વિગતો ર૨૪,
(૨૨૪) ૨૨૫ પાણિનિને ઉદ્દભવ અને ખરેષ્ઠી ભાષાનો સંબંધ ૩૪૬ પ્રિયદર્શિને ચલાવેલી અને ૫. ચાણકયે યોજેલી રાજનીતિ સાથેની સરખામણી ૪ પ્રાચીન ગ્રંથમાં “પ્રમાણ” શબ્દ કેવા રૂપમાં વપરાતો હતો તેની સમજ ૧૩૦ પ્રજાની ઓળખ માટે, કાળનિર્દેશની પદ્ધતિને કરવામાં આવતે ઉપયોગ ૧૬૯ પાંડુરાજાની રાણીમાદિના પિયરવાળા પ્રદેશનું વર્ણન ૧૫૧ પ્રિયદર્શિનના શિલાલેખમાં ભેજક ને થયેલ નિર્દેશ અને તેના સ્થાનની કલ્પના ૩૯૨ પ્રિયદશિને અને અગ્નિમિત્રે પોતાના વડીલે પ્રત્યે બતાવેલી કાળજીની એક સરખામણી ૫૩.
